Arbeidsmarkt

7.3.1 Werving

De krappe arbeidsmarkt binnen Nederland en met name binnen onderwijs, is nog steeds krimpende. De tekorten binnen het onderwijs lopen steeds hoger op en de instroom op opleidingen tot leerkracht kan dit voorlopig nog niet ombuigen. Om Nederlands bevoegde leerkrachten te werven, hebben we in Amsterdam Zuidoost enkele extra tools in handen (zie 7.3.2).

De ingezette wervingsroute die een link legt met topsport, de Eredivisie van het basisonderwijs, hebben we verder uitgebouwd. Wederom waren we op radio te horen en zijn we aanwezig op de socials, organisch en gesponsord. We werken hard aan ons ‘werkgeversmerk’ om zo ambassadeurs te creëren voor Zonova en Zuidoost. De komende jaren zullen we landelijk nog blijven aanlopen tegen een groot tekort dat ons zal uitdagen vernieuwend en anders naar klasbemensing en onderwijs te kijken.

Wervingscijfers kalenderjaar 2022: Sollicitaties in Recruitee (www.werkenbijzonova.nl):

354 Rechtstreeks: 150.

Omdat scholen en directeuren gebruik maken van hun netwerk én we steeds meer ambassadeurs krijgen, komen er ook sollicitaties rechtstreeks bij directeuren en scholen terecht. Deze zijn centraal niet meetbaar, omdat deze niet via een systeem of centrale plek binnenkomen. Hoeveel dat er zijn op jaarbasis is een schatting. Voor 2022 schatten we in dat zo'n 150 kandidaten zich rechtstreeks hebben gemeld.

7.3.2 Arbeidsvoorwaarden

Zonova werkt aan zo aantrekkelijk mogelijke arbeidsvoorwaarden voor haar medewerkers. Dat doen wij enerzijds door optimaal gebruik te maken van middelen van de overheid (vanuit de lumpsum, maar ook incidentele middelen als de tijdelijke arbeidsmarkttoelage voor gewichtenscholen en het noodplan) en door eigen beleid:

• Alle medewerkers van Zonova (behalve die van de Cornelis Jetses omdat hier sprake is van een te laag schoolgewicht) hebben voor schooljaar 21-22 en 22-23 een arbeidsmarkttoeslag van het bruto maandsalaris ontvangen (10,5 % in 21-22 en 11% in 22-23). Ook hadden leerkrachten recht op de Amsterdam toeslag (€2.310 op basis van FT). In principe zijn deze toeslagen van tijdelijke aard en voor de duur van NPO.

• Vanuit de alliantie (Masterplan Zuidoost) hebben Zonova en Rochdale de handen ineengeslagen om bevoegd leerkrachten ook passende woonruimte te kunnen bieden in Amsterdam Zuidoost, middels de pilot "Wonen en werken in Zuidoost”. Deze heeft tot nu toe geresulteerd in tien toegewezen woningen. Uiteraard worden deze extra's in de werving opgenomen om (toekomstig) leerkrachten richting Zuidoost te bewegen.

• Ruim veertig procent van de Amsterdamse leraren woont buiten de stad. Voor het huidige onderwijspersoneel is dit dus iets meer dan 2.000 fte. Vanwege beperkte reiskostenvergoeding in de cao reizen veel leraren op eigen kosten. Om het werken in Amsterdam voor deze mensen aantrekkelijk te houden en om nieuwe leraren aan te trekken, heeft het college voor schooljaar 2021-2022 € 900.000 beschikbaar gesteld voor tegemoetkoming in reiskosten voor leraren, onderwijsondersteunend personeel en directeuren die meer dan 20 km naar hun werk reizen. Schoolbesturen investeren eenzelfde bedrag (boven op de cao-vergoeding) in reiskostenvergoeding voor hun medewerkers. Zonova heeft deze regeling opgerekt naar alle medewerkers. In schooljaar 21-22 is hiervoor een bedrag van € 61.987 ontvangen van de gemeente en heeft Zonova hetzelfde bedrag aan eigen bijdrage geleverd.

• Scholen geven aan dat een gebrek aan voldoende parkeergelegenheid of het verdwijnen van (gratis) parkeerplekken een groot knelpunt vormt bij het werven en behouden van leraren. Scholen hebben op dit moment al recht op twee keer zoveel parkeervergunningen als bedrijven. Bij Zonova hebben de volgende scholen problemen met betaald parkeren of de Blauwe Zone:

Achtsprong, De Rozemarn, Nellestein, Van Houteschool, Klaverblad en De Schakel. Het kost deze scholen moeite om telkens opnieuw vergunningen aan te vragen. In Zuidoost is uitbreiding van betaald parkeren aan de orde, dus er zullen meer scholen hiervan hinder gaan ondervinden.

Lerarentekort

Het tekort aan bevoegde leraren is van 17,4% in 2021 gestegen naar 21,7% in 2022. Het kost moeite om vacatures in te vullen met bevoegde leraren. Er wordt uitgeweken naar alternatieven, zoals onderwijsassistenten of leraarondersteuners die – onder supervisie van bevoegde leraren – een groep overnemen. Dit gaat ten koste van de werkdruk en zet de onderwijskwaliteit onder druk. Bij basisschool Nellestein is ook dit jaar met een alternatieve invulling van de vijfde schooldag gewerkt. Enerzijds is dit kostenverhogend, anderzijds heeft dit effect op vermindering van werkdruk van de leraren van Nellestein.

Het stijgende tekort heeft ertoe geleid dat voor het schooljaar 2022-2023 het doel ‘flexibel organiseren’ prominent naar voren is gezet. Vijf scholen gaan in een pilot onderzoeken of een ander organisatiemodel met behoud van onderwijskwaliteit ingezet kan worden. Van de beoogde resultaten rondom het lerarentekort in jaarplan 21-22 zijn verschillende doelen al bereikt. Een doel was dat de uitstroom van leraren (exclusief gepensioneerden) zou dalen naar 25%.

De Ster | NELI

De Ster is dit schooljaar begonnen met NELI (Nuffield Early Language Intervention). NELI is een programma voor taalverwerving dat zich richt op kleuters met een taalachterstand. Kinderen die meedoen aan het programma volgen twintig weken lang elke week drie groepssessies (5 leerlingen per groep) en krijgen daarnaast ook twee keer per week een individuele sessie waarin nieuwe woorden worden aangeboden en mondelinge taalvaardigheid wordt geoefend.

Onderzoek in het Verenigd Koninkrijk heeft uitgewezen dat kinderen die NELI volgden drie maanden voorsprong in taalvaardigheid hadden ten opzichte van kinderen die het programma niet volgden. Enthousiast door deze cijfers en door de duidelijke organisatie, opbouw en structuur van het programma hebben we besloten op De Ster mee te doen aan het onderzoek van NELI in het Nederlands

Omdat we bij het selecteren van leerlingen al snel op meer dan vijf kinderen kwamen besloten we twee groepen leerlingen te vormen. Als het programma bevalt kunnen we na afronding van de eerste twintig weken een volgende ronde starten met nieuwe leerlingen. Twintig weken NELI draaien vraagt vooral de investering van een onderwijsassistent die de sessies voorbereidt, uitvoert, evalueert en die overleg heeft met de groepsleerkracht. Betrokkenen worden getraind met een online cursus. Het mooie is dat de onderwijsassistent uiteindelijk zo goed als zelfstandig het programma draait.

Er zijn nog geen harde cijfers over de effecten, maar de groepsleerkrachten zien een duidelijke vooruitgang bij sommige kinderen, vooral de kinderen die daarvoor niet of nauwelijks in de groep praatten. Mede door de NELI-sessies zien ze veel actiever taalgebruik bij deze kinderen. Een mooi begin, we zijn heel benieuwd naar de onderzoeksresultaten! Voor meer informatie: teachneli.org/what-is-neli/

7.3.3