June2013

Page 1

ปีท่ี 11 ฉบับที่ 6 ประจำ�เดือนมิถนุ ายน 2013

http://www.catholic.or.th/sarnbkk/

ชีวิตของคริสตชนฆราวาส “อยู่ท่ามกลางโลก” ใช้ ชีวิตปะปนอยู่กับมวลชนคนทั่วไป อยู่ในสายตาของคนต่าง ศาสนา ผู้ที่ยังไม่มีโอกาสได้รู้จักพระเจ้า ดังนั้น คริสตชนฆราวาสจึงมีโอกาสมากกว่าที่จะ “เป็นพยาน” ถึงองค์พระเยซูเจ้า “เป็นเกลือ” ดองแผ่นดิน และที่สำ�คัญอยู่ตรงที่ว่า “คริสตชนฆราวาส” อยู่ท่ามกลาง โลก และไม่ยอมเป็นของโลก ไม่ยอมไหลตามกระแสของ โลก ตรงข้าม “จะเดินทวนกระแสสังคมโลก” ด้วย วาทะพระอัครสังฆราช ฟรังซิสเซเวียร์ เกรียงศักดิ์ โกวิทวาณิช พระอัครสังฆราชอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ มิสซาแสวงบุญ Eucharistic Congress ประเทศไอร์แลนด์ วันพฤหัสบดีที่ 8 ธันวาคม 2011

ภาวนาด้วยใจสู่ พระหฤทัยพระเยซู วิถชี มุ ชนวัด... ครอบครัวและ

2

น.

4

ชุมชมคริสตชนทีอ่ บรมบุคคล และถ่ายทอดความเชือ่

น.

อบรมพระคัมภีรว์ นั เสาร์ และคำ�สอนผูใ้ หญ่วนั อาทิตย์

น.

8

บทความ...ผงศิลา

พี่

น้องที่รัก เอกสารฟื้นฟูชุมชนศิษย์พระคริสต์สำ�หรับเดือนมิถุนายน เราจะร่วมกันไตร่ตรองเรื่อง “พระคัมภีร์กับการดำ�รงชีวิต คริสตชน” โดยมีเป้าหมายเพื่อ “คริสตชนจะได้ปฏิบัติตามพระวาจาของพระเจ้า และดำ�รงชีวิตในความรักของพระองค์” เอกสารนี้เริ่มต้นด้วยการมองชีวิตปัจจุบัน (Look) กล่าวถึงประสบการณ์ของผู้ที่ได้สัมผัสพระเยซูเจ้า ผ่านทางคริสตชนที่ปฏิบัติตาม พระวาจาของพระเจ้า รัก และให้ความช่วยเหลือคนที่อยู่รอบๆ ข้างตน ต่อจากนั้นเป็นคำ�ถามให้เราไตร่ตรองว่า “สิ่งใดที่ท่านประทับใจ จากเรื่องเล่าเรื่องนี้?” และ “ท่านได้ข้อคิดอะไรจากเรื่องเล่าเรื่องนี้?” พระวาจาของพระเจ้า (Listen) กล่าวถึงคำ�สอนของพระเยซูเจ้าทีว่ า่ “ท่านอยากให้เขาทำ�ต่อท่านอย่างไร ก็จงทำ�ต่อเขาอย่างนัน้ เถิด... จงเป็นผู้เมตตากรุณาดังที่พระบิดาของท่านทรงพระเมตตากรุณาเถิด...” (ลก 6:31-37) พร้อมทั้งคำ�ถามในการไตร่ตรองจากพระวาจา ที่ได้ฟังว่า “พระวาจาพระเจ้า คำ� หรือวลี หรือประโยคใดที่ท่านได้ฟัง สะกิดใจท่านมากที่สุด? พระเจ้ากำ�ลังจะบอกอะไรกับท่านทาง พระวาจาในวันนี?้ ” และ “เมือ่ ท่านฟังพระวาจาวันนีแ้ ล้ว ท่านจะดำ�รงชีวติ คริสตชนของท่านตามพระวาจาทีไ่ ด้ฟงั ในวันนีอ้ ย่างไร?” การดำ�เนินชีวิตศิษย์พระเยซู (Love) เป็นการนำ�พระวาจาพระเจ้าไปสู่การปฏิบัติโดย “ให้เลือกกิจกรรมหนึ่งหรือสองอย่างที่จะ ปฏิบัติ เพื่อดำ�รงชีวิตคริสตชนของตน หรือของชุมชนของตนตามพระวาจาที่ท่านได้ฟังในวันนี้ เป็นต้น ในเรื่องของความรักและ ความเมตตากรุณา” และ “ในครอบครัว ส่งเสริมให้แต่ละครอบครัวมีพระคัมภีร์ มีการภาวนาและอ่านพระวาจาในครอบครัว และ จัดให้มีพิธีนำ�พระคัมภีร์มาไว้บนแท่นที่เหมาะสมในครอบครัว เพื่อให้พระวาจาเป็นแสงสว่างนำ�ชีวิตครอบครัว” นอกจากนี้ เอกสารยังได้นำ�เสนอบทเสริมที่น่าสนใจอีก 3 ประเด็น คือ 1. ทุ่งหญ้า หรือที่สำ�หรับแพร่พระวรสารก็คือครอบครัวและชุมชนคริสตชนนั่นเอง (EN 58) 2. สมณสาสณ์ “เริ่มต้นสหัสวรรษใหม่” ของสมเด็จพระสันตะปาปายอห์น ปอลที่ 2 ได้แนะนำ�แผนการฟื้นฟูชีวิตคริสตชน ให้เจริญชีวิต ตามกระแสเรียกสู่ความศักดิ์สิทธิ์ โดยการภาวนา ร่วมพิธีบูชาขอบพระคุณ การรับฟังและประกาศพระวาจาพระเจ้า (N.M.I. 30-41, 40) 3. เน้นเป็นพิเศษถึงความสำ�คัญของพระวาจาในพระคัมภีร์ ในอันที่จะถ่ายทอดสารแห่งความรอดให้แก่ประชาชนชาวเอเชีย... ดังนั้น จึงควรจัดให้มีระบบการแพร่ธรรมโดยอาศัยพระคัมภีร์ เพื่อให้แน่ใจว่าพระวาจาได้รับการเผยแผ่ และสมาชิกของพระศาสนจักรได้ใช้ พระวาจาในการรำ�พึงภาวนา การแพร่ธรรม การสอนคำ�สอน การเทศน์ และการหล่อเลี้ยงชีวิตให้มากยิ่งขึ้น” (E.A.22)


เจาะลึกพิเศษ...ซิสเตอร์กลั ยา ตรีโสภา

เดือนนี้เราระลึกถึงพระหฤทัยของพระเยซูเจ้า จึงขอเสนอจิตภาวนาอีกรูปแบบหนึ่ง ขอเรียกว่า “ภาวนาด้วยใจสู่ พระหฤทัยพระเยซู” ผูภ้ าวนาเลือกบทเร้าวิงวอนพระหฤทัยของพระเยซูเจ้าซึง่ มีทงั้ หมด 33 ข้อ เลือกข้อทีช่ อบ 1 ข้อ มาภาวนา ซ้ำ�ไปซ้ำ�มาและต่อเนื่องตลอดเวลาทั้งในเวลาที่กำ�หนดและทุกเวลาของการดำ�รงชีวิต โดยมีศูนย์กลางอยู่ที่พระหฤทัยของ พระเยซู เป็นดังที่นักบุญเปาโล กล่าวไว้ “จงอธิษฐานภาวนาอย่างสม่ำ�เสมอ” (1ธส 5:17) บทเร้าวิงวอนเป็นคำ�ภาวนาสั้นๆ ช่วยให้จิตใจจดจ่อ อยู่เป็นปัจจุบันกับพระเจ้า ช่วยให้มีสติรู้ถึงความจริงที่กำ�ลังเกิดขึ้นในตัวตน เปิดใจให้พระจิตเจ้าชำ�ระจิต ของผู้ภาวนาให้บริสุทธิ์ จากบาป จากความทุกข์ที่เกิดจิตใต้สำ�นึก อาจเป็นบาดแผลของชีวิต การติดใจและการผูกพันทั้งมวล เพื่อจิตที่บริสุทธ์ของผู้ภาวนาจะสามารถประสานเป็นหนึ่งเดียวกับพระหฤทัยพระเยซูเจ้า สามารถสำ�นึกถึงตนเป็นบุตรธิดา ของพระเจ้า การภาวนาด้วยใจสู่พระหฤทัยพระเยซู จึงเป็นการภาวนาที่ผู้ภาวนาจะพบกับพระเจ้าและนมัสการพระองค์ “ด้วยจิตใจและตามความจริง” (ยน 4:23) ความวอกแวก จากประสบการณ์ของผู้ภาวนาทุกรูปแบบ สิ่งหนึ่งที่หลีกเลี่ยงและขจัดไม่ได้คือผู้ภาวนาจะรับรู้ถึงความวอกแวกที่เกิดขึ้น ในจิตใจเป็นระยะ ความวอกแวกเกิดขึ้นตลอดเวลา แบ่งเป็น 3 อย่าง ความวอกแวกที่มาจากอดีต เกิดในปัจจุบัน หรือจะเกิด ในอนาคต เพราะความวอกแวกคือความจริงที่อยู่ในตัวตน บอกบางสิ่งเกี่ยวกับความเป็นตัวตนของคนๆ นั้น ความวอกแวก จึงเป็นส่วนหนึ่งของการภาวนาและสามารถนำ�มาภาวนาได้ ผู้ภาวนาควรมีสติรับรู้ความวอกแวกด้วยใจเป็นกลาง บางครั้ง เรื่องราวในอดีตอาจผุดขึ้นมาจากส่วนลึกที่สุดของจิตแบบเงียบๆ ผู้ภาวนาจึงควรให้ความสนใจกับความวอกแวกที่เป็นอดีต ซึ่งอาจจะเป็นความรู้สึกทุกข์ใจ เจ็บใจ เสียใจ โกรธแค้น ฯลฯ ให้นำ�ความรู้สึกเหล่านั้นมาทูลพระเจ้าแบบเด็กเล็กร้องต่อบิดา มารดาจากใจตามความจริง ซึ่งเป็นอีกวิธีที่ช่วยชำ�ระและรักษาจิตให้บริสุทธิ์

ประสบการณ์การภาวนาด้วยใจสู่พระหฤทัยพระเยซู บรรดานักบุญและผู้มีประสบการณ์จิตภาวนา ได้อธิบายขั้นตอนของความก้าวหน้าฝ่ายจิตไว้หลากหลาย ทุกคนเน้น เป้าหมายทีช่ ดั เจนของการเดินทางฝ่ายจิต คือการเป็นหนึง่ เดียวกันของจิตวิญญาณของผูภ้ าวนากับพระเจ้า (Union with God) ในการปฏิบัติจิตภาวนาด้วยใจสู่พระหฤทัยพระเยซูเจ้า สามารถอธิบายประสบการณ์การเดินทางฝ่ายจิตได้ดังนี้ ขัน้ ชำ�ระจิตวิญญาณ เป็นช่วงเวลาทีพ่ ระเจ้าจะทำ�งานในความเป็นมนุษย์ของเรา ขณะทีเ่ ราเริม่ ภาวนาด้วยบทเร้าวิงวอน พระหฤทัยฯ ซ้ำ�ไปซ้ำ�มาอย่างรู้ตัว อาจมีเหตุการณ์หรือเรื่องราวในอดีตที่เจ็บปวด ที่เป็นทุกข์ในชีวิตผุดขึ้นมาเป็นระยะๆ เรานำ�เหตุการณ์หรือเรื่องราวที่ผุดขึ้นมา ทูลต่อพระเจ้าถึงความรู้สึก และอารมณ์ ที่เกิดขึ้นในใจ พระเจ้าจะรักษาทั้งใจและ จิตวิญญาณตามเวลาของพระองค์ เหมือนกับที่พระเยซูผู้ทรงรักษาคนเป็นอัมพาตในพระวรสาร (มก 2:1-12) ขัน้ รับรูว้ า่ พระเจ้ารัก เป็นการรับรูแ้ ละสัมผัสได้วา่ เราได้รบั ความสว่าง รับรูว้ า่ พระเจ้ารักเราประดุจบุตรธิดาของพระองค์ แม้จะยังคงเป็นคนบาป ยังติดใจกับ อุดมการณ์ เรือ่ งเพศ เกียรติยศ ชือ่ เสียง ความร่�ำ รวย สุขภาพ ฯลฯ อันเป็นความปรารถนา หรือต้องการของเรามนุษย์ทุกคน เมื่อพัฒนาชีวิตจิตถึงขั้นนี้ผู้ภาวนาวางใจในพระมากขึ้น ปล่อยวางความกระวนกระวายใจ ในสิ่งใดๆ ได้มากขึ้น (มธ. 6: 25-34) ขัน้ ถวายตัวแด่พระเจ้า เมือ่ ฝึกจิตภาวนาไปนานวัน จะมีประสบการณ์ของความยากลำ�บากทีจ่ ะเลือกระหว่างน้�ำ พระทัย ของพระเจ้า น้ำ�ใจของเราเอง และการถวายชีวิตให้กับพระเจ้าทั้งครบ ในชีวิตของผู้ภาวนาจะมีประสบการณ์คล้ายของ พระเยซูเจ้าที่อยู่ในสวนเกทเสมนี ที่ภาวนาคร่ำ�ครวญต่อพระบิดาจนเหงื่อเป็นโลหิต เมื่อต้องเลือกที่จะทิ้งน้ำ�ใจของตน ดังนั้น 2 สารอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ปีที่ 11 ฉบับที่ 6 เดือนมิถุนายน 2013


ในขัน้ ตอนนีเ้ ราภาวนากับพระเยซูจนกระทัง่ พระเจ้าจะประทานพระหรรษทานให้เราละทิง้ น้�ำ ใจของเรา รับเอาน้�ำ พระทัยของ พระและในที่สุดถวายกายใจแด่พระเจ้าได้ทั้งครบ (มก.14:32-42) ขั้นเผชิญการประจญและการพิเคราะห์แยกแยะจิตดีและจิตชั่ว (ลก 4:1-13) ก่อนที่จิตจะเป็นหนึ่งเดียวกับพระองค์ เราจะต้องเผชิญกับการทดลองอย่างหนักหน่วงแบบเดียวกับพระเยซูเจ้า เมื่อครั้งพระองค์ทรงภาวนา 40 วันในที่เปลี่ยว แต่เมื่อเราภาวนาต่อไปด้วยความเพียร จะรู้เท่าทันเสียงของจิตชั่ว เราจะได้รับพลังจากองค์พระจิตเจ้าที่จะผ่านการทดลอง ที่เกิดขึ้น พระจิตเจ้าจะมาช่วยเราในเวลาที่เหมาะสม ข้อพึงสังเกตคือการพิเคราะห์แยกแยะที่สูงสุดนั้นมาจากพระจิตเจ้า มิใช่มาจากสติปัญญาของเราที่มักตั้งคำ�ถามและใช้เหตุผล ที่สุดของจิตภาวนา คือเป็นหนึ่งเดียวกับพระเจ้า และเรากลับกลายเป็นพระพรให้ผู้อื่น (ปฐก 12:1-3) การภาวนา ด้วยใจสู่พระหฤทัยพระเยซู จะมาถึงขั้นที่ใจของเราจะเป็นกลาง อุเบกขา น้อมยอมรับทุกอย่างจากพระองค์ สภาวะทางจิต ที่รับรู้อย่างชัดเจนของการสถิตอยู่ของพระเจ้า จิตประสานสัมพันธ์เป็นหนึ่งเดียวกับพระทัยพระเยซู แสดงออกภายนอกด้วย การดำ�เนินชีวิตที่มีเมตตากรุณาและกลับกลายเป็นพระพรสำ�หรับผู้อื่นด้วย ดังนั้นพระวาจาของพระเยซูก็เป็นจริงในชีวิตเรา “ท่านจะต้องรักองค์พระผูเ้ ป็นเจ้า พระเจ้าของท่านด้วย สุดจิตใจ สุดวิญญาณ สุดสติปญ ั ญาของท่าน...ท่านต้องรักเพือ่ นมนุษย์ เหมือนรักตนเอง” (มธ 22:37-39) การปฏิบัติ “จิตภาวนาด้วยใจสู่พระหฤทัยของพระเยซูเจ้า” 1. กราบนมัสการพระเจ้า พร้อมสวดบท “พระสิริรุ่งโรจน์” 2. เลือกบทเร้าวิงวอนพระหฤทัยสั้นๆ 1 ข้อ และภาวนาซ้ำ�ๆ ช้าๆ ในความเงียบ 10-50 นาที 3. อ่านพระคัมภีร์ 1 ตอนซ้ำ�ไปซ้ำ�มา 10 นาที 4. กราบนมัสการพระเจ้า พร้อมสวดบท “พระสิริรุ่งโรจน์” การฝึกจิตภาวนา ณ สักการสถานบุญราศีนิโคลาส บุญเกิด กฤษบำ�รุง สามพราน นครปฐม ทุกเดือนสัปดาห์ที่ 3 เปิดโอกาสให้ผสู้ นใจได้มโี อกาสฝึกจิตภาวนาพร้อมผูอ้ นื่ และกับผูม้ ปี ระสบการณ์ ทำ�ให้ได้รบั การแนะนำ� ซักถามข้อสงสัย เป็นกำ�ลังใจกันและกัน มีพลังที่เกื้อกูลกัน ทุกเดือนหลังจากฝึกพร้อมกัน ให้ไปฝึกฝนต่อด้วยตนเอง จิตของแต่ละคนมาจาก พระเจ้าสามารถเป็นหนึ่งเดียวกับพระเจ้าได้ ประสบการณ์ของการภาวนาที่ลึกซึ้งขึ้นกับการเอาใจใส่ของแต่ละคน จงปฏิบัติ จิตภาวนาทุกเวลา กำ�หนดเวลาปฏิบัติ ปฏิบัติสม่ำ�เสมอ ปฏิบัติด้วยความอดทนไม่หยุดหย่อนตลอดชีวิต ความก้าวหน้าใน จิตภาวนา เห็นได้จากการดำ�เนินชีวิตคริสตชนที่เปี่ยมด้วยความรัก ความเชื่อและความหวัง “ผู้มีใจบริสุทธิ์ย่อมเป็นสุข เพราะ เขาจะได้เห็นพระเจ้า” (มธ.5:8)

ตารางจิตภาวนารูปแบบต่างๆ รูปแบบจิตภาวนา

วัน / เวลา

สถานที่จัด

เบอร์โทรติดต่อสำ�หรับผู้สนใจ

1. ภาวนาด้วยใจสู่ พระหฤทัยพระเยซู

วันอาทิตย์สัปดาห์ที่ 3 ของ เดือน ตั้งแต่เวลา 09.00-15.00 น.

สั ก การสถานบุ ญ ราศี คุณพ่อนิโคลาสบุญเกิด กฤษบำ�รุง

สำ�นักงานสักการสถาน โทร. 0-3429-2143 มือถือสำ�นักงาน โทร. 08-1007-9183

2. จิตภาวนา 7 ระดับ ของนักบุญเทเรซาแห่ง อวิลลา

วันเสาร์สปั ดาห์ที่ 3 ของเดือน ตั้งแต่เวลา 08.30-16.00 น.

วั ด นั ก บุ ญ ยอแซฟ ตรอกจันทน์

คุณอำ�นวยพร โทร. 08-3924-8711

ห้องประชุมในบ้านพัก พระสงฆ์วัดพระมหาไถ่ ซอยร่วมฤดี

คุณพ่อประเสริฐ โทร. 08-1781-4504 ดร.สุนทรี โทร. 08-9611-7940 คุณอังกี้ โทร. 08-9815-1953 คุณวัชรา โทร. 08-9117-9100

3. การฝึ ก สมาธิ แ บบ ทุกๆ วันเสาร์ WCCM (World Commu- เวลา 09.30-13.30 น. nity for Christian Meditation) โดยคุณพ่อประเสริฐ โลหะวิริยศิริ จิตตาธิการ

สารอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ปีที่ 11 ฉบับที่ 6 เดือนมิถุนายน 2013 3


บทความ...แผนกวิถชี มุ ชนวัด

พี่น้องที่รัก เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2013 คุณพ่อ ถนอมศักดิ์ เลื่อนประไพ เจ้าอาวาสวัดแม่พระประจักษ์แห่งภูเขา คาร์แมล สองพี่น้อง ได้จัดการอบรมพื้นฐานความเข้าใจเกี่ยวกับ วิถีชุมชนวัด (BEC) ในระดับวัด โดยมี คุณพ่อปิยะชาติ มะกรครรภ์ มาเป็นวิทยากร แบ่งปันประสบการณ์เพื่อให้สัตบุรุษผู้เข้ารับการอบรมเกิดความรู้ความเข้าใจในวิถีชุมชนวัดดียิ่งขึ้น เมือ่ วันที่ 18 พฤษภาคม 2013 แผนกส่งเสริมชีวติ ครอบครัว และแผนกวิถชี มุ ชนวัด อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ จัดงานสานเสวนา ครอบครัว “ครอบครัวและชุมชนคริสตชนที่อบรมบุคคล และถ่ายทอดความเชื่อ” ที่ศูนย์ฝึกอบรมงานอภิบาล “บ้านผู้หว่าน” สามพราน นครปฐม มีผู้เข้าร่วมจำ�นวนทั้งสิ้น 48 คน ในการเสวนา คุณพ่อวุฒิเลิศ แห่ล้อม อุปสังฆราช ให้เกียรติเป็นประธานในวจนพิธีกรรมเปิดและแบ่งปัน “ความเชื่อกับ ครอบครัว” จากนั้นเป็นการเสวนาช่วงที่หนึ่งในหัวข้อ “ความเชื่อในครอบครัว...เรื่องศีลมหาสนิท การอ่านพระวาจา และการสวด ภาวนา” ดำ�เนินการเสวนาโดย คุณพ่อพรศักดิ์ ชื่นจิตอภิรมย์ ผู้ร่วมเสวนามีคุณพ่อปิยะชาติ มะกรครรภ์ คุณพ่อเชษฐา ไชยเดช และซิสเตอร์กัลยา ตรีโสภา เนื้อหาในการเสวนาช่วงที่หนึ่งพอสรุปได้ดังนี้ “ความเชื่อเป็นความสัมพันธ์ระหว่างเรากับพระเจ้า ดังนั้น รากฐานที่สำ�คัญของความเชื่อในชีวิตและในครอบครัว คือ พิธีมิสซาโดยเฉพาะในวันพระเจ้า การอ่านพระวาจา และการ สวดภาวนา นอกจากนั้นยังเปิดโอกาสให้ผู้เข้าร่วมเสวนาสอบถามสิ่งที่สงสัย มีคำ�ถามที่น่าสนใจ เช่น ได้สังเกตว่าการมาร่วม มิสซาในวันพระเจ้าสัตบุรุษบางท่านมาช้า จะมีวิธีที่จะแก้ไขอย่างไร ผู้นำ�ในการเสวนาได้ตอบว่า ขอเสนอแนวคิดสามประการดังนี้ 1. ต้องให้สตั บุรษุ เข้าใจว่า พระศาสนจักรเน้นการมีสว่ นร่วมในพิธมี สิ ซา จึงควรมามิสซาตัง้ แต่แรก 2. ต้องสร้างจิตสำ�นึกแก่สตั บุรษุ ว่า การมาร่วมมิสซาเป็นการทำ�หน้าที่สงฆ์แห่งศีลล้างบาปของเขา ไม่ใช่มาเพื่อจะได้ไม่ทำ�บาปผิดพระบัญญัติประการที่ 3 และ 3. ผู้นำ�ในวัด เช่น สภาภิบาล สมาชิกในองค์กรคาทอลิกของวัด ขอให้เป็นผู้นำ �ในการมาร่วมมิสซาตั้งแต่เริ่มพิธี นอกจากนี้ ผู้เข้าร่วมเสวนายังให้ความสนใจต่อแนวทางในการอ่านพระวาจาของพระเจ้า การภาวนา เป็นต้น เรื่องจิตภาวนา” ช่วงที่สองในภาคบ่ายเป็นการเสวนาในหัวข้อ “ครอบครัวและชุมชนคริสตชนที่อบรมบุคคล และถ่ายทอดความเชื่อ” ผู้ร่วมเสวนาคือคุณชวลิต ศิริยงวัฒนา และคุณครูกมลา สุริยพงศ์ประไพ โดยมีเนื้อหาสรุปได้ดังนี้ “พระวาจาของพระเจ้าเป็น รากฐานที่สำ�คัญอย่างยิ่งในการดำ�เนินชีวิตในครอบครัว และในวิถีชุมชนวัด กิจกรรมดีๆ หลายอย่างในชุมชนวัด เช่น การเยี่ยม คนชรา การช่วยเหลือกันในชุมชน การช่วยกิจกรรมของวัด ฯลฯ เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นโดยได้รับการผลักดันจากพระวาจาของพระเจ้า การมีกิจกรรมทำ�ร่วมกันในวิถีชุมชนวัดทำ�ให้... เสริมสร้างบรรยากาศของความเป็นพี่น้อง ความรักใคร่ สามัคคี เป็นน้ำ�หนึ่ง ใจเดียวกัน ทำ�ให้กลุ่มมีชีวิตชีวา สมาชิกในชุมชนไปร่วมมิสซากันมากขึ้น สมาชิกรักการอ่านพระคัมภีร์มากขึ้น ฯลฯ การเสวนาใน ช่วงนี้สรุปด้วยถ้อยคำ�ในแผนอภิบาลอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ค.ศ. 2011-2015 เป้าหมายที่ 2 ข้อ 18 “วิถีชุมชนวัด... ชุมชน แห่งความเชื่อที่ทรงพลังด้วยความรักและการรับใช้” และช่วงทีส่ ามเป็นการฝึกภาคปฏิบตั ิ (Workshop) แบ่งกลุม่ รำ�พึงพระวาจาแบบวิถชี มุ ชนวัด โดย คุณพ่อปิยะชาติ มะกรครรภ์ และทีมงาน โดยใช้เอกสารกระบวนการฟื้นฟูชุมชนศิษย์พระคริสต์ ของสภาพระสังฆราชคาทอลิกแห่งประเทศไทย จากนั้นเป็น การประเมินผล และภาวนาปิดโดยคุณพ่อพรศักดิ์ ชื่นจิตอภิรมย์ อย่างที่เราเคยกล่าวถึงอย่างสม่ำ�เสมอว่า วิถีชุมชนวัดในอัครสังฆมณฑลของเรา มีพื้นฐานมาจากการอ่านพระวาจาร่วมกัน อาจกล่าวได้วา่ พระวาจาของพระเจ้าเป็นรากฐานอันแข็งแรงของวิถชี มุ ชนวัด เป็นทีน่ า่ ยินดีทที่ กุ ๆ เขตในอัครสังฆมณฑลของเราได้ มีการสนับสนุนให้มแี ละอ่านพระวาจาของพระเจ้าอย่างต่อเนือ่ ง และจากการเสวนานีพ้ อจะบอกกับเราได้วา่ “การอ่านพระคัมภีร์ ในครอบครัวเป็นพืน้ ฐานทีด่ ตี อ่ การเป็นวิถชี มุ ชนวัด และการอ่านพระคัมภีรใ์ นการประชุมวิถชี มุ ชนวัด ก็เสริมสร้างความรัก และความเป็นหนึ่งเดียวแก่ครอบครัวทั้งหลายที่อยู่ในชุมชนวัด” จึงปรารถนาจะเชิญชวนทุกท่านให้สร้างครอบครัวและ วิถีชุมชนวัดของเราให้เข้มแข็งด้วยรากฐานแห่งการอ่านพระวาจา และนำ�พระวาจานั้นไปปฏิบัติในชีวิตของเรา อย่าลืมนะครับ เรามีนัดที่จะอ่านพระวาจาด้วยกัน อย่างน้อยทุกวันศุกร์นะครับ (แต่จริงๆ อยากให้อ่านทุกวันครับ) 4 สารอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ปีที่ 11 ฉบับที่ 6 เดือนมิถุนายน 2013


บอกขาวเลาสาร

แผนกเทคโนโลยีสารสนเทศ

บวชพระสงฆ์ใหม่

วันอาทิตย์ที่ 19 พฤษภาคม 2013 เวลา 10.00 น. อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ จัดพิธบี ชู าขอบพระคุณสมโภชพระจิตเจ้า และพิธบี วชพระสงฆ์ อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ จำานวน 2 ท่าน คือ สังฆานุกร ยออากิม ธนายุทธ ผลาผล สัตบุรุษวัดแม่พระประจักษ์แห่งภูเขาคาร์แมล (สองพี่น้อง) สังฆานุกร อันตน วิทยา เลิศทนงศักดิ์ สัตบุรุษวัดนักบุญหลุยส์ มารีย์ฯ เดอ มงฟอร์ด (บางแค) ณ อาคารบุญราศี สมเด็จพระสันตะปาปา ยอห์น ปอล ที่ 2 สามเณราลัยนักบุญยอแซฟ สามพราน จ.นครปฐม โดยพระอัครสังฆราช เกรียงศักดิ์ โกวิทวาณิช เป็นประธาน ร่วมกับ พระคาร์ดินัลไมเกิ้ล มีชัย กิจบูญชู พระสังฆราช สังวาลย์ ศุระศรางค์ พร้อมด้วยคณะสงฆ์ และสัตบุรุษมาร่วมเป็นจำานวนมาก พัชรสมโภช สุวรรณสมโภช หิรัญ สมโภช และปฏิญาณตนตลอดชีพ คณะภคินีเซนต์ปอล เดอ ชาร์ตร วันเสาร์ที่ 4 พฤษภาคม 2013 เวลา 10.00 น. คณะภคินีเซนต์ปอล เดอ ชาร์ตร ร่วมในพิธีบูชาขอบพระคุณ โอกาสพัชรสมโภช สุวรรณสมโภช หิรัญสมโภช และปฏิญาณตนตลอดชีพ โดยมีพระอัครสังฆราช เกรียงศักดิ์ โกวิทวาณิช พระอัครสังฆราชอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ เป็นประธานร่วมกับ พระอัครสังฆราช พอล ชาง อิน-นัม เอกอัครสมณทูตวาติกัน ประจำาประเทศไทย กัมพูชา พม่า ลาว ถึงประเทศไทย คุณพ่ออิกญาซีโอ เชฟฟาเลีย เลขานุการสถานเอกอัครสมณทูตวาติกันประจำาประเทศไทย คณะพระสังฆราช พร้อมด้วยบรรดาพระสงฆ์ บรรดาญาติพี่น้องสัตบุรุษมาร่วมแสดงความยินดีในวันนี้จำานวนมาก ณ หอประชุมตรีนิตี้ โรงเรียน เซนต์โยเซฟ คอนเวนต์

50 ป วัดนักบุญยอแซฟ ตรอกจันทน์ วันพุธที่ 1 พฤษภาคม 2013 คุณพ่อวิวัฒน์ แพร่ศิริ ได้จัดงานฉลอง 50 ปี วัดนักบุญยอแซฟ ตรอกจันทน์ เวลา 10.00 น. พิธีบูชาขอบพระคุณ โอกาสสมโภชนักบุญยอแซฟ กรรมกร โดย พระอัครสังฆราช เกรียงศักดิ์ โกวิทวาณิช พระสังฆราช พิบูลย์ วิสิฐนนทชัย พระสังฆราช สังวาลย์ ศุระศรางค์ สังฆราชกิตติคุณ พร้อมด้วยพระสงฆ์และสัตบุรุษจำานวนมาก

ชุมนุมคริสตชนใหม่ 2013 เมื่อวันที่ 18-19 พฤษภาคม 2013 แผนกคริสตศาสนธรรม อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ จัดชุมนุมคริสตชนใหม่ ณ บ้านผู้หว่าน สามพราน มีคริสตชนใหม่ 52 คน พ่อแม่อุปถัมภ์และพี่เลี้ยง (Sponsors) จากวัดต่างๆ มาร่วม 12 คน ครูคำาสอน 3 คน เจ้าหน้าที่ 6 คน รวมทั้งหมด 73 คน สารอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ปีที่ 11 ฉบับที่ 6 เดือนมิถุนายน 2013 5


ฉลองวัดแม่พระฟาติมา ดินแดง วันจันทร์ที่ 13 พฤษภาคม 2013 เวลา 10.00 น. พระคาร์ดินัล ไมเกิ้ล มีชัย กิจบุญชู เป็นประธานในพิธีบูชาขอบพระคุณ โอกาสฉลองวัดแม่พระฟาติมา ดินแดง พร้อม ด้วยพระสงฆ์ และพี่น้องสัตบุรุษมาร่วมฉลอง วัดในเช้าวันนี้จำานวนมาก และรอบค่ำาเวลา 19.00 น. พระอัครสังฆราช เกรียงศักดิ์ โกวิทวาณิช เป็นประธานในพิธีบูชาขอบ พระคุ ณ โอกาสฉลองวั ด แม่ พ ระฟาติ ม า ดินแดง พร้อมด้วยคณะสงฆ์ และพี่น้อง สัตบุรุษ มาร่วมฉลองในวันนี้จำานวนมาก งานสานเสวนาครอบครัว แผนกส่งเสริมชีวิตครอบครัว (สชค.) และแผนกวิถีชุมชุมวัด อัครสังฆมณฑล กรุงเทพฯ จัดงานสานเสวนาครอบครัว “ครอบครั ว และชุ ม ชนคริ ส ตชนที่ อบรมบุคคล และถ่ายทอดความเชื่อ” เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม 2013 ที่บ้าน ผู้หว่าน มีผู้เข้าร่วมจำานวนทั้งสิ้น 48 คน ในการเสวนา คุณพ่อวุฒิเลิศ แห่ล้อม อุปสังฆราช ให้เกียรติเป็นประธานในวจนพิธีกรรมเปิดและแบ่งปัน “ความเชื่อกับครอบครัว” และเสวนาหัวข้อ “ความเชื่อในครอบครัว... เรื่องศีลมหาสนิท การอ่านพระวาจา และการสวดภาวนา” โดยคุณพ่อปยะชาติ มะกรครรภ์, คุณพ่อเชษฐา ไชยเดช และซิสเตอร์กัลยา ตรีโสภา โดยมี คุณพ่อพรศักดิ์ ชื่นจิตอภิรมย์ ดำาเนินการเสวนา

บทบาทลูกต่อครอบครัว (ย.1) รุ่นที่ 23 แผนกส่งเสริมชีวิตครอบครัว (สชค.) อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ จัดอบรม “บทบาท ลูกต่อครอบครัว (ย.1)” รุ่นที่ 23 เมื่อวันที่ 3-5 พฤษภาคม 2013 ที่บ้านสวนยอแซฟ สามพราน นครปฐม มีเยาวชนอายุ 12-15 ปี เข้ารับการอบรมทั้งสิ้น 42 คน (เป็นชาย 6 หญิง 36) มีเยาวชนพี่เลี้ยง 23 และพ่อแม่รวมวิทยากร 35 คน

สัมมนาฟื้นฟูชีวิตครอบครัว รุ่นที่ 140 แ ผ น ก ส่ ง เ ส ริ ม ชี วิ ต ครอบครัว (สชค.) อัครสังฆมณฑล กรุงเทพฯ จัดสัมมนาฟื้นฟูชีวิตครอบครัว ขั้นที่ 1 (ฟฟ 1) รุ่นที่ 140 เมื่อวันที่ 24-26 พฤษภาคม 2013 ณ บ้านสวนยอแซฟ มีคู่สามี-ภรรยาเข้าร่วมสัมมนาฯ ทั้งสิ้น 12 คู่ (คาทอลิก 2 คู่, ต่างถือ 4 คู่ และพุทธ 6 คู่) 6 สารอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ปีที่ 11 ฉบับที่ 6 เดือนมิถุนายน 2013

กิจกรรมธรรมทูตสัญจร วัดแม่พระฟาติมา ดินแดง เมื่อวันจันทร์ ที่ 13 พฤษภาคม 2013 ฝ่ายงาน ธรรมทูต อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ โดยแผนกโมบาย เคลื่อนที่ (Mobile Teams) ได้จัดกิจกรรมธรรมทูต สัญจรขึ้น ณ วัดแม่พระฟาติมา ดินแดง กรุงเทพฯ เนื่องในโอกาสฉลองวัดประจำาปี 2013 ซึ่งเป็นการ ฉลองวัดปีที่ 57 โดยมีพระคาร์ดินัลไมเกิ้ล มีชัย กิจบุญชู เป็นประธานในพิธบี ชู าขอบพระคุณ ร่วมกับ พระสงฆ์จากบ้านอับราฮัมอีกหลายองค์


สัมมนาครูผู้สอนจริยศึกษาในโรงเรียนคาทอลิก เมื่อวันที่ 14 พฤษภาคม ที่ผ่านมา คณะกรรมการร่างหลักสูตรจริยศึกษาฯ ร่วมกับแผนกคริสตศาสนธรรม ได้จัดให้มีการสัมมนาครูผู้สอน จริยศึกษาในโรงเรียนคาทอลิก ที่โรงเรียนเซนต์โยเซฟ คอนเวนต์ สำาหรับครูที่เข้าร่วมการสัมมนา ประกอบไปด้วยคณะครูผู้สอนวิชาจริยศึกษา จากโรงเรียนคาทอลิกต่างๆ ในเขตอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ประมาณกว่า 1,000 คน โดยได้รับเกียรติจาก พระอัครสังฆราช เกรียงศักดิ์ โกวิทวาณิช มาเป็นผู้บรรยายเปิดการสัมมนา

ฉลองวัดพระเยซูเจ้าเสด็จขึ้นสวรรค์ วันอาทิตย์ที่ 12 พฤษภาคม 2013 เวลา 10.00 น. พระคาร์ดินัล ไมเกิ้ล มีชัย กิจบุญชู พระอัครสังฆราชกิตติคุณแห่งอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ เป็นประธาน ในพิธี บูชาขอบพระคุณโอกาสฉลองวัดพระเยซูเจ้าเสด็จขึ้นสวรรค์ พร้อมด้วย พระสังฆราช สังวาลย์ ศุระศรางค์ พระสังฆราชกิตติคุณ พร้อมด้วยพระสงฆ์และพี่น้องสัตบุรุษ จำานวนมาก

อบรมพื้นฐานความเข้าใจ เกี่ยวกับวิถีชุมชนวัด (BEC) ในระดับวัด เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2013 คุณพ่อถนอมศักดิ์ เลื่อนประไพ เจ้าอาวาสวัดแม่ประจักษ์คาร์แมล สองพี่น้อง ได้จัดให้มีการอบรมพื้นฐานความเข้าใจ เกี่ยวกับวิถีชุมชนวัด (BEC)ในระดับวัด โดยมี คุณพ่อ ปยะชาติ มะกรครรภ์ มาเป็นวิทยากรและแบ่งกลุ่ม แบ่งปันประสบการณ์ เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ และมองเห็นภาพร่วมที่ดีขึ้น

ฉลองวัดพระแม่สกลสงเคราะห์ บางบัวทอง วันอาทิตย์ที่ 5 พฤษภาคม 2013 คุณพ่อบุญเสริม เนื่องพลี เจ้าอาวาสวัด พระแม่สกลสงเคราะห์ บางบัวทอง ได้จัดฉลองวัดประจำาปี เวลา 10.30 น. พิธีบูชา ขอบพระคุณโดย คุณพ่อวุฒิเลิศ แห่ล้อม อุปสังฆราช พร้อมด้วยพระสงฆ์และ พี่น้องสัตบุรุษจำานวนมาก

ปฏิทินกิจกรรม เดือนมิถุนายน 2013 7-8 มิ.ย. 9 มิ.ย. 12 มิ.ย. 12–13 มิ.ย. 15 มิ.ย. 22-23 มิ.ย. 25 มิ.ย.

ฝ่ายงานธรรมทูต อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ อบรมผู้นำายุวธรรมทูต บ้านผู้หว่าน แผนกวิถีชุมชนวัด อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ จัดอบรมจิตตารมณ์ BEC ที่วัดนักบุญยอแซฟ อยุธยา ประชุมคณะกรรมการบริหาร บ้านผู้หว่าน เข้าเงียบฟื้นฟูจิตใจพระสงฆ์อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ บ้านผู้หว่าน แผนกวิถีชุมชนวัด อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ จัดอบรมจิตตารมณ์ BEC ที่วัดนักบุญเปโตร แผนกวิถีชุมชนวัด อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ อบรมเสริมทักษะผู้นำา ประชุมคณะกรรมการบริหารฝ่ายการศึกษาอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ สารอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ปีที่ 11 ฉบับที่ 6 เดือนมิถุนายน 2013 7


เกร็ดความรู้คำ�สอน...คุณพ่อเอกรัตน์ หอมประทุม

สวัสดีพี่น้องที่รัก สารฉบับเดือนมิถุนายนนี้ ยังคง นำ�เสนอเรื่องการภาวนา จิตภาวนา แบบคริสต์น่าสังเกตว่าหลังจากได้นำ� เสนอการภาวนาแบบคริ ส ต์ ใ นฉบั บ ที่ ผ่ า นมา มี ผู้ ส นใจติ ด ต่ อ สอบถาม รายละเอียดมาเป็นจำ�นวนมาก บ่งชี้ ว่ า เรื่ อ งการภาวนากำ � ลั ง เป็ น ที่ ส นใจ สำ�หรับทุกๆ คน ไม่ใช่เพียงพระสงฆ์ นักบวช เท่านั้นที่เป็นผู้นำ�ไปปฏิบัติ ในฉบับนีไ้ ด้น�ำ เสนอรูปแบบอีกรูปแบบ หนึ่งซึ่งกำ�ลังเป็นที่สนใจ เพราะความ เรียบง่าย ปฏิบัติได้จริงเหมือนรูปแบบ อื่นๆ พี่น้องลองติดตามและหาโอกาส เข้าร่วมกิจกรรมที่ผู้จัดเตรียมไว้ สิ่งดีๆ เกิดขึ้นในชีวิตคริสตชนของเราอย่าง แน่นอน ความสัมพันธ์กับพระเจ้าเป็นเรื่อง ที่สามารถเติบโตได้ และจำ�เป็นต้อง เติบโตด้วย ความสัมพันธ์กับพระเจ้า ทำ � ให้ เราสามารถยื น หยั ด กั บ กระแส ความผิดบาป คล้ายกับปลาที่ว่ายทวน น้ำ � ปลาที่ แข็ ง แรงจะว่ า ยได้ ปลาที่ อ่ อ นแอจะไหลตามน้ำ � ปลาที่ พ อ แข็งแรงจะประคองตัวได้ ถึงแม้จะยัง ไม่สามารถว่ายทวนน้�ำ อย่างคล่องแคล่ว ชีวติ คริสตชนเราจึงต้องเติบโต แข็งแรง ขึ้นเสมอ เราจะยืนหยัดเป็นประจักษ์ พยานของพระคริ ส ต์ ไ ด้ ก็ ต่ อ เมื่ อ มี กำ�ลังที่แข็งแรง ซึ่งการภาวนาแบบ จิ ต ภาวนานี้ ส ามารถที่ จ ะช่ ว ยเราได้ ไม่ ต้ อ งแปลกใจที่ ค ริ ส ตชนหลายคน สามารถเป็ น คนดี ส ม่ำ � เสมอได้ อ ย่ า ง น่าชื่นชม ขณะที่หลายคนกลับทำ�ใน สิ่งตรงข้าม ขอพระเจ้าอวยพรพี่น้องทุกท่าน ครับ

จากแผนงานอภิบาลอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ปี ค.ศ.2011-2015 ทีว่ า่ “ฟืน้ ฟู กระบวนการการอบรมความเชือ่ การสอนคาํ สอน และการอบรมต่อเนือ่ งของ ชีวิตคริสตชนทั้งระบบอย่างจริงจัง โดยมีแผนงานและคู่มือปฏิบัติชีวิต คริสตชนอย่างเป็นรูปธรรม (ข้อ13) และพันธกิจสําคัญของพระศาสนจักร คือการ “แบ่งปันขุมทรัพย์สุดประเสริฐ” การประกาศข่าวดีแห่งความรักที่ พระเจ้าทรงประทานให้แก่โลกนั่นเอง (เทียบ ยน3:16) พระเยซูเจ้าเสด็จมาเพื่อ ฟื้นฟูเราทุกคนขึ้นใหม่ในความรักของพระเจ้า พระองค์เจริญชีวิต สิ้นพระชนม์ และกลับคืนพระชนม์ เพื่อทําให้เราสามารถกลับคืนดีกับพระเจ้าพระบิดาและ สามารถหยั่งรากลึกในความรักของพระเจ้าได้อย่างแท้จริง เมื่อพระเยซูเจ้าเสด็จ สู่สวรรค์พระองค์ได้ทรงส่งพระจิตเจ้ามายังบรรดาศิษย์ทรงมอบพันธกิจให้กับ บรรดาศิษย์ (เทียบ ยน.5:12-17) จุดประสงค์เพื่อนําให้มนุษย์ทั้งมวลสามารถ มีชีวิตนิรันดรและพระจิตเจ้าทรงทําให้เราคริสตชนทุกคนสามารถแบ่งปันข่าวดี แห่งความรักให้ผู้อื่นได้และนี่คือพันธกิจที่เรา คริสตชนต้องร่วมกันปฏิบัติในการ ประกาศข่าวดี (ข้อ39) เพื่อตอบสนองแผนงานอภิบาลฯ แผนกคริสตศาสนธรรมฯ จึงขอเชิญชวน พี่น้องเข้าร่วมโครงการกับทางแผนก 2 โครงการดังต่อไปนี้คือ 1. โครงการอบรมพระคัมภีรว์ นั เสาร์ ซึง่ จะเริม่ วันเสาร์ที่ 6 กรกฏาคม 2013 ณ อาคารคาทอลิกแพร่ธรรม 2. โครงการสอนคำ�สอนผู้ใหญ่ (ที่สนใจจะเป็นคริสตชน) วันอาทิตย์ เริ่ม วันอาทิตย์ที่ 7 กรกฏาคม 2013 ณ อาสนวิหารอัสสัมชัญ ดังนั้นถ้าพี่น้องท่านใดสนโครงการทั้ง 2 ของแผนกคริสตศาสนธรรม หรือมี ใครต้องการเรียนคำ�สอนเพื่อมาเป็นคริสตชน กรุณาโทรฯ มาแจ้งให้กับเจ้าหน้าที่ แผนกฯ เพื่อจัดเตรียมเอกสารและสถานที่ โทรฯ 0-2237-5276, 0-2233-0338 วัตถุประสงค์ 1. เพื่อประชาสัมพันธ์กิจกรรมและข่าวต่างๆ ในระดับวัด เขตและสังฆมณฑล ให้กับสัตบุรุษและบุคลากรในหน่วยงานต่างๆ ของอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ 2. เพื่อช่วยฟื้นฟูบทบาทการเป็นผู้มีส่วนร่วมในงานอภิบาลและธรรมทูตในชีวิตของสัตบุรุษ และบุคลากรในหน่วยงานต่างๆ ของอัครสังฆมณฑล 3. เพื่อนำ�เสนอเครื่องมือ และแนวปฏิบัติในงานอภิบาลและธรรมทูตให้กับสัตบุรุษและบุคลากรในหน่วยงานต่างๆ ของอัครสังฆมณฑล สารอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ผู้รับผิดชอบ : ฝ่ายงานอภิบาลของอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ ที่ปรึกษา : คุณพ่อพงศ์เทพ ประมวลพร้อม, คุณพ่อเอกรัตน์ หอมประทุม บรรณาธิการ : คุณพ่อปิยะชาติ มะกรครรภ์ กองบรรณาธิการ : นาทลดา จิตรอำ�ไพ, พฤกษา กิจเจริญ, มัลลิกา กิจบำ�รุง, เพชรี ชาวแพรกน้อย พิมพ์ที่ : โรงพิมพ์อัสสัมชัญ บางรัก กรุงเทพฯ โทร. 0 2233 0523 โทรสาร. 0 2235 1405 สำ�นักงาน : อาคารคาทอลิกแพร่ธรรม 57 ซอยเจริญกรุง 40 เขตบางรัก กรุงเทพฯ 10500 โทร. 0 2237 7315 โทรสาร. 0 2233 8159 E-mail : webmaster@catholic.or.th


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.