BOOT magazine.be
tijdschrift voor watersport en -recreatie: alles over zeiljachten, motorboten en toervaren in België, Zeeland en de wijde wereld
6 teams in mediastorm
Tweemaandelijks Jaargang 6 - editie 5
TOERVAREN
REISVERHAAL
de vrouwelijke charmes van Sint Helena
ZEILIMPRESSIE ‘Vliegen’ met de J 111 OP E OP N WA EN
TE R. GE .. ES T
W i j d e l e n de ze l f de passi e...
€ 4,90
1
De charmes van platbodems
december 2011
BOOT 2011 december
# 27
Volvo Ocean Race 2012
2 december 2011 BOOT
Vaarplezier is uniek!
NIEUW: NC9 NC 9 : in de lijn van de NC11, European Motoryacht of the Year 2011, verleidt deze nieuwe NC 9 door zijn mooi dek lay-out, de uitzonderlijke modulariteit, de ergonomie, de praktische binneninrichting met een grote voorkajuit en een salon met 360° zicht rondom, prima vaareigenschappen en zijn heel concurrentiÍle prijsstelling. Vraag vrijblijvend een bezoek en een gedetailleerde prijsofferte.
MARINA Yachting Center Dr. E. Moreauxlaan 3 - 8400 OOSTENDE Tel.: 059 32 00 28 / www.marinayachtingcenter.be / e-mail: info@marinayachtingcenter.be
Inhoud december 2011
Woord vooraf
blz. 34
Het uur van de waarheid voor watersportbeurzen Voor de watersportbeurzen in Europa nadert het uur van de waarheid. De euro-schuldencrisis zorgt voor deining, van Griekenland en Italië tot Duitsland over Frankrijk. Deining die niet beperkt blijft tot het kleine wereldje van de watersport, maar die de fundamenten van ons sociaal-economische welvaart op het spel zet.
Het klopt wanneer een Belgische watersportbeurs stelt dat de prijzen in onze buurlanden voor deelname nog veel hoger zijn. Maar die prijzen moeten afgezet worden tegenover het marktpotentieel. Wanneer de verhouding tussen het verkooppotentieel en de kost van deelname zoek is, dan heeft de organisator een probleem. Dat komt vandaag, in moeilijke budgettaire tijden, sterker aan de oppervlakte dan in het verleden. En de beurs heeft een te geringe vertrouwensbasis met zijn exposanten weten op te bouwen, er werd te vaak een politiek van ‘hit and run’ gevoerd. In het verleden heb ik ooit de banbliksems van een organisator over me afgeroepen toen ik de inkomprijs van de watersportbeurs deelde door het aantal tentoongestelde boten, dat cijfer viel zwaar tegen voor onze lokale beurs. Elke vergelijking loopt altijd een beetje mank, maar kijken naar wat je krijgt voor je geld is niet verkeerd. En als dan automerken en waterverzachters de show willen stelen, dan is er iets fout. Het kan niet dat bezoekers teveel betalen om te weinig boten te zien, net zomin als het te verantwoorden is dat exposanten teveel betalen voor te weinig potentiële kopers. Intussen blijven de geruchten verder de ronde doen dat Antwerpen in de toekomst de pleisterplaats wordt voor de ‘natte’ variant van de watersportbeurs Boot Düsseldorf. Het is een uitdagende denkpiste. In Genua wordt de link tussen stad en watersportbeurs steeds sterker uitgespeeld. In de eerste editie van ‘Genova in Blu’ liepen 28 culturele, artistieke, culinaire en mode evenementen in de stad, parallel met de beurs. Het samengaan van watersport en cultuur biedt mooie mogelijkheden voor Antwerpen. De havenbeheerders, de lokale overheid en ook de watersportclubs steken hun enthousiasme en bereidheid tot medewerking niet onder stoelen of banken. Het zal uiteraard heel wat inspanningen vragen om een tijdelijke manifestatie af te stemmen op vast behoeften, maar met de ‘Tall Ships Race’ die in het verleden Antwerpen aandeed, werd dit wel gerealiseerd. We moeten nieuwe initiatieven onbevangen durven bekijken. Weet de ‘oude’ bootshow zich te handhaven of te transformeren tot een ‘belevingsgebeuren’, dan verdient dat respect. Zijn er nieuwe formules die beter beantwoorden aan de eisen van deze tijd dan moet men die kansen geven. Leo Van Dorsselaer, hoofdredacteur
pg. 03
Woord vooraf: Het uur van de waarheid
pg. 06
Van Genua tot Düsseldorf, bootmarkt tussen hoop en vrees
pg. 08
Boot Düsseldorf 2012, wat vindt u waar?
3
Natuurlijk is het niet eenvoudig om een dergelijk gebeuren in een bestaande haveninfrastructuur in te passen. Het tijdstip is dan ook gebonden aan een moment waarop vaste ligplaatshouders hun boten op het droge brengen, maar met schitterend weer zoals bij de laatste editie is een dergelijke manifestatie een feest voor bezoekers en exposanten. Vooral ook omdat hier een prijspolitiek gevoerd wordt die bij de marktdimensie aansluit.
Op weg naar Sint Helena met Jean Marie Desseaux, misschien wel de meest eigenzinnige zeiler van onze contreien. In een pure ‘Grumpy Old Men’ stijl brengt hij op unieke wijze verslag uit over zijn tocht.
BOOT 2011 december
Daar tussenin laveren ook de Belgische beurzen, meervoud, inderdaad. Er dienen zich steeds prominenter alternatieven aan. Cap °Okaz in Nieuwpoort is van een sympathiek tweedehandsbeursje gegroeid tot een respectabele manifestatie, nog steeds met groeipijnen en tekorten, maar met een flexibiliteit en een tikkeltje ongebondenheid die aanstekelijk werkt.
Reisverhaal: St Helena moet wel vrouwelijk zijn
pg. 10
Nieuwe schepen op de markt
pg. 12
Toervaren met platbodem in Heeg
pg. 14
Grand Soleil Cup aan boord van de Bounty
pg. 18
Bubbels aan boord... feestelijke bootwijnen
pg. 20
Boeken maritiem
pg. 22
Volvo Ocean Race 2012, een kennismaking
pg. 24
Transat 6,50, opgave Bert Bosssyns
pg. 26
Zeilimpressie: Vliegen met de J/111
pg. 28
Heropening Kattendijksluis, Antwerpen
pg. 34
Reisverhaal: Jean Marie Desseaux op St Helena
pg. 46
Nautische berichten
blz. 26 Zeilimpressie: ‘Vliegen’ met de J/111 In de wereld van wedstrijdzeilers zijn de J-jachten gekend als snelle nononsense ragboten, gebouwd om als eerste de boeien te ronden en de finishlijn over te scheuren. Bij deze nieuwe lichtgewicht 36-voeter J/111 is dit niet anders.
4 december 2011 BOOT
BOOT 2011 december
5
6 december 2011 BOOT
Van Genua tot Düsseldorf... bootmarkt tussen hoop en vrees De watersportmarkt heeft te lijden onder de euro-schuldencrisis, een onzeker beursklimaat speelt de bootshows parten. Dat mocht de Genua Boat show ervaren en daar kijkt ook Boot Düsseldorf tegenaan. Ondanks de contrasten tussen Italië en Duitsland wat betreft politiek leiderschap - Angela en Silvio vormen zowat mekaars tegenpolen – zijn de ‘uitdagingen’ waar de bootindustrie van beide landen voor staan vergelijkbaar. De klappen die ze de voorbije jaren kregen zijn dat ook. Het herstel in Duitsland zet zich krachtiger door dan in Italië.
FEEST BIJ AZIMUT (BENETTI GROUP) TIJDENS DE 51STE GENUA BOAT SHOW BIJ DE VOORSTELLING VAN DE NIEUWE AZIMUT 62S ITALIA .
H
et vertrouwen in de positieve economische ontwikkeling van de watersportbranche in Duitsland neemt toe. Dat laten de resultaten van de midjaarlijkse conjunctuurenquête van het Bundesverband Wassersport-wirtschaft zien.
Na het diepe dal als gevolg van de wereldwijde financiële en economische crisis en het zichtbare herstel in 2010 zet de opwaartse beweging in de maritieme sector zich in 2011 verder door. In 2010 was er een toename van de Duitse jachtbouwproductie van bijna 30 procent. Iets meer dan de helft van de ondervraagde ondernemingen gaf aan dat de bedrijfsresultaten ten opzichte van vorig jaar zijn verbeterd. Slechts een op vijf - vorig jaar 38 procent - spreekt van krimp. Deze bevindingen worden ondersteund door de actuele productiecijfers van de Duitse botenbouwers. In 2011 zal de productie van zeil- en motorjachten, vergeleken met vorig jaar, met bijna 20 procent toenemen.
TEKST: LEO VAN DORSSELAER
Volgens de UCINA, de confederatie van de Italiaanse bootindustrie, liet het eerste kwartaal van 2011 eveneens enkele bemoedigende cijfers noteren. De omzet steeg met 3,9 procent in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder. De sectororganisatie hoopt dat hiermee een positieve trend is ingezet die de sterke terugval van de voorbije twee jaar (ongeveer 45 procent in 2010 in vergelijking met 2008) een halt toeroept. De Italiaanse bootindustrie zet sterk in op internationalisering en daarmee staan ze niet alleen. Van de Italiaanse bootproductie is 80 procent bestemd voor de buitenlandse markt. Er is geen Europees land waar de nautische industrie zich nog weet te handhaven op basis van de thuismarkt. De voornaamste afzetmarkten verschuiven van OostEuropa naar het Midden-Oosten en Azië.
Watersportbeurzen Genua noteerde begin oktober toch nog 226.000 bezoekers en dat zijn er 13 procent minder dan het jaar voordien. Maar met 1.300 exposanten heeft de beurs zeker nog niet aan belang ingeboet. ,,Misschien is de Genua Boat Show wel de eerste stap van de ommekeer van de Italiaanse industrie waar iedereen op hoopt.” De ondernemers haken zeker niet af, er werden meer dan 1.000 nieuwe producten getoond op de beurs, waaronder niet minder dan 450 nieuwe boten. De vernieuwing was vooral vast te stellen bij de ‘medium’ maat van vaartuigen.
De uiteenlopende ontwikkelingen op de internationale markten blijken ook uit het exportverloop. De Duitse bootbouwers konden in het eerste halfjaar van 2011
Voorts is er een trend zichtbaar naar compleet uitgeruste boten en jachten in het midden- en grotere segment, zowel wat prijs als afmetingen betreft. De producenten komen aan deze wens tegemoet met
BOOT 2011 december
Internationaal marktherstel niet éénduidig Internationaal gezien ontwikkelt het marktherstel zich zeer divers. Terwijl in Noord Europa de vraag naar boten en jachten gemiddeld toeneemt, blijft de situatie in Zuid Europa heel verschillend. Een stabiel herstel is niet in zicht en wordt er als gevolg van de financiële stresssituatie in verschillende Zuid-Europese landen ook niet waarschijnlijker op.
bemoedigende verkoopresultaten, bleef de vraag in het tweede kwartaal van 2011 zichtbaar achter. Pas in de zomer stabiliseerde de situatie zich weer. Een blik op de verdere conjuncturele ontwikkelingen in de scheepsnieuwbouw levert een diffuus beeld op. Onder invloed van de toenemende crisisstemming op de financiële markten neemt enerzijds het consumentenvertrouwen af, maar anderzijds is er de neiging bij de consumenten om waardevaste aankopen te doen. Daarvan profiteert niet alleen de onroerend goed markt, maar ook een deel van de botenmarkt. De lage renteopbrengsten van spaargeld tesamen met de angst voor inflatie lijken deze trend verder te stimuleren.
7
DE VERNIEUWING BLIJFT ZICH DOOR ZETTEN, MAAR DE EUROCRISIS ZORGT VOOR EEN AFZWAKKEN VAN HET VOORZICHTIG
een waardestijging van hun export melden van 14,6 % bij de zeilboten en 12,2 % bij de motorboten. Volgens die cijfers blijft de export achter bij de Duitse interne markt. Overigens – en dat mogen de resultaten van 2010 en 2011 niet verhullen – is de bootbouwbranche nog ver verwijderd van het verkoopniveau van de topjaren 2006/2007. Uit berekeningen van het BVWW- Bundesverband Wassersportwirtschaft blijkt dat de productie ongeveer op 65 % op die van vóór de crisis ligt. Zeil- en motorjachten. De vraag naar motorboten en vooral die naar zeiljachten is duidelijk gestegen. 82,5 % van de zeilbotenhandelaren – vorig jaar 56,8 % - meldt dezelfde of betere verkoopresultaten in vergelijking met het vorige jaar. In het motorbotensegment is het toch nog steeds 74 %. Na een goed beursseizoen 2010/2011, met als hoogtepunt boot Düsseldorf met zeer
ELAN DAT DE MARKT EERDER DIT JAAR KENDE.
aanbiedingen voor voordelige instapmodellen en kortingen op uitrustingpakketten. In het hogere prijssegment blijft de situatie moeilijk door zowel de geringe investeringsbereidheid van potentiële kopers als het overaanbod van gebruikte schepen. Gebruikte schepen De handel in goed onderhouden tweedehands boten en jachten is verder verbeterd . Met name beginnende watersporters benutten deze mogelijkheid om eerste ervaringen op het water op te doen. Een groot aanbod in combinatie met de in de laatste jaren gedaalde prijzen maken de markt voor gebruikte boten aantrekkelijk.
8 december 2011 BOOT
Boot Düsseldorf 2012, wat vindt u waar?
Uitrusting, toebehoren en onderhoud De vraag naar hoogwaardige scheepsuitrusting en toebehoren blijft op consumentenniveau onveranderd hoog. Dit ondanks een duidelijke vraaguitval in juli en augustus als gevolg van de slechte zomer in Duitsland. Alles bij elkaar rekent de betreffende branche op een omzetplus van 3-4 % vergeleken met vorig jaar. Niet alleen van de gebruikte botenhandel, maar ook van de keuze van vele booteigenaren om in het waardebehoud van hun schip te investeren, profiteren de bedrijven die zich richten op reparatie, onderhoud en service. Vooruitblik Alles bijeen wordt op de middellange termijn de ontwikkeling van de conjunctuur positief beoordeeld. Voor de komende 2-3 jaar verwacht meer dan de helft van de Duitse ondernemingen verdere groei en onderstrepen daarmee hun vertrouwen in de Duitse economie. Slechts één-vijfde van de bedrijven beoordeelt de vooruitzichten eerder negatief. Voor de op export gerichte ondernemingen daarentegen blijft het beeld onduidelijk. In de landen die door de eurocrisis zijn getroffen dreigen de, op grond van de herfinanciering noodzakelijk geworden, bezuinigingen de toch al zwakke economieën verder te destabiliseren. Naast de conjuncturele uitdagingen heeft de branche ook van doen met structurele uitdagingen. Om verdere positieve ontwikkelingen tot stand te brengen moet het de beginnende watersporter aantrekkelijker en eenvoudiger gemaakt worden. Maar ook de branche is verplicht om enerzijds met innovatieve scheepsontwerpen nieuwe kopersgroepen aan te spreken en anderzijds met een gezamenlijke wervingscampagne meer belangstelling voor de watersport te creëren.
Hal 1 - Beach World Alles wat op het stand en op het water hot is: surfen, kiten, wakeboarding, skimboarding en stand-up-paddling. Actiebekken en skimboardbaan om mee te doen en uit te proberen Hal 3 - Tauchsport Center Infotainment en duikplezier rondom de glazen duikkoker: de eerste duikervaring, nieuwe uitrusting, duikbestemmingen en de sterren en aanstormende talenten uit de duiksportwereld Hal 4 - Underwater Pixel World Ontmoetingsplek voor onderwaterfotografen en onderwaterfilmers: techniek, voordrachten, workshops, tentoonstelling en fotowedstrijd TopShot Hal 5 - Powerboat World De snelste speedboten en mensen zonder angst: de racebootsport presenteert zichzelf Hal 6 / 7a – Waar luxe hoogtij viert Grote jachten, maritieme lifestyle in de Blue Motion Lounge en de scene voor de XXL-klasse Hal 7 - Galeria boot Düsseldorf Maritieme kunst: traditionele en moderne werken en multimediaprojecten van kunstenaars, ateliers en hogescholen
kano’s en kajaks nu nieuw met kano-testbaan - Urlaubswelt: de mooiste bestemmingen voor zeilers en motorbootvaarders - Advies voor cruises: hulp bij het plannen van de volgende bootvakantie - World of Pirates: speelparadijs voor de jonge bootbezoekers Hal 14 - Maritime Klassenzimmer: scholieren bestuderen het leven onder de zeespiegel - Wassersportarena: verenigingen en organisaties helpen bij de eerste stappen binnen de watersport Hal 15 - Classic Forum De kunst van het boothuis: klassieke en traditionele boten, ambacht en museumprojecten Hal 17 - Segel Center De hotspot voor zeilers: de sterren van de zeilsport, wereldzeilers, gesprekken met experts, ervaringsberichten, regatta’s, boten uit alle klassen Voordelig eTicket Dit alles, en meer, biedt boot 2012 haar internationale bezoekers van 21 tot en met 29 januari, dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur. Wie een ticket on-line aanschaft, bespaart geld en tijd.
Hal 10 - Watersport Mobiel De lichter bevaarbare wegen in de watersport: onderweg met een surfboard, kano, kajak of lichte klasse boot
Als dagkaart kost het e-ticket twee euro minder dan aan de kassa. Volwassenen betalen € 14,--, scholieren en studenten € 10,--. Het kaartje voor een kort beursbezoek – maandag t/m/ vrijdag vanaf 15.00 uur- kost in de online-shop € 9,--.
Hal 12 - Sportfischer Center Vishengels, molens en locaties: voordrachten, films, de ins & outs van de hengelsportprofessionals en experts leren, lokaas testen in het testbekken
De kaarten kunnen direct na aanschaf geprint worden en gelden tevens bij het gratis reizen naar de beurs met de regiovervoerder VRR- Verkehrsverbund Rhein-Ruhr.
Hal 13 - World of Paddling: de grootste tentoonstelling van
De tickets zijn vanaf half november verkrijgbaar via www.boot.de.
Watersportbeurzen
Het ‘Walk around’ principe werd omgebogen naar een ‘Live around’ concept Opvallend is zeker de ellips vorm van het dek De zee op een andere manier beleven kan zowel boven als onderdeks. De ontwerper Francesco Rolla, een van de oprichters van Wayachts, voorzag de Wake 40 van een variabele planerende V-romp. De twee 300 pk Volvo Penta IPS400 diesel motoren zorgen voor een top van 34 knopen en de 900 liter tank waarborgt een bereik van 200 mijl. Een ‘chaise longue’ op het achterdek biedt een onbelemmerd zicht op het water terwijl de kuipzitjes in het verlengde hiervan liggen. Onderdeks een eigenaar- en een gastencabine met een centraal geplaatste badkamer. Het zonnedek op de boeg is meer dan 3 m² groot. Functionaliteit en elegantie gaan hier hand in hand.
Italia 10.98, racer-cruiser met klassiek hart en modern design Italia yachts, met meer dan 50 jaar ervaring op de teller, brengt met de Italia 10.98 een snel, veilig en handige racer-cruser met een klassiek hart in een modern design met goede manoeuvreer eigenschappen bij familiale tochten maar ook snel en viriel tijdens wedstrijden.
Kenmerkend zijn een ruime kuip, een open zonnedek en functionele positionering van de tuigage. De werf streeft naar de essentie van het zeilen en combineert comfort, veiligheid en gezelligheid met puike prestaties.
Dinamica, ook Italië heeft een top ‘day sailer’ De trend van ‘daysailers’ zet zich onmiskenbaar ook in Italië door. Net zoals in de dagzeilers van Nederlandse, Franse of Britse origine zijn de belangrijkste karakteristieken ook hier elegantie, topkwaliteit bij de constructie en uitrusting en een doorgedreven bedieningsgemak. De Dinamica RS 940 verenigt al deze elementen. Het zeiljacht heeft een zelfkerende rolfok, alle lijnen worden naar de kuip geleid, zelfs de boegspriet kan vanuit de kuip bediend worden. De inboord motor heeft een elektrisch alternatief. De 940 is geschikt voor solo zeilen, maar kan ook met vrienden of in familieverband veel plezier bieden.
9
In Genua beleefde de Wake 40, een 12,5 meter ‘dag cruiser’ van Wayachts zijn wereldpremière. Innovatief design moet de woordspeling van de ontwerper ‘Sea Different’ waar maken.
BOOT 2011 december
Wake 40, zeezicht met ‘chaise longue’
10 december 2011 BOOT
Sessa Fly 45, een ‘cross over’ op zee Met de Sessa Fly 45 ontworpen door Christian Grande wordt het concept ‘Advanced Open’ in de praktijk gebracht. De werf volgt hier de ‘cross over’ trend die we kennen uit onder meer de auto sector en de architectuur. Hierbij wordt schoonheid en comfort in harmonie gebracht. De Sessa Fly 45 zet sterk in op een geoptimaliseerde lay-out. De ervaring van Sessa met jachten van kleiner formaat levert hier een verrassend en ingenieuze benutting van de ruimte op. In de 3 cabine uitvoering werd de keuken op het bovendek gebracht en dat leverde extra ruimte die zowel in de cabines terug te vinden is als
in de beide badkamers met afzonderlijke douche. De kuip kan afgesloten worden met een speciaal transparant scherm met netstructuur dat ongehinderd zicht biedt op de omgeving maar beschermt tegen indiscrete blikken van voorbijgangers of buren in de haven. Dit creëert in feite een extra private ruimte. De spiegel is uitgerust met en hydraulisch platform voor zwemmers en duikers en is handig als startplatform voor de bijboot of jetski. De Fly 45 van Sessa Marine is uitgerust met IPS aandrijving en voorzien van joystick besturing. De twee Volvo 2XIPS900 D11 leveren tweemaal 515 KW zorgen voor een topsnelheid van 34 knopen.
SeaWalker 33 voor actieve zonnekloppers De SeaWalker 33 van Fiartmare richt zich tot een jonge, actieve doelgroep. De grote kuip, groter dan gemiddeld in dit segment, heeft een U-vormige bank, om te vormen tot een zonnebed of een tafel. Centraal in de kuip staat de bar aansluitend op de bestuurspost. Onderdeks is een comfortabel dubbel bed terug te vinden, om te vormen tot een dinette en een afzonderlijke natte cel. De boot kan uitgerust worden met een diesel inboordmotor of een of twee buitenboordmotoren die toelaten om voldoende performantie te halen uit een eerder bescheiden brandstofverbruik.
Apreamare, nieuw concept met ‘fifty’s’ look Apreamare, heel nauw verweven met de Italiaanse bootstijl, presenteerde de nieuwe Smeraldo 45, het resultaat van een samenwerking tussen het designbureau Spadolini voor het interieur en Umberto Tagliavini’s Marine Design voor de externe vorm. Het concept van dit nieuwe model is gebaseerd op de typische design van de jaren 50 van vorige eeuw. Kenmerkend zijn de oudmodische boeg en de meer verlengde lijnen van het dekhuis. Apreamare blijft trouw aan zijn hoge kwaliteitsnormen en aparte kenmerkende stijl.
Azimut 60 met ‘vin’-profiel De Azimut 60 is een 18 meter flybridge jacht met een hoog comfort niveau. De scheiding tussen bemanning en gasten is typisch voor dit formaat boten. De cabine lay-out is modulair en varieert naargelang de ‘Seakeeper’ girostabilisatoren zijn ingebouwd. Karakteristiek is de ‘vin’ op het stuurhuis langs de flybridge, in harmonie met de gebogen lijnen van de raampartijen. Dat geeft de Azimut 60 een typische, maar herkenbare look. Gezien en herkend worden is een belangrijke ambitie van deze Italiaans topjachten.
European certificated Yachtbroker (EMCI)
Verzekeringen HDI -Gerling NL / Delta Lloyd AG / BDM / APA / DAS � polis op maat � tot 40% korting (no claim) � werelddekking � wedstrijddekking voor zeiljachten � afzonderlijke rechtsbijstand � ongevallen opvarenden � advies, begeleiding, taxatie
� zekerheid en deskundigheid
JACHTMAKELARIJ
Het volledig aanbod zeil- en motorjachten vindt u op
www.indumar.be Tho ne t laa n 96 - 2050 An t werp en Tel : 0 3 /2 1 9. 20.02 - Fax: 03/2 19.20. 0 4 info-insurance@indumar.be -info-brokerage@indumar.be
Toervaren
12 december 2011 BOOT
Met de charmes van een platbodem Van een scherp jacht overstappen naar het varen met een platbodem. Een heleboel vragen, drempelvrees… Bootmagazine kreeg in het oergezellige Friese Heeg een kijk op het zeilen met deze stukken nostalgie op het water. Langs water, over water en zelfs onder water door… Heeg, dit is het echte Friesland. Een vroege dinsdagochtend na een lang zonnig weekend. Het is behoorlijk druk in de havenkom van charterbedrijf en platbodembouwer “Heech by de Mar”. Een dertigtal platbodems van een 6m65 Grundel tot een grote Lemsteraak van 14m50 liggen te wachten in de zon op een grondige poetsbeurt. Een onder de verfspatten zittende multi-colore rib wringt zich tussen de schepen door en werkt de weekendschrammen weg met het gepaste likje kleur verf. “Heech by de Mar” is een klein familiebedrijf dat in 1985 begonnen is met 6 bootjes en een loods. De werf groeide ondertussen uit naar een gevestigde waarde in het wereldje van platbodemliefhebbers. Gestoeld op de knowhow van vader bouwen beide broers er stalen Lemsteraken naar eigen ontwerp. Van 9,50 tot 13 meter, van casco en betimmering tot aan schilderen en technisch vaarklaar maken. Alles wordt in eigen huis uitgevoerd.
TEKST EN FOTO’S: BART DERUYVER
Drempelverlagend voor een eerste kennismaking met een platbodem, leuk voor zeilers die stoppen en prachtig om de Friese “Elfstedentocht” te varen! Waarom een platbodem? Nog voor je het ruime sop kiest ontdek je meteen dat er meerdere redenen zijn om te “vallen” voor het varen met een platbodem. Allereerst is er de sfeer van nostalgie en romantiek. Onderdeks is het donkere houtwerk opgefleurd met retro-attributen en verlichting, wat maakt dat alles op het schip ruikt naar een ver verleden. Moderne technologie is wel aanwezig maar bewust zoveel als mogelijk discreet opgenomen in de sfeer van het interieur. Wat ook meteen opvalt is de ruimte aan boord en markant is de stahoogte. De “Heech by de Mar”-werf beschikt over een walsmachine die het mogelijk maakt om 15 mm dikke stalen platen te plooien in de gewenste bodemvorm. Op deze manier worden wrangen overbodig wat resulteert in een even sterk schip met een winst wat stahoogte betreft.
Op de werf kunnen platbodemeigenaars tevens terecht voor alle reparatie en onderhoud (techniek, schilder- en timmerwerkzaamheden) van hun schip. De stevige kraan heeft geen moeite om schepen tot maximaal 30 ton uit het water te halen. In een eigen verkoophaven biedt “Heech by de Mar” ca 55 rond- en platbodemschepen van diverse types en afmetingen te koop aan. Hoofdactiviteit blijft de verhuur van een uniek aanbod van platbodems als Staverse Jollen, Zeeuwse Schouwen, Vollenhovense Bollen, Lemsteraken, Schokker en Hoogaars die geschikt zijn voor een bemanning van 2 tot maximaal 12 personen. Op vraag van verschillende klanten zijn 3 platbodemmotorschepen aan de verhuurvloot toegevoegd. VAN CASCO TOT VAREND SCHIP, AFWERKING IN EIGEN HUIS.
Een aparte ervaring is het “droogvallen”. Genieten van stilte en rust op een zandbank. Eenmaal op het water ervaar je snel de andere voordelen van het zeilen met een platbodem. Wellicht een van de grootste eigenschappen is dat door de geringe diepte van het schip het vaargebied een stuk uitgebreider wordt. Ondiepe rivieren, kanaaltjes en geulen blijven bevaarbaar en brengen schip en bemanning soms naar plaatjes van plaatsjes. Door de geringe hoogte van een platbodem en de massa aan gewicht zijn deze schepen niet windgevoelig wat menig motormanoeuvre vergemakkelijkt. Ook leuk en een aparte ervaring is het “droogvallen”. Spelen met eb en vloed, jacht en crew stilte en rust gunnen op een zandbank, een ondergaande zon op het wad Thuis leren varen
ELK ROER IS MET
VAKMANSCHAP GETOOID.
De crew van “Heech by de Mar” doet er alles aan om de klanten optimaal te laten genieten van hun tocht met een platbodem. Een zeiltocht begint thuis aan de pc op de website van “Heech by de Mar”. Elk scherp jachtzeiler die in de verleiding komt om er
BOOT 2011 december
13
HET IS NIET MOEILIJK OM TE ZEILEN MET EEN PLATBODEM.
eens met een platbodem op uit te trekken, vindt op de site een volledige vaarcursus terug. Het gaat van het vaarklaar maken en zeilen tot motormanoeuvres, droogvallen en het trimmen. Goed en in klare taal omschreven, het wordt van op de bank al duidelijk dat zeilen met een platbodem niet zo moeilijk is. Je kan als het ware zo opstappen en vertrekken! Voor wie er echt niet genoeg kan van krijgen, geeft “Heech by de Mar” ook twee eigen boekjes uit, Varen met platbodems en Beter varen met platbodems (fijntrim zeilen en zwaarden) en is er een unieke DVD met vaarinstructies. Op de website krijg je tevens een goede omschrijving van alle jachten en hun beschikbaarheid, een uitleg over een aantal mogelijke vaarroutes, reisverslagen, het weerbericht, een evenementenkalender en een webshop. Wie één van de platbodems heeft uitgekozen en geboekt, krijgt enkele weken vóór vertrek het boordboek thuis in de bus. Deze handleidingen zijn specifiek per schip en omvatten een gedetailleerde inventaris, omschrijving en bediening. Deze voorbereiding en dienstverlening leert dat de klanten op de dag van vertrek het schip reeds zo goed van binnen als van buiten kennen. Dit heeft als resultaat dat men met een gerust en fijn gevoel de trossen kan losgooien om optimaal te genieten van de vaartocht met een platbodemjacht. Meer inlichtingen: Heech by de Mar Heeg - Nederland Email: info@heechbydemar.nl www.heechbydemar.nl
PRACHTIG HOUTSNIJWERK VERWIJST NAAR DE SCHEEPSNAAM.
EEN CHARTERVLOOT VAN 30 PLATBODEMS.
Regatta
Grand Soleil Cup 2011
14 december 2011 BOOT
Rustige vastheid aan boord van de Bounty Een zeilwedstrijd onder gelijkgestemde zielen en vooral met jachten die aan mekaar gewaagd zijn, valt daar wat te beleven? Wat maakt het verschil? Juist, de bemanning, het team. Voor de najaarseditie 2011 van de Grand Soleil Cup waren 12 teams present. Een niet onaardige vloot die het in Breskens tegen mekaar opnam. Breskens is het thuiswater van de Belgische Grand Soleil importeur Dali Sailing uit Antwerpen. Breskens Yacht Services, dat onderdak vond in de oude Standfast gebouwen is meteen ook het servicepunt voor deze gerenommeerde Italiaans racercruisers.
H
et gaat om een vriendschappelijke wedstrijd, zoveel is duidelijk. De teams vallen mekaar in de armen bij het ontbijt. De vrouwelijke bemanningsleden worden toch iets hartelijker verwelkomd dan de ruige mannen. Ze zijn dan ook wel schaars. Vrouwen met een zeilpassie, ze zijn op de vingers van een hand te tellen. Maar hebben ze de liefde voor het zeilen te pakken, dan moet alles er voor wijken, ook de liefde. Maar dit geheel ter zijde. Ik stap aan boord van de Bounty, de Grand Soleil 46 van eigenaar Peter Huysman, geen onbekende in de zeilerswereld in ons land en Zeeland. Tijdens de brie-
Denkt u dat hiking niet meer is dan domweg over de reling hangen, zoals het op de foto’s lijkt?
fing voor de start word ik mij bewust dat ik aan boord stap van een ‘Vedett’-team. Dat kan ik niet afleiden uit de resultaten die zij kunnen voorleggen, maar aan de drank die ze aan de lippen zetten om de ochtend koffie weg te spoelen. Breskens Yacht Service heeft een binnengaats parcours uitgezet. Er staan felle rukwinden geprogrammeerd op zee, 7 tot 8 beaufort. Bedoeling is om het spannend, maar ook gezellig te houden. De Schelde monding voor Breskens biedt daartoe, stroomopwaarts voldoende bescherming. Het wordt van Breskens naar Terneuzen ‘and back’ en om de spanning er in te houden nog een driehoekje als afsluiter.
‘HIKING’ BEHOORT TOT DE MEEST BOEIENDE BEZIGHEDEN VAN DE BEMANNING TIJDENS EEN ZEILRACE. FOTO: RONALD DEN DEKKER / WACON IMAGES
BOOT 2011 december
15
EEN BOOT, EEN TEAM... ER KOMT MAAR GEEN SLEET OP MEER DAN TIEN JAAR SAMEN VAREN. EEN GOEDE DOSERING - OP ALLE VLAKKEN - IS HET GEHEIM VAN HET SUCCES.
Peter heeft en vaste crew van negen stoere zeebonken, ieder met een specifieke taak aan boord. Axel houdt het hekstoeltje bezet, Paul zorgt voor de navigatie, Peter brengt de rustige vastheid aan het roer, kortom iedereen weet wat hem te doen staat. Dan zijn er nog twee opstappers, vrienden van de schipper, die net als ik een belangrijke ballast functie krijgen toegewezen. Ja, een zeilwedstrijdje is ideaal om vrienden uit te nodigen, zij kunnen uren genieten van het hangen in de reling. Achteraf is het heel belangrijk om hun vochtspiegel weer op peil te brengen. De neofieten opstappers houden het op een interessante ervaring, terwijl ze rillend hun klamme jeans van de knieën pulken. Ik zie ze dromerig naar de motorjachten met Zuiderse allures kijken wanneer we de haven weer binnen varen.
STUURMAN EN NAVIGATOR VAREN EEN THUISMATCH IN
BRESKENS
De crew heeft gemiddeld 10 tot 15 jaar ervaring samen aan boord van de Bounty. Een Brugs duo met 8 jaar op de teller vormt de jongste aanwinst van de bemanning. De camaraderie is voelbaar. Er wordt niet veel gesproken en tijdens de race ook niet veel gedronken. Het zijn momenten van diepe gedachten en opperste concentratie. Alleen de voordekker is een gast en is jonger dan de crew. Het enthousiasme stijgt wanneer blijkt dat hij zijn vriendin heeft meegebracht, ze is blond en zit strak in het zeilpak. Dat is toch een beetje een troost want het
PHILIPPE, GAST-VOORDEKKER BRACHT ZIJN VRIENDIN MEE, MINDER NUTTIG
ALS BALLAST, MAAR MET ANDERE KWALITEITEN.
16 december 2011 BOOT valt niet te ontkennen dat de voordekker echt een rotklus heeft aan boord. Tot drie keer toe haalt voordekker Philippe de ‘genny’ uit, maar telkens tevergeefs. Wanneer de gennaker dan toch een keer gehesen wordt, blijkt er een verkeerde wrong in te zitten zodat hij niet bol komt te staan. Nog voor de hele handel weer binnen gehaald is, wordt de koers verlegd en kan de bemanning eventjes verder vechten met de weerspannige ‘genny’. De reuze worst gaat dan maar weer onderdeks want ook de richting blijkt veranderd en van gennakeren is er de rest van de wedstrijd geen sprake meer. De spinnakerboom, toch wel een vervaarlijk instrument wordt weer langszij vastgesjord.
VAN BIJ HET ONTBIJT WAS HET DUIDELIJK DAT IK AAN BOORD STAPTE BIJ EEN
‘VEDETT’-TEAM.
De taal aan boord is onversneden ‘meetjeslands’ met af en toe een Hollandse tongval. Wie zou denken dat meetjeslands een lokaal taaltje is, helemaal verkeerd, we ‘jiben’ en ‘tacken’ volgens de ‘international rules’. Het enig nadeel van de internationale inspiratie is dat er koude Hollandse worstenbroodjes aan boord geserveerd worden. Dat is even op de tanden bijten, doorslikken en vooral doorspoelen. Als gast is onze belangrijkste opdracht dus zoals gezegd, ballast leveren. Dat heet in het vakjargon ‘hiking’, het buitenboord hangen van de bemanning aan loef om de helling te beperken. Denkt u dat hiking niet meer is dan domweg over de reling hangen, zoals het op de foto’s lijkt? Fout, er bestaan tal van varianten die maken dat ook het denkvermogen in zekere mate op de proef wordt gesteld. Bij het bevel ‘full hiking’ moet men met het hoofd door de reling om het ballast zo ver mogelijk buiten boord te leggen. Eindelijk is het eens nuttig wanneer men een zwaar hoofd heeft, daardoor kan de stuurman namelijk een graadje hoger aan de wind pitsen. Bij ‘baby hiking’ mag men dan weer met de rug tegen de lage opbouw rusten.
Olympische gedachte De Bounty strandt uiteindelijk op een vierde plaats, net achter de Syphone. Ondanks de sterke remonte in het laatste wedstrijdgedeelte wordt er na de 30 mijls race een achterstand van 1 minuut genoteerd. Met deze vierde plaats doet de Bounty het wel twee plaatsen beter dan vorig jaar. Het deelnemersveld was aan mekaar gewaagd. De minuut achterstand werd in feite bij de start opgelopen.
Bij de overstag of gijp manoeuvres is het kwestie van op tijd te vertrekken om de overzijde te bereiken, want wanneer de boot 45 graden helling maakt, is het niet te doen om tegen de helling op te klauteren. De crew heeft de verschillende generaties boten die Peter bezat meegemaakt, na de Standfast periode zijn ze vandaag echt enthousiast, we hebben nu een race-bak, vertellen ze. Alleen is het potentieel er nog niet volledig uitgekomen. Binnen twee weken staat de ‘Voiles de Saint Tropez op het programma, de crew kijkt uit naar de zon, dan volgt de Antwerp Race als de afsluiter van het seizoen. Daarna gaat de boot onherroepelijk de kant op en is er weer tijd voor een familiaal leven. Ze noemen het een familiaal compromis en dat is welkom nadat ze een zomer lang een overjaarse ‘boys band’ vormden. Om de opstappers een riem onder het hart te steken vertelt de vaste bemanning dat het soms gebeurt dat ze tijdens een wedstrijd tot 100 keer van kant moeten wisselen. Nog 97 keer te gaan, denk je dan in vertwijfeling. Maar zo een vaart loopt het niet. Na een 30-tal hiking manoeuvres en geschaafde knieën zit de wedstrijd er op.
Als een rots in de branding staat de schipper aan het roer, met zachte maar strakke hand leidt hij de Bounty over de Westerschelde. Het is ruim vier uur geconcentreerd blijven. Rustige standvastigheid wordt dit ook genoemd. Bij de start bevindt de Bounty zich volledig aan lij van de wedstrijdbaan en krijgt dan ook te maken met de ‘vuile’ wind van de tegenstanders. Om zich los te zeilen probeert de schipper op te loeven maar de tegenstanders zijn geen doetjes en deze bewegingen worden netjes gepareerd. Uiteindelijk slaagt hij erin zich los te varen. Eerst pakken we de Allegria, een 40 voeter en dan is het de beurt aan het groene draakje, een 42 voeter. Intussen is de Antilope stevig uitgelopen. Zij zijn het hun internationale status natuurlijk verplicht om hier in de thuishaven iedereen het nakijken te geven. En dat lukt ze ook.
TEKST EN FOTO’S: LEO VAN DORSSELAER
Nadat de Grand Soleils op het water het beste gegeven hebben, is het de beurt aan ‘de Kluiver’ het restaurant uit Breskens dat het vooroordeel dat men in Nederland niet verfijnd kan tafelen, naar het rijk der fabeltjes verwijst. Wanneer het barbecuetreintje op stoom komt, sijpelen de bemanningen binnen. De achteraf party trekt zich op gang en mondt uit in een feest van verbroedering en kameraadschap. Bij de Grand Soleil Cup heerst de Olympische gedachte dat ‘deelnemen belangrijker is dan winnen’. Een minuutje achterstand, dat wordt aan de toog met verve goed gemaakt, van een ‘Vedett’-team had ik natuurlijk niet anders verwachten. Het lijkt er op dat de Bounty ook een ‘verzekering’ tegen de grote dorst in de aanbieding heeft.
360° watersport beleven.
BOOT 2011 december
www.boot.de
oo1202_M_230x160+3_B_NL.indd 1
17
21. – 29.1. 2012
Voor iedereen die houdt van snelheid, glinsterend water, schuim op de huid en de wind door de haren, biedt boot Düsseldorf fascinerende motorboten, de nieuwste techniek en uitrusting voor iedere gelegenheid en voor ieders smaak. Bezoek van 21 tot en met 29 januari 2012 ’s werelds grootste jacht- en watersportbeurs en beleef aan den lijve de veelzijdigheid van de watersport. Voor meer informatie: Fairwise BVBA Ottergemse steenweg 5 9000 GENT tel: (09) 245 01 68 fax: (09) 245 01 69 e-mail: info@fairwise.be
12.10.11 1
Wijn aan boord
18 december 2011 BOOT
Met bubbels aan boord... feestelijke wijnen De brandstoftank is bijgevuld - zo kan de condens geen ‘schade’ aanrichten deze winter. Het vaarseizoen zit er weer eens op en het lijstje met ‘to do –s’ voor deze winter wordt opgemaakt. Dit is ook het moment om met de vrienden en de buren op de stelplaats alle mooie en vooral sterke verhalen op te rakelen van de voorbije maanden op het water. We doen dat dan het liefst in stijl… met een glaasje wijn en een boothapje.
ROSÉ « De Chanceny » - Crémant de Loire – Rosé Brut (Méthode traditionelle) – 12,5 % Vol (rosé schuimwijn) Druif : Cabernet Franc Colruyt: Prijs: 6,49 euro
Deze zacht zalmroze schuimwijn heeft een mooie fijne pareling die vrij lang blijft aanhouden en uw glas siert. Een subtiele en delicate neus van rode vruchten verraadt de Cabernet Franc die na enige ogenblikken aromatischer en iets nerveuzer wordt. Mooi evenwichtig in de mond waarbij de parels fris prikkelend tegen de tong aanbotsen. De frisheid van de zuurtjes en het fruitige zorgen voor een niet al te lange maar mooie afdronk. Deze wijn ruste minstens 12 maand ‘sur lattes’ in de uitgegraven kelders van de Loire. De Cabernet franc wijnstokken zijn tussen de 20 en 30 jaar oud. Een fris aperitief met kleur ! Te schenken tussen de 8 a 10°C.
SELECTIE EN COMMENTAAR: MARK VEKEMANS, ‘SOMMELIER CONSEIL’ VLAAMSE WIJNACADEMIE FOTO’S: PAUL BOLSIUS
ROOD “Pirca” – D.O. Valle Central Chili – Syrah 2009 – 14,5 % Vol (rood droog) Druif : Syrah Carrefour Prijs: 5,94 euro
Mooi intense robijnrode wijn met kleurende tranen. Een intens aroma van zwart, rijpe vruchten aangevuld met aardse tonen en wat cederhout. In de mond komt hij warm en mollig binnen waarbij we opnieuw zwart fruit maar ook pruimen en kersen onderscheiden. De zuurtjes worden wat onderdrukt door de stevige kruidigheid en tannine. Deze rode wijn heeft structuur en heeft bewaarpotentieel maar kan nu al perfect gedronken worden bij stevigere smaken zoals, lam of wild. (zie hapje)
Wijn proeven doe je niet alleen... Het proeven van onze selectie feestwijnen had plaats tijdens de succesrijke editie 2011 van Cap °Okaz in Nieuwpoort, eind oktober. Het heerlijke van de wijn komt ook tot uiting in de gezellige gesprekken met gasten en vrienden. En daaraan was er op deze watersportbeurs geen gebrek.
WIT Monbazillac – « Château de la Lande » – Cuvée les Chênes 2009 (zoet wit) Druiven : Sémillon, Sauvignon Blanc en Muscadelle Delhaize Prijs: 8,59 euro
Deze strogele wijn heeft een mooie viscositeit en dikke tranen aan de glasrand. De geur is heerlijk fruitig, gedroogde abrikozen en rijpe nectarine en perzik. Lichte honingtoetsen maken dat je deze wijn snel eens wil proeven. Een zeer mollige en zoete aanzet waarbij gelukkig wat zuurtjes komen aanzetten die alles toch wat opfrissen. Naast het gekonfijt fruit en de lichte honing toets vinden we wat nootjes in de afdronk. Past bij Foie gras gerechtjes, wildpatés, blauwgeaderde kazen en niet al te zoete desserten. BOOTHAPJE Duo van Paté op rozijnentoastje Ingrediënten - eendeleverpastei - rozijnenbrood - uienconfijt - vinaigrette op basis van wijnazijn - fazantenpastei - kweepeergelei - eikebladsla - studentenhaver
����
������������
Boter licht de sneden rozijnenbrood en toast deze mooi bruin. Laat even afkoelen en smeer op 1 rechthoekje wat fazantenpastei met daarop kweepeergelei en op een ander stukje de eendeleverpastei met de uienconfijt. Schik deze op een bordje met wat eikenbladsla, besprenkel met wat vinaigrette en strooi wat studentenhaver over het bord. Heerlijk bij deze wijnen.
Uitspraak genoteerd tijdens het wijn proefmoment van BootMagazine tijdens Cap °Okaz:
,,Schenk nog maar eens in, mijn boot heet Bob...”
dealer sinds 1992
Care about the future! Verkoop van originele Volvo Penta onderdelen Onderhoud en herstellingen Verkoop Volvo Penta motoren (diesel en benzine) Diverse motoren leverbaar uit voorraad
INTERNATIONAL NAUTICAL SERVICES Onafhankelijke scheepsexperts en taxateurs � Aankoopkeuring / taxatie � Schade expertise � Bouwbegeleiding � Transport van schepen www.ins-survey.com
Marine en Industrie Kant Antwerpen nv Schouwkensstraat 5 - B-2030 Antwerpen T +32 3 543 98 61 00 - F +32 3 543 61 09 volvopenta@kantmarine.be - www.kantmarine.be
Grimaldilaan 69 2940 Stabroek Antwerpen België Tel. +32 (0)3 568 81 69
ins@ins-survey.com Derde Hambaken 43 5231 SE ’s Hertogenbosch Nederland Tel. +31 (0)800 40 80 160
Boeken Maritiem The Green Miles, 2 vrienden, 1 zeilboot, 3 oceanen, 7 zeeën…
20 december 2011 BOOT
Iedereen heeft een droom. Soms is zo’n droom onhaalbaar, soms niet. Hoe dan ook, veel mensen blijven excuses zoeken om hun droom uit te stellen, om ervan te kunnen blijven dromen. Zo waren wij gelukkig niet, stellen Florian Dirkse en Arjen van Eijk de auteurs van ‘The Green Miles’. Dat is een project waarbij Arjen en Florian, in 21 maanden rond de wereld zeilen om aandacht te vragen voor de oceanen. Florjan en Arjen wisselen de hoofdstukken af. De lezer krijgt dan ook een wisselende kijk op de trajecten en projecten. De auteurs laten gul in hun hart kijken. Ze schrijven open over hun twijfels en de spanningen. Zo heeft het verslag soms een zeker therapeutisch gehalte. Met schitterende foto’s laten ze unieke plekken op en onder water zien, en tegelijkertijd nemen ze je mee op een avontuur met een confronterende boodschap. Nadat in 2008 het besluit voor de reis was genomen richtten zij in eigen beheer een gelijknamige stichting ‘The Green Miles’ op. Doel is het brede publiek bewust te maken van het belang en de problematiek van de oceanen. Om zo als het ware iets terug te doen voor de oceanen waarvan zij tijdens hun reis gebruik maken. Samenwerkingsverbanden met het Wereld Natuurfonds, het Nederlandse Rode Kruis, het Marone Stewardship Council, Sea Shepherd en Nan Hauser’s Cook Islands Whale Research zorgen ervoor dat ze op hun wereldreis plekken bezoeken die van belang zijn voor de toekomst van onze oceanen en voor ons eigen welzijn. De oceanen beslaan bijna driekwart van ons aardoppervlak. Onder deze blauwe deken gaat het grootste gebergte op aarde schuil. Dat de zee belangrijk is, is algemeen bekend. Dat een gezonde zee essentieel is voor ons eigen bestaan, is dat minder. De zuurstof die de mens inademt komt voor zo’n 70 procent uit fytoplankton in de oceanen. Meer dan de helft van de CO2 in onze atmosfeer wordt verwerkt door de oceaan. De grootste biodiversiteit van onze planeet leeft in de zee, niet op het land. Een natuurlijk evenwicht in de ecosystemen van de oceaan is daarom van essentieel belang voor al het leven op aarde. Tot daar de motivatie van het project. Op Curaçao kopen ze hun boot en zorgen voor een volledige re-fit, het is zelf de handen uit de mouwen steken. Dan brengt hun 13,5 meter Pegasus hen naar Bonnaire, de Galapgos eilanden, naar Polynesië en naar de Cook eilanden naar Tonga, Fiji en Vanuatu, naar Indonesië, Bali en via Singapore gaat het naar Phuket. Ze verblijven op de Malediven, gaan door de Golf van Aden en de Rode Zee en uiteindelijk via de Middellandse zee weer naar hun eigen ‘kikkerlandje’. Er gaat veel aandacht naar de ontmoetingen met mens en dier. Er wordt stil gestaan bij de gevoelens van de vrienden die afhaakten en vriendinnetjes die achtergebleven zijn. Beiden schrijven zeer direct, komen uit voor hun gevoelens, winden er geen doekjes om. Hun jeugdige leeftijd zorgt ook voor de nodige branie. Ze vertellen hoe ze aan land gingen in Eritrea, voor het inklaren, gewoon om met vrienden een paar koude biertjes te drinken. Of ook hoe de bewaking het liet afweten en toevallige zeilvrienden dan maar een paar kalasjnikovs op de kop tikken en zelf de bewaking organiseren, kortom aan avontuur geen gebrek. Hun verhaal leest als een ‘page turner’ door de combinatie van een meeslepend reisverhaal en het verslag van de bijzondere natuurprojecten, geleid door mensen met een missie en waarmee ze aandacht vragen voor de problemen die onze oceanen bedreigen. ,,Wij zijn geen wetenschappers en geen biologen, we reizen rond en willen zo veel mogelijk met eigen ogen zien. En hoewel we vooral weggingen om een positieve boodschap te verspreiden, kom ik enigszins gedesillusioneerd terug”, schrijft Arjen. ,,Er zijn prachtige initiatieven in de wereld die onbeschrijflijk veel goed doen voor het milieu en de oceanen. Maar het zijn voorbeelden, veelal kleinschalig. Als druppels op een gloeiende plaat.” Maar met de vriendinnetjes kwam het toch nog allemaal goed. Als dat maar blijft duren.
Auteurs: Dirkse, Florian, Eijk, Arjen van ISBN: 978 90 6410 523 4 Jaar: 2011, juli 160 blz., 17 x 23 cm, Gebonden € 24,95
Tussen hemel en horizon Een korte geschiedenis van navigatie op Nederlandse schepen Nederlanders beheersten in de zeventiende eeuw de handel met grote delen van Azië. Hoe konden ze daar naartoe varen? En hoe wisten ze hun positie op zee te bepalen? Tussen hemel en horizon geeft inzicht in de navigatiemogelijkheden van toen, met behulp van zeekaarten, sextanten, kompassen en tijdmeters. De lezer krijgt op toegankelijke wijze een overzicht van de Nederlandse bijdragen aan de geschiedenis van navigatie, bijvoorbeeld die door Joan Blaeu, Christiaan Huygens, Cornelis Douwes en Frederik Kaiser. Het boek bevat veel illustraties en foto’s van kaarten en instrumenten. Uitgangspunt voor het boekje is de verzameling van hoofdzakelijk Nederlandse navigatie-instrumenten zoals die door Museum Boerhaave wordt beheerd. W.F.J. Mörzer Bruyns is oud-senior conservator van Het Scheepvaartmuseum Amsterdam. Hans Hooijmaijers is hoofd collecties van Museum Boerhaave in Leiden. Wie belangstelling heeft voor historische navigatie komt hier uitgebreid aan zijn trekken. Auteur(s): Mörzer Bruyns, W.F.J., Hooijmaijers, H. ISBN: 9789064105241 Jaar: 2011, oktober 112 blz. blz., 13 x 22 cm, Gebonden € 14,95
400 maandagen Een oceaanreis voor beginners Ook de auteur van het boek ‘Oceaanreis voor beginners’ heeft het in zijn woord vooraf over een droom. ,,Een jaar er tussenuit om met je eigen zeilboot de Noordzee af te zakken, oversteken naar Madeira, misschien de Kaapverdische Eilanden en dan door te varen richting Caribbean. Als je honger hebt gooi je een lijntje uit, als je moe bent ga je slapen, als je het warm hebt spring je overboord en natuurlijk driemaal per dag seks.” Die beschrijving lijkt niet alleen een droom, maar is dat ook, benadrukt Hans-Elias De Bree. ,,Want
de werkelijkheid is net even anders. In plaats van alle dagen zondag is het zeven dagen per week maandag: je bent altijd druk met onderhoud van de boot, je hebt de zorg of het anker houdt en bent altijd met het weer bezig. Verder is een boot klein voor twee ego’s. We hadden voor vertrek allebei een fulltime baan en wellicht werd de relatie wat verwaarloosd, maar alle tijd voor elkaar valt ook niet mee. Dit klinkt misschien negatief maar het feit is: je moet werken voor een reis als deze.” Weet u meteen waar de ‘400 maandagen’ uit de titel op slaan. Zeilers die plannen maken voor een lange reis komen veel boeken tegen die geschreven zijn door zeer bevaren auteurs. Hans-Elias de Bree was nog onervaren toen het plan voor een ‘Rondje Atlantic’ bij hem de kop opstak. Vanuit die optiek vertelt de auteur zijn reisverhaal en daarbij verschaft hij alle noodzakelijke praktische informatie. Ook hier is de openhartigheid deugddoend, oog voor de kleine dingen die zeilen tot een hel of een gelukzaligheid maken. Niets menselijks is dit boek vreemd
Deze herziene uitgave is geheel opnieuw vormgegeven, nu volledig in kleur. In het nieuw toegevoegde nawoord blikt Hans-Elias de Bree met de kennis van nu terug op zijn ervaringen van toen. Auteur: Hans-Elias de Bree ISBN: 978 90 6410 525 8 Jaar: 2011 210 blz., 13 x 22 cm, Paperback € 14,95
Groene stroom aan boord
De revolutionaire NIEUWE e7; voor RIBs, zeilschepen, vis-en motorschepen. Met HybridTouch en nieuwe LightHouse gebruikers interface in combinatie met gebruiksvriendelijke bediening en uitgebreide functies en verbindingsmogelijkheden. �� ���������� NIEUWE Raymarine Viewer repeater app voor iPad, iPad 2 en iPhone 4 of hoger. �� ������������������ Geweldige verbindingen - toegang tot informatie en muziek terwijl u vaart en er is ook nog een handige afstandsbediening (optie). �� �������������� Zonlicht scherm, onder elke hoek afl eesbaar, zelfs met gepolariseerde zonnebril. �� ������������ HybridTouch TM 7” display met multiple processor kracht voor ongekende prestaties. �� Netwerk: Netwerk van maximaal 6 displays, plus radar, sonar en andere accessoires. �� �����������������������������
e7… mis hem niet
Waar moet je op letten als je je zeiljacht wil voorzien van groene stroom? Stap voor stap, van planning tot inbouw, beschrijft Michael Herrmann hoe je dit het beste kunt aanpakken. De vele illustraties en foto’s verduidelijken zijn uitleg. Groene stroom aan boord is handig voor wie het elektriciteitsnetwerk aan boord wil verbeteren, meer comfort verlangt, onafhankelijk wenst te zijn van walstroom en milieuvriendelijker wil varen. Dit boek is zeker nuttig voor wie de herinnering van de lessen fysica vervaagd zijn. Een aantal toestellen die in de handel verkrijgbaar zijn worden door de auteur besproken. Maar de ontwikkeling, vooral wat ecologische stroomvoorzieningen betreft, gaat vrij snel. De besproken producten zijn dan ook niet langer de meest actuele op de markt. Dat geldt met name voor zonnepanelen en windgeneratoren. Neemt niet weg dat de basisprincipes voor installatie en gebruik onveranderd blijven. Eerder verscheen van Michael Herrmann bij Hollandia het veel geraadpleegde handboek Elektriciteit aan boord. Auteur: Michael Herrmann ISBN: 978 90 6410 506 7 Jaar: 2011 128 blz. blz., 13 x 22 cm,
I N N O V A T I O N � � � � � � � � � � � �
� � � � T
������������������������������������������������� ��������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������
21
De auteur besteedt ook aandacht aan het natraject. Schreef hij in de inleiding:,,…om ergens te komen moet je toch uitvaren. De een gaat om ergens te komen, de ander vertrekt om ergens weg te gaan. Uiteindelijk zijn wij uitgevaren om thuis te komen.” Het enig nadeel van weggaan is dat je ook weer terugkomt en je dan die fantastische tijd enorm zal missen,” schrijft hij in het nawoord. ,,Dit lijkt een klein detail, maar geloof me: terugkomen valt niet mee.” Een heerlijk, maar vooral ook eerlijk boek
BOOT 2011 december
KNAPPE VERSCHIJNING. ZEER INTELLIGENT. HOUDT VAN NETWERKEN. OP ZOEK NAAR...
Zeilen over het extreme 22 december 2011 BOOT
Volvo Ocean Race 2011-2012 Hard labeur, meters hoge golven, een acht maanden durende uitputtingslag voor bemanning en schip. Een duel met de immense krachten van de natuur en de oceanen. Een zeilwedstrijd over vijf continenten… Eind oktober is de Volvo Ocean Race 2011-2012 van start gegaan in Alicante. Bij de deelnemers, een enkele Belg, Bert Schandevyl als voordekker van het team Sanya. In deze race heeft elk team een ‘media’bemanningslid. Zijn enige taak is zorgen voor actiebeelden aan boord. Dat maakt meteen dat liefhebbers van deze editie van de VOR de meest spectaculaire beelden voorgeschoteld krijgen. Zes teams in een mediastorm.
Regatta
I
n 1969 dagdroomden Guy Pearce en Anthony Churchill achter pot en pint in een pub in Portsmouth over een zeilrace rond de wereld, gevaren door voltallige crews. Ze deden hun gewaagd en ambitieus plan uit de doeken bij Admiraal Otto Steiner van de “British Royal Naval Sailing Association”. Steiner zag wel wat in de ideeën van Guy en Anthony en ging raad en hulp vragen bij brouwerij baas Kolonel Bill Whitbread. Na enkele jaren van grondige voorbereiding werd de eerste Whitbread Race gezeild in 1973.
DEVYL STAAT BIJ HET TEAM SANYA VAN SCHIPPER MIKE SANDERSON
(NZL) AAN DE START VAN DE VOLVO OCEAN RACE. HIJ IS VASTBESLOTEN DE EINDSTREEP IN GALWAY TE HALEN.
Editie 2011 - 2012 De Volvo Ocean Race 2011 – 2012 is van start gegaan eind oktober met een “InPort”-race in de Spaanse haven van Alicante. In juli 2012 worden de deelnemende jachten na een zeereis van 39000 zeemijl verwacht aan de finish in het Ierse Galway. De teams bestaan uit crews van 11 zorgvuldig uitgekozen professionele zeilers die her en der hun kunnen hebben bewezen. Gedurende acht maanden worden deze zeebonken geconfronteerd met temperaturen van -15° tot + 40°. Ze krijgen ijskoude stormen met huizenhoge golven en massa’s bakken prikkend zilt op hun donder. Rusteloze, korte slaapperiodes en het dieet van gevriesdroogd voedsel knagen aan de weerstand en het humeur van de bemanningen. Gelukkig zijn er tijdens de race enkele tussenstops voorzien. Tijdens deze editie brengt de Volvo Ocean Race een bezoek aan Kaapstad in Zuid-Afrika, Abu Dhabi in de Verenigde Arabische Emiraten, Sanya in China, Auckland in Nieuw Zeeland, Itajai in Brazilië, Miami in de USA, Lissabon in Portugal en Lorient in Frankrijk. De teams Een dikke week voor de aanvang van de race zijn er zes teams en boten ingeschreven om de startlijn over te scheuren. Volgens Volvo Ocean Chief Executive, Knut Frostad, is de druk op de teams en de competitiedrang nog nooit zo hoog geweest.
FOTO: PRO-AM RACE DAY TIJDENS DE VOLVO OCEAN RACE 2011-12 ALICANTE STOPOVER. ABU DHABI OCEAN RACING. IAN ROMAN / VOLVO OCEAN RACE.
COVERBEELD: TEAM SANYA TRAINING IN DE SOLENT, ALS VOORBEREIDING OP DE VOLVO OCEAN RACE 2011-12. TIM STONTON / VOLVO OCEAN RACE.
We vinden bekende gezichten terug bij de verschillende teams. De Franse racelegende Franck Cammas brengt het Groupama Sailing Team aan de startlijn in een boot ontworpen door tweevoudig racewinner Juan Kouyoumdjian. Het Abu Dhabi Ocean Racing-team heeft een crew bij elkaar gebracht van oud Volvo-gedienden onder leiding van tweevoudig Olympisch medaillehouder en Volvo Ocean Raceschipper, Ian Walker. Puma Ocean Racing is weer van de partij met huisschipper Ken Read. Het Spaanse “footwear”-merk Camper brengt in samenwerking met Emirates Team New Zealand voor het eerst een schip in de race. Olympisch medaillewinnaar Iker Martinez schippert het Spaanse Team Telefónica dat nu voor de derde keer deelneemt aan de race. Het Chinese Team Sanya doet een beroep op Volvo Ocean Race veteraan Mike Sanderson om met een crew van ervaren zeilers het gevecht met de andere teams aan te gaan. Onze landgenoot Bert Schandevyl maakt deel uit van dit team. De verschillen tussen de technische aspecten van de schepen onderling is zo miniem geworden dat een goed draaiende en gemotiveerde crew het verschil kan maken tussen winnen of verliezen. Benieuwd welk team de meeste punten bij elkaar gaat sprokkelen! Het verloop van de race met adembenemende beelden is te vinden op www.volvooceanrace.com
23
TEKST: BART DERUYVER
BOOT 2011 december
ONZE LANDGENOOT DE 28-JARIGE BERT SCHAN-
Van Whitbread naar Volvo De Whitbread Race groeide en verjongde met de jaren en veranderde in 2001 van organisator. Onder de vleugels van Volvo en onder de nieuwe benaming “Volvo Ocean Race” is de 11e editie van deze “on the limits”-zeilwedstrijd van start gegaan. Na zijn 38 jarig bestaan is de race vandaag uitgegroeid tot een uiterst professioneel zeilevenement, gedragen door gigantische budgetten. De race is een constante zoektocht geworden naar het innovatiefste op gebied van ontwerpen met hightech materialen en een aftoetsen van de capaciteitsgrenzen voor schip en bemanning. De Volvo Open 70-jachten behoren tot de snelste monohull-racejachten ter wereld. Het record staat nog steeds op naam van de Volvo Open 70 “Ericsson 4” tijdens editie 2008 – 2009, waar dit jacht een afstand aflegde van 596 nautische mijlen in 24 uur!
Regatta
Transat 6.50, opgave voor Bert Bossyns
24 december 2011 BOOT
Een op vijf deelnemers aan de recente Transat 6.50 gaf op. Onder hen de enige Belgische deelnemer Bert Bossyns. Op vrijdagavond 21 oktober besloot hij zich terug te trekken. De moeilijkste beslissing van zijn leven. Na een week koorts en buikgriep was een stukgeslagen roerblad er te veel aan. De ontgoocheling is voor Bert Bossyns een veel te zwakke term, hij incasseerde een geweldige morele klap. .,,Ik had geen tijd om van de ziekte te recupereren. Erger: goede garanties om terug bij de race aan te pikken ontbraken.” De Transat 6.50 is een Trans Atlantische solo zeilrace tussen La Rochelle, Frankrijk en Brazilië met een tussenstop op Madeira. Er nemen 79 boten deel. Bert Bossyns zeilde met zijn Felicity II, een Tip Top II model, in de seriebotenklasse, waarin 46 boten waren ingeschreven. Hij was de enige Belg in de hele vloot. In het internationale gezelschap gingen ook drie Nederlanders. In de serieklasse het echtpaar Christa Ten Brinke en Ysbrand Endt, elk afzonderlijk op hun eigen zeiljachtje van 6,5 meter. Ysbrand Endt, met de Prime of the North Sea (zeilnummer 767) werd 16de. Hij legde de 3200 mijl van de tweede etappe tussen Funchal en Salvador de Bahia af in 21 dagen 9 uur en 41 minuten. Christa Ten Brinke verloor op de 23ste dag van de wedstrijd, op 177 km voor de kust van BrazilIë, de mast van haar Ran of the North Sea (zeilnummer 758). De 23 jarige Nederlandse zeilster werd opgepikt door een boot van een oliemaatschappij en naar een olieplatform gebracht, vanwaar ze na een medische checkup naar de haven van Aracaju, zo’n 100 mijl ten noorden van de finishplaats Salvador, werd gesleept. Daar mocht ze niet aan land bij gebrek aan het juiste visum. Na een noodreparatie besloot Christa dan maar om de laatset 100 mijl naar de finish met haar eigen boot af te leggen. Ze komt niet voor in de uitslag omdat ze hulp van derden heeft gekregen. Het echtpaar had gehoopt mekaar in leukere omstandigheden in de armen te kunnen vallen.
BERT BOSSYNS NOG IN GOIEDE DOEN
TIJDENS DE TUSSENSTOP IN FUNCHAL.
TEKSTBEWERKING: LEO VAN DORSSELAER FOTO’S: PIERRICK GARENNE/ GPO
IN MEKAARS ARMEN.... CHRISTA TEN BRINKE EN YSBRAND ENDT, EEN PAAR MAAR SOLO AAN DE START VAN DE TRANAST 6.50 EN NA VEEL DRAMA WEER VERENIGD IN SALVADOR.
LUCAS SCHRÖDER OP BRUNEL NA DE FINISH: ,,LEUK WAS HET MAAR WEINIG...”
De Nederlander Lucas Schröder met de Brunel (zeilnummer 509) zette de beste prestatie neer van de deelnemers uit de Lage landen. Hij ging van start in de Proto-serie, waar de boten vrij mogen gebouwd worden binnen welomschreven ontwerpregels. Bij de protos kwamen 33 deelnemers aan de start, in de serieklasse 46. Lucas werd negende in de tweede etappe en in het algemeen klassement werd hij net tiende. Tijdens de tweede etappe had hij af te rekenen met een ontstoken knie, kreeg problemen met de stuuratomaat en liet het elektrisch circuit het afweten. Dat betekende urenlang zelf sturen. De zeiler kwam uitgeput aan in Bahia. Over de vraag of hij er toch ook van genoten heeft moet hij dan ook lang nadenken. “Het was mooi, dat zeker. Maar leuk, nee dat was het maar weinig...”. De ‘andere Everest’ De Transat 6.50 wordt dan ook niet voor niets de ‘andere Everest’ genoemd. Begin 2010 hadden 3.142 individuele klimmers de Everst beklommen sinds 1921. Na de editie 2011 v,n de Charente-Maritime/Bahia Transat 6,50 hebben sinds 1977 tijdens 18 edities alles samen 861 zeilers en zeilsters de Atlantische oversteek gemaakt, alleen aan boord van een mini zeiljacht met een lengte van 6,5 meter. Dit jaarwaren
er in de beide klassen samen 79 deelnemers waarvan er, door de moeilijke weersomstandigheden 18 of 22 procent de finish niet bereikten. Het record aantal opgevers werd 1993 genoteerd met 56,9 procent van de deelnemers die er de brui aan gaven.
In de eerste etappe van La Rochelle naar Funchal, Madeira finishte Bert Bossyns als 34ste op 46 deelnemers in de serieboten klasse. Hij deed er 10 dagen 7uur 9minuten en 16 seconden over, dat is dubbel zo lang als gewoonlijk over de 1100 zeemijlen. De extreem lichte wind stelde de zenuwen van de zeilers danig op de proef. Bij de start van de tweede etappe op Madeira ging de Felicity II er bij de eerste vijf vandoor. De ochtend na de start lag Bert goed in de kopgroep. De tweede dag voelde hij zich misselijk, het begon met hoofdpijn en dan volgde diaree. Bossyns: ”Intussen ging de windsnelheid naar 22 knopen. Tussen de surfs door mat ik 37.8 ° koorts. Mijn fysieke kracht en de alertheid gingen evenredig omlaag.” Die dag zal de windsnelheid oplopen tot 35 knopen. Terwijl de andere boten een tandje bijstaken, was Bert verplicht om zeil te minderen om de boot te controleren.
Bossyns: “De volgboot vertrok al vroeger, wat feitelijk betekende dat ik het op mijn eentje moest redden. Als ik terugkwam aan boord zag ik in het bakboordroerblad een grote horizontale barst. Eens uit het water breekt de onderste helft van het roerblad gewoon af. Ook vertoonde de spiegel delaminatie. Ik had een avond om alles te herstellen en dan was mijn noodmateriaal op. Ik had kunnen herstarten, maar zonder de aanbevolen rust.” Op dat moment brak er iets in Berts moreel. De moeilijkste beslissing van zijn leven De wedstrijdleiding informeerde om het uur naar Berts’ beslissing. “Ik stelde het iedere keer uit, ging aan de slag en na ieder uur zag ik meer de onhaalbaarheid dan de oplossing. Vetrekken met het risico van meer schade was geen veilige optie.” Twee van de eerder herstarte boten keerden die avond nog terug naar Mindelo. Bert Bossyns. “Uiteindelijk besliste ik laat in de avond me terug te trekken. Ik voelde me al slecht, dan voelde ik me ronduit rot.”.
Geen recuperatie mogelijk “De ene knoop verschil in bootsnelheid doet de Felicity II in de rangschikking omlaag tuimelen. Maar ik kon geen extra kracht zetten en ik heb urenlang plat gele-
De deelname aan de Transat 6.50 voor Bert als een mislukking beschouwen is een brug te ver. Het is een geweldige ervaring geweest, geeft Bert Bossyns later toe. Het hele project, de collegialiteit, de vriendschap van velen. De leercurve was stijl, het hele traject grillig en onvoorspelbaar. Hij blijft een van de weinige landgenoten die er in geslaagd is dit project te realiseren. Hij blijft een voorbeeld van volhouden en doorzetten voor de jonge zeilers in ons land. Men mag niet uit het oog verliezen dat een paar jaar geleden Bert als schipper van de Felicity 1 de jongste deelnemer was aan de Tall Ships Race. Hij heeft toen een team jonge, enthousiaste zeilers perfect door deze race geloodst. Daar heeft hij zijn proeven van goed zeemanschap met bravoure afgeleverd. Zijn opgave is ongetwijfeld ook ingegeven door die zelfde zin voor verantwoordelijkheid en goed zeemanschap. Wedden dat hij terug aan de start verschijnt en op een sportieve manier revanche neemt?
DAVID RAISON, WINNAAR BIJ DE PROTOS MET EEN GEMIDDELDE VAN 6,80 KNOPEN.
IN DE SERIEKLASSE GING DE OVERWINNING NAAR GWÉNOLÉ GAHINET.
25
In de serieklasse ging de overwinning naar Gwénolé Gahinet (455- Asso - Watever gwenoletgahinet.com), hij deed over de beide etappes 29 dagen, 16 uur en 46 minuten met een gemiddelde snelheid van 5,99 knopen.
De vloot moet verplicht tussen de eilanden van Kaapverdië doorvaren. Bossyns: ,,Vandaar is het nog 2000 mijl en ik had tijd nodig om te recupereren. Als ik de haven van Mindelo binnenvoer liggen er nog twaalf andere Transat 6.50 boten met schade. De dokter besloot dat als de koorts weg is, een beetje rust wonderen zou doen. De wedstrijdorganisatie gaf me heel weinig tijd, ik moest weg zijn voor zaterdag 22 oktober.
BOOT 2011 december
David Raison, aan het roer van zijn prototype van de derde generatie « 747 – TeamWork Evolution » won de tweede etappe van de Charente-Maritime/Bahia Transat 6,50 in 17 dagen, 6 uur en 13 minuten. Hij werd tweede in de eerste etappe en wordt daardoor de eindoverwinnaar. Hij zette 6 dagen 3 uur en 9 minuten over het volledige traject en haalde een gemiddelde van 6,80 knopen.
gen. Ter hoogte van de Canarische Eilanden besloot ik toch door te zetten. Over de VHF hoorde ik dat de slijtageslag haar tol eiste, 2 masten weg, zeilen gescheurd. De wind bleef constant aan 24 knopen waaien, s’ nachts met pieken tot 38 knopen. Op grootzeil alleen verzette de Felicity II haar piekrecord naar 18,1 knopen bootsnelheid. We zijn dan ook een paar keer platgeslagen, mast in het water. Terwijl ik amper mijn armen kon optillen en de koorts, de misselijkheid en de diaree aanhield en met meer dan 30 graden onderdeks, geen pretje. Na vijf dagen zakte mijn broek af, ik moet vele kilo’s zijn afgevallen. Gelukkig stopte de koorts.”
26 december 2011 BOOT
Vliegen over het water met nieuwe J/111 van J-Boats Geen zuchtje wind op het Haringvliet. Alles wat zou moeten zeilen ligt akelig stil te dobberen op het rimpelloze, vlakke water. En dan…een te verwaarlozen briesje. De J/111 schiet wakker en schuift doorheen het decor van schaakmat gefixeerde jachten. Eenzaam blijven ze achter in haar zog…
I
n de wereld van wedstrijdzeilers zijn de J-jachten gekend als snelle no-nonsense ragboten, gebouwd om als eerste de boeien te ronden en de finishlijn over te scheuren. In het Amerikaanse Newport is het een opportuniteit om deze eigenschap hoog in het vaandel te houden bij het ontwerpen van nieuwe J’s. Bij het uittekenen van de J/111 heeft ontwerper Al Johnstone tevens rekening gehouden met bepaalde aanbevelingen van fervente J-eigenaars en dealers. Hun voornaamste wensen worden op deze nieuwe lichtgewicht 36-voeter ingewilligd. Zo is extra aandacht besteed aan het uitwerken van een bombastische werkkuip en de goede handelbaarheid van het jacht. Ook de stahoogte is tot op de centimeter berekend om een optimale verhouding te creëren tussen de hoogte van de opbouw en deze van het vrijboord. Het allerbelangrijkste voor de J-fans blijft uiteraard de betrachting om de snelste te zijn op het water. Hiervoor heeft Al Johnstone niet enkel een snelle romp getekend, maar heeft hij kosten nog moeite gespaard om op zoek te gaan naar de knowhow van gespecialiseerde toeleveranciers. Voor de kiel is samengewerkt met kielbouwer “Mars Metal” om een snelle, lichtgewicht kiel te ontwerpen die nog nooit eerder is gebruikt in de productiebouw van zeiljachten.
TEKST EN FOTO’S: BART DERUYVER
“Mars Metal” bedenkt een roestvrijstalen holle kiel rond twee verstevigingbalken met loden voet onderaan voor een maximaal oprichtingeffect. Bij “Hall Spars” ontwerpt men op vraag van Al een “next generation” carbon “Nanotube” mast die sterker en lichter is dan gelijkaardige carbonmasten. Deze mast behoort bij de standaarduitrusting van de J/111. De romp van de J/111 is een sandwichconstructie van balsa en schuim met gebruik van bidirectionaal doek en gebouwd volgens infuusprocédé. Het dek echter is vervaardigd volgens “hand lay-up” methode. Al deze innovatieve ideeën halen het gewicht van deze 36-voeter naar beneden tot een 4 ton. Op en top racer Een nieuwe J/111 ligt roerloos stil aan de steiger in de Heliushaven van Hellevoetsluis. Zonnestralen projecteren lichte waterrimpels op het blinkend polyester boven de waterlijn. Deze J heeft met haar taille van 3m29 alleszins haar lijntje mee. Neem hierbij het lage vrijboord en je krijgt een plat op het water liggende slanke verschijning. De mooi in het gangboord wegzinkende opbouw met zachte rondingen en trendy ramen, schenkt de J/111 een jonge, moderne uitstraling. De rechte steven, de brede open spiegel, de uit de kluiten gewassen kuip en de carbonmast voegen aan haar uiterlijk nog een vervaarlijk sportief uitziende toets met hoog adrenalinegehalte toe. In de kuip steelt een stuurwiel van 1m50 op de tweebenige stuurstand de show. Dit grote stuurrad draait voor een stuk weg in de kuipvloer. Aan de voorkant van de stuurstand is een hydraulisch systeem voorzien voor het trimmen van de “Vectran” achterstag. Misschien iets minder binnen het bereik van de stuurman maar deze kan dan wel vlotter aan de giekoverloop met fijntrimmer die net voor de stuurkolom in de kuipvloer verzonken ligt.
Zeilimpressie
BOOT 2011 december
27
SPARTAANS, MAAR TOCH GENOEG VOORZIENINGEN AAN BOORD OM OOK HET LEVEN NA DE WEDSTRIJDBANEN AANGENAAM TE MAKEN.
Kuipvloer, gangboord en dek zijn voorzien van een heel degelijk anti-slip. Verder geen obstructies in het gangboord en op het voordek. Dit komt o.a. omdat de genuarail als het ware tegen de voet van de opbouw plakt. Uit de voorsteven van de J/111 piept de inhaalbare boegspriet die uitnodigt om lekker snelheid te halen met een vliegend zeil. Alle beslag is van Harken, een hele resem standaard trimmogelijkheden…, ook deze “J” geilt op speed en wedstrijdrakken.
Het interieur is bewust Spartaans gehouden om zoveel mogelijk te besparen op gewicht. De gewichtsvreters zoals watertank, dieseltank en batterijen, zijn centraal bij de kiel ingebouwd. Geen standaard salontafel, geen afgesloten achterkajuit, een natte cel die deel uitmaakt van de voorpiek…, kortom een jacht dat in hoofdzaak bedoeld is om de startlijn te nemen. Toch heeft de J/111 genoeg voorzieningen aan boord om ook het leven na de wedstrijdbanen aangenaam te maken. Je kunt op deze “J” in totaal met 8 volwassenen slapen (mits de optionele tweede achterkajuit).
Focus op zeilen onderdeks Ook onderdeks voldoet de J/111 aan de verwachtingen van de echte wedstrijdzeiler.
In de L-vormige kombuis kan aardig gekokkereld worden aan de tweepits met oven. Verder is het keukenblok uitgerust met een enkele inox spoelbak en een koelkast. Het eten kan opgediend worden aan eender welke kampeertafel die je openklapt tussen de twee salonbanken.
AAN DE STUURSTAND BEVINDT “VECTRAN” ACHTERSTAG
DE GIEKOVERLOOP MET FIJNTRIMMER LIGT NET VOOR DE STUURKOLOM IN DE KUIPVLOER VERZONKEN.
EEN HYDRAULISCH SYSTEEM VOOR HET TRIMMEN VAN DE
Zeilimpressie
28 december 2011 BOOT
De navigatiehoek aan stuurboord heeft een vrij grote kaartentafel en een overzichtelijk instrumentenpaneel. Het overwegende wit van panelen en plafond wordt gebroken door het donkere houtwerk van lijsten en het meubilair. Op het water De wind laat ons vandaag totaal in de steek. Geen zuchtje, het water zo plat als een biljarttafel. Zo optimistisch als we zijn, varen we toch uit. De Volvo D1-20 Saildrive trekt de J/111 van de steiger weg. Het jacht reageert snel wanneer de gashendel in zijn vooruit of achteruit geduwd wordt. Deze motor is zeker krachtig genoeg voor dit jacht. Het grootzeil van 39 m² kruipt de carbonmast naar boven en de genua van 108% gaat van de roller. “J” monteert het Facnor type “Flat deck” rolsysteem waarmee het voorzeil laag op het dek gevoerd kan worden. En hier liggen we nu…roerloos stil tussen ander slap hangend wit van teleurgestelde zeilen. Geduld is een schone deugd en wordt blijkbaar toch af en toe beloond. Een lichte rimpeling op het water komt onze richting uit. Een zacht briesje blaast wat bolling in de zeilen. Onmiddellijk reactie, verassend snel komt de J/111 op dreef. Waar het op de andere zeiljachten kommer en kwel blijft, vaart de “J” statig door.
MET HET FACNOR “FLAT DECK” ROLSYSTEEM KAN HET VOORZEIL LAAG OP HET DEK GEVOERD WORDEN.
Wanneer de gennaker op het dek ligt en even later ritselend bol geblazen wordt zien we de snelheid stijgen. Het grote stuurwiel ligt ook van op het gangboord aangenaam in de hand en het jacht luistert gewillig naar elke aansturing. Het zicht naar voor is ideaal en een in de kuipvloer gevormde vaste drempel geeft voetsteun aan de stuurman. Meer wind zou leuker geweest zijn maar ja… Deze proefvaart heeft ons wel geleerd dat de nieuwe J/111 hoegenaamd geen wind nodig heeft om te zeilen. Verschillende testen en zeilverslagen van deze “J” spreken over haar verbluffende prestaties ook bij zwaarder weer. Van deze speedster gaan we zeker en vast nog meer horen! In het kort De J/111 is duidelijk een jacht voor de wedstrijdzeiler die onder het motto “snel, sneller, snelst” wedstrijdboeien wil ronden. Het jacht heeft een snelle romp met speciale “racekiel” en een pracht van een (standaard) carbonmast van de nieuwste generatie. Eveneens standaard zijn de talrijke trimmogelijkheden zoals de hydraulische achterstagspanner op de stuurkolom, de fijntrimmer op de giekoverloop… Onderdeks is de inrichting wat Spartaans maar wel uiterst functioneel. Dit alles maakt uiteindelijk de J/111 speedster een ideale dag- en weekendracer die menig wedstrijdzeiler of liefhebber van speed op het water zal weten te bekoren! Voor meer inlichtingen: J/Benelux - Dordrecht, Nederland Tel: +31 (0)78 630 5505 - E-mail: info@jboats.nl - www.jboats.nl
IN DE KUIP STEELT EEN STUURWIEL VAN 1M50 OP DE TWEEBENIGE STUURSTAND DE SHOW.
Technische specificaties LOA LWL Breedte Gewicht Diepgang Grootzeil Genua Motor Prijs
11 meter 9,97 meter 3,29 meter 4000 kg 2,20 meter 39 m² 33,7 m² 108 % Volvo D1 20 saildrive 214.081 (incl. 19% btw)
BOOT BOOT WINTERBERGING binnen & buiten
Verkoop en herstelling: Anodes
Motoren en
magazine.be keerkoppelingen Schroeven
Motorsteunen Elastische koppelingen
Besturingen
Havenlaan 84 B-9060 Zelzate Tel: ++32(0)9/345 61 71 Fax: ++32(0)9/345 61 47 info@carronmarine.be www.carronmarine.be
Overtrekken van kussens voor boten, caravans en mobilhomes.
���������� ����������������������
Grote keuze in stoffen leder en lederlook, bestand tegen zon en zeewater. Ook aangepaste overgordijnen leverbaar.
�� �������
Matrassen in alle maten en vormen.
��������������������� ������������������ Appelstraat 27 - 9300 Aalst Tel.: 0498/12 31 02 - 0475/30 69 47
cobbaertguy@gmail.com
Kwaliteiten nasi viscose traagschuim, latex en koudschuim. Lattenbodems op maat Gratis prijsbestek.
����������������� �������������������
29
������
Stoffeerdersbedrijf Cobbaert Guy
�������������� ����������� ������ ����������� ���������������������� �� ������� ������������������ ���������������������
www.cobbaertguy.be
������������������
������������������
���������������� ������������� �����������
�������������������������� �������������� ���������������������
��������������������� ������������������������� �������������������������
��������������������
���������������������� ������������������
����������� ��
����������� ��������� �������������������� ������ �������
���������������� �����������������
WWW.BOATADVENTURE.EU
��������������������
���������������������� ������������������ ���������������� �����������������
������������� �������� ���������� ���������������� ��������� ����� �� ������������� ���������� ������������������������������� ����� ����� ����� ����!� �����������!���
BOOT 2011 december
�������������� ����������� Aslijnen
����������������� �������������������
magazine.be
Boegschroeven
www.bootmagazine.be
Haven in beeld
Heropende Kattendijksluis Antwerpen:
30 december 2011 BOOT
rechtstreekse toegang Schelde - jachthaven Willemdok Met de heropening van de Kattendijksluis in Antwerpen kreeg de jachthaven Willemdok er een sterke troef bij. Plezierboten kunnen nu van de jachthaven in het Willemdok rechtstreeks naar de Schelde varen. Voorheen bood alleen de Royersluis toegang tot de jachthaven en het Kempisch dok. Binnenvaart en pleziervaart moesten noodgedwongen de sluis delen. Door het opnieuw in gebruik nemen van de Kattendijksluis worden zij nu van elkaar gescheiden. ,,Dit geeft nieuwe impulsen aan de jachthavens in het Willemdok en het Kempisch dok.”
,,Jaarlijks noteren we nu ruim 5.000 bezoekende jachten in het Willemdok”, aldus jachthaven beheerder Patrick Van den Bulck. ,,Elk jacht heeft drie à vier bemanningsleden en die zitten niet stilletjes te kniezen in de kuip, integendeel, zij genieten met volle teugen van het Bourgondische leven in Antwerpen. Zij vormen een mooie meerwaarde voor de toeristische sector in Antwerpen.” ,,Ik denk dat Antwerpen een schoolvoorbeeld is van de voortreffelijke samenwerking tussen de stad, het havenbedrijf, de waterwegen beheerders en de jachthavens’’, vervolgt de jachthaven beheerder. ,,Dat gebeurt soms nog te weinig in de watersportwereld en nochtans is deze aanpak bijzonder lonend voor alle partijen.”
Vorig jaar werden in de Willemdok jachthaven 400 meter nieuwe steigers aangelegd, ter hoogte van de Oostendekaai. Daarmee is de capaciteit van de jachthaven in tien jaar tijd meer dan verdrievoudigd. Dat brengt het aantal ligplaatsen op wandelafstand van het Antwerpse stadscentrum om en bij de 350. Die investering zal binnen de tien jaar terugverdiend zijn. Intussen wordt in het Bonaparte dok alles in gereedheid gebracht om historische schepen te ontvangen. Deze haven krijgt een museumfunctie en dat sluit nauw aan bij de rol die het nieuwe Museum aan de Stroom (MAS) meekreeg. Dit museum werd dit voorjaar met veel gedruis ingehuldigd, als een bekroning van de herwaardering van het Eilandje, een voormalige havenbuurt in het noorden van Antwerpen, gelegen tussen de historische binnenstad en de huidige haven. Toch was de opening van de Jachthaven Willemdok, nu ruim tien jaar geleden, de eerste aanzet om van deze havenbuurt een bruisende wijk te maken. Het is de verdienste van de initiatiefnemers ( Stad en Haven) en de pleziervaart dat dit oud industrieel en weinig aantrekkelijk gebied binnen de paar jaren uitgroeide tot een van de meest gewilde en geliefde plaatsen in Antwerpen. Het Eilandje is zo
WELGETELD 114 JACHTEN IN ÉÉN SCHUTTING IN DE HERNIEUWDE KATTENDIJKSLUIS NA DE ANTWERP RACE 2011 EN NOG WATER OVER... ANTWERPEN HEEFT METEEN EEN DER GROOTSTE JACHTSLUIZEN TER WERELD. FOTO: PATRICK VAN BOCKSTAEL.
BOOT 2011 december
31
JACHTHAVEN LINKEROEVER, BIEDT GROEN, RUST EN SERVICE EN VORMT DE PERFECTE AANVULLING OP DE ‘STADSHAVEN’ WILLEMDOK.
succesvol dat de appartementen en lofts met ‘zicht op de jachthaven’ onbetaalbaar dreigen te worden. Maar voor de bezoekers van de Willemdok jachthaven is er nog steeds een plaatsje te vinden. Zij krijgen niet alleen zicht op het indrukwekkend MAS, zij hebben ook alle moderne jachthavenaccommodaties ter beschikking. De jachthaven zorgde in samenwerking met energieleverancier Electrabel zelfs voor een primeur door een hoogspanningscabine op het water te installeren.
rust. Linkeroever is ook sterk service georiënteerd en heeft onder meer twee bootliften van respectievelijk 16 en 38 ton ter beschikking. Er werken vier personeelsleden in vast dienstverband en zij zorgen voor een professionele bootbehandeling. Per seizoen worden +/- 400 boten in en uit het water gehaald. Op linkeroever werd de slipway volledig vernieuwd en verstevigd, er is een speciale afspuitzone met afvoer van vuil water voorzien zodat alle milieuregels gerespecteerd worden.De vernieuwing van de slipway gebeurde in een joint venture met Waterwegen en Zeekanaal, de beheerders van de waterwegen. De professionalisering is een stokpaardje van Patrick en niet onterecht. ,,Watersportliefhebbers verwachten een service van de haven en die diensten kunnen steeds moeilijker op vrijwillige basis geleverd worden. De tijd van een boot op de wal met een stel olievaten eronder is definitief voorbij.
Blauwe vlag Het Willemdok is één van de zeven milieubewuste jachthavens die in 2007 van de Bond Beter Leefmilieu (BBL) de ‘Blauwe Vlag’ kregen. Dat is een kwaliteitskeurmerk voor stranden, zwemvijvers en jachthavens. Dit bewijst dat de jachthaven voldoet aan strikte normen voor waterkwaliteit, milieu-educatie en informatie, milieubeheer en veiligheid. In het voorjaar van 2007 is onder de Godefriduskaai een ondergrondse parkeergarage in gebruik genomen. Dat is niet onbelangrijk gezien de haven de rol van passanten-jachthaven voor toeristen vervult”, aldus Patrick Van den Bulck. De winterligplaatsen worden voor 70 procent ingenomen door Nederlandse jachten, en dat is niet omdat de haven de naam voert van hun vroegere koning Willem, neen, zij vinden het een schitterende ‘pied-à-terre’ om de stad en het rijke culturele en Bourgondische leven van Antwerpen te verkennen. Complementair Wat men niet over het hoofd mag zien is de complementariteit van de jachthaven Willemdok en de jachthaven Linkeroever, aldus Patrick Van den Bulck. ,,Beide havens vullen mekaar perfect aan. In de jachthaven Linkeroever liggen de boten in een oase van groen en
,,DE UITBOUW VAN DE JACHTHAVEN IS EEN BELANGRIJKE FACTOR IN DE HERWAARDERING VAN EEN VEROUDERD STADSGE -
BIED,” ALDUS JACHTHAVEN BEHEERDER PATRICK VAN DEN BULCK.
32 december 2011 BOOT
Haven in beeld De watersporters zijn onze klanten, natuurlijk is het een vrijheidslievend volkje en dus moeten ze wel eens aan banden gelegd worden, soms moet men de teugels aanhalen, maar dat is voor het welzijn van alle watersporters en daar krijgen wij alle begrip voor. Onze havenmensen zijn ambassadeurs van onze stad en die rol vervullen ze met verve. Passanten en ligplaatshouders voelen zich welkom in onze havens en meteen ook in onze stad. Worden ze goed ontvangen dan is het bezoek reeds voor de helft geslaagd en als Antwerpen dan zijn culinaire, artistieke en culturele troeven uitspeelt, zit het helemaal goed. We zien dan ook dat veel pleziervaarders graag terugkeren. Wachtsteiger De jachthavenbeheerder hoopt op korte termijn nog een wachtsteiger ter hoogte van de rede van Antwerpen te verwezenlijken, waar de jachten veilig het gunstig tij kunnen afwachten. Nu draait de Kattendijksluis drie uur voor en drie uur na hoogtij, dit is al een heel behoorlijke tijdspanne (details zie kader). Voor de jachthaven linkeroever is de draaitijd beperkter, 1 uur voor en 1 uur na hoogtij gemiddeld. Nu zijn er, op een wachtboei na, geen adequate afmeermogelijkheden, waardoor schepen die wachten om de haven binnen te varen een beetje liggen te zwalpen op de Schelde. Verder zou het beschikbaar houden van een interventievaartuig heel zinvol zijn. Komt er vandaag een
JACHTHAVEN WILLEMDOK IS VOOR VEEL BUITENLANDSE PASSANTEN EEN SCHITTERENDE ‘PIED-À-TERRE’ OM DE STAD TE VERKENNEN.
jachtje in de problemen, zeg maar door toevallig brandstof tekort, dan moet een URS sleepboot uitrukken. Dat is een dure en omslachtige ingreep die veel efficiënter door een kleiner vaartuig zou kunnen uitgevoerd worden. De grote sleepboten zouden dan alleen moeten uitrukken wanneer dit echt nodig is.”
TEKST: LEO VAN DORSSELAER.
Met dat alles bewijzen de jachthavens van Antwerpen dat stadsontwikkeling, erfgoed, toerisme en pleziervaart in een gedoseerd samengaan een ruime meerwaarde kunnen opleveren voor de lokale gemeenschap.
Historie
De Kattendijksluis praktisch
De Kattendijksluis werd meer dan 150 jaar geleden gebouwd om de toenemende scheepvaartactiviteit op te vangen. Het is de oudste nog bestaande sluis van Antwerpen.Zij werd in 1860 nog door koning Leopold I ingehuldigd. Oorspronkelijk waren er aan de Kattendijksluis twee beweegbare bruggen, zowel aan de kant van de Schelde (benedenhoofd) als aan de kant van het Kattendijkdok (bovenhoofd). In 1969 zijn deze bruggen vervangen door één vaste verhoogde brug aan de Scheldekant. Eind 1998 werd de Kattendijksluis uit gebruik genomen. De heropening vroeg om een grondige renovatie. Niet alleen werden de sluisdeuren en de bewegingsmechanismen van de sluis vervangen, ook kwam er een beweegbare brug naast de sluiswachtershuisjes te liggen. Omdat de Kattendijksluis een grote geschiedkundige waarde heeft, werden de historische karakteristieken zoveel mogelijk bewaard. Zo werd er gekozen voor een rolbrug, zoals de oorspronkelijke brug, en zijn de sluisdeuren van het bovenhoofd houten replica’s. Ook de bolders, kaapstander en kettingsporen zijn zoveel mogelijk bewaard De renovatie van de 150 jaar oude Kattendijksluis is een van de watergebonden projecten uit het Masterplan 2020 van de Vlaamse overheid. Dit project is het resultaat van een goede samenwerking tussen de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (BAM) en Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z). In de verdere toekomst zal W&Z instaan voor de exploitatie, het beheer en onderhoud van de sluis. Het aannemersconsortium dat de werken heeft uitgevoerd, is de THV Roegiers/Depret – Victor Buyck Steel Construction – Egemin. De werkzaamheden hebben 20 miljoen euro gekost. Daarvan betaalde BAM 15 miljoen euro, het resterende bedrag werd bekostigd door Vlaams waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal NV.
De bediening en het beheer van de sluis zal gebeuren door de afdeling Zeeschelde van Waterwegen en Zeekanaal NV. De sluis zal bediend worden op: • Maandag tot zaterdag: van 6 tot 22 uur • Zon- en feestdagen (van Pasen tot en met het laatste weekend van september): van 9 tot 19 uur De bediening van de sluis is echter afhankelijk van het getij. De sluis kan enkel worden gebruikt wanneer het waterpeil van de Schelde voldoende hoog is. Bovendien moet de sluis om veiligheidsredenen gesloten worden bij een tij hoger dan 5,0 m TAW*. Daarom zal de sluis slechts kunnen gebruikt worden bij waterstanden tussen + 2,2 m TAW en 5,0 m TAW. *TAW = Tweede Algemene Waterpassing, dit is een referentiehoogte waarmee (grond)niveaus in België worden uitgedrukt. Het nulpunt (0 m TAW) is de gemiddelde hoogte van de zee bij laagwater in Oostende. De Kattendijksluis heeft een beschikbare breedte van 24 m en een diepgang van 4,2 m. Het marifoonkanaal van de sluis is VHF 69. Op de website www.antwerken.be zij alle praktische schikkingen te raadplegen.
Een greep uit onze diensten: • Liften en kranen - tot 80 ton lift - In & uit water - voor enkel knippen & scheren - kleine inspectie - op bootstoel voor stalling of werk - laden van of op vrachtwagen en verladen - buiten maten en officiële metingen • Masten en ontmasten • Inpakken • Winter & zomerstalling - binnen 7000m² vorstvrije ruimte & grote parking buiten
• • • • • • • • • •
Schuren & antifoulen Polijsten Bootbetimmering -interieur & exterieur Alle onderhoudswerkzaamheden aan uw schip: motoren - anodes - batterijen Alle reparaties: composiet - kevlar - carbon - gelcoat - epoxy Volledige refits Insplitsen running rigging Laswerken: rvs - aluminium - staal Hoogglans polijsten van rvs Draaien en frezen
33
info@breskensyachtservice.eu - www.breskensyachtservice.eu
BOOT 2011 december
Middenhavendam 3 - 4511 AX Breskens Tel. +31 117 383126 - Mob. +31 6 132 07 913
Reisverhaal
Van eiland tot eiland...
34 december 2011 BOOT
Sint Helena moet wel vrouwelijk zijn Op weg naar Sint Helena met Jean Marie Desseaux, misschien wel de meest eigenzinnige zeiler van onze contreien. Jean Marie is een man die van vele zeeën thuis is en gaat met zijn oerdegelijke Bashford met variabele lengte, geen uitdaging uit de weg. In een pure ‘Grumpy Old Men’ stijl brengt hij op unieke wijze verslag uit over zijn tocht. Een warm aanbevolen verhaal van een man met het hart op de tong en die zonder enige twijfel zilt bloed in de aderen heeft.
Z
ondag 6 juni vertrok ik voor een derde en laatste poging om het eiland St.Helena te halen. Ik heb daar eigenlijk niets te zoeken maar het is altijd aangenaam naar een reisdoel toe te varen. Als je het haalt tenminste. Buiten mijn vriendin Daniëlle die tot Madeira mee zou gaan en Harold Ketels die tot Aberwrach in Bretagne mee ging waren er nog twee dapperen, Gert Valent en Werner Verbraecken van de soepclub uit Stekene (café de Filosoof van 12u00 tot 13u00) die een nachtje op zee wilden meemaken, in principe tot Dieppe. Maar het werd Boulogne want Gert voelde zich wat slapjes en Werner was al spoedig stervende.
JEAN MARIE DESSEAUX, VAN VELE ZEEËN THUIS, LEZEND EN ZEILEND VAN EILEND TOT EILAND.
Ik heb, ook deze reis weer, zeer weinig schepen gezien, u hebt geen idee hoe leeg de horizon blijft eenmaal op de open oceaan.
De ellende voor de twee soepclubleden werd beperkt door al in Boulogne te stoppen. Werner strompelde naar de steiger waar hij zich om 04u35 oprichtte en luidkeels tegen de slapende bevolking van Boulogne brulde: “En ik Zweer: ik ga nooit Nooit NOOIT meer op een boot!” Daarna gingen Gert en Werner op zoek naar een hotel met een kamer die niet beweegt en de volgende morgen met de trein terug naar het vaderland. Hoe gaarne had ik niet als vlieg tegen het plafond van de Filosoof gehangen om het commentaar van deze twee ex-zeelieden af te luisteren! Het restant van de bemanning vertrekt dan, na een slaapje en restaurant-bezoek
DE ORA PRO NOBIS, HET ZEILJACHT VAN JEAN MARIE DESSAUX IS EEN BASHFORD SIDBEY, EEN OUD WEDSTRIJDSCHIP GEBOUWD IN 1996, AFMETINGEN 12,40 M X 3,86 M MET EEN DIEPGANG VAN 2,70 M.
DIT IS NOG MAAR HET VOORSPEL, DE ‘HELDEN VAN ETA-
BOOT 2011 december
NOG NIET WELKE ELLENDE HEN TE WACHTEN STOND.
35
BLISSEMENT DE FILOSOOF ’ MET DE GLIMLACH, ZIJ WISTEN
om 18u00 naar Aberwrach op 274 mijl. Dat varen we donderdag 10.6 bij gure wind binnen om 08u00. Harold verlaat ons vrijdag, het was aangenaam hem aan boord te hebben, en Daniëlle en ik varen ’s middags weg naar Camarinas in Galicië. Volgens mij een betere tussenstop dan La Coruna omdat Camarinas op het puntje van Spanje ligt, juist bij Cabo Vilano de hoek om. In vogelvlucht is het 380 mijl, maar we moeten nog om Ouessant heen. In Aberwrach maakte een Hollander mij erop attent dat ik a) geen achterspring had geplaatst, b) geen klampen aan dek had, en c) geen Franse vlag had gehesen. Gelijk had ie maar als die gast zo doorgaat met dat opgeheven vingertje zal hij nooit Belg worden. We hebben een goede bakstagwind zodat we daar maandag om 04u00 aanleggen, een gemiddelde van 6.1 knoop in vogelvlucht. Camarinas is een leuke haven met slechts één steiger voor jachten. Men spreekt hier weinig buitenlands. Voor 20 € had ik weer een volle tank diesel. We doen de hele dag niets, dag vakantie, en ’s avonds eten we indrukwekkend goed, 58 € voor twee. Camarinas – Funchal 727 mijl 4 volle zeedagen, GPS benadering 184 - 160 - 127 - 139 mijl Dinsdag 15.6 vertrekken we om 09u30 naar Funchal (Madeira) het is dan de 10e dag sinds de start. Als het blaast, en dat deed het nogal, gaat Daniëlle gewoonlijk op bed liggen maar als het minder waait maakt ze goede maaltijden klaar. Toen ik opmerkte dat ze zoveel op bed lag was het antwoord: “ Wie van de Scarphout vrouwen wil met jou zo’n tocht meemaken?” Daar zat iets in zodat gepast zwijgen de beste reactie was. De afgelopen dagen hebben we veel gelezen, Daniëlle “De Hekkenbouwers” waarbij door diverse ongelukken verschillende personen onder de paaltjes mee begraven worden en dan “De Nederlandsche Cocaïnefabriek” van Conny Braam.
Werner strompelde naar de steiger waar hij zich om 04u35 oprichtte en luidkeels tegen de slapende bevolking van Boulogne brulde: “En ik zweer: ik ga nooit, NOOIT meer op een boot!”
Die fabriek heeft echt bestaan. Het goedje werd door de nijvere Nederlanders zowel aan de Duitsers als aan de Engelsen verkocht zodat de jongelui in 14 – 18 met opgelucht gemoed op elkaar in konden hakken. Zelf las ik het verslag van het echtpaar Bailey “117 dagen op een rubbervlot.” Doordat ze in dat deel van de Stille Oceaan ronddobberden waar veel vissen en schildpadden waren en door hun sterke moreel hebben ze het overleefd nadat 7 schepen voorbijgevaren waren. Indrukwekkend was een foto van hun vlot, gemaakt op een afstand van 500 meter. Het vlot is bijna niet te zien. Dan las ik nog: “De Islam, leren kennen en begrijpen.” Van Ruqaiyyah Maqsood. Deze olijke schepen uit Genk legt hier aan de ongelovigen o.a. het handjeshakken uit: omdat de Islam de godsdienst is van vrede en goed zijn voor anderen wordt er door de gelovigen nagenoeg niet gestolen. Daarom hoeven slechts de handen van recividisten gekliefd te worden.
36 december 2011 BOOT
Zondag 20.6, dag 15, liggen we om 07u00 vast in Funchal. Die nacht waaide het weer veel te hard voorbij de oostelijke punt van Madeira zoals ook de andere keren dat ik hier langsvoer. In de haven hebben we de feestelijke ontmoeting met Hilde en Jesse Deckers van de “Moon”. Daniëlle vraagt met aandrang dat ik mij zou douchen nu we weer onder de mensen zijn maar ik had er weinig zin in omdat we 5 dagen geleden in Spanje nog gedoucht hadden. Douchen met de waterslang op de kaai telt niet voor Daniëlle en mopperend verdwijn ik dan maar naar de echte douche van de marina en nog onder de indruk van het boek van Ruqaiyyah Maqsood besef ik dat geen enkele bacterie gedood of weggespoeld zal worden zonder de wil van Allah de Ontvankelijke Erbarmer. We hebben 2 heerlijk ontspannen dagen met Hilde en Jesse vol gelach en Vino Verde. Wij zijn door het leven verwend maar we hebben er ook voor gewerkt en geluk gehad want hoeveel makkers uit mijn leeftijdsklasse zijn al niet begraven. Als het spruitstuk van de slang van Jesse in de haven valt spring ik het na. Hierbij is het nuttig eerst de GSM uit je broek te halen. Maar…. dom, dom, dom. Als tip om havengelden te verminderen kan het nuttig zijn de lengte van je boot op het formulier met een metertje te verminderen. Dat scheelt een slok op de borrel en de administratie klopt want het formulier is ingevuld en dat is toch het voornaamste. Dinsdagmorgen 22.6, dag 17 breng ik Daniëlle om 04u00 naar het busje voor het vliegveld, haar vakantie is helaas voorbij. Funchal - Mindelo (Kaap Verdië) 1040 mijl 7 volle zeedagen, GPS benadering 98 - 112 - 135 - 135 - 148 - 180 - 165 mijl Om 12u30 ben ik de haven uit, nu alleen. Ik zeil zo lui mogelijk met een minimum aan uitsloverij want een ouwe solozeiler kun je niet kwalijk nemen dat ie met 130 mijl gemiddeld per dag tevreden is. Ik lig eindeloos te lezen uit de twee wasmanden vol boeken, afgewisseld met een sapje Jupiler 25 cc. En ’s morgens al dacht ik na over het avondmaal, een blik choucroute garni of cassoulet, daarvan raakt een mens niet over z’n toeren. De radar waakt, als een ander op 2 mijl afstand is begint hij te piepen. Maar ik heb, ook deze reis weer, zeer weinig schepen gezien, u hebt geen idee hoe leeg de horizon blijft eenmaal op de open oceaan. Ik heb de Koran bij in een Nederlandse vertaling, helaas gedeeltelijk opgelost door een diesellekje bij de vuldop. Op een vorige reis raakte ik er niet door omdat je na één derde wel begrepen hebt dat de profeet een hekel heeft aan de ongelovigen zoals ik ook het boek van de overleden Duitser Adolph niet uitkreeg omdat je na 100 bladzijden al weet dat Adolph een hekel heeft aan Joden en toch 700 bladzijden blijft doordrammen. Maar dit soort boeken, daar kom je thuis niet makkelijk aan toe en zo helpt dat solo oceaanzeilen je te verdiepen in schrijfsels van andersdenkenden. Als tussendoortje: “James Bond, de man met de gouden vingers”. Zal wel rap uit zijn zeker.
ALS HET BLAAST, EN DAT DEED HET NOGAL, GAAT DANIËLLE GEWOONLIJK OP BED LIGGEN MAAR ALS HET MINDER WAAIT MAAKT ZE GOEDE MAALTIJDEN KLAAR.
Maandag 28.6 heb ik ’s middags radaralarm, niet van een vrachtschip maar van de golven. Het waait te hard en ik steek het 2e reef. Nu vaar ik wat rustiger: speed 7 knopen …. Sapje! Ik nader de Paardenbreedtes, 20° noord. Vroeger berucht vanwege de windstiltes waardoor men de paarden overboord moest zetten om met het drinkwater toe te komen. Helaas is er bij mij geen sprake van een paard, en van windstilte nog minder. 180 Mijl op 24 uur krijg je niet voor niets. Het zal wel weer een onrustige nacht worden met in bed van links naar rechts rollen. In Mindelo zal 2 dagen rust plezier doen. Dinsdag 29.6 dag 24 vaar ik om 22u30 de baai van Mindelo binnen. Ik kom langs een fel verlicht containerschip, torenhoog geladen. En boven op elke container stond er nog een auto of een busje. Waait dat niet allemaal weg op zee of doet dat het er niet toe omdat het toch maar occasies zijn waar Luc van de Lambda negers gelukkig mee maakt? Weer had ik moeite de marina te vinden maar uiteindelijk knalde ik tegen een lage onverlichte steiger in aanbouw met als extraatje wat zware lijnen in de schroef. Rond 1998 ben ik hier voor het eerst geweest, het was toen veel vuiler, er waren nergens steigers maar wel veel bedelaars. Ieder jaar is het hier verbeterd. Een Duitser heeft een mooie marina gebouwd en ene Eddy Buyl, een Belg heeft vlak naast de marina restaurants met palmbomen en een zwembad met zoet water in de haven uitgebouwd. Een indrukwekkende investering! Alles met bewaking maar in Mindelo zelf kun je ook gerust rondlopen zonder lastig gevallen te worden. Woensdagmorgen blijft Eugenio aan me plakken, die kende me nog van vorige reizen. Maar ik heb Paolo nodig, die heeft meer technische bagage. Hij schijnt ruzie gehad te hebben met de havenmeester en mag hier niet meer komen. Maar morgen zal ik hem toch vinden!
Ik heb nog niemand ontmoet die tevreden is over een grootzeil rolsysteem in de mast. En het lijkt me gevaarlijk bij storm als het systeem blokkeert.
Diezelfde middag komt Paolo juichend de steiger op en de havenmeester eist dat ik een papier teken dat ik verantwoordelijk ben. Wat is hier aan de hand? Blijkt dat de havenmeester zijn halfbroer is, verder maar niet mee moeien. Paolo kijkt het een en ander na, behandelt de neus met polyester en dan rijden we met de taxi wat rond op het eiland. Het is afschuwelijk droog, het regent hier weinig maar als het regent is het de moeite en spoelt alles in zee omdat om onbekende reden niemand het initiatief neemt wat dammen te bouwen. In de jachthaven ligt een Portugees lange dagen te wachten op onderdelen uit Lissabon voor zijn rolsysteem grootzeil in de mast. Ik heb nog niemand ontmoet die
met dit systeem werkt en er tevreden over is. En het lijkt me gevaarlijk bij storm als het systeem blokkeert. Aan de haven staat een politieman met een mooie pet, die wilde ik graag hebben. Na wat onderhandelen en onder voorwaarde dat ik de pet in Mindelo niet zou dragen werd het de mijne voor 5 €. ’s Avonds ga ik met Paolo eten in Pica Pau aan de haven. Een restaurantje van 400 x 550 cm dat met karton in de lengte in twee gesplitst was, aan de ene kant zaten inboorlingen kwek kwek te doen en aan de andere kant kon je eten aan enkele tafeltjes. 18 € Voor ons twee incl. fles wijn en het was nog lekker ook! Welterusten!
Zondagavond krijg ik radar alarm, het blijkt een zware regenbui te zijn. Ik kan nog net reven als de bui losbarst, daarna een windshift en ik moet 30° van koers DIEZELFDE MIDDAG KOMT PAOLO (ONDERAAN) JUICHEND DE STEIGER OP EN DE HAVENMEESTER EIST DAT IK EEN PAPIER TEKEN DAT IK VERANTWOORDELIJK BEN.
Tot maandag 12.7 is Ascension niet bezeild en het weer is grauw maar dan begint de hemel op te klaren en ben ik nog maar 10° uit koers. De zee is nog ruw en ik zie dat ik al slapend de evenaar over gevaren ben. Maar nu, voor de 5e keer maak ik er niet veel drukte rond, straks een koude Triple Karmeliet of Duvel zal het hoogtepunt van de ceremonie zijn met een slokje voor vader Neptunes. Een bescheiden slokje overigens want de vorige keer heeft hij van mijn gebed dat ex-1, ex-2 en Daniëlle mij op de steiger in Blankenberge zouden opwachten “zo geil als boter” niets gebakken, hetgeen mij verdroot. Die maandagmiddag krijg ik de beloning voor de afgelopen rotdagen: zon, Ascension bezeild en stroom genoeg voor een ijskoud sapje. Geen ambtenaar kan mij hier een nuttig formulier toesturen, geen BTW die 78,12 € te veel of te weinig betaald werd, geen klant kan zeuren dat de mat te krom of te recht was, geen mens erger je niet telefoontje naar Electrabel of Belgacom, jongens, dit is de laatste plaats op aard waar je nog vrij bent! In Ascension zal het gedonder wel weer beginnen: diesel kopen met euro’s. Rotweer, tweemaal gereefd Dinsdag 13.7 en ook de volgende dagen is het rotweer met 2 x gereefd grootzeil en een puntje fok nader ik Ascension aan 5.3 knopen, meer reven kan ik niet en ik vind 1/3e grootzeil nog te veel in geval het nog harder zou gaan waaien. Overal heb ik irritante lekjes en er staat water bij de accu’s waar ik plastic over leg om ze bij het wegsponzen niet nat te maken. Vrijdag 16.7 lig ik om 06u30 vast aan een boei op Ascension. Een paar uur later heb ik nog niemand gezien om me naar de wal te brengen, het rubber bijbootje heb ik thuis gelaten, er is al genoeg mee te nemen voor zo’n reis en daarom roep ik de havenmeester op met de VHF. Een mooie vrouwenstem antwoordt: “Here Ascension Port Control”. Dat Port Control vond ik wat overdreven voor een open baai met wat bescheiden vissersbootjes en de Ora Pro Nobis als enige zeilboot. Er kwam een snelle vlet langs met USA Army erop geschilderd maar die mocht me niet meenemen zonder zegen van de ba-
37
Vrijdag 2.7, dag 27 ben ik om 09u30 op weg naar Ascension. Tussen de eilanden zijn er rare valwinden van flauw tot hard (de elektronicabakjes die windsnelheid enz. geven, hoewel bijna nieuw, deden het al lang niet meer. Maar over alle rommel die ons verkocht wordt en alleen geschikt is voor Tijdens een zware ’n middagje Noordzee kan ik hier verder niet schrijven regenbui ga ik in mijn blote omdat het verslag anders te lang wordt). Toevallig zet ik de VHF aan, een Paniekchinees blijft maar vragen wanbuitenstaan, en als ik me neer de loods aan boord komt en Mindelo antwoordt goed ingezeept heb stopt de steeds : “One mile and a half from breakwater”. Maar de regen. Dat kost 2 pannetjes Chinees neemt daar geen genoegen mee en blijft maar hetzelfde vragen. Zou die gast de wereld rondvaren drinkwater. met een zakagenda? Ik stuur zelf nooit, zelfs bij slecht weer doet de autopilot onder dek het uitstekend. Overdag geven de zonnepanelen genoeg stroom voor autopilot, GPS en radar op 10 scans per 3 minuten. Alleen als ik de ijskast een extra shot wil geven om mijn sapjes Jupiler 25 cc te koelen moet de motor in z’n vrij een uurtje bij. En ’s nachts een keer of twee.
BOOT 2011 december
Mindelo – Ascension island 1665 mijl - 13 volle zeedagen - GPS benadering 131 -156 - 130 - 78 - 96 - 58 - 99 - 149 - 80 - 166 - 171 - 148 - 132 mijl
veranderen. Jammer! Dan volgen enkele dagen met weinig wind en af en toe een zware regenbui. Tijdens zo’n bui ga ik in mijn blote buitenstaan, en als ik me goed ingezeept heb stopt de regen. Dat kost 2 pannetjes drinkwater. Als ik woensdag wakker word ben ik een gelukkige ventje: wind! We varen wel 20° van koers maar de motor blijft tenminste uit. Nog 1075 mijl te doen, zoveel diesel heb je natuurlijk niet. Nu het moreel zo hoog is ga ik er tegenaan met een zwaar programma: tanden poetsen, scheren en de klomp slaapzak, donsdeken en laken ontwarren. Daarna een uurtje ontspanning: niks doen, naar de golfjes kijken en wat suffen. Maar rond 22u00 is het weer prijs: felle bliksem, harde regen en wind tegen. Het gereefde zeil vulde zich met regenwater en ik moest volledig zeil zetten om die zware zak water weg te laten lopen.
zen. Maar de juffrouw met de mooie stem regelde dat wat later. Op het eiland wonen ongeveer 1000 vaste bewoners, de enige activiteit blijkt de militaire basis te zijn waar Engelsen en Amerikanen zitten en het is ook een knooppunt van internationale communicatie van de firma Cable and Wirreless.
PASSAGIERS VAN HET
ZEESCHIP ST.HELENA WORDEN MET ZWEMVEST IN IJZEREN KOOIEN OP PLATTE SCHUITEN GELADEN EN AAN DE KANT OMHOOG GETA-
KELD. HET DOET EEN BEETJE DENKEN AAN GEVANGENEN-
38 december 2011 BOOT
TRANSPORT
En toen begon het feestje... Éénmaal aan wal moest ik naar het bureau van de havenmeester waar 3 negerinnen druk bezig waren met papier en lichtbak. De cheffin heette Kitty en ik klotste met natte schoenen en spijkerbroek naar haar bureau want het aan land springen vereist een techniek die van Blankenberge tot Den Helder onbekend is. Dat zit zo: op oceaan eilanden zoals Ascension, Kaap Verdië en St.Helena die geen havendam hebben loopt een enorme deining (swell). Op een betonnen trappetje hangen ze daarom wat dikke touwen met knopen, daar moet je dan vanuit het overzetbootje naar toe springen en als Tarzan naar het trappetje slingeren. Als je onhandig bent zoals ik kun je nat worden en als je zeer onhandig bent zul je verzuipen. Deze techniek geldt alleen voor eigen volk en yachtsmen. Passagiers van het zeeschip St.Helena worden met zwemvest in ijzeren kooien op platte schuiten geladen en aan de kant omhoog getakeld. Het doet een beetje denken aan gevangenentransport en zo kijken de gekooiden ook. Als er teveel swell is gaat het feest niet door, dan moeten ze een paar dagen wachten. Ook containers worden op deze wijze aan land gebracht. Bij Kitty Bon, bij Kitty werd een vuilniszak op een stoel gelegd en ik mocht gaan zitten. Maar zo nat was ik toch niet? Alleen m’n schoenen en de onderste helft van m’n broek. Toen begon het feest: 2 formulieren invullen, dan 11 pond betalen (ponden die ik nog niet had) en dan naar Immigration, een heel eind lopen, daar ook papier invullen en 15 pond betalen. Da’s 26 pond, waarvoor? “Voor landingsrechten.” zei Kitty. Dom dat ik nu het te laat is m’n leven aan tapijt vergooid heb want aan landingsrechten valt veel meer plezier te beleven. Het wisselen bij het bankje, de lunchpauzes van de instellingen, dat nam allemaal genoeg tijd in beslag zodat ik pas om 14u00 werd opgehaald door een Saint (zo heten de inwoners van Ascension en St.Helena) voor diesel. Kitty had dat geregeld waarvoor dank. De dieselman reed met mij wel 15 km door een vreemd desolaat vulkaanlandschap op weg naar zijn naftstation in the middle of nowhere. Vreemd want Georgetown is de enige plaats van betekenis en daar is geen naftstation. Er is ook geen GSM bereik. Een paar jaar geleden kon je bij Cable and Wireless nog gewoon in een hokje met een echte telefoon zitten om ze thuis te laten weten dat je nog onder de levenden was. Maar die dienst was afgeschaft, nu ging het met telefoonkaarten. Niet dus, voor 20 pond kreeg ik alleen Daniëlle en onze geliefde voorzitter aan de lijn. Jesse, Jochen, mijn broer Theo en Nolle gingen de mist in. Hoe makkelijk of hoe moeilijk kun je het de gewone zeiltoerist toch maken, maar wellicht zitten ze hier helemaal niet op ons te wachten want de rotsen staan vol met toeters en bellen waar ik geen verstand van heb en veel te veel olietanks. Ik durf
het eigenlijk niet hardop zeggen maar zijn ze hier midden in de oceaan een soort James Bond eiland aan het maken? Toch heerlijk, zo’n rustdag na die rotdagen. Nog even keihard Verdi opzetten en dan, 19u00: Welterusten! Ascension – St.Helena 700 mijl 8 volle zeedagen gps benadering 86 - 100 - 96 - 86 - 91 - 74 - 73 - 60 mijl Zaterdag 17.7, dag 42 vertrek ik om 09u00 naar St.Helena met 86 sigaretten en een minimale hoeveelheid sapjes voor een van de zwaarste trajecten die ik ooit gedaan heb zoals u al kunt vermoeden aan de hand van de afgelegde afstanden in vogelvlucht. De wind blies constant hard en tegen zoals het hoort volgens de wind
aan te trekken dat ze aan het eind van de wereld wonen. De bevolking bestaat uit negers maar ook veel blanken. Binnenkort komt er een einde aan hun isolement omdat een vliegveld wordt aangelegd. Dat grapje kost 300.000.000 pond want er zijn bijna geen vlakke terreinen. Omdat deze investering voor een bevolking van 4000 zielen nogal pittig is was er wel wat commentaar in de Britse pers. ’s Avonds ging ik eten in Anne’s Place, een soort café Sport maar het was helaas super saai, ik zat alleen op dat enorme terras waar de TV en de radio om het hardst om aandacht vroegen. Het duurste van de kaart was groenvoer met gerookte zalm, een welkome afwisseling na al die blikken “choucroute garni”.
Ik mocht vrij rondlopen Zondag 25.7 loop ik eindelijk eens binnen met daglicht in St.Helena en ik ga aan een boei liggen want steigers zijn er niet. Omdat de watertaxi niet antwoordt op mijn oproep probeer ik St.Helena radio. Die laat me weten dat ik aan boord moet blijven tot de dokter is geweest. “En wanneer komt die dokter dan?” “Vanavond of morgenvoormiddag.” Nou bedankt! Dus hoe verder van Europa hoe groter de ambtenarij en ik dacht dat het juist andersom was. De dokter kwam de volgende morgen met de watertaxi, hij zette een hightech lampje op m’n voorhoofd . Ik had geen koorts en mocht aan land. Daarna moest ik naar Immigration 2 formulieren invullen, alles werd gecontroleerd of verbeterd, SIS kaart laten zien, en toen mocht ik vrij rondlopen. Ik ging op zoek naar een taxi om een foto te maken bij Longwood, het huis van Napoleon. Dat was hoog in de bergen. Napoleon was indertijd omringd door 200 mensen, van generaals tot bedienden. Ze deden een beetje aan paardrijden, een soort Club Med avant la lettre dus. De dame van het toeristenbureau vertelde dat alles wat het eiland nodig heeft ingevoerd wordt en niets uitgevoerd, ze hangen dus volledig af van de centen van Engeland en de goederen uit Kaapstad. Jamestown is een klein levendig stadje, ze schijnen er zich niets van
IK VOEG EEN PET VAN DE LOKALE POLITIE TOE AAN MIJN COLLECTIE, IK MAG ZE IN GEEN GEVAL DRAGEN OP HET EILAND, MAAR IN BLANKENBERGE ZAL ZE ONGETIJFELD INDRUK MAKEN.
de schipper en toen met Marius en ik zag geen bezwaar om die jonge gast mee te nemen tot Kaap Verdië. Aan de politie vroeg ik als tegenprestatie alleen zijn pet omdat ik stilaan een redelijke verzameling hoofddeksels van beambten bezit. Doch niet zonder moeite bekwam ik dit kleinood evenals een officieel papier waaruit moest blijken dat ik geen illegalen vervoer als bijberoep. Gevangenen bevrijden is een schoon werk maar een officiële politiepet is toch de kers op de taart. Het gevangenisje was trouwens erg mooi, het zat goed in de verf en een dikke neger met zware snor en sleutelbos was de cipier. Havenrechten? Dinsdag 27.7 zit ik aan boord op Marius te wachten die eten is gaan kopen als de watertaxi langs komt: ik schijn geen havenrechten betaald te hebben. Havenrechten? Ik betaalde al 15 pond bij Immigration, maar niks aan te doen er moet nog 27 pond bij. Dat is samen 42 pond om hier op zee aan een boei te liggen. Om 12u00 komt Marius terug en ik wil vertrekken maar dat mocht niet, ik moest terug naar Customs om uit te klaren. Een neger begeleidde ons helemaal tot aan het bureau om zeker te zijn dat een en ander volgens de regels verloopt en zonder stemverheffing liet ik weten dat ik stilaan knettergek werd van al dat gedoe. Na deze ervaring zal ik nooit, nooit meer klagen over ambtenarij in België. Beloofd! Aan boord tik ik Blankenberge in: als je recht door Afrika en Europa kunt varen is het 4048 mijl. En we vertrekken.
39
Gevangenen bevrijden Terug naar de watertaxi kwam een grote 4 x 4 met 3 agenten mij achterop en vroegen dat ik mee zou gaan naar het gevang: ene Marius uit Litouwen zat daar vast omdat ie slechts 500 $ op zak had en daarom ongewenste vreemdeling was. Een rugzaktoerist die vanuit Litouwen via Afrika naar Zuid Amerika dan naar Alaska, Siberië en zo terug naar huis wilde reizen. Dus St.Helena had ie al gehaald met een lift met de Zuid Afrikaanse schipper van een zeiljacht. Maar het klikte schijnbaar niet en de schipper wou hem niet meer aanboord. Ik sprak eerst met
BOOT 2011 december
en stromingsatlas. Je kunt natuurlijk eerst naar Rio de Janeiro varen en dan linksaf, dan is het beter bezeild. Maar voor 700 mijl dacht ik: “De korte pijn.” De tropen, althans bij West Afrika, lijken op niets van de Bounty reclame. Mooi weer en stabiele wind geldt misschien voor de subtropen van de Carib maar niet voor deze streken met afwisselend regen, grauwe luchten, een knobbelige zee en dan weer wat zon en windshiften. Ook het permanent onder helling varen, met je handen greep na greep wisselend ben ik na enkele dagen spuugzat. De tropennacht duurt lang en ik kan niet slapen door de ruwe bewegingen van de boot.
ZICHT OP HET DORP VAN SINT HELENA.
Enfin, met 500 $ is hij hier voorlopig een rijke gast want bij de kapper moest slechts 2 € betaald worden. Eddy Buyl van het zwembadeiland naast ons komt aan boord een pint drinken met z’n maat, het was aangenaam weer eens met Vlamingen te babbelen. In de haven lag onder andere een Russisch zeiljacht op terugweg van Chili. Een van de gasten had mot met de bemanning. Hij kwam nogal veel goedendag zeggen omdat hij op zoek was naar een ander jacht om naar Europa te varen. Maar ik moedigde hem niet aan want hij babbelde teveel en hij was ’n Rus. Mijn ervaring met de Russen in Kronstadt, majoor Petrov inbegrepen (1999) volstond voor de komende decennia. Aan een zekere Caesar gaf ik het bakje van de autopilot mee. Helaas want achteraf bleek dat Paolo het ook had kunnen oplossen. Caesar zou het bakje terugbrengen om 10u00, nee om 11u00 terugbrengen en toen ik om 12u00 belde: binnen 10 minuten. Het werd uiteindelijk 15u20 en al die tijd kun je natuurlijk niet van boord weglopen. Maar gelukkig, het bakje was door zeewater onklaar geraakt en dat was nu opgelost. De verdere reis naar België heb ik er geen problemen mee gehad. Mindelo – Ponta Delgada (Azoren) 1248 mijl 10 volle zeedagen GPS benadering 104 - 117 - 111 - 100 - 132 - 128 - 76 - 77 - 119 - 114m Zondag 15.8 dag 71 vertrek ik om 15u30. De bedoeling was naar Calheta op Madeira te varen, een tamelijk nieuwe haven waar ik nog nooit geweest ben, maar
St.Helena – Mindelo 2268 mijl 17 volle zeedagen GPS benadering 110 - 159 - 129 - 135 - 151 - 175 - 155 - 156 - 163 - 118 - 141 - 152 - 135 - 95 - 115 - 71 – 94 Dinsdag 27.7 dag 52 zijn we dan weg. De middag is goed verlopen, een rustig achterlijk windje , de zon zal weldra prachtig ondergaan en Freddy Mercury staat keihard aan. Ja, er zijn ook momenten van beloning! Helaas komt er om 21u00 een moment aan dat zeker geen beloning is: de autopilot valt uit! Nog maar 2228 mijl te gaan, moeten we die met de hand sturen? Naar St.Helena terugvaren vind ik geen optie, dus beginnen Marius en ik aan 3 uur op 3 uur af, een week lang waarin we 1004 mijl dichter bij Mindelo komen. En dan, woensdagnacht 4.8 doet de autopilot het weer zonder aanwijsbare reden. En wij blij! Die nacht passeren we de evenaar, Marius heeft die op zee nog niet over-schreden dus doop ik hem maar met een van de zeldzame flesjes Duvel. Die doop heeft hij wel verdiend want hij kan sturen, ik ben blij dat ik hem meegenomen heb. Donderdag 12.8 varen we langs het eiland Fogo van de Kaap Verdië eilanden. Het is een vulkaaneiland en de gestolde lavastromen zijn goed te zien. De volgende dag geeft de autopilot er weer de brui aan maar dat kan ons niet deren want we zijn er bijna: om 18u30 liggen we vast in Mindelo. Marius gaat van boord en zal hier proberen een zeiljacht met bestemming Brazilië te vinden maar ik betwijfel of dat een twee drie zal lukken.
HET GEVANGENISJE VAN SINT HELENA ZAT GOED IN DE VERF EN EEN DIKKE NEGER MET ZWARE SNOR EN SLEUTELBOS WAS DE CIPIER.
de winden hebben anders beschikt: Calheta was niet bezeild en Ponta Delgada op de Azoren, ongeveer 200 mijl verder, nauwelijks. Maandag zie ik voor het eerst sinds 72 dagen een zeilbootje op de oceaan, gewoonlijk was er maar om de twee, drie dagen een vrachtschip aan de horizon te zien. Die dag begint het toilet over te lopen (met zeewater) en ik sluit de toevoerkraan af. Doorspoelen met een emmertje dus. De wind is over het algemeen matig maar wel altijd tegen en dat is jammer maar berusting helpt.
MET RUGZAKTOERIST MARIUS UIT LITOUWEN ALS OPSTAPPER HEB IK ER NIET DIRECT EEN KEUKENHULP BIJ.
Dan breekt zondag 22.8 om 05u00 met een knal de fokkeval en ik krijg de hele handel niet naar beneden omdat er schroeven losgekomen zijn ongeveer 3 meter boven dek. Er zitten latten in de rolfok zodat het enige inspanning kost de boel vast te binden. Dan moet ik verder zonder fok en tegen de wind is dat geen voordeel. Ik zet de motor bij om nog wat vaart te maken maar een klapschroef is daarvoor niet ideaal. Dinsdag heb ik tandpijn hoewel dat technisch niet mogelijk is want ik heb bijna geen eigen tanden meer, en het tandvlees is wat gezwollen. Ik zaag het klemhaakje van de prothese met de ijzerzaag af en neem een antibioticum pil die volgens de verpakking 6 jaar vervallen is met de gedachte “baat het niet dan schaadt het niet.” En inderdaad, de volgende dag heb ik nergens meer last van. Twee wasmanden boeken Sinds de start heb ik nu twee wasmanden boeken uitgelezen, nu resten nog slechts de Koran en de Bijbel. Vanwege het diesellek op de Koran begin ik maar aan het Oude Testament, uitgave 2004. Daar staan toch wel heel veel verhalen in over moord en doodslag en op een uitroeiing of steniging links of rechts wordt niet te nauw gekeken. Een hele pittige vond ik ook in Deuteronomium 25-11 : “Als twee mannen aan het vechten zijn en de vrouw van een van hen mengt zich erin en grijpt de ander bij zijn schaamdelen dan moet zonder pardon haar hand worden afgehakt.” Ter controle heb ik het later thuis nog eens opgezocht in een oude Statenbijbel. Daar staat: …en zijne schamelheid aangrijpt; zoo zult gij hare hand afhouwen, uw oog zal niet verschoonen. Dus, meisjes van Scarphout: handen thuis of het gaat nog slecht met u aflopen! Hoewel ik last had van windstille dagen voer ik vrijdag 27.8 met harde wind om 02u00 Ponta Delgado binnen. Het stormt nu en alle boten aan de langssteiger gaan goed tekeer. Na een slaapje moet ik naar de havenmeester en drie soorten guardia van van alles en nog wat die gelukkig in éen gebouw zitten. Als ik bootvluchtelingen zou vervoeren is ruim boven Schotland om naar Blankenberge varen de beste oplossing want de grensbewaking in Portugal en ook Frankrijk is niet mis. Van Vic Bogaert had ik een boek meegekregen over een wetenschapper die in de Amazone naar enge beesten en vreemde stammen zocht. En hij had gevraagd om het terug te geven met stempels van verre havens als bewijs dat ik er geweest was. Dat ging zonder moeite in St.Helena en Ascension maar de bevoegde beambte van Immigration op de Azoren was een hardere noot om te kraken. Na aandringen en
LOKALE GEBRUIKEN? IN NOOD MAG MEN DOPEN MET EEN DUVEL.
laten zien dat andere beambten er geen moeite mee hadden zette hij met lichte tegenzin de begeerde stempel en zei: “And don’t abuse it!” Met een nieuwe GSM bel ik naar wat vrienden en kennissen, fijn om weer eens bij te babbelen. In België gebeurt schijnbaar niet veel: Albert leeft nog, we hebben nog steeds geen regering en BHV is niet opgelost. Worden die gasten allemaal gewoon doorbetaald? Want ze presteren toch niet veel. De havenmeester beveelt een Duitse zeilmaker aan die hier een winkel heeft, drie keer verschijnt hij niet op het afgesproken uur en ik bel hem af want ondertussen kun je je boot niet verlaten. Een vriendelijke Portugees zorgt dat een andere zeilmaker komt, een jonge gast die Rui heet. Hij zet een trap tegen de voorstag en lost de problemen op voor een bescheiden bedrag. Aan te bevelen die gast! Tel.96.645.11.61. De haven lijkt wel in winterslaap, zolang als ik er was geen enkele boot binnen of buiten zien varen. Ponta Delgada – Aberwrach 1124 mijl 7 volle zeedagen GPS benadering 147 - 144 - 155 - 124 - 93 - 136 - 107 mijl Zaterdag 29.8 dag 85 vertrek ik naar Aberwrach. Een pittige start, zwaar gereefd vaart de boot meteen 7 knopen. Er is mooie klassieke muziek op de radio en terwijl Sao Miguel in de nevel ligt vaar ik in de zon. Jongens wat wil je nog meer! Zondag 5.9 zie ik na al die dagen eenzaamheid 3 schepen tegelijk, en wat later de ganse dag een hele stoet want we naderen de ingang van Het Kanaal. Maandag 6.9 was ik om 02u00 ter hoogte van boei Libenter aan de ingang van Aberwrach, maar het is nacht en volle bak stroom mee. Als ik alleen ben vaar ik Aberwrach ’s nachts liever niet binnen, er liggen nogal wat rotsen en de tweede ingangsboei is niet verlicht. Ondertussen doe ik slaapjes van 15 minuten met behulp van de eierwekker, en de radar waakt mee. Halfweg tussen de kust en de shippinglane is solo zeilen in Het Kanaal best te doen als je autopilot en je radar betrouwbaar zijn. Mogelijks zijn velen het hier niet mee eens, vandaar een toemaatje: de betrouwbaarheid van je radar heeft ook te maken met de ophanging van de antenne. Als die niet cardanisch
Reisverhaal
42 december 2011 BOOT
is zal de radar aan één kant alleen maar lucht zien als je onder helling vaart. De hele dag miezerige regen en de webasto doet het weer eens niet. Ik heb ook in het verleden al dikwijls niet kunnen rekenen op die kachel. V-riem gebroken Dinsdag 7.9 slaat de temperatuurmeter van de motor in alarm: V-riem gebroken. Na drie pogingen geef ik het op dat te herstellen. Maar nu kan ik ’s nachts geen stroom meer maken daarom lig ik wat te knoeien in de baai van de Somme, wachtend op daglicht zodat ik de autopilot weer kan gebruiken en geen toplicht nodig heb om door het Nauw van Calais te varen. En hup! Daar heb je ze al, de patrouilleboot van de douane. Elk jaar prijs. Via de radio vroeg ik het gesprek te beperken vanwege het stroomtekort en ik vroeg ze met de zodiac aan boord te komen. Met drie man stapten ze over, ik legde mijn probleem uit en een van de mannen die monteur was bekeek mijn gereedschap en begon aan de plaatsing van de nieuwe V-riem. De andere twee maakten foto’s van sommige bladzijden van mijn (handgeschreven Nederlands) logboek en van papieren van de havens waar ik geweest was. De watertank werd van binnen en van buiten gemeten, de kastjes en onder de matrassen gekeken. Doch evenals vorig jaar had ik geen drugs aan boord en slechts een schamele voorraad Portugese sapjes en nog minder tabak. Van hun activiteit mocht ik helaas geen foto maken, nou ja, die van vorig jaar was goed gelukt. Ik bedank ze hartelijk voor hun hulp, later nog eens via de VHF maar dit werd niet bijzonder gewaardeerd omdat ieder schip kon meeluisteren en zij niet de indruk willen geven een depannage bedrijf te zijn. Het is dan woensdag 8.9 02u00 en ik ben wederom een gelukkig ventje….. Sapje! Het weer blijft troosteloos de barometer is gezakt tot 975 en om 08u00 breekt de onderste smeerreep, daar doe ik verder niets aan, we zijn toch bijna thuis. Om 16u00 lig ik vast in Duinkerken, de eerste stop sinds Ponta Delgada voor een slaapje dat zonder moeite 12 uur duurde. Donderdag 9.9, dag 96 vertrek ik voor de laatste 32 mijl, om 12u30 ben ik de grens over en luister naar de VRT. Heerlijk dat Belgisch nieuws: het blijkt dat we nog steeds geen regering hebben, dat is goed nieuws voor onze kitesurfende dorpsnotaris maître Muller die geen nieuwe wetten moet bestuderen maar slecht nieuws voor ons, het klootjesvolk, want wij zijn nu onbestuurbaar. Zelfs het kleinste vliegdekschip kan niet worden aangekocht omdat niemand beslist. Op de radio was nog veel meer nieuws: huiszoeking bij kardinaal Danneels, waarom was me niet duidelijk maar mogelijks heeft hij BTW ontdoken. En dan het commentaar van een vakbondsman over de uitzending van 50 man extra naar Afghanistan. Hij vond het veel te gevaarlijk. Maar als hij nou met de Taliban overeenkomt dat beide partijen alleen “pang pang!” roepen in plaats van die dure kogels te gebruiken dan is er weinig gevaar en worden de ezeltjes met drugs niet opgeschrikt. Heerlijk dat laatste stukje Noordzee met z’n vriendelijke golven en een kust die je zo goed kent! Ik bel de voorzitter met de GSM en vraag aan welke kant ik mijn ballen moet hangen “Aan bakboord” antwoordt hij en maakt verder geen flauwe grappen. En zo hoort dat. Mannen willen altijd hetzelfde... Om 16u20 lig ik vast in Blankenberge, het derde schoonste plekje op aard. Na een consumptie op het terras met de voorzitter en een mijnheer die een vliegtuig bezeten had ging ik naar North Sea Boating om een technieker te vragen voor de plee die lekte en de verwarming die het alleen doet als de zon schijnt. Het goede nieuws is dat ze daar 58 €/uur vragen en dat de BTW inbegrepen is terwijl je op Kaap Verdië 3 €/uur betaalt en geen bonnetje krijgt zodat je in onzekerheid blijft of dit aftrekbaar is. Daniëlle komt over uit St.Niklaas en met nog 505 € op zak plus 20 onverkoopbare St.Helena ponden nemen we een kamer in de Beaufort, warm zoet water kwam er zomaar uit de kraan en alles stond stil. Puur genot na zo’n reis! Ik vroeg aan Daniëlle of ze de afgelopen maanden eens een stapje in de wereld had gezet in plaats van altijd te behangen en te schilderen. Maar ze zei dat mannen altijd op hetzelfde uitwaren. Foei! September 2010 Jean Marie Desseaux
Azoren
Madeira
Kaap Verdië
Afrika
Fernando de Noronha Ascension
Brazilië Sint Helena
Hoe verder van Europa hoe groter de ambtenarij en ik dacht dat het juist andersom was. DE ORA PRO NOBIS MAG TROTS ST HELENA ALS BESTEMMMINGEN TOEVOEGEN OP DE ROMP.
BOOT 2011 september - oktober
43
Bright Eyes! STERLING! �� High-gloss, mirror-like finish
�� Coats can be either sprayed or brush-applied
�� Marine, aviation and industrial applications
�� Low maintenance: only soap and water treatment necessary
�� Over 100 colors and finish up to 3 times more durable than ordinary paint
STERLING EUROPE NV Hoek 76-unit 8 - 2850 Boom tel: 0473/366.377 - Fax: 03/844.60.36 info@sterling-europe.com
www.sterling-europe.com
SHOP TOPPERS 44 december 2011 BOOT
De beste yachtwinkels bij u in de buurt!
SCHEEPVAARTBENODIGDHEDEN VAN SHIP TO SHORE!
WEST-DIEP YACHTING CENTER ALLES VOOR U EN UW YACHT ONDER ÉÉN DAK!
• Alle watersportartikelen van a tot z; kledij, verf, electronica... • Mobiele werkplaats • Installatie zonnepanelen, navigatie... • Renovatie boten, electriciteit en andere herstellingen Elektro-Zeeland Voormuide 93 • 9000 Gent • Tel 09/225.57.27
www.elektro-zeeland.be
The Naval Store since 1938
LandtmeterS
Zeil & Vrijteijdskledij Nautische Boeken Scheepsdecoratie Navigatie Instrumenten Elektronica & Verlichting Veiligheid & Onderhoud > 10.000 Pproducten op stock
Godefriduskaai 26-28 • 2000 Antwerpen 03 / 233 31 31 • www.landtmeters.com ma. - vrij. 9u - 18u - zat. 9u - 13u
Onze shop Scheepsuitrusting (Harken, Spinlock, Ronstan,Lewmar, ..) Navigatiemateriaal (Raymarine, Navionics, TackTick, Nasa,…) Zee- en vrijetijdskledij (Musto, Mât de Misaine, Tenson,…) Scheepsdecoratie Onze yachtwerf > 5000 m2 bootstalling ~ Tuigage, beslag en masten ~ Polyesterwerken en osmose behandeling ~ Plaatsen elektronica Invoerder zeiljachten Dufour Yachts ~ Bateaux Archambault ~ Allures
Louisweg 2 • 8620 Nieuwpoort • aan de Orlentpromenade Tel +32(0)58.23.40.61 • info@westdiep.com
www.westdiep.com
Deze
Top Shops
worden u warm
Werfkaai 43 - 8380 Zeebrugge - Belgium T. + 32 (0)50 54 60 31 - F. + 32 (0)50 54 52 55
aanbevolen door
info@marine-technics.be - www.marine-technics.be
MARINA YACHTING CENTER
Wij dezelfde DR E.delen MOREAUXLAAN 3 - 8400passie OOSTENDE... TEL: +32 (0) 59/32.00.28 - FAX: +32 (0) 59/32.55.33
BOOT 2011 december
45
3 EURO KORTING ONLINE
11-13 & 17-19 FEBRUARI FLANDERS EXPO GENT www.belgianboatshow.be
Nautische berichten Volledig vernieuwde Bavaria Vision 46
46 december 2011 BOOT
Op Boot Düsseldorf presenteert Bavaria de volledig vernieuwde ‘Vision’ reeks, met de Vision 46 als eerste in de grondig vernieuwde lijn. Het zeiljacht werd ontwikkeld met de drie karakteristieken die typisch zijn voor de Vision serie als uitgangspunt: elegantie, comfort en eenvoudige bediening. De Vision 46 is beschikbaar met twee of drie kajuiten en naar keuze met een of twee badkamers, telkens met een volwaardige douchecabine. Het nieuwe ontwerp heeft de booteigenaar die luxe en verfijning zoekt op het oog.
en biedt een keuze tussen kleurpalletten die maximale leesbaarheid garanderen in het beschikbare zonlicht, wat nog meer energiebesparing oplevert. De e7 is ontworpen om in extreme maritieme omstandigheden te functioneren en is handig vorm gegeven. Het design werd aangevuld met de HybridTouch technologie van Raymarine, waarbij de gebruiker snel kan overschakelen van aanraakscherm naar toetsenbord controle. Speciaal voor vissers heeft de e7D een ingebouwde HD digitale sonar die de vissen opspoort en contouren en structuur van de bodem weergeeft. De e7D kan ook aangesloten worden op een door- of opbouw transducer en is voorzien van een 48 kanaals, hoog gevoelige GPS, voorzien op de Navionics readyto-navigate kaarten voor kust en binnenland op een microSD kaart. De e7 met basiskaart Europa heeft een adviesprijs van 1.630 euro, de handige RCU-3 remote control kost 135 euro. Meer informatie: Yachting departement van Radio Holland Belgium. www.raymarine.eu
Nieuwe IPad vriendelijke e7 multifunctie display van Raymarine De nieuwe e7 multifunctie display van Raymarine biedt uitgebreide netwerkmogelijkheden en beschikt over WiFi en Bluetooth voor draadloze communicatie met onder meer met iPad of smartphone.
De e7 display heeft een 7 inch scherm (17,78 cm) en kan tot zes verschillende functies omvatten. Raymarine heeft namelijk een nieuwe gebruikersinterface, genaamd Lighthouse, ontwikkeld, die de touchscreen navigatie en aanpassingsopties samenbrengen. Dit levert een intuïtief en logisch systeem op dat visueel aantrekkelijk is en eenvoudig te bedienen is. Gebruikers kunnen de e7 eenvoudig aanpassen door simpele ‘drag and-drop’ beweging en navigatiekaarten kunnen snel en eenvoudig geconfigureerd worden. De gebruiker kan kiezen waar hij de functies weergeeft. Daarnaast heeft hij via het scherm controle over de thermische camera en is het mogelijk om de live videobeelden rechtstreeks te streamen naar de iPad of iPhone. De navigatiekaarten, thermische videobeelden, radar en sonar informatie worden zo goed als overal aan boord toegankelijk. Door de ingebouwde WiFi is de informatie van de e7 display toegankelijk via mobiele iOS toestellen. Dankzij Bleutooth heeft de gebruiker de mogelijkheid om de e7 met een optionele afstandsbediening te gebruiken. Die is als onafhankelijk handtoestel te gebruiken, maar kan ook op het stuurwiel gemonteerd worden. Drie processoren zorgen ervoor dat de e7 een krachtige multitasker is, een dual core hoofdprocessor wordt ondersteund door een derde grafische processor die 3D beelden biedt, naast live video en instant kaartupdates. De LCD display heeft een led-achtergrondverlichting wat zorgt voor gereduceerd stroomverbruik en optimale helderheidscontrole. De e7 dispaly is ook ‘tranflective’
BootMagazine op iPad Ook deze editie van BootMagazine is vanaf nu beschikbaar op iPad. De integrale editie is te lezen en de foto’s hebben een verbluffende beeldkwaliteit op het scherm van Apple’s tablet. Ga naar de iTunes store en download de app ‘Tablisto’. Deze is volledig gratis, u moet zich wel eenmalig registreren. Tablisto is een digitale kiosk, een kranten- en tijdschriftenwinkel op het internet zeg maar. In die winkel vindt u tal van gerenommeerde tijdschriften, waaronder Vrij Nederland, Opzij, Computer Idee, Psychologie Magazine… noem maar op. Net zoals in een echte krantenwinkel maakt u uw keuze. Klik op de cover van BootMagazine en bevestig uw aankoop. De betaling gebeurt eenvoudig en veilig via de iTunes store. Luttele seconden later vindt u het tijdschrift in uw Tablisto-brievenbus. Omdat minder grondstoffen in het spel zijn, is de prijs van de digitale editie een ietsje aantrekkelijker dan de gedrukte versie. U betaalt slechts 2,99 euro om het nummer te downloaden. Voor PC-gebruikers en Androïd-tablets is er de editie nr. 27 van BOOTmagazine PLUS waarin u in woord en beeld een overzicht krijgt van de gedrukte editie met extra foto’s en verhalen. Gratis te downloaden. www.bootmagazine.be
Colofon: BOOTmagazine Belgium - tweemaandelijks, 5 x per jaar (niet in jan. / aug.) -Site:: www.bootmagazine.be - Online editie: BOOTmagazine PLUS Hoofdredacteur: Leo Van Dorsselaer - mob. + 32 (0)475 67 03 02 - lvd@6minutes.be - Medewerkers: Paul Bolsius, Marleen De Geest, Bart Deruyver, Herwig De Weerdt, Luc Hennebel, Guy Lehaen, Joris Luyten, Tristan Van Dorsselaer, Alain Van Eeckhout Cover: Volvo Ocean Race / Team Sanya - Uitgave i.s.m. 6minutes press bvba - Brusselsesteenweg 118 - B - 1850 Grimbergen Redactie & administratie: KIM vzw / BOOTmagazine - Zemstweg 10 - 1850 Grimbergen - tel. +32 (0)15 61 11 52 - e-mail: editor@bootmagazine.be Abonnement 1 jaargang, 5 edities België: € 19,90 - Europa: € 24,90 - rek. 001-1175111-32 van KIM vzw / BOOTmagazine - Grimbergen. Verantwoordelijk uitgever: Leo Van Dorsselaer, Brusselsesteenweg 118 - 1850 Grimbergen - België.
BOOT 2011 december
47
THE NEW
50
INNOVATIVE DESIGN
Exclusief verdeler voor BelgiĂŤ: Dali Sailing, Antwerpen De Grand Soleil zeiljachten worden gebouwd door de Italiaanse kwaliteitswerf Cantiere del Pardo
Oplevering en servicepunt: Breskens Yacht Service Middenhavendam 3 - 4511 AX Breskens ralph@breskensyachtservice.eu T +31 117 383126 M +31 6 132 07 913
48 december 2011 BOOT
www.volkswagen.be
Laat de Amarok uw passie realiseren. Wat ook uw passie is, de nieuwe Amarok geeft u een zee van vrijheid. Dat komt in de eerste plaats door zijn nieuwe TDI-motoren en zijn common railtechnologie, de meest vooruitstrevende van het moment. Die maken hem zuinig als nooit tevoren: met een gemiddeld verbruik van 7,3 L/100 km en een rijbereik van ruim 1.000 km. Zo krachtig als nooit tevoren ook: tot 163 pk/400 Nm. En met de inschakelbare 4MOTION-vierwielaandrijving vindt u altijd een weg. Waarheen die ook leidt. Kom hem testen bij uw Volkswagen Bedrijfsvoertuigen-verdeler.
Milieu-informatie (KB 19/03/2004): www.volkswagen.be