Bootmagazine nr. 42 - juli / aug. / sept. 2015

BOOT MAGAZINE

tijdschrift voor watersport en -recreatie: alles over zeiljachten, motorboten en toervaren in België, Zeeland en de wijde wereld Driemaandelijks - Jaargang 10 - editie 3 juli-aug.-sept. 2015 / € 4,90

Zeilimpressies Grand Soleil 46 Long Cruise

1

Pointer 25, jachtje voor een nieuwe tijdsgeest

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

# 42

World Canals Conference 2015 Elektrisch varen, vandaag of morgen?

Extra: maak kennis met ‘de Classic zeiler’

Vaarimpressie

Jeanneau Merry Fisher, functionaliteit in alle eenvoud

Toervaren De Samber, corridor naar Frankrijk ...

er at t w es n e ge Op pen

O

www.volkswagen.be

Sterk op elk terrein.

De nieuwe Touareg. Met nieuwe Euro 6-motoren.

Meer dan ooit slaagt de nieuwe Touareg erin om superieur rijcomfort te combineren met onvervalste 4x4-prestaties. Zijn regelbare pneumatische ophanging biedt u ongeĂŤvenaard comfort op alle terreinen. De nieuwe Touareg trekt moeiteloos tot wel 3.500 kg aanhanggewicht. En zijn interieur verwent u met uitgelezen materialen, discrete elegantie en geavanceerde functies. U wilt luxueus rijplezier, op alle terreinen? De nieuwe Touareg verwacht u.

Meer info bij uw Volkswagen-concessiehouder of op www.volkswagen.be

6,6-6,9 L/100 KM • 173-180 G CO2/KM Milieu-informatie (KB 19/03/2004) : www.volkswagen.be

Das Auto.

In dit nummer

blz. 6

25, blz. 16 Pointer bootje voor een nieuwe tijdgeest

Zeilimpressie: Grand Soleil 46 Long Cruise

Jeanneau Merry Fisher, functionaliteit in alle eenvoud

blz. 20 driemaandelijks, 4 x per jaar

3

Colofon: Bootmagazine Belgium -

Het moeten niet altijd dure superjachten zijn die de revue passeren. Deze keer bekijken we een kersvers duo, de twee kleine zusjes van het Jeanneau Merry Fisher gamma: de 605 en 695.

www.bootmagazine.be met gratis online editie: BOOTmagazine PLUS Hoofdredacteur: Leo Van Dorsselaer mob. + 32 (0)475 67 03 02

blz. 33

Marleen De Geest, Herwig De Weerdt, Luc Hennebel, Georges Janssens, Tristan Van Dorsselaer (vormgeving).

Coverbeeld: Grand Soleil 46 LC, langs Ligurische kust. foto Paul Bolsius Redactie & administratie: KIM vzw / Bootmagazine - Zemstweg 10 B-1850 Grimbergen-tel. +32 (0)15 61 11 52 mail: editor@bootmagazine.be Advertenties nautische sector: Carine Devogelaere, Blankenberge

de CLASSIC zeiler: Zeg Breskens en je zegt Frans Maas Maak kennis met ‘de CLASSIC zeiler’ een e-magazine voor liefhebbers van klassieke jachten. Als voorbeeld een portret van Frans Maas, gepassioneerd wedstrijdzeiler en ontwerper en bouwer van zeiljachten.

Medewerkers: Jef Beernaeert, Paul Bolsius,

pg. 04

Bootonline.be, knooppunt nautische informatie

pg. 06

Zeilimpressie: Grand Soleil 46 Long Cruise

pg. 10

World Canals Conference 2015, Gent

pg. 12

Nautische berichten

pg. 14

Buiten de grenzen, vijfde editie Beaufort

Peter De Vester +32 (0)497 55 15 41

pg. 16

Zeilimpressie: Pointer 25

Individuele en groepabonnementen,

pg.20

Vaarimpressie: Jeanneau Merry Fisher 605 en 695

pg. 24

Elektrisch varen, vandaag of morgen?

pg. 26

Batterijen 12 V voor sloep, motor- of zeilboot

pg. 28

Toervaren: Tussen Landrecies (Fr) en Namen

pg. 33

de Classic zeiler: Zeg Breskens en je zegt Frans Maas

pg. 36

de Classic zeiler: Ecumes de Mer Challenge, Blankenberge

+32 (0)475 34 30 20 Advertentiewerving mediacentrales & reclamebureaus: Cprojects, Antwerpen

zie www.bootmagazine.be Uitgave in samenwerking met de Vlaamse Pleziervaart Federatie vzw (VPF) Bootmagazine is lid van de Unie van de uitgevers van de Periodieke Pers

Verantwoordelijk uitgever: L. Van Dorsselaer, Zemstweg 10 B-1850 Grimbergen - België

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

Vorig jaar bouwde Jachtwerf Heeg voor het eerst een kajuitjacht, de Pointer, een 25 voets jacht dat de luxe van een kajuitjacht wil combineren met echt zeilplezier.

Of dat het geval is gingen we even uittesten en daarvoor konden we terecht bij Waterfront Yachts in Delta Marina, Kortgene.

Editoriaal: ,,Watersportdag aan bezinning toe” en “Oostende voor Anker, ontmoetingsplaats voor pleziervaart.” Lees de edito’s in BootMagazine Plus, de gratis online bijlage op www.bootmagazine.be

Nautische berichten Bootonline.be, knooppunt van nautische informatie

4 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Als service voor alle lezers heeft Bootmagazine een nieuwe site ontwikkeld, Bootonline.be, een knooppunt van nautische informatie.

Deze website brengt een verzameling van alle relevante, en betrouwbare bronnen van nautische informatie in de België en de buurlanden.

Het is dus niet langer nodig om 10 verschillende sites te bezoeken om op de hoogte te blijven van wat reilt en zeilt in de nautische wereld.

Vissersboot op woeste zee. Abraham van Beteren (Den Haag, ca. 1620 – Overschie, 1690) - Olie op hout - © Photos Musées de Strasbourg, M. Bertola

Tentoonstelling “Vlaanderen en de zee” Nog tot 12 juli 2015 kan u in het Musée de Flandre in het NoordFranse Cassel de tentoonstelling ‘Vlaanderen en de zee’ bezoeken.

Op basis van een selectie van schilderijen en gravures uit de zestiende en zeventiende eeuw brengt deze tentoonstelling een frisse kijk op de zee in de Vlaamse kunst.

Als zeegezichten al een specialiteit van de Nederlandse schilderkunst zijn, zijn het toch de Vlaamse kunstenaars die er de ware uitvinders van zijn.

Naast een historische en maatschappelijke visie hebben de schilders zich laten inspireren door de tot de verbeelding sprekende, fascinerende

kracht van de zee. Een wereld bevolkt door monsters en goden.

De eerste taferelen op volle zee danken we aan Pieter Brueghel de Oude. De manier waarop de havens zijn geschilderd is afhankelijk van de geografische ligging en de gezichtspunten die mogelijk zijn vanaf de kust. De Antwerpse haven is zeer vaak geschilderd, omdat het vanaf de oevers van de Schelde mogelijk was om in één wijds uitzicht de hele stadskern aan de rivier te overzien.

Bootonline.be bundelt al deze berichten. In een oogopslag kan u zien welke nieuwtjes voor u van belang zijn. Dan klikt u gewoon door naar de bron van het artikel om het volledige bericht te lezen.

Dagelijks worden om en bij de 20 nieuwe berichten geplaatst, een paar inleidende zinnen maken u duidelijk of het bericht voor u van belang is. U maakt een persoonlijke keuze, zo bent u steeds op de hoogte bent van wat leeft in de nautische wereld, zonder tijdverlies.

www.bootonline.be

“Wij willen een boot kopen” Soms komt de steun voor de nautische industrie uit onverwachte hoek.

De ‘top-act’ van de derde kleuterklas lhad als titel ‘Wij willen een boot kopen’. Als dat geen goed idee is.

Op het schoolfeestje van Basisschool Ter Berken in Hofstade (Vlaams Brabant) draaide alles rond het thema water.

Zou de vergrijzing van de watersportsector hiermee een stevig halt toegeroepen zijn?

De expositie omvat circa tachtig schilderijen, tekeningen en gravures en drie maquettes van schepen, uit verschillende Europese en Amerikaanse musea.

Gratis halteplaats voor pleziervaarders tijdens middaguren in Nieuwpoort Belangrijke inbreng Nederlandse jachten op HISWA te water 2015

De nieuwe Bar & Bistro Neptumus in Westhoek Marina biedt een gratis halteplaats voor pleziervaarders tijdens de middag.

De uitbating wordt verzorgd door ‘De vrienden van de Neptunus’, een vereniging die het oude, historische overzetbootje dat tientallen jaren lang

de beide oevers van de havengeul in Nieuwpoort Bad verbond, weer in de vaart wil brengen. Vanaf deze zomer worden fietsers en wandelaars met de ‘Neptunus’ het kanaal Nieuwpoort-Plassendale overgezet ter hoogte van het jachthavengebouw.

Pleziervaarders die wensen te versassen langs de Gravensluis en wachten op hoog water of de wachtenden voor blokvaart richting Oudenburg – Brugge kunnen hun wachttijd aangenaam doorbrengen op het terras aan het water van bar en bistro Neptunus. Maar ook wie gewoon enkele uurtjes halt wil houden voor een frisse drink, een bezoek aan het Westfront museum of inkopen doen is hier welkiom.

De organisatoren van de HISWA te water 2015, de eerste in-water bootshow in het najaar, noteren een belangrijke inbreng van Nederlandse jachten en een breed aanbod internationale merken.

Inmiddels zijn er tientallen Nederlandse en wereldprimeurs aangekondigd.

Naar verwachting liggen er van 1 t/m 6 september zo’n 300 nieuwe boten afgemeerd in Amsterdam Marina.

De HISWA te water vindt plaats van dinsdag 1 tot en met zondag 6 september 2015 in Amsterdam Marina, direct bereikbaar met de gratis pont van Amsterdam CS naar de NDSM-werf. Openingstijden dagelijks van 11.00 – 19.00 uur.

Kattendijksluis september 2011�

“Opening vernieuwde

Boothandelingen tot 38 ton

2011-2012 Winterberging 2015-2016 Winterberging 2012-2013 Reserveer tijdig!

Reserveer tijdig Rerserveer tijdig! !

Jachthaven Antwerpen

Jachthaven Antwerpen

Linkeroever

Willemdok

Thonetlaan 133 2050 Antwerpen Tel. +32 3 219 08 95 Fax +32 3 211 08 14 Email jachthaven_linkeroever@skynet.be

Godefriduskaai 99 2000 Antwerpen Tel. +32 231 50 66 Fax +32 232 46 01 Email jaw@telenet.be

Algemene administratie: rycb@rycb.be

www.jachthaven-antwerpen.be

6 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Grand Soleil 46 LC, eerste in een nie Cantière Del Pardo, home of Grand Soleil, is er in geslaagd een antwoord te formuleren op de groeiende vraag binnen haar publiekssegment naar boten die perfomant blijven, maar waarbij het comfort primeert. Zowel het comfort binnen in de boot als het leven buiten op de boot.

Met de Grand Soleil 46 LC - waarbij LC de afkorting is van ‘Long Cruise’, te begrijpen als een lang verblijf aan boord - realiseerde de werf deze toch wel gewaagde dubbelslag.

Tekst: RB/LVD - Foto’s: Paul Bolsius

Het risico is reëel dat een concept dat ‘performance’ en ‘comfort’ wil verenigen, naar een van beide aspecten overhelt en daardoor in een hybride situatie terecht komt. Daardoor gaat het trouwe ‘performance’ publiek afhaken terwijl het de vraag is of de ‘cruising’ liefhebbers in voldoende getale komen opdagen. Vraag maar aan bepaalde Scandinavische bouwers waar dat toe leidt.

Is Grand Soleil er in geslaagd dit evenwicht te bewaren?

Grand Soleil wist met de 45 Long Cruise een uitgebalanceerd evenwicht tussen comfort en performance te vinden.

Een eerste zeilimpressie langs de Ligurische kust, vanuit Marina Di Loano, wijst er op dat de werf inderdaad een uitgebalanceerd evenwicht wist te realiseren. Met een kleine 2 Beaufort staan de zeilen mooi bol, maar daarmee is ook alles gezegd.

Met de Code Zero op de boegspriet halen we toch nog 4 à 5 knopen. Eenvoudige zeilhandeling vanuit de kuip, trimmogelijkheden bij de hand en leefruimte met terras allures in de kuip, zelden een meer ontspannen zeiltest beleefd, die echter geen echte ‘performance’ notities toeliet.

Steeds herkenbaar

De romp is een ontwerp van Marco Lostuzzi van Sly Yachts en doet geen afbreuk aan de lijn van het merk, die eerder werd uitgezet door designers als Claudio Maletto of Marcelino Botin. De boot blijft trouw aan de gekende GS lijn, maar zet sterker in op volume. Het idee is dat gelijk welk model Grand Soleil, dit als dusdanig herkenbaar moet zijn vanuit alle hoeken op het water.

De intrede van een designer die zijn geloofsbrieven bij Sly Yachts afleverde mag niet verbazen.

De eigenaars van Sly Yachts kochten onlangs Cantière Del Pardo, de werf waar Grand Soleil wordt gebouwd. De samenwerking lag dus in de

Zeilimpressie

lijn van de verwachtingen en dat geldt ook voor het interieur van de hand van Nauta Design. Deze jongens horen bij de absolute wereldtop wat betreft Italiaans interieur design en leverden ontwerpen voor diverse schepen, van productie- tot superjachten. Zij zijn ook de huisontwerpers van Sly Yachts.

Over het interieur van de boot is echter stevig nagedacht. Alle plaatsen zijn efficiënt benut. Wat opvalt zijn volumineuze vertrekken, zelfs de keuken is ruim opgevat voor een 46’ wat weer aansluit bij een langer verblijf aan boord.

Er zijn drie kajuiten voorzien waarvan twee met eigen badkamer. Zo is er dus buiten de eigenaarshut voorin, een soort VIP guest cabine achterin, waar ook nog eens de keuze kan gemaakt worden om van twee enkele bedden in een handomdraai een ruim dubbel bed te maken.

7

Interieur, licht en volume

Het binnenkomen in de boot is zeer gemakkelijk gemaakt. Geen steile trap meer naar beneden, maar lange treden die geleidelijk naar de salon leiden.

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

euwe cruising serie

Opmerkelijk ook hoe de kaartentafel, TV, zithoek,… zijn geïntegreerd en ruimschoots van invallend daglicht genieten.

Zeilimpressie Volume en eenvoud in bediening

Buiten valt de enorm ruime kuip op. Alles is clean en simpel gebouwd met veel zitplaatsen.

8 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Er staat een beugel over de kuip die in een mooie hoek de lijn van de boot volgt. Dat hebben we wel al eens anders gezien.

Deze beugel is volledig in carbon vervaardigd om zonder probleem de lasten van de grootschoot te kunnen opvangen en vorm ook de basis voor een eventuel buiskap, uitbreidbaar tot kuiptent .

Alle lieren worden bediend vanaf de positie van de stuurman waardoor het begrip “short handed sailing” wel heel eenvoudig wordt. De bedoeling is inderdaad dat de boot alleen kan gevaren worden.

De combinatie met de self-tacking jib maakt dit ook echt compleet. Als we naar voren lopen is er een primeur te vinden voor deze klasse van boten.

Er is een zonnedek geïntegreerd in het voordek.

Het doet helemaal geen afbreuk aan de lijn van de boot. Er is zelfs een wegklapbare bimini voorzien.

Voor in de punt is er, buiten de ankerkluis, ook een vrij grote kluis voorzien om de zeilen op te bergen. Verder zijn er dubbele dekluiken naast de ingang, worden de luiken flush uitgevoerd, zijn de rompramen groter.

Beugel in harmonie

De overloop zit niet in de kuip maar op de beugel waar ook de bimini of buiskap aan vastgemaakt wordt. Op de rechte boeg zit een boegspriet voor de Code Zero genua of gennaker.

Er is veel ruimte om te bewegen en geen enkel lijntje te bespeuren bovendeks. Ook in de kuip zijn alle vallen en schoten netjes weg te bergen in een daarvoor voorziene ruimte. Het elektrisch bediende zwemplatform strekt zich uit over praktisch de hele spiegel waardoor deze in neergeklapte

De Code zero wordt heel efficiënt gevoerd op een kleine boegspriet.

positie flink veel comfort geeft aan de zwemmers en zon liefhebbers.

Ruime autonomie

Het publiek dat een frisse, actuele look weet te waarderen, in tegenstelling tot de donker klassieke cruising sfeer, komt bij deze ‘Long Cruiser’ mooi aan zijn trekken.

Interieur uitgevoerd in lichte eik met aangenaam

buitenzicht op zithoogte.

Qua nutsvoorzieningen is deze boot berekend op een ruime autonomie. Met 300 liter diesel en 800 liter water kan er een lange tijd zelfstandig gevaren worden. Met een standaard diepgang van 2,3 m zijn heel veel plaatsen te bereiken. Optioneel kan een diepgang van 1,8 m gekozen worden. De motorisatie is standaard 75 Pk Volvo Penta, wat ruim voldoende is voor een boot die maar net 11 ton weegt. Dat zorgt voor een kruissnelheid op motor van 9 knopen. Voor diegene die nog wat meer reserve wil is een 110 Pk beschikbaar.

De romp is een sandwich GRP constructie maar wel met infusion technologie, wat betekent dat de hars onder vacuüm wordt geïnjecteerd.

Onze conclusie is dat Grand Soleil met dit model een geslaagde overstap van een race-imago naar een performante “Long Cruiser” heeft gemaakt.

Het publiek dat een frisse actuele look weet te waarderen, in tegenstelling tot de donkere klassieke cruising sfeer, komt hier mooi aan zijn trekken.

Met een prijskaartje vanaf 350.000 euro (exclusief btw) mikt de werf op het middensegment. Het oogstrelend Italiaans design en de verzorgde afwerking zijn wel degelijk onderscheidende factoren die de meerprijs tegenover Franse of Duitse seriecruisers verantwoorden.

Er volgen op korte termijn nog twee grotere modellen van het ‘Ling Cruise’ type. De GS 46 LC blijft dus op dit moment de kleinste in deze range, maar het is volgens de werf niet uitgesloten dat er in de nabije toekomst een maatje kleiner zal ontwikkeld worden.

Alle lijnen gaan netjes onderdeks naar de kuip.

Ruime ankerbak, afsluiting voorzien van gasveren zoals bij alle opbergluiken.

‘Flush’ dek met plekje om te zonnen voor de mast en brede gangboorden.

De spiegel wordt elektrisch neergelaten en vormt een ruim zwemplatform.

Speciale opbergruimte voor het reddingsvlot.

Veel natuurlijke lichinval en verluchting voor elke ruimte onderdek.

Technische gegevens Grand Soleil 46 LC Lengte over alles : 14.74 m Waterlijn : 14.00 m Breedte : 4.41 m Diepgang : 2.30 m (optie 1.80 m) Verplaatsing: 11 000 kg Slaapplaatsen : 6/8 Zeiloppervlak: 114,60 m2 Motor : Volvo 55 pk (optie 110 pk) Brandstof: 300 l (optie plus 300 l) Water: 800 l Nautisch architect: Marco Lostuzzi Interieur Nauta Design & Grand Soleil Bouw: Cantiere Del Pardo Importeur en Service Center Benelux: Breskens Yacht Service Middenhavendam 3 - 4511 AX Breskens info@breskensyachtservice.eu T +31 117 383126 Verkoop Nederland: For Sail Yachting - Marina Port Zélande t: +31 111 676131 - info@forsailyachting.nl Verkoop België: Dali Sailing - Antwerpen t: +32 471 32 31 44 - info@dalisailing.be

10 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Ondernemen

Nieuwe perspectieven voor nautisc World Canals Conference 2015 Water symboliseert het leven. Steden worden vaak uit het water geboren: Amsterdam uit de Amstel, Parijs uit de Seine, Helsinki als dochter van de Baltische zee… Maar slechts weinig steden ontlenen hun ziel aan de samenvloeiing van twee rivieren. Gent groeide rond de plek waar de Leie in de Schelde stroomt en kreeg er ook haar naam: ‘Ganda’ is Keltisch voor samenvloeiing. Dat de World Canals Conference Gent zou aandoen mag dan ook niet verbazen. Van 6 tot 10 september is dit wereldcongres echter niet alleen te gast in Gent maar ook in Koksijde waar de World Canals Conference het “water” in de Westhoek onder de loep neemt.

Dit internationale forum over alles wat met oude en nieuwe kanalen en waterwegen te maken heeft, wordt voor het eerst in Vlaanderen georganiseerd. Zo worden de nieuwste ontwikkelingen rond binnen- en buitenlandse waterwegen en vaarroutes toegelicht door overheden, universiteiten, kenniscentra, toeristische organisaties en vertegenwoordigers van particuliere organisaties.

De presentaties zullen gaan over het internationale, het toeristische, het historische, het economische en het ecologische perspectief van de waterwegen. Ondernemers in de nautische sector vinden er tal van mogelijkheden tot overleg en samenwerking met lokale overheden en collega ondernemers uit binnen en buitenland.

De kruisbestuiving van nuttige informatie en documentatie kan zeker verrijkend zijn.

Wij luisterden naar de inspirerende inbreng en warme oproep van Sabine Denissen van het departement Vrije tijd van de Provincie Antwerpen die tijdens de conferentie de Rupel als ‘hub’ of ontmoetingspunt van innovatief en duurzaam toerisme naar voor schuift. ,,Een ‘Blauwe Halte’”, verduidelijkt Sabine, ,,een toeristisch belevingspunt waar onder meer ook het historisch erfgoed aan bod komt. Deze ‘Blauwe Halte’ wordt gerealiseerd in het provinciaal recreatiedomein De Schorre te Boom. De Rupel, amper 14 km lang, vormt de verhaallijn doorheen dit project. ,,Rond de Rupel bouwen wij een platform uit waar ondernemers kunnen op inpikken. Niet alleen pleziervaarders krijgen er faciliteiten om aan te leggen om de Rupelstreek te ontdekken.

Ook riviercruises kunnen er halt houden en hun klanten de streek laten beleven. Wij willen graag overleggen en steun bieden aan ondernemers die initiatieven willen nemen om hieraan mee te bouwen.”

De lus doorbreken

,,Bedoeling is het netwerk te vergroten”, vervolgt Sabine. ,,Alles gebeurt momenteel in lussen, we hebben fietslussen, vaarlussen, maar wij willen verder gaan en verbindingen maken, de lussen openbreken en de bezoekers een veel grotere actieradius bieden. Daartoe moeten individueel varen, fietsen, wandelen en publiek transport over de weg en het water op mekaar inspelen.

Autocaruitbaters organiseren tochten langs onze kunststeden, waarom neemt niemand het initiatief om deze kunststeden via het water te bezoeken. Wanneer daar een duurzame component aan gekoppeld wordt, onder de vorm van elektrisch of hybride varen zou dat de stilte en de schoonheid van de regio onderlijnen.

Sabine Denissen, departement Vrije Tijd Provincie Antwerpen stelt tijdens WCC 2015 de ontsluiting van het toeristisch

belevingspunt ‘Rupel’ voor.

che ondernemers: ISAF World Cup Weymouth en Portland: Evi wint zilver Volvo Ocean Race: Team Brunel blikt terug op 8e etappe Volvo Ocean Race: Vrouwenteam wint met vechtlust de 8e etappe CR: Blanksailing 1 en 2 verbindt Blankenberge en Nieuwpoort Ronde om Texel: Nieuwe winnaars na hercontrole

In de provincie Antwerpen is er alvast geen gebrek aan ideeën om de waterwegen voor nieuwe projecten in te zetten. Zo wordt er gedacht aan een pendeldienst over het water bij evenementen in het Antwerps Sportpaleis of de Lotto Arena. Voor honderden bezoekers zou de verkeerindigestie langs de op- en afritten tot het verleden behoren. Verder zou onderzoek moeten uitwijzen of ‘waterbussen’ de pendelaars uit het Scheldeland naar Antwerpen en Brussel een zinvol alternatief kunnen bieden. De stroom kan een ontlasting van de verkeersstromen betekenen. Bij de Vlaamse overheid, het kabinet van minister voor Verkeer Ben Weyts, wil de waterwegen meer inschakelen in het toeristisch-recreatieve aanbod en leeft de overtuiging dat het inzetten van de waterwegen voor personenvervoer een valabele bijdrage kan bieden in het ontwarren van het wegverkeer.

Delta Lloyd Regatta: Brons voor Evi Van Acker

De Worlds Canals Conference zal een brede waaier van getuigenissen brengen van projecten die wereldwijd gerealiseerd zijn en zal dan ook een belangrijk inspirerende rol spelen.

Praktisch:

World Canals Conference Ghent / Koksijde – 7 tot 10 september 2015

Grevelingencup: Belgische overwinning in 40 mijl van Bru(nisse) Delta Lloyd Regatta: Wannes Van Laer opent sterk Dagelijkse updates over het sportieve en competitieve watersportgebeuren in België en buurlanden: www.watersportnieuws.be

c

.be hts

ww

w.b

ya tyoo

Voor al uw nieuwbouw, restauratie, herstellingen en onderhoud.

Gezellige en authentieke scheepswinkel.

Kraanwerk tot 12 ton.

Scheepswerven Jan Vandamme Werfkaai 45 B – 8380 Zeebrugge tel : + 32 50 37 58 50 info@scheepsbouw-vandamme.be

www.scheepswerven-janvandamme.com

Programma en inschrijvingen, met alle verblijfsmogelijkheden, zie:

http://www.wccgent2015.com/

De troeven van onze waterwegen beter uitspelen De troeven van onze waterwegen beter uitspelen.

Dat idee is Bruno Peeters, gedeputeerde voor de provincie Antwerpen, verantwoordelijk voor toerisme, recreatie- en groendomeinen, sport en veiligheid, zeer genegen. ,,Als provinciale overheid stappen wij mee in het onderzoek naar alternatieven voor een betere benutting van onze waterwegen. Daarbij moeten economische, toeristische en ecologische aspecten met mekaar verzoend worden. Geen eenvoudige opdracht, maar we pakken dit stapsgewijs aan.

Geniet... ...van uw vrijheid en het zeer gevarieerde vaar-gebied waarvoor wij als jachthaven u en uw jacht de ruimte kunnen bieden.

Ook na het vaarseizoen de plaats voor uw jacht Binnen in een van onze hallen of buiten.

Kom vrijblijvend eens langs voor een gesprek en een bezichtiging van onze mooie uitvalsbasis.

De uitbouw van het toeristisch belevingspunt ‘Blauwe Halte’ is alvast een eerste stap in die richting. Voor de realisatie van dit project heeft de Provincie Antwerpen 1,6 miljoen euro gereserveerd.”

www.dintelmond.nl • T +31 (0)167 522 894

11

Geen gebrek aan ideeën

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

De Schorre heeft wereldfaam verworven als thuishaven van ‘Tomorrowland’, het belevingsfestival voor de elektronische muziek. De Blauwe Halte kan hier een hefboom zijn om de beleving van duurzaam toerisme nationaal en internationaal onder de aandacht te brengen. Wij bieden een platform en staan open voor samenwerking met ondernemers uit de nautische wereld.”

Nautische berichten

12 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Druk voorjaar voor VBZR De Vrijwillige Blankenbergse Zeereddingsdienst (VBZR) heeft en druk voorjaar achter de rug. Zelfs tijdens de Blankenbergse Havenfeesten moesten de tochtjes met bezoekers onderbroken worden om in te grijpen. Waarom moesten het reddingsvaartuigen ‘Sterke Dries’ of ‘Straffe Hendrik zoal uitrukken? Heel vaak motorproblemen, maar ook een net in de schroef, een catamaran die de beide roeren kwijtspeelde of een zeilboot die het niet meer zag zitten in de dichte mist.

De vrijwilligers van de zeereddingsdienst kunnen niet zonder de steun van de leden.

Het lidmaatschap van de VBZR kost per schip €70

De vader van Juul, de Zeiler is niet meer

In Memoriam Joris Danckaerts

per kalenderjaar. Aanmelden via de leden-website: http://vbzr.belsar.eu/.

Leden krijgen gratis hulp binnen de 5 mijlszone tussen Cadzand NL en Oostende.

Ook zijn eigen zeilboot heette Njord. Het was een stoere zeezeiler die hij zelf heeft gebouwd.

De romp eerst helemaal ondersteboven in elkaar gestoken, dan het geheel omgedraaid en verder afgewerkt. Een inspanning die wel heel wat jaren in beslag nam.

Terneuzen bij de Neuzen was zijn pleisterplaats.

Tussen de vrienden daar kon hij erop rekenen om steeds voorzien te worden van straffe verhalen die meestal verteld werden bij het verorberen van menig straf nat.

Juul de Zeiler is waarschijnlijk daar geboren. En Njord schreef over Juul de Zeiler met veel passie.

Njord, Joris, ge hebt geleefd dat ge zelf en iedereen er deugd van had.

Daarom even inspiratieloos verwoorden met wat ge ooit zelf schreef: Jules de Zeiler zat stomdronken in de kuip van zijn boot, de Zilvermeeuw, nadat hij afscheid had genomen van zijn beste vriend Sjarel: “Ik zal hem missen, als hij vlak voor mij overstag gaat, om eerst in Hansweert te zijn…

tekst en foto: Georges Janssens

“Als ge wilt ontwaken in een lichtblauwe baai, omzoomd door diepgroene pijnbomen zodat U knippert tegen het helwitte zonlicht op het dek, aan boord van uw eigen jacht, weze het dan gehuurd, alleen dan beleeft U zeilend een vakantie om een boek over te schrijven…”* Joris Danckaerts (25/03/1926 – 03/06/2015) is vertrokken met het “Flotilje van Odysseus”* naar die eeuwige lichtblauwe baai.

Joris is hoofdlid van VVW, redacteur van het tijdschrift Varen. Hij is ook bekend als schrijver van de belevenissen van Juul de Zeiler. Zelf zeiler in hard en nieren, was hij ook Njord, een goedlachse en aangename man, een goede vriend die enthousiast kon zijn bij een weerzien al was het lang geleden.

“Ik zal hem missen, om over de VHF te roepen dat het tijd is voor de eerste aperitief…

“Ik zal hem missen, om mijn voorlijnen aan te pakken en op de bolder te beleggen; en met zijn voorlijnen in mijn hand moet ik niet meer staan wachten. Want hij komt nooit meer…

“Ik zal hem missen, om samen, bij een glas Rodenbach, vers gekookte garnalen te pellen in de kuip..

“Ik zal hem missen, om samen te palaberen over vroeger, toen we nog achter ons Denies en zijn Serafien aanzaten, om samen…”* Aan zijn Lieve echtgenote en de kinderen: Joris, Njord en Juul de Zeiler zullen bij ons blijven voortleven als watersporters van het hoogste niveau.

*Uittreksels uit het boek ‘Varen met Juul de Zeiler’,

Combinatie voorjaars-najaars watersportbeurs levensvatbaar?

De organisatoren van de twee grootste Nederlandse watersportbeurzen, HISWA en HISWA te water, gaan de haalbaarheid van één gecombineerd evenement onderzoeken. Exposanten zijn vragende partij om tot één toonaangevend, jaarlijks watersportevenement te komen. Onderzoek onder exposanten en bezoekers moet de komende maanden duidelijk maken of de succesfactoren van beide beurzen te integreren zijn in een nieuw concept. Naar verwachting wordt eind juni bekend of een combinatiebeurs vanaf 2016 te realiseren is.

Dat dit meer is dan een leuke denkoefening is duidelijk. Eén groot gecombineerd evenement is aantrekkelijker voor bezoekers en levert een kostenvoordeel op voor exposanten die nu op beide beurzen staan. Onder de meest succesvolle watersportbeurzen in Europa mogen we zeker Boot Düsseldorf rekenen en dit is een jaarlijks gebeuren, idem dito voor de Genua Boat Show.

Zou een vergelijkbare denkoefening in België er kunnen voor zorgen dat de nautische sector niet langer tijd en middelen moet verdelen tussen Gent met veel bezoekers maar gering botenaanbod en Nieuwpoort met veel boten maar weinig kopers?

Een van de eerste beleidsdaden van Artexis bij de overname van Flanders Expo en dus ook van de Belgian Boat Show, was het preferentieel tarief van de Nautibel leden afschaffen.

Wel goede maatjes bleven ze met de commerciële bedrijfjes rond de VVW (Vlaamse Vereniging voor Watersport). Het is geen groot geheim dat het een VVW- satelliet is die op de Nieuwpoort Boat Show de lakens uitdeelt. Dus in beide Belgische watersportbeurzen heeft VVW direct of indirect een stevige vinger in de pap.

Het samengaan van een voorjaars- en najaarsbeurs kan in ons land alvast in heel kleine kring bedisseld worden. Toch wordt het een moeilijke oefening omdat het potentieel van onze markt onvoldoende is om grote buitenlandse spelers aan te trekken en er voor een ‘show te water’ op een centrale locatie er buiten Antwerpen weinig keuze bestaat. Laat staan dat de nautische sector zit te wachten op nog meer bemoeienissen van een watersportvereniging.

Ribs op voorraad bij Marine Technics, Zeebrugge Uitzonderlijke zomervoorwaarden !

Modellen van 4 tot 10 meter Lomac Adrenalina 9.5 Lomac 430 Club

BSC 57 classic BSC 65 classic BSC 73 Ocean

Uitzonderlijke voorwaarden tot 21 juli 2015 en zolang de voorraad strekt.

Te bezichtigen in onze showroom.

Open op zaterdag van 10u tot 12u30 en van 13u30 tot 17u.

Diensten Kraanservice: bootlift 45 ton Herstellingen: epoxy & polyester Algemeen onderhoud ALU en Inox Constructie Refits Winterberging Rib Repair Spuitcabine tot 25 meter

Aanbod Motorboten en zeiljachten Professionele, militaire en racing RIBS Motoren: inboard & outboard motoren Trailers Verven en Anti Fouling Watersportartikelen

De beste technische service, meer dan 30 jaar ervaring

Marine Technics - Werfkaai 43 8380 Zeebrugge - Belgium T. + 32 (0)50 54 60 31 - F. + 32 (0)50 54 52 55 martec@skynet.be - www.marine-technics.be

Meesters van de zee

Buiten de grenzen, 14 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

het verhaal achter de vijfde editie van Beaufort Langs de kust tref je her en der monumentale kunstwerken aan als stille getuigen van de vroegere edities van Beaufort, triënnale voor Hedendaagse Kunst aan Zee . Om de drie jaar brengt dit cultuurtoeristisch regioproject een 30 tal beelden van nationale en internationale kunstenaars in de openbare ruimte, in de natuurlijke biotoop van het kustlandschap.

D

it jaar is Beaufort aan de vijfde editie toe. Met als titel ‘Buiten De Grenzen’ bouwt dit kunstevenement niet alleen verder op de traditie van kunst in de publieke ruimte van de vorige edities, maar kiest ook resoluut voor verandering en vernieuwing.

Buiten De Grenzen wordt een totaalproject langs de kust, waarbij een solotentoonstelling van het collectief A Dog Republic onder leiding van de 91e jarige architect, urbanist en ontwerper Yona Friedman wordt gecombineerd met een groepstentoonstelling op drie provinciale locaties: Het Zwin Natuurcentrum aan de oostkust, Raversyde in het midden en het bezoekerscentrum De Nachtegaal met de omringende Oosthoekduinen aan de westkust.

Op deze drie locaties komen de inhoudelijke verhalen van meer dan 35 kunstenaars samen met de voorstellen van A Dog Republic. Dit collectief ontwikkelt deze zomer een omvangrijk project, getiteld ‘Musée Promenade’, een feeërieke project langsheen de 67 kilometer lange kustlijn.

Dit ‘museum’ ontstaat al wandelend en neemt doorheen de tijd en afhankelijk van de plek verschillende verschijningsvormen aan. Dit zullen tekeningen op het strand, in winkelvitrines en in plexiboxen zijn, vlaggen, affiches en teksten in het straatbeeld, films, architecturale installaties, paviljoenen, ….

Bezoekers,wandelaars en passanten krijgen hierbij de ruimte om een actieve

rol aan te nemen. ‘Musée Promenade’ zal een waar schouwspel vormen in de straten, winkels, panden, stranden, havens en dijken van de 10 kustgemeenten. Meest in het oog springend zullen de verschillende architecturale prototypes worden, gebaseerd op Yona Friedmans ideeën over ‘mobiele architectuur’ en ‘zelf-planning’.

Zowel de groepstentoonstelling als de solotentoonstelling worden opgezet vanuit de ambitie om ‘buiten de grenzen’ van de tentoonstelling zelf en haar tijdelijkheid te treden. Door na te denken over kunst in de publieke ruimte, op zoek te gaan naar nieuwe ideeën over kunst en architectuur, kunst en wetenschap, kunst en urbanisatie, ecologie, duurzaamheid, activisme, onderwijs, … streeft het naar een langdurige impact op de samenleving.

Buiten De Grenzen loopt van 21 juni tot 21 september 2015. www.beaufort2015.be

THE NEW

46

LONG CRUISE Importeur en Service Center Benelux:

De Grand Soleil zeiljachten worden gebouwd door de Italiaanse kwaliteitswerf Cantiere del Pardo

Middenhavendam 3 - 4511 AX Breskens info@breskensyachtservice.eu T +31 117 383126 www.grandsoleil.be / www.grandsoleil.nl

Verkoop BelgiĂŤ: Dali Sailing - Antwerpen t: +32 471 32 31 44 - info@dalisailing.be

Verkoop Nederland: For Sail Yachting - Marina Port ZĂŠlande t: +31 111 676131 - info@forsailyachting.nl

16 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Pointer 25, een jachtje voor Het is stil wat de introductie van de nieuwe zeiljachten bereft. Aan de top worden bij mondjesmaat nog nieuwe modellen of varianten geïntroduceerd, maar in de lagere regionen is het stilte op alle fronten, of toch niet? Laten de grote werven het compleet afweten in het gamma beneden de 30 voet, dan zijn het juist kleinere jachtbouwers die hier het voortouw nemen en met nieuwe modellen uitpakken.

D

aar is een vrij logische verklaring voor. Grote werven met een stevige overhead – met een ‘dure’ directie zeg maar – kunnen bij kleinere jachten die voor een relatief kleine prijs op de markt gebracht worden slechts een bescheiden winst maken. Tien jachtjes van 50.000 euro verkopen, vraagt veel meer inspanning dan een jacht van 500.000 euro aan de man brengen, terwijl de bijdrage aan het bedrijfsresultaat vergelijkbaar is. Dan weten de strategen en business consultants in de jachtbouw wel waarvoor kiezen.

Maar deze aanpak schept ruimte aan de onderkant van de markt. Daar zien we dat kleinere werven de leemte trachten in te vullen die de groten onbenut laten. Dat doet bij voorbeeld Jachtwerf Heeg uit het gelijknamige plaatsje in Friesland. Zij bouwt al 50 jaar open zeilboten, volledig in eigen beheer. Daaronder de ‘Randmeer’, niets meer of niets minder dan een klassieker in Nederland. En ook de sportieve jeugdboot ‘Splash’ die alweer in Nederland een respectabele eenheidsklasse is geworden.

Jachtwerf Heef ontwikkelde ook een ingenieus systeem om een buitenboordmotor op een eenvoudige manier binnenboord te laten klappen. Een vinding waar zij een patent op kregen en dat ze toepaste op de sportieve G2.

Het eerste kajuitjacht Vorig jaar bouwde Jachtwerf Heeg voor het eerst een kajuitjacht, de Pointer, een 25 voets jacht dat de luxe van een kajuitjacht wil combineren met echt zeilplezier. Of dat het geval is gingen we even uittesten en daarvoor konden we terecht bij Waterfront Yachts in Delta Marina, Kortgene.

Sinds begin 2015 is Waterfront Yachts dealer van Jachtwerf Heeg voor Zuid-Nederland en België.

Eigenaar Maarten Koopen, die al van vele watersportmarkten thuis is, houdt het niet bij een eenvoudige rol als dealer, dat is hem net een ietsje te passief. Hij is reeds jaren actief met Waterfront Jachtcharter in de verhuurmarkt van sloepen,

Tekst: Leo Van Dorsselaer - Foto’s: Paul Bolsius

Zeilimpressie

een nieuwe tijdsgeest Verhuur is complementair aan ons dealerschap.

De eerste koper van de nieuwe Pointer 25 dit seizoen was ten andere een Belg. Vanaf dit seizoen heeft Waterfront Jachtcharter de Pointer 25 ook in verhuur op het Veerse Meer. ,,De verhuur is complementair aan ons dealerschap”, legt Maarten uit. ,,Wij adviseren geïnteresseerde kopers ook niet alleen om een tochtje te maken maar ook om een paar dagen te huren. Dan kunnen ze ervaren of de verblijfsaccommodatie die het jachtje biedt hen past of niet.”

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

zeil- en motorjachten. Vorig jaar nam hij een vrij drastische beslissing en verplaatste hij zijn actieterrein van Marina Port Zélande in Ouddorp aan het Grevelingenmeer naar de meest Belgische van alle Nederlandse jachthavens aan het Veerse Meer, Delta Marina in Kortgene. Daar is meer dan de helft van de ligplaatshouder van Belgische origine.

17

Restauratieproject

Ontspannen en relax zeilen Het is voorjaar, de eerste lentezon is van de partij en het Veerse meer straalt rust en kalmte uit. Aan de buitensteiger ligt een brandnieuwe Pointer 25 op ons te wachten. Zijn natuurlijk grijze kleur weerspiegelt volledig harmonieus het zachtjes deinende water. Het gaat om de kleur ‘pebble grey’ zullen we later leren. De ranke vorm geeft een sportief elegante indruk. De Pointer heeft een rechte boeg en een brede gesloten spiegel en biedt heel wat leef- en bewegingsruimte. Een hedendaags ontwerp ontstaan op de tekentafels van Van de Stadt Design. Of juister op de design stations want bij het ontwerp werd gebruik gemaakt van 3D engineering.

Niet alleen het verblijfscomfort, ook de zeileigenschappen kregen de nodige aandacht. Een fathead grootzeil (als optie), rolfok met onderdekse trommel en een moderne onderwaterschip met bulbkiel en doorgestoken balansroer zorgen voor uitstekende prestaties en vlotte zeilhandeling.

Voor de singlehanded zeiler is een keerfok ook mogelijk.

We leggen de neus in de wind, trekken het grootzeil en ontrollen de fok. Ook al hebben we een matig windje van twee tot een kleine 3 beaufort,

Het interieur is open en licht met ruime zithoogte, maar geen stahoogte. Het dek op de kajuit is geheel flush met geïntegreerde luiken.

“95 procent van de booteigenaars komt niet aan 30 vaardagen per jaar.”

1 - De motor is heel vlot bereikbaar via het trapje van de kajuitingang en de kuipvloer.

2 - De rugleuning klapt opwaarts en maakt van de zitbank een comfortabele slaapbank.

3 - Het toilet aan boord biedt een vermoeden van privacy.

1

2

3

het bootje slaat onmiddellijk aan en reageert zeer direct op het roer.

De motor bevindt zich achter het trapje van de kajuitingang. Dat kan volledig weggenomen worden evenals de kuipvloer, waardoor alle onderdelen van de motor makkelijk te bereiken zijn. . Het is even wennen aan de stevige plofgeluidjes van de inboord Yanmar 10pk dieselmotor met saildrive voorzien van een tweebladschroef. Met de 1.500 kg waterverplaatsing van de Pointer heeft deze motor niet het minste last. De tweebladschroef reageert echter een ietsje trager dan een driebladschroef waardoor anticiperen hier meer dan gewenst is.

Eenmaal de reactietijd ervaren, verlopen de manoeuvres vlotjes. De Pointer reageert heel alert op het roer. Alle lijnen worden naar de kuip geleid, de harken lieren zijn strategisch goed geplaatst Het zeilgevoel is dat van een open zeilboot, vinnig en direct, waardoor er aan zeilplezier geen gebrek is.

We flirten met de 5 knopen, wat bij de geringe windsterkte van 2 tot maximaal 3 beaufort als een puike prestatie mag gezien worden. Het Veerse Meer beleeft een rustige voorjaarsdag en we kunnen ongestoord een paar lange rakken trekken. De Pointer houdt stabiel koers en een heen en weertje tussen Kortgene en Veere is een ontspannen en relax tochtje. De Pointer doet wat hij belooft, comfort combineren met zeilplezier.

We leggen weer aan en binnen de paar minuten is het zeil netjes opgeborgen dankzij het lazy bag maindrop systeem, een handige combinatie van lazy jacks en een huik waar het grootzeil invalt en waarna dit eenvoudig dicht te risten is .

Met een diepgang van 1.10 meter is deze boot geschikt voor alle Nederlandse binnenwateren, IJsselmeer en de Waddenzee, de pointer 25 voldoet aan CE categorie B, zeewaardig dus maar om hieraan te voldoen moet een zeereling als optie genomen worden (verplicht voor CE categorie B).

Er bestaat als optie ook een 1.50 meter kiel welke zeer geschikt is voor de Zeeuwse wateren en voor nog meer stabiliteit en goede aan de windse eigenschappen zorgt. Beide uitvoeringen zijn overigens trailerbaar een item dat deze boot zeer interessant maakt omdat hier het vaargebied aanzienlijk mee wordt vergroot.

Kleur en stijl online kiezen Op basis van persoonlijke voorkeur kan men het interieur en de uitrusting van de Pointer 25 via ‘Design IT’ op de website naar eigen styling samenstellen, net zoals dat in de autosector al jaren het geval is. Het is een leuke oefening, men heeft keuze uit 7 rompkleuren, daar passen dan drie interieur kleuren bij en nog eens zes kleurmogelijkheden voor de kussens. Men krijgt telkens een beeld van de uitvoering.. Bij de ‘pebble grey’ boot van de proefvaart leverde dit alvast

Restauratieproject

Vandaag willen mensen niet alleen zeilen, maar ook op wintersport, een city trip tussendoor.

Hoe werkt het Buy & Charter concept? ,,Wel, je koopt een Pointer en omdat je het schip koopt en verhuurt aan een professioneel jachtcharterbedrijf voor een periode van 3 tot 5 jaar kun je de 21% BTW direct terugvorderen van de belastingdienst.

Het schip wordt vanaf eind maart tot en met begin november verhuurd door Waterfront Jachtcharter.

Je hebt de eerste keus bij het gebruiken van je eigen schip over een periode van 30 dagen en natuurlijk op last minute basis. We hebben vastgesteld dat 95 procent van de eigenaars niet aan de 30 eigen dagen toekomen.”

Verdienmodel Maarten presenteert ons een mooi verdienmodel dat hij zelf heeft ontwikkeld in de afgelopen jaren voor zijn verhuurvloot.. Voor een investering van 58.000,- euro exclusief btw wordt bij een verhuur van 10 weken op de 31 beschikbare weken in een zeilseizoen een rendement vooropgesteld van 7,60 procent. Met de huidige rentes die de banken bieden een opbrengst om van te dromen. Bij een verhuur van 14 weken loopt het rendement op tot boven de 10 procent. Maar voor het storm loopt voor deze formule, moeten de vaste kosten van verzekering, liggeld, winterberging en onderhoud in rekening gebracht worden. Die worden door Maarten realistisch begroot op ongeveer 2.000,euro per jaar. Dat brengt het rendement terug tot ongeveer 4 procent, nog steeds niet onaardig in deze lamentabele rentetijden. Waar zit nu het risico? Er bestaat natuurlijk geen garantie dat 10 weken of meer verhuur gehaald wordt.

Instappen en wegvaren ,,Maar wars van het financiële plaatjes komt deze formule tegemoet aan wat we de ‘ontzorging’ van het jachtbezit noemen. Men is eigenaar van een boot, maar heeft geen omkijken naar onderhoud, winterberging en alles wat verder aan kopzorgen bij het bezit van en jacht komt kijken. Het ‘ontzorgen’ nemen wij ter harte. Dat alles gebeurt op een professionele manier, het zeiljacht is altijd schoon en in een goede staat van onderhoud,” aldus Maarten. De eigenaar kan instappen en wegvaren en genieten van zijn jacht. Het bezit van een boot zonder zorgen, dat kunnen wij met de Pointer 25 waarmaken.”

De kuip is ruim bemeten met zitplaats voor 6 personen.

19

Bootbezit ‘ontzorgen’ Waterfront Jachtcharter biedt een buy & charter formule aan voor de Pointer 25 om de instap te verlagen. ,,Mensen kijken op tegen het bezit van een boot, tegen de zorg die er bij komt kijken.

Wanneer ze hun investering afzetten tegen het aantal vaardagen, dan schrikken ze vaak.

Met de buy & charter formule spelen we in op de nieuwe tijdsgeest,” aldus Maarten.

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

een oogstrelend resultaat op. De keuzes die men maakt uit de optielijst vindt men natuurlijk ook terug bij het prijskaartje.

Met een basisprijs van 59.500 euro inclusief btw is de boot dan wel zeilklaar, maar met de extra uitrusting , kaartplotter, windmeter en koellade en een kookstel en ander noodzakelijk uitrusting mag je er rustig een paar duizend euro extra bij tellen.

Het interieur is modulair opgebouwd.

Er kan worden gekozen voor een toilet met vuilwatertank, een koellade, een kombuis met alleen water of ook een kooktoestel op gas of spiritus.

Aansluitingen voor navigatie apparatuur en moderne elektronica zoals smartphone- of tablet met speakers zijn voorzien.

Het toilet bevindt zich niet in een afzonderlijke ruimte, door het opklappen van het bankje waaronder dit toilet een plaatsje vond wordt een vermoeden van discretie opgeroepen. ,,Er is bewust voor een open plan gekozen om het ruimtegevoel optimaal te laten spelen”, verduidelijkt Maarten.

Technische kenmerken Pointer 25 Lengte 7.70 m Breedte 2.50 m Diepgang 1.10 m / 1.50 m (optioneel) Doorvaarthoogte 10.80 m Gewicht 1.500 kg Bulbkiel 700 kg Opp. grootzeil 25 m2 Opp. genua 12 m2 Opp. gennaker 45 m2 Zitplaatsen kuip 6 personen - 2.50m Slaapplaatsen 4 personen - 2.10m Brandstoftank 40 liter - Watertank 50 liter Accu motor 12V/55A - Accu service 12V/100A Dieselmotor met saildrive en klapschroef Yanmar 1GM10|10pk Optioneel electromotor saildrive Krautler sdk 4.0|4kw Ontwerp: Van de Stadt Design Bouw: Jachtwerf Heeg

Verdeler Zuid-Nederland en België: Waterfront Yachts, Veerdam 5 – Kortgene Tel. +31 111 672 890 – info@waterfrontyachts.nl www.waterfrontyachts.nl

20 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Vaarimpressie

Jeanneau Merry Fisher, functionaliteit in al haar eenvoud Het moeten niet altijd dure superjachten zijn die de revue passeren. Wat zeg ik, integendeel, het is beter om af en toe eens enkele handige, betaalbare modellen uit de kast te halen. Deze keer bekijken we een kersvers duo, geen eeneiige tweeling, maar wel duidelijk van dezelfde vader en moeder, je zou kunnen zeggen, de twee kleine zusjes van het Jeanneau Merry Fisher gamma: de 605 en 695, respectievelijk met een lengte van 5,79 en 6,55 meter.

D

e naam doet vermoeden dat de scheepjes gericht zijn op stoere bebaarde mannen in groene lieslaarzen met een smoezelige zuidwester in de nek, die, gewapend met frigobox en een resem vislijnen, reeds voor het ochtendgloren het ruime sop opzoeken om menig Wijting te slim af te zijn. Dat is maar de halve waarheid, al geven we grif toe dat beiden voor dat soort ruwere werk in aanmerking komen.

Zeker de iets grotere 695 lijkt ons eerder een uitstekende keuze om er met het gezin op uit te trekken. Niet zomaar voor enkele uren, maar ook voor het hele weekend.

Tekst & foto’s: Jef Beernaert

De V- romp absorbeert gemakkelijk de klappen.

VERGELIJKBAAR MAAR TOCH ANDERS We hadden de kans om de twee modellen van dichtbij te bekijken en te vergelijken. Na een eerste aanblik is niet zoveel verschil te merken.

De 695 is, door zijn meerlengte, iets slanker, iets beter in proportie, maar verder zijn alle componenten op de twee vaartuigen gelijkaardig. De kajuit met gebogen voorruit, maar vooral het dak met een korte spoilerachtige oversteek naar de

De nieuwe Jeanneau Merry Fisher 605 mist het zwem- en opstapplatform van de 695.

De Merry Fisher 695 oogt door zijn meerlengte iets slanker.

De stuurcabine staat enkele centimeters uit het center wat een net iets bredere en beter begaanbaar gangboord oplevert

aan stuurboordzijde.

kuip toe zijn specifieke kenmerken. Er is een roestvrijstalen reling als houvast vanuit de kuip tot aan de ankerkluis helemaal vooraan.

De stuurcabine staat telkens enkele centimeters uit het center wat een net iets bredere en beter begaanbaar gangboord oplevert aan stuurboordzijde, de kant die geschiedkundig meestal uitgekozen wordt om lanszij af te meren.

Een groot voordeel bij de 695 ten opzichte van de 605, en tevens ook het meest opvallende uiterlijke verschil tussen de twee modellen, is het zwem- en opstapplatform dat rond de buitenboordmotor is gemonteerd. Deze handige opstap is zeker een meerwaarde, handig als opstap na het afmeren in een box, maar ook bruikbaar als er eens iets in de schroef gedraaid zit. Pootje baden in badpak op het zwemplateau, een boek in de hand, de zon in het gezicht, de wind door de haren. Het lijkt een draaiboek voor een reclamespot van een of andere exotisch frisdrankje, maar het is hier niet onrealistisch, het ontbreken van het zwemplatform is duidelijk een tekortkoming bij de kleine zus!

RIANTE KUIP De kuip is riant te noemen voor jachtjes van die afmetingen. Dat komt deels doordat de stuurhut ver vooruit gepositioneerd is, maar ook door een slimmigheidje van JEANNEAU. Het middenstuk van de kuipbank is namelijk verschuifbaar naar achteren waardoor plaats gecreëerd wordt. Moet de motor getild worden,

dan kan je eenvoudigweg de zetel ontgrendelen en vooruit schuiven.

Tussen de drie zitbanken is een in hoogte verstelbare tafel geplaatst.

Tafel naar beneden, kussen erop, vastgehecht met klittenband kunnen ze geen kant op, en je kan naar hartenlust zonnebaden. Ook op het voordek kan dit, met een stel optionele kussens maak je er in een handomdraai een zonnebed. De stuurman kan, naargelang wie aan het zonnen is, meegenieten van een mooie inkijk… OEPS! Terug in de kuip vinden we onder de zittingen bergruimte met afwatering. Onder een luikje bij de opstapplaats zit een goed toegankelijke manuele bilgepomp verborgen om eventueel water weg te hozen. Bij het zwemplatform zit een handdouche ingewerkt, met koud water… BRRR! IN DE KAJUIT BEN JE GOED BESCHUT TEGEN DE ELEMENTEN Vanuit de kuip stap je zo de stuurcabine binnen door een glazen schuifdeur. De tweedelige pui glijdt in een verhoogde geleiding met plus- en minpuntjes: de U-vormige gleuf waar de deur in schuift zal op termijn een vergaderbak worden van vuil, zand, bladeren en niet te vergeten: zout. Dit naar behoren onderhouden vraagt zeker enige vaardigheid, meestal niet aan mannen meegegeven. Anderzijds is de hoge geleiding een goede barrage voor het regen- en buiswater dat vroeg of laat de kuip zal overspoelen. Ook de glazen deur is gevoelig voor zoutaanslag.

Binnen in de stuurcabine openbaart het lengteverschil tussen de twee types zich het duidelijkst.

Uiteraard laat de uitzonderlijke lichtinval, waardoor alles nog wat groter lijkt, de balans hier in positieve richting doorslaan. Daarenboven is een handige grendel gemonteerd om bij zeegang, of tijdens het snelvaren, de deur in een gewenste stand te blokkeren. De zijramen zijn voorzien van zonwerende gordijnen wat toch wat extra privacy biedt.

22 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Nautische berichten

De Merry Fisher 695 beschikt in optie over een, weliswaar krap bemeten, maar welkome toiletruimte met handbediend toilet. Een van de dinettebanken die rond de tafel zijn opgesteld, is simpelweg om te toveren tot een leuke meevaarzetel waarbij passagiers zittend kunnen meegenieten van je stuurmanskunsten en de voorbijflitsende omgeving.

Varen gelijk de grote mannen, met een relatief klein, trailerbaar en voor vele beurzen haalbaar kajuitjacht.

1 - Het dashboard is eenvoudig en daardoor zeer overzichtelijk met nog plaats voor een extra

Achter de trouwens stevig opgestelde stuurmansstoel is een afwasbakje met er onder een koelkast en een hamsterkastje ingewerkt. Met open schuifdak kan je op mooie dagen varen met de zon op je kruin.

Er is voldoende ruimte om gemakkelijk met vier personen onderdak te vinden, na een beetje schuifwerk met tafel en kussens kan het ganse gezelschap zelfs aan boord overnachten.

accessoir.

2 - Het uitzicht in de kajuit is rondom prima, door

toedoen van de grote raampartijen met schuifraampjes.

3 - De bestuurderszetel kan als zit en als rug-

gesteun gebruikt worden.

4 - Een van de dinettebanken in de 695 is simpel-

weg om te toveren tot een leuke meevaarzetel.

2

Bij het 605 model moet je het met wat minder doen. Toilet en keukenblok ontbreken, koelkast gelukkig niet. Het schuifdak is vervangen door een openklapbaar luik.

Bij onze testboot klapte dit naar achteren, bij hoge

1 3

4

snelheid ging dit automatisch en met een enorme klap. Foutje? Jeanneau zal dit zeker wel aanpassen!

Ook bij deze lilliputter kan je makkelijk met z’n drieën een nachtje aan boord doorbrengen.

De grootste tekortkoming is wellicht het ontbreken van de meevaarzetel. Goed om weten is dat in de kajuit de stahoogte voorzien is voor…

Hollanders! Ook voor de gemiddeld minder grote Vlaming een meegenomen voordeel.

VAREN ALS DE GROTE JONGENS Onze testschepen werden gemotoriseerd door de degelijke en rustig draaiende Yamaha motoren.

De 605 had een 115 PK, de 695 beschikte over 150 trekpaarden. Dat is niet niks en voor beide het bijna maximum toelaatbare. (de 695 kan tot 175 PK aan). Benzine tanken kan via een vuldop achter de zitbank aan de spiegel.

De twee schepen zijn zeer wendbaar en gedragen zich prima op een eerder ruwe zee met een stevige ZO - wind. Regelmatig overwaaiend buiswater, zeg maar schuimvlokken, gebieden ons de handige schuifraampjes dicht te doen. De V- romp absorbeert gemakkelijk de klappen, als we de teugels volledig vieren en zo’n 30 knopen halen is het, in deze omstandigheden, echter van het goede teveel. Alles wat niet zeevast staat of ligt gaat dan wel een eigen leven leiden, passagiers incluis.

Een stevig houvast komt goed van pas, men weze gewaarschuwd!

Meer comfortabel cruisen op deze zee doen we bij beide modellen aan 20 knopen, een kleine 40 km/uur, trouwens een mooie snelheid om te skiën. De motoren grommen dan wellustig een goeie 4000 toeren en het verbruik blijft binnen de perken. In iets rustiger water zal de maximum snelheid zeker geen belemmeringen opleveren, dan wordt het kicken!

De besturing is eerder stroef te noemen. De kabelbesturing met mechanische weerstand in het stuur om het wieleffect van de schroef te neutraliseren is

hiervoor de schuldige. Met een hydraulisch systeem heb je dit niet, maar er moeten natuurlijk keuzes gemaakt worden wil men de prijs gunstig houden.

Het uitzicht in de kajuit is rondom prima, eigenlijk eerder fantastisch door toedoen van de grote raampartijen! De ruitenwissers zullen op de kunststof beglazing wellicht vlug hun sporen achterlaten en dat is zonde. Het dashboard is eenvoudig en daardoor zeer overzichtelijk en, zoals het hoort te zijn, met nog plaats voor een extra accessoir.

Afmeren, achterwaarts tussen twee boten in, met de heersende wind en golven, lijkt een onbegonnen opdracht maar lukt naar behoren, zij het met enkele hulpvaardige handen.

INZETBAAR VOOR HELE GEZIN Onze tocht zit er op. Spijtig! Het was een prettige ervaring, varen gelijk de grote mannen, met een relatief klein, trailerbaar en voor vele beurzen haalbaar kajuitjacht. Want we kunnen gerust stellen dat je nooit het gevoel hebt dat je in een notendop op zee dobbert.

Masters in Refit

Daarbij zijn beide modellen inzetbaar voor het hele gezin, ook al lopen de interesses van die gezinsleden misschien wat uit elkaar. Terwijl vrouw en kinderen zich nog eens omdraaien in hun warme bed kan manlief bij het ochtendgloren de kust afschuimen op zoek naar een wonderbaarlijke vangst.

De kinderen zullen ongetwijfeld, terwijl pa uitrust van zijn capriolen, de beschikbare Watts inzetten om sportief te gaan doen, dit zolang de benzinevoorraad strekt! En mama, die zal, zoals steeds, van op het zonnebed papa sussen als die, weeral, zonder brandstof valt.

Je hebt nooit het gevoel dat je in een notendop op zee dobbert

SPECIFICATIES:

Merry Fisher 605 Merry Fisher 695

Lengte over alles:

5,79 m

6,55 m

Romplengte:

5,51 m

6,45 m

Breedte:

2,46 m

2,54 m

Diepgang:

0,43 m

0,46 m

Doorvaarhoogte:

2,25 m

2,31 m

Gewicht excl. motor:

+/- 1080 kg

+/- 1750 kg

Maximum Motor:

115 PK

175 PK

Brandstoftank:

100 Liter

Watertank:

20 Liter 50 Liter

Slaapplaatsen:

3/4

4

CE Categorie:

C-6

C-8

170 Liter

Design: Jeanneau Design / Centkowski & Denert Design Basisprijs excl.btw/af fabriek - zonder motor, vanaf:

€ 16.443,-

€22.310,-

Verdeler: Marina Yachting Center Dokter E. Moreauxlaan 3 - 8400 Oostende +32(0)59/32 00 28 - www.marinaoostende.be

Breskens Yacht Service Middenhavendam 3 - 4511 AX Breskens Tel. +31 117 383126 info@breskensyachtservice.eu www.breskensyachtservice.eu Een greep uit onze diensten: • Liften en kranen - tot 80 ton lift

- In & uit water

- voor enkel knippen & scheren

- kleine inspectie

- op bootstoel voor stalling of werk

- laden van of op vrachtwagen en verladen

- buiten maten en officiële metingen • Masten en ontmasten • Inpakken • Winter & zomerstalling

- binnen 7000m² vorstvrije ruimte & grote parking buiten • Schuren & antifoulen • Polijsten • Bootbetimmering -interieur & exterieur • Alle onderhoudswerkzaamheden en reparaties:

- composiet - kevlar - carbon - gelcoat - epoxy

-motoren - anodes - batterijen • Volledige refits • Insplitsen running rigging • Laswerken: rvs - aluminium - staal • Hoogglans polijsten van rvs • Draaien en frezen

Interview

24 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Elektrisch varen, vandaag of morgen?

Wordt binnen afzienbare tijd de ‘Tesla’ onder de vaartuigen te water gelaten? In de autowereld heeft het Amerikaanse Tesla alle traditionele autobouwers het nakijken gegeven met de introductie van een volledig elektrische wagen. Toegegeven, het succes wordt in de hand gewerkt door het gunstige fiscale regime dat auto’s met zero emissie genieten, maar toch. ,,Een elektrische ‘vaar’revolutie waarvan de impact te vergelijken zal zijn met wat Tesla presteerde zit er niet meteen aan te komen”, aldus Miguel Sas, zaakvoerder van Navex Elektro.

Met meer dan 20 jaar ervaring op vlak van onafhankelijke energiesystemen is hij goed geplaatst om een stand van zaken op te maken wat betreft elektrisch varen. Navex Elektro realiseert ruim een derde van zijn omzet in elektrische systemen voor de nautische sector.

Is elektrisch varen vandaag te verantwoorden of is het iets voor morgen? ,,We bevinden ons met elektrisch varen waar we met zonnepanelen 20 jaar geleden waren en op het punt waar de elektrische auto’s zich 10 jaar geleden bevonden”, vervolgt Miguel. ,,De technologie is er, we hebben het extra voordeel dat de Lithium batterijen bieden, wat 10 jaar geleden niet het geval was. We zijn nu op het punt dat elektrisch varen interessant is op voorwaarde dat het volledige plaatsje bekeken wordt.

Dus ook de maatschappelijke impact moet in rekening gebracht worden. Bij de verbrandingsmotor wordt alleen het verbruik gerekend, maar brengen we de vervuiling mee in rekening dan zitten we op een veelvoud van de kost.

Wat brengt het op?

20 jaar geleden kochten alleen de ‘geitenharen wollen sokken jongens’ zonnepanelen, een elektrische auto was een gadget. Nu stellen mensen de vraag, is het interessant voor mij, brengt het mij als individu iets op.

Bij zonnepanelen kwam de incentive van de overheid met subsidies onder de vorm van groene stroom certificaten. Resultaat, de markt ontplofte.

In de autosector gaan we dezelfde weg op, de fiscaliteit is vandaag gebaseerd op emissie, dat stimuleert het milieuvriendelijk en elektrisch rijden. De overheid is dus een grote motivator want mensen blijven op korte termijn redeneren en kijken wat voor hen persoonlijk het grootste voordeel oplevert. We zien ook dat meerdere fabrikanten elektrische en/of hybride wagens in hun gamma opnemen, dat zorgt voor een gezonde competitie die interessant producten opleveren tegen een haalbare prijs.“ Zelfde verhaal ,,In de pleziervaart zien we hetzelfde verhaal. Wij krijgen regelmatig de vraag van pleziervaarders die

Miguel Sas, zaakvoerder Navex Elektro, Antwerpen: ,,Waar trek je de grens tussen knutselen en een veilige installatie...”

elektrisch willen ‘hermotoriseren’. Een elektrisch propulsiesysteem is echter duurder in aanschaf dan een traditionele verbrandingsmotor, wel minder duur in verbruik, maar de aanschaf schrikt af. Men heeft wel dit bijkomend voordeel dat meteen ook een ruim comfortpakket ter beschikking is. Licht, elektrisch koken, koelen… het maakt allemaal deel uit van de elektrische oplossing. Maar we krijgen vaak te horen ‘als het niet goedkoper is in aanschaf, dan is het niet interessant’, wat wel wat kortzichtig is.”

www.navexelektro.be

Moet de overheid het elektrisch varen stimuleren door speciale tegemoetkomingen? ,,Dat zou inderdaad een kantelpunt kunnen betekenen”, bevestigt Miguel. ,,In Oostenrijk werden verbrandingsmotoren verboden op de binnenmeren, de lokale bootbouwers, onder andere Frauscher, scoren dan ook met hun elektrisch pleziervaartuigen. Wanneer er geen alternatief is, gaan de mensen voor de milieuvriendelijke oplossing. Maar in feite moet men pleziervaarders niets verbieden, maar trachten hen een positieve keuze te laten maken voor elektrisch varen, het aanmoedigen. In België, tegenstelling tot Nederland en Noorwegen, ontbreekt het voorlopig aan een visie op middellange en lange

termijn. Wil men elektrisch varen stimuleren in ons land? Zeker, maar wanneer dat gaat gebeuren is voorlopig niet duidelijk. En daar staan we dan terug bij af. Het probleem staat niet op de politieke agenda, dat is duidelijk.”

Dat geldt alleen voor dit type batterij, de lithium polymeer batterij (LiPo) die we aantreffen in onze smartphones of laptops zijn minder stabiel, en gaan trouwens maar 300 cycli mee. En dan is er nog het gewicht, 30 kg lithium vervangt 100 kg lood.”

Niets dan voordelen dus of… ,,Er is natuurlijk het prijskaartje, lithium batterijen zijn duur. Bij massa productie zal de prijs dalen, maar daar zijn we nog niet aan toe. We zien dat de prijs van de lithium batterijen de afgelopen jaren nog niet echt gedaald is, maar ook niet gestegen.

Voor een zelfde prijs is de capaciteit dan wel weer gestegen, dus het gaat de goede richting uit.

Voor de subsidies op zonnepanelen waren de prijzen al 20 jaar stabiel, maar door de enorme vraag zijn de productievolumes flink gestegen en dat heeft de prijs doen kantelen. Een zonnepaneel dat 5 jaar leden 500 euro kostte koop je nu voor 150 euro, om maar wat te noemen.

Dat zal ook voor lithium batterijen gebeuren daar legt het zich op aan, maar op dit ogenblik houden vraag en aanbod mekaar nog in evenwicht.”

In totaal kwamen 6 teams van studenten aan de start met een ecologische boot die ze zelf ontwierpen en bouwden. Daarmee dienden ze allerlei proeven af te leggen. Daarnaast moesten ze voor hun project ook een businessplan opstellen en dat voor een jury verdedigen.

Het e-Boat Team Navex van de KU Leuven won in de categorie van de non-cargo-boten op punten, maar ook omdat ze volgens de jury “het sterkste business plan hadden, veel lef vertoonden en hun project goed onderbouwd was”. Ze winnen een geldprijs van 3.000 euro. Daarnaast wonnen ze ook de “Best Team Award”.

Navex Elektro adviseerde en leverde de energievoorziening voor dit vaartuig, dat werd uitgerust met de Mastervolt LithiumIon batterij van 5kWh. Daarnaast werd ook

Al bij al blijft de markt van de pleziervaart een kleine niche die niet bepaald floreert in economisch moeilijke tijden. Dat maakt dat er weinig ruimte is voor innovatie en vernieuwing. Het is ook een versnipperde markt, met nog steeds veel maatwerk of kleine series. Om verder onderzoek en investeringen in elektrisch varen rendabel te maken is er marktvolume en marktaandeel nodig en dat behoort de eerste paar jaar niet direct tot de mogelijkheden. We zullen het dus moeten doen met de technieken en productie die beschikbaar zijn. ,,Maar de beschikbare oplossingen zijn zonder meer efficiënt”, benadrukt Miguel.

Vaarprofiel bepalen ,,Wij vertrekken steeds van het vaarprofiel van de klant. Liefst een realistisch vaarprofiel. Want vraag je een schipper naar zijn gemiddelde vaartijd dan krijg je te horen dat er dagelijks minsten 8 uur wordt gevaren en dat weken, zo niet maanden lang. Dat staat echter vaak in schril contrast met het aantal motoruren. Het komt er dus op aan het batterijvermogen zo goed mogelijk af te stemmen op het vaarprofiel. Veel schippers voelen zich beperkt in hun vrijheid door de beperkte autonomie van de elektrische aandrijving. Dat is een psychologische factor waar we rekening moeten

25

Schippers voelen zich aangetast in hun vrijheid door de beperkte autonomie.

Van 8 tot 10 mei vond de tweede editie van de Ecorace Challenge op het kanaal naar Beverlo plaats. De ecologische boten met alternatieve aandrijving, die waren gebouwd door twee teams van de KU Leuven, wonnen de diverse proeven en werden tot winnaar uitgeroepen.

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

Hoe rijp is de technologie?

De technologie is er in vergelijking met een paar jaar geleden enorm op vooruitgegaan. De komst van lithium batterijen heeft voor een doorbraak gezorgd. Het probleem was dat bij een traditionele loodzuur batterij veel energie wordt verloren in het overbrengen van de energie, zowel bij de opslag als bij de afname. Zo blijft er slecht 50 à 60 procent van de capaciteit over voor de voortstuwing.

Lithium batterijen hebben een veel interessante rendementscurve, daar gaat slechts 5 à 10 procent van de energie verloren. Daarnaast kunnen lithium batterijen meer dan 2000 cycli (=80% ontladen en terug opladen) aan, terwijl loodbatterijen na 200 cycli over hun hoogtepunt heen zijn, de levensduur van een lithium batterij ligt tot 5 maal hoger dan deze van een klassieke loodbatterij. Op vlak van veiligheid is de lithium ijzersulfide batterij (LiFePo4) van Mastervolt, die wij in ons gamma hebben, volledig veilig.

Dubbelslag voor Navex e-Boat Team in EcoRace Challenge

de monitoring, zowel lokaal als via SMS, met MasterBus componenten aangevuld.

De waterwegbeheerders ‘De Scheepvaart’ en ‘Waterwegen en Zeekanaal’ willen de binnenvaart promoten als een veilige, betrouwbare, duurzame, multifunctionele en milieuvriendelijke transportmodus. Om dat laatste aspect in de verf te zetten, organiseren ze jaarlijks de Ecorace Challenge. www.ecorace-challenge.be

mee houden. Voor lange tochten op zee of een regelmatige oversteek naar Engeland moet er een backup onder vorm van een generator voorzien worden. Hier zijn hybride systemen natuurlijk een goede oplossing.” ,,Bij een installatie streven we naar een win-win situatie”, verduidelijkt Miguel. ,,Door het batterijpakket is meer elektrisch vermogen beschikbaar aan boord. Overdag kan men dus stil varen en ’s avonds genieten van het elektrisch comfort. De zware en luidruchtige dieselmotor met een aparte generator mag men dus vergeten. Een beperkte generator kan wel nuttig zijn om eventueel de autonomie te verlengen. We mogen ook niet vergeten dat de stroomvoorziening in de meeste jachthavens nog niet berekend is op de capaciteit die het opladen van elektrische vaartuigen vraagt.

Het zijn vooral motorboten uit de middenklasse die kiezen voor een elektrische hermotorisatie.

Voor kleine boten is de meerkost van het elektrisch pakket in verhouding tot de kostprijs van het bootje vrij hoog. Bij een groter jacht is de meerkost van een elektrisch aandrijving natuurlijk ook aanzienlijk maar de verhouding tot de totaal prijs ligt gunstiger. Schippers die kozen voor een elektrische aandrijving willen in geen geval terug naar de oude situatie.”

Techniek

26 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Batterijen 12 V voor sloep, motorboot of zeilboot De batterijen voor nautisch gebruik zijn op te delen in twee grote groepen, enerzijds de loodzuur batterijen, anderzijds de lithium batterijen. In elke groep heeft men dan opdeling volgens het toepassingsgebied.

Lood

Bij loodzuur batterijen onderscheiden we drie technologiën; - de open en/of onderhoudsvrije batterij (klassieke model, zoals Delphi Freedom), - de “droge” AGM batterij (zoals vb Optima) - en de gel batterij (zoals vb Mastervolt).

Daarnaast zijn deze modellen onderverdeeld volgens hun toepassingsgebied ; - Startaccu’s, voor het starten van de bootmotor. Hoge piekstroom, ongeschikt voor cyclisch gebruik.

Beschikbaar in capaciteiten tot 240Ah. - Semi-tractiebatterijen (start-lichtaccu’s) voor elektrische toepassingen, boegschroef, verlichting, elektrische pompjes, compressor koelkast, zonnepaneel, windmolen en/of elektrisch varen.

Beschikbaar in capaciteiten tot 270Ah. - Tractie batterijen voor intensief gebruik, vaak uitgevoerd in 2V of 6V batterijen, beschikbaar in capaciteiten tot 3000Ah. Bovenstaande modellen bestaand dus zowel in “natte”, als droge (AGM) of gel uitvoering.

De energiedichtheid is met 40Wh/kg laag, maar de aanschafprijs is ook relatief laag.

Lithium

De vlag van Lithium of Li-Ion dekt vele ladingen; een overzicht van de meest gekende technologiën: - Lithium-Polymeer (LiPo): Goedkoop, beperkt aantal cycli (500), hoge energiedichtheid (150Wh/kg) en piekstromen (tot 15C), Kan bij laden te warm worden en “opblazen” of vuur vatten.

- Lithium-Mangaan Oxide (LiMn2O4 ofwel LMO): Goede energiedichtheid (150Wh/kg) en prijs, 300-700 cycli, kan bij (te snel) laden of een defecte cel “thermal runaway” ontwikkelen waardoor de batterij door de hitte smelt en vuur kan vatten.

- Lithium-Nickel Mangaan-Cobalt Oxide (LiNiMnCoO2 ofwel NMC) : Hoge energiedichtheid (220Wh/kg) en prijs, goede levensduur (1000-2000 cycli), kan bij laden te warm worden en wegsmelten.

- Lithium Ijzer Sulfaat (LiFePO4) : lage energiedichtheid (120Wh/kg) en hoge prijs, lange levensduur (2000-3000 cycli), kans op thermal runaway is onbestaande.

- Lithium Nickel Cobalt Aluminium Oxide (LiNiCoAIO2 ofwel NCA) : Zeer goede energiedichtheid (260Wh/kg) en hoge prijs, 500 cycli, zeer gevaarlijk voor thermal runaway (reeds vanaf 150°C). Gebruikt door Tesla, zij gebruiken watergekoelde batterijen om de risico’s te beperken - Lithium Titaan (Li4Ti5O12 ofwel LTO): Lage energiedichtheid (80Wh/kg), zeer hoge prijs en levensduur (5000 cycli), één van de veiligste batterijen.

Gebruikt door Mitsubishi/Peugeot/Citroën in de i-MiEV/iOn/C-Zero.

- Lithium Cobalt Oxide (LiCoO2) : Hoge energiedichtheid (200Wh/kg), matige prijs en levensduur (500-1000 cycli), zeer gevaarlijk voor thermal runaway (reeds vanaf 150°C). Gebruikt in de betere laptops & camera’s.

Toepassingen; bovenstaande modellen hebben ook verschillende piekstromen die ze kunnen leveren en/of accepteren tijdens het laden, uitgedrukt in factor x C, waarbij C de nominale capaciteit is. Zo kan een LiPo batterij kortstondig tot 15C piekstromen leveren, een LMO & LTO zelfs tot 30C (vb startstromen), maar een NMC “slechts” 2C continu. Ter vergelijking ; bij een loodzuur batterij is het maximum 0,5C….

Voorzichtig met doe-het-zelf installaties Booteigenaars zijn vaak knutselaars en doehet zelvers. Niets mis mee, maar bij elektrisch varen blijven de spanningen niet beperkt tot een veilige 12 volt. We hebben te maken met grotere batterij capaciteit, hogere spanning, hogere stromen.

Alles boven de 24 volt met natte handen kan dodelijk zijn voor mensen met een lage interne weerstand. Het is echt niet aangewezen dat wie niet over de nodige kennis beschikt met gelijkstroomspanning van 48 of 96 volt werkt, dat is levensgevaarlijk wanneer niet de nodige voorzorgen genomen worden. ,,Wij verkopen graag installaties”, stelt Miguel, ,,maar wij streven er in de eerste plaats naar mensen te helpen. Iedereen mag zelf zijn elektrische installatie aanleggen, maar waar trek je de grens tussen knutselen en een veilige installatie. Voor de veiligheid van de schipper en de opvarenden zou een technische keuring zeker geen overbodige luxe zijn. Soms is het nodig mensen tegen zichzelf te beschermen.”

Battery Management Systemen

Omwille van de complexheid bij het laden/ ontladen van Li-Ion batterijen worden ze steeds met Battery Management Systemen (BMS) gebruikt, die de ladingsverschillen tussen onderlinge cellen ofwel passief (omzetten overtollig vermogen naar warmte), dan wel actief (omzetten overtollig vermogen in extra lading voor de slechtst presterende cel) balanceren.

Extra info: http://batteryuniversity.com/

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

een nieuwe visie

27

EEN NIEUWE VISIE Werkelijk ontworpen om te cruisen, kondigt de VELASCO 37 F een “nieuwe generatie” Flybridge aan. Het interieur is dusdanig ontworpen dat de overgrote raampartijen een zeezicht van 360° bieden alsook een maximum aan volume.

Buiten zorgen de diepe gangboorden en de zijdeur van de schipper voor optimale veiligheid.

De Flybridge biedt een buitengewoon comfort en ergonomie voor deze grootte van motorjacht.

De Velasco 37 F vanaf € 249.000,- exclusief.

www.marina-oostende.be

Verhaal van een rivier

Tussen Landrecies(Fr) en Namen

De Samber, een corridor naar Frankrijk

De rivier De Samber, La Rivière Tranquille, is indeelbaar in drie delen: een kort onbevaarbaar stukje van de bron in het Franse Le Nouvion en Thiérache (Picardie) tot Landrecies, de Bovensamber tot Monceau, en tot slot de Benedensamber, tot aan de monding in Namen.

In Frankrijk heb je nog de ontsluiting met het Kanaal van Samber naar de l’Oise, de toegang tot een uitgebreid maar prachtig vaargebied.

D

e Samber en het Cnl de la Sambre à l’ Oise was tot 2006 een van de belangrijkste en mooiste toegangswegen voor de toervaarders die richting Frankrijk en Parijs wensten te reizen. Zeker ook bij Nederlanders zeer gesmaakt, deels natuurlijk omdat ze hier het Vlaamse vaarvignet kunnen ontwijken, maar zeker omdat het er prachtig varen is.

Na maart 2006 was er geen doorkomen meer aan, de reden is alom gekend: een breuk in Le Pont Canal de Vadencourt. Voor alle duidelijkheid, die kanaalbrug bevindt zich niet in de Samber maar in het kanaal tussen Samber en Oise. Er zijn echter geen bevaarbare aftakkingen om een zijsprong te maken waardoor de stremming compleet is. Toch loont het de moeite om het bevaarbare deel tot Vadencourt te bezoeken.

Afwachten tot de brug hersteld is, lijkt logisch, maar wanneer dat zal zijn is koffiedik kijken.

VAN RIVIER NAAR BEVAARBAAR GEKANALISEERD De Samber, de grootste bijrivier van de Maas, werd reeds in de Middeleeuwen, en zelfs nog daarvoor, bevaren. Tussen 1825 en 1839 werd

de rivier gekanaliseerd. Op het Belgische deel werden de werken aangevat onder bewind van de Hollanders.

Het Franse deel kwam aan de beurt onder het bewind van Koning Karel X. Het was een woelige periode waarin de Europese kaart grondig werd aangepast. De Belgische onafhankelijkheid en Franse julirevolutie in 1830 brachten nieuwe leiders aan het bewind. (België kreeg zijn eerste koning: Leopold I, voor Frankrijk werd het hun laatste: koning Louis-Philippe).

Tekst en foto’s: Jef Beernaert

Dit bracht echter de werkzaamheden niet in gevaar. De zware metallurgie en steenkoolindustrie, eigendom van heel kapitaalkrachtige, lees invloedrijke burgers, had dringend nood aan nieuwe transportmogelijkheden.

Toervaren

NIEUWE TIJDEN BREKEN AAN In 1958 wordt in de senaat de beslissing genomen om Brussel te ontsluiten met een gabarit tot 1350 ton. In de jaren ‘60 is de Samber afwaarts Charleroi aan de beurt. Heel wat meanders worden rechtgetrokken, het gabarit uitgegraven. Tal van sluizen verdwijnen, de resterende sluizen worden vernieuwd.

Dit alles in functie van het kanaal Brussel - Charleroi met zijn Hellend Vlak van Ronquières dat geopend wordt in 1968 en schepen tot 1350 ton aankan.

Kort daarop begint de achteruitgang. Het verval, de verpaupering slaat toe.

Met het uitgraven ging de authenticiteit van het kanaal verloren. Bij de vele kleine sluisjes waren steeds wachttijden. De omliggende winkeltjes en

De meeste van de talrijke spitsenscheepswerven langs de Samber verdwenen stelselmatig. Als laatste was er ‘le Chantier naval Vankerkhoven’ bij Pont de Loup, die alsnog in 2011 over kop ging maar een doorstart kon maken onder de vleugels van MEUSAM. Met de komst van de eerste grote schepen die Charleroi aanliepen, voornamelijk onder Nederlandse vlag, ontstond zelfs enig protest. Meer dan één steen kwam in een ruit terecht. Het werd broodroof genoemd. Terwijl voorheen een reis tot Namen enkele dagen in beslag nam, duurde het nu amper enkele uren. Horen we vandaag niet dezelfde geruchten in verband met het Seine Nord project?

STEEDS GROTERE SCHEPEN Van Namen tot Monceau zijn nu nog 8 moderne sluizen voor schepen met een lengte tot 112 meter.

(3000 ton en meer) De Bovensamber is nog origineel zoals in 1830, tot aan de grens zijn 9 spitsensluisjes. Op Frans grondgebied telt de Samber, van Jeumont tot Landrecies, nog eens 9 sluisjes. Dan pas komt het zware werk. Het Cnl de la Sambre à l’ Oise is amper 71 km lang maar telt 38 sluizen, waarvan tot aan de defecte brug in Vadencourt een 15 tal. Tot voor het breken van de kanaalbrug werden de meeste Franse sluisjes manueel bediend. Tegenwoordig zijn ze geautomatiseerd en te bedienen met de welbekende afstandsbediening. In Wallonië is er nog een sassenier nodig om te draaien, en om de brugjes te bedienen.

29

Tijdens de 19de en 20ste eeuw blijft de zware industrie groeien. De Samber brengt welvaart in de streek. Vooral kolen, staal, zand maar ook de bekende kalksteen en arduin uit de Sambervallei worden per schip getransporteerd.

Er komen nieuwe industrieën, o.a. glasfabrieken (Glaverbel) en chemische bedrijven (Solvay).

Een kenmerk van de vroegere rijkdom zijn de talrijke kastelen tussen Samber en Maas.

Tijdens de twee oorlogen breken zware tijden aan, maar na de oorlog is er telkens een explosie van bedrijvigheid.

schipperscafeetjes draaiden volop. De kroost van verschillende schepen leerden er elkaar kennen en haalden ongetwijfeld kattenkwaad uit. Menig schipper zal er zijn schipperinneke gevonden hebben, of is het omgekeerd!

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

In oorsprong hadden alle sluizen reeds de zogenaamde Freycinet - afmetingen.

Een eigenaardigheid, aangezien Charles de Freycinet maar het licht zag in 1828 en pas in 1877 minister werd van openbare werken. Zijn verdienste was niet de invoer van de spitsenmaat, die bestond al, maar het universeel maken van alle nieuwe en de meeste bestaande sluizen. Tot die tijd werd er maar wat aangemodderd, elk kanaal had wel ergens zijn afmeting van kunstwerken, met de typisch daar bijhorende scheepjes.

Dat gekozen werd voor de zogenaamde spitsenmaat is logisch, het was in de binnenvaart de grootst gangbare afmeting, zowel wat schepen betreft, maar ook voor wat op bouwkundig vlak, gemetst zonder gewapend beton, mogelijk was.

De schepen werden nog uit hout gebouwd, zonder mechanische aandrijving.

Er moest gejaagd worden.

De Samber werd dan wel door de Romeinen als ‘de rustige’ bestempeld, na wat regenval zit er een stevige stroming op. Menig schip is in de talrijke meanders, met de stroming mee, uit de bocht gegaan. Ook later, op motor, bleef het oppassen.

Toervaren

30 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

De enige scheepvaart vandaag zijn pleziervaartuigen, een verwaaid cruiseschip met dagtoeristen en schippers die enkele dagen verlof nemen ergens in een mooie bocht in de rivier, meestal dicht bij Thuin, de stad van de schippers (en de hangende tuinen)!

Op de Bovensamber zijn wel mooie afmeermogelijkheden en enkele jachthavens. Te beginnen bij YCHS in Landelies, de eerste na de hel van Charleroi, in een prachtige groene heuvelachtige omgeving. Een wereld van verschil.

Een sluis verder, onder de ruines van Abbey d’Aulne, bekend om zijn abdijbieren ADA, zijn plannen om een steiger te brouwen, euh excuseer, bouwen. Je kan er nu ook afmeren, maar je moet geluk hebben om een plaatsje vrij te vinden, want hier vind je de eerste restaurantjes en terrasjes op de Samber.

Verderop in Thuin, Lobbes en aan de grens in Erquelinnes kan je ook vastmaken. Hier zijn telkens mogelijkheden om proviand in te slaan.

Op de Benedensamber is relatief veel scheepvaart, net zoals vroeger zijn het vooral bouwmaterialen, grondstoffen voor de staalfabrieken en hun afgewerkte staalproducten, maar ook opvallend veel afval die gerecycleerd moet worden zie je langskomen.

Voor pleziervaarders zijn maar enkele afmeermogelijkheden. In Marchienneau-Pont voorbij het kerkschip, in Auvelais tussen de verkeers- en spoorbrug en in Floreffe, aan de voet van de abdij, zijn steigers, weliswaar zonder voorzieningen, maar rustiger dan verwacht.

Trouwens, vanuit Marchienne-au-Pont kan je per tram, zij noemen het métro, naar het oude centrum van Charleroi, dat, geloof het of niet, wel de moeite waard is. Maar je moet af en toe eens een oogje dichtdoen, en de chacoche goed vasthouden!

WAAR DE TIJD BLEEF STILLE STAAN Op de Bovensamber daarentegen is alle scheepvaartverkeer stilgevallen. Tot laat in de jaren ’50 van de vorige eeuw waren er nog plannen om de sluizen aan te passen voor Kempenaars, er waren zelfs plannen tot 1350 ton. De industrie was toen nog in volle expansie. Maar Frankrijk was er niet klaar voor en alles bleef op 350 ton. Desondanks was er tot aan de eeuwwisseling nog regelmatig scheepvaart, vooral Franse spitsen, gezien de meeste kanalen in hun vaderland tot op heden nog steeds op de Freycennet- leest geschoeid zijn.

Doordat de Bovensamber nooit meer werd uitgegraven is ze wondermooi gebleven.

Op het Franse deel zijn ook verschillende steigers, veelal gratis en met alle voorzieningen, maar minder goed onderhouden. Het tanend aantal voorbijkomende jachtjes is hier niet vreemd aan. Soms worden ze ingepalmd door vissers en clochards, of moeten we daklozen zeggen? Zijn die gevaarlijk of ambetant? Zelf hebben we nog geen last ondervonden.

Opmerkelijk is de splinternieuwe mooie haven in Hautmont, waar jaarlijks een groots feest wordt georganiseerd. Misschien een tip, wil je enkele dagen op de Franse Samber varen, probeer dit te doen in verlenging van die feestelijkheden. Het VNF vignet wordt u op dat moment gratis ter beschikking gesteld door de gemeente Hautmont Belle Ile. Een cadeau van al gauw 100€.

VAREN TOT DICHT BIJ DE BRON Langs de Franse Samber passeer je af en toe oude fabrieksgebouwen. Sommige nog in gebruik, andere bouwvallig maar daarom niet altijd leegstaand. Dat zijn de erfenissen van een bloeiend tijdperk. De waterkwaliteit ziet er goed uit, in tegenstelling tot vroeger, toen die fabrieken zonder uitzondering hun afvalwater loosden.

Regelmatig kom je vissers tegen, dus zal er wel vis zitten! Dat de bodem zal vervuild zijn is wel zeker, bij welk kanaal trouwens niet?

Toch valt op te merken dat zelfs in het inferno van Charleroi het niet meer is zoals weleer. Er zwemmen eendjes, iets wat tot pakweg 10 jaar terug volstrekt onmogelijk leek. Sommige oude sites worden er opgekuist en moeten plaats maken voor nieuwe projecten. Een goede zaak, hopelijk een kentering voor de streek die het de laatste decennia hard te verduren kreeg.

Watertruck, de redding?

Het mag duidelijk zijn, de kosten, geraamd op meer dan 12 miljoen € voor de herstellingswerken en bijhorende baggerwerkzaamheden, lijken niet te verantwoorden indien er commercieel geen belangen tegenover staan. Maar er is een lichtpuntje aan het einde van de tunnel.

Daarna kunnen we met z’n allen genieten van een prachtige waterweg richting het Franse waterwegennet.

31

Op dat stuk komen we de fameuze kanaalbrug tegen. Een soap waarvan we dachten dat België de exclusiviteit bezat, maar blijkbaar kan het in Frankrijk ook. Hoe langer gewacht wordt met de herstelling, hoe meer schade wordt aangericht.

Reeds enkele jaren wordt voorspeld dat de reparaties zullen beginnen, dat de nodige fondsen zijn samengebracht. Maar dan zijn ze dat even weer niet en is er onenigheid tussen de langsliggende dorpjes, de VNF, de overheid…

Europa heeft het WATERTRUCK project opgestart. Het project heeft het opzet om opnieuw transport te lanceren over kleine waterwegen, maar anders dan vroeger het geval was. Intussen zijn o.a. op de Bovensamber (eind oktober 2014) proefvaarten met succes uitgevoerd. Indien dit nieuwe transportsysteem zich kan doorzetten, is er hoop dat de Samber uiteindelijk kan in ere hersteld worden.

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

De sluisjes liggen niet zo ver uit elkaar, gemiddeld een vijftal km. In principe kan je bij elke sluis wel overnachten, maar er zijn voldoende mogelijkheden in de dorpjes.

Overal loopt de trekweg nog langs het kanaal, omgetoverd tot fiets- en wandelroute: de zogenaamde ‘Voie verte’. Fietsen kan hier prima, langs het water is het vlak, zelfs verder van de Samber weg valt het best mee.

Bij de barrage in Berlaimont zie je nog de overblijfselen van een oude watermolen. Nog enkele km en we komen op het hoogste punt, meteen ook het einde, of eigenlijk het begin van de Samber in Landrecies, vlakbij de bron.

We zitten hier op 199 meter boven zeeniveau, 190 km van de monding in Namen en we zijn ongeveer 120 meter hoger geklommen.

Hier begint het kanaal van de Samber naar de l’ Oise die in een meanderende rechte lijn tot in La Fère loopt, met gemiddeld om de 2 km een sluisje, steeds afdalend, langsheen kleine pittoreske dorpjes waar nauwelijks een bakker te vinden is. Maar o zo mooi, o zo rustig.

Ook een bezoek waard: De nostalgie van de buurttram Onder het motto: ‘Het moeten niet altijd bootjes zijn’ Op het terrein van het voormalig station Thuin-west is de stelplaats opnieuw ingericht als een trammuseum. De vereniging ASVI bracht een collectie smalspoormateriaal uit de omgeving van Charleroi samen. De stoomlocomotief met aanhangwagens tot en met de laatste door de NMVB gebouwde voertuigen staan te pronken in een nostalgische remise. Vitrines tonen typische buurtspoorvoorwerpen. De trams rijden op de oude lijn Thuin – Lobbes.

Winterberging Westhoek Marina Nieuwpoort

Op NAUTIPARK® EU-gekeurde gegalvaniseerde bootstoelen.

U vindt onze attractieve tarieven op www.westhoekmarina.be RESERVEER TIJDIG! Ook mogelijkheid voor overwintering in het water.

Tweedehandsschepen zijn welkom. info: westhoek@westhoekmarina.be - GSM 0474/46 27 98 - www.westhoekmarina.be Brugsevaart 48, 8620 Nieuwpoort

32 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Verzekeringen: HDI-Gerling NL / Delta Lloyd EUROMEX / Post & Co / DAS

We insure the yacht of all European citizens

www.indumar.be Thonetlaan 96 2050 Antwerpen Tel : 03/219.20.02 Fax : 03/219.20.04 info-insurance@indumar.be

•

polis op maat

•

tot 40% korting (no claim)

•

werelddekking

•

wedstrijddekking voor zeiljachten

•

ongevallen opvarenden

•

advies, begeleiding, taxatie

•

zekerheid en deskundigheid

•

onafhankelijke rechtsbijstand

Laat uw droom niet stranden.

Wilt u ook een lekkere koffie, op elk moment van de dag? Aan boord het comfort van thuis ervaren?

Wij controleren, ontwerpen, leveren én installeren uw volledige elektrische systeem.

Wij zorgen er voor dat uw droom alvast niet strandt.

NAVEX ELEKTRO Kotterstraat 10 - 2030 Antwerpen www.navexelektro.com

de CLASSIC zeiler

Maak kennis met ‘de CLASSIC Zeiler’ , voorheen de ‘Polyclassic Zeiler’ BOOT 2015 juli - aug. -sept.

33

Old Salt Watersportpublicaties geeft het gratis 2-maandelijkse e-magazine “de Classic Zeiler” uit.

Het magazine richt zich tot liefhebbers van klassieke zeiljachten, ontworpen voor 1975, of een doorontwikkeling van het ontwerp.

Lees de geïllustreerde beschrijvingen en geschiedenis van de jachten, hun verdere ontwikkeling en hedendaagse ervaringen van eigenaren en eigenarenorganisaties. Ook worden aansprekende watersportonderwerpen behandeld.

In de bibliotheek (onder “publicaties”) is een index opgenomen waarin alle tot nu toe verschenen artikelen met editienummer zijn vermeld. Ook zijn in de bibliotheek reeds verschenen edities als pdf gratis te downloaden. http://www.oldsaltwatersport.nl/

Zeg Breskens en je zegt Frans Maas In de haven van Breskens ontstond niet alleen het grootse levenswerk van Frans Maas, ook voer hij hier ontelbare malen in en uit om zijn passie, zeilwedstrijden op Noordzee en Westerschelde, te kunnen beleven.

Wat kwam eerst, het zeilen of schepen ontwerpen en bouwen?

“Zeilen”, zegt Frans. “Het zeilen daagt uit om efficienter en sneller te gaan. Het inspireert mij om nog betere schepen te tekenen en te bouwen!”

34 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

M

aas (1937), geboren Bressiaander, begon zijn loopbaan in de jaren ‘50 bij het bedrijf van zijn vader en oom “Jachtwerf Gebroeders Maas” aan de haven van Breskens. Het ontwerpen en bouwen van nieuwe zeiljachten zat er bij hem van nature in. Het kleine plaatsje Breskens, in de oorlog platgebombardeerd, bood niet veel scholingmogelijkheden wat scheepsbouw betreft.

Middelburg was het meest haalbare, maar ook daar helaas geen scheepsbouw. Dan maar de ambachtschool en een L.O.I. opleiding (afstandsonderwijs). Het bleek meer dan voldoende voor autodidact Frans Maas.

Na de oorlog vatte Frans’ vader Jaap Maas in het zwaar gehavende Breskens zijn oude beroepen van timmerman en jachtbouwer weer op. Voor FL 150,- bouwde hij een mahoniehouten zeiljachtje voor houthandelaar Schoenmaker. In lattenbouw met hout geleverd door zijn opdrachtgever. Er volgden steeds weer opdrachten van Schoenmaker die, zoals later bleek, die jachtjes weer doorverkocht.

Toen in 1950 Schoenmaker naar Terneuzen vertrok betrok Jaap Maas met zijn broer Krijn de houtloods in de haven van Breskens en stichtten ze de “Jachtwerf Gebroeders Maas”.

Het scheelde niet veel of Frans Maas was voor Nederland verloren gegaan. Vader Jaap had het plan opgevat met zijn gezin naar de V.S. te emigreren. Hij ging, keek en keerde op zijn schreden terug.

Havenmeester Rumon van Quekelberghe: “In de jaren ‘50 bouwde vader Jaap Maas een wonderlijk bootje voor zijn zoon. Vijf meter lang van wat samengeslagen plankjes. Om overstag te gaan moest hij aan een touwtje trekken”.

Frans (13) tekende naar hartelust scheepjes en het zeilen werd hem door vader Jaap met de paplepel ingegeven. Toen nog steeds alles in lattenbouw. Na een technische opleiding ging Frans in Groot Brittannië in de leer bij jachtontwerper Robert Clarc. Clarc liet zijn (houtbouw) ontwerpen bij de gebroeders Maas bouwen, haalde die in Breskens op en zeilde daarmee met Frans naar Engeland.

Frans leerde aldus tekenen, bouwen en zeilen. Begin jaren ‘60 kwam een einde aan de lattenbouw. Jaap liet in het Belgische Hoboken door zoon Frans ontworpen stalen jachten bouwen en bouwde die in Breskens af. Na zijn ervaringen met de “Fortunella” ontwierp Frans de “Illusie”, (1959) een schip voor zichzelf en zijn vader.

Frans’ bekendheid als jachtontwerper groeide.

Volgens vader Jaap lagen drie pijlers aan zijn ontwerpen ten grondslag: intuïtie, ervaring en kennis. Bekende schepen volgden. De Tonnerre de Breskens van de Breskense reder Piet Vroon die daar veel eerste prijzen mee won en de Zeezot van Veere, ook al een winnend schip. Langzamerhand raakten ook ontwerpers uit de Verenigde Staten geënteresseerd. Ted Hood en Dick Carter kozen Breskens voor de bouw van hun schepen.

Illusie Jaap vond het een illusie een nog sneller schip te bouwen, vandaar de naam. Het schip werd in staal gebouwd door een werf in Leiden.

Intussen zeilden Frans en Jaap bijna elk weekend wedstrijden waarbij weer inspiratie werd opgedaan om nog snellere jachten te

Ook vandaag zeilt Frans Maas nog, ook wedstrijden, vooral in zijn Capella een one off ontwerp van zijn hand uit 1993.

de CLASSIC zeiler ontwerpen. De werf liep zo goed dat begin jaren ‘60 zo’n 100 medewerkers in dienst waren. Toen liep de staalbouw ten einde en deed polyester zijn intrede als bouwmateriaal.

De werf werd in 1968 omgedoopt tot Jachtwerf Frans Maas N.V., later B.V. en in 1973 gaf Jaap het stokje officieel over aan Frans.

Tegelijkertijd veranderde de naam in Standfast Yachts, genoemd naar een whisky merk van jachtafnemer Charley Gordon, een in Brussel woonachtige Schotse whiskey destillateur.

“Standfast”, die naam had toch meer een internationale uitstraling voor de zaak.

zeezeilers hadden dat voordien gepresteerd: Cees Bruynzeel (19001980) met de Zeearend (hout, v.d. Stadt) in 1937 en Otto van der Vorm (1924-2011) in 1961 met zijn 17 meter lange “Zwerver”, een houten Sparkman & Stephens.

Tekst: Rob Kloosterman - Voor dit artikel is geput uit het in 2002 uitgegeven boek Frans Maas “one off!” en een persoonlijk interview.

Het waren zeer voorspoedige tijden met zo’n 150 ontwerpen en de bouw van meer dan 700 jachten voor vaak internationale opdrachtgevers. Echter, het bedrijf had ook enige malen met tegenslag te maken.

Uiteindelijk werd de onderneming in 2008 door Breskens Yacht Service overgenomen.

Zee-wedstrijdzeilen Van zijn ettelijke ontwerpen, vaak “one off´s” springen de vele Standfasts en Lopers er met grote aantallen uit. Van de Loper, een kleine Standfast, werden er zelfs ca. 120 gebouwd.

Het zee-wedstrijdzeilen zit Frans Maas in het bloed. Ontelbare regatta’s werden gezeild, meestal met vriend Piet Vroon (1930), reder uit Breskens. Voor Vroon heeft hij dan ook een aantal schepen ontworpen en gebouwd.

Meestal werd gestreden tussen en aan de Nederlandse-, Belgische-, Engelse-,Franseen Spaanse kusten en niet te vergeten op de Westerschelde.

Tijdens een van die regatta’s, de Cowes - St. Sebastian van 1962, ontmoetten zij Adlard Coles, auteur van “Zwaar weer zeilen”. Coles: “Heb je nooit de Fastnet gevaren, dan heb je nooit gevaren!” Dus schreef het tweetal in voor de Fastnet 1963 en zouden er nog 21 volgen.

Die eerste maal zeilden zij in Vroon’s nieuwe door Frans ontworpen in staal uitgevoerde Breeon. De rampzalig verlopen Fastnet 1979 werd gedaan met een aluminium Ron Holland.

In 2001 hadden zij hun “finest day” met hun Fastnet overwinning in Vroon’s Tonnere de Breskens. Dit schip werd gebouwd uit koolstofvezel door Green Marine in Lymington, GB. Slechts twee Nederlandse

“Frans Maas One-off!”

Een schitterend boek over het leven van een zeil icoon (hardcover), een Standfast B.V. uitgave uit 2002. Het geeft een unieke inkijk in het leven van zeilfenomeen Frans Maas. 190 pagina’s Nederlandse zeezeil- en jachtbouw geschiedenis. Klinkende namen leverden uitgebreide bijdragen. Jacques Rogge, Jelle Gerritsma, Olin Stephens, Rob Zaadnoordijk, Wolter Huisman, Ted Hood, German Frers, Piet Vroon om er een paar te noemen.

Een must voor de echte liefhebber.

Prijs: € 15.-- excl. verzendkosten. Te bestellen via: info@oldsaltwatersport.nl

Het

Frans Maas, ‘Booty’ is een 24 voets, trailerbaar spitsgat Jachtwervan Jan Vandamme in Zeebrugge (2015).

Ontworpen voor zeilers die meer uit hun schip willen halen: meer bestemmingen, meer snelheid, meer comfort, kortom: meer zeilplezier. De klassieke lijnen van dit ontwerp verhullen een vinnig, veilig en zeewaardig schip dat dankzij haar speciale rompvorm en lichte gewicht op alle koersen goed presteert. www.booty-yachts.be meest recente ontwerp van

kajuitzeiljacht, gebouwd door

35

“

Drie pijlers vormen de basis van de ontwerpen van Frans Maas: intuïtie, ervaring en kennis.

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

Ook vandaag zeilt Frans Maas nog, ook wedstrijden, vooral in zijn Capella een one off ontwerp van zijn hand uit 1993. Het jacht is gemaakt van hout/epoxy. De “de eenvoudigste bouwmethode voor een one off”.

Frans en Francien hebben twee dochters en zijn grootouders van 4 kleinkinderen. Een van de dochters heeft een carrière achter de rug als machinist op de grote vaart. Onlangs is Frans betrokken geweest bij het project “Shielmartin”. Een verwaarloosd houten Iers zeiljacht werd onder zijn leiding geheel gerestaureerd door Belgische werkloze jongeren. De jachtwerf is van de hand gedaan maar Maas ontwerpt wel nog steeds zeiljachten.

36 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Ecume de Mer Challenge 2015 Blankenberge De wisselbeker gaat dit jaar terug naar onze Noorderburen. Na de race was iedereen tevreden, iedereen had wel ergens een duel gewonnen en vooral het was ideaal zeilweer, waarbij de zon nog tot laat in de avond van de ‘party’ was. Laat het duidelijk zijn, de ‘Ecume de Mer’-zeilers blinken uit op meerdere vlakken. Maar hoe zij hun jaarlijkse wedstrijd beleven, vertelt Schipper Geert van de ‘Swell’.

V

rijdag 15 mei,ik word wakker om 06 uur, de wind en de regen hebben me toch wel van een rustige nacht afgehouden. Vanuit mijn kooi zie ik dat de wind uit NO komt. Ik schat dat ze nu toch wel met een dikke 6 door het want blaast, volgens de meteo zou de wind wat krimpen en toch wel in kracht afnemen .Ik zie naar de barometer en constateer dat ze dalend is, let’s hope! Juliette mijn dochter en tevens mijn enige crew laat ik nog wat pitten.

Gewijde jenever 12.00 Neptunus is bezig met alle ecumes die nog niet zijn gedoopt te zegenen met zijn vertrouwde fles zeewater. ”Aqua de mare” of iets in die aard, Ik ben benieuwd! het is mijn beurt, hij zegent de Swell met majestueuze gebaren. Hij geeft me een glas met zijn befaamd water en terwijl ik dit degusteer ,besprenkelt hij mijn boeg ermee en drinkt vervolgens zelf ook nog een glas .Ik dacht dat het wijn was, maar nee het is jenever!

12.30 Stijn is ons aan het briefen op de ponton waar de ecumes liggen te wachten. Hij heeft een parcours uitgestippeld met bestaande betonning voor de kust van Blankenberge.

De locals kennen de boeien uiteraard , maar ik weet niet hoe ze eruitzien! Alvorens ik kan vertrekken hijs ik Juliette nog in de masttop want mijn genuaval is erin gesukkeld.

Fietssleutels 13.00 We zijn als voorlaatste uit de haven aan het varen, la Barca is nog niet eens uit zijn box?

Vreemd! blijkt dat Dominique zijn sleutels niet vond om de motor te starten, met behulp van de fietssleutels van zijn zus Ann kreeg hij toch zijn motor aan de gang. La Barca start dus als 10de, een plaats die hij hardnekkig vasthoudt Terwijl ik de havenmonding uitvaar hoor ik het startschot ,oei een late start ,ondanks mijn gesukkel met losschietende schoten kan ik toch nog een beetje na de Phillia de startlijn passeren.

Phillia komt uit het verre Tholen , een soloreis van twee dagen. Blijkbaar zijn bemanning en

de CLASSIC zeiler

“Over mijn lijk” Ik zeil het gros van de boten achterna, zelf kan ik de eerste boei niet waarnemen tot iedereen overstag gaat, ja dan gaan we maar mee zeker? Blijkt dat ze reeds hun steven wenden richting de meetpaal, alleen Fade Away II, Bianco en Kaboutertje blijken verder op zoek te gaan naar de eerste boei die er trouwens niet ligt. Ze lijken daardoor te ver van de ideale koerslijn te zitten. Ik lig nu net onder de Vega van Koen en Dirk, maar ik loop ze voorbij, het zou kunnen dat ze te zwaar geladen zijn want na dit weekend gaan ze voor twee weken de Engelse zuidkust onveilig maken.

Ik zie dat ondertussen Markus en Udo van Kaboutertje ook overstag gaan, ze hebben er ook twee dagen over gedaan om van Goese Sas tot hier in Blankenberge te zeilen ,RESPECT! Maar in hun kielzog zit ook nog Fade Away II van Pierre en Bianco van Jan en zijn compagnon Beun(tje), Bianco probeert de Fade

Veel dank aan Pierre voor de organisatie en het warm onthaal, VVW Blankenberge voor de accommodatie en aan alle écumes die er waren, Fade Away II, Bianco, La Barca, Kaboutertje, Phillia, Vega, Panda, Escapade II, Impala, Swell.

De liefhebbers van de ‘Ecume de Mer’ houden ook van andere vloeibare zaken.

37

schip nog niet goed ingespeeld op elkaar want ik begin ze in te lopen ondanks mijn kleiner voorzeil. Ik heb mijn high aspect erop, alle anderen hun genua. alleen de Panda heeft een rif als hij de startlijn passeert , maar ik vermoed dat hij deze snel eruit heeft gehaald ,want het is nu zeker niet meer dan 4BF en de barometer is nog steeds zakkend!

Ikzelf heb de genua niet gezet want met mijn dochter Juliette die niet zoveel ervaring heeft is het toch een gedoe om van voorzeil te wisselen indien je geen rolsysteem hebt, maar mijn snelheid is goed.

Na een tiental minuten zie ik de ton liggen en voel ik dat ik terrein win op Bernard van de Panda ,maar eens aan de boei liggen we boeg aan boeg, doordat de Panda te loevert ligt van mij heb ik voorrang! Wat ik met plezier aanneem. Potverdorie ik lig tweede!

De Impala met Daan en Sjaak kan ik niet meer inhalen want dit zijn echte wedstrijdzeilers die toch wel de kneepjes van het vak kennen, Daan stond samen met Finot ,eind jaren 60 aan de wieg van onze écumes, heeft trouwens tal van races in de kwarttonklasse gevaren met het prototype van onze boten.

Proficiat Daan en Sjaak!

BOOT 2015 juli - aug. -sept.

Away II in te halen , maar ik hoor Pierre denken tot hier “over mijn lijk”, een strijd die ze tot op het einde uitvechten. Ik zie nu Escapade II zich klaarmaken om de Meetpaal te ronden met voor hem de Impala en als eerste de Panda, het is nu voor de wind plat voor het lapje richting havenhoofd Blankenberge. De Impala haalt al snel de wind uit de zeilen van de Panda en ligt nu eerste, ik doe hetzelfde met Escapade II, terwijl ik dit doe maakt Michelle foto’s van ons terwijl Yves aanwijzingen geeft aan zijn bemanning Pierre om de genua uit te bomen met zijn bootshaak!

Ik vraag Juliette om het roer over te nemen, want de volgende boei kan ik niet waarnemen, ik kijk op de kaart en zie dat ik een koers moet gaan sturen van 270. Ik reken dat we nu tegenstroom zitten en interpolleer dat ik toch een 5-tal graden lager moet sturen om in een rechte lijn naar Wenduinebank oost te varen.

Even twijfel ik, de Panda en Compaen mikken duidelijk hoger, ik hou me aan mijn koers!

38 juli - aug. - sept. 2015 BOOT

Professioneel onderhoud

ONZE DEALERS ANTWERPEN Kant Marine en Industrie

NIEUWPOORT Kant Marine en Industrie Nieuwpoort

BLANKENBERGE Hydra bvba

ZELZATE Carron Marine BVBA

IZEGEM Powerboatscenter N.V.

NE I L ON HOP BS E W

VOLVO PENTA DE ZUINIGSTE EN SCHOONSTE MOTOR VOOR ELKE TOEPASSING BEZOEK ONZE WEBSHOP, KIJK OP volvopentashop.com/KantMarine/en-GB