Extra editie BOOTmagazine nr. 27 - Heropening Kattendijksluis, Antwerpen

magazine.be

alles over zeiljachten, motorboten en toervaren in BelgiĂŤ, Zeeland en de wijde wereld

EXTRA EDITIE:

# 27

Heropening Kattendijksluis, Antwerpen

Tweemaandelijks Jaargang 5 - Extra editie december 2011 â‚Ź 4,90

BOOT Extra editie - december 2011

BOOT

1

OP E OP N WA EN

TE R. GE ..

ES T

W i j d e l e n de ze l f de passi e...

Haven in beeld

Heropende Kattendijksluis Antwerpen: 2 Extra editie - december 2011 BOOT

rechtstreekse toegang Schelde - jachthaven Willemdok Met de heropening van de Kattendijksluis in Antwerpen kreeg de jachthaven Willemdok er een sterke troef bij. Plezierboten kunnen nu van de jachthaven in het Willemdok rechtstreeks naar de Schelde varen. Voorheen bood alleen de Royersluis toegang tot de jachthaven en het Kempisch dok. Binnenvaart en pleziervaart moesten noodgedwongen de sluis delen. Door het opnieuw in gebruik nemen van de Kattendijksluis worden zij nu van elkaar gescheiden. ,,Dit geeft nieuwe impulsen aan de jachthavens in het Willemdok en het Kempisch dok.”

,,Jaarlijks noteren we nu ruim 5.000 bezoekende jachten in het Willemdok”, aldus jachthaven beheerder Patrick Van den Bulck. ,,Elk jacht heeft drie à vier bemanningsleden en die zitten niet stilletjes te kniezen in de kuip, integendeel, zij genieten met volle teugen van het Bourgondische leven in Antwerpen. Zij vormen een mooie meerwaarde voor de toeristische sector in Antwerpen.” ,,Ik denk dat Antwerpen een schoolvoorbeeld is van de voortreffelijke samenwerking tussen de stad, het havenbedrijf, de waterwegen beheerders en de jachthavens’’, vervolgt de jachthaven beheerder. ,,Dat gebeurt soms nog te weinig in de watersportwereld en nochtans is deze aanpak bijzonder lonend voor alle partijen.”

Vorig jaar werden in de Willemdok jachthaven 400 meter nieuwe steigers aangelegd, ter hoogte van de Oostendekaai. Daarmee is de capaciteit van de jachthaven in tien jaar tijd meer dan verdrievoudigd. Dat brengt het aantal ligplaatsen op wandelafstand van het Antwerpse stadscentrum om en bij de 350. Die investering zal binnen de tien jaar terugverdiend zijn. Intussen wordt in het Bonaparte dok alles in gereedheid gebracht om historische schepen te ontvangen.

Deze haven krijgt een museumfunctie en dat sluit nauw aan bij de rol die het nieuwe Museum aan de Stroom (MAS) meekreeg. Dit museum werd dit voorjaar met veel gedruis ingehuldigd, als een bekroning van de herwaardering van het Eilandje, een voormalige havenbuurt in het noorden van Antwerpen, gelegen tussen de historische binnenstad en de huidige haven. Toch was de opening van de Jachthaven Willemdok, nu ruim tien jaar geleden, de eerste aanzet om van deze havenbuurt een bruisende wijk te maken.

Het is de verdienste van de initiatiefnemers ( Stad en Haven) en de pleziervaart dat dit oud industrieel en weinig aantrekkelijk gebied binnen de paar jaren uitgroeide tot een van de meest gewilde en geliefde plaatsen in Antwerpen. Het Eilandje is zo

WELGETELD 114 JACHTEN IN ÉÉN SCHUTTING IN DE HERNIEUWDE KATTENDIJKSLUIS NA DE ANTWERP RACE 2011 EN NOG WATER OVER... ANTWERPEN HEEFT METEEN EEN DER GROOTSTE JACHTSLUIZEN TER WERELD. FOTO: PATRICK VAN BOCKSTAEL.

BOOT Extra editie - december 2011

3

JACHTHAVEN LINKEROEVER, BIEDT GROEN, RUST EN SERVICE EN VORMT DE PERFECTE AANVULLING OP DE ‘STADSHAVEN’ WILLEMDOK.

succesvol dat de appartementen en lofts met ‘zicht op de jachthaven’ onbetaalbaar dreigen te worden. Maar voor de bezoekers van de Willemdok jachthaven is er nog steeds een plaatsje te vinden. Zij krijgen niet alleen zicht op het indrukwekkend MAS, zij hebben ook alle moderne jachthavenaccommodaties ter beschikking.

De jachthaven zorgde in samenwerking met energieleverancier Electrabel zelfs voor een primeur door een hoogspanningscabine op het water te installeren.

rust. Linkeroever is ook sterk service georiënteerd en heeft onder meer twee bootliften van respectievelijk 16 en 38 ton ter beschikking. Er werken vier personeelsleden in vast dienstverband en zij zorgen voor een professionele bootbehandeling. Per seizoen worden +/- 400 boten in en uit het water gehaald.

Op linkeroever werd de slipway volledig vernieuwd en verstevigd, er is een speciale afspuitzone met afvoer van vuil water voorzien zodat alle milieuregels gerespecteerd worden.De vernieuwing van de slipway gebeurde in een joint venture met Waterwegen en Zeekanaal, de beheerders van de waterwegen.

De professionalisering is een stokpaardje van Patrick en niet onterecht. ,,Watersportliefhebbers verwachten een service van de haven en die diensten kunnen steeds moeilijker op vrijwillige basis geleverd worden. De tijd van een boot op de wal met een stel olievaten eronder is definitief voorbij.

Blauwe vlag Het Willemdok is één van de zeven milieubewuste jachthavens die in 2007 van de Bond Beter Leefmilieu (BBL) de ‘Blauwe Vlag’ kregen. Dat is een kwaliteitskeurmerk voor stranden, zwemvijvers en jachthavens.

Dit bewijst dat de jachthaven voldoet aan strikte normen voor waterkwaliteit, milieu-educatie en informatie, milieubeheer en veiligheid.

In het voorjaar van 2007 is onder de Godefriduskaai een ondergrondse parkeergarage in gebruik genomen.

Dat is niet onbelangrijk gezien de haven de rol van passanten-jachthaven voor toeristen vervult”, aldus Patrick Van den Bulck. De winterligplaatsen worden voor 70 procent ingenomen door Nederlandse jachten, en dat is niet omdat de haven de naam voert van hun vroegere koning Willem, neen, zij vinden het een schitterende ‘pied-à-terre’ om de stad en het rijke culturele en Bourgondische leven van Antwerpen te verkennen.

Complementair Wat men niet over het hoofd mag zien is de complementariteit van de jachthaven Willemdok en de jachthaven Linkeroever, aldus Patrick Van den Bulck. ,,Beide havens vullen mekaar perfect aan. In de jachthaven Linkeroever liggen de boten in een oase van groen en

,,DE UITBOUW VAN DE JACHTHAVEN IS EEN BELANGRIJKE FACTOR IN DE HERWAARDERING VAN EEN VEROUDERD STADSGE -

BIED,” ALDUS JACHTHAVEN BEHEERDER PATRICK VAN DEN BULCK.

4 Extra editie - december 2011 BOOT

Haven in beeld De watersporters zijn onze klanten, natuurlijk is het een vrijheidslievend volkje en dus moeten ze wel eens aan banden gelegd worden, soms moet men de teugels aanhalen, maar dat is voor het welzijn van alle watersporters en daar krijgen wij alle begrip voor.

Onze havenmensen zijn ambassadeurs van onze stad en die rol vervullen ze met verve. Passanten en ligplaatshouders voelen zich welkom in onze havens en meteen ook in onze stad.

Worden ze goed ontvangen dan is het bezoek reeds voor de helft geslaagd en als Antwerpen dan zijn culinaire, artistieke en culturele troeven uitspeelt, zit het helemaal goed. We zien dan ook dat veel pleziervaarders graag terugkeren.

Wachtsteiger De jachthavenbeheerder hoopt op korte termijn nog een wachtsteiger ter hoogte van de rede van Antwerpen te verwezenlijken, waar de jachten veilig het gunstig tij kunnen afwachten. Nu draait de Kattendijksluis drie uur voor en drie uur na hoogtij, dit is al een heel behoorlijke tijdspanne (details zie kader).

Voor de jachthaven linkeroever is de draaitijd beperkter, 1 uur voor en 1 uur na hoogtij gemiddeld. Nu zijn er, op een wachtboei na, geen adequate afmeermogelijkheden, waardoor schepen die wachten om de haven binnen te varen een beetje liggen te zwalpen op de Schelde.

Verder zou het beschikbaar houden van een interventievaartuig heel zinvol zijn. Komt er vandaag een

JACHTHAVEN WILLEMDOK IS VOOR VEEL BUITENLANDSE PASSANTEN EEN SCHITTERENDE ‘PIED-À-TERRE’ OM DE STAD TE VERKENNEN.

jachtje in de problemen, zeg maar door toevallig brandstof tekort, dan moet een URS sleepboot uitrukken. Dat is een dure en omslachtige ingreep die veel efficiënter door een kleiner vaartuig zou kunnen uitgevoerd worden. De grote sleepboten zouden dan alleen moeten uitrukken wanneer dit echt nodig is.”

TEKST: LEO VAN DORSSELAER.

Met dat alles bewijzen de jachthavens van Antwerpen dat stadsontwikkeling, erfgoed, toerisme en pleziervaart in een gedoseerd samengaan een ruime meerwaarde kunnen opleveren voor de lokale gemeenschap.

Historie

De Kattendijksluis praktisch

De Kattendijksluis werd meer dan 150 jaar geleden gebouwd om de toenemende scheepvaartactiviteit op te vangen. Het is de oudste nog bestaande sluis van Antwerpen.Zij werd in 1860 nog door koning Leopold I ingehuldigd.

Oorspronkelijk waren er aan de Kattendijksluis twee beweegbare bruggen, zowel aan de kant van de Schelde (benedenhoofd) als aan de kant van het Kattendijkdok (bovenhoofd). In 1969 zijn deze bruggen vervangen door één vaste verhoogde brug aan de Scheldekant.

Eind 1998 werd de Kattendijksluis uit gebruik genomen.

De heropening vroeg om een grondige renovatie. Niet alleen werden de sluisdeuren en de bewegingsmechanismen van de sluis vervangen, ook kwam er een beweegbare brug naast de sluiswachtershuisjes te liggen. Omdat de Kattendijksluis een grote geschiedkundige waarde heeft, werden de historische karakteristieken zoveel mogelijk bewaard. Zo werd er gekozen voor een rolbrug, zoals de oorspronkelijke brug, en zijn de sluisdeuren van het bovenhoofd houten replica’s. Ook de bolders, kaapstander en kettingsporen zijn zoveel mogelijk bewaard De renovatie van de 150 jaar oude Kattendijksluis is een van de watergebonden projecten uit het Masterplan 2020 van de Vlaamse overheid. Dit project is het resultaat van een goede samenwerking tussen de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (BAM) en Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z).

In de verdere toekomst zal W&Z instaan voor de exploitatie, het beheer en onderhoud van de sluis.

Het aannemersconsortium dat de werken heeft uitgevoerd, is de THV Roegiers/Depret – Victor Buyck Steel Construction – Egemin.

De werkzaamheden hebben 20 miljoen euro gekost. Daarvan betaalde BAM 15 miljoen euro, het resterende bedrag werd bekostigd door Vlaams waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal NV.

De bediening en het beheer van de sluis zal gebeuren door de afdeling Zeeschelde van Waterwegen en Zeekanaal NV. De sluis zal bediend worden op: • Maandag tot zaterdag: van 6 tot 22 uur • Zon- en feestdagen (van Pasen tot en met het laatste weekend van september): van 9 tot 19 uur

DIT ARTIKEL VERSCHEEN OORSPRONKELIJK IN BOOTMAGAZINE DECEMBER 2011

De bediening van de sluis is echter afhankelijk van het getij. De sluis kan enkel worden gebruikt wanneer het waterpeil van de Schelde voldoende hoog is. Bovendien moet de sluis om veiligheidsredenen gesloten worden bij een tij hoger dan 5,0 m TAW*. Daarom zal de sluis slechts kunnen gebruikt worden bij waterstanden tussen + 2,2 m TAW en 5,0 m TAW. *TAW = Tweede Algemene Waterpassing, dit is een referentiehoogte waarmee (grond)niveaus in België worden uitgedrukt. Het nulpunt (0 m TAW) is de gemiddelde hoogte van de zee bij laagwater in Oostende.

De Kattendijksluis heeft een beschikbare breedte van 24 m en een diepgang van 4,2 m. Het marifoonkanaal van de sluis is VHF 69.

Op de website www.antwerken.be zij alle praktische schikkingen te raadplegen.