Literair-culinair

„Wie streeft naar perfectie zal altijd ontevreden zijn“

Natalia Alexandrovna Shcherbatskaya (geb. Lyvova), Citaat uit „Anna Karenina“ van Leo Tolstoj

Deze grote sociale roman van Leo Tolstoj beschrijft de toevallige ontmoeting tussen Anna Karenina en graaf Vronsky. Deze vormt het begin van een allesverterende hartstocht. De bereiding van het bekende gerecht „kip in dragonsaus“ vraagt om evenveel passie. Geniet van de dramatische filmmuziek van „Anna Karenina“ tijdens het koken en ervaar de poëzie van dit gerecht. Het recept:

KIP IN DRAGONSAUS À LA ANNA KARENINA

Ingrediënten voor 4 personen

• 2 sjalotten • 2 tenen knoflook • 4 maïskipfilets (à 150 gr.) • zout • peper • 40 gr. boter • 2 el koolzaadolie • 4 tl dragon (gedroogd) • 150 ml vermout • 300 ml kippenbouillon • 300 ml slagroom • een beetje citroensap

Overige benodigdheden:

• ovenschaal • staafmixer

Bereidingswijze

Snij de sjalotten en knoflook in blokjes. • Bestrooi de maïskipfilets met zout en peper. • Verhit de helft van de boter samen met de olie in een pan en bak het vlees in ongeveer 4 minuten goudbruin. • Voeg de overige boter toe aan het bakvet en laat smelten. • Roer ongeveer driekwart van de gedroogde dragon erdoorheen. • Giet deze ‘dragonboter’ over de kipfilets, leg ze in een ovenschaal en laat ze in een voorverwarmde oven op 180 °C (gebruik geen convectie!) in ca. 15 minuten garen. • Fruit de sjalotten en knoflook ca. 2-3 minuten op matig vuur in het bakvet dat is achtergebleven in de pan en blus af met vermout. • Voeg de kippenbouillon, de slagroom en de rest van de gedroogde dragon toe. • Laat de saus vervolgens 4–5 minuten koken en pureer deze kort met de staafmixer. • Breng op smaak met zout, peper en een paar kneepjes citroensap en serveer de maïskipfilets met de saus. TIP Bijpassende gerechten zijn romanesco met geroosterde amandelschilfers en aardappelen (ook gegratineerd).

LITERAIR- CULINAIR

BRENG GEEST EN ZIEL IN VERVOERING MET HEERLIJKE RECEPTEN UIT DE WERELDLITERATUUR

Alleen al de gedachte aan die gevaarlijk lekkere bonbons van Vianne Rocher in het boek „Chocolat“ doet je letterlijk watertanden. En wie ruikt nou niet meteen de pikante kip in dragonsaus tijdens het grasduinen in „Anna Karenina“? Soms loont het om tussen de regels door te lezen en die mooie recepten uit de bekende werken uit de wereldliteratuur gewoon eens te bereiden.

„Beter op tijd komen dan eeuwig wachten op de uitnodiging.“

Florentino Ariza, citaat uit „Liefde in tijden van cholera“ van Gabriel García Márquez A ls jonge vrouw is Fermina Daza, de heldin van Gabriel Garcia Márquez’ opus „Liefde in tijden van cholera“, ervan overtuigd dat ze aubergines walgelijk vindt. Totdat ze ze later, zonder het te weten, proeft – en ze heerlijk vindt! Na de dood van haar echtgenoot bereidt de Colombiaanse ze voor haar aanbidder Florentino Ariza, die 51 jaar, 9 maanden en 4 dagen op zijn grote liefde heeft gewacht. Zo is deze eenvoudige groente het symbool geworden voor hervonden levensvreugde en eeuwige liefde.

GEVULDE AUBERGINES À LA FERMINA DAZA

Ingrediënten voor 6 personen

• 6 aubergines • 4 grote uien, in dunne ringen • 1 el zeezoutvlokken • 400 gr. grove tomaten • 6 tenen knoflook, geperst • 5 el tomatenpuree • 6 el peterselie, gehakt • 6 el korianderblad, gehakt • 2 el gedroogde guascas (knopkruid) • verse zwarte peper • 300 ml olijfolie

Overige benodigdheden:

• zeef • ovenschaal • een stukje aluminiumfolie

Bereidingswijze

Snijd vanaf de bovenkant van de aubergine een strook van ongeveer 1 cm breed af in de lengterichting. • Herhaal deze stap op nog twee plaatsen, gelijkmatig verdeeld over de aubergine, zodat de saus tijdens het koken optimaal in het vruchtvlees kan doordringen. • Ga terug naar de eerste strook en maak daar een inkeping van ca. 1 cm diep in het vruchtvlees. • Draai de aubergine om en maak nog zo'n inkeping aan de andere kant, zodat je een lang, driehoekig stuk vruchtvlees kunt verwijderen. • Druk met je vingers het vruchtvlees aan de binnenkant stevig tegen de buitenwanden van de aubergine, zodat er ruimte ontstaat voor de vulling. • Doe hetzelfde met de andere aubergines en hak al het verwijderde vruchtvlees fijn. • Verwarm de oven voor op 160 °C. • Bestrooi de uienringen met zout en kneed ze tot ze zachter aanvoelen. • Laat de tomaten uitlekken in een zeef en vang het sap op in een kom. • Voeg de stukjes tomaat, knoflook, tomatenpuree, kruiden en peper bij de uien. • Vul de aubergines met het mengsel en leg ze in een ovenschaal. • Verdeel de rest van de vulling en het vruchtvlees eroverheen. • Meng het tomatensap met de olijfolie en druppel dit mengsel over de aubergines. • Dek het geheel af met aluminiumfolie en laat ongeveer 70-80 minuten in de oven garen, tot de aubergines zacht zijn. • Uit de oven halen, laten afkoelen en bij voorkeur lauw serveren.

„Ik weet niet wat er komen gaat, maar wat het ook is, ik zal het lachend tegemoet treden.“

Stubb, 2. Stuurman van de Pequod, Citaat uit „Moby Dick“ van Herman Melville

In zijn klassieke roman „Moby Dick“ wijdt de Amerikaanse romanschrijver Herman Melville een heel hoofdstuk aan clam chowder, een dikke mosselsoep uit New England. En terecht, vinden wij, want dit hartige gerecht wordt niet alleen door zeelui op waarde geschat. Het heeft inmiddels zelfs een vaste plaats veroverd op de menukaart van menige traditionele Amerikaanse diner.

CLAM CHOWDER –

DE MOSSELSOEP UIT MOBY DICK

Ingrediënten voor ca. 4 porties

• 500 gr. Venusschelpen • 400 gr. aardappels (liefst kruimig) • 1 ui • 100 gr. spek • 30 gr. boter • 2 el bloem • 300 ml melk • 200 ml room • zout • peper • peterselie om te garneren

Overige benodigdheden:

• zeef

Bereidingswijze

Was en reinig de schelpen zorgvuldig en kook ze met 250 ml water in een gesloten pan op hoog vuur gedurende ongeveer 5 minuten totdat ze opengaan. • Schud de pan af en toe en gooi schelpen die niet opengaan weg. • Giet het kookvocht van de schelpen door een fijne zeef. • Schil de aardappelen, was ze, snijd ze in dobbelsteentjes en kook ze ongeveer 15 minuten in gezouten water. • Pel de ui en snijd hem in kleine blokjes. • Snijd het spek in reepjes (of kleine blokjes). • Sauteer de ui en het spek in hete boter. • Bestuif het geheel met bloem en bak het lichtbruin onder regelmatig roeren. • Roer de melk, het schelpenkookvocht en ca. 200 ml water erdoor. • Breng het geheel aan de kook en laat ongeveer 5 minuten sudderen. • Giet de aardappelen af, prak ongeveer de helft ervan met een vork en roer door de soep met de resterende dobbelsteentjes en de mosselen. • Verwarm het geheel kort (niet opnieuw aan de kook brengen!) en roer de room erdoor. • Breng op smaak met zout en peper. • Dien op in soepkommen en bestrooi met gehakte peterselie TIP Serveer dit gerecht in stijl met typische Oyster crackers of decoratief in een uitgehold broodje.

„De naakte waarheid is onverteerbaar.“

Citaat uit „De avonturen van Tom Sawyer“ van Mark Twain

In Mark Twains roman „De avonturen van Tom Sawyer" heeft er natuurlijk iemand stiekem van de verrukkelijke bosbessenjam van tante Polly gesnoept. Voor straf moet hij maar weer eens de schutting schilderen. Die jam is ook te lekker, net als ons recept:

BOSBESSENJAM (BIJNA) OP DE WIJZE VAN TANTE POLLY

Ingrediënten voor ca. 5 potjes

• 1 kg bosbessen • 500 gr. geleisuiker • 1 biologische citroen • 1 vanillestokje (merg)

Overige benodigdheden:

• 5 potjes (van 300 ml) met schroefdeksel • staafmixer en zeef indien nodig Bereidingswijze

Was de bosbessen en dep ze droog. • Doe het fruit en de geleisuiker in een grote pan, meng en breng kort aan de kook. • Voeg het sap van de biologische citroen en het merg van het vanillestokje toe en laat ongeveer 6 minuten zachtjes koken. • Neem de pan van het vuur en giet de jam in de geprepareerde potten, sluit deze onmiddellijk goed af en zet ze ongeveer 5 minuten op hun kop. TIP Voor jam zonder stukjes: het mengsel eerst met een staafmixer pureren, door een zeef passeren en dan pas de potjes vullen. I n „Chocolat" van de Britse schrijfster Joanne Harris verleidt de nomadische Vianne Rocher de inwoners van een Frans provinciestadje met haar exotische chocoladecreaties en belichaamt zo - mede door haar buitenechtelijke dochter - het kwaad en de zonde. Maar in haar delicatessenwinkel zondigt iedereen.

CHOCOLADETRUFFELS MET ROZE PEPER À LA VIANNE ROCHER

Ingrediënten voor ca. 25 stuks

• 200 gr. couverture puur • 1 vanillestokje (merg) • 100 ml slagroom • 1 el zachte boter • 1 tl roze peper voor in het mengsel (+ een beetje extra ter decoratie) • ca. 1 el cacaopoeder

Overige benodigdheden:

• vijzel • mixer • spuitzak met stervormige spuitmond (of rozet) • papieren vormpjes

Bereidingswijze

Hak de couverture grof. • Breng het vanillemerg en de room in een pannetje aan de kook. • Neem de vanilleroom van het vuur en smelt er al roerend de couverture doorheen. • Roer de boter en de fijngestampte roze peper erdoor. • Giet de afgewerkte ganache in een kom en laat ongeveer 60 minuten afkoelen in de koelkast. • Klop het geheel vervolgens kort op met een mixer, vul een spuitzak met een stervormig spuitmondje en spuit toefjes in de papieren vormpjes. • Bestuif deze met cacaopoeder en versier met een beetje roze peper indien gewenst.

„Ik droeg recepten in mijn hoofd alsof het landkaarten waren.“

Vianne Rocher, citaat uit „Chocolat“ van Joanne Harris

„Ik ben zo blij dat ik in een wereld leef waarin oktober bestaat.“

Anne Shirley, citaat uit „Anne van het Groene Huis“ van Lucy Maud Montgomery D e ontzetting is groot wanneer Mrs. Allan in Lucy Maud Montgomery’s bestseller „Anne van het Groene Huis“ de vanille-roomtaart proeft en vervolgens haar gezicht vertrekt in afschuw. De reden? Anne had bij het bakken per ongeluk een middel tegen reuma gebruikt in plaats van vanille-aroma! Met dit recept geniet iedereen er wél van:

DE VANILLE-ROOMTAART VAN ANNE

Ingrediënten voor 12 taartpunten

Voor de bodem: • 250 gr. boter (+ een beetje zachte boter om de vorm in te vetten) • 250 gr. suiker • 5 eieren (maat M) • 300 gr. bloem (+ een beetje extra om de vorm te bestuiven) • 1 el bakpoeder • 1 snufje zout • 2 tl vanillepasta • 150 gr. double cream Voor de crèmevulling: • 75 gr. boter • 130 gr. poedersuiker • 1 tl vanillepasta Voor de topping: • 400 gr. zure room • 70 gr. poedersuiker • kersen ter decoratie Let op: verminder deze hoeveelheden, indien nodig, voor het bakken van een trendy „(semi) naked cake”! Overige benodigdheden:

• mixer • springvorm (20 cm Ø) • taartring • deegschraper voor het aanbrengen van de crèmelaag • etagère

Bereidingswijze

Voor de bodem: klop de boter en suiker met een mixer tot een romige massa. • Voeg de eieren toe en blijf kloppen. • Meng de bloem, het bakpoeder en het zout door elkaar, voeg dit mengsel al roerend toe en verwerk het geheel tot een homogene massa. • Voeg de vanillepasta en de double cream toe en roer door. • Vet de springvorm in en bestuif deze met bloem. • Verdeel het beslag over de vorm, strijk het glad en bak het geheel in een voorverwarmde oven (hetelucht: 150 °C) gedurende ongeveer 60-70 minuten. • Laat vervolgens ongeveer 3 uur afkoelen. • Voor de crèmevulling: klop de boter, poedersuiker en vanillepasta met een mixer tot een gladde massa. • Haal de afgekoelde taartbodem uit de vorm en snijd deze in drie horizontale lagen. • Leg een taartring rond de onderste laag, giet er ongeveer de helft van de crèmevulling in en strijk glad. • Leg de middelste laag er bovenop, voeg de rest van de crèmevulling toe en strijk glad. • Plaats de bovenste laag erop en zet het geheel ongeveer 45 minuten in de koeling. • Voor de topping: klop de zure room en de poedersuiker stijf met een mixer. • Haal de taart uit de koeling, verwijder de taartring en bestrijk de taart met het mengsel. • Serveer op een etagère en versier met verse kersen indien gewenst. TIP Trendy is de „(semi) naked cake“: hierbij zie je op sommige plekken de randen van de taartbodem nog zitten (onder een dun laagje crèmevulling).