Brandweer voor Bolivia

Brandweer voor Bolivia (BvB) is een Antwerpse vereniging van voornamelijk brandweermannen die al meer dan 20 jaar actief is in Bolivia. Onze vereniging geeft in Bolivia allerlei opleidingen met de bedoeling om er lokale instructeurs op te leiden zodat ze zelf hun eigen mensen kunnen opleiden en de verworven kennis kan worden doorgegeven. Omdat er vaak een tekort aan materialen is of de kwaliteit ervan zeer bedenkelijk is, verzamelt BvB ook ziekenwagen- en brandweerkledij en -materiaal en verscheept dit via de haven van Antwerpen naar Zuid-Amerika.

Het eerste werkbezoek van onze vereniging aan Bolivia dateert al van 1999. Aanvankelijk betekende dit een intensieve samenwerking met het vrijwillige brandweerkorps in Tarija, in het zuiden van het land. Sinds 2015 hebben we een samenwerkingsovereenkomst met de SAR Bolivia met hoofdzetel in Cochabamba. SAR staat voor Search and Rescue en is een vrijwilligersorganisatie die, naast zoek- en reddingswerk, ook gespecialiseerd is in brandbestrijding en medische hulpverlening in verschillende steden in Bolivia. In Cochabamba hebben we reeds opleidingen binnenbrandbestrijding, duiken en doorgedreven opleiding brandpreventie, residentiële & industriële gegeven. We voeren er ook gesprekken met beleidsmakers op verschillende niveaus en zijn er actief op het vlak van brandpreventie. Ook binnen dit laatste domein is er in Bolivia trouwens nog heel veel werk te verrichten. Op het vlak van medische hulpverlening zijn de noden in Bolivia eveneens nog bijzonder groot op verschillende vlakken, zoals brandwonden en revalidatie maar zeker ook de dringende medische hulpverlening. Momenteel werken we samen met onze partners in Bolivia aan de oprichting van een Boliviaans filiaal van onze vereniging, met de bedoeling om er ook van start te gaan met een opleidingsacademie voor hulpverleners.

Dankzij de steun van verschillende vrijwilligers, experten en schenkers van allerhande materiaal, wagens en werk- en interventiekledij slagen we er mee in de honderden vrijwillige hulpverleners in heel Bolivia te voorzien van de noodzakelijke materialen, opleidingen en begeleiding, zodat zij dagelijks klaar kunnen staan om in hun regio op een professionele, goed uitgeruste en veilige manier hulp te bieden waar nodig.

Op dit moment is onze vereniging opnieuw een grote container aan het vullen met medisch en brandweermateriaal en -kledij van verschillende korpsen, enkele bedrijven en andere gulle schenkers. Deze container blijft nadien trouwens in Bolivia zodat er zogenoemde ‘warme’ praktijkoefeningen van de opleiding binnenbrandbestrijding in kunnen plaatsvinden. Gelet op de coronapandemie, die ook in Zuid-Amerika hevig toeslaat, zal de container wellicht ten vroegste eind dit jaar kunnen vertrekken. En hij is nog niet vol … Brandweer voor Bolivia (BvB) is dan ook steeds geïnteresseerd in degelijk, bruikbaar brandweermateriaal, gaande van slangen over hydraulisch bevrijdingsmateriaal tot brandweerwagens, om te verschepen naar Bolivia in het kader van onze samenwerkingsovereenkomst met het vrijwilligerskorps van de SAR Bolivia. U kan onze vereniging steeds contacteren via frank.mortelmans@gmail.com of 0478/445685.

Frank Mortelmans, Verantwoordelijke P.R. Brandweer voor Bolivia Foto’s: Brandweer voor Bolivia

HISTORIEK ‘BRANDWEER VOOR BOLIVIA’

1999

Antwerpen (burgemeester Leona Detiège) en Gent worden aangesproken door de toenmalige ambassadeur van Bolivia, Arturo Liebers, om hulp en materiaal te schenken aan de brandweer in Bolivia die toen nog uitsluitend bij de nationale politie hoorde. Hierop wordt ingegaan en vanuit Bolivia komt er een delegatie om de wagens die gedoneerd worden te bekijken.

2000

Er gaat een delegatie vanuit Antwerpen en Gent naar Bolivia om opleiding te geven in verband met de wagens die ondertussen aangekomen zijn in verschillende steden in Bolivia : Potosi, Sucre, Tarija en La Paz. De delegatie van Antwerpen bestaat uit Tony Dijck, hoofdcommissaris politie Antwerpen, Stefan van den Steen, adjudant brandweer Antwerpen, en Frank Mortelmans, eveneens brandweer Antwerpen. De delegatie van Gent bestaat uit 3 Gentse brandweermannen.

2001

Het project ‘preventie’ wordt opgestart met de nadruk op basispreventie, dit betekent sensibilisering en een wettelijk kader.

2003

Het programma van de brandweer wordt voortgezet maar wordt nu meer gericht op Tarija daar Arturo Liebers zelf uit Tarija komt en hij daar een nationaal opleidingscentrum wil oprichten voor de brandweer.

2004

Nadat de stad Antwerpen stopt met de samenwerking met Tarija na de gemeenteraads-verkiezingen, gaan wij op zoek naar een andere gemeente die het project zou kunnen verderzetten. Er zijn 2 gegadigden, Beveren en Brasschaat. Het wordt Brasschaat aangezien zij het meest enthousiast zijn. Zo wordt de stedenband Tarija-Brasschaat geboren. Deze heeft verschillende pijlers, waaronder het oprichten van een vrijwillig brandweerkorps in Tarija en een luik preventie.

2005 TOT 2009

Op regelmatige basis is er een uitwisseling van delegaties zowel met Brasschaat als met Tarija met de bedoeling om de leden van het vrijwilligerskorps van Tarija op te leiden en ook te zorgen dat zij via Antwerpen en andere korpsen allerlei materiaal krijgen.

2008

Oprichting in Antwerpen van de vereniging ‘Brandweer voor Tarija’, dit om aanspraak te kunnen maken op subsidies van de stad Antwerpen daar wij een belangrijke ondersteunende rol hebben binnen de stedenband en wij dan ook leden van onze vereniging naar Bolivia kunnen sturen om er opleidingen te geven. Voor de eerste keer gaat er ook iemand van Antwerpen mee op delegatie naar Tarija in het kader van preventie, Iris De Greve.

2010

In Tarija wordt beslist om een kazerne te bouwen voor de ondertussen groeiende vrijwillige brandweer en er wordt ook gestart met een specifieke duikopleiding door een Padi-instructeur van de Antwerpse brandweer, Julien Bosschaerts.

2011

Umicore (Hoboken) wil via onze vereniging een brandweerwagen aan het vrijwilligerskorps van Tarija schenken. De kosten om deze wagen te verzenden liggen echter redelijk hoog.

2012

Onze vereniging is zowel in het voorjaar als in het najaar naar Tarija op werkbezoek geweest om er duikopleidingen te geven. De duikopleiding is nu, wat onze vereniging betreft, afgerond. De brandweerwagen van Umicore is in november overgedragen aan onze vereniging. Eveneens in 2012 vond de officiële opening van de nieuwe kazerne in Tarija plaats.

2013

Door allerlei omstandigheden is het niet gelukt om de brandweerwagen van Umicore in 2013 naar Zuid-Amerika te verschepen. Ondertussen was duidelijk geworden dat onze oorspronkelijke doelstellingen in Tarija gerealiseerd waren. Er is een goed opgeleid en uitgerust brandweerkorps dat over een eigen kazerne beschikt en ook op het vlak van preventie kunnen we hen nog weinig bijbrengen. Het is nu aan de trainers ter plaatse om het werk voort te zetten en de opvolging te verzekeren. In het voorjaar van 2013 wordt de samenwerking met Tarija (en bijgevolg ook met Brasschaat) stopgezet. Maar de noden in Bolivia blijven groot en al snel krijgen we de vraag vanuit Cochabamba om met hen samen te werken. Omdat het om een gefundeerde vraag gaat en de wil om vooruit te gaan er duidelijk groot is, beslissen we om in zee te gaan met de SAR (Search and Rescue) Bolivia in Cochabamba. Op 23 september 2013 wijzigt onze vereniging haar naam in “Brandweer voor Bolivia” en op 20 december 2013 ondertekent de vereniging een eerste samenwerkingsovereenkomst met de stad Antwerpen voor een periode van één jaar. Deze overeenkomst werd op 3 november 2014 met een half jaar verlengd.

2014

Met de steun van MSC en het Antwerpse stadsbestuur vertrekt de brandweerwagen van Umicore samen met het gedoneerde brandweermateriaal (o.a. brandweerkledij, spreid- en knipmateriaal) eind januari 2014 naar Arica (Chili) waar hij midden maart 2014 aankomt. Omwille van de trage administratieve mallemolen duurt het tot begin september 2014 alvorens de wagen en de container met het materiaal door de Chileense douane worden vrijgegeven en per vrachtwagen naar Cochabamba kunnen vertrekken. Opnieuw zijn er allerlei administratieve beslommeringen die ervoor zorgen dat de wagen en het materiaal eind 2014 nog steeds bij de douane in Cochabamba stonden.

2015

Ondanks de talrijke inspanningen van zowel de plaatselijke SAR-vrijwilligers als onze vereniging blijkt het maar niet te lukken om de wagen en het materiaal vrij te krijgen, waarop onze vereniging beslist om de situatie (problemen) ter plaatse te gaan bekijken. Kort vóór het vertrek van deze delegatie bereikt ons het bericht dat de brandweerwagen en het materiaal (eindelijk) zijn vrijgegeven door de douane en aan de SAR Bolivia in Cochabamba zijn overgedragen. Van 7 tot 23 maart brengen twee leden van onze vereniging een eerste werkbezoek aan de SAR Bolivia in Cochabamba waar ze met de SAR Bolivia een samenwerkingsakkoord (convenant) voor 5 jaar afsluiten omtrent 3 prioritaire thema’s: preventie, duiken en binnenbrandbestrijding. Van 1 tot 17 december vindt een tweede delegatiebezoek plaats aan de SAR Bolivia in Cochabamba. Twee Padi-duikinstructeurs geven er een basisopleiding duiken aan in totaal 12 kandidaat-duikers van de SAR Bolivia. Alle kandidaten slagen voor hun examens en ontvangen hun Padi-duikbrevet Open Water. Eén duiker van de SAR

slaagt voor de voortgezette opleiding en ontvangt het Advanced-duikbrevet. Sinds 2015 werkt BvB ook steeds meer samen met Oscare, het nazorg- en onderzoekscentrum voor brandwonden en littekens in Merksem. Enkele leden van onze vereniging werken ook als vrijwilliger voor Oscare.

2016

Op 21 februari organiseert ‘Brandweer voor Bolivia’ bij Oscare een zeer geslaagde kennis-makingsnamiddag voor een twintigtal geïnteresseerden in de vereniging. Na een korte voorstelling van de huidige leden, de historiek, de visie en de toekomstplannen van BvB wordt in drie werkgroepen van gedachten gewisseld over mogelijke samenwerkingsvormen. Op 28 september worden onze vereniging en de waarnemende ambassadeur van Bolivia door de Antwerpse burgemeester ontvangen op het stadhuis samen met de korpsleiding van de Antwerpse brandweer en de directie van enkele ondersteunende havenbedrijven. Eind december vertrekt een container met geschonken brandweerkledij en materiaal via MSC naar Zuid-Amerika.

2017

Op 4 maart vertrekken vier leden van BvB op werkbezoek naar de SAR Bolivia in Cochabamba. Een week later sluiten twee specialisten binnenbrandbestrijding van BW Gent aan. Vier delegatieleden leiden er gedurende twee zeer intensieve weken een tiental leden van de SAR Bolivia op tot instructeurs binnenbrandbestrijding. Ook een aantal lokale logistieke medewerkers werden intensief opgeleid. Onze twee andere delegatieleden leggen er op verschillende niveaus talrijke contacten met allerlei beleidsverantwoordelijken met het oog op het vrijgeven van de container met geschonken brandweermateriaal. Zij leveren ook beleidsondersteunend werk voor de SAR Bolivia en verkennen het terrein inzake preventie. Kort na het vertrek van deze delegatie uit Cochabamba wordt het geschonken materiaal (eindelijk) vrijgegeven aan de SAR Bolivia. Op 28 oktober is de vereniging met een stand aanwezig op de opendeurdag van de Antwerpse brandweer waar we heel wat nieuwe armbandjes van BvB aan de man/ vrouw gebracht hebben.

2018

In maart reist een expert van de Oostendse brandweer samen met twee leden van onze vereniging naar Cochabamba om er gedurende twee weken opleiding brandpreventie te geven aan een twintigtal leidinggevenden en medewerkers van lokale overheidsdiensten, privébedrijven en van de SAR Bolivia. In november vindt een tweede werkbezoek binnenbrandbestrijding plaats met dezelfde vier instructeurs van BvB die in Cochabamba gedurende twee weken een vervolgopleiding geven aan 6 van de 9 lokale instructeurs die vorig jaar werden opgeleid.

2019

Een grote container van onze vereniging vertrekt in het voorjaar met allerlei gedoneerd medisch en brandweermateriaal en -kledij naar Zuid-Amerika. In september wordt deze container in Cochabamba vrijgegeven aan de SAR Bolivia. In de zomer reizen twee leden van de vereniging naar Cochabamba om er met de leiding van de SAR Bolivia de huidige samenwerking grondig te evalueren en de nieuwe samenwerkingsovereenkomst vanaf 2020 voor te bereiden. Voorts pleegden zij ook in andere steden (zoals La Paz, Trinidad en Santa Cruz) overleg plegen met lokale beleidsmakers en SAR-leden om een uitbreiding van de werking te onderzoeken. Vooral de FAM (dit is een soort Boliviaanse Vereniging van steden en gemeenten) toont zeer veel interesse om duurzaam samen te werken met BvB om nieuwe lokale vrijwilligerskorpsen op te richten en opleidingen te geven.

2020

Omwille van de coronacrisis kon er in 2020 geen werkbezoek naar Bolivia plaatsvinden en waren er slechts weinig contacten met de SAR Bolivia en de FAM. Wel werd in nauw overleg met onze contactpersonen ter plaatse de oprichting van een Boliviaans filiaal van BvB verder voorbereid, zowel op juridisch als op administratief en logistiek vlak. In het najaar werd opnieuw een grote container gevuld met gedoneerd brandweermateriaal en -kledij.

Hopelijk kan deze container in 2021 naar Bolivia verscheept worden.

BvB, 25/01/2021