De Brandweer(m/v) 581 2022

Page 1

2300 Turnhout Masspost Erkenningsnr. P 106052 581 augustus 2022 97e jaargang Tijdschrift toelating gesloten verpakking verschijnt 4 x per jaar ISSN 1374-5867 #4 Het Brandweercongres, wat kan je verwachten? Het uitgangsuniform, een must? #21 #34 Brand RVT “Ter Walle” - Brugge

nr. 581 - 97e jaargang · ISSN 1374-5867

INHOUD

#01 Brandpunt

#02 Kort nieuws

COLOFON

Alle correspondentie en adreswijzigingen

Contacteer uw hulpverleningszone of secretariaat@brandweervlaanderen.be

Verantwoordelijke uitgever

V.U. Hans Clarysse, Goudbergstraat 101, Wevelgem

Technische realisatie

EVM Print, De Koninckstraat 40 b17, 1080 Brussel 02 240 44 11, info@evmprint.be

Adverteren info@brandweervlaanderen.be

Abonnementen

Jaarabonnement: € 36,30 (incl. btw en verzending)

Oplage

10.800 ex.

Teksten voor volgende nummers moeten ons bereiken: Nr. 582 uiterlijk op 10 oktober 2022

Coverfoto

Iris Geuens, HVZ Taxandria post Heverlee

Vormgeving

Arti·Tude - 0495 47 05 58 - www.arti-tude.be

Eindredactie

Filip Corselis

Website BVV www.brandweervlaanderen.be

De Brandweer[M/V] bestaat uit verschillende artikelen die aangeboden worden of in onderlinge toestemming en mits bronvermelding worden gepubliceerd. De mening of visie in deze artikelen zijn niet noodzakelijk de mening of visie van de redactie van Brandweer Vereniging Vlaanderen.

› Brandweer zone Kempen lanceert project “VUUR” voor alle leerlingen van 4e leerjaar

› Limburgse brandweer verdelgde dit jaar al 13.825 wespennesten

› Update over het “hoffelijkheidslicht”

› Koninklijke nationale kas van onderlinge hulp der brandweermannen van belgie

#04 Brandweercongres

#06 BVV-info

› Studiedag en zomercongres West-Vlaanderen een groot succes

› Koninklijke nationale kas van onderlinge hulp der brandweermannen van belgie

#09 Netwerk Brandweer

› Brandweer levert hulpverleningsmaterieel aan oekraïne

› Hoe hulpdiensten beter kunnen samenwerken om een gezamenlijk doel te bereiken

#14 Persoonlijke maydays

#18 It’s OK not to be OK

#21 Het uitgangsuniform, een must?

#26 Sport en Brandweer

#28 Voor in jouw brandweeragenda …

#31 Monodisciplinair

commandovoertuig

#32 Jouw brandweervoordeel

#34 Brand RVT “Ter Walle” - Brugge

#39 Tips & Tricks Ambulance

#40 Brandweervoertuigen

II

BRANDPUNT

BESTE COLLEGA’S,

Hopelijk heeft iedereen een deugddoende vakantie samen met het gezin mogen genieten en zijn de batterijen terug opgeladen. Deze momentjes zijn nodig in ons beroep. De boog kan en mag niet altijd gespannen zijn.

In deze laattijdige editie kan je meer lezen over het brandweercongres. Een congres boordevol workshops en demo’s waar dit jaar de technologiën, diensten en technieken van leveranciers centraal staan. Deze leveranciers laten we ook aan het woord in de volgende editie van het vakblad die snel zal volgen. Binnenkort is het mogelijk om in te schrijven en ik nodig jullie dan ook graag uit om samen met de collega’s op deze twee dagen aanwezig te zijn.

In deze editie komt ook het uitgangsuniform aan bod. Uniformiteit bij de brandweer. Volgens mij zeker de moeite om even over te reflecteren al begrijp ik ook dat de financiele kant geen evidentie is.

Het voorstel van Netwerk brandweer om een proefproject op te starten rond het groen licht dragen we ook een warm hart toe. Een groen licht kan volgens mij een meerwaarde betekenen maar dan enkel als dit op een veilige manier kan gebeuren. Het is en blijft een beleefd verzoek om plaats te maken. Het is zeker geen vrijgeleide om met te hoge snelheid te zigzaggen door het verkeer. We zijn hulpverleners met als doel om te beschermen. Het snel ter plaatse komen in de kazerne mag in geen geval dit doel neutraliseren. We willen toch allen terug s’morgens met de famillie ontbijten. Een proefproject is volgens mij dan ook een goede start om een gefundeerde beslissing te nemen.

Tevreden mag ik in dit voorwoord ook mededelen dat het brandweerdepot nu al twee maanden open reeds ongeveer 1500 bezoekers mocht verwelkomen. Na een rondleiding door onze gidsen en ondersteund door de medewerkers die ik allen enorm wil bedanken voor hun inzet krijgen we lovende woorden van de bezoekers. Het blijft een project in opbouw maar als ik door het depot loop krijg ik dankzij hun toch steeds meer het gevoel in een echt museum rond te lopen.

1
#2 #6 #26 #31 #34

Brandweer zone Kempen lanceert project “VUUR”

voor alle leerlingen van 4e leerjaar

Daar waar Brandweer zone Kempen voordien enkel kazernebezoeken begeleidde, wordt er nu binnen het kader van het project VUUR, een initiatief van de dienst preventie nu ook kant en klaar voorbereide lessen aangeleverd. De leerlingen steken dankzij deelname aan het project heel wat op over vuur, brand- en brandwondenpreventie en de organisatie van de brandweer.

Het traject is gratis voor de scholen en bestaat uit 10 volledig uitgewerkte lessen waarmee de leerkracht meteen aan de slag kan. Het project omvat:

• het werkboekje VUUR; elke leerling krijgt een werkboekje waarin ze mogen schrijven, knippen en kleven. Het bevat opdrachten, informatieve teksten, weetjes, foto’s … Bij elk thema hoort een les en elke les heeft een handleiding. Er zijn 10 lessen.

• de handleidingen die telkens de doelstellingen van de les, het benodigde materiaal, de te voorziene tijd, een uitge-

werkt voorstel van de lesinhoud en interactief materiaal bevatten.

• een bezoek in de kazerne dat ongeveer 2 uur duurt (voormiddag). Daar krijgen ze een rondleiding van echte brandweermannen, maken ze een huis brandveilig en krijgen ze te zien hoe rook reageert in een (rook)huis(je).

Na het doorlopen van dit traject ontvangt elke leerling een brandweerdiploma.

Dit project past volledig binnen de missie “Samen Veilig Verder” waarbij de focus deze keer op het aspect “Veilig” ligt en preventie, één van de kerntaken van Brandweer zone Kempen.

Bedoeling is om de komende jaren het project VUUR gestaag te laten groeien binnen de 15 gemeenten van de zone.

Bron en foto: Brandweer Zone Kempen

2

Limburgse brandweer verdelgde dit jaar al 13.825 wespennesten: “Op weg naar een record”

De drie Limburgse brandweerzones hebben dit jaar samen al liefst 13.825 wespennesten aangepakt. “Ter vergelijking: in 2021 waren dat er 2.641 en we hebben nu nog wel even te gaan”, zegt de Noord-Limburgs zonecommandant Jan Jorissen. “We zijn wellicht op weg naar een record. De hulpverleningszone Zuid-West Limburg staat op kop als het gaat om uitgevoerde verdelgingen dit jaar. In de zone zijn er sinds Nieuwjaar 7.122 verdelgingen uitgevoerd. In de brandweerzone Oost-Limburg gaat het om 5.269 tussenkomsten en in de zone Noord-Limburg om 1.434. En er ligt nog werk op de plank. In Oost-Limburg zijn er nog 516 openstaande aanvragen voor tussenkomst, in Zuid-West Limburg 156 en in Noord-Limburg 70. Intussen blijft de teller gewoon lopen.

UPDATE OVER HET “HOFFELIJKHEIDSLICHT” VOOR DE BRANDWEERVRIJWILLIGERS

Er komt een proefproject rond het “hoffelijkheidslicht” voor brandweervrijwilligers. Verkeersinstituut Vias heeft van minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) de opdracht gekregen dat project op te zetten. De brandweervrijwilliger zou het hoffelijkheidslicht dan kunnen gebruiken om in een noodgeval naar de kazerne te rijden. Het advies van Netwerk Brandweer om eerst een proefproject te doen is overgenomen. Let wel: dit project moet nog worden opgestart. Het is dus nog niet van kracht: tot op heden is het dan ook niet toegelaten om zo een licht te gebruiken. Lees meer op https://debrandweer.be/news/update-over-hethoffelijkheidslicht-voor-de-brandweervrijwilligers

KONINKLIJKE NATIONALE KAS

VAN ONDERLINGE HULP DER

BRANDWEERMANNEN VAN BELGIE

Reeds enkele jaren wachten verschillende brandweermensen op het uitbetalen van hun tegoeden vanuit de K.N.K.O.H. Met enige tevredenheid kunnen we melden dat er een akkoord is bereikt en er vanuit de feitelijke vereniging een V.Z.W. werd opgericht, zodat de fondsen terug beschikbaar komen. Meer informatie vind je op pagina 6.

3
Bron: Nieuwsblad © Karel Hemerijckx
V.U. Hans Clarysse, Doorniksesteenweg 214a, 8500 Kortrijk MEER INFO OP WWW.BRANDWEERCONGRES.BE

HET BRANDWEERCONGRES 2022

IEDEREENWEER…BRAND(T)

Nog enkele weken en het Brandweercongres opent terug zijn deuren. Vanuit de 20 hulpverleningszones komen de collega’s terug samen voor twee boeiende dagen gevuld met verschillende theoretische en praktische workshops. Het brandweercongres is echter niet enkel het aanbieden van workshops maar een uniek moment waar alle Vlaamse hulpverleningszones samen komen.

IEDEREEN BRAND(T)WEER …

Het brandweercongres is niet enkel voor midden -en hoger kader. Operationeel, administratief, vrijwilliger, beroepsbrandweer. Het congres is er voor iedereen. Het programma is uitgebreid en er is aan iedereen gedacht.

Ook dit jaar denken we aan de jeugdbrandweer en de ere-brandweer. Niemand wordt vergeten en iedereen is welkom.

WORKSHOPS EN DEMO’S

Verschillende bedrijven leveren materialen en diensten aan de brandweer. Hierdoor zijn wij in staat om onze taak op een veilige manier af te werken. Dit jaar laten we de exposanten aan het woord door hun de kans te bieden om zelf workshops en demonstraties aan te bieden. Je krijgt dus alle informatie rechtstreeks van de bron. Brandweermensen zijn ook meesters in creatief denken wat meteen deze leveranciers te kans biedt om vanuit het veld te leren. Een ideale samenwerking!

Verwacht ook nieuw reddingsmaterieel waaronder robots, drones en nog veel meer.

BRANDWEER IN OORLOG

Een Oekraïense delegatie van de brandweer is uitgenodigd voor het brandweercongres. Ze vertellen over de hulpverlening in oorlogstijden. Hoe ze hun taak in moeilijke omstandigheden moeten volbrengen.

EEN LEUKE ATTENTIE

Voor iedere aanwezige is er een leuke attentie voorzien enkel te verkrijgen op het brandweercongres. Wat het is houden we nog voor onszelf maar het is een leuk hebbeding.

DE AFWEZIGEN HEBBEN ONGELIJK

Nog nooit op een brandweercongres geweest? Probeer het dan eens en je zal merken dat het een unieke ervaring is. Elk jaar zien we bekende gezichten terugkeren en er is zeker nog plaats voor jou.

WANNEER EN WAAR INSCHRIJVEN?

Begin oktober gaan de inschrijvingen open. De exacte datum en hoe in te schrijven kan je terugvinden op www.brandweercongres.be

5

STUDIEDAG EN ZOMERCONGRES

WEST-VLAANDEREN EEN GROOT SUCCES

Ook dit jaar waren er al enkele geslaagde studiedagen georganiseerd door Brandweer

West-Vlaanderen. Via deze dagen bieden we iedereen van de brandweer de kans aan om zich te verdiepen in interessante onderwerpen. Beelden zeggen meer dan woorden dus hieronder kan je een fotoreportage terugvinden van enkele evenementen.

STUDIEDAG VOOR MIDDENKADER

Op 2 juli 2022 waren dan ook verschillende onderofficieren aanwezig op de studiedag middenkader. Er was een divers programma met hands-on workshops waaronder correct werken met een WBC, effecten van een smokestopper, ventilatie en de Kastro methode. Daarnaast konden enkele onderofficieren interventies uitvoeren in VR. Als kers op de taart werd er ook aandacht besteed aan leiderschap, conflicthantering en stress op de werkvloer. Voor ieder wat wils dus.

6

HET ZOMERCONGRES

Ook het zomercongres met als thema ‘de brandweer: onze helden.’ werd gesmaakt. 260 brandweermensen waren present in AZ Delta te Roeselare. Na een verwelkoming door dhr. Kris Declercq, burgemeester van Roeselare, en dhr. Carl Decaluwé, gouverneur provincie West- Vlaanderen) was het woord aan Prof. dr. ir. David Dehenauw, hoofd wetenschappelijke dienst weervoorspelling KMI en OMS met het thema ‘Het KMI, onze hulp om een volgende storm te doorstaan’. gevolgd door Mevr. Vicky Smit, Senior Allrounder Brandweerzorg en projectleider, Veiligheidsregio Noord-Holland Noord die de brandweerassistent voorstelde.

DGH werd niet vergeten op het zomercongres. Dhr. Tom Durnez, federaal gezondheidsinspecteur West- en Oost-Vlaanderen bracht wat duidelijkheid over de PIT ambulancedienst met het thema PIT here, PIT there, PIT everywhere ?

Als 4e thema luisterde het publiek geboeid naar ‘Brein en brand. Denkprocessen onder druk’ gebracht door Kapt. Marc Coenen, Hulpverleningszone Zuid-West Limburg

Als afsluiter bracht Adj. Steve De Blauwe, Brandweerzone Rivierenland nog het onderwerp Kastro als brandweerteam zodat de aanwezigen na een netwerkmoment voldaan en hopelijk iets wijzer terug huiswaarts konden keren.

7

KONINKLIJKE NATIONALE KAS VAN ONDERLINGE HULP DER BRANDWEERMANNEN VAN BELGIE

Reeds enkele jaren wachten verschillende brandweermensen op het uitbetalen van hun tegoeden vanuit de K.N.K.O.H. Met enige tevredenheid kunnen we melden dat er een akkoord is bereikt en er vanuit de feitelijke vereniging een V.Z.W. werd opgericht zodat de fondsen terug beschikbaar komen.

HOE IS DE K.N.K.O.H. ONTSTAAN?

Tijdens een buitenlands congres in 1925 was men getuige van een dodelijk ongeval waarop een spontane solidariteitsactie volgde. Om toch een ondersteuning te bieden aan de brandweermensen in dramatische gebeurtenissen vond de K.N.K.O.H. vond zijn ontstaan op 20 juni 1926, dit als onderafdeling van de Belgische Brandweerfederatie. Later volgde de splitsing van de nationale KBBF/FRCSPB in de Nederlandstalige vleugel (nu BVV) en aile franco-germanophone (FRCSPB aile franco-germanophone). Beide organisaties bleven de vertegenwoordigers van de K.N.K.O.H./R.C.N.E.A

WAT IS HET DOEL VAN DE K.N.K.O.H.?

Sinds het ontstaan is het doel om een financiële vergoeding toe te kennen aan de aangesloten brandweerlieden die in bevolen dienst of door kwetsuren opgelopen in bevolen dienst of bij uitoefening ervan een tijdelijke arbeidsongeschiktheid, een blijvende invaliditeit oplopen of zelf komen te overlijden.

ONTSTAAN VAN DE IMPASSE

De K.N.K.O.H. was een feitelijke vereniging waarvan het bestuur bestond uit de federaties en hun provinciale afdelingen. De algemene vergadering was vertegenwoordigd door de korpsoversten. Veel van deze bestuurders waren echter reeds in pensioen. Er was ook een noodzaak om de feitelijke vereniging om te zetten in een V.Z.W. Deze overschakeling was geen evidentie zodat de organisatie voor enkele jaren in een impasse zat. Het overschakelen naar een VZW en een doorstart via het Belgisch Brandweerfonds was niet succesvol.

DOORBRAAK

Bij de federaties kwamen er talloze vragen van brandweermannen die recht hadden op een betaling. De fondsen waren echter niet beschikbaar en de begunstigden hadden recht op deze vergoeding. Om toch tot een doorbraak te komen kwamen de federaties eind juni nog eens samen en tijdens de gesprekken met de secretaris Dirk Cauwelier. En-

kele bezorgdheden werden uitgesproken en in samenspraak werd beslist dan toch een doorstart te maken via een nieuwe VZW, een besluit die eerder werd genomen in de algemene vergadering.

VERDER VERLOOP

De nieuwe VZW is een feit en de fondsen worden overgedragen naar deze VZW. We verwachten dat alle fondsen eind september beschikbaar zijn. De oude dossiers zullen dan ook overgedragen worden na verificatie van de rekeningen. Vanaf dit moment kunnen we starten met de uitbetalingen.

GEEN EENVOUDIGE TAAK

Tot nu spreken we van honderden dossiers die open staan. Daarnaast blijft ook tot vandaag elke brandweerman het recht behouden om nog een dossier in te dienen. Vanaf oktober starten we dan ook met het uitbetalen. In de eerste fase concentreren we ons dan ook op alle dossiers waar sprake is van een overlijden of een blijvende invaliditeit. Zodra deze dossiers afgewerkt zijn werken we de andere dossiers af.

HET KONINKLIJK BRANDWEERFONDS

Tijdens de oprichting van de nieuwe VZW werd het project rond het Koninklijk Brandweerfonds niet vergeten. De nieuwe VZW zal dan ook verdere gesprekken opstarten om ook dit project verder te kunnen ondersteunen.

CONCLUSIE

Het belang van de primaire doelstelling van de K.N.K.O.H./R. CN.E.A. mogen we niet vergeten. Brandweermensen die tijdens hun dienst schade ondervinden moeten we ondersteunen. Juist voor deze reden is de beslissing genomen om vanuit de nieuwe VZW prioriteit te geven om de collega brandweermensen te geven waar ze recht op hebben. De vzw K.N.K.O.H vraagt dan ook aan alle betrokkenen ons deze opdracht tot een goed einde te laten brengen en verder via dialoog een goede oplossing te vinden voor elke brandweerman en -vrouw.

8

BRANDWEER LEVERT HULPVERLENINGSMATERIEEL AAN OEKRAÏNE

In mei vertrok vanuit de brandweerpost in Pelt een groot konvooi naar de Pools-Oekraïense grens. Daar leverden zij materiaal af dat bestemd is voor brandweermannen en -vrouwen in Oekraïne. Hulpverleningszones vanuit heel Vlaanderen hebben spullen ingezameld voor de Oekraïense brandweermannen- en vrouwen.

“Met Netwerk Brandweer, een samenwerkingsverband van de 20 Vlaamse hulpverleningszones, hebben we een oproep gedaan en heel wat spullen kunnen verzamelen voor de mensen ter plaatse”, legt brandweerman Niels Bouwens uit. “Zo hebben we nu 300 brandweerpakken en ook heel wat helmen, laarzen … kunnen afleveren. Eigenlijk al het materiaal dat onze Oekraïense collega’s nodig hebben om branden te bestrijden.”

Het materiaal dat we hebben gestuurd, komt uit heel Vlaanderen en is ook netjes gecontroleerd. “Sommige spullen zijn tweedehands, maar nog in orde en andere dingen zijn dan weer volledig nieuw maar ongebruikt, bijvoorbeeld door de aankoop van nieuwere types”, klinkt het. “Op die manier hopen we tegemoet te komen aan de noden die leven op het terrein ter plaatse”.

BRANDWEER IN MOEILIJKHEDEN

De Vlaamse brandweercollega’s zijn bezorgd over de situatie in Oekraïne en vonden het hun plicht om bij te staan waar zij konden. De Oekraïense brandweer verkeert al sinds het begin van de oorlog in februari 2022 in moeilijkheden. Door de zware bombardementen moesten ze niet alleen vaak aan brandbestrijding doen, maar ook in uiterst moeilijke omstandigheden mensen redden uit brandende en instortende gebouwen. De Oekraïense brandweer vroeg dan ook de collega’s uit andere landen om hulp. Een oproep die de Vlaamse brandweer ten harte nam. Na deze oproep schoten de Vlaamse hulpverleningszones in actie: we zochten én vonden materialen en voertuigen die we zelf niet meer

gebruiken, maar die zeker nog dienst kunnen doen. “300 Oekraïense brandweermensen krijgen een ‘nieuw’ interventiepak, inclusief brandweerhelm en -laarzen. Ook worden er ziekenwagens en een autopomp geschonken. Verder verzamelden de hulpverleningszones heel wat materiaal voor brandbestrijding, technische en medische hulpverlening. Al het materiaal werd vooraf gecontroleerd om de goede werking te verzekeren”, stelt Niels Bouwens.

Ook aan de veiligheid van de Oekraïense hulpverleners werd gedacht. Een 50-tal kogelvrije vesten specifiek voor hulpverleners zijn onderweg om de collega’s in staat te stellen toch iets veiliger hun taken te volbrengen.

Het konvooi reed tot de Pools-Oekraïense grens naar een hub waar alle hulpgoederen worden verzameld en verdeeld. Een rit van ongeveer 1400 kilometer is natuurlijk niet te onderschatten dus 12 chauffeurs verleenden hun medewerking om dit alles tot een goed einde te brengen. “Wij kijken met een warm hart terug op deze actie. Wij hopen dat onze collega’s het materiaal goed kunnen inzetten en dat zij hun taak in veiligheid kunnen uitvoeren”, besluiten de deelnemers.

9

HOE HULPDIENSTEN BETER KUNNEN SAMENWERKEN OM

EEN GEZAMENLIJK DOEL TE BEREIKEN

Het is al een hele tijd duidelijk dat individuen, organisaties en netwerken moeten functioneren in een dynamische omgeving, waarbij ze voortdurend blootgesteld worden aan allerlei veranderingen met risico’s van dien. Er wordt dan ook vaak gezegd dat onze omgeving is niet statisch is, maar dynamisch. Uitgedrukt in de term: VUCA (wat staat voor Volatiel, Onzeker, Complex en Ambigu). In een VUCA-wereld moeten die organisaties en individuen anders gaan werken en leven om zich aan te passen aan de veranderende realiteit.

Die realiteit is ook dat disruptieve gebeurtenissen zich zelden plots en onverwacht manifesteren, ook al lijken ze in onze ogen plots en acuut voor te komen. Vaak gaat er een soort van incubatieperiode aan vooraf waarin de oorzaak van een toekomstige crisis sluimert, in gang gezet wordt of zich plots heel snel ontwikkeld. De COVID-19 pandemie is daar een goed voorbeeld van: het coronavirus sluimerde al een tijdje maar zorgde buiten China voor bijzonder weinig ongerustheid. Daardoor kon het zich razendsnel verspreiden en leiden tot een wereldwijde pandemie. Achteraf was dat

wel duidelijk, maar op het moment zelf was het bijna onmogelijk in te schatten hoe de verspreiding zou lopen. Met die wijsheid in het achterhoofd moeten we ons realiseren dat een crisis zelden een plotse en onverwachtte gebeurtenis is, maar eerder een complex proces, en waar we bijgevolg ons op kunnen voorbereiden, tijdig signalen moeten trachten te detecteren om vervolgens klaar te zijn om snel en adequaat te anticiperen en te interveniëren indien een gebeurtenis zich voortdoet.

STRATEGISCHE DENKOEFENING TUSSEN HULPDIENSTEN

Tijdens drie online sessies, gespreid tussen 24 januari en 17 februari 2022, werd met een 15-tal deelnemers (voornamelijk zonecommandanten, inclusief twee collega’s uit Wallonië) nagedacht over de vraag hoe ze een crisis die meerdere dagen of zelfs weken duurt, en waarbij de capaciteit van de eigen hulpverleningszone tekortschiet, kunnen aanpakken. Om een dergelijke crisis bevattelijk te maken werd gerefereerd naar de overstromingen in de Vesdervallei in juli 2021. Daarbij werden gelijkaardige fluviale en pluviale waarden gehanteerd en die vervolgens geplot op enkele Vlaamse steden en regio’s (Antwerpen, Gent, Hasselt en Genk, Oostende, Leuven en omgeving) op basis van modellen op waterinfo.

10

be. Dit gaf duidelijk weer dat een dergelijk scenario, onafhankelijk van waar het zich in Vlaanderen zou voordoen, zou leiden tot een massaal aantal ondergelopen kelders, wegen die onberijdbaar en onbereikbaar zijn, industriezones die blank komen te staan, e.d. Kortom, de schade zou dan zo groot zijn dat de capaciteit van de eigen hulpverleningszone overschreden wordt en dat men gedurende dagen of misschien wel weken een tekort zou hebben aan mensen en middelen om de gevolgen van een dergelijke overstroming aan te pakken.

Er werd in drie rondes gewerkt, waarbij er telkens dieper op de problematiek werd ingegaan en teruggegrepen naar eerder geformuleerde antwoorden of suggesties voor oplossingen. Op die manier kwamen we tot een breed scala aan suggesties, voorstellen en inzichten. Met die input werd op 19 mei een fysieke bijeenkomst georganiseerd in Meise. Naast een aantal zonecommandanten die deel hadden genomen aan de online sessies werd deze groep uitgebreid met vertegenwoordigers van de andere hulpverleningsdisciplines (defensie, politie, civiele bescherming, communicatie), en afgevaardigden van het Rode Kruis Vlaanderen, de FOD Volksgezondheid en het kabinet van de Minister van Binnenlandse Zaken. Op die manier konden niet enkel de aannames die werden gemaakt tijdens de online sessies worden ontkracht of bevestigd, maar kon er ook samen nagedacht worden over hoe hulpdiensten beter en efficiënter met elkaar kunnen samenwerken tijdens grootschalige crises.

Tot slot werd door Thuline Formesyn een diepere analyse gemaakt van het aanwezig niveau van Crisis Governance bij de Vlaamse Hulpverleningszones. ‘Crisis Governance’ is de term die wordt gebruikt om de efficiëntie van het huidige crisisbestrijdingsnetwerk van de brandweer te meten. Crisis Governance biedt een strategische visie om de bestuur en organisatie van het organisatienetwerk te bestuderen, waarbij de focus ligt op drie aspecten, namelijk de aanwezigheid van middelen-integratie tussen de verschillende hulpverleningszones, de efficiëntie van de werkprocessen en de efficiëntie van operationele en beleidscoördinatie. Dit onderzoek was de basis voor haar Masterthesis in de veiligheidswetenschappen aan de Universiteit Antwerpen.

IMPACT DAARVAN OP OPERATIES

Onze (organisatie)systemen en samenwerkingsverbanden zijn ook complexer geworden. Bijgevolg, moeten we onze visie op crisis en crisisbeheer bijstellen. We kunnen niet langer uitgaan van één onverwachte gebeurtenis naar een plotse en uitzonderlijke crisissituatie. Meer gepast is het om te

vertrekken vanuit het idee dat chaos normaal is waarbij de kleinste gebeurtenis voortdurend onze samenleving onderuit kan halen of toch sterk kan hinderen. Aan de basis van deze chaos liggen non-lineaire problemen, of problemen die zich niet rechtlijnig uiten. Bijgevolg werkt een lineaire aanpak (op basis van plannen en procedures) van non-lineaire problemen zelden. De wereld is hopeloos complex geworden, en wij mensen blijven irrationeel desondanks al onze data en technologie. Niet moeilijk dus dat we zelden alles meteen onder controle krijgen!

EEN COÖRDINATIE- EN COÖPERATIEVRAAGSTUK

Goed crisismanagement is dus meer dan optreden na een crisis, het is een vraagstuk van hoe je zowel voor als tijdens een crisis activiteiten in overeenstemming gaat brengen om een gemeenschappelijk doel of een maatschappelijke uitdaging te realiseren. Met ‘activiteiten in overeenstemming brengen’ bedoelen we mensen en middelen samen brengen én ervoor zorgen dat er wordt samengewerk. Dit organiseren onder stress is makkelijker gezegd dan gedaan, waardoor bij crisismanagement heel vaak de aandacht uitgaat naar ‘de organisatie’. Of anders gesteld: wie heeft welke bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Ook al is dit zeker van belang, toch wordt er zelden vertrokken vanuit de vraag wat de gezamenlijke doelstelling is. Als die vraag omtrent doelstelling pas aan bod komt als een of meerdere organisaties zich in een crisistoestand begeven, dan wordt zowel de coördinatie als de coöperatie een bijzonder lastige opgave.

11

WICKED PROBLEMS

Als we met een sociologische bril naar enkele recente crises kijken (vb. overstromingen, pandemie, inflatie, etc.) dan kunnen we die als ‘wicked problems’ omschrijven. Letterlijk vertaald zijn het lastige, netelige, gemene problemen. Een wicked problem is een emergent (meta-) probleem, het is uniek, de volledige omvang noch de precieze oplossing zijn gekend. Typische wicked problems zijn bijvoorbeeld (kinder)armoede, de woon-en zorgsituatie van onze ouder wordende bevolking, sociale uitsluiting of klimaatverandering. Kenmerkend is dat elke betrokkene deze problemen anders kan bekijken, allemaal met een beetje waarde en een beetje niet-waarde. Moet je voor groepsimmuniteit gaan of niet, moet je als overheid brandstofprijzen gaan reguleren of niet, oorlogsvluchtelingen gaan integreren of isoleren, etc. Alle experts met een mening hierover hebben gelijk en tegelijk ongelijk.

Een wicked problem kan je daarom onmogelijk benaderen als een louter (bekend) probleem, simpelweg omdat je vooraf niet weet wat werkt en wat niet werkt. Bijgevolg moeten we dergelijke problemen breder aanpakken, als een maatschappelijke uitdaging die evolueert. En dat doen we best door ons te focussen op de wisselwerking tussen enerzijds hoe vooruitziend (anticipatief) we moeten zijn bij een crisis en anderzijds hoe we meerdere partijen (disciplines) samenbrengen en ze laten samenwerken om deze uitdaging het hoofd te bieden. Dit betekent ook dat we afscheid moeten nemen van het idee dat één oplossing voor het probleem vandaag ook zal werken voor de uitdaging van morgen en overmorgen.

ORGANISEREN IN NETWERKEN

Om maatschappelijke uitdagingen te beantwoorden, wordt steeds vaker ingezet op organisatienetwerken. Dit is een andere organisatievorm dan één conventionele hiërarchisch, verticaal geïntegreerde organisatie zoals een hulpverle-

ningszone. Een organisatienetwerk betreft een doelgerichte groep van drie of meer organisaties die met elkaar samenwerken om een doel te bereiken dat de organisaties op zichzelf niet kunnen realiseren. Met deze organisatievorm wordt de nadruk gelegd op de relaties tussen organisaties om middelen te verdelen en gemeenschappelijke activiteiten te coordineren en te controleren.

Om deze organisatievorm te doen slagen moet echter aan drie randvoorwaarden worden voldaan:

• Samenbrengen en integreren van mensen en middelen: enkel de aanwezigheid van voldoende middelen is geen garantie om een systeem te laten functioneren; het gaat over zowel het samenbrengen als het integreren ervan,

• Probleemoplossend vermogen: het ontwikkelen en toepassen van een gezamenlijk proces om problemen aan te pakken, gecoördineerd te werken, en dat over disciplines heen,

• Zelfregulatie: op basis van informele autoriteit wordt een systeem opgezet in functie van coördinatie en controle binnen en tussen de verschillende samenwerkende organisaties.

Dit sluit aan bij het recente ‘netwerk-denken’ bij crisisbeheer, waarbij niet één organisatie een ‘wicked problem’ kan aanpakken, maar best beroep doet op een netwerk van organisaties dat een gemeenschappelijk doel definieert, deze opgave verdeelt en toewijst in activiteiten, en deze activiteiten coördineert met respect voor de eigenheid van elk van de netwerkpartners. Recent wetenschappelijk onderzoek toont aan dat dit een succesvolle manier blijkt om grootschalige crises adequaat aan te pakken. Een vereiste is wel dat een dergelijk netwerk uitgebouwd en operationeel is vóór een crisis plaats vindt (of in brandweertermen: in de koude fase). Met ander woorden: als er bij de aanvang van een crisis nog afspraken moeten worden gemaakt over coördinatie en cooperatie, dan hink je sowieso al achterop. Voor de brandweer betekent dit bijvoorbeeld dat er moet gewerkt worden aan het bovenzonale netwerk om met zeer grootschalige crisissen om te kunnen gaan. Het gaat dan niet om het zoveelste plan op te stellen, maar wel te werken aan de integratie, het probleemoplossende vermogen en de capaciteit om tot zelfregulatie te komen wanneer het echt warm wordt en zones te klein om het probleem alleen op te lossen.

12
Deze en andere conclusies worden momenteel verwerkt tot een rapport dat zal overhandigd worden aan de raad van zonecommandanten.

MINISCHAAR HOLMATRO CCU10

ACCU-AANGEDREVEN ONTWERP

• Direct gebruiksklaar

• Maximale bewegingsvrijheid

• Vereist minimale ruimte in het reddingsvoertuig

GEAVANCEERDE ACCUTECHNOLOGIE

• Tot 70 keer knippen met één 2Ah accu

• Ledverlichting aangesloten op hoofdaccu

• Onderdeel van het Cordles Alliance System (CAS): Accu compatibel met andere professionele elektrische gereedschappen

SUPERIEURE KNIPPRESTATIE

• Unieke gekantelde schaarbek voor meer vrijheid bij het positioneren van het gereedschap

• Geschikt voor het doorknippen van autopedalen, stuurwielen, hoofdsteunen, betonijzer, hekken, stalen staven en kettingen

VANASSCHE FFE NV | Brugsesteenweg 8 | B-8531 HARELBEKE | Tel. +32 (0) 56 710 130 | info@vanassche-fire.be | www.vanassche-fire.be HOLMATRO
PRESENTEERT :
RESCUE EQUIPMENT

PERSOONLIJKE MAYDAYS

Voor een mayday tijdens een interventie trainen we en oefenen we regelmatig. Maar hoe geef ik een persoonlijke mayday door, buiten een interventiesituatie? Het toepassen van een mayday voor onze mentale gezondheid en onze persoonlijke stresssituaties trainen we best ook!

Je hebt geen enkel zicht, je luistert en voelt, plat op je buik of je het jonge meisje dat nog steeds binnen is volgens de informatie die je ontvangen hebt, kan vinden. Vlammen en dichte rook zijn overal rond je. Je voelt de aanwezigheid van je collega wanneer hij je laars aanraakt terwijl je op de grond verder vordert op de tweede verdieping. De zware donkere rook dwingt je nog dichter bij de grond. Het wordt heter en ergens voor je zie je de gloed van het vuur. Je collega blijft aan de deur terwijl je de ruimte controleert. Je ademt zwaarder. Je collega ook. De adrenaline vertroebelt je beoordelingsvermogen. De kamer is leeg en terwijl je je naar de deur begeeft, gaat je collega de ruimte aan de overkant van de gang binnen.

“Iedereen maakt moeilijke periodes mee in zijn privéleven. Hebben wij genoeg aandacht voor de noden van onze ploegleden en bieden wij hen de nodige hulp aan?” vraagt Pribyl zich af.

Net op het moment dat je de deur achter je sluit, schreeuwt je partner. Het dak begeeft het en de zolder stort naar beneden. Ook de kamer stort in elkaar, je wordt tegen de vloer gedrukt en het enige wat je kan doen is hopen dat jullie er beiden levend uit komen. Er liggen nu spanten, isolatie, dozen met kerstversieringen en archiefdozen bovenop je. Je hoort je collega schreeuwen. Hij heeft het iets moeilijker dan jij: meer spanten en dozen vallen op hem, sommige brandend.

Je beseft dat er geen mogelijkheid meer is om jezelf uit dat kluwen te redden, laat staan je collega te helpen. Je Bodyguard gaat in alarm want die merkt dat je blijft stilliggen. Je vloekt. Het ondenkbare is gebeurd. Je weet wat je moet doen: je moet een mayday uitsturen. Het alarm van je bodyguard stoort enorm. Met één hand lukt het je om je PTT te bereiken. Je kan je andere arm net genoeg bewegen om het dodemansalarm van de bodyguard uit te schakelen. Oef … je hebt 30 seconden om je short mayday uit te sturen: MAYDAY!

Je hebt hiervoor getraind. Je bent hierop voorbereid. Dit was je grootste angst. Het is gebeurd. Een ogenblik later galmt de sirene buiten en iedereen verlaat het gebouw. Het alarm van de Bodyguard van je collega wordt geactiveerd, het jouwe volgt en deze keer is er geen ontsnappen aan. Je hoort je ploeg buiten alles in het werk stellen om naar jullie toe te komen. De ladders slaan tegen de buitenmuren en de zijkant van het huis, een tweede keer breken ze een raam. Water komt door het dak naar binnen, de ladder van de ladderwagen heeft eindelijk de juiste positie gevonden en richt de waterstraal op de vuurhaard. Iedereen reageert heel snel. Iedereen Ze weten wat er komt en wat verwacht wordt van ieder van hen. Je hebt een MAYDAY uitgestuurd, ze komen je halen.

Je opent je ogen en je bent in het ziekenhuis. Het is voorbij. Je bent veilig. De verpleegster stelt je gerust over je partner. Hij is ook wakker en in de kamer naast je.

“Hoe is het met het meisje?”, je slaagt erin deze vraag te stellen. Blijkt dat ze net voor jullie aankomst buiten geraakt is en in het huis van de buren aan het bekomen was. Het was voor niets, maar je weet dat je morgen opnieuw hetzelfde zou doen.

HULPELOOS VOELEN

Waarom is het zo normaal om een mayday uit te sturen tijdens een brandinterventie wanneer we in de problemen komen, maar aarzelen we om hulp in te roepen in ons privéleven of wanneer we merken dat we ongerust zijn over onze mentale gezondheid? Is het trots? Of schaamte? Is het aangeleerd machogedrag waardoor we ervan uitgaan dat we elk type situatie of tegenslag aankunnen en er zonder een schrammetje vanaf komen? Er zijn zo veel redenen om geen persoonlijke mayday uit te sturen, dat het bijna onbegonnen werk is om ze op te sommen.

14

We hebben het nodig om ons veilig voelen, niet alleen bij brand of in interventiesituaties maar ook in ons privéleven.

Hoe is het zo ver gekomen? Vaak beginnen we te beseffen dat er een probleem is. We zijn dan nog overtuigd dat we de confrontatie met het probleem aankunnen, we proberen het zelf op te lossen. Op zeker moment voelen we ons erdoor overweldigd. Het vreet aan je. Dat verergert het probleem, en dan beginnen we uitzichtloos beslissingen te nemen. In plaats van een persoonlijke mayday uit te sturen, sluiten we onszelf af van onze omgeving, proberen we zelfmedicatie, zoeken vluchten we in alcohol, drugs of eten en in sommige gevallen gaan we over op geweld.

Het is belangrijk om te begrijpen dat het OK is om hulp te vragen. We hebben het nodig om ons veilig voelen, niet alleen bij brand of in interventiesituaties maar ook in ons privéleven. Onrust in je privéleven brandt ons op de lange duur op. Daarnaast is ook het belangrijk voor leidinggevenden, om deze signalen in een vroeg stadium op te merken bij je manschappen, voordat deze escaleren.

HET PROBLEEM BEGRIJPEN

Van leidinggevenden bij de brandweer, die al jaren ervaring hebben in het omgaan met hun mensen, zouden we verwachten dat zij automatisch over de vereiste kennis en intuïtie beschikken om dergelijke signalen te detecteren en de stap te nemen om hen op weg te zetten naar de juiste omkadering of begeleiding.

Echter, zijn wij, als leidinggevenden, in staat om te zien welke ploegleden worstelen met één of meer problemen, die de werking van de ploeg, hun gezin of henzelf beïnvloeden? Kennen we onze collega’s echt? Weten we wat hen drijft? Hun leefwereld kennen en begrijpen zorgt ervoor dat we beter met hen kunnen praten. Het zorgt ervoor dat we ook beter met onze eigen bezorgdheden rekening houden.

In haar verslag van overlijdens van brandweermensen in de Verenigde Staten in 2020, citeert de NFPA de statistieken van de ‘Firefighter Behavioral Health Alliance’ (FBHA) waarin terug te vinden is dat 97 brandweermensen en 26 ziekenwagenmedewerkers overleden zijn door zelfmoord in 2020. bovendien, zo waarschuwt het rapport, is dit een probleem, net zoals kanker- en hartproblemen, dat de brandweermensen en ambulanciers blijft achtervolgen, ook na hun pensionering. Volgens de FBHA-statistieken waren bijna 1 op 5 brandweermensen of ambulanciers die overlijden door zelfmoord, gepensioneerd. Een vroege detectie en behandeling van dergelijke gezondheidsproblemen is essentieel om deze problematiek aan te pakken.

Er is ook vooruitgang in de Verenigde Staten betreffende deze problematiek. De NFPA 1500, de Arbeidsveiligheids-, Gezondheids- en Welzijnsprogramma’s voor Brandweer (Fire Department Occupational Safety, health and Wellness Program) eist toegang tot een gedrags- en gezondheidstool dat de mogelijkheid biedt om evaluatie- en behandelingsprogramma’s, advisering en behandeling van problemen zoals stress, alcoholmisbruik en drugsgebruik, angst, depressie, traumatische ervaringen, zelfmoordneigingen en persoonlijke problemen. Het doel van dit programma is de cultuur in de brandweerdiensten te laten evolueren, mensen helpen om signalen te herkennen, vooroordelen met betrekking tot mentale problemen en het vragen om hulp te veranderen, en ook begeleiding en hulp te voorzien na pensionering. Dit artikel is ook een oproep om deze dit een deel van de basiszorg te maken voor het personeel van brandweerzones, net zoals in sommige sectoren ISO-normen van toepassing zijn. Het blijft nodig om de aandacht te vestigen op het welzijn van brandweermensen en ambulanciers en cultuur te creëren van openheid en vertrouwen. Een evaluatie van de huidige situatie is wellicht een efficiënte eerste stap.

RESET EN HEREVALUEREN

Wat met de hulpmiddelen die tot onze beschikking staan? Zijn deze voldoende gekend binnen onze eigen muren? Kennen de leidinggevenden en de brandweermensen of ambulancemedewerkers voldoende de mogelijkheden die zij nu ter beschikking hebben.

Ga je, als leidinggevende, het gesprek aan met je manschappen? Het is ok ons bewust te worden van de mentale belasting van het beroep en het is ok om gas terug te nemen. Het is goed om je ervan te verzekeren dat, ook op privé-vlak, zorg gedragen wordt voor elkaar.

15

Het is ook nodig dat we eerlijk zijn met onszelf, de moeilijkheden die op ons pad komen en attent zijn op hetgeen iedereen meemaakt, zowel tijdens interventies als privé. Stel je dit scenario voor:

Eén van je medewerkers is het meest deskundige en het meest betrouwbare ploeglid. Dit is de persoon die als vrijwilliger op elke oproep antwoordt. Het maakt niet uit hoe ervaren de persoon is, ook hij kan onder behoorlijke stress staan. Misschien heeft hij in zijn hoofdberoep net meer verantwoordelijkheden gekregen. Misschien heeft zijn partner ernstige medische problemen die hij niet kan oplossen. Het kan ook zijn dat de tiener in huis door een wilde periode gaat. Bovendien gebruikt hij zijn weinige vrij tijd om ervoor te zorgen dat de ploeg voldoende getraind is en klaar staat voor de volgende interventie.

Een lid van je ploeg gaat door een moeilijke periode met haar gezin. Haar kinderen groeien op en hebben haar steeds minder nodig. Op de tijd die ze met hen heeft, wordt steeds beknibbeld door het constante overwerken door het gebrek aan personeel. Maar ze heeft het geld nodig want de eigenaar van haar huis heeft net de huur verhoogd. Ze is niet geslaagd voor haar examen van luitenant, wat extra financiële druk geeft. Ze slaagt er nipt aan om de maandelijks de eindjes aan elkaar te knopen en heeft net vernomen dat de werkgever van haar man, hem naar de andere kant van het land wil sturen.

Iedereen gaat door moeilijke momenten in het leven. De vraag is dan ook of we voldoende aandacht schenken aan wat je ploegleden nodig hebben op bepaalde momenten en kan je hen de ondersteuning geven die ze nodig hebben?

Bovendien, we moeten ook rekening houden met de hoeveelheid druk en stress die we ervaren tijdens de interventies. De tijd waarin “It’s part of the job” gangbaar was, is

voorbij. En, tijdens onze opleiding leren we te weinig over hoe om te gaan het constant geconfronteerd te zijn met overdosissen, zware interventies al dan niet met kinderen, schotwonden, branden met slachtoffers, interventies waar slachtoffers bevrijd moeten worden, door merg en been gaand geschreeuw van slachtoffers, leden van je team die gewond geraken of erger …

HOOG TIJD VOOR ACTIE

Ons bewust worden van alle hulpbronnen die (gratis) ter onzer beschikking staan is een eerste werkpunt voor ons allemaal. Wie bel ik wanneer één van mijn brandweermensen of ambulanciers door een donkere periode gaat? Hoe geef ik een mayday aan, buiten interventieomstandigheden? Kan ik mijn ploegmaat een zetje geven in de juiste richting? Als er meer en meer onrustwekkend gedrag voorkomt bij iemand, negeer je dit dan en denk je “Hij trekt zijn plan wel”?

Als je je been breekt, ga je naar de dokter. Als je je brein breekt, zou je hetzelfde moeten doen.

Wees attent op (soms subtiele) noodsignalen van collega’s. Niemand kan emoties blijven oppotten en erop vertrouwen dat iedereen zijn eigen problemen wel aankan is onrealistisch. De stempel die hoort bij mentale problemen vervaagt langzaam, wat betekent dat het hoog tijd is om actie te ondernemen voor onszelf en onze manschappen. Als je je been breekt, ga je naar de dokter. Als je je brein breekt, zou je hetzelfde moeten doen. Onthoud dat hulp inroepen voor jezelf even belangrijk is als een mayday geven wanneer het dak naar beneden komt - MAYDAY!

16

BRONNEN

BEHAVIORAL HEALTH RESOURCES

• Firefighter Behavioral Health Alliance

• Share The Load Program - National Volunteer Fire Council

• Peer Support Training - IAFF

• QPR Institute | Practical and Proven Suicide Prevention Training

• National Suicide Prevention Lifeline: 1-800-273-TALK (8255)

Tekst: James Pribyl

Met dank aan: Erik De Soir (kadering naar België) en Pieter Maes (brandweertechnische aanpassingen)

FireRescue1 Academy Support verleende op 2 juni 2022 toelating aan Netwerk Brandweer om het artikel

‘Personal Mayday’ te vertalen voor onze eigen hulpverleningszones, mits vermelding van de bron en de auteur. We willen dan ook FireRescue1 Academy Support daarvoor bedanken.

Het originele artikel via deze link te vinden:

Heb je na het lezen van dit artikel nood aan een gesprek, contacteer

• Een goede vriend, je partner of je collega;

• de interne preventieadviseur van je zone

• de vertrouwenspersoon van je zone (geheimhouding);

• De zelfmoordlijn 1813 (anoniem en gratis bellen of chatten)

17
Tijd voor iets nieuws? Versterk ons Fire & Safety team! Solliciteer op jobs.securitas.be Securitas NV - Sint-Lendriksborre 3 - 1120 Brussel - www.securitas.be Ondernemingsnummer: 0427.388.334 Vergund als bewakingsonderneming door FOD BiZa

IT’S OK NOT TO BE OK

Psychosociale opvang van leden van geüniformeerde diensten

Sedert ik er voor koos ervoor om als hulpverlener - eerst ambulancier en later ook brandweerman - de medemens bij te staan en als psycholoog ook aan de slag ging als vrijwillige eerstehulpverlener, zijn er heel wat interventies in mijn achterhoofd blijven hangen. Maar nooit stuurde ik zelf een persoonlijke mayday … Terwijl ik voor Defensie een model voor psychosociale begeleiding voor militairen en hun gezinnen, in de context van langdurige buitenlandse operaties, had vormgegeven, merkte ik dat er in het milieu van eerstehulpverleners geen aandacht werd geschonken aan emoties.

Ik merkte zelf dat er na bepaalde interventies niet meer gelachen werd in de vrachtwagen op terugkeer van een interventie. Of hoe bepaalde collega’s zich na de interventie snel uit de voeten maakten terwijl anderen zich vastklampten aan collega’s en/of de toog. De aanblik van een verminkt slachtoffer na een verkeersongeval of de geur van een verbrande man die je net uit een brandend huis haalt, het gekrijs van een moeder wiens baby gereanimeerd wordt, indrukken die je niet loslaten. Interventies die erg veel vergen van een hulpverlener en angst kunnen inboezemen voor een volgende gelijkaardige interventie. Eén ding is zeker: geen enkele brandweerman of ambulancier is van beton! What makes you, breaks you! Of: wat je overtuigde om brandweerman te worden - namelijk het helpen van mensen in nood - kan je uiteindelijk ook breken. In 1993 stichtte ik het Fire Stress Team vanuit het brandweerkorps in Leopoldsburg. Kort voordien was ik binnen Defensie medeoprichter van het Centrum voor Crisis Psychologie (CCP) in het Militair Hospitaal Koningin Astrid (MHKA) in de nasleep van grootschalige rampen als het Heizeldrama (1985) en het zinken van de Herald of Free Enterprise voor de kust van Zeebrugge (1987). In diezelfde periode werd ook binnen de Federale Politie het Stressteam opgericht en iets later ontstond de dienst Appui Psychologique aux Intervenants (API) in de schoot van het Institut Provincial de Formation in Jurbise (Henegouwen). Dit is bijna 30 jaar geleden en intussen ontstonden in heel wat organisaties interne opvang teams.

ACUTE EN UITGESTELDE OPVANG

Op het vlak van wetenschappelijk onderzoek naar de impact van ingrijpende gebeurtenissen is er de laatste jaren heel wat vooruitgang geboekt. Toen Jeffrey Mitchell en John Ever-

ly in het begin van de jaren ’90 hun ‘critical incident stress management’-model introduceerden als ‘goede praktijken’ voor de acute en uitgestelde opvang van het personeel van geüniformeerde diensten, moesten in de Europa de eerste stappen inzake peer support of collegiale ondersteuning nog worden gezet.

In Nederland werd snel geschakeld en na enkele rampen ontstonden er de COT (Collegiale Opvang Teams) en BOT (Bedrijfsopvang Teams). Er was ook snel veel meer onderzoek naar de impact van calamiteiten en rampen op het personeel van politie- en hulpdiensten. Het inzicht groeide dat er meer aandacht moest worden besteed aan de aard van een interventie: opvang na een traumatiserende interventie, waarvan de ingrediënten vooral de mate van opwinding en bedreiging zijn, is immers niet hetzelfde als de opvang die nodig is na interventies waarin vooral sprake is van het dramatisch overlijden van slachtoffers of langdurige uitputtende interventies. Soms is zelfs zwijgen beter dan praten. En … de grootste voorspeller van post-interventie symptomen is de mentale toestand - mede bepaalde door voorafgaande negatieve gebeurtenissen - in het leven van de hulpverlener voorafgaand aan de ingrijpende interventie. Watchful waiting of aandachtig de betrokken hulpverleners blijven opvolgen, kan even zinvol zijn. En er werden op basis van gericht onderzoek richtlijnen vormgegeven inzake de psychosociale opvang geüniformeerden (zie https://www.impactkenniscentrum.nl/nl/producten/richtlijn-psychosocialeondersteuning-geuniformeerden).

De grootste voorspeller van post-interventie symptomen is de mentale toestand - mede bepaalde door voorafgaande negatieve levensgebeurtenissen - van de hulpverlener voorafgaand aan de ingrijpende interventie.

18

In België werd erg weinig onderzoek verricht. Richtinggevend onderzoek was er sedert medio jaren ’90 (vanwege de auteur van onderhavig artikel) naar de impact van ingrijpende gebeurtenissen bij de brandweer en de politie. Het eerste grootschalig onderzoek naar de impact van een ramp op de leden van de hulpdiensten en de politie was er n.a.v. de rampen van Pécrot (treinramp, 2001) en Gellingen (gasontploffing, 2004).

ZORGCOLLEGA’S

Inmiddels werden een paar honderd zorgcollega’s gevormd - zowel in het schoot van het FiST als in andere teams van zorgcollega’s - om zowel acute als uitgestelde opvang te bieden. Sedert 29 mei 2020 zijn de eindtermen voor opleiding van zorgcollega’s (FiST-API) opgenomen in een MB (https://www.securitecivile.be/nl/ ministerieel-besluit-van-29-mei-2020-betreffende-deopleiding-en-het-getuigschrift-fist-api-antenne) dat beschrijft hoe een netwerk van Antennes, Debriefers en Supervisoren kan worden getraind. In samenwerking met externe preventiediensten wordt momenteel voorzien in de nodige collega-bijstandsprogramma’s om de leden van geünifor-

meerde diensten op een juiste wijze te ondersteunen met psychosociale begeleiding.

In Vlaanderen werd in 2019 de FiST Vlaanderen vzw gesticht en voor elke provincie bestaat er een FiST-staf die voorziet in een gelaagde structuur van antennes, debriefers, zonale coördinatoren en supervisoren. De hulpverlening is uitgebouwd op verschillende niveaus met specifieke taken. Een aantal zones volgen het Nederlands systeem met een ‘Collegiaal OndersteuningsTeam (COT) of zorgen voor ondersteuning vanuit de privé sector.

BRONNEN

• Visietekst FiST Limburg

• Boek, Op het netvlies gebrand, E. De Soir, 2000, Garant

• Boek, Mensen in nood. Crisisopvang bij trauma, E. De Soir, 2020, XOD

Auteur: Erik De Soir, Doctor in de Psychologie (Universiteit Utrecht) en in de Sociale en Militaire Wetenschappen (Koninklijke Militaire School).

BRANDWEERLAARS VOLCANO C PBI

HI3+CI+AN EN-ISO 15090:2012

Brandweerlaars voor professioneel gebruik in zwart water –en vuurbestendig PBI en microfiber met:

KETTINGZAAGBESCHERMING EN ISO 17249 – CLASS 2

CROSSTECH VOERING: BESCHERMING TEGEN PENETRATIE VAN BLOED EN ANDERE LICHAAMSVLOEISTOFFEN

ANTI-PERFORATIEZOOL HTP (HIGH TENACITY POLYESTER)

ANTISTATISCHE OLIEBESTENDIGE RUBBEREN ZOOL

BESCHERMNEUS IN VINCAP® COMPOSIET MET RUBBEREN OVERNEUS

BRANDWERENDE 3M® REFLECTOR

ULTRALICHT (990G/LAARS) EN FLEXIBEL

WASBAAR OP 30°C

Ref: 1051421

Ref: 1051420 met BOA sluiting

19
WWW.VDP.COM
Software met een hart voor hulpverleningsdiensten WWW.ABIWARE.BE FUTURE PROOF ERUTUF FOORP

HET UITGANGSUNIFORM, EEN MUST?

1 INLEIDING

Op het moment dat ik dit schrijf, is het zondagmorgen 27 maart ’22. Voor velen is dit een dag zonder veel betekenis. Voor de mensen van de 10de compagnie van de Brusselse brandweer is dit de dag na de begrafenis van adjudant JeanFrançois Spelmans. Gisteren hebben we, samen met de andere Brusselse compagnieën en delegaties uit binnen- en buitenland, afscheid genomen van onze betreurde collega die tien dagen geleden om het leven kwam bij het bestrijden van een brand.

Het was een mooie uitvaart in de Basiliek van Koekelberg. Gedurende één week is door zeer veel mensen bergen werk verzet om te komen tot deze ceremonie. Het is mooi en heel bijzonder om te zien hoe een grote groep van mensen met diverse achtergrond, leeftijd, functie, ervaring, visie … in staat is alle verschillen opzij te zetten en samen te werken. Door zo’n samenwerking komen fantastische zaken tot stand. Zelfs op emotioneel zeer moeilijke momenten …

Persoonlijk heb ik geen militaire ervaring. De legerdienst was in België al opgeschort alvorens ik afstudeerde. Mijn collega’s die wel militair geweest zijn spreken af en toe over de esprit de corps die ze missen bij de brandweer. Tot gisteren, tot de voorbije week begreep ik niet ten volle wat ze daarmee be-

doelden. Misschien begrijp ik het nog steeds niet helemaal. Toch heb ik in de voorbije week een verenigde organisatie aan het werk gezien en een beetje esprit de corps mogen voelen. Dit terwijl we meestal voor een stuk gehinderd worden door meningsverschillen, ego’s, gekwetste gevoelens …

Eén item waar de voorbije week echter wel hevig over gediscussieerd werd, is de rol van het uitgangsuniform. En daarover gaat deze tekst.

2 HET UITGANGSUNIFORM BIJ DE BRANDWEER

Tot voor kort had iedereen van ons in België een uitgangsuniform. Hoewel we het in ons bezit hadden, gebruikten we het heel weinig. Vaak trokken we het aan om naar congressen te gaan, voor de viering (en het eventueel bijhorend feest) van Sint-Barbara of voor ceremoniële activiteiten (zoals een uitvaart).

In de afgelopen jaren hebben steeds meer hulpverleningszones beslist om niet meer te investeren in een uitgangsuniform. Een dergelijk uniform kost natuurlijk wel wat geld. Op een termijn van 30 jaar spaar je zo al snel een paar honderdduizend euro uit.

3 WAT IS HET GEVOLG?

Als niet iedereen beschikt over een uitgangsuniform, dan is het ook niet meer mogelijk om als groep in uitgangsuniform naar een event te gaan Zo ook heeft de hulpverleningszone waar ik actief ben als vrijwilliger beslist om niet meer te investeren in het uitgangsuniform, wat heeft geleid tot een discussie over de kledij voor het Barbarafeest.

Enerzijds heb je de jonge garde die geen uitgangsuniform heeft en het dus niet kan dragen op de Barbaraviering. Indien beslist wordt dat het feest plaatsvindt in uitgangsuniform, dan krijgen zij het gevoel dat ze er niet bij horen. Anderzijds hebben de oude (gepensioneerde) garde geen werkkledij.

Zij vallen dus uit de boot op het moment dat beslist wordt om het feest in werkkledij te vieren. Het niet investeren in

21
figuur 1 Ontmoeting tussen enkele brandweermensen en de minister van Binnenlandse Zaken op de nationale feestdag. Zou dit evenveel effect hebben in werkkledij? (Foto: Rani Dillen)

een uitgangsuniform leidt dus tot het visueel splitsen van de groep in jong en oud of tot het verbreken van verbondenheid (en misschien zelfs tot verdeeldheid). Terwijl Barbara net een moment is van verbondenheid, eenheid en samenhorigheid.

Het is immers mede dankzij deze verbondenheid dat de brug tussen jong en oud wordt gemaakt. Van de oude (gepensioneerde) garde hebben we in het begin van onze carrière veel geleerd. Zo hebben we in Oostkamp een 90-jarige oud-dienstchef die nog naar alle activiteiten komt: Antoon Musschoot of “Tone” voor de vrienden en een levende legende binnen onze brandweer. De man ging begin jaren ’90 met pensioen. Bijna niemand van de actieve brandweermensen heeft hem nog gekend als brandweercommandant. En toch kennen we hem allemaal en is er respect van iedereen. Op een event als Barbara wordt het immers direct duidelijk: Zijn kapiteinsuniform, met het kroontje dat de dienstchefs vroeger op hun mouw droegen, verraadt welke rol hij bij ons vervulde.

Over de hele wereld worden uniformen gebruikt om uit te drukken dat men lid is van een groep, om cohesie te bevorderen. Wie kent niet het uitgangsuniform van de US Navy of het US Marine corps? Er zijn duidelijke verschillen en dat heeft een reden. Een uniform zorgt namelijk voor de ontwikkeling van groepsgevoel. Militairen moeten 100% op elkaar kunnen vertrouwen. Groepsgevoel is daar zeer belangrijk. Op een manier is dat ook zo bij sportclubs: ook zij hebben truitjes en een trainingspak die hen onderscheiden van andere teams.

Door het afvoeren van het uitgangsuniform valt nu een stuk van de cohesie weg en dat vind ik jammer. Het is een stukje verbondenheid dat ik ga missen.

Dat gevoel valt echter in het niets bij de boosheid die ik gisteren voelde. Pieter De Keyster, een collega uit de brandweerzone Vlaams-Brabant West, verwoorde het zeer treffend: Terwijl het juist op moeilijke momenten belangrijk is om er uniform samen te staan, is er al verdeeldheid in kledij.

Ik heb die verdeeldheid pijnlijk aangevoeld. Verdeeldheid binnen onze groep: de meesten hebben nog een uitgangsuniform. Anderen hebben er ergens één geleend. Sommigen zijn ergens anders vrijwilliger en hebben hun uniform aangepast (het blauwe driehoekje vervangen door het rode). Nog anderen stonden er met een verkeerde graad op hun kledij. Zij hadden hun uniform niet kunnen aanpassen, wat hen een ongemakkelijk gevoel gaf. Blijkbaar vinden mensen dat toch erg belangrijk om een eenzelfde uniform te hebben als ze al die moeite doen …

Maar sommige van onze mensen hadden die mogelijkheid niet en stonden er dus in werkkledij. Wij, de 10de compagnie, vormden een erehaag van de straat naar de ingang van de basiliek. Er zitten 250 mensen in de 10de compagnie, 230 van hen waren aanwezig. Dat zegt zeer veel over het belang van deze gebeurtenis en de behoefte die mensen voelen om erbij te zijn.

22
figuur 2 De erehaag bij het afscheid van Jean-François Spelmans. De 230 leden van de 10de compagnie bezetten de rand van de oprijlaan van de Basiliek, aangevuld door mensen van de Brusselse politiezones. (Foto: Xavier Volcher)

De 10de compagnie is eigenlijk de verzamelnaam van alle mensen die op één bepaalde dag werken op 11 verschillende locaties in Brussel. De 10de bestaat uit de volgende groepen, die elk verschillende posten bemannen:

• De 11de: Helihaven (de hoofdkazerne), Cité (in de Brusselse vijfhoek, Het Sint-Pieterziekenhuis en het ziekenhuis St-Michel

• De 12de: Schaarbeek

• De 13de: Delta (in Etterbeek), UCL (in Woluwe) en het Sint-Elisabethziekenhuis

• De 14de: Anderlecht, Eikenbos (in Ukkel) en het Sint-Pieterziekenhuis

• De 15de: VUB (in Jette)

• De 19de: onze dispatching

• De officieren van de compagnie

In het dagelijkse leven heb ik de eer en het genoegen om leiding te mogen geven (of te proberen geven) aan deze ongelooflijke groep mensen, een vijver vol talent met daarin bergen kennis en ervaring.

In de erehaag kwam de structuur van onze groep terug. De erehaag begon bij de ingang van de Basiliek. Ik kreeg de eer om net naast de ingang te staan aan het hoofd van onze compagnie, vergezeld door onze officieren. Aan beide kanten van de oprijlaan kwamen vervolgens mensen van de 11de te staan, gevolgd door de collega’s van de 19de die ook in de Helihaven gestationeerd zijn. Daarna kwamen vervolgens de 12de, de 13de, de 14de en de 15de. Het was een zeer mooi en eervol gebaar aan onze overleden collega. Het is pakkend: zoveel mensen van dezelfde compagnie bij elkaar om samen afscheid te nemen van iemand van ons.

We wilden het vooral mooi en uniform maken. Uiteindelijk doen we dit alles ook voor de familie. Daarom wilden we uitgangsuniform en werkkledij niet mengen. Hierdoor moesten de nieuwere mensen achteraan plaatsnemen. Het gevolg was dat enkelingen niet bij hun groep konden staan. Hoe voelden ze zich daarbij?

Ik was alvast oprecht verdrietig en teleurgesteld. Het zou niet mogen dat onze mensen verdeeld zijn in kledij op zo’n emotioneel moment. De jongsten, die misschien het meest steun nodig hebben, zouden dan bij hun collega’s moeten staan.

De rouwstoet was ook indrukwekkend. De kist lag op een autoladder, die volhing met bloemen. Een tweede ladder met nog meer bloemen volgde. Erachter volgden honderden brandweermensen in werkkledij. Werkkledij is doodgewoon. We dragen het elke werkdag. Maar gisteren was het

die allemaal een uitgangstenue hadden aangehad? (Foto: Xavier Volcher)

niet doodgewoon. Er was iemand dood en daar is zeker niets gewoons aan. Werkkledij past niet op een dag als deze.

Hoeveel sterker was dat gebeuren niet geweest als alle brandweermensen in uniform waren gekomen? De vertegenwoordiger van de koning zit daar toch ook niet in battle dress?

3.1 Belonging

Mensen hebben allerlei behoeftes. Eén van die behoeftes is belonging. Mensen willen ergens bij horen: ze willen zich in groep ontwikkelen, erkenning krijgen, vriendschappen smeden met gelijkgestemde mensen … Dit alles leidt tot de ontwikkeling van hun zelfbeeld. Groepsgevoel of sterker Esprit de corps is een zeer krachtige emotie die ervoor zorgt dat mensen zich extra inspannen. Binnen een sterke groep spreken de groepsleden elkaar aan als iemand zijn of haar deel van het werk niet doet. Mensen geven elkaar dan ook erkenning voor de bijdragen die aan de groep geleverd wordt. Door al deze zaken is de groep zoveel meer dan de som van alle individuen.

Hierdoor heeft de afschaffing van het uitgangsuniform ook gevolgen voor het rekruteren van vrijwilligers. De brandweer in België heeft nood aan vrijwilligers. Statistieken tonen dat het steeds moeilijker is om die vrijwilligers te vinden. Hiervoor zijn natuurlijk verschillende redenen maar een factor die een rol speelt is de manier waarop de brandweer als groep naar buiten komt in de lokale gemeenschap waaruit men vrijwilligers wil rekruteren. Eén van de redenen waarom veel mensen bij de vrijwillige brandweer komen is om deel uit te maken van de groep met die fantastische uitstraling:

23
figuur 3 Aan de linkerkant van de foto is de erehaag te zien. Aan de rechterkant van de foto is de rest van de rouwstoet te zien: honderden brandweermensen, weliswaar in werkkledij. Hoeveel sterker was dit niet geweest als

mensen die anderen gaan helpen met zwaailicht en sirene, mannen en vrouwen in uniform …

En net in een tijd waar men moeilijk vrijwilligers vindt, wordt het uitgangsuniform afgeschaft.

De congressen van BVV werden vroeger ook altijd in uitgangsuniform bijgewoond. Ik ben daar altijd graag naartoe geweest. Die honderden brandweermensen in uniform, dat heeft iets. Die verbondenheid komt weer naar boven. Op zo’n plek zijn er honderden mensen die je niet kent. Ze komen van plaatsen die je niet eens weet liggen. Maar toch voel je jezelf verbonden met hen. Zoiets is ongelooflijk sterk en ik denk dat we het moeten behouden.

Beroepsmensen hebben evengoed nood aan belonging Voor beide groepen geldt dat een sterke esprit de corps erg belangrijk is. Een uitgangsuniform kan helpen bij het ondersteunen van dat groepsgevoel.

4 MOGELIJKHEDEN

Iets dat je van veel brandweermensen hoort, is dat het uniform enkel gebruikt wordt voor begrafenissen. Adj. Stef Vandersmissen bekijkt het als volgt: Het liefst van al zou ik dat mogen verbranden … 99% van de keren dat ik dat aan heb gehad, was het om een collega te begraven …

Moet het zo zijn? Kan het niet anders?

4.1 Positieve link met het uniform vroeger

In vrijwillige brandweerkorpsen is het/was het de traditie dat het Barbarafeest in uitgangsuniform werd gevierd. Er is dan een link tussen iets positiefs en het uitgangsuniform. De meeste vrijwilligers gaan jaarlijks naar de Barbaraviering maar gaan gelukkig niet elk jaar naar een begrafenis. Het positieve weegt dus door.

Zoals overal, treden bij de brandweer mensen in het huwelijk. Af en toe doet iemand dat in zijn uitgangsuniform. Wat zegt dat over het belang dat die persoon hecht aan dat uniform? De voorbeelden zijn legio van collega brandweermensen die het getrouwde paar in uitgangsuniform opwachten aan de uitgang van de kerk of het stadhuis. Ook dit zijn voorbeelden van de positieve rol die het uitgangsuniform speelt. Het zijn mooie momenten in het leven van onze mensen en ze worden gevierd in uitgangsuniform. Het feit dat we daar in uitgangsuniform zijn, geeft meer cachet aan de gebeurtenis. Zoiets heb je niet of minder in werkkledij of interventiekledij.

4.2 En de toekomst

Na de brandweerhervorming vinden we onszelf allemaal terug in organisaties die groter geworden zijn. De meeste van die organisaties worstelen daarmee. Het is moeilijker om de sociale cohesie te behouden. De afstand tussen de leiding en de mensen op de werkvloer is groter geworden: geografisch (het management zit dikwijls niet meer in een brandweerkazerne) maar ook figuurlijk (de mensen van het basiskader krijgen de mensen van het hoger kader zelden te spreken). Zowel bij vrijwilligers als bij beroepspersoneel leeft het idee dat het management in een ivoren toren zit. De perceptie is dat de (hoge) officieren niet wakker liggen over hoe de mensen op het terrein zich voelen. Ik schrijf bewust “de perceptie” want ik ben ervan overtuigd dat veel leidinggevenden het wél goed voor hebben met hun mensen. Zelf ben ik majoor. Ik lig letterlijk wakker over hoe ik een betere leider kan zijn voor onze mensen, over alle zaken waar ik tekortschiet, over zoveel dingen die te maken hebben met onze mensen … Ik ben zeker niet de perfecte officier maar ik durf wel zeggen dat de zorg voor het welzijn van onze mensen mij zeer nauw aan het hart ligt en dat ik daar dagelijks mee bezig ben.

De kern van dit verhaal is dat we nood hebben aan momenten waarbij de mensen op de werkvloer de kans krijgen om met hun (hogere) officieren te spreken. En dat die officieren de kans krijgen om te luisteren naar mensen die in hun organisatie werken maar die ze totaal niet kennen. Zo’n gesprekken zijn zeer interessant. Dikwijls hebben de mensen op de

24
“De brandweer heeft nood aan vrijwilligers, de vrijwilligers hebben nood aan belonging.”
figuur 4 De eedaflegging was vroeger ook een event in uitgangsuniform. In sommige organisaties is dat nog steeds het geval.

werkvloer een betere kijk op praktische aspecten dan wij, de officieren die die praktische aspecten zelf niet (meer) doen. Een aantal zones organiseert elk jaar een nieuwjaarsreceptie. Dit zijn momenten bij uitstek waarop er gesprekken kunnen gehouden worden tussen (hoge) officieren en mensen in de posten, die ze dikwijls lang niet gezien hebben. Waarom kan dat niet in uitgangsuniform? Het zou een positief event zijn met het uitgangsuniform. Het zou de cohesie ten goede komen. Bij de brandweer van New York organiseert men jaarlijks een event (los van een eventuele nieuwjaarsreceptie) waarbij mensen in de bloemetjes worden gezet. Het gaat dan over medewerkers die iets bijzonders gedaan hebben. Mensen hebben namelijk ook behoefte aan erkenning. We hebben ook in België medailles voor moed en zelfopoffering maar we doen daar zeer weinig mee. Nochtans worden in elke zone regelmatig echte heldendaden verricht. In zo’n geval verdienen mensen een medaille. Zoiets kan uitgereikt worden op een event in uitgangsuniform. Onze betreurde collega werd postuum tot adjudant gepromoveerd. Ook dat is een vorm van erkenning. Zoiets is symbolisch maar het is zo’n sterk signaal naar familie, vrienden en brandweermensen: de maatschappij waardeert jullie opofferingen … Waarom geen receptie houden als er promoties zijn in de zone? In uitgangsuniform! Een promotie is een belangrijk moment in de loopbaan van een brandweermens. Dikwijls is er jaren naartoe gewerkt, gestudeerd, examens afgelegd … Die mensen mogen in de bloemetjes gezet worden voor deze mijlpaal. Dit zijn allemaal events waarop het uitgangsuniform kan gebruikt worden. Behalve behoefte aan belonging of ergens bij horen en erkenning hebben mensen ook behoefte aan vieren. Laat ons dat meer doen binnen de brandweer. Door dat in uitgangsuniform te doen, creëren we rituelen en werken we tegelijkertijd aan de cohesie en esprit de corps in onze organisatie.

4.3 De financiering

Natuurlijk heeft een uitgangsuniform een kost. Daar staat tegenover dat veel mensen er een hele carrière mee doen. Wat kost zo’n uniform dan wel niet? 1000 €? Dat is 33 € per jaar op een carrière van 30 jaar. Zoiets lijkt een verwaarloosbaar bedrag. Voor de volledigheid hou ik hier wel nog geen rekening mee met de verborgen kosten zoals logistiek, personeelsverloop, wijziging van de maten, enz.

Natuurlijk kan je er ook anders naar kijken. Als je pakweg 1000 personen in dienst hebt, dan spreek je natuurlijk over een bedrag van 1 miljoen op 30 jaar (of 33.000€ per jaar). En daar kan je al eens iets anders van kopen …

Dat is juist. Maar daar staat tegenover dat interne cohesie ook van onschatbare waarde is. Deze zal leiden tot betere

figuur 5 De overhandiging van nieuwe voertuigen is een belangrijk moment voor de brandweer. Het uitgangsuniform geeft meer cachet aan zo’n gebeurtenis. Waarom kunnen we dit niet behouden? (Foto: Henri De Beul)

samenwerking, sociale controle, minder uitval … Investeren in uitgangskledij is ook een vorm van dankbaarheid van de zone naar haar medewerkers: We waarderen jullie inspanningen. De investering is dus niet alleen in kledij. Er wordt ook geïnvesteerd in alles wat er rond hangt: belonging, esprit de corps …

En is het niet zo dat er, met de hervorming, een grotere afstand is in onze zones? Veel mensen zich niet zo thuis voelen in de zone als ze zich vroeger thuis voelden in hun korps? Conclusie: we hebben meer esprit de corps nodig, niet minder.

5 NABESCHOUWING

Dit is een eerder emotioneel artikel en die emoties hangen dan ook sterk samen de begrafenis van gisteren. Daar heb ik echt ervaren wat het betekent als niet iedereen nog een uitgangsuniform heeft. Ik vond het geen aangenaam gevoel. Het voelt niet juist aan. Dit artikel is een oproep aan de brandweer om hier toch eens grondig over na te denken. Ik wil dit artikel opdragen aan adj. Jean-François Spelmans. Het ga je goed daarboven!

Afsluiten doe ik met een citaat van Carl Verstrepen: Een garagist gaat ook niet in zijn overall naar de begrafenis van een collega.

25
Karel Lambert

SPORT EN BRANDWEER

Brandweerkorpsen uit Beerse, Duffel en Harelbeke behalen medaille op Olympische Brandweerspelen

In het Sloveense Celje hebben 3 Vlaamse brandweerkorpsen dit weekend een medaille behaald op de Olympische Brandweerspelen. De korpsen van Beerse en Duffel wisten beiden een bronzen medaille te behalen in hun categorie. Harelbeke kon zelfs het zilver veroveren. “Dit is niet alleen een mooie prestatie, maar helpt ons ook bij het echte werk”, vertelt brandweerman Bob Wouters van het korps in Beerse.

Net zoals de echte Olympische Spelen vinden de Brandweerspelen om de 4 jaar plaats. Dit jaar vonden ze plaats in Celje in Slovenië. En de Belgische delegatie is niet van een kale reis teruggekomen. “Zowel ons korps als dat van Duffel wisten brons te bemachtigen”, zegt Bob Wouters van het brandweerkorps in Beerse. “Met Beerse doen we al voor de tiende keer mee. Als je ziet dat er 20 landen meedoen en elk land meerdere ploegen afvaardigt, denk ik dat we dit wel echt mogen vieren.”

BRANDWEERSPELEN ZONDER WATER

De ploegen deden mee aan verschillende disciplines. “Er zijn enkele estafetten”, legt de brandweerman uit. “Een ploeg bestaat uit 10 personen, waaronder 1 reserve. Elk lid moet 50 meter lopen en het parcours is voorzien van hindernissen zoals een buis waar je door moet of een muur waar je over moet geraken. Die wedstrijden zijn er telkens voor mannen en vrouwen.”

Maar het hoofdnummer is toch wel de standaardafleg of het “klaverblad” zoals het in het jargon genoemd wordt. “Wij doen mee aan de traditionele of droge spelen, zonder water dus. Maar de opstelling die we moeten opzetten, gebruiken we ook in het echt om open water uit een beek of een meer aan te zuigen. Via 2 slangen van 70 meter komt het water bij een pomp die het dan weer verdeelt over 2 aanvalslijnen

van 45 meter lang. Hier heeft elk teamlid een zeer specifieke functie om de constructie zo snel en juist mogelijk op te stellen.”

Een juiste uitvoering vergt ook heel wat harde training, zegt Wouters. “Elk jaar train je hard om het tot in de perfectie uit te voeren. Het jaar voor de Olympiade drijven we de training op. In mei zijn het telkens nationale kampioenschappen. In aanloop naar dit weekend hebben we bijna elke dag getraind. Maar dat is geen verloren moeite, want het helpt ons ook om onze job beter te doen.”

Bron: GVA

Fotograaf: RR

26
Foto’s: Bob Wouters

België behaalt 118 medailles op de World Police and Fire games 2022

De World Police and Fire Games zijn de internationale spelen voor personeel van politie, brandweer, douane en Dienst Justitiële Inrichtingen. Het kloppend hart van de spelen was dit jaar Rotterdam, maar er werden competities gehouden op meer dan 40 locaties verspreid over heel Nederland. Ook dit jaar was de Belgische brandweer terug massaal aanwezig tussen10.000 deelnemers uit 70 verschillende. Er werd gestreden in 63 sporten waaronder crossfit, atletiek, triatlon, waterpolo, kitesurfen en de ‘ultimate firefighter’. De World Police & Fire Games 2022 promoot sport als middel om ontmoetingen tussen eerstehulpverleners tot stand te brengen. Daarnaast is het doel om sportiviteit te stimuleren en respect te genereren voor al die hulpverleners die dag en nacht klaar staan.

Dit jaar was het motto dan ook: IN SPORT VERBINDEN WIJ

En het mag gezegd worden, onze collega’s hebben gestreden: 118 medailles werden behaald wat ons toch kleine landje op de 9e positie plaatste. Verschillende brandweerkorpsen toonde zich van hun beste kant in dit sportief evenement. Er werden 36 gouden, 35 zilveren en 47 bronzen medailles behaald.

Van de Belgische teams eindigde de Brusselse brandweer op

de eerste plaats met 11 gouden, 8 zilveren en 11 bronzen medailles.

Na de spelen werd tijdens een ceremonie de vlag overgedragen aan Winnipeg, de hoofdstad van de Canadese provincie Manitoba, die de spelen volgend jaar mag organiseren.

Opstart van een Conditiebeleid binnen uw hulpverleningszone

Uit wat bestaat een goed conditiebeleid?

Hoe bouw je dat best op?

Welke criteria en randvoorwaarden zijn belangrijk?

Het doel van de hulpverleningszones is immers brandweermensen voorzien van alle benodigde technische kennis en vaardigheden noodzakelijk om veilig te interveniëren, gecombineerd met een een goede gezondheid en de juiste fysieke conditie.

De missie van de werkgroep conditiebeleid is het aanreiken van een leidraad met vrijblijvende criteria voor de opstart van een conditiebeleid in een hulpverleningszone.

www.debrandweer.be/sites/default/files/2022-05/ Gids%20Conditiebeleid%20versie%205-2022.pdf

27
© Brusselse brandweer | Vier deelnemers van de Brusselse brandweer in Rotterdam.

VOOR IN JOUW BRANDWEERAGENDA …

WOENSDAG 12 EN DONDERDAG 13 OKTOBER 2022

BRANDWEEREVENT

Hart van Holland, Berencamperweg 12, 3861 MC Nijkerk

VRIJDAG 4 EN ZATERDAG 5 NOVEMBER 2022

BRANDWEERCONGRES

Deelname vanuit de Brandweer

• Deelname woensdag 12 oktober: € 195

• Deelname donderdag 13 oktober: € 195

• Deelname feestavond 12 oktober: € 95

• Kortingspakket (beide dagen & feestavond): € 450

Kledingvoorschrift: Uniform of diensttenue

Geen brandweer: smart casual

Blijven slapen nabij de eventlocatie? Boek je kamer via brandweercongres@devergaderstoel.nl.

Meer informatie en inschrijven op www.brandweernederland.nl/brandweerevent

DINSDAG 25 OKTOBER 2022

FIREFORUM CONGRES

Maison de la Poste - Tour & Taxi Brussel

Programma: www.fireforum.be/images/Congress/ FFC2022/fireforum-congres-2022-programma-v5-nl.pdf

Maak je keuze in het programma en vul deze in bij inschrijving. Erkenning door het KCCE als voortgezette opleiding zoals voorzien in het KB 18/11/2015 houdende de opleiding van de brandweer wordt aangevraagd. We plannen eveneens een bezoek aan het aanpalende “Gare Maritime”.

NOTEER OOK VOLGENDE EVENEMENTEN:

VRIJDAG 30 SEPTEMBER 2022

Brandweer Gits : Kaarting (16-22 uur)

ZONDAG 2 OKTOBER 2022

BW Oostkamp : Opendeurdag (8-17 uur)

Brandweer Gits : Kaarting (10-16 uur)

ZONDAG 9 OKTOBER 2022

BW Deinze : Opendeurdag (8-17 uur)

28
V.U. Hans Clarysse, Doorniksesteenweg 214a, 8500 Kortrijk MEER INFO OP WWW.BRANDWEERCONGRES.BE

TRAINING & PROFICIENCY COÖRDINATOR (M/V/X)

GEEF JE CARRIÈRE VLEUGELS!

Als luchthavenuitbater staat Brussels Airport Company aan het roer van de grootste luchthaven van België in het hart van Europa, Brussels Airport.

Wij geloven in een mooie en duurzame toekomst voor onze luchthaven en hebben de ambitie om van Brussels Airport de beste luchthaven van Europa te maken. Wilt u helpen onze luchthaven van morgen vorm te geven?

JOUW BESTEMMING?

Om ons departement Compliance & Operations Continuity te versterken, zijn we voor de brandweerdienst (Fire & Emergency Services) op zoek naar een Training & Proficiency coördinator (M/V/X)

JOUW VLUCHTINSTRUCTIES

Je bent verantwoordelijk voor het opstellen, coördineren en controleren van de trainings- en oefenprogramma’s van de brandweer zodat,

• deze in lijn liggen met de geldende wetgeving (ICAO-EASA-DGLVFOD WASO);

• een eenvormige training en opleiding over de verschillende ploegen heen bereikt wordt;

• het FES personeel het wettelijk vereiste en noodzakelijke kennisniveau bereikt en aanhoudt.

Je bent verantwoordelijk voor het opstellen, coördineren, organiseren en uitvoeren van:

• de train de trainer programma’s.

• algemene vaktechnische oefen- en trainingsprogramma’s

• opleidings- en evaluatieprogramma’s voor o.a. nieuwe medewerkers of functiehouders. Technische evaluatie FES personeel

Je bent verantwoordelijk voor het opstellen, uitvoeren en opvolgen van

• de technische evaluaties van het brandweerpersoneel.

• individuele technische evaluatierapporten.(proficiency checks)

• individuele opleidingsfiches van het FES personeel.

JOUW PASPOORT

• Je bent in het bezit van een Bachelor (of gelijkwaardig door ervaring)

• Je hebt al ervaring in het geven van brandweeropleiding (theorie) en training (praktijk)

• Je bent in het bezit van een rijbewijs C

• Je hebt sterke affiniteiten met de werking van een operationele brandweerdienst

• Je bent bereid om een luchthavenrijbewijs te behalen

• Je hebt een grondige kennis van courante (intranet, mail, Office toepassingen, …) en specifieke software (abifire, …)

• Je beschikt over een grondige gesproken en geschreven kennis van het Nederlands en kennis van het Frans en het Engels.

• Je bent sterk op organisatorisch en administratief vlak

• Je kan zowel zelfstandig als in teamverband werken

• Je kan duidelijke, begrijpbare presentaties geven op een aangename, boeiende wijze

ONZE SERVICE AAN BOORD

Bij Brussels Airport werk je in een wereld op zich, vol nieuwe kansen en boeiende uitdagingen. Je komt terecht in een unieke en inspirerende omgeving, die jouw talenten vleugels geeft. Bye bye files! Brussels Airport is vlot bereikbaar met trein, bus en fiets! Verder geloven we in een ‘hybrid way of working’ waarin we thuiswerk afwisselen met werken op kantoor en geniet je van flexibele werkuren. Zo vind jij moeiteloos de juiste balans tussen werk en privé.

Naast een aantrekkelijk salarispakket bieden wij je ook heel wat niet-financiële voordelen. Wat dacht je van een topnotch verzekeringspakket, kortingen op luchthavendiensten, maaltijdcheques en een mobiliteitspakket?

DE CHECK-IN

Zin gekregen om jezelf te overstijgen en met ons mee te reizen? Stuur jouw CV en motivatiebrief via onderstaande. En wie weet, verwelkomen we je heel binnenkort wel aan boord! https://candidate.cvwarehouse.com/ApplicationForm. aspx?jobid=248752

MEER INFO? Heb je toch nog vragen? Contacteer dan gerust roseline.leuckx@brusselsairport.be

MONODISCIPLINAIR COMMANDOVOERTUIG

In het verleden is het vaak gebleken dat een standaard commandowagen niet geschikt is om het monodisciplinair overleg te organiseren bij grootschalige interventies.

dekt worden met een zonneluifel.

Nog belangrijker in deze is de “state of the art” ICT-installatie waarvan het werd voorzien.

OPBOUW

• Verschillende aansluitpunten voor laptops die kunnen gekozen worden als bron van de verschillende monitoren.

• 2x 55 inch LED schermen aan de wand. Wanden zelf vervaardigd in witte HPL dat magnetisch is en waarop men kan schrijven met daarvoor voorziene stiften.

• 55 inch outdoor display voor briefing manschappen

Zone 1 kocht daarvoor een nieuw monodisciplinair commandovoertuig aan dat hier wel voor geschikt is. De opbouw van het voertuig werd verwezenlijkt door de firma Ackermans die voor het ICT-gedeelte samenwerkte met de firma Inter. De CP-BW krijgt z’n standplaats in de hoofdpost van Brugge.

Het betreft een voertuig met ruime overlegruimte en 2 extra afgescheiden bureaus (backoffice en radio-operator ruimte). Alle ruimtes zijn voorzien van het nodige comfort zoals airco, aangepaste verlichting, ergo dynamisch in hoogte verstelbare bureaus …

Briefing van de manschappen is dan weer aan de buitenzijde mogelijk via een extern scherm dat indien nodig kan over-

• In de vergadertafel zelf werd een touchscreen ingebouwd om beslissingen nog beter te kunnen visualiseren tijdens het overleg.

• Men koos er ook voor om een A3-printer in het voertuig te voorzien zodoende plannen te kunnen meegeven aan de verschillende actoren, flankverantwoordelijken …

• No-break UPS-systeem

• Energievoorziening via een generator 10kVA

• Op de uitschuifbare (6m) mast zit een weerstation en camera met 45x zoom met geïntegreerde IR-camera gemonteerd. Deze is via een pepwaverouter (5G ready) in de mogelijkheid beelden te streamen via een remote site naar de bijvoorbeeld de dispatch, CCgem, CCprov …

31

GOEDKOPER BELLEN MET ORANGE

Ben je lid van de brandweer? Dan kan je een voordelig Orange-abonnement nemen.

Genieten van dit voordeel? Surf dan naar www.brandweervlaanderen.be

Uw gezinsleden kan je ook mee laten genieten van de “Cooldeals”: Liefst 5 gezinsleden (bvb. partner + 4 kinderen) komen in aanmerking voor de vele voordelen:

• onbeperkt gratis bellen of sms’en (1 sms = 1 min) naar hun gezinsleden, elke maand

• een extra (cumuleerbaar) 10 % Orange Cooldeals-korting op hun maandelijkse internet-, mobiele en vaste telefonie-abonnementen

• een extra welkomstpromo als een gezinslid nog geen klant is bij Orange

Wil je ook deze voordelen genieten? Surf snel naar cooldeals.orange.be en geef daar de unieke promocode 8632784 in. Let op! Bij aanvraag van de Cooldeals voor gezinsleden, zal het nummer gevraagd worden van het professioneel abonnement van het BVV lid.

Meer partners:

32
Basis BVV Optie Basic Optie Plus Optie Unlimited Abonnementsbedrag (excl. BTW) € 0 € 9 € 12 € 18 Abonnementsbedrag (incl. BTW) € 0 € 10,89 € 14,52 € 21,78 Oproepen BVV naar BVV of lijnen brandweer Orange en vaste lijnen Proximus, Base of Telenet 5u inbegrepen € 0,10/min € 0,10/min Onbeperkt Onbeperkt 2u inbegrepen Onbeperkt Onbeperkt 5u inbegrepen Onbeperkt Onbeperkt Onbeperkt SMS BVV naar BVV of lijnen brandweer Andere nummers 1 sms = 1 min € 0,10/sms Onbeperkt 1000 Onbeperkt Onbeperkt Onbeperkt Onbeperkt Mobiele data (3G-4G) Enkel via optie 5Gb 10Gb 20Gb

Sportoase is een centrum van sport, ontspanning en rust . Een plek waar vrije tijd en mensen samenkomen. Fitnessen, zwemmen en groepslessen voor o.a. spinning , zijn maar een stukje van de mogelijkheden die geboden worden. De sportcentra zijn elke weekdag vanaf 08.00u tot 22.00u en tijdens het weekend van 08.00u tot 18.00u. Voor de exacte openingsuren kan je terecht op www.sportoase.be

De sportcentra van Sportoase bieden de sportieve brandweerlieden dan ook een voordeel op de verschillende abonnementen:

• 30% korting op alle jaarabonnementen, 3-maand abonnementen Fitness en 10-beurtenkaart voor groepslessen (vb Spinning) van Sportoase en een verlaagde instap van € 25,00 i.p.v. € 80,00.

• 30% korting op jaarabonnementen voor het zwemmen

• De korting is geldig voor de fitnessactiviteiten, de zwembadfaciliteiten en de groepslessen in alle Sportoase sportcentra.

De korting is enkel geldig voor u als Brandweer-lid (geen gezinsleden).

De korting geldt ook niet voor losse beurten (enkel voor beurtenkaarten of abonnementen).

U kunt de korting bekomen door het presenteren van een inschrijvingsformulier aan de kassa.

Interesse voor een sportieve dag?

Verkrijg dan het inschrijvingsformulier via brandweervoordelen.be of www.brandweervlaanderen.be

VOORWAARDEN 2022

Voordelenpakket voor de leden van de Brandweervereniging Vlaanderen

Hier volgt een kort overzicht van de belangrijkste voordelen

De kortingen zijn combineerbaar met de nationale promoties. De voordelen worden eveneens toegekend aan uw partner en inwonende kinderen.

Autoverzekering

Voor uw nieuwe contracten

Korting van 10% op alle waarborgen van de autoverzekering.

Deze korting is van toepassing op de eerste jaarpremie van een nieuw contract (voor een nog niet verzekerd risico bij Ethias) en bij vervanging van voertuig.

Recurrente korting van 5% op de waarborgen brand, diefstal, glasbreuk, natuurkrachten en aanraking met dieren.

Op de waarborg stoffelijke schade bedraagt deze recurrente korting zelfs 10%

Woningverzekering en huurdersverzekering

Korting van 10% op alle waarborgen van de brandverzekering.

Deze korting is van toepassing op de eerste jaarpremie van een nieuw contract (voor een nog niet verzekerd risico bij Ethias).

Ethias Bike & More verzekering

Korting van 10% op alle waarborgen van de Ethias Bike & More verzekering.

Deze korting is van toepassing op de eerste jaarpremie van een nieuw contract (voor een nog niet verzekerd risico bij Ethias) en bij vervanging van voertuig.

Bromfietsverzekering

Korting van 10% op alle waarborgen van de Bromfietsverzekering.

Deze korting is van toepassing op de eerste jaarpremie van een nieuw contract (voor een nog niet verzekerd risico bij Ethias) en bij vervanging van voertuig.

Verzekering Rechtshulp

Korting van 5% op de premie. Deze korting is permanent!

Voor al uw bestaande contracten:

Gratis maandelijkse premiebetaling voor uw Auto en/of Brandverzekering

Heeft u 2 verzekeringen Auto en/of Brand bij Ethias ?2 Dan kan u genieten van gratis maandelijkse premiebetalingen voor uw Auto- en/of Brandverzekering.

Ethias Legifoon: gratis telefonisch juridisch advies

Ieder personeelslid met minstens 2 particuliere Ethias verzekeringen, waarvan tenminste een brand- of autoverzekering, kan genieten van deze dienstverlening. En dit tot 3 maal per jaar.

Advies op juridische vragen binnen volgende domeinen : geschillen m.b.t. consumentenrecht, contractenrecht, huurgeschillen, burenhinder. Ethias Legifoon kan u iedere werkdag tijdens de kantooruren contacteren op 011 28 29 74

BELANGRIJK

Vergeet uw voordeelcode niet te vermelden:

INSP PBP

Voor meer inlichtingen:

• Ethias kantoor in uw buurt (www.ethias.be/kantoren)

• 011 28 28 98 (ma. – vrij. 8u-20u en zat. 8u30-12u30)

• E-mail: ambtenaren.offerte@ethias.be

Heeft u al een Auto- of Woningverzekering bij Ethias ?

Dan geniet u een mooie korting op heel wat andere verzekeringen. Deze worden automatisch toegevoegd, u hoeft daar niets voor te doen.

Deze kortingen zijn gelinkt aan het beroep van de ambtenaar en zijn niet van toepassing voor partner of inwonende kinderen.

2De gratis maandelijkse premiebetaling is geldig voor de autoverzekeringen waarvoor het Ethias bonus malussysteem van toepassing is.

33
MEER INFORMATIE EN MEER VOORDELEN VOOR DE BRANDWEER? Surf naar www.brandweervlaanderen.be Uitbreiding voordelenpakket voor de leden van Brandweervereniging Vlaanderen!

BRAND RVT “TER WALLE” - BRUGGE

1 OPROEP - ALARMERING EN UITRUK

Op een zomerse warme dag, dinsdag 19 juli 2022 ontving NC 112 omstreeks 20 u 50 een oproep voor een brand in een assistentiewoning in RVT “Ter Walle” gelegen Blankenbergse Steenweg 120 te Brugge St-Pieters.

De zonale dispatch kreeg de melding binnen en stuurt een basis uitruk voor interventietype “brand gebouw” uit:

• 1 MFAP 4 man post Brugge (Herdersbrug), 1 MFAP 6 man post Oostkamp, 1 CW post Oostkamp,

• 1 Autoladder E 109 Brugge en 1 TW post Blankenberge.

De post van het grondgebied, post Brugge Voorpost is op het moment van de oproep naar een brandalarm samen met de officier van wacht. Ze geven onmiddellijk mee aan de dispatch dat ze beschikbaar zijn en mogen van de zonale dispatch ook doorrijden.

2 AANKOMST - VERKENNING - 1E INZET

De autoladder E 109 post Brugge Voorpost komt als eerste ter plaatse maar kan niet oprijden omdat er al een ambulance op de oprit staat.

De ambulance is van het Rode Kruis en werd opgeroepen voor een gewonde bewoner. Er is paniek omdat er nog bewoners in het brandend gebouw bevinden.

De RVT heeft een 25-tal assistentiewoningen met een 5 -tal appartementen op het 2de verdiep.

De bemanning van de ladder ziet de chaos en helpt onmiddellijk met de politie om de bewoners te evacueren.

Een politie-inspecteur wordt later ter controle naar het ziekenhuis gevoerd na het inademen van rook.

Bij het betreden van de trap naar de 2de verdieping stellen ze een dikke zwarte rook vast. Er is op dat moment nog sprake van 1 bewoner aanwezig op de 2de verdieping.

De bemanning van de autoladder keert terug naar de ladder om een ademluchttoestel aan te trekken.

Op dat moment komt de autopomp Brugge Herdersbrug (A124) met 4 man aan. Er was een beperkte bezetting omdat er nog een ploeg op wespenjacht was.

Ter plaatse beslist de overste na overleg met de bemanning van de autoladder om een “Search & rescue” ploeg uit te sturen met een WBC, ademlucht en draagbaar blustoestel.

Op dat moment komt de tweede autopomp Brugge Voorpost (6 man) toe en krijgen van de bevelvoerder inzetbevel “cassette + diepe aanval”.

34
Zicht op de brand een paar minuten na aankomst A 124

De 2 autopompen werken samen om de cassette en bundels af te leggen.

Aangekomen op de 2de verdieping wordt de brand niet onmiddellijk gelocaliseerd, de bewoner wordt wel snel gevonden.

Ter plaatse wordt beslist om de bewoner aan het raam van zijn kamer te houden totdat de brand geblust is.

Search & Rescue ploeg vraagt een schuifladder aan het raam van de bewoner om zo eventueel bij hoge nood de persoon te kunnen evacueren.

Uiteindelijk wordt de brand gevonden en geblust na toepassing van volgende technieken: deurprocedure, rookgaskoeling en massieve aanval.

Intussen is ook de autopomp post Oostkamp (A122) ter plaatse.

Zij vormen de back-up ploeg en doen nog eens een controle van de volledige 2de verdieping.

3 BEELDVORMING EN BLUSSING

De inzet

De MFAP 124 post Herdersbrug werd op de oprit van de RVT geplaatst.

• 1 en bemanningslid E 109 = Search & Rescue: Ademlucht + WBC + draagbaar blustoestel

• 5 zorgt voor water en krijgt later voeding van MFAP 103 post Brugge Voorpost.

• 6 (volledige adembescherming) gaat mee met aanvalsploeg MFAP 103 mbv de warmtebeeldcamera

De MFAP 103 post Voorpost blijft op de weg: inzetbevel “cassette + diepe aanval”.

• 1 en 2 nemen de bundels

• 3 en 4 verzorgen de cassette en krijgen assistentie 2 de man E 109

• 5 zorgt voor de voeding 1ste autopomp

• 6 legt statische buitenlijn met verdeelstuk en vervoegt aanvalsploeg

De MFAP 122 post Oostkamp blijft op de weg: back-up aanvalsploeg Brugge.

• De ploeg vervangt ploeg Brugge en doet een controle van het brand verdiep

• Post Oostkamp plaatst schuifladder aan het raam van de bewoner

35
Overzicht opstelling voertuigen Overzicht locatie bewoner en brand. Beeld achterkant gebouw waar bewoner vast zat. Zicht inkom appartement van de brand

• Post Oostkamp blijft bij de bewoner totdat hij kan geëvacueerd worden

• T 155 post Blankenberge geeft voeding aan A 103

4 CONTROLE EN NAZORG

Het 2de verdiep wordt gecontroleerd door post Oostkamp. De zolderverdieping wordt gecontroleerd door het “Search & Rescue”-team. Het “Search & Rescue”-team ontdekt een doorslag naar de zolder. Ze verwijderen de isolatie en bekijken de roetaanslag en de gesmolten leidingen. Hun ademluchtsignaal werkt en ze keren terug.

Na overleg met de wachtofficier wordt beslist om post Oostkamp de zolder te laten controleren.

Eerst wordt de hall van de 2de verdieping geventileerd zodat de bewoner eindelijk geëvacueerd kan worden.

De bewoner wordt door post Brugge mbv de “rescue-hood” en stoeltje uit de ambulance geëvacueerd.

Post Oostkamp doet nogmaals controle van de zolderverdieping en beslist om de zolder in overdruk te plaatsen om zo te kijken of er nog een vuurhaard verborgen zit.

Dit gebeurt met een ploegje van 6 man waarbij:

• 1-2-6 met aanvalsslang gaan de ruimte gaan controleren

• 5 bedient de overdrukventilator

• 3-4 vormen back-up onderaan trap zolder (in geval van …)

Uiteindelijk wordt er geen vuurhaard gevonden en meten ze na meting 30 ppm CO. Na een kwartier en verdere ventilatie wordt er nog maar 10 ppm CO gemeten. Intussen heeft de officier de procedure vervuilde kledij en procedure “REHAB” opgestart.

36
Zicht kitchinette (vermoedeijke oorzaak brand) Zicht schade appartement Doorslag naar de zolder via afzuigbuis dampkamp appartement Buitenkant voordeur appartement Binnenkant voordeur appartement

De 2de officier had intussen MKO opgericht. Het MIP werd opgestart wegens het grote aantal bewoners/ slachtoffers.

Na een welverdiende pauze met drankje kon gestart worden met het optuigen van het materiaal.

De aanvalsploegen lieten hun kledij ter plaatse achter en konden uiteindelijk inrukken.

De nutsmaatschappij kwam langs om de nutsvoorzieningen van het appartement af te sluiten. Einde interventie 23u45.

5 BESLUITVORMING:

- Als er tegelijkertijd brandbestrijding en evacuaties moeten uitgevoerd worden komt dit niet te goede aan de inzet. Er is veel paniek. De nood aan oefeningen en preventie is in rusthuizen heel belangrijk.

• Een interventieploeg van 4 man beperkt de bevelvoerder om zijn inzetbevel goed te kunnen laten uitvoeren.

• Een zonale goede werking zorgt voor een betere hulpverlening.

• Procedures ”Vervuilde kledij” en “Rehab” zijn een goede verbetering binnen onze organisatie.

• Branden blussen bij grote hitte zorgt voor een zware belasting. De fysieke en mentale weerstand van de brandweerman kunnen we enkel vergroten door veelvuldig en dagelijks te trainen en te oefenen.

PS: Opstart MIP:

Naast de ontplooiing van discipline 1 werd ook het Medisch interventieplan opgestart.

Info ivm MIP:

Het MIP kan automatisch worden afgekondigd als door de bevraging tijdens de oproep aan minimaal één van volgende kwantitatieve criteria voldaan is:

• 5 zwaargewonden,

• 10 gewonden waarbij de aard/ernstgraad van de verwondingen ongekend is,

• meer dan 20 personen potentieel in gevaar zijn, al dan niet ten gevolge van een evacuatie die geen gevolg is van een ordehandhaving.

• Het MIP kan afgekondigd worden volgens kwalitatieve criteria waarbij rekening gehouden wordt met de pathologie van het/de slachtoffer(s) of met bijzondere en specifieke situaties (bijvoorbeeld terreur en/of NRBC-incidenten). De afkondiging op basis van kwalitatieve criteria zal pas gebeuren na overleg tussen de operator van het HC 112/100 of de medische dispatching en iemand van de coördinerende verantwoordelijken.

Bij alarmering en opstarten van een MIP worden minimaal volgende middelen gealarmeerd door het HC 112/100 of de medische dispatching:

• federale gezondheidsinspecteur en de adjunct,

• Dir-Med en de adjunct(en),

• de PSM,

• 3 MUG-equipes,

• 5 ambulances (DGH),

• snel inzetbare middelen (SIM).

De snel inzetbare middelen (SIM) worden in het geval van een evacuatie enkel gealarmeerd na overleg met één van de coördinerende verantwoordelijken.

37
Adj. Olivier Van Damme Overste Peloton 3 post Brugge

G E Z O C H T UW ARCHIEF

Heel wat brandweerposten beschikken over een eigen archief. Door de zonevorming en de daarbij horende reorganisatie is hier meestal maar weinig tijd en aandacht meer voor. In de bouw van nieuwe kazernes is er vaak ook geen ruimte meer voorzien voor die oude documenten.

Nochtans zijn ze van grote waarde om ons verleden en ons erfgoed vakkundig in kaart te brengen. Fokus-100 is hiervoor de uitgelezen partner.

Daarom willen we u vragen om uw archief of oude documenten en foto’s niet weg te gooien of naar het containerpark te brengen. Indien u het overmaakt aan Fokus-100, kan het de basis vormen van een breed gevoerde studie naar de geschiedenis van onze korpsen en van de hulpdiensten in het algemeen.

U bereikt ons vlot via info@fokus100.be

DE
TOTAALLEVERANCIER IN BRANDWEERMATERIALEN
Uitgebreid productassortiment van verschillende premium merken met o.a.
BEZOEK NU HOBRAND.BE

TIPS & TRICKS AMBULANCE

In deze rubriek stellen we een nieuwe tip of trick voor die je als hulpverlener-ambulancier kan toepassen. Het gaat om kleine handigheidjes die je niet meteen leert in de opleiding. Ze komen tot stand door jarenlange ervaring van collega’s.

Tip om een knevel te plaatsen bij een catastrofale bloeding, nadat de poging mislukt is om 7 cm boven de wonde een knevel te plaatsen.

39
Auteur: Juan Herrero, HVZ Fluvia - Post Kortrijk 1. Rolletje diagonaal afrollen vanaf oksel. 2. Eenmaal gekruist op spanning trekken. 3. Drie omwentelinen rond e arm aanbrengen.
1 4 2 5 3 6
4. Rolletje plaatsen onder de oksel. 5. Arm tegen de romp plaatsen. 6. Arm in hoogstand.

BRANDWEERVOERTUIGEN

TWEE IGS-VOERTUIGEN VOOR DE HVZ- VLAAMS-BRABANT-WEST

De Hulpverleningszone Vlaams-Brabant-West heeft eind 2019 bij Somati-Vehicles NV identieke volwaardig uitgeruste IGS-voertuigen aangekocht. Eén voertuig (M71) werd reeds geleverd aan de post Vilvoorde, het tweede (M72) is voor de post Asse en nog in opbouw. De zonale autopompen hebben een beperkte belading en kledij voor een milieu of IGS-interventie. Men ondervond binnen de zone dat bij sommige milieu/IGS-incidenten de zonale autopompen ofwel net te weinig personeel en/of de juiste middelen ter beschikking hadden om dergelijke interventies tot een goed einde te brengen. Anderzijds dat het gaspakteam ter assistentie uitgestuurd werd met middelen overmatig aan het incident. De nieuwe IGS-voertuigen vullen deze leegte op en bieden ondersteuning aan de autopompen. Beide zonale gaspakcontainers blijven wel in gebruik.

CHASSIS

› Scania P410 B4x2NZ

› Motor: Scania DC13 141. Vermogen 410 pk (302 kW) Euro 6.

› Versnellingsbak: Volautomatische Allison GA 766R 6-traps en retarder.

› Cabine: Crewcap CP28L. Bezetting: 1 + 5 personen. De cabine is o.a. uitgerust met alle mogelijke info over gevaarlijke en/of schadelijke stoffen, twee uitschuifbare tafels, warmtebeeldcamera, diverse multigasdetectoren, ATEX-tablet (mag dus gebruik worden in de gevarenzone), stopcontacten, radiocommunicatie, rugzak EHBO, explosieveilige draaglampen, koelkast, full-duplex communicatiesets voor de bezetting om onderling te overleggen bij het aanrijden.

› Afmetingen: LxBxH: 9407mm x 2548mm x 3818mm

› MTM: 19 ton

OPBOUW

› Opbouw: WISS, Polen

› Frame en zijbeplating uitgevoerd in RVS met ALU-traanplaat voor het dak

› Boven op de opbouw is een elektrisch bedienbaar ladderlaadsysteem voorzien van een schuifladder, spinneboard, bootbrancard en buizen voor de spoelboog. Verder nog een met afstandsbediening uitschuifbare (6meter) Fireco lichtmast met Tilt&Turn mastkop.

› Achteraan is een Dhollandia-laadklep (2Ton draagvermogen), traffic advisor en achteruitrijcamera gemonteerd. Zijdelings zijn twee uitschuifbare luifels voorzien.

› Alle verlichting van voertuig en opbouw zijn uitgevoerd in LED-verlichting

› PTO aangedreven 35 kVA generator

BELADING

Het overgrote deel van de belading bevindt zich in de circa 100 kunststof bakken. De voertuigen zijn voorzien om 12 brandweermensen met speciale beschermkledij waaronder splashpakken, wegwerpoveralls, filtermaskers met extra filters en PBM’s uit te rusten. Zes ademluchtoestellen zijn gelagerd in de opbouw en uitgerust met een Dräger Merlin telemetriesysteem. De Drägermaskers zijn voorzien met communicatie om via radio of bluetooth onderling te kunnen communiceren.

Verdere belading met o.a: 4 gaspakken en materiaal om een volledige gaspakinzet te ontplooien, reserve ademluchtflessen, heupgordels met longautomaat, spin- en beugelmakers, koelboxen met koelvesten, allerlei afdichtingsmiddelen, leken flensdichting, rioolafsluiters, dichtingskussens, decontaminatie, absorptiedoeken/slangen voor koolwaterstoffen en chemicaliën, absorptiekorrels, vaten (25l, 55l en 200l), elektrische vatenpomp, explosieveilige (ATEX)-pomp, membraampomp, compressor, ATEX-gereedschap, elektro-gereedschap, gereedschapskoffer, Haligantool, boormachine en Reciprozaag, ATEX-ventilator, compressor, (ATEX)-verlichting, nooddouche, hygiënebord, tent met verwarming en verlichting, reservekledij voor besmette slachtoffers, spoelboog om interventievoertuigen uit de gevaarszone ter plaatse te decontamineren, explosieveilige stofzuiger voor vloeistoffen met eventueel restanten korrels of poeders.

40
41
Tekst & foto’s: Henri De Beul

 Betrouwbaar

 Veilig

 Gebruiksgemak

 Nieuwste technologie

 Gunstige operationele kosten

 Makkelijk op te bouwen

 Duurzaam

Een Investering in een brandweerauto is een ingrijpende beslissing. Een brandweerauto gaat vele jaren mee en daarom is het ook een investering in de toekomst. Scania begrijpt dat als geen ander en biedt vandaag al de technologie en het rendement die morgen het verschil gaan maken. Scania – een veilige investering.

www.scania.be

 Inzetbaarheid

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook

Articles inside

Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.