De Brandweer(m/v) 578 2021

2300 Turnhout Masspost Erkenningsnr. P 106052

Een dag voor Loucka Watersnood juli 2021 Opschalen

#14

#10

#19

578

september-oktober 2021 96e jaargang

Tijdschrift toelating gesloten verpakking verschijnt 5 x per jaar ISSN 1374-5867

nr. 578 - 96e jaargang · ISSN 1374-5867

INHOUD #01 Brandpunt #02 Kort nieuws

COLOFON

Alle correspondentie en adreswijzigingen Contacteer uw hulpverleningszone of secretariaat@brandweervlaanderen.be

Verantwoordelijke uitgever V.U. Hans Clarysse, Goudbergstraat 101, Wevelgem

#04 BVV-info

Technische realisatie EVM Print, De Koninckstraat 40 b17, 1080 Brussel 02 240 44 11, info@evmprint.be Adverteren info@brandweervlaanderen.be Abonnementen Jaarabonnement: € 36,30 (incl. btw en verzending) Oplage 10.800 ex.

Teksten voor volgende nummers moeten ons bereiken: N r. 579 uiterlijk op 15 oktober 2021 Coverfoto Steph Picture Vormgeving Arti·Tude - 0495 47 05 58 - www.arti-tude.be Eindredactie Filip Corselis Website BVV www.brandweervlaanderen.be De Brandweer[M/V] bestaat uit verschillende artikelen die aangeboden worden of in onderlinge toestemming en mits bronvermelding worden gepubliceerd. De mening of visie in deze artikelen zijn niet noodzakelijk de mening of visie van de redactie van Brandweer Vereniging Vlaanderen.

› Ecologisch oefenen bij Brandweer Zone Antwerpen › Hulpverleningszone Meetjesland klaar voor de toekomst › Monument voor overleden collega’s

› Een verjaardag voor Loucka om niet te vergeten › Dankbaar voor jullie inzet! › Interview: De toekomst van de brandweervrijwilliger › Kynologenhulpverleningsteams aan het werk te Pepinster

#08 Een gesprek met minister van binnenlandse zaken annelies verlinden (deel 2)

#10 Een dag voor Loucka #12 Netwerk Brandweer #14 Watersnood juli 2021 #19 Opschalen #24 Wateroverlast

› Team brandweer Kortrijk › Verslag van een dag hulpverlening › Overzicht houden vanuit het crisiscentrum › Een verslag van zone Midwest › Drie collega’s van Brandweerzone Vlaams-Brabant West brengen hun verhaal

#37 Geopunt: geodata voor hulpdiensten

#41 BFireSafe@School #42 Oefentunnel officieel geopend #44 Leren uit branden #47 Tips & Tricks Ambulance #48 Brandweervoertuigen II

BRANDPUNT BESTE COLLEGA’S,

#10

In juli werden de Waalse collega’s onverwacht in een crisissituatie geplaatst waarbij ze in een zeer kort tijdsverloop een zeer grote groep van de bevolking moesten bijstaan. Dit werd er niet eenvoudiger op gezien op hetzelfde moment verschillende kazernes eveneens te kampen kregen met wateroverlast.

#14

Zeer snel werd vanuit Vlaanderen en het buitenland hulp aangeboden om mensen te redden. Vanuit verschillende Vlaamse hulpverleningszones vertrokken dan ook hulpverleners om in zeer moeilijke omstandigheden mensen te redden. De daaropvolgende dagen was het niet eenvoudig om een consistente hulpverlening op te starten.

We kunnen hier zeker lessen uit trekken maar vanuit Brandweervereniging Vlaanderen wil ik nu vooral de positieve punten belichten.

De respons vanuit buurlanden en Vlaanderen was gigantisch. Op social media werd opgeroepen om de krachten te bundelen. De hulpverleningszones en Netwerk Brandweer coördineerden de eerste inzet en hulp werd geboden.

#24

Niet enkel de brandweerlieden maar alle mogelijke diensten en eveneens burgers stonden klaar om onze Waalse buren bij te staan in deze moeilijke tijden.

Deze editie is dan ook een editie gewijd aan de wateroverlast waarin we ieder van jullie willen bedanken voor jullie inzet. Het is onmogelijk om iedereen te benoemen dus hoop ik dat ieder van jullie zich aangesproken weet en onze oprechte dankbaarheid en bewondering in ontvangst neemt.

#42 Hans Clarysse Voorzitter BrandweerVereniging Vlaanderen

#48 1

ECOLOGISCH OEFENEN BIJ BRANDWEER ZONE ANTWERPEN Een duikoefening is meteen het ideale moment om te werken aan een propere stad. Dit hebben de collega’s van Brandweer Zone Antwerpen goed begrepen. Gedropt afval in het dok waar de oefening werd gehouden, werd dan ook meteen door de duikers verwijderd.

Als ieder van ons zijn steentje bijdraagt, kunnen we bergen “afval” verzetten.

Foto en tekst: facebook Brandweer Zone Antwerpen

HULPVERLENINGSZONE MEETJESLAND KLAAR VOOR DE TOEKOMST De Hulpverleningszone Meetjesland neemt begin september 2021 nieuw, vooruitstrevend interventiemateriaal in gebruik.

Twee nieuwe, goed uitgeruste multifunctionele blusvoertuigen, alsook een logistieke haakarmvrachtwagen met kraan, verjongen het wagenpark van de hulpverleningszone. Goed voor een stevige investering van meer dan 900.000 EUR. Met deze vernieuwing wil de brandweer zich verder voorbereiden op de wijzigende risico’s in onze samenleving.

Nieuwe technologie vraagt om aangepaste hulpmiddelen. Indien er binnen het batterijpakket van een elektrisch voertuig een thermische kettingreactie op gang komt, is soms de enige manier om deze geblust te krijgen het langdurig onderdompelen in water. Steeds meer hybride en elektrische wagens verschijnen in het straatbeeld dus moet de hulpverlening zich voorbereiden. Deze haakarmvrachtwagen met bijhorende container kan hiervoor dan ingezet worden.

Foto en tekst: facebook pagina meetjesland 2

MONUMENT VOOR OVERLEDEN COLLEGA’S De vriendenkring van brandweerpost Heusden-Zolder heeft een monument opgericht voor onze overleden collega’s. Het standbeeld - twee brandweermannen die geknield een brandweerslang vasthouden - kreeg een plaats vlak voor de kazerne van Heusden-Zolder.

Kunstsmeden Robin Das en Raf Nulens creëerden een

kunst laat elke slag van de hamer een unieke indruk achter

mooie 3D-versie van de tekening die Kristien Tielens - zelf

op het metaal. Zo ontstond er een uniek en persoonlijk werk,

echtgenote van een brandweerman - maakte meteen na de

waarmee we erg tevreden zijn. Een mooie manier om Chris

noodlottige brand. Het monument is te bewonderen aan de

en Benni te gedenken,” besluiten Bert en Werner.

voorgevel van de brandweerkazerne in Heusden-Zolder.

Bron en foto: www.zuidwestlimburg.be

Symbool voor verbondenheid “Met dit monument hebben we ook bij onze tweede thuis, de brandweerkazerne, een plek waar we even kunnen stilstaan bij het tragische verlies. Daarnaast kunnen we hiermee ook de mooie herinneringen aan Chris en Benni levend houden.

Voor ons symboliseert het monument ook de verbondenheid, steun en vriendschap in onze brandweerpost. Dat helpt ons om het verlies wat dragelijker te maken,” verduidelijkt sectorcommandant Werner van Kerckhove.

Aan de voorgevel De vriendenkring van post Heusden-Zolder zorgde ervoor dat dit monument er kon komen. Kapitein en voorzitter Bert Ceyssens: “We kozen er voor het monument buiten te plaatsen, vlak voor de kazerne aan de voorgevel, zodat het niet alleen zichtbaar is voor leden van de brandweer maar ook voor andere mensen. Omwille van die plek in openlucht werkten de kunstenaars ook alleen met metaal.”

Kunstig smeedwerk Het lag voor de hand dat de vriendenkring voor Raf Nulens en Robin Das koos, twee kunstsmeden uit Heusden met veel ervaring in dit soort werk. “De vader van Raf heeft de helm die aan de kazernegevel hangt, rechts van het nieuwe kunstwerk - ooit nog zelf gesmeed. Robin en Raf gingen op hun beurt erg toegewijd met hamer en aambeeld aan de slag om de tekening van Kristien - twee knielende brandweermannen - om te zetten in een tastbaar kunstwerk. Bij smeed-

3

EEN VERJAARDAG VOOR LOUCKA OM NIET TE VERGETEN In 2018 werden bij een woningbrand in Grivegnée bij Luik Geoffrey Croquet (30) en zijn tweejarige zoon Nathéo dood aangetroffen. Mama Melissa en Geoffrey Junior, amper 1 jaar oud, konden gered worden. Zij werden samen met Loucka (4) naar het ziekenhuis gebracht, maar het was al snel duidelijk dat de peuter er slecht aan toe was. Hij liep bijzonder zware brandwonden op.

Vandaag, dankzij de goede zorgen die hij kreeg in het zeepreventorium in De Haan en sinds enkele maanden van zijn pleegouders, is Loucka opgegroeid tot een 7-jarige jongen met een positieve kijk op het leven. Op vraag van Carl Cassimon, brandweerman te post Zaventem die het pleeggezin goed kende, organiseerde onze voorzitter Hans Clarysse samen met de zonecommandant van Taxandria Luc Faes een onvergetelijke dag voor de jarige.

Op pagina 10 en 11 van dit vakblad kan je deze mooie dag mee beleven.

Als kers op de taart bood Brandweervereniging Vlaanderen het voltallige pleeggezin eveneens een dag in familiepark Efteling aan.

DANKBAAR VOOR JULLIE INZET! Als vereniging voor de brandweermensen wilden ook wij ons steentje bijdragen tijdens de crisis in Wallonië. Dagelijks vertrokken er vanuit verschillende Vlaamse hulpverleningszones vrijwilligers om bijstand te verlenen aan de Waalse collega’s en burgers. Deze vrijwilligers vertrokken ‘s morgens vroeg om pas ‘s avonds laat, na een dag van zware arbeid terug te keren.

Samen met Netwerk Brandweer werd er dan ook een oplossing gezocht om de innerlijke mens te versterken. Een plaatselijke bakker “Brood & Banket Lorenzo” bakte hiervoor in de vroege uurtjes boterkoeken en deze werden ‘s morgens door de voorzitter en secretaris afgeleverd bij de manschappen. Het was niet altijd eenvoudig om iedereen te bereiken maar hopelijk konden we op deze manier toch een hart onder de riem steken van onze collega’s.

Veel respect voor alle collega’s die zich beschikbaar stelden, hulp hebben geboden en nog altijd bieden aan de getroffen mensen.

Bron en foto’s: BVV 4

Soms is vuur niet jouw grootste risico.

HOE GA JE OM MET AGRESSIE? Bekijk eerst of de situatie veilig is vóór je actie onderneemt.

Meld verbale of fysieke agressie altijd bij de preventieadviseur. Die is er voor jou.

Breng je omgeving en jezelf niet in gevaar.

Alle veiligheidstips op www.civieleveiligheid.be/nl/risicos

Vraag steun bij een vertrouwenspersoon, de preventieadviseur of een leidinggevende.

5

INTERVIEW: DE TOEKOMST VAN DE BRANDWEER-VRIJWILLIGER Vrijwilligers zijn onmisbaar voor de brandweer. Veranderingen in de samenleving, de zware opleiding en het gebrek aan flexibiliteit bij de inzet van vrijwilligers zetten het aantrekken van nieuwe kandidaten onder druk. Onder impuls van Netwerk Brandweer is er een visienota opgemaakt over de toekomst van de brandweervrijwilliger. De bal ligt nu in het kamp van Binnenlandse Zaken. www.vvsg.be/kennisitem/vvsg/ intervieuw-de-toekomst-vande-brandweervrijwilliger

PROFICIAT! Kim Van Beirendonck, brandweervrouw van post Zandhoven (Hulpverleningszone Rand), bezorgde ons een mooie foto van een zonsondergang aan de Congorivier te Kenia. Een onvergetelijke reis die juist iets mooier geworden is. Kim is de gelukkige winnaar van de Google Nest Hub.

KYNOLOGENHULPVERLENINGSTEAMS AAN HET WERK TE PEPINSTER Ook de kynologenhulpverleningsteams werden na de verwoestende zondvloed te Pepinster ingezet.

Enkele personen dachten stemmen gehoord te hebben die vanonder het puin kwamen. Onmiddellijk werden de kynologenhulpverleningsteams geactiveerd om tussen het puin op zoek te gaan naar nog eventueel in leven zijnde slachtoffers.

Drie teams van de brandweer en één team van de civiele bescherming kwamen ter plaatse.

Al snel gaven de honden uitsluitsel. Er waren geen levenden meer te vinden onder het puin.

Eén hond liep een lichte blessure op. Hij kreeg ter plaatse de eerste zorgen van de studenten diergeneeskunde van de universiteit van Luik die ook ter plaatse waren.

Bron en foto’s: Bogaert Marc 6

EEN GESPREK MET MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN ANNELIES VERLINDEN In de vorige editie van de Brandweer[MV] lieten we minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden aan het woord over haar visie over de brandweer. Reeds enkele specifieke vragen over opleiding, vrijwilligers en het gebruik van E-learning kwamen aan bod. In het tweede gedeelte van dit interview behandelen we een onderwerp waar we spijtig genoeg meer en meer mee te maken krijgen: agressie tegen hulpverleners. We laten de minister ook nog even aan het woord over de pandemie en de overstromingen in Wallonië.

AGRESSIE TEGEN HULPVERLENERS

verschillen weg te werken en de strafmaat bepaald voor da-

Het laatste jaar wordt er steeds meer melding gemaakt van

den van agressie tegen o.m. brandweermannen in voormel-

agressie tegen hulpverleners, brandweer en politie. In som-

de zin te verzwaren.

mige gevallen leidt dit zelfs tot werkonbekwaamheid van de

De werkgever, in dit geval de zone, kan dan afwegen om zich

hulpverlener. Het fenomeen beperkt zich helaas ook niet

al of niet burgerlijke partij te stellen. Als er sprake is van grote

enkel tot de grootsteden. Agressie tegen hulpverleners kan

schade (moreel en/of materieel) kan dit zeker een afweging

nooit getolereerd worden, zeker niet tijdens het uitoefenen

zijn.

van hun job. Voor onze mensen is het volkomen onbegrijpe-

Daarnaast moet het mogelijk zijn dat het slachtoffer zich

lijk dat zij aangevallen worden tijdens hun functie als hulp-

anoniem meldt. Betrokkenen wensen anoniem te blijven uit

verlener. Er heerst bij de collega’s ook een gevoel van straf-

angst voor verdere acties. En dat kan ik best begrijpen. We

feloosheid.

moeten hieraan werken, ik heb hiervoor mijn collega van

Minister Verlinden: “Agressie tegen hulpverleners aanpak-

justitie aangeschreven om dit mogelijk te maken.

ken staat hoog op onze agenda. Zowel politiemensen, als brandweerlieden worden tijdens hun job geconfronteerd met agressie. Om gericht te kunnen optreden is het belangrijk dat er van ieder incident melding wordt gemaakt. Dit gebeurt vandaag nog te weinig. Vandaar een warme oproep om melding te maken en/of klacht neer te leggen bij de politie. We moeten de drempels om melding te maken van agressie verlagen.

We willen een Zero Tolerance-beleid voor geweld tegen brandweerlieden, net zoals er een Zero Tolerance-beleid is tegen politiegeweld. .

Belangrijk hierbij is dat de strafmaat zoals bepaald voor daden van agressie tegen hulpverleners verstrengd wordt, zodat deze op dezelfde wijze bestraft worden als daden van agressie tegen politie. Het nieuwe strafwetboek beoogt deze

8

Goed dat het KCCE recent de opleiding ‘hoe omgaan met agressie’ heeft ontwikkeld. Deze opleiding kan in de verschillende brandweerscholen worden gevolgd. Ze vormt een waardevolle toevoeging aan het opleidingsaanbod voor brandweerlieden. Ik moedig dan ook iedereen aan om deze opleiding te volgen.”

BADGE 112 Veel ambulanciers hebben een badge die ze zichtbaar moeten dragen tijdens interventies. Bij een agressiegeval is de naam van de hulpverlener dan meteen bekend. Dit is natuurlijk niet de bedoeling. Kan hier een oplossing voor gevonden worden?

Minister Verlinden: “De badges voor de ambulanciers werden ingevoerd na de terroristische aanslagen in 2016. Volks-

brandweer werkbaar te houden, gaan we in 2021 eenmalig

gezondheid werkt momenteel aan een nieuw systeem. We

over tot het halveren van het aantal uren verplichte oplei-

hebben gevraagd dat dit zou afgestemd worden met de no-

dingen. Vanaf 2022 moeten de opleidingen wel weer op het

den van de brandweermannen en de zones.”

normaal aantal uren komen.

Wat het aspect “beroepsziekte” betreft, heb ik zwaar geijverd

COVID-19

om dit voor de beroepsgroepen brandweer en politie door

Nog even over de pandemie. In deze onzekere tijden dien-

te trekken. Fedris was hier echter niet toe te bewegen. Er

den onze collega’s aan de frontlinie te staan met het risico

is wel een besluit genomen dat de erkenning beroepsziekte

ziek te worden en anderen in hun omgeving te besmetten.

mogelijk is wanneer er sprake is van een clusterbesmetting

Bij het begin van de pandemie waren er niet voldoende PB-

van minstens vijf personen. Dit beantwoordt nog niet exact

M’s ter beschikking, daarna werd de brandweer – in tegen-

onze vraag, maar is dus wel van toepassing bij clusterbe-

stelling tot de politie - niet weerhouden als prio groep voor

smettingen ook in brandweerkazernes.”

vaccinatie, vervolgens werd COVID-19 slechts uitzonderlijk erkend als beroepsziekte, en nu blijkt dat de dossiers niet

ONGEZIENE SOLIDARITEIT

of niet snel genoeg worden afgehandeld en dat de tussen-

Minister Verlinden: “De watersnood in Wallonië was onge-

komst de extra kosten voor de slachtoffers niet (volledig)

zien. Niemand kon zich hierop voorbereiden. De solidariteit

dekt, laat staan het inkomstenverlies compenseert.

tussen de verschillende brandweerzones was ongelooflijk.

Verschillende brandweerlieden en ambulanciers werden

Vanuit elke brandweerzone in Vlaanderen is minstens één

ziek en dragen vandaag nog steeds de gevolgen van hun

ploeg richting de getroffen gemeentes ingezet, en dit meer-

besmetting. Vanuit het Belgisch brandweerfonds zoeken

dere dagen na elkaar.

we oplossingen, maar dit is geen eenvoudige opdracht. Be-

Tijdens bezoeken aan het rampgebied sprak ik vaak met

smettingen tijdens de eerste en tweede golf werden onder-

brandweerlieden en bezocht ik de getroffen brandweerka-

tussen erkend als beroepsziekte. Besmettingen uit de derde

zerne van Theux. Unaniem waren ze het eens: de solidariteit

golf zijn dat echter niet. Kan er vanuit de politiek een oplos-

tussen de verschillende brandweerkorpsen van ons land is

sing komen?

enorm.

Minister Verlinden: “Eerst wil ik mijn enorme waardering uit-

Het Waalse Commissariaat voor de Heropbouw kan rekenen

drukken voor de rol van de brandweer in deze pandemie. De

op federale steun via de Federale Ondersteuningscel. Het

omstandigheden waren bij de corona-uitbraak allesbehalve

Commissariaat en de Federale Ondersteuningscel zetten nu

ideaal en ook vandaag vraagt het virus nog de nodige flexibi-

hun inspanningen verder en blijven samenwerken met de

liteit. Mensen zijn altijd kunnen blijven rekenen op de brand-

plaatselijke diensten en overheden. Prioritair is nu de sane-

weer, de ambulanciers en de andere veiligheidsberoepen.

ring van de getroffen woningen zodat de huisvestingproble-

Ook wanneer dat niet vanzelfsprekend was. Dat verdient wat

men van de slachtoffers zo snel mogelijk worden opgelost .

mij betreft alle waardering!

Verschillende experten waarschuwen dat wijzigende klima-

Omwille van de pandemie konden brandweerlieden in 2020

tologische omstandigheden in de toekomst wel vaker tot dit

hun verplichte opleidingsuren niet volgen. We maakten van

soort rampen kunnen leiden. We moeten daarom uit deze

2020 dan ook een nuljaar voor opleidingen. Om het voor de

crisis lessen trekken voor het crisisbeheer van de toekomst.”

9

EEN DAG VOOR LOUCKA Brandweervereniging Vlaanderen staat klaar voor de brandweermensen.

Maar soms kan je als organisatie iets meer betekenen. Toen onze voorzitter het verhaal van Loucka vernam, duurde het dan ook niet lang voor we samen met de zonecommandant van Taxandria, Luc Faes alles uit de kast haalden om Loucka een mooie dag te bezorgen. Het brandweerdepot was een ideale startlocatie. Het relaas van deze dag door Kris Bernaerts, verpleegkundige gespecialiseerd in wondzorg in het UZ van Leuven en tevens de pleegvader van Loucka.

Loucka is 4 jaar wanneer hij ernstig verbrand raakt bij een

hiervoor naar het Zeepreventorium in De Haan. Omwille van

huisbrand. Via het ziekenhuis van Luik wordt hij omwille van

de moeilijke thuissituatie verblijft hij hier twee jaar. Onder-

de ernst van de brandwonden overgebracht naar het brand-

tussen heeft hij wel pleegouders aan zee waar hij de week-

wondencentrum van UZ Leuven.

ends doorbrengt en zijn ze ook op zoek gegaan naar een

Zo heb ik Loucka leren kennen en hem samen met het

voltijds pleeggezin.

team gedurende een half jaar verzorgd. In april 2019 is hij

Aangezien wij als gezin al 9 jaar pleegzorg doen, hebben we

voldoende genezen om verder te revalideren en verhuist hij

ons in december 2019 reeds opgegeven als pleeggezin voor hem. Maar door de hele COVID-situatie verdwijnt dit naar de achtergrond tot ik in maart 2021 opgebeld word met de vraag of we het nog zagen zitten om Loucka in ons gezin op te nemen. We wegen alles af en beslissen om op de vraag in te gaan. Sinds 12 mei verblijft Loucka dus bij ons in Leuven.

Loucka is altijd al gefascineerd geweest door ziekenwagens, politie en brandweerwagens. Carl, een collega van het brandwondencentrum is ondertussen ook brandweerman geworden. Voor de 7e verjaardag van Loucka heb ik hem gevraagd of we niet eens een bezoekje mochten brengen aan zijn brandweerkazerne. En zo is de bal verder aan het rollen gegaan.

Carl heeft dan contact opgenomen met de brandweervereniging Vlaanderen en na een kort overleg zijn jullie dan met dit fantastische voorstel gekomen om Loucka een superdag te bezorgen.

10

Omdat we niet wisten hoe hij ging reageren - hij is namelijk niet op zijn mondje gevallen maar heeft toch een klein hartje als er iets nieuws op zijn weg komt - hebben we hem dit pas de dag voordien gezegd.

Hij was vol verwachting en ook blij dat zijn grote broer Tomas en onze andere pleegzoon Hermès ook mee mochten.

De aankomst was al fantastisch door de opwachting van de grote brandweerwagen aan de ingang van het museum.

Na wat foto’s en eens hij was bekomen van de ervaringen, mocht. hij wat bluservaring opdoen en kreeg hij nadien de kans om alle auto’s - en dat zijn er veel- van dichtbij te bekijken en te ‘voelen’. Erin kruipen, aan het stuur zitten, … hij had duidelijk ogen te kort. Na anderhalf uur alle brandweerwagens te hebben bekeken, zelfs deze van Mega Mindy en van Samson, kregen we een kleine lunch aangeboden.

En daar was de volgende verrassing. Loucka kreeg niet 1 maar 3 brandweerhelmen: eentje van 1950, 1970 en 2000 en daarbovenop ook nog eens een superbrandweerspuit.

Zijn helm van brandweerman Sam was meteen vergeten. Als kers op de taart krijgen we ook nog een toegangsticket voor de Efteling voor het ganse gezin.

Na de lunch was er nog een leuk vervolg voorzien in de brandweerkazerne van Turnhout. Na een rondleiding in de kazerne tussen de brandweer en ziekenwagens mag hij even in de boot zitten en wordt de ladderwagen even buiten gereden. Een kort ritje rond de kazerne eindigt met een ongelooflijke ervaring op de brandweerladder. Dertig meter hoog … zonder een spoortje van vrees gaat hij mee en geniet hij met volle teugen.

Tot slot krijgt hij van de brandweercommandant nog een pakje spelkaarten en van een van de brandweermannen een nachtlamp gemaakt van een poederblusser.

Voor hem een dag om nooit te vergeten. De foto’s zijn ondertussen al aan heel wat mensen getoond, de helmen en de brandweerspuit worden wekelijks wel eens bovengehaald om mee te spelen of zelfs om de voordeur open te doen…

Zijn nachtlamp zorgt voor de nodige sfeer in zijn speelhoek en zo blijven de ervaringen hem nog dagelijks bij.

Van de Efteling hebben we nog niet veel verteld, omdat het voor Loucka niet evident is om zaken ver vooruit te plannen.

Maar ongetwijfeld zal dit voor hem en het gezin ook weer een superervaring zijn.

We willen jullie daarom nog eens uitvoerig bedanken voor deze fantastische dag, de ongelooflijke gastvrijheid, de vele mooie verrassingen maar hopelijk ook een mooie bijdrage aan een deel van zijn verdere verwerkingsproces. Want ook daar hebben we zeker nog een hele weg af te leggen.

Veel groeten, Kris, An, Loucka en co Foto’s: BVV 11

Eenvoudige afspraken en quick wins PFOS problematiek Deze nota bevat eenvoudige afspraken vanuit Netwerk Operaties in omgang met schuim. Deze afspraken komen in navolging van het Netwerk Operaties in overleg met specialisten.

We passen de best practises toe die in 2018 zijn opgemaakt door OVAM en Netwerk Brandweer. We vertalen dit in enkele eenvoudige afspraken en quick wins.

EERSTE AFSPRAKEN 1. Oefenen met B-schuim is niet toegestaan: gebruik

2. Blussen met B-schuim op interventie is alleen toege-

steeds oefenschuim voor oefeningen.

Oefenschuim is geen bidon die nog ergens in de kazerne

staan wanneer het strikt noodzakelijk is.

B-schuim mag niet worden ingezet op woning of be-

stond, maar een nieuwe bidon die duidelijk gelabeld is en

drijfsbranden waar voornamelijk klasse A-materialen

een jaartal draagt van vulling. Deze bidons mogen ook

branden. Overweeg de inzet van B-schuim enkel bij sub-

nooit met iets anders worden gevuld.

stantiële hoeveelheden brandbare vloeistoffen waarbij het echt noodzakelijk is om overslag te vermijden.

3. Het gebruik van B-schuim als natmaker bij klasse A-branden is verboden.

4. Oude schuimrestanten op posten moeten onmiddellijk worden aangeleverd aan een verzamelpost voor afvoer.

Oude schuimrestanten mogen zeker niet worden gebruikt als oefenschuim. Aanvaard nooit schuimvormend middel van derden aan als oefenschuim.

5. Er wordt bij voorkeur enkel B-schuim aangevuld op een daartoe aangewezen post.

We moeten vermijden dat verschillende soorten door elkaar gebruikt worden. Contaminatie in de overgangsperiode naar fluorvrij schuim moet vermeden worden. Centrale registratie van schuimverbruik is zo eenvoudig te organiseren.

6. Meng nooit schuimsoorten, ook niet om de tank snel wat aan te vullen.

Het gebruik van een oude gecontamineerde bidon, ook al was die leeg, is voldoende om een fluorvrije tank boven de verbodsnorm te brengen.

7. Klasse A-schuim bevat geen fluorcomponenten en kan nog steeds worden gebruikt.

Echter alle gebruik van schuim is meer milieubelastend dan water dus weeg je inzet af.

12

CRUCIALE VERBETERSTAPPEN: 1. We streven ernaar het (PFAS houdend) B-schuim

2. We streven ernaar de eigenschappen en werking met

op alle autopompen wordt op korte termijn om te zet-

B-schuim bij het basis-, midden- en hoger kader vol-

ten naar fluorvrij B schuim.

doende onder de aandacht te brengen.

Er dient aandacht besteed te worden om nieuwe (fluor-

Te vaak is men zich niet goed bewust van de correcte

vrije) schuimen niet te verontreinigen met restanten oud

omstandigheden om over te gaan op werking met B

(PFAS houdend) schuim.

schuim.

Bron en foto’s: Netwerk Brandweer

Bent u ambulancier? We zijn een onafhankelijke beroepsvereniging. Voor en door ambulanciers.

Met ondertussen meer dan duizend leden. We plegen overleg en geven advies aan de overheid.

We zitten regelmatig samen over opleiding, verloning en arbeidsomstandigheden.

Geniet van tal van voordelen: ✓

Dieren- en pretparken

✓

Pizza Hut

✓

Ethias

✓

DPG-media

✓

Colruyt Group

✓

…

Samen staan we sterk!

Word gratis lid!

U zorgt voor uw patiënt, maar wie zorgt voor u?

Meer weten of gratis aansluiten?

Surf naar www.ambulanciersunie.be of scan de QR-code

Volg ons:

13

Brandweerploegen helpen lokale bewoners

WATERSNOOD JULI 2021 14 JULI 2021 22.20U

brandweer doet waar ze het beste in is en helpt waar ze kan.

De ploeg met boot van Hulpverleningszone Kempen doet zo

Een eerste bericht aan alle zonecommandanten kwam bin-

bijvoorbeeld 60 reddingen/evacuaties van mensen die door

nen: “Vanuit de directie civiele veiligheid wordt gevraagd of

het water vast waren komen te zitten. Dit gaat over slechts

de Vlaamse zones duikers en boten kunnen leveren voor bij-

één zone, maar geeft toch al een idee van de impact die

stand. […].”

onze hulp heeft gehad. Tientallen van onze ploegen zijn op

De volgende berichten worden nog verontrustender: “On-

dat moment mensen uit huizen aan het evacueren. Vaak met

dertussen meer info: zeer ernstige situatie daar, veel mensen

gevaar voor eigen leven.

vast in huis, snelstromend water, bijstand gevraagd van duikers, snelle boten, helikopters […] .

15 JULI 2021

Onze Waalse collega’s hebben duidelijk hulp nodig. Via contacten bij REZONWAL wordt dit bevestigd. De verschillende

Flashbericht: “Bij een reddingsactie in Pepinster waar-

zones beginnen intern meteen met de bevraging voor dui-

bij Brandweerzone Centrum betrokken is, is een boot ge-

kers en boten. Hierop volgend krijgen de verschillende zo-

kapseisd. Vijf brandweermannen en drie geëvacueerden zijn

nes ook de vraag via NC 112, komt er op sommige plaatsen

in het water beland. Er zijn vermisten maar het is nog niet

een officiële bevestiging en vertrekken tientallen ploegen

duidelijk wie en of ze door het water meegesleurd zijn.

met duikers en boten naar Luik.

Een hele tijd blijven we in het ongewisse. Ondertussen is het

Ook de sociale media en reguliere media beginnen te rap-

Netwerk Communicatie volop aan de gang om de vele vra-

porteren over de ramp die zich in Wallonië aan het voltrek-

gen van de media te kanaliseren. Uiteraard in nauwe samen-

ken is. Bij het zien van de eerste beelden beseffen we meteen

spraak met de betrokken zone. We duimen allemaal voor

dat het niet vanzelfsprekend zal zijn voor de ploegen die we

een goede afloop. Gelukkig komt na lange tijd een enigszins

ter plaatse sturen. Snelstromend water, overal drijvend puin,

verlossend bericht: twee brandweermannen waren via een

mensen in paniek …

brug uit het water geraakt. De drie andere zijn nu ook ge-

Ter plaatse verloopt het wat chaotisch, maar de Vlaamse

lokaliseerd (twee op het dak van een auto, één persoon in

14

een boom). Daar wordt nu een reddingsactie voor opgezet.

zijn in verlof, verantwoordelijkheden zijn doorgeschoven,

Over de drie geëvacueerden die ook in het water zijn beland,

maar dankzij de inspanning van veel directeurs operaties/

helaas geen info. Gelijktijdig zijn er ook heel wat mensen die

logistiek, verantwoordelijken en zonecommandanten kun-

koude rillingen krijgen. Geen enkele hulpverlener wil een

nen we binnen het uur een overzicht geven van welke mid-

slachtoffer verliezen.

delen we kunnen sturen. Meer dan 120 brandweerlieden en

De vele vragen en noden blijven elkaar opvolgen. Berichten

tientallen voertuigen staan paraat. Inclusief groot materiaal,

van collega’s die in het water terechtkomen, mensen die niet

pompen, haakarmvoertuigen en kraanwagens. De hulpver-

kunnen bereikt worden, en steeds meer berichten over hoe

lening in de eigen zone wordt gegarandeerd, maar de hulp

immens de schade wel is. De berichten van de frontlijn zijn

voor Wallonië staat paraat.

duidelijk: dit is een ramp van ongeziene omvang. Maar nog

Zaterdagmiddag: een verlossende vraag vanuit het federale

niet iedereen beseft dat. Terwijl de hulpverleningszones uit

crisiscentrum. “Is het mogelijk om iemand te sturen die de

beide landsdelen veel hulp willen en kunnen sturen, talmt

hulpverlening vanuit Vlaamse zones kan helpen opstarten?”

men in het commando. Het beeld is nog steeds onduidelijk

Verschillende zonecommandanten nemen de taak op en or-

en de omvang van de ramp niet helder. Iets wat in deze fase

ganiseren de opstart van de bijstand vanuit de Vlaamse zo-

wel te begrijpen is.

nes. Dit zowel in het federale crisiscentrum, het provinciale crisiscentrum in Luik als op het RV punt in Verviers.

16 JULI 2021

Diverse ploegen worden uitgestuurd naar de dorpen en enkele korpsen nemen samen met de Civiele bescherming en

Op vrijdag gaat de hulpverlening op dezelfde manier door,

stadsdiensten de taak op om verschillende grote tunnels

maar aangezien het water stilaan wegtrekt, is hulpverlening

leeg te pompen. Elke dag namen andere officieren uit ver-

met boten steeds minder nodig. Het opkuis- en pompwerk

schillende zones het bevel van de Vlaamse ploegen op. En

wordt echter een enorme klus en dat beseffen onze men-

dit werkte, ondanks dat er geen enkele wettelijke regeling is

sen. Op vrijdagavond wordt beslist dat er geen hulpverle-

om ploegen over de zones heen onder een zelfde comman-

ning meer nodig is met duikers en boten.

do te plaatsen. We zijn echt wel trots te zien hoe alle betrok-

Vandaag werden we voor de eerste keer ook betrokken bij

ken mensen deze werking hebben ondersteund en hoe we

de logistieke hun van het crisiscentrum. Zo konden we in

allemaal samen deze gecoördineerde hulpverlening hebben

geen tijd alle Vlaamse en Brusselse middelen opsommen en

opgezet.

overhandigen aan het crisiscentrum (en zo ook aan de gouverneurs die versterking nodig hadden). De opgelijste mid-

18 JULI 2021

delen blijven op papier bestaan en worden voorlopig niet ingezet. Vanuit Vlaanderen zijn we blijven aandringen om toch

Dankzij de goede afspraken tussen de zones en het coör-

de versterking te mogen sturen, gezien de grote noden op

dinerende werk vanuit Netwerk Brandweer kunnen we nu

het terrein. Pas op zaterdag werden deze middelen effectief

spreken van wat meer structuur. We sturen alle ploegen naar

voor de eerste keer ingezet.

het PEB, de militaire basis in Rocourt in de buurt van Verviers. De meeste ploegen kunnen meteen uitgestuurd wor-

17 JULI 2021

den vanuit het PEB. Toch moeten een aantal ploegen lang wachten op hun opdracht.

Zaterdagochtend: meerdere zonecommandanten krijgen

Verschillende zones en lokale posten zamelen eten, kledij

het bericht dat hun mensen spontaan naar Wallonië vertrek-

en diverse goederen in voor de bevolking. Daarnaast bieden

ken. Ze hebben de schade gezien en willen hun handen uit

lokale handelaren ook hulp aan en vragen ze of ze iets kun-

de mouwen steken. “Als we als zone niet mogen gaan, dan

nen voorzien voor de hulpverleners ter plaatse. Ik krijg tele-

gaan we wel zelf.”

foon van Hans Clarysse die vraagt wat Brandweer Vereniging

We overleggen met het Bureau van Netwerk Brandweer. Er

Vlaanderen kan bijdragen en zo voorziet Netwerk Brandweer

moet meer structuur komen. We werken vraaggestuurd als-

en BVV samen de komende dagen honderden koffiekoeken

ook onder commando van de lokale zones. Hierop vragen

en dergelijke voor de manschappen op het terrein.

we duidelijk welke middelen men de volgende dag nodig

Jammer genoeg komt ’s avonds opnieuw de boodschap dat

zou hebben. Na lang aandringen komt hier een antwoord

steun niet meer nodig is. Dat komt als een schok bij veel

op. Ja, de zones mogen opnieuw komen helpen. Maar we

betrokken collega’s die op het terrein zien welke hulp er

weten nog niet exact wat er zal moeten gebeuren. We star-

nog nodig is. Het gaat natuurlijk niet om het grote brand-

ten meteen met de bevraging van alle zones. Veel mensen

weerwerk, maar bijstand verlenen aan de bevolking is een

15

belangrijke taak van de brandweer, zeker als die bevolking

alternatieve model van onze leidinggevenden, om sectoren

helemaal aan de grond zit.

toe te kennen en daarover de volle verantwoordelijkheid te nemen, werd nooit aanvaard. Uiteindelijk is het op terrein dat

19 JULI 2021

de echte noden ervaren worden. En het is dan ook een belangrijke les voor ons allen om bij zulke complexe incidenten

Veel problemen waarvoor de brandweer normaal zou wor-

te blijven vertrouwen op de inzichten en het oplossingsver-

den ingezet, zijn verholpen. Er was nood aan psychologi-

mogen van onze ploegen op het terrein en onze leidingge-

sche hulp, kleine werkzaamheden, mankracht … Geen grote

venden ter plaatse.

vrachtwagens want deze blokkeren de kleine doorgangen.

Ook moesten we verschillende mensen en middelen te-

Het geweer wordt van schouder veranderd. Na veel discus-

leurstellen omdat ze nu eenmaal niet gevraagd werden. We

sie en lobbywerk aanvaardt het crisiscentrum een nieuwe

brachten enkel aan wat men ons vroeg. Anderzijds is dit wel

vorm van bijstand.

begrijpelijk. Stel je voor, een ramp van deze omvang en dan

Er wordt gekozen om 40 kleine ploegen samen te stellen, 2

komen er van alle kanten ploegen en materiaal je richting uit

per zone met kleine wagens (pickup, caddy, bestelwagens,

waar je niet naar gevraagd hebt. Dus het verhaal heeft altijd

materiaalwagentje …). Het doel was om contact te maken

een keerzijde.

met de bevolking, helpen met handenarbeid (bv. koelkast, tafels, kasten,... naar buiten dragen). De aanwezigheid van de

Dit gezegd zijnde mogen we één ding zeker doen, en dat

brandweer op het terrein en hun contact met de bevolking

is trots zijn op de inzet van alle hulpverleners. Ik doe met

was belangrijk. Dat besef drong nu ook door tot in het pro-

dit artikel zeker tekort aan al het harde werk dat honderden

vinciale crisiscentrum.

hulpverleners dag in dag uit hebben verzet. Dat er lessen uit

Ondertussen loerden er nieuwe gevaren. Biologische ge-

getrokken moeten worden, is vanzelfsprekend. Wel hebben

varen (oa corona), kadavers, struikelgevaar door het puin,

we geleerd welk potentieel de Vlaamse brandweerzones

losgeslagen propaan/butaantanks, lekkende mazouttanks,

hebben. Elke dag honderden mensen kunnen sturen met

CO … en ga zo maar door. Ook was er een reëel instortings-

gespecialiseerde ploegen en materiaal en nog veel mensen

gevaar van huizen. Daarom werden er twee USAR-(Urban

moeten thuislaten. Tegelijkertijd konden we ook de opera-

Search and Rescue) teams continu stand-by gehouden.

tionaliteit garanderen in de eigen zones. Het geeft in ieder

Deze werden vooral geleverd door de brandweer van Brus-

geval veel vertrouwen in de slagkracht en het organisatie-

sel. Verschillende ploegen krijgen tijdens hun inzet te maken

vermogen van onze diensten. Hopelijk zien beleidsmakers

met acute situaties zoals gaslekken. Daarbij wordt dan goed

dit potentieel ook in …

samengewerkt met de lokale hulpdiensten.

Die week stuurden we bijna elke dag zo’n 130 manschappen en bijhorend materiaal. De grote tunnels van Luik en omstreken werden leeggepompt met onder andere de Hytrans-pompen van Zone Antwerpen (inclusief ook stads-

Niels Bouwens

diensten) en Zone Centrum. De zones van West-Vlaanderen

Netwerk Brandweer

brachten ook verschillende milieucontainers van de FOD Volksgezondheid ter plaatse. Het was een echte krachtinspanning van alle zones samen.

Verliep alles perfect? Neen, zeker niet. Zo werkte de com-

Foto 1 Twee brandweermannen hebben zichzelf in veiligheid kunnen brengen op het dak van een auto

municatie met Astrid radio’s gewoon niet, vooral omdat we

Foto 2 Bewoners klampen brandweerploegen aan

buiten de eigen provincie moesten werken en dus geen toe-

Foto 3 Vlaamse en Waalse officieren die de coördinatie op het PEB doen

gang hadden tot de eigen groepen. Veel infrastructuur was ook vernietigd of defect. We moesten het dus vooral doen met eenvoudige (maar wel functionele) Whatsapp-groepen.

Daarnaast konden we enkel op vraag en onder commando van Luik werken. We hingen dus af van de opdrachten die

Foto 4-5 Vlaamse ploegen verzamelen op het PEB Foto 6-7 Netwerk Brandweer en BVV versterken de innerlijke brandweerM/V Foto 8 Instortingsgevaar

zij ons gaven. Hierdoor was het voor verschillende ploegen

Foto 9-10-11 Tunnels die leeggepompt werden van o.a. E25 LuikLuxemburg

soms frustrerend. Mensen die ’s morgens om 6 uur vertrek-

Foto 12 Brandweerploegen bij een lekkende propaantank

ken om dan enkele uren vast komen te zitten op hun eerste

Foto 13 Brandweerploegen pompen kelders leeg in de straten van Luik

punt van bestemming … dat was geen goede aanpak. Het

16

1

2

4

3

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Bron en foto’s: Netwerk Brandweer 17

DE iDEalE WBC VOOR DE aaNValSPlOEG Bullard TXS is de betaalbare allround warmtebeeldcamera voor de brandweer.

ABSOLUUT LICHTGEWICHT: De TXS weegt slechts 0,75 kg inclusief batterij. Hij is ontworpen met het oog op gebruiksgemak, dankzij de éénknopsbediening, het ergonomische ontwerp en het formaat waardoor het gemakkelijk met de zelfoprollende houder kan worden gedragen.

PERFECTE BEELDKWALITEIT: Druk gewoon op een knop en de TXS is klaar voor gebruik. Dankzij de resolutie van 320x240 pixels en het 3,5” scherm met 30Hz biedt de TXS alle belangrijke informatie voor elke aanvalsploeg.

Hoog contrast

ALTIJD GEBRUIKSKLAAR: De verwisselbare en herlaadbare Li-ion batterij biedt tot zes uur continu gebruik. De innovatieve autolader biedt de mogelijkheid om twee accu’s of twee WBK’s tegelijk op te laden of één accu tegelijk met een WBK.

Multilevel kleuren, Super Red Hot

BETTER UNDER FIRE: De robuuste TXS werd in Zwitserland ontwikkeld in samenwerking met Europese brandweerkorpsen.

De warmtebeeldcamera wordt geleverd met 5 jaar garantie.

www.bullard.com/txs

www.vanassche-fire.be

OPSCHALEN 1 INLEIDING

dat de middelen die nog onderweg zijn (de 2de autopomp, de tankwagen en de commandowagen) niet zullen volstaan.

Er wordt een appartementsbrand gemeld bij de dispatching van de brandweerzone. De zone stuurt twee autopompen

Verwachten we nu dat die onderofficier contact opneemt

uit, alsook een ladderwagen, een tankwagen en een com-

met de dispatching om extra middelen ter plaatse te vragen?

mandowagen. Eén autopomp en de ladderwagen vertrek-

Wat zou er door het hoofd gaan van de officier die onder-

ken vanuit de dichtstbijzijnde kazerne terwijl de tweede au-

weg is naar het incident als de onderofficier ter plaatse via de

topomp, de commandowagen en de tankwagen vanuit een

radio al extra middelen vraagt? In welke organisatie is deze

verder gelegen tweede kazerne vertrekken. De verwachting

werkwijze gebruikelijk?

is dat zij vijf minuten later zullen aankomen op de interventieplaats.

2 OPSCHALEN

Logischerwijze zullen de voertuigen van de dichtste kazerne

Er zijn heel wat brandweerorganisaties waarin het opschalen

eerst ter plaatse zijn. Het geheel staat onder leiding van een

overgelaten wordt aan officieren. In de situatie die hierboven

onderofficier. Samen met zijn team heeft hij dan vijf minuten

geschetst wordt, geven de onderofficieren ter plaatse op zijn

om tot de eerste acties over te gaan.

best een SITREP (situatie rapport). De aanrijdende officier moet dan op basis van die beperkte informatie beslissen om

Op het moment dat de autopomp de straat indraait, ziet de

op te schalen (als hij of zij die informatie al goed begrepen

bemanning dat ze geconfronteerd worden met een zeer uit-

heeft). Een beeld zegt echter meer dan duizend woorden.

dagende brand. Het is voor de onderofficier direct duidelijk

De beeldvorming van de onderofficier ter plaatse kan en zou veel beter moeten zijn dan het beperkte beeld van de officier die aanrijdt. Hierdoor is het goed mogelijk dat de officier pas de ernst van de situatie begrijpt na zijn aankomst ter plaatse.

Deze methode van werken leidt er dus toe dat er vertraagd wordt opgeschaald.

2.1 Waarom snel opschalen Wat is de functie van de brandweer eigenlijk? De brandweer wordt uitgestuurd als er ergens iets fout gelopen is. Het is haar taak om de situatie zo snel mogelijk te stabiliseren en te verhelpen.

Foto: Netwerk Brandweer 19

betekent dit dat de brand op dat moment al groter is dan wat de uitgestuurde middelen aankunnen. De brand zal meestal blijven groeien. Dikwijls zal de rookproductie voor heel wat mogelijke slachtoffers zorgen. De brandweer loopt dan achter de feiten aan. Dit leidt tot de situatie dat het incident alweer een stuk groter geworden is als de officier ter plaatse komt. Hij moet dan als het ware proberen te voorspellen hoe groot het incident zal zijn als de versterking ter plaatse komt.

Want dat bepaalt hoeveel middelen hij moet bijvragen.

In de praktijk is dit zeer moeilijk. Er spelen immers zoveel factoren mee: de uitbreiding van het incident wordt bepaald Foto: Netwerk Brandweer

door een heleboel elementen. In het heetst van de strijd heeft de officier hier dikwijls geen goed zicht op. Het aanko-

Dat kan bijvoorbeeld een verkeersongeval waarbij een per-

men van middelen wordt dan weer bepaald door een aantal

soon gekneld is komen te zitten in zijn voertuig. Dikwijls is

andere factoren waar de officier ook al zeer weinig zicht op

een verkeersongeval een statisch gegeven vanuit brand-

heeft: beschikbaarheid van kazernes, verkeerssituatie …

weerstandpunt. Medisch gezien kan de toestand van de patiënt veranderen maar dit laten we even buiten beschouwing.

Het is belangrijk om snel op te schalen om zo snel mogelijk

Er is natuurlijk een risico dat het eerste ongeval aanleiding

in de situatie terecht te komen waarbij er (iets) meer midde-

geeft tot een tweede ongeval maar dat is een uitzonderlijk

len beschikbaar zijn ter plaatse dan er nodig zijn. Daarom is

geval. Meestal blijft die situatie wat ze is. In theorie is het dus

het van cruciaal belang dat elke organisatie duidelijk maakt

mogelijk om vanaf de start de nodige middelen te bepalen.

aan haar onderofficieren dat er van hen verwacht wordt dat

In veel gevallen zullen één autopomp, één signalisatiewagen

ze zelf rechtstreeks opschalen als ze van mening zijn dat de

en één officier voldoende zijn om het ongeval af te hande-

situatie dit noodzakelijk maakt.

len. Indien er meerdere voertuigen (eventueel op een zekere afstand van elkaar) betrokken zijn, dan zal dat niet zo zijn.

Dan is het nodig dat er zo snel mogelijk versterking komt.

Echter, de nodige hoeveelheid middelen ligt vast van bij het

“ Beter verlegen met dan verlegen om”

begin omdat het incident “zich niet uitbreidt” (op voorwaarde dat er geen extra ongeval gebeurt).

2.2 Valkuilen

Bij brand is de situatie enigszins anders. Een brand is een

Hoe groter de standaardrespons, hoe minder het aantal keer

dynamisch gegeven. Als er voldoende brandstof en vol-

dat er opgeschaald moet worden. Als er standaard twee au-

doende lucht is, zal de brand groeien. Het probleem wordt

topompen worden uitgestuurd voor een brand, dan zal op-

met andere woorden groter. Een belangrijke kanttekening

schalen slechts nodig zijn in een minderheid van de gevallen.

hierbij is dat de brand niet lineair groeit als lucht en brand-

Twee autopompen zorgen voor een heleboel slagkracht. In

stof beschikbaar zijn. Dikwijls groeit de brand volgens een

de grote meerderheid van de gevallen zal dit voldoende zijn.

t-squared curve. Dit betekent dat het vermogen van de brand verviervoudigt als de tijd verdubbeld wordt. Bij modern brandgedrag betekent dit dat een slaapkamer of een woonkamer evolueren tot voorbij flashover in twee tot vier minuten. Indien er deuren open staan, zullen rook en vlammen uit de brandende kamer komen. Vrij snel kan er een tweede ruimte beginnen branden.

De nodige middelen om de situatie te stabiliseren liggen dus niet vast van bij het begin van de interventie. Ze evolueren in functie van de tijd. Als de onderofficier tot de conclusie komt dat de uitgestuurde middelen niet zullen volstaan, dan Foto: Wim Hadermann 20

Echter, hoe minder vaak iets gebeurt, hoe groter de kans dat het fout loopt als het moet gebeuren. Als procedures zelden gebruikt worden, dan is het resultaat dikwijls niet optimaal.

“ Training is the answer!”

Onderofficieren en officieren moeten hierop oefenen zodat het opschalen een automatisme wordt als het nodig is.

Wetenschappelijk onderzoek (o.a. door dr. Gary Klein) heeft aangetoond dat brandweermensen tijdens brandbestrijding geen afwegingen maken tussen verschillende opties en dan pas een beslissing nemen. Onze hersenen werken niet op deze manier. Dr. Klein formuleerde het model van Recognition Primed Decision Making (RPDM). Een mooie Nederlandstalige beschrijving hiervan is: Herkennen doet beslissen.

Onze mensen vergelijken de situatie waarin ze zich bevinden onbewust met situaties uit het verleden. Door te oefenen met beeldmateriaal zal er onbewust aandacht ontstaan voor het al dan niet opschalen. Een brandweerorganisatie kan efficiënter worden door dit te doen. Bij grote incidenten zal dit ertoe leiden dat er sneller voldoende middelen ter plaatse komen. Dit heeft dan weer tot gevolg dat de brand minder groot zal worden dan wanneer de brandweer achter de feiten aan moet lopen.

Het begrip span of control leert ons dat we slechts een be-

3 BASISREGEL

perkt aantal eenheden kunnen aansturen. Als er dus opgeschaald wordt, zal er vrij snel een punt bereikt worden waar-

Kolonel du Bus de Warnaffe, de zonecommandant van

op één officier niet meer in staat is om alles aan te sturen. Dit

Brandweer Brussel, leerde me de volgende stelregel aan: Er

is ook een punt waartegen gezondigd wordt. Bij de Brussel-

moeten altijd twee mannen met hun vingers staan draaien.

se brandweer is hiervoor de volgende stelregel ingevoerd: er

In de brandweer wordt gewerkt met duo’s als basis. In een

kan een 3de autopomp uitgestuurd worden of een 3de lad-

autopomp met zes personen zitten twee duo’s, een be-

der zonder dat er een extra officier gestuurd wordt. Zodra er

velvoerder en chauffeur. Brandweer Brussel stuurt al sinds

echter twee extra voertuigen uitgestuurd worden (3de auto-

mensenheugenis twee autopompen naar elke gebouw-

pomp + 3de ladder of 3de en 4de autopomp), dan moet de

brand. Er komen dus altijd vier duo’s ter plaatse. Wat de ko-

commandant van de wacht verplicht ter plaatse komen. Op

lonel bedoelt, is het volgende: Als de vier duo’s ingezet zijn,

die manier zijn er dan twee officieren ter plaatse. Meestal is

dan moet er een derde autopomp ter plaatse komen.

dit bij zo’n brand echt nodig om tot een goede commandovoering te komen.

Brussel heeft - in vergelijking met veel andere zones - behoorlijk wat slagkracht. Op een relatief kleine oppervlakte

Als de brand nog groter wordt en er wordt gewerkt met

heeft ze elf autopompen die 24/24 bemand zijn. Indien no-

flanken of sectoren, dan is het belangrijk dat elke flank een

dig kunnen er vrij vlot nog twee extra autopompen bemand

flankofficier toegewezen krijgt. Zeker als er meerdere auto-

worden. Door de kleine oppervlakte van het Brussels Ge-

pompen of een combinatie van verschillende voertuigen op

west, kunnen dus zeer snel versterkingen gestuurd worden.

één flank zit, wordt dit cruciaal. Het is fout om de verant-

In zones met een grotere oppervlakte zal dat trager verlo-

woordelijkheid voor een flank toe te wijzen aan een onder-

pen. Sommige zones zullen zelfs niet aan 13 autopompen

officier die eigenlijk de bemanning van een autopomp moet

komen. Toch is het belangrijk om de stelregel van de kolonel

aansturen. Door dat te doen, wordt de span of control van

te volgen. Zolang de brandweer de brand niet onder contro-

die onderofficier overschreden. In dergelijke incidenten zijn

le gebracht heeft, moet er een extra autopomp komen als

al snel vier of vijf officieren nodig om de brand echt in goede

iedereen is ingezet.

banen te leiden.

21

Als we nu opnieuw de vergelijking maken tussen een grootstedelijk korps en een meer landelijke zone, dan ontstaat een ander beeld dan in de eerste vergelijking. In Brussel zijn buiten de werkuren 3 officieren van wacht. Een officier met weekdienst is van thuis oproepbaar. Bij een echt groot incident moet er geïmproviseerd worden. Gelukkig kunnen we dan rekenen op onze korpschef en de 2de in bevel. In landelijkere zones werkt men dikwijls met vrijwillige officieren naast de beroepsofficieren. Bij een zeer grote brand is het dan gemakkelijker om een behoorlijk aantal officieren te leveren én tegelijk de restdekking te organiseren. Er zijn immers meer officieren beschikbaar.

Foto: Robert Decock

Op deze manier heeft elk type brandweerorganisatie haar sterktes en minder sterke punten. In het kader van opschalen

Ook hier moeten we ons afvragen wat we kunnen leren, wat

is het ook belangrijk om te weten waar de grenzen van onze

we beter kunnen doen. HIer is trouwens een link met het

middelen liggen en oplossingen te zoeken voor de situaties

thema opschalen. Het bovenstaande artikel richt zich op één

waarvoor onze middelen onvoldoende zijn. Interzonale sa-

brand op één welbepaalde locatie. Tijdens de overstroming

menwerking is daar het voor de hand liggende antwoord.

werd het geleidelijk aan duidelijk dat de situatie zeer ernstig was. Achteraf bleek uit de feedback van heel wat collega’s

4 NABESCHOUWING

die ter plaatse geweest zijn dat er (veel) te weinig middelen ter plaatse waren. Nochtans waren in het land heel wat mid-

De redactie van de De Brandweer[M/V] heeft me voor deze

delen ter beschikking die niet ingezet zijn.

editie gevraagd om het artikel te beperken in lengte omdat er plaats vrijgehouden moet worden om de overstromings-

Opschalen hoeft niet per se op de interventieplaats te ge-

ramp van juli te bespreken.

beuren. Ook in de zonale dispatching kan er beslist worden om meer middelen te laten komen. Dat is natuurlijk niet van-

Ik ben er vast van overtuigd dat de brandweer het beste van

zelfsprekend. Tijdens de hectiek van de ramp is de beeldvor-

zichzelf gegeven heeft gedurende die dagen. Er zijn zeer

ming vertraagd, de communicatie met het terrein verloopt

grote risico’s genomen om grote aantallen mensen in vei-

moeilijk, men heeft geen goed zicht op hoe erg het is …

ligheid te brengen. Hierbij is heel wat materiaal verloren gegaan. Dankzij de inzet van de brandweer zijn tientallen men-

Zolang er een tekort is aan middelen, er ergens middelen

sen gered uit zeer penibele situaties.

beschikbaar zijn en het waarschijnlijk is dat die middelen op tijd ter plaatse zullen zijn om mensen in nood te helpen, zou er in zo’n geval door dispatching opgeschaald moeten worden. De (moeilijke) vraag is: hoe realiseren we dat in de praktijk?

5 BRONNEN [1] John McDonough, persoonlijke communicatie, 2009-2021 [2] Tanguy du Bus de Warnaffe, persoonlijke communicatie, 20062021 [3] www.gary-klein.com9

Karel Lambert Foto: Frederik Beyens 22

DEMODAGEN Reddingsacties op water

WIL JE JOUW KORPS OOK VOORBEREIDEN OP REDDINGSACTIES OP WATER? Ontdek er alles over tijdens onze DEMODAGEN. Schrijf je nu in en we bezorgen je alle informatie.

SCAN ONZE CODE EN SCHRIJF JE IN !

WATEROVERLAST Als hulpverlener is het niet evident om toe te kijken wanneer er zich een ramp voordoet zoals de wateroverlast in Wallonië. In dit dossier laten we dan ook de collega’s aan het woord die zich vrijwillig inzetten om hun Waalse collega’s bij te staan.

Vanuit alle organisaties werd er massaal hulp aangeboden dus we kunnen onmogelijk iedereen aan het woord laten in dit dossier. Wel willen we onze waardering en respect uiten aan iedereen die zich tijdens deze moeilijke dagen ter plaatse of vanop het thuisfront hebben ingezet.

Team brandweer Kortrijk Als hulpverlener is het niet eenvoudig om te zitten toekijken

Deze organisatie neemt oudere vrachtwagens over van de

wanneer er mensen in nood zijn, dus ben je met een groep

brandweer om er in Chili dorpjes mee uit te rusten die geen

vrijwilligers gaan helpen in Trooz. De eerste keer dat je daar

middelen hebben om nieuw materiaal te kopen. Zo heb ik

aankwam liet waarschijnlijk een diepe indruk na.

vernomen dat Trooz zwaar geraakt was door de overstro-

Ik werd eerst via de zone ingeschakeld om één dag te helpen

mingen. De persoon die ik nodig had was Jose Antonio

in Chaudefontaine. Daar heb ik inderdaad met eigen ogen

Chacon. Deze man heeft zijn woning verloren zoals velen

en oren de ravage gezien, mensen gehoord. Daar heb ik mijn

maar is vanaf dag 1 de persoon geweest die opgekomen is

besluit genomen om zelf hulp te gaan bieden. Ik heb dan en-

voor gans het dorp door alles te beginnen organiseren. Hij is

kele collega’s gevraagd of ze bereid waren om mee te gaan.

van Spaanse afkomst dus was het contact snel gelegd. Jose

We zijn gestart met z’n vieren, en intussen telt onze groep

bezorgde mij adressen van getroffen mensen die ik contac-

79 leden.

teerde. Ik vroeg hen om foto’s of ging meteen ter plaatse.

Vervolgens lieten we onze medewerkers inschrijven op een

Plannen met zoveel mensen is geen sinecure. Ik veronder-

datum om de werken uit te voeren.

stel dat je steeds onverwachte problemen moet trotseren en

Ik nam contact op met bewoner en bevestigde de afspraak.

natuurlijk wil je resultaat boeken. Hoe pakten jullie dit aan?

We zijn gespecialiseerd in het verwijderen van muurbepleis-

Ik heb eerst contact opgenomen met Luciano Fanni die

tering, plafonds, het uitreken van vloeren en het schoonma-

brandweerman is in Luik. Ik ken Luciano want we zijn bei-

ken van kelders. Echt onverwachte problemen zijn er niet

de instructeurs voor de “Fundación amigos de Belgica”

opgedoken. Een goede verkenning is noodzakelijk. Het is ook zo dat wanneer ik iets niet wist, er in de groep genoeg mensen zaten met kennis van zaken in de bouw.

De solidariteit, de wil om samen te werken, zijn ongetwijfeld motiverend. Kan je enkele momenten beschrijven die een warme indruk bij je hebben achtergelaten?

Zeker, eind augustus waren we met een groep van 8 bezig met opruimingswerken in een huis te Trooz. Toen ik plots buiten kwam zag ik totaal onverwacht dat er zich een keten van wel 50 burgers en militairen gevormd had om materialen te verplaatsen. Letterlijk de definitie van veel handen maken licht werk. Nooit gedacht dat we zelf een groep met 50 man zouden vormen, schitterend! Dan zie je echt het werk vooruitgaan.

Foto: Juan Herrero 24

Dit maakt jullie alvast vastberaden om nog meer te helpen.

scholen in de regio Luik.

Wat begon met één dag, werden er verschillende dagen. In

Vanuit de scholen “De Boomgaard” Kuurne, “Sint Pieter”

één dag tijd hebben jullie acht huizen volledig afgewerkt.

Kuurne en VLS Kuurne, “De Berk” Deerlijk, VBS Heule wa-

Toch wel een puike prestatie. Kan je ons een overzicht ge-

termolen, VBS Spes Nostra Heule en de gemeenteschool uit

ven van wat jullie nu reeds hebben gerealiseerd?

Heestert. DHL zorgde voor het transport

We hebben toch reeds het verschil gemaakt voor een twin-

VZW Belgium Aid stelde een loods in Heule ter beschikking.

tigtal families. De vele ouderen zo bezig zien met hun beitel en hamer … het doet iets met een mens. Die dag hadden

Ik geef je even het woord om je team te bedanken!

we vijf huizen op de planning staan, en ik had ook nog vier

Ik zou hierbij alle leden van ons team willen bedanken want

adressen op de reservelijst. De bewoners waren ook verwit-

zonder hen is er geen team: brandweer Kortrijk, mijn col-

tigd dat het kon gebeuren dat we nog langskwamen. Het

lega’s van naburige brandweerkorpsen en van brandweer

zijn uiteindelijk acht volledig afgewerkte huizen geworden.

Kortrijk zelf en nog mijn vriend en collega brandweerman

De dankbaarheid van die mensen is enorm groot.

Luciano Fanni van het korps van Herve. Ook mijn dochter Lynn Herrero die een van die leeuwinnen geworden is, super

Ondertussen is het schooljaar terug gestart. Ook daar heb-

trots op jou, op jullie.

ben jullie een handje toegestoken door schoolmeubilair te

Tot slot zou ik bij deze mijn vrouw Natalie Vincke willen be-

verzamelen dat nu een tweede leven krijgt in de onderge-

danken om me alles te laten organiseren. Het heeft veel tijd

lopen scholen.

en energie in beslag genomen. Tijd om nu alles los te laten

Enige tijd geleden sloegen Veerle Cool en ik de handen in

en terug het gezinsleven op te nemen. Binnenkort gaan we

elkaar om schoolmeubilair te verzamelen voor de getroffen

terug! Team brandweer Kortrijk. Vamos!

Verslag van een dag hulpverlening Zaterdag 4/9 …

werken, toestellen om te schenken en mankracht. Het mees-

Het was zover. De dag dat we met 50 vrijwilligers richting

te materiaal werd overgeladen in enkele bestelwagens zodat

Trooz zouden vertrekken. Het was prachtig weer. Zouden we

dat we wat meer comfort hadden in de wagens. We vertrok-

op tijd aankomen? Zou iedereen er zijn? Had ik de planning

ken, zoals gepland om 06u45. Tijdens de rit naar Trooz werd

goed geregeld? Zouden de ploegen onderling goed over-

ik geüpdatet of er berichten binnenliepen in onze Whatsapp-

eenkomen? Zou alles ok zijn voor het ontbijt? Het middag-

groep. Gelukkig waren het berichten uit alle hoeken van Bel-

eten? Ik mag het toegeven, ik heb stress gehad.

gië en Nederland dat ze vertrokken waren. De afspraak was om 9u00 aan het pleintje waar de containers staan in Trooz.

We spraken af aan de brandweerkazerne van Kortrijk om

We kwamen aan om 09u02. Er stond daar al veel volk! On-

06u30. Alle wagens waren volgeladen met materiaal om te

middellijk herkende ik enkele bekende gezichten, ik wist dat

25

er reeds velen van onze groep aanwezig waren. Het ontbijt

In de namiddag zijn de ploegen er terug ingevlogen. We kre-

dat Kristel Naegels, Stefaan en haar broer Kurt uit Willebroek

gen bezoek van Iris Braeckman en Ignace Cloquet. Zij ver-

voorzien hadden, was heel goed georganiseerd en smaakte

zetten heel wat werk achter de schermen om ploegen aan te

super lekker! Na het nuttigen van koffie en koeken kwam een

sturen. Ze werkten ook mee aan het opmaken van een ana-

belangrijk moment, het appel. Aangezien ik niet de grootste

lyserapport van deze ramp. Ze spraken met velen en staken

ben (1,76 m), stond ik op een stoel om het appel te doen. Ik

vele mensen een hart onder de riem. Dat gaf onze mensen

riep de namen af en tot mijn grote verbazing was iedereen

nog een extra boost om door te gaan. Om 17u hebben we de

aanwezig. Alle vijftig personen die hun woord gegeven had-

werkzaamheden gestaakt. De planning was om vijf huizen af

den, waren aanwezig! Voor mij was dat schitterend! We had-

te werken, het zijn er acht geworden! We hebben met ande-

den zelfs nog extra personen die wilden aansluiten. Ik had

re woorden het verschil gemaakt voor acht gezinnen. Ik had

vijf ploegen voorzien van tien man per ploeg, alles klopte

enkele reserve-adressen voorzien en gelukkig maar. Onze

dus perfect! De adressen werden meegegeven met de ver-

leeuwen en leeuwinnen hebben ongelooflijk hard gewerkt!

antwoordelijken van de ploegen. Ik ging nog even mee naar

De dankbaarheid bij de bewoners was IMMENS. De band die

de huizen om te checken of de persoon in kwestie aanwezig

ginder is ontstaan tussen Vlamingen en Walen overstijgt de

was en of de taken die er voorzien waren, nog altijd up to

politiek en maar goed ook! Het materiaal werd schoonge-

date waren. Op enkele dagen tijd kan dit immers veranderen

maakt en iedereen van het team friste zich een beetje op.

omdat een ander team al met bepaalde werken is begonnen.

Maar alles was zoals afgesproken.

Iedereen moest vertrekkensklaar zijn om 17.45 u. Dan ging het richting het weeshuis “Entraide Edelweiss Maison d’En-

Ons team begon gelijktijdig in vijf huizen: plafonds, muren

fants (Chaudfontaine - Luik) in Vaux sous Chevremont op 10

strippen, kelders schoonmaken... Elke groep stond in verbin-

minuten van Trooz. Luciano en ik hadden nog iets in petto

ding met een contactpersoon die mij op de hoogte hield van

voor die kinderen en eigenlijk voor iedereen. We zijn daar al

de werkzaamheden. Ik was immers ook druk aan het werk

verschillende keren gaan helpen en kennen de plek een beet-

en hoorde mijn gsm niet altijd. Plots was het middag. Kris-

je. Via de brandweer van Herve had Luciano een Amerikaanse

tel Naegels en haar team stonden terug voor ons klaar met

autopomp kunnen strikken om enkele uren aan het weeshuis

broodjes. Opnieuw was alles picco bello. Over de middag

te staan. Sonja Goetschalkxs en Steven Kesteloot van onze

geen moment om te rusten. Samen met mijn vriend en col-

ploeg hadden spontaan een clownsact hebben in elkaar ge-

lega brandweerman Luciano Fanni gingen we op verkenning

stoken. Het grote moment brak aan … de kinderen stonden

naar woningen die in aanmerking kwamen voor de volgende

klaar. Wij hadden een erehaag gevormd met de brandweer.

geplande interventies op 11 en 25 september. De mensen

De autopomp kwam aan, één van de kinderen klopte op de

klampten ons spontaan aan met de vraag om hun huis aan

deur, de deur opende en de magie begon. De kinderen kon-

te pakken. Er is nog zoveel werk...

den even hun zorgen vergeten en genoten met volle teugen van de act. Vele opvoeders, teamgenoten moesten toch een

Bij onze terugkomst stond Patric Steel ons op te wachten. Hij

traantje weg pinken. Het was zo mooi!

had cake bij. Patric heeft voor vele duizenden euro’s nieuw werkmateriaal gekocht via sponsoring. Al dat materiaal gaat

Na de act trokken de kinderen helmen en jassen aan. Ze na-

van bewoner tot bewoner in Trooz. Zo helpen ze elkaar. José

men plaats in de brandweerwagen. Foto’s werden genomen.

Antonio Chacon Ruiz staat in voor het beheer en zorgt er-

Het werd een mooi moment dat vele mensen zal bijblijven.

voor dat alles ter plaatse geraakt.

Daarna namen we afscheid en keerden moe maar voldaan huiswaarts.

Bron en foto’s: Juan Herrero 26

Een verslag vanuit het crisiscentrum Lukas Deschuttere, kapitein van brandweerzone Centrum

den. Met deze informatie werd er dan een lijst opgemaakt

geeft ons een impressie van de eerste dagen tijdens de ramp

van de middelen die we de volgende dagen nodig hadden.

vanuit het crisiscentrum.

In de eerste fase waren dit vooral manschappen en materiaal om kelders en tunnels leeg te pompen en iets later de vraag

Op vraag van Netwerk Brandweer werd u via uw hulpver-

om containers te leveren om de opruimingswerken te star-

leningszone gevraagd om als verbindingsofficier naar het

ten. Via Netwerk Brandweer werd gevraagd aan de hulpver-

crisiscentrum te gaan om de Vlaamse en Brusselse ploe-

leningszones welke middelen ze konden uitsturen. Op deze

gen aan te sturen. Als officier rijd je dan naar Luik en gaat er

manier was het mogelijk om dagelijks de correcte middelen

waarschijnlijk heel veel door je heen. Je verwacht je aan een

en manschappen op de correcte plaats te krijgen. Er werd

ingewikkelde opdracht, hoe bereid je je hier op voor?

een PEB-bestemming gezocht. Eerst werd gekozen voor

Ik had het geluk dat Lt. Jonathan Jouret van brandweerzo-

aparte kazernes maar algauw werd het PEB ondergebracht

ne Vlaamse Ardennen me vooraf kon briefen dus ik was ge-

in de hoofdkazerne van Luik. Op deze locatie werd dan ie-

lukkig al wat voorbereid. Er was reeds een structurele basis

dereen verwacht en werden hun taken toegewezen .

gelegd. De communicatie verliep via een whatsappgroep waarin men locaties en foto’s kon delen, wat tijdens deze

Welke problemen diende je het hoofd te bieden?

interventies toch een meerwaarde was.

Op een bepaald moment werd de grens tussen wat wel of

Er werd dan beslist om aansturing op te splitsen in de drie

niet toebehoorde tot het takenpakket van de brandweer

getroffen zones te werken, met per zone één contactper-

vaag. Dit is een normale evolutie die zich ook wel voordoet

soon. Dit verliep niet meteen vlot oa gezien deze contact-

in het dagelijkse leven. Een brandweerman wordt opgeroe-

persoon soms werd opgeroepen voor andere interventies.

pen voor een bepaalde taak en krijgt plots de vraag om ook

Daarom werd collega Lt. De Pauw naar de CP-Ops in kazer-

met iets anders te helpen. We zijn hulpverleners, dus men-

ne van Luik gestuurd om zo een directere aansturing van de

sen helpen zit in ons bloed. Als je dan in een situatie terecht-

Nederlandstalige ploegen mogelijk te maken. De 2 andere

komt zoals deze is het soms zeer zwaar om een onderscheid

zones werden gecoördineerd vanuit de monodisciplinaire

te maken. Het is echter essentieel dat we ons eerst richten

cel van het CC-prov.

op de prioritaire zaken.

Gezien de omvang van deze crisis en de enorme hoeveelheid aan taken was een totaaloverzicht moeilijk te verkrijgen.

Wat deden de schrijnende beelden met jou persoonlijk?

Er werd dan ook per straat gestart, en huis per huis bekeken

Vanuit het crisiscentrum kon ik mij natuurlijk alleen maar een

waar onze hulpverleners konden helpen.

idee vormen via de beelden die ik toegestuurd kreeg. Een collega is echter te plaatse geweest en via de verhalen en

Kan je een voorbeeld geven van problemen die aandacht

de beelden kan je echt spreken van een oorlogsgebied waar

nodig hadden?

mensen letterlijk alles zijn kwijtgeraakt. Het is moeilijk te vat-

Op een bepaald moment kwam een melding binnen dat een

ten, de impact van zo’n ramp …

bepaalde zone geen water had. Dan spreken we van drinkwater maar ook water om te reinigen wat in deze situatie

Wat wil je graag nog als boodschap meegeven vanuit je ei-

ook essentieel was. Deze melding werd dan teruggekoppeld

gen ervaring?

naar de provinciale cel om hier een oplossing voor te vinden.

Dat de brandweer altijd klaarstaat om de mensen te helpen,

Iets later volgde een melding van een lijkgeur. Daar werden

ook al betreft het geen brandweertaak. Ik kan zeggen dat ik

hondenteams naartoe gestuurd. Later bleek dit dan geluk-

trots ben om deel te zijn van deze prachtige organisatie.

kig vals alarm te zijn. Tevens waren er vele mazouttanks die

De samenwerking met de zone rond Luik Liège Zone 2 II-

overgelopen waren waarvoor private ondernemingen wer-

LE-SRI verliep zeer goed in de lokale CP-OPS en het CC-Prov

den gecontacteed.

(Maj Babette en Kol. Scevenels). De interzonale samenwerking en hoe hij tot stand kwam biedt heel wat mogelijkheden

Wat hebben jullie de eerste dagen kunnen realiseren?

voor de toekomst.

In de beginfase werd er vooral een structuur opgebouwd en een lijst opgemaakt van alle taken die verricht dienen te wor-

lukas.deschuttere@bwzc.be

27

Een verslag van zone Midwest Collega’s

Aangekomen op het PEB, wachtten we buiten op onze andere collega’s. Een vrouw komt ons tegemoet: “Merci, merci,

Donderdag 22 juli, 16u49. Mijn telefoon rinkelt: Dispatch Roe-

merci que vous êtes ici!” …

selare. Of ik vrijdagochtend kan vertrekken richting Ardennen?

Collega’s van Zone Centrum, Sint-Niklaas, Vlaams-BrabantUiteraard, geen probleem! Daarom zette ik me - net zoals

West en Brussel kwamen aan. Iemand uit de -best wel gro-

heel wat andere collega’s uit onze post - ook op de lijst. Toch

te- kazerne van Luik kwam ons een koffie aanbieden, waar-

even polsen wie er nog meeging van Post Staden. “Nie-

na we in de eetzaal kennis maakten met de aanwezigen uit

mand”, oeps niemand … maar geen probleem, iedereen gaat

de andere zones. Rond 9u kregen we dan onze briefing en

mee met hetzelfde doel voor ogen. Snel change of plans

kwamen we te weten in welke sector we onze hulp zouden

voor die avond om toch op tijd te gaan slapen, aangezien de

aanbieden.

wekker niet om 7u30 maar om 4u30 zou afgaan. Een goede nachtrust leek me wel belangrijk, niet enkel omdat het een

Een zone in Vaux-sous-Chévremont werd ons toegewe-

dagje van 12 uur onafgebroken werken zou worden, maar

zen, samen met Post Vlaams-Brabant-West. Wij met onze

ook om me toch wat te wapenen tegen wat zou komen … De

haakarm en ons busje, zij met hun Manitou en haakarm.

spanning en zenuwen beslisten er echter anders over en het duurde enkele uren voor ik de slaap kon vatten.

Eens vertrokken vanuit het PEB zagen we de omgeving langzaamaan veranderen. We keken onze ogen uit, want de

De wekker liep af, afspraak om 5u.30 in Post Izegem. Hier

beelden die de dagen voordien op televisie verschenen, ble-

ontmoette ik de collega’s van verschillende andere posten

ken in het echt nog erger … Dit tart écht alle verbeelding.

uit de zone (Post Moorslede, Post Tielt, Post Lichtervelde, Post Hooglede, Post Gits, Post Ardooie, Post Roeselare).

Met het personeelsvoertuig van Post Lichtervelde vertrokken we in het zog van de Haakarm2 van Post Roeselare, richting het PEB in Luik. De GPS gaf ruim voldoende tijd aan om onze bestemming te bereiken. Deze marge gebruikten we om toch nog even een stop te maken en onze benen te strekken en te genieten van een heerlijk kopje snelwegkoffie.

Ideaal moment om even te polsen naar hoe de anderen zich voorbereid hadden hierop. Blijkbaar was ik niet de enige die had liggen woelen de afgelopen nacht.

28

Hij start met het afbreken van zijn kast die volledig onder water had gestaan. De bovenkant gaat behoorlijk vlot, maar bij de onderkant heeft hij wat hulp nodig, gezien deze nog vol water en modder zit … Terwijl we wachten, doet de man zijn relaas. Plots vraagt hij: “Misschien kan ik ze nog verkopen voor 5 euro? [ …] We moeten nog kunnen lachen, wat hebben we anders nog? Niets!”

Tijdens het vullen van container nummer drie, komt een politiecommisaris naar ons toe die ons uitgebreid bedankt. Met de tranen in zijn ogen vertelt hij over de overstromingen, hoe deze op de plaats waar wij nu staan al minstens 6 mensen het leven hebben gekost. Enkele huizen verderop in de straat brandden af ten gevolge van het noodweer en slachtoffers zaten hier wel 5 uur op het dak van hun tuinhuis …

Pleintje opgeruimd … Tijd voor de aanpalende straat, zelfde opdracht. Rue d’école … De Schoolstraat …

Eenmaal aangekomen in onze zone begon het echte werk: het puin ruimen dat de bewoners de dagen voorzien uit hun huizen hadden gehaald. Sommige zaken werden met de hand in de container gedeponeerd, andere met de Manitou (gelukkig maar, want het ging om koelkasten, ovens, zetels, kasten …). Het viel bij iedereen op dat de bewoners alles, maar dan ook alles weggooiden … Geen tijd om vragen te stellen, gewoon voortdoen en de inwoners van deze getroffen regio zo goed als mogelijk helpen. Goed, de eerste (hoge) container raakt snel gevuld, een tweede lage komt eraan en raakt ook behoorlijk snel vol … Eventjes rust, wat water drinken, een praatje slaan met de mensen op dit pleintje … Een meneer komt op ons af en vertelt dat hij twee dagen zonder eten of drinken opgesloten had gezeten in zijn kamertje helemaal bovenaan in zijn woning. Het water stond daar iets meer dan 2 meter hoog … (ik ben net geen 2 meter).

29

te leggen. We hadden in het begin van de dag afgesproken: ‘samen uit, samen thuis’. Met onze groep overschouwen we dus even de omgeving. De straatjes waar we tijdens die dag aan het werk waren, lagen op zo’n 300 meter van de river …

We kijken onze ogen uit, dit is een oorlogszone: klinkers, bomen, auto’s, omheiningen … Alles is kapot of drijft in het water. Auto’s, bestelwagens … welke verwoestende kracht moet dit water hebben gehad … Stilaan komt toch het besef dat wat wij vandaag hebben gedaan, slechts een druppel op een hete plaat is. We waren zo tevreden over het vele werk dat we dachten verricht te hebben met onze zone, maar …

We laden alles in de vrachtwagens en trekken andere kleren aan om na het eten richting ons veilige huis en droge bed te vertrekken. Tot plots: “Bonsoir messieurs, vous voulez une bière bien fraîche ?” De jongemannen hebben een volledige aanhangwagen gevuld met koude biertjes. Niet alleen voor ons uiteraard! Op terugweg naar de kazerne in Luik zien we dezelfde auto terug bij een grote BBQ, waar volgens mij heel wat mensen staan van in ‘onze’ straat, wijk, pleintje. Genietend van de warmte, een worstje, een drankje en een goede babbel met de buren … Aangekomen in de kazerne in Luik, genieten ook wij van de gastronomische kookkunsten van de chef-kok-pompier: een broodje met een worstje ertussen … Ondertussen wat napraten over onze ervaringen van Aan het wijkschooltje (école de commune) staat alles bui-

de afgelopen dag. Iedereen zegt/denkt/voelt hetzelfde, we

ten. Ook hier stond enkele dagen geleden alles onder wa-

hebben goed werk verricht, maar er moet nog heel veel ge-

ter. Cursussen, tekeningen, turnmaterieel … alles staat op

beuren.

het schoolplein. We willen helpen, maar hier willen ze liever de hulp van de gemeente. Wat verder in de straat opnieuw

Zaterdagochtend 24 juli, 00u15. Aankomst in de kazerne.

enkele afvalhopen die moeten worden opgeruimd. Tot we

Oef, wat een dag … extra dankbaar dat ik bij thuiskomst in

plots een mama zien met haar 2 kindjes … “Pompier, Pom-

een door vrouw- en zoonlief voorverwarmd, veilig bed kan

pier … Vous voulez une gauffre, un biscuit ou des bonbons?”

kruipen.

Heerlijk dat wafeltje van die kindjes … Veel tijd hebben ze niet, want de kindjes willen zoveel mogelijk hulpverleners bedanken met hun zoetigheden.

Blokje rond, we komen in een grote straat die omhoogloopt.

Hier is duidelijk zichtbaar tot waar het water reikte én waar ze nipt door de mazen van het net glipten … Opnieuw valt de enorme dankbaarheid van de bewoners op … “Monsieur, vous voulez une glace? J’ai de la glace vanille, chocolat ou amande.” Heerlijk zo’n verfrissing, maar goed we moeten verder, nog zoveel werk, nog zoveel puin … Grote straat geruimd. We kunnen tevreden zijn: een plein en enkele straten volledig ontdaan van alle puin! Eventjes wachten op onze andere collega’s, bespreken wat we nog kunnen doen. Rond 19u nodigt de kazerne van Luik ons uit om een hapje te gaan eten. Maar onze collega’s van Vlaams-Brabant zijn nog bezig om de afvalhoop met hun Manitou wat hoger en veiliger

30

Bron en foto’s: Thijs Degryse 31

Drie collega’s van Brandweerzone Vlaams-Brabant West brengen hun verhaal Aan het woord: Tim Dammans, brandweerman-duiker in post Halle, Karel Kuyl, 1e Sergeant in post Vilvoorde en Wouter Jeanfils, Adjudant in post Tollembeek. Zij brengen via een zonaal interview hun indrukken over de eerste dagen in het rampgebied.

Jullie waren van onze zone als eerste ter plaatse?

Karel: “Ons team was 6 man sterk en trok er naartoe met een

Tim: “Ik lag rustig te slapen toen ik in de nacht van woensdag

duikerswagen, boot en klein voertuig.”

op donderdag (nvdr 14 op 15 juli) wakker werd gebeld om mij

Wouter: “Wij trokken op met 4 teams en een officier.”

klaar te maken om naar Luik te vertrekken.”

Tim krijgt uiteindelijk pas een paar uur later (zeer vroeg in de

En dan zijn jullie concreet aan de slag gegaan?

ochtend na diezelfde nacht) via de Whatsapp-groep van de

Tim: “We kregen uiteindelijk een adres mee en troffen daar

zonale duikers, de melding dat hij effectief wordt ingezet.

een officier van post Luik aan die ons een bepaalde wijk aan-

“Ik was de enige uit post Halle, dus heb ik in de post al mijn

toonde en waar we tot evacuaties zouden moeten overgaan.”

spullen bijeengeraapt en heb met mijn collega’s rechtstreeks

Karel: “Dat was in de wijk Chenaie, herinner ik mij nog. De

in Luik afgesproken, op het PEB.”

Luikse collega’s die daar ter plaatse waren, beschikten niet

“Dan werd mij nog een tikkeltje meer slaap gegund die nacht

over het juiste materiaal om de mensen uit hun woningen te

want mij hebben ze om 6u ‘s ochtends gebeld om evacuaties

halen. We hebben dan eerst de koppen bij elkaar gestoken,

te gaan doen in Luik”, pikt Karel in. “Afspraak om 7u in post

want we zaten met een enorm risico vlakbij: de Vesder.”

Vilvoorde. Ik denk dat ze toen ook nog steeds aan het rond-

Tim: “Dat was waanzinnig, de stroming op die rivier was on-

bellen waren om zoveel mogelijk mensen te activeren.”

voorstelbaar en de straat waar we verondersteld waren eva-

“Ik zat in één van de volgende golven, die versterking is gaan

cuaties uit te voeren, liep zowat parallel met de Vesder en was

bieden in de dagen na de ramp. Meer bepaald dag 5”, sluit

dus eveneens onderhevig aan een sterke stroming.

Wouter aan. Ik had me vrijwillig opgegeven via de zonale lijst

Karel: “Uit veiligheidsoverweging beslisten we sowieso niet de

die daartoe verspreid werd.”

Vesder op te gaan, maar te werken via de parallelle opties.”

Tim: “Verzekerd met touwen zijn we dan aan de slag gegaan,

Dus jullie trokken naar Luik …

gehuld in onze oppervlaktereddingspakken. Via een ladder

Tim: “Ja. We zijn eerst naar het zogenaamde PEB gereden. Dat

hebben we de mensen eerst verzameld op een platform, om

was een commissariaat van de WPR. Maar die mensen waren

ze uiteindelijk allemaal via dezelfde voordeur op te pikken en

helemaal niet op de hoogte dat hun locatie een PEB was. Die

in veiligheid te brengen. Daarvoor moesten de slachtoffers

mannen deden wat navraag en toen bleek dat we naar een

wel tot quasi halshoogte het water in … We hebben zowel

militaire basis in Rocourt moesten. We zijn daar heel goed

volwassenen als kinderen geëvacueerd. En tenslotte ook een

onthaald, maar ze wisten er evenmin wat ze met ons moes-

reeks huisdieren.”

ten aanvangen. Uiteindelijk zijn we van daaruit na een tiental

Karel: “Mijn grootste zorg was vanzelfsprekend onze veilig-

minuten naar brandweerpost Luik getrokken. Vanaf dan liep

heid. We gingen niemand het water insturen zonder aange-

alles heel vlot.”

lijnd te zijn, ook al was het maar voor een korte afstand. Op een bepaald ogenblik bood een bewoner ons zijn klein eenmansbootje aan. Dat bleek onverwacht een exemplaar van zeer goede kwaliteit, het leek wel een mini-Zodiac. We hebben dat dan ook, haaks op de stroming, gebruikt om mensen mee in veiligheid te brengen nadat we ze een reddingsboei lieten aantrekken.”

Het moet een hele onderneming geweest zijn! Heb je ook enig idee hoeveel mensen je daar hebt kunnen evacueren?

Karel: “Wel, ik heb het eigenlijk opgeschreven zodat ik het ook kon rapporteren achteraf. In totaal hebben we 27 mensen, 6 honden en 2 katten in veiligheid kunnen brengen in Chenaie

32

en later in Chaudfontaine. In Chaudfontaine hebben we dan wel onze eigen boot ingezet.”

Wouter, we zitten met jouw verhaal al 5 dagen verder in de ramp. Maar dit betekent allicht niet dat er minder werk was?

Wouter: “Het was vooral werk in andere omstandigheden en met andere aandachtspunten. Wij hebben ons eerder toegelegd op minder brandweertechnische opdrachten. Er werd ons gevraagd af te gaan op een prioriteitenlijst, waardoor we zijn gestart met het gedeeltelijk leegpompen van een ondergrondse parking. Daar stond namelijk een hoogspanningscabine in, die ze zo snel als mogelijk weer aan de praat wilden krijgen om de mensen van stroom te kunnen voorzien. Tevergeefs bleek achteraf.” Nadien ging het richting een school, die

je nog nooit samenwerkte, was er ook meteen een klik. Het

volledig vernield was en waar we (met de hulp van scouts en

is altijd veel aangenamer en efficiënter werken op die manier.”

mensen van het leger) hoofdzakelijk meubilair hebben uitge-

Tim: “Ons team is letterlijk “samen” gebleven. Het zonale ge-

broken en modder geschept.”

voel van verschillende samenwerkende posten was mooi in deze chaotische setting.”

Wat waren jullie eerste indrukken eigenlijk? Je komt toch in een situatie terecht die je niet vaak meemaakt in je carrière als

Er zijn ongetwijfeld wat minpunten geweest. En ook al fo-

brandweerman?

cussen we liever op het positieve, toch wil je daar misschien

Tim: “Indrukwekkend. Surrealistisch. Iedereen is alles kwijt,

graag iets over kwijt?

mensen zitten al een dag zonder stroom, inboedels zijn hele-

Karel: “Eens ter plaatse en nadat de Luikse officier ons een

maal weg. Ze hebben letterlijk niks meer. Een aanzienlijk deel

sector toewees, merkten we dat we er helemaal alleen voor

van de gebouwen staat op instorten en het besef dringt te-

stonden. Extra materiaal en manschappen waren niet moge-

gelijkertijd ook door dat dit eigenlijk een maandenlange klus

lijk. Enkele lokale brandweermannen in interventiekledij ston-

wordt.”

den ons bij, maar konden niet echt veel betekenen omdat ze

Karel: “Je focust op je werk, maar ondertussen dringt het tot

niet de nodige PBM bij zich hadden. Ook de vaak onbereken-

je door van: “Wat is dit hier!?.” Je ziet aan de Vesder caravans

de risico’s die door buurtbewoners werden genomen, heb ik

en inboedels voorbijdrijven, waanzin. Iets van dit kaliber had

als problematisch ervaren voor hun en ook onze veiligheid.

niemand in ons team al meegemaakt.

Mensen halen levensgevaarlijke toeren uit.

Wouter: “Ik had mij aan veel verwacht. Maar dat het zo erg ging

Tim: “Ik kan Karel alleen maar bijtreden, vooral over de roeke-

zijn …. Je moet er geweest zijn om het te snappen. Je ziet wel

loze initiatieven van bewoners. Ik kan dat wel begrijpen: je wil

foto’s, maar de indrukken die je krijgt wanneer je er middenin

helpen en jouw idee lijkt je het beste. Maar wij, als professio-

staat, zijn onbeschrijflijk. Het was letterlijk alsof je in oorlogs-

nals, hebben toch wel vaak de wenkbrauwen gefronst en zelfs

gebied stond. Onvoorstelbaar hoeveel kracht er op het wa-

meerdere keren gewezen op de risico’s.”

ter moet hebben gestaan. Het leek echt alsof er een tsunami

Wouter: “Eens ter plaatse op het adres dat we kregen, was

was langsgeweest: pleister van de muren gerukt, structurele

niets gecoördineerd. Sommige mensen hadden nog steeds

schade aan gebouwen, … Een enorme stank ook. En radeloze

geen hulpdiensten gezien. Na lokaal overleg met de burge-

mensen, veel radeloze mensen … Het was een stuk intenser

meester (waar onze officier aan deelnam), kregen we concre-

dan ik het voor mezelf had ingebeeld voor ik vertrok.”

te adressen mee. Tegen de avond echter, sloeg de sfeer ter plaatse helemaal om. We zagen een massa politie verschijnen

Maar al bij al is de hulpverlening vlot verlopen?

om plunderaars op te pakken. Irreëel ….”

Wouter: “Wat ons betreft absoluut. We werden op een gecoördineerde manier uitgestuurd via Netwerk Brandweer. Het PEB

Tim, je bent duiker. Had je tijdens je inzet opgevangen dat

was goed georganiseerd. We hebben ons echt nuttig gevoeld.”

er een ernstig incident was met collega’s uit Zone Centrum?

Karel: “Ik onthoud vooral de heel fijne samenwerking met

Tim: “We hebben dat inderdaad gehoord. We kregen die in-

de mensen van ons team. Iedereen heeft zich aan zijn taken

formatie van een MUG-arts die iets verderop op interventie

gehouden en alles verliep heel veilig. We waren met ervaren

was. Het eerste wat we toen gedaan hebben van zodra dat

mensen op stap, dat was duidelijk. En met de mensen waarmee

kon, was het thuisfront en de ProDis (n.v.d.r. : Provinciale Dis-

33

patching) verwittigen om te melden dat met ons team alles

Wat onthoud je uit deze interventie?

OK was en het niet wij waren die betrokken waren.”

Tim: “Dat wordt binnen 30 jaar ongetwijfeld zo’n dinosaurusverhaal rond de keukentafel in de post: ‘Ik was er toen bij.’

Er gaat toch wel van alles door je hoofd dan?

Het was een dramatische inzet maar een mooie ervaring in

Tim: “We waren wel wat ongerust, natuurlijk. Het is zo snel

zijn geheel. Ook een heel goede oefening om tot het besef te

gebeurd. Ikzelf voelde mij behoorlijk veilig: we hebben nooit

komen dat je eigenlijk meestal in vrij stil water oefent en geen

“zotte” dingen gedaan, zijn steeds heel analytisch en evalue-

ervaring hebt met oefenen op sterk stromend water.”

rend tewerk gegaan met een goede inschatting van de risico’s.

Wouter: “Dat je beseft hoe goed we het hier thuis hebben en

We zijn nooit op de Vesder zelf geweest, steeds voorzichtig

niet te rap moeten klagen over luxeproblemen en faits-divers

geweest en ik ben ook nooit bang geweest op het moment

die te fel uitvergroot worden. Je moet blij zijn met wat je hebt

zelf. We hebben geen ‘cowboystoten’ uitgehaald. De collega’s

en veel leren relativeren. Als je échte ellende wil zien, moet je

van Zone Centrum zullen dat ook niet gedaan hebben en toch

daar gaan kijken. Het laat een blijvende indruk na.”

is een ongeluk snel gebeurd. Je staat daar wel even bij stil.”

Karel: “Dat je met de juiste mensen heel veel aankan en dat

Karel: “Klopt, je staat er effectief even bij stil. Het kan ons ook

je dan kan blijven doorgaan, voortgestuwd door de ‘positieve

overkomen. Uiteindelijk kwamen er dan wel geruststellende

drive’. Zo hadden wij nog niets gegeten en bleek het plots 20u

berichten over de collega’s zelf, maar verneem je dat de kans

te zijn! Voor we terug huiswaarts keerden, hebben we dan wel

groot is dat de geëvacueerde mensen het niet zullen halen.

nog een spaghetti gekregen bij de Luikse collega’s, maar dat

Op een bepaald moment en met een afweging van de risico’s,

zijn dingen die helemaal naar de achtergrond verdwenen wa-

hebben we ook getwijfeld of het niet veiliger was om mensen

ren omdat onze focus volledig bij de opdracht lag. Ik was rond

te laten waar ze waren omdat een evacuatie misschien toch

2 à 3 u ’s nacht thuis. Zo’n gebeurtenis kruipt toch wel een dag

niet de veiligste optie was. Je neemt beslissingen in eer en ge-

of twee in de kleren natuurlijk … (lachend) of zou dat aan mijn

weten en vanuit je professionele ervaring, maar gevaar schuilt

leeftijd liggen?”

weldegelijk in een klein hoekje.”

Bron en foto’s: Brandweerzone Vlaams-Brabant West 34

1

2

BRANDED CONTENT

Jaarlijkse controle van uw ademlucht apparatuur Wie we zijn en wat we doen Volgemaatsmasker.be biedt sinds 2001 een gecertificeerde onderhouds- en keuringsservice voor gelaatsmaskers, longautomaten, rugplaten, ontspanners, gaspakken, luchtkappen, laskappen etc… Kortom, alle PBM’s rond ademlucht.

De codex welzijn op het werk bepaalt dat ademlucht-PBM’s minstens om het jaar een grondige onderhoudsbeurt moeten krijgen om na te gaan of ze nog voldoen aan de kwaliteits- en onderhoudseisen van de fabrikant. We zijn gespecialiseerd in deze branche en bieden deze service aan tal van Belgische en Nederlandse bedrijven actief in de chemische, petrochemische, ferro en farmaceutische sector. Recent zijn daar ook de Vlaamse opleidingscentra voor brandweerlieden bij gekomen. We zijn de geprefereerde servicepartner van fabrikanten als MSA, North & Honeywell, 3M, Dräger, Speedglas, ESAB lashelmen en Moldex.

We produceren en verkopen zelf geen PBM’s waardoor we onafhankelijk zijn en zo goed geplaatst zijn om klanten te adviseren.

Hoe ziet een service/reinigings/onderhouds/cyclus eruit?

Wanneer een ademlucht-PBM aankomt doorloopt die een cyclus in vier fasen.

1. Reiniging (foto 1) De PBM’s worden, afhankelijk van het type, manueel of machinaal grondig gereinigd.

2. Droging Dit gebeurt in onze droogkasten of in een droogkamer.

3. Testen (foto 2) Onze techniekers testen de PBM’s en herstellen ze als dat nodig is. Wanneer de PBM opnieuw klaar is voor gebruik, wordt dit gedocumenteerd met een getekend rapport.

4. Verpakking Elke geteste en gekeurde PBM wordt verzegeld verpakt.

Op de verpakking komt een sticker die de datum van de volgende keuring aangeeft.

Elke PBM die we behandelen voorzien we van een barcode.

Deze bevat: 1. de identiteit van de eigenaar 2. de technische specificaties van de PBM 3. de vervaldata van de onderdelen 4. de onderhouds- en testhistoriek 5. wie het onderhoud van de PBM deed Alles rond de veiligheid van de PBM is op die manier traceerbaar.

Meer weten? www.volgelaatsmasker.be Integrale veiligheid met Safety Rental – Safety solutions on site Heeft u voor bepaalde werkzaamheden tijdelijk veiligheidsmateriaal nodig? Bij Safety Rental kan u terecht om dit te huren. We bieden veiligheidsmateriaal aan in volgende categorieën: 1. Covid 19 bescherming en preventie 2. Ademluchtbescherming 3. Valbescherming 4. Communicatie 5. Gasdetectie 6. Persoonsbewaking en mandown-systemen 7. Overige zoals: werffietsen, fietskarren of EHBO-tassen Mocht u er nood aan hebben dan komen we bij u on-site een safetyshop installeren. Dat is een modulaire container waar medewerkers veiligheidsmateriaal kunnen komen lenen. Welke materialen dat zijn bepaalt u, in functie van de werkzaamheden die u wil uitvoeren.

Wij zorgen voor de shop, de bemanning en de bevoorrading ervan. De uitleenbewegingen monitoren we via de barcode die op elk veiligheidsitem is aangebracht.

Meer weten? www.safetyrental.be

Marco Herder - Operational Manager - m +32 (0)499 51 03 52 - e marco.herder@ancco.be

introduceert

LUMAPHORE® en autonome verlichting

Wilt u uw werkruimte optimaal verlichten?

Kies LUMAPHORE® LED De ideale oplossing die een goede verlichting garandeert van al uw werkterreinen en de mogelijkheid biedt om in ideale omstandigheden te werken.

Onze Lumaphore Led-verlichting kan worden gemonteerd op vrachtwagens of op verstelbare driepoten.

Weldiflex sarl Rue de Bierg, 20B L-9656 Harlange Groothertogdom Luxemburg

TEL Lux. +352

691.45.04.78

w w w. w e l d i fl e x . c o m info@weldiflex.lu

GEOPUNT: GEODATA VOOR HULPDIENSTEN In november 2013 lanceerde Digitaal Vlaanderen (toen nog het Agentschap voor Geografische

Informatie Vlaanderen) www.geopunt.be. Geopunt is het unieke geoportaal van de Vlaamse overheid en bundelt een schat aan geografische informatie voor ondernemingen, overheid en hulpdiensten.

Geopunt is de centrale toe-

tenetwerken, gewestwegen, jachtterreinen, overstromings-

gangspoort tot geografische

kaarten … worden door provincies en het Vlaams Gewest

(overheids)informatie.

Het

beheerd. Door het voorzien van een geografische data-in-

portaal richt zich met een

frastructuur GDI die tegemoet komt aan de noden van de

uitgebreid data-, diensten-

verschillende besturen kan de gegevensuitwisseling en de

en toepassingenaanbod naar

samenwerking tussen de verschillende besturen vlotter ver-

een breed en divers publiek.

lopen. Hierdoor kunnen gegevens sneller geactualiseerd,

Van de Vlaamse ambtenaar

verwerkt en ter beschikking gesteld worden via Geopunt.

op zoek naar officiële ruimtelijke informatie, de GIS-co-

Dit leidt tot een beter en sneller beslissingsproces binnen de

ördinator van een gemeente, het studiebureau dat een

overheid, en uiteindelijk tot een betere dienstverlening voor

milieustudie wenst uit te voeren of hulpdiensten op zoek naar

de ambtenaren, ondernemingen en hulpdiensten.

het correcte adres of op zoek naar werken en evenementen op het openbaar domein in Vlaanderen. Geopunt maakt een

Na 8 jaar is Geopunt echter aan evolutief onderhoud toe om

laagdrempelig gebruik mogelijk van geografische informa-

de bedrijfszekerheid te blijven garanderen. In de loop van

tie. Maatschappelijk relevante geografische gegevens en

2020 en 2021 hebben we, dankzij verschillende interventies

diensten worden immers op een slimme en gebruiksvrien-

(interviews, business werkgroepen, klankbordgroepen) met

delijke wijze bijeengebracht. Geopunt maakt het mogelijk

de betrokken stakeholders, een gedragen visie en strategie

om gegevens uit verschillende officiële bronnen te combi-

ontwikkeld voor een nieuw geoportaal. Hierbij hebben we

neren en inzicht te krijgen in de waarde, de eigenschappen

rekening gehouden met de gewijzigde noden sinds het ont-

en de bruikbaarheid van het terrein. Een professioneel ge-

staan van Geopunt, het evoluerende landschap en de ont-

bruiker op zoek naar informatie over een bepaald perceel

wikkeling van nieuwe complementaire diensten van Digitaal

kan uit meer dan 600 kaartlagen kiezen en op die manier

Vlaanderen en een duurzame financiering.

de nodige analyse maken zonder op het terrein te gaan.

We hopen begin 2022 te starten met de ontwikkeling van

Een bedrijf kan op zoek gaan naar een geschikte bedrijfs- of

een vernieuwd Geopunt.

winkellocatie op basis van demografische gegevens, mobiliteit, beschikbaarheid van bedrijventerreinen … Hulpdiensten kunnen actuele kaartlagen van adressen, gebouwen, werken

WAT IS ER ALLEMAAL TE VINDEN OP GEOPUNT?

en evenementen op de openbare weg, scholen of andere interessante plaatsen in de buurt … eindeloos combineren om

Vlaamse basisregistraties

zo de geschikte hulpverlening te kunnen aanbieden.

Op grootschalig niveau is de Vlaamse Basiskaart (GrootElke databeheerder draagt zijn steentje bij aan Geopunt.

schalig Referentiebestand of GRB) en het Adressenregister

Het nobele principe ‘wanneer iedereen voor zijn deur veegt

gebiedsdekkend beschikbaar. Als Vlaamse basisregisters zijn

hebben we een propere straat’ is hier zeker van toepassing.

ze de authentieke bronnen van de Vlaamse overheid. Op

Wijzigingen in bijvoorbeeld adressen, straten en ruimtelijke

middenschalig niveau kan je beschikken over een hele reeks

bestemmingen worden vaak geïnitieerd op lokaal niveau.

luchtopnames (orthofoto’s) die vanaf 2013 jaarlijks gevlo-

Gemeenten zijn dus de beste partij om die wijzigingen te

gen worden, de Vlaamse Hydrografische Atlas en heel wat

registeren en bij te houden. Andere gegevens zoals fietsrou-

andere geodata: in Geopunt-kaart worden meer dan 600

37

datalagen van de Vlaamse overheid ontsloten en verdeeld

Bijzonder is dat Geopunt kan gebruikt worden zonder veel

over verschillende thema’s zoals milieu, bouwen en wonen,

GIS-kennis. Men gaat naar www.geopunt.be en krijgt dan een

cultuur, onderwijs …

scherm dat ongeveer hetzelfde werkt als Google- of Bing Maps. Het volstaat om een adres, interessante plaats (school,

Binnen Vlaanderen worden voor alle geodata ook metadata

kinderopvang …) of coördinaat in te tikken, of een locatie op

aangemaakt. Een gebruiker weet dus te allen tijde wat de

de kaart van Vlaanderen aan te duiden. Luchtfoto’s worden

kwaliteit van de geodata is waarmee hij aan de slag gaat en

binnen de 1 à 2 seconden weergegeven dankzij snelle te-

of deze geodata geschikt zijn voor zijn specifiek gebruik. Het

geldiensten, en dat geldt ook voor het GRB. Via een naviga-

gebruik van een gemeenschappelijke referentie is de garan-

tiemenu ziet de gebruiker vervolgens wat er aan informatie

tie voor de geometrische interoperabiliteit van de verschil-

beschikbaar is. De gebruiker kan onder andere het GRB, een

lende afgeleide geodata. Als iedereen dezelfde basiskaarten

wegenkaart of jaarlijks geactualiseerde luchtfoto’s als onder-

gebruikt om zijn eigen geometrie in te tekenen of af te ba-

grond nemen, maar hij kan ook een keuze maken uit meer

kenen, dan is de garantie groter dat die data onderling bruik-

dan 600 themalagen die beschikbaar zijn, deze over elkaar

baar zijn.

leggen, spelen met de transparantie, meten, delen met collega’s, enz …

Geopunt bestaat uit: • de Geopunt-kaart met verschillende kaarttoepassingen

Een schat aan data

(Reis door de tijd, Hinder in kaart, Ondernemen, Vrije tijd …) gericht op gebruikers met verschillende behoeften

Geopunt draait om generieke overheidsinformatie, dus in-

en achtergrond (van specialist tot leek);

formatie die voor veel mensen relevant kan zijn. Een ICT- of

• de Geopunt-Catalogus, een laagdrempelige productcata-

GIS-medewerker kan verder zoeken in de uitgebreide Cata-

logus waarin je kan grasduinen doorheen het beschikbare

logus om zo nog veel meer elektronische diensten te kun-

aanbod van metadata;

nen oproepen of data te downloaden.

• en de rubriek ‘Voor Experts’ waar je je als geïnteresseerde

Er zijn veel gegevens beschikbaar. Om te beginnen alle be-

of ervaren gebruiker kan verdiepen in de achtergrondin-

schikbare geodata binnen de Vlaamse overheid, maar ook

formatie, technische richtlijnen en aanbevelingen.

niet-typische geodata die aan een locatie of een adres kunnen worden gekoppeld en als POI (Place Of Interest) be-

Hiermee wordt beantwoord aan het grootste deel van de

schikbaar worden gesteld.

behoeften van de gebruikers, en dat zonder GIS (Geografisch Informatiesysteem) of knip- en plakwerk van url’s om

De beschikbare geodata worden aangeboden volgens the-

geografische webservices te kunnen benutten.

ma. Elk thema bevat verder nog een aantal rubrieken.

Bron: www.geopunt.be - datalagen Terreinen van Seveso-inrichtingen en Rioleringsdatabank Vlaanderen 38

Kaarttoepassingen Op vraag van bronbeheerders maar ook van de gebruikers-

optochten of wielerwedstrijden …). De informatie over deze

gemeenschap werden de laatste jaren aparte kaarttoepas-

innames komt uit het Generiek Informatie Platform Open-

singen gemaakt: Reis door de tijd, Ondernemen, Hinder in

baar Domein (GIPOD). De gegevens worden aangeleverd

kaart, Recht van voorkoop, Bouwen … Elke kaarttoepassing

door de initiatiefnemers van de werken of door vergunning-

heeft specifieke kaartfunctionaliteiten en/of bevat enkel

verleners in het geval van particuliere innames.

kaarten binnen een thema.

Meerwaarde door integratie en innovatie Zo toont de kaarttoepassing “Hinder in kaart” de geplande innames van het openbaar domein die hinder met zich

Gebruikers kunnen de functionaliteit van Geopunt breed

meebrengen. Het gaat daarbij om concreet geplande en in

gebruiken in hun organisatie. Men kan met weinig moeite

uitvoering zijnde grondwerken, werken (zoals containers,

de gratis en actuele dataservices betrekken vanuit Geopunt

(werf)kranen, stellingen …) en evenementen (zoals markten,

en integreren in front- en backend processen, in plaats van

Bron: www.geopunt.be - kaarttoepassing - Hinder in kaart 39

zelf databases op te bouwen en bij te moeten houden. Bo-

als open-source ter beschikking gesteld via de rubriek ‘Voor

vendien zullen buitendienstmedewerkers steeds meer nood

Experts’.

hebben aan applicaties die nóg eenvoudiger zijn dan Geopunt zelf. Om aan deze behoefte tegemoet te komen, kun-

Geografische webdiensten

nen mobiele apps gebouwd worden bovenop de Geopunt diensten die toegespitst worden op de noden van de brand-

Specifiek voor Geopunt zijn volgende API’s beschikbaar:

weer, de nutssectoren, de aannemers …

geolocatie op basis van CRAB-adressen en POI’s, geocoding op basis van CRAB, POI, metadata zoekdienst, kaartdiensten

Misschien niet voor echte beginners, maar men kan in Ge-

(mini-maps, kaarten delen …) en een hoogteprofieldienst op

opunt tevens een eigen datalaag opladen om in een kaart-

basis van het Digitaal Hoogtemodel. Deze API’s verlagen de

je combinaties te maken van gegevens die in Geopunt be-

drempel voor applicatieontwikkelaars binnen bedrijven en

schikbaar zijn. Geografische webservices (WMS) kunnen

openbare besturen om geo-informatie in hun eigen toepas-

rechtstreeks opgeladen worden.

singen en processen te integreren.

Tot slot kan de aangemaakte kaart afgedrukt of gedeeld

Wil je meer weten over Geopunt, kom dan even langs op de

worden via een URL of HTML-code om te verwerken in een

Trefdag Digitaal Vlaanderen op 24, 25 en 26 november 2021

iframe op je eigen website (mini-kaart).

in het ICC te Gent. Tijdens dit jaarlijkse gratis event kom je heel wat te weten over alle lopende projecten die Digitaal

Geopunt plug-ins

Vlaanderen uitvoert.

Om GIS-gebruikers binnen en buiten de Vlaamse over-

Er worden ook regelmatig opleidingen/infosessie aange-

heid op een eenvoudige manier dezelfde functionaliteit ter

boden over Geopunt. Meer info vind je op https://overheid.

beschikking te stellen als aangeboden in Geopunt op een

vlaanderen.be/informatie-vlaanderen

eenvoudige manier, heeft Digitaal Vlaanderen kant-en-klare software plug-ins ontwikkeld die deze functionaliteiten geïntegreerd aanbieden binnen de meest gangbare GIS-desktop omgevingen. De volgende GIS-software werd geselecteerd: Quantum GIS (QGIS) en ESRI ArcMap. Beide plugins worden

Bron: website Sint-Niklaas - voorbeeld van een mini-kaart 40

BFIRESAFE@SCHOOL Brandveiligheid start bij kennis en waar vergaar je meer kennis dan op school? Onder dit motto werkt Brandweerzone Centrum sinds 2018 mee aan een Erasmus+ project Bfiresafe@school. Het project heeft als doel het opstellen van een internationaal, digitaal lessenpakket over brandveiligheid. Dit pakket wordt gratis ter beschikking gesteld bij de onderwijsinstellingen via e-twinning, een Europees platform dat instaat voor het verbinden van onderwijspersoneel in verschillende Europese landen.

De werkgroep van Bfiresafe@school bevindt zich in Ierland

voor leerkrachten en dit in minstens 9 verschillende talen.

en bestaat enerzijds uit mensen uit de onderwijswereld en

In oktober 2021 wordt een eindevent georganiseerd waarop

anderzijds uit brandweerspecialisten. Deze mix zorgt voor

het project officieel wordt voorgesteld.

een aanpak waar er zowel aandacht is voor het educatieve en het didactische, als voor het inhoudelijke. De voorbije

Aan de hand van webinars wordt het project verspreid naar

twee jaar werd er nauw samengewerkt en stelde de werk-

de wereld van het onderwijs. Leerkrachten, beleidsmede-

groep het lessenpakket samen. Er werd beslist om te werken

werkers binnen het onderwijs en onderwijsvertegenwoor-

rond 10 thema’s, die elk werden uitgewerkt in 10 verschillen-

digers maken binnenkort kennis met het project en al zijn

de modules. Dit vormt de basis van het lessenpakket.

mogelijkheden. Het is de bedoeling dat zij aan de slag gaan met de opgestelde lespakketten. Het is aan de leerkrachten

Omdat feedback enorm belangrijk is, werden er regelma-

om de verschillende modules te doceren, om de leerstof te

tig testmomenten ingelast. Leerlingen en leerkrachten uit

verwerken in verschillende vakken en de basisprincipes en

secundaire scholen verspreid over de deelnemende landen

inhoud bij de leerlingen over te brengen. Het pakket is zo sa-

gingen aan de slag met de pakketten en fungeerden als test-

mengesteld dat het bruikbaar is in verschillende vakken, ver-

gebruikers. Vooral verschillende Ierse scholen werden maxi-

schillende onderwijsvormen en voor verschillende leeftij-

maal betrokken bij het proefproject en hun ervaringen wer-

den. De mogelijkheden zijn met andere woorden eindeloos.

den gebruikt om de thema’s bij te sturen waar nodig.

Er zijn verschillende Vlaamse brandweerzones die mee op Brandweerzone Centrum zetelt in de stuurgroep van Bfiresa-

de kar gesprongen zijn. Ze hebben namelijk aangegeven dat,

fe@school. Samen met organisaties in de overige 5 deelne-

eenmaal het project opgeleverd is, ze willen bijdragen aan

mende landen (Denemarken, Finland, Litouwen, Duitsland

de verspreiding en het actief gebruik van het lessenpakket.

en Spanje) geven wij periodiek feedback op de pakketten die

Zo kunnen kazernes bijvoorbeeld opengesteld worden voor

samengesteld worden. We staan in voor de vertaling van het

een rondleiding of een thematisch bezoek. De mogelijkhe-

lessenpakket naar onze landstalen en voor het aanreiken van

den zijn legio. Help mee aan het verspreiden van kennis rond

extra didactisch materiaal zoals interviews en filmpjes. De

brandveiligheid!

vertaling naar nationale gebruiken bleek al snel heel belangrijk. Er zijn onder de deelnemers bijvoorbeeld landen waar

Je kan het project Bfiresafe@school volgen op:

het noodnummer 112 nog niet ingeburgerd is. Voor hen

• Facebook: www.facebook.com/BFireSafeAtSchool/

diende de leerstof dus aangepast te worden.

• Twitter: twitter.com/BFireSafeSchool/ • Instagram: www.instagram.com/

Door de COVID19-pandemie liep het project enkele maan-

• Linkedin: www.linkedin.com/company/12631239/

den vertraging op maar dit hield de projectgroep niet tegen.

• YouTube: www.youtube.com/channel/UCdvOxDObn2

Aan de hand van digitale meetings werd er vol enthousiasme

wwnPHbimzimkg

verder gewerkt. Ondertussen is het programma klaar voor oplevering. Niet zonder trots wordt een lessenpakket aangeboden dat bestaat uit onder andere ppt-presentaties, filmpjes, animaties, casestudies, mindmaps en een handboek

41

Hulpverleningszone Waasland

OEFENTUNNEL OFFICIEEL GEOPEND Eind 2020 was de oefentunnel van Hulpverleningszone

dincidenten. De verantwoordelijke bevelvoerders krijgen bij

Waasland afgewerkt, maar door de strenge coronamaatrege-

tunnelbrandbestrijding veel informatie te verwerken. Het

len was het niet mogelijk om reeds te oefenen in de tunnel.

is belangrijk dat de beeldvorming voldoende ondersteund

Deze constructie maakt het voor de brandweer mogelijk om

wordt door de ploegen op het terrein. Hoe meer info vanuit

op een realistische en veilige manier een incident in een tun-

de ploegen het bruggenhoofd (lokaal coördinatiecentrum in

nel te simuleren zonder een drukke tunnel af te moeten slui-

de tunnel) bereikt hoe beter de beeldvorming en efficiënter

ten. Daarnaast kan uit deze oefeningen veel geleerd worden,

de aansturing van de ploegen kan verlopen. Radiocommu-

wat de operationele werking ten goede komt.

nicatie en communicatie onderling zijn twee aspecten waar we omzichtig mee moeten omspringen. Elke actor heeft er

Wat zijn de eerste ervaringen/indrukken tijdens het oefenen

belang bij om een efficiënte en bondige informatiedoor-

in deze tunnels?

stroming na te streven. De informatiedoorstroming verloopt

Toen we de opleiding startten, hadden we nog geen oefen-

zowel radiofonisch als met herkenningsmiddelen (gekleurde

object. We hebben ons toen beholpen met onze wasstraat

lichtbakens). Bij een groot incident moeten de ploegen el-

in de post Melsele. Nu de oefentunnel er staat, kunnen we

kaar snel en adequaat aflossen. Belangrijk hierbij is belangrijk

ons veel meer inleven. De tunnelbrandbestrijdingsprocedure

dat een efficiënte informatiedoorstroming plaatsvindt met

voor een tunnel met 2x2 rijstroken kan realistisch geoefend

onder meer de vorderingen die in de tunnel zijn gebeurd. Zo

worden waarbij rekening gehouden kan worden met alle

worden er geen voertuigen vergeten.

aspecten van de incidentenbestrijding. In de oefentunnel staan ongeveer 20 oefenwrakken, waardoor de blusploeg de

Ervaren de manschappen deze opstelling als een goede be-

moeilijkheden ondervindt van tussen de voertuigen te wer-

nadering van een reële situatie?

ken met de blusslangen. Door de hoeveelheid wrakken is het

De medewerkers zijn enthousiast over de lopende opleidin-

voor de SAR-(Search & Rescue) ploeg een hele uitdaging om

gen. We ontvangen als algemene feedback dat het nuttig is

oefenpoppen te zoeken en te evacueren. Al deze aspecten

om zich een totaalbeeld te kunnen vormen van de proce-

maken dat zeer waarheidsgetrouw kan geoefend worden.

dure tunnelbrandbestrijding waarbij elke actor zijn taak kan uitvoeren en impact creëert op de handelingen van anderen.

Zijn er reeds bevindingen die de toekomstige operationele

De oefentunnel benadert de reële geometrie waardoor de

werking kunnen versterken?

technieken realistisch kunnen toegepast worden. We ge-

De bevindingen situeren zich voornamelijk buiten de com-

bruiken een rookmachine en kleine warme “rookhaarden”

fortzone van de reguliere brandweeropdrachten. Doch zijn er

om de situatie zo realistisch mogelijk te benaderen. Het

heel wat van de technieken en tactieken die gebruikt worden

hitte-aspect kunnen we niet simuleren omdat de construc-

bij tunnelbrandbestrijdingen interessant voor overige bran-

tie hierop niet voorzien is en we maximaal rekening willen

42

houden met de impact op het milieu. Met de rooksimulatie

belangrijk aandeel hebben geleverd aan de bouw van de

komen we al heel ver. Ook kan er niet geoefend worden met

tunnel bekeken wat de mogelijkheden zijn. We willen voor-

alle types schuim omdat alle vloeistoffen rechtstreeks in de

namelijk de goede relaties onderhouden en een veilige oe-

bodem kunnen geabsorbeerd worden. Enkel water is toe-

fenomgeving aanbieden. Tevens dient de milieutechnische

gelaten op de site. Doch al deze vernoemde beperkingen

impact bekeken te worden als de oefenfrequentie toeneemt.

vormen geen negatieve ervaring bij de cursisten. Hierdoor

Hierdoor is er nog wel wat werk aan de winkel voordat we

is een mooi evenwicht tussen realistisch oefenen en duur-

de oefeninfrastructuur kunnen openstellen voor derden.

zaamheid gevonden.

Enkel Brandweerzone Antwerpen kan voorlopig samen met Hulpverleningszone Waasland oefenen in de oefentunnel

Wordt deze tunnelopstelling opengesteld voor brandweer-

ter voorbereiding van de gezamenlijke opleidingen tunnel-

korpsen buiten de zone?

brandbestrijding te Zwitserland. Van zodra een totaalbeeld

We zijn zeker voorstander om de oefeninfrastructuur te

is gevormd over de oefenmogelijkheden en een bijhorend

delen met andere hulpverleningszones en externe part-

afsprakenkader is opgesteld, zal Netwerk VTO op de hoogte

ners. Momenteel wordt er samen met de partners die een

worden gesteld.

Bron en foto’s: Hulpverleningszone Waasland 43

LEREN UIT BRANDEN Tot op heden is het onderzoek van brand(oorzaken) zo goed

De praktische schakel uit de veiligheidsketen waaraan een

als onbestaande in België, en het wordt zeker niet georga-

hulpverleningszone het aspect brandonderzoek kan ophan-

niseerd vanuit de brandweer zelf. Initiatieven worden geno-

gen, is evaluatie! Ons werk dient geëvalueerd te worden,

men door het parket of de verzekeringswereld, dit:

zodat, wat de brandbestrijding betreft, we een beeld krijgen

• bij vermoeden van kwaad opzet;

inzake leerpunten op het vlak van:

• wanneer er slachtoffers te betreuren zijn;

• repressie: zijn onze middelen en methodes toereikend en

• bij grote materiële schade;

zijn we genoeg voorbereid?

• bij zeer complexe branden.

• preventie: bereikt de wetgeving wat beoogd wordt, zowel

Voormelde aanpak wordt bovendien vooral gezien vanuit

• sensibilisering: is de burger veilig in zijn doen en laten, en

het perspectief van verantwoordelijkheden en nooit vanuit

waar kunnen we de brandveiligheid binnen onze samen-

een sensibiliserend, educatief of evaluerend oogpunt.

leving nog verhogen met tips en tricks?

met passieve als actieve maatregelen?

Op vraag van de twintig Vlaamse zonecommandanten eind

Na een ruime bevraging en infoverzameling bij talrijke stake-

2016 diende er een verkennende studie te gebeuren rond

holders werd eind 2018 groen licht gegeven om het voorstel

de implementatie van brandonderzoek binnen de hulpverle-

van beide pilootzones uit te werken voor heel Vlaanderen:

ningszones, met als doel: “Wij willen leren!”

via een werkgroep bouwen aan een gestructureerd plan van aanpak van ‘leren uit branden’, maximaal geïntegreerd in

Op initiatief van de hierboven vermelde vergadering van de

onze reguliere werking.

zonecommandanten werd een mandaat toevertrouwd aan Lt. Luc De Lombaert (Brandweerzone Centrum / O-Vl) en

Om duidelijk het verschil in doelstelling t.o.v. privaat of ge-

Maj. Jan Leenknecht (Fluvia / W-Vl).

rechtelijk brandonderzoek te benadrukken willen we bij de

VZW TSL hulpdienstfotografie 44

brandweer vooral spreken over brandevaluatie (globaal tra-

In navolging van dit pilootproject werd een jaarboek “leren

ject) of brandanalyse (specifiek inzoomend op brandcases).

uit branden 2020” uitgegeven. Via de link www.hvzfluvia.be/ brandanalyse.is het jaarboek consulteerbaar. Elke HVZ ont-

Onder brandevaluatie verstaan we het geheel van educatie-

ving ook een gedrukte versie. Met dit jaarboek hopen we

ve stappen die we als hulpverleningszone nemen in de laat-

nog meer collega’s te overtuigen van deze boeiende taak.

ste schakel van de veiligheidsketen. Het zijn allemaal INTERNE processen met als doelstelling;

We doen dan ook graag een oproep om van brandanaly-

• sensibilisering van de manschappen rond het belang van

se een groeiend verhaal te maken binnen België. Hoe meer

sporenbehoud;

hulpverleningszones brandanalyse opstarten, hoe meer we

• data verzamelen over onze brandinterventies;

uit onze branden kunnen leren, en dit graag op een unifor-

• analyseren van het verloop van bepaalde brandinterventies.

me, zone-overschrijdende manier.

Voor de operationele ploegen is het belangrijk om het nut

TEAM BRANDANALYSE HVZ FLUVIA / HVZ CENTRUM

van sporenbehoud te kennen. De plaats waar de brand is ontstaan, hangt samen met de brandschade.

Voor verdere info: kan u contact opnemen met onderstaanOp een gestructureerde manier data verzamelen na een

de collega’s:

brandinterventie is cruciaal als we willen leren uit onze bran-

• Maj Jan Leenknecht

den. Vallen er parallellen te trekken tussen hulpverleningszones, tussen stedelijke, landelijke of industriële regio’s? Waarop moeten we inzetten met onze sensibilisering? Binnen Netwerk Brandweer is er een werkgroep brandanalyse. Deze werkgroep bevat ongeveer de helft van onze Vlaamse zones en na twee jaar constructief overleg, met afspraken rond een uniforme, stapsgewijze aanpak, zien we steeds meer en-

HVZ Fluvia: jan.leenknecht@hvzfluvia.be • Lt. Luk Vancauwenberghe HVZ Fluvia: Luk.vancauwenberghe@hvzfluvia.be • Lt. Brecht Vandeburie HVZ Centrum: brecht.vandeburie@bwzc.be • Kapt. Karl Verstockt HVZ Centrum karl.verstockt@bwzc.be

thousiaste volgelingen én hebben we zelfs zicht op de eerste resultaten rond zone-overschrijdende data!

Naast deze dataverzameling werd binnen Hulpverleningszone Fluvia medio 2018 ook brandanalyse opgestart. Wanneer uit de eerste ‘Sitrep’ blijkt dat het een bevestigde gebouwbrand betreft, stuurt de zonale dispatching een brandanalist, dit in samenspraak met de aanwezige officier. Betreft het een leerrijke brand van een ander type dan een gebouwbrand, dan kan de officier eveneens een brandanalist oproepen.

Via infodocumenten op het intranet koppelen we terug naar de manschappen. Zo’n infodocument wordt vaak gebruikt bij leermomenten voor de manschappen. Een analyse bekijken van een brandinterventie, waar je als brandweerman bij betrokken was, is zeer waardevol. In het kader van de voortgezette opleiding kan een brandanalist ook steeds een opleidingsmoment verzorgen in de verschillende brandweerposten. Hierbij wordt dan dieper ingegaan op enkele cases.

Ook binnen Hulpverleningszone Centrum is er sinds 2021 een team brandanalyse actief. Hierbij werden vele elementen en leerpunten uit de Hulpverleningszone Fluvia meegenomen. Dit maakt een vlotte implementatie binnen de hulpverleningszone mogelijk.

45

AbiWare, klaar voor een nieuw decennium!

20 Software met een hart voor hulpverleningsdiensten WWW.ABIWARE.BE

TIPS & TRICKS A MBUL ANCE In deze rubriek stellen we een nieuwe tip of trick voor die je als hulpverlener-ambulancier kan toepassen. Het gaat om kleine handigheidjes die je niet meteen leert in de opleiding. Ze komen tot stand door jarenlange ervaring van collega’s.

TIP OM EEN PERSOON MET GEBLOKEERDE RUG OP DE WERVELPLANK TE SCHUIVEN 1

2

Achterkant knieën vastnemen, schouders ondersteunen.

Persoon iets vooruit schuiven, wervelplank plaatsen.

3

4

5

Amb 1 & 2 nemen de zetel en de wervelplank vast.

Hand onder de oksel, plank vastnemen.

Voeten plaatsen achter de achterste poten. 3e persoon knieën vasthouden, zetel kantelen.

Persoon laten glijden over de plank.

Indien teveel pijn MUG bijvragen.

Auteur: Juan Herrero, HVZ Fluvia - Post Kortrijk

47

BRANDWEERVOERTUIGEN SCHUIMBLUSVOERTUIG COVESTRO ANTWERPEN De interventiedienst bij het Antwerpse chemiebedrijf Co-

› Achteraan, boven het algemeen bedieningspaneel is de

vestro heeft vorig jaar een nieuw industrieel blusvoertuig in

lagedrukhaspel met 80 m vormvaste slang en straalpijp

bedrijf gesteld. Het betreft een blusvoertuig met oprichtbare

voor water/schuim geplaatst. Capaciteit 200l/min.

vaste blusarm. Naast industriële brandbestrijding is het voer-

› Zowel links als rechts zijn er telkens 4 persuitlaten Ø70

tuig ook uitgerust voor wegdekreiniging. Na een zoektocht

mm water/schuim, individueel regelbaar en individueel te

voor een geschikte constructeur koos men de Nederlandse

gebruiken voor water- of schuimmengsel. Debiet: 150-

brandweerconstructeur Ziegler Brandweertechniek BV uit

2.000 l/min.

Winschoten. Covestro Antwerpen, tot 2016 Bayer Materi-

› Pompingangen achteraan: 4xØ110 mm

alScience, is producent van hoogwaardige kunststoffen van

› Vast ingebouwde hydraulisch aangedreven generator

onder meer polycarbonaten en tussenproducten voor polyurethaan. Deze producten worden gebruikt in de bouw- en elektrosector en in de auto-industrie.

merk Meccalte 6,5 kW › Fireco lichtmast met afstandsbediening en draaikantelunit met 2 ledlampen. Uitschuifbaar tot 6,3 m boven het wegdek

VOERTUIG › Volvo FMX 8x2 › Motor: 500 pk (368 kW), type D13K, Euro 6 13 liter dieselmotor › Versnellingsbak: Volvo I-shift geautomatiseerde 12 versnellingsbak

› Sproeibalk onder voorbumper voor wegdekreiniging (100 l/min) › Elektrisch/hydraulisch ladderpakket op de bovenbouw › Verdere uitrusting: omgevingsverlichting, grondmonitoren, ademluchttoestellen, diverse meetapparatuur, warmtebeeldcamera, slangen Ø45, 52

› Cabine: FMX dagcabine

(met 70mm koppeling), 70 en 110 mm, diverse (schuim-)

› Asconfiguratie: 8x2, met elektro/hydraulisch gestuurde

straalpijpen, PBM’S, overgangs-en verdeelstukken,

naloopas

bootbrancard, diverse snelblustoestellen.

› Wielbasis: 5600 mm › Chassisbreedte: 2550 mm

BLUSARM

› Totaalgewicht (GVW): 32000 kg

› Ziegler Z-Attack 10. De blusarm door Ziegler Nederland

› Het voertuig is uitgerust met: Volvo

speciaal voor dit voertuig ontwikkeld en gemaakt, kan

veiligheidsvoorzieningen, airco, luchtaansluiting voor

een capaciteit aan van 12.000 l/min. Hij brengt de vaste

remdruk, Defa-walaansluiting voor onder meer de

blusmonitor tot op een hoogte van 10 m boven het

motorverwarming en stopcontacten in de cabine.

wegdek. Covestro koos dit type van blusarm ipv een telescopische blusarm omwille van het grotere debiet

OPBOUW

dat deze vaste blusarm aankan. Een telescopische

› Ziegler kunststof opbouw

blusarm wordt veel gebruikt bij crashvoertuigen op

› Ziegler bluspomp FPN10-10.000 1HR in bronzen

vliegvelden en kan “maar”max. 6.000 l/min aan. De

uitvoering en PTO aangedreven › Bronzen Schuimpomp Albany HD5 met Ziegler schuimmengsysteem ZPF10.000 › Bluswatertank 4.000 l, SVM-tank 3.000 l › Poederblusinstallatie Total PLA 2.000 HD met 2.000 kg

blusarm/monitor kan liggend op het dak gebruikt worden zonder extra handelingen ofwel volledig opgericht en gesteund door middel van 2 steunpoten die binnen de voertuigcontouren blijven. › Blusmonitor water/schuim AWG-Alko APF5. Capaciteit

bluspoeder. Zowel links als rechts is er een poederhaspel

regelbaar tussen 1.000 l en 8.000 l/min via een draadloze

met 60 m vormvaste slang met poederpistool (5kg/sec)

afstandsbediening of via het algemene bedieningspaneel

en een bedieningspaneel

achteraan.

48

Tekst & foto’s: Henri De Beul

49

       

Inzetbaarheid Betrouwbaar Veilig Gebruiksgemak Nieuwste technologie Gunstige operationele kosten Makkelijk op te bouwen Duurzaam

Een Investering in een brandweerauto is een ingrijpende beslissing.

Een brandweerauto gaat vele jaren mee en daarom is het ook een investering in de toekomst. Scania begrijpt dat als geen ander en biedt vandaag al de technologie en het rendement die morgen het verschil gaan maken. Scania – een veilige investering. www.scania.be