Wateroverlast

Als hulpverlener is het niet evident om toe te kijken wanneer er zich een ramp voordoet zoals de wateroverlast in Wallonië. In dit dossier laten we dan ook de collega’s aan het woord die zich vrijwillig inzetten om hun Waalse collega’s bij te staan. Vanuit alle organisaties werd er massaal hulp aangeboden dus we kunnen onmogelijk iedereen aan het woord laten in dit dossier. Wel willen we onze waardering en respect uiten aan iedereen die zich tijdens deze moeilijke dagen ter plaatse of vanop het thuisfront hebben ingezet.

Team brandweer Kortrijk

Als hulpverlener is het niet eenvoudig om te zitten toekijken wanneer er mensen in nood zijn, dus ben je met een groep vrijwilligers gaan helpen in Trooz. De eerste keer dat je daar aankwam liet waarschijnlijk een diepe indruk na. Ik werd eerst via de zone ingeschakeld om één dag te helpen in Chaudefontaine. Daar heb ik inderdaad met eigen ogen en oren de ravage gezien, mensen gehoord. Daar heb ik mijn besluit genomen om zelf hulp te gaan bieden. Ik heb dan enkele collega’s gevraagd of ze bereid waren om mee te gaan. We zijn gestart met z’n vieren, en intussen telt onze groep 79 leden.

Plannen met zoveel mensen is geen sinecure. Ik veronderstel dat je steeds onverwachte problemen moet trotseren en natuurlijk wil je resultaat boeken. Hoe pakten jullie dit aan? Ik heb eerst contact opgenomen met Luciano Fanni die brandweerman is in Luik. Ik ken Luciano want we zijn beide instructeurs voor de “Fundación amigos de Belgica” Deze organisatie neemt oudere vrachtwagens over van de brandweer om er in Chili dorpjes mee uit te rusten die geen middelen hebben om nieuw materiaal te kopen. Zo heb ik vernomen dat Trooz zwaar geraakt was door de overstromingen. De persoon die ik nodig had was Jose Antonio Chacon. Deze man heeft zijn woning verloren zoals velen maar is vanaf dag 1 de persoon geweest die opgekomen is voor gans het dorp door alles te beginnen organiseren. Hij is van Spaanse afkomst dus was het contact snel gelegd. Jose bezorgde mij adressen van getroffen mensen die ik contacteerde. Ik vroeg hen om foto’s of ging meteen ter plaatse. Vervolgens lieten we onze medewerkers inschrijven op een datum om de werken uit te voeren. Ik nam contact op met bewoner en bevestigde de afspraak. We zijn gespecialiseerd in het verwijderen van muurbepleistering, plafonds, het uitreken van vloeren en het schoonmaken van kelders. Echt onverwachte problemen zijn er niet opgedoken. Een goede verkenning is noodzakelijk. Het is ook zo dat wanneer ik iets niet wist, er in de groep genoeg mensen zaten met kennis van zaken in de bouw.

De solidariteit, de wil om samen te werken, zijn ongetwijfeld motiverend. Kan je enkele momenten beschrijven die een warme indruk bij je hebben achtergelaten? Zeker, eind augustus waren we met een groep van 8 bezig met opruimingswerken in een huis te Trooz. Toen ik plots buiten kwam zag ik totaal onverwacht dat er zich een keten van wel 50 burgers en militairen gevormd had om materialen te verplaatsen. Letterlijk de definitie van veel handen maken licht werk. Nooit gedacht dat we zelf een groep met 50 man zouden vormen, schitterend! Dan zie je echt het werk vooruitgaan.

Dit maakt jullie alvast vastberaden om nog meer te helpen. Wat begon met één dag, werden er verschillende dagen. In één dag tijd hebben jullie acht huizen volledig afgewerkt. Toch wel een puike prestatie. Kan je ons een overzicht geven van wat jullie nu reeds hebben gerealiseerd? We hebben toch reeds het verschil gemaakt voor een twintigtal families. De vele ouderen zo bezig zien met hun beitel en hamer … het doet iets met een mens. Die dag hadden we vijf huizen op de planning staan, en ik had ook nog vier adressen op de reservelijst. De bewoners waren ook verwittigd dat het kon gebeuren dat we nog langskwamen. Het zijn uiteindelijk acht volledig afgewerkte huizen geworden. De dankbaarheid van die mensen is enorm groot.

Ondertussen is het schooljaar terug gestart. Ook daar hebben jullie een handje toegestoken door schoolmeubilair te verzamelen dat nu een tweede leven krijgt in de ondergelopen scholen. Enige tijd geleden sloegen Veerle Cool en ik de handen in elkaar om schoolmeubilair te verzamelen voor de getroffen scholen in de regio Luik. Vanuit de scholen “De Boomgaard” Kuurne, “Sint Pieter” Kuurne en VLS Kuurne, “De Berk” Deerlijk, VBS Heule watermolen, VBS Spes Nostra Heule en de gemeenteschool uit Heestert. DHL zorgde voor het transport VZW Belgium Aid stelde een loods in Heule ter beschikking.

Ik geef je even het woord om je team te bedanken! Ik zou hierbij alle leden van ons team willen bedanken want zonder hen is er geen team: brandweer Kortrijk, mijn collega’s van naburige brandweerkorpsen en van brandweer Kortrijk zelf en nog mijn vriend en collega brandweerman Luciano Fanni van het korps van Herve. Ook mijn dochter Lynn Herrero die een van die leeuwinnen geworden is, super trots op jou, op jullie. Tot slot zou ik bij deze mijn vrouw Natalie Vincke willen bedanken om me alles te laten organiseren. Het heeft veel tijd en energie in beslag genomen. Tijd om nu alles los te laten en terug het gezinsleven op te nemen. Binnenkort gaan we terug! Team brandweer Kortrijk. Vamos!

Verslag van een dag hulpverlening

Zaterdag 4/9 … Het was zover. De dag dat we met 50 vrijwilligers richting Trooz zouden vertrekken. Het was prachtig weer. Zouden we op tijd aankomen? Zou iedereen er zijn? Had ik de planning goed geregeld? Zouden de ploegen onderling goed overeenkomen? Zou alles ok zijn voor het ontbijt? Het middageten? Ik mag het toegeven, ik heb stress gehad.

We spraken af aan de brandweerkazerne van Kortrijk om 06u30. Alle wagens waren volgeladen met materiaal om te werken, toestellen om te schenken en mankracht. Het meeste materiaal werd overgeladen in enkele bestelwagens zodat dat we wat meer comfort hadden in de wagens. We vertrokken, zoals gepland om 06u45. Tijdens de rit naar Trooz werd ik geüpdatet of er berichten binnenliepen in onze Whatsappgroep. Gelukkig waren het berichten uit alle hoeken van België en Nederland dat ze vertrokken waren. De afspraak was om 9u00 aan het pleintje waar de containers staan in Trooz. We kwamen aan om 09u02. Er stond daar al veel volk! Onmiddellijk herkende ik enkele bekende gezichten, ik wist dat

er reeds velen van onze groep aanwezig waren. Het ontbijt dat Kristel Naegels, Stefaan en haar broer Kurt uit Willebroek voorzien hadden, was heel goed georganiseerd en smaakte super lekker! Na het nuttigen van koffie en koeken kwam een belangrijk moment, het appel. Aangezien ik niet de grootste ben (1,76 m), stond ik op een stoel om het appel te doen. Ik riep de namen af en tot mijn grote verbazing was iedereen aanwezig. Alle vijftig personen die hun woord gegeven hadden, waren aanwezig! Voor mij was dat schitterend! We hadden zelfs nog extra personen die wilden aansluiten. Ik had vijf ploegen voorzien van tien man per ploeg, alles klopte dus perfect! De adressen werden meegegeven met de verantwoordelijken van de ploegen. Ik ging nog even mee naar de huizen om te checken of de persoon in kwestie aanwezig was en of de taken die er voorzien waren, nog altijd up to date waren. Op enkele dagen tijd kan dit immers veranderen omdat een ander team al met bepaalde werken is begonnen. Maar alles was zoals afgesproken.

Ons team begon gelijktijdig in vijf huizen: plafonds, muren strippen, kelders schoonmaken... Elke groep stond in verbinding met een contactpersoon die mij op de hoogte hield van de werkzaamheden. Ik was immers ook druk aan het werk en hoorde mijn gsm niet altijd. Plots was het middag. Kristel Naegels en haar team stonden terug voor ons klaar met broodjes. Opnieuw was alles picco bello. Over de middag geen moment om te rusten. Samen met mijn vriend en collega brandweerman Luciano Fanni gingen we op verkenning naar woningen die in aanmerking kwamen voor de volgende geplande interventies op 11 en 25 september. De mensen klampten ons spontaan aan met de vraag om hun huis aan te pakken. Er is nog zoveel werk...

Bij onze terugkomst stond Patric Steel ons op te wachten. Hij had cake bij. Patric heeft voor vele duizenden euro’s nieuw werkmateriaal gekocht via sponsoring. Al dat materiaal gaat van bewoner tot bewoner in Trooz. Zo helpen ze elkaar. José Antonio Chacon Ruiz staat in voor het beheer en zorgt ervoor dat alles ter plaatse geraakt. In de namiddag zijn de ploegen er terug ingevlogen. We kregen bezoek van Iris Braeckman en Ignace Cloquet. Zij verzetten heel wat werk achter de schermen om ploegen aan te sturen. Ze werkten ook mee aan het opmaken van een analyserapport van deze ramp. Ze spraken met velen en staken vele mensen een hart onder de riem. Dat gaf onze mensen nog een extra boost om door te gaan. Om 17u hebben we de werkzaamheden gestaakt. De planning was om vijf huizen af te werken, het zijn er acht geworden! We hebben met andere woorden het verschil gemaakt voor acht gezinnen. Ik had enkele reserve-adressen voorzien en gelukkig maar. Onze leeuwen en leeuwinnen hebben ongelooflijk hard gewerkt! De dankbaarheid bij de bewoners was IMMENS. De band die ginder is ontstaan tussen Vlamingen en Walen overstijgt de politiek en maar goed ook! Het materiaal werd schoongemaakt en iedereen van het team friste zich een beetje op.

Iedereen moest vertrekkensklaar zijn om 17.45 u. Dan ging het richting het weeshuis “Entraide Edelweiss Maison d’Enfants (Chaudfontaine - Luik) in Vaux sous Chevremont op 10 minuten van Trooz. Luciano en ik hadden nog iets in petto voor die kinderen en eigenlijk voor iedereen. We zijn daar al verschillende keren gaan helpen en kennen de plek een beetje. Via de brandweer van Herve had Luciano een Amerikaanse autopomp kunnen strikken om enkele uren aan het weeshuis te staan. Sonja Goetschalkxs en Steven Kesteloot van onze ploeg hadden spontaan een clownsact hebben in elkaar gestoken. Het grote moment brak aan … de kinderen stonden klaar. Wij hadden een erehaag gevormd met de brandweer. De autopomp kwam aan, één van de kinderen klopte op de deur, de deur opende en de magie begon. De kinderen konden even hun zorgen vergeten en genoten met volle teugen van de act. Vele opvoeders, teamgenoten moesten toch een traantje weg pinken. Het was zo mooi!

Na de act trokken de kinderen helmen en jassen aan. Ze namen plaats in de brandweerwagen. Foto’s werden genomen. Het werd een mooi moment dat vele mensen zal bijblijven. Daarna namen we afscheid en keerden moe maar voldaan huiswaarts.

Een verslag vanuit het crisiscentrum

Lukas Deschuttere, kapitein van brandweerzone Centrum geeft ons een impressie van de eerste dagen tijdens de ramp vanuit het crisiscentrum.

Op vraag van Netwerk Brandweer werd u via uw hulpverleningszone gevraagd om als verbindingsofficier naar het crisiscentrum te gaan om de Vlaamse en Brusselse ploegen aan te sturen. Als officier rijd je dan naar Luik en gaat er waarschijnlijk heel veel door je heen. Je verwacht je aan een ingewikkelde opdracht, hoe bereid je je hier op voor? Ik had het geluk dat Lt. Jonathan Jouret van brandweerzone Vlaamse Ardennen me vooraf kon briefen dus ik was gelukkig al wat voorbereid. Er was reeds een structurele basis gelegd. De communicatie verliep via een whatsappgroep waarin men locaties en foto’s kon delen, wat tijdens deze interventies toch een meerwaarde was. Er werd dan beslist om aansturing op te splitsen in de drie getroffen zones te werken, met per zone één contactpersoon. Dit verliep niet meteen vlot oa gezien deze contactpersoon soms werd opgeroepen voor andere interventies. Daarom werd collega Lt. De Pauw naar de CP-Ops in kazerne van Luik gestuurd om zo een directere aansturing van de Nederlandstalige ploegen mogelijk te maken. De 2 andere zones werden gecoördineerd vanuit de monodisciplinaire cel van het CC-prov. Gezien de omvang van deze crisis en de enorme hoeveelheid aan taken was een totaaloverzicht moeilijk te verkrijgen. Er werd dan ook per straat gestart, en huis per huis bekeken waar onze hulpverleners konden helpen.

Kan je een voorbeeld geven van problemen die aandacht nodig hadden? Op een bepaald moment kwam een melding binnen dat een bepaalde zone geen water had. Dan spreken we van drinkwater maar ook water om te reinigen wat in deze situatie ook essentieel was. Deze melding werd dan teruggekoppeld naar de provinciale cel om hier een oplossing voor te vinden. Iets later volgde een melding van een lijkgeur. Daar werden hondenteams naartoe gestuurd. Later bleek dit dan gelukkig vals alarm te zijn. Tevens waren er vele mazouttanks die overgelopen waren waarvoor private ondernemingen werden gecontacteed.

Wat hebben jullie de eerste dagen kunnen realiseren? In de beginfase werd er vooral een structuur opgebouwd en een lijst opgemaakt van alle taken die verricht dienen te worden. Met deze informatie werd er dan een lijst opgemaakt van de middelen die we de volgende dagen nodig hadden. In de eerste fase waren dit vooral manschappen en materiaal om kelders en tunnels leeg te pompen en iets later de vraag om containers te leveren om de opruimingswerken te starten. Via Netwerk Brandweer werd gevraagd aan de hulpverleningszones welke middelen ze konden uitsturen. Op deze manier was het mogelijk om dagelijks de correcte middelen en manschappen op de correcte plaats te krijgen. Er werd een PEB-bestemming gezocht. Eerst werd gekozen voor aparte kazernes maar algauw werd het PEB ondergebracht in de hoofdkazerne van Luik. Op deze locatie werd dan iedereen verwacht en werden hun taken toegewezen .

Welke problemen diende je het hoofd te bieden? Op een bepaald moment werd de grens tussen wat wel of niet toebehoorde tot het takenpakket van de brandweer vaag. Dit is een normale evolutie die zich ook wel voordoet in het dagelijkse leven. Een brandweerman wordt opgeroepen voor een bepaalde taak en krijgt plots de vraag om ook met iets anders te helpen. We zijn hulpverleners, dus mensen helpen zit in ons bloed. Als je dan in een situatie terechtkomt zoals deze is het soms zeer zwaar om een onderscheid te maken. Het is echter essentieel dat we ons eerst richten op de prioritaire zaken.

Wat deden de schrijnende beelden met jou persoonlijk? Vanuit het crisiscentrum kon ik mij natuurlijk alleen maar een idee vormen via de beelden die ik toegestuurd kreeg. Een collega is echter te plaatse geweest en via de verhalen en de beelden kan je echt spreken van een oorlogsgebied waar mensen letterlijk alles zijn kwijtgeraakt. Het is moeilijk te vatten, de impact van zo’n ramp …

Wat wil je graag nog als boodschap meegeven vanuit je eigen ervaring? Dat de brandweer altijd klaarstaat om de mensen te helpen, ook al betreft het geen brandweertaak. Ik kan zeggen dat ik trots ben om deel te zijn van deze prachtige organisatie. De samenwerking met de zone rond Luik Liège Zone 2 IILE-SRI verliep zeer goed in de lokale CP-OPS en het CC-Prov (Maj Babette en Kol. Scevenels). De interzonale samenwerking en hoe hij tot stand kwam biedt heel wat mogelijkheden voor de toekomst.

lukas.deschuttere@bwzc.be

Een verslag van zone Midwest

Collega’s

Donderdag 22 juli, 16u49. Mijn telefoon rinkelt: Dispatch Roeselare. Of ik vrijdagochtend kan vertrekken richting Ardennen?

Uiteraard, geen probleem! Daarom zette ik me - net zoals heel wat andere collega’s uit onze post - ook op de lijst. Toch even polsen wie er nog meeging van Post Staden. “Niemand”, oeps niemand … maar geen probleem, iedereen gaat mee met hetzelfde doel voor ogen. Snel change of plans voor die avond om toch op tijd te gaan slapen, aangezien de wekker niet om 7u30 maar om 4u30 zou afgaan. Een goede nachtrust leek me wel belangrijk, niet enkel omdat het een dagje van 12 uur onafgebroken werken zou worden, maar ook om me toch wat te wapenen tegen wat zou komen … De spanning en zenuwen beslisten er echter anders over en het duurde enkele uren voor ik de slaap kon vatten.

De wekker liep af, afspraak om 5u.30 in Post Izegem. Hier ontmoette ik de collega’s van verschillende andere posten uit de zone (Post Moorslede, Post Tielt, Post Lichtervelde, Post Hooglede, Post Gits, Post Ardooie, Post Roeselare).

Met het personeelsvoertuig van Post Lichtervelde vertrokken we in het zog van de Haakarm2 van Post Roeselare, richting het PEB in Luik. De GPS gaf ruim voldoende tijd aan om onze bestemming te bereiken. Deze marge gebruikten we om toch nog even een stop te maken en onze benen te strekken en te genieten van een heerlijk kopje snelwegkoffie. Ideaal moment om even te polsen naar hoe de anderen zich voorbereid hadden hierop. Blijkbaar was ik niet de enige die had liggen woelen de afgelopen nacht. Aangekomen op het PEB, wachtten we buiten op onze andere collega’s. Een vrouw komt ons tegemoet: “Merci, merci, merci que vous êtes ici!” …

Collega’s van Zone Centrum, Sint-Niklaas, Vlaams-BrabantWest en Brussel kwamen aan. Iemand uit de -best wel grote- kazerne van Luik kwam ons een koffie aanbieden, waarna we in de eetzaal kennis maakten met de aanwezigen uit de andere zones. Rond 9u kregen we dan onze briefing en kwamen we te weten in welke sector we onze hulp zouden aanbieden.

Een zone in Vaux-sous-Chévremont werd ons toegewezen, samen met Post Vlaams-Brabant-West. Wij met onze haakarm en ons busje, zij met hun Manitou en haakarm.

Eens vertrokken vanuit het PEB zagen we de omgeving langzaamaan veranderen. We keken onze ogen uit, want de beelden die de dagen voordien op televisie verschenen, bleken in het echt nog erger … Dit tart écht alle verbeelding.

Eenmaal aangekomen in onze zone begon het echte werk: het puin ruimen dat de bewoners de dagen voorzien uit hun huizen hadden gehaald. Sommige zaken werden met de hand in de container gedeponeerd, andere met de Manitou (gelukkig maar, want het ging om koelkasten, ovens, zetels, kasten …). Het viel bij iedereen op dat de bewoners alles, maar dan ook alles weggooiden … Geen tijd om vragen te stellen, gewoon voortdoen en de inwoners van deze getroffen regio zo goed als mogelijk helpen. Goed, de eerste (hoge) container raakt snel gevuld, een tweede lage komt eraan en raakt ook behoorlijk snel vol … Eventjes rust, wat water drinken, een praatje slaan met de mensen op dit pleintje … Een meneer komt op ons af en vertelt dat hij twee dagen zonder eten of drinken opgesloten had gezeten in zijn kamertje helemaal bovenaan in zijn woning. Het water stond daar iets meer dan 2 meter hoog … (ik ben net geen 2 meter). Hij start met het afbreken van zijn kast die volledig onder water had gestaan. De bovenkant gaat behoorlijk vlot, maar bij de onderkant heeft hij wat hulp nodig, gezien deze nog vol water en modder zit … Terwijl we wachten, doet de man zijn relaas. Plots vraagt hij: “Misschien kan ik ze nog verkopen voor 5 euro? [ …] We moeten nog kunnen lachen, wat hebben we anders nog? Niets!”

Tijdens het vullen van container nummer drie, komt een politiecommisaris naar ons toe die ons uitgebreid bedankt. Met de tranen in zijn ogen vertelt hij over de overstromingen, hoe deze op de plaats waar wij nu staan al minstens 6 mensen het leven hebben gekost. Enkele huizen verderop in de straat brandden af ten gevolge van het noodweer en slachtoffers zaten hier wel 5 uur op het dak van hun tuinhuis …

Pleintje opgeruimd … Tijd voor de aanpalende straat, zelfde opdracht. Rue d’école … De Schoolstraat …

Aan het wijkschooltje (école de commune) staat alles buiten. Ook hier stond enkele dagen geleden alles onder water. Cursussen, tekeningen, turnmaterieel … alles staat op het schoolplein. We willen helpen, maar hier willen ze liever de hulp van de gemeente. Wat verder in de straat opnieuw enkele afvalhopen die moeten worden opgeruimd. Tot we plots een mama zien met haar 2 kindjes … “Pompier, Pompier … Vous voulez une gauffre, un biscuit ou des bonbons?” Heerlijk dat wafeltje van die kindjes … Veel tijd hebben ze niet, want de kindjes willen zoveel mogelijk hulpverleners bedanken met hun zoetigheden.

Blokje rond, we komen in een grote straat die omhoogloopt. Hier is duidelijk zichtbaar tot waar het water reikte én waar ze nipt door de mazen van het net glipten … Opnieuw valt de enorme dankbaarheid van de bewoners op … “Monsieur, vous voulez une glace? J’ai de la glace vanille, chocolat ou amande.” Heerlijk zo’n verfrissing, maar goed we moeten verder, nog zoveel werk, nog zoveel puin … Grote straat geruimd. We kunnen tevreden zijn: een plein en enkele straten volledig ontdaan van alle puin! Eventjes wachten op onze andere collega’s, bespreken wat we nog kunnen doen. Rond 19u nodigt de kazerne van Luik ons uit om een hapje te gaan eten. Maar onze collega’s van Vlaams-Brabant zijn nog bezig om de afvalhoop met hun Manitou wat hoger en veiliger te leggen. We hadden in het begin van de dag afgesproken: ‘samen uit, samen thuis’. Met onze groep overschouwen we dus even de omgeving. De straatjes waar we tijdens die dag aan het werk waren, lagen op zo’n 300 meter van de river … We kijken onze ogen uit, dit is een oorlogszone: klinkers, bomen, auto’s, omheiningen … Alles is kapot of drijft in het water. Auto’s, bestelwagens … welke verwoestende kracht moet dit water hebben gehad … Stilaan komt toch het besef dat wat wij vandaag hebben gedaan, slechts een druppel op een hete plaat is. We waren zo tevreden over het vele werk dat we dachten verricht te hebben met onze zone, maar …

We laden alles in de vrachtwagens en trekken andere kleren aan om na het eten richting ons veilige huis en droge bed te vertrekken. Tot plots: “Bonsoir messieurs, vous voulez une bière bien fraîche ?” De jongemannen hebben een volledige aanhangwagen gevuld met koude biertjes. Niet alleen voor ons uiteraard! Op terugweg naar de kazerne in Luik zien we dezelfde auto terug bij een grote BBQ, waar volgens mij heel wat mensen staan van in ‘onze’ straat, wijk, pleintje. Genietend van de warmte, een worstje, een drankje en een goede babbel met de buren … Aangekomen in de kazerne in Luik, genieten ook wij van de gastronomische kookkunsten van de chef-kok-pompier: een broodje met een worstje ertussen … Ondertussen wat napraten over onze ervaringen van de afgelopen dag. Iedereen zegt/denkt/voelt hetzelfde, we hebben goed werk verricht, maar er moet nog heel veel gebeuren.

Zaterdagochtend 24 juli, 00u15. Aankomst in de kazerne. Oef, wat een dag … extra dankbaar dat ik bij thuiskomst in een door vrouw- en zoonlief voorverwarmd, veilig bed kan kruipen.

Drie collega’s van Brandweerzone Vlaams-Brabant West brengen hun verhaal

Aan het woord: Tim Dammans, brandweerman-duiker in post Halle, Karel Kuyl, 1e Sergeant in post Vilvoorde en Wouter Jeanfils, Adjudant in post Tollembeek. Zij brengen via een zonaal interview hun indrukken over de eerste dagen in het rampgebied.

Jullie waren van onze zone als eerste ter plaatse? Tim: “Ik lag rustig te slapen toen ik in de nacht van woensdag op donderdag (nvdr 14 op 15 juli) wakker werd gebeld om mij klaar te maken om naar Luik te vertrekken.” Tim krijgt uiteindelijk pas een paar uur later (zeer vroeg in de ochtend na diezelfde nacht) via de Whatsapp-groep van de zonale duikers, de melding dat hij effectief wordt ingezet. “Ik was de enige uit post Halle, dus heb ik in de post al mijn spullen bijeengeraapt en heb met mijn collega’s rechtstreeks in Luik afgesproken, op het PEB.” “Dan werd mij nog een tikkeltje meer slaap gegund die nacht want mij hebben ze om 6u ‘s ochtends gebeld om evacuaties te gaan doen in Luik”, pikt Karel in. “Afspraak om 7u in post Vilvoorde. Ik denk dat ze toen ook nog steeds aan het rondbellen waren om zoveel mogelijk mensen te activeren.” “Ik zat in één van de volgende golven, die versterking is gaan bieden in de dagen na de ramp. Meer bepaald dag 5”, sluit Wouter aan. Ik had me vrijwillig opgegeven via de zonale lijst die daartoe verspreid werd.”

Dus jullie trokken naar Luik … Tim: “Ja. We zijn eerst naar het zogenaamde PEB gereden. Dat was een commissariaat van de WPR. Maar die mensen waren helemaal niet op de hoogte dat hun locatie een PEB was. Die mannen deden wat navraag en toen bleek dat we naar een militaire basis in Rocourt moesten. We zijn daar heel goed onthaald, maar ze wisten er evenmin wat ze met ons moesten aanvangen. Uiteindelijk zijn we van daaruit na een tiental minuten naar brandweerpost Luik getrokken. Vanaf dan liep alles heel vlot.” Karel: “Ons team was 6 man sterk en trok er naartoe met een duikerswagen, boot en klein voertuig.” Wouter: “Wij trokken op met 4 teams en een officier.”

En dan zijn jullie concreet aan de slag gegaan? Tim: “We kregen uiteindelijk een adres mee en troffen daar een officier van post Luik aan die ons een bepaalde wijk aantoonde en waar we tot evacuaties zouden moeten overgaan.” Karel: “Dat was in de wijk Chenaie, herinner ik mij nog. De Luikse collega’s die daar ter plaatse waren, beschikten niet over het juiste materiaal om de mensen uit hun woningen te halen. We hebben dan eerst de koppen bij elkaar gestoken, want we zaten met een enorm risico vlakbij: de Vesder.” Tim: “Dat was waanzinnig, de stroming op die rivier was onvoorstelbaar en de straat waar we verondersteld waren evacuaties uit te voeren, liep zowat parallel met de Vesder en was dus eveneens onderhevig aan een sterke stroming. Karel: “Uit veiligheidsoverweging beslisten we sowieso niet de Vesder op te gaan, maar te werken via de parallelle opties.” Tim: “Verzekerd met touwen zijn we dan aan de slag gegaan, gehuld in onze oppervlaktereddingspakken. Via een ladder hebben we de mensen eerst verzameld op een platform, om ze uiteindelijk allemaal via dezelfde voordeur op te pikken en in veiligheid te brengen. Daarvoor moesten de slachtoffers wel tot quasi halshoogte het water in … We hebben zowel volwassenen als kinderen geëvacueerd. En tenslotte ook een reeks huisdieren.” Karel: “Mijn grootste zorg was vanzelfsprekend onze veiligheid. We gingen niemand het water insturen zonder aangelijnd te zijn, ook al was het maar voor een korte afstand. Op een bepaald ogenblik bood een bewoner ons zijn klein eenmansbootje aan. Dat bleek onverwacht een exemplaar van zeer goede kwaliteit, het leek wel een mini-Zodiac. We hebben dat dan ook, haaks op de stroming, gebruikt om mensen mee in veiligheid te brengen nadat we ze een reddingsboei lieten aantrekken.”

Het moet een hele onderneming geweest zijn! Heb je ook enig idee hoeveel mensen je daar hebt kunnen evacueren? Karel: “Wel, ik heb het eigenlijk opgeschreven zodat ik het ook kon rapporteren achteraf. In totaal hebben we 27 mensen, 6 honden en 2 katten in veiligheid kunnen brengen in Chenaie

en later in Chaudfontaine. In Chaudfontaine hebben we dan wel onze eigen boot ingezet.”

Wouter, we zitten met jouw verhaal al 5 dagen verder in de ramp. Maar dit betekent allicht niet dat er minder werk was? Wouter: “Het was vooral werk in andere omstandigheden en met andere aandachtspunten. Wij hebben ons eerder toegelegd op minder brandweertechnische opdrachten. Er werd ons gevraagd af te gaan op een prioriteitenlijst, waardoor we zijn gestart met het gedeeltelijk leegpompen van een ondergrondse parking. Daar stond namelijk een hoogspanningscabine in, die ze zo snel als mogelijk weer aan de praat wilden krijgen om de mensen van stroom te kunnen voorzien. Tevergeefs bleek achteraf.” Nadien ging het richting een school, die volledig vernield was en waar we (met de hulp van scouts en mensen van het leger) hoofdzakelijk meubilair hebben uitgebroken en modder geschept.”

Wat waren jullie eerste indrukken eigenlijk? Je komt toch in een situatie terecht die je niet vaak meemaakt in je carrière als brandweerman? Tim: “Indrukwekkend. Surrealistisch. Iedereen is alles kwijt, mensen zitten al een dag zonder stroom, inboedels zijn helemaal weg. Ze hebben letterlijk niks meer. Een aanzienlijk deel van de gebouwen staat op instorten en het besef dringt tegelijkertijd ook door dat dit eigenlijk een maandenlange klus wordt.” Karel: “Je focust op je werk, maar ondertussen dringt het tot je door van: “Wat is dit hier!?.” Je ziet aan de Vesder caravans en inboedels voorbijdrijven, waanzin. Iets van dit kaliber had niemand in ons team al meegemaakt. Wouter: “Ik had mij aan veel verwacht. Maar dat het zo erg ging zijn …. Je moet er geweest zijn om het te snappen. Je ziet wel foto’s, maar de indrukken die je krijgt wanneer je er middenin staat, zijn onbeschrijflijk. Het was letterlijk alsof je in oorlogsgebied stond. Onvoorstelbaar hoeveel kracht er op het water moet hebben gestaan. Het leek echt alsof er een tsunami was langsgeweest: pleister van de muren gerukt, structurele schade aan gebouwen, … Een enorme stank ook. En radeloze mensen, veel radeloze mensen … Het was een stuk intenser dan ik het voor mezelf had ingebeeld voor ik vertrok.”

Maar al bij al is de hulpverlening vlot verlopen? Wouter: “Wat ons betreft absoluut. We werden op een gecoördineerde manier uitgestuurd via Netwerk Brandweer. Het PEB was goed georganiseerd. We hebben ons echt nuttig gevoeld.” Karel: “Ik onthoud vooral de heel fijne samenwerking met de mensen van ons team. Iedereen heeft zich aan zijn taken gehouden en alles verliep heel veilig. We waren met ervaren mensen op stap, dat was duidelijk. En met de mensen waarmee je nog nooit samenwerkte, was er ook meteen een klik. Het is altijd veel aangenamer en efficiënter werken op die manier.” Tim: “Ons team is letterlijk “samen” gebleven. Het zonale gevoel van verschillende samenwerkende posten was mooi in deze chaotische setting.”

Er zijn ongetwijfeld wat minpunten geweest. En ook al focussen we liever op het positieve, toch wil je daar misschien graag iets over kwijt? Karel: “Eens ter plaatse en nadat de Luikse officier ons een sector toewees, merkten we dat we er helemaal alleen voor stonden. Extra materiaal en manschappen waren niet mogelijk. Enkele lokale brandweermannen in interventiekledij stonden ons bij, maar konden niet echt veel betekenen omdat ze niet de nodige PBM bij zich hadden. Ook de vaak onberekende risico’s die door buurtbewoners werden genomen, heb ik als problematisch ervaren voor hun en ook onze veiligheid. Mensen halen levensgevaarlijke toeren uit. Tim: “Ik kan Karel alleen maar bijtreden, vooral over de roekeloze initiatieven van bewoners. Ik kan dat wel begrijpen: je wil helpen en jouw idee lijkt je het beste. Maar wij, als professionals, hebben toch wel vaak de wenkbrauwen gefronst en zelfs meerdere keren gewezen op de risico’s.” Wouter: “Eens ter plaatse op het adres dat we kregen, was niets gecoördineerd. Sommige mensen hadden nog steeds geen hulpdiensten gezien. Na lokaal overleg met de burgemeester (waar onze officier aan deelnam), kregen we concrete adressen mee. Tegen de avond echter, sloeg de sfeer ter plaatse helemaal om. We zagen een massa politie verschijnen om plunderaars op te pakken. Irreëel ….”

Tim, je bent duiker. Had je tijdens je inzet opgevangen dat er een ernstig incident was met collega’s uit Zone Centrum? Tim: “We hebben dat inderdaad gehoord. We kregen die informatie van een MUG-arts die iets verderop op interventie was. Het eerste wat we toen gedaan hebben van zodra dat kon, was het thuisfront en de ProDis (n.v.d.r. : Provinciale Dis-

patching) verwittigen om te melden dat met ons team alles OK was en het niet wij waren die betrokken waren.”

Er gaat toch wel van alles door je hoofd dan? Tim: “We waren wel wat ongerust, natuurlijk. Het is zo snel gebeurd. Ikzelf voelde mij behoorlijk veilig: we hebben nooit “zotte” dingen gedaan, zijn steeds heel analytisch en evaluerend tewerk gegaan met een goede inschatting van de risico’s. We zijn nooit op de Vesder zelf geweest, steeds voorzichtig geweest en ik ben ook nooit bang geweest op het moment zelf. We hebben geen ‘cowboystoten’ uitgehaald. De collega’s van Zone Centrum zullen dat ook niet gedaan hebben en toch is een ongeluk snel gebeurd. Je staat daar wel even bij stil.” Karel: “Klopt, je staat er effectief even bij stil. Het kan ons ook overkomen. Uiteindelijk kwamen er dan wel geruststellende berichten over de collega’s zelf, maar verneem je dat de kans groot is dat de geëvacueerde mensen het niet zullen halen. Op een bepaald moment en met een afweging van de risico’s, hebben we ook getwijfeld of het niet veiliger was om mensen te laten waar ze waren omdat een evacuatie misschien toch niet de veiligste optie was. Je neemt beslissingen in eer en geweten en vanuit je professionele ervaring, maar gevaar schuilt weldegelijk in een klein hoekje.” Wat onthoud je uit deze interventie? Tim: “Dat wordt binnen 30 jaar ongetwijfeld zo’n dinosaurusverhaal rond de keukentafel in de post: ‘Ik was er toen bij.’ Het was een dramatische inzet maar een mooie ervaring in zijn geheel. Ook een heel goede oefening om tot het besef te komen dat je eigenlijk meestal in vrij stil water oefent en geen ervaring hebt met oefenen op sterk stromend water.” Wouter: “Dat je beseft hoe goed we het hier thuis hebben en niet te rap moeten klagen over luxeproblemen en faits-divers die te fel uitvergroot worden. Je moet blij zijn met wat je hebt en veel leren relativeren. Als je échte ellende wil zien, moet je daar gaan kijken. Het laat een blijvende indruk na.” Karel: “Dat je met de juiste mensen heel veel aankan en dat je dan kan blijven doorgaan, voortgestuwd door de ‘positieve drive’. Zo hadden wij nog niets gegeten en bleek het plots 20u te zijn! Voor we terug huiswaarts keerden, hebben we dan wel nog een spaghetti gekregen bij de Luikse collega’s, maar dat zijn dingen die helemaal naar de achtergrond verdwenen waren omdat onze focus volledig bij de opdracht lag. Ik was rond 2 à 3 u ’s nacht thuis. Zo’n gebeurtenis kruipt toch wel een dag of twee in de kleren natuurlijk … (lachend) of zou dat aan mijn leeftijd liggen?”

BRANDED CONTENT 1

Jaarlijkse controle van uw ademlucht apparatuur

Wie we zijn en wat we doen Volgemaatsmasker.be biedt sinds 2001 een gecertificeerde onderhouds- en keuringsservice voor gelaatsmaskers, longautomaten, rugplaten, ontspanners, gaspakken, luchtkappen, laskappen etc… Kortom, alle PBM’s rond ademlucht.

De codex welzijn op het werk bepaalt dat ademlucht-PBM’s minstens om het jaar een grondige onderhoudsbeurt moeten krijgen om na te gaan of ze nog voldoen aan de kwaliteits- en onderhoudseisen van de fabrikant. We zijn gespecialiseerd in deze branche en bieden deze service aan tal van Belgische en Nederlandse bedrijven actief in de chemische, petrochemische, ferro en farmaceutische sector. Recent zijn daar ook de Vlaamse opleidingscentra voor brandweerlieden bij gekomen. We zijn de geprefereerde servicepartner van fabrikanten als MSA, North & Honeywell, 3M, Dräger, Speedglas, ESAB lashelmen en Moldex.

We produceren en verkopen zelf geen PBM’s waardoor we onafhankelijk zijn en zo goed geplaatst zijn om klanten te adviseren.

Hoe ziet een service/reinigings/onderhouds/cyclus eruit? Wanneer een ademlucht-PBM aankomt doorloopt die een cyclus in vier fasen. 1. Reiniging (foto 1)

De PBM’s worden, afhankelijk van het type, manueel of machinaal grondig gereinigd. 2. Droging

Dit gebeurt in onze droogkasten of in een droogkamer. 3. Testen (foto 2)

Onze techniekers testen de PBM’s en herstellen ze als dat nodig is. Wanneer de PBM opnieuw klaar is voor gebruik, wordt dit gedocumenteerd met een getekend rapport. 4. Verpakking

Elke geteste en gekeurde PBM wordt verzegeld verpakt.

Op de verpakking komt een sticker die de datum van de volgende keuring aangeeft. Elke PBM die we behandelen voorzien we van een barcode. Deze bevat: 1. de identiteit van de eigenaar 2. de technische specificaties van de PBM 3. de vervaldata van de onderdelen 4. de onderhouds- en testhistoriek 5. wie het onderhoud van de PBM deed Alles rond de veiligheid van de PBM is op die manier traceerbaar.

Meer weten? www.volgelaatsmasker.be

Integrale veiligheid met Safety Rental – Safety solutions on site Heeft u voor bepaalde werkzaamheden tijdelijk veiligheidsmateriaal nodig? Bij Safety Rental kan u terecht om dit te huren. We bieden veiligheidsmateriaal aan in volgende categorieën: 1. Covid 19 bescherming en preventie 2. Ademluchtbescherming 3. Valbescherming 4. Communicatie 5. Gasdetectie 6. Persoonsbewaking en mandown-systemen 7. Overige zoals: werffietsen, fietskarren of EHBO-tassen

Mocht u er nood aan hebben dan komen we bij u on-site een safetyshop installeren. Dat is een modulaire container waar medewerkers veiligheidsmateriaal kunnen komen lenen. Welke materialen dat zijn bepaalt u, in functie van de werkzaamheden die u wil uitvoeren.

Wij zorgen voor de shop, de bemanning en de bevoorrading ervan. De uitleenbewegingen monitoren we via de barcode die op elk veiligheidsitem is aangebracht.

Meer weten? www.safetyrental.be