Tuinbonensalade met

Tuinbonensalade met mediterrane twist

Wat heb je nodig

400 g gedopte tuinbonen

3 tomaten

1 komkommer

2 sjalotjes of 1 ui 100 g feta handjevol olijven zonder pit bladsla

vinaigrette (blz 6) gemaakt met citroensap in plaats van azijn

• Kook de tuinbonen zoals op bladzijde 30 staat. • Snijd de komkommer en tomaat in blokjes, snijd de olijven in stukjes en snipper de sjalot/ui heel fijn. • Meng in een kom met de afgekoelde tuinbonen. • Doe er een paar lepels vinaigrette over en schep voorzichtig om. • Leg een paar blaadjes sla op ieder bord. • Schep daar het tuinbonenmengsel op. • Verkruimel de feta er overheen. • Serveer met geroosterd stokbrood.

‘Hebben kikkers eigenlijk ook vriendjes?’

Kinderen die komen tuinieren ontdekken en leren van alles over de natuur. Het kale, braakliggende stuk grond waarop de Wielewaal begon, is ondertussen een gevarieerd, natuurlijk terrein waar van alles te beleven is. Er is een weiland en een graan-bloemenakker. Brede hagen breken de wind. Vogels, zoogdieren en insecten vinden hier voedsel en beschutting. In de poelen wemelt het van de waterdiertjes.

Spitskool

Spitskool kun je twee weken in de koelkast bewaren. Spitskool kun je gekookt, gebakken, gegrild en rauw eten. Kool is lekker met pittige en zure smaken.

Voorbereiden

Haal kapotte of vieze bladeren van de kool. Snijd de kool van de punt naar de stronk middendoor en nog eens. Snijd de harde stronk eraf.

Tips

• Ga je niet alle kool in een keer gebruiken?

Wikkel dan het overgebleven stuk in een koolblad. • Deze recepten zijn ook geschikt voor witte en chinese kool. Gesmoorde spitskool

• Snijd de spitskoolstukken in reepjes van een centimeter breed. • Doe de kool in een kookpan met een centimeter water met een halve theelepel zout en breng aan de kook. Als het kookt, vuur laag draaien en nog een minuut of vijf zachtjes koken. Proef of de kool zacht genoeg is.

Anders nog even verder koken. • Afgieten en een klontje boter er op doen of een scheutje olie. En wat peper uit de molen (en nootmuskaat als je dat lekker vindt).

Snelle spitskoolsalade

• Snijd een kwart kool in heel dunne reepjes. • Maak het lekker aan met een vinaigrette. • Of wat dacht je van ma-yo-saus (blz 7) met een halve theelepel kerrie en stukjes ananas? Of een appel in stukjes?

Spitskool kun je het beste als plantje kopen en in april poten. Het worden enorme planten dus geef ze de ruimte. Minstens een vierkante meter. En geef ze mest! Hazen en konijnen zijn dol op kool. Je kunt je kool beschermen met gaas.

Moestuintips

Zachte spitskoolsalade

Wat heb je nodig

halve spitskool bosje lente-ui 2 eetlepels olie citroensap 1 eetlepel zout

peper

Tip

Door het zout laat de kool water los en wordt die zacht. Dat geeft deze salade een lekkere smaak. Heerlijk op een burger!

• Snijd een halve kool in parten en dan in dunne reepjes van 3 millimeter. • Snijd lucifers van een bosje lente-ui, gebruik ook het groen van de stengel. Eerst in stukjes van 5 centimeter, dan in dunne reepjes. • Meng door de kool. Meng er ook 1 volle eetlepel zout door. • Leg een zeef op een schaal, doe het mengsel erin. Leg een schoteltje op de kool en zet er iets zwaars op. • Laat minstens een uur staan. • Spoel het koolmengsel af en knijp al het vocht eruit.

Dit gaat nog beter door de kool op een schone doek te leggen. Pak de punten bij elkaar, draai de doek samen en wring de kool stevig uit! • Doe de kool in een schaal met een beetje olie, peper en wat citroensap.

Tip

Heel lekker met 2 eetlepels verse klein geknipte dragon-blaadjes. Of met een theelepel kummelzaadjes.

Spitskool van de barbecue of grill

Wat heb je nodig

halve spitskool teentje knoflook 50 ml olijfolie citroensap zout en peper 100 ml ma-yo-saus van blz 7

• Knijp de knoflook fijn met een knoflookpers in een kommetje met de olijfolie en laat even staan. • Maak ondertussen de ma-yo-saus.

Variatietips voor de saus • Zoute vis en pit: roer er 1 of 2 fijngesneden ansjovisje(s) door en een eetlepel gehakte kappertjes. • Zacht en geurig: doe een fijngehakte gedroogde tomaat, en een of twee eetlepels gesnipperde bieslook door de saus. • Lekker scherp: voeg een teentje geperste knoflook toe aan de saus en een snufje chilivlokken of een halve theelepel sambal.

• Snijd een halve spitskool in vier parten en zorg dat de bladeren bij het steeltje aan elkaar blijven zitten. • Smeer deze parten met een kwastje in met knoflookolie, strooi er zout en peper op. • Leg de koolparten op een hete barbecue en gril ze aan alle kanten. Het kan ook op een goed hete, droge grillplaat op het fornuis. Het is niet erg als het een beetje donker wordt en de kool mag lekker stevig blijven. • Knijp er wat citroensap over. • Leg per persoon een stuk kool op een bord en lepel er wat saus overheen. Maak mooie strepen van de saus.

Aardappel

Aardappels kun je koken, bakken, frituren, of poffen op de barbecue. Aardappels kun je niet rauw eten. Bewaar aardappels buiten de koelkast op een donkere, koele plek.

Voorbereiden

Borstel de aardappels schoon en was ze, je hoeft ze niet te schillen. Snijd grote aardappels doormidden. Groene plekken moet je wegsnijden. Je hebt ongeveer 1 kg nodig voor 4 personen.

Gekookte aardappels

• Kook aardappels onder water met een theelepel zout.

Doe een deksel op de pan. • Prik na 20 minuten in een aardappel, gaat dat makkelijk dan zijn ze gaar. Kook nog iets langer als ze nog hard zijn. • Gooi de pan leeg boven een vergiet in de gootsteen (hete stoom, pas op!). • Doe de aardappels terug in de pan en laat ze even uitdampen zonder deksel.

Serveer, of maak er nog puree of stamppot van. Het recept daarvoor staat op blz 14. Op blz 49 staat nog een lekker recept voor Kleurige groentefrieten.

Tip

Gekookte aardappels smaken lekkerder als je ze na het afgieten een minuut of tien laat staan. Doe de deksel er na het uitdampen weer op om ze warm te houden.

Aardappels poot je 10 cm diep op 30-40 cm van elkaar met een heuveltje compost/aarde erop. Als de plantjes bovenkomen schuif je er aarde tegenaan. En nog eens. Gaat ook heel goed in een ‘groeizak’. Voldoende watergeven op de kluit. Zwartgele coloradokevertjes en hun oranje larven en eitjes op de onderkant van het blad wegvangen.

Moestuintips

Aardappelsalade

Wat heb je nodig

500 g aardappels 75 g doperwtjes (diepvries)

1 ei

verse bieslook

ma-yo-saus (blz 7) 1 teen knoflook

1 theelepel mosterd 5 kleine augurken

peper en zout

• Schil de aardappels en snijd in blokjes van ongeveer 1 cm. • Zet een pan water op met een halve theelepel zout. Als het kookt, doe je er de aardappels bij. • Voeg na 3 minuten de erwtjes toe. Kook nog 5 minuten. • Giet daarna af in vergiet en laat uitdampen. • Doe het ei in een pannetje met koud water en breng aan de kook.

Laat het 6 minuten koken en giet dan af. Spoel het ei koud. • Pers het teentje knoflook boven de ma-yo-saus. • Hak de bieslook fijn en doe die door de saus. • Voeg de mosterd toe. Meng alles door elkaar. • Snijd de augurkjes en het gekookte ei fijn. • Meng dit door de erwtjes en de aardappels. • Schep de ma-y0-saus door de aardappelsalade. • Proef of er nog wat zout of peper nodig is. • Dek de salade goed af en zet hem minstens een uur in de koelkast voor je hem serveert. Dan trekken de smaken lekker in.

Je kunt de salade maximaal 2 dagen in de koelkast bewaren.

Rösti met courgette

Wat heb je nodig

300 g rauwe aardappel (met schil)

2 uien

400 g courgette 1 ei

3 eetlepel bloem 3 eetlepel olijfolie

• Rasp de aardappels, de uien en de courgette op een grove rasp. • Doe alles in een kom en dep droog met keukenpapier. • Meng ei, bloem en peper en zout erdoorheen. • Verhit een grote koekenpan op middelhoog vuur en doe dan de olie erin. • Doe een schepje aardappelmengsel in de pan en druk goed aan met een houten spatel. Doe dit nog twee keer. Je hebt nu drie kleine rösti’s. • Bak de rösti’s een minuut of 5–6 aan één kant tot die goudbruin en krokant zijn. Draai ze om met een spatel en bak ook de andere kant knapperig. • Maak het beslag op.

Tip

Maak van deze rösti een hoofdgerecht met 150 gram mozzarella en 250 gram kleine tomaatjes in stukjes en verse basilicumblaadjes er bovenop. Zout en peper naar smaak.

‘We werken hier echt voor ons plezier.’

De Wielewaal is sinds de oprichting in 2010 uitgegroeid tot een prachtige plek. Behalve tweehonderd schooltuintjes zijn er veertig kleine moestuinen. Vrijwilligers geven de lessen en zorgen voor de organisatie en het terreinbeheer. Verschillende generaties werken er samen.

Pompoen

Pompoen heeft een zoete smaak en is geschikt voor hartige en zoete gerechten. Het binnenste van pompoenzaadjes is ook eetbaar. Hele pompoenen zijn lang houdbaar buiten de koelkast. Aangesneden pompoen bewaar je in de koelkast.

Voorbereiden

Was de pompoen onder stromend water.

Halveer hem met een scherp mes en schep met een lepel de zaden uit het vruchtvlees.

Snijd de pompoen met schil in stukken.

Tip

Als de pompoen te hard is om te snijden, kun je de pompoen ook even in kokend water leggen. Dan wordt de schil zachter.

Er zijn heel veel soorten. De oranje pompoen is de bekendste. Mensen aten 10.000 jaar geleden al pompoen.

In mei kun je pompoen voorzaaien in potjes op de vensterbank. Doe de zaden met het puntje naar beneden. Geef ze niet al te veel water! Als er vier echte bladeren aanzitten, uitplanten met veel compost. Zorg nu voor voldoende water tot de planten lekker groeien. Vanaf de herfst kun je pompoenen oogsten. Pompoenen zijn rijp als het steeltje indroogt.

Moestuintips

Pompoensoep

Wat heb je nodig

1 kleine pompoen (of 1–1,5 kg van een grote)

3 groentebouillonblokjes 1,5 l water

3 eetlepels olijfolie 350 g winterwortel

2 uien

2 teentjes knoflook circa 4 cm gember

1 theelepel chilipoeder 1 theelepel gemalen komijn (djinten) sap van een sinaasappel zout en versgemalen peper 125 ml crème fraîche

2 eetlepels gehakte korianderblaadjes of 1/2 eetlepel gemalen koriander (ketoembar)

• Snijd de pompoen, ui, wortel, gember en knoflook in stukken. • Verwarm de olijfolie in een grote soeppan. • Bak hierin de stukken pompoen, wortel, ui, knoflook en gember ongeveer 5 minuten.

Schep regelmatig om. • Schep chilipoeder, komijn en zout en peper erdoor. • Voeg het sinaasappelsap toe. • Giet de bouillon erbij en kook de Serveertips soep in ongeveer 30 minuten gaar. • Strooi verse koriander over • Pureer de soep met de staafmixer. de soep. • Roer de crème fraîche los met een • Rooster geschaafde amandelen paar lepels soep. Roer hem dan door in een droge hete koekenpan de soep. Nu niet meer koken. en strooi ze over de soep.