wyfrawmf(Munf;)wkdufcdkufa&;ausmif;(Axl;)
zGJUpnf;ykHbmom&yf
aqG;aEG;ykdUcsol Munf; 22435? 'krSL;BuD; oef;Edkif? enf;jyt&m&SdcsKyf? wc&(Axl;)
aqG;aEG;rnfhtpDtpOf ed'gef; ajcvsifbmom&yfrsm; ajcvsifwyf&if;zGJUpnf;ykH ESifh pGrf;aqmifEdkifcsufrsm; ajcjrefwyfrzGJUpnf;ykH ESifh pGrf;aqmifEdkifcsufrsm; ajcvsifwyfrzGJUpnf;ykH ESifh pGrf;aqmifEdkifcsufrsm; tjcm;vuf&kH;0efxrf;wyfzGJUrsm;zGJUpnf;ykH ed*kH;
&efolUtaMumif;udkodyg/ rdrdtaMumif;udkaumif;pGm odaeygap/ oifonfrkcsatmifyGJ&vdrfhrnf/ ppfajrjyiftajctaeudk aocsm aphpyfpGmodyg/ &moDOwk tajctaeudk wdusa&&mpGmodygap/ oif\atmifyGJonf rkcsrvGJ tjynfht0 &ayvdrfhrnf/ Sun Tzu The art of war (B.C-500)
ed'gef; •
aemufqHk;zJGUpnf;yHkt& ajcvsif? ajcjrefwyf&if;rsm;tm; uz 70 q 2001 t& vnf;aumif;? ajcjrefwyfrXmecsKyfrsm;udk uz 5 C2001 t& uz 7 i 2004 t& vnf;aumif;? wdkif;ppfXmecsKyfrsm;udk tqifhqifhzJGUpnf;cJhygonf/ xdkYaMumifh oifwef;om;t&m&Sdrsm;taejzifh ppfu@tvdkfuf ajcvsifwyfrsm;udk aumif;pGm ppfupm;Edkifrnfh pDrHcsufrsm; a&;qJGoGm;Edkifa&;? wyfrsm;\zJGUpnf;yHk pGr;f aqmifEdkifrIrsm;ESifh tm;om tm;enf;csufrsm;uddk od&dSem;vnf&ef aqG;aEG;oGm; rnfjzpfygonf/
wyfrawmfacwfrD jyKjyifajymif;vJrIvkyfief;rsm; Force Modernization
1/ ppftajccHoabmw&m;
(Doctrine)
2/ avYusihfa&; (Training) 3/ acgif;aqmifrIt&nftaoG;jr§ihfwifa&; 4/ zGJUpnf;rI
(Organization)
5/ ppfvufeufypönf; 6/ ppfonfrsm;
(Equipments)
(Soldiers)
(Leader Development)
&nf&G,fcsuf jrefrmhwyfrawmf&Sd ajcvsif? ajcjrefwyf&if;zGJUpnf;ykHESifh pGrf;aqmifEdkifcsuf rsm;? tm;enf;csuf^tm;omcsufrsm;ESifh wdkif;^wyfrppfXmecsKyf wkdY\ zGJUpnf;ykH? pGrf;aqmifEdkifcsufESifh tm;enf;csuf^tm;omcsufrsm;ukd od&Sd em;vnfNyD;ppfajrjyifwGifpepfwuswdkufy0GJ ifoGm;Edkifap&ef/
EdkifiHawmfumuG,fa&; •
•
EkdifiHawmfumuG,fa&;[lonf jynfolwkdYukd? wdki;f e,f? jynfe,ftpkd;&ukd tcsKyftjcmtmPmukdxdyg;jcif;? &efpjcif;? usL;ausmfjcif;? tEå&m,fjyKjcif;? epfemapjcif;? qkH;&IH;apjcif;rS umuG,fjcif;(0g)umuG,fEdkif&eftNrJtoifh &Sdaejcif;? BudKwifaqmif&Gufjcif;? wGef;vSefwdkufzsufjcif;ESifh xdef;odrf; apmifha&Smufjcif;yifjzpfonf/ xkdYaMumifh EdkfifiHawmfwpf&yf&Sdvmvsif EdkfifiHawmfumuG,f&ef wyfrawmf wpf&yfukd zGJUpnf;xm;&Sd&ayrnf/
EdkifiHawmfumuG,fa&;ESifhwyfrawmf •
wyfrawmfonfEdkifiHawmf umuG,fa&;wm0efukd,l&onf/ EdkifiHawmfwpfck wGif atmufygu@(5)&yf&SdNyD; u@wpfckysufpD;qkH;&IH;oGm;ygu xkdEkdifiHwGif tEå&m,fBuD;pGmusa&mufEdkifonf• vlrsKd;/ e,fajr/ tpkd;&/ tcsKyftjcmtmPmydkifp;kd rI/ todtrSwfjyKjcif;/ xkdokdYrusa&mufap&ef EdkifiHwdki;f onf EdkfifiHawmfumuG,fa&; twGuf acwfrDwyfrawmfukd pepfwuszGJUpnf; wnfaqmufNyD; umuG,fa&; rI0g'ESifh umuG,fa&;r[mAsL[mukda&;qGJcsrSwf&ayrnf/
acwfrDwyfrawmf acwfrDwyfrawmfwpf&yfqkdwm wdwdusus owfrSwf xm;wJhppfom;pkaqmif;a&;pepf&Sd&w,f? zGJUpnf;ykHwdwdusus&Sd& w,f? jynfhpkHvkHavmufwJhavhusifhrI&Sd&w,f? acwfrDppfvufeuf ypönf;awG jynfhpkH&w,f? EdkifiHawmftwGuftNrJtoifh&Sdae&w,f? 'DvkdwyfrawmfrsKd;r&SdcJhvkdY wkdYEdkifiHuRefjzpfcJhw,fqkdwmukd &Jabmf wdkYNrJNrJrSwfxm;zkdYvkdw,f/ wyfrawmfumuG,fa&;OD;pD;csKyf\ (52)ESpfajrmufwyfrawmfaeY? rdefYcGef;aumufEIwfcsuf
jrefrmEdkifiH\ trsKd;om;umuG,fa&;&nfrSef;csuf jynfaxmifpk nDñGwfrI
rNydKuJGa&;?
wnf;[laom
rNydKuJGa&;?
wkdif;&if;om;
pnf;vHk;
tcsKyftjcmtmPmwnfwHhckdifNrJa&;
'kdUwm0efta&;oHk;yg;ukd
ausyGefatmif
xrf;aqmifEkdif&eftwGuf t&ef umuG,fa&;tiftm;pkrsm;jzihf aygif;pyfí tiftm; awmihfwif;NyD; pGrf;&nfxufjrufaom acwfrDrsKd;cspf
wyfrawmf
wpf&yf
wnfaqmufa&;onf
trsKd;om;umuG,fa&; &nfrSef;csuf jzpfygonf/
umuG,fa&;rl0g'csrSwf&mwGifpOf;pm;oifhonfhtcsufrsm; ta&;okH;yg;ukdumuG,fapmifha&Smufa&;/
tiftm;BuD;EdkifiHrsm;ESifhxdyfwdkuf&ifqdkifrIa&Smif&Sm;a&;? [efYwm;a&;/
tdrfeD;csif;EdkifiHrsm;? [efYwm;rI/
a'owGif;EdkifiHrsm;\
Ncdrf;ajcmufrI^yl;aygif;
wyfrawmf\ wm0efrsm; jynfyusL;ausmfppfudk &ifqdkifjcif;
/
jynfwGif;aomif;usef;rI ESdrfeif;a&; / Nidrf0yfydjym;a&;ESifh w&m;Oya'pdk;rdk;a&;wm0efrsm; / Nidrf;csrf;csdefwm0efrsm; /
wyfrawmfumuG,fa&;OD;pD;csKyfwm0efrsm;
ppfyJGatmifEkdifrIukd taxmuftuljyKrnfh tcsuftcsm ae&m a'orsm;(DECISIVEAREA)wGif&efolukdppfrsufESmzGifhwkdufckduf&ef ppfe,f0Srf;rsm;zGifhvSpfjcif;/
xkdppfe,f0Srf;rsm;ü ppfyJGtEkdift½IH;ukd tqkH;tjzwfay;Ekdifaom Munf;? a&? av wyfrsm; tcsKd;uscJGa0ay;jcif;/
xkdppfe,f0Srf;\ &nfrSef;csufwm0efrsm; owfrSwfay;jcif;
ppfqifa&;&nfrSef;csufESifh e,fajra'o/
tcsdefumv/
tjcm;vkdtyfcsuf (Oyrm-e,fbuftkyfcsKyfrItmPm)
xkdppfe,f0Srf;rsm;tm;
OD;pD;uGyfuJEkdif&ef
wyfrSL;rsm;
a&G;cs,fwm0efay;cefYtyfjcif;/
ppfe,f0Srf;tvkduf jynfolUppfpnf;½kH;rIjyKvkyfí orm; ½kd;uswyfrsm;uJhokdY ppfqifrIwGif OD;pD;uGyfuJjcif;/
wyfrawmf (Munf;^a&^ av) OD;pD;csKyfrsm;\ wm0efrsm; rdrdwkdY\yifrwm0efrsm;ukd aqmif&GufMu&onf/ Munf;^a&^av yl;aygif;ppfqifa&;rsm; jyKvkyfonfhtcg qufpyfwm0efrsm;ukd aygif;pyfñSdEIdif;ay;jcif;/ ppfa&;csKyf? ppfaxmufcsKyf ponfwkdYonf ppfe,f0Srf; tvkdufvkdtyfrnfhypönf;? &du©m? vltiftm;jznfhwif; axmufyHhrItm; csrSwfxm;aom rl0g'ESihftnD vkdtyfaom trdefYESifh ñTefMum;csufrsm;ukd xkwfjyefaqmif&Guf&onf/
ppfe,f0Srf; (THEATRE) ppfe,f0ef;qkdonfrSm EkdifiHawmfumuG,fa&; r[mAsL[m ESifh vkHNcKHrIvkdtyfcsuft& ppfqifa&;aqmif½GufEkdif&ef oifhawmf aomajrjyif? a&jyif? avxk tygt0ifukd ykdif;jcm;owfrSwf ay;xm;aom e,fajra'otykdif;tjcm;jzpfonf/ ppfe,f0ef;ukd wyfrawmfumuG,f a&;OD;pD;csKyfu owfrSwfay;onf/
ppfe,f0ef;owfrSwfjcif;
ppfe,f0ef;owfrSwf&mwGif ay;tyfxm;aom &nfrSef;csuf wm0eft& wyfrsm;pk½kH;jcif;? wyfjzefYae&mcsxm;jcif;? tkyfcsKyfaxmufyHhrItwGuf vkdtyfaome,fedrdwfxufykdí rus,fjyefY&/
okdYaomf wyfrrsm; vGwfvyfpGm ppfqifEkdifpGrf;&Sdap&ef vnf;aumif;? vkHNcKHrIESifh vQdKY0SufrI &Sdap&efvnf;aumif; wyfrsm;tm;OD;pD;uGyfuJ&aomtkyfcsKyfrI,EÅ&m;ESifhaxmufyHh vrf;aMumif;rsm; jynhfpkHvkHavmufatmif twGuf vnf;aumif; us,fjyefY&onf/
a&;
ppfe,f0ef;tm; OD;pD;uGyfuJrnfhol(ppfe,f0ef;rSL;)ukdwyfrawmf OD;pD;csKyfu a½G;cs,fwm0efay;onf/
umuG,fa&;
ppfe,f0Srf;zJGUpnf;ykH
wyfawmfpk( ARMY GROUP )
wyfawmf ( ARMY )
wyfrBuD; ( CORPS )
wyfr ( DIVISION )
AE¨Kvvufxufwyf&if;zGJUpnf;yHk Adkvf
XmecsKyf
wyf&if; 18+606 wyfrSL;
wyfa&; -1 emcH -1 aoG;aomuf -1 tMuyfwyfom;-55
wyfcGJ wyfrSL;-1 aoG;aomuf-2 tMuyfwyfom;-110
aoG;aomuf
tMuyf
tdk;pm;
wyfpk aoG;aomuf-1 tMuyf -5 wyfom;- 50 wyfpdwf tMuyf -1 tdk;pm; -2 wyfom; -8 tdk;pm;
aoG;aomuf
wyfzGJUk tdk;pm; wyfom;
-1 -4
ajcvsifwyf&if;zGJUpnf;ykH ESifh pGrf;aqmifEdkifcsufrsm;
Montgomery
vuf&kH;0efxrf;wyfzGJUtm;vkH;awGxJrSm axG&mqef;jym; xl;jcm;vSonfh vuf&kH;wyfzGJUrsKd; r[kwfaomfjim;vnf; ajcvsifwyfzGJUrygvsif rnfonfhppfyGJrsKd;ukdrS ratmifEdkif? wpfu,fppfppfawmh ajcvsifwyfrygvsif bmukdrSrvkyfEdkif vkH;0bmukdrS rvkyfEdkifyg/
ppfolBuD; armif*kdrm&D
ajcvsifwyf&if; &nf&G,fcsuf
tNyD;tydkifacsrIef;&ef(odkUr[kwf) vuf&zrf;qD;&ef? ypfcwfrI? ppfupm;rIwdkUjzifh &efo\ l teD;odkU csOf;uyfíwdkufcdkuf&ef odkUwnf;r[kwf &efol\ acsrIef;wdkufcdkufvmrIudk ypfcwfrI ? teD;uyfwdkufcdkufrIESifh wefjyefwdkufcdkufrIwdkYjzifh wGef;vSef z,f&Sm;&ef/
pGrf;&nfrsm;
atmufygwdkUudk pGrf;aqmifEdkifonf -
tNyD;tydkifacsrIef;&ef
(odkYr[kwf)
vuf&zrf;qD;&eftwGuf
ypfcwfrI?
ppfupm;rI
wdkYjzifh &efol\teD;odkYcsnf;uyfí wdkufcdkufEdkifjcif;/ -
&efo\ l acsrIe;f wdkufcdkufvmrIudk ypfcwfrI? teD;uyfwdkufcdkufrIESifh wefjyefrIwdkYjzifh wGef;vSefz,f&Sm;ypfEdkifjcif;/
-
ypfcwfjcif;ESifh ppfupm;Edkifonfh tajccHtiftm;pkrsm;ay;pGr;f Edkifjcif;/
pGrf;aqmifEdkifyHk tenf;i,f ajymif;vJjyKjyif½HkrQESifh rnfonffhtajctaersdK;wGifrqdk ppfqifEdkifjcif;/ ykdYaqmifa&;,mOftrsKd;rsKd;wkdYudktcsKd;tpm;trsKd;rsKd;ESifY tokH;jyKvsuf tcuftcJtenf;rQESifY vIyf&Sm;oGm; vmEkdifonf/ vrf;yef;qufoG,frI aumif;rGefvQifav,mOf? a&,mOf?armfawmf,mOf wdkYjzifY vnf;aumif;? vrf;yef;qufoG,frIraumif;vQif armfawmf,mOf tenf;i,fjzifYvnf;aumif;? awmawmifxlxyfvQif 0efwifwd&dpämef? txrf;orm; rsm;jzifYvnf;aumif; oGm;vmvIyf&Sm;Ekdifjcif;/ pHjyKxm;aomwyfrwGif av;vHypönf;rsm;ukd ,mOfjzihfo,faqmifvsuf ppfonfrsm; ajcvsifcsDwufEkdifjcif; /
ajcvsifwyf\pGrf;aqmifEd kifrI rsm; ajcvsifwyf\oabmobm0 uREkfyfwdkYonf tcsuf(3)csufukd od&Sdatmifavhvmxm;&rnf yxr wdkufyJG[lorQESifh ppfyJG[lorQwdkUwGif aemufqHk;ü ajcvsifwyfom;omvQif ajr odrf;ydkufwkdufcdkuf&avh&Sd\/ 'kwd, ajcvsifwyfonfomvQif ppfajrjyifwGif tNrJwaptjyif;xefqkH;ESifhom twdkuftcdkuf'PfukdcH&\/ olYwGif'Pf&m&olvnf;rsm;\/ olonftjcm;vuf&kH;wyfrsm;xuf ykdí tqif;t&J'ku© cHpm;&,kHru tyifyef;vnf;xl;uJpGmcH&\ wwd, ajcvsifwyf\twwfynmonf tjcm;vuf½Hk;wyfrsm;\ twwf ynmwdkUxuf yHkao um;us&SdrIenf;NyD; acwfopfppfyJGrsm;twGufvnf; qnf;yl;&SmazG&ef ydkrdkvdktyfonf/
ppfolBuD; avm'fha0b,f(vf)
ajcvsifwyf\pGrf;aqmifEd kifrI rsm; ajcvsifwyf\ xl;jcm;aomt*Fg&yfrsm; ajcvsifwyf\ xl;jcm;aomt*Fg&yfrsm;udk 4if;wdkY\vufeufESifh ypönf;ud&d,mrsm; xuf vluydkrdkzefwD;ay;Edkifonf/ ajcvsifwyf\ xl;jcm;aomt*Fg&yfrsm;rSm
vludk,fwdkifvIyf&Sm;BudK;yrf;&jcif;/
&efoludkteD;uyfacsrIef;&jcif;/
'Pf&mtrsdK;rsdK;udk tcH&qHk;jzpfjcif;/
ajcvsifwyf\t"dupGrf;aqmifEd kifrI rsm; rnfonfhae&modkYrqdk oGm;Edkifjcif;ESifh rnfonfhae&mwGifrqdk wdkufcdkuf Edkifjcif;/ ajrae&modrf;,lNyD; xdef;odrf;xm;Edkifjcif;/ aeY? nra&G; xda&mufpGmwkdufcdkufEdkifjcif;/
ajcvsifwyf\csKdUwJhrIrsm; vufeufi,f? pdefajymif;ESifhtajrmufwkdY\ ypfcwfrIaMumifhtxl;xdckduf'Pf&m &&Sdjcif;/ ,mOfwpfrsKd;rsKd;jzifh ppfajrjyifokdY o,fykdYaqmifjcif;rjyKygu? tvGefaES;auG;onf/ ajcvsifwyfom;\cHEkdif&nfukdvnf; o,f,l&onfh vufeuf? ud&d,mwefqmwkdY\ tav;csdefwkdUrS uefYowf Ekdifonf/
ajcvsifwyf\ wm0efrsm; ajcvsifwyf\ wpfcsdKUrSm-
wm0eftrsdK;rsdK;&Sd&m
t"duwm0ef
&efolteD;odkYcsOf;uyfí &efoludkacsrIef;zsufq;D &ef/ ajrae&mudkodr;f ydkufNyD;xdef;xm;&ef/ tNrJwapuif;vSnfhí &efol\owif;udk&,l&ef/ jynfwGif;vHkNcHKrIESifh e,fbuftpdk;&tm; tultnDay;&ef/
ajcvsifwyf\ vkdtyfaom t&nftcsif;rsm; ZGJ&Sdjcif;/ cHEkdif&nf&Sdjcif;/ rkqkd;wkdY\ yuwdpdwf&Sdjcif;/ txl;ausyGefpGmwm0efxrf;&Gufvkdonfh pdwf"mwf&Sdjcif;/ pnf;urf;aumif;rGefjcif;/ wpfukd,faumif;pdwfr&Sdjcif;/
ajcvsifwyfom;wpfOD;\vkdtyfaomuRrf;usifrI wyfpkvufeuf[loíukd uRrf;usifpGmokH;wwf&rnf/ Oyrm-pufuav;? ½kdifz,f? pwif;? vufypfAkH;ESifh (60)rrpdefajymif;/ tjcm;aomvufeufud&d,m wefqmyvmtrsm;tjym;ukdvnf; udkifwG,f&ef vkdaumif; vkdtyfrnfjzpfíwwfuRrf;&rnf/Oyrm-pufvwf? pufaoewfBu;D ? (81)rr pdefajymif;? rkdi;f AkH;? a&'D,kd? u,f&D,mESifh armfawmf,mOf/ ppfajrjyifuRrf;usifrIESifh ajrtaetxm;ukd tokH;cs&mwGif txl;yg;eyfvdr®m&rnf/ usif;wl;NyD; rdrdae&mukd ½kyfzsufvSnfhpm;í &efolESifheD;uyfpGm awhqkdifvQuf aewwf &rnf/ uif;vSnfh&mwGif vnf;aumif;? wkdufppfESifhcHppfwkdYwGif vnf;aumif;? arSmifaom nwGifyif odjrifwwfonfhtavhtx &Sdap&rnf/
ajcvsifwyf\ &nfrSef;csufwm0ef ypftm;ESifh ppfupm;rIwkdYjzifh &efolukd wkdufckduf&ef/ rdrdypftm;jzifh &efolukd OD;ESdrf&ef/ teD;uyfwkdufckdufjcif;ESifh wefjyefwkdufckdufjcif;rsm;ukd vkyfaqmif&ef/ wkdufpGrf;tm;(Combat Power) ppfupm;rI/&efoltay:taetxm;tompD;&ap&ef?wkduf½kdufESifhoG,f0kduf ypfcwfrI rsm;jzifh wkdufckdufEkdifap&efwkdY jzpfonf/ ypftm;/ ypftm;qkdonfrSm ae&mwpfck? wyfwpfck? vufeufpepfwpfckrS wkduf½kduf(okdY) oG,f0kduf ypfvTwfaom ypftm;yrmPjzpfonf/ tumtuG,f (1) ppfqifrI vHkNcHKa&;/ (2) ppfonfrsm; usef;rma&;/ (3) vHkNcHKrI/ (4) rSm;,Gif;rIumuG,fjcif;/ acgif ;aqmifrI/wkdufpGrf;tm;\ta&;ygqHk;tpdwftykdif;rSm vkyf&nf ukdif&nf&SdNyD; rdrdudk,frdrd,HkMunfpdwfcsrSKtjynfh&Sdaom t&m&Sdrsm;ESifh tMuyfrsm; &Sdjcif;jzpfonf/
acgif;aqmifpGrf ;&nf wkdufenf;pepfrsm;ukd uRrf;usif&rnf/ rdrdvkyfief;tay: em;vnfwwfuRrf;rIESifh xkd;xGif;OmPf&Sd&rnf/ rSefuefpGm qHk;jzwf trdefYay;Ekdif&rnf/ ay:aygufvmaom tcGifhta&;ukd rvGwfwrf; &,laqmif&GufEkdif&ef jyifqif xm;&rnf/ wkdufyGJacgif;aqmif rI &nfrSef;csufwm0efukd tiftm;tenf;qHk; toHk;csvsuf trsm;qHk; atmifjrifrI &,l&ef/ &efolukd acsrIe;f vkdpdwf xdef;odrf;ay;&ef/ ypfcwfrIpGrf;tm; xdef;odrf;&ef/ wkdufpGrf;tm; ysufjym;apEkdifonfh udpörsm;ukd z,f&Sm;&ef/ ppfonfpGrf;&nf ½kyfykdif;qkdif&m BuHUckdifrI&Sd&rnf/ tajccHvufeufrsm;ukd txl; uRrf;usif&rnf/ ppfajrjyif uRrf;usifrI? tumtuG,ftoHk;csrI? wpfOD;csif;a&TUvsm;rIpepf ponfh pGrf;&nfrsm; &Sd&rnf/ tzGJUvkduf ypftm;ukd vkdtyfovkd ypfcwfEkdif&rnf/
pdwf"mwfBuHUckdifrI/ uRrf;usifrI? t&nftcsif; + &JpGrf;owdå?acgif;aqmifrI/
tajccHppfAsL[m t&if;rlv/ ypfcwfrIESifh a&GUvsm;rI (Fire and Movement)/ wyfzGJUBuD;rsm;/ ypfcwfrIESifh ppfupm;rI (Fire and Maneuvre)/ wyfrsm;vmonfESifhtrQ/ ñd§EIdif;aygif;pyfrI(Co-ordination)/
ajcvsifwyfatmifjrifrI&&Sd&ef vkdtyfaomtcsufrsm; vufeufuRrf;usifrI/ tajctaeoHk;oyfNyD; ppfupm;rI/ ppfonfrsm;ESifh ¤if;wkdYukd acgif;aqmifaom t&m&Sd^tMuyfrsm;\ vkyf&nfukdif&nfESifh pGrf;aqmifEkdifrI/ ppfynm uRrf;usifrI/ pdwf"mwfaumif;rGefrI/
ajcvsifwyf\ vufeuf wyfpkvufeuf/ trfat(1^2^3^4)&kdifz,fESifhvSHpGyf? 60 rr uGefref'kdpdefajymif;? ypöwkd? vufypfAkH;/ ajcvsiftulvufeuf/ 60^81 rrpdefajymif;? trf*sD42^3 pufvwf? 'or 5pufaoewfBuD;? 81 rraemufyGifh? wifhzsufvufeufrsm;/ tem*wfajcvsif pufuav;uJhokdY ypfcwfrItiftm;&Sdaom &kdifz,frsm;/ pufuav;ESifhpufvwfwkdYukd armif;jyef vufeufqef;rsm;/
armif;jyef
tpm;xkd;Edkifaom
pdefajymif;wyfpdwftm; ay;tyfEdkifaomwm0ef0wå&m;rsm; cGif;AkH;(odkUr[wf)rD;ckd;AkH;rsm;jzifh ypfcwfay;Edkifjcif;/ tBuD;tus,fzsufqD;&ef pkypfypfcwfEdkifjcif;/ BudKwifacsrIe;f jcif;? umypfypfcwfjcif;wm0efay;tyfacsrIef;apjcif;/ wdkufppf? cHppfwGifBudKwifrSwfykHwifxm;aomypfrSwfrsm;tm;ypfcwfEdkifjcif;/ pufBuD;wyfpdwftm; ay;tyfEkd if aomwm0ef0wå&m;rsm; cHppfa'o\ a&SUwef;a'oESifh Mum;uGufvyfukd umypfypfay;jcif;ESifh ab;eHukd umuG,fay;jcif;/ ajrae&mukd tvsiftjrefodrf;ykduf&mwGif tultnDay;jcif;/ &efol\ csDwufrI aESmifhaES;apjcif;/ a'oEÅ&wefjyefwkdufckdufrIukd ypfulay;jcif;/ ,m,Dae&mrsm;rS aESmifh,Suf ypfcwfay;jcif;/ av,mOfypfaoewfuJhokdY toHk;jyKjcif;/ wifhzsufwyfpdwftm;ay;tyfEk difaomwm0ef0wå&m;rsm; txufwyfzGJUBuD;rsm;\ wifhum;ypfvufeufrsm;twGuf 'ktjzpf &&Sdap&ef/ ajcvsifwyfrsm;\ ab;eHESifhaemufykdif;wGif &efolUwifhum;&efukdwm;qD;umuG,f&ef/ tpkvkduf csOf;uyfvmaom &efolUajcvsifwyfrsm;ukd acsrIef;&ef/ &efolUvufeufBuD;rsm;ukd zsufqD;&ef/
ajcvsif^ajcjrefwyf&if;ukd uz 70 q t&m&Sd(31)OD;? ppfonf (826)OD;jzifh zGJUpnf; xm;ygonf/
2001
t&
t&m&Sd taMumif;t&m 1/wyfcGJ½Hk; 2/tif^,mwyfpk (u) wyfpk½Hk; ( c) wyfpdwf5pdwf 3/qo&wyfpk 4/aq;wyfpk 5/wyfaxmufwyfpk (u) wyfpk½Hk; ( c) axmuftzGJU ( *) ykdYaqmifa&; (C) &dyfom 6/tulypfwyfpk (u) wyfpk½Hk; (c) pdefajymif;wyfpdwf (*) pufBuD;wyfpdwf (C)wifhzsufwyfpdwf (i) vHkNcHKa&;wyfpdwf 7/ taxGaxGwyfpk (u) wyfpk½Hk; ( c)A[kduif;wyfpdwf ( *) taxGaxGwyfpdwf
'krSL;BuD;
tjcm;tqifh
aygif; A A rSL; u
t&c A
'kt& cA
wu u
w u
'kw u
w o
aygif;
-
1
-
-
1
-
1
2
1
-
2
6
-
-
1 1 1
-
1 1 1
1
-
1 1 2
1 5 5 1
5 6 1
2 20 18 23
4 30 30 28
-
-
1 -
-
1 -
-
1 1 -
2 2 2 1
2 2 1
1
1 19 30 17
3 24 35 20
-
1 -
-
-
1 -
-
1 -
1 1 1 1 -
4 1
2 4 1
3 15 7 5 8
5 20 10 10 10
-
-
1 -
-
1 -
-
-
1 -
2 1
2 1
3 16 8
4 20 10
ajcvsifw yf& if; XmecsKyfw yfc GJz GJU pnf; ykH
t&m&Sd 7 wyfcGJ½kH;
tif*sifeD,mwyfpk
6
1
34
wyfaxmufwyfpk
wyf&if;tulypfwyfpk (] ])
3(])
1
30
taxGaxGwyfpk
1
28
1
82
1
55
1
34
wyfpdwf
wyfpk½kH;
1
aq;wyfpk
(] ] ] ])
(] ] ])
1
qufoG,fa&;wyfpk
269 tjcm;tqihf
4
-
6 pdefajymif;wyfpdwf
wyfpk½kH;
1
5 -
pufBuD;wyfpdwf
20 -
10 -
10 -
10
A[kduif;wyfpdwf
wyfpk½kH;
1
vkHNcHKa&;wyfpdwf
wihfzsufwyfpdwf
4
-
10
taxGaxGwyfpdwf
-
10
wyf&if;zGJUpnf ;yH kyg tpdwftykdif;tvkduf wm0ef0wå&m;rsm; aoewfukdifwyfcGJ(4)cGJ/ ppfupm;rIESifh acsrIef;a&;/ XmecsKyfwyf cG J /tif*sifeD,mwyfpk? qufoG,fa&;wyfpk? wyfaxmufwyfpk? wyf&if;tulypfwyfpk? taxGaxGwyfpk/
aq;wyfpk?
wyf& if ;tulypfwyf pk/ wyfpk&kH;? pdefajymif;wyfpdwf? pufBuD;wyfpdwf? wifhzsufwyfpdwf? vkHNcKHa&;wyfpdwf/ wyf&if;XmecsKyf/ uGyfuJrI? axmufvSrf;a&;ESifhvkHNcKHa&;? vkyfief;tqifhrsm;/ uGyfuJ rI/ wyf&if;rSL;? 'kwyf&if;rSL;? wyfa&;? &if;t&mcHAkdvf? wyf&Jwyfpdwf/ axmufvSrf ;a&;ES if hvkHNcHKa&;tykd if ;/ p&zwyfpdwf? vufajzmifhwyfpdwf/ vkyf ief ;tqifh rsm;/ zGJUpnf;ykH ykHaoum;csyfr&Sd? uGyfuJrItzGJUESifh vdkufyg&ef rvdkaom &kH;tzGJUom;rsm;jzpfonf/ a'oEå&vkHNcKHrI?omrmef
aoewfukdifwyfcGJzGJUpnf;yHk/ zGJUpnf;xm; ygonf-
aoewfu ukdikdifw fwyfyfcpGJ kzzGGJUJUpnf aoewf pnf;;ykykH H atmufygtwkdif; t&m&Sd(5)OD;? tjcm;tqifh(129)OD; jzifh
t&m&Sd 1 t&m&Sd t&m&Sd 5
taMumif;t&m cGJ½kH;
f 34 tjcm;tqih 129 tjcm;tqih tjcm;tqiff h
aygif; A 'kw w aygif; 'krSL;BuDwyf ; prSk½L;kH; A t&cA 'kt&cA wyfpwuu k wyfpdwf wu u u o 21 27 34 1/wyfcGJ½Hk; 10 - 1 4 ½kH; ½Hk; 5 9 2 1 1 2 1 1 (u) 16uav;18 - aoewf 1 Muyf 1 puf ( c) tulypfwyfpdwf wyfcGJt-ulypfwyf-pdwf - wyf pk½-kH; wyfpdw- frSL; 2/wyfpk(1) 4 10 -3 1 18 -1 - 1- 2(u) wyfpk½Hk; 9 4 1 30 24pufaoewf 3 3 - - ( c) wyfpdwf(3)pdwf puf t zG U J tzGJU(1) vltifwyf tzG U J (2) vuf e uf tm;om; 'k3wd,wyf Muyf 27 uav; wyfom;3 1 1 1 3/wyf p;aqmif k(2) L; Au^rS 1 -ypöacgif 'k p w d r f S L ; ; aqmif acgif ; aqmif acgif wkd 6 rSwfc suf (1) wyfcGJtulypfwyfpdwf&Sd ppfo34 nf 34 3 27 3 1 -pufa1oewf-uav;1 -1 4/wyf Aupk(3) 46 A^Au 3 rsm; ppfouf (5) ESpf? ynm acsrI e ; f a&;½k i d z f ,f 56 t&m&Sdaygif; 5 t&nftcsif; (8) wef;&Sd&rnf/ pufuav; 18 'kt&cA 1 puúav; acsrIef;a&; 6 acsrIef;a&; 60-rr (ur') 3 wuu (2) wyf p d w w f dwfw Giwyf f Ako H;ypf wyfom;(]) wyfom; wyfom; wyfom; ESppffapcsmif m; avmif ; wu wyfom; 11 60-rr (trfat-7) ½kdifz,f2 ½kdifz,f csmtwGJ acs rIef;a&;½kdifz,f trf 'kwu 9 axmuf puf v uf 2 wo 102 at-4 wpfvufpDwyfqifEkdif& wihfzsuf 4 tjcm;tqihfaygif; 129 rSwfc suftcsuf / (])jyAkH;orm;jzpfygonf/5 pkpkaygif; 134 rnf/
ajcvsif^ajcjrefwyf&if;vufeufcJ,rf;zG JUpnf ;yH k/ atmufygtwkdif;zGJUpnf;xm;ygonfpOf
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
vufeuftrsdK;tpm;
ypöwkd acsrIef;a&;½kdifz,f pufuav;(ESpfacsmif;axmuf) pufaoewfuav; vufajzmifh½kdifz,f 60 rr(uGefref'kd) 60 rr 81 rr .5 pufaoewfBuD; pufvwf wifhzsuf tcsufjyaoewf ½kdifz,fypfAHk; vufypfAHk; vlowfrkdif; wifhzsufrkdif;
&if;XmecsKyf
XmecsKyfwyfcGJ
aoewfukdifwyfcGJ(4) cGJ
vufeuf
cJ,rf;
vufeuf
cJ,rf;
vufeuf
cJ,rf;
6 18 11 8 2 -
288 432 1560 1920 24 96 45 -
12 101 10 141 1 4 2 4 1 -
576 24240 7200 34320 60 480 6000 160 12 48 276 100 5
24 224 72 184 12 8 8 16 20 -
1152 53760 51840 44160 720 480 24000 640 240 144 136 40 20
MA-15
ypöwdk
MA-4
81rr pdefajymif; MA-2 0.5 ba&mifeif
81 rr aemufyGifh
MA-1 60rr pdefajymif;
MA-10
ajcvsif wyf &if ; &S d vuf euf cJ ,rf ; rD ; ausmuf Z,m; pOf
vuf euf trsKd ; tpm';
1 ypö wd k
vuf euf
cJ ,rf ; rD ; ausmuf wpf vuf EI ef ;
ta&twG uf
rS wf csuf
t&ef EI ef ; pk pk a ygif ;
42
24
24
2016
2 puf a oewf uav;
340
120
120
81600
3 acsrI ef ; a&;½d k if z,f
343
120
120
82320
82
360
360
59040
5 vuf a jzmif h ½d k if z,f ( rS ef a jymif ; oH k ; )
8
120
120
1920
6 60rD vD rD wm uG ef ref 'd k pd ef a jymif ;
13
24(cG if ; )
24(cG if ; )
624(cG if ; )
6(rD ; cd k )
6(rD ; cd k )
156(rD ; cd k )
24(cG if ; )
24(cG if ; )
384(cG if ; )
6(rD ; cd k )
6(rD ; cd k )
96(rD ; cd k )
36(cG if ; )
36(cG if ; )
288(cG if ; )
24(rD ; cd k )
24(rD ; cd k )
192(rD ; cd k )
2
1500
1500
6000
8
1500
1500
24000
4 puf uav;(ES pf a csmif ; axmuf )
7 60rD vD rD wm pd ef a jymif ; 8 81rD vD rD wm pd ef a jymif ; 9 puf a oewf B uD ; 10 puf vwf
8 4
wyf&if;rSL;\ wm0ef0wå&m;(8)csuf 'kdYwm0efta&;(3)yg;ukd xdyg;rnfh rnfonfh&efolukdrqkd acsrIe;f &rnf/ wkdufyGJwGif rdrdwyf&if;tm; ay;tyfonfh &nfrSef;csufwm0efukd xda&muf atmifjrifpGm uGyfuJEkdif&rnf/ wyfrawmftm;(10)yg;ESifh jynfhpHk&ef avhusifhay;&rnf/ wyf&if;\ ppfa&;? tkyfcsKyfa&;? pnf;½Hk;a&;pGrf;&nf wkd;wufap&ef wyfwnfaqmufa&;wm0ef(4)&yfESifhtnD wnfaqmuf&rnf/ wyfrawmf\ vkyfief;BuD;(3)&yf atmifjrifpGmaqmif&GufEkdif&ef avhusifh xm;&rnf/ 'kwd,wyf&if;rSL;\ wm0ef0wå&m;(8)csuf pGr;f &nf(3)&yfwkd;wufjrifhrm;a&;twGuf wyf&if;rSL;tm; wm0efcH&rnf/ avhusifha&;qkdif&mrsm; rjywfwkd;wufapa&;twGuf wyf&if;rSL;\rl0g'ESifh aqmif&Guf &rnf/ usef;rma&;? oufomacsmifcsda&;? tkyfcsKyfa&;udpötm;vHk;tm; wyf&if;rSL;\ rl0g'ESifh tnD wm0ef,l vkdufemaqmif&Guf&rnf/ wyf&if;rSL;wm0ef0wå&m;rsm;ukd wyf&if;rSL;r&Sdonfhtcg wm0ef,lEkdif&rnf/
ajcjrefwyfrzGJUpnf;ykH ESifh pGrf;aqmifEdkifcsufrsm;
aqG;aEG;rnfhtpDtpOf ed'gef;/ &nf&G,fcsuf/ wm0efcefYcJGrI/ pGrf;&nfrsm;/ zJGUpnf;ykH/ vlvufeufESifho,f,lykdYaqmifa&;,mOf zJGUpnf;rI/ wm0ef0wå&m;rsm; wyfrrSL; 'kwd,wyfrrSL; enf;AsL[mrSL; ppfOD;pD;rSL;(yxrwef;)(OD;^a&;^axmuf)
ed'gef; ajcjrefwyfrrsm;ukd EkdifiHwumwyfrawmfrsm;\ zGJUpnf;ykH rsm;tay: rlwnfí
jrefrmEkdifiH\
trsKd;om;umuG,fa&;rl0g'ESifh
tnD
jzpfEkdifbG,f&Sdaom &efol (Potential Enemy) \ vl? vufeuf wyfqifxm;&SdrItay: rlwnfzJGUpnf;xm;jcif;jzpf/ aemufqkH;zJGUpnf;ykHt& ajcjrefwyfrrsm;ukd uz 5 C 2001 t& zJGUpnf;cJh/
zJGUpnf;&jcif;&nf&G,fjcif; orm;½kd;usppfyJGtwGufjzpfap? jynfolUppfqifETJa&;twGuf jzpfap? vufatmufcHwkdufckdufa&;wyf&if;^wyfzJGUrsm;OD;pD; uGyfuJBuD;Muyfí ppfqifrIjyK&ef/ jynfaxmifpktwGif; jynfwGif;Nidrf;0yfydjym;a&;ESifh pyfvsOf; í tjcm;vufeufukdif wyfzJGUrsm;ESifhyl;wJGí wm0efxrf; aqmif&ef/ Nidrf;at;umvwGif EdkifiHawmf\ ukefxkwfpGrf;tm; wkd;wufa&;twGuf vufatmufcHwyf&if;^wyfzJGUrsm;tm; OD;pD;uGyfuJrIjyK&ef/
wm0efcJGa0rI umuG,fa&;OD;pD;csKyf½kH;(Munf;)\
wkduf½kdufuGyfuJaomtzJGU
tpnf;^tpdwftykdif;taejzifh aqmif&Guf&/
pGrf;&nfrsm; tNyD;tykdifacsrIef;&ef? odkYr[kwf vuf&zrf;qD;&eftwGuf ypfcwfrI? ppfupm;rIwkdYjzifh &efolUteD;odkY csOf;uyfí wkdufcdkufEkdif jcif;/ &efol\ acsrIef;wdkufcdkufrIudk ypfcwfrI? teD;uyf wkdufcdkufrIESifh wefjyefwkdufcdkufrIwdkYjzifh wGef;vSefz,f&Sm; ypfEkdifjcif;/ ypfcwfjcif;ESifh ppfupm;Ekdifonfh tajccHtiftm;pkrsm; ay;pGrf;Ekdifjcif;/ e,fajrodrf;ykdufí xdef;odrf;xm;Ekdifjcif;/ rnfonfhajrtaetxm;? rnfonhftcsdeftcgESifh rnfonfh &moDOwk rsKd;wGifrqkd ppfupm;Ekdifjcif;/ orm;½kd;usppfqifrIukdjzpfap? ajymufusm;ppfqifrIukdjzpfap qifETJ Ekdifjcif;/ tuefYtowftm;jzifh oD;jcm;ppfqifrIrsm; jyKEkdifjcif;/
wifhum;\tEÅ&m,fukd umuG,facsrIef;wkdufckduf Ekdifjcif;ESifh avaMumif;&ef umuG,fEkdifjcif;/ rkdif;uGif;rsm;axmifjcif;? rkdif;&Sif;vif;jcif;? cHppftwm; tqD;rsm; wnfaqmufjcif;? z,f&Sm;jcif;? azmufcJG zsufqD;jcif;? wHwm;i,frsm; wnfaqmufjcif;ESifh a&SUwef; &[wf,mOf qif;uGif;rsm; wnfaqmufjcif; ponfh ppfajrjyiftif*sifeD,m vkyfief;wm0efrsm;ukd vGwfvyfpGm pGrf;aqmifEkdifjcif;/ zJGUpnf;ykHyg wyftpdwftydkfif;rsm;ESifh wyfrsm;ukd ypfulay;Ekdifjcif;/
wJGzufxm;onfh
zGJUpnf;ykH ajcjrefwyfrzJGUpnf;ykHZ,m; uz 5 C 2001 ? t&m&Sd (37)? ppfonf (324) /
pkpka ygif;
AkdvfrSL;
AkdvfrSL;^AkdvfBuD;
AkdvfBuD;
Akdvf^AkdvfBuD;
t&m&Sdaygif;
t&mcHAkdvf
'kwd,t&mcHAkdvf
wyfMuyfBuD;
wyfMuyf
'kwd,wyfMuyf
t&m&Sd? tjcm;tqifh pkpkaygif;
'kwd,AkdvfrSL;BuD;
1
4
1
6
2
17
6
37
3
5
52
33
33 198 324 361
1
1 1
1
1 4 2
5
wyfom;
AkdvfrSL;BuD;
ajcjrefwyfrXmecsKyf ajcvsifwyf&if; - wyf&if;XmecsKyf - XmecsKyfwyfcJG - aoewfukdifwyfcJG(4)cJG
AkdvfrSL;csKyf
taMumif;t&m
tjcm;tqifhaygif;
ajcjrefwyfrXmecsKyf^ppfqifa &;uGyfuJrIXmecsKyfESifh ajcvsifwyf&if;zJGUpnf;ykH trIxrf;rsm; t&m&Sd tjcm;tqifh
1 3 4
1 2 12
4 7 20
1 1 -
1 4 4
8 18 24
3 26 44
1 27 41 45 23 197 269 276 36 408 516 536
8 15 31
2
9 50 73 60 632 826 857
zJGUpnf;rI ajcjrefwyfr\ zJGUpnf;rIrSm atmufygtwkdif;jzpfonfwyfrtwGif; aygif;pyfyg0ifykH wyfrXmecsKyf/ enf;AsL[mppfqifa&;uGyfuJrItzJGU 3 zJGU/ ajcvsif^ajcjrefwyf&if; 10 &if;/ tulvuf½kH;wyfrsm; 0efxrf;wyfrsm;
wyfrXmecsKyfzGJUpnf;ykH wyfrrSL;ESifhwyfrrSL;\OD;pD;tzGJU wyfrrSL; 'kwd,wyfrrSL; ppfOD;pD;rSL;(yxrwef;)(OD;^a&;^axmuf) wyfrrSL;\OD;pD;t&m&Sd 'kwd,wyfrrSL;\OD;pD;vufaxmuf('kt&cA^pma&;) wkdufyGJuGyfuJrIXmecsKyf wyfrrSL; wyfrrSL;\OD;pD;t&m&Sd ppfOD;pD;(w) qufoG,fa&;tzGJU ypfulay;wyfcGJrSL; qufqHa&;t&m&Sdrsm;
wyfrXmecsKyfzGJUpnf;ykH enf;AsL[muGyfuJrItzGJU(3)zGJU? eA[rSL;^nSdEIdif;^ ppfOD;pD;(w) ^OD;pD;(w) ppfOD;pD;Xme(ppfqifa&;^wm0efESifhavhusifha&; (rSwfykHwif)^p&z) a&;^axmufXme(ppfa&;^ppfaxmuf) XmecsKyfwyfcGJ tkyfcsKyfrI armfawmf,mOf vkHNcKHa&;wyfpk ppfwD;0dkif;wyfpk ypfulay;wyfcGJ
yifrXmecsKyf
aemufydkif;XmecsKyf - wyfrrSL; 'kwd,wyfrrSL; - ppfOD;pD;tzGJY ppfa&;ESifhppfaxmufOD;pD;tzGJY - ypfulay;wyfcGJrSL; axmufyHha&;ESifh ydkYaqmifa&;
wyfrXmecsKyf wyfrrSL; AkdvfrSL;csKyf 'kwd,wyfrrSL; AkdvfrSL;BuD; ppfOD;pD; (y) (OD;? a&;? axmuf) 'krSL;BuD; wyfrrSL;\ OD;pD;t&m&Sd AkdvfBuD;
1 OD;/ 1 OD;/ 1 OD;/ 1 OD;/
enf;AsL[muGy f u Jr ItzGJU
enf;AsL[mrSL; (AkdvfrSL;BuD;)
enf;AsL[mppfqifa&;uGyfuJrItzJGU ajcjrefwyfrwGif enf;AsL[m ppfqifa&; uGyfuJrItzJGU 3 zJGU yg0ifNyD; 1 zJGUvQif (*) OD; jzifhzJGUpnf;onf/
1
ñSdEdIif;uGyfuJa&;rSL; (AkdvfrSL;)
1
ppfOD;pD; (wwd,wef;) (AdkvfBuD;)
1
OD;pD;t&m&Sd (wwd,wef;) (a&;^axmuf) (AkdvfBuD;)
1
wyfMuyfBuD;^pma&; ('kwd,wef;)
2
wyfMuyfBuD;^pma&; (wwd,wef;)
1
wyfMuyfBuD;
1
pkp kaygif;
8
wm0ef0wå&m;rsm; wyfrrSL; umuG,fa&;OD;pD;csKyf½kH;(Munf;)rS tcgtm;avsmfpGmcsrSwfay; aom rl0g'ukd taumiftxnfazmf&ef/ rdrduGyfuJrIatmuf&Sdwyfrsm;tm;vkH;ukduGyfuJtkyfcsKyfBuD;Muyf&ef/ ppfaqmifrIrsm;atmifjrifa&;twGuf wm0ef,ljcif;/ rdrde,fajrtwGif;&Sd aqmif&Gufjcif;/
vkHNcKHa&;wyfrsm;
avhusihfa&;twGuf
rdrdvufatmufcHwyfrsm; oufomacsmifcsda&;ESifh taxGaxG tkyfcsKyfrItwGuf xdef;odrf;apmufa&Smuf pDrHcefYcJGa&;/
'kwd,wyfrrSL; ppfOD;pD;? ppfa&;? ppfaxmufqkdif&mvkyfief;t00ukd wyfrrSL; twGuf wm0efcHaqmif&Gufjcif;/ wyfrXmecsKyftm; BuD;Muyfjcif;/
tkyfcsKyfuGyfuJrIukd
wyfrrSL;\ ppfqifa&;? pnf;½kH;a&;? tkyfcsKyfrIudpö rsm;twGuf tBuHOmPfay;jcif;/ wyfrrSL;csrSwfxm;onfh rl0g'ESifh azmf&mwGif OD;pD;uGyfuJjcif;/
wyfrrSL;ukd,fpm; avhusihfa&;ESifh
pDrHcsuftaumiftxnf
wyfrrSL;onf taMumif;trsKd;rsKd;aMumifh wyfrrSL;wm0efrxrf; aqmifEkdifonfhtcg wyfrrSL;wm0efxrf;aqmifjcif;/
enf;AsL[mrSL; rdrdenf;AsL[mppfqifa&;uGyfuJrItzJGUtm; e,fajrwGif wm0ef,ljcif;/
ay;tyfxm;onfh
rdrdenf;AsL[mppfqifa&; uGyfuJrItzJGUtm; ay;tyfxm;onfh ppfrsufESmwGif wm0ef&Sdjcif;/ wyfrrSL;csrSwfxm;onfh rl0g'ESifh aqmif&Guf &eftwGuf wm0ef&Sdjcif;/
pDrHcsufjynfhpkHatmif
rdrdenf;AsL[mppfqifa&;atmifjrifrI &&Sdap&eftwGuf rdrd vufatmufwyfrsm; ppfa&;pGrf;&nf? pnf;½kH;a&;pGrf;&nf? tkyfcsKyf a&;pGrf;&nfrsm; &Sifoefxufjrufap&ef pDrHcsufa&;qJGí wyfrrSL;tm; tBuHOmPfay;jcif;? taumiftxnfazmf aqmif&Gufjcif;/
ppfOD;pD;(y) (OD;^a&;^axmuf) wyfrwGif ppfOD;pD;? ppfa&;? ppfaxmufvkyfief;rsm; OD;pD;&ef/ wyfrrSL;\ rl0g'ukdtaumiftxnfazmf&mwGif vufatmuf Xmersm;ESifh ñSdEIdif;ay;&onf/ wkdif;? wyfzJGU? vufatmufcHwyf&if;rsm;ESifh aygif;pyfñSdEIdif;NyD; vkyfief;rsm; atmijfrifatmifaqmif&Gufay;&onf/
wyfr
wyfrrSL;tm; wyfrtajctaeESifh vkyfief;wm0efrsm; rsufajc rjywfwifjy? tBuHay;? a0zef&rnf/ wyfwGif;^wyfjyifpnf;½kH;a&;ESifh aqmif&Guf&ef wm0ef&Sdonf/
tkyfcsKyfa&;vkyfief;rsm;wGif
zdzd
pD;pD;
wkdif;ppfXmecsKyftygt0if txufXmeBuD;rsm;okdY wyfr ppfOD;pD;? ppfa&;? ppfaxmufqkdif&m udpö&yfrsm;ukd wyfrrSL;\ ñTeMf um;csuf ESifhtnD wifjyaqmif&Guf&rnf/
ajcvsifwyfrzGJUpnf;ykH ESifh pGrf;aqmifEdkifcsufrsm;
aqG;aEG;rnfhtpDtpOf ed'gef;/ zGJUpnf;&jcif;\&nf&G,fcsuf/ wm0efcefYcJGrI/ pGrf;&nfrsm;/ ajcvsifwyfr\xl;jcm;aomt*Fg&yfrsm;/ wyfr\vkyfief;rsm; zGJUpnf;yHk wm0ef0wå&m;rsm; wyfrrSL;(wdkif;rSL;) wdkif;OD;pD;(AdkvfrSL;BuD;) ppfAsL[mrSL; ed*Hk;
ed'gef; EkdifiHawmfumuG,fa&; ppfa&;pGrf;&nf?
wm0efrsm;ukd
pnf;½kH;a&;pGrf;&nf?
ausyGefpGm
xrf;aqmifEkdif&eftwGuf
tkyfcsKyfa&;pGrf;&nfrsm;wpfNydKifeufwnf;
wkd;wuf
vmaprnfh wyfwnfaqmufa&;vkyfief;(4)&yfukd aeYpOftaumiftxnfazmf&if; jynfwGif; aomif;usef;rI
acsrIef;a&;ESifh
orm;½kd;usppfukd
rsufjcnfrjywfapbJ
jynfolU
ppfr[mAsL[mukd OD;wnfaqmif&Gufaernfjzpf&m ajcvsifwyfr zJGUpnf;ykHukd acwfESifh avsmfnDpGmjyKjyifoGm;Ekdif&ef rsufajcrjywf avhvm oGm;&rnfjzpfayonf/
zGJYpnf;&jcif;\&nf&G,fcsuf
owfrSwfxm;aome,fajrvHkjcHKa&;wm0ef,lxdef;odrf;&ef/
rdrde,fajrtwGif;&Sd
wdkufcdkufa&;
wyf&if;wyfzGJYrsm;\
ppfqifa&;?
avhusifha&;? tkyfcsKyfrIrsm;udk OD;pD;uGyfuJ&ef/
jynfolYppftaumiftxnfazmfa&;ESifh 4if;wyfzGJYrsm;udk OD;pD;uGyfuJ&ef/
wm0efcGJa0rI
umuG,fa&;0efBuD;Xme\ ppfwdkif;e,fajrtvdkuf
cGJa0
owfrSwf xm;onfh wyftpdwftydkif; Xmewpfckjzpfonf/
ajcvsifwyfr\pGrf;&nfrsm; rdrde,fajra'otwGif;&Sd pDrHcefYcGJjcif;?
wyf&if;?
wyfzGJYtm;
ppfOD;pD;pDrHcsufESifhtnD
uGyfuJjcif;?
avhusifha&;ESifh
ppfqifa&;rsm;jyKvkyfjcif;/ rdrdvufatmufcHwyf&if ;?
wyfzGJYrsm;\tkyfcsKyfaxmufyHhrI
qdkif&mrsm; pDrHaqmif&Gufay;jcif;/
ajcvsifwyfr\xl;jcm;aom t*Fg&yf tajccHwyfzGJY pGrf;aqmifEdkifyHk a½TUajymif;&vG,fuljcif; ajymif;vG,fjyifvG,fjcif; ypftm;
wyfr\ vkyfief;rsm; (pHknDpGm) zGJYpnf;xm;aom wyfronf tcsdefMumjrifhpGm rdrdbmom ppfqifEdkifjcif;/ &efoltm;csOf;uyfNyD; acsrIef;zsufqD;&efESifh vdktyfygu ajrae&mudk xdef;odrf;&ef/ txufwyfzGJY\ wpfpdwfwpfa'otjzpfppfqifonfh tcgwGif wyfrwpfck\ vlvwm0efrSm twm;tqD;wdkYudk wdkufzsuf&ef? &efolYppfaMumif;udk wdkufcdkufazmufxGuf&efESifh oHcsyfum twGuf ajcukyfpcef; ,lay;&ef/
wyfXmecsKyfwGif yg0ifaomtpdwftydkif;rsm; o wyfrrSL;ESifh 4if;\OD;pD;tzGJY/ o tulvuf½Hk;wyfwdkY\ udk,fpm;vS,frsm;/ o 0efxrf;wyfzGJY udk,fpm;vS,frsm;/ o a'oEÅ&tkyfcsKyfa&; &mxl;rsm; (pcef;rSL;? wyfaxmuf? o wGJzufxm;onfhwyfrsm;/
armfawmf,mOf)/
ajcvsifwyfrXmecsKyf aygif;pyfyg0ifyHk wyfrXmecsKyf/ ppfAsL[mtzGJYXmecsKyf 3ck (,cif 2ck)/ ajcvsifwyf&if;rsm;/ tajrmufwyf&if;^'kH;wyf&if;^avaMumif;&efumuG,fa&;wyf&if;/ ppfajrjyiftif*sifeD,mwyf&if;/ wyfrqufoG,fa&;wyf&if;/ oHcsyfumwyf&if;/ axmufyHhESifh ydkYaqmifa&;wyf&if;/ aq;wyf&if;/ ppfvufeufypönf;wyf/ tvkyf½HkwyfcGJ (vQyf ^puf)/ wyfrawmfwef;jrifhavhusifha&;ausmif;^wdkufpnf;oifwef;ausmif;/ wyfxdef;wyfcGJ/ ppfbufa&;&mvkHNcKHa&;wyfzGJY/
wdkif;ppfXmecsKyfzGJYpnf;yHk Xme
t&m&Sd
tjcm;tqifh
wdkif;rSL;½Hk;
4
3
ppfOD;pD;Xme
21
379
ppfa&;Xme
5
13
ppfaxmufXme
14
36
ppfOya'
3
6
ppfAsL[m 3ck
12
15
aygif;
59
452
wdkif;ppfXmecsKyfzGJUpnf;ykH wdkif;rSL;ESifhwdkif;rSL;\tzGJU wdkif;rSL; 'kwd,wdkif;rSL; wkdif;OD;pD;(AkdvfrSL;BuD;) wdkif;rSL;\OD;pD;t&m&Sd 'kwd,wdkif;rSL;\OD;pD;vufaxmuf('kt&cA^pma&;) wyfMuyfBuD;^pma&;(yxrwef;) wyfMuyfBuD;^pma&;('kwd,wef;) wkdufyGJuGyfuJrIXmecsKyf wdkif;rSL; wdkif;rSL;\OD;pD;t&m&Sd ppfOD;pD;('k)(odkY)(w)(pq&) qufqHa&;t&m&Sdrsm; qo&? tajrmuf? tif^,mwyf&if;rSL;rsm;
wdkif;ppfXmecsKyfzGJUpnf;ykH ppfAsL[muGyfuJrItzGJU(3)zGJU(pA[rSL;^ppfOD;pD;('k^w) ppfOD;pD;Xme ppfqifa&; ppfqifa&;^wm0efESifhavhusifha&; (A[kdrSwfykHwif)? ppfbufa&;&mvkHNcHKa&;? pcef;&kH; (pcef;&kH;^wyfaxmufarmfawmf,mOfwyfpk^vc&cGJ?pk) ppfbufa&;&mvkHNcHKa&; ppfaq;a&; jynfolYppf ppfa&;Xme(ppfa&;^aiGpm&if;? rSwfwrf;) ppfaxmufXme(ppf0wf^&du©m? vkyfief;^jznfhwif;xdef;odrf;) ppfOya'Xme
ppfA sL[muGy fu Jr I tzGJU
ppfAsL[mrSL; (AkdvfrSL;BuD;)
ppfAsL[muGyfuJrItzJGU ajcvsifwyfrwGif ppfAsL[muGyfuJrItzJGU 3 zJGU yg0ifNyD; 1 zJGUvQif (9) OD; jzifhzJGUpnf;onf/
1
ppfOD;pD;rSL; ('kwd,wef;) (AkdvfrSL;)
1
ppfOD;pD;rSL; (wwd,wef;) (AkdvfBuD;)
2
'kt&mcHAkdvf^pma&; (½kH;tkyf)
1
wyfMuyfBuD;^pma&; (yxrwef;)
2
wyfMuyfBuD;^pma&; ('kwd,wef;)
1
wyfMuyfBuD;^pma&; (wwd,wef;)
1
pkp kaygif;
9
ppfA sL[muGy fu Jr I tzGJU
enf;AsL[muGy f u Jr ItzGJU
enf;AsL[mrSL; (AkdvfrSL;BuD;)
ppfAsL[mrSL; (AkdvfrSL;BuD;)
1
1
ñSdEdIif;uGyfuJa&;rSL; (AkdvfrSL;)
1
ppfOD;pD;rSL; ('kwd,wef;) (AkdvfrSL;)
1
ppfOD;pD; (wwd,wef;) (AdkvfBuD;)
1
ppfOD;pD;rSL; (wwd,wef;) (AkdvfBuD;)
2
'kt&mcHAkdvf^pma&; (½kH;tkyf)
OD;pD;t&m&Sd (wwd,wef;)
1
(a&;^axmuf) (AkdvfBuD;)
1
wyfMuyfBuD;^pma&; (yxrwef;)
2
wyfMuyfBuD;^pma&; ('kwd,wef;)
2
wyfMuyfBuD;^pma&; ('kwd,wef;)
1
wyfMuyfBuD;^pma&; (wwd,wef;)
1
wyfMuyfBuD;^pma&; (wwd,wef;)
1
wyfMuyfBuD;
1
pkp kaygif;
9
pkp kaygif;
8
ajcvsifwyfrrSL; (wdkif;rSL;)\ wm0ef0wå&m;rsm; wdkif;rSL;onf rdrde,fajra'ovHkjcHKa&;twGuf wm0ef&Sdonf/ rdrdtkyfcsKyfuGyfuJrI vufatmuf&Sd wyftm;vHk;udk tkyfcsKyfuGyfuJ&rnf/ rdrde,fajrtwGif; jyKvkyfaom ppfqifa&;rsm; atmifjrif&ef wm0ef &Sdonf/ umuG,fa&;0efBuD;Xme ñTefMum;csufrsm; rl0g'rsm;ESifhwyfwGif; pnf;vHk;a&;twGuf wm0ef&Sdonf/ umuG,fa&;0efBuD;Xme\ wdkuf½dkufvufatmufcH wyfrsm; rSty rdrde,fajrtwGif;&Sd tjcm;wyfrsm;\ avhusifha&;? rdrdtkyfcsKyfrIe,fajr twGif;&Sd wyftm;vHk;\ pnf;urf;? oufomacsmifcsda&;? taxGaxG tkyfcsKyfrIwyfrsm;? ae&m xdkifcif;rsm; xdef;odrf;apmifha&Smufay;a&; wGif wm0ef&Sdonf/
'kwd,wdkif;rSL;\ wm0ef0wå&m;rsm; 'kwd,wdkif;rSL;onf wkdif;\(OD;^a&;^axmuf)wm0efrsm;ESifh wdkif;rSL;u oD;jcm;ay;tyfxm;aomwm0efrsm;ukd vrf;nTefaygif;pyfnSdEIid f; aqmif&Guf&ef/ vufatmufcHwyf&if;^wyfzGJUrsm;\ ppfqifa&;? pnf;&kH;a&;? avhusifha&;ESifhtkyfcsKyfrIudpörsm;wGifwdkif;rSL;ukd,fpm;wm0efcH&rnf/ wkdif;rSL;r&Sdonfhtcg wdkif;ppfw&m;&kH;rsm;zGJUpnf;&efESifhtwnfjyK&ef tmPm? wyfwGif;ppfw&m;&kH;rsm;jyefvnfokH;oyf&eftmPm? AkdvfrSL; tqifhatmufedrfhaomt&m&Sd(1)OD;tm;(odkY)t&cA(1)OD;tm;tusOf; enf;jzifhppfaq;&ef/ wdkif;rSL;\ rI0g'? vrf;nTefcsufrsm;ESifhtnD MuyfrwfuGyfuJjcif;? taumiftxnfazmfjcif;? e,fbuf^NrdKUjyqkdif&mrsm;qufoG,fnSdEIdif; aqmif&Guf&onf/
ppfAsL[mrSL; rdrdppfAsL[mtzGJYtm; ay;tyfxm;aom ppfqifa&;? avhusifha&;? pnf;½Hka&;ESifhtkyfcsKyfrIwm0efrsm;udk wdkif;rSL;\ pDrHcsuf? ñTefMum; csuf ESifhtnD NyD;ajrmufatmif wm0ef,l&rnf/ uGyfuJrIatmuf wyf&if;wyfzGJYrsm;tm; ppfa&;pGrf;&nf? pnf;½Hk;a&; pGrf;&nf? tkyfcsKyfa&;pGrf;&nf xufjrufatmif BuD;MuyfuGyfuJ &rnf/ rdrdwm0ef,l&aom
e,fajrESifhwm0efrsm;ESifh
tMuHOmPfrsm;udk wdkif;rSL;odkY wifjy&rnf/
pyfqdkifaom
wdkif;OD;pD; (AdkvfrSL;BuD;) wdkif;ppfXmecsKyf\ ppfOD;pD;? ppfa&;ESifh ppfaxmufqkdif&m vkyfief;rsm; udk wm0efcHaqmif&Gufa&;ESifh wdkif;rSL;rS oD;jcm; ay;tyfaom wm0ef rsm;udk aqmif&Guf&ef? wdkif;rSL;\ vrf;ñTefcsufESifhtnD uGyfuJrI atmuf&Sd ppfAsL[m? wyf&if;? wyfzGJYrsm;\ ppfqifa&;udpö&yfrsm;udk n§dEdIif;uGyfuJ&efESifh OD;^ a&;^ axmufqdkif&mudpö&yfrsm; tqifajy acsmarGYatmif aqmif&Gufay;&rnf/ wdkif;rSL;\ vrf;ñTefcsufESifhtnD e,fbufqdkif&m½Hk;Xmersm;? NrdKUjy qdkif&mtkyfcsKyfrI tzGJYtpnf;rsm;? toif;tzGJYrsm;ESifhvnf; qufoG,f n§dEdIif; aqmif&Guf&onf/ vdktyfvQif 'kwd,wdkif;rSL;wm0efxrf;aqmif&rnf/
tjcm;vuf&kH;0efxrf;wyfzGJUrsm; zGJUpnf;ykH
vltiftm;zGJUpnf;yHk pOf
wyf
tiftm;
pkpkaygif;
t&m&dS
tjcm;tqifh
1 wdkif;ppfXmecsKyf
85
621
706
2 a'ouGyfuJcsKyfJrIppfXmecsKyf
25
205
230
3 ppfqifa&;uGyfuJrIXmecsKyf
37
324
361
4 ppfAsL[mtzGJU(tajccs)
12
114
126
5 tajrmufppfqifa&;uGyfuJrIXmecsKyf
42
190
232
6 avaMumif;&efumuG,fa&;ppfqifa&;uGyfuJrIXmecsKyf
68
193
261
7 ajcvsif^ajcjrefwyf&if;
31
826
857
8 avaMumif;&efumuG,fa&;wyf&if;
48
48
pOf
wyf
tiftm;
pkpkaygif;
t&m&dS
tjcm;tqifh
wifhum;wyf&if;
31
626
657
10 axmufydkYwyf&if;
33
1091
1124
11 0efwifwyf&if;
36
1635
1671
12 wd&pämefarG;jrLa&;wyf&if;
17
709
726
13 wyfrawmfaq;½Hk;(ukwif-700)
174
1039
1213
14 ppfajrjyifaq;wyf&if;
43
428
471
15 wyfrawmfaq;½Hk;(ukwif-100)
29
310
339
16 tqifhjrifhqufoG,fa&;wyf&if;
40
973
1013
9
pOf
wyf
tif t m; t&m&d S tjcm;tqif h
pk pk aygif ;
17 quf o G , f a&;wyf &if ;
35
1181
1216
18 quf o G , f a&;tvk yf ½H k
5
190
195
19 qv&tif *sif eD , mwyf &if ;
6
125
131
20 ppf ajrjyif t if *sif eD , mwyf &if ;
21
684
705
21 vQyf ppf ES if h puf rI t if *sif eD , mwyf &if ;
21
695
716
22 ,Of o d k avS mif a&;wyf &if ;
18
379
397
23 ppf v uf euf ypö n f ;wyf cG J
5
160
165
24 wyf x d ef ;wyf cG J
4
133
137
pOf
wyf
tiftm;
pkpkaygif;
t&m&dS
tjcm;tqifh
25 wnfcdka&;pcef;
3
60
63
26 wdkufyGJ0ifpnf;½Hk;a&;oifwef;ausmif;
23
189
212
27 ynma&;ausmif;
11
128
139
28 ppfOD;pD;wuúodkvf
44
311
355
29 wyfrawmf(Munf;)wdkufcdkufa&;ausmif;
82
1048
1130
30 wyfrawmf(Munf;)Adkvfoifwef;ausmif;
50
725
775
31 wyfrawmfwef;jrifhavhusifha&;ausmif;
131
915
1046
32 t&mcHESifhtMuyfMuD;oifausmif;
34
608
642
pOf
wyf
tiftm; t&m&dS tjcm;tqifh
pkpkaygif;
33 wyfrawmfenf;ynmodyÜH
610
1496
2106
34 ppftajccHavhusifha&;wyf
44
850
894
35 tajrmufwyf&if;
40
680
720
36 tvkyf½Hkwyfpk(vQyf^puf)
3
79
82
37 ppfbufa&;&mvHkNcHKa&;wyfzGJU
7
150
157
wyfrawmf(Munf;)wdkufcdkufa&;ausmif; 82 1048 ausmif;XmecsKyf 25 5
tkyfcsKyfrIXme 450 7
armfawmf,Ofwyf tkyfcsKyfrIXme½Hk; wyfaxmufwyfpk pk 3 39 1 48 1 78
avhusifa&;Xme 70 573
aq;wyfpdwf ppfwD;0dkif; 46 10 -
taxG axGwyfpk taxG taxGaaxGxGwwyfyfppk k 1 34
&dyfomrsm; oaE¨pm;&dyfom
avhusifa&;Xme½Hk;
ajcvsifwyf&if;rSL; oifwef;Xmepk
ajcvsifo½kyfjywyfcGJ
oifwef;pm;&dyfom ppfenf;AsL[m avhusifha&;XmecGJ
ajcvsifwyfcGJrSL; oifwef;Xmepk
ajcvsifo&kyfjywyfcGJ
tajrmufo½kyfjyXme
o½kyfjyXmecGJ
ajcvsifwyfpkrL; oifwef;Xmepk
ppftif*sifeD,mXme
qufoG,fa&;Xme oHcsyfumo½kyfjyXme
wyftiftm;zGJUpnf;rI EkdifiH
ajcvsif
ajcvsif
ajcvsif
ajcvsif
ajcvsif
tajrmuf
axmuf^ tif^,m qufoG,fa&; oHcsyfum ydkY
ajcvsif aq;
EkdifiHwum yQrf;rQ
3;1
9;1
9;1
9;1
jrefrm EkdifiH
8;1
18;1
13;1
26;1 10;1 11;1
Zpfjrpf/
'kusifhcsKyf (r[mAsL[m)\ trp 6^2004 ocFef;pm
9;1
Source : 2002 / 2003 - Military Balance
9;1
tdrfeD;csif;ESifhtmqD,HEkdifiHrsm;\ wyfrawmftiftm;Z,m; pOf
EdkifiHtrnf
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
w½kwfEkdifiH * tdEd´,EkdifiH * AD,uferfEdkif iH xdkif;Edkif iH * tif'dkeD;&Sm;Ed kif iH jrefrmEkdifiH uarÇm'D;,m; b*Fvm;a'h&Sf * zdvpfydkifEkd if iH rav;&Sm;Edkif iH puFmylEdkifiH vmtdkEkdifiH *
Source;
Military Balance
tus,ft0ef; pwk&ef;uDvdkrDwm
9572678 3287263 331114 513115 1919443 677000 181035 148393 300000 329758 659.9 236800
vlOD;a&
1276.3 oef; 1006.8 oef; 80.55 oef; 60.61oef; 212.56 oef; 54 oef; 12.54 oef; 128.31 oef; 75.04 oef; 22.3 oef; 4.01 oef; 5.69 oef;
tjrJwrf;wyf tiftm;
23.10 12.63 4.84 3.06 2.97 2.83 1.40 1.37 1.07 1.01 0.61 0.30
odef; odef; odef; odef; odef; odef; odef; odef; odef; odef; odef; odef;
&mcdkifEIef;
0.18 0.13 0.60 0.50 0.14 0.54 1.12 0.11 0.14 0.45 1.52 0.53
wyf&if;(1)&if;tiftm;(200)jzifh(tBuHjyK)zGJUpnf;ykH
20
18 0
10 ppfxGuf 11 0 4 pu&kH; 16
10 aemufcs 70 ef 4 wyfwGif; 56
3 cGJ(2)cGJ 47 1
cGJ&kH;
1
pk&kH;
- wyfpdwf
9 5
7
6 wyfjyif 14
4 pu&kH; 16
ppfaMumif;&kH; 1/ &if;rSL; 2/ p&zt&m&Sd 3/ aq;t&cA 4/ wuu^p& 5/ qo&(wuu) 6/ p&z(wuu) 7/ wuu(vey) 8/ tif^,m(wu) 9/ wu(py) 10/ 'kwu(wifhzsuf) 11/ wo(py) 12/ wo(qwfom;)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
ppfaMumif;(2) 1/ 'k&if;rSL; 2/ tulypfwyfpkrSL; 3/ wuu(olemjyK) 4/ p&z(wu) 5/ qo&(wu) 6/ wu(py) 7/ tif^,m(wo) 8/ wo(wifhzsuf)
1 1 1 1 1 1 1 1
1
cGJ&kH;
9
wyfcGJ&kH; 1/ wyfcGJrSL;(rSL;^Au) 1 2/ cGJwuu 1 3/ qo&('kwu) 1 4/ aq;(wu^'kwu) 1 5/ p&z(wo) 1 6/ tif^,m(wo) 1 7/ pwfvwf(wo) 1 8/ wifhzsuf('kwu) 1 9/ veu(wu^wo) 2 pkpkaygif; 10(1+9)
1
pk&kH;
- wyfpdwf
5
wyfpk&kH; 1/ wyfpkrSL;(Au^A) 2/ pkwuu 3/ wo(60rr-ur') 4/ wo(py-2) 5/ aq;(wo) 6/ qwfom;(wo) pkpkaygif; 6(1+5)
1 1 1 1 1 1
7
wyfpdwf 1/ wyfpdwfrSL;(wu) 1 2/ 'kpdwfrSL;('kwu) 1 3/ tzGJU(1)aoewform;(wo)2 4/ tzGJU(2)acgif;aqmif('kwu)1 5/ tzGJU(2)aoewform;(wo) 2 pkpkaygif; 7
4 wyfwGif; 56
wyfwGif;wm0ef 1/ wyf&if;&kH; 2/ XeccGJ 3/ cGJ(4)cGJ 4/ ypfulay;wyfpk +7 pkpkaygif; 60(4 + 56)
6 wyfjyif 14
1+6 3 + 31 + 12
wyfjyifwm0efvsmxm;csuf 1/ cGJrSL;(A^Au) 2 2/ pkrSL;(A^Au) 4 3/ wyfcGJtoDooD;rS tjcm;tqifh 14 pkpkaygif; 20(6+ 14)
ed*kH;
Know the enemy, know yourself; your victory will never be endangered. know the ground, know the weather; your victory will then be total. Sun Tzu The art of war (B.C-500) &efolUtaMumif;udk rkcsatmifyGJ&vdrfhrnf/ tajctaeudk &ayvdrfhrnf/
odyg/
rdrdtaMumif;udkaumif;pGm
ppfajrjyiftajctaeudk
wdusa&&mpGmodygap/
odaeygap/
aocsmaphpyfpGmodyg/
oif\atmifyGJonf
rkcsrvGJ
oifonf &moDOwk tjynfht0
Thanks
Thanks
Any Question?
,mOfwif,EÅ&m;wyfzGJU
aqG;aEG;rnfhtpDtpOf ed'gef; &nf&G,fcsuf orkdif;aemufcHtajctae pGrf;aqmifEkdifcsufrsm; uefYowfcsufrsm; ed*kH;
&nf&G,fcsuf oifwef;om;wyfrSL;rsm;taeESifh ajcvsifwyfzJGU? wifhum;wyfzJGU ESifhwuG tjcm;vuf½kH;wyfzJGUrsm;ESifh ,mOfwifajcvsifwyfzJGUwkdY yl;aygif; ppfqifa&;rsm; aqmif&Guf&mwGif wyfzJGUwpfckpD\ oabmobm0ukd od&Sdem;vnfxm;jcif;tm;jzifh ppfqifa&;vkHNcKHa&;wm0efrsm;ukd jynfh0 atmifjrifpGmxrf;aqmifEkdifap&eftwGufjzpfonf/
orkdif;aemufcHtajctae ppft*Fg(4)yg; (qif? jrif;? &xm;? ppfonf)/ a&GUvsm;EkdifrI?
wkdufcdkufrI?
tumtuG,f
(ppfajrjyif
vkdtyfcsuf(3)ck/ vIyf&Sm;rI&Sdjcif;(Mobility)? ypftm;aumif;jcif;(Fire ESifh tumtuG,f&Sdjcif; (Protection)/
Power)
,EÅ&m;wyfrsm;a&SUajy;jzpfaom a&S;acwfjrif;pD;wyfzJGUrsm;
a&S;OD;acwf (bDpD 5 &mpkumv)/
tv,facwf (at'D 500 rS 1400)/
Renaissance acwf (14 rS 16 &mpk ESpfrsm;twGif;u
tEkynmESifhpmay jyefvnfxGef;um;vmonfhacwf)/
pGrf;aqmifEkdifcsufrsm; oD;jcm;ppfqifa&;rsm;aqmif&GufEkdifjcif;/ pGrf;tm;jynfhvIyf&Sm;rIjzifh euf½Idif;pGmxkd;azmufí wkdufppf qifEkdif jcif;/ vIyf&Sm;wefjyefwkdufppfwyfzJGUtjzpfaqmif&GufEkdifjcif;/ us,fjyefpY Gmwyfukd qefYxkwfEkdifjcif;ESifh oD;jcm;e,fajrus,f wpfckü wyfukd½kwfjcnf;pkpnf;Ekdifjcif;/ uefYowfavaMumif;ppfqifa&;rsm;ukd qifETJEkdifjcif;/ orm;½kd;usvufeufrsm;jzifhvnf;aumif;? tPkjrLZD0"mwkvufeuf rsm;jzifhvnf;aumif;tjrwfxkwfatmifajrcsJUppfqif Ekdifjcif;/ ypfulay;wyfzJGUtjzpf aqmif&GufEkdifjcif;/
cHppfwGifvIyf&Sm;wyfwm0ef xrf;aqmifEkdifjcif;/ wyfruGyfuJrIOD;pD;tzJGUrSwpfqifh ppfupm;wyf&if; 15 &if;tm; uGyfuJBuD;Muyfay;Ekdifjcif;/ rdrdwifhum;rsm;ESifh wifhzsufyJhxdef;'kH;ysHrsm;ukd &efolajcvsifwyfESifh wifhzsufvufeuf&efrS umuG,fay;Ekdifjcif;/ tedrfhysHwkdufav,mOfrsm;\ avaMumif;&efrS umuG,fay;Ekdifjcif;/ wifhum;rsm;enf;wl vIyf&Sm;Ekdifjcif;ESifh acsmif;? ajrmif;rsm;ukd jzwful; Ekdifjcif;/ vIyf&Sm;pOfvufeufi,fESifh pufaoewfypftm;rsm;jzifh ypfrSwftaysmh pm;rsm;tm; OD;ESdrfacsrIef;ypfcwfay;Ekdifjcif;/ &efolUwifhum;rsm;ESifh omrefoHcsyfumtumtuG,f&Sd ,mOfrsm;tm; u^0 rDwm 1000 txuf '&*Gef'kH;jzifhvnf;aumif;? u^0 rDwm 12000 txufwGif av'kH;jzifhvnf;aumif; acsrIef;zsufqD;ay; Ekdifjcif;/
,mOfay:rSqif;oufí awmrsm;? twm;tqD;rsm;? taqmuftOD rsm;ESifh usif;wl;ae&m,lxm;aom &efolrsm;tm; &Sif;vif;z,f&Sm; ay;Ekdifjcif;/ pdrfh0ifwkdufckdufEkdifjcif;/ uefYowfavaMumif;acsrIe;f a&;? ppfqifa&;rsm;qifETJEkdifjcif;/ ppfokHYyef;rsm;twGuf vkHNcKHa&;wm0efaqmif&GufEkdifjcif;/ &efolU,mOfqif;ajcvsif acsrIef;a&;wyfrsm;tm; xdef;csKyfxm;Ekdifjcif;/ vkHNcKHa&;wm0ef? aqmif&GufEkdifjcif;/
uif;vSnfhwm0efESifh
tuJMunfhwm0efrsm;
&efolU,mOfwifajcvsifwyfrsm;tm; NcKHckdwkdufckdufEkdifjcif;/ rkdif;rsm;cif;ay;Ekdifjcif;/
uefYowfcsufrsm;
,EÅ&m;wyf\ tBuD;pm;ppfvufeufypönf;rsm;tm; o,f,lykdYaqmifjyKvkyfray;Ekdifjcif;/
awmxl awmeufae&m? a&twm;tqD;ESifh ajrrsufESmjyif rnDnm aomae&mrsm;wGif vIyf&Sm;rI twGuf uefYowfcsuf&Sdjcif;/
csdef;,mOfrsm;\ c&D;a0;ykdYaqmifrItygt0if a&&SnftkyfcsKyfvIyf&Sm;rI rsm;twGuf tkyfcsKyfaxmufyrhH Ijyóem BuD;rm;rI&Sdjcif;/
avaMumif;vIyf&Sm;ppfqifa&;rsm;wGif yg0ifaqmif&Gufygu wyfzJGU0if rsm;taeESifh pdwfvIyf&Sm;rIrsm;ESifh ajrjyifvIyf&Sm;pGrf;&nfrsm; avsmhyg; usqif;Ekdifjcif;/
av,mOfjzifh
oHcsyfumvlo,f,mOfrsm;tm; &efol\ wifhzsufyJhxdef;'kH;ysHrsm;? wifhzsufvufeufrsm;rS ypfcwfwkdufcdkufEkdifjcif;/
ukef;a&ESpfoG,f,mOfwGif wyfqifxm;onfh ajcvsif^oHcsyfum vufeufrsm;? rkdif;rsm;? w^& ypftajrmufrsm;ESifh avaMumif;wkduf ckdufrIrsm;\ acsrIef;zsufq;D jcif;ukd cH&Ekdifjcif;/
,mOfqif;í usif;wl;ae&m,l&vQif
a&SUqifajcavQmwGif wyfjzefYykHpepfrusjcif;ESifh usnfuG,f rsufuGufraumif;ygu &efolUwifhrsm;\ ypfcwfwkdufcdkufrI ukdcH&Ekdifjcif;/
rsufESmpmtumtuG,fraumif;vQif armif;jyefvufeufi,f rsm;\ypfcwfwkdufcdkufrIukd cH&Ekdifjcif;/
&efol\ tPkjrLZD0"mwk vufeufjzifh ypfcwfwkdufcdkufEkdif jcif;/ acgifuwkwftumtuG,fraumif;vQif w^& ypftajrmuf rsm;\ypfcwfwkdufcdkufrIukd cH&Ekdifjcif;/
,mOfqif;í ajrjyifwGif ae&m,l&vQif &efolUwifhum;rsm;\ wkdufcdkufrIukd cH&Ekdifjcif;/ &efolUvufeufi,frsm;\ wkdufcdkufrIukd cH&Edkifjcif;/ &efolUtPkjrLZD0"mwkvufeufrsm;jzifh wkdufckdufrIukd cH&Ekdif jcif;/ &efolUtajrmuf^pdefajymif;wkdY\ wkdufcdkufrIukdcH&Ekdifjcif;/
urf;wufwyfzGJU
aqG;aEG;rnfhtpDtpOf 1/ 2/ 3/ 4/ 5/ 6/ 7/ 8/ 9/ 10/ 11/
ed'gef; &nf&G,fcsuf urf;wufppfqifa&;tqifhrsm; zJGUpnf;jcif;ESifhuGyfuJjcif; Munf;^a&ppfqifa&;zJGUpnf;jcif; urf;wufwyfzJGUzJGUpnf;jcif; pDrHjcif; wyfrSL;rsm;\wm0ef tkyfcsKyfaxmufyHhtulpDrHa&;wm0ef jyefvnfzJGUpnf;jcif;ESifh ppfqifa&;tqkH;oyfjcif; ed*kH;
ed'gef; à 'kwd,urÇmppftwGif; odrf;cJhonf/
jrefrmhurf;½kd;wrf;rS
&efukefukd
wkdufckduf
à urf;½kd;wrf;rkdif 1300 ausmf&Snf ajccsEkdifrI&Sd/ à 0J^,m tkyfpkrsm;tm;ay;&mae&mjzpfae/(ta&SUawmiftm&S) à ppfr[mAsL[mt& jynfolUppfr[mAsL[mjzpf? jyKNyD;aomtzJGUrsm; tusKd;&SdpGm okH;&efvkdtyfonf/
ppfpnf;½kH;rI
à jynfwGif;aomif;usef;ol ESdyfuGufa&;üvnf; aygif;pnf; ppfqifa&;rsm; jyKvkyf&ef vkdtyfvsuf&Sdonf/ à yifv,fa&jyifukd jzwfausmufí xkd;ppfqif&mü o,f,lydkYaqmifa&;? ypftm;ESifh &efolUurf;ajcodrf;ykduf&&SdrIwkdYukd aqmif&GufEkdif&ef Munf;^a& aygif;pnf;ppfqifa&;jzpfvmcJhonf/
&nf&G,fcsuf Munf;^a& aygif;pnf;ppfqifa&;ukd pepfwuspDrHaqmif&GufEkdif&ef ESifhoabmobm0tm; em;vnfoabmaygufap&ef/
urf;wufppfqifa&;tqifhrsm; zJGUpnf;jcif;ESifh uGyfuJjcif;/ pDrHjcif;/ a&,mOfay:wifaqmifjcif;/ Zmwfwkdufavhusihfjcif;ESifh &nfrSef;csuf{&d,modkY a&TUajymif;jcif;/ urf;wufwkdufckdufjcif;/ jyefvnfzJGUpnf;jcif;ESifh aygif;pnf;ppfqifa&;tqkH;owfjcif;/
Munf;^a&ppfqifa&;zJGUpnf;jcif ;/ ykHaor&Sd o,f , l y d k Y a qmif a &;tzJ G U rsm;/ uG y f u J a &;tzJ G U / ppf A sL[majrmuf a vaMumif ; uG y f u J r I t zJ G U rsm;/ a&jyif y pf t m;tul a y;tzJ G U rsm;/ ppf A sL[majrmuf a v,mOf t k y f p k r sm;/ av,mOf w if o abF m pk r sm;/ tumwyf z J G U / uif ; vS n f h E S i f h a &atmuf z ,f & S m ;a&;tzJ G U / uif ; vS n f h E S i f h a&atmuf z ,f & S m a&;tzJ G U / ppf A sL[majrmuf y &d , m,f t zJ G U / avaMumif ; o,f , l a &;tzJ G U / teD ; uyf t ul a y;tzJ G U / taxG a xG t k y f c sKyf a &;tzJ G U / urf ; wuf w yf z J G U rsm;/
urf;wufwyfzJGUzJGUpnf;jcif;
orm;½kd;usppfAsL[majrmufzJGUpnf;rI/
urf;wuf^xkd;&efzJGUpnf;rI/
o,f,lykdYaqmifa&;a&,mOfay: wufa&muf&efzJGUpnf;rI/
uGyfuJjcif;
jyifqifpDrHrItqifh
ppfqifa&;twGufxGufcGmonfhtcsdefrSpíurf;xdk;a&,mOfrsm; urf;xkd;&ef xGufcGmonftxd
urf;xkd;&efxGufcGmonfhtcsdefrSpíurf;wufNyD;ajcukyf BuHUckdifonftxd
ajcukyfBuHUckdifonfhtcsdefrSpíaygif;pnf;ppfqifNyD;csdeftxd
pDrHjcif;
&nfrSef;csufowfrSwfjcif;/
urf;wuf&efurf;ajcrsm;owfrSwfjcif;/
aygif;ul;ajcukyfowfrSwfjcif;/
t&Hurf;ajcrsm;a&G;cs,fjcif;/
avwyftulESifh rdrdav,mOfysHoef;rnfhvrf;aMumif;ESifhqif;Ekdifrnfh
ae&mrsm; owfrSwfjcif;/
urf;wufwyfzJGU\ urf;ay:ü ppfqifa&;tajccHoabm/
wu,furf;xkd;rnfhae&mrsm;a&G;cs,fjcif;/
&[wf,mOfESifh tjcm;av,mOfrsm;twGuf &yfem;&efae&m? &du©mypönf; cs&ef ae&mESifh avaMumif;csDppfonfrsm; csay;Ekdifonfhae&mrsm;? vrf;aMumif;rsm;a&G;cs,fjcif;/
, &ufESifh e em&Da&G;cs,fjcif;/
wyfrSL;rsm;\wm0ef
a&aMumif;qkdif&m qufoG,fa&;? urf;wufwyfzJGUrSL;ESifh tjcm;wyfrsm;rS pDpofxm;onfh urf;wufwyfzJGUqkdif&m qufoG,fykHrsm;ukd pdppfjcif;? twnfjyKjcif;? aygif;pnf;tiftm;pkBuD;wpfckvkH;\ qufoG,fa&;pepf BuHUckdif aumif;rGefapjcif;/
vkdrnfhqufoG,fa&;pufrsm;ESifh wyfom;rsm;&&Sda&;twGuf ñ§dEIdif;ay;jcif;? OD;pm;ay;tqifhowfrSwfay;jcif;/
a&'D,kdppfqifa&;twGuf vkdtyfrnfhypönf;ypö,rsm;ukd pDpOfowfrSwfay; jcif;? prf;oyfavhusihfjcif;/
&efoltm;vSnfhpm;qufoG,fjcif;? y&d,m,fokH;jcif;twGuf pDrHjcif;/
ppfqifa&;wpfckvkH;twGuf xkwfjyefjcif;/
qufoG,fa&;pDrHcsuftm;vkH;ukd
jynfhpkHpGm
urf;wufwyfzJGUrSL;aqmif&Guf&ef
a&wyfrSaqmif&Gufay;&rnfh urf;wufwyfzJGU\ tkyfcsKyfrIESifh axmufykdY tulvkdtyfcsufrsm;ukd owfrSwf? jyKpk? pdppfíwm0efwyfzJGUrSL;xHwifjyjcif;/
urf;wufwyfzJGUtwGuf a&,mOfrsm;ay:wif&ef vl? ypönf;ypö,rsm;pm&if; ESifh wifrnfhZ,m;rsm;ukdwm0efwyfzJGUrSL;xHwifjyjcif;? ñ§dEIdif;jcif;? jzefYa0jcif;/
t&yfol? t&yfom;rsm;ukd tkyfcsKyfa&;twGuf csrSwfxm;onfhay:vpDt& aygif;pnf;tiftm;pkrSL;ESifh ñ§dEIdif;a&;qJGjcif;/
urf;wufwyfzJGUwpfckvkH;\ a&;qJGjcif;/
tkyfcsKyfrIESifh
axmufykYdtulpDrHcsufukd
a&,mOfay:wifaqmifjcif; tkyfcsKyfrItwGuf wifaqmifjcif;/ wkdufyJG0iftwGuf wifaqmifjcif;/
urf;wufwkdufckdufjcif;
owfrSwfxm;onfhae&mrsm;ü a&,mOfrsm;ae&m,ljcif;/
a&^av aMumif;rS ypfcwfjcif;/
a&,mOfBuD;rsm;ay:rS urf;ajcokdYurf;xkd;a&,mOf? &[wf,mOfrsm;ESifh vIyf&Sm;oGm;a&mufjcif;/
urf;wufjcif;ESifh &[wf,mOfrsm;qif;oufjcif;/
urf;ajcrStwGif;odkY0ifí aygif;ul;ajcukyfukd BuHUckdifapjcif;ESifh urf;wuf wkdufckdufonfhwyfrsm;ESifh qufoG,frdjcif;/
a&ESifh avaMumif;rS qufvufí ypftm;tulay;jcif;ESifh tkyfcsKyfrIESifh axmufyHhydkYaqmifa&;tulay;jcif;/
aygif;ul;ajcukyftwGif;ü ppfypönf;? &du©mpkykHí twGif;&Sd&nfrSe;f csufokdY xkd;azmufodrf;ykdufjcif;/
jyefvnfzJGUpnf;jcif;ESifh ppfqifa&;tqkH;oyfjcif; a&ikyfoabFmppfqifa&;ESifh wkdufzsufa&;/ rkdif;ppfqifa&;/ qdyfurf;NrdKUumuG,fa&;/
ed*kH;
wyfxdef;bmom&yf
aqG;aEG;ykdYcsrnfhtpDtpOf wyfrawmfwyfxdef;\ &nf&G,fcsuf wyfrawmf(Munf;)wyfxdef;wyfcJG\&nf&G,fcsuf wyfxdef;\wm0ef zJGUpnf;jcif; oGm;vmrIpDrHcsufa&;qJGjcif; cJGa0jcif; ppfajrjyifwm0ef taxGaxG ed*kH;
ed'gef;
wyfrawmfom;rsm;\ pnf;pepfusrIukd aqmif&GufEkdif&ef/
Nidrf;csrf;csdefomrefpnf;urf;ykdif;qkdif&m xdef;odrf;&ef/
ppfrufjzpfyGm;csdefta&;ygaom tcef;u@ü ppfa&; wyfzJGU\ OD;pD;tzJGUtm;vkH;ESifh aygif;pyfñSdEIdif; aqmif&Guf &ef/
wyfrawmfwyfxdef;\&nf&G,fcsuf wyfrawmf\ ausm½kd;ozG,fjzpfonfh tvGefta&;BuD; aom ppfpnf;urf;rsm;ukd xdef;odrf;apmufa&SmufNyD; trItcif; rsm;ukd pkHprf;azmfxkwf&efESifh wkdufyJGatmifjrifrItwGuf wyfxdef;tulay;&ef/
wyfxdef;\ wm0efrsm;
Nidrf;csrf;csdefwGif wyfxdef;\t"duwm0efrsm;/
ppfqifrIjyKvkyfaome,fajrwGif wyfxdef;\ wm0efrsm;/
ppfqifrIjyKvkyfaome,fajrwGif wyfxdef;\ wm0efrsm;/
zJGUpnf;jcif;
tajccHtm;jzifh trsKd;tpm; 3 rsKd;yg0ifzJGUpnf;xm;onf-
wyfxdef;0efxrf;wyfrsm;? wyf&JtMuyfBuD;rsm;tm; vkyfief; aqmif&Guf&mwGif t&nftcsif;jynfh0pGm aqmif&GufEkdif&ef oifMum;avhusihfay;aomwyf/
wyfrawmfom;rsm; rIcif;BuD;rsm;jzpfyGm;ygu pkHprf;azmfxkwf &onfhwyf/
wyfxdef;vkyfief;aqmif&Guf&ef wyfxdef;tajccHwyf (Munf;^a&^av)wyfxdef;wyfcJGrsm;/
wyfrawmf(Munf;)wyfxdef;wyfcJGzJGUpnf;ykH
tajccHwyfxdef;wyfrsm; wyfcJGwpfcJGyifjzpfonf/
XmecsKyfwyfcJG½kH;ESifh 17 a,mufygwyfpdwf 6 pdwftxd cJGEkdifonf/
omreftm;jzifh oHcsyfum? ajcvsif? avaMumif;csDwyfrsm; wGifwyfcJGwpfcJGyg0ifavh&Sdonf/
wyfrawmf(Munf;)wyfxdef;wyfcJGzJGUpnf;ykH (uz 80 u 62) wyfxdef;wyfcJG
wyfcJGXmecsKyf
wyfcJGXmecsKyf
wyfxdef;wyfcJG\&nf&G,fcsuf oufqkdif&m wkdif;^ajcvsifwyfrrS csrSwfay;aom rl0g' ESifhtnDat;csrf;csdefwGif ppfpnf;urf;ESifh tqifhtwef;jrifhpGm xdef;odrf;&ef/
,mOfpnf;urf;ukd
ppfqifa&;vkyfaqmifcsdefwGif ppfatmifEkdifa&;twGuf wyfrsm;\ vsifjrefacsmarGUpGm vIyf&Sm;rIjyKvkyfEkdfif&ef/ ppfajrjyifpnf;urf; (Discipline in the field)ukd wm0ef,l xdef;odrf;&ef/
cJGa0jcif;
ajcvsifwyfrwpfckwGif wm0efxrf;aqmifjcif;
oD;jcm;AsL[m 2 cktwGuf
a&SUwef;wyfrXmecsKyfESifht&HAsL[m 1 pdwf/
aemufykdif;wyfrXmecsKyf
1 pdwf/
wyfrykdiftkyfcsKyfrIwyfrsm;ae&m
1 pdwf/
wyfxdef;wyfcJGrSL;t&H
1 pdwf/
2 pdwf/
oHcsyfumwyfrwpfckwGif wm0efxrf;aqmifjcif;/
avaMumif;csDwyfrwpfckwGif wm0efxrf;aqmifjcif;/
ppfajrjyifwm0ef wkdufyJGatmifjrifa&;wGif wyfxdef;\tcef;u@ (The MP Role in Combat Success)
wdkufckdufa&;wm0efaqmif&Gufjcif; (Combat Operation)/
wkdufckdufa&;tulwm0efaqmif&Gufjcif; (Combat Support Operation)/
wkdufcdkufa&;tulwm0efaqmif&Gufjcif; (Combat Support Operation)/
Service
ppfajrjyif&nfrSef;csufwm0ef (4) &yf
ppfajrjyifoGm;vmrIBuD;a&;wm0ef/ (The battlefield Cirulation Control Mission)
e,fajrvkHNcKHa&;wm0ef/ (The Area Security Mission)
ppfokHYyef;rsm;BuD;Muyfxdef;odrf;a&;wm0ef/ (The enemy Prisoner or War Mission)
ppfajrjyifpnf;urf;xdef;odrf;a&;wm0ef/ (Ther Law and Order Mission)
taxGaxG
wyfxdef;ppfonfrsm;tm; ray;oifh/
wyfxdef;rsm;tm;ppfOD;pD;tzJGUrS vpfvsLr½IbJtultnD ay;oifh/
okHUyef;ESifhywfoufí EkdifiHwumokHYyef;rsm;tay:apmifhxdef;&rnfh Oya'rsm;twkdif; vkdufemaqmif&Gufoifh/
ppfajy;'ku©onfrsm;tm; wyfrrSL;\ 0g'pnf;rsOf;&,lum pnf;urf;xdef;odrf;rIwGif vkdufemaqmif&Gufoifh/
uJGjym;usef&pfolrsm;tm; wyf&if;rsm;odkY jyefvnfñTefjyEkdifa&; aqmif&Guf&ef aygif;pyfñSdEIdif;jcif;ESifhqufoG,fjcif; wkdYukdt"du aqmif&Gufoifh/
uif;wm0efESifh
tapmifhwm0efrsm;
aq;0efxrf;wyfzJGUñTefMum;a&;rSL;½kH;
aqG;aEG;ykdYcsrnfhtpDtpOf ed'gef; vkyfief;wm0efrsm; zJGUpnf;ykHpGrf;&nfrsm; wyf&if;wyfzJGUrsm;odkY aq;0g;xkwfay;rIESifhEIef;xm;rsm; ed*kH;
aq;wyfzJGU\vkyfief;wm0efrsm; wyfom;opfrsm;pkaqmif;&mwGif aq;ppfay;jcif;/ a&m*gumuG,fa&;aq;rsm; xkd;ESHay;jcif;/ a&m*gumuG,fa&; udpörsm;wGif wyf&if;wyfzJGUrsm;tm; tBuHOmPfay;jcif;? wyf&if;wyfzJGUrsm;u rajz&Sif;Ekdif onfh a&m*gumuG,fa&;udpörsm;wGif ulnDaqmif&Gufay; jcif;/ ywf0ef;usifoefY&Sif;a&;udpörsm; (Sanitation) ESifh ywfouf í tBuHOmPfay;jcif;/ ajrae&ma&G;cs,fjcif; (Siting) wGifusef;rma&;ESifh ywfoufí tBuHOmPfay;jcif;/
aomufokH;a&rsm; ppfaq;ay;jcif;/
oefY&Sif;aumif;rGefa&;twGuf
prf;oyf
wyfrawmfom;rsm;twGuf t[m&"mwfjynfh0aom &du©mrsm; &&Sda&;ESifh pyfvsOf;ítBuHOmPfay;jcif;/ wyfrawmfom;rsm;ESihf tdrfaxmifpk0ifrsm;\ a&m*g^'Pf &mrsm;ukd wyfrawmfaq;½kHrsm;zGifhvSpfukoay;jcif;/ ppfqifa&;wGif xdckduf'Pf&m&olrsm;ukdta&;ay:ukoay;NyD; aemufykdif;&Sd wyfrawmfaq;½kHrsm;odkY vJTajymif;uko ay;jcif;/ wyf&if;wyfzJGUrsm;twGuf vkdtyfaomaq;ESifh ud&d,mrsm;ukd jznfhwif;ay;jcif;/
aq;ypönf;
aq;0efxrf;wyfzJGU0ifrsm;ESifh tjcm;wyfzJGU0ifrsm;tm; aq;bufqkdif&mavhusihfa&; oifwef;rsm;jyKvkyfavhusihf ay;jcif;/ a&m*g^'Pf&m&í roefrpGrf;jzpfolrsm;tm; aq;ckH½kH;jzifh ppfaq;NyD; aq;tqifhowfrSwfay;jcif;? &&Sdaoma&m*g 'Pf&mESifhywfoufí ppfrIxrf;aqmifjcif;ESifh tusKH;0if^ r0if xifjrifcsufay;jcif;/
aq;0efxrf;ñTefMum;a&;rSL;½kH; ESihf aq;0efxrf;wyfzJGU zJGUpnf;ykH
uz – 1 c 90 aq;0efxrf;ñTefMum;a&;rSL;½kH;
usef;rma&;ESifhaq;ckHXmecJG
tkyfcsKyfa&;ESifhb@ma&;XmecJG
tkyfcsKyfa&;ESifh pDrHa&;Xmepk
b@ma&;ESifh ypönf;0,f,l a&;Xmepk
uGefysLwm Xmepk
umuG,fa&; ESifhokawoe Xmepk
ukoa&;ESifh aq;ckHXmepk
aq;0efxrf;wyfzJGU tkyfcsKyfrIzJGUpnf;ykH umuG,fa&;0efBuD;Xme aq;0efxrf;ñTefMum;a&;rSL;½kH; wkdif;ppfXmecsKyfrS
aq;0efxrf;ñTefMum;a&;rSL;½kH;rS
uGyfuJaom
wkduf½kduu f GyfuJaomumuG,fa&;Xmeykdifwyfrsm;
ppfajrjyifaq;
avhusihfa&; okawoeqkdif tulwyfrsm; ukoa&;qkdif&mwyfrsm; a&m*gumuG,f wyf&if;rsm; q&u(1^2)(1000) wyfrsm; cqw(1) a&;qkdif&m &mwyfrsm; rq&(1)rS wq&(1^2)(700) wyfrsm; wqw vqw wyfrawmfaq; rq&(14)xd wq&(1^2)(500) wtu u&w oqw &qw(1) okawoewyf (500)? wou? wq& Aqw
(1^2^3^4)(300) uvq? Oru (1^2)(300) wq&(1)rS(19)(100)? &q& wq&(25)
e"&(1)
vkyfief;rsm;
wyfrawmfaq;½kHrsm;wGif aqmif&Gufay;vsuf&Sdaom tqifhjrifha&m*g&SmazG ukoa&;vkyfief;rsm;
avhusihfa&;ykdif;qkdif&m tqifhjrifhtaxmuftuljyK ( Facilities ) rsm;
okawoeqkdif&maqmif&Gufcsufrsm;
aq;0efxrf;ñTefMum;a&;rSL;½kH;vufatmufcHwyfrsm;\ pGrf;&nfrsm;
ppfajrjyifaq;wyf&if;rsm;\ pGrf;&nfrsm;
wyfrawmfaq;½kHrsm;\pGrf;&nfrsm;
avhusihfa&;wyfrsm;\pGrf;&nfrsm;
wyfrawmfaq;okawoewyf\pGrf;&nfrsm;
usef;rma&;ESifh a&m*gESdrfeif;a&;wyf\ pGrf;&nfrsm;
taxmuftuljyKwyfrsm; (cqv 1? vqw? &qw 1) \pGrf;&nfrsm;
wyf&if;wyfzJGUrsm;odkY aq;0g;xkwfay;rIESifhEIef;xm;rsm; wyf&if;wyfzJGUrsm;odkY xkwfay;vsuf&Sdaomaq;rsm; ppfqifa&;ta&;ay:pkykHaq;rsm; ppfqifa&;wm0efxrf;aqmifrnfhwrc^pucrsm;okdY xkwfay;onfhaq;0g;rsm;
Globalization
vTifhypf&rSmvJ tqDeJYw0if;0if; pm;&rSmvJ oJw&Syf&Syf a&aq;NyD;pm;yg
,Ofaus;rIajymif;vJjcif;