A CADWN
MEW LTIAD CYSYL
CLICzine #6 GWANWYN 2012
AM DDIM - CYMERA GOPI!
E N I Z CL IC www.CLICarlein.co.uk
IFANC YNG NGHYMRU BL BO I R GO YN CH A ON, GWYBODAETH Y SIANEL AM NEWYDDI YN Y ON GYRFOL H
CLIC GWOBRAU DAU IA T L L CYSY AETH L CYFLOG HANFODO ORDDIANT A HYFF RTH-FWLIO BLOG GW ERAU CLIC ST CYMWY IOL: IAETH RYW CAMDRIN FEITHION YR EF
NEWYDDION / GWYBODAETH / DIGWYDDIADAU / CYNGOR / HELP / FFORDD O FYW / DWEUD DY DDWEUD YMUNWCH A NI AR FACEBOOK: FACEBOOK.COM/CLIConline
DILYNWCH NI AR TWITTER: @CLIConline
AELODAU O’R GYDWEITHFA CLIC:
Hysbyseb
DEWCH I HELPU NI I DDATHLU Ymgysylltu
C
ynhaliodd Cyngor Sir Caerfyrddin ei ddigwyddiad dathlu ‘ENGAGE’ yng Nghae Ras Ffos Las, Sir Caerfyrddin ar Ddydd Gwener yr 16eg o Fawrth 9.00am - 3.00pm. Mr Andrew Cooney oedd y siaradwr gwadd sef y person ifancaf i gerdded i Begwn y De. Cyfeiriodd at y gynulleidfa i gyd, wedi arwain tri gweithdy rhyngweithiol gyda grwpiau llai, ac wedi cymryd rhan yn y seremoni gwobrwyo ar ddiwedd y dydd. Am wybodaeth bellach am y digwyddiad plîs cysyllta gyda: Sam Edwards ar 01267 246689 neu e-bostia smedwards@carmarthenshire.gov.uk Tristy McDermott ar 01267 246068 neu e-bostia tmmcdermott@carmarthenshire.gov.uk Tina Grech ar 01267 246653 neu e-bostia TGrech@carmarthenshire.gov.uk
RHAGLEN YCHWANEGOL YR HAF
Y
n ystod mis Hydref 2011 cyflawnodd Gweithwyr Ieuenctid YMGYSYLLTU o Wasanaeth Ieuenctid Abertawe prosiect peilot ‘Rhaglen Haf Ychwanegol’ mewn cydweithrediad â Gyrfa Cymru Gorllewin. Roedd yn cael ei dargedu at rai 16-17 oed oedd ddim mewn addysg, cyflogaeth nac hyfforddiant (NEET) yn bwriadu arwyddbostio nhw i leoliad hyfforddi ystyrlon, addas a chynaliadwy ar ddiwedd y rhaglen. Roedd hwn yn llwyddiant mawr. Am ragor o wybodaeth cysylltwch â Jane Whitmore ar 01792 696960 neu jane.whitmore@swansea.gov.uk Jo Bryan ar 01792 450839 neu jo.bryan@swansea.gov.uk
DIWRNOD AGORED
Cyfran ei ffordogwyr YMG Y d i ym weld â SYLLTU yn Sg darpar wr hyff wâr y Caste ll orddia nt lleo ar l.
Tyrd draw i ymuno gyda ni am ddiwrnod llawn hwyl a gwybodaeth!! Dydd Sadwrn 16eg Mehefin 2012 10:00yb a 2:00yp OT! TALB PORT EDD COLEG CASTELL-N Am wybodaeth bellach cysyllta Lisa Rinaldi ar 01639 648411 neu e-bostia lisa.rinaldi@nptc.ac.uk
CYSYLLTU • YMGYSYLLTU • LLWYDDO Am wybodaeth bellach am ENGAGE yn dy ardal: leol cysyllta gyda: Cyngor Sir Caerfyrddin Tina Gretch 01267 246653
Coleg Ceredigion Luned Jones 01970 639700
Castell-nedd Port Talbot Lisa Rinaldi 01639 648411
Cyngor Sir Ceredigion Mike Pritchard 01970 633632
Coleg Sir Gâr Kim Goodwin 01554 748517
Tref a Sir Abertawe Jane Whitmore 01792 63696
Coleg Gwyr Abertawe Simon Jenkins 01792 284121
Cyngor Sir Benfro Gordon Wragg 01437 776117 Coleg Sir Benfro Kerry Fowden 01437 753143
AM CLICzine CLICzine ydy chwaer fach argraffedig CLICarlein.co.uk, y cylchgrawn ar-lein i bobl ifanc yng Nghymru. Dyma’r lle i ddarganfod a rhannu newyddion, gwybodaeth a chyngor a chael dweud dy ddweud. Cymera ran ar CLICarlein.co.uk
NODYN GOLYGYDD S’mae! Diolch enfawr i bawb ddaeth i’r Gwobrau CLIC agoriadol yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd fis Tachwedd.
Wyt ti wedi clywed am
wylio?
Mae’r gymuned fideo gymdeithasol newydd yma yn rhoi’r cyfle i ti arddangos dy dalent cyfryngol. Ddim yn hoff o ysgrifennu? Ffilmia dy farn yn lle hyn a gad i bawb wylio dy stori wedi’i berfformio gan actorion. Cael help efo sgiliau cyfryngol ac ennill achrediadau ar gyfer dy CV. Mae’n debyg i YouTube ond yn well, am nad yw CLICwylio wedi’i wahardd mewn llefydd fel ysgolion a llyfrgelloedd. Pam? Am fod
TIW I ME NIA WN
rhywun yn edrych ar bopeth cyn iddo gael ei osod yn fyw. Yr unig beth sydd yn rhaid gwneud ydy creu cyfrif a dechrau llwytho dy fideos fel bod pawb yn gallu gweld pa mor dda wyt ti a dy griw ffilmio. Ymwela â CLICwylio.co.uk a dechrau llwytho fideos!
GWEFANNAU BYW CLIC Ynys Môn defaid.com • Pen-y-bont ar Ogwr bwsted.com • Caerdydd thesprout.co.uk • Sir Gaerfyrddin ieuenctidsirgar.co.uk • Sir y Fflint fflintyrifanc.co.uk • Casnewydd youngnewport.co.uk • Rhondda Cynon Taff wicid.tv • Abertawe shouttawe. co.uk Bro Morgannwg swoosh.me.uk Wrecsam youngwrexham.co.uk Teithiodd pobl o bob cornel o Gymru gan gynnwys Ynys Môn, Sir y Fflint, Torfaen, Abertawe, Bro Morgannwg, Rhondda Cynon Taf a Wrecsam. Doedd dim mynediad at y mamoth gwlanog fel roedd pobl wedi’i obeithio, ond cafwyd llawer iawn o hwyl gan bawb oedd wedi cymryd rhan yn y thema het. Gall ddarllen mwy am y noson yn y gyfrol hon a drwy ddilyn y cyswllt o dan yr erthygl, ac edrych ar y lluniau ar flickr.com/cliconline]]] Mae CLIC dan arweiniad grwpiau golygyddol o bobl ifanc ar draws Cymru. Os hoffai eich ysgol sefydlu grŵp golygyddol ar gyfer CLICzine neu CLICarlein.co.uk, e-bostiwch ryan@cliconline.co.uk neu ffoniwch 029 2046 2222 a gallwn eich helpu chi i gychwyn! Ryan Heeger, Golygydd Cenedlaethol
YN FYW CYN HIR! Blaenau Gwent • Caerffili Ceredigion • Conwy • Sir Ddinbych Merthyr Tudful • Sir Fynwy • CastellNedd Port Talbot • Powys • Torfaen
OEDDET TI’N GWYBOD..?
83%
Bydd 83% o bobl ifanc Cymru gyda mynediad i wefan lleol CLIC cyn hir.
100%
Mae 100% o bobl ifanc Cymru gyda mynediad i’r wefan genedlaethol CLIC.
SUT I FOD YN RHAN O CLIC
M
ae CLIC yn le i ti fynegi dy hun yn greadigol, rhyngweithio gydag eraill, a chael gwybodaeth a chyngor ar bron i bopeth sydd yn effeithio pobl ifanc yng Nghymru. Gall lwytho erthyglau, gadael sylwadau ar ysgrifennu eraill, gyrru fideos, ffotograffiaeth neu waith celf, a hyd yn oed addasu cefndir y gwefannau. Mae ymuno gyda dy grŵp golygyddol lleol yn gyfle hefyd i gyfarfod gyda phobl ifanc eraill a chael pethau am ddim fel tocynnau gigs a CDs. Rhowch alwad i ni ar 029 2046 2222 a gallwn sgwrsio mwy, e-bost info@cliconline.co.uk neu tweet @cliconline
CYFEIRIAD
ProMo-Cymru Unedau 10 Gweithdai Royal Stuart Adelaide Place Bae Caerdydd CF10 5BR
CYSWLLT
Ffôn: 029 2046 2222 Ffacs: 029 2048 1331 ryan@cliconline.co.uk www.clicarlein.co.uk
GOLYGYDDOL
Golygydd: Ryan Heeger Is-Golygydd: Daniel Grosvenor Dyluniad: Burning Red Cyfieithu: Tania Russell-Owen Cat Southall
AMDANON NI
Mae’r CLICzine yn gyhoeddiad chwarterol i rai 11 i 25 oed yng Nghymru. Mae’r holl erthyglau sydd wedi’u byrhau wedi’u hysgrifennu gan bobl
ifanc, gyda’r fersiwn llawn ar gael ar-lein ar clicarlien.co.uk. Eisiau ysgrifennu rhywbeth, neu gyflwyno llun neu celfwaith ar gyfer y gyfrol nesaf? Plîs cysyllta gyda ni, manylion ar y chwith.
BW
DULL O FYW
YTA
Ffotograffwyr, NID Terfysgwyr
Cwpanau Cwstard Siocled Bach
Cyflwynwyd gan Ihavethecyrusvirusx o Rondda Cynon Taf (wicid.tv)
F
elly dyma ni. Rhyw fath o rant am rywbeth ddigwyddodd dros y Nadolig mewn canolfan siopa yng Nghaerdydd.
Dwi’n ysgrifennu hwn wrth i mi fynd yn ei flaen, dim wedi’i gynllunio, felly sori os dydy unrhyw beth ddim yn gwneud synnwyr. Roedd hi’n wythnos cyn y Nadolig ac roedd fy mam, llystad, nain, dad a finnau wedi penderfynu mynd i siopa Nadolig.
Dau blismon o’i amgylch
Aethom i ganolfan siopa Dewi Sant 2 a gan fod dad efo anawsterau cerdded penderfynodd gymryd saib bach ac eistedd i lawr. Nawr, mae fy nhad yn arbenigwr mewn ffotograffiaeth – mae’n ffotograffydd proffesiynol wedi ymddeol ac roedd yn arfer rhedeg cwmni ei hun ac ati.
Cyflwynwyd gan Eddie’s Kitchen o Dorfaen
I
awn fechgyn a merched, roedd rhai ohonoch yn gofyn i mi am fathau o fwyd parti a dyma un sydd yn flasus iawn ac yn ffafriol iawn.
Beth fydd ei angen? 2 lwy fwrdd o bowdr coco (nid powdr siocled poeth) 2 lwy fwrdd o bowdr Horlicks 2 lwy fwrdd o bowdr Ovaltine 2 lwy fwrdd o flawd corn 2 lwy fwrdd o siwgr gronynnog 1 peint o lefrith Hufen dwbl trwchus iawn (i garnisio) 1 sosban 1 chwisg 12 gwydr shot
Dull
Mewn bowlen gymysgu fach ychwanega’r holl gynhwysion sych a chwisgo’n drylwyr. Yn araf, ychwanega’r llefrith, gan chwisgo yn barhaol Yna arllwys y cymysgedd i’r sosban. Gosod ar y gwres a chwisgo yn araf nes bydd y cymysgedd wedi cyrraedd berwi. Mudferwa nes bydd y cymysgedd yn dechrau twchu. Unwaith mae’r cymysgedd wedi cyrraedd trwch cwstard tew, llwyo’r cymysgedd i’r gwydrau shot
Mae’n mynd â’i gamera i bobman gan mai dyma yw ei hobi dal i fod. Penderfynodd dynnu ychydig o luniau o’r addurniadau o’i gwmpas. Yn y cyfamser, roeddwn yn cerdded o’r siop HMV tuag at y siop Disney (ti’n adnabod fi erbyn hyn) pan welais dau o’r rheolwyr a dau blismon o’i amgylch.. Darllena fwy ar http://bit.ly/Ffotograffwyr Gwybodaeth am y gyfraith a’ch hawliau ar http://bit.ly/Gyfraith-Hawliau
Darllena’r rysáit llawn ar http://bit.ly/AhMWC5 Gwybodaeth am faetheg a gweithgarwch corfforol ar http://bit.ly/Iechyd
yn bryderus. Y ddyfais fach yma yn gallu rhagweld beth allai fod yn ddarn enfawr o’m mywyd. Mae hyn i gyd yn gamgymeriad mawr, enfawr. Dwi’n rhy ifanc am hyn. Roedd hyn i gyd yn hollol anfwriadol.
Cyflwynwyd gan Miss_Survivoroxoxo o Sir Fynwy Mae fy nghalon yn curo’n drwm. Ychydig bach hirach nes i mi gael gwybod yn sicr. Byddet ti’n meddwl fod gen i ychydig o gefnogaeth drwy hyn. Rhywun arbennig yn agos, yn gafael yn fy llaw. Dyma fi yn eistedd ar ben fy hun,
Roeddwn i mewn parti, doeddwn i ddim eisiau bod yno. Ond parti pen-blwydd 18 hen ffrind oedd o ac roedd rhaid i mi fynd. Eisteddais efo ychydig o bobl doeddwn i prin yn adnabod a
daethom yn ffrindiau gwell wrth i’r noson fynd yn ei flaen. Prynwyd ychydig o ddiodydd i mi. Doeddwn i ddim eisiau gwrthod gan fod pawb arall yn cael cwpl, felly doeddwn i ddim eisiau ymddangos fel yr un od. Yna dyma’r bachgen yma yn dechrau prynu rhai i mi. Darllena’r stori lawn ar http://bit.ly/Dyddiadur-Merch Gwybodaeth beichiogrwydd ar http://bit.ly/lechyd
DULL O FYW
Creadigaeth Photoshop Creation Cyflwynwyd gan FairyG00 o Geredigion
D
yma lun dwi wedi’i greu gan ddefnyddio Photoshop. Roeddwn i wrth fy modd efo’r gwreiddiol felly chwiliais am diwtorial arlein bydda’n helpu ti wneud un dy hun. Cymerodd oriau yn chwarae gyda’r gwahanol effeithiau a thrawsffurfiadau! Dim ond yn ddiweddar dwi wedi cael Photoshop ar fy nghyfrifiadur, felly dwi’n meddwl fod y tiwtorialau yn ddefnyddiol iawn i gael ti i ddod i arfer gyda’r gwahanol lithryddion a botymau.
THLU A D D A I D DIGWYD HOL T RHANBAR
Hysbyseb
Doeddwn i byth yn meddwl byddwn i yn gallu gwneud rhywbeth fel hyn, yr unig beth sydd angen ydy ychydig o ysbrydoliaeth. Fe lwythaf y lluniau defnyddiais fel dy fod di’n gallu chwarae o gwmpas dy hun, neu gallet ti deipio ‘Photoshop tutorials’ i mewn i Google ac mae yna lawer o bethau anhygoel gallet greu! Gweld y llun ar http://bit.ly/Creadigaeth-Photoshop Gwybodaeth am y celfyddydau digidol ar http://bit.ly/Chwaraeon-a-Hamdden
SIR BENFRO
R
hagfyr diwethaf gwelwyd partneriaid a chyfranwyr YMGYSYLLTU yn dod at ei gilydd i arddangos a dathlu’r holl waith sydd wedi digwydd o fewn y prosiect yma. Roedd siaradwyr gwadd o’r Sefydliad Cyllid Ewropeaidd Cymru, Arweinydd o’r Cyngor i Gastell-nedd Port Talbot a llawer mwy, gan gynnwys Scott Quinnell. Cafodd pawb ddiwrnod hwylus ac addysgiadol. Bydd partneriaid sydd yn rhan o’r prosiect YMGYSYLLTU yn cynnal digwyddiadau dathlu eu hunain cyn hir felly cadwa olwg yma am wybodaeth bellach.
t Engage ae myfyrwyr o Brosieccwblhau’r di we ro Coleg Sir Benf iweddar Wobr John Muir yn dd od Parc rd g Awdu drwy wirfoddoli gyda Benfro. Sir leg Co l ho Cenedlaet saith wythnos mewn Treuliodd y myfyrwyr ac arfordirol yn ig amryw leoliad gwled fel clirio llwybrau, tau iec os gweithio ar br adu grisiau. trwsio ffensys ac adeil
M
CYSYLLTU • YMGYSYLLTU • LLWYDDO Am wybodaeth bellach am ENGAGE yn dy ardal: leol cysyllta gyda: Camarthenshire County Council Tina Gretch 01267 246653 Ceredigion County Council Mike Pritchard 01970 633632
City & County of Swansea Jane Whitmore 01792 63696 Coleg Ceredigion Luned Jones 01970 639700 Coleg Sir Gar Kim Goodwin 01554 748517
Gower College Swansea Simon Jenkins 01792 284121 Neath Port Talbot College Lisa Rinaldi 01639 648411
Pembrokeshire County Council Gordon Wragg 01437 776117 Pembrokeshire College Kerry Fowden 01437 753143
DWEUD Anweladwy DDWEUD Salwch Cyflwynwyd gan IestMôn o Ynys Môn (Defaid.com)
M
ae tyfu i fyny gyda salwch sydd yn anweladwy yn uffern.
Cychwynnodd yr holl beth cwpl o flynyddoedd yn ôl pan gefais fy rhuthro i mewn i Ysbyty Plant Lerpwl, Alder Hey, a chael diagnosis o Golitis Briwiol (Ulcerative Colitis). Mae’r cyflwr, sydd ddim yn gyfarwydd i’r mwyafrif, yn gyflwr sydd heb symptomau gweledol. Dyna’r broblem ti’n gweld, ‘dim symptomau gweledol’. Darllena fwy ar http://bit.ly/Salwch-Anweladwy
Cysylltiadau Cyflogaeth a Hyfforddiant Hanfodol
CLIC Cyrraedd Y Nod Yn cefnogi ti i ennill sgiliau ar gyfer dysgu a chyflogaeth drwy brofiad gwaith a chyfleoedd yn seiliedig ar y gymuned. snapcymru.org/reach_the_heights 029 2038 4868
Pan na allaf fynychu’r ysgol oherwydd y salwch dwi’n aml yn cael sylwadau fel “Ti’n edrych yn iawn…” a “dydy o ddim yn edrych fel bod dim o’i le efo ti”. Wel, mewn gwirionedd – mae yna! Mae’r boen dwi’n teimlo wrth geisio profi fy salwch yn ofnadwy. Mae gorfod ailadrodd y geiriau “Dwi yn sâl, ond ti ddim yn ei weld” yn mynd yn wirion. Mae hyd yn oed athrawon yn gwgu arnaf am fynd adref o’r ysgol, ac maent yn tueddu dweud “wel, roeddet ti’n edrych yn iawn bore ‘ma.”
Gwybodaeth am iechyd a materion y corff ar http://bit.ly/Iechyd
Go Wales Ystod o wasanaethau i fyfyrwyr a graddedigion gan gynnwys lleoliadau gwaith, arian ar gyfer hyfforddiant a chronfa ddata ar-lein o swyddi. gowales.co.uk • 0845 225 6050
Gyrfa Cymru Gwybodaeth, cyngor ac arweiniad gyrfaoedd am ddim dwyieithog a diduedd i bob oedran – yn cysylltu addysg a busnes. gyrfacymru.com • 0800 100 900
Dynamix Anelu i greu cymdeithas fwy teg drwy ddatblygu sgiliau pobl ar gyfer cyfranogi, cydweithrediad, cynhwysiad, chwarae a menter. Dynamix.ltd.uk • 0845 478 6395
STEM Cymru Yn rhedeg cynlluniau i ysbrydoli ac ysgogi ti i ddewis gyrfa mewn gwyddoniaeth, technoleg, peirianneg neu fathemateg (STEM). stemcymru.org.uk • 01656 669381
Geiriau, Hiliaeth A Hiliaeth Yn Erbyn Cymru Cyflwynwyd gan dirty o Gaerdydd (thesprout.co.uk)
SER E
ND IPIT
d iw ylli an
nol
Y
YSTYR
th e a hir
Gall bob gair olygu myrdd o bethau ar bapur
M
ae geiriau yn bethau od. Gall pob gair feddwl nifer o bethau ar bapur, ac yna mae homoffonau, pan gall un gair gael ei ysgrifennu mewn gwahanol ffyrdd i olygu gwahanol bethau, fel ‘hair’ a ‘hare’, yn ychwanegu i’r holl glwstwr dryslyd. Mae yna rai geiriau mewn Saesneg sydd ddim hyd yn oed yn gallu cael ei gyfieithu i mewn i ieithoedd eraill, fel ‘serendipity’. Mae yna rai geiriau yn Gymraeg nad all gyfieithu i Saesneg, fel ‘hiraeth’. Mae’n gysyniad mor
haniaethol fel mai dim ond yn Portuguese gall ei ddarganfod. Fedra i ddim pinio’r union ystyr i lawr, ond mae’n golygu hiraethu am rywbeth gall un ai fod yn y gorffennol, neu’r presennol, a gall ddigwydd ar unrhyw amser. Ond mae rhai geiriau yn rhyngwladol ac yn trosgynnu cylch dealltwriaeth ddiwylliannol a hanes. Geiriau fel y gair-N, a’r gair-P, talfyriad o’r wlad Pakistan. Darllena’r fwy ar http://bit.ly/Geiriau-Hiliaeth
Cyflwynwyd gan Snow o Fro (swoosh.me.uk)
Morgannwg
A
m noson! Ti’n troi i fyny ac mae fel syrcas tu allan, ti’n cael i mewn ac roedd cymaint o hetiau gwallgof roedd o’n anhygoel. Roeddwn i wedi cynhyrfu cymaint. Roeddwn i hyd yn oed yn y man codi 15 munud yn fuan! Pan gyrhaeddom Amgueddfa Caerdydd o’r diwedd, daeth y bechgyn o Sir Y Fflint o hyd i mi yn syth, felly dywedais helo, ac yna aethom drwy’r dorf i ffeindio mwy o ffrindiau o CLIC. Er ei bod hi’n rhewllyd tu allan, ac roedd pawb yn crynu, am ryw reswm, yr unig beth roedd pawb yn ei ddweud oedd “Lle mae Dan, a beth mae’n gwisgo?!” – dyma oedd prif bwnc y drafodaeth hyd yn oed pan roedd y bobl syrcas yn neidio oddi ar y grisiau. Fe wnaeth ein cyflwynwyr am y noson, Danial Evans a Beth Owen o Ynys Môn, waith gwych o gyflwyno’r sioe a rhoi’r gwobrau allan. Roedd yn noson anhygoel, gyda cherddoriaeth byw anhygoel ac ystafell yn llawn o enillwyr. Fedra i ddim disgwyl tan flwyddyn nesaf, a byddai’n dda i mi gychwyn trefnu erthyglau nawr – roedd y gwobrau yn edrych yn dda iawn! Darllena fwy ar http://bit.ly/Cwrobauw-Clic-2011
Fridge o Gaerdydd 2IL Fy Mhenwythnos CLIC gan aevans001 o Abertawe 3ydd Review - dolygiad - Gnomeo & Juliet gan BethanTheBarmy o Rondda Cynon Taf CLICiwr Mwyaf Ymglymedig 1AF Stormer007 o Gaerdydd 2IL Robiuu o Gasnewydd 3YDD iPlayBass o Ynys Môn
A’R ENI LLW YR YDY …
Erthygl Fwyaf Doniol 1AF Rantio Am Grefydd gan BethanTheBarmy o Rondda Cynon Taf 2IL Beth Ddylwn I Wneud? gan Kranenvurhurr o Sir Y Fflint 3ydd Y Penbleth Nwyddau gan brimblethoughts o Sir Fynwy Ffotograffydd y Flwyddyn 1AF Akshay1 o Abertawe 2IL CrazyDistortion o Rhondda Cynon Taff 3ydd luke_wr o Caerdydd Erthygl Fwyaf Defnyddiol 1AF Bydda’n Ti, Gwna Wahaniaeth gan TheBossYouGetIt o Sir Gaerfyrddin 2IL Meditations On Violence gan monkey_drummer23 o Ben-ybont ar Ogwr 3ydd Ysgolion: Gwrandewch Arnom Ni! gan Jess.. o Fro Morgannwg Adolygiad Gorau 1AF Adolygiad: Amnesia: The Dark Descent (PC) gan Jeff The
Newydd-ddyfodiad Gorau 1AF Kranenvuhurr o Sir Y Fflint 2IL Toriabeth! o Rondda Cynon Taf 3YDD miss_ninjastar o dorfaen Erthygl Greadigol Gorau 1AF Dwi’n Caru Chi gan Bearshead o Fro Morgannwg 2IL Monologue - Yr Eneth Ddistaw gan Ihavethecyrusvirusx o Rondda Cynon Taf 3YDD Perthynas Ben A Jerry gan glittereyes360 o Gastell-nedd Port Talbot Fideo’r Flwyddyn 1AF Moustachio! gan iPlayBass, bensawyers a 07phillipsal o Ynys Môn, Castell-nedd Port Talbot a Bro Morgannwg yn ôl eu trefn 2IL Yr Amlygiad o CLIC gan CrazyDistortion a Stormer007 o Rondda Cynon Taf a Caerdydd yn ôl eu trefn 3YDD Stori Emily (Parch Cymunedol Ym Mhenarth) gan Emilyyy o Fro Morgannwg CLICiwr Y Flwyddyn 1AF Ihavethecyrusvirusx o Rondda Cynon Taf 2IL Stormer007 o Gaerdydd 3YDD Steampunk13 o Ben-y-bont ar Ogwr
DWEUD DDWEUD
o
mbl y r C n ’ Y Cwci Cyflwynwyd gan TheBossYouGetIt o Sir Gaerfyrddin (ieuenctidsirgar.co.uk/)
I
selder. Ia, dwi wedi’i ddweud o. Y gair tabŵ..
Yng nghymdeithas heddiw bydda ti’n meddwl efo dynion bach gwyrdd y gofod yn glanio yn Llundain… o na, disgwyl, Doctor Who oedd hynny, ta waeth… beth bynnag, bydda ti’n meddwl yng nghymdeithas heddiw fod iechyd meddwl yn rhywbeth oedd pawb yn siarad yn agored amdano. Ond na! Mae iselder yn cael ei gysidro fel pobl yn llusgo’i hunain o gwmpas, yn teimlo’n sori drostyn nhw ei hunain. Ond nid dyma’r gwir.
Diwrnod Cicio’r Allan 2012 Cyflwynwyd gan Gareth CLIC o Abertawe (shouttawe.co.uk)
T
ynna dy ddyddiadur allan ffrindiau, a gwna lun o sigarét gyda chroes drwyddo ar ddydd Iau 4 Ebrill 2012. Pam? Am ei bod hi’n Ddiwrnod Cicio’r Sigaréts Allan.
Dychmyga hyn. Sut beth fydda ddeffro pob bore a ddim efo’r cryfder emosiynol i godi o’r gwely? I wynebu pobl? I feddwl fod amser yn gwibio heibio heb reswm go iawn amdano? I deimlo mor unig hyd yn oed mewn ystafell llawn pobl.
Mae’r diwrnod yma yn bartneriaeth rhwng Tenovus a Ffaith (Rhaglen Ieuenctid ASH Cymru), gyda’r un olaf efo’r amcan o leihau’r derbynioldeb a’r defnydd o gynnyrch tybaco gan bobl ifanc Cymru.
I orfod rhoi wyneb ffug ymlaen a chuddio dy deimladau, yn dy feddwl di bydd neb yn poeni beth bynnag? I golli ffrindiau am nad oes gen ti’r cryfder i fynd allan a fedri di ddim bod yn ‘hapus’ yn gorfforol? Darllena fwy ar http://bit.ly/Cwcin-Crymblo Gwybodaeth am iselder ar http://bit.ly/Iechyd
Bydd y diwrnod yn llawn o weithgareddau, a bydd yn gadael i ti ddysgu am yr iechyd drwg sydd yn cael ei achosi gan y defnydd o dybaco ynghyd â’r pynciau
CLAWR CLICZINE A’r enillydd ydy… Kira Bennet o Dorfaen A CADW WN
e #6 2 CLICzin YN 201
ME IAD LLT CYSY
GWANW
IM - CYM
AM DD
ERA GOP
I!
E CZ I N
CL I L AM Y SIANE
k in.co.u LICarle U HYMR www.C G NG
TH A ODAE , GWYB DDION NEWY
YN IFANC BOBL GOR I CHYN
YN Y HON OL C GYRF
AU CLI H DAU GWOBR YLLTIA LOGAET CYS T OL CYF DDIANLIO FOD -FW HAN A HYFFOR RTH CLIC : G GW RAU IOL BLO WYSTE RYW CYM NIAETHHION DRI EIT CAM YR EFF
C
lod a chymeradwyaeth mawr i enillydd ein cystadleuaeth ‘dylunio clawr CLICzine’. Curodd Kira Bennett 14 mlwydd oed o Dorfaen dros ddwsin o bobl artistig a dylunwyr creadigol i weld ei waith ar 100,000 o gopïau o’r zine hwn.
“Rwy’n teimlo’n falch iawn fod fy ngwaith i mynd i gael ei gyhoeddi,” meddai Kira. “Rwy’n hapus iawn bod fy ngwaith wedi ennill ac rwy’n caru’r ffordd mae ‘di troi allan. Roedd fy nyluniad wedi seilio ar anime, ac wedi ei ysbrydoli gan fy ffrindiau. Mae fy nghelf wedi seilio ar fy nheimladau personol. Rwy’n mwynhau chwarae gyda gwahanol fynegiannau ar wynebau’r cymeriadau anime. Gallai eu llygaid, er enghraifft, dangos llawer o emosiwn. Rwy’n defnyddio fy nghelf i fynegi fy meddyliau a theimladau fi fy hun”. / YDDIADAU UD / DIGW D DY DDWE ODAETH / DWEU AR N / GWYB DD O FYW WCH NI online / FFOR NEWYDDIO DILYN / HELP ER: @CLIC OK: TWITT CYNGOR AR FACEBO CH A NI line YMUNW /CLICon OK.COM FACEBO AELOD
GYDWE AU O’R
ITHFA
ehangach o’r diwydiant tybaco mewn grwpiau cyfoed a chymunedau lleol. Mae’n eithaf arswydus gweld yr ystadegau sydd yn ymwneud â’r defnydd o dybaco gan bobl ifanc Cymru, gyda phlant mor ifanc â saith yn dechrau ysmygu. Arglwydd. Mae adroddiadau yn dweud fod 14% o ferched yn hawlio eu bod yn ysmygu yn rheolaidd ymysg rhai 15 oed yng Nghymru. Dyw bechgyn dim gwell, gyda 9% ohonynt yn dweud eu bod yn ysmygu’n rheolaidd. Darllena fwy ar http://bit.ly/CiciorSigarets-Allan Gwybodaeth am ysmygu ar http://bit.ly/Iechyd
Heb Gyfarfod Ti Eto Cyflwynwyd gan glittereyes360 o Gastell-nedd Port Talbot
R
oedd hi’n ddydd Gwener ac ar ôl ychydig o berswâd gan ffrind, es i’r dafarn efo hi yn hytrach nag i’r wers ddiwethaf.
Nawr, os wyt ti wedi darllen un o’m herthyglau eraill o’r blaen, byddi di’n
Prynwyd diod, hanner o John Smith’s i fi.
CLIC:
Diolch enfawr i bawb a gystadlodd a cadwch i wylio clicarlein.co.uk am ragor o gystadlaethau. Gweler Tudalen 12 am ragor o geisiadau! Anfonwch eich gwaith celf i gallery@cliconline.co.uk
Waltswyd drwy’r adeilad yn sydyn yn chwilio am le i eistedd nes i ni ddod ar draws ffrind i fy ffrind. Eisteddom yn yr un bwth efo fo a chychwyn sgwrs. Roedd wedi gwisgo i lawr mewn du i gyd, efo amryw datŵ o’i le ar ei fraich a syllodd arna i wrth iddo gychwyn dadl: cariad.
ymwybodol fy mod i’n cwyno ac yn achwyn am y pwnc hwn ers degawdau, ond plîs paid anwybyddu hwn, parha i ddarllen achos mae pethau’n dod yn ddiddorol. Darllena fwy ar http://bit.ly/HebGyfarfod Gwybodaeth perthnasau ar http://bit.ly/Teulu-APherthnasau
Camdriniaeth Rhywiol: Yr Effeithion
Pan oeddwn i’n ifanc roeddwn i’n rhydd. Pan oeddwn i’n ifanc roeddwn i’n teimlo’n fyw.
Cyflwynwyd gan Black_Star o Bowys Helo pawb! Lle i gychwyn? Dwi nawr yn 18. Pan oeddwn i’n ifanc gwahanodd mam a dad. Ailbriododd fy nhad, ac mae mam wedi hefyd. Roeddwn i’n gyfrifol am gicio bachgen yn ei wyneb achos dywedodd fod, “Genethod yn dwp”.
Yn 13 oed, aeth dad â fi a’m llysfam ar wyliau. Fy ngwyliau cyntaf erioed – wow! Bydd yn un dwi’n cofio am byth, am y rhesymau anghywir. Arllwyswyd wyth peint ac amryw shot i mewn i’m sustem. Dwi ddim yn cofio llawer, ond cefais fy ngham-drin yn rhywiol.
BLOG Gwrth-fwlio
DWEUD DDWEUD Fe wnes i gloi’n hyn i ffwrdd am ddwy flynedd a hanner. Doeddwn i ddim yn ferch fach ddiniwed ddim mwy. Roeddwn i wedi cael fy llygru felly roeddwn i’n ymddwyn felly. Roeddwn i’n uchel, yn ffyrnig ac yn flin. Roeddwn i’n gyfrifol am gicio bachgen yn ei wyneb achos dywedodd fod, “Genethod yn dwp”. Llusgais fechgyn i lawr y coridorau. Ciciais ddrysau. Darllena fwy ar http://bit.ly/ Camdriniaeth-Rhywiol Gwybodaeth am gamdriniaeth ar http://bit.ly/Teulu-A-Pherthnasau
Cyflwynwyd gan MissBeth o Sir Y Fflint (fflintyrifanc.co.uk)
Y
chydig fisoedd yn ôl penderfynais ddechrau ysgrifennu blog ar-lein yn y gobaith gallwn i helpu pobl drwy rannu stori bersonol fy hun.
underneathmymask.wordpress.com ydy fy mlog i. Dwi wedi enwi ef yn hyn am fod i’n gwybod bod rhai sydd yn dioddef o fwlio yn teimlo bod rhaid iddynt wisgo mwgwd, mwgwd i guddio’r boen o’r bwlio. Yn y blog dwi’n siarad am bob math o bethau gwahanol o gwmpas y pwnc bwlio.
Dydy pobl ddim i weld yn sylweddoli’r effaith hirdymor o fwlio a dydy ysgolion yn bendant ddim yn gwneud digon i helpu’r rhai sydd yn cael ei bwlio ac i stopio’r bwlio. Mae bob ysgol efo polisi gwrth-fwlio ond dydy bob ysgol ddim yn glynu at hyn. Mae yna lawer mwy gall rhai ysgolion wneud i sicrhau bod bwlio yn cael ei stopio yn ei hysgol nhw.
Dwi’n postio llawer: o sefyllfa’r un sydd yn cael ei fwlio, un ai drwy bostio diwrnod yn eu bywyd, yr effeithiau hir dymor achosi’r gan fwlio neu’r pethau sydd wedi newid oherwydd y bwlio ayb.
DARLLENA’R BLOG
underneathmymask. wordpress.com
HELP HELP HELP HELP
Help Help
Darllena’r blog ar http://bit.ly/Gwrth-Fwlio Gwybodaeth am fwlio ar http://bit.ly/Teulu-A-Pherthnasau help
Ymdopi Gydag Anabledd Cyflwynwyd gan shaunie o Wrecsam
Wyt ti’n gwybod sut beth ydy bod ag anabledd? Beth os oes rhaid i ti fod yn ddibynnol ar eraill oherwydd anabledd? Mae nifer o bobl efo anabledd ond mae ganddynt yr un hawliau a ti. Mae rhai pobl efo anabledd neu anhawster dysgu a byddet ti ddim yn gwybod trwy edrych arnynt. Dyna pam fod y Ddeddf Cyfle Cyfartal yn bodoli, lle mae’n rhaid i gyflogwyr cadw ato a thrin pawb yr un peth. Ond beth os wyt ti wedi cael dy eni gydag anabledd?
Pan ti’n cael dy eni gydag anabledd, ti ddim yn gwybod sut beth ydy bod yn abl. Yn ddibynnol ar ddyfnder dy gyflwr, efallai bod rhaid i ti ddibynnu
Pan fydd hyn yn digwydd ti’n wynebu cyfyngiadau ar dy rieni, dy ffrindiau, neu unrhyw un sydd o gwmpas. Pan fydd hyn yn digwydd ti’n wynebu cyfyngiadau lle gallet wneud dim. Yn fy marn i, y peth anoddaf ydy gwylio dy ffrindiau
YM GYD DOPI AG EF yn gwneud tasg a fedri di ddim gwneud y dasg. Darllena’r stori lawn ar http://bit.ly/Ymdopi-GydagAnabledd Gwybodaeth am gyfleoedd cyfartal ar http://bit.ly/Iechyd
Y Fargen Werdd
DWEUD DDWEUD
Cyflwynwyd gan G1nge20 o Gasnewydd (ieuenctidsirgar.co.uk) Mae’r Fargen Werdd yn fenter sydd yn cael ei gynllunio gan y Llywodraeth Clymblaid fydd yn gweithredu dros y sectorau tai ac eiddo masnachol ym Mhrydain.
Aros Cyflwynwyd gan steampunk13 o Ben-y-bont ar Ogwr (bwsted.co.uk)
Dwi eisiau ti fynd, Ond dwi’n gwybod Nid yw’n bosib anghofio ti Dwi eisiau ti aros. Ond dwi’n gwybod Byddi di byth yn teimlo’r un peth. Pam fyddi di byth yn teimlo’r un peth?
Mae’n rhan o’r Mesur Egni 2010 ehangach. Mae Llywodraeth Prydain wedi datblygu’r syniad o’r Fargen Werdd fel ffordd i ymateb i’r diffyg buddsoddiad presennol mewn mesuriadau arbed egni mewn eiddo domestig ac annomestig. Mae’n ceisio annog perchnogion cartrefi i gysidro gwneud eu tai yn fwy gwyrdd, bydd y cynllun yn galluogi’r rhai sydd â diddordeb i gymryd benthyciad arbennig er mwyn gwneud y gwaith fel inswleiddio neu baneli solar ayb.
Mae yna ddyddiau dwi’n teimlo Fod popeth wedi’i golli A gall anghofio dim Bob munud dwi’n byw, Dwi’n gwybod beth dwi’n teimlo. Hyd yn oed pan ti’n cerdded y ffordd arall.
Ni fydd y benthyciad yn cael ei gysylltu i berson ond i’r eiddo a byddai’n cael ei dalu yn ôl drwy’r arbedion bydda’r fath waith yn ei ddarparu. Yn lle hyn, bydd taliadau’r gwelliannau yn cael ei adennill drwy godi tâl mewn rhandaliadau sydd yn gysylltiedig i filiau egni cwsmer ac yn cael ei dalu’n ôl dros nifer o flynyddoedd.
Dwi ddim yn teimlo siom Na chefais y cyfle i afael ynddo ti. Dwi ddim yn teimlo siom Na chefais y cyfle i afael ynddo ti. Llyncais fy malchder. Gadael yn rhydd. Fyddi di byth yn deall. Yr unig beth dwi angen. Rheolaeth. Felly dwi’n gadael i ti ddrifftio i ffwrdd. Dwi ddim yn teimlo siom Na chefais y cyfle i afael ynddo ti.
Darllena’r erthygl lawn ar http://bit.ly/Y-Fargen-Werdd
Wedi colli allan ar rhifyn o’r CLICzine? Beth am ddal lan ar-lein ar: http://bit.ly/cliczine-cym
Dwi ddim yn teimlo siom Na chefais y cyfle i afael ynddo ti. Gad sylwad ar y gerdd ar http://bit.ly/Aros_Clic Gwybodaeth am Berthnasau ar http://bit.ly/Teulu-A-Pherthnasau
Cymwysterau Creadigol Efo CLIC
F
ydda ti’n hoffi cael cymwysterau sydd yn cael eu hadnabod yn genedlaethol mewn ysgrifennu creadigol, barddoniaeth, dyddiadur lluniau a stori fideo? Byddet? Wel, mae CLIC yn cynnal dyddiau hyfforddiant rhain i gyd. I ddarganfod mwy edrycha ar promo-cymru.org/ resources-2 a chysyllta â Rachel@cliconline.co.uk neu ar 029 2046 2222.
Falch o gynhyrchu'r CLICzine www.promo-cymru.org
Hysbyseb
Llinell gymorth eirioli a chyngor i blant a phobl ifanc am ddim a chyfrinachol “Mae gan blant yr hawl i ddweud eu barn ynghylch yr hyn a ddylai ddigwydd pan fo oedolion yn gwneud penderfyniadau sy’n effeithio arnyn nhw, ac i’w barn gael ei hystyried.” Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn – Erthygl 12
Mae gan holl blant a phobl ifanc Cymru yr hawl i gael eu clywed. Mae eiriolaeth yn ymwneud â dy helpu i siarad drosot ti dy hun ac i wneud yn siwr bod dy farn yn cael ei chlywed a’i deall. Os oes gen ti broblem ac yn ei chael hi’n anodd i gael pobl i wrando arnat , neu os wyt ti eisiau rhywun i siarad ar dy ran, yna gall eiriolwr helpu. Mae eiriolaeth yn gallu cefnogi a rhoi grym i blant a phobl ifanc fel ti i sicrhau fod dy hawliau yn cael eu parchu a bod dy farn a dy ddymuniadau di yn cael eu clywed bob tro. Beth ydy eiriolwr? Eiriolwr ydy rhywun: sydd ar dy ochr di ti’n ymddiried ynddynt ac yn teimlo’n gyffyrddus efo nhw (gwryw neu fenyw) fydd yn helpu ti gael llais sydd yn helpu ti ddeall galli di siarad gyda nhw yn gyfrinachol sydd yn cefnogi ti sydd yn rhoi hyder i ti gallai helpu ti gydag unrhyw fater neu broblem
Pa bryd fyddwn i eisiau eiriolwr? an ti ddim yn deall rhywbeth P ac angen cyngor. P an ti’n poeni neu’n pryderu am rywbeth a ddim yn sicr pwy i droi ato neu siarad gyda. Pan mae gen ti broblem a ddim yn gwybod beth i’w wneud.
Pwy gall fod yn eiriolwr? Unrhyw un, dyma ychydig esiamplau: athro/athrawes gweithiwr ieuenctid ffrind, perthynas gweithiwr cefnogol, cynghorwr ysgol elli di fod yn eiriolwr ar ran rhywun arall Mae yna eiriolwyr cymwysedig, proffesiynol a allai helpu. Gallai Meic eich rhoi chi mewn cysylltiad â nhw neu eirioli i chi
angen rhywun ar dy ochr di? .....siaradwch â
CYSTADLEUAETH DYLUNIO CLAWR Y CL ICZ I N E eraill i gystadleuaeth yma rhai o’r ceisiadau ine’ y rhifyn hon. ‘Dylunio Clawr Y Clicz chi am gystadlu, Diolch yn fawr iawn i a fon eich ffotograffiaeth a cofiwch gallwch an ri) (cliconline.co.uk/gale dyluniau i Galeri CLIC neu llery@cliconline.co.uk ga i w nh o sti bo edrwy 2222. ffonio ni ar 029 2046
D