Dit is een commerciĂŤle bijlage van Leiden bij NRC Handelsblad
1917 - 2017 Specials
De Stijl is ontstaan in Leiden Vernieuwende vormen Pagina 2
Openlucht Museum De Lakenhal 20 internationale kunstenaars Pagina 4
Theo van Doesburg Doorbeelden van visuele realiteit Pagina 8
leiden.nl/DeStijl
1917 - 2017
Deze manier van denken vond niet voor niets plaats in Leiden, Stad van Ontdekkingen. Daar waar de optelsom van vrijdenken, wetenschap en culturele exploratie heeft geleid tot de opkomst en het succes van iconen. Van Rembrandt van Rijn tot Armin van Buuren, van Pilgrim Fathers tot T.rex, van tulp tot Bio Science Park. Anno 1917 is Leiden nog steeds een internationale ontmoetingsplek voor talent, kennis en innovatie.
Dit jaar staat nationaal en internationaal in het teken van ‘Mondriaan tot Dutch Design’. Ook in Leiden vieren we 100 jaar De Stijl, want dit is de geboortestad van deze internationale kunstbeweging opgericht door Theo van Doesburg (1883–1931). In 1917 werd in Leiden het eerste Stijl tijdschrift uitggeven. Een periode waarin de stad zinderde van kunst en wetenschap.
Nu 100 jaar laten maken we de balans op. Een jaar vol tentoonstellingen, voorstellingen en bijeenkomsten. Deze zomer is Leiden één groot openluchtmuseum met vier exposities in de buitenlucht, geïnspireerd op of een afgeleide van de stroming ‘De Stijl’. Wie door Leiden loopt, kan genieten van maarliefst vier
Wereldberoemde geleerden als Albert Einstein en Paul Ehrenfest
openluchttentoonstellingen, waaronder de expositie ‘Raakvlakken’
werkten naast kunstenaars zoals Theo van Doesburg.
van Beelden in Leiden op de Hooglandse Kerkgracht en
Met zijn enorme inzet voor De Stijl gaf hij een revolutionaire
Openluchtmuseum De Lakenhal, 100 jaar ná De Stijl op
vorm aan een nieuwe wereld: die van
het Pieterskerkhof. Op het Gerecht staat het prototype
het moderne leven in de twintigste eeuw.
Maison d’Artiste van Mick van Eekhout. Maar ook aan de andere kant van Leiden, vlakbij het Station, aan de LUMC zijde staan werken
Theo van Doesburg, Contra-Compositie VII, 1924. Collectie Museum De Lakenhal Vanaf 24 mei 2017 te zien in het Rijksmuseum Amsterdam. Vanaf de heropening voorjaar 2019 prominent te zien in de vaste opstelling van het vernieuwde Museum De Lakenhal.
van diverse kunstenaars. Leiden viert De Stijl! Ga voor de volledige programmering naar leiden.nl/DeStijl.
Wat is De Stijl?
Een betere nieuwe wereld De Stijl oefende ook invloed uit in het buitenland: zo waren er contacten met de Duitse opleiding voor
De Stijl was een stroming, een beweging, een denkschool,
beeldend kunstenaars, ambachtslieden en architecten
ontstaan op de puinhopen van de Eerste Wereldoorlog (1914-
genaamd Bauhaus en de Russische constructivisten. Onder
1918). Die verwoestende oorlog zorgde voor een technologische
invloed van Theo van Doesburg evolueerde Bauhaus zelfs in de
en industriële innovatie en nieuwe denkrichtingen en ideeën op het gebied van kunst, vormgeving en kleurgebruik. Voor Van Doesburg stond samenwerking centraal. Kunstenaars, ontwerpers en architecten moesten samenwerken om een vrolijke, optimistische, ‘beeldende’ invloed op het hele leven uit te oefenen. Niet voor niets sloten – later bekende kunstenaars – zich dan ook aan bij deze beweging, zoals Piet Mondriaan, Bart van der
richting van het modernisme. Meubelen, kleding, gebruiksvoorwerpen voor in huis, huizen, straten, ja zelfs hele steden: alles moest (en werd) anders. Het moest simpeler en functioneler en ook maatschappelijk relevanter zijn dan voorheen. De kunstenaars die zich rondom het tijdschrift De Stijl verzamelden wilden niet het minste: een betere, optimistische toekomst in een nieuwe wereld.
Vernieuwende vormen Het is precies diezelfde wens, de samenleving van de toekomst vormgeven, die de ontwerpers van Dutch Design aan de kunstenaars en ontwerpers van De Stijl koppelt. De
Leck en Gerrit Rietveld.
twee stromingen delen hetzelfde gedachtegoed, maar hun vormentaal is verschillend.
Er werd gebruikgemaakt van heldere, primaire
begrip Dutch Design werd in 1993 voor het eerst genoemd door een Italiaanse journaliste
kleuren zoals blauw, geel en rood en veel horizontale en verticale lijnen. De basis voor levendige en vrije kunstwerken, ontwerpen en architectuur.
De Stijl ging vooral voor eenvoud, Dutch Design uit zich meer in verscheidenheid. Het tijdens de Salone del Mobile van dat jaar in Milaan. De eerste Dutch designers baseerden zich rechtstreeks op het werk van Gerrit Rietveld die zijn hele leven zocht naar vernieuwende vormen die voor iedereen bereikbaar moesten zijn. Samengaan van ambacht en industriële productie waren essentieel voor Gerrit Rietveld en dat geldt ook voor de eerste generatie Dutch designers, opgeleid op de beroemde designscholen van Arnhem en Eindhoven. Dutch Design ging in de afgelopen 25 jaar de wereld over en is in 2017
Theo van Doesburg: De zaaier Design for Leaded Light Window 1921. (bron: Museum DR8888) 2 Leiden viert De Stijl
vooral te zien in hét Design District van Nederland: Brabant, Tilburg en Helmond.
Leiden: één groot openluchtmuseum Openlucht Museum De Lakenhal: 100 jaar ná De Stijl
Dé unieke zomertentoonstelling van 2017 in Leiden
Justin Andrews, Towards Zero II, schets, 2017.
Beelden in Leiden ‘Raakvlakken’ Voor de openluchtexpositie ‘Raakvlakken’ van Beelden in Leiden
Vierkant in Vierkant
Iemke van Dijk en Guido Winkler
zijn kunstenaars uitgenodigd die
In 1917 ontwierp Theo van Doesburgh
hedendaagse internationale kunstenaars
(IS-projects) zijn curator voor Openlucht
op hun eigen hedendaagse manier
het kunstwerk en fontein ‘vierkant in
tonen 100 jaar ná De Stijl hun eigen-
Museum De Lakenhal. Met onder meer
aansluiten op de kunststroming
vierkant’ voor de stad Leeuwarden. Dit
tijdse invulling op abstracte kunst. Een
Jan van der Ploeg, Terry Haggerty, Justin
De Stijl. Ze laten met hun werken
kunstwerk is helaas nooit uitgevoerd.
deel van het schilderij ‘Compositie in
Andrews (foto) en Zora Kreuzer.
zien schatplichtig te zijn aan al die
Nu wordt in Leiden het kunstwerk
dus zonder water en bestaat uit
mensen die 100 jaar geleden nieuwe
alsnog uitgevoerd en krijgt het een
betonblokken met een totale hoogte van 8 meter en 4,5 meter breed.
Grote monumentale ‘Wall Paintings’ van
lijn, tweede staat’ (1916-1917) van Piet Mondriaan, dient als plattegrond voor
• 2 juni - 27 augustus 2017
ideeën lanceerden omtrent kunst en
mooie plek als blijvende herinnering
deze openluchttentoonstelling op het
• Locatie: Pieterskerkhof
vormgeving. Op weg naar waarheid
en verwijzing naar de oprichting van
Op zaterdag 23 september wordt het
Pieterskerkhof. Het werk wordt exclusief
• Openingstijden: 24/7
en helderheid. Composities met
kunstbeweging De Stijl. Het kunstwerk
kunstwerk in Leiden – dat geplaatst
• Entree: gratis
ritmes en kleuren tonen hun nieuwe
wordt niet uitgevoerd als fontein,
wordt aan de Morssingel – onthuld.
voor deze tentoonstelling gemaakt.
werkelijkheid. In hun zoektocht naar schoonheid en het sublieme,
Openlucht Museum De Lakenhal: Maison d’Artiste
Prototype op Het Gerecht Grondlegger van De Stijl Theo van
Mick Eekhout. Dit prototype (1:5)
Doesburg en architect Cor van Eesteren
wordt voor het eerst in een museale
ontwierpen in 1923 het Maison
context gepresenteerd op Het Gerecht
d’Artiste.
in Leiden.
Een uitdagend ontwerp dat nooit is gerealiseerd. Openlucht Museum De
• 2 juni - 27 augustus 2017
Lakenhal presenteert een prototype,
• Locatie: Het Gerecht
ontwikkeld door studenten van de TU
• Openingstijden: 24/7
Delft, onder leiding van professor
• Entree: gratis
naar rust en harmonie, vergeten ze de wereld om hen heen niet. Met hun creaties staan ze midden in de maatschappij. • 18 mei - 6 augustus 2017 • Locatie: Hooglandse Kerkgracht, voorterrein LUMC, Achmea
De Stijl Tips Tentoonstelling ‘In het licht van De Stijl’
OpenluchtHotel in Stijl
(Achmea gebouw, tijdens
• 11 mei - 3 september
• Overnachting via fieldsofwonder.nl
kantooruren)
• Open: 8.00-20.00 uur
• Openingstijden: 24/7
• Entree: gratis
• Gratis entree
• 2 - 4 juni vanaf 20.00 uur (50 euro p.p.p.n.) • De Burcht
• Galerie LUMC, Albinusdreef 2
Achmea gebouw van architect Fons Verheijen. Foto: Hielco Kuipers Het Achmea gebouw is geïnspireerd op een werk van Theo van Doesburg ‘Ritme van een Russische Dans’.
Tentoonstelling Stéphane Moine - Het haasje zijn en Jeroen Spijker Het gedroomde museum • 8 mei - 1 september • Dagelijks 10.00-18.00 uur
ChocoJazz Canvas – XL • 11 juni 14.00-19.00 uur • Vier eetbare muzikale schilderijen, ticketverkoop via chocojazz.nl • Scheltema, Marktsteeg 1
• Van de Leur Galerie, Breestraat 117
Tentoonstelling Concreet 100 jaar later • 20 mei - 5 juni • Open: vr-zo, 13.00-17.00 uur
Tentoonstelling ‘Museum Het Leids Wevershuis in Style’ • 17 juni - 24 september • Open: 13.00-16.00 uur, gesloten op maandag
• Gratis entree
• Gratis entree
• Ars Aemula Naturae,
• Middelstegracht 143
Pieterskerkgracht 9a
Muziektheater Veenfabriek, Piet Mondriaan • 24 + 31 mei • Ticketverkoop via veenfabriek.nl • Scheltema, Marktsteeg 1
Muziektheater Veenfabriek, Dada Veldtocht Revue • 28 september - 1 oktober • Ticketverkoop via de Leidse Schouwburg • Leidse Schouwburg, Oude Vest 43
Dit is een selectie. De volledige agenda is te lezen op leiden.nl/DeStijl. Leiden viert De Stijl 3
Ontwerp: Terry Haggerty, untitled, 2017.
Museum De Lakenhal maakt 100 jaar ná De Stijl de balans op
Ontwerp: Sanne Bruggink, Shimmer, 2017.
In de zomer van 2017 viert Museum De Lakenhal dat 100 jaar geleden Theo van Doesburg in Leiden ‘De Stijl’ oprichtte. Wat begon als de naam van een tijdschrift werd uiteindelijk een icoon van moderniteit over de hele wereld. Deze Nederlandse kunstbeweging deed de internationale kunstwereld op haar grondvesten schudden. Theo van Doesburg verzamelde rond 1917 een groep kunstenaars met soortgelijke ideeën om zich heen waaronder Piet Mondriaan, Bart van de Leck en Gerrit Rietveld. Samen publiceerden zij het tijdschrift De Stijl en ontwierpen vanuit een grote vernieuwingsdrang. Tot op de dag van vandaag is de invloed van De Stijl op vele manieren merkbaar in de vormtaal van kunstenaars, architecten en vormgevers, maar ook inhoudelijk is de zoektocht naar een universele taal nog steeds actueel onder een wereldwijd netwerk van kunstenaars. De kunstenaars, vormgevers en architecten van De Stijl (1917-1931) streefden naar een radicale verandering in de kunst, die zou leiden tot modernisering van de samenleving. Vanwege hun ideeën over kleur en ruimte maakten ze abstracte beelden, waarin de werkelijkheid niet of nauwelijks meer te herkennen was. Ze gebruikten geometrische lijnen, vormen en vlakken, waarbij ze zich meestal beperkten tot de primaire kleuren rood, geel en blauw, aangevuld met zwart, wit of grijs. Gebouwen, meubels, kledingstukken, films en reclames kregen daarmee een voor die tijd totaal nieuw en modern uiterlijk.
Openlucht Museum De Lakenhal 02.06.17 – 27.08.17 100 jaar ná De Stijl toont werk van
Ontwerp: Jan van der Ploeg, Wall Painting No. 446, Untitled, 2017.
Kunstenaars: Linda Arts (NL),
twintig hedendaagse kunstenaars uit
Justin Andrews (AUS), Alain Biltereyst (B),
alle windstreken. Met geometrische
Bob Bonies (NL), Sanne Bruggink (NL),
vormen en heldere kleuren als belang-
Sigrid Calon (NL), Matthew Deleget
rijkste elementen vertalen zij de radicale
(USA), Jasper van der Graaf (NL),
vormtaal van De Stijl naar het hier en
Terry Haggerty (UK), Brent Hallard
nu. Terwijl Theo van Doesburg een tijd-
(AUS), Gilbert Hsiao (USA),
schrift nodig had om de kunstenaars uit
Henriëtte van ’t Hoog (NL),
zijn netwerk samen te brengen, vinden
Gracia Khouw (NL), Zora Kreuzer (D),
deze kunstenaas elkaar via het internet.
Guido Nieuwendijk (NZ),
Zo vormen ze een eigentijds, wereld-
Rob de Oude (NL), Jan van der Ploeg (NL),
wijd netwerk van geometrisch-abstract
Thomas Raat (NL), Marije Vermeulen (NL),
werkende kunstenaars.
Zedz (NL). Maison d’Artiste: Prof. Mick Eekhout m.m.v.
Gastcuratoren Iemke van Dijk en
studenten TU Delft
Guido Winkler (IS-projects) stelden in opdracht van Museum De Lakenhal
Museum De Lakenhal is momenteel
de tentoonstelling samen. Voor het
gesloten vanwege restauratie en
Openlucht Museum De Lakenhal namen
uitbreiding en presenteert zich tot aan
de curatoren een deel van het schil-
de heropening in 2019 op diverse
derij Compositie in lijn (1917) van Piet
wijzen op locatie.
Mondriaan als plattegrond en vroegen hedendaagse internationale kunstenaars om grote monumentale ‘Wall
Meer informatie:
Paintings’ in de buitenlucht te maken.
lakenhal.nl/destijl
Ontwerp: Gilbert Hsiao, Contrary Motion, 2017. 4 Leiden viert De Stijl
uitkragende wanden en vloeren met
architectuurstudenten onder leiding
ontworpen door kunstenaar Theo van
platte daken ontstonden de gewenste
van prof. Mick Eekhout aan een
Doesburg en architect Cornelis van
geometrische vormen. Vernieuwend
reconstructie van de kunstenaarswoning
Eesteren. Het innovatieve ontwerp is
was ook het gebruik van gewapend
op basis van de overgebleven foto’s.
nog altijd een bron van inspiratie voor
beton.
Het resultaat van hun werk is in Openlucht Museum De Lakenhal te zien
Foto: Hans Schouten
architecten uit binnen- en buitenland.
op een schaal van 1:5.
Een reconstructie werd gemaakt door
Het ontwerp voor het Maison
professor Mick Eekhout en studenten
d’Artiste was zo modern, dat het
van de TU Delft.
in 1923 om technische redenen
Kleur was voor Theo van Doesburg
nog niet kon worden uitgevoerd.
essentieel als basis voor de architectuur.
Het Maison d’Artiste is een
De oorspronkelijke maquette ging
Bij het Maison d’Artiste zijn alleen
hypermodern kunstenaarshuis. Van
door wateroverlast verloren. Enkele
de primaire kleuren rood, geel, en
Doesburg en Van Eesteren maakten het
bewaard gebleven schetsen en
blauw en de ‘niet-kleuren’ zwart, wit
ontwerp voor een tentoonstelling van
zwart-wit foto’s bieden informatie
en grijs toegepast. Omdat we niet
De Stijl die in 1923 plaatsvond in Galerie
over maatvoering, materiaalkeuze en
precies weten wat het oorspronkelijke
d’Effort Moderne in Parijs. Zij wilden
kleurencompositie. De afgelopen jaren
kleurenschema was, is het prototype
een nieuwe bouwstijl realiseren, los van
is door architecten onderzocht of het
in een mogelijke interpretatie van de
de grond, alsof er geen zwaartekracht
Maison d’Artiste alsnog op ware grootte
kleurencompositie te zien.
bestond. Het ontwerp moest
(ca. 20 x 20 x 20 meter) kan worden
Het publiek wordt actief gevraagd via
bovendien functioneel zijn, zonder
uitgevoerd. Op de faculteit Bouwkunde
instagram eigen kleurinterpretaties te
versieringen. Door de toepassing van
TU Delft werkten tweedejaars
ontwerpen en delen.
Maison d’Artiste
Het Maison d’Artiste is in 1923
Maison d’ Artist maquette 1:5. Mick Eekhout m.m.v. TU studenten Delft
Leiden viert De Stijl 5
RSEWEG
G WE ER
EG
REEF IFORTD SAND
RSEW ENAA WASS
WI L LE
MD EZ
WIJ
GER
L AA
N
SBU RIJN EG ERW RG
SD
SC HI PH
U INI
OL W
EG
ALB F REE
ERWEG
HAARLEM M
LD
Leiden R IJ NS
BU RG ER SIN G
EL
G WE
AK
ER
S
M RS
EE ST AN
G
G EE ST
SC HP HO LW EG
VESTG R
1e BINN EN
NIEUW E BEE MARKT STEN-
UW
O VR
RK
A AT
E BR
A TR ES
STR
AT
LANG G E BRU
ST E E N S C
AR GARENM
TRAAT D O EZAS
GE SIN L
AN
WIT
HOEFSTRAAT
TE S ING EL
JAN VAN HOUTKADE
HE
R EN
STR AAT
ZOETERWOUDSESIN GEL
NSTR
6 Leiden viert De Stijl
AAT
N HILLLAA CHURC
leiden.nl/DeStijl
KT
RAAMSTEEG
BO ISO TKA DE
HU
Van der Werfpark
VLIET
TE
el
A RM TE BO
ELD
Erfgoed Leiden
SIN GEL
T AA
EV NN
Openlucht Museum De Lakenhal: RA P EN B 100 jaar URG ná De Stijl R AP STEENSCHUUR ENB - 27 augustus 2 juni UR G Pieterskerkhof VLIET
AT RSTRA KAISE
W IT
LA HILL URC CH
WIT TE
R ST
ZO
L AAN
sing
G
HERENSTEEG
sc
EL
ur
BU
N- EG OR TE KOUG S BR
BRU
EG KSTE
12
E NG
Pieterskerk
De Bu
EE BR
HOF
HA
G
AA
LA
AG WE G
G
RK KE G RS EE T E R ST E I P OO CH
1
hu
wi t t e
EE
EEG WST NIEU
HA
ST
SKERK
stee n
ING TE S
HAAG WEG
EF
EE
VAN D
RIJ N WE NIEU VISMA RK T
G
T
DI
A
ST NA RI
NM D EG AN EE M ST
AT
H AC
STE E
R KG
G RU
ER RSK
OOL
EG
AA LM AR KT
TH CA
CLARENSTEEG
RE E MA NG LA
PI E TE
LA NG EB
7
PIETER
CHT STGRA NENVE 5 e BI N
WIT
Sterrewacht
STI LLE RIJN
BR EE ST RA
2
KLO
STERRENWAC HT
KENKER VROUWRSTEEG KOO
M
G NBUR RAPE G NBUR RAPE
GEL E SIN
Hortus botanicus Leiden
Marekerk
Hartebrugkerk
SCH
SW
LA AGNIENGE SINT TENST RAAT
RAAT
T RACH
M OR
ARL EM ME RST RA A T
LANGE BRUG
Rijksmuseum van Oudheden STEEG DOELEN
WITT
AD E SCHIEK
G
Museum Boerhaave
oude v
OUDE VE ST
JAN VOSSE
CAECILIAS TRAAT
ARKT
G PAPEN
URG
URG RAP ENB
R A P E NB
A AT
RIJN EN
Openlucht Museum De Lakenhal: Maison d'Artiste 2 juni - 27 augustus Het Gerecht
Universiteitsbibliotheek
10
Stadsgehoorzaal CHT AZENGRA GROENH
OUDE SIN GEL
LANGE MARE
TE EG
EL NG
G WE AG HA
BRE E ST
Sieboldhuis
N DTS TR
SI
MM
MARE
W E D D ES
EG
W IT TE
E NOORDEIND
RE M B RA
GW HAA
BOO
P
OUDE VEST
CILIA STRAA T
HA
LANGEGR ACHT
8
Museum de Lakenhal
APO THE KER SDI JK
GALGEWATER
NOORDEINDE PLEIN
CAE
3e BINNENVESTGR.
LAMMERMARKT
OUDE VEST
galgew ater
Rijn
MARESINGEL
e rsing el
AAT STR AAT AG
6
AT
KORT GALGEWATER
EG RSW MO
LAMMERMARKT
BEESTENMARKT
RAAT
urg
Molenmuseum De Valk
OUDE SINGEL
MST NAR
MORSSTRA
EG SW OR
T SIN
F
MARE
HT AC
GE L
sb
MARKTSTEEG
G EL RSSIN MO
13
AT STEENSTRA
Museum Volkenkunde
ER
NNE T BIN CH 2e TGRA S VE
mo rss ing el
NW
KORTE
PLESMANLAAN
IN
rijn
LE
NIEUWE
ANLAAN PLESM
MO
EN
‘Raakvlakken’ Beelden in Leiden, voorterrein LUMC 18 mei t/m 6 augustus
NS BU RG ER S
RAA T D ONKE STEEG R-
R IJ
LE M A RE
STA TIO NS
HAARLEMMERW EG
LD
NWEG DARWI
Tentoonstelling ‘In het licht vanNaturalis De Stijl’, Galerie LUMC Biodiversity Center 11 mei t/m 3 september
SC HU TT ER SV E
GST
Leiden Centraal
S T IL
SV E
kv aa rt
TT ER
ha ar le m m er tre
SC HU
4
M
'Raakvlakken' Beelden in Leiden 18 mei - 6 augustus 2017 Open tijdens kantooruren Achmea gebouw
5
HOO
EF RE
PRINS ES KADE SETURF MAR KT
N SA
TD OR DIF
GO OI ME ER
AN LA
Highlights 1 WILLEM DE Z
Openlucht Museum De Lakenhal: 100 jaar ná De Stijl Pieterskerkhof 2 juni - 27 augustus AN KOOILA
2
Openlucht Museum De Lakenhal: Maison d’Artiste Het Gerecht 2 juni - 27 augustus
3
‘Raakvlakken’, Beelden in Leiden Hooglandse Kerkgracht 18 mei - 6 augustus
4
Tentoonstelling ‘In het licht van De Stijl’, Galerie LUMC 11 mei t/m 3 september
KOOILAAN
L
ST. JORISSTEEG
LEVENDAAL
L
G
HT AC GR E ER 4e BINNENVESTGRACHT
PLANTSOE
N
H U LPWERFB RUG
SING EL IN G EL
ZI JLS
ge l
zij
l s in
RACH T ORAN JEG
STRAA T LANG E
GRAC HT
NPLE
11
OpenluchtHotel in Stijl De Burcht HOGE RIJNDIJK 2-4 juni
LAKE
HT WAAR DGRA C
T
Muziektheater Veenfabriek, Dada Veldtocht Revue Leidse Schouwburg, Oude Vest 43 28 september - 1 oktober
EL
AT
ORAN JE
GRAC H
IN
t HEREN GRAC HT HEREN GRAC HT
10
G
NIEUWE RIJN
UTRECHTSE VEER HOG EWO
ORANJEBOOMSTR.
N DA A
Tentoonstelling ‘Museum Het Leids Wevershuis in Style’ Het Leidse Wevershuis, Middelstegracht 143 10 juni - 24 september
UTRECHTSE VEER
ERD
LEVENDAAL
GORTESTRAAT
4e BINNENVEST-
HOGEWOERD
PLANTAGE
LEVENDAAL
AN LA GE TA N PLA
GORTESTRAAT
GRACHT
P LANTSOEN
ud s e s i ng e l wo
Z
HOGE RIJNDIJK
n ie HOGE
O W
zo
ER
et
ET
er
O UD SE SI
Tentoonstelling Stéphane Moine - Het haasje zijn en Jeroen Spijker - Het gedroomde museum Van de Leur Galerie, Breestraat 117 8 mei - 1 september
13
Vierkant in Vierkant Morssingel Vanaf 23 september
IJK
NG
HA ENSC LA M M
12
RIJND
N
T STRAA EVAAR KOR
LEV E
VESTE STRA AT
NIEUWE RIJN
HOGE WOER D
9
BURGGR AVENLA A
JN
IN
ZOETERWOUDSESINGEL
W E RI
UR
LS ZIJ
TSOEN
NIEU
Muziektheater Veenfabriek, Piet Mondriaan 24 en 31 mei
LAGE RIJNDIJ K
ChocoJazz Canvas - XL 11 juni Scheltema, Marktsteeg 1
L A NG ESTRA
EL
AA LW
EG
G NSWE
KAN
AN
RIJNSTRAAT
ET
JE
n G
G
KRAAIERSTRAAT
rij
AT
IJN
HOO
e
N
w
RA
UITE RSTE GRA CHT
eu ER
ST
IGRA CH T
EU NI
ni
KT
W
MID DE L STE GRA CHT
Hooglandse Kerk
Leiden American Pilgrim Museutm
8
OOS TERK ERKS TRAAT
h e re n
ENES TEEG
VESTE
GR O
UW
KERK STEEG-
STRAA T
UITER STE-
MID DEL
G TEE GS
AAT
STEG R.
HO OIG RAC HT
MI D DEL WE G
G L A N DS E K ER KGRACHT
H OO
11
NSTR
GEL ZUIDSIN
Blauwpoortsburg Theo van Doesburg woonde aan Galgewater 3. LAGVignet E RIJNDIJK van eerste editie van De Stijl op straat.LAGE RIJNDIJK
oude ri Tentoonstelling jn Concreet 100 jaar later Ars Aemula Naturae Pieterskerkgracht 9a 20 mei - 5 juni
RIJN
9
‘Raakvlakken’, Beelden in Leiden Het Achmea gebouw 18 mei - 6 augustus
7
KA HAVEN
KAASMARKT
ijn
6
HAVEN
'Raakvlakken' Beelden in Leiden 18 mei - 6 augustus 2017 Hooglandse KerkgrachtDE
P L AN
PELIKAANSTRA AT
E OUD
IR. DR IESSE
IE
VEST
. ERSTR LEMM HAAR
RIJN
urcht
UR
L
HERENGRACHT
E OUD oude r
AAT
3
T AARLEMMER STRAA
SINGE
OU DE
RFSTR ER WE VAN D
RAAT
OUDE
RAAT
HER EN
OORT
DRUCKERSTR.
ENSTEEG
AT GREVENSTR A
KLOKP
OUDE V EST
VERV ERST
KALVERMARKT
ZANDS TRAAT GEL
HOUTMARKT
OUDE S IN
GRAC HT
5
G EL HERENSINGEL
OUDE HERENGRACHT
vest
LANG E
HOUTMARKT
VOLM O GRAC LENHT
HER ENS IN
TWEELI
LANGE GRACH T
FST DER WER
‘Raakvlakken’, Beelden in Leiden, voorterrein LUMC 18 mei t/m 6 augustus
NGSTR
AAT
PAPEGA A BOLWER ISK
gel
KOOILAAN
m a re s in
EL I NG RES MA
MARESIN GEL
LANG ESTRA AT
GE
g ra c h
IN
RIJNSTRAAT
MARE S
Politie
U
WIJGERLAAN
AN ERLA WIJG DE Z M E L W IL
LA EN
AN
Leiden viert De Stijl 7
Theo van Doesburg De Stijl en Leiden
Theo van Doesburg. De Blauwpoortsbrug met paard en wagen. 1917-1918. Gouache op papier. 36,5 × 85,5 cm. Collectie Museum De Lakenhal.
Het verhaal van Theo van Doesburg, De Stijl en Leiden zijn onlosmakelijk met
In Leiden begon voor Van Doesburg zijn
Hij reduceerde de beelden steeds meer
Van Doesburg ontwikkelde zich als veel-
elkaar verbonden. In 1916 verhuisde Theo van Doesburg naar Leiden omdat zijn
meest kenmerkende periode: hij legde
tot elementaire vormen, totdat er uitein-
zijdig kunstenaar, als schilder, architect
geliefde Helena Millius in Leiden was gaan wonen. Van Doesburg richtte al snel
zich toe op kunstwerken die geheel
delijk uitsluitend lijnen en rechthoekige
en glaskunstenaar. Museum De Lakenhal
na zijn verhuizing in 1916 in Leiden de kunstenaarsvereniging De Sphinx op.
opgebouwd zijn uit abstract geometri-
vlakken overbleven. Het herkenbare
heeft veel werk van Theo van Doesburg
Deze voldeed vanwege de diversiteit van opvattingen en stijlen echter niet aan
sche elementen. Aanvankelijk zocht hij
motief werd ‘doorgebeeld’ tot een
in de collectie. Zijn werk zal een promi-
zijn verwachtingen. Geïnspireerd door zijn kennismaking met kunstenaar Piet
nog steun bij de visuele werkelijkheid,
abstracte compositie. Al snel daarna
nente plaats krijgen in de vaste opstel-
Mondriaan richtte hij daarom in 1917 in Leiden het tijdschrift De Stijl op.
vervolgens ging hij ‘doorbeelden’.
maakt volledig abstracte composities.
ling van het vernieuwde museum.
Openlucht Museum De Lakenhal 02.06.17 - 27.08.17 locatie: Pieterskerkhof & ’t Gerecht te Leiden entree: vrij entree @DeLakenhal facebook.com/lakenhal museumdelakenhal
#
#lakenhaloplocatie
instaprondleiding: iedere zondag + pinkstermaandag 14.00 uur vrij entree rondleiding op maat: via boekingen@lakenhal.nl Meer informatie: lakenhal.nl/destijl Theo van Doesburg. De Blauwpoortsbrug met paard en wagen. 1917-1918. Gouache op transparant papier. 40 × 82 cm. Collectie Museum De Lakenhal.
8 Leiden viert De Stijl
Theo van Doesburg. Glas-in-lood Compositie VIII. 1918-1919. Glas-in-lood. 34,5 x 81,5 cm. Collectie Museum De Lakenhal.
OPENLUCHT MUSEUM DE LAKENHAL
100 JAAR
NÁ DE STIJL THEO VAN DOESBURG INSPIREERT 20 INTERNATIONALE KUNSTENAARS
02.06.17 – 27.08.17
PIETERSKERKHOF LAKENHAL.NL/DESTIJL LEIDEN
Leiden viert De Stijl 9
Openlucht tentoonstelling
Beelden in Leiden Hooglandse Kerkgracht Achmea & LUMC 18.05 t/m 6.08 2017
10 Leiden viert De Stijl
Foto: Koen Hauser Leiden is met haar prachtige historische binnenstad, vol hofjes, grachten en monumenten dé plek om cultuur te beleven en te ontdekken. Van 2 t/m 5 juni vindt het Signature Festival in Leiden plaats, een showcase van de Leidse cultuur. De Leidse binnenstad biedt dan een podium aan tien evenementen die het hoofdprogramma vormen van het festival. Hieronder een overzicht van de evenementen die in het teken staan 100 jaar De Stijl.
Schemerstad en Beelden in Leiden Op 2, 3 en 4 juni staan de grachten in het teken van Leiden Schemerstad. Vanuit boten, die van de ene naar de andere locatie varen, bekijkt het publiek speciaal voor dit festival gemaakte theaterstukken. Dit wordt de achtste editie van Schemerstad, waarin overrompelende theaterstukken de avond vullen.
Signature Talkshow & Droomland PS|theater Signature Talkshow biedt bezoekers verdieping en inspiratie tijdens het Signature Festival. De talkshow
waarin de cultuurminnende, avontuurlijke hotelgast de nacht kan doorbrengen onder de sterrenhemel. Kom in datzelfde weekend naar de Leidse Hofjesconcerten. Dit jaar worden ze voor de negende keer georganiseerd. In 25 verschillende hofjes in Leiden treden in twee dagen tijd veel muzikanten op, zowel opkomend talent als bekende musici.
vindt plaats in het festivalhart Sociëteit de Burcht onder leiding van presentator Menno Bentveld (Vroege Vogels) en schrijver Onno Blom. Zij praten na met artiesten, theatermakers, muzikanten en bezoekers van die dag. Daarnaast biedt de talkshow ook veel teasers van wat komen gaat en is er dagelijks een item rond 100 jaar De Stijl. In Leiden Zuidwest
Hooglandse Kerkgracht van 18 mei t/m 6
De Piano Spelen en Makers Estafette
augustus. Met het thema wordt een link
Laat je verrassen op straat tijdens het
over de wijk. De theatermakers van
gelegd met het nationale themajaar ‘Van
Signature Festival! De culturele evene-
PS|theater verblijven een maand
Mondriaan tot Dutch Design’, de werken
menten die van 2 – 5 juni plaatsvinden,
lang in Leiden Zuidwest. Ga met
zijn geïnspireerd op de kunststroming
bieden voor iedere bezoeker iets
PS|theater op ontdekkingstocht door
De Stijl.
bijzonders. Maar ook op straat valt veel
de wijk en kom op plekken die je nog
te beleven! Door de stad vormen piano’s
niet kende!
Ook niet te missen is de tentoonstelling Raakvlakken van Beelden in Leiden op de
Openluchthotel en Leidse Hofjesconcerten Slapen in de openlucht onder de sterrenhemel op een van de mooiste plekjes van Leiden? Dat kan van 2 t/m 4 juni! De Burcht in Leiden vormt ook dit jaar het hart van het grootste pop-up hotel van Nederland. Kunstenaars ontwerpen de unieke hotelkamers,
maakt PS|theater Droomland, een muzikale theaterroute in en
de verbindende route van het festival; op vrijwel iedere hoek van de straat of
Bekijk voor de volledige
op ieder plein kom je een piano tegen.
programmering op
Makers Estafette is een onderdeel van
leiden.nl/signaturefestival.
De Piano Spelen. Vijf jonge en aanstormende culturele makers en gezelschappen zijn gevraagd om speciaal voor het Signature Festival een optreden of voorstelling te maken op locatie.
Galerie LUMC
T/m 3 september tentoonstelling In het licht van De Stijl met Richard van der Aa, Kevin Bauer, Fleur van Dodewaard, Iemke van Dijk, Jasper van der Graaf, Henriëtte van ’t Hoog, Saskia Noor van Imhoff, Esther Tielemans, Jan Maarten Voskuil, Guido Winkler. Krijn de Koning in de projectruimte. De kunstbeweging De Stijl blijkt 100 jaar later nog steeds actueel. Wat bleef en niet meer is weg te denken, zijn de stijlkenmerken zoals de geometrische abstracte beeldtaal, reductie in kleur en vorm en de constructieve technieken. De tentoonstelling In het licht van De Stijl laat zien hoe deze stijlvormen voortleven in de kunst van nu. Galerie LUMC Dagelijks open van 8.00-20.00 uur Bezoekadres Albinusdreef 2 Leiden www.lumc.nl/galerie
Jan Maarten Voskuil, Non-fit broken cadmium yellow, acryl op linnen, 150 x 150 x 10cm (detail), 2017 van Galerie LUMC. Leiden viert De Stijl 11
ZONDAG
11.06.17
11.00 | 14.00 | 16.00
DE GROTE KUNSTSHOW LEIDEN
COLLECTIE MUSEUM DE LAKENHAL KOMT TOT LEVEN
LEIDSE SCHOUWBURG LAKENHAL.NL/KUNSTSHOW
GKSL-mdl-NRC.indd COLOFON Dit is een1 commerciële bijlage van Leiden. De inhoud van deze bijlage valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie van NRC Handelsblad/nrc.next.
08-05-17 20:20
Deze bijlage kwam tot stand op initiatief van Museum De Lakenhal en Leiden Marketing in samenwerking met het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), Beelden in Leiden en Signature Festival. Vormgeving: Campaigns&Results. Reacties: info@leidenmarketing.nl. Leiden.nl
12 Leiden viert De Stijl