Mtso aylikbulten 03 2014 by canatak

0314

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

YAYIN NO : 2014-7

01 İhracattaki artış hızı ithalatın altında kalsa da; artış istikrarlı biçimde devam etmekte

04 Asya ülkelerine yapılan ihracattaki hızlı artışta Irak ve Suriye etkili

06 Serbest Bölgede işlenmiş petrol ürünleri haricinde sanayi sektöründeki ticari faaliyetlerdeki azalış toplam ticaret hacmi artışını yavaşlattı

14 Yılın ilk çeyreğinde bireysel kredilere yönelik düzenlemelerin etkisi İlimiz bireysel kredi hacmine yansıdı

17 İlimizdeki teşvikli yatırımlarda öngörülen sabit yatırım tutarı ve istihdam artışında imalat ve hizmetler sektörleri belirleyici

20 Yılın ilk çeyreğinde işgücü piyasası geçen yıla kıyasla daraldı

22 Konut satışlarındaki azalış oranı Türkiye genelinin üzerinde

DIŞ TİCARET TÜİK tarafından açıklanan geçici verilere göre; 2014 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye genelinde ihracat geçen yılın aynı dönemine göre %9’luk artış; ithalat ise %2 azalış kaydetmiştir. Belirtilen dönemde söz konusu gelişmelere paralel olarak dış ticaret açığında ise geçen yıla göre %21’lik daralma gözlenmiştir. Yılın ilk üç ayında Mersin hinterlandı kapsamında gerçekleştirilen ihracat, önceki yıla göre %11; ithalat ise %8 artış kaydetmiş, dış ticaret açığı ise %5 artarak 1,5 milyar $’a ulaşmıştır. Belirtilen dönemde ihracatın ithalatı karşılama oranı geçen yıla göre 2 puan yükselerek %59 olarak gerçekleşmiştir. Yılın ilk üç ayında Türkiye’de gerçekleştirilen ihracatın %5,3’ü, ithalatın ise %5,4’ü Mersin hinterlandından yapılmıştır. Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen dış ticaretteki gelişmelerin Türkiye geneli ile paralellik göstermediği görülmektedir. Yılın ilk üç ayında Mersin firmaları ihracat artışının Türkiye genelinin oldukça üzerinde olduğu; ithalatta ise Türkiye genelinin aksine hızlı artış kaydedildiği gözlenmiştir. Mersin firmaları ihracatı geçen yıla göre %32 artarak 488 milyon $’a, ithalat ise %80 artarak 510 milyon $’a yükselmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı söz konusu gelişmelere paralel olarak 34 puan azalarak %96’ya gerilemiştir. Söz konusu dönemde Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ithalat artışının ihracat artışının oldukça üzerinde olmasının etkisiyle; dış ticaret dengesi yön değiştirmiş; geçen yılın aynı dönemine göre %126’lık azalışla 22 milyon $ dış ticaret açığı verilmiştir. 2014 Ocak-Mart döneminde Mersin firmaları ihracatındaki gelişmeler sektörel olarak incelendiğinde; gıda ürünleri ve içecek ile tarım ve hayvancılık sektörlerinin geçen yıla göre hem ihracat hem de ithalat artışında etkili olduğu; kimyasal madde ve ürünler, motorlu kara taşıtları ve römorklar sektörlerinin ise ithalattaki belirgin artışta belirleyici olan diğer sektörler olduğu görülmektedir. Yılın üç aylık döneminde İlimiz dış ticaret yapısının net ithalatçı konumda olduğu görülmektedir. 2014 Ocak, Şubat ve Mart aylarında ihracattaki önceki yılın aynı aylarına göre istikrarlı artış eğilimine karşın; aynı dönemler için ithalat artışının ihracatın oldukça üzerinde olması söz konusu gelişmede etkili olmuştur. Mersin firmaları dış ticaretteki gelişmeler sektörel olarak incelendiğinde; dış ticaret içerisinde ağırlıklı payı olan sektörlerden tarım ve ormancılık sektör grubunun 2013 yılı Ocak-Mart döneminde net ihracatçı yapısını 2014 yılı Ocak-Mart döneminde de koruduğu görülmektedir. Belirtilen dönemde imalat sanayi sektör grubunun net ihracatçı iken net ithalatçı sektöre dönüşmesinde ise geçen yılın ilk üç ayında net ihracatçı olan gıda ürünleri ve içecek ile motorlu kara taşıtları ve römorklar alt sektörlerinin; 2014 yılı belirtilen dönemde net ithalatçı olması; kimyasal madde ve ürünler ile dabaklanmış deri, bavul, el çantası, saraciye ve ayakkabı alt sektörlerinin ise net ithalatçı yapısını güçlendirmesi etkili olmuştur. Diğer taraftan kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar sektöründe ise net ithalat değerinin 2013 yılı ilk üç ayına göre önemli miktarda azalış kaydettiği gözlenmiştir.

Dış Ticaret Göstergeleri* Kaynak: TÜİK

İhracat (Milyon $) İthalat (Milyon $) İhracat (Milyon $) İthalat (Milyon $)

Dış Ticaret Dengesi (Milyon $)

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

36.990

40.275

58.757

57.484

-%2

Mersin Hinterlandı

1.970

2.180

%11

Mersin Firmaları

368

488

%32

3.439

3.722

283

510

%80

Türkiye

-21.767

-17.209

-%21

Mersin Hinterlandı

-1.469

-1.542

-22

-%126

Türkiye

%63

%70

Mersin Hinterlandı

%57

%59

Mersin Firmaları

%130

%96

Türkiye

Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları

Mersin Firmaları Karşılama Oranı ($)

*: Geçici Veriler

Değişim (%)

Mersin Firmaları Tarafından Gerçekleştirilen İhracatın Dağılımı* Kaynak: TÜİK

250.000

(‘000 $)

200.000

%31

%33

150.000 100.000

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

Temmuz Ağustos

2013

131.703

116.035

120.492

115.093

121.054

108.141

104.318

2014

172.243

154.780

160.612

87.226

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

120.606

141.605

194.762

204.464

*:Geçici Veriler

50.000

Aylık bazda Mersin firmaları bazında dış ticarettteki gelişmeler incelendiğinde; 2014 Mart ayı ihracatı bir önceki aya göre %4’lük; ithalatta ise %1’lik sınırlı artış göstermiştir. Söz konusu dönemler için dış ticaretteki gelişmelere sektörel olarak baktığımızda; imalat sanayi sektörünün ihracatta; tarım ve ormancılık sektörünün ise ithalattaki artışta etkili olduğu; ithalat artışının bir önceki aya göre sınırlı seviyede kalmasında imalat sanayi sektöründeki azalışın payı olduğu gözlenmiştir. 2014 yılı Mart ayında geçen yıla göre aylık bazda ihracat %33; ithalat ise %92 artış göstermiştir. Söz konusu dönemdeki gelişmeler sektörel olarak incelendiğinde; hem ihracat hem de ithalat artışında tarım ve hayvancılık ile; önceki yılların Mart ayına göre artışın ivme kazandığı gözlenen gıda ürünleri ve içecek sektörleri etkili olurken; kimyasal madde ve ürünler; motorlu kara taşıtı ve römorklar alt sektörlerinde toplam ithalattaki belirgin artışta etkili olan diğer sektörlerdir. Diğer taraftan kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar sektöründe yılın ilk iki ayındaki geçen yıla göre aylık bazda azalışın Mart ayında da devam ettiği görülmektedir.

Mersin Firmaları Tarafından Gerçekleştirilen İthalatın Dağılımı* Kaynak: TÜİK

200.000

(‘000 $)

160.000

%67

%82

%92

120.000 80.000

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

2013

98.828

94.365

90.135

107.078

110.328

85.702

2014

164.853

171.805

173.099

Temmuz Ağustos 96.614

87.858

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

91.700

122.166

134.766

108.072

*:Geçici Veriler

40.000

Mersin Firmaları Bazında Dış Ticaretin Sektörel Dağılımı* ($) Kaynak: TÜİK

İhracat

Sektörler

İthalat

Değişim(%)

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

İhracat

İthalat

165.621.378

194.071.943

104.978.626

142.687.567

%17

%36

Balıkçılık

1.351.875

3.708.169

2.966

%174

Madencilik ve taşocakçılığı

2.338.330

7.094.204

70.937

60.433

%203

-%15

İmalat sanayi

197.282.621

281.516.284

175.232.922

361.288.425

%43

%106

Gıda ürünleri ve içecek

45.642.726

138.357.657

17.278.159

145.220.336

%203

%740

Tütün ürünleri

2.486.870

2.668.900

10.619

152.833

Tekstil ürünleri

7.627.428

11.194.889

3.598.570

4.536.347

%47

%26

Giyim eşyası

3.032.505

5.084.407

2.468.626

2.591.395

%68

236.848

1.170.722

375.537

11.245.700

%394

%2895

Tarım ve ormancılık

Dabaklanmış deri, bavul, el çantası, saraciye ve ayakkabı

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

www.mtso.org.tr

İhracat

Sektörler

İthalat

Değişim (%)

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

İhracat

İthalat

Ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç); hasır vb. örülerek yapılan maddeler

1.132.077

1.481.808

791.266

886.513

%31

%12

Kağıt ve kağıt ürünleri

2.709.769

2.464.877

3.794.701

5.085.930

-%9

%34

Basım ve yayım; plak, kaset vb.

142.804

97.043

118.951

39.487

-%32

-%67

Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar

1.236.097

2.202.069

62.058.867

24.762.528

%78

-%60

Kimyasal madde ve ürünler

10.400.725

13.145.677

40.313.253

90.434.537

%26

%124

Plastik ve kauçuk ürünleri

25.332.745

20.059.945

1.334.677

1.225.736

-%21

-%8

Metalik olmayan diğer mineral ürünler

34.368.893

24.096.669

4.027.827

4.222.814

-%30

Ana metal sanayi

6.159.970

7.031.310

1.635.953

6.385.079

%14

%290

Metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç)

20.616.519

17.149.187

4.734.570

4.154.225

-%17

-%12

Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat

24.537.716

20.252.910

21.293.202

16.385.554

-%17

-%23

Büro, muhasebe ve bilgi işleme makineleri

41.383

56.368

159.153

86.805

%36

-%45

2.803.419

1.047.057

1.824.500

3.786.425

-%63

%108

Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları

35.224

34.974

1.304.173

1.135.481

-%1

-%13

Tıbbi aletler; hassas optik aletler ve saat

652.124

131.919

577.658

1.514.651

-%80

%162

Motorlu kara taşıtı ve römorklar

2.999.919

10.894.290

1.079.583

35.920.005

%263

%3227

Diğer ulaşım araçları

1.014.586

59.952

5.332.981

15.753

-%94

-%100

Mobilya ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer ürünler

4.072.274

2.833.654

1.120.096

1.500.291

-%30

%34

Toptan ve perakende ticaret

1.630.716

1.244.083

3.042.580

5.720.434

-%24

%88

Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli makine ve cihazlar

Gayrimenkul, kiralama, ve iş faaliyetleri Diğer sosyal, toplumsal ve kişisel hizmetler Toplam

670

4.497

368.229.417

487.635.353

283.328.031

509.756.859

%32

%80

*:Geçici Veriler

Mersin Firmaları Dış Ticaret İstatistiklerinin Ülke Gruplarına Göre Dağılımı* ($) Kaynak: TÜİK

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

İthalat

İhracat

İthalat

İhracat

İthalat

İhracat

Avrupa

98.485.883

160.536.911

225.299.698

158.865.040

%129

-%1

Avrupa Birliği**

56.301.275

66.477.221

104.850.066

68.775.960

%86

Diğer Avrupa Ülkeleri

42.184.608

94.059.690

120.449.632

90.089.080

%186

-%4

Afrika

17.152.819

41.461.352

22.345.257

43.237.886

%30

Kuzey Afrika

5.607.031

20.642.108

5.211.651

27.315.210

-%7

%32

Diğer Afrika Ülkeleri

11.545.788

20.819.244

17.133.606

15.922.676

%48

-%24

Amerika

67.521.413

8.365.304

76.440.940

9.120.117

%13

Kuzey Amerika

42.875.059

3.451.417

59.265.660

5.614.867

%38

%63

Orta Amerika ve Karayipler

8.005.004

1.135.179

3.498.841

698.339

-%56

-%38

Güney Amerika

16.641.350

3.778.708

13.676.439

2.806.911

-%18

-%26

Asya

96.434.678

144.273.050

182.591.127

265.838.628

%89

%84

Yakın ve Orta Doğu Asya Ülkeleri

10.338.373

127.744.312

24.377.259

240.010.800

%136

%88

Diğer Asya Ülkeleri

86.096.305

16.528.738

158.213.868

25.827.828

%84

%56

Okyanusya ve Kutup Bölgeleri

4.760

1.012.695

788.467

164.465

%16464

-%84

Avustralya ve Yeni Zelanda

4.760

206.692

788.467

148.417

%16464

-%28

Diğer Okyanusya ve Kutup Bölgeleri Ülkeleri

806.003

16.048

-%98

Diğer Ülkeler

5.865

2.422

11.614

%98

3.728.478

12.574.240

2.288.948

10.397.603

-%39

-%17

283.328.031

368.229.417

509.756.859

487.635.353

%80

%32

Serbest Bölgeler Toplam

ekon@mtso.org.tr

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

*: Geçici Veriler **: 1 Temmuz 2013 itibariyle Hırvatistan’ın üye olmasıyla AB üye sayısı 28’e yükselmiş olup, karşılaştırma yapılabilmesi için önceki yıl verileri 28 ülkeyi içerecek şekilde revize edilmiştir.

Ülke Grupları

2014 yılı Ocak-Mart döneminde Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ihracat başlıca ülke grupları itibariyle incelendiğinde; Avrupa ülkeleri ihracatında geçen yılın aynı dönemine göre sınırlı azalış; Afrika, Amerika, Asya ülkelerinde ise artış gözlenmiştir. Belirtilen dönemde Mersin firmalarının temel ihraç pazarlarından olan Avrupa ülkeleri içerisinde yer alan Ukrayna’da yaşanan gelişmelerin Mersin firmaları ihracatına olumsuz yansımasının devam ettiği gözlenmiştir. Yılın ilk üç aylık döneminde Asya ülkeleri ihracat artışının ise değirmencilik ürünleri; malt; nişasta; inülin; buğday gluteni ile hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar; yemeklik katı yağlar; hayvansal ve bitkisel mumlar fasıl gruplarının etkisiyle önceki yılların aynı dönemine kıyasla ivme kaydettiği ve son beş yılın en yüksek seviyesine ulaştığı gözlenmiştir. Söz konusu gelişmelere paralel olarak Avrupa ülkelerinin toplam ihracat içerisindeki geçen yılın ilk üç ayındaki payının 2014 yılında Asya ülkelerine kaydığı gözlenmiştir. 2014 yılı Ocak-Mart döneminde ihracatta yukarı yönlü hareketlenmelerde etkili olan ülkeler arasında Asya ülkelerinde Irak ve Suriye; Amerika ülkelerinde A.B.D. ve Kanada; Afrika ülkelerinde Mısır ve Cezayir yer almaktadır. Avrupa ülkeleri ihracatı azalışında ise Ukrayna ve Almanya etkili olmuştur. Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ithalattaki gelişmeler başlıca ülke grupları itibariyle incelendiğinde; yılın ilk üç ayında tüm ülke gruplarında geçen yıla göre artış kaydedilmiştir. Belirtilen dönemde hem Avrupa hem de Asya ülkelerinde başta hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar fasıl grubu olmak üzere Avrupa ülkelerinde ayrıca motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı ile plastik ve mamulleri; Asya ülkelerinde ise yenilen çeşitli gıda müstahzarları fasıl gruplarındaki belirgin artışın etkisiyle söz konusu ülke grupları ithalatının son beş yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Belirtilen dönemde Avrupa ve Asya ülkeleri ithalat artışının ivme kazanarak son beş yılın en yüksek seviyesine ulaştığı gözlenmiştir. Yılın ilk üç ayında Asya ülkelerinde Güney Kore ve Çin; Afrika ülkelerinde Etiopya; Avrupa ülkelerinde Rusya Federasyonu ve Slovakya; Amerika ülkelerinde Kanada ve A.B.D. ithalat artışında etkili olan ülkelerdir.

Aylar İtibariyle Mersin Firmaları Avrupa Ülkeleri İthalat ve İhracatı

Aylar İtibariyle Mersin Firmaları Afrika Ülkeleri İthalat ve İhracatı

Kaynak: TÜİK

İhracat

İthalat

25.000

90.000 80.000

20.000 (‘000 $)

(‘000 $)

70.000 60.000 50.000 40.000

15.000 10.000

30.000 20.000

5.000

10.000

80.000

20.000

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

www.mtso.org.tr

Kas-13

Eki-13

Eyl-13

Ağu-13

Haz-13

Tem-13

May-13

Nis-13

Mar-13

Oca-13

Mar-14

Şub-14

Oca-14

Ara-13

Kas-13

Eki-13

Eyl-13

Ağu-13

Tem-13

Haz-13

0 May-13

0 Nis-13

5.000

Mar-13

20.000

Şub-13

10.000

Oca-13

40.000

M E R S İ N

İthalat

15.000

Şub-13

60.000

Mar-14

25.000

Mar-14

100.000

Şub-14

30.000

(‘000 $)

120.000

Şub-14

İhracat

Ara-13

İthalat

Oca-14

Kaynak: TÜİK

Ara-13

Kaynak: TÜİK

Oca-14

Eki-13

Aylar İtibariyle Mersin Firmaları Amerika Ülkeleri İthalat ve İhracatı

Kas-13

Eyl-13

Ağu-13

Haz-13

Tem-13

Nis-13

May-13

Mar-13

Oca-13

Mar-14

Şub-14

Ara-13

Oca-14

Kas-13

Eki-13

Eyl-13

Ağu-13

Haz-13

Tem-13

May-13

Nis-13

Mar-13

Şub-13

Oca-13

Aylar İtibariyle Mersin Firmaları Asya Ülkeleri İthalat ve İhracatı İhracat

(‘000 $)

Şub-13

AKİB İHRACAT GÖSTERGELERİ AKİB’in açıklamış olduğu ihracat rakamlarına göre; 2014 yılı Ocak-Mart döneminde Birlik bazında ihracat, geçen yıla göre %1 artarak 3,2 milyar $’a; Mersin firmaları ihracatı ise %29 artarak yaklaşık 434 milyon $’a yükselmiştir. 2014 yılı Mart ayında Birlik bazında ihracat geçen yılın Mart ayına göre %1 artarak yaklaşık 1,1 milyar $’a; Mersin firmaları ihracatı ise %30’luk artışla yaklaşık 142 milyon $’a yükselmiştir. Birlik bazında ihracat artışının %1’lik sınırlı seviyede kalmasında hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri; otomotiv endüstrisi; demir ve demir dışı metaller alt sektörlerindeki önemli miktardaki artışa karşın, kimyevi maddeler ve mamulleri azalışı etkili olurken; Mersin firmaları bazında ihracat artışında ise hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektöründeki hızlı artış etkili olmuştur.

Sektörel Bazda İhracat Rakamları (‘000 $) Kaynak: Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği

Birlik Bazında

Sektörler

Mersin Firmaları

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

I.Tarım

832.982

967.756

%16

245.426

332.115

%35

A. Bitkisel Ürünler

629.038

743.589

%18

229.318

314.106

%37

B. Hayvansal Ürünler

74.955

97.560

%30

7.439

10.127

%36

C. Ağaç Ve Orman Ürünleri

128.989

126.607

-%2

8.669

7.882

-%9

2.327.815

2.231.449

-%4

86.036

96.413

%12

A. Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler

213.779

247.318

%16

2.509

4.719

%88

B. Kimyevi Maddeler Ve Mamulleri

1.357.671

1.120.531

-%17

23.741

24.167

C. Sanayi Mamulleri

756.365

863.600

%14

59.786

67.527

%13

III. Madencilik

49.358

40.363

-%18

3.917

5.162

%32

3.210.154

3.239.567

335.379

433.690

%29

II. Sanayi

Toplam

Not: 07.12.1998 tarih ve 6702 sayılı talimat gereğince (transit ve reexport ticaret, bedelsiz ihracat, geçici ihracat sınır ve kıyı ticareti, mahrecine iade, geçici kabul ile Irak transit ihracat) değerleri dahil değildir.

AKİB Birlik ve Mersin Firmaları Bazında İhracatın Aylara Göre Dağılımı (1000 $) Kaynak: Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği

Birlik Bazında

Mersin Firmaları

1.400.000

250.000

1.200.000

200.000

1.000.000 800.000

150.000

600.000

100.000

400.000

50.000

200.000 0

rt Ma

ba t Şu

20 14 ak

Ar alı

ım Ka s

im Ek

l Ey lü

Ağ us to s

mu Te m

zir an Ha

Ma yıs

n Ni sa

rt Ma

ba t Şu

20 13

MERSİN SERBEST BÖLGESİ 2014 yılının Mart ayı sonu itibariyle Mersin Serbest Bölgesi’nde toplam 7.714 kişi istihdam edilmektedir. 2013 yılı Mart ayına göre istihdam %4,4 artmıştır. 336’sı yerli, 55’i yabancı ve 41’i yerli-yabancı ortaklığı olmak üzere toplam 432 firma faaliyette bulunmaktadır. Faaliyette bulunan firma sayısının, önceki yılın Mart ayına göre %1,2 arttığı görülmektedir. Yatırım harcamalarının dağılımına bakıldığında; %80’inin Türkiye’den bölgeye, %20’sinin ise yurtdışından bölgeye yapıldığı görülmektedir. Yılın ilk üç ayında bölgedeki ticaret hacmi geçen yıla göre %8 artarak 870 milyon $’a ulaşmış; 2014 yılı Mart ayında ise geçen yıla göre aylık bazda %15 azalarak yaklaşık 262 milyon $’a gerilemiştir. Söz konusu dönemler için bölgedeki ticaret hacmindeki gelişmeler sektörel olarak incelendiğinde; yılın üç aylık döneminde geçen yıla göre tüm sektör gruplarında artış; aylık bazda ise azalış kaydedilmiştir. Yılın ilk çeyreğinde tarım grubunda meyveler; sanayi grubunda işlenmiş petrol ürünleri ve makine sanayi mamullerinin ilgili dönemdeki artışta; Mart 2014’te ise sanayi grubunda kimya sanayi mamulleri, işlenmiş tütün ürünleri ve işlenmiş petrol ürünleri alt sektörlerinin geçen yılın Mart ayına göre azalışta payı olmuştur.

ekon@mtso.org.tr

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

Mersin Serbest Bölgesi Ticaret Hacmi Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü

400.000 %30

350.000

%15

(‘000 $)

300.000

-%15

250.000

2013

200.000 150.000

2014

100.000 50.000

k Ar alı

Ka sım

Ek im

Ey lül

Ağ us to s

mu z

Te m

zir a Ha

Ma yıs

sa n

rt Ma

Şu ba t

Bölgedeki ticaret hacmi işlenmiş petrol ürünleri hariç olarak değerlendirildiğinde; 2014 yılı Ocak-Mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre %2 artarak 718 milyon $’a yükselmiş; 2014 yılı Mart ayında ise %15 azalarak 229 milyon $’a gerilemiştir. Söz konusu dönemler için ticaret hacmindeki gelişmeler sektörel bazda incelendiğinde; yılın üç aylık döneminde tarım ve madencilik sektör gruplarındaki geçen yıla göre artışa karşın; sanayi grubundaki azalışın toplam ticaret hacmi artışını sınırlandırdığı; 2014 Mart ayında ise tüm sektörlerde azalış kaydedildiği gözlenmiştir.Yılın ilk üç ayında tarım sektöründe yer alan meyveler alt sektörü geçen yıla göre ticaret hacmi artışında etkili olurken; sanayi grubunda demir-çelik sanayi mamulleri ve işlenmiş tütün ürünlerinin ticaret hacminde azalış olduğu gözlenmiştir. Mart 2014’te ticaret hacminin geçen yılın altında kalmasında ise sanayi sektöründeki kimya sanayi mamulleri ile işlenmiş tütün ürünleri etkili olmuştur. Bölgedeki ticaretin ülke grupları bazında dağılımı incelendiğinde; ticaret hacmi içerisinde önemli ağırlığa sahip olan AB ülkeleri ile Türkiye’nin 2013 yılı ilk üç ayındaki azalışın, 2014 yılında yerini artışa bıraktığı, İslam ülkelerindeki azalışın ise aynı oranda devam ettiği gözlenmiştir.

Mersin Serbest Bölgesi’nde Ticaret Hacminin Sektörel Dağılımı ($) Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü

İşlenmiş Petrol Ürünleri Dâhil

Sektörler

İşlenmiş Petrol Ürünleri Hariç

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

239.878.264

272.790.317

%14

239.878.264

272.790.317

%14

Madencilik

5.204.506

7.142.758

%37

5.204.506

7.142.758

%37

Sanayi Grubu

561.817.353

590.358.541

460.242.369

438.407.982

-%5

806.900.123

870.291.616

705.325.139

718.341.057

Tarım Grubu

Toplam

Mersin Serbest Bölgesi Ticaret Hacminin Ülke Gruplarına Göre Dağılımı ($) Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü

400.000.000

($)

300.000.000 250.000.000

%60

%38

350.000.000

%40

%21

%8 %10

%20 %10

-%20

-%11

200.000.000

-%20

150.000.000

-%40 -%60

100.000.000

-%80

50.000.000

-%100

-%99

-%120

AB Ülkeleri*

Diğer OECD Ülkeleri

Diğer Avrupa Ülkeleri

Türk Cumhuriyetleri

Eski S.S.C.B

İslam Ülkeleri

Diğer Ülkeler

Türkiye

2013 Ocak-Mart

92.286.717

57.605.835

1.690.106

21.638.895

20.430.923

165.965.528

100.592.869

346.689.249

2014 Ocak-Mart

101.449.956

79.228.913

22.890

23.293.761

16.284.024

147.794.227

121.816.004

380.401.841

%10

%38

-%99

-%20

-%11

%21

%10

Değişim (%)

*: 1 Temmuz 2013 itibariyle Hırvatistan’ın üye olmasıyla AB üye sayısı 28’e yükselmiş olup, karşılaştırma yapılabilmesi için önceki yıl verileri 28 ülkeyi içerecek şekilde revize edilmiştir.

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

www.mtso.org.tr

LİMAN FAALİYETLERİ Liman başkanlıkları bazındaki istatistiklere göre 2014 yılı Ocak-Mart döneminde Mersin ili elleçlenen yük miktarı; önceki yıla göre %10 artarak 7.576.987 ton olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu gelişmede ihracat ve ithalat yüklerindeki önemli miktardaki artış etkili olmuştur. Yük trafiğinde geçen yılın ilk üç ayına göre yükleme tonajı %15 artarak 3 milyon ton; boşaltma tonajı ise %7 artarak yaklaşık 4,6 milyon ton seviyesine yükselmiştir. Yılın ilk üç aylık döneminde Mersin Liman Başkanlığı tarafından elleçlenen yük miktarı ile Türkiye genelindeki liman başkanlıkları içerisinde 5. sırada yer almaktadır. Yük trafiğindeki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; yılın ilk çeyreğinde elleçlenen yük miktarı geçen yılın üzerinde gerçekleştiği ancak Ocak ve Şubat aylarındaki artışın; Mart ayında ithalat yüklerindeki azalışın etkisiyle hız kestiği görülmektedir. 2014 yılı Mart ayında yük trafiğinde yükleme tonajı geçen yıla göre aylık bazda %12 artarak 1.064.554 ton, boşaltma tonajı %2 azalarak 1.567.387 seviyesinde gerçekleşmiş ve toplam yük trafiği %3 artarak 2.631.941 tona yükselmiştir.

Mersin Liman Başkanlığı Bazında Elleçlenen Yüklerin Dağılımı Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

8.000.000

%20

%16

7.000.000

%15

(Ton)

6.000.000

%15 %10

5.000.000

%10

4.000.000

3.000.000 2.000.000

1.000.000 0

-%2

-%5

İhracat

İthalat

Transit

Dahili

Toplam

2013 Ocak-Mart

2.532.680

3.961.293

26.037

340.897

6.860.907

2014 Ocak-Mart

2.936.362

4.278.122

30.047

332.456

7.576.987

%16

%15

-%2

%10

Değişim (%)

Aylar İtibariyle Mersin Liman Başkanlığı Bazında Elleçlenen Yük Miktarı Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

5.000.000

(Ton)

4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000

2013

Ar alı k

ım Ka s

im Ek

l Ey lü

sto s Ağ u

mu z Te m

zir an Ha

Ma yıs

n Ni sa

rt Ma

ba t Şu

Oc ak

2014

Mersin Liman Başkanlığı bazında 2014 yılı ilk üç aylık döneminde ihracattaki gelişmeler değerlendirildiğinde; ihracat edilen yük miktarının önceki yılın üzerinde seyir izlediği ve geçen yıla kıyasla %16 oranında artış kaydettiği görülmektedir. Söz konusu dönemde ihracattaki artışta makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler; gıda maddeleri ve hayvan yemleri yük grubundaki artış etkili olmuştur. 2014 yılının Mart ayında ise ihraç yükleri makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler yük grubundaki yukarı yönlü hareketlenmelerin etkisiyle önceki yılın aynı ayına göre %12 artış kaydetmiştir. 2014 yılı Ocak-Mart dönemi için ithalattaki gelişmeler değerlendirildiğinde; ithal edilen yük miktarının Ocak ve Şubat aylarındaki geçen yılın aynı ayına göre artışın Mart ayında yerini azalışa bıraktığı ve önceki yıla kıyasla %8 oranında arttığı görülmektedir. Söz konusu dönemde ithalat artışında makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler ile gıda maddeleri ve hayvan yemleri yük grubu etkili olmuştur. 2014 yılının Mart ayında ise tarım ürünleri ve canlı hayvanlar yük grubundaki belirgin azalışın etkisiyle önceki yılın aynı ayına göre %4 azalmıştır. Mersin Liman Başkanlığı bazında transit ve dâhili taşımacılık yüklerindeki gelişmeler incelendiğinde; 2014 yılı üç aylık döneminde transit taşımacılık yüklerinde geçen yıla göre %15’lik artış; dâhili taşımacılıkta ise %2’lik azalış olduğu görülmektedir. 2014 yılı Mart ayında ise transit taşımacılık önceki yılın aynı ayına göre %29 azalış, dâhili yük taşımacılık ise %27 oranında artış kaydetmiştir.

ekon@mtso.org.tr

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

Aylar İtibariyle Mersin Liman Başkanlığı Bazında İthalat-İhracat Yük Miktarı Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

3.500.000

(Ton)

3.000.000 2.500.000

İhracat

2.000.000

İthalat

1.500.000 1.000.000 500.000

rt Ma

Şu ba t

20 14 ak

Ar alı

Ka sım

Ek im

Ey lül

Ağ us to s

mu z

Te m

zir a Ha

Ma yıs

sa n

rt Ma

Şu ba t

20 13

Aylar İtibariyle Mersin Liman Başkanlığı Bazında Konteyner Trafiği Kaynak: T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

80.000 70.000 (TEU)

60.000 50.000 40.000

Yükleme

30.000

Boşaltma

20.000 10.000

rt Ma

ba t Şu

20 14 ak

Ar alı

ım Ka s

im Ek

l Ey lü

sto s

Ağ u

mu Te m

zir an

Ma yıs

rt Ma

ba t Şu

20 13

2014 yılı ilk üç ayında elleçlenen konteyner miktarı geçen yıla göre %20 oranında artış göstererek 385.111 TEU; 2014 yılı Mart ayında ise %15 artarak 135.275 TEU olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılı Ocak-Mart döneminde Mersin Limanı elleçlenen konteyner miktarına göre, Türkiye’deki konteyner limanları içerisinde 2. sırada yerini, 2014 yılında da korumuştur. Belirtilen dönemde Mersin liman tesislerine operasyon için 1.262 adet gemi uğramış olup, bu sayı önceki yıla göre %1,3’lük artışı ifade etmektedir. Belirtilen dönemde Türkiye genelinde liman başkanlıkları bazında limanlara uğrayan gemi sayısına göre Mersin 3. sırada bulunmaktadır.

MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI HAKKINDA GENEL BİLGİLER Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’na kayıtlı firma sayısındaki gelişmeler incelendiğinde; 2014 yılı Ocak-Mart döneminde açılan şirket ve kooperatif sayısı %27; ticaret unvanlı işyeri sayısında %31 artış; kapanan şirket ve kooperatif sayısında %553; ticaret unvanlı işyeri sayısında ise %503 artış görülmektedir. MTSO’dan terkin yaptıran firma sayısındaki söz konusu artışın sebebi; 5174 sayılı TOBB ile Odalar ve Borsalar Kanunun 10.Maddesi ile Oda Muamelat Yönetmeliğinin 14. Maddesi kapsamında, Oda Meclisinin aldığı kararla ticari faaliyetlerinin devam ettiği tespit edilemeyen üyelerin Oda sicil kayıtlarından silinmesidir. Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’na kayıt yaptıran toplam firma sayısının ise önceki yılın üzerinde gerçekleşmesi; ticari faaliyetlerde olumlu gelişmeler olarak değerlendirilebilinir. 2014 yılı Mart ayı sonu itibariyle 12.817’si faal olmak üzere MTSO’ya kayıtlı üye sayısı 15.298’dir.

MTSO Kurulan Kapanan Şirket İstatistikleri* Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

Şirketler ve Kooperatifler Açılan

324

410

%27

Kapanan**

112

731

%553

Ticaret Unvanlı İşyerleri Açılan

113

148

%31

Kapanan**

241

%503

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

*: Oda Sicil Kayıtlarını kapsamaktadır. **:Kapanan firma sayısında artışın sebebi; 5174 sayılı TOBB ile Odalar ve Borsalar Kanunun 10.Maddesi ile Oda Muamelat Yönetmeliğinin 14. Maddesi kapsamında, Oda Meclisinin aldığı kararla ticari faaliyetlerinin devam ettiği tespit edilemeyen üyelerin Oda sicil kayıtlarından silinmesidir.

www.mtso.org.tr

MTSO’ya Kayıtlı Üyelerin Hukuki Statülerine Göre Dağılımı* Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası

Anonim Şirketler 1.208 %8

Kooperatifler 205 %1

Yabancı Sermayeli Şirketler 766 %5

Kollektif Şirketler 16 %0,1

Limited Şirketler 9.793 %64

Vakıf, Dernek İşl. ve Kamu Kuruluşları 23 %0,2

Hakiki Şahıs Firmaları 3.285 %22

Komandit Şirketler 2 %0,01

*: Oda Sicil Kayıtlarını kapsamaktadır.

TOBB tarafından açıklanan açılan kapanan şirket istatistikleri incelendiğinde; 2014 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye genelinde kurulan şirket ve kooperatif sayısı geçen yılın aynı dönemine göre %20, Mersin’de %62; ticaret unvanlı işyeri sayısı Türkiye genelinde %87, Mersin’de ise %213 artmıştır. Aynı dönem içinde kapanan şirket ve kooperatif sayısının Türkiye genelinde %5; Mersin’de ise %4 azalış; ticaret unvanlı işyeri sayısının Türkiye genelinde %8 artış, Mersin’de ise %1 azalış gösterdiği görülmektedir. Söz konusu dönemde Mersin ile Türkiye genelindeki gerçekleşmeler kıyaslandığında; İlimizde açılan şirket ve kooperatif sayısı ile kapanan ticaret unvanlı işyeri sayısındaki gelişmelerin Türkiye geneline göre daha olumlu olduğu; Türkiye genelinde kapanan şirket ve kooperatif sayısındaki artışın ise Mersin ile yaklaşık aynı seviyelerde gerçekleştiği gözlenmiştir. İlimiz; 2014 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye genelinde yeni açılan firma sayısına göre %2,0’lık payla 8.; kapanan firma sayısına göre %1,5’lık payla 13. sırada yer almaktadır. Yılın ilk üç ayında kurulan yabancı sermayeli şirket sayısı ise Türkiye genelinde geçen yıla göre %22 artarak 1.141’e; İlimizde ise %148 artış göstererek 57’ye yükselmiştir. 2013 yılı ilk üç ayında Türkiye genelinde kurulan yabancı sermayeli şirket sayısına göre İlimiz %2,5’lik payla 7. sırada yer alırken; 2014 yılında %5,0’lik payla 5.sıraya yükselmiştir.

Kurulan Kapanan Şirket İstatistikleri* Kaynak: TOBB

Türkiye 2013 Ocak-Mart

Mersin

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

Şirketler ve Kooperatifler Açılan

13.086

15.713

%20

237

383

%62

Kapanan***

5.422

5.146

-%5

-%4

Ticaret Unvanlı İşyerleri Açılan**

17.013

31.899

%87

180

563

%213

Kapanan***

6.236

6.705

-%1

*: Ticaret Sicil Kayıtlarını kapsamaktadır. **: Kurulan gerçek kişi ticari işletmesi sayısı adi ortaklıkları da içermektedir. Açılan ticaret unvanlı işyeri sayısı artışı; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 39. maddesindeki düzenlemeler kapsamında ticaret sicile kayıt yaptırma zorunluluğu olan firmalardan kaynaklanmaktadır. ***: Kapanan gerçek kişi ticari işletmesi re’sen kapananları içermez.

ekon@mtso.org.tr

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

Tır Karnesi, Geçiş Belgesi ve Sayısal Takograf İstatistikleri (Adet) Kaynak: TOBB, MTSO

Türkiye

Mersin

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

Tır Karnesi*

148.846

113.373

-%24

16.185

14.048

-%13

Geçiş Belgesi

228.587

220.950

-%3

7.545

8.441

%12

8.960

6.713

-%25

914

838

-%8

Sayısal Takograf *:4,6,14,20 Yapraklı Karneler Toplam

2014 yılı Ocak-Mart döneminde TOBB Ticaret ve TIR Dairesi Başkanlığı’nın verilerine göre; Türkiye genelinde verilen tır karnesi sayısında geçen yıla göre %24, geçiş belgesinde %3, sayısal takograf sayısında ise %25 azalış olduğu gözlenmiştir. Söz konusu dönemde Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’ndan verilen tır karnesi sayısında %13 sayısal takograf sayısında %8’lik azalış; geçiş belgesinde ise %12 artış kaydedilmiştir. Mersin Ticaret ve Sanayi Odası tarafından verilen geçiş belgesi, tır karnesi ve sayısal takograf sayısındaki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; 2014 yılı Şubat ayında, geçen yılın aynı ayına göre verilen geçiş belgesi sayısı %15 artış; tır karnesi sayısı %24 sayısal takograf sayısının ise %11’lik azalış kaydettiği gözlenmiştir.

MTSO Tır Karnesi ve Geçiş Belgesi Sayısının Aylar İtibariyle Dağılımı Kaynak: MTSO

7.000 6.000 (Adet)

5.000 4.000

Geçiş Belgesi

3.000

Tır Karnesi

2.000 1.000

rt Ma

ba t Şu

20 14 ak

Ar alı

ım Ka s

im Ek

l Ey lü

sto s Ağ u

mu Te m

zir an Ha

Ma yıs

n sa Ni

rt Ma

ba t Şu

20 13

TİCARET BORSASI 2014 yılı Ocak-Mart döneminde Mersin Ticaret Borsası işlem hacmi geçen yılın aynı dönemine göre artış göstererek 1.306.821.127 [ seviyesine ulaşmıştır. Söz konusu dönemde borsada işlem gören ürün sıralamasında yaş meyveler ilk sırada yer alırken; onu sırasıyla bakliyat ve mamulleri ile hububat takip etmektedir. Mersin Ticaret Borsası işlem hacmindeki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; işlem hacminin yılın ilk üç ayında geçen yılın üzerinde gerçekleştiği; Mart ayında işlem hacminin 379.782.776 [ seviyesine ulaştığı görülmektedir. 2014 yılı Mart ayında işlem gören ürünler içerisinde bakliyat ve mamulleri; hububat ve yaş meyveler ilk sırada yer almaktadır.

Mersin Ticaret Borsası’nda İşlem Gören Ürün Değerlerinin Paylarına Göre Dağılımı Kaynak: Mersin Ticaret Borsası

%40 %35

(%)

%30 %25

2013 Ocak-Mart

%20

2014 Ocak-Mart

%15 %10 %5 0 Yaş Meyveler

M E R S İ N

T İ C A R E T

Bakliyat ve Mamulleri

V E

S A N A Y İ

Hububat

O D A S I

Bitkisel Yağlar

www.mtso.org.tr

Diğer

ENERJİ Organize Sanayi Bölgesi Elektrik Tüketimi Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü

35.000 30.000

(‘000 kWh)

25.000 2013

20.000 15.000

2014

10.000 5.000

k Ar alı

Ka sım

Ek im

Ey lül

Ağ us to s

mu z Te m

zir a Ha

Ma yıs

sa n

rt Ma

Şu ba t

Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde tüketilen enerji miktarı; 2014 yılı Ocak-Mart döneminde geçen yıla göre %8 artmıştır. 2014 yılı Mart ayında tüketilen enerji miktarı, bir önceki aya göre %11; geçen yılın aynı ayına göre ise %7 artış göstermiştir. Doğalgaz tüketiminde ise 2014 yılı ilk üç ayında geçen yıla göre %7; Mart ayında önceki aya göre %10; önceki yılın aynı ayına göre %6 oranında artış olduğu görülmektedir. Bölgede enerji tüketiminde söz konusu artışların, üretim faaliyetlerindeki olumlu gelişmeleri işaret ettiği söylenebilir.

Organize Sanayi Bölgesi Doğalgaz Tüketimi Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü

14.000 %4

(‘000 sm3)

12.000

10.000

%11

2013

8.000 6.000

2014

4.000 2.000

k Ar alı

ım Ka s

im Ek

l Ey lü

sto s Ağ u

z mu Te m

zir an Ha

Ma yıs

n sa Ni

rt Ma

ba t Şu

TURİZM BİLGİLERİ İlimiz Deniz Sınır Kapılarından Giriş-Çıkış Yapan Ziyaretçi Sayısı Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Mart

Yabancı Yerli Toplam

2013

2014

Giriş

1.682

2.383

Çıkış

1.639

Giriş

5.999

Değişim (%)

Ocak-Mart

Değişim (%)

2013

2014

%42

4.355

6.847

%57

1.662

4.648

4.578

-%2

5.846

-%3

19.968

18.557

-%7

Çıkış

7.160

6.427

-%10

23.278

20.041

-%14

Giriş

7.681

8.229

24.323

25.404

Çıkış

8.799

8.089

-%8

27.926

24.619

-%12

2014 yılı Ocak-Mart döneminde İlimiz deniz sınır kapılarından giriş yapan ziyaretçilerin sayısı geçen yıla göre %4 artış; çıkış yapan ziyaretçilerin ise %12 azalış kaydetmiştir. Giriş yapan ziyaretçi sayısındaki artışın sınırlı seviyede kalmasında yabancı ziyaretçi sayısındaki önemli artışa karşın yerli turist sayısındaki azalış belirleyici olmuştur. 2014 yılı Mart ayında ise önceki yılın aynı ayına göre İlimiz deniz sınır kapılarından giriş yapan yerli ve yabancı ziyaretçi sayısı %7 artmış; çıkış yapanlar ise %8 azalmıştır. Yabancı girişlerde 2013 yılı Mart ayına göre %42’lik artışta Yakın ve Ortadoğu ülkeleri etkili olmuştur. Artışta ülke bazında Suriye’den gelen ziyaretçi sayısındaki artış etkili olmuştur.

ekon@mtso.org.tr

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

Mersin Deniz Sınır Kapılarından Giriş Yapan Yabancı Ziyaretçilerin Ülke Gruplarına Göre Dağılımı Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Ülke Grupları

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

Avrupa

1.753

1.617

-%8

Afrika

%118

Amerika

%194

Asya

2.545

5.091

%100

Diğer*

%129

Toplam

4.355

6.847

%57

*:Diğer içerisinde Okyanusya ve Kutup Bölgeleri ve Diğer Ülkeler yer almaktadır.

Turizm İşletme Belgeli Konaklama Tesisleri’nde Giriş ve Geceleme Yapan Yabancı Ziyaretçilerin Ülke Gruplarına Göre Dağılımı Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Ülke Grupları

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

Ortalama Kalış

Giriş

Geceleme

Giriş

Geceleme

Giriş

Geceleme

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Avrupa

1.785

5.144

1.548

6.934

-%13

%35

2,9

4,5

Afrika

140

386

146

-%61

-%62

2,8

2,7

Amerika

216

550

196

365

-%9

-%34

2,5

1,9

Asya

3.941

7.540

3.284

7.078

-%17

-%6

1,9

2,2

Diğer*

204

673

554

816

%172

%21

3,3

1,5

Toplam

6.286

14.293

5.636

15.339

-%10

2,3

2,7

*:Diğer içerisinde Okyanusya ve Kutup Bölgeleri ve Diğer Ülkeler yer almaktadır.

2014 yılı Ocak-Mart döneminde İlimiz Turizm İşletme Belgeli konaklama tesislerinde giriş ve geceleme yapan yabancı ziyaretçiler incelendiğinde; giriş yapan ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre %10 azalış, geceleme yapanlar ise %7 artış göstermiştir. 2014 yılı Mart ayında ise söz konusu tesislere giriş yapan ziyaretçi sayısının %53; geceleme yapan ziyaretçi sayısının ise %4 azaldığı görülmektedir. Belirtilen dönemde söz konusu azalışlarda Asya ülkelerinden giriş ve geceleme yapan ziyaretçi sayısı etkili olurken; Avrupa ülkeleri tesislere giriş yapan ziyaretçi sayısındaki azalışta etkili olan bir diğer ülke grubudur. 2014 yılı Mart ayında ülke bazında hem giriş hem de geceleme yapanların sayısındaki azalışta Irak, Suriye ve Lübnan etkili olmuştur. İlimizde Turizm İşletme Belgeli tesislerde yabancı ziyaretçilerin ortalama kalış süresi 2013 yılı Ocak-Mart döneminde 2,3 gece iken 2014 yılında 2,7 geceye yükselmiştir.

PROTESTO EDİLEN SENETLER Mersin İli Protesto Edilen Senet Tutarlarının Aylar İtibariyle Dağılımı (‘000 [)* 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0

-%28 %17 -%44

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

2013

13.439

14.393

7.550

9.595

10.251

16.334

2014

9.709

8.020

8.844

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

Temmuz Ağustos 11.153

9.099

www.mtso.org.tr

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

8.109

9.314

8.494

9.430

*: 2000 [ ve üzerindeki senet tutarıdır.

(‘000 [)

Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi

2.000 [ ve üzeri tutarında Türkiye geneli ile Mersin’de protestolu senetlerdeki gelişmeler incelendiğinde; 2014 Ocak-Mart döneminde protesto edilen senet sayısında hem Türkiye genelinde hem de Mersin’de geçen yıla göre %3’lük azalış; senet tutarında ise Türkiye genelinde %4’lük artış; Mersin’de ise %25’lik azalış gözlenmiştir. Yılın ilk üç ayında Mersin ile Türkiye genelindeki protestolu senetlerdeki gelişmeler kıyaslandığında; Mersin’de senet adeti bazında geçen yıla göre azalışın Türkiye geneli ile aynı oranda gerçekleştiği; ancak senet tutarı bazında gelişmelerin, Türkiye genelinin aksine olumlu olduğu gözlenmiştir. Belirtilen dönemde Türkiye’de protesto edilen senet tutarının %1,5’i Mersin kaynaklıdır. Söz konusu dönemde Mersin, protesto edilen senet sayısına göre iller arasında 8; tutarına göre ise 13.sırada yer almaktadır. İlimiz protesto edilen senet tutarındaki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; 2014 yılı Mart ayında protesto edilen senet sayısı önceki yıla göre aylık bazda artış %1’lik sınırlı seviyede gerçekleşmiş; senet tutarı ise %17’lik artış göstermiştir. 2014 yılı Ocak ve Şubat aylarında İlimiz protestolu senet tutarında geçen yıla göre gerilemenin; Mart ayında yerini artışa bıraktığı görülmektedir.

KREDİ VE MEVDUAT Kredilerin Dağılımı* (‘000 [)

Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

Türkiye

Mersin Değişim (%)

2013 Mart

2014 Mart

13/12 Mart

849.478.523

1.102.852.953

Nakdi Krediler

824.187.194

Takipteki Alacaklar

Toplam Nakdi Krediler

Gayri Nakdi Krediler

Değişim (%)

14/13 Mart

2013 Mart

2014 Mart

13/12 Mart

14/13 Mart

%20

%30

12.624.380

15.337.399

%17

%21

1.071.883.962

%19

%30

12.084.421

14.723.029

%16

%22

25.291.329

30.968.991

%30

%22

539.959

614.370

%51

%14

229.625.530

317.020.961

%11

%38

1.822.126

2.280.557

-%8

%25

*: Geçici Veriler

Türkiye’de ve İlimizdeki kredi ve mevduat ile ilgili gelişmeler incelendiğinde; 2014 yılı Mart ayı sonu itibariyle Türkiye’de toplam nakdi krediler geçen yılın aynı dönemine göre %30 artarak 1 trilyon 103 milyar [’ye, gayri nakdi krediler ise %38 artarak 317 milyar [’ye yükselmiştir. Takipteki alacaklar 2013 yılının belirtilen dönemine göre %22 artarak 30 milyar 969 milyon [ seviyesine yükselmiştir. İlimizde ise; toplam nakdi kredilerin geçen yılın aynı dönemine göre %21’lik artışla 15,3 milyar [’ye; takibe düşen alacakların %14’lük artışla 614 milyon [’ye yükseldiği, gayri nakdi kredilerin ise %25’lik artışla yaklaşık 2,3 milyar [ olarak gerçekleştiği görülmektedir. Türkiye geneli ile Mersin’de çeyreklik dönemler itibariyle toplam nakdi kredilerdeki gelişmelere bakıldığında; hem Türkiye geneli hem de Mersin’de 2014 yılı ilk çeyreğinde kredilerdeki artış hızının, önceki yılın tüm çeyreklerinin altında kaldığı gözlenmiştir. Yılın ilk çeyreğinde kredilerdeki gelişmelere bakıldığında; Türkiye genelinde 2013 ilk çeyreğinde %20’lik artışın; 2014 yılında %30’a; Mersin’de ise %17’den %21’e yükseldiği görülmektedir. Yılın ilk çeyreğinde İlimiz toplam nakdi kredilerdeki artış oranı; geçen yılın üzerinde gerçekleşmiş olsa da Türkiye genelinin altında kaldığı görülmektedir. Mart 2013 itibariyle Türkiye genelinde toplam kredi hacmi ile iller arasında 11. sıradaki yer alan Mersin, 2014’ün aynı döneminde 10. sıraya yükselmiştir. Takipteki alacaklar çeyreklik dönemler itibariyle incelendiğinde; Türkiye genelinde 2014 yılı ilk çeyreğinde artışın, önceki yılın son iki çeyreği ile aynı oranda devam ettiği görülmektedir. Mersin’de ise 2013 yılı son çeyreğinde önceki üç çeyreğin de altında kalan takipteki alacaklar artış hızının, 2014 yılı son çeyreğinde tekrar yükselişe geçtiği görülmektedir. Yılın ilk çeyreğinde takipteki alacaklar incelendiğinde; Türkiye genelinde 2013 yılı ilk çeyreğinde %30’luk artış, 2014 yılında yerini %22’ye; Mersin’de ise %51’lik artış yerini %14’e bırakmıştır. Belirtilen dönemlerde takipteki alacaklar artış hızında Mersin’de yavaşlamanın Türkiye geneline kıyasla daha belirgin olduğu gözlenmiştir. Takipteki alacakların illere göre sıralamasında 2013 yılı ilk çeyreğinde 8. sırada yer alan Mersin, 2014 yılında da aynı sırada yer almaktadır.

Bireysel Bankacılık İstatistikleri (‘000 [) Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

Türkiye

Mart 2013

Mart 2014

Nakdi Krediler

Takipteki Krediler

Nakdi Krediler

Takipteki Krediler

Tüketici Kredileri

206.490.807

4.475.774

251.810.301

5.790.668

-Taşıt Kredisi

7.958.058

259.448

7.884.842

249.304

-Konut Kredisi

92.115.277

688.885

112.042.225

614.362

-Diğer Tüketici Kredileri

106.417.472

3.527.441

131.883.234

4.927.002

Kredi Kartları

73.661.843

4.476.752

79.205.775

5.412.163

Bireysel Krediler Toplamı

280.152.650

8.952.526

331.016.076

11.202.831

ekon@mtso.org.tr

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

Bireysel kredilerle ilgili gelişmelere bakıldığında; Türkiye genelinde Mart 2014 itibariyle 331 milyar [’ye ulaşan bireysel kredilerin %23,9’u kredi kartı alacaklarından, %76,1’i ise tüketici kredilerinden oluşmaktadır. Söz konusu dönemde Mersin’de kullandırılan bireysel kredilerin ise 6,6 milyar [’ye ulaştığı ve bireysel kredilerin %22,4’ünün kredi kartı alacaklarından, %77,6’sının ise tüketici kredilerinden oluştuğu görülmektedir. Türkiye geneli ile Mersin’de çeyreklik dönemler itibariyle bireysel kredilerdeki gelişmelerin paralellik gösterdiği; hem Türkiye geneli hem de Mersin’de 2013 yılı son çeyreğinden itibaren bireysel krediler artış hızında belirgin yavaşlamanın; 2014 yılı ilk çeyreğinde ise azalışa geçtiği gözlenmiştir. Söz konusu gelişmede bireysel kredilere yönelik yapılan düzenlemeler ile olumsuz piyasa koşullarının etkili olduğu söylenebilir. Bireysel kredilerin takibe dönüşüm oranı Türkiye genelinde 2013 yılı ilk çeyreğinde %3,1 iken; Mart 2014 itibariyle %6,4’e; Mersin’de ise %3,7’den %4,3’e yükselmiştir. Bireysel kredilerin türleri itibariyle takibe dönüşüm oranları incelendiğinde; Türkiye’de taşıt kredisinin takibe dönüşüm oranının %3,2’den %2,2’ye; kredi kartı alacaklarının %5,7’den, %3,6’ya gerilediği, konut kredilerinin %0,7’den %3,1’e yükseldiği; Mersin’de ise taşıt kredilerinin %2,7’den %2,8’e, kredi kartı alacaklarının %7,5’den %10,3’e yükseldiği, konut kredilerinin %0,7 olan oranında ise bir değişim olmadığı göze çarpmaktadır.

Mart 2013

Mersin

Mart 2014

Nakdi Krediler

Takipteki Krediler

Nakdi Krediler

Takipteki Krediler

Tüketici Kredileri

4.210.719

96.994

5.163.027

131.331

-Taşıt Kredisi

184.724

5.171

184.628

5.290

-Konut Kredisi

1.968.715

14.720

2.376.626

15.624

-Diğer Tüketici Kredileri

2.057.280

77.103

2.601.773

110.417

Kredi Kartları

1.524.346

124.312

1.487.783

170.835

Bireysel Krediler Toplamı

5.735.065

221.306

6.650.810

302.166

*: Geçici Veriler

Seçilmiş Sektörel Krediler* (‘000 [) Kaynak: TÜİK

Mart 2013 Türkiye

Kredinin Takibe Dönüşüm Oranı (%)

Mart 2014

Nakdi Krediler

Takipteki Krediler

Gayri Nakdi Krediler

Nakdi Krediler

Takipteki Krediler

Gayri Nakdi Krediler

Gıda, Meşrubat ve Tütün Sanayi

25.920.638

908.402

6.459.439

34.228.208

924.320

8.523.775

%3,4

%2,6

İnşaat

49.900.005

2.668.726

52.882.193

75.942.460

3.128.985

67.625.761

%5,1

%4,0

Metal Ana Sanayi ve İşlenmiş Maden Ürünleri

27.838.013

530.395

16.312.827

38.941.388

513.349

22.364.550

%1,9

%1,3

Mart 2013 Mart 2014

Tekstil ve Tekstil Ürünleri Sanayi

26.084.266

1.507.370

7.986.750

37.784.939

1.382.182

11.117.921

%5,5

%3,5

Toptan, Perakende Ticaret ve Komisyonculuk

52.763.932

1.928.543

20.455.413

68.688.199

3.172.749

30.557.951

%3,5

%4,4

Turizm

19.217.528

489.177

2.327.240

26.731.015

559.016

2.645.751

%2,5

%2,0

Ziraat ve Balıkçılık

32.619.973

1.153.967

2.042.911

37.633.084

1.351.348

2.614.829

%3,4

%3,5

Enerji

43.415.500

200.305

21.550.113

66.165.017

330.459

43.011.703

%0,5

Denizcilik

7.895.509

753.453

2.057.236

10.172.427

874.714

2.970.535

%8,7

%7,9

Finansal Kuruluşlar

16.437.927

57.999

19.050.933

23.611.810

44.459

21.336.783

%0,4

%0,2

302.093.291

10.198.337

151.125.055

419.898.547

12.281.581

212.769.559

%3,3

%2,8

Toplam

Türkiye genelinde seçilmiş sektörlerde 2014 Mart sonu itibariye kullandırılan nakdi kredi miktarı önceki yıla göre %39 artarak yaklaşık 420 milyar [, gayri nakdi krediler ise %40,8 artarak yaklaşık 213 milyar [ seviyesindedir. Söz konusu dönemde Türkiye genelinde seçilmiş sektörel kredilerin 12,3 milyar [’lik tutarının takibe düştüğü, takibe dönüşüm oranının önceki yıl %3,3 iken 2014’te ise %2,8’e gerilediği görülmektedir. 2014 yılı Mart ayı sonu itibariyle Türkiye’de seçilmiş sektörlere göre kullandırılan kredilerin takibe dönüşüm oranlarında ağırlıklı paya sahip olan sektörler arasında yer alan inşaat sektöründe takibe dönüşüm oranı 2013 yılı aynı döneminde %5,1 iken 2014 yılı sonunda %4,0’a gerilerken, toptan, perakende ticaret ve komisyonculuk sektöründe %3,5’den %4,4’e gerilemiştir. 2014 yılı Mart ayı sonu itibariyle bankacılık sektörünün Mersin’de seçilmiş sektörlere kullandırılan nakdi kredi miktarı önceki yıla göre %34 artarak 4,5 milyar [, gayri nakdi kredi miktarı %18 artarak 1,3 milyar [ olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemde seçilmiş sektörel kredilerin yaklaşık 206 milyon [’lik tutarının takibe düştüğü, takibe dönüşüm oranının önceki yıl %5,9’dan %4,4’e gerilediği görülmektedir. Mart 2014 döneminde Mersin’de seçilmiş sektörlere göre kullandırılan kredilerin takibe dönüşüm oranları incelendiğinde; ağırlıklı paya sahip olan sektörler arasında yer alan toptan, perakende ticaret ve komisyonculuk sektöründe takibe dönüşüm oranı %5,5’ten %5,4’e; ziraat ve balıkçılık sektöründe %5,9’dan %4,3’e; gıda, meşrubat ve tütün sanayide ise %8,9’dan %5,0’a gerilediği görülmektedir.

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

www.mtso.org.tr

Mart 2013 Mersin

Nakdi Krediler

Takipteki Krediler

Gıda, Meşrubat ve Tütün Sanayi

385.749

37.744

İnşaat

322.233

19.272

Metal Ana Sanayi ve İşlenmiş Maden Ürünleri

122.612

1.724

Tekstil ve Tekstil Ürünleri Sanayi

51.691

Kredinin Takibe Dönüşüm Oranı (%)

Mart 2014 Nakdi Krediler

Takipteki Krediler

Gayri Nakdi Krediler

53.280

553.413

29.007

126.723

%8,9

%5,0

213.541

452.385

11.765

223.521

%5,6

%2,5

40.185

118.041

979

69.449

%1,4

%0,8

8.059

4.782

57.054

5.105

5.736

%13,5

%8,2

1.223.039

71.433

430.490

1.660.345

94.717

495.703

%5,5

%5,4

79.931

2.931

12.056

129.028

2.316

12.933

%3,5

%1,8

1.025.280

64.668

54.965

1.333.035

59.603

40.743

%5,9

%4,3

156.828

4.735

273.806

185.542

1.834

299.023

%2,9

%1,0

Denizcilik

11.943

270

10.643

21.536

299

11.591

%2,2

%1,4

Finansal Kuruluşlar

6.720

282

7.990

9.850

296

9.793

%4,0

%2,9

3.386.026

211.118

1.101.738

4.520.229

205.921

1.295.215

%5,9

%4,4

Toptan, Perakende Ticaret ve Komisyonculuk Turizm Ziraat ve Balıkçılık Enerji

Toplam

Gayri Nakdi Krediler

Mart 2013 Mart 2014

*: Geçici Veriler

Mevduatın Dağılımı* (‘000 [)

Kaynak: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

Türkiye

Mersin Değişim (%)

2013 Mart

2014 Mart

13/12 Mart

455.717.247

543.570.918

Tasarruf Mevduatı Türk Lirası

316.174.143

Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı

Değişim (%)

14/13 Mart

2013 Mart

2014 Mart

13/12 Mart

14/13 Mart

%11

%19

6.759.216

8.013.886

%19

350.709.544

%11

5.407.364

6.244.552

%15

139.543.104

192.861.374

%12

%38

1.351.852

1.769.334

%11

%31

Diğer Mevduat

298.320.084

360.864.884

%16

%21

1.770.708

2.276.176

%29

Diğer Mevduat Türk Lirası

205.388.177

217.071.481

%25

1.344.211

1.225.168

%17

-%9

Diğer Mevduat Döviz Tevdiat Hesabı

92.931.907

143.793.403

%0,4

%55

426.497

1.051.008

-%24

%146

754.037.331

904.435.802

%13

%20

8.529.924

10.290.062

%21

Tasarruf Mevduatı

Toplam Mevduat *: Geçici Veriler

2014 yılı Mart ayı sonu itibariyle Türkiye genelinde toplam mevduat 2013 yılı aynı dönemine göre %20 artarak 904 milyar [’ye; Mersinde ise %21’lik artışla 10,3 milyar [’ye ulaşmıştır. Türkiye geneli ile Mersin’deki toplam mevduat hacmindeki gelişmeler kıyaslandığında; 2014 ilk çeyrekte Mersin ili toplam mevduat hacmi artışının Türkiye geneli ile yaklaşık aynı seviyelerde gerçekleştiği görülmektedir. Çeyreklik dönemler itibariyle Mersin ili toplam mevduattaki gelişmelerin de Türkiye geneli ile paralel seyir izlediği görülmektedir. Hem Türkiye geneli hem de Mersin’de 2013 yılı ilk üç çeyreğinde toplam mevduat artış hızındaki yükselişin; son çeyrekte yavaşladığı; 2014 yılı ilk çeyrekte ise artış hızının önceki yılın tüm çeyreklerinin altında kaldığı görülmektedir. Mart 2013 itibariyle Türkiye genelinde toplam mevduat büyüklüğü ile iller arasında 9. sırada yer alan Mersin, 2014 yılında da aynı sırada yer almaktadır.

FİYAT ENDEKSLERİ 2014 yılının Mart ayında, Adana ve Mersin illerini kapsayan TR62 bölgesinde 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki aya göre %0,95; bir önceki yılın Aralık ayına göre %3,07; bir önceki yılın aynı ayına göre %7,54 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,74 oranında artış gerçekleşmiştir. Yıllık enflasyon oranındaki değişim baz alındığında; Adana ve Mersin alt bölgesinin 26 alt bölge içerisinde 24. sırada yer aldığı görülmektedir.

ekon@mtso.org.tr

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

Kentsel Yerler Tüketici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (%) (2003=100) Kaynak: TÜİK

TR62 (Adana-Mersin*)

2013 Mart

2014 Mart

Bir Önceki Aya Göre Değişim Oranı (%)

0,76

0,95

Bir Önceki Yılın Aralık Ayına Göre Değişim Oranı (%)

2,97

3,07

Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim Oranı(%)

7,63

7,54

12 Aylık Ortalamalara göre Değişim Oranı (%)

8,40

7,74

(*):TR62:İstatistik amaçlı bölge sınıflaması “Adana ve Mersin” illerine göre düzenlenmiştir.

MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ 2014 yılı Ocak-Mart döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri önceki yıla göre %24 oranında artarak yaklaşık 934 milyon [’ye; gelirler ise %27 artarak 1,8 milyar [’ye yükselmiştir. Söz konusu dönemde bütçe giderlerindeki artışta personel giderleri ile sermaye giderleri; gelirlerde ise vergi gelirleri artışı etkili olmuştur. Yılın ilk üç aylık döneminde bütçe fazlası önceki yıla göre %29 artarak 915 milyon [‘ye yükselmiştir. Belirtilen dönemde bütçe gelirleri içerisinde yer alan vergi gelirleri tahsilatı, önceki yıla göre %26 oranında artmıştır. Söz konusu dönemde, vergi gelirleri içerisinde yer alan, uluslararası ticaret ve muamelelerden alınan vergi tahsilatında; geçen yıla göre %25 oranında, ithalde alınan katma değer vergisinde ise %29 oranında artış olduğu görülmektedir. Genel bütçe vergi gelirlerinin tahakkuk ve tahsilatının illere göre dağılımı incelendiğinde; 2013 yılı Ocak-Mart döneminde toplam tahsilat içinde %1,8’lik payla 6.sırada yer alan Mersin, 2014 yılında da %2,0’lık payla yerini korumuştur. Yılın ilk üç ayında Mersin, uluslararası ticaret ve muamelelerden alınan vergiler düşüldükten sonraki vergi tahsilâtında artış gösteren iller arasında birinci sırada yer almaktadır.

Mersin İli Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri (‘000 [) Kaynak: T.C. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

Harcamalar

750.470

933.974

%24

Personel Giderleri

480.360

565.360

%18

Sosyal Güv.Kur.Devlet Primi

86.759

103.620

%19

Mal ve Hizmet Alımı

69.143

79.079

%14

Cari Transferler

30.168

32.940

Sermaye Giderleri

83.949

152.153

%81

Sermaye Giderleri

719

Borç Verme

103

%13

Gelirler

1.460.876

1.849.052

%27

1-Genel Bütçe Gelirleri

1.446.429

1.832.028

%27

Vergi Gelirleri

1.384.356

1.737.745

%26

22.429

26.985

%20

Alınan Bağış ve Yardımlar

400

Faizler, Paylar ve Cezalar

38.740

55.218

%43

904

11.680

%1192

2-Özel Bütçe

14.447

17.024

%18

Bütçe Dengesi

710.406

915.078

%29

Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri

Sermaye Gelirleri

YATIRIM TEŞVİKLERİ 2014 yılı ilk çeyreğinde, Mersin’de öngörülen sabit yatırım tutarı 413 milyon [ olan 20 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde toplam 674 kişilik istihdam öngörülmektedir. Aynı dönemde düzenlenen 20 adet yatırım teşvik belgesinin 19 adedi yerli firmalar, 1 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 409 milyon [; öngörülen istihdam 644 kişi olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 4 milyon [; öngörülen istihdam ise 30 kişidir.

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

www.mtso.org.tr

Yatırım Teşvik Belgelerinin Dağılımı Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

Türkiye

Mersin

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

1.303

1.025

Sabit Yatırım (Milyon [)

23.700

17.089

241

413

İstihdam

43.709

35.831

420

674

Belge Sayısı (Adet)

2014 yılı Ocak-Mart döneminde Mersin’de düzenlenen 20 adet belgenin 18 adedi komple yeni yatırım, 1 adedi tevsi, 1 adedi ise diğer mahiyetli yatırımlardır. Söz konusu dönemde yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 413 milyon [’lik sabit yatırım tutarının 411 milyon [’si komple yeni yatırım, 1 milyon [’si tevsi ve 1 milyon [’si diğer mahiyetleri yatırımlardan oluşmaktadır.

Yatırım Teşvik Belgelerinin Mahiyetine Göre Dağılımı Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

Türkiye 2013 Ocak-Mart

Belge Adedi

Mersin

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Sabit Yatırım Sabit Yatırım Sabit Yatırım Sabit Yatırım Belge Adedi Belge Adedi Belge Adedi (Milyon [) (Milyon [) (Milyon [) (Milyon [)

Komple Yeni Yatırım

768

17.692

637

13.225

185

411

Tevsi

405

4.561

280

2.707

Diğer*

130

1.447

108

1.157

Toplam

1.303

23.700

1.025

17.089

241

413

*:Modernizasyon, Yenileme, Entegrasyon ve Tamamlama Yatırımları

2014 yılı üç aylık döneminde Türkiye genelinde verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 17 milyar [’lik toplam sabit yatırım tutarının yaklaşık 4,9 milyar [’si enerji sektöründe, 5,5 milyar [’si hizmetler sektöründe, 530 milyon [’si madencilik sektöründe ve 6,1 milyar [’si ise imalat sektöründedir. Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin dağılımı bölgesel bazda incelendiğinde; İlimizin de içinde yer aldığı 3.bölgede Türkiye geneli kapsamında düzenlenen belge sayısının %14’üne sahip olduğu gözlenmiştir. Söz konusu dönemde; 3. Bölgede teşvik belgesine bağlanan toplam 148 yatırımın %13,5’inin Mersin’de olduğu ve Mersin yatırımlarının söz konusu bölge içerisindeki iller arasında üçüncü sırada yer aldığı görülmektedir. 2014 yılı ilk çeyreğinde Mersin ilinde destek verilen yatırım teşvik belgeli proje sayısı; yatırım projelerine öngörülen sabit yatırım tutarı ve istihdam da artış olmuştur. Söz konusu dönemde sabit yatırım tutarındaki ve istihdamdaki artışta imalat ve hizmetler sektörü etkili olduğu görülmektedir. Enerji sektöründe ise belge sayısı bazında artışa karşın öngörülen sabit yatırım tutarı ile istihdam bazında önemli azalış gözlenmiştir. 2013 yılı ilk çeyreğinde belge başına düşen istihdam 22 iken, 2014 yılında bu rakam 34’e, belge başına düşen yatırım tutarının 12,7 milyon [‘den 20,7 milyon [’ye ulaştığı görülmektedir.

Yatırım Teşvik Belgelerinin Sektörel Dağılımı Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

Sabit Yatırım (Milyon [)

Belge Adedi

Türkiye

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Madencilik

2.488

530

2.393

1.200

İmalat

810

627

8.260

6.149

24.492

16.543

Enerji

7.976

4.888

995

891

Hizmetler

358

305

4.976

5.522

15.829

17.197

1.303

1.025

23.700

17.089

43.709

35.831

Toplam Enerji Mersin

2014 Ocak-Mart

İstihdam

Hizmetler

177

321

İmalat

322

233

320

Madencilik

Toplam

242

413

420

674

ekon@mtso.org.tr

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

2014 yılı ilk çeyreğinde Mersin ilinde destek verilen yatırım teşvik belgeli proje sayısının 11 adeti bölgesel yatırım, 9 adeti genel yatırım mahiyetine sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 1,2 milyar [’lik sabit yatırım tutarının %21’i bölgesel yatırım, %79’u genel yatırımlar oluşturmaktadır.

2014 Ocak-Mart Dönemi Yatırım Teşvik Belgelerinin Destek Sınıfına Göre Dağılımı Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

Türkiye

Mersin

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon [)

İstihdam (kişi)

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon [)

İstihdam (kişi)

606

8.181

24.633

396

813

905

413

7.979

10.193

327

278

117

100

1.025

17.090

35.831

413

674

Bölgesel Yatırımlar Büyük Ölçekli Yatırımlar Genel Yatırımlar Stratejik Yatırımlar Toplam

2014 Ocak-Mart Dönemi Belge Adedine Göre Bölgesel Teşviklerin Dağılımı Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

6. Bölge %20

1. Bölge %26

5. Bölge %10 4. Bölge %12

2. Bölge %16

3. Bölge %16

2014 Ocak-Mart Dönemi Sabit Yatırım Tutarına Göre Bölgesel Teşviklerin Dağılımı Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

5. Bölge %7

4. Bölge %5

6. Bölge %5

1. Bölge %24 3. Bölge %37

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

2. Bölge %22

www.mtso.org.tr

2014 Ocak-Mart dönemi bölgesel yatırım teşvik istatistikleri gelişmelere bakıldığında; İlimizin de içinde yer aldığı 3. bölgede Türkiye geneli kapsamında düzenlenen bölgesel teşvikli yatırımlarda belge sayısına göre %16’lık; öngörülen sabit yatırım tutarına göre ise %37’lik paya sahip olduğu gözlenmiştir. Bölgesel yatırımların öngörülen sabit yatırım tutarı kapsamında en fazla yoğunlaştığı bölge olarak 3. bölgenin öne çıktığı görülmektedir.

ULAŞTIRMA BİLGİLERİ Motorlu Kara Taşıtları Sayısı* Kaynak: TÜİK

Dönem

Otomobil ¹

Minibüs

Otobüs

Kamyonet ¹

Kamyon ²

Motosiklet

Diğer ³

Toplam

2013 Şubat

184.659

6.853

5.473

77.025

26.501

134.681

29.972

465.164

2014 Şubat

200.967

7.166

5.336

80.805

27.732

136.877

30.747

489.630

*: Motorsuz (römork ve yarı römork) kara taşıtları hariçtir. 1: Arazi taşıtları dahildir. 2: Ağır tonajlı yük taşıtlarını da kapsar.(Çekici, Damperli Kamyon, Tanker, Çöp Kamyonu vb.) 3: Özel amaçlı taşıtlar ve traktörleri kapsar.

2014 yılının Şubat ayı sonu itibariyle Mersin ilindeki motorlu kara taşıtlarının sayısı 489.630’a ulaşmıştır. İlimiz Türkiye genelinde motorlu kara taşıtları sayısına göre %2,5’lik payla yedinci sıradadır. 2014 yılı Ocak-Şubat döneminde Mersin ilinde toplam 4.376 adet aracın trafiğe kaydı yapılmıştır. Hem Şubat ayında aylık bazda, hem de yılın ilk iki ayında Türkiye geneli ile Mersin’de trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısında geçen yıla göre azalış gözlenmiştir. Söz konusu dönemler için Mersin’de kaydı yapılan taşıt sayısındaki azalışın Türkiye geneline kıyasla daha sınırlı kaldığı görülmektedir. 2014 yılı Ocak-Şubat döneminde Türkiye genelinde trafiğe kaydı yapılan araçların illere göre yoğunluk sıralamasında Mersin, %2,5’lik payla yedinci sırada yer almaktadır.

Trafiğe Kaydı Yapılan Taşıt Sayısı Kaynak: TÜİK

Şubat

Ocak-Şubat

2013

2014

Değişim (%)

2013

2014

Değişim (%)

Türkiye

60.680

52.240

-%14

183.699

176.531

-%4

Mersin

1.331

1.231

-%8

4.442

4.376

-%1

Mersin’de Araç Satışlarının Türlerine Göre Dağılımı Kaynak: MODER

Araç Türü

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Değişim (%)

Ağır Ticari Araç

301

316

Hafif Ticari Araç

789

494

-%37

Binek Araç

2.147

1.904

-%11

Toplam

3.237

2.714

-%16

Mersin Otomobil Yetkili Satıcıları Derneği’nden edinilen bilgilere göre; Mersin’de 2014 yılı Ocak-Mart döneminde hafif ticari araç ve binek araç satışlarındaki azalışın etkisiyle araç satışları geçen yılın aynı dönemine göre %16 azalarak 2.714’e gerilemiştir. Söz konusu gelişme ÖTV oranlarındaki artış ile döviz kurlarındaki yükseliş eğiliminin araç satışlarına olumsuz yansıması olarak değerlendirilebilinir. Yılın ilk çeyreğinde araç satışlarındaki gelişmeler; 2014 yılı Ocak ayından itibaren taşıt kredisi faiz oranlarındaki yükseliş eğiliminin etkisiyle İlimiz taşıt kredi hacmindeki geçen yılın ilk çeyreğine göre gözlenen daralma ile paralellik göstermektedir. Mersin’de satılan araç sayısındaki gelişmelere aylık bazda bakıldığında; yılın ilk çeyreğinde araç satışlarının geçen yılın altında bir seyir izlediği gözlenmiştir. 2014 yılı Mart ayında satılan araç sayısı geçen yılın aynı ayına göre %20’lik azalışla 1.113’e gerilemiştir.

ekon@mtso.org.tr

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

Aylar İtibariyle Mersin’de Satılan Araç Sayısı Kaynak: MODER

3.500 3.000 Adet

2.500 2.000

2013

1.500

2014

1.000 500

k Ar alı

Ka sım

Ek im

Ey lül

Ağ us to s

mu z

Te m

zir a Ha

Ma yıs

sa n Ni

rt Ma

Şu ba t

İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ Ocak-Mart 2012-2014 döneminde İlimiz işgücü göstergeleri incelendiğinde; 2013 Ocak-Mart döneminde açık işler, işe yerleştirmeler, işe başvurularda önceki yılın aynı dönemine göre artışın; 2014 Ocak-Mart döneminde yerini azalışa bıraktığı; işsizlik ödeneğine başvurularda ise geçen yılki artışın 2014 yılında hız kestiği gözlenmiştir. Açık işlerdeki azalışın beraberinde işe yerleştirmelerdeki azalışı da getirdiği; yılın ilk üç ayında geçen yıla kıyasla işgücü piyasasında daralma olduğu gözlenmiştir. Aylık bazda İlimiz işgücü piyasalarındaki gelişmeler incelendiğinde; yılın ilk çeyreğinde işsizlik ödeneğine başvuruların geçen yılın üzerinde, işe başvuruların ise altında seyir izlediği; açık işlerde yılın ilk iki ayındaki azalışın Mart ayında yerini artışa bıraktığı; işe yerleştirmelerde Ocak ayı haricinde Şubat ve Mart aylarında azalış olduğu gözlenmiştir. İŞKUR göstergeleri incelendiğinde; İlimizde Mart ayı sonu itibariyle 2013 yılında ortalama aylık her 100 iş başvurusundan 21’i işe yerleştirilirken; 2014 yılında bu oran 30’dur. 2014 yılı Ocak-Mart döneminde Mersin’de 36 adet Toplum Yararına Program kapsamında 3.162 katılımcı istihdam edilmiştir. Söz konusu dönemde Mersin, Türkiye genelinde söz konusu program sayısına göre beşinci; katılımcı sayısına göre ise iller arasında birinci sırada yer almaktadır. Türkiye 2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Açık İşler

274.583

Başvurular

Mersin Değişim (%)

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

13/12 Ocak-Mart

14/13 Ocak-Mart

378.544

%64

%38

5.441

704.751

541.114

%79

-%23

İşe Yerleştirmeler

176.833

175.098

%48

İşsizlik Ödeneğine Başvuru

199.821

211.286

%42

Değişim (%) 13/12 Ocak-Mart

14/13 Ocak-Mart

4.888

%44

-%10

17.843

11.404

%95

-%36

-%1

3.691

3.428

%26

-%7

2.601

3.469

%45

%33

Kaynak: Türkiye İş Kurumu

Mersin İli İşgücü Piyasasındaki Gelişmelerin Aylara Göre Dağılımı Kaynak: Türkiye İş Kurumu

8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000

Açık İşler

İşe Başvurular

rt Ma

ba t Şu

01 4 k2

Ar alı k

ım Ka s

Oc a

İşe Yerleştirmeler

ekon@mtso.org.tr

Ek im

l Ey lü

sto s Ağ u

uz Te mm

zir an Ha

Ma yıs

n Ni sa

rt Ma

ba t Şu

20 13

İşsizlik Ödeneğine Başvurular

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I

SOSYAL GÜVENLİK ÇALIŞMALARI Sosyal Güvenlik Kurumuna Kayıtlı İşyeri ve İstihdam Göstergeleri Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

Değişim (%)

2013 Ocak

2014 Ocak

Türkiye

1.522.258

1.594.264

%6,6

%4,7

Mersin

30.623

31.956

%5,1

%4,4

12/13 Ocak

13/14 Ocak

İşyeri Sayısı*

Sigortalı Ücretli Çalışan Sayısı** Türkiye

11.818.115

12.447.958

%7,9

%5,3

Mersin

198.981

208.058

%9,0

%4,6

Türkiye

17.449.818

18.007.796

%5,4

%3,2

Mersin

337.439

342.510

%5,0

%1,5

Kayıtlı İstihdam Sayısı

*: 4/a kapsamındaki işyeri sayılarını içermektedir. **:4/a kapsamındaki zorunlu sigortalı sayılarını içermektedir.

Sosyal Güvenlik Kurumu’na kayıtlı işyeri ve istihdam ile ilgili gelişmeler incelendiğinde; Türkiye genelinde Ocak 2013-2014 döneminde kayıtlı işyeri sayısı 72.006 artarak Ocak 2014 sonu itibariyle 1.594.264’e ulaşmıştır. Türkiye genelinde kayıtlı işyeri sayısındaki 12 aylık dönemdeki artış %4,7 olurken, söz konusu oran bir önceki yıl için %6,6 seviyesindedir. İlimizde ise Ocak 2013-2014 döneminde kayıtlı işyeri sayısı 1.333 artarak Ocak 2014 sonu itibariyle 31.956’ya yükselmiştir. 12 aylık dönemdeki artış bir önceki sene %5,1 iken, Ocak 2014 döneminde %4,4 ile sınırlı kalmıştır. Türkiye genelinde olduğu gibi İlimizde de kayıtlı işyeri sayısında artış hızının yavaşladığı gözlenmektedir. Türkiye genelinde Ocak 2013-2014 dönemi arasında 557.978 kişiyi bulan kayıtlı istihdam Ocak 2014 dönemi itibariyle 18.007.796 kişiye ulaşmıştır. 12 aylık dönemde bir önceki yılda kayıtlı istihdamdaki artış %5,4 iken 2014 yılı ilk ayında %3,2 olarak gerçekleşmiştir. Mersin’de ise Ocak 2013-2014 döneminde 5.071 kişi artarak Ocak 2014 sonu itibariyle kayıtlı istihdam 342.510 kişiye ulaşmıştır. 12 aylık dönem için kayıtlı istihdamdaki artış oranı önceki yıl %5,0 iken Ocak 2014 dönemi için %1,5 seviyesinde kalmıştır. Kayıtlı istihdam artışında ağırlıklı olarak sigortalı ücretli (4/a) sayısındaki artışın etkili olduğu görülmektedir. Ocak 2014 itibariyle İl bazında kayıtlı istihdamın dağılımında toplam istihdamın %59’unu oluşturan ilk on il arasında Mersin İlinin; %1,9’luk pay ile 10. sırada yer aldığı görülmektedir. Ocak 2013-2014 döneminde Türkiye genelinde kayıtlı ücretli istihdam 629.843 kişi artarak 12.447.958’e ulaşmıştır. Kayıtlı ücretli istihdamındaki artış bir önceki 12 aylık dönemde %7,9 iken; bu yıl %5,3 seviyesindedir. İlimizde ise söz konusu 12 aylık dönemdeki kayıtlı ücretli sayısı 9.077 kişi artarak Ocak 2014 itibariyle 208.058 düzeyindedir. Bir önceki yılı kapsayan 12 aylık dönemde kayıtlı ücretli artışı %9,0 iken içinde bulunduğumuz 12 aylık dönemde artış %4,6’dır.

2014 Yılı Ocak Ayı Kayıtlı İstihdamın İl Düzeyinde Dağılımı Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

İstanbul %25 Ankara %9 Diğer İller %41

İzmir %6 Bursa %4

Mersin %2

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

Gaziantep %2

O D A S I

Adana %2

Konya %2

www.mtso.org.tr

Kocaeli %3

Antalya %4

KONUT Türkiye ve Mersin’de Konut Satışlarının Dağılımı Kaynak: TÜİK

Türkiye

Mersin

Değişim

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

2013 Ocak-Mart

2014 Ocak-Mart

Türkiye

Mersin

İpotekli Satışlar¹

115.540

80.570

3.220

2.140

-%30

-%34

İlk Satış³

50.065

36.517

1.272

806

-%27

-%37

İkinci El Satış4

65.475

44.053

1.948

1.334

-%33

-%32

Diğer Satışlar²

158.379

177.283

4.387

4.527

%12

71.671

83.695

1.740

1.873

%17

İkinci El Satış

86.708

93.588

2.647

2.654

%0,3

Toplam

273.919

257.853

7.607

6.667

-%6

-%12

İlk Satış³ 4

1: İpotekli satış, borçlanarak satın alınan konutun kredi teminatını oluşturmak için, yine aynı konutun teminat olarak gösterilmesidir. 2: Diğer konut satışları ipotekli konut satışı dışında kalan satış türlerini kapsamaktadır. 3: İlk satış, konut üretici bir firma veya kişi tarafından; bu firma veya kişi ile kat karşılığı anlaşma yapıp arsa karşılığında konut alan kişiler tarafından bir konutun ilk defa satılmasıdır. 4: İkinci el satış, ilk satıştan ev alan kişinin bu konutu tekrar başka bir kişiye satmasıdır.

Konut satış istatistikleri incelendiğinde; 2014 yılı Mart ayında Türkiye genelinde satılan konut sayısının geçen yılın aynı ayına göre %11 azalarak 87.617’ye; Mersin’de ise %18 azalarak 2.247’ye gerilediği gözlenmiştir. Türkiye genelinde Mart 2014’te ipotekli satışlar; Mersin’de ise diğer satışlardaki gerileme toplam konut satış sayılarındaki azalışta etkili olmuştur. 2014 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye genelinde satılan konut sayısının geçen yıla göre %6 azalarak 257.853’e; Mersin’de ise %12 azalarak 6.667’ye gerilediği gözlenmiştir. Söz konusu gelişmede; yerel seçimler, konut kredisi faiz oranlarında gözlenen hızlı artış, döviz kurlarındaki yükseliş, KDV oranı avantajının sona ermesi gibi faktörlerin etkili olabileceği söylenebilir. Yılın ilk çeyreğinde Mersin’de konut satışlarındaki azalışın; Türkiye genelinin üzerinde gerçekleştiği görülmektedir. Yılın ilk üç ayında hem Türkiye geneli hem de Mersin’de konut satışlarında azalışta ipotekli satışlardaki gerileme etkili olmuştur. Ocak-Mart 2014’de hem Türkiye geneli hem de Mersin’de diğer satışlarda ise geçen yıla göre artış kaydedilmiştir. İlimiz Türkiye genelinde satılan toplam konut sayısına göre 2013 yılı ilk çeyreğinde %2,8’lik payla 6. sırada yer alırken; 2014 yılı aynı döneminde %2,7’lik payla 7. sıraya gerilemiştir.

2014 Ocak-Mart Dönemi Konut Satışlarının İl Düzeyinde Dağılımı Kaynak: TÜİK

İstanbul %20

Diğer İller %39

Ankara %12

İzmir %6

Kayseri %2 Kocaeli %2

Tekirdağ %3

Mersin %3

Konya %3

Bursa %4

Antalya %6

Söz konusu dönemde İlimizde yabancılara yapılan konut satış sayısı ise geçen yıla göre %85’lik artışla 178 adet olarak gerçekleşmiştir. Türkiye genelinde yabancılara yapılan konut satışına göre iller içerisinde geçen yılın Ocak-Mart döneminde %3,7’lik payla 5. sıradaki yer alırken; 2014 yılında %4,9’luk payla 6.sırada yer almaktadır.

M E R S İ N

T İ C A R E T

V E

S A N A Y İ

O D A S I