VOL 42.1
JANUARIE • FEBRUARIE 2024
Landbou se waarde in uitvoer
LANDBOUERS VEREER Drones in food security
Crop Protection Keep Growing
FUNGICIDES HERBICIDES INSECTICIDES
Corteva Crop Protection brings farmers an unmatched set of tools to equip them to do what they do, better. Our innovative Crop Protection portfolio offers solutions for pests, diseases, and weeds on multiple crops, with different chemical modes of action, and with sustainable innovation criteria. We can advise which crop protection products work best together, and how and where to apply crop protection in the field. Together, we will grow progress for agriculture and society, enriching the lives of those who produce and those who consume for generations to come.
Visit Our Website For More Information
OUR CROP PROTECTION PRODUCTS ARE AT THE HEART OF AGRICULTURE FOR MORE INFORMATION CONTACT THE REGISTRATION HOLDER: Corteva Agriscience RSA (Pty) Ltd · Reg. No. 1997/003030/07 • Paarl +27 (0) 21 003 8259 • Centurion +27 (0) 12 683 5700 • 2nd Floor, Building A, Lakefield Office Park, 272 West Avenue, Centurion, 0157, Gauteng, Republic of South Africa.
Visit us at corteva.co.za
VOL 42-1
JANUARIE • FEBRUARIE 2024
REEDS 42 JAAR DIE ONAFHANKLIKE SPESIALIS-TYDSKRIF VIR DIE KLEINGRAANBEDRYF
VOORBLAD ‘n Koringoes van 2 151 625 ton word verwag, 41 625 ton meer as in die vorige seisoen. Reën het ongelukkig veroorsaak dat die garsoes se gehalte benadeel is.
5 Bedrywe laat vaar pogings om een
bedryfsforum te vorm 06 Brics kan SA landbou bevoordeel 06 Inspeksiediens is oorbodig en verhoog
koste 7 Landbou se uitvoer is waardevoller vir
Koringfokus / Wheat Focus verskyn ses keer per jaar en word in samewerking met die koringbedryf saamgestel, wat insluit: LNR-Kleingraan; SA Graaninligtingsdiens & SA Graanlaboratorium. Gratis beskikbaar aan bona fide-kleingraanprodusente
Uitgewer en eienaar Adres vir redaksionele kopie, advertensies en intekenare: Mediakom Posbus 20250 Noordbrug 2552 Tel: 018 293 0622 E-pos: info@mediakom.co.za www.mediacomcc.co.za REDAKTEUR: Willie Louw ADVERTENSIES: Jana Greenall 011 476 3702 / 082 780 9914 UITLEG: Mercia Venter - studio.chatnoir@gmail.com KOPIEREG EN STANDPUNTE © Kopiereg / Copyright: Ingevolge Artikel 12(7) van die Wet op Outeursreg Nr 98 van 1978 en enige wysigings word alle regte voorbehou. Standpunte en aansprake in advertensies en artikels word nie noodwendig deur Mediacom Bk en enige medewerkers / deelnemende instansies onderskryf nie. Regstellings word net oorweeg indien ‘n tipografiese fout die bemarkingswaarde van ‘n advertensie/promosie verminder.
JANUARY • FEBRUARY 2024
SA as voertuie en minerale 9 Akkurate toetse en maatstawwe hou die Graanlaboratorium op die voorvoet 10 Landbouskrywers vereer rolspelers en joernaliste 11 Malanseuns blom in hul kwekery 11 Wenboer wil meer boerderysake self beheer 12 Food safety testing capabilities in Africa could hamper free trade 12 Snippets from Agbiz Grain Quarterly newsletter 14 Suid-Afrika se landbou-uitdagings: “Ons benodig ‘n nuwe bril” 16 Revolutionising weed control with a power trio against weeds 18 Regstelling van foto’s 19 Kyk weer … Nampo Oesdag op Bredasdorp 26 Drones in food security: Frameworks and stewardship important 30 WinField United SA renews partnership with university 30 Landboumasjinerie se kleinhandel verkope
SAAD EN GROND
10-11 Presteerders
22 Grond en kos
14 Kyk deur nuwe bril
20 Smoor saailingverwelking in die kiem 22 Kos begin by grond 28 Producers can influence the availability
of new and improved plant varieties
MARK-INFO 4 Minder moutgars maar koringoes bly
belowend 18 SAGIS: Market information
19 Meer van Nampo Kaap
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS 3
NOK OESSKATTING
Minder moutgars maar koringoes bly belowend Danksy gunstige weer, produsente se produksiemetodes en goeie koringkultivars is 2023 se verwagte koringoes van 2,152 miljoen ton heelwat meer as die tienjaar-gemiddeld van 1,80 miljoen ton. Dit is ook 41 625 ton meer koring as wat in die vorige seisoen gelewer is.
R
eën in September en Oktober 2023 in die Wes-Kaap het wintergraan se opbrengs en gehalte negatief beïnvloed,
Tabel 1. Oppervlakte- en vyfde produksieskatting van wintergewasse op 19 Desember 2023 vir die 2023-produksieseisoen.
GEWAS
Opp beplant 2023 Ha
Opp beplant 2022 Ha
5de skatting 2023 Ton
Finale oes 2022 Ton
Koring
537 950
566 800
2 151 625
2 110 000
Gars
107 600
101 000
360 220
302 000
Kanola
131 200
123 510
237 450
210 000
Hawer
27 500
27 000
36 200
27 550
Soetlupiene
16 000
21 000
16 800
15 750 Bron: NOK.
Tabel 2. Oppervlakte- en vyfde produksieskatting van koring per provinsie op 19 Desember 2023 vir die 2023-produksieseisoen.
Provinsie
Opp beplant Ha 2023
Opp beplant Ha 2022
5de skatting Ton 2023
Finale oes Ton 2022
Wes-Kaap
365 000
360 000
1 131 500
918 000
Noord-Kaap
40 000
47 000
310 000
338 500
Vrystaat
72 000
96 000
309 600
436 800
Oos-Kaap
6 300
6 000
40 950
40 200
KwaZulu-Natal
8 500
9 200
56 950
60 730
Mpumalanga
4 200
4 000
28 560
27 600
Limpopo
30 000
29 000
199 500
187 000
Gauteng
950
1 100
6 365
7 370
Noordwes
11 000
14 500
68 200
93 800
Totaal
537 950
566 800
2 151 625
2 110 000 Bron: NOK.
4
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
maar nogtans word die grootste kanola-oes vir die vierde agtereenvolgende seisoen verwag. Volgens die nasionale oesskattingskomitee (NOK) se vyfde skatting vir wintergewasse op 19 Desember 2023 word ‘n ko ringoes van 2 151 625 ton verwag, ‘n garsoes van 360 220 ton en ‘n kanola-oes van 237 450 ton. Vir hawer is die produksieskatting 36 200 ton en by soet lupine 16 800 ton. Koring en gars wat platgeval of platgewaai is, gebarste pitte by gars wat lei tot minder gars met moutgraad en onkruidbestryding wat nie betyds gedoen kon word nie was sommige van die probleme wat produsente in die Wes-Kaap ervaar het. Hoewel gars se opbrengs goed was, het gebarste pitte weens reën veroorsaak dat dit nie aan standaarde vir vermouting voldoen nie. Vir produsente is dit ‘n finansiële verlies indien gars van moutgraad na voergraad afgegradeer word. Kanola is die vierde agtereenvolgende seisoen ‘n uitblinker en kon nog hoër hoogtes bereik het as voldoende saad betyds beskikbaar was. Groter aanplantings en goeie opbrengs bied nie net ‘n voordeel vir die Wes-Kaap se wintergraanprodusente
Figuur 1. Koringproduksie 2014 - 2023.
Bron: NOK.
JANUARIE • FEBRUARIE 2024
KORINGFORUM 2023
Bedrywe laat vaar pogings om een bedryfsforum te vorm Jarelange posings om een forum tot stand te bring vir die afsonderlike forums van mielies, koring, sorghum en oliesaadgewasse is voorlopig van die baan totdat ‘n nuwe voorstel vorendag kom en ondersoek kan word.
B
y die afgelope Koringforum het Wessel Lemmer, hoofbestuurder van Agbiz Grain, gerapporteer dat die huidige konsepvoorstel vir een forum laat vaar en ‘n ander benadering gevolg gaan word. Die instelling van ‘n gesamentlike forum is oorweeg omdat dit oorvleuelende sake kan uitskakel en koste kon verminder. Die Koringforum word deur vrywillige heffings aan die Wintergraanbedryfstrust befonds, wie se begroting onder druk is. Onder die motiverings vir die skepping van ‘n enkele forum was dat besprekingspunte deur die forums se bestuurkomitees dupliserend is. Hulle oorwegings stem ooreen en dieselfde individue en organisasies is betrokke. ‘n Gesamentlike forum
kan onderhandelings versterk en kapasiteit en kundigheid saamvoeg. Dit sal ‘n verenigde bedryf verteenwoordig en die bestuur van verhoudings met die landboubemarkingsraad en regering vergemaklik, veral met departemente wat by landbou, handel en internasionale administrasie betrokke is. Die subkomitee van die Koringforum wat die eenwording ondersoek het, het in 2022 ‘n struktuur oorweeg met ‘n voorsitter, uitvoerende hoof en sekretariaat. Die komitee het egter toe reeds voorsien dat ‘n gepaardgaande begroting en fondse problematies sou wees. Beskikbare fondse was onder druk omdat die Wintergraanbedryfstrust met vrywillige heffings funksioneer.
Minder moutgars maar koringoes bly belowend VAN BLADSY 4 lewer die Wes-Kaap 53% van die totale koringoes, die NoordKaap 14% en die Vrystaat ook 14%. Die Wes-Kaap se aanplantings en produksie is meer as in die vorige seisoen, maar in die Vrystaat en Noord-Kaap is minder koring geplant en die produksie is ook minder. As toestande gunstig bly kan die verwagte oes van 2,152 miljoen ton meebring dat Suid-Afrika sowat 1,6 miljoen ton koring vir sy plaaslike vraag moet invoer. Dit is effens minder as die vorige seisoen se 1,7 miljoen ton ingevoerde koring. Figuur 2. Garsproduksie 2014 - 2023.
Figuur 3. Kanolaproduksie 2014 - 2023.
Bron: NOK.
Bron: NOK.
in wisselbou nie. As ‘n netto-invoerder van plantaardige olie kan kanola-olie Suid-Afrikaners se behoefte verlig en dit bied ‘n groot potensiaal vir toekomstige verbouing en verwerking. Wat die produksie van wintergraan in provinsies betref, JANUARY • FEBRUARY 2024
Ander gewasse Die produksieskatting vir gars is 360 220 ton wat van 107 600 ha se aanplantings afkomstig is. Die verwagte opbrengs is 3,35 t/ha. Aanplantings was 6 600 ha minder as in die vorige seisoen. Kanola se verwagte rekordoes beloop 237 450 ton. Dit is 27 450 ton meer as in die vorige seisoen, wat ook ‘n rekord was. Die verwagte opbreng is 1,81 t/ha. Die verwagte haweroes is 36 200 ton van 27 500 ha se aanplantings af. Dit is ‘n toename in aanplantings én in produksie sedert die vorige seisoen. Die verwagte opbrengs is 1,32 t/ha. Hoewel 5 000 ha minder soetlupine geplant is, word ‘n veel beter opbrengs van 1,05 t/ha verwag en die oes beloop 16 800 ton. Die NOK se sesde produksieskatting vir wintergewasse vir 2023 word 30 Januarie 2024 vrygestel. Meer inligting is op SAGIS se webtuiste beskikbaar by www.sagis.org.za onder die opskrif ‘non-SAGIS info’ - crop estimates. KORINGFOKUS WHEAT FOCUS 5
Brics kan SA landbou bevoordeel I
n die Brics-lande is landbou ‘n florerende bedryf en Suid-Afrika se teenwoordigheid in hierdie geledere is ‘n belangrike groei geleentheid. Handel met hierdie lande sal bykomend wees tot Suid-Afrika se huidige handelsbande en sal nie ander handels geleenthede vervang nie, sê Wandile Sihlobo, hoofekonoom van die landbousakekamer Agbiz. Tydens ‘n mediabyeenkoms by Agbiz het Sihlobo gesê die ses lande wat van Januarie 2024 by die huidige vyf Brics-lande gevoeg word, naamlik Egipte, Ethiopië, Iran, Saoedi Arabië, die Verenigde Arabiese Emirate en moontlik Argentinië, skep ‘n reeks geleenthede vir Suid-Afrikaanse landbou.
Lande soos Brasilië, Suid-Afrika en Rusland voer hul oorskot landbouprodukte uit terwyl lande soos China en Indië sulke produkte moet invoer. Tot dusver het Suid-Afrika se handel met Brics-lande egter nie goeie resultate gelewer nie. Onder die Brics-lande is gedeelde kennis van landboutegno logie ’n voordeel, sê Sihlobo. Dit is ‘n dryfkrag vir produktiwiteit en skep sakegeleenthede. Sihlobo sê hoewel Suid-Afrika se ekonomiese groei teleur stellend bly, is plaaslike landbou se groei en bydrae tot die bruto binnelandse produk baie goed, onder meer danksy die toepas sing van wetenskap en weens uitvoerverdienste.
Inspeksiediens is oorbodig en verhoog koste D
ie Wet op Landbouprodukstandaarde (Wet 119 van 1990) fasiliteer die handel van produkte en nie voedselveiligheid nie. Handel geskied volgens die kommoditeit se grade waaraan prys gekoppel is en in die voorsieningsketting word hierdie grade drie keer gekontroleer. Dit is gevolglik nie nodig dat sowat R18 miljoen bestee word om die kommoditeite se gehalte te inspekteer nie, sê Wessel Lemmer, hoofbestuurder van die landbousakekamer Agbiz se graanafdeling. Hy het tydens ‘n mediabyeenkoms verduidelik hoekom Agbiz Grain en die bedryf nie die departement van landbou, grondhervorming en landelike ontwikkeling se beoogde in speksiediens kan ondersteun nie. Na die bekendmaking van die departement se planne om ‘n inspeksiediens met hulle gevolmatigde in te stel, het die onderskeie graanforums daarteen gewaarsku. Die departement het egter die graanforums se beswaar geïgnoreer en voortgegaan. Lemmer sê graan word tydens inname by opbergers vir gradering gekontroleer. Wanneer die graan uit opberging geneem word, word dit weer gekontroleer om te verseker dat die graad behoue gebly het. Wanneer dit aan ‘n verwerker gelewer word, word die graad daarvan vir die derde keer gekontroleer. Die inspeksiediens se toenemende regulatoriese las en gepaardgaande koste op die graanwaardeketting en eindverbruiker is nooit deur die departement en sy gevolgmagtigdes beoordeel nie. Die departement, sy gevolgmagtigde en die verskillende sektore wat betrokke is, vertolk die Wet op verskillend. Leaf Inspection Services is in Junie 2016 deur die departement aangestel om volgens die Wet op Land-
bouprodukstandaarde inspeksies op graan en oliesade uit te voer. Volgens dié Wet moet graan, oliesade en graanporodukte wat in Suid-Afrika verkoop word, geïnspekteer word. Die landboubedrywe het sedert die aanstelling van Leaf besware gehad oor die eensydige prosedure wat die departement van landbou, grondhervorming en landelike ontwikkeling gevolg het. Behalwe vir die uitwysing van onhaalbare in speksieprosedures, is die koste en finansiële las vir die bedrywe kommerwekkend. Die bedrywe meen die inspeksiediens is dupliserend omdat wetlike regulasies reeds nagekom word en vrywillige selfregu lering sonder bykomende koste plaasvind. Selfregulering in die gradering van grane en oliesade is reeds ná deregulering tot ’n wetlike vlak verhef. Vir die graanbedryf kan die voortsetting van die proses boonop regskoste meebring omdat die bedryf met regsme nings sekerheid oor sommige sake moet kry. Dit is volgens Lemmer onnodige regskoste.
Personeel van die landbousakekamer Agbiz wat joernaliste tydens ‘n mediabyeenkoms omtrent aktuele sake ingelig het: Temba Msiza (kommunikasiebeampte), Wandile Sihlobo (voor) (hoofekonoom), Wessel Lemmer (hoofbestuurder Agbiz Grain), dr Theo Boshoff (uitvoerende hoof) en Wolfe Braude (bestuurder Agbiz Fruit).
6
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
JANUARIE • FEBRUARIE 2024
Landbou se uitvoer is waardevoller vir SA as voertuie en minerale Statistiek wat aantoon dat die waarde van landbou-uitvoer meer is as die waarde van uitgevoerde ystererts en minerale soos chroom en mangaan en selfs meer as voertuie se waarde, was ‘n verrassing, sê Wolfe Braude van die landbousakekamer Agbiz. Ondanks hierdie getalle was landbou aanvanklik uitgesluit van die krisiskomitee van nasionale logistiek.
A
gbiz kon daarin slaag om landbou en die hawens van die Wes- en Oos-Kaap by die krisiskomitee se werk te betrek, het Braude tydens ‘n mediabyeenkoms by Agbiz gesê. Hy staan aan die hoof van Agbiz se vrugtesake. Die waarde van vrugte se uitvoer is sowat 35% van uitgevoerde landbouprodukte, met sitrus, druiwe, appels, pere en avokado’s boaan hierdie lys. Meer as een derde van vrugte word van die Kaapstadse hawe af uitgevoer. Die statistiek beklemtoon volgens Braude hoe belangrik dit is om die beduidende stil stem van landbou te hoor wanneer oplossings gesoek word vir die land se logistieke probleme. Danksy Agbiz se versoeke is landbou en hawens van die westelike korridor, wat die Wesen Oos-Kaap insluit, by die krisiskomitee en beleidsformulering ingesluit. Hy is hoopvol dat positiewe resultate uit die krisiskomitee se werk gaan volg. Die komitee bied ‘n uitstekende geleentheid aan vir herstel en gestruktureerde vooruitgang. Transnet doen nou soveel as moontlik om onderdele vir herstelwerk te kry en hulle toerusting gereed en beskikbaar te hê. Behalwe vir miljoene rand se verlies wat druiwe en sagte vrugte in die 2021/22-seisoen weens probleme by die Kaapstadse hawe gely het, het dit ook Suid-Afrika se reputasie en markaandeel benadeel. Namibië het die geleentheid benut om spesiale geriewe vir druiweuitvoer in Walvisbaai se hawe te skep, maar dit veroorsaak bykomende koste van R24 000 per vrag vir vervoer daarheen. Skeepsrederye met groter vaartuie JANUARY • FEBRUARY 2024
het hulle roetes weens die vertragings aangepas en laai eerder vrugte in Mauritius op waarheen kleiner vaartuie die Suid-Afrikaanse vrugte moet neem.
Wêreldhandel Braude verwag nie ‘n verandering wanneer Amerika in Januarie 2025 sy wet hersien van lande wat bevoordeel word volgens hulle wet op groei en geleent hede (Agoa) nie. Daarvolgens geniet Suid-Afrika en ander ontwikkelende lande tariefvoordele met uitvoer. In Suid-Afrika se geval hou dit voordele in vir onder meer voertuigvervaardigers en voedselprodukte, insluitende landbouprodukte. Hy is egter bekommerd omdat SuidAfrika nie die volle potensiaal wat Agoa bied benut nie. Hoewel daar altyd ‘n risiko bestaan dat Suid-Afrika sy toegang tot Agoa kan verloor, kan dit onveranderd bly indien die regering politieke bestendigheid het. In Suid-Afrika se handel met die Europese Unie (EU) is verskeie sake nog hangende, soos vereistes wat die EU stel ingevolge hulle regulasies in omgewings bewaring en koolstofvrystelling. Ná die sitrusbedryf se probleme weens die EU se beperkings oor die valskodlingmot het Suid-Afrika nog nie sy dispuut met die Wêreldhandelsorganisasie (WHO) opgevolg nie. Die sitrusbedryf het nou ‘n tweede dispuut by die WHO versoek oor die EU beperkings opgelê het weens sitrusswartvlek. Lede van die Suid-Afrikaanse doeane-unie se tariefaansoek is by die voorgenome Afrika-vryhandelsooreenkoms (AfCFTA) ingedien en dié onder-
handelinge verloop volgens Braude goed. Danksy Agbiz en Fruit SA word landbouprodukte by die ooreenkoms ingesluit. Suid-Afrika kan teen die middel van 2024 as lid by die ooreenkoms ingesluit word en daaraan deelneem. Onderhandelings vind by nog ‘n vryhandelsgroep in Afrika plaas, die drieledige TFTA wat ekonomiese groepering van Oos- en Suidelike Afrika en die Suider-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenskap insluit. Handel in hierdie groep word in 2024 verwag.
Potensiaal in Brics Danksy Agbiz se pogings het administrasie om handel tussen Brics se ledelande te bevoordeel ‘n hupstoot gekry en kan omslagtige rompslomp waarskynlik verminder word. Dit kan selfs veroorsaak dat die tydperk om uitvoerprotokol na te kom met etlike jare verkort word, sê Braude. Braude het verduidelik hoe landbousake ‘n rol gespeel het tydens die Bricslande se beraad in Suid-Afrika. Een van die sake wat die Suid-Afrikaanse werkgroep na die ledelande se gesamentlike sakelys vir landbou geneem het, was aansoeke vir uitvoerlande se sanitêre en fitosanitêre vereistes. Suid-Afrika se versoek is dat aansoeke vir verskillende vrugte gesament lik ingedien en beoordeel moet word, in plek van die huidige stelsel waar elke aansoek afsonderlik ingedien en behandel word en soms ‘n dekade lank duur om af te handel. Die voorstel word in 2024 verder behandel in tegniese vergaderings en kan die wagtyd met vier tot ses jaar verkort. KORINGFOKUS WHEAT FOCUS 7
SAGL JAARVERGADERING
Akkurate toetse en maatstawwe hou die Graanlaboratorium op die voorvoet Weens regulasies wat voortdurend verander speel die Suider-Afrikaanse Graanlaboratorium (SAGL) se tegniese ondersteuning en metings ‘n belangrike rol om vereistes van handel, voedselveiligheid en -sekerheid na te kom.
V
ir die landboubedryf se sukses is die laboratorium se ondersteuning met betroubare en vergelykbare metings resultate uiters belangrik, sê Boikanye Mokgatle, voorsitter van die SAGL se raad van direkteure. In die afgelope 26 jaar was die SAGL as niewinsgerigte maatskappy gefokus op die graanen oliesadewaardeketting se behoeftes. In die SAGL se jaarverslag van 2022/23 sê Mokgatle die maatskappy voldoen aan die vereistes van internasionale standaarde en akkreditasie vir toetslaboratoriums. Sedert 1999 word die SAGL volgens internasionale vereistes geakkrediteer op ISO 17025 se standaard en voldoen ook aan beginsels van goeie laboratoriumpraktyke. ISO 17025-akkreditasie bepaal dat ‘n laboratorium se kwaliteitsbestuur aanvaar word en die vermoë het om akkurate toets- en kalibrasieresultate te voorsien. Die volgende soorte toetse word in onderskeie laboratoriums uitgevoer: gradering en vermaling, chemie, reologie en bak, voedingstowwe mikotoksiene en sedert die toevoeging van die afdeling vir gewasbeskerming in 2017, ook gewasbeskermingsontledings. Elk van die toetsterreine is gespesialiseerd en voer verskillende ontledings met eiesoortige vaardigheidsvereistes uit. Een van die SAGL se bekende jaarlikse take is die voorsiening van gewaskwaliteitsontledings van koring, mielies, sojabone, sonneblom en graansorghum. Die projekte word met die finansiële ondersteuning van landboutrusts uitgevoer. Resultate van die ontledings verskaf ‘n unieke en waardevolle inligtingsbasis vir ingeligte besluite in plaaslike en internasionale handel. Die SAGL se eerste ontleding van ‘n gewas se kwaliteit was met mielies in 1997. ‘n Jaar later is koring se kwaliteitsont leding bygevoeg. Weens die waarde van hierdie ontledings is die oes van sojabone sedert 2011, sonneblom sedert 2012 en
graansorghum sedert 2018 uitgevoer. In die SAGL se afdeling van gewaskwaliteit is die fokusterreine die ontleding van ‘n oes se kwaliteit, teling van koringkultivars, ingevoerde koring, opleidingskursusse en vaardigheidskemas. Die fokus van die afdeling vir gewasbeskerming is op fisiese toetse van plantbeskermingsprodukte, die aktiewe bestanddele, stabiliteit van produkverpakkings en toetse om die stabiliteit van produkte onder verskillende toestande te bepaal. Omdat die SAGL ook as ‘n verwysingslaboratorium vir graan en oliesade geakkrediteer is, bied hulle vaardigheidstoetse aan vir plaaslike deelnemers en vir Afrikalande. Deelnemers gebruik hierdie vaardigheidstoetse van die SAGL as onafhanklike beoordelings van hulle kwaliteitsbeheermaatstawwe om toerusting, personeelvaardighede en ontledingsmetodes mee te monitor. Instansies uit die naburige BNLE-lande (Botswana, Namibië, Lesotho en Eswatini) asook Zambië, Ghana, Nigerië, Senegal en Kameroen maak daarvan gebruik. In die gewaskwaliteitslaboratorium is 1 212 projekte in die afgelope jaar geregistreer en in die gewasbeskermingslaboratorium 284 navorsingsprojekte. Die SAGL se finansies is steeds kerngesond en hulle het weer ‘n ongekwalifiseerde ouditering van onafhanklike ouditeurs gekry. Dit sal volgens die finansiële staat raadsaam wees om in die toekoms voorsiening te maak vir kapitale besteding om die SAGL op ‘n volhoubare voet te hou. Mokgatle het sy dank teenoor die SAGL se raadslede uitgespreek en aan die bestuur en personeel omdat strategiese doelwitte steeds behaal word. Hy het Wiana Louw as hoofbestuurder vir haar leierskap uitgesonder.
Die SA Graanlaboratorium (SAGL) se raad van direkteure is by die jaarvergadering van 2022/23 aangewys met Boikanyo Mokgatle van die Meulenaarskamer weer as voorsitter. VERTEENWOORDIG
DIREKTEUR
ORGANISASIE
Verwerkers - bakkers
Craig Binnion
SA Kamer van Bakwese (SACB)
Produsente
1. Willem Groothof (mielies) 2. Gerrit Roos (sojabone) 3. Dr Dirk Strydom (koring)
Graan SA
Verwerkers - meulenaars
1. Boikanyo Mokgatle (mielies) 2. Erwin Potgieter (koring)
Nasionale Meulenaarskamer (NCM)
Verwerkers - Veevoer
Liesel Breytenbach
Veevoervervaardigers (AFMA)
Navorsing
Dr Erhard Briedenhann
Oliesade-advieskomitee (OAK en OPOT)
Graanhanteerders en opbergers
Wessel Lemmer
Agbiz Grain
Handelaars
Dr André van der Vyver
SA Handelsvereniging vir graan en oliesade (SACOTA)
JANUARY • FEBRUARY 2024
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS 9
LANDBOUSKRYWERS SA Uitblinkers van die landbougemeenskap is aan die einde van 2023 aangekondig en vereer. Toekennings het onder meer aan kommersiële en ontwikkelende boere, landboukundiges, jongboere en organisasies gegaan.
Landbouskrywers vereer rolspelers en joernaliste L
andbouskrywers SA het Dewald te Water van Bethal in Mpumalanga aangewys as hul boer van die jaar. Saam met hom is Sophy Musabeni Litshani van Gauteng as 2023 se nuwe toetreder tot kommersiële landbou aangewys en dr Dirk Troskie van die Wes-Kaap as landboukundige van die jaar. Sedert Landbouskrywers SA se eerste toekennings in 1977 het die geleentheid bygedra om boere, die rol van landbou dienste en later ook die belangrikheid van nuwe toetreders tot kommersiële boerdery, te beklemtoon, het Liza Bohlmann, voorsitter van Landbouskrywers SA, by die toekenningsfunksie op Stellenbosch gesê. “Ons erken steeds met trots die belangrike rol van landbou en uitnemendheid in die bedryf. Erkenning gaan ook aan uitnemende landboujoernalistiek deur lede van die Landbouskrywers SA. “Met die seremonie vier ons nie net die prestasies en ambassadeursrolle van die wenners nie, maak ook van almal wat bydra om Suid-Afrika se landboubedryf as ‘n baken van hoop te beskerm.” Die toekennings en funksie is geborg deur Santam Landbou, FNB, Syngenta en CropLife SA. Toekennings is in drie afdelings gemaak aan provinsiale kandidate wat deur landbouskrywers benoem is. Alan Winde, premier van die Wes-Kaap, het by die toekenningsfunksie die landbougemeenskap as helde van die ekono-
mie beskryf wat daagliks verskeie risiko’s aandurf. Hy het ook die media vir hulle rol bedank.
Boer van die jaar Dewald te Water boer met graan en Bovelder-vleisbeeste op die plaas Schurvekop by Bethal in Mpumalanga. In Te Waterboerdery se graanvertakking is mielies, sojabone, soetsorghum en hawer. Hulle verwerk ook produkte waaruit springmielies, ontbytpap en mieliekaaskrulle vervaardig word. Die twee ander kandidate vir die toekenning was Jimie Malan van Malanseuns Plesierplante (Gauteng) en Hendri Truter van die Deli Co-groep (Wes-Kaap).
Nuwe toetreder tot kommersiële landbou Die kern van Sophy Musabeni Litshani se groeiende landboubesigheid is die maatskappy Vhegies. Vir hierdie toekenning was die fokus op boere wat in die afgelope 10 jaar die sprong van bestaansboer tot kleinskaalse boer en tot ‘n volwaardige kommersiële produsent gemaak het, wat reeds sukses op verskeie vlakke behaal het en steeds vooruit boer. Litshani was ‘n verpleegster en is baie besorg oor gesondheid en voeding. Vhegies voorsien vars groente aan omliggende gemeenskappe aan die Gautengse Oos-Rand en aan die varsproduktemarkte van Johannesburg en Springs. Sy het ‘n boerdery naby Boksburg, ‘n plaas in Limpopo en beplan om groente te verwerk. Die ander finaliste as nuwe toetreders tot kommersiële landbou was Lesego Holzapfel van Bee Loved Honey en Paul Siguqa van Klein Goederust by Franschhoek.
Landboukundige van die jaar In die afdeling vir landboukundige van die jaar was 2023 se Veteraan-landboujoernalis Charl van Rooyen is benoem tot lewenslange erepresident van Landbouskrywers SA. Saam met hom is Magda du Toit, voormalige voorsitter van die Landbouskrywers. Die drie wenners van Landbouskrywers SA se toekennings in 2023 was dr Dirk Troskie van die Wes-Kaap (landboukundige van die jaar), Sophy Musabeni Litshani van Gauteng (nuwe toetreder tot kommersiële landbou) en Dewald te Water van Bethal in Mpumalanga (boer van die jaar).
Foto: Landbouskrywers SA.
Foto: Landbouskrywers SA.
10
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
JANUARIE • FEBRUARIE 2024
TLU SA
Wenboer wil meer boerderysake self beheer
H
oewel Nicky van der Linde onverwags die hele boerdery moes bestuur nadat sy pa oorlede is, doen hy dit só goed dat TLU SA hom as hul Jongboer van 2023 aangewys het. Hy bedryf ‘n saai- en beesboerdery, Geelbos Boerdery, in die omgewing van Standerton in Mpumalanga. Hy was een van 15 semi-finaliste waaruit die jongboer aangewys is. Die naaswenner was Nets Turvey van Tuinplaas Boerdery in Limpopo en in die derde plek was Francois Prinsloo van Stoffberg, Belfast, in Mpumalanga. In Geelbos Boerdery se saaiery is mielies en sojabone terwyl die veevertakking uit Afrikaner-Bonsmara-kruisbeeste bestaan. Die vee se bemarkingstoestande en graan se opberging en bemarking of benutting noop Van der Linde om ‘n voerkraal en eie graansilo te beplan. Hy glo dit gaan hom in staat stel om bergingskoste te verminder, sy graan te bemark wanneer dit vir hom voordelig is en om graanreste vir sy voerkraalbeeste te benut. Van der Linde was ‘n kranige rugbyspeler voordat ‘n bese ring sy loopbaan verander het. Hy en sy vrou Adri het ‘n seun en dogter, David en Ariana. Die borge vir TLU SA se jongboerkompetisie was die Hatfield-motorgroep, Santam Landbou, Manitou en Introlab.
Landbouskrywers vereer rolspelers en joernaliste VAN BLADSY 10 klem op landbou-ekonome. Dr Dirk Troskie van die Wes-Kaap het geboer en was ‘n lektor voordat hy die staatsdiens betree het. Hy is direkteur van sakebeplanning en strategie in die Wes-Kaapse departement van landbou. Sake van strategiese belang word onder sy leiding ondersoek, veranderings voor gestel en die uitwerking daarvan geëvalueer. Die ander kandidate vir die benoeming was prof Frikkie Maré van die Universiteit van die Vrystaat en Corné Louw van Graan SA.
Landboujoernaliste In die afdeling as FNB kommunikator van die jaar onder landbouskrywers was die drie wenners Magda du Toit (gedrukte media), Mbali Nwako (digitale media) en Ronelle Louwrens (elektroniese media). CropLife se toekennings vir die beste artikel oor biotegnologie het aan Engela Duvenhage gegaan en oor gewasbeskerming aan Magda du Toit. Die landbouskrywers se BKB fotograaf van die jaar was Dewald Kirsten, wat ook die prys vir die beste foto ontvang het. Een van Suid-Afrika se veteraan-landbouskrywers, Charl van Rooyen van Landbouweekblad, het ‘n spesiale toekenning as lewenslange erepresident van Landbouskrywers SA ontvang vir sy diens aan die vereniging. JANUARY • FEBRUARY 2024
AGRI SA TOEKENNINGS
Malanseuns blom in hul kwekery J
imie Malan, hoofbestuurder van die JD Malan-groep en Malanseuns Plesierplante, is aangewys as Toyota Agri SA se nasionale jongboer van die jaar. Die Malans se onderneming het in 1930 tot stand gekom en Jimie is die vierde geslag wat dit bedryf. Agri SA het ook wenners aangewys vir ‘n nuwe toetreder tot kommersiële landbou en aan ‘n gemeenskapsboerevereniging. In hierdie twee afdelings was die onderskeie wenners Naeem Jina van Mbombela (Nelspruit) en die Eksteenskuil landboukoöperasie van Keimoes in die Noord-Kaap. Malan en Jina het elk ‘n Toyota Hilux 2.4 GD6-bakkie as prys ontvang.
Jimie Malan Malanseuns se kwekery is in 1913 naby Pretoria deur Danie Malan gevestig. Dit was aanvanklik ‘n vrugteplaas en Malan het sy oortollige bome aan die publiek verkoop. Weens uitbreidings aan die kwekery se plantverskeidenheid het vier van Danie se seuns sierplante gekweek en verkoop. Die kwekery plant nou daagliks sowat 6 000 huis- en tuinplante en word internasionaal hoog aangeslaan vir die kweek en verspreiding van vrugtebome, saailinge en sierplante. Malanseuns produseer hulle eie groeimedium en kweek hul plante in kweekhuise onder skadunette en ook in oop lande. Die familie se ondernemings sluit ‘n boerdery met Ankolebeeste, Appaloosa-stoetperde en stoetwild in. Die ander jongboer-finaliste was Dian Landman van die Oos-Kaap, Gareth Allem (Mpumalanga), Jaco Pieterse (NoordKaap), Heiko Gevers (KwaZulu-Natal), Christo van den Heever (Wes-Kaap), JJ de Nyschen (Limpopo), Gideon van Zyl (Noordwes) en Lukas Lessing (Vrystaat).
Naeem Jina In die Laeveld boer Naeem Jina as nuwe toetreder tot kommersiële boerdery met makadamias en mango’s. Vir die makadamia boerdery doen hy sy eie verwerking met uitdop en verpakking vir plaaslike en buitelandse bemarking. Jina is ‘n voorstaander van omgewingsvriendelike produkte in die boerdery en het sy eie byeboerdery. Hy boer verder met Arabier-perde en vleisbeeste. Die ander finaliste in die afdeling van nuwe toetreder was Lavhengwa Nemaorani, Lucas Msiza, Aldrin Lawrence en Petrus Ratsomana - almal van Limpopo.
Eksteenskuil landboukoöperasie Bestaande uit meer as ‘n honderd lede boer hierdie groep met rosyntjiedruiwe, lusern, skape en bokke. Hulle het ‘n aanspo ring van R150 000 van Agri SA as prys ontvang. Die ander gemeenskapsboereverenigings wat finaliste was, is Leliefontein Ontwikkelingskoöperasie van Leliefontein in die Noord-Kaap en Wupperthal se rooibos-landboukoöperasie van Wupperthal in die Wes-Kaap. KORINGFOKUS WHEAT FOCUS 11
Food safety testing capabilities in Africa could hamper free trade Food safety laboratories are crucial because their test results are used to decide if food is safe, to create laws about food safety, and to determine if shipments of food can be imported or exported. Mariana Purnell CONTRIBUTOR
T
he Africa Continental Free Trade Area (AfCFTA) holds much promise for the 55 member states that collectively have a population of 1,2 billion and a potential market size of $3,4 trillion (about R63,6 billion). Estimates predict that this new trade block could add $450 bn (about R8,4 billion) to the economy by 2035 and increase total exports by 29%. It is hoped that the vision of intra-continental exports soaring by 81% and non-African exports increasing by 19% will succeed in lifting 30 million Africans out of extreme poverty. However, according to Dr Maria Fernandes-Whaley, a Senior Manager at the National Metrology Institute of South Africa (NMISA), food safety could be a major stumbling block to achieving these ideals. Some common problems include the fact that many countries do not have good systems for controlling food safety, and there is not enough support from politicians for monitoring and inspecting food. To better understand food testing capabilities in Africa, the Intra-Africa Metrology System (AFRIMETS) initiated a survey to identify gaps and inform future capacity-building activities within the AfCFTA. The survey is tied to the guiding principles of the Food Safety Strategy for Africa 2022-2036 (FSSA), which aims to ensure rules and systems for trading food are the same across Africa. Dr Fernandes-Whaley and her team were tasked with this survey of the African food safety system. Their effort looked at what these laboratories that test food need to do their job well. They were guided by the ISO/IEC 17025 international standard, which sets out the requirements for laboratories, to determine where African laboratories might need help with
training or testing to make sure food can be traded safely. Dr Fernandes-Whaley presented the findings of the survey at the annual general meeting of the Southern African Grain Laboratory. Rejections of African Union exports to the EU are mainly due to mycotoxins and pesticides indicating that boosting capabilities in these areas is crucial. Future concerns include antimicrobial resistance and climate change, as this will lead to an increased demand for testing in areas like veterinary drug residues, pathogen, and toxin testing. The survey showed reasonable enforcement through national food monitoring and inspection programmes in the regulatory environment, especially for major food testing on microbiological, nutritional content, heavy metals, toxins, and pesticides. Food testing capabilities for chemical content, additives, preservatives, veterinary drug residues, food adulteration, and authenticity are intermediate while testing for allergens, GMOs, sampling and radionuclides was less established. Survey results indicated that the African laboratories face many challenges in quality management systems, training needs, and the development of in-house methods. For the member countries to realise trade benefits, priority testing capability should be established for cereals and grains, poultry, fish, beef, dairy, animal feed, fruits and vegetables, fats, and oils. In general, the survey shows that there is room for growth in all food testing categories while strengthening capabilities in major food testing is crucial for trade success. Addressing upcoming threats, like food fraud and water contamination, will be essential. Overall, training and quality management systems need attention for better testing outcomes. In a nutshell, there is progress, but there is work to be done to ensure the safety and quality of our food in Africa.
Snippets from Agbiz Grain Quarterly newsletter Anton Duvenhage welcomed to steering committee Anton Duvenhage, the executive manager of grains at TWK Agri, replaced Barnie de Klerk as a new Agbiz Grain steering committee member on 1 September 2023.
A legend greets the grain industry Willie Dreyer, grain procurement manager at Pioneer Foods and pioneer of modern grain trading in South Africa, is retiring agter 40 years in the industry. Willie started at Pioneer Foods on 1 Decemnber 1984 and worked for PepsiCo after their acquisition of Pioneer Foods in 2020. 12
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
Malawi’s first large-scale wheat harvest Malawi has yielded its first successful large-scale wheat harvest after years of attempts to find a variety of grain suitable for its soil. Ronald Ngwira, chief executive officer of Malawi-registered US company, Pyxus Agriculture Limited, which operates a farm in central Malawi for the diversification of wheat seeds, said about four varieties of wheat have been found suitable for Malawian soil out of approximately 80 varieties trialled since 2019. Agricultural experts in Malawi say wheat farming is expected to produce about 90 tonnes, which is 50% of the country’s wheat consumption. - Africa.com JANUARIE • FEBRUARIE 2024
‘n Beskermende skild om jou koring en gars
Flite® swamdodende saadbehandeling bied uitstekende voorkomende siektebeheer vir jou koring en gars sodat jy met gemoedsrus kan uitsien na ’n gesonde oes. • Uitstekende beheer van saadgedraagte siektes. • Beskerm jong plante effektief teen die meeste blaarsiektes.
• ’n Optimale formulasie wat geen vertraging in ontkieming meebring nie. • Verseker gesonde saailinge.
• Vroeë siektebeheer hou swamsiekteinokulum laag. • Goeie waarde vir geld. Maak Flite® dié seisoen deel van jou oplossings en verseker so ’n gesonde begin vir jou kleingrane.
DIE NAAM WAARVOOR JY MOET VRA BASF Suid-Afrika (Edms) Bpk • Sestiendeweg 852, Midrand, 1685 • Posbus 2801, Halfweghuis, 1685 • Tel: +27 11 203 2400 +27 11•203 2461 • Straat Webblad: • Mobiele webblad: m.agro.basf.co.za BASF Suid-AfrikaFaks: (Edms) Bpk Sestiende 852,www.agro.basf.co.za Midrand, 1685 • Posbus 2801, Halfway House, 1685 • Tel: +27 11 203 2400 ® Faks: +27 203 2461 • Webblad: www.agro.basf.co.za • Mobielewebblad: Flite Reg. Nr.11 L4965 Wet Nr. 36 van 1947. Aktiewe bestanddeel: Triticonazole 200m.agro.basf.co.za g/ℓ. Waarskuwing. ® Flite is ’n geregistreerde handelsmerk van BASF. • Lees die etiket vir volledige gebruiksaanwysings.
uppe marketing A36385/Rev1
Vir meer inligting besoek die BASF Landbouoplossingswebblad www.agro.basf.co.za
Suid-Afrika se landbou-uitdagings:
“Ons benodig ‘n nuwe bril”
Watter uitdagings staar landbou in Suid-Afrika tans in die gesig? Dit is ‘n vraag met amper soveel antwoorde as wat daar boere en landboukundiges is. Christian Giesel, hoof van bemarking by Syngenta Suid-Afrika, meen dat nuwe oplossings na vore tree wanneer ‘n mens met ander oë na die uitdagings kyk.
D
it is geen geheim nie dat ons land die volle ontwikkeling spektrum insluit: van die mees gesofistikeerde finansiële stelsels ter wêreld tot tradisionele ruilhandel in landelike gebiede; van verbruikers wat slegs kos eet wat as organies gesertifiseer is tot huishoudings wat beswaarlik die mees basiese items kan bekostig. Dieselfde spektrum geld vir die hele landbouwaardeketting en moet as agtergrond dien vir enige bespreking oor uitda gings en hul oplossings. Dit beteken dat globale uitdagings op eiesoortige wyse hier uitspeel en dat ons hulle uit ‘n plaaslike invalshoek moet hanteer. Dit beteken ook dat in soverre die spektrum dinge kompliseer, dit ook ‘n verskeidenheid van hanteringsopsies moontlik maak. Teen hierdie agtergrond gee Christian Giesel sy siening van drie uitdagings waarmee plaaslike produsente tans worstel.
Klimaatsverandering, gronderosie en verlies aan biodiversiteit Suid-Afrikaanse boere is lank reeds rentmeesters van die grond, maar hulle sal dinge anders moet begin doen as ons wil voortgaan om genoeg kos vir ‘n groeiende wêreldbevolking te produseer. Grondgesondheid is ‘n groot deel van die strategie om klimaatsverandering, gronderosie en verlies aan biodiversiteit 14
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
Christian Giesel
die hoof te bied. ‘n Mens kan slegs die kaarte speel wat in jou hand is, en in Suid-Afrika sluit ons kaarte gronde met ‘n baie lae organiese inhoud in. Die Wesselsbron-omgewing in die Vrystaat is byvoorbeeld een van die produksiegebiede met hoë potensiaal, maar die gronde daar bevat minder as 0,5% organiese materiaal. Vergelyk dit met die 4% tot 6% organiese inhoud in Illinois in die VSA, en ons boer vir alle praktiese doeleindes in ‘n woestyn. Amerikaanse landboupraktyke kan gevolglik nie outomaties hier toegepas word nie. JANUARIE • FEBRUARIE 2024
om die werksmag so doeltreffend en produktief as moontlik aan te wend. Outomatisering is nie van pas onder alle omstandighede nie, maar die presisie wat daardeur moontlik gemaak word, moet nagejaag word om insetverliese en omgewingsimpak tot die minimum te beperk. ‘n Hulpbron soos Cropwise Operations illustreer hierdie beginsel. Cropwise Operations is ‘n digitale platform wat ‘n omvattende bestuurstelsel vir gewasmonitering, beplanning en rekordhouding bied. Deur middel van die Internet of Things (IoT) integreer dit met sensors in plaasimplemente en weerstasies om die sleurwerk uit presisieboerdery te haal. Selfs sonder hierdie gesofistikeerde vlak, stel Cropwise Operations produsente in staat om insetmiddele soos chemikalieë, bemesting, besproeiing en selfs diesel meer optimaal te benut en terselfdertyd die grootste moontlike voordeel uit elke toediening te haal. Dieselfde is van toepassing met die gebruik van hommel tuie vir verkenning en die insameling van inligting. Die fokus met die gebruik van tegnologie verskil gevolglik, maar die waarde daarvan bly bo verdenking. Só ‘n benadering ontlont ook grootliks die spanning wat soms tussen tegnologie en werkverskaffing bestaan.
Veranderinge in verbruikers se voorkeure en verwagtinge
Suid-Afrika se benadering moet op bewaringsboerderypraktyke fokus. Lewendige plantmateriaal regdeur die jaar verhoog grond se organiese inhoud en verhoed erosie deur uiterste weerstoestande wat toenemend en meer gereeld voorkom. Bewaringspraktyke jaag sommige produsente die harnas in, siende dat oesreste, onkruid en selfs sekere wisselbougewasse ‘n habitat skep vir insekte en swamsiektes. In dieselfde asem bied hulle egter ook skuiling aan voordelige organismes. Die antwoord op hierdie vraagstuk lê in ‘n geïntegreerde benadering wat chemiese gewasbeskerming en strategiese bewerking insluit. Die dae van ploeg net om te ploeg is verby. Ons kan dit nie bekostig om organiese materiaal in die vorm van CO2 te verloor net omdat tradisie voorskryf wanneer wat gedoen moet word nie. Bewerking moet doelbewus en deurdag aangepak word.
Tegnologie teenoor werkverskaffing Boerderysukses berus tot ‘n groot mate op skaalvoordele. In die ontwikkelde wêreld is dit ‘n paadjie wat reguit na tegnolo gie en outomatisering lei. In Suid-Afrika is dit egter minder vanselfsprekend, gegewe die arbeidsituasie en maatskaplike verantwoordelikheid om werksgeleenthede te beskerm. Dit beteken wel nie dat ons die rug op tegnologie moet keer nie. Die teendeel is waar: ons behoort tegnologie te gebruik JANUARY • FEBRUARY 2024
Verbruikers in ontwikkelde lande dring op kos aan wat volhoubaar verbou word en dit plaas produsente se bewerkings praktyke en gebruik van insetmiddele, veral plaagdoders, onder druk. Maar dit is ook ‘n feit dat hierdie verbruikers nie die enigste mark is nie. Miljoene mense in ons eie land en reg oor die wêreld voer ‘n daaglikse stryd om nie honger te gaan slaap nie. Dit beteken nie dat hulle ‘n stortingsterrein vir min derwaardige en selfs gevaarlike kos mag wees nie. Dit beteken bloot dat ons nie almal om dieselfde beursies meeding nie en dat produsente hul praktyke kan en moet aanpas volgens die mark waarin hulle wil speel. Vereistes waaraan produsente moet voldoen om veral na die VSA en EU uit te voer, is in sommige gevalle onnodig en onredelik en plaas ‘n baie groot las op produksiekoste. Die besluit om ‘n ander mark te bedien – met dieselfde gehalte maar minder hekkies om oor te spring – kan ‘n wesenlike uitwerking op ‘n plaas se winsgewendheid hê. ‘n Groeiende voorkeur vir plaaslik verboude kos ontsluit verdere geleenthede vir produsente en kan as teenvoeter dien vir langafstand-vervoerkoste en die skokkende toestand van plattelandse paaie. ‘n Meer verfynde benadering tot verbruikers se behoeftes en voorkeure kan produsente ook help om internasionale ekonomiese verskuiwings beter te hanteer. Gewasdiversifisering, verkenning van nismarkte en ‘n belegging in sterk netwerke is voorbeelde van strategieë wat die veerkrag van individuele produsente en die plaaslike bedryf in geheel ‘n hupstoot kan gee. Ten spyte van al die uitdagings is landbou steeds ‘n bevredigende bedryf om in te wees. Dit is meer as ‘n loopbaankeuse, dit is ‘n verbintenis tot die mensdom se toekoms op hierdie planeet. Danksy tegnologie beteken boerdery nie meer 'n geïsoleerde bestaan nie, maar eerder 'n bestaan wat ons in voeling hou met die hartklop van lewe op aarde. Probeer dus om deur ‘n effens ander bril na die bedryf se uitdagings te kyk, en al die geleenthede sal ‘n mens verstom laat staan. KORINGFOKUS WHEAT FOCUS 15
PROMOTION ARTICLE
Revolutionising weed control with a power trio against weeds Weed control remains an essential practice in small grain production. The benefits of implementing effective weed control practices have been documented extensively, and similarly, the consequences of ignoring this essential crop need are widely known. Magunya Kalimashe VILLA CROP PROTECTION
C
urrently, herbicides stand out as the most used solution in weed management. However, an increasing concern is the development of herbicide resistance in weeds. In recent times, there have been several reports of unsatisfactory control of certain weed species in winter cereal crops, particularly in the winter rainfall regions of South Africa. As a result, cases of herbicide-resistant weeds have been confirmed in this region (Heap, 2023). Various anti-resistance strategies have been suggested to delay this development of herbicide resistance. In the case of herbicide use, it is recommended to use herbicides with different modes of action, either rotating or mixing them. In addition to reducing the risk of herbicide resistance, combining different herbicide active ingredients broadens the weed spectrum controlled and Villa’s CARNIVORE® 420 EC is carefully formulated to provide exactly that. The product is a novel herbicide premix of three active ingredients - MCPA, bromoxynil, and fluroxypyr. This is a combination of active ingredients classified under Group 4 and Group 6 in the Herbicide Resistance Action Committee (HRAC) classification system. Group 4 refers to herbicides that primarily disrupt weed growth by imitating the action of plant hormones known as auxins. This causes uncontrolled growth and eventually death of the target plant. MCPA and fluroxypyr, two active ingredients in CARNIVORE® 420 EC, fall under this classification. The plant’s leaves and roots absorb MCPA. It is then translocated upward and downward through the phloem and xylem, accumulating in the regions of active growth, thus hindering the normal growth processes. Similarly, fluroxypyr disrupts plant growth by mimicking the plant hormone auxin, leading to uncontrolled cell division and growth, ultimately causing distortion and abnormal development in the plant tissues. On the other hand, Group 6 herbicides, to which the active ingredient bromoxynil belongs, have a different mode of action. Bromoxynil is a contact herbicide with limited translocation in
16
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
the plant. It disrupts the photosynthetic process of the treated weeds, triggering rapid cell death. These three active ingredients with two different modes of action are a unique combination in this product and is the only one in the South African herbicide market. The mixing of active ingredients expands the range of controlled weeds. While all active ingredients in CARNIVORE® 420 EC have efficacy against broadleaf weeds, their specific spectrum of control is slightly different. This gives the herbicide effectiveness against certain tough-to-control weeds like Arctotheca calendula (gousblom), Emex australis (Kaapse dubbeltjie), Erodium moschatum (turknael), Raphanus raphanistrum (ramenas), and Senecio consanguineous (hongerbos). Of course, the timing of the application is important. The best control is achieved when the weeds are fully germinated, but not later than the 4-leaf stage. Also, consider the crop’s growth stage as suggested in the product label. By mixing active ingredients that act on different biological pathways within the weeds, this herbicide significantly reduces the risk of weed resistance development, prolonging its efficacy and utility for farmers. Diversity in weed management is crucial, and this herbicide is an innovative way to do just that. The unique capability of CARNIVORE® 420 EC arises from the synergistic interaction of its herbicide modes of action, providing a powerful solution. It is developed to prevent weed infestations without compromising the health of the planted crop, offering farmers peace of mind. For more Villa herbicides visit www.villacrop.co.za . Registration details: CARNIVORE® 420 EC: Reg. No. L 11291, Act No. 36 of 1947. Active ingredients: MCPA (iso-octyl ester) 273 g/ℓ, (acid equivalent) 175 g ae/ℓ, bromoxynil as the octanoate ester 254,8 g/ℓ, (acid equivalent) 175 g ae/ℓ, fluroxypyr 1-methylheptyl ester 100,8 g/ℓ, (acid equivalent) 70 g ae/ℓ. Danger: Harmful if swallowed. May be fatal if swallowed and enters airways. May be harmful in contact with skin. Causes mild skin irritation. May cause an allergic skin reaction. Causes serious eye damage. Harmful if inhaled. Suspected of damaging fertility or the unborn child. Toxic to aquatic life with long lasting effects. Registration holder: WinField Solutions Registration Holdings (Pty) Ltd. Co. Reg. No. 2015/312008/07. PO Box 10413, Aston Manor 1630, South Africa. Tel. 011 396 2233. Always read the label before use.
JANUARIE • FEBRUARIE 2024
HERBICIDE
CARNIVORE® 420 EC
Turn the Tides Against Stubborn Weeds.
Don’t let weeds dictate your harvest. Choose CARNIVORE® 420 EC and keep your fields clean. Three Reasons to Use CARNIVORE® 420 EC: Unmatched Efficacy: Specifically formulated to combat the toughest weeds, CARNIVORE® 420 EC tackles even the most stubborn invaders. Tailored Spectrum: With a unique blend of MCPA, bromoxynil, and fluroxypyr, it targets a wide range of weeds, ensuring your wheat isn’t fighting for resources. Precision Power: CARNIVORE® 420 EC is precision-engineered to target weeds that threaten your cereals, ensuring that your crop thrives unharmed - tough on weeds, gentle on cereals. Registration details: CARNIVORE® 420 EC (L 11291, Act no.36 of 1947). Active ingredients: MCPA (iso-octyl ester) 273 g/l, (acid equivalent) 175 g ae /l, bromoxynil as the octanoate ester 254.8 g / l, (acid equivalent) 175 g ae /l, fluroxypyr 1-methylheptyl ester 100.8 g/l (acid equivalent) 70 g ae /l. Danger: Harmful if swallowed. May be fatal if swallowed and enters airways. May be harmful in contact with skin. Causes mild skin irritation. May cause an allergic skin reaction. Causes serious eye damage. Harmful if inhaled. Suspected of damaging fertility or the unborn child. Toxic to aquatic life with long lasting effects. Registration holder: WinField Solutions Registration Holdings (Pty) Ltd. PO Box 10413, Aston Manor, 1630, South Africa
www.villacrop.co.za
Market information Sanet Naudé SA GRAIN INFORMATION SERVICE
A
ccurate data is of vital importance to enable market participants to make informed decisions. Technology development is taking place at an incredible speed and information in various formats and scenarios are available with merely the push of a button. All this technology will, however, be of no value if it is manipulated, fictional or not based on proven factual data. It is for this reason that all co-workers are statutory compelled to register and report specific requested data to SA Grain Information Service. Various measures and processes are in place to test and follow up on discrepancies while inspections are done at co-workers' premises to verify reported data. This data is published, free of charge, to be used by co-workers as is, or in technology systems to assist in making important decisions on the actual supply and demand in South Africa, for example producer deliveries, consumption, imports, exports, and stock. When examining data in the past twenty years (Figure 1) from 2003/04 until 2022/23, we see the following: • an average of 1,817 million tons of wheat was produced; • the average consumption of wheat in South Africa was 3,083 million tons per year; • an average of 1,474 million tons wheat per year was imported to make up for the short fall of wheat for the local market; and • exports remained under 305 000 tons. For the period October 2022 to September 2023 compared with the previous year:
• the total deliveries from farms were 9,0% less than the previous year; • imports increased with 5,2% to 1,684 million tons; • wheat processed for human consumption increased with 2,6% while animal feed (39 828 tons) increased with 102,6%; • products exports, all to African countries, increased by 49,9% while whole wheat exports, also to neighbouring countries, decreased by 7,0%; • unutilized stock stored at storers and traders decreased with 19,1% to 278 281 tons, while stock stored at processors increased with 1,5% to 284 978 tons; • at an average processed quantity of 290 992 tons per month, this represents available stock levels for 1,9 months at the end of the 2022/23 marketing year.
Figure 1. Wheat deliveries, consumption, imports, and exports.
Regstelling van foto’s In deel 4 van die reeks oor byvoegmiddels waarin Brian de Villiers die gevolge van onoordeelkundige gebruik verduidelik het (Koringfokus / Wheat Focus Nov-Des 2023, bl 16-17), was ‘n vergrote foto van ‘n onkruidblaar. Die gepubliseerde foto was egter onvolledig. Die korrekte foto’s is hiernaas.
Uiteensetting Net soos daar gewasbeskermingsprodukte is wat in suur spuit oplossing presteer, doen ander weer beter onder alkaliese toestande. Sulfonielureum-onkruiddoders is ‘n goeie voorbeeld hiervan met verminderde oplosbaarheid en doeltreffendheid in erg versuurde spuitoplossings (foto’s). Dit gebeur egter soms dat twee produkte in dieselfde spuittenk, uiteenlopende pH vereistes het. Daarom is dit belangrik dat die pH-vlak voordelig vir die sensitiefste produk moet wees, sonder dat die ander produk benadeel word. Voordat buffers gebruik word, moet eers seker gemaak word dat spesifieke produkte daarby baat 18
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
Spuitdruppels van sulfonielureum (Sulfosulfuron) op ‘n onkruid blaar na uitdroging by ‘n suur pH links en ‘n alkaliese pH regs (1500X vergroting).
sal vind, sonder om die ander produkte in die tenkmengsel te benadeel. Uitermatige lae pH lei soms tot ondoeltreffendheid, wat ‘n tydsame en duur herbespuiting gaan noodsaak. JANUARIE • FEBRUARIE 2024
Kyk weer … Nampo Oesdag op Bredasdorp Terwyl voorbereidings vir die tradisionele Nampo Oesdag van 14 tot 17 Mei 2024 buite Bothaville goed vorder, is Bredasdorp se span van Graan SA en Bredasdorp-park ook by die tekenbord vir Nampo Kaap wat van 11 tot 14 September 2024 beplan word. Hierdie foto’s van Nampo Kaap 2023 herinner die rekordgetal besoekers van nagenoeg 32 640 aan die vorige suksesvolle geleentheid. Veelsydige masjiene vir alle landboubehoeftes was in New Holland se uitstalling, wat stropers, ’n verskeidenheid trekkermodelle en oesmasjiene vir druiwe ingesluit het.
In die uitstalling van byeboerdery en heuningprodukte kon Dawid Rooifontein van St Helenabaai se wenprodukte besigtig word. Hy is aangewys as die beste ontwikkelende heuningboer op Nampo Kaap.
Groot vragmotors en gespesialiseerde sleepwaens het baie nut in graanboerdery maar klein vragdraers soos Berda Agriculture se driewielbakkies is baie beweeglik en kostedoeltreffend.
In verskillende vertonings en ‘n ramskou van die Merino Ope en Merino Classic kon pragdiere uit die room van SA vleismerino’s gesien word.
Die Wes-Kaapse museumdiens het verskeie dorpe se museums en temas toegelig met aanskoulike interessanthede uit die verlede. Odette Weir (derde van links), streeksbestuurder van die museumdiens in die Overberg, was saam met kollegas in gepaste kleredrag by die uitstallings. Die groep is Casey de Wet, Meghan Julies, Odette Weir, Lamees Petersen en Judith Balie. Die damestent was elke oggend gepak met belangstellendes en baie besoekers het die gebeure op groot skerms buite dopgehou. Sjef Mynhardt Joubert het gewys hoe hy ‘n lentefafel met eetgoed voorberei.
JANUARY • FEBRUARY 2024
‘n Seeperdjie en reusagtige seekat was deel van Marjolijn Malan se blomme-uitbeelding van die seelewe.
Ilze Struwig werk sorgvuldig aan nog ‘n geveerde kunswerk by haar uitstalling van Pins and Feather Taxidermy. Die rooikransvalkie het gelyk asof dit enige oomblik kan wegvlieg.
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS 19
SAAD EN GROND
PROMOTION ARTICLE
Smoor saailingverwelking in die kiem Jaarliks word kleingraanprodusente met uiteenlopende uitdagings gekonfronteer wat produksie bemoeilik en winsgrense bedreig. Een van die uitdagings wat ‘n kopseer veroorsaak, is wortelsiektes op graan. Magda du Toit MEDEWERKER
W
ortelsiektes is ’n bedreiging wat nie net onder Suid-Afri kaanse toestande voorkom nie, maar wat wêreldwyd probleme veroorsaak. Wat die situasie nog meer ingewikkeld maak is dat wortelsiektes gewoonlik deur meer as een patogeen veroorsaak word. Die vier algemene wortelvrotsiektes in gars en koring wat deur swamme in die grond veroorsaak word en wat tot die Oomycetes-groep behoort, is Pythium spp. wortelvrot wat ook as saailingverwelking bekend is, Fusarium wortelvrot, Fusarium aarskroei en Rhizoctonia wortelvrot. Die swamme kom veral in bewerkte lande voor en hulle spore kan lank in die grond of op plantreste oorleef. Wanneer klimaatstoestande gunstig is met voldoende vog en ‘n gasheerplant teenwoordig is, word die spore vrygestel en die gewas besmet. Omdat sommige van hierdie swamsiektes ook op ander gewasse voorkom, soos mielies en groente, is beheer baie moeilik en is wisselbou nie noodwendig altyd die antwoord nie. Verwelksiekte (Pythium spp.) rig veral groot skade aan jong, ontkiemende saailinge aan. Die swam infekteer die ontkiemende koring- en garssaad omdat dit die suikers wat in die endosperm gestoor word as voedselbron gebruik. Dit verswak die saailing en op die land word swak, pieperige, verwelkte, jong plantjies waargeneem. Saailinge wat geïnfekteer is, toon gewoonlik swakker wortelontwikkeling wat water- en voe
20
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
dingstofopname negatief beïnvloed. Omdat die infeksie in ’n baie vroeë stadium plaasvind, kan swak ontkieming en opkoms maklik aan ander toestande toegeskryf word.
Saadbehandeling Saadbehandeling is ’n baie goeie oplossing vir voorkomende beheer. Saadbehandeling kan infeksie van die ontkiemende saad voorkom en die opkomende saailing vir ’n tydperk beskerm. Dit bied aan die saailing geleentheid om ’n sterk en gesonde wortelstelsel te ontwikkel. “Ons fokus op die behandeling van saad teen swaminfeksies sodat gewasse stewige, gesonde wortelstelsels kan ontwikkel wat optimaal funksioneer. Goed geformuleerde produkte, soos Syngenta se CELEST® Top, beskerm nie net saad en saailinge nie, maar bevoordeel ook eenvormige opkoms en gesonde wortels om optimale opbrengs moontlik te maak,” sê Stefan van Zyl, sakebestuurder van Syngenta Seedcare in Suid-Afrika. Saadbehandeling bied die volgende voordele: • gesonde en groeikragtige saad; • ‘n beter visuele voorkoms van saad; • saad se plantbaarheid verbeter omdat net die beste produkte en polimere gebruik word wat aan die saad bind; • verskeie saadbehandelingsprodukte kan tegelyk op die saad toegedien word, wat bestuur tydens planttyd vergemaklik; • ontkiemende saad en jong saailinge word van die staan spoor af beskerm wanneer hulle op hul kwesbaarste is; JANUARIE • FEBRUARIE 2024
SEED AND SOIL
• met goeie beskerming tydens plant word die beplande optimale plantestand verkry; • met gesonde en sterk wortelontwikkeling van ’n vroeë stadium af is die opname van water en voedingstowwe doeltreffender; en • verbindings is spesifiek geformuleer om teikenspesifiek te wees. CELEST® Top bied nie net beskerming teen Pythium spp. nie, maar ook teen fusarium en verskeie ander grond- en saadgedraagde patogene, siektes en insekte. Dit is die enigste geregi streerde saadbehandelingsmiddel teen fusarium in Suid-Afrika. Die voordele wat saadbehandeling teen wortelsiektes inhou, is die rede waarom al die pre-basis- en basiskoringsaad in die Sensako-handelsmerk in die komende seisoen met CELEST® Top behandel gaan word, sê Hendrik van Staden, eenheidshoof van Syngenta se saadafdeling in Afrika. Die produk is ’n vloeibare konsentraat-swamdoder en in-
sekdoder met kontak- en sistemiese eienskappe vir die beheer van siektes en insekte wat gewasse beïnvloed. Dit bevat drie aktiewe bestanddele. Die twee swamdoders, difenokonasool (triasool) en fludioksonil (fenielpirrool), vul mekaar aan. Difenokonasool (triasool) is sistemies en word deur die wortels geabsorbeer waarna dit translaminêr deur die saailing versprei. Dit inhibeer die ontwikkeling van swammiselium en verhoed die ontwikkeling van siektesimptome. Fludioksonil (fenielpirrool) is ’n kontakswamdoder met residuele werking wat die osmotiese regulering deur proteïenkinase inhibeer. Die kombinasie van die twee produkte bied ’n wye spek trum van siektebeheer en ’n nawerkende aksie wat die saad en saailing teen patogene beskerm. CELEST® Top bied ook insekbeheer met tiametoksam (neonikotinoïed). Tiametoksam word deur die wortels opgeneem en beweeg sistemies na die res van die saailing. Raadpleeg die landbouadviseur of Syngenta-verteenwoordiger onmiddellik indien weerstand vermoed word, asook vir riglyne en strategieë vir siektebeheer. LEES DIE PRODUKETIKET VOOR GEBRUIK CELEST® Top (nie beperk nie) bevat fludioxonil (fenielpirrool) 25 g/ℓ, difenokonasool (triasool) 25 g/ℓ en tiametoksam (neonikotinoiëd) 262.5 g/ℓ (Reg. Nr. L10418, Wet 36 van 1947). WAARSKUWING GHS-Gevaarstelling: Word daarvan verdink dat dit vrugbaarheid en ‘n ongebore kind kan beskadig. Baie giftig vir waterlewe met langdurige effekte. CELEST® Top is die geregistreerde handelsmerk van ’n Syngenta Groepmaatskappy. Syngenta Suid-Afrika (Edms.) Beperk, Privaatsak X60, Halfway House 1685. Tel. 011 541 4000.
21
Goed begin is half gewin ‘n Kelpak in-voor saadbehandeling met opvolg Kelpak blaarspuite, lewer nie net beter plant- en grondgesondheid met abiotiese stres weerstand nie, maar ook uitstekende opbrengs verhogings.
SAAD EN GROND
Kos begin by grond Die grond waarin ons kos groei word te maklik as vanselfsprekend aanvaar – net soos die lug wat ons inasem en die water wat ons drink. Wêreldgronddag, wat op 5 Desember 2023 gevier is, help met bewusmaking van hierdie lewegewende hulpbron. Syngenta moedig grondgesondheid aan deur op wortelgesondheid te fokus.
D
ie tema van Wêreldgronddag 2023 – grond: waar kos begin – omvat die belangrikheid van hierdie natuurlike hulpbron. Die statistieke is ewe ontsagwekkend as vreesaanjaend en illustreer in geen onsekerheid die verband tussen grond gesondheid, voedselveiligheid en klimaatsverandering: • Slegs ongeveer 7,5% van die aarde se oppervlak bestaan uit landbougrond waarop kos verbou kan word. Hierdie fraksie ding mee met die mensdom se ander behoeftes en begeertes, wat wissel van behuising tot vermaak, nywerhede en militêre komplekse tot stortingsterreine. • 95% van ons kos kom uit die grond. • Landbouproduksie moet met 60% toeneem om aan die wêreldwye voedselaanvraag in 2050 te voldoen; volhoubare grondbestuur kan tot 58% meer kos lewer. • Grond verskaf 15 van die 18 chemiese elemente wat natuurlik voorkom en noodsaaklik vir plante is. • 25% van die planeet se biodiversiteit is in grond: een tee lepel grond kan meer lewende organismes bevat as wat daar mense op aarde is. • Grond is die planeet se tweede grootste koolstofstoor. • 33% van die aarde se grond en meer as die helfte van die landbougrond is in ‘n slegte toestand. • Dit neem langer as 1 000 jaar om 1 cm grond te laat ontwikkel. Sekere aspekte van grond se waarde kan egter nie in syfers aangetoon word nie. ‘n Voorbeeld is die miljarde bakterieë wat in grond lewe en onontbeerlik is vir die ontwikkeling van antibiotika en ander medisyne. Gesonde grond absorbeer en suiwer ook water vir menslike gebruik en reguleer die gevolge van oormatige reën deur oorstromings te verhoed. Hierdie ekosistemiese diens gaan in die toekoms toenemend belang rik word in die lig van onreëlmatige reënpatrone wat deur klimaatsverandering veroorsaak word. In voedselproduksie produseer gesonde grond meer voedsame kos en plante wat beter bestand is teen plae en siektes. Gesonde grond berg ook meer water en stel dit aan plante
22
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
beskikbaar wanneer reën wisselvallig is. Grond wat swaar reën absorbeer, keer dat lewegewende voedingstowwe uit lande gespoel word. “Grondgesondheid is uiters belangrik,” sê Stefan van Zyl van Syngenta Seedcare Suid-Afrika. “Die werklikheid dat die 10 – 30 cm bogrond wat ons in staat stel om kos te produseer binne die volgende 60 jaar op gebruik kan wees, is ‘n wekroep wat geen mens of maatskappy kan bekostig om te ignoreer nie.”
Die rol van wortelgesondheid ‘n Holistiese benadering is die sleutel tot die herstel en beskerming van grondgesondheid. “In landbou lê die probleem en inderdaad ook die oplossing in wát ons plant en wannéér ons dit plant, asook die bewerkingspraktyke,” sê Van Zyl. Syngenta Seedcare fokus op dié deel van gewasse wat ten nouste in kontak met die grond is, naamlik die wortels. Wortels put nie net uit die grond nie; die verhouding tussen die twee is hoogs simbioties. Gesonde grond ondersteun en maak sterk wortelstelsels moontlik, en omgekeerd. Plantwortels help om gronddeeltjies te bind. Dit skep ‘n stabiele grondstruktuur, voorkom gronderosie en verlies aan bogrond, verbeter waterindringing en verminder kompakte ring. Sterk wortelstelsels skep ook kanale in die grond wat lug, water en voedingstowwe toelaat om dieper te penetreer. Wortelstelsels onttrek wel voedingstowwe uit die grond, maar hulle stel ook organiese verbindings vry wat voordelige mikroörganismes aanlok vir beter sirkulering en beskikbaarheid van voedingstowwe. Deur stowwe vry te stel wat voordelige grondmikrobes voed, dra wortels direk by tot die grond se vermoë om skadelike patogene te onderdruk en organiese materiaal af te breek. Op sy beurt verbeter laasgenoemde koolstofsekwestrasie. Wortels stel voorts ensieme en verbindings vry wat die chemiese samestelling van die grond rondom hulle kan verander om die oplosbaarheid en beskikbaarheid van voedingstowwe NA BLADSY 24 JANUARIE • FEBRUARIE 2024
IS JOU SAAD IN DIE WIEG GELÊ VIR HOËR OPBRENGS?
Stuur Fusarium planke toe: CELEST® Top beheer die versteekte gevare van saaden grondgedraagde Fusarium wat onegalige stand kan veroorsaak. Omvattende beskerming: ’n enkele CELEST® Top-saadbehandeling beheer ’n wye spektrum insekplae en swamsiektes tydens ontkieming. ’n Hupstoot vir groeikragtigheid: aangevuur deur CRUISER®-tegnologie, verbeter tiametoksam in CELEST® Top die groeikrag van saailinge.*
Beyond Seed Protection™
SKANDEER HIER VIR MEER INLIGTING
LEES DIE PRODUKETIKET VOOR GEBRUIK. CELEST® Top (nie beperk nie) bevat fludioxonil (fenielpirrool) 25 g/ℓ, difenokonasool (triasool) 25 g/ℓ en tiametoksam (neonikotinoiëd) 262.5 g/ℓ (Reg. Nr. L10418, Act Nr. 36 van 1947). WAARSKUWING. GHS-Gevaarstelling: Word daarvan verdink dat dit vrugbaarheid beskadig. Word daarvan verdink dat dit die ongebore kind kan beskadig. Baie giftig vir waterlewe met langdurige effekte. CELEST® Top is die geregistreerde handelsmerk van ’n Syngenta Groepmaatskappy. Syngenta Suid-Afrika (Edms.) Beperk, Privaatsak X60, Halfway House, 1685. Tel. (011) 541 4000. www.syngenta.co.za © Syngenta Ag, 2000. Kopiereg voorbehou. Alle ongemagtigde vermeerdering word verbied.
@SyngentaSA | www.syngenta.co.za
SAAD EN GROND
Kos begin by grond VAN BLADSY 22 te verbeter. Sekere plante stel ook allelopatiese verbindings vry wat grondorganismes onderdruk wat siektes veroorsaak. Hierdie natuurlike siektebeheermeganisme dra tot gesonder grond by. Laastens dien gesonde wortelstelsels as habitat en voedselbron vir grondorganismes wat wissel van erdwurms tot miko risale swamme – almal noodsaaklik vir beter ekosisteemveerkragtigheid.
Die voordele van saadbehandelings Syngenta se wortelgesondheidsprogram fokus op die behandeling van saad teen swaminfeksies en plantparasitiese aalwurms sodat gewasse stewige, gesonde wortelstelsels kan ontwikkel wat optimaal funksioneer. Volgens professor Driekie Fourie, nematoloog en spanlid van Syngenta Seedcare, neem aalwurmdruk stelselmatig toe as populasies nie bestuur word nie. Haar navorsing dui ook aan dat graanwisselboustelsels wat tans in Suid-Afrika gebruik word, bevorderlik is vir aalwurmvermeerdering. “ ’n Holistiese bestuursbenadering is onontbeerlik, siende dat plantparasitiese aalwurms dikwels die deur oopmaak vir sekondêre swaminfeksies en sulke siekte-aalwurmkomplekse vererger oesskade,” sê sy.
Saadbehandeling Van Zyl noem dat saadbehandeling die voorste linie van verdediging teen plantparasitiese aalwurms, swamsiektes en insek aanvalle is, maar dit moet ondersteun word deur bestuurs praktyke soos toedienings in vore en onkruidbeheer. “Een van die grootste gevare vir produsente is grondgedraagde patogene wat sade tydens plant of saailinge besmet sodra hulle opkom,” sê Van Zyl. Saad wat met ‘n swamdoder behandel word, is ‘n bestuursmeganisme wat die patogeenlading in die rhizosfeer (of wortelmikrobioom) van gewasse beduidend verminder sonder om die lewensvatbaarheid van saad te benadeel. Met saadbehandeling word die produk ook presies neergesit waar dit nodig is, naamlik rondom die saad en die wortels
24
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
Slegs ongeveer 7,5% van die aarde se oppervlak bestaan uit landbougrond waarop kos verbou kan word. Landbouproduksie moet met 60% toeneem om aan die wêreldwye voedselaanvraag in 2050 te voldoen. Een van Sensako se nuwe koringkultivars, SST 0208, kan help om koringproduksie te verhoog.
van die ontwikkelende saailing. Dit beteken dat minder produk en ‘n kleiner toedieningsarea ter sake is in vergelyking met invoor- en blaartoedienings. Goed geformuleerde produkte, soos Syngenta se APRON Plus Beans, CRUISER White en CELESTE XL, beskerm nie net sade en saailinge nie, maar bevoordeel ook eenvorminge opkoms en gesonde wortels om vir optimale opbrengs. Verder teiken saadbehandelings plae en laat sodoende voordelige grondorganismes toe om hul goeie werk te doen. Produsente kan ‘n swamdoder en aalwurmdoder in ‘n saadbehandeling kombineer om sekondêre swaminfeksies te verhoed. “Deur ‘n sleutelkomponent van grondgedraagde siektekomplekse te beheer, naamlik patogeniese swamme, ondersteun swamdoders wat op sade toegedien word boerderypraktyke wat meer volhoubaar en doelmatig is in die belang van grond- en plantgesondheid,” sê Van Zyl. In kombinasie lewer gesonde grond en gesonde wortel stelsels beter resultate en word die doelwit om meer kos met minder insetmiddele te produseer, meer bereikbaar. Daar word gereken dat produsente tans soveel as 30-40% van hul opbrengste aan plae en siektes afstaan. Beter grondbestuur kan dit verander. Soveel as wat kos by grond begin, begin dit ook by wortels. Die wekroep is dus hard en duidelik: produsente regoor die wêreld moet hul rol en verantwoordelikheid as die primêre versorgers van landbougrond aangryp ter wille van beide voedselsekerheid en die bestuur van klimaatsverandering. JANUARIE • FEBRUARIE 2024
Plaag- en patogeenbeheer
wanneer jy dit die nodigste het.
Gaucho® FLEXX 600 FS Reg. Nr. L6562 (Wet Nr. 36 van 1947). Gaucho® FLEXX 600 FS bevat Imidaklopried (chloro-nikotiniel) 600 g/ℓ. Waarskuwing. Redigo® Reg. Nr. L8616 (Wet Nr. 36 van 1947). Redigo® bevat Protiokonasool (triasool) 100 g/ℓ. Waarskuwing. Gaucho® FLEXX 600 FS en Redigo® is geregistreerde handelsmerke van Bayer AG. Gebruik slegs volgens die etiketaanwysings.
A36765/KF
Facebook: Bayer Crop Science Division Southern Africa Bayer (Edms) Bpk. Reg. Nr. 1968/011192/07 Wrenchweg 27, Isando, 1601. Posbus 143, Isando, 1600 Tel: +27 11 921 5002 www.cropscience.bayer.co.za /// www.bayer.co.za
Drones in food security: Frameworks and stewardship important Drones can be used for targeted crop spraying, reducing the need for manual labour and excessive pesticide usage. By precisely applying pesticides (and fertilisers) only where needed, drones minimise environmental impact and reduce chemical residues on crops, making the process more efficient and sustainable. Accelerating drone use can thus transform agriculture and contribute to global food production. Mariana Purnell CONTRIBUTOR
T
he use of drones in the context of food security has gained significant attention in recent years, but the swift adoption of such nascent technologies requires governments to respond with a sound regulatory framework in a timely manner to prevent uncontrolled and inappropriate use of these applications. An international webinar hosted by CropLife debated the use of drones for pesticide spraying and whether they have the potential to revolutionise the agricultural sector by enhancing productivity, reducing costs, and improving overall food security. The South African Civil Aviation Authority (SACAA) confirmed that more than 90 organisations in South Africa are using drones, but only five or six are active in agricultural crop spraying. Since SACAA and the Department of Agriculture, Land Reform and Rural Development approved commercial drone spraying operations in 2019, there was
Tim Wise, CEO, Precision Agricultural Systems (PACSys).
26
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
rapid adoption by mega crop markets. It is expected that drone coverage rates will be comparable with tractor applications by 2024. According to Tim Wise, CEO of Precision Agricultural Systems (PACSys), a local accredited distributor of precision agricultural drones and technologies, training and consultancy, South African regulations to operate drones commercially are quite strict. The RSA compliance requirements are as follows: • Company level (12-18 months): Remote Pilot Aircraft System (RPAS) Operator’s Certificate (ROC). • Pilot level (6 months – concurrent): Remote Pilot’s License (RPL); Aviation Security course (AVSEC); Pest Control Operator’s (PCO) Certificate. • Drone level (4-8 weeks): Remote Pilot Aircraft System (RPAS) Letter of Approval (RLA). Since drones are a critical tool in the agricultural space, especially when applying pesticides, global stakeholders and government authorities are now being engaged to facilitate entry and sustainable operations. Although these conversations to outline the critical steps for development and implementation of regulatory frameworks for drones use in pesticide application must be country specific, guidance is sought globally. Role players from the EU and Japan as well as Ghana and Kenya participated in CropLife’s JANUARIE • FEBRUARIE 2024
Factors that affect off-site movement with unmanned aerial spray systems were explained by Naresh Pai of Bayer at CropLife’s webinar. Specific measurements are necessary for the mathematical models which predict risk and OSM under a range of conditions.
webinar while various industry experts with experience in drone technology highlighted the steps the industry is taking to ensure safety in the use of drones. Key parameters that impact spray deposition are based on best practice data being collected to quantify human and environmental exposure, to compare with alternative application equipment and to determine residues as well as efficacy. Of particular concern is the safe use of drones compared to the other classic methods of pesticides application. But it appears that pesticide application by drone is generally more precise so that the use of excessive pesticide is less than conventional applications. Spray drift from drones is also much lower than aerial applications, depending on application and environmental conditions. Pollution should therefore also be lower. In South Africa, users question whether the active ingredient rates per hectare for conventional aerial application methods (helicopters, fixed-wing aircraft) are valid for drones and generally think that active ingredient rates could be lowered. It is expected that pesticide applications using a drone would require the labels to be revised under Act 36. CropLife has already developed a guideline for this to ensure that the drone application of pesticides in South Africa is legal. In South Africa, the labels do not generally specify aircraft type. The variation and high number of drones/UASS (unmanned aerial spray systems) platforms makes it difficult to make broad recommendations. The aerial application has a less negative impact on human health and the environment as it can be deployed more rapidly, minimises soil erosion and spray drift is reduced. Drones should apply the product according to the registered aerial application requirements as specified on the pesticide labels. To ensure the accurate delivery of the amount of product as per label rate and uniform distribution of active ingredients over the target area, calibration of the spray equipment is critical, but generally not well understood for unmanned aerial spray systems. While mathematical models for off-site movement are being developed for drone spraying, some research has indicated that UAV spray will drift higher than ground applications, but lower than aerial and similar to airblast applications. Drone users must ensure even application and the safety of other crops and farm dwellers around fields and orchards. Setting a buffer zone may prevent pesticides going too far out
JANUARY • FEBRUARY 2024
from the field, but it still depends on winds and it is generally accepted that drone application will not impact a greater area than conventional application. Drone application works even when weather conditions are not perfect. Drift is far more mitigated with drone application since an unmanned aerial vehicles (UAV) can fly lower and slower while nozzles are directly below the downdraft of propellers. However, drift potential does increase at lower wind speeds (less than 5 km/h) or wind speeds more than 16 km/h. Asia has become extremely advanced in the use of UAVs. Since being launched in China for agricultural purposes in 2014, drone numbers have grown to 200 000 in 2021 and now treat 93 million hectares, taking the place of mostly high exposure and less accurate application methods. Switzerland is among few EU countries that have approved aerial application and now use drones as the use of helicopters for spraying is difficult on vineyards grown in steep hills. International role player, Bayer, has developed and published operator safety standards that are applied to their portfolio in countries without specific regulatory requirements for operator safety in the registration process to ensure that their products are safe for users. Bayer found that exposure can be reduced significantly by wearing one layer of clothes and gloves. While the technology constantly changes with tank sizes growing, mixing/loading processes changing, areas treated daily increasing, and the higher concentration of spray dilutions, the inhalation exposure and dermal absorption of operators need to be investigated continuously to fine-tune the exposure model. Apart from using unmanned aerial spray systems for pesticide applications on crops, they can also be useful for the aerial control of migratory pests. The agricultural sector is thus in its infancy with regards to the trends and technologies of pesticide application by means of drones, but by focusing on best management practices for safe and effective application of pesticides using unmanned aerial spray systems this will definitely become one of the indispensable tools in the agriculture toolbox. By leveraging the benefits of drone technology and addressing the challenges, we can enhance agricultural practices, optimise resource utilisation, and ensure sustainable and resilient food systems for the future.
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS 27
Producers can influence the availability of new and improved plant varieties The protection of plant breeders’ rights is one of the key pillars in sustainable food production. Investment in plant breeding and the development of innovative technologies and breeding techniques that help breeders develop improved crops are two of the key elements that enable farmers to realise good yields and, in the end, achieve food security globally. Magda du Toit CONTRIBUTOR
T
hroughout the ages, plant breeders used the natural variation in plant genomes, which plants use to adapt to their changing environments, in breeding programmes. Modern varieties of maize, wheat, and rice are dramatic examples of the end result of human selection in agricultural crops. Improvement of the most desirable agronomic and yield enhancing traits resulted in crop varieties that are safe, robust, nutritious, and capable of growing under a wide range of environmental conditions. According to Dr Lukeshni Chetty, General Manager at South African National Seed Organization (Sansor) it is crucial to continuously increase and secure food production on arable land that is available for agriculture without increasing the demand for additional resources, “Climate change poses a major challenge, with increasing temperatures, more frequent droughts, flooding, and other extreme weather phenomena impacting agriculture globally. Reconciling sustainability with agricultural productivity in the face of climate change relies strongly on the development of resilient, high-yielding crops of superior nutritional value that can be grown more resource efficiently,” Dr Chetty says. According to Dr Magdeleen Cilliers, Policy and Research Manager at Sansor, in future crops should continue to withstand changing environmental conditions, as well as disease and pest pressures. This is where plant breeding comes into play.
28
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
“Plant breeders have the important responsibility of ensuring new varieties of field crops and vegetables that can help farmers realise the best yields possible using less inputs that can withstand abiotic stress factors such as droughts or floods. In addition, it is also important to breed crops that address consumer preferences, for example, vegetables with a better shelf life, attractive colours or less seed, or without allergens,” Dr Cilliers points out. “To address food challenges and ensuring farmers have a choice of varieties for planting to help overcome production hurdles, we have to ensure efficient breeding programmes or investment opportunities for crops not bred in South Africa. It is important that the plant breeding industry gets sufficient funds to sustain breeding programmes and legislation to protect those programmes. Like any new invention, for example new cell phones or applications, plant breeders also need protection for their breeding inventions. It is important to protect plant breeders’ rights like any new product on the market.” The costs incurred in research and development of new plant varieties and hybrids are high. It takes 12-14 years to breed a new variety. These long-term investments require significant amounts of financial resources and to justify the size and scope of research spending necessary to develop new varieties, breeders or companies must be able to recoup their original investment. To encourage plant breeding, plant breeders and companies must be assured of a return on their investment. Intellectual property right (IPR) protection allows companies to generate a return on research and development investment. Strong intelJANUARIE • FEBRUARIE 2024
• a lack of accountability as there is no complaint procedure or formal avenue to address quality disputes with farm saved seed; • no agronomists to advise producers or to investigate cultivation issues; • genetic drift and segregation back to parent lines especially if sources are multiplied indefinitely; • usually, no laboratory report confirming seed quality (germination and physical purity) is available; • in cases where a laboratory report is available, the sample was not necessarily taken by someone with appropriate training and the results might not necessarily reflect the true quality of the seed lot; • containers such as bags for storage are often re-used, increasing the chance of contamination with undesired substances; • seed vigour can easily deteriorate if seed is handled or kept in undesirable conditions.
lectual property protection allows breeders to be rewarded for their efforts. The implementation of the plant breeders’ rights system in South Africa has been a major stimulus for the plant breeding industry. Through the protection of intellectual property rights, the seed industry has been able to provide producers with a diverse choice of higher-yielding, more disease-resistant, and hardier varieties. Intellectual property is a tool to ensure innovation takes place by encouraging plant breeders to breed improved varieties that focus on bringing economic, environmental and health benefits to the market. Plant breeders’ rights also enable plant breeders and producers to get access to high quality new varieties produced globally as not all crops and vegetables are bred in South Africa. Some of the material is brought to South Africa by multinational companies or local breeders import the breeding material licenced by companies from across the globe. Plant breeders’ rights also enable plant breeders and producers to get access to high quality new varieties produced globally. It is of the utmost importance for the economy to obtain new and improved plant varieties as there is a constant demand for better quality, higher yields, better processing properties, increased disease and pest and drought resistance. “We must realise that if there is no incentive for breeders or companies to invest in breeding programmes for new varieties, there will be very little progress in unlocking the genetic potential of our cultivated crops and South Africa will not have access to new and improved varieties,” Dr Cilliers pointed out. When farmers exchange seed or sell seed to other farmers it creates a wave of negative consequences. According to Kobus van Huyssteen, Technical Manager at Sansor, some of these consequences include: • the lack of breeding programmes and investments in new varieties because companies do not receive a return on their investment; • the spread of pests and diseases; JANUARY • FEBRUARY 2024
Producing good quality seed that possesses the distinct genetic characteristics that defines that particular cultivar is a highly specialised skill. “To reproduce specific traits is not as simple as harvesting the seed and planting it again. Seed companies employ a range of methods and techniques to isolate material and produce genetically pure varieties,” Van Huyssteen explains.
Risks in storing seed The storage of seed after harvesting before the new planting season, is also a crucial part of production success on-farm. Purchasing quality seed with a high yield potential is a huge investment. The storage environment has a huge impact on the quality and vigour of seed. Quality seed is defined as seed with the optimal moisture content, free from pathogen infestation and insect damage that can give rise to an even stand of strong, healthy seedlings under field conditions. If stored under unfavourable conditions, vigour and germination percentages can be affected negatively. When storage conditions are not adequate, seeds lose viability due to increased metabolic activity, promoting a reduction in the physiological quality of the seeds. “Seed storage, processing and quality assurance requires trained personnel, specific skills and experience, and suitable equipment to grade and treat seed. The value of seed treatment is immense and needs to be applied by specialists with specialist equipment. These are all services rendered by seed companies and are included in the price and the final product delivered on-farm,” he points out. It is important to also note that not all plant varieties are protected under the Plant Breeders’ Rights Act in South Africa and the exchange of seed of these varieties are permitted. It must be stressed that if farmers are not reinvesting in seed germplasm, breeding companies cannot continue to develop new and improved varieties. Seed is a living organism, and this should be kept in mind at all times. “Inside the seed is a dormant miniature plant awaiting the opportunity to grow. The better the quality of the seed, the better chance for the seedling to have vigour and develop into a yield-giving plant. To plant poor quality seed is a lot more expensive at the end of the day is as it can result in a total crop loss,” Van Huyssteen concludes. KORINGFOKUS WHEAT FOCUS 29
WinField United SA renews partnership with university W
infield United South Africa (WUSA) has renewed its partnership with the chair in plant health at Stellenbosch University's (SU) department of agronomy. The renewal comes with a R10,5 million contribution by WUSA to enable research focused on the specific needs of the South African crop-growing sector. Since kicking off in 2020, the partnership for growers and stakeholders has focused on identifying and prioritising specific farm-level needs and addressing them through targeted scientific research undertaken by postgraduate students and academic supervisors. Prof Eugene Cloete, SU's former vicerector: research, innovation and postgraduate studies, then emphasised the importance of such private sector initiatives to ensure that the University conducts relevant research, creates an environment of excellence for students and helps to strengthen the industry. Funding from the collaboration provided relevant postgraduate bursaries to some 42 future agronomists, ranging from BSc, MSc, and PhDs. Some 96 students were also financially supported to complete accredited industry short courses.
These short courses are hosted by SU through the chair in plant health and aim to educate, upskill, and share information with growers, provide new agronomists to strengthen and support the crop protection industry and enhance professional growth and development of future industry leaders. According to the CEO of WinField United SA, Jan Vermaak, the research undertaken within the realms of the students and academic supervisors at Stellenbosch is vital to improving crop health and sustainability. The partnership supports WUSA’s undertaking to lead in agriculture excellence through data-driven expertise. According to Prof Nick Kotzé, who heads up SU’s department of agronomy, their combined efforts with WinField United SA are aligned to find more efficient and environmentally friendly options in the crop health and crop protection arenas, which will ultimately influence profitable farming and food security in South Africa. “Through this education partnership, a new generation of skilled people can lead the South African agriculture industry into a future of sustainable success.”
Landboumasjinerie se kleinhandelverkope D
ie mark vir landboumasjinerie, veral trekkers, is nie soveel swakker as wat aanvanklik verwag is nie. Omstandighede het beteken dat ouer toerusting vervang kon word en dit het die mark gestabiliseer, sê Tallie Giessing, voorsitter van die SuidAfrikaanse Landboumasjinerievereniging (Salma) oor trekker- en stroperverkope in November 2023. “Op die vooraand van 2024 is dit onafwendbaar dat verkope verder sal daal en dat die mark nog mededingender sal word,” meen hy. Trekkerverkope vir die 2023-kalenderjaar sal ongeveer 10%
minder wees as in 2022 en stroperverkope sal ongeveer 30% meer wees as 2022 se verkope. Trekkerverkope van 685 eenhede in November 2023 is ongeveer 3% minder as die 703 eenhede wat in November 2022 verkoop is. Tot in November 2023 was trekkerverkope ongeveer 7% minder as verkope in 2022. Vier-en-dertig stropers is in November 2023 verkoop. Dit is elf meer as die 23 eenhede wat in November 2022 verkoop is. Tot in November 2023 was stroperverkope ongeveer 37% meer as verkope I 2022.
November 2023
30
Jaar tot November 2023
2023
2022
% verandering
Trekkers
685
703
-2,6
7 843
8 446
-7,1
Stropers
34
23
47,8
474
347
36,6
KORINGFOKUS WHEAT FOCUS
2023
2022
% verandering
JANUARIE • FEBRUARIE 2024
Ontgin die landboumark ten volle...
Maak gebruik van die spesialiste UITGEWERS VAN: Koringfokus / Wheat Focus: Die spesialistydskrif vir kleingraan in Suid-Afrika Vegetables & Fruit / Groente & Vrugte: Ontgin alternatiewe moontlikhede in nismarkte Subtrop Journal: Joernaal vir avokado-, mango- en lietsjiekwekers. Navorsingsjoernaal: SA Avokadokwekersvereniging (SAAGA) SA Lietsjiekwekersvereniging (SALGA)
NORTH WEST: POTCHEFSTROOM
GAUTENG: NORTHCLIFF
GAUTENG: PRETORIA
www.mediacomcc.co.za
018 293 0622 info@mediakom.co.za
011 476 3702 mediacom@lantic.net
082 927 8294 vegandfruit@mediakom.co.za
Clarkstraat 17, Potchefstroom, 2531
Kom ons groei saam SST 8227
NUUT
SST 3197
NUUT
aan jou koringbesigheid met ons toppresterende kortgroeiseisoenkultivars.
Beperkte voorraad
SST 884 SST 8154 SST 834
Met dié kultivars help ons jou om goeie planne om te sit in goeie opbrengs.
Ons help jou groei – vandag en more!