Percorsi in ceramica 38 POL-ESP by Casalgrande Padana S.p.a.

CASALGRANDE PADANA Pave your way

38/2018

percorsi in ceramica

MAGAZYN GRAFIKA I PROJEKTY REVISTA DE SIGNOS E IMÁGENES

paris courthouse Renzo Piano Building Workshop

na okładce en portada Paris Courthouse Renzo Piano Building Workshop

magazyn grafika i projekty revista de signos e imágenes

kierownik projektu director responsable Mauro Manfredini koordynacja graficzna coordinación gráfica Fabio Berrettini Cristina Menotti koordynacja wydawnicza coordinación editorial Nadia Giullari swój wkład wnieśli han colaborado Davide Cattaneo Elisabetta Naldi Livio Salvadori Matteo Vercelloni druk impresión Bieffe s.r.l. Recanati Mc graficabieffe.it podatek został opłacony tasa pagada Casalgrande Padana Via Statale 467, n. 73 42013 Casalgrande (Reggio Emilia) Tel. +39 0522 9901 casalgrandepadana.com

Zgodnie z włoskim rozporządzeniem z mocą ustawy nr 196/2003 informujemy, że nasza Spółka przetwarza elektronicznie i wykorzystuje zebrane dane w celu wysyłania ofert handlowych i materiałów promocyjnych. Osobom, których dane są zbierane przez naszą Spółkę, przysługują prawa określone w art. 13 wspomnianego rozporządzenia (w tym prawo do usunięcia, zmiany i uzupełnienia danych). Upoważnienie nr 982 wydane przez Sąd w Reggio Emilia dnia 21 grudnia 1998 r. En conformidad con el decreto legislativo italiano nº 196/2003, le informamos de que nuestra Sociedad trata sus datos electrónicamente y los utiliza para enviarle información comercial y promociones. Por tanto, nuestra Sociedad podrá ejercer los derechos estipulados en el art. 13 de dicha ley, entre ellos los derechos de cancelación, actualización, rectificación e integración. Autorización del Tribunal de Reggio Emilia nº 982 del 21 de diciembre de 1998.

Standard FSC określa zasady śledzenia papieru pochodzącego z lasów zarządzanych zgodnie z precyzyjnie określonymi parametrami środowiskowymi, społecznymi i ekonomicznymi. Rygorystyczny system kontroli przewiduje etykietowanie zadrukowanego produktu, uzyskanego ® z papieru FSC . ® El estándar FSC define la trazabilidad del papel procedente de bosques gestionados correctamente conforme a precisos parámetros medioambientales, sociales y económicos. El riguroso sistema de control comporta el etiquetado del producto ® impreso realizado con papel FSC .

4 Casalgrande Padana po raz kolejny we współpracy z pracownią projektową RPBW tekst Mauro Manfredini

ARCHITEKTURA 6 Paris Courthouse 8 Ogrody na dachu i nachodzące na siebie bryły nowy Sąd w Paryżu tekst Matteo Vercelloni

28 Wywiad z Stefano Marrano tekst Matteo Vercelloni

NEWS 34 Przyszłość hotelarstwa w projektach wykończeniowych tekst Davide Cattaneo

36 Kontinua tekst Elisabetta Naldi

38 Grand Prix 2016-2018 tekst Livio Salvadori

2 3

percorsi in ceramica

4 Casalgrande Padana una vez más al lado del estudio Rpbw por Mauro Manfredini

ARQUITECTURA 6 Paris Courthouse 8 Jardines colgantes y volúmenes superpuestos; el nuevo Tribunal de París por Matteo Vercelloni

28 Entrevista con Stefano Marrano por Matteo Vercelloni

NEWS 34 El futuro de la hostelería Casalgrande Padana para el mundo contract por Davide Cattaneo 36 Kontinua por Elisabetta Naldi

38 Grand Prix 2016-2018 por Livio Salvadori Paris Courthouse

Santa Chiara Ronchamp

Casalgrande Padana po raz kolejny we współpracy z pracownią projektową RPBW

tekst por Mauro Manfredini

Columbia University

4 5

Głównym tematem tego numeru „Percorsi in ceramica” jest po raz kolejny obiekt autorstwa Renzo Piano – budynek sądu w Paryżu, który sam projektant opisuje jako „dziwny 160-metrowy wieżowiec… magiczna latarnia, która przynosi spokój”. Ten nadzwyczaj efektowny obiekt, pomimo swojej wielkości, daje wrażenie lekkiej architektury, pełnej światła i innowacyjnej nawet pod względem wrażeń, jakie wzbudza w odwiedzającym. Dla nas była to kolejna ważna współpraca stanowiąca okazję do rozwoju i zgłębienia związku architektury z ceramiką, widocznego w innych znaczących obiektach, do których pracownia RPBW wybrała płyty ceramiczne Casalgrande Padana. Warto w tym kontekście wspomnieć o takich projektach jak Audytorium Niccolò Paganini w Parmie, Villa Nave (siedziba pracowni RPBW i Fundacji Renzo Piano) w Vesimie pod Genuą, centrum dla zwiedzających i klasztor św. Klary w Ronchamp, przebudowa infrastruktury obsługującej kaplicę w Ronchamp, jedno z arcydzieł Le Corbusiera, kompleks przemysłowy Pirelli w Settimo Torinese oraz kampus Manhattanville prestiżowego Uniwersytetu Columbia. W drugiej części magazynu przedstawiamy nowości związane z kolekcją Kontinua obejmującą wielkoformatowe płyty o niewielkiej grubości oraz wspominamy o obecności firmy u boku architekta Simone Micheliego na mediolańskim Tygodniu Designu, dowodzącej bliskości Casalgrande Padana ze światem projektów wykończeniowych. W części końcowej poświęconej Grand Prix przypominamy wszystkim projektantom, że 31 grudnia 2018 r. upływa termin przyjmowania zgłoszeń do tego prestiżowego konkursu nagradzającego wykorzystywanie płyt ceramicznych marki Casalgrande Padana w projektach architektonicznych.

Hotel Regeneration exhibition

Este número de Percorsi in Ceramica ve como protagonista, una vez más, una obra de Renzo Piano, el Tribunal de París, „un extraño rascacielos de 160 metros… una linterna mágica que transmite serenidad”, como la define el propio proyectista. Obra de gran impacto que, pese a su gran volumen, se presenta como una arquitectura ligera, extremadamente luminosa e innovadora, también en la sensación que suscita en el visitante. Una vez más ha sido para nosotros una importante colaboración, una oportunidad para crecer e investigar que nos reconduce a otras importantes obras en que el estudio RPBW ha elegido placas cerámicas de Casalgrande Padana. Recordamos el Auditorium Niccoló Paganini de Parma ; Villa Nave (sede del estudio RPBW y de la Fundación Renzo Piano) en Génova Vesima; el Centro para Visitantes y el Monasterio de Santa Clara en Ronchamp, con la intervención en las infraestructuras al servicio de una de las obras maestras de Le Corbusier, la Capilla de Ronchamp; el polo industrial Pirelli en Settimo Torinese y, por último, el Campus di Manhatanville de la prestigiosa Universidad de Columbia. En la segunda parte de la revista, nos detenemos en las novedades de la colección Kontinua, de placas grandes con muy poco grosor, y una reseña de la presencia de la empresa al lado del arquitecto Simone Micheli durante la Semana de Diseño de Milán, confirmación de la vecindad entre Casalgrande Padana y el mundo contract. Y para acabar, el Grand Prix, recordando a todos los proyectistas la fecha del 31 de diciembre de 2018, fecha límite para este prestigioso concurso que premia el uso de placas cerámicas de marca Casalgrande Padana en el proyecto arquitectónico.

Casalgrande Padana una vez más al lado del estudio Rpbw

Paris Courthouse

Widok z lotu ptaka na ostatni etap budowy

Fase final de la obra a vista de pájaro 6 7

Ikoniczny szkic Renza Piano Croquis icónico de Renzo Piano

Ogrody na dachu i nachodzące na siebie bryły Jardines colgantes y volúmenes superpuestos

paris courthouse tekst por Matteo Vercelloni

Widok na wschodnią stronę budynku Vista del frente Este © RPBW

Renzo Piano Building Workshop

En el eco-barrio de Clichy-Batignolles, de reciente desarrollo, se levanta el nuevo proyecto del estudio RPBW: un gran edificio que alberga las cinco sedes del tribunal de París y que al mismo tiempo es una estratégica bisagra urbana entre la ciudad y la periferia. Una arquitectura que se asoma al parque Martin Luther King y extiende a sus tres jardines colgantes el verdor del parque; al mismo tiempo, elevándose hasta los 160 metros de altura, reinventa la tipología de rascacielos mediante la superposición, a modo de grandes escalones, de bloques acristalados horizontales de distintos tamaños. Una ciudadela vertical que emerge del © RPBW, PH. SERGIO GRAZIA

W nowo powstałej dzielnicy ekologicznej ClichyBatignolle wybudowano nowy duży budynek, zaprojektowany przez pracownię architektoniczną RPBW, który mieści pięć wydziałów paryskiego sądu. Jego bryła stanowi urbanistyczne połączenie pomiędzy miastem a jego peryferiami. Architektura łączy się z zielenią parku Martina Luthera Kinga, otwierając się na zieleń poprzez trzy dachowe ogrody, kończące się na wysokości 160 metrów, odsłaniając wariację na temat typowego budynku wieżowca, w postaci stopniowo nakładających się na siebie poziomych przeszklonych bloków różnej wielkości. Pionowa cytadela, wyłaniająca się

Plan ogólny Planimetría general

Widok na nowy budynek sądu z parku Martina Luthera Kinga Vista del nuevo tribunal desde los jardines Martin Luther King

Na sąsiedniej stronie: wieża jawi się jako zakończenie parku i nowy element łączący z miastem En la otra página, los grandes escalones de la torre del nuevo tribunal de París emergen del tejido urbado que la rodea

W nowo powstałej dzielnicy ekologicznej Clichy-Batignolle wybudowano nowy duży budynek, zaprojektowany przez pracownię architektoniczną RPBW, który mieści pięć wydziałów paryskiego sądu. Jego bryła stanowi urbanistyczne połączenie pomiędzy miastem a jego peryferiami. En el eco-barrio de Clichy-Batignolles, de reciente desarrollo, se levanta el nuevo proyecto del estudio RPBW: un gran edificio que alberga las cinco sedes del tribunal de París y que al mismo tiempo es una estratégica bisagra urbana entre la ciudad y la periferia.

8 9

FLORENT MICHEL / 11H45

Wieczorny widok na nowy budynek sądu i obwodnicę Paryża Na sąsiedniej stronie: wieża jawi się jako zakończenie parku i nowy element łączący z miastem Vista nocturna del nuevo tribunal y de la circunvalación de París En la otra página, la torre emerge como conclusión del parque y nueva bisagra urbana

z północnej panoramy miasta, wyróżnia się spośród bardziej konwencjonalnych wysokich budynków Paryża, będąc wyrazem nowej, innowacyjnej wizji miasta. Firma Casalgrande Padana wzięła udział w tym ważnym projekcie, dostarczając materiały ceramiczne wykorzystane do pokrycia niektórych podłóg budynku. Aby uchwycić sens i filozofię projektu nowego budynku Sądu w Paryżu, który jego autor, Renzo Piano, opisuje jako „dziwny 160-metrowy wieżowiec, lekką i świetlistą konstrukcję o nakładających się warstwach; magiczną latarnię, lewitującą obecność, która przynosi spokój”, należy spojrzeć na wspomnianą nową architekturę przez kontekst wydarzeń, które dotyczyły jednej z największych przebudowanych w ostatnim czasie dzielnic we Francji, Clichy-Batignolle w północnozachodniej części miasta. W miejscu tym skoncentrowano się na przekształceniu stacji kolejowej w Batignolle, będącej częścią pierwszej francuskiej linii kolejowej, która od lat 70. ubiegłego wieku była stopniowo wyłączana z użytku. W tym czasie opracowano tematy projektowe oraz aktualny do dzisiaj kierunek prac (wystarczy pomyśleć o planowanych w najbliższej przyszłości pracach na stacjach kolejowych w Mediolanie), w ramach którego strategia przebudowy miejskiej ma być dokładnie zbadana na użytek faz wdrażania i rozwoju projektów wykorzystujących zróżnicowanie struktur i łączenie funkcji. Zwycięzcą konkursu na przebudowę ponad 50 hektarów terenu, ogłoszonego w 2003 r. przez administrację miejską, została grupa utworzona przez urbanistę François Grethera, któremu towarzyszą architekt krajobrazu Jacqueline Osty oraz przedsiębiorstwo inżynieryjne OGI. Pierwszym pomysłem było przeznaczenie tego obszaru na miejsce igrzysk olimpijskich w 2012 r. Pomysł ten upadł, ale utrzymała się idea przekształcenia tego miejsca z punktu logistycznego w strefę eksperymentowania z nowymi urbanistycznymi pomysłami w stylu Clichy-Batignolle, przekształcenia idei

skyline Norte de la ciudad, distanciándose de las soluciones más convencionales de las torres de París y proponiéndose como una nueva e innovadora figura urbana. Casalgrande Padana ha participado en esta importante construcción suministrando los materiales cerámicos que revisten algunos suelos del edificio. Para captar el sentido y la filosofía proyectual del nuevo Tribunal de París, que Renzo Piano, define como „un extraño rascacielos de 160 metros, una estructura de capas superpuestas, ligera y luminosa; una linterna mágica, una presencia que levita y transmita serenidad“, hay que encuadrar esta nueva arquitectura en el marco de las cuestiones que afectan a uno de los más grandes lugares de construcción abiertos en Francia en los últimos años: el barrio de Clichy-Batignolles en el sector noroeste de la ciudad. Un lugar centrado en la transformación de la estación de tren de Batignolles, parte de la primera línea ferroviaria francesa, que a partir de los años 70 fue cayendo gradualmente en desuso, y que desarrolla un tema proyectual y un planteamiento muy actual (no hay más que pensar en las actuaciones programadas en un futuro inmediato para las estaciones de tren de Milán), donde la estrategia de recalificación urbana tiene que examinarse con atención, según fases de implementación y desarrollo del proyecto articuladas a partir de la diversidad y de la mezcla de las funciones. El concurso para la recalificación de las más de 50 hectáreas del área, anunciado en bando público de la Administración Municipal en 2003, fue adjudicado al grupo formado por el urbanista François Grether, la paisajista Jacqueline Osty y la sociedad de ingeniería OGI. Tras una primera idea de proponer el área como candidata para sede de los juegos olímpicos de 2012, candidatura que no llegó a cuajar, en el ADN del proyecto de transformación, de polo logístico a área de experimentación de nuevas cualidades urbanas de Clichy-Batignolles, se mantuvo la idea de „excelencia medioambiental“

Architektura łączy się z zielenią parku Martina Luthera Kinga, otwierając się na zieleń poprzez trzy dachowe ogrody, kończące się na wysokości 160 metrów, odsłaniając wariację na temat typowego budynku wieżowca, w postaci stopniowo nakładających się na siebie poziomych przeszklonych bloków różnej wielkości. Una arquitectura que se asoma al parque Martin Luther King y extiende a sus tres jardines colgantes el verdor del parque; al mismo tiempo, elevándose hasta los 160 metros de altura, reinventa la tipología de rascacielos mediante la superposición, a modo de grandes escalones, de bloques acristalados horizontales de distintos tamaños.

10 11

Â© NIC LEHOUX - COURTESY COLUMBIA UNIVERSITY

Liczby konkurs 2010–2011 budowa 2012–2017 Powierzchnie Powierzchnia działki 17 500 m² Powierzchnia całkowita brutto 142 000 Powierzchnia całkowita netto 110 000 Powierzchnia użytkowa netto 62 000, z czego: powierzchnia do użytku publicznego 20 000 m² powierzchnia na lokale biurowe 30 000 m² powierzchnia do zapewnienia bezpieczeństwa 3000 m² powierzchnia serwisowa 9000 m²

Rzut parteru Plano de la planta baja

Powierzchnia zieleni 5650 m² 323 drzewa, w tym: 283 drzewa małe (4,5 m) 32 drzewa średnie (7 m) 18 drzew dużych (8 m) Wysokości Wysokość całkowita 160 m - Blok podstawy 4-poziomowy (175 m x 55 m) 27 m h - Blok pierwszy 10-poziomowy (115 m x 22 m) 40 m h - Blok drugi 10-poziomowy (75 m x 22 m) 40 m h - Blok trzeci 9-poziomowy (50 m x 22 m) 35 m h, 1 poziom techniczny (45 m x 22 m) 4,5 m h

Rzut 2 piętra Plano del Segundo piso

Materiały ceramiczne Casalgrande Padana 21000 m² Marte Grigio Marostica cm 30x30, 30x60 Raggio di Luna cm 30x60 Unicolore Bianco Assoluto, Bianco B i Grigio Cenere cm 20x20

Przekrój podłużny z widokiem na hol główny Sección longitudinal en el hall de entrada

Pionowa cytadela, wyłaniająca się z północnej panoramy miasta, wyróżnia się spośród bardziej konwencjonalnych wysokich budynków Paryża, będąc wyrazem nowej, innowacyjnej wizji miasta. Una ciudadela vertical que emerge del skyline Norte de la ciudad, distanciándose de las soluciones más convencionales de las torres de París y proponiéndose como una nueva e innovadora figura urbana.

12 13

imaginada para la candidatura olímpica, para un barrio de nueva generación caracterizado por un nivel cero de emisiones. Un lugar capaz de unir ciudad y periferia a través de una sinergia entre los factores de reequilibrio climático y de redistribución social, conjugados en una mezcla de funciones expresadas en figuras arquitectónicas y paisajísticas caracterizadas por la variedad. Un nuevo gran parque urbano (el parque Martin Luther King, protagonista y primer tema de „edificación“), concebido como elemento central de conexión entre las nuevas partes del barrio y la ciudad histórica a la que se conecta por el sur a través de un espacio ya existente: la Square des Batignolles (1862), una histórica zona verde pública de carácter público. Se trata de una plaza-jardín diseñada como tantas otras del París del Segundo Imperio, en la época de los derribos de Hausmann, por el paisajista Jean Charles Alphand, conforme a los motivos característicos del jardín paisajista inglés. Accesible desde catorce entradas y atravesado por trayectos que extienden el entramado urbano existente, los bordes del parque están delimitados

„doskonałości środowiskowej”, wymyślonej na użytek olimpijskiego przetargu, w dzielnicę nowej generacji o zerowej emisji. W miejsce zdolne do zjednoczenia miasta i przedmieść, poprzez synergię czynników stabilizujących klimat i redystrybucję społeczną, wymieszanie funkcjonalności z wartością architektoniczną i krajobrazową, w celu uzyskania interesującej różnorodności. Duży nowy park miejski (park Martina Luthera Kinga, będący główną osią odniesienia i pierwszym „wybudowanym” obiektem) został zaprojektowany jako centralny element, łączący nowe części dzielnicy ze starym miastem. Natomiast na południe od tego miejsca park łączy się z istniejącą historyczną przestrzenią zieleni publicznej, jaką jest Square Batignolle (1862). Ten kwadratowy plac-ogród zaprojektowany został, jak wiele innych w Paryżu, w okresie II Cesarstwa, przez architekta krajobrazu Jeana Charles’a Alphanda, z wykorzystaniem motywów angielskiego ogrodu krajobrazowego. Na obrzeżach parku, do którego prowadzi czternaście wejść i który przecina siatka ścieżek,

Przekrój poprzeczny Sección transversal Powyżej: Salle des Pas Perdus, widok na pokrycie dachu ze świetlikami „Marylin” Arriba, Salle des Pas Perdus, vista de la cubierta con las claraboyas “Marylin”

Na sąsiedniej stronie: widok na Salle des Pas Perdus

En la otra página, vista de la Salle des Pas Perdus

Przekrój podłużny Sección longitudinal

Las cifras concurso 2010-2011 obra 2012-2017 Superficies Área del lote 17.500 m² Superficie total bruta 142.000 m² Superficie total neta 110.000 m²

Rzut 4 piętra Plano del Cuarto piso

Superficie útil neta 62.000 m², de los cuales: espacios públicos 20.000 m² espacios para oficinas 30.000 m² espacios de seguridad 3000 m² espacios de servicio 9000 m² Espacios verdes 5650 m² 323 árboles, divididos en: 283 árboles pequeños (4,5 m) 32 árboles medianos (7 m) 18 árboles grandes (8 m) Alturas Altura total 160 m - Bloque de base, 4 niveles (175 m x 55 m), h 27 m - Primer bloque, 10 niveles (115 m x 22 m), h 40 m - Segundo bloque, 10 niveles (75 m x 22 m), h 40 m - Tercer bloque 9 niveles (50 m x 22 m), h 35 m, 1 nivel técnico (45 m x 22 m), h 4,5 m

Rzut 6 piętra Plano del Sexto piso

Materiales cerámicos Casalgrande Padana 21,000 m² Marte Grigio Marostica cm 30x30, 30x60 Raggio di Luna cm 30x60 Unicolore Bianco Assoluto, Bianco B y Grigio Cenere cm 20x20

Przekrój podłużny dolnego korpusu Sección longitudinal del cuerpo bajo

Firma Casalgrande Padana wzięła udział w tym ważnym projekcie, dostarczając materiały ceramiczne wykorzystane do pokrycia niektórych podłóg budynku. Casalgrande Padana ha participado en esta importante construcción suministrando los materiales cerámicos que revisten algunos suelos del edificio.

14 15

Â© NIC LEHOUX - COURTESY COLUMBIA UNIVERSITY

Model roboczy wewnętrznej elewacji wychodzącej na plac wejściowy; widok za dnia, o zachodzie słońca i w nocy Modelo de estudio del frente interior que da a la plaza de entrada; vista de día, al atardecer y nocturna

Widok na układ schodów holu Vista del sistema de las escaleras del atrio

poszerzająca istniejącą zabudowę miejską, położonych jest dwadzieścia siedem działek, w tym działka zajmowana przez nowy Sąd w Paryżu, który prezentujemy na tych stronach. Park, zajmujący powierzchnię dziesięciu hektarów, razem z 6500 m² zieleni prywatnej i 16 000 m² ogrodów dachowych (w tym nowego ogrodu Sądu), jest częścią starannie skalibrowanej infrastruktury naturalnej, wspierającej bioróżnorodność. Stanowi odpowiedź na powszechne zjawisko urbanistyczne, jakim są wyspy ciepła. Można wymienić trzy strategiczne wybory, które miały wpływ na linię zabudowy, wyznaczającą charakter nowej dzielnicy i parku oraz na wykorzystanie miejsca na nieczynnych torach kolejowych. Pierwszy koncentruje się na zróżnicowaniu funkcji. Oprócz mieszkań (50% mieszkań socjalnych, 30% na wolnym rynku i 20% po cenie kontrolowanej), obiektów usługowych i handlowych, instytucji administracyjnych i rekreacyjnych, szkół i ośrodków medycznych, innowacyjnego centrum przetwarzania odpadów i działalności przemysłowej, takiej jak cementownia, planowana jest wyjątkowa usługa miejska, jaką jest właśnie nowy sąd miejski. Stanowi on jednocześnie symbol zmiany i przebudowy tego fragmentu miasta. Drugi wybór kładzie nacisk na odpowiednią niezbędną różnorodność formalną nowej architektury i rodzajów budynków, jako element uzupełniający dla złożonego szeregu funkcji, unikając tworzenia, jak to ma miejsce na przykład w przypadku Bicocca w Mediolanie, dzielnicy w jednolitym stylu, gdzie kontrola monotonii budynków powtarzających się z wykorzystaniem niewielu wariantów zapewniana jest przez sztywną, regularną, prostopadłą siatkę „fundamentu”. I na koniec, spółka państwowa, Paris Batignolles Aménagement, odpowiedzialna za proces planowania, opracowała w tym kontekście kompleksową procedurę konkursową, w ramach której wyłoniono dwudziestu deweloperów (którzy kupią grunty, ale zgodnie z zamierzeniami kontroli państwowej) oraz większą liczbę francuskich i międzynarodowych

18 19

por veintisiete lotes de terreno, entre ellos el ocupado por el nuevo Tribunal de París, que hoy presentamos en estas páginas. El parque, que cubre una extensión de diez hectáreas, junto con los 6500 m² de zonas verdes privadas y a los 16.000 m² de jardines colgantes (entre ellos los del nuevo Tribunal), forma parte de un sistema infraestructural natural cuidadosamente calibrado, que defiende la biodiversidad y sabe dar respuesta al muy común fenómeno urbano de la isla de calor. Las soluciones estratégicas ganadoras y que caracterizan el borde edificado destinado a delinear el nuevo barrio, con su parque, y a ocupar el lugar de las líneas ferroviarias fuera de uso, son esencialmente tres. La primera se concentra en la variedad de las funciones; además de la residencial (50% viviendas sociales, 30% en mercado libre y 20% de precio controlado), la terciaria y la comercial, las estructuras administrativas y recreativas, las escuelas y centros médicos, un innovador centro para el tratamiento de los desechos y para actividades industriales, como una fábrica de cemento, se ha previsto un servicio urbano excepcional, que es precisamente el nuevo Tribunal de la ciudad, destinado también a nivel simbólico a ser protagonista del cambio y de la recalificación de este tramo de ciudad. La segunda solución indica como elemento complementario de la compleja serie de funciones la correspondencia de una necesaria variedad formal de las nuevas arquitecturas y de los tipos de edificaciones, evitando incurrir, como por ejemplo en la Bicocca de Milán, en barrios monoestilo donde el control de la monotonía de los bloques repetidos con pocas variantes, se confía a la rigidez de la malla regular ortogonal de base. Por último, la sociedad pública París Batignolles Aménagement, responsable del proceso de planificación, elabora a partir de estos vectores un complejo procedimiento concursal, identificando veinte operadores inmobiliarios (que comprarán los terrenos, siempre respondiendo a las directrices del control público) y un número aún mayor de arquitectos franceses e internacionales, a quienes se asigna la tarea de hacer del nuevo barrio

Widok na hol wejściowy Salle des Pas Perdus Vista del hall de entrada a la Salle des Pas Perdus

Widok na Audytorium w Salle des Colloques Vista del Auditorium de la Salle des Colloques

architektów, którym powierzono zadanie uczynienia z nowej dzielnicy swoistego laboratorium projektowego współczesnej architektury na skalę miejską. W ten złożony i innowacyjny scenariusz działania wpisuje się nowy paryski sąd, powstały w oparciu o umowę partnerską, zawartą przez Ministerstwo Sprawiedliwości z firmą projektową Arelia (należącą do grupy Bouygues, która zajmie się również zarządzaniem i konserwacją całego kompleksu po jego oddaniu do eksploatacji), która powierzyła projekt kompleksu pracowni RPBW. Jak w Centre Pompidou (1971), które łączy w nierozerwalny sposób Renzo Piano z Paryżem i które opisywane jest jako „średniowieczna wioska, która rozciąga się na wysokość poprzez położone jeden nad drugim place i poprzeczne ulice [i która], jak średniowieczna wioska, jest miejscem spotkań i kontaktów”, sąd z widokiem na park ClichyBatignolle -, zakotwiony u wierzchołka przekątnej północ–południe, przechodzący następnie na obwodnicę Paryża i zajmujący dostępną działkę w kształcie litery L -, widoczny jest jako budynek o nakładających się warstwach, w którym zadaszone place zastąpiono trzema dużymi ogrodami

20 21

una especie de laboratorio proyectual de arquitectura contemporánea a escala urbana. En este complejo e innovador escenario de actuación se encuadra el nuevo Tribunal de París, nacido de un contrato de colaboración entre el Ministerio de Justicia y la sociedad Arelia (perteneciente al grupo Bouygues, que se ocupará también de la gestión y mantenimiento de todo el complejo, una vez en funcionamiento), que asignó el diseño del complejo al estudio RPBW. Al igual que en el Centre Pompidou (1971), que une a Renzo Piano con París de forma indeleble, y que él describe como „una población medieval que se desarrolla hacia arriba con las plazas una sobre otra y las calles transversales [y que], como una población medieval, es un lugar de encuentro y de contacto“, el Palacio de Justicia que da al parque de Clichy-Batignolles, conectado al vértice de su diagonal norte-sur y asentado en la circunvalación de París ocupando el lote en L disponible, se ofrece como arquitectura por capas superpuestas, donde las plazas cubiertas son sustituidas por tres grandes jardines colgantes (acompañados de invernaderos y jardines de invierno), que subrayan a nivel compositivo la separación entre los cuatro

Widoki na bibliotekę Vistas de la biblioteca

Biblioteka, szkic roboczy (Bernard Plattner)

La biblioteca, croquis de estudio (Bernard Plattner)

Przekrój podłużny chambre civile (rysunek Stefana Marrano)

Sección longitudinal chambre civile (diseño de Stefano Marrano)

Nazwy Los nombres Zamawiający Promotor Établissement Public du Palais de Justice de Paris + Bouygues Bâtiment Projektant Proyectista Renzo Piano Building Workshop, architects Konkurs Concurso (2010-2011) Zespół projektowy Equipo de diseño B.Plattner (partner odpowiedzialny colaborador encargado, J.B.Mothes, D.Rat with B.Akkerhuis, M.Angelozzi, L.Bot, N.Byrelid, S.Cloarec, S.Crabot, J.Franco, F.Garrigues-Cortina, S.Giorgio-Marrano, L.Le Roy, J.Moolhuijzen (partner colaborador), P. Pires da Fonte, B.Schelstraete; O.Aubert, C.Colson, Y.Kyrkos, Y.Chaplain (modele maquetas) Consultants Asesores SETEC Bâtiment, Berim (MEP); SETEC TPI (konstrukcje estructuras); Eléments Ingénieries (zrównoważony rozwój sostenibilidad); RFR (fasady fachadas); Movveo (transport pionowy transportes verticales); Majorelle (wystrój wnętrz, projektowanie przestrzeni diseño de interiores, planificación de espacios) Rozwój projektu (2012–2017) Desarrollo del proyecto (2012-2017) Zespół projektowy Equipo de diseño B.Plattner (partner odpowiedzialny colaborador encargado), S.Giorgio-Marrano, J.B.Mothes, D.Rat (członek odpowiedzialny asociados encargados), G.Chung, S.Cloarec, B.Granet, A.Greig, C.Guézet, A.Karcher, M.Sismondini with N.Aureau, G.Avventi, A.Belvedere (partner colaborador), A.Bercier, F.Bolle, L.Bot, A.Boucsein, N.Byrelid, J.Chevreux, S.Crabot, J.Franco, N.Grawitz, B.Guimaraes, V.Houeiss, N.Maes, J.Sobreiro, S.Stevens, M.van der Staay and T.Heltzel, M.Matthews; O.Aubert, C.Colson, Y.Kyrkos, Y.Chaplain (modele maquetas)

Doradcy Asesores SETEC Bâtiment, Berim (MEP); SETEC TPI (konstrukcje estructuras); ELAN (zrównoważony rozwój sostenibilidad); RFR (fasady fachadas); Movveo (transport pionowy transportes verticales); Lamoureux (akustyka acústica); M.Harlé/J.Cottencin (sygnalizacja señalización); Cosil Peutz (oświetlenie iluminación); C.Guinaudeau, AIA Ingénierie (nasadzenia jardinería); Majorelle (wystrój wnętrz, projektowanie przestrzeni diseño de interiores, planificación de espacios); Ecotec (konsultacja specjalna asesoramiento específico); Studio Akkerhuis (konsultacja architektoniczna arquitecto asesor)

dachowymi (otoczonymi szklarniami i ogrodami zimowymi), które podkreślają na poziomie kompozycji oddzielenie czterech dużych przeszklonych bloków całej konstrukcji. Trzysta dwadzieścia trzy drzewa rozmieszczone na jednym hektarze zieleni, zawieszonej i podzielonej na trzy części na różnych wysokościach, stają się integralną częścią budynku, który, pomimo kubatury podstawy o rozmiarach większych niż trzy nakładające się na siebie bloki, stanowi przykład „lekkiej” architektury. Wschodnie i zachodnie szklane elewacje wykraczają poza krawędzie budowanych gmachów (50 000 m² fasady o odbiciu światła 34%), jak duże przezroczyste arkusze, które w górnej części prezentują nakładające się na siebie linie o różnych długościach, uformowane przez umieszczone na nawisie, nachylone i pełniące rolę łamaczy światła panele słoneczne, co przywodzi na myśl partytury muzyczne, uzupełniane przez zawieszone „architektoniczne nuty”, wyrysowane na wielkich taflach przeszklenia. Powierzchnie poprzecinane są również odznaczającymi się pionowymi kanałami, w których po obu stronach zamontowano windy panoramiczne. U podstawy czterech poziomów rozciąga się duży obszar wejściowy, będący centralnym punktem całego kompleksu. Jest to we francuskich sądach „salle des pas perdu”, która łączy różne usługi pomocnicze i wydziały sądu. Mieści codziennie 8800 osób rozlokowanych na łącznej powierzchni 110 000 m². W tym jednocześnie monumentalnym i spokojnym otoczeniu przecinające się, zamontowane na górze schody i balkony, otwarte na przestrzeń na całej wysokości dwudziestu siedmiu metrów, łączą się z szeregiem wysokich i smukłych białych słupów ze stali, służących do podparcia sufitu, który przechwytuje światło dzienne przez regularną siatkę osiemnastu okrągłych świetlików w pięciu rzędach, zaprojektowanych specjalnie w tym celu („Marylin”). Świetliki te w pierwszym ogrodzie dachowym (7000 m², gdzie znajduje się restauracja dla personelu) wyłaniają się malowniczo z zieleni jak białe „architektoniczne muszle”,

22 23

grandes bloques acristalados de la construcción. Trescientos veintitrés árboles repartidos sobre una hectárea de espacio verde colgante y dividido en tres partes a distintas alturas se hacen parte integrante de una construcción que, a partir del volumen de la base, de mayor tamaño, incluso en anchura, que los tres bloques superpuestos que sostiene, se ofrece, pese a su mole, como una „arquitectura ligera“. Los frentes acristalados este y oeste se extienden más allá de los bordes de los volúmenes construidos (50.000 m² de fachada con una reflexión luminosa del 34%), como grandes hojas transparentes, que reciben en la parte alta las líneas superpuestas y de distinta longitud formadas por los paneles solares, colocados en voladizo e inclinados a modo de brise soleil, y que recuerdan a las partituras musicales, una especie de „notas musicales arquitectónicas“ suspendidas, trazadas sobre grandes hojas de revestimiento acristalado. Superficies marcadas también por el significativo corte vertical por el que discurren los ascensores panorámicos por ambos frentes. En la base de los cuatro niveles se desarrolla el gran espacio de entrada que constituye el punto central del complejo en su conjunto; se trata de lo que en los tribunales franceses se denomina la “salle des pas perdus”, que une los servicios y las distintas secciones del Tribunal y que da cabida a las 8800 personas que cada día se reparten sobre una superficie de 110.000 m². En este espacio, monumental y sereno al mismo tiempo, las escaleras que se cruzan situadas en los vértices y las balconadas abiertas al espacio a veintisiete metros de altura, se unen a la serie de columnas blancas de acero, altas y finas, que sostienen el techo que capta la luz del día mediante una cuadrícula regular de cinco filas de dieciocho claraboyas circulares expresamente diseñadas (las “Marylin”). En el primer jardín colgante (de 7000 m², donde está situado el restaurante del personal), estas emergen de modo escultórico en la zona verde como „conchas arquitectónicas“ blancas, caracterizadas por su figura plástica con borde inclinado según el eje de irradiación solar.

Widok na wielką Salle d’Audience Civile (budowa 14.04.2017 r.) Vista de la gran Salle d’Audience Civile (obras 14/04/2017)

Rzut Salle d’Audience Pénale polyvalente (rysunek Stefana Marrano) Planta de la Salle d’audience pénale polyvalente (diseño de Stefano Marrano)

Przekrój poprzeczny Salle d’Audience Pénale polyvalente (rysunek Stefana Marrano) Sección transversal de la Salle d’audience pénale polyvalente (diseño de Stefano Marrano)

En la otra página, Vista del frente Este desde el parque Martin Luther King © RPBW

Na sąsiedniej stronie: widok na wschodnią stronę budynku z parku Martina Luthera Kinga

Widok na sekwencję świetlików wg projektu „Marylin”, umieszczonych na wysokości pierwszego wiszącego ogrodu, oświetlających od góry Salle des Pas Perdus Vista de la serie de claraboyas de diseño “Marylin”, situadas a la altura del primer jardín colgante para iluminar desde arriba la Salle des Pas Perdus

Obok: rzut wiszących ogrodów na różnych poziomach budynku En el lado, planta de los jardines colgantes en los distintos niveles de la construcción

Świetliki „Marylin” z tarasu na ósmym piętrze Perspectiva hacia las claraboyas “Marylin” desde la terraza del octavo piso

charakteryzujące się plastyczną formą oraz krawędzią nachylającą się w kierunku padania promieni słonecznych. Zadaniem głównego wejścia nie jest wzbudzanie poczucia podmiotowości, ale zaufania odwiedzającego. „Wchodząc do sądu, stajemy się krusi. Należy wziąć pod uwagę ten stan kruchości. Stworzyć atmosferę zaufania dla osoby, która będzie osądzana. Wzbudzić zaufanie, stworzyć klimat spokoju i wyciszenia, ale też pewnej surowości” (Renzo Piano). Do położonego centralnie głównego atrium przylegają dwa inne, o tej samej wysokości, usytuowane na północ i południe od podstawowej bryły budynku, połączone ze sobą przejściem o długości stu sześćdziesięciu metrów. Nad bryłą łączącą z podłożem widoczne są, na dziewiętnastym i dwudziestym dziewiątym piętrze (z trzydziestu ośmiu), trzy oddzielne, podwieszane formy, wychodzące z kolejnych dwóch ogrodów dachowych, obsadzonych dębami i krzewami. Te trzy formy, przesunięte względem podstawy podparcia, mają tę samą szerokość, ale różne długości. Formy harmonijnie zmniejszają się ku górze, tworząc schodkową, strzelistą figurę, w której kolejne bloki zagłębiają się stopniowo wzdłuż osi biegnącego poniżej ciągu komunikacyjnego.

24 25

La entrada principal ha sido pensada para inducir en el visitante, no sometimiento, sino confianza: “Al entrar en el palacio de justicia, nos sentimos frágiles. Este estado de fragilidad debe ser tenido en cuenta. Debemos crear un espíritu de confianza para la persona que será sometida a juicio. Se debe inspirar confianza, crear un clima de calma y de serenidad, pero también una cierta austeridad” (Renzo Piano). Al atrio mayor, situado en el centro, se unen otros dos de la misma altura, situados al norte y al sur del bloque base del edificio, conectados entre sí por un recorrido de ciento sesenta metros. Sobre el volumen de conexión al suelo se desarrollan los tres cuerpos suspendidos y separados entre sí, en los pisos diecinueve y veintinueve (del total de los treinta y ocho pisos), de los otros dos jardines colgantes, donde se han plantado encinas y arbustos. Los tres volúmenes, descentrados con respecto la base sobre la que se apoyan, tienen la misma anchura, pero distintas longitudes, que van reduciéndose de forma armónica a medida que ascienden, creando una figura con grandes escalones que se destaca en la altura, pero con ligeras entradas de bloque en bloque, sobre los ejes viarios que discurren a sus pies.

Â© RPBW, PH. SERGIO GRAZIA

Szczegół fasady z panelami słonecznymi zastosowanymi jako brise soleil

Detalle de la fachada con los paneles solares utilizados como voladizo

Se ha prestado particular atención a la definición de los espacios internos, con abundante uso de la madera, en los parqués y en los paneles de haya evaporada de la boiserie de las noventa salas de audiencia y de las oficinas, en su mayor parte dotadas de iluminación natural filtrada por las cristaleras de la fachada. Para el revestimiento de las zonas comunes, los pasillos y los baños, se ha elegido trabajar con Casalgrande Padana, respectivamente con la selección de tintas neutras (Grigio Marostica y Raggio di Luna de la colección Marte) y luminosas (Bianco Assoluto, Bianco B y Grigio Cenere de la colección Unicolore). Materiales de gres porcelánico de gran resistencia y funcionalidad distribuidos por un total de 21.000 m², capaces de subrayar la regularidad de los espacios y de proponerse como superficies continuas y compactas llamadas a unir entre sí los distintos espacios internos. Desde el punto de vista de las prestaciones energéticas, el nuevo Tribunal se considera un edificio de vanguardia que satisface los requisitos ecológicos del barrio en que se encuentra; sus placas solares producen 175 MW, con un consumo de 75 kWp/m² anuales (aproximadamente la mitad del consumo de las torres para oficinas recientemente levantadas en la Défense). La certificación HQE (el estándar francés de alta calidad ambiental) en curso está determinada por el buen nivel de inercia térmica, los sistemas de ventilación natural, el uso de dispositivos para la recuperación del calor, la integración de los paneles solares en la fachada (asumidos también como elemento de composición del proyecto). Estos son solo algunos de los elementos de la estrategia energética adoptada, testimonio de la cada vez mayor y necesaria atención que se pone en el uso de energías alternativas en los edificios públicos. Por último, pese a su estructura modular, ortogonal y compacta, el edificio ha sido concebido como un „organismo flexible“, capaz de adoptar con el paso del tiempo distintas configuraciones internas para responder a las necesidades del mañana y a los posibles cambios en el modo de proceder del sistema judicial.

Widok z parku Martina Luthera Kinga Vista del parque Martin Luther King © RPBW

Szczególną uwagę zwrócono na zaprojektowanie pomieszczeń wewnętrznych, przy znacznym wykorzystaniu drewna w postaci parkietów i boazerii z parzonych płyt bukowych, położonych w dziewięćdziesięciu salach i biurach, z których większość posiada naturalne oświetlenie światłem przenikającym przez okna elewacji. Do wykończenia powierzchni w strefach wspólnych, na korytarzach i w łazienkach wybrano produkty Casalgrande Padana, odpowiednio w barwach neutralnych (Grigio Marostica i Raggio di Luna z kolekcji Marte) i z połyskiem (Bianco Assoluto, Bianco B i Grigio Cenere z kolekcji Unicolore). Materiały z gresu porcelanowego, o dużej wytrzymałości i funkcjonalności, położone zostały na 21 000 m². Podkreślają regularność przestrzeni oraz tworzą ciągłe i jednolite powierzchnie, harmonijnie łącząc różne pomieszczenia. Z punktu widzenia charakterystyki energetycznej nowy budynek sądu należy uznać za awangardowy, z uwagi na spełnianie przez niego wymogów dzielnicy ekologicznej, nad którą dominuje. Budynek wytwarza z wykorzystaniem paneli słonecznych energię w ilości 175 MW, przy zużyciu rocznym 75 kWp/m² rocznie (co stanowi ok. połowę zużycia energii w porównaniu do najnowszych wieżowców biurowych wybudowanych w Défense). Uzyskanie certyfikatu HQE (francuska norma wysokiej jakości środowiskowej) zawdzięcza wysokiemu poziomowi bezwładności cieplnej, naturalnym systemom wentylacji, wykorzystaniu urządzeń do odzysku ciepła, zastosowaniu paneli fotowoltaicznych w elewacji (również jako elementu kompozycyjnego projektu). To tylko niektóre z elementów przyjętej strategii energetycznej, która wskazuje na pojawiającą się konieczność wykorzystywania alternatywnych źródeł energii w budynkach użyteczności publicznej. Budynek, pomimo kompaktowej modułowej i ortogonalnej konstrukcji, został pomyślany jako „elastyczny organizm”, zdolny do przyjmowania wraz z upływem czasu różnych konfiguracji wewnętrznych, aby sprostać potrzebom jutra i wszelkim zmianom w sposobie funkcjonowania systemu sądownictwa.

Układ okien: podwójne szyby i panele fotowoltaiczne El sistema de las ventanas: doble capa acristalada y paneles solares

Przekrój typowy ramy fasady Sección característica del cierre de fachada

Wywiad z Entrevista con

Stefano Marrano

Stowarzyszony RPBW Asociado RPBW

PERCORSI IN CERAMICA

Do wykończenia przestrzeni wewnętrznej nowego Sądu w Paryżu użyto niewielu, ale starannie wybranych materiałów. Drewno do wykończenia sal sądowych i niektórych biur, płytki ceramiczne do pomieszczeń służbowych, panele drewniane i lastryko na podłogi części publicznych w Salle des Pas Perdus. Czym był podyktowany ten wybór?

El proyecto del nuevo Tribunal de París desarrolla con pocos y precisos materiales el tratamiento de sus espacios internos: madera para salas de audiencia y algunas oficinas, cerámica para servicios, paneles de madera y terrazo en el suelo para las zonas públicas de la Salle des Pas Perdus, ¿a qué se debe esta decisión?

STEFANO MARRANO Poprzez wybór materia-

STEFANO MARRANO

łów do wykończenia wnętrz staraliśmy się zachować spójność z pierwotną ideą symbolicznej metafory sprawiedliwości, nawiązującej do białej góry. A dokładniej, do wykończenia wnętrz (podłogi, ściany i sufity) w najbardziej reprezentacyjnych częściach publicznych (Salle des Pas Perdus) wybraliśmy ten sam odcień bieli różnych użytych materiałów, co pozwoliło uzyskać harmonijne, neutralne tło, na którym widoczne są boazerie parzonych płyt bukowych, tworząc w całości dostojne, ale nie agresywne przestrzenie, oszczędne w wyrazie i szanujące użytkownika. W salach sądowych drewno jest podstawowym materiałem z uwagi na właściwości akustyczne. Jego estetyka pozwala nadać surową przytulność przestrzeni publicznej sal sądowych. Panele drewniane w Salle des Pas Perdus wyglądają jak obrazy zawieszone na jednolitym białym tle. Oprócz pełnienia funkcji akustycznych, pomagają odczuć głębię przestrzeni, zaznaczając perspektywę swoim „spokojnym” rytmem. Drewno, podkreślane i uwidaczniane przez grę światła, wibruje i ogrzewa wnętrza wstrzemięźliwą żywiołowością, zachęca do zachowania spokoju i szacunku. Drewno jako materiał jest symbolem cywilizacji. Sąd, z uwagi na swój charakter i odbywające się w nim czynności, jest miejscem, które budzi grozę w osobach przybywających z różnych stron. Groza natomiast rodzi niepokój i dyskomfort, dlatego podstawowym zadaniem było odnalezienie w tej przestrzeni spokoju i pogody ducha.

P.C. Płytki ceramiczne Casalgrande Padana użyte do wykończenia wnętrz cechują się

28 29

En la elección de los materiales para los acabados internos hemos tratado de mantener la coherencia con la idea inicial de la metáfora simbólica de la justicia, siempre referida a la montaña blanca: más concretamente, para los acabados internos (suelo, paredes y techos) de los espacios públicos más representativos (Salle des Pas Perdus), hemos buscado una misma tonalidad de blanco para los distintos materiales empleados, con la finalidad de generar un fondo neutro constante, sobre el que las boiseries de haya evaporada pudieran fluctuar y, en conjunto, generar unos espacios solemnes pero no agresivos, espacios sobrios y respetuosos con quien los usa. En las salas de audiencia, el material principal es la madera por razones funcionales acústicas y para que los espacios públicos de las salas de audiencia resultasen estéticamente sobrios pero también más acogedores. En la Salle des Pas Perdus, los paneles de madera se presentan como cuadros colgados en un contexto de blanco uniforme y, más allá de su función acústica, ayudan a percibir la profundidad del espacio diseñando las perspectivas con un ritmo más sosegado. La madera, gracias a la luz que la exalta y la pone en valor, vibra y calienta los espacios con vivacidad sobria, e invita a la calma y al respeto. La madera como material es un símbolo de civilización. El Tribunal, precisamente por la naturaleza de las actividades que en él se ejercen, es un lugar que intimida a las personas que lo visitan desde distintos lugares. Es una intimidación que infunde agitación y malestar: era fundamental encontrar la calma y serenidad de los espacios.

Plan Niveau Pianta piano terreno

P.C. Czy francuskie przepisy dotyczące architektury publicznej określają specjalne wymagania w zakresie parametrów stosowanych płytek ceramicznych? S.M. Wymagania jakościowe dotyczące wyrobów ceramicznych (i ogólnie wszystkich materiałów) zależą od przeznaczenia przestrzeni, w których są one wykorzystywane. Przede wszystkim w odniesieniu do wykończeń podłóg istnieją klasyfikacje dotyczące obróbki antypoślizgowej powierzchni oraz właściwości mechanicznych, fizycznych i chemicznych, takich jak odporność na ścieranie, odporność na przebicie, wodoszczelność i odporność na środki chemiczne (UPEC). W pomieszczeniach, w których dokonuje się obróbki żywności (np. kuchniach), należy wziąć pod uwagę wymogi dotyczące higieny. P.C. Wydaje się, że przy projektowaniu wnętrz

starano się wyrazić raczej atmosferę spokojnego komfortu,niż podniosłoinstytucjonalny charakter, sugerowany przez funkcję budynku sądu. Czy jest to zaplanowany lub programowy wybór, osiągnięty w trakcie realizacji projektu? S.M. Wybór, aby nadać wnętrzom oszczędny i przytulny charakter z punktu widzenia komfortu

P.C. El material cerámico de Casalgrande Padana empleado en los interiores se caracteriza por tonalidades neutras; Bianco assoluto y dos tonalidades de gris. ¿Cuáles son las razones de esta selección? ¿Qué prestaciones requieren las funciones de los espacios donde se han utilizado los materiales cerámicos? S.M. El material cerámico de Casalgrande Padana empleado para los servicios, se ha elegido principalmente por razones funcionales: gran resistencia al desgaste, facilidad de mantenimiento e higiene. Además de la funcionalidad, estos productos presentan un aspecto matérico, sobrio y “cálido” que se distingue con respecto a otros productos de la misma categoría. Ha sido importante dar identidad y coherencia a todos los espacios de los servicios del Tribunal. P.C. ¿Las normativas francesas que regulan la arquitectura pública tienen requisitos específicos de prestaciones para las cerámicas? S.M. Los requisitos de prestaciones para las cerámicas (y en general para todos los materiales) dependen del uso al que están destinados los espacios en que se utilizan: sobre todo para los acabados del suelo, existen clasificaciones para el tratamiento antideslizante de las superficies que se pisan, por sus prestaciones mecánicas, físicas y químicas: resistencia al desgaste-resistencia al punzonado-impermeabilización-resistencia a los agentes químicos (UPEC). Para los espacios donde se practican actividades ligadas a cuestiones alimentarias (p.ej. cocinas), es necesario tener en consideración requisitos de higiene. P.C. El tratamiento de los interiores parece buscar más una especie de apacible confort que el carácter celebrativo-institucional que sugeriría la función de Palacio de Justicia. ¿Se persigue esta decisión proyectual o programática en el desarrollo del proyecto? S.M. La decisión de tratar los interiores de modo que los espacios resulten sobrios y acogedores

neutralną kolorystyką czystej bieli i dwóch odcieni szarości. Jakie są motywy waszego wyboru? Jakie parametry wymagane są w zależności od funkcji pomieszczeń, w których zostały użyte płytki ceramiczne? S.M. Wykorzystane w pomieszczeniach służbowych płytki ceramiczne Casalgrande Padana zostały wybrane przede wszystkim z powodów funkcjonalnych, ponieważ cechują się bardzo dużą odpornością na zużycie oraz łatwością pielęgnacji i zachowania higieny. Oprócz funkcjonalności, płytki te wyróżniają się na tle innych produktów z tej kategorii wstrzemięźliwą i „ciepłą” strukturą materiałową. Zachowanie tożsamości i spójności wszystkich przestrzeni serwisowych Sądu było ważnym zadaniem.

wizualnego i materiałowego, nie jest wyborem programowym, ale projektowym. Jeżeli chodzi o poszukiwanie wszystkich poziomów „pokojowego komfortu”, rozwiązania projektowe stanowią zasadniczo połączenie programowych wymagań umownych i precyzyjnych wyborów architektonicznych. Na przykład: - z punktu widzenia komfortu oświetlenia wybory programowe są następujące: dla przestrzeni w Salle des Pas Perdus 200 luksów mierzonych na podłodze, dla sal sądowych 400 luksów na podłodze i 600 luksów na stołach roboczych, ale wybór temperatury 3000 kelwinów dla światła sztucznego był wyborem projektowym. Dla wszystkich opraw oświetleniowych przewidzieliśmy urządzenia techniczne zapobiegające olśnieniu (UGR= Unified Glare Rating) w zakresie limitów programowych, ale projektowy wybór pomieszczeń w jednolitych odcieniach kolorystycznych z podświetlanymi boazeriami obniżył ryzyko olśnienia, spowodowane kontrastowymi odcieniami światła odbitego. Komfort oświetleniowy jest wynikiem połączenia tych parametrów. - z punktu widzenia komfortu akustycznego opieraliśmy się na zróżnicowanym zapotrzebowaniu dla każdego pomieszczenia i jego przeznaczeniu funkcjonalnemu. Ale podczas obliczeń akustycznych (podczas których zostało uwzględnione rozłożenie powierzchni dźwiękochłonnych) nie uwzględniono wielu parametrów, takich jak np. kształt przestrzeni architektonicznej oraz wszystkie wykończenia powierzchni i materiały (np. marszczony tynk w Salle des Pas Perdus). P.C. Jednocześnie z wnętrzami zapewniającymi „wysoki poziom komfortu”, w projekcie nowego paryskiego sądu postanowiono uwzględnić trzy duże ogrody dachowe, położone na różnych poziomach. Czy uważają Państwo, że w przypadku budynków usługowych, użyteczności publicznej i prywatnych, w najbliższej przyszłości bezpośredni związek między miejscami pracy a przestrzeniami zielonymi na świeżym

30 31

desde un punto de vista del confort visual y de los materiales, no es una decisión programática, sino más bien proyectual. En lo que se refiere a la búsqueda de todos los niveles de “apacible confort”, generalmente las respuestas proyectuales son una combinación de exigencias programáticas contractuales y soluciones arquitectónicas bien precisas. Por ejemplo: - desde un punto de vista del confort de la iluminación, las exigencias programáticas eran: para los espacios de la Salle des Pas Perdus 200 lux en el suelo, para las salas de audiencia 400 lux en el suelo y 600 lux en las mesas de trabajo, pero la decisión de dar la temperatura de 3000 °Kelvin a la luz artificial ha sido una solución proyectual; para todos los cuerpos iluminantes hemos previsto dispositivos técnicos antidestello dentro de los límites de las exigencias programáticas (UGR= Unified Glare Rating), pero la solución proyectual de tener espacios de tonalidades uniformes, con las boiseries iluminadas, ha reducido el riesgo de deslumbramiento debido a los contrastes de tonalidades de luz reflejada. El confort de la iluminación es el resultado de la combinación de estos parámetros. -desde un punto de vista del confort acústico, teníamos una referencia programática en la inteligibilidad exigida para cada espacio y cada destino funcional; pero en los cálculos acústicos (en los que se han tomado en consideración la distribución de las superficies absorbentes), no se han considerado muchos parámetros, como por ejemplo todas las formas del espacio arquitectónico y todos los acabados de las superficies y de los materiales (por ejemplo el enfoscado corrugado de la Salle des Pas Perdus). P.C. Junto con los interiores con “alto nivel de confort”, en el proyecto del nuevo Tribunal de París se ha optado por añadir tres grandes jardines colgantes distribuidos en tres niveles distintos. ¿Considera que en un futuro inmediato, y para los edificios del sector terciario, públicos y privados, la relación directa entre espacios de trabajo y espacios verdes en

powietrzu będzie niezbędnym warunkiem poprawy jakości dnia pracy w kontekście bardziej integracyjnej i przyjaznej do życia architektury? S.M. Decyzja o zamieszczeniu w projekcie tarasów, z myślą o wygraniu konkursu, zapewniła nam również możliwość zachowania spójności z architekturą humanistyczną przeznaczoną dla jej użytkowników, a tym samym stworzenia szerokich przestrzeni zewnętrznych, w których wzrok może skupiać się na różnych horyzontach. Zapewnia to korzyści w postaci komfortu fizjologicznego, który z kolei przekłada się na komfort psychiczny. W przypadku Sądu temat komfortu przestrzeni roboczych i przestrzeni publicznych mocno leżał nam na sercu, ponieważ jesteśmy świadomi występujących w tym miejscu trudności. Jednym z celów naszej pracy projektowej było zapewnienie w przestrzeni publicznej optymalnych warunków zarówno dla użytkowników (Salle des Pas Perdus i sale sądowe), jak i dla pracy sędziów, którzy codziennie mają do czynienia z odpowiedzialnością cywilną. Wszystko to nie rozwiązuje problemów związanych z pracą sądu, ale w jakiś sposób czyni je lżejszymi.

plein air va a ser un requisito necesario para la mejora de la calidad de la jornada laboral en el marco de una arquitectura más inclusiva y vivible? S.M. La decisión de proponer las terrazas en el proyecto, además de haber sido determinante para ganar el concurso, nos ha dado la posibilidad de mantenernos coherentes con la visión de una arquitectura humanista destinada a sus usuarios y por tanto de crear espacios externos amplios, donde la vista puede espaciar por horizontes distintos, aportando ventajas cualitativas de confort fisiológico que se manifiestan también en confort psicológico. En el caso del Tribunal, el tema del confort del espacio de trabajo y del espacio público, nos importaba mucho, porque éramos conscientes de las dificultades presentes en este contexto. Uno de los objetivos de nuestra labor proyectual ha sido el ofrecer condiciones ideales a los espacios públicos para quienes los usan (Salle des Pas Perdus y Salas de audiencia), así como para los espacios de trabajo de los magistrados, que cotidianamente practican una actividad de responsabilidad cívica. Todo ello no resuelve los problemas ligados a la actividad del magistrado, pero de algún modo los aligera.

Stefano Giorgio Marrano Stefano Giorgio Marrano ukończył studia w zakresie architektury na Uniwersytecie we Florencji. Swoją współpracę z RPBW rozpoczął w Genui w 1998 r., pracując nad projektem Banca Popolare di Lodi. Następnie w 2000 r. przeprowadził się do Paryża, gdzie uczestniczył w projektach Virgin i Cité Internationale w Lyonie (Salle 3000). Pracował nad planem głównym zagospodarowania terenów poprzemysłowych zakładów Falck w Mediolanie i nad projektem Centrum Kultury Fundacji Stavrosa Niarchosa w Atenach. Po okresie prac nad projektem siedziby maltańskiej Izby Reprezentantów w latach 2011–2018 pełnił rolę kierownika projektu architektonicznego wnętrz Sądu Wielkiej Instancji w Paryżu. Od 2014 r. jest architektem stowarzyszonym, a w 2017 r. za Sąd w Paryżu uzyskał wraz z pracownią nagrodę Equerre d’Argent. Obecnie pracuje nad kilkoma projektami w Monachium. Stefano Giorgio Marrano es licenciado en arquitectura por la Universidad de Florencia Comenzó a colaborar con RPBW en Génova en 1988, trabajando en el Banco Popular de Lodi. Seguidamente, en 2000, se trasladó a París, donde participó en los proyectos de Virgin y Cité Internationale de Lyon (Salle 3000). Trabajó en el plan máster para el Área antes ocupada por industrias Falck y en el Centro Cultural de la Fundación Stavros Niarchos de Atenas. Tras un período trabajando en el proyecto del Parlamento de Malta, de 2011 a 2018 se dedica al proyecto del Tribunal de Grande Instance de París como responsable del proyecto arquitectónico interno. En 2014 pasa a ser Arquitecto Asociado y en 2017 el Tribunal de París gana el premio del Equerre d’Argent. Actualmente trabaja en varios proyectos en Munich.

news

Przyszłość hotelarstwa El futuro de la hostelería Kontinua Grand Prix 2016/2018

Przyszłość hotelarstwa Casalgrande Padana w projektach wykończeniowych Na tej ogromnej przestrzeni wystawienniczej ustępowały sobie miejsca kolejne wciągające instalacje, tworząc wydarzenie ukazujące wnętrza hotelarskie pojmowane przez Simone Micheliego jako prawdziwe dzieła sztuki, a jednocześnie jako funkcjonalna przestrzeń do życia. Hotel Regeneration jest projektem autorstwa Simone Micheliego zaprezentowanym w Lambrate Design District podczas mediolańskiego Tygodnia Designu. To przestrzeń dialogu i spotkania między znanymi osobistościami związanymi z branżą hotelarską i osobami odwiedzającymi, dynamiczne miejsce konferencji i wydarzeń organizowanych przez Tourism Investment, PKF hotelexperts i AboutHotel, dzięki którym można poznać aktualności z tej stale zmieniającej się branży. To także sposób na przybliżenie świata Contract&Hospitality przy podkreśleniu znaczenia eksperymentów i badań służących rozwijaniu nowych materiałów, technologii i inteligentnych

El futuro de la hostelería Casalgrande Padana para el mundo contract

systemów. Poszczególne obszary tworzące przestrzeń wystawienniczą, zaaranżowane przez duże włoskie i międzynarodowe grupy przemysłowe, stanowią odzwierciedlenie aktualnych trendów w międzynarodowej branży hotelarskiej. Właśnie do realizacji Outdoor Suite, a dokładniej do pokrycia podłóg, wybrano płytki z serii Pietra di Baugè w kolorze Grigio, w formacie 60 × 60 cm. W Locker Room, pomieszczeniu zarazem pełnym życia i intymnym, wykorzystano natomiast – również do pokrycia podłóg – kolekcję płytek z kamionki porcelanowej Marmoker, w kolorze Calacatta Grigio z wykończeniem w połysku, w formacie 60 × 120 cm. Te dwa różne zastosowania, oba w pomieszczeniach o nasilonym ruchu, stanowią potwierdzenie właściwości technicznych i estetycznych kolekcji Casalgrande Padana i są kolejnym dowodem na istnienie nierozerwalnej więzi między tą firmą i szeroko pojętą branżą projektową.

Un gran espacio expositivo en el que se sucedieron asombrosas instalaciones, un evento que presentó espacios dedicados a la acogida de huéspedes, concebidos por el arquitecto Simone Micheli como auténticas obras de arte, pero también como lugares funcionales para vivir. Hotel Regeneration es el proyecto firmado por Simone Micheli que animó el Lambrate Design District durante la Semana del Diseño de Milán. Un lugar de diálogo y encuentro entre conocidos personajes vinculados al sector de la hostelería y el público, un contenedor dinámico de conferencias e intervenciones desarrolladas por Tourism Investment, PKF hotelexperts & AboutHotel, que permitieron ponerse al día sobre un sector que está en continuo desarrollo, un modo de abordar el mundo Contract&Hospitality valorizando la experimentación y la investigación dirigida a favorecer las novedades en cuestión de

materiales, tecnologías y sistemas inteligentes. Los distintos espacios en los que se articuló la exposición, obra de importantes grupos industriales italianos y extranjeros, se centraron en las tendencias actuales del sector de la hostelería a nivel internacional. Precisamente para la Outdoor Suite se eligió la serie Pietra di Baugè color Grigio en formato 60x60 cm, colocada como pavimentación. En la Locker Room, un espacio lleno de vida pero al mismo tiempo íntimo, se utilizó en cambio la colección de gres porcelánico Marmoker, color calacatta Grigio con acabado brillante, en el formato 60x120 cm, también empleada como pavimentación. Dos situaciones distintas, dos espacios sometidos a «tráfico intenso» que confirman la calidad técnica y estética de las colecciones de Casalgrande Padana y dan testimonio, si todavía fuese necesario, del indisoluble vínculo entre la empresa y el mundo del diseño, de cualquier tipo.

Oto jak branże hotelarstwa i designu przenikają się w procesie przebudowy współczesnych obiektów hotelowych i tworzenia przyszłościowych projektów wykończeniowych – kolekcje kamionki porcelanowej Casalgrande Padana znalazły miejsce na wystawie Hotel Regeneration przygotowanej przez architekta Simone Micheliego w Lambrate Design District podczas targów Fuorisalone. La dialéctica Hostelería y Diseño para dar expresión al proceso de recalificación de las estructuras hoteleras contemporáneas y proyectar el contract del futuro: las colecciones de gres porcelánico de Casalgrande Padana encontraron cabida en la exposición Hotel Regeneration, comisariada por el Arquitecto Simone Micheli en el Lambrate Design District durante el Fuorisalone.

34 35

Kontinua

Linia Kontinua, będąca dowodem zdolności przedsiębiorczych od zawsze ukierunkowanych na innowację, rozwój i poszukiwanie nowych rozwiązań, dostępna w formatach 120 × 260 cm, 120 × 240 cm, 120 × 120 cm, 60 × 120 cm i 60 × 60 cm o grubości zaledwie 6,5 mm, świadczy o ewolucji kamionki porcelanowej zarówno pod względem estetycznym, jak i funkcjonalnym, prezentując nowy sposób interpretacji powierzchni przestrzeni prywatnych i publicznych. Duże rozmiary oraz bezprecedensowa lekkość i poręczność płyt Kontinua, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich standardów jakości pod kątem wytrzymałości na zużycie, ścieranie, zanieczyszczenie oraz działanie czynników chemicznych i atmosferycznych, zapewniają maksymalną elastyczność wykorzystania, oferując niezwykłą wszechstronność w praktycznie niezliczonych obszarach zastosowania. Wielkoformatowe płyty z kolekcji Kontinua umożliwiają tworzenie jednorodnych i spójnych powierzchni z regularnych i harmonijnych powłok ceramicznych, nadając silne wrażenie jedności między różnymi pomieszczeniami. Również w odniesieniu do rodzajów wykończenia oferta jest niezwykle

bogata, co pozwala na różnorodność potencjalnych zastosowań, od pokryć powierzchni pionowych po realizację wentylowanych elewacji, od architektury wnętrz po wyposażenie (meble, blaty kuchenne, drzwi, grzejniki płytowe itp.). Ponadto szeroka gama formatów podwielokrotnych, które można ze sobą zestawiać i łączyć, daje ogromne możliwości zastosowania w rozmaitych obszarach, od ważnych obiektów nowoczesnej architektury po renowację zabytkowych budynków, zapewniając odpowiednie rozwiązania do najbardziej wymagających projektów. Linia Kontinua jest obecnie dostępna w następujących kolekcjach Casalgrande Padana: Marmoker: Nero Creta, Statuario Grigio, Statuario Oro, Saint Laurent, Pulpis Tortora, Bardiglio Imperiale, Bardiglio Bianco, Olimpo, Grafite Marrone, Arabesque, Bianco Vietnam, Travertino Titanium, Veselye; Pietre di Paragone: Grigio Aitos, Grigio Tao, Pietra del Cardoso; Cemento: Cassero Antracite, Cassero Grigio, Cassero Beige, Cassero Bianco; Pietre di Sardegna, Tavolara, Caprera, Punta Molara, Porto Rotondo, Cala Luna, Porto Cervo. Te same artykuły dostępne są w innych formatach oraz o grubości 10 mm.

Signo de la continua orientación de la empresa hacia la innovación, la investigación y el desarrollo, Kontinua –realizada en los formatos 120x260 cm, 120x240 cm, 120x120 cm, 60x120 cm y 60x60 con solo 6,5 mm de espesor– es testimonio de la evolución de la estética y de las prestaciones del gres porcelánico, y representa una nueva manera de interpretar las superficies de los espacios privados y públicos. Sin desviarse lo más mínimo de los elevados estándares de calidad, en términos de resistencia al desgaste, a la abrasión, a los agentes químicos, a los fenómenos atmosféricos y a la contaminación, Kontinua ofrece unas dotes inéditas de ligereza y manejabilidad que, unidas al gran tamaño de las placas, se traducen en una enorme flexibilidad de aplicación y en una versatilidad extraordinaria que permite su uso en un número de campos prácticamente ilimitado. A través de su gran formato, la colección Kontinua ofrece coherencia y homogeneidad en forma de revestimientos cerámicos ordenados y armoniosos que dan una fuerte connotación unitaria a los distintos espacios. También en el plano de los acabados, la oferta extremadamente diferenciada de Kontinua multiplica los usos

36 37

posibles: revestimientos de superficies verticales, realización de fachadas ventiladas, arquitectura de interiores e incluso complementos de mobiliario (muebles, encimeras de cocinas, puertas, placas radiantes, etc.) Además, la amplia gama de formatos en submúltiplos, que interactúan y se combinan transversalmente, permite amplias posibilidades de aplicación en los distintos ámbitos de intervención, de las más difíciles construcciones de la arquitectura moderna, a la restauración de edificios históricos, proporcionando soluciones adecuadas a las especificaciones de proyecto más exigentes. Kontinua está actualmente disponible en las siguientes colecciones de Casalgrande Padana: Marmoker: Nero Creta, Statuario Grigio, Statuario Oro, Saint Laurent, Pulpis Tortora, Bardiglio Imperiale, Bardiglio Bianco, Olimpo, Grafite Marrone, Arabesque, Bianco Vietnam, Travertino Titanium, Veselye; Pietre di Paragone: Grigio Aitos, Grigio Tao, Pietra del Cardoso; Cemento: Cassero Antracite, Cassero Grigio, Cassero Beige, Cassero Bianco; Pietre di Sardegna: Tavolara, Caprera, Punta Molara, Porto Rotondo, Cala Luna, Porto Cervo. Los mismos artículos están disponibles en otros formatos y con 10 mm de espesor.

Grand Prix 2016/2018

Termin składania kandydatur do konkursu Grand Prix 2016/2018 upływa dnia 31 grudnia 2018 r. Nadesłane prace, zrealizowane i ukończone w okresie od stycznia 2013 r. do grudnia 2018 r., zostaną poddane ocenie przez komisję jurorską składającą się ze światowej sławy specjalistów z branży. Najwyżej ocenione prace zostaną opublikowane w „Creative Book”, publikacji redagowanej przez firmę Casalgrande Padana, wydawanej

w nakładzie 70 tys. egzemplarzy, tworzonej i dystrybuowanej we współpracy z prestiżowym magazynem poświęconym architekturze „Casabella”, od dziewięćdziesięciu lat stanowiącym ważny głos w debacie na tematy dotyczące projektowania. Udział w Grand Prix mogą wziąć wszyscy projektanci (architekci, inżynierowie, designerzy, architekci wnętrz, prywatne i państwowe biura techniczne, profesjonalne biura

grand prix 2013 - 2015 Centra handlowe i biurowce (wielkie powierzchnie) Centros Comerciales y de Dirección (Grandes superficies) Pierwsze miejsce Primer premio Zoltàn Kun - Kunyhó Építésziroda KFT Klauzal Market Hall - Budapest, Hungary

architektoniczne i aranżacji wnętrz itp.), którzy w swoich projektach wykorzystali materiały Casalgrande Padana do jakiegokolwiek zastosowania, od budownictwa mieszkaniowego po zewnętrzne powłoki elewacyjne, od budownictwa przemysłowego i handlowego po baseny. Kandydatury do konkursu można zgłaszać zarówno indywidualnie, jak i grupowo. W przypadku grup konieczne jest powołanie przewodniczącego.

Mający już swoją jedenastą edycję konkurs z biegiem czasu zyskał coraz większe znaczenie na poziomie międzynarodowym – wzięło w nim udział 1200 projektantów, którzy przedstawili ponad 1700 prac, a łączna wartość nagród w każdej edycji wyniosła 36 tys. euro. Aby wziąć udział w kolejnej edycji, wystarczy odwiedzić stronę internetową, przeczytać regulamin konkursu i wypełnić formularz zgłoszeniowy. grandprixcasalgrandepadana.com

Budownictwo użyteczności publicznej, usługowe i przemysłowe; inne Edificios públicos y de servicios, edificios industriales, otros Pierwsze miejsce Primer premio Giampiero Peia - Peia Associati srl Sky Lounge Bar, Kempinski Residences and Suites - Doha, Qatar

38 39

www.grandprixcasalgrandepadana.com

El 31 de diciembre de 2018 vence el plazo para la presentación de inscripciones al Grand Prix 2016/2018. Las obras que nos lleguen, realizadas y completadas en el período que va de enero de 2013 a diciembre de 2018, serán evaluadas por un jurado de profesionales de clara fama internacional, y las mejores se presentarán en el Creative Book, una publicación de Casalgrande Padana, impresa en 70 000

copias, realizada y difundida en colaboración con la prestigiosa revista de arquitectura Casabella, protagonista desde hace noventa años del debate cultural sobre los temas del proyecto arquitectónico. En el Grand Prix pueden participar todos los proyectistas (arquitectos, ingenieros, diseñadores, decoradores de interiores, estudios técnicos privados o públicos, estudios profesionales

Budownictwo mieszkaniowe Vivienda residencial Pierwsze miejsce Primer premio Jacopo Mascheroni - JM Architecture Montebar Villa - Medeglia, Canton of Ticino, Switzerland

de arquitectura y decoración de interiores, etc.) que hayan utilizado materiales Casalgrande Padana en cualquier tipo de aplicación, de la construcción de viviendas al revestimiento externo de fachadas, de la construcción industrial y comercial a las instalaciones para natación; las candidaturas pueden ser presentadas por profesionales individuales o por grupos, especificando un jefe de grupo. En su décima edición, el premio ha

adquirido una importancia cada vez mayor a nivel internacional, hasta alcanzar una participación de más de 1200 proyectistas que han presentado más de 1700 obras y una dotación total de premios que en cada ocasión se eleva hasta los 36 000 euros. Para participar, es suficiente con conectarse al sitio web, leer el bando y cumplimentar la ficha de inscripción. grandprixcasalgrandepadana.com

Okładziny elewacyjne, podłogi zewnętrzne i baseny Revestimientos de fachadas, pavimentos externos y piscinas Pierwsze miejsce Primer premio 5+1AA Alfonso Femia, Gianluca Peluffo Agenzia di Architettura srl Docks - Marseille, France

40 40