ณ วัดป่ าเรไร บ้ านหนองพอก ตําบลดงบัง อําเภอนาดูน จังหวังมหาสารคาม
2
สรุป กิจกรรม การจ่ายผญาและการขับร้ องสรภัญญะ บทนํา สิ ม เป็ นคําอีสาน แปลว่าโบสถ์ ถือว่าเป็ นแหล่งโบราณสถานศิลปกรรมและมีภาพจิตรกรรมฝา ผนัง (ฮูปแต้ ม) โดยฝี มือช่างโบราณปรากฏอยู่สิมวั ดโพธารามและวั ดป่ าเรไร อันเป็ นมรดกตกทอดที ควรค่าต่อการอนุรักษ์ ดูแล รักษาโดยชุมชนเอง หากปล่อยปละละเลยไม่ดูแล จะทํ าให้เกิดการขาดช่วง การต่อเชือมของคนในอดีตสู่คนปัจจุบ ั นไปได้ ความเป็ นมาทางประวั ติศาสตร์ รวมถึงการเรี ยนรู้ประวั ติ ความเป็ นมาของหมู่บ ้ านและประวัติของวั ดทั งสองแห่ งนี เป็ นสิ งทีได้ สั งสมมาแล้ วจากคนในอดีตทีได้ บั นทึกไว้ทีฝาผนังสิ มทั งสองแห่งแล้ว ขาดแต่เพียงการสื บทอดจากรุ่นหนึ งสู่คนรุ่ นต่อไปเท่านั นเอง หากไม่มีการสานต่อก็จะส่ งผลให้คนรุ่นใหม่ขาดความภูมิใจในรากเหง้ าของตน กิจกรรมนี การจ่ายผญาและขับร้องสรภัญญะ(การจ่า ย หมายถึงการขั บกลอนโต้ ตอบระหว่าง ชาย หญิง) เป็ นกิจกรรมทีใช้ ความสามารถทางศิลปะพื นบ้ านด้ านการขั บร้อง ได้บอกเล่าเรื องราวต่างๆ ในอดีต ไม่ว่าจะเป็ นประวัติของหมู่บ้ าน การก่อตั งบ้ านหนองพอก บ้ านดงบั ง ประวั ติการสร้า งวั ด โบสถ์ (สิ ม) รวมถึงภาพจิตรกรรมฝาผนัง (ฮูปแต้ ม) ได้ถูกนํามาถ่ายทอดให้คนในชุมชนได้รับรู ้ ผ่าน การจ่ายผญาและการขับร้องสรภัญญะ (การจ่าย หมายถึง การขั บร้องกลอนโต้ ตอบระหว่างชาย-หญิง) เป็ นสือกลางเพือบอกเล่าเรืองราวต่างๆของชุมชนในอดีต แล้วสามารถบั นทึกไว้ เป็ นหลักฐานทาง ประวั ติศาสตร์ข องชุมชนสื บไป
รู ปที 1 การประชุมกลุ่ม จ่ายผญา และขั บร้อง สรภัญญะ
3
รู ปที 2 การฝึ กจ่ายผญาใน เรื องราวเกียวกับประวัติ หมู่บ้าน วัด และภาพ จิตรกรรมฝาผนัง
รู ปที 3 การประกอบ พิธีกรรมทางศาสนาและ ความเชือของชาวบ้ าน ก่อนการแสดงกลอนสด
รู ปที 4 การทํ าเครื อง บายศรี สู่ขวัญ ซึ งเป็ น ประเพณีของชาวบ้ านเมือ มีเทศกาลงานบุญทีสําคั ญ
4
รู ปที 5 หลวงพ่อลุน เจ้ า อาวาสวั ดป่ าเรไร ได้เทศนา ธรรม และเล่าประวัติว ั ด โบสถ์ และฮูปแต้ มแก่ ชาวบ้ าน
รู ปที 6 ผู ้ ใหญ่บ ้ านหนอง พอก ได้กล่าวเปิ ดงานและ ชีแจงกําหนดการจัด กิจกรรม พร้อมทั งแนะนํา คณะจ่ายผญา และขับร้อง สรภัญญะ
รู ปที 7 นักขับร้องกลอน สรภัญญะของหมู่บ ้ าน ทีได้ เตรี ยมบทกลอนบอกเล่า เรื องราวของหมู่บ้าน วั ด และสิ มให้ชาวบ้ านได้รับรู ้ ทั วกัน โดยการถ่ายทอดสด ผ่านหอกระจายเสี ยงและ วิทยุกระจายเสียงแห่ง ประเทศไทย จ.มหาสารคาม
5
รู ปที 8 คณะจ่ายผญา ทีมี ความรู ้ความสามารถใน การแต่งกลอน ได้จ่าย ผญากลอนสด ผ่านทาง วิทยุกระจายเสียงแห่ง ประเทศไทย จ. มหาสารคามและหอ กระจายเสี ยงในหมู่บ ้ าน
บทกลอนผญาและสรภัญญะ ฮูปแต้ม : สิ มวัดโพธาราม และวัดป่ าเรไร บั นสิ เว้ าเรื องประวั ติพื นบ้ าน จับตํ าราขึ นมาเห็น ลาวเวียงจันทน์แต่คราวกี อหิวาห์ต่างๆ ยาบ่มีสิแก้ ข่วมฝั งของหนีบ ้ าน คนทีตายก็ขุดฝัง เก็บเอาของพอกินได้ ส.สําลี เขียนกลอน แต่ก่อน ย่างด้วยเท้ า กลางคืนมาเซานอน จูงงั วมา ผูกเอาไว้ ดังไฟขึ นดูดเอ้ า กายดงลานลงมาโซ่ง กาลสิ น หาแฟน
ตั งแต่ก่อนเดิมดา ได้อ่านทวน ขบวนเรื อง หนีตายโรคหมากห่าง ตายถิ มดอกเกลือนนอง แตกตืนโกลาหล หมู่ทียั งก็เดินเท้ า แพรวาหรื อผ้ าผ่อน บทผญา กาพย์ สร้อย ฟังแล้ว คึดเบิ งเอา พีน้องเอ้ย... แนวเบาแหน่ คืองัวเกวียน แก่ล ้ อเกวียนเป็ นวงล้อม ซุมนุ มกันนั นเป็ นหมู่ ยามมื อเซ้าออกย่างทาง ภูเขาวง กํ าขอนแก่น ถอยมาทาง นอทิศใต้ บ่อนคลองนํ านั นล่วงไหล…
6
ขนานนามเอิ นไว้ กํ าหนึ งเป็ นดงหนา ต้ นทองหลางหนาแน่น บ้ านโคกสี เด้ อหมู่ บ้ านโนนเก่าน้อยกว่านั น มีลาวสี แกวสา จับตํ านานขึนเว้ า หลวงปู ่ แป้ น ทุ่งสว่างนั นละน้า วั ดโพทองโพธาราม พากันมาขนย้ าย วั ดโพทองเด้ อพ่อ จารย์ซาลาย นั นละเจ้ า นําผลงานเสนอแนะ เฮาควรเขียนประวั ติไว้ เฮาควรเว้ าหลวงพ่อ ช่างคํ าสิ งห์ จารย์ ซาลาย จักสี เขียว สี เหลือง แต้มลงไปบนพื น ไผมาเห็นกะซ่าย้ อง เวสสันดรทานซ้าง พ่อไล่หนีจากบ้ าน แต้มฮูปนางมัทที แต้มฮูปคนในเมือง จารย์ซาลายเขียนแต้ม แต้มฮูปต้นดอกไม้
ว่าเขือนลําปาว ซือว่าดงผู ้ สาวฮ้าง ถางจนแปนปลูกเฮือนอยู่ อยู่บ่ดน ก็ย ้ ายลงมาใต้ ดอกแบ่งกัน ตั งแต่ก่อนเดิมที ได้ก่อแปงเมืองบ้ าน คอยฟังเอาบางทีแม่น พาลูกหลานก่อตั งอารามกว้ างวั ดวา เป็ นวั ดเก่าซือเสี ยงหอง ตั งเมือตอนปู ่ ตายแล้ว จารย์ซาลายได้สานต่อ ดงบั งเด้อเป็ นทีตั ง เดียวนี ไปเบิงเอา… ตั วเด่นในวงการ ต่อจารย์ สิงห์ผู ้ เป็ นเพือน ฝาผนังซิดีบ่ จารย์ซาสี เพิ นบ่ห้าม ตามแท้ดอกแต่ใจ.... พากันถากเปลือกไม้ มาต้ มกลันจนมั นเหนียว พ่องแดงจนพอใช้ ฝาผนังเป็ นจุดเด่น มองแล้วใคร่สะออน นาเคนทร์ โตประเสริ ฐ ไปเซาซ่นอยู่ป่าไพร หาเก็บผลหมากไม้ ไปพ้ อหมูเ่ สือเหลือง… สวนสนแม่นเดินย้ าย งั วควายเป็ ดไก่ ราหูท ้ าวคาบพระจันทร์
7
แต้มฮูปซ้าง ฮูปม้ า มีกระทิง งั วบา แต้มฮูปคลองลํ านํ า ฝูงหมู่สัตว์ ใหญ่น้อย แต้มฮูปซ้าง ฮูปม้ า แต้มฮูปคนไถนา แต้มฮูปพราหมณ์มะโนเฒ่า เลาะเลียบต้ าย มีมหิงสาสัตว์ เขาหากมาซมเล่น แต้มฮูปพรานออกล่าเนือ ช่างคํ าสิ งห์ลาวนั นแต้ ม ตอนทีนําเอาอา ไปพ้ อกันดารฮ้ าย มั นนั นอ้ าปากขึ น ตาแดงเข้มพอปานแสงทองนาค หูยาวเยิ น สิ นไซ ศรเสียบจํ า ท้ าวก็เข้ าเขตก้ วง ดูสวยงาม ภูบาลท้ าว ควากอดอุ ้ม อยากเอาไปปลูกไว้ บ ้ าน ครันแม่มารดาเห็น สิ นไซ ท้ าว จนตาเว็นคํ าค้ อย นกขอดเขียว เว้ าให้ฟังจนจบแจ้ง เป็ นตํ านานมาดน วั ดป่ าเรไร ซ่างสิ งห์แต้ม
ทั งหมู่เสื อสิ ง ไก่กา แหลวฮุ ้ง ไหลลงไปตามห่อม ลงเล่นว่าดืมกิน คนชนไก่กะมีเหมิด ผองผู ้ สาวตํ าข้ าว พายถงเดินเทียว ตามตาดตีนผา หมู กระทิง ควายฮ่า ตามเนย เกยด่วน ธนูน้าวแม่นโก่งยิง ฮูปเรื อง สิ นไซ พลัดพลอยเมืองบ้ าน โขโนยั กษ์ใหญ่ พอปานฟ้ าผ่า ผ้ าเหลือง ปากคาบแก้วฟันแขว่ท่อภู สามวากะยั งย่อม ตํ าเข้ าระหว่างทรวง ไปพ้ อด่านดอกนารี ดั งคนดอกซาวบ้ าน ดีใจซมซืน ซมเล่นให้ส่วงใจ เมืองเปงจาน เบิ งเด้ สิ ซืนซมหัวห่าว มั วซมดงดอก บั งไม้ ล ับแสง มีหลายเรื องแต่ทวนเห็น ยากหมู่คนสิ มีไว้ โชว์ผลงานไว้ ข ้ างกู่
8
เซิญอ่านดู เบิ งกะได้ นกขอดเขียว เป็ นผู ้ ค ัดเลือกเฟ้ น ประพั นธ์กลอนบทผญา คนไปดูไปไหว้ เป็ นวั ตถุโบราณ ขอเซิญซวนเด้ อ น้องอ้ าย ทางไปมา แสนสําบาย หนทางหลวง ลาดยางแหน่น ฮูปแต้ มฝาผนังมั นเป็ นของโบราณ ซ่อยกันฮักสาไว้ ไปเท่านานแสนนาน ซ่อยกันสาน ซ่อยกันสร้าง ฮูปแต้ มฝาผนังให้จรรโลง
ตั วไทยน้อย ตั วธรรม อย่างชัดเจน มาเผยแพร่ เป็ นคํ าสอน ว่าให้ฟังดอกพอฮู ้ อยู่ว ั ดป่ าเรไร บ้ านหนองพอก พุ ้ นละท่าน ฝาผนังฮูปแต้ ม คนไหลเข้ าบ่ขาดสาย ให้ไปเบิ งด้วยสายตา ตั งอยู่ติดถนนก้วง ซือถนนนิวซีแลนด์ รถโดยสารนั นวิ งผ่าน... ควรทีอนุรักษ์ไว้ ให้เคียงคู่ดอกคู่ไทย คอยท่าลูกหลนหลาน คู่บารมีบ ้ าน ดูแลเอาให้สูงส่ ง อยู่คู่เมืองคู่บ ้ าน ดงบั งข่อยให้ฮุ่งเฮือง พีน้องเอ๋ ย พีน้องเอ้ย....
ส. สํ าลี ปะโมทัย ในนาม “ นกขอดเขียว” นายบุญลี พลคํามาก ผู ้ ประพันธ์ ประกอบการเชิ ดหนั งตะลุง
………………………………..
9
ผญา ถามตอบ ประวัติบ้านหนองพอก (พ่อซาย) สุ ขสําบายทุกท่าน บ้ านหนองพอกเด้อแม่ (แม่ยิง) คั นเจ้าเว้ าจั งซั น เห็นสมควรสิขอถาม ลูกหลานเฮายั งน้อย แต่ละคนอยากฮู ้เรื อง (พ่อซาย) น้องเอ้ย ตั งแต่กกแต่เค้ า หนีจากเวียงจันทน์มา จั งได้พาพีน้อง ได้มาหยุดอยู่สร้าง (แม่ยิง) คั นเพิ นมาเถิงแล้ว บ้ านหนองพอกแท้ ๆ (พ่อซาย) น้องเอ้ย คั นเจ้ าถามจั งซั น ยั งเป็ นดงหนาทึบ สกุนาน้อย แมงอี หมูก่ ระฮอกน้อย มีล ําห้วยกั น มีป่าไม้ ซั วสิ เห็นตาเว็น เพิ นกะพากันสร้าง พ่อหลวงสี บอกหมู่ หาเอาไม้ไผ่บ้ าน เก็บเอาใบมามุง จั งได้นํามาเอิ น บ้ านกระฮอกแต่พุ ้น (แม่ยิง) อ้ายเอย ไผเป็ นผู ้ มาสร้าง ความเป็ นมาตั งแต่กี (พ่อซาย) หล่าเอย อ้ายสิ ไขป่ องท้ าง
ฟังผญาโบราณประวัติบ ้ านแต่เก่าแก่ คั นหมู่เจ้ าอยากฮูถามแล้ ้ วเว้ าสู่ ฟัง สมส่ วนบุญสวน เรื องราวประวั ติบ ้ าน เกิดภายหลังบ่อฮู ้เรือง ประวั ติบ ้ านแต่เก่าหลั ง ซั นดอก เฒ่าเก่าชือหลวงสี ย้ อนข้ าศึกนําป้ อง หลายครอบครัวมาเป็ นหมู่ แปงบ้ านสื บมา นี แหล่ว แนวใด๋ ได้เฮ็ดแน่ ได้แปงสร้างแต่เก่าหลัง หรือใด๋ นอ เถิ งอดีตคราวหลัง หมู่ชะนีแขวนห่อย จักกระจั น โตนเต้ นไล่ก ัน ในดงเป็ นเขต หน่าแน่นมืดมุง ออกมากะสวยแล้ว ถางดงเฮ็ดเฮือนอยู่ ถางหม่องนั นฟันหม่องนี พอได้พักเซา มาจั กตอกสานกัน ฝาแขบตองสมั ยนั น พ่อหลวงสีต ั งซือ เฮาได้เอิ นต่อมา น้องเอย อารามวั ดป่ า ขอให้ชี ป่ องทาง แหน่ อ ้ าย เปิ ดป่ องประตูไข
10
ประวั ติว ั ดป่ าเรไร บุญเฮาหลายเพิ นพาสร้าง หลวงปู ่ จันทร์ดา ถามมาเลยน้องหล่า บ้ านกระฮอกของเฮา หลวงปูจันทร์ดาสร้างวั ดแล้ ว มีลูกศิษย์ทุกด้าน ขยายการเฮียนฮู ้ สอนได้เหมิดทุกด้ าน สอนสนธิมูลอีกซํ า ภาษาลาวโตธรรม ซือเสียงดังพอได้ ถามอีกบ่น้องหล่า (แม่ยิง) อ้ายเอย คั นเจ้ าเว้ าจั งซั น คือใส่ เบ็ดหาปลา หมายสิ มาถามเจ้ า ปู ่ จันทร์ดาสร้างวั ดแล้ ว (พ่อซาย) หล่าเอย อ้ ายฟังความถามเจ้ า คือกับบ่วงกีบกี ฟังเอาเด้ อน้องหล่า เป็ นศูนย์ รวมจิตใจ เฮาผดุงเอาไว้ เฮาประมาทบ่ ได้ หล่าเอย บ่มีว ัดบ่มีวา พวกพ่อแม่ผู ้ เฒ่า ฟังเสี ยงมุ่ยๆฆ้ อง ฮอดวั นศีลวั นพระ (แม่ยิง) อ้ายเอย เรื องประวัติบ ้ าน น้องได้สนใจถาม
ตั งแต่คาวหลังพุ ้ น อารามวั ดป่ า เป็ นต้ นเค้าพาสร้างวั ดวา เรื องวั ดป่ าเรไร เว้ าสู ้ฟังให้ขาวแจ้ง มีการสอนหนังสือผูก ตั วหล่า มาเฮียนได้บ่ขาดสาย บาลีตรี โทเอก บ่มีย ้ านฝ่ ายธรรม เทิงแผนกภาษาขอม เพิ นสอนให้เหมิดเกลี ยง อยู่ว ั ดป่ าเรไรบ้ า นกระฮอกคนได้ซ่า เชิญเจ้าเว้ ามา ซั นแหล่ว น้องแห่งหมั นคือเก็บเห็ด อย่าสะคาเด้ออ้ าย หนักหรือเบาให้อ้ายตอบ ความสําคั ญนั นอยู่ใส อ้ ายเอย สังมาคือหนักหน่วง แท้ นอ หลายร้อยหมืนกิโล แท้ หล่า น้องถามว่าความสําคั ญ พีน้องไทยเฮารุ่ ง ศาสนาประจํ าชาติ คํ าสอนท่านพุทธองค์ คือจั งเดียรัจฉานเชื อหมู่กวางอยู่ในเหล่า เพิ นสอนไว้ ฮีตคลอง สังโฆป่ าวทํ าความดี บาปบุญได้หวลฮู ้ ตั วหล่า หรื อวั ดป่ าเรไร เข้ าใจมาเหมิดแล้ว
11
น้องยั งแค้ ว โบสถ์หรื อสิ มว่านั น (พ่อซาย) หล่าเอ้ ย หลวงปูจันทร์เป็ นต้นเค้ า เอิ นญาติโยมมาประชุม ไผกะเห็นดีด้ วย บ่าวสาวหลั งย้ วยๆ ศาสนาสิ อยู่ได้ ถือว่าบุญเฮาหลาย ปู ่ จันทร์พาสร้าง พีน้องไกลพีน้องใกล้ (แม่ยิง) อ้ายเอย ปู ่ จันทร์พามาสร้าง พ.ศ.ใด๋ จั งแล้ว (พ่อซาย) หล่าเอ้ ย พ.ศ.เพินบอกไว้ หลายปี เดือน แป้ นผุฮ้าง ปัจจุบนั หลวงปู ่ คํ าภา (แม่ยิง) อ้ายเอ้ ย สร้างโบสถ์สิมกะแล้ว ฮูปแต้ มนั น (พ่อซาย) หลวงปู ่ โอ้ โอนอเพิ นคึดฮํ า อยากให้มีฮูปแต้ม เสี ยงซ่าลือ เทิงสลาดฮูปแต้ม แต้มลวดลายว่านั น เขียนโตธรรมไปนํา (แม่ยิง) โอนออ้ายเอ้ย ฝาผนังสิมนั น ทางข้ างในข้ างนอก (พ่อซาย) หล่าสาวนางเอ้ย ซ่างสิ งห์แต้ม ตั งแต่ตอนประสู ติ กล่าววาจา
คาใจอยู่เรืองหนึ ง เพิ นพาสร้างแน่ บ่นอ อ้ายเอย ประธานใหญ่ทางสงฆ์ สร้างเสริ มสมั ยนั น ตามโครงการของหลวงปู ่ อยากเสริ มสร้างวั ดวา พวกเฮาซ่ วยอุดหนุน หล่าเอ้ย ได้สร้างสิมสมั ยนั น สิ มมาหลังบั กใหญ่ เห็นแล้วชืนใจ ตั วหล่า จักปี แต่สร้างก่อ ขอให้อ ้ายว่ามา แด่ถ ้ อน 2224ได้ลงมือ จั งค่อยได้มุงแผ่นแป้ น แล้วจั งแม่นมุงดินขอ ได้เอาสังกะสี แดงมาแอ้ม แนวใด๋ นอแต้ มตืม มาได้บ่อนจั งได๋ นอนมือก่ายหน้าผากคิดแล้วอยู่บ่เป็ น เลยพาซ่างมีฝีมือ ช่างสิงห์ผู ้ วงวาด ผสมสี ได้ใส่ก ัน แต่ละเรืองมีความหมาย ให้ลูกหลานเกิดมาลุนได้เฮียนฮู้ มีฮูปหยั งแหน่ เพิ นเขียนแต้ มรู ปหยั ง เรื องพุทธประวั ติ ออกจากครรภ์มารดา เกินคนทั งค้ าย
12
ว่า อั คโคหะมั สมิง เสฏโฐเม ว่าชาตินี เป็ นทีสุ ด สิ บ่อเกิด อันนี แม่นคาถา ต่อจากนั น บรรพชาอุปสมบท จนว่าตรัสรู ้ใด้ กลายเป็ นศาสดา พุทธองค์บอกไว้ อริ ยสัจ 4คือกัน แก้ปัญหาตามนี เขียนจนฮอด ตอนละล่วงสังขาร (แม่ยิง) อ้ายเอย ด้ านนอกทางเหนือนั น ขอให้ไขวาจา (พ่อซาย) ทางด้ านนอก อ้ ายสิ บอกให้เจ้า เป็ นฮูปแต้ ม ตามหานางสีดา เขียนจดฮอด สู่ ปริ นิพพาน ส่ วนตาเว็นตกใต้ ยกมาเป็ นตอนๆ นอกจากนั น เพิ นได้เสด็จไป มีต ้นไม้ ต้ นงิ วผาเขากะเอิ น เขาโอบขึ น ทั งหอกแหลมแทงก้น
โลกั สสมิง เชฎโฐ ชาติปุนับพะโจ เป็ นผู ้ ยอดประเสริ ฐ ชาติหน้าบ่มี พระเจ้ าเหยียบโลกเฮาเอิ นต่อมา เขียนฮูปตั ดเกศา ทรมานกายซํ า สําเร็ จโพธิญาณ สั งสอนไทยบ้ าน แปดหมืนสี พั น เป็ นทางฮู ้ฮ่อม วิทยาศาสตร์แท้ๆของพื นพุทธองค์ สู่ ปริ นิพาน กลับไปสวรรค์พุ ้ น หล่าเอ้ย ฮูปแต้ มเป็ นเรื องใด๋ บอกมาพอให้ฮู้ แหน่อ ้ าย จากทิศเหนือเถิงตาเว็นออก จําไว้ อย่าสะหลง พระลั กษณ์-พระลาม ทศกัณฑ์ล ักไปลี ตอนละล่องสังขาร กลับไปสวรรค์พุ ้ น หล่าเอ้ย เป็ นเรื องเวสสันดร พอให้คนเห็นฮู ้ ยั งมีเรืองพระมาลัย เบิ งนรกเป็ นตาย้ าน สิ มพลีงิ วง่า มีหนามสั นพ่องยาว เลือดไหลย้ อยย่าง เป็ นหน่าหลูโตน
13
เทิงมีหม้ อ แฮ้งสบเหล็กสบทอง ไผผู ้ ท ํ ากรรมฮ้ าย ยามเมือลดชั วเมี ยน สัตว์นารกฝูงนั น อย่าให้พีน้องเฮา ไผผู ้ ผิดผั วเจ้ า เป็ นบาปแท้ (แม่ยิง) อ้ายเอ้ ย เว้ าเถิงเรืองประวั ตบ้ิ าน บ้ านกะฮอกแท้ ๆ (ผู ้ ซาย) หลายปี ลํ า ตกเข้ าเขต เขากะดังไฟฝิ ง พากันไปเกียวข้ าว เลยเล่าไฟไหม้ บ ้ าน เหมิดเอียงเสี ยง นํ าตาไหลหยาดย้ อย ส่ วนว่าโบสถ์หลังนี เพิ นผู ้ อยู่หนองฮี เอาสังกะสี มามุงไว้ แล้วนิมนต์พระคุณเจ้ า บูรณะสื บสร้าง คั นผูใด๋ ้ อยากฮู ้ ให้ถามหลวงปูลุน จารย์ค ํ าไหลเป็ นคนแต้ ม หากแม่นผิดพลาดพลั ง ย้ อนเวลามีหน่อย กล่าวเหมิดท้ องเรื อง
ต้ มกระทะทองแดง ตอกกะหมองกะปานนัน ปาปังเป็ นบาป กรรมฮ้ายจ่องเวร ฝากบอกมาเมืองคน ก่อกรรมทํ าชั ว เมียเขาเกินล่วง บ่หนี พ ้ นแน่นอน ของเฮาอีกแหน่ เดียวนี อยู่ไส หลายเดือนข้ ามล่วง เหมั นต์นั นแม่นลืม ผั ดเล่าลือดับเมี ยน ในนาสิ หักขอบ ควันกุ้มลุกลาม ได้ยินเสียงฮ้ องฮํ า โศกาซํ าอ่าวคะนึง มีหลวงพ่อคํ าภา อํ าเภอลํ าสนธิพุ้น แทนดินขอทีผุกร่ อน หลวงปูลุนมาสื บต่อ สิ มน้อยฮูปงาม หนังสือตัวธรรม ผู ้ เพิ นเฮียนสื บสานไว้ นามปากกาเขียนขีด อภัยให้แหน่เด้ อ จารนัยบ่เหมิดเรือง อภัยไว้ แด่ซู่คน นายคําไหล ประพันธ์ มหาวิรัตน์ โกกระบูรณ์ ขัดเกลาสํ านวน (สิ งหาคม 2551)