vo
Trainingen, cursussen, workshops en conferenties
Colofon Vormgeving en opmaak: Ton Kuijpers Vormgeving, Rotterdam Drukwerk: De Swart, Den Haag
2
Trainingen, cursussen, workshops en conferenties 2017-2018
Onderwijsvernieuwing of onderwijsverbetering? Elke nieuwe regering doet voorstellen tot onderwijsvernieuwing. Dan weer zijn zelfstandige zelfdenkende leerlingen het ideaal, dan weer zijn het de lange brugperiodes die tot minder tweedeling in samenleving moeten leiden. Scholen zelf geven vaak aan het liefs een periode van rust te willen hebben zodat ze kunnen werken aan hun eigen kwaliteitsverbetering of onderwijsvernieuwing. Van onderop in plaats van bovenaf. Deze veranderingen zijn immers het effectiefst en het langdurigst. Scholen die aan de slag willen met onderwijsvernieuwing of kwaliteitsverbetering, daar willen we graag mee samenwerken. We willen samen met u goed onderwijs neer zetten; onderwijs dat ten goede komt aan leerlingen, docenten en de schoolorganisatie. Wij hopen dat deze brochure u ideeën en inspiratie biedt om hiermee aan de slag te gaan!
Excellent organiseren Een school is behalve een leerplaats voor leerlingen ook een bedrijfsmatige organisatie. Zaken als goed personeelsbeleid of inhoudelijke aanpassingen op basis van maatschappelijke veranderingen zijn van belang voor een school. Excellent Organiseren is een succesvol gebleken organisatiemodel dat daarvoor ingezet kan worden. De school gaat op basis van verantwoord verandermanagement planmatig aan de slag. Er komen heldere besluitprocedures en duidelijke standaarden. Hierdoor worden onderwijsvernieuwingen goed geïmplementeerd en renderen uw investeringen echt. Een veelbelovend organisatieprogramma waar u met uw hele team aan werkt! De variant voor het voortgezet onderwijs heet: Het Lerende VO. Wilt u als schoolleider laagdrempelig kennismaken met dit concept, volg dan de training Prioriteren en plannen in één dag. U vindt deze op pagina 8 waar u ook meer over het organisatiemodel kunt lezen.
Opbrengstgericht werken Verbeteren van uw onderwijs kunt het beste doen als u een heldere kijk heeft op de bestaande situatie en een ambitieuze doch realistische gewenste situatie heeft omschreven. Daarvoor is het nodig om de bestaande situatie te beschrijven op basis van objectieve feiten. Planmatig werken aan betere opbrengsten wordt opbrengstgericht werken genoemd. Opbrengstgericht werken betekent dat u het beste uit de leerlingen en het team wilt halen en dat u goed weet waar u met z’n allen mee bezig bent. U bepaalt op basis van gegevens over de bestaande situatie waaraan u als team wilt werken en met welk doel. Na verloop van tijd kijkt u wat er gelukt is en wat nog beter kan. Vervolgens formuleert het hele team nieuwe doelen. Zo werken geeft ook houvast aan het vormgeven van passend onderwijs. U leest meer over het trainingsaanbod opbrengstgericht werken vanaf pagina 32.
Kwaliteitsverbetering didactiek Differentiëren, de juiste feedback geven, activerende werkvormen, omgaan met moeilijke klassen; er wordt nogal wat gevraagd van onze docenten. Het beste is om op schoolniveau te werken aan verbeteronderwerpen als de kwaliteitsverbetering van de didactiek. Ook dit kan opbrengstgericht gebeuren waarbij wordt uitgegaan van een goed omschreven bestaande situatie en gewerkt wordt naar een geëxpliciteerde gewenste situatie. U kunt daarbij veel leren van elkaar. Hele schoolteams volgen bijvoorbeeld trainingen als ‘Teach Like a Champion’ of ‘Bewust lesgeven met Breinsleutels’. Is er reeds op schoolniveau gewerkt aan de kwaliteitsverbetering van de didaktiek dan kunnen docenten die wat meer nodig hebben of nieuwe docenten binnen het team, individueel trainingen volgen bij het Cursus- en conferentiebureau van de CED-Groep. U leest daar meer over vanaf pagina 9.
Gedrag is een vak Als de sfeer in de klas verziekt wordt door een aantal leerlingen dat zich niet prettig naar hun klasgenoten of hun docenten gedraagt, wordt er een stuk minder geleerd dan in een klas met een prettige ontspannen werksfeer. Ook hier kunt u aan werken met een schoolbrede aanpak waarbij iedereen meedoet. Met elkaar beschrijft u welk gedrag van de leerlingen en docenten verlangd wordt om een ideale werksfeer te krijgen. Met de SCOL krijgt u bijvoorbeeld het leerlinggedrag in kaart. De school kan vervolgens aan de slag met een programma voor sociale competentie zoals De Vreedzame school. Daarmee is nog niet gezegd dat alle docenten geholpen zijn. Sommigen hebben extra hulp of training nodig. Voor deze docenten zijn aparte trainingen om hun pedagogische vaardigheden te verbeteren. U leest daarover vanaf pagina 28 in deze brochure.
3
Specialiseren De CED-Groep biedt een aantal trainingen waarmee u zich verder kunt specialiseren in een actueel onderwerp, waarna u niet alleen meer weet over dit onderwerp, maar ook uw collega’s goed kunt ondersteunen. Het zijn heel praktische trainingen, waarbij u het geleerde goed kunt toepassen in uw eigen schoolsituatie. Het gaat bijvoorbeeld om opleidingen tot zorgcoördinator, taalcoördinator, rekencoach, gedragspecialist, leesexpert, mentor of datacoach. U vindt het overzicht van deze trainingen op pagina 14.
Taal en rekenen Basisvaardigheden als taal, rekenen en lezen blijven binnen alle onderwijsvernieuwingen belangrijk. Hoewel er op veel vo-scholen geen apart vak Rekenen is, zijn goede rekenvaardigheden bij veel vakken voor alle leerlingen van essentieel belang. Wordt er bij u op school weleens gesproken over een gezamenlijke rekenaanpak binnen de exacte vakken? Wat doet u met leerlingen die uitvallen op hun taal- of rekenvaardigheden? Hoe is het met uw taal- en rekenbeleid gesteld? Lees meer over effectief onderwijs in de basisvaardigheden vanaf pagina 15 (taal), 18 (lezen) en 25 (rekenen).
Werken met nieuwkomers Door de toename van het aantal vluchtelingenkinderen krijgen steeds meer scholen te maken met anderstalige nieuwkomers. Dit leidt tot veel vragen aan de CED-Groep, van oudsher expert op het gebied van NT2-onderwijs. Onze cursussen en trainingen spelen in op deze behoefte. Lees meer hierover op pagina 17.
Cursusbrochure en cursussite In deze brochure vindt u korte beschrijvingen van cursussen, trainingen, workshops, conferenties en studiedagen. Alle trainingen kunnen we ook als maatwerk bij u op locatie verzorgen. Op de cursussite vindt u uitgebreidere informatie, actuele prijzen en data. U kunt daar zoeken via vele ingangen; u kunt bijvoorbeeld uw sector combineren met uw functie en zo naar geschikt aanbod zoeken. Of u kunt zoeken op vakgebied of thema. In de brochure kunt u rustig bladeren en wie weet komt u zo op ideeën waar u anders niet opgekomen was. Bent u geïnteresseerd in een cursus, neem dan vooral een kijkje op www.cedgroep.nl/cursussen. U kunt zich daar online inschrijven. Vul het cursusnummer in het zoekvenster rechtsboven in en u komt meteen op de juiste cursuspagina.
Volg ons op Twitter en Facebook Volg het Cursus- en conferentiebureau van de CED-Groep op Twitter: @cursusced en Facebook: www.facebook.com/ cursusbureau. U bent dan als eerst op de hoogte wanneer het nieuwe aanbod op de site staat en welke kortingsacties er zijn.
Kortingsactie Als u zich uiterlijk 1 juli 2017 online inschrijft voor een ingeplande cursus of training van het Cursus- en conferentiebureau, komt u in aanmerking voor 20% korting op de cursusprijs. U moet daarvoor de kortingscode van pagina 6 uit deze gids invullen in het veld opmerkingen van het inschrijfformulier. Deze actie is niet geldig in combinatie met andere kortingsacties van de CED-Groep.
Inschrijving en betaling U kunt zich individueel inschrijven voor een cursus of training door het inschrijfformulier online in te vullen op www.cedgroep.nl/cursussen. Op basis van de gegevens op dit formulier wordt een factuur toegezonden naar het factuuradres.
Certificaat Cursisten ontvangen aan het einde van hun cursus een nascholingscertificaat van de CED-Groep als zij aan de voorwaarden hebben voldaan. Algemene regel is dat ten minste 80% van de opdrachten is uitgevoerd en voldoende is beoordeeld door de cursusleider en dat ten minste 80% van de cursusbijeenkomsten is gevolgd. Eventuele afwijking van deze regels wordt vermeld bij de betreffende cursussen.
Evaluatie Elke cursus wordt geëvalueerd door de deelnemers door middel van een vragenlijst. Dit gebeurt altijd aan het einde van de cursus. Wij vragen hun naar hun mening, hen ervaringen en hun eventuele wensen, zodat we ons werk steeds kunnen verbeteren.
4
Leveringsvoorwaarden en annuleringskosten Voor de door de CED-Groep geleverde cursussen zijn de Algemene leveringsvoorwaarden van toepassing zoals gedeponeerd bij de Rotterdamse Kamer van Koophandel. U vindt ze op www.cedgroep.nl. Voor de CED-Groep geldt een uniforme annuleringsregeling.
Annuleringsregeling CED-Groep Tot vier weken voor de eerste cursusdatum heeft een deelnemer de mogelijkheid om schriftelijk te annuleren, waarna alleen de administratiekosten (50 euro) verrekend worden. Vindt annulering plaats binnen vier weken voor de geplande aanvangsdatum, dan is de deelnemer verplicht de volledige cursuskosten te betalen. Het is echter mogelijk een vervanger te sturen. U dient dit vooraf te melden bij het Cursus-en conferentiebureau. De gegevens van uw vervanger worden dan genoteerd in verband met het certificaat.
Klachten Het kan voorkomen dat u ontevreden bent over het gebodene in een cursus. Bespreek dit dan direct met de cursusleider. Mocht dit niet leiden tot het beoogde resultaat, dan kunt u altijd contact opnemen met het Cursusbureau: cursusbureau@cedgroep.nl, (010) 407 15 04. Uw klacht komt dan op de juiste plaats terecht. Mocht dit dan nog niet leiden tot een adequate oplossing in de ogen van de deelnemer, dan kunt u altijd een formele klacht indienen bij de klachtencommissie van de CED-Groep. Wij hopen en verwachten natuurlijk dat het niet zo ver hoeft te komen!
Snel op de hoogte Wilt u snel en goed op de hoogte blijven van de diensten en producten van de CED-Groep, neem dan een gratis abonnement op het relatiemagazine van de CED-Groep: KlasseApart of op VO Nieuws, ĂŠĂŠn van de digitale nieuwsbrieven. Een uitgebreide en actuele versie van dit cursusaanbod kunt u ook lezen op onze website, www.cedgroep.nl/cursussen. Voor vragen kunt u contact opnemen met het secretariaat van het Cursusbureau, (010) 4071 504, cursusbureau@cedgroep.nl.
Ten slotte Wij wensen u succes met het zoeken naar de juiste cursus of training. Mocht u vragen over of aanvullingen op deze brochure hebben, dan kunt u altijd terecht bij de medewerkers van het Cursus- en conferentiebureau: cursusbureau@cedgroep.nl, (010) 4071 504. Zij helpen u graag verder.
Lot Hannik Manager Cursus- en conferentiebureau
5
Inhoudsopgave
Excellent organiseren
pag. 70
Kwaliteitsverbetering didactiek
pag. 90
Groeien als specialist
pag. 14
Effectief taalonderwijs
pag. 15
Lezen als voorwaarde voor deelname aan de maatschappij
pag. 18
Rekenen, juist in het vo
pag. 25
Passend omgaan met onderwijsbehoeften
pag. 28
Opbrengstgericht werken
pag. 32
21e-eeuwse vaardigheden
pag. 35
Speciale kortingsactie… voor iedereen die zich vóór 1 juli 2017 online inschrijft voor een ingeplande cursus uit het open aanbod van het Cursus- en conferentiebureau. Als u de kortingscode: CBROvo17-18 invult in het veld opmerkingen op het inschrijfformulier, dan krijgt u 20% korting op uw cursusprijs. Deze actie is niet geldig in combinatie met andere kortingsacties van de CED-Groep.
6
Excellent organiseren Een school is behalve een leerplaats voor leerlingen ook een bedrijfsmatige organisatie. Zaken als goed personeelsbeleid of inhoudelijke aanpassingen op basis van maatschappelijke veranderingen zijn van essentieel belang voor een school. Excellent Organiseren is een succesvol gebleken organisatiemodel dat daarvoor ingezet kan worden. De school gaat op basis van verantwoord verandermanagement planmatig aan de slag. Er komen heldere besluitprocedures en duidelijke standaarden. Hierdoor worden onderwijsvernieuwingen goed geïmplementeerd en renderen uw investeringen echt. Een veelbelovend organisatieprogramma waar u met uw hele team aan werkt! De variant voor het voortgezet onderwijs heet: Het Lerende VO. Wilt u als schoolleider laagdrempelig kennismaken met dit concept, volg dan de training Prioriteren en plannen in één dag.
Het Lerende VO Bij het traject Het Lerende VO gaat het om het op overzichtelijke en gestructureerde wijze organiseren van veranderprocessen in de school. Als schoolleider richt u zich op dié aspecten van uw onderwijs en organisatie die u wilt verbeteren. Enkele hoofdkenmerken van het traject zijn: • een sterk managementteam met duidelijke verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden • heldere prioritering, dosering, agendering en planning van veranderingsprocessen • een vaste, democratische besluitvormingsprocedure • een docententeam dat verantwoordelijkheid neemt • duurzame verbetering van de schoolkwaliteit Hoofdkenmerk van het traject Het Lerende VO is zoals gezegd ‘het op overzichtelijke en gestructureerde
wijze prioriteren en organiseren van veranderprocessen in de school’. Afname van de digitale enquête ‘leren en ontwikkelen’ vormt de start van het traject. Hierin worden aan het hele team verbeterpunten gevraagd ten aanzien van de verschillende aspecten van het onderwijs en de manier van werken op school. De enquête kan worden aangepast aan specifieke wensen van de school. Aansluitend is er een mt-dag waarin de opbrengsten van de enquête gelegd worden naast de reeds bestaande team- en schoolplannen. Op deze dag worden de ontwikkelthema’s voor de school vastgesteld en in projectvorm beschreven. De schoolleiding maakt een planning waarin de verschillende fasen van verandering in de jaaragenda worden vastgelegd. Docenten maken deel uit van leerteams die de veranderingen gaan implementeren. In een op maat gemaakt traject worden mt en leerteams begeleid in de voorbereiding, planning, uitvoering, evaluatie en borging van de veranderthema’s. In een vaststellingsvergadering wordt van alle betrokkenen instemming gevraagd met het plan van aanpak. Daarbij is ruimte om aanpassingen door te voeren. Het eigenaarschap van alle betrokkenen wordt hiermee bevestigd.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
7
Excellent organiseren
Prioriteren en plannen in één dag
S7364 Voor wie is de cursus bedoeld? Directeuren en teamleiders vo
Waar gaat de cursus over? U hebt uw schoolplan net vernieuwd. Het bevat een veelheid aan veranderthema’s. Maar hoe plant u de uitvoering van deze thema’s op realistische en inzichtelijke wijze, zodanig dat de belasting voor uw team en uzelf evenredig over de jaren wordt verdeeld en de goede plannen niet na een optimistische startfase in de versukkeling raken? Tijdens deze trainingsdag leert u een planning te maken voor het realiseren van de veranderthema’s uit uw schoolplan aan de hand van de vijf fasen van verandermanagement. Aan het eind van de dag beschikt u over een (deels) ingevulde planning waar u nog jaren gebruik van kunt maken. Uw team gaat zich herkennen in deze planning, en doordat deze realistisch en voor iedereen inzichtelijk is, is er nauwelijks risico op mislukking en verhoogde werkdruk. Deze dag vormt een onderdeel uit het traject Het Lerende VO.
8
Cursusinhoud U leert in één dag uw veranderthema’s te plannen en prioriteiten te stellen aan de hand van de vijf fasen van verantwoord verandermanagement. De volgende onderdelen komen tijdens de dag aan bod: • keuzen en prioriteren van veranderthema’s in één overzicht • procesoverzicht invullen • planning voor mt en school met de veranderthema’s in vijf fasen • leerteams van de school vaststellen • de principes van Het Lerende VO
Wat u verder nog moet weten… Het is raadzaam om met twee of meer personen te komen, bijvoorbeeld directeur en teamleider(s).
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Kwaliteitsverbetering didactiek De docenten zijn het kapitaal van uw school. Zij hebben de meeste invloed op de prestaties en ontwikkeling van leerlingen. De vaardigheden van de docent waarborgen de kwaliteit van het onderwijs. Er worden dus hoge eisen gesteld aan docenten. Maar hoe bereikt u dat er in alle lessen kwalitatief goed onderwijs wordt gegeven? Hoe zorgt u ervoor dat docenten over de gewenste didactische en organisatorische vaardigheden beschikken? Om de kwaliteit van lesgeven te verhogen, biedt de CED-Groep het traject Kwaliteitsverbetering didactiek. In dit traject vormen klassenobservaties het fundament. Nadat de beginsituatie van de school in beeld is gebracht, bepalen we samen de doelen voor het vervolgtraject met docenten, trainen we de schoolleiding en leiden we interne coaches op. Naast trajecten op maat kunnen we ook de cursussen uit het open aanbod van de CED-Groep aanraden voor individuele docenten, zoals Teach Like a Champion, Bewust lesgeven met Breinsleutels, Feedback geven doe je zo!, Differentiëren doe je zo! en Omgaan met moeilijke klassen.
Docenten vo
motivatie en effectieve en vernieuwende werkvormen. Per dagdeel staan twee theorieblokken centraal. Na elk theorieblok maakt u direct kennis met voorbeelden waarin de theorie in de onderwijspraktijk wordt toegepast. Vervolgens werkt u zelf een of meerdere werkvormen uit voor uw eigen les.
Waar gaat de cursus over?
Cursusinhoud
Veel scholen hebben een eigen lesmodel met criteria die de les herkenbaar maken voor docenten en leerlingen. Dit vormt een goede basis voor kwaliteit in de lessen. Leerlingen boeien vraagt vaak om méér. De cursus De boeiende les gaat op dat punt de diepte in. In deze cursus krijgt u nieuwe inzichten en tools om uw leerlingen te boeien en te binden. We werken met theorieblokken over eigenaarschap, over feedback geven, over
De cursus geeft daarmee antwoord op vragen als: hoe kan ik mijn leerlingen verbazen en verrassen? Op welke manier ontlok ik vragen bij mijn leerlingen? Wat maakt opdrachten betekenisvol? Wanneer geef ik feedback op het proces en wanneer op het product? De boeiende les vergroot uw repertoire als docent en zorgt ervoor dat u beter bent toegerust voor onderwijs in de 21e eeuw.
De boeiende les
S7252 Voor wie is de cursus bedoeld?
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
9
Kwaliteitsverbetering didactiek
Bewust lesgeven met Breinsleutels
S4155 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten en zorgcoördinatoren vo
Waar gaat de cursus over? Er is steeds meer bekend over het functioneren van het brein. Maar wat kunt u ermee in de klas? In het boek Breinsleutels wordt de kennis over het lerende brein vertaald naar de dagelijkse onderwijspraktijk, waarbij de metafoor van de bovenkamer wordt gebruikt. Met Breinsleutels opent u de deuren die toegang geven tot die bovenkamer. Veel docenten uit het voortgezet onderwijs reageren enthousiast op dit boek, maar hebben vragen en behoefte aan praktijkvoorbeelden. Aanvullend op het boek Breinsleutels po/so is daarom een vo-reader ontwikkeld en een cursus voor docenten in het voortgezet onderwijs.
Cursusinhoud In deze cursus leert en ervaart u hoe ons brein informatie verwerkt en welke functies in het brein een rol spelen bij het leren. Dit doet u aan de hand van inspirerende, interactieve werkvormen. Vervolgens ontdekt u hoe pedagogische handelingen en didactische technieken die u als docent dagelijks inzet in de klas, invloed uitoefenen op deze functies. Maar wat hebben leerlingen nodig bij wie één of meer van deze functies minder goed ontwikkeld zijn? En welke rol speelt motivatie bij het leren en hoe kan een docent daar invloed op uitoefenen? Ook deze vragen komen tijdens de cursus aan bod.
10
De neuropsychologische invalshoek die het uitgangspunt vormt voor deze cursus, geeft u een frisse blik op het lesgeven. Door te begrijpen wat er gebeurt in het brein van leerlingen tijdens de les, kunt u als docent technieken uit veelgebruikte instructiemodellen verfijnen en uw handelen nog nauwkeuriger afstemmen op dat wat leerlingen op dat moment nodig hebben.
Wat u verder nog moet weten… • •
Bij de eerste bijeenkomst ontvangt u de cursusmap, het boek Breinsleutels en de vo-reader. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus huiswerkopdrachten maken en/of uitvoeren.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Kwaliteitsverbetering didactiek
Omgaan met moeilijke klassen
Differentiëren doe je zo!
S4595
S7243
Voor wie is de cursus bedoeld?
Voor wie is de cursus bedoeld?
Docenten, mentoren en teamleiders vo
Docenten vo
Waar gaat de cursus over?
Waar gaat de cursus over?
Soms heeft u alles gedaan om een goede les te geven: de les is voorbereid, het doel is helder, de opdrachten zijn activerend en aansprekend, maar toch wil het niet lukken. Leerlingen letten niet op, zijn bezig met andere dingen en met elkaar en u moet hen maar al te vaak waarschuwen. Het enthousiasme voor het lesgeven zakt langzamerhand weg. Soms lijkt het erop of er klassen zijn die gewoon lastig zijn. Wat kunt u als docent doen om goed les te geven in een moeilijke klas?
Elke leerling is uniek, maar dat betekent nog niet dat elke leerling een eigen lesprogramma nodig heeft. Hoe zorgt u er als docent voor dat u alle leerlingen bereikt, zonder dat u elke leerling afzonderlijk steeds weer uitleg moet geven? Hoe helpt u leerlingen, die niet verder kunnen met hun werk en wachten op uw uitleg, effectief verder zonder dat u aan het eind van de dag uitgeput thuiskomt en het gevoel hebt toch niet alle leerlingen goed te hebben geholpen? Deze cursus geeft u handvatten om te differentiëren en hogere opbrengsten te halen.
Cursusinhoud De cursus gaat in op verschillende processen die een rol spelen bij een moeilijke klas en hoe u daar als docent invloed op kunt uitoefenen. Tevens krijgt u handreikingen om het gedrag in beeld te brengen, te analyseren en aan te pakken. Aan de orde komen onder meer: • Groepsvorming: hoe ontstaat een groep, welke fasen doorloopt een groep en welke rollen zijn er in een groep? • Pedagogisch handelen: op welke wijze kunt u uw pedagogisch handelen versterken? Waardoor gaan leerlingen wel aan de slag en werken ze mee? Wat is uw rol en invloed als docent daarop? • Klassenmanagement: op welke wijze kunt u voldoen aan de behoefte aan autonomie van de leerlingen, zonder de regie uit handen te geven? Hoe kunt u ervoor zorgen dat er een positief leerklimaat ontstaat? • Interactie: hoe wordt u zich bewust van uw eigen interactie met leerlingen en het effect daarvan op de klas? Hoe versterkt u uw interactieve vaardigheden in een moeilijke klas?
Cursusinhoud In deze cursus leert u – op basis van lvs-uitslagen en andere data – onderwijsarrangementen ontwikkelen voor uw leerlingen, waarbij we uitgaan van een basisarrangement voor de grote groep leerlingen, een intensief arrangement voor de (zeer) zwakke leerlingen en een talentarrangement voor de heel goede leerlingen. In deze arrangementen beschrijft u de doelen die u nastreeft, de ondersteuning die u biedt, de activerende werkvormen die u inzet om zo veel mogelijk leerlingen bij de les te betrekken en de manier waarop u de voortgang in kaart brengt, waar mogelijk gebruikmakend van ict-middelen. Dit alles met als doel om de hele klas de minimumdoelen te laten halen en de talentvolle leerlingen uit te dagen. In de cursus maakt u een opzet voor een lesinstructiemodel waarin u differentieert op ten minste twee niveaus, waarbij ook het werken met drie niveaugroepen aan bod komt. Door onderwijs op maat te bieden, profiteren zowel de sterke als de zwakke leerlingen van uw lessen.
Doel van de cursus Doel van de cursus U leert uw klas kritisch te observeren en de patronen die ten grondslag liggen aan het gedrag van de leerlingen in beeld te brengen. En u leert op welke wijze u invloed kunt uitoefenen op het gedrag in de klas, wat de rol daarin is van klassenmanagement, pedagogisch handelen en interactie.
Na het volgen van deze cursus kunt u… • de beschikbare data van een klas analyseren en conclusies trekken ten aanzien van leerbehoeftes • vanuit deze analyse ambitieuze en haalbare doelen stellen voor de leerlingen • op basis van de gestelde doelen een gedifferentieerd onderwijsarrangement ontwerpen • dit plan omzetten in een concreet lesprogramma • op grond van harde en zachte data de resultaten evalueren en het programma zo nodig bijstellen, al dan niet voorzien van nieuwe leerdoelen
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
11
Kwaliteitsverbetering didactiek
Tijdens de cursus wordt gebruikgemaakt van praktijkvoorbeelden, simulatieactiviteiten en reflectieopdrachten. Dit wordt ondersteund door voorbeelden uit de onderwijspraktijk. Er ligt een sterke nadruk op docentvaardigheden in relatie tot opbrengstgericht werken.
Feedback geven doe je zo!
S7225 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo
Waar gaat de cursus over?
Basiscursus Teach Like a Champion
S7212 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo
Waar gaat de cursus over? Teach Like a Champion is een bestseller uit de VS. Het boek is een must voor elke docent die gereedschappen wil om het beste uit zijn leerlingen te halen. De auteur, Doug Lemov, bezocht leraren die opmerkelijke resultaten wisten te behalen. Hij observeerde wat er in het klaslokaal gebeurde: van leerlingen begroeten tot blaadjes uitdelen, van ongevraagd beurten geven tot wachten op een antwoord. In Teach Like a Champion 2.0 zijn de succesvolle werkwijzen van excellente leraren vertaald naar 62 bruikbare technieken die onmiskenbaar bijdragen aan betere prestaties van leerlingen. In samenwerking met Doug Lemov bewerkte en vertaalde de CED-Groep de 62 technieken naar de Nederlandse situatie, zodat ze bruikbaar zijn in de dagelijkse lespraktijk van de leraar. Meer informatie over Teach Like a Champion: www.teachnederland.nl.
Cursusinhoud Bij het boek is onder meer de basiscursus Teach Like a Champion ontwikkeld. In de basiscursus leert u een aantal technieken met betrekking tot het opbouwen van een sterke gedragscultuur in de klas, technieken met betrekking tot het hebben van hoge verwachtingen van leerlingen, technieken om leerlingen betrokken en geactiveerd te houden tijdens de lessen, en technieken in relatie tot lesmodellen en opbrengstgericht werken.
12
In een professionele cultuur leert u van elkaar door elkaar feedback te geven. Maar hoe is dat in de klas? Weten de leerlingen hoe u feedback geeft en wat ze daarmee moeten doen? Zijn ze gewend om te leren van feedback? Kunnen ze omgaan met de feedback die ze elkaar geven? Feedback is de sleutel tot leren; het is niet weg te denken uit de dagelijkse les. Het geeft ons de informatie waarmee we reflecteren op onszelf en op wat we doen. Het helpt bij het verduidelijken van wat een goede prestatie is. Feedback geeft informatie over waar en waarom leerlingen fouten hebben gemaakt én geeft informatie waarmee leerlingen zich kunnen verbeteren. Van de meeste leerlingen kan niet worden verwacht dat ze meteen weten wat ze met feedback moeten doen. En feedback geven aan een ander is al helemaal moeilijk. Als docent bent u een rolmodel voor de leerlingen, dus ook in het gebruiken van feedback voor het leren! Leerlingen hebben begrip nodig over wat feedback betekent, hoe je die feedback krijgt en geeft, wat je ermee kunt doen en hoe je die benut om je werk te verbeteren. In de cursus Feedback geven doe je zo! krijgt u handvatten over hoe u feedback een vaste plek in uw onderwijs kunt geven. Het gaat hierbij om feedback geven en ontvangen, tussen leerlingen onderling en tussen leerlingen en leraar.
Cursusinhoud Onderwerpen die aan bod komen zijn: • diverse vormen en uitingen van feedback • wat is (goede) feedback? • relevante gesprekstechnieken • wanneer en hoe is feedback effectief? • omzetten van feedback naar concrete leerdoelen • wat werkt in de klas met betrekking tot feedback? • fixed and growth mindset • verschillende niveaus van feedback • het inzetten van peerfeedback • feedback geven en differentiëren • onderwijsbehoeften signaleren aan de hand van feedback van leerlingen
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Kwaliteitsverbetering didactiek
Doel van de cursus De deelnemer… • kent de kenmerken van effectieve feedback • begrijpt waarom gegeven feedback wel/niet effectief is • kan aan de hand van videobeelden reflecteren op eigen feedbackvaardigheden • kan effectieve feedback geven om het leren van elke leerling te bevorderen • heeft een feedbackaanpak voor zijn/haar klas geformuleerd
Traject Kwaliteitsverbetering didactiek Docenten vormen de sleutels tot betere prestaties van leerlingen. Maar hoe bereikt u dat er in alle lessen kwalitatief goed onderwijs wordt gegeven? Hoe zorgt u ervoor dat docenten over de gewenste didactische en organisatorische vaardigheden beschikken? Om de kwaliteit van lesgeven te verhogen, bieden wij het traject Kwaliteitsverbetering didactiek aan. Dit traject zorgt voor een gemeenschappelijke basis in uw school, kwalitatieve verbetering van het primaire proces, een hogere leerlingtevredenheid en betere schoolprestaties. Klassenobservaties We brengen eerst de aanwezige vaardigheden van docenten in beeld. Daarbij vormen oriënterende klassenobservaties het fundament. Naast het teambreed uitvoeren van klassenobservaties analyseren we desgewenst relevante documenten, zoals toets- en examenresultaten en de opbrengstenkaart van de inspectie. Uit de klassenobservaties blijkt vaak dat er in een team bepaalde patronen van lesgeven zijn ingesleten en dat docenten ‘vastzitten’ in een bepaald systeem. De sterke en zwakke punten uit de klassenobservaties vermelden we in een verslag, zodat de diverse aspecten van pedagogischdidactisch handelen en klassenmanagement helder in kaart worden gebracht. In een bijeenkomst met de schoolleiding bespreken we de conclusies van de observatieronde en wordt een plan van aanpak bepaald. Vervolg Het vervolgtraject kan de volgende onderdelen bevatten: • ondersteuning van teamleiders • teamtrainingen • individuele coaching en training van docenten
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
13
Groeien als specialist De CED-Groep biedt een aantal trainingen waarmee u zich verder kunt specialiseren in een actueel onderwerp, waarna u niet alleen meer weet over dit onderwerp, maar ook uw collega’s goed kunt ondersteunen. De trainingen zijn ontwikkeld voor docenten die breder inzetbaar willen zijn dan alleen als vakdocent. Het zijn heel praktische trainingen, waarbij u het geleerde meteen kunt toepassen in uw eigen schoolsituatie. Onze basiscursussen duren maximaal negen studiedagen. Daarnaast zijn er huiswerkopdrachten die uiteindelijk naar een eindopdracht toewerken.
Specialistencursussen De volgende specialistencursussen vindt u verderop in de brochure bij de diverse vakgebieden: Basiscursus Zorgcoördinator (S5103) 28 Basiscursus Taalcoördinator (S1105) 15 Leesexpert vo (S2115) 18 De Rekencoach (S3053) 25 Mentortraining (S5080) 29 Basiscursus interne vertrouwenspersoon (S5261) 31 Datacoach Rekenen en Taal (S7068) 33 Basiscursus Gedragspecialist (S4456) 29 www.cedgroep.nl/specialistworden
Persoonlijk KoersOnderzoek Wij bieden u graag verschillende mogelijkheden waarmee u de ontwikkeling van docenten, specialisten, teamleiders en schoolleiders verbreedt en verdiept. Het Persoonlijk KoersOnderzoek (PKO) is een programma om functioneren, competenties en opleidingsmogelijkheden van medewerkers in kaart te brengen. De betrokkene krijgt naar aanleiding van het invullen van een individuele vragenlijst over vele onderwerpen, een persoonlijke analyse. Een adviseur van de CED-Groep neemt deze analyse door en biedt ondersteuning aan bij het ondernemen van actiepunten voor de eigen ontwikkeling. www.cedgroep.nl/pko
14
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Effectief taalonderwijs De CED-Groep is sterk in taal. Op alle aspecten van het vak Nederlands en bij het sturen op taalresultaten zijn onze adviseurs kundige en ervaren gesprekspartners. In diverse gemeenten verzorgen we het traject Taal Effect om de taalresultaten van leerlingen te verbeteren. Zowel op tekstbegrip als op woordenschat wordt daarbij forse winst geboekt. De CED-Groep hanteert een uitgekiende strategie met schoolrapportages op klassenniveau, het uitwisselen van successen tussen scholen, het hanteren van een kijkwijzer voor monitoring van de voortgang en het opleiden van datacoaches. Andere gemeentes en besturen kunnen er hun voordeel mee doen. Daarnaast zijn er mogelijkheden voor secties en docenten om zich individueel bij te scholen, bijvoorbeeld in het opstellen van leerlijnen, op een specifieke taalvaardigheid of in de rol van taalcoördinator.
Basiscursus Taalcoördinator
S1106
•
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo
•
Waar gaat de cursus over?
• •
Elke school wil de taalvaardigheid van haar leerlingen stimuleren én ervoor zorgen dat het taalniveau geen belemmering vormt om leerstof bij alle vakken te begrijpen of daar adequaat over te communiceren. Daarvoor is een goed functionerend taalbeleidsplan van wezenlijk belang. Het opstellen of actualiseren van een taalbeleidsplan, het verbeteren van de didactische vaardigheden van alle docenten, het afnemen van taaltoetsen en het kiezen van (extra) methodes kunnen behoren tot de verantwoordelijkheden van de taalcoördinator. Ook kan de taalcoördinator binnen de school fungeren als taalcoach. Het is essentieel dat iemand binnen de school de kennis en vaardigheden bezit die nodig zijn voor het ontwikkelen, uitvoeren en actueel houden van taalbeleid.
•
Wat u verder nog moet weten… •
•
•
Cursusdoelen De taalcoördinator heeft na afloop van de cursus… • kennis en inzicht in factoren die van invloed zijn op goed taal- leesonderwijs op school-, groeps- en
leerlingniveau; daarmee kan de taalcoördinator bevorderen dat de leerlingresultaten verbeteren inzicht in het duiden van taaldata die landelijk genormeerde volgtoetsen opleveren om het taalbeleid mede vorm mee te geven kennis van recente ontwikkelingen in het taal- leesonderwijs en taalgericht vakonderwijs kennis van veranderingsprocessen vaardigheden in innovatie- en implementatieprocessen en het begeleiden en coachen van docenten zelf een taalbeleidsplan opgesteld voor de eigen school
•
Voorafgaand aan de opleiding wordt met iedere deelnemer een (telefonische) intake gehouden waarbij wordt ingegaan op de eigen schoolsituatie en persoonlijke leerdoelen. De vijf bijeenkomsten hebben een interactief karakter; de eigen inbreng van de deelnemers staat voorop. Afwisselende werkvormen en ruimte voor discussie zorgen voor een coöperatieve sfeer. U krijgt een lijst met verplicht te lezen literatuur die u zelf moet aanschaffen. Het opstellen en invoeren van een taalbeleidsplan kan ook via een begeleidingstraject op school. U kunt hiervoor een offerte vragen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
15
Effectief taalonderwijs
Taalgericht vakonderwijs
voor alle docenten in vo die werk willen maken van het verbeteren van de woordenschat van hun leerlingen.
S1620 Cursusinhoud Teamtraining
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo
Waar gaat de cursus over? Onderwijs in alle vakken en leergebieden wordt steeds taliger. Veel leerlingen hebben daar problemen mee. U kunt deze taalproblemen aanpakken in uw eigen lessen met behulp van de praktische tools die taalgericht vakonderwijs (tvo) te bieden heeft. Taalgericht vakonderwijs is een beproefde wijze van lesgeven die leerlingen vaardig maakt in het uitvoeren van de taaltaken in uw lessen: het lezen en begrijpen van schoolboekteksten, het beantwoorden van vragen, het geven van een presentatie, het maken van verslagen enzovoort.
Cursusinhoud In de teamtraining Taalgericht vakonderwijs leert u door middel van praktische opdrachten hoe u taalgericht les kunt geven. We reiken voorbeelden aan uit de praktijk en verbinden die met de theoretische basis van tvo. In elke bijeenkomst staat één van de pijlers van taalgericht vakonderwijs centraal. In de periodes tussen de bijeenkomsten past u het geleerde toe in uw eigen lessen. Hiervan doet u verslag in de eerstvolgende bijeenkomst.
Welke woorden hebben de leerlingen op de verschillende onderwijsniveaus (vmbo, havo, vwo) nodig? Hoe brengt u in kaart hoe groot de woordenschat van de leerlingen is en hoe blijft u dat volgen? Wat zijn de relevante, actuele theorieën op het gebied van woordenschatdidactiek? Hoe leert u woorden aan? Wat zeggen recente inzichten over de ontwikkeling van het puberbrein over de aanpak van woordenschatonderwijs? En welke plaats kan woordenschatverwerving hebben in het schoolbeleid? Op deze vragen krijgt u in de training antwoord. Na de cursus beschikt u over praktische handreikingen waarmee u op een zinvolle manier kunt werken aan de uitbreiding van woordenschat.
Wat u verder nog moet weten... De cursus bevat zowel theoretische blokken als praktische werkvormen. Tussen de twee bijeenkomsten leest u relevante achtergrondliteratuur en voert u ten minste één werkvorm gericht op woordenschatontwikkeling uit in uw lessen.
Leren formuleren
S1660 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo
Wat u verder nog moet weten... Vanaf de website van het Platform taalgericht vakonderwijs, waarin de CED-Groep participeert, zijn veel handige producten te downloaden waarmee u vorm en inhoud kunt geven aan taalgericht vakonderwijs.
Aan de slag met woordenschat
S1505 Voor wie is de cursus bedoeld?
Waar gaat de cursus over? Leerlingen laten in examens en toetsen veel punten liggen. Ze hebben de vraag niet goed gelezen. Ze hebben een onvolledig antwoord gegeven, of een onbegrijpelijk antwoord. Schrijfvaardigheid gaat hand in hand met leesvaardigheid en denkvaardigheid. Hoe traint u leerlingen in het lezen van langere (schrijf)opdrachten en toetsvragen? En hoe leert u leerlingen vervolgens hun gedachten op papier te zetten, een causale redenering formuleren of een beargumenteerde mening?
Docenten vo
Cursusinhoud Waar gaat de cursus over? Wat moet je precies doen als je iets moet ‘interpreteren’ en wat is ‘marginaal’? Wat betekent ‘afgezien van’? Veel leerlingen hebben ogenschijnlijk weinig problemen met woordenschat. Toch zijn vaak grote aantallen woorden bij leerlingen onbekend of ze kennen ze maar oppervlakkig. Dit levert problemen op bij tekstbegrip, maar ook bij het spreken en schrijven van leerlingen. Iets wat leerlingen niet alleen parten speelt bij het vak Nederlands, maar bij alle vakken. Deze cursus van twee dagdelen is bedoeld
16
In deze cursus van twee bijeenkomsten maakt u kennis met een procesgerichte didactiek voor het leren formuleren. U maakt kennis met nieuwe inzichten over taal in de vakken, zoals genredidactiek, de kracht van peerfeedback en de ontwerpprincipes voor een goede didactische aanpak. U krijgt voorbeelden uit de praktijk. U gaat actief aan de slag met verschillende werkvormen en probeert deze uit in uw eigen lessen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Effectief taalonderwijs
Krachtig schrijfonderwijs
S1651 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten Nederlands vo
Waar gaat de cursus over? Schrijfvaardigheid kan veel meer zijn dan het geven van een schrijfopdracht en die vervolgens nakijken. Is uw schrijfonderwijs nog up-to-date? Welke kennis en vaardigheden heeft de leerling nodig? Hoe worden deze vaardigheden op de verschillende niveaus ingezet binnen de verschillende vakken? Hoe bereidt u de leerlingen beter voor op het examen en op een vervolgstudie? In deze training leert u hoe u uw schrijfonderwijs bij het vak Nederlands kunt optimaliseren en u krijgt zicht op een vakoverstijgende aanpak ter verbetering van het schrijfonderwijs op uw school.
Cursusinhoud Het programma bestaat uit vijf bijeenkomsten van ieder 3 uur. • Bijeenkomst 1: inzicht in hoe leerlingen leren schrijven, procesgerichte schrijfdidactiek, enkele werkvormen bij fases in het schrijfproces, de referentieniveaus, evaluatie eigen schrijfonderwijs, evaluatie schrijfcurriculum, evaluatie van een schrijfopdracht. • Bijeenkomst 2: genreanalyse maken van een vaktekst, werkvormen genredidactiek, modelen, werken met rubrics, rubric ontwikkelen bij een geanalyseerde vaktekst, de referentieniveaus schrijven, niveaus van schrijfontwikkeling. • Bijeenkomst 3: leerlingproducten analyseren, de rol van (formatieve) feedback, de rol van rubrics bij feedback en het volgen van de ontwikkeling van leerlingen, het maken van een groepsplan, werkvormen koppelen aan verschillende fasen van het schrijfonderwijs, vakoverstijgend plan van aanpak maken. • Bijeenkomst 4: zelfbeoordeling, peerfeedback als onderdeel van het schrijfproces, stimuleren van peerfeedback, voorbereiden peerfeedback in de eigen klas en vakoverstijgend werken. • Bijeenkomst 5: presentaties huiswerkopdrachten.
Lesgeven aan nieuwkomers Anderstalige nieuwkomers van 12 tot 18 jaar die korter dan twee jaar in Nederland zijn, worden opgevangen in internationale schakelklassen (isk). Hier leren ze de Nederlandse taal en kennis van de Nederlandse samenleving. Ook rekenen en Engels zijn kernvakken. Met het oog op een goede aansluiting met het voortgezet onderwijs en mbo staan vaak ook andere schoolvakken op het rooster en wordt er aandacht besteed aan loopbaanoriëntatie en -begeleiding. De CED-Groep heeft door de jaren heen verschillende projecten voor nieuwkomers begeleid. Samen met isk-scholen komen we tot een effectieve werkwijze bij de ontwikkeling en invulling van doorlopende leerlijnen, kwaliteitsverbetering van het onderwijs en de aansluiting op vervolgonderwijs. Op al deze onderwerpen ondersteunen we iskscholen op maat. Daarnaast bieden we voor individuele docenten een aantal specifieke trainingen aan op basis van open inschrijving. Voor de isk verzorgen we de volgende trainingen: • Vakoverstijgend werken in de isk (S1520) • Schrijfvaardigheid en NT2 (S1655) • Werken met Nieuwsbegrip in de isk (S2185) www.cedgroep.nl/cursusaanbodnieuwkomers
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
17
Lezen als voorwaarde voor deelname aan de maatschappij Goed kunnen lezen is de basis voor alle leren. Het is nodig om te kunnen participeren in de maatschappij, in werk, in vrije tijd, maar ook bij culturele activiteiten. Investeren in een goede leesvaardigheid van de leerlingen is investeren in de kwaliteit van de samenleving. Wat kunnen docenten, school of andere hoofdrolspelers in en rond het onderwijs voor een leerling doen als het lezen niet goed lukt? Lees meer hierover bij de cursus Leesexpert vo. Begrijpend lezen is nog complexer. Er zijn veel factoren van invloed op het destilleren van de goede informatie uit een tekst. Bij het Kenniscentrum Begrijpend Lezen van de CED-Groep wordt veel kennis en informatie verzameld over goed begrijpend leesonderwijs.
Leesexpert vo
S2115 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten Nederlands en taalcoördinatoren vo
Waar gaat de cursus over? Een goede leesvaardigheid is voorwaarde voor het volgen van onderwijs en maatschappelijk functioneren. Dat geldt voor leerlingen op alle niveaus. Daarom is het van belang dat elke school werk maakt van leesonderwijs en het vrij lezen door leerlingen stimuleert. Ingrediënten van een goed leesbeleid zijn onder meer: • aanleren van een effectieve tekstaanpak bij Nederlands en gebruik van die aanpak binnen andere vakken • schoolbrede aandacht voor woordenschat en algemene ontwikkeling • veel activiteiten rondom gelezen teksten en boeken
18
•
het bieden van verschillende vormen van ondersteuning en voldoende uitdaging aan zowel goede als zwakke lezers
Zo’n leesbeleid beperkt zich dus niet tot het vak Nederlands. Als docenten Nederlands vervult u – al dan niet in de rol van taalcoördinator of taalcoach – tevens een spilfunctie in het creëren van de voorwaarden voor een goede leesontwikkeling van de leerlingen op uw school. De cursus is bedoeld om u goed toe te rusten voor deze dubbelrol: enerzijds is er aandacht voor vergroting van de eigen vakdidactische kennis over leesvaardigheid, leesonderwijs en leesbevordering; anderzijds gaan we in op de rol van taal en het gebruik van teksten binnen andere vakken en op manieren om de collega’s van andere vakken te betrekken bij het taalbeleid. Tijdens de cursus probeert de leesexpert-in-wording via praktijkopdrachten verschillende werkvormen en maatregelen op dit vlak uit. Verder analyseert hij/zij het leesonderwijs op de eigen school en formuleert verbeterpunten.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Lezen als voorwaarde voor deelname aan de maatschappij
Cursusinhoud In vier bijeenkomsten komen onder meer de volgende thema’s aan bod: • de doorgaande leerlijn voor zakelijk lezen en fictielezen (o.a. vanuit het referentiekader taal) • het cognitieve proces van begrijpend lezen • effectieve didactische aanpakken voor het omgaan met teksten, zoals modelen en rolwisselend lezen • leesmotivatie en het betrekken van leerlingen bij hun eigen leesontwikkeling • taalgericht vakonderwijs en werkvormen voor lezen bij andere vakken Afhankelijk van de interesse en voorkennis van de deelnemers kan ook aandacht besteed worden aan punten als: • het maken van leesonderwijsarrangementen op basis van de toetsresultaten van leerlingen/klassen • de verbanden tussen lezen en schrijven
Aan de slag met Leesdok
S2105 Teamtraining
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten Nederlands, schoolmediathecarissen en andere betrokkenen bij het leesbeleid op school
Waar gaat de cursus over? Het motiveren van leerlingen om te werken aan hun eigen leesontwikkeling en het stimuleren van lezen op het juiste niveau – daar draait het om bij Leesdok. Leesdok is een leesbevorderingsprogramma voor het voortgezet onderwijs, ontwikkeld op basis van ideeën uit de ‘100 Books
Challenge’ van de American Reading Company. Met Leesdok wordt er méér gelezen, zowel op school als daarbuiten. Het devies luidt: altijd een boek of krant bij de hand! De kern van Leesdok bestaat uit een serie referentiekaarten op verschillende niveaus, die samen een doorgaande leesontwikkellijn vormen voor zowel zakelijk lezen als fictielezen. De niveaus hebben de namen van (edel)metalen, zoals koper, zilver, goud en titanium. Voor elk niveau is er een niveaukaart, een boeken & tekstenkaart en een woordenkaart. Verder omvat Leesdok een lesformat voor een Leesdokuur, handreikingen voor het voeren van leesontwikkelgesprekken en diverse hulpmaterialen en suggesties voor boekverwerkingsopdrachten, het uitwisselen van leeservaringen en reflectie.
Cursusinhoud De cursus bestaat uit twee bijeenkomsten. In bijeenkomst 1 staat de kennismaking met het programma Leesdok centraal: de uitgangspunten, beschikbare materialen en verschillende manieren om Leesdok in te zetten. Op basis van de keuzes die de school hierin maakt, helpt de trainer u bij een goede voorbereiding op de invoering. Bijeenkomst 2 vindt plaats nadat de school enkele weken met Leesdok heeft kunnen werken. Deze bijeenkomst is gericht op uitwisseling van de eerste ervaringen en het verder afstemmen van de werkwijze. Daarnaast gaan we dieper in op het voeren van leesontwikkelgesprekken. In het kader van de training ontvangt de school een startset met leerlingkaarten en een format (digitaal of van papier) om zelf leerlingmaterialen bij te maken. De deelnemers ontvangen een map met het complete kaartensysteem, een handleiding en diverse aanvullende materialen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
19
Lezen als voorwaarde voor deelname aan de maatschappij
Kenniscentrum Begrijpend Lezen Het belang van begrijpend lezen kan niet worden onderschat. Begrijpend lezen is een basisvaardigheid en een belangrijke factor voor persoonlijke ontwikkeling en schoolsucces. Regelmatig laten onderzoeken zien dat Nederland het in internationale vergelijkingen goed doet, maar dat wil niet zeggen dat we op onze lauweren kunnen rusten. De CED-Groep wil graag bijdragen aan de verbetering van het onderwijs in begrijpend lezen en heeft samen met de Universiteit Leiden en Sardes het Kenniscentrum Begrijpend Lezen (KBL) opgericht. Ambities vragen om een invulling. Daarom bundelen wij onze krachten als onderwijsspecialisten en onderzoekers om zo de verbinding met de expertise van de praktijk mogelijk te maken. Doel van het Kenniscentrum Begrijpend Lezen: • kennis verzamelen en ter beschikking stellen over leesvaardigheid (-ontwikkeling) en succesvolle, opbrengstgerichte manieren van onderwijzen van begrijpend lezen • uitwisselen van kennis en good practice tussen alle betrokkenen bevorderen en daartoe mogelijkheden aanreiken • wetenschappelijk en praktijkgericht onderzoek bevorderen en/of uitvoeren dat relevant is voor de onderwijspraktijk • wetenschappelijke kennis vertalen naar een bruikbare toepassing in het onderwijs • een helpdesk-functie bieden • docenten enthousiasmeren om hun begrijpend leesonderwijs te verbeteren en te vernieuwen • praktische, wetenschappelijke, beleidsmatige knelpunten voor effectief onderwijs inventariseren en oplossingen ervan bevorderen www.kenniscentrumbegrijpendlezen.nl
Conferentie Begrijpend lezen
S2158 Jaarlijks organiseert het Cursus- en conferentiebureau van de CED-Groep in samenwerking met het Kenniscentrum Begrijpend Lezen een conferentie over begrijpend lezen waarbij uitwisseling tussen wetenschap en praktijk voorop staat. De eerstvolgende conferentie wordt op 4 oktober 2017 gehouden in Amersfoort. Lees vanaf mei meer op onze site: www.cedgroep.nl/conferentiebegrijpendlezen.
20
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Lezen als voorwaarde voor deelname aan de maatschappij
Werken met Nieuwsbegrip
S2183 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo
Waar gaat de cursus over? De cursus Werken met Nieuwsbegrip is bedoeld voor docenten die sinds kort met Nieuwsbegrip werken of daarmee gaan starten. Alle ins & outs van Nieuwsbegrip en goed onderwijs in begrijpend lezen in vo worden in vogelvlucht behandeld.
Cursusinhoud •
Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip: dat is leren met het nieuws van de dag. Met wekelijks actuele lessen voor begrijpend lezen, rekenen en schrijven, vele mogelijkheden voor het digibord en online leren.
Nieuwsbegrip Basis bevat wekelijks nieuwe informatieve leesteksten en opdrachten. De onderwerpen worden door de gebruikers zelf aangedragen en daardoor altijd actueel en aansprekend. De teksten en opdrachten zijn op zes niveaus: AA, A, B, C, D en AA-Alfa. Nieuwsbegrip Schrijven biedt lessen voor stelonderwijs, aansluitend bij het nieuwsbegriponderwerp. Het doel is dat leerlingen teksten leren schrijven met verschillende functies en in verschillende vormen, dat zij plezier hebben in schrijven en dat zij verschillende stappen in het schrijfproces aanleren. De schrijflessen zijn onderdeel van de Nieuwsbegrip Basis.
Nieuwsbegrip XL geeft de leerlingen toegang tot het online leerlingendeel van Nieuwsbegrip. Daar maken zij wekelijks een andersoortige tekst met opdrachten én er zijn woordenschatoefeningen. De woordenschatoefeningen zijn gebaseerd op de moeilijke woorden van de week van de nieuwsbegriptekst.
Nieuwsrekenen is een aantrekkelijke aanvulling op de rekenmethodes. Nieuwsrekenen geeft iedere week toepassingsopgaven op zes verschillende niveaus. Precies genoeg voor een half uur extra rekenen, aan de hand van het actuele nieuwsbegriponderwerp.
• • •
goed onderwijs in begrijpend lezen: didactiek en werkvormen aansluiting van Nieuwsbegrip op de referentieniveaus Nieuwsbegrip Basis en Nieuwsbegrip XL: haal eruit wat erin zit differentiëren met Nieuwsbegrip
Nieuwsbegrip: omgaan met verschillen in de groep
S2192 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo die Nieuwsbegrip al langer gebruiken
Waar gaat de cursus over? Nieuwsbegrip is een online methode met actuele teksten en opdrachten gericht op tekstbegrip. Nieuwsbegrip besteedt structurele aandacht aan lees- en woordenschatstrategieën, essentiële elementen om een goede lezer te worden. De cursus Nieuwsbegrip: omgaan met verschillen in de groep is voor gevorderden.
Cursusinhoud Nieuwsbegrip biedt de unieke mogelijkheid om met de hele klas tegelijkertijd met hetzelfde actuele onderwerp bezig te zijn, terwijl de leerlingen toch op hun eigen niveau werken. Tijdens deze cursusbijeenkomst leert u hoe u op basis van toetsresultaten het juiste niveau aan een leerling toewijst. Vervolgens krijgt u handvatten voor werken met niveaugroepen in uw klas. Belangrijk hierbij is dat u uw instructie aanpast aan deze werkwijze (differentiëren). U krijgt hierbij een handig hulpmiddel: een fasemodel. Voordeel van deze manier van werken is dat alle leerlingen, ook de betere lezers, een niveau krijgen aangereikt dat bij hen past en hen uitdaagt.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
21
Lezen als voorwaarde voor deelname aan de maatschappij
Nieuwsbegrip: de docent als rolmodel
S2196 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo die Nieuwsbegrip al gebruiken
Waar gaat de cursus over? Een goede instructie van de docenten is doorslaggevend voor het leersucces van leerlingen. Het modelen van leesstrategieën – waarbij een leesexpert hardop denkt – draagt bij aan een beter tekstbegrip van leerlingen. Modelen is een krachtig didactisch instrument bij begrijpend lezen waar bij de lessen van Nieuwsbegrip veel gebruik van wordt gemaakt. Maar hoe gaat dat modelen in zijn werk?
Cursusinhoud Hoe geeft u als docent het goede voorbeeld? In deze cursusbijeenkomst komt aan de orde hoe u als docent effectief kunt modelen en hoe u expertleerlingen kunt inzetten. Goed kunnen modelen is een belangrijke vaardigheid bij het aanleren van de leesstrategieën aan leerlingen. Om u daarbij te ondersteunen ontwikkelde Nieuwsbegrip tools voor het digitaal schoolbord. Tijdens de cursus leggen we uit hoe deze tools werken en hoe u ze het beste kunt inzetten.
Werken met Nieuwsbegrip en woordenschat
S2189 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo die Nieuwsbegrip al gebruiken
Waar gaat de cursus over? Tijdens het lezen van teksten komen de leerlingen onbekende woorden tegen. Uw leerlingen moeten zich die onbekende woorden eigen zien te maken. Hoe kunt u de verschillende nieuwsbegriplessen inzetten voor het leren achterhalen van woordbetekenissen en het leren van woorden?
•
Hoe kunnen mijn leerlingen de woordhulp uit het stappenplan lezen van Nieuwsbegrip gebruiken bij het lezen van teksten?
Nieuwsbegrip en Teach Like a Champion
S2197 Teamtraining
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo die Nieuwsbegrip en Teach Like a Champion al gebruiken
Waar gaat de cursus over? Speciaal voor scholen die werken met Nieuwsbegrip en Teach Like a Champion is er de nieuwe cursus Nieuwsbegrip en Teach Like a Champion. Scholen die Nieuwsbegrip gebruiken, kunnen profijt hebben van de combinatie Nieuwsbegrip en Teach Like a Champion. In deze cursus krijgen de nieuwsbegripgebruikers teachtechnieken aangereikt die direct aansluiten bij de belangrijkste principes van Nieuwsbegrip: actief lezen en modelen en een goede voorbereiding van de Nieuwsbegriples. Er staan drie teachtechnieken centraal: Begin aan het einde, Dubbele planning en Stap voor stap. Andere teachtechnieken zijn verwerkt in de opbouw van de cursus en worden gedemonstreerd door de trainer.
Cursusinhoud De cursus bestaat uit de volgende delen: • introductie en herhaling van de belangrijkste principes van Nieuwsbegrip • de kern van Teach Like a Champion en een kort overzicht van de meest gangbare technieken • de koppeling tussen Nieuwsbegrip en teachtechnieken
Wat u verder nog moet weten... Deze cursus is niet zinvol als u geen basiskennis heeft over Nieuwsbegrip en Teach Like a Champion. Deze cursus is dus voor gevorderden. Volg bij voorkeur eerst de cursussen Werken met Nieuwsbegrip in het vo (S2183) en Basiscursus Teach Like a Champion vo (S7212).
Cursusinhoud In deze cursusbijeenkomst wordt uitgelegd hoe het proces van woordenschatverwerving in elkaar zit. Ook behandelen we de relaties tussen begrijpend lezen, technisch lezen en woordenschat. We laten zien hoe u met de actuele woorden van de Nieuwsbegriplessen een stevige impuls geeft aan uw woordenschatonderwijs. Met behulp van theorie en actieve werkvormen gaan we in op de volgende vragen: • Hoe kan ik de digibordtools gebruiken bij Nieuwsbegrip en woordenschat?
22
Masterclasses Nieuwsbegrip Naast de cursussen van het Cursus- en conferentiebureau, traint en begeleidt de CED-Groep ook op de werkvloer, op schoolniveau. Kijk voor de masterclasses Nieuwsbegrip voor teams op www.nieuwsbegrip.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Lezen als voorwaarde voor deelname aan de maatschappij
Begrijpend lezen met Vakbegrip in het vmbo
S2186 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vmbo
Wat is Vakbegrip? Toewerken naar 2F met motiverende vakteksten Begrijpend lezen wordt leuker als je dat doet met teksten uit je vakgebied. En begrijpend lezen wordt gemakkelijker als je weet wanneer je welke leesstrategieën op teksten kunt toepassen. Leerlingen in het vmbo vinden dat moeilijk. Daarom is er Vakbegrip. Vakbegrip is ontwikkeld door de CED-Groep in opdracht van het Steunpunt Taal en Rekenen mbo. Vakbegrip bevat 32 vakgerichte leesteksten voor de sectoren techniek en handel & economie op de niveaus 1F, 1F/2F en 2F. Elke leestekst is voorzien van verwerkingsopdrachten begrijpend lezen en woordenschat.
Waar gaat de cursus over? Deze cursus is bedoeld voor docenten die leerlingen willen leren leesstrategieën toe te passen op vakteksten. Tevens kan deze cursus een waardevolle aanvulling vormen voor taalcoaches en taalcoördinatoren die hun inhoudelijke kennis en vaardigheden willen versterken.
Cursusinhoud De cursus geeft in één dagdeel antwoord op de volgende vragen: • Wat is Vakbegrip? Alle ins & outs. • Hoe onderwijst u leesstrategieën? • Hoe kunt u het stappenplan lezen toepassen in andere vakken?
Wat u verder nog moet weten... Deze cursus concentreert zich op begrijpend lezen. Wilt u zich daarnaast gericht verdiepen in de mogelijkheden van woordenschatuitbreiding, dan is de cursus Aan de slag met woordenschat, op pagina 16, aan te raden.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
23
Lezen als voorwaarde voor deelname aan de maatschappij
Aan de slag met Newswise
S2304 Voor wie is de cursus bedoeld? Newswise Newswise is een programma begrijpend lezen voor het vak Engels waarbij gebruik wordt gemaakt van actuele onderwerpen die voor jongeren interessant zijn. Er is veel aandacht voor woordenschatuitbreiding. Newswise is gebaseerd op de succesvolle aanpak van Nieuwsbegrip, een programma dat op meer dan 6000 Nederlandse scholen wordt gebruikt bij het vak Nederlands. Newswise verschijnt elke twee weken en bevat een nieuwstekst plus opdrachten. De teksten zijn gebaseerd op authentieke bronnen en worden aangeboden op niveau A1, A2 en B1 van het Europees Referentiekader (ERK). De voertaal van Newswise is Engels. Newswise is bedoeld voor leerlingen in de bovenbouw van het (tweetalig) basisonderwijs, voortgezet onderwijs, mbo en speciaal onderwijs. Bij de teksten horen opdrachten die gericht zijn op het werken met vijf evidence-based leesstrategieën. Meer weten of een proefabonnement nemen? www.newswise.nl.
24
Docenten Engels vo
Waar gaat de cursus over? De cursus Aan de slag met Newswise is bedoeld voor docenten die sinds kort met Newswise werken of daarmee gaan starten. Alle ins & outs van Newswise en goed onderwijs in begrijpend lezen in vo worden in vogelvlucht behandeld.
Cursusinhoud • • • •
goed onderwijs in begrijpend lezen: didactiek en werkvormen aansluiting van Newswise op de referentieniveaus Newswise: haal eruit wat erin zit differentiëren met Newswise
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Rekenen, juist in het vo Basisvaardigheden als taal, rekenen en lezen blijven binnen alle vijf belangrijk. Hoewel er op veel vo-scholen geen apart vak rekenen is, zijn goede rekenvaardigheden bij veel vakken voor alle leerlingen van belang. Met de invoering van het referentiekader taal en rekenen heeft uw school de opdracht gekregen om rekenbeleid op te zetten. Hoe is het met uw rekenbeleid gesteld? Hoe werkt u met uw leerlingen toe naar de referentieniveaus? Wordt er bij u op school weleens gesproken over een gezamenlijke rekenaanpak binnen de exacte vakken? Wat doet u met leerlingen die uitvallen op hun taal- of rekenvaardigheden? Voor ondersteuning op dit terrein kunt u terecht bij onze rekenspecialisten, die bij u op school op uw specifieke vragen kunnen ingaan. In het open aanbod vindt u trainingen voor individuele docenten die hun rekendidactiek verder willen ontwikkelen of zich willen professionaliseren in het ondersteunen van collega’s.
De Rekencoach vo
•
S3053
•
Voor wie is de cursus bedoeld?
•
Docenten vo •
Waar gaat de cursus over? De wettelijke invoering van het referentiekader taal en rekenen en de invoering van de afsluitende rekentoets vormen voor scholen aanleiding om een rekenbeleid te formuleren. Daarnaast willen scholen graag het maximale uit leerlingen halen door datagestuurd aan hogere opbrengsten te werken en tegelijk recht te doen aan verschillen. In de cursus leert u een rekenbeleid op te zetten en leert u te sturen op data, zodat de leerlingen kunnen uitstromen met een bij hun capaciteiten passend rekenniveau.
• •
Wat u verder nog moet weten… •
•
Cursusinhoud De volgende onderwerpen komen in de cursus aan bod: • Hoe hebben de leerlingen leren rekenen op de basisschool?
Hoe organiseer je een cyclus van toetsen, toetsresultaten interpreteren, doelen formuleren en handelen? Hoe formuleer je onderwijsarrangementen voor verschillende groepen leerlingen in de school? Rekenen in alle vakken: hoe stem je de rekendidactiek af binnen de school? Contextopgaven heb je in alle vakken; hoe leer je de leerlingen deze op te lossen? Wat doen we met zwakke rekenaars en leerlingen met dyscalculie? Hoe formuleer je succesvol rekenbeleid?
•
Voorafgaand aan de cursus wordt iedere deelnemer gevraagd een intakelijst in te vullen waarin wordt ingegaan op de eigen schoolsituatie en persoonlijke leerdoelen. Er worden huiswerkopdrachten meegegeven. Deze zijn bedoeld om opgedane kennis te spiegelen aan de praktijk. De cursus wordt afgerond met het schrijven van een activiteitenplan.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
25
Rekenen, juist in het vo
Aan de slag met het drieslag- en handelingsmodel uit het protocol ERWD
S3092 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo
Waar gaat de cursus over? Hoe pakken zwakke rekenaars opgaven aan waarbij flink gerekend moet worden? Waar zitten de grootste problemen en wat betekent dat voor de invulling van de lessen waarin gerekend wordt? Met behulp van het drieslagmodel uit het protocol ERWD kunnen we analyseren waar de problemen zich voordoen: op de as van betekenisverlening en/of op de as van uitvoering en reflectie.
Cursusinhoud In de cursus krijgt u inzicht en tips voor de aanpak van de rekenproblemen. Daar waar de problemen op de as van de uitvoering zitten, kijken we hoe leerlingen ondersteund kunnen worden met behulp van het handelingsmodel uit het protocol ERWD.
Vaste aanpak van contextrekenen met Vakbegrip
S3068 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vmbo
Cursusinhoud In het reken-/wiskundeonderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen ‘kale sommen’ en context- of toepassingsopgaven. Met de laatste soort hebben veel leerlingen moeite, terwijl het hier gaat om één van de belangrijkste doelstellingen van het reken-/wiskundeonderwijs. In deze cursus bekijken we een vaste aanpak, hoe hiermee kan worden omgegaan in de praktijk en hoe het rekenonderwijs kan worden versterkt door leerlingen te laten rekenen met Vakbegrip, waarin beroepsgerelateerde thema’s voor zorg, welzijn & sport centraal staan.
Cursusinhoud De cursus geeft in één bijeenkomst antwoord op de volgende vragen: • Wat is Vakbegrip? Alle ins & outs. • Hoe past u het stappenplan contextrekenen toe?
26
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Rekenen, juist in het vo
Is uw rekenbeleid op orde?
Wat is Nieuwsrekenen? •
Wekelijks levensechte rekenopgaven op zes niveaus • Aan de hand van het onderwerp van Nieuwsbegrip • Leerlingen voorbereiden op de rekentoets • Meer plezier in rekenen! Nieuwsrekenen vormt een aanvulling op uw reguliere methode. Met Nieuwsrekenen besteedt u wekelijks een half uur of meer aan toepassingsopgaven. Hiermee bereidt u uw leerlingen voor op het rekenen bij alle vakken, werkt u met hen aan de doelen van het referentiekader en bereidt u hen voor op de rekentoets. Meer over Nieuwsrekenen: www.nieuwsrekenen.nl.
Aan de slag met Nieuwsrekenen
S3072 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo
Cursusinhoud Rekenonderwijs is er uiteindelijk op gericht om leerlingen te leren hun rekenvaardigheden toe te passen in allerlei (functionele) dagelijkse situaties. Nieuwsrekenen kan een krachtige manier zijn om dit functionele rekenen van uw leerlingen te helpen ontwikkelen. Daarvoor is het nodig dat u de didactiek van Nieuwsrekenen goed in de vingers krijgt. Die didactiek heeft de CED-Groep vervat in een vaste aanpak. De kernelementen daaruit en de stappen die u als docent daarbij kunt nemen, komen in de cursus uitgebreid aan bod. Uiteraard oefent u daar tijdens de cursusbijeenkomst intensief mee. Ten slotte is er aandacht voor de relaties van Nieuwsrekenen met de domeinen van het referentiekader, de vakleerlijnen en het protocol ERWD.
Scholen in het vo moeten hun rekenbeleid op orde hebben. De volgende vragen komen naar voren als het gaat om de opzet van rekenbeleid: • Wie is verantwoordelijk voor (de uitvoering van) het rekenbeleid op school? • Wat kunnen de leerlingen als ze instromen in het voortgezet onderwijs? Welke gegevens zijn bekend, welke toetsen kunt u inzetten? • Welke eisen worden aan leerlingen gesteld in de landelijke rekentoetsen voor vo? Hoe goed bent u bekend met de referentieniveaus? • Hoe zorgt u ervoor dat tachtig procent van de leerlingen het vereiste niveau haalt? • Welke faciliteiten zijn er nodig om de rekenvaardigheid van de leerlingen verder te ontwikkelen? • Wat voor programma’s kunt u inzetten om de rekenvaardigheid van de leerlingen te verbeteren? • Wie gaan de rekenlessen geven? Hoe gaat u remediëren? • Hoe is het protocol ERWD ingebed in uw curriculum? • Wat zijn de nieuwe didactische inzichten in het rekenonderwijs? Hoe zit dat met realistisch rekenen? • Met welke vakgroepen gaat u vakoverstijgend aan de slag? • Heeft de school een aanbod voor de referentieniveaus rekenen dat past bij alle leerlingen? • Hoe kunt u de opbrengsten van uw rekenonderwijs verhogen en borgen? Hoe richt u de cyclus in? Wij ondersteunen u het liefst op locatie bij het opzetten van uw rekenbeleid. Hulp bij het schrijven (van onderdelen) van uw rekenbeleid behoort tot de expertise van de rekenadviseurs van de CED-Groep. Daarnaast kunnen wij teamtrainingen verzorgen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
27
Passend omgaan met onderwijsbehoeften Binnen het voorgezet onderwijs vormen mentoren de spil van de begeleiding. Zij ondersteunen en monitoren de studievaardigheden en het welbevinden van de leerlingen in hun klassen. En zij zijn het eerste aanspreekpunt voor leerlingen die extra zorg nodig hebben. Zij worden bij hun werk ondersteund door zorgcoördinatoren die op hun beurt de schakel zijn met de professionals buiten de school. Wanneer het om passend onderwijs gaat en er een multidisciplinaire blik nodig is, wordt dit besproken in het zorgadviesteam. Een goed georganiseerde zorgstructuur van de school draagt bij aan snelle inzet van professionals wanneer er speciale onderwijsbehoeften worden gesignaleerd. De CED-Groep heeft ruime ervaring in het ondersteunen bij de opzet van uw zorgstructuur en het begeleiden en scholen van mentoren, zorgcoördinatoren en vertrouwenspersonen in het voortgezet onderwijs.
Basiscursus Zorgcoördinator
Docenten vo
Hoofdthema’s van deze cursus zijn: • Passend onderwijs • profiel van de zorgcoördinator • en nu in de praktijk, hoe houdt u het werkbaar? • managen van de zorg
Waar gaat de cursus over?
Doel van de cursus
De invoering van passend onderwijs heeft consequenties voor de inrichting van het onderwijs en gevolgen voor de inhoud van de werkzaamheden van de zorgcoördinator. Een goede zorgstructuur en adequate afstemming met het samenwerkingsverband en de gemeente zijn belangrijker dan ooit. Uitgaan van onderwijsbehoeften, handelingsgericht werken, het opstellen van groepsplannen en individuele plannen en het werken met ontwikkelingsperspectieven van leerlingen – het zijn allemaal facetten van het werk als zorgcoördinator. In deze cursus leert u effectief invulling te geven aan uw taken en verantwoordelijkheden, waarbij de focus ligt op uw rol binnen de schoolorganisatie.
De zorgcoördinator… • weet wat de invoering van Passend onderwijs op hun school betekent, welke taken en rollen hij daarin kan vervullen • is op de hoogte met het functieprofiel van de zorgcoördinator en weet op welke punten hij zich kan ontwikkelen • weet op welke manier het werk kan worden ingedeeld en uitgevoerd en hoe hij om kan gaan met de vele verschillende rollen die hij binnen een schoolorganisatie vervult • heeft een nauwe samenwerking met de schoolleiding. Dit op een juiste en effectieve manier invullen, is onderdeel van de cursus.
S5103 Voor wie is de cursus bedoeld?
28
Cursusinhoud
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Passend omgaan met onderwijsbehoeften
Basiscursus Gedragspecialist
Mentortraining
S4456
S5080
Voor wie is de cursus bedoeld?
Voor wie is de cursus bedoeld?
Docenten vo
Docenten vo
Waar gaat de cursus over?
Waar gaat de cursus over?
Lesgeven aan pubers en adolescenten: leuk en lastig! Als de lastige kant de overhand krijgt, kan het helpen om meer te weten over gedrag en gedragsbeïnvloeding. Of om hulp te zoeken bij een gedragspecialist op school. De Basiscursus gedragspecialist biedt praktisch toepasbare kennis van mogelijke oorzaken van probleemgedrag, de gedragsleer en de motivatietheorie. Het analyseren van probleemgedrag van leerlingen en het vertalen van deze analyse in een aanpak die leidt tot positief gedrag, nemen een belangrijke plaats in. Na de cursus is de gedragspecialist in staat collega’s te adviseren en te begeleiden bij een individuele en groepsgerichte aanpak. De cursus is in principe geschikt voor alle docenten.
In deze training komen de belangrijkste mentorvaardigheden aan bod. Relevante kennis wordt uitgebreid en het oefenen en toepassen van mentorklasactiviteiten en gesprekssituaties maakt deze cursus zeer praktijkgericht. U leert op een effectieve manier participeren in de zorg voor de leerlingen uit uw mentorklas.
Cursusinhoud • • • • • • • • •
toegepaste gedragsleer en motivatieleer psychopathologie en probleemgedrag basisaanpak voor gedrag observeren, registreren en analyseren: gedrag van deelnemers en docenten werken vanuit onderwijsbehoeften: wat heeft deze deelnemer nodig om te leren? brein en gedrag vaardigheden van docenten (Teach Like a Champion) gesprekstechnieken: gesprekken met deelnemers, collega’s en ouders intervisie en begeleiden van collega’s
Doel van de cursus De cursist... • heeft kennis van de meest voorkomende gedragsproblemen en leerstoornissen • kan deze kennis tijdens observaties gebruiken, de gedragsproblemen onderkennen en deze vertalen naar onderwijsbehoeften • voert gesprekken met leerling en ouders over de aanpak die een leerling nodig heeft • ondersteunt docenten bij hun aanpak van leerlingen of groepen leerlingen • ondersteunt docenten bij het realiseren van passend onderwijs in de klas
Cursusinhoud De bijeenkomsten starten met een korte theoretische uiteenzetting. Vervolgens nemen de persoonlijke ervaringen een belangrijke plaats in. Door gebruik te maken van intervisiemethoden en gesprekstechnieken wordt de transfer naar praktijksituaties bevorderd. Hierdoor ontstaat er een dubbel ‘loop’ van leren, zowel op inhoudsals op vaardigheidsniveau. U traint vaardigheden die bruikbaar zijn bij de uitvoering van mentortaken. De uitwisseling van inzichten en ervaringen met uw collega’s hebben een positief effect op de teamvorming en betrokkenheid bij het schoolbeleid. De volgende elementen maken deel uit van de training: • competentieprofiel van een mentor • rol van de mentor binnen het schoolondersteuningsprofiel • gesprekken met ouders, waaronder slechtnieuws- en tienminutengesprekken • omgaan met weerstanden in gesprekken met leerlingen en/of ouders • ontwikkeling van het groepsproces (en hoe u dat als docent positief kunt beïnvloeden) • veiligheid en regels: hoe ga je om met regels in de klas en binnen de school? • (cyber)pesten • conflictbemiddeling • intervisietechniek voor het bespreken van problemen binnen de klas • het ontwikkelen van een activiteitenkalender voor de mentorklas Samen zoeken we naar een goede mix, passend bij de schoolsituatie en uw wensen.
Wat u verder nog moet weten… Elke cursist ontvangt het boekje Spellen voor de mentorgroep, zodat u de groepsdynamiek van uw mentorgroep op verschillende manieren positief kunt beïnvloeden.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
29
Passend omgaan met onderwijsbehoeften
Gedrag op de kaart
S4458 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten en mentoren vo
Waar gaat de cursus over?
Doel van de cursus
Veel scholen zijn bezig vorm en inhoud te geven aan passend onderwijs. Passend onderwijs impliceert veranderingen als: • de noodzaak tot handelingsgericht werken door onderwijszorgprofessionals • nieuwe thema’s die voorheen niet of nauwelijks binnen het werkveld lagen en waarop nu wel actie vereist is, zoals de noodzaak om te differentiëren om leerlingen met uiteenlopende onderwijsbehoeften (bijvoorbeeld een gedrag- of leerstoornis) op maat te bedienen, omgaan met mondige leerlingen • de noodzaak tot interne en externe transparantie in het zorg- en ondersteuningsaanbod • teambrede verantwoordelijkheid voor signalering en aanpak van gedragsproblematiek Hiernaast hebben veel scholen te maken met uitdagingen zoals straatcultuur binnen de school, leerlingen met orde- en/of gezagsproblemen, toename van telefoongebruik (social media en cyberpesten). De cursus Gedrag op de kaart biedt hiervoor een passende aanpak.
De cursist… • leert de onderwijsbehoeften van leerlingen met een afwijkend gedragspatroon herkennen en hiernaar adequaat te handelen • leert op welke wijze hij invloed kan uitoefenen op het gedrag in de klas • weet effectief samen te werken binnen de huidige zorgstructuur van de school
Cursusinhoud De cursus gaat in op verschillende processen die van invloed zijn op het gedrag van leerlingen. Het gedrag van de leerling wordt concreet beschreven, vertaald naar onderwijsbehoeften en vervolgens wordt besproken op welke wijze u daar als docent invloed op kunt uitoefenen. Aan de orde komen onder meer: • ontwikkeling van jongeren en stoornissen: wat is een normale en wat is een afwijkende lichamelijke en geestelijke ontwikkeling? Welke veelvoorkomende leer- en gedragsstoornissen komen we tegen in de dagelijkse lespraktijk? • passend onderwijs en zorgstructuur: wat is de rol van de docent binnen passend onderwijs en de huidige zorgstructuur? Hoe ga je als docent om met de invloed van onderwijsontwikkelingen op de klassensamenstelling en het gedrag van leerlingen? • groepsdynamica en democratisch burgerschap: welke groepsdynamische fases maakt een klas door, welk effect heeft dit op de onderwijsbehoeften en didactische vaardigheden van de docent? Hoe kunnen democratische principes worden toegepast in de huidige lessituatie? • invloed maatschappelijke ontwikkelingen op gedrag en klassenmanagement: hoe kun je als docent rekening houden met culturele diversiteit binnen een klas?
30
•
Welke invloed hebben maatschappelijke ontwikkelingen op het gedrag van leerlingen? Hoe kun je als docent in samenwerking met ouders leerlinggedrag positief beïnvloeden? casuïstiek en intervisie: uitwisseling van praktijkervaringen tussen deelnemers
In gesprek met de leerling
S5208 Voor wie is de cursus bedoeld? Decanen, mentoren en docenten vo
Waar gaat de cursus over? Leerlingen maken al vroeg keuzes. Denk aan keuzes op het gebied van sport, vrijetijdsbesteding, bijbaantjes, stages en schoolvakken. Voorafgaand aan deze keuzes doen leerlingen ervaring op; ze krijgen gaandeweg meer bagage. Door in gesprek te gaan met leerlingen, krijgen ze inzicht in die bagage en leren ze na te denken over wat de opgedane ervaringen over hen zeggen. Over wie ze zijn, wat hen motiveert en wat ze kunnen. De begeleiding, de gesprekken die leerlingen voeren met ouders, mentoren, decanen of de vakdocent, maakt dat ze gaan terugkijken om vervolgens nieuwe stappen te zetten. Loopbaangesprekken zijn gesprekken die vragen om specifieke gesprekstechnieken. Het gaat om gesprekken met leerlingen over wat hen bezighoudt, waar hun interesses liggen, wat ze leuk vinden en wat ze graag doen. Tijdens deze gesprekken kunt u erachter komen wat de interesses zijn van uw leerlingen. Waar worden ze blij van? Tijdens de cursus krijgt u handvatten voor het aanwakkeren van het vlammetje, zodat uw leerlingen vervolgstappen kunnen zetten om nieuwe kennis en ervaring op te doen.
Cursusinhoud De cursus gaat in op de vijf loopbaancompetenties en de vragen die u kunt stellen om de kennis en ervaringen in kaart te brengen. U oefent verschillende gesprekstechnieken met de leerlingen. U krijgt handreikingen om met de leerling over zijn ervaringen te praten. Op deze manier kunt u uw leerlingen begeleiden en waar nodig bijsturen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Passend omgaan met onderwijsbehoeften
Doel van de cursus De cursist… • kan verschillende gesprekstechnieken inzetten • weet welke vragen hij bij welke loopbaancompetentie kan stellen • weet hoe hij zijn leerlingen kan laten reflecteren om zo vervolgstappen te zetten
training kunt u starten als interne vertrouwenspersoon (ook wel: interne contactpersoon) op uw school.
Cursusinhoud •
Aan de slag met excellentie
S5510
•
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo
Waar gaat de cursus over? Deze cursus is bedoeld voor docenten en mentoren in het voortgezet onderwijs die te maken hebben met cognitief talentvolle en/of hoogbegaafde leerlingen en op zoek zijn naar een betere basis voor de begeleiding van deze leerlingen. In deze hands-on-cursus behandelen we de thema’s waarmee u in de dagelijkse praktijk wordt geconfronteerd. U krijgt een theoretisch kader aangeboden en gaat vervolgens aan de slag met de vraag hoe u deze leerlingen signaleert, hoe u tegemoetkomt aan hun speciale onderwijsbehoeften en hoe u deze leerlingen betrokken houdt en blijft uitgedagen. Tevens geeft de cursus u beter zicht op de noodzakelijke randvoorwaarden om opbrengstgericht met uw getalenteerde leerlingen te werken.
Cursusinhoud De volgende vragen komen in deze cursus van drie bijeenkomsten aan bod: • Hoe signaleert en herkent u begaafde leerlingen? • Wat is onderpresteren en waar ligt de oorzaak? • Hoe houdt u begaafde leerlingen gemotiveerd? • Wat is verrijkingsonderwijs? • Hoe ontwikkelt u denkvaardigheden met de taxonomie van Bloom? • Hoe gaat u om met de ‘mindset’ van uw leerlingen?
Basiscursus interne vertrouwenspersoon
•
•
De taken van de interne vertrouwenspersoon en de functie van externe vertrouwenspersoon (indien aanwezig). Hoe verhoudt de taak van interne vertrouwenspersoon zich tot de externe vertrouwenspersoon, de directie, de klachtencommissie en het bevoegd gezag? Hoe ziet de klachtenregeling eruit? Vertrouwen hebben in iemand. Wat heeft een leerling of collega nodig om vertrouwen te hebben in de interne vertrouwenspersoon? Hoe ga je om met een klacht? Hoe handelt u als interne vertrouwenspersoon in bepaalde situaties? Meld- en aangifteplicht en het oefenen van de lastige gesprekken die u als interne vertrouwenspersoon moet voeren met ouders, leerlingen of collega’s. Klachtroutes en de sociale kaart. Ook wordt aandacht besteed aan de proactieve en preventieve werkzaamheden van de interne vertrouwenspersoon in de eigen school.
Gecertificeerde externe vertrouwenspersonen De CED-Groep kan uw instelling, school of bestuur gecertificeerde externe vertrouwenspersonen leveren. U haalt daarmee onafhankelijke kwaliteit in huis, juist als er lastige zaken in het spel zijn. De vertrouwenspersoon is er voor hulp bij het vinden van oplossingen. Deze vertrouwenspersoon kan daarnaast de scholing van uw interne vertrouwenspersonen (ook wel interne contactpersonen genoemd) verzorgen, uw jaarverslag op het gebied van klachtenbehandeling – als onderdeel van uw sociaal jaarverslag – coördineren en leveren, en uw directie, leraren of ouders voorlichten over nieuwe thema’s of ontwikkelingen in het sociale domein. De vertrouwenspersonen van de CED-Groep hebben geheimhoudingsplicht. Zij werken samen in een projectgroep, waardoor er indien nodig twee vertrouwenspersonen op een casus kunnen worden gezet.
S5261 Voor wie is de cursus bedoeld? (Beginnende) Interne vertrouwenspersonen vo
Waar gaat de cursus over? In deze cursus krijgt u een basistraining tot interne vertrouwenspersoon op school. U krijgt zicht op de onderdelen van deze taak en de bijbehorende werkzaamheden. Er wordt veel tijd ingeruimd voor het trainen van gesprekstechnieken en bespreken van casussen. Na deze
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
31
Opbrengstgericht werken Verbeteren van uw onderwijs kunt het beste doen als u een heldere kijk heeft op de bestaande situatie en samen een ambitieuze doch realistische gewenste situatie heeft omschreven. Kunt u de bestaande situatie te beschrijven op basis van objectieve feiten? Als u dat kunt, dan kunt u duidelijk en specifiek benoemen hoe de opbrengsten verbeterd kunnen worden. Wat doet u bijvoorbeeld met al die leerlingresultaten die u verzamelt? Gebruikt u deze als middel om uw onderwijs te sturen of aan te scherpen? Planmatig werken aan betere opbrengsten wordt ook wel opbrengstgericht werken genoemd. De CED-Groep heeft een lange traditie van opbrengstgericht werken. De 4D-cyclus vormt daarbij een vaste leidraad. Het 4D-model beschrijft een cyclische werkwijze aan de hand van de begrippen Data, Duiden, Doelen en Doen. Deze werkwijze is inmiddels door vele besturen en scholen in het hele land beproefd en praktisch werkzaam bevonden. Zo werken geeft ook houvast aan het vormgeven van passend onderwijs.
Opbrengstgericht werken in 4D Opbrengstgericht werken betekent: sturen op resultaat, op alle niveaus. U verzamelt systematisch gegevens over de leeropbrengsten op het niveau van klassen, vakken en afdelingen en verbindt hier doelen en acties aan. We gebruiken hierbij een praktische, onderbouwde aanpak. De 4D-aanpak is uitstekend toepasbaar in uiteenlopende inhoudelijke verbetertrajecten. Het doel van de verbeteracties kan zijn: het verbeteren van het rendement op de inspectie-indicatoren, het verbeteren van de opbrengsten van de secties of de afdelingen. Onze adviseurs beschikken over de knowhow en ervaring om u op schoolniveau effectief te ondersteunen. Data U verzamelt systematisch gegevens over de opbrengsten van uw school bij van tevoren bepaalde rendementsvragen. Duiden U analyseert deze gegevens en legt ze naast soortelijke (landelijke) gegevens (benchmark). Doelen Op basis van de analyse bepaalt u uw streef- en groeidoelen. U formuleert ambities en ontwikkelt passende onderwijsarrangementen waarin ĂĄlle leerlingen tot hun recht komen. Doen U gaat aan de slag. U bewaakt en creĂŤert de randvoorwaarden voor een passend en uitdagend onderwijsaanbod, voldoende leertijd, een duidelijk onderwijsplan en een adequate didactiek.
32
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Opbrengstgericht werken
Opbrengstgericht sturen in één dag voor teamleiders
Datacoach rekenen en taal
S7068
S7067
Directie en teamleiders vo
De datacoach draagt zorg voor de toetskeuze, de toetskalender en het toepassen van toetsprocedures binnen de school.
Waar gaat de cursus over?
Voor wie is de cursus bedoeld?
Wat is op uw school de waarde van een rapportcijfer? Wat vertellen de cijfers uit het Cito Volgsysteem, de examenresultaten en de data die u invoert in Vensters vo? Hoe kunt u in samenspraak met de teams de cijfers interpreteren en daar verbeterplannen en een effectieve jaarcyclus voor de school aan verbinden?
Docenten vo
Voor wie is de cursus bedoeld?
Cursusinhoud Als school wilt u het beste uit de leerlingen halen. In deze eendaagse cursus leert u de resultaten van de leerlingen te verbeteren door te sturen op opbrengsten. U leert uit de data die op uw school voorhanden zijn te selecteren, deze te interpreteren en dit om te zetten in een plan. In één dag wordt in drie rondes de cyclus opbrengstgericht sturen doorlopen: • ronde 1: data-verzameling en -analyse • ronde 2: data selecteren en interpreteren, doelen formuleren • ronde 3: één doel prioriteren en hier een projectplan voor maken.
Doel van de cursus •
• • • •
•
analyseren, benchmarken en interpreteren van verschillende soorten data uit het managementinformatiesysteem auditeren van uw eigen school ten aanzien van opbrengstgericht werken (streef)doelen formuleren en verbetervoorstellen voor uw school op grond van de analyse van de data beknopt projectplan opstellen bij één van de verbetervoorstellen cyclus van opbrengstgericht werken vertalen in een cyclus van data verzamelen, data interpreteren, verbeterplannen maken, school aansturen en evalueren jaaragenda opstellen opbrengstgericht werken voor de school
Waar gaat de cursus over? In deze cursus leiden wij u op tot datacoach op school. Een datacoach voert in de school verschillende taken uit. Hij of zij zorgt voor de toetskeuze, voor de toetskalender en voor het vaststellen en realiseren van zorgvuldige procedures rondom toetsing binnen de school. Verder is een belangrijke taak van de datacoach om ervoor te zorgen dat alle relevante personen in de school inzicht krijgen in de toetsresultaten en daar ook naar handelen. De datacoach is in staat collega’s te coachen in het ontwikkelen van aanvullende onderwijsarrangementen voor zwakke en excellent presterende leerlingen.
Cursusinhoud In de cursus oefent u met het analyseren van toetsresultaten op basis van het Onderwijscontinuüm, een instrument van de CED-Groep. Ook de toets- en rapportcijfers van uw eigen vak neemt u daarbij onder de loep. Aan de hand van deze analyse ontwerpt u onderwijsarrangementen voor verschillende groepen leerlingen in de school. Daarvoor verkent u de mogelijkheden van inzetbare materialen, methodieken en acties op beleidsniveau die het onderwijsniveau kunnen verhogen. Ook gaan we in op andere werkzaamheden van de datacoach binnen de school, zoals het voorbereiden van de toetsafname en de presentatie van toetsresultaten aan collega’s, ouders en leerlingen. Ten slotte komt de beleidskant aan bod. De datacoach bewaakt de acties die in gang worden gezet om de onderwijsprestaties te verhogen en zorgt, waar nodig, voor bijstelling van de ingezette acties. Speciaal aandachtspunt daarbij is de verankering van de procedures en maatregelen in het schoolbeleid.
Wat u verder nog moet weten… Bij de cursus is het boek Taal in 4D inbegrepen.
Wat u verder nog moet weten… In deze cursus wordt gewerkt met de eigen data van de school. De deelnemers dienen rechten te hebben om in de managementtool (MMP of Cum Laude) van de school data op te halen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
33
Opbrengstgericht werken
De vaksectie centraal: opbrengstgericht sturen voor sectievoorzitters
Toetsen met taxonomieën
S7064
S7066 Voor wie is de cursus bedoeld? Voor wie is de cursus bedoeld?
Docenten vo
Sectievoorzitters vo
Waar gaat de cursus over? Waar gaat de cursus over?
34
Wat is op uw school de waarde van een rapportcijfer? Wat vertellen bijvoorbeeld de cijfers uit het Cito Volgsysteem, de examenresultaten en alle data die u invoert in Vensters vo? En hoe kunt u in samenspraak met de vaksectie de cijfers interpreteren en daar verbeterplannen en een effectieve jaarcyclus voor de sectie aan verbinden?
Wat maakt een toets tot een goed meetinstrument? Op welke plek in de leerlijn zet de sectie een toets in en welke kwaliteitsafspraken horen daarbij? Wat doet u met de schat aan informatie die elk toetsmoment oplevert en hoe kunt u formatief toetsen bevorderen binnen de school? De antwoorden op deze en vele andere vragen over toetsing komen aan bod in de cursus Toetsen met taxonomieën.
Cursusinhoud
Cursusinhoud
In deze cursus leert u de resultaten van de leerlingen te verbeteren door te sturen op opbrengsten. U leert allerlei data die op uw school over de vakgroep voorhanden zijn te selecteren en interpreteren. Ook verbetert u gaandeweg uw vakwerkplan. Naast een juiste interpretatie van data vormen een goed toetsbeleid en toetsanalyse belangrijke aangrijpingspunten voor opbrengstgericht werken. • analyseren, benchmarken en interpreteren van verschillende soorten data uit het managementinformatiesysteem • formuleren verbetervoorstellen voor uw vaksectie op grond van analyse van de data • audit van uw eigen sectie ten aanzien van opbrengstgericht werken • onderwijsarrangement opstellen voor zwakke, gemiddelde en topleerlingen in uw vak om binnen de vakgroep het differentiëren vorm te geven • het toetsbeleid in de vakgroep analyseren en verbetervoorstellen doen • één ‘grote toets’ onderzoeken met behulp van een taxonomie • de paragrafen analyse, toetsbeleid en differentiëren van uw vakwerkplan tegen het licht houden • cyclus van opbrengstgericht werken vertalen in een cyclus van data verzamelen, data interpreteren, verbeterplannen maken, vaksectie aansturen en evalueren • jaaragenda opbrengstgericht werken voor de vaksectie opstellen
Met behulp van data kunt u uw lesdoelen scherper formuleren en daarmee het beste uit uw leerlingen halen. Tijdens de cursus koppelt u onderwijsbehoeften van leerlingen aan een hanteerbare werkwijze in de les op basis van verzamelde data. Na afronding van deze cursus kunt u zich met recht een expert noemen op het gebied van toetsen. De volgende elementen komen in de cursus aan bod: • alles over toetstaxonomieën • de zin en onzin van toetsen • herkennen en omzeilen van veelvoorkomende valkuilen ten aanzien van toetsing • uiteenlopende functies en toepassingsmogelijkheden van toetsen • aanscherpen van toetsbeleid binnen het vakwerkplan • vakkundig overnemen, aanpassen en opstellen van toetsen • screenen van uw toetsen op kwaliteit • herkennen van constructiefouten in toetsvragen • doorlopende leerlijnen vaststellen met behulp van toetsen • optimaliseren van toetsprogramma’s (pta’s en pto’s) • indelen van de klas naar arrangementen op basis van toetsanalyses • onderwijsbehoeften afleiden uit toetsdata • realiseren van hogere leeropbrengsten met behulp van toetsen
Wat u verder nog moet weten… Gedurende de gehele cursus werkt u aan uw eigen verbetertraject. Elke bijeenkomst biedt ruimte, door nieuwe theoretische inzichten en individuele begeleiding, om stappen te maken binnen dit eigen verbetertraject.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
21e-eeuwse vaardigheden Bereidt het huidige onderwijs onze kinderen wel voldoende voor op hun toekomst? Deze vraag is van alle tijden. In de negentiende eeuw wilden we dat iedereen zou leren lezen, schrijven en rekenen. In de 21e eeuw willen we dat onze kinderen óók kritisch en creatief leren denken en dat ze op democratische wijze deelnemen aan de maatschappij. Net als dat ze goed leren samenwerken met allerlei mensen en verantwoordelijkheid nemen voor hun daden. Adviseurs van de CED-Groep verzorgen visietrajecten voor scholen en besturen, nascholing voor bestuurders, managers en docenten en er wordt (online) lesmateriaal ontwikkeld. U kunt bijvoorbeeld denken aan het starten van visietrajecten over de cultuur van leren en denken op uw school, en u kunt direct aansluitend daarop met één van de kernvaardigheden aan de slag gaan. In het boekje Leren met toekomst van de CED-Groep staat beschreven welke vaardigheden het belangrijkst zijn: zelfregulering, perspectief nemen, denkkracht en samenwerken. In de cursus Eigenaarschap van leerlingen wordt gewerkt aan zelfsturende competenties.
Eigenaarschap van leerlingen
S7229 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo
Waar gaat de cursus over? Het stimuleren van 'zelfsturende competenties' doet u in de klas aan de hand van de volgende stappen: Data: De leerling verzamelt data over zijn leren. Duiden: De leerling beoordeelt zijn resultaten; hij kijkt terug op wat hij heeft gedaan en hoe dat heeft bijgedragen aan de leerresultaten. Hij bedenkt wat goed heeft gewerkt en wat anders/beter kan. Doelen: De leerling weet welke doelen hij de komende periode wil behalen, welke groepsdoelen en mogelijk welke individuele herhaaldoelen. De leerling kent de criteria voor het behalen van een doel en kijkt samen met de leraar naar de doelen voor de komende periode. Doen: De docent zorgt ervoor dat de leerlingen de doelenkaarten betrekken tijdens de instructie en afsluiting van de les. De leerkracht sluit af met een mini-check, zodat leerlingen weten of ze met die les het doel hebben behaald. Bij alle stappen krijgt u heldere informatie over de actie die moet worden ondernomen. Dit om het proces in goede banen te leiden. U krijgt praktische tools en ideeën, zodat u en uw leerlingen concreet aan de slag kunnen met het thema eigenaarschap. Wat u bereikt met eigenaarschap van leerlingen? • Een gemotiveerde leerling die nadenkt over zijn eigen leerproces en verantwoordelijkheid ervoor neemt. • De leerling ervaart wat het resultaat is van zijn inspanning (motivatie). • De leerling doet kennis op over waar hij zou moeten zijn en hoe hij dat het beste kan bereiken (zelfsturing). • De leerling weet wat het behalen van het leerdoel hem persoonlijk oplevert en het is duidelijk waar en hoe hij daar op korte en lange termijn naar toe werkt (competentie).
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
35
21e-eeuwse vaardigheden
•
De leerling is doelgerichter aan de slag en controleert steeds of hij inderdaad op weg is om de doelen te behalen (growth mindset).
Cursusinhoud bijeenkomst 1: • theoretisch kader en uitgangspunten van het 4D-model en Hattie • zelfregulatie: hoe werkt dat? En wat kunt u en wat kan de leerling met het dashboard/resultatenkaart? • feedback, reflectie en evaluatie om leerprocessen te bevorderen. Dit toegepast op toetsresultaten van leerlingen en bij het in beeld brengen van eigen leerresultaten bijeenkomst 2: • koppeling tussen schoolstandaard en wat dat betekent voor het dashboard en de resultatenkaart • bespreken van tools en hoe je een eerste aanzet kunt maken die afgestemd is op de groep • een duidingsgesprek met de leerlingen over het interpreteren van zijn werk en de resultaten bijeenkomst 3: • nabespreking over de toegepaste tools • bespreking van het dashboard en de resultatenkaart aan de hand van nieuwe gegevens • casus van een leerling met specifieke onderwijsbehoeften en wat te doen met zijn eigenaarschap
Wat u verder nog moet weten… Na elke bijeenkomst zijn er concrete huiswerkopdrachten, waarmee tijdens de volgende bijeenkomst gewerkt wordt. De cursisten ontvangen een cursusmap met achtergrondinformatie en de ontwikkelde tools die ze kunnen inzetten in de klas.
36
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Meer informatie •
Wilt u meer weten over onderwerpen uit deze brochure? Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen. Mail of bel naar het Cursusbureau van de CED-Groep: cursusbureau@cedgroep.nl, 010 4071504.
•
Wilt u ons relatiemagazine KlasseApart ontvangen? Mail naar klasseapart@cedgroep.nl.
•
Ga naar www.cedgroep.nl/nieuwsbrief om u op te geven voor de nieuwsbrief van uw keuze.
•
De cursusbrochure kunt u aanvragen bij cursusbureau@cedgroep.nl.
•
Voor alle andere folders en brochures kunt u terecht bij communicatie@cedgroep.nl.
•
Volg @cedgroep en @cursusced op Twitter.
•
Like ons op www.facebook.com/cursusbureau.
CED-Groep Postbus 8639, 3009 AP Rotterdam, bezoekadres: Dwerggras 30 T: + 31 10 4071 599 E: info@cedgroep.nl
De CED-Groep traint professionals en adviseert beslissers in onderwijs en kinderopvang. En ontwikkelt innovatieve educatieve producten. Dat is wat we doen. Maar niet wat we zijn. Bij de CED-Groep zijn we van alle onderwijsmarkten thuis. We zijn innovatief en hebben een grote passie voor kansen voor kinderen. Maar voor alles zijn we trots op resultaat. Als het een professional lukt om kinderen het beste uit zichzelf te laten halen, hebben wij echt iets bereikt.
CED-Groep bereikt
www.cedgroep.nl
Maart 2017