KlasseApart, oktober 2019

Informatieblad relaties CED-Groep

Als leren je lief is oktober 2019 nummer 3 jaargang 17

De Betere Basisschool De T-shaped professional Vreedzame cluster 2-school De nieuwe vve-eisen 'Passend’: wat betekent dat?

Maak een Bliksemstart!

In 5 stappen naar succesvol onderwijs

Op Teach-reis naar Amerika!

Inhoud

6 Geen gemaar

Professionalisering mbo

ROC Mondriaan voor Horeca en Facilitaire dienstverlening kreeg een sterker team, meer waardering voor de lessen en betere rendementen en studiesuccessen.

Een professioneringsprogramma maakte het verschil.

De Betere Basisschool

Laatst deed ik mee aan een brainstorm die moest leiden tot een creatief product. Toen

4

iemand een al te wild voorstel deed, was het even stil. Niemand zei: ‘Maar hoe wil je dat voor elkaar krijgen?’ De projectleider zei geroutineerd: ‘Ja, en we moeten maar eens nadenken over hoe je zoiets kan aanpakken. Zijn er verder nog suggesties?’ Ik moest stilletjes grinniken. Ook ik leerde ooit tijdens een communicatie-opleiding dat je het woord ‘maar’ moet vermijden. Niet afbreken! Voortbouwen op, dat is het idee.

Het vermijden van ‘maar’ is misschien een beetje een trucje, maar het idee erachter bevalt me: neem je verantwoordelijkheid en bouw op; breek niet af! Dat principe hanteert ook De

Je wilt als schoolleider je basisschool een kwaliteitsinjectie geven maar mist handvatten. Met de aanpak van De Betere Basisschool haal je precies dát in huis wat kan helpen om je doelen te bereiken.

8

Olijfboom in Woudenberg, waar wordt gewerkt met het programma De Betere Basisschool.

Wanneer daar een knoop moet worden doorgehakt, moeten degenen die het niet met het voorstel eens zijn, met een alternatief komen, óf zich schikken.

Zo voldoe je aan de nieuwe vve-eisen

De directeur zegt: ‘Het argument dat iets bij jou niet werkt, accepteren we niet. Afspraak is afspraak en zo gaan we het allemaal doen.’ Tijdens een vergadering knikken en vervolgens

Sinds juli 2018 moeten vve-organisaties voldoen aan nieuwe aanvullende eisen. Daarom volgen alle medewerkers van Stichting Kindercentra Gorinchem trainingen van Expertisecentrum Het jonge kind (CED-Groep).

in de klas je eigen gang gaan; daar kom je niet mee weg. Wie deze werkwijze niet ziet zitten, vertrekt doorgaans vrijwillig. Wie wel wil, maar nog niet kan, wordt geholpen. Volgens adviseur Wil Hovy ontwikkelt de school zich dankzij deze aanpak snel.

Terugkijkend ga ik die ‘wilde’ collega alsnog waarderen: zij keek verder dan ‘hoe we dingen doorgaans doen’. En zo’n gekke losse flodder kan anderen misschien inspireren om tot een oplossing te komen die wél haalbaar is.

Marijke Nijboer, eindredacteur

‘Vreedzaam’ werkt ook op cluster 2-school

10

Met een paar aanpassingen blijkt het reguliere programma van De Vreedzame School prima bruikbaar voor leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis, ervaart de Alexander Roozendaalschool (cluster 2).

Maak een Bliksemstart!

16

De beste kansen voor ieder kind. Dat is wat stichting CED-Groep drijft. Samen met professionals in onderwijs, kinderopvang en gemeenten komen we al ruim een halve eeuw tot praktische oplossingen voor actuele vraagstukken. We ontwikkelen inspirerende leermiddelen en geven betekenisvolle professionalisering en effectieve begeleiding. Jouw praktijkkennis verbinden we met onze brede expertise en innovatiekracht. Dat levert doordacht maatwerk op, voor iedere situatie en op elk niveau.

Rotterdam Bezoekadres: Dwerggras 30 3068 PC Rotterdam Postadres CED-Groep Postbus 8639 3009 AP Rotterdam

Volg ons

www.cedgroep.nl info@cedgroep.nl

Met de CED-Groep haal je het beste uit jezelf én uit je leerlingen. Als leren je lief is.

KlasseApart is een drie keer per jaar verschijnend informatieblad van de CED-Groep over (nieuwe) diensten, producten en aspecten van educatieve dienstverlening in de praktijk; bestemd voor scholen, onderwijsinstellingen en overige relaties. ISSN 1571-660, jaargang 17, nummer 3, oktober 2019 redactie: Lot Hannik, Jeroen Meijboom, Marijke Nijboer (eindredacteur), Carolien Rebel, Elly van der Zel redactie-adres: CED-Groep, Postbus 8639, 3009 AP Rotterdam, klasseapart@cedgroep.nl website: www.cedgroep.nl fotografie: Jan van der Meijde, tenzij anders vermeld vormgeving: Pressure Line druk: MediaCenter Rotterdam oplage: 13.500 KlasseApart gratis ontvangen? Mail uw adresgegevens naar: klasseapart@cedgroep.nl

2

KlasseApart oktober 2019 nummer 3

Veel beginnende leerkrachten vinden de start van hun loopbaan pittig.

Het boek Bliksemstart helpt hen om in korte tijd beter en met meer plezier les te geven.

Pabo-studenten volgden een workshop over deze werkwijze.

18

Teach: in vijf stappen naar succesvol onderwijs

Een groep directeuren, Teach-coördinatoren en leraren bezocht in mei de Uncommon Schools in New York. Op de plek waar ‘Teach’ ontstond, zagen zij hoe deze aanpak leerkrachten helpt om beter les te geven.

Wat betekent ‘passend’ in de praktijk?

14

Samenwerkingsverband De Eem biedt haar 130 scholen, samen met de CED-Groep, een pakket aan trainingen dat regelmatig wordt toegespitst op de behoefte binnen scholen en actuele ontwikkelingen.

12 Nieuws 22 Hoogenkamp Uit onderzoek Rondom het onderwijs 23 Agenda

24 Deelnemers over hun inspirerende reis naar de oorsprong van ‘Teach’ in New York.

KlasseApart oktober 2019 nummer 3

3

De Betere Basisschool brengt lijn in professioneel handelen

‘Wat je belooft in de schoolgids moeten we terugzien in de klassen’ Tekst Ronald Buitelaar

directeur van twee fuserende basisscholen in Woudenberg. Het was een pittige start voor de voormalig onderbouwcoördinator. De fusieschool kreeg een nieuwe naam, ‘De Olijfboom’, wisselde van schoolbestuur maar kon niet in één schoolgebouw van start, omdat die locatie nog verbouwd werd. Marianne glimlacht als ze eraan terugdenkt: ‘Mij krijg je niet meer gek na zo’n begin als directeur.’

Dieprood Onderwijsinhoudelijk en organisatorisch rammelde de school aan alle kanten. Marianne: ‘Eén van de scholen had nog maar net een dieprood oordeel van de onderwijsinspectie

Je wilt als schoolleider je basisschool een kwaliteitsinjectie geven maar mist handvatten.

weggewerkt, er zat geen structuur in de

maar het merendeel was ervan overtuigd dat

Slagen maken

Met de aanpak van De Betere Basisschool haal je precies dát in huis wat je kan helpen om

vergaderingen, onze onderwijsresultaten

er iets moest gebeuren. Om iedereen per-

Ruim 250 basisscholen werken inmiddels met

waren niet op peil en de twee schoolculturen

soonlijk te betrekken vroegen we hoofdelijk

De Betere Basisschool en Wil kwam vaker

verschilden sterk van elkaar.’ Op zoek naar

om instemming. Je kunt je dan ook niet meer

stil verzet tegen. ‘Leerkrachten merken dat

schoolleider: ‘Het heeft ons als team geholpen om op een professionele manier te werken

een integrale aanpak stuitte Marianne op een

verschuilen achter het feit dat “ze” het voor

ze er niet meer mee wegkomen om tijdens

en levert meer duidelijkheid op voor ouders en kinderen.’

advertentie voor De Betere Basisschool. Ze

je beslissen.’

een vergadering te knikken en vervolgens in

je doelen te bereiken. KlasseApart sprak met de bedenker ervan en met een tevreden

4

Marianne Meerveld werd op 1 augustus 2015

KlasseApart oktober 2019 nummer 3

bezocht met haar bovenbouwcoördinator een

de klas hun eigen gang te gaan. Wie ontwik-

voorlichtingsbijeenkomst en sprak daar Wil

Opgetrokken wenkbrauwen

kelstappen niet wil maken, vertrekt vaak

Hovy. ‘Hij zag het wel als een uitdaging.’ Wil,

Tijdens het driejarige traject dat volgde,

vrijwillig. Wie wel wil, maar (nog) niet kan,

adviseur bij de CED-Groep, heeft een lange

kreeg het management trainingen in onder

wordt geholpen. Met als resultaat dat team

geschiedenis in het onderwijs: ‘Ik stond jaren

meer klassenbezoek en feedbackgesprek-

en school snel slagen maken.’ Marianne geeft

als leraar voor de klas, was directeur en bo-

ken. Teamleden volgden trainingen in

een voorbeeld: ‘In het verleden werden de

venschools directeur van diverse basisscho-

professioneel teamgedrag. Ontwikkelteams,

resultaten op de Citotoetsen gezien als een

len.’ Sinds zo’n tien jaar houdt hij zich bezig

bestaande uit leerkrachten en een intern

vaststaand gegeven dat buiten de leerkracht

met De Betere Basisschool, ‘een programma

begeleider en/of bouwcoördinator, gingen

om ging. ‘Ik heb dit jaar echt een slechte re-

ontstaan uit behoefte van de praktijk’.

aan de slag met maximaal vier ontwikkel-

kenklas’, hoorde je dan. Nu kijken leerkrach-

onderwerpen per jaar. En er werd een begin

ten naar hun eigen inzet, leerlingenresultaten

Kanttekeningen

gemaakt met het afleggen van klassenbe-

en mogelijke aanzetten voor het vervolg.’ Het

Op veel scholen wordt De Betere Basis-

zoeken aan de hand van kijkwijzers. Besluit-

klinkt Wil als muziek in de oren: ‘Dat is waar

school-aanpak ingezet om lopende ontwik-

vorming vond en vindt plaats aan de hand van

kinderen en ouders recht op hebben. Wat je

kelingen beter te structureren en te borgen.

de ‘80% regel’. Wie het niet met bepaalde

in de schoolgids belooft, moeten we terugzien

Bij de Olijfboom moest bijna vanaf de grond

voorstellen eens is, moet met alternatieven

in de klassen.’

worden opgebouwd. Wil: ‘De school was er

komen of zich conformeren aan de afspra-

niet best aan toe. Eigenlijk stond alles in

ken. Het is een aanpak die in het onderwijs

het rood: de basiskwaliteit, borgingsmoge-

wel eens voor opgetrokken wenkbrauwen

lijkheden en aansturing van het personeel.

zorgt, maar zeer goed werkt bij De Betere

Daar moest dus eerst een plan voor worden

Basisschool. Marianne: ‘De organisatie-

geschreven.’ De presentatie van het plan, net

structuur wekte geen weerstand op. Wel dat

voor de ingebruikname van het gerenoveerde

collega’s werden aangesproken op het niet

schoolgebouw, zorgde voor veel energie. Ma-

nakomen van afspraken. Het argument dat

rianne: ‘Tijdens de startbijeenkomst plaats-

iets bij jou niet werkt, accepteren we niet.

ten enkele collega’s nog wel kanttekeningen

Afspraak is afspraak en zo gaan we het al-

bij de in hun ogen te zakelijke benadering,

lemaal doen.’

Meer weten?

Wil Hovy w.hovy@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/dbb Zie pagina 12/13 voor gratis e-boek over De Betere Basisschool.

KlasseApart oktober 2019 nummer 3

5

Mbo profiteert van veelzijdig professionaliseringsprogramma

T-shape model Veel mbo’s merken hoe lastig het is om een goede professionaliseringsagenda te maken, die is gebaseerd op duidelijke keuzes en een langetermijnvisie. De CED-Groep heeft hiervoor een T-shape model ontwikkeld, dat een planmatige professionalisering van onderwijspersoneel mogelijk en inzichtelijk maakt. Het model maakt het voor opleidingen en haar docenten helder op welke docentvaardigheden scholing wordt aangeboden. Deze vaardigheden vormen een gezamenlijke basis van waaruit de onderwijskwaliteit kan worden doorontwikkeld. Mbo-instellingen kunnen het T-shape model zélf invullen of zich laten ondersteunen door de CED-Groep.

Klassenmanagement Lokaalinrichting Orde houden Verwachtingen uiten Consequent in regels Vijf pijlers gedragscultuur

Tekst Karin van Breugel

Didactische vaardigheden Activerende werkvormen Coöperatieve werkvormen Afwisselende leer strategieën Digitale leermiddelen

Pedagogische vaardigheden Relatie met de student Stimuleren van competentie Stimuleren van autonomie Taalgebruik Sociale veiligheid & diversiteit

ROC Mondriaan voor Horeca en Facilitaire dienstverlening heeft een aantal

V

jaren geleden een veelzijdig professionaliseringsprogramma opgestart. Het

e

r

b

Lesstructuur Lesmodel Lesvoorbereiding Doelgericht lesgeven Vak relevantie

r

e

d

Opbrengstgericht werken Proces/product evaluaties Controleren van begrip Efficiënt met leertijd Feedback geven/ontvangen

i

n

Persoonlijke ontwikkeling Persoonlijk leiderschap Samenwerking Zelfreflectie Collegiale feedback

g

Kennis van digitale systemen Student volgsysteem Digitale leermiddelen

levert de school veel op: een sterker team, meer waardering voor de lessen en betere rendementen en studiesuccessen.

Basis vakkennis Volgens bevoegdheid Competentiekennis vak

foto Lonia Kassi

SLB ervaring Gespreksvoering Stage contacten Onderwijsprocedures Verzuimprotocollen Oudercontact Kennis studentdossiers

V e r d i e p i n g

Vak en beroeps innovatie Ontwikkelkansen vak Vakoverstijgend innoveren T-shape model MBO – M. Jiskoot-CED-Groep 2018-2019

6

Gelijkwaardige partner

aanvankelijk best een beetje eng, maar voelde

ook uit. 'Die bewustwording, dat je er sámen

Brigitte Laukens: 'Het is best moeilijk om een

zich erg gezien en gehoord. Door de tips en de

voor de studenten bent, is essentieel. Het is

professionaliseringspartner te vinden met wie

feedback is er veel verbeterd', vertelt Brigitte.

niet alleen voor de school belangrijk dat stu-

je gelijkwaardig optrekt, op wie je kunt bou-

De school zet ook flink in op collegiale lesbe-

denten hun diploma halen, ook maatschappe-

wen. Die partner hebben we gevonden in de

zoeken. Er is een speciale kijkwijzer gemaakt,

lijk is dat van grote waarde. Jongeren moeten

CED-Groep.' De twee partners werkten samen

waarmee collega’s elkaar feedback kunnen

gewoon hun opleiding afronden. De horeca

een professionaliseringsagenda uit. Jaarlijks

geven. Men begon laagdrempelig, met de

biedt hoe dan ook een mooi basisdiploma,

zijn er bijvoorbeeld verschillende trainingsbij-

afspraak dat iedereen minimaal één keer bij

ook als je daarna in een andere sector gaat

eenkomsten, die worden voorbereid door een

een collega in de les gaat kijken en minimaal

werken.'

stuurgroep waarin alle vakgroepen vertegen-

één keer een collega ontvangt. De collegiale

Ook de harde cijfers laten zien dat de school

woordigd zijn. 'In de stuurgroep bespreken

lesbezoeken zijn leerzaam en bevorderen

op de goede weg zit. De rendementen en

we waar we staan en waar op dat moment

het onderlinge begrip, bijvoorbeeld tussen

studiesuccessen zijn verbeterd. Bij het

behoefte aan is. Daar wordt de training dan op

de avo-docenten en de praktijkinstructeurs.

herstelonderzoek dat de inspectie in februari

afgestemd.'

Zij beoefenen allebei een heel andere tak van

2019 uitvoerde, werd de onderwijscultuur

sport, dat maakt het extra interessant om eens

voldoende bevonden. Er is een transparante

een kijkje te nemen in elkaars lessen.

kwaliteits­cultuur en het team werkt gezamen-

Het professionaliseringprogramma was

scholing. Lesgeven is een vak! Ongeveer de

voor de bbl-studenten, die maar één dag per

nodig, vertelt Brigitte Laukens, die sinds 2017

helft van dit team bestaat uit instructeurs uit

week op school zijn. Zij werken liever in de

Van elkaar leren

directeur is van de school voor Horeca en Fa-

de praktijk die niet zijn opgeleid als docent.

praktijk; een dag in de schoolbanken is voor

In aanvulling op de trainingen zijn er ook

cilitaire dienstverlening. De rendementen wa-

Dan heb je gewoon niet zoveel tools in handen

hen echt een hele opgave. Ook bijvoorbeeld

lesbezoeken er is er individuele begeleiding

Meer samenwerking, betere resultaten

ren niet goed en de inspectie had de opleiding

om bijvoorbeeld een goede theorieles te

het kwalificatiedossier, leerlijnen, klassen-

en coaching beschikbaar. 'We werken met

Het intensieve professionaliseringspro-

Zelfstandig werkend kok in november 2017 op

geven. Je geeft dan waarschijnlijk les zoals je

management en effectieve lesstructuren zijn

twee vaste trainers, dat is heel erg fijn. Zij

gramma werpt zijn vruchten af. Eerder dit jaar

het gebied van kwaliteitszorg en ambitie als

zelf ook ooit les kreeg.'

hartstikke lastig als je niet bent opgeleid als

kennen onze mensen en zien veel. Een van de

voerde een onafhankelijk, extern bureau een

onvoldoende beoordeeld omdat de standaard

Het onderwijs en de studenten zijn veran-

docent. Overigens scholen we het héle team.

trainers heeft bijvoorbeeld wel eens een dag

audit uit. Voorheen gaven zij aan dat het team

Kwaliteitscultuur onvoldoende was. 'Om het

derd, zegt zij. 'Bij de theorievakken moet je

Daarnaast kijken we wat mensen eventueel

meegelopen om een docent te ondersteunen

erg in zichzelf was gekeerd en individualistisch

pedagogisch-didactisch klimaat op een hoger

veel uit de kast kunnen halen om studenten

individueel nodig hebben.'

in een groep die niet zo lekker liep. Echt een

werkte. Nu zagen zij veel meer samenwerking

niveau te brengen, móet je investeren in

te motiveren en te boeien. Dat geldt zeker

vorm van co-teaching dus. Die docent vond dat

en teamspirit. De teamleden spreken dat zelf

KlasseApart oktober 2019 nummer 3

lijk en professioneel aan het verbeteren van de onderwijskwaliteit.

Meer weten?

Maarten Jiskoot m.jiskoot@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/tshape

KlasseApart oktober 2019 nummer 3

7

‘Vreedzaam’ werkt ook op een cluster 2-school

De Vreedzame School zorgt voor rust en regelmaat Tekst Connie van der Zel

De Alexander Roozendaalschool in Almere (cluster 2) is een TOS-school. De leerlingen hebben een taalontwikkelingsstoornis. Ze hebben over het algemeen een kleine woordenschat, kunnen zich moeilijk uiten en hebben vooral baat bij visuele ondersteuning. Met enkele aanpassingen is het programma van De Vreedzame School ook voor deze leerlingen prima geschikt, zegt Marjan van

Foto's Petja Buitendijk

den Berg, leerkracht van groep 3.

www.devreedzameschool.nl @vreedzameschool steuning, geven minder talige opdrachten en

het hoort. De kinderen vinden het prachtig.

breiden dit vervolgens langzaam uit.’

Maar ook bij alle thema’s en afspraken die gemaakt worden, horen plaatjes. Zo wordt

DeVreedzameSchool

Structuur

het thema ‘Wij horen bij elkaar’ verbeeld door

Al is er veel ruimte voor eigen inbreng, de

een wereldbol met poppetjes en de afspraak

opzet van De Vreedzame School biedt een dui-

‘Wij helpen elkaar’ door twee poppetjes die

delijke structuur. De lessen zijn verdeeld in

elkaar de hand toesteken. Al deze plaatjes

blokken die elk een eigen thema hebben zoals

vormen met elkaar een vreedzame wand in

‘We lossen conflicten zelf op’ of ‘We hebben

elke klas. Na een blok laat je alleen de be-

hart voor elkaar’. Elke les bestaat uit drie

langrijkste afspraken hangen, anders krijgen

de kinderen bij elkaar om als ze een compli-

Na een jaar ziet Marjan dat dit programma

delen: wat gaan we doen, inclusief een leuke

de leerlingen te veel visuele prikkels.’

ment willen geven. Dat hoeft niet met veel

de leerlingen én leerkrachten veel oplevert.

De Vreedzame School, een compleet

woorden; het kan al met een simpel gebaar.

‘Doordat het programma schoolbreed is in-

programma voor sociale competentie en

binnenkomer; aan de slag; en wat hebben we gedaan? Marjan: ‘Doordat iedereen op deze

Takenbord

Zo leren ze complimenten te geven en te ont-

gevoerd, is er rust en regelmaat in de school.

democratisch burgerschap, is ook ge-

Dit schooljaar heeft het team al vijf trainingen

gestructureerde manier met hetzelfde thema

Ook het takenbord bevalt Marjan goed. ‘Uit

vangen. En ook dit bouwen we talig weer uit.’

Je weet wat je moet doen in een bepaalde

schikt voor het speciaal basisonderwijs.

gehad. Marjan: ‘Hier bereidden we, begeleid

bezig is, ga je schoolbreed langzaam maar

sommige lessen komen taken voort. Deze

situatie. Als nu een kind bij je komt omdat het

Het invoeringstraject duurt twee jaar en

door de trainer van de CED-Groep, zelf lessen

zeker dezelfde taal spreken.’

bedenken we samen met de kinderen en we

Zelf oplossen

bijvoorbeeld geduwd is, hoef ik alleen maar te

is schoolbreed: leerlingen, leerkrach-

maken ze visueel met foto’s. Een taak kan

Ouders worden bij het programma betrok-

zeggen: en wat kan je dan zeggen? Stop, hou

ten én ouders werken samen aan een

uit. Deze lessen zijn zo beschreven dat je er

Aap en tijger

zijn: samen zorgen we ervoor dat de klas

ken door middel van een informatie-avond,

op. Alleen de reminder is al genoeg om het

positief werkklimaat.

direct mee aan de slag kunt en er is ook veel

Het programma bevat veel visuele midde-

netjes blijft. Elke week kiest een leerling een

waar ze horen hoe ze thuis kunnen inhaken.

kind zelf het conflict te laten oplossen. Verder

ruimte voor eigen inbreng. Hierdoor kunnen

len en dat is belangrijk voor de Alexander

taak en na een week wordt er gewisseld.

Per lesblok krijgen zij een nieuwbrief over

draagt dit programma op een aansprekende

wij de lessen makkelijk aanpassen aan onze

Roozen­daalschool. Marjan: ‘Leuke voorbeel-

Als ik al zou vergeten de taken opnieuw te

wat er in de school gebeurt. Daarin staan ook

wijze bij aan het uitbreiden van de woorden-

leerlingen. Zo zijn de coöperatieve werkvor-

den zijn aap en tijger, twee handpoppen die

verdelen, dan zorgen de leerlingen er wel

tips voor thuis. Kinderen krijgen bovendien

schat. Dat is moeilijk voor onze leerlingen,

men best complex in het begin. Het is een

gebruikt worden in de onderbouw. Zij spelen

voor dat het gebeurt. Ze vinden het heel fijn

'kletskaarten' mee naar huis over een actueel

maar de koppeling met visuele middelen

talig onderdeel en lastig voor onze leerlingen.

de situaties vóór aan de kinderen. Daarbij

verantwoordelijkheid te krijgen. Nog een leuk

onderwerp waarover ze met de ouders in

werkt goed. Ik kijk er naar uit om volgend jaar

Wij bieden bijvoorbeeld meer visuele onder-

is de aap de deugniet en de tijger weet hoe

voorbeeld is de opstekerketting. Deze hangen

gesprek kunnen gaan.

te gaan verdiepen.’

uit de map voor en we probeerden die ook

8

‘De leerkrachten spelen situaties vóór met de handpoppen aap en tijger.

De kinderen vinden het prachtig’

KlasseApart oktober 2019 nummer 3

Meer weten?

Kiska Frenken k.frenken@cedgroep.nl www.vreedzameschool.nl

KlasseApart oktober 2019 nummer 3

9

Training vergroot kwaliteit en samenwerking in de kinderopvang

Stichting Kinderopvang Gorinchem werkt aan nieuwe vve-eisen

‘We gebruiken nu spelactiviteiten om vaardigheden aan te leren en volgen de ontwikkeling van de kinderen’

Planmatig en doelgericht

Vaardigheden groeien

en tips uitwisselen en feedback geven. Zowel

De training bestaat tot nu toe uit de modules

De CED-adviseurs Ingrid Groenewegen en

de trainingen als de Online kinderopvang-

Spel, Rijke Speelleeromgeving en Van Papier

Ruth Heuvelman, die de cursus verzorgen,

academie stimuleren en inspireren de

Naar Praktijk. Ouderparticipatie, observeren

zien effecten. ‘De pedagogisch medewerkers

pedagogisch medewerkers, merken Elly en

en doorgaande leerlijnen worden hier nog

worden steeds vaardiger in het maken en

Esmeralda. Elly: ‘Op alle locaties zie je dat er

aan toegevoegd. Aan de hand van theorie,

uitvoeren van een weloverwogen themavoor-

wordt gewerkt zoals we dat tijdens de trainin-

begeleid rollenspel, filmfragmenten en prak-

bereiding en het werken met een specifieke

gen met elkaar hebben afgesproken. Overal

tijkvoorbeelden krijgen deelnemers handvat-

dagplanning’, zegt Ingrid. ‘Wanneer doe je

zie je medewerkers op de grond doelgericht

ten om thema’s voor te bereiden, te vertalen

een bepaalde activiteit, met welk kind, en

spelen met kinderen. Dat doen we omdat het

naar de dagplanning en er doelgericht en

waarom? Ook de vaardigheden in spelbege-

voor het contact met kinderen belangrijk is

planmatig mee te werken.

leiding zijn toegenomen. Ze herkennen kans-

om op hun ooghoogte te werken.’

Esmeralda is blij met de handreikingen voor

rijke momenten om de juiste spelinterventies

Elly en Esmeralda zien hoe het team, indivi-

het creëren van themahoeken, de aandacht

toe te passen en stimuleren hierdoor spelen-

duele medewerkers, kinderen en hun ouders

bijbehorende vaardigheden. Om dit vorm te geven, volgen alle medewerkers

voor ontdekactiviteiten met zintuigprikkelen-

derwijs de ontwikkeling van de kinderen.’

steeds meer betrokken raken. Esmeralda:

van Stichting Kindercentra Gorinchem (SKG) sinds anderhalf jaar trainingen van

de materialen en het uitbeelden van boeken:

‘De opbrengsten van de training zijn hoog’,

‘De activiteiten die we organiseren hebben

‘Je kan er als team meteen mee aan de slag.’

zegt Ingrid, ‘omdat alle pedagogisch mede-

altijd betrekking op een thema dat dicht bij

Binnen de SKG is het programma Piramide

werkers en hun leidinggevenden meedoen.

het kind staat. De kinderen nemen het thema

omgedoopt in Begeleid Spel. Om optimale

Dat zorgt voor dezelfde taal en een groot

mee naar huis en zo blijft het levend.’

Tekst Ineke Westbroek

Sinds juli 2018 moeten vve-organisaties voldoen aan nieuwe aanvullende eisen: de voorschoolse educatie en de randvoorwaarden moeten verankerd zijn in het pedagogisch beleidsplan, waaraan een kenmerkende pedagogische visie is gekoppeld. Daarbij horen educatieve doelen en het aanleren van

Expertisecentrum Het jonge kind (CED-Groep).

Appels en wasmiddel glijden over de band.

een spelcontext, passend binnen de pedago-

van SKG, en Esmeralda vinden de uitdagende

resultaten te bereiken, zijn de hierbij horende

draagvlak binnen de organisatie. Daarnaast is

‘Pinnen, mevrouw?’ vraagt de caissière. Ge-

gische visie. Bij deze visie, ‘Samen kunnen

speelhoeken waardevol. ‘Voorheen werkten

thema’s uitgebreid van drie naar zes weken.

er veel aandacht voor borging.’

middeld krijgen de kinderen vijf woorden per

groeien’, horen de kernwaarden puur, plezier,

we meer productgericht. Knutselwerkjes

Elly: ‘Daardoor kunnen we ze meer uitdiepen

dag aangeboden in een betekenisvolle context,

nieuwsgierig en ondernemend. Belangrijke

knipten we voor,’ beschrijft Esmeralda. ‘Nu

en gaat de kwaliteit van het aanbod omhoog.

Op de grond spelen

schat Esmeralda Amannou, pedagogisch me-

doelen zijn het werken aan de brede ontwik-

gebruiken we spelactiviteiten om vaardighe-

Kinderen groeien in de thema’s, doordat we

De organisatie is ook positief over de Online

dewerker bij SKG. Themahoeken, bijvoorbeeld

keling en specifieke kennis, waardoor de

den aan te leren en volgen we de ontwikkeling

alles samen met hen doen, ook opbouwen

kinderopvang-academie, een platform met

een supermarkthoek, dragen bij aan een uit-

vaardigheden van kinderen en medewerkers

van de kinderen hierin.’

en afbouwen. Zo leren ze samenwerken en

scholingsmateriaal dat deel uitmaakt van de

dagend aanbod. Een mooie opbrengst van de

toenemen en samenwerking ontstaat.

ontdekken ze slimme manieren om iets aan

training. Hier kan men persoonlijke logboe-

nieuwe werkwijze: doelgericht werken vanuit

Elly van de Wetering, directeur/bestuurder

te pakken.’

ken bijhouden, thema’s evalueren, ervaringen

10 KlasseApart oktober 2019 nummer 3

Meer weten?

Ingrid Groenewegen i.groenewegen@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/trainingkov

KlasseApart oktober 2019 nummer 3 11

Nieuws

Nieuws

Krachtig Organiserenmodel Aan de slag met...

PeaceJam: goed participeren in de samenleving

Leiderschap

(versie 1.0)

Ouders Partners Omgeving

Personeel Financiën Formatie

Resultaten LVS Schoolambities

Visie

goed vorm aan burgerschapseducatie? Hoe maak ik thema’s als identiteit, duurzaamheid, deelname aan een democratie en omgaan met diversiteit begrijpelijk voor mijn leerlingen? De lesprogramma’s van PeaceJam laten jongeren

Leerinhoud

(12-18 jaar) daadwerkelijk participeren in de samenleving. Je kunt dit curriculum inzetten als

Leerlingen

projectweek of als structureel onderdeel van de

Ruimtes & inrichting

nd er m a nage

t men

www.cedgroep.nl/krachtigorganiseren

Het onderwijs anders organiseren?

Wil je het jaargroepensysteem doorbreken of met leerpleinen of units gaan werken? Gaan jullie een ikc opzetten? Bijvoorbeeld omdat je ervan overtuigd bent dat de kwaliteit daardoor verbetert, dat dit beter aansluit bij de leerlingen of omdat je je school meer onderscheidend wilt profileren? Welke keuze je ook

Nieuwsbegrip heb je daarvoor rijk materiaal in handen,

heen positief kunnen beïnvloeden.

Oproep: Wij zoeken nog meer vo-scholen die willen meedoen aan PeaceJam. Interesse?

Mail Marijke.Bakker@cedgroep.nl Meer informatie: www.cedgroep.nl/peacejam Interesse in de bijbehorende individuele cursus ‘PeaceJam, samenleven in actie’?

(S4830, 5 november in Utrecht)

cedgroep.nl/cursussen

van de tekst centraal staan. De nieuwe

Nederlands aan. Leerlingen leren de frequente basiswoorden (BAK) en oefenen

aanpak? Bekijk de video op het Nieuwsbegrip Youtubekanaal. Wil je je begrijpend leesonderwijs eens

op onderstaande website.

Woorden, een cursorische aanpak, als opvolger van

sCoolTools, hét planningshulpmiddel voor leerdoelgericht onderwijs

onderzoek. Benieuwd naar de

goed onder de loep nemen? Kijk voor

praktijk. De CED-Groep ontwikkelde Wereld vol

www.cedgroep.nl/webwinkel

inzichten uit wetenschappelijk

een overzicht van gerichte trainingen

door en samen met leerkrachten uit de

We lichten onze aanpak graag toe!

aanpak is gebaseerd op recente

In de webwinkel

Woorden bied je de eerste basis van het

het veelgebruikte Mondeling Nederlands – nieuw.

Een dekkend aanbod voor (hoog) begaafde leerlingen

een meer inhoudsgerichte benadering

jaar op de basisschool. Met Wereld vol

leiderschap, verandermanagement en keuzes maken op acht hoofdonderdelen. www.cedgroep.nl/krachtigorganiseren

didactiek, waarin actief lezen, modelen en

speciaal voor nieuwkomers van 6 t/m 11

opdrachten. Het materiaal is geschreven Schrijf je nu in op

schooljaar introduceert Nieuwsbegrip een nieuwe

Wereld vol Woorden is nieuw lesmateriaal,

hiermee in mondelinge activiteiten en

systematisch, doelgericht en cyclisch te werken. Hiervoor hebben wij een model

maar de leraar speelt nog altijd een sleutelrol. Dit

Goed lesmateriaal voor nieuwkomers

is onze bewezen aanpak voor het anders organiseren van opvang/onderwijs door

voor je leerlingen (schoolpopulatie) en/of je kinderen (opvang). Het vraagt om

schoolsucces. Daarom is onze missie om kinderen en

Nobelprijswinnaars van de Vrede. Zij willen hun

maakt: de CED-Groep helpt bij de realisatie van je ambities. Krachtig Organiseren

ontwikkeld, dat altijd start met de visie op wat voor onderwijs je wilt neerzetten

Goed begrijpend lezen is een belangrijk ingrediënt voor

BLOK A | THEMA 1

jongeren zo goed mogelijk te leren begrijpend lezen. Met

jongeren laten ervaren dat zij de wereld om zich Als leren je lief is

Nieuwsbegrip Nieuwe Stijl

WELKOM OP SCHOOL

lessen. PeaceJam wordt geleid door veertien ervaring, kennis en gedrevenheid doorgeven en

Vera

gebaseerd op Mondeling Nederlands-nieuw

Je bent docent en vraagt je af: hoe geef ik

Organisatie Pedagogisch & didactisch handelen

ICT Middelen

CURSORISCHE AANPAK

Als leren je lief is

www.nieuwsbegrip.nl/trainingen

Gratis e-book ‘Hoe word je een nog betere basisschool?’

De afgelopen twaalf jaar ondersteunde de CED-Groep ruim 250

De roep om andere organisatievormen in het

basisscholen met De Betere Basisschool, een concrete aanpak

onderwijs wordt steeds groter. Het lerarentekort

waarmee je stuurt op kwaliteit en het beste uit de leerlingen

De Wet passend onderwijs stelt dat alle leerlingen het onderwijs en de

versterkt dit nog eens. Ook door de toenemende

ondersteuning moeten krijgen die zij nodig hebben. Oók (hoog)begaafde

digitalisering en het streven naar eigenaarschap

leerlingen. De CED-Groep, Het ABC en de Radboud Universiteit hebben

van leerlingen hebben leraren behoefte aan

Hoe word je een nog betere basisschool?

de handen ineen geslagen. Zij ondersteunen samenwerkingsverbanden,

overzicht. Doordat dit soms ontbreekt, ervaren

Verbeter de kwaliteit van je schoolorganisatie in 5 stappen

besturen en scholen bij het realiseren van passend onderwijs aan (hoog)

leraren meer (werk)druk en administratieve lasten,

begaafde leerlingen.

zonder dat het gewenste resultaat wordt behaald.

www.cedgroep.nl/hoogbegaafdheid

Dat is te voorkomen. De CED-Groep en sCooltools

en de school haalt. De Betere Basisschool-aanpak bestaat uit vijf stappen, die we in een e-book toelichten en illustreren met ervaringen van scholen in het hele land. Met het e-book richten we ons vooral op managementteams van scholen.

Versie 1.0, augustus 2019

www.cedgroep.nl

www.cedgroep.nl/ebookdbb

werken samen om leerdoelgericht onderwijs vanuit een (school)ambitie waar te maken. www.cedgroep.nl/scooltools

12 KlasseApart oktober 2019 nummer 3

KlasseApart oktober 2019 nummer 3 13

Samenwerkingsverband De Eem en de CED-Groep zorgen samen voor trainingen op maat Greep uit de trainingen De Eem biedt trainingen voor ib’ers, rt’ers, directieleden en leerkrachten. Voor die laatste groep zijn er trainingen in onder andere hoogbegaafdheid, kindgesprekken, opbrengstgericht spelen, leerlijnen en klassenmanagement, rekenproblemen en dyscalculie, groepspopulatie in beeld en gedrag is een signaal.

Kijk voor CED-cursusaanbod op www.cedgroep.nl/cursussen

Wat betekent ‘passend’ in de praktijk?

‘Als je je groep goed in beeld hebt, kun je daar je dagelijks handelen beter op afstemmen’

veel hebben aan de kennis en kunde die deze scholen in huis hebben. Binnen de trainingen gaan we alvast de samenwerking zoeken.’

Nauwsluitend netwerk De betrokkenheid van de CED-Groep begon klein. Hilda: ‘De CED-Groep nam op ons verzoek een training over die niet prettig liep. Van

Foto Petja Buitendijk

daaruit zijn we samen gaan opbouwen. Onze scholen hebben vooral behoefte aan praktische training. De kennis van de trainers scoort

Tekst Marijke Nijboer

De Eem is een samenwerkingsverband van

vaak gekoppeld aan passend onderwijs, maar

waar we steeds meer vragen over kregen.

Leerkrachtenmap

hoog in onze tevredenheidsonderzoeken.’

Leerlingen passend bedienen is een

27 schoolbesturen in Amersfoort, Baarn,

het is de vraag of dat terecht is. Leerkrachten

Dan kijken we eerst naar: wat hoort een ib’er

Vaak schrijven instructeurs van trainingen

In november gaan beide partijen al samen

Bunschoten-Spakenburg, Leusden (Achter-

die ingewikkelde kinderen in de klas hebben,

te weten en te doen met betrekking tot het

een artikel over het betreffende onderwerp.

nadenken over het aanbod voor het komende

veld), Soest (Soesterberg) en Woudenberg. De

vragen vaak om “meer handen”. Maar dat kan

lerend vermogen in de school over het jonge

Dat krijgt een plek in de leerkrachtenmap, die

schooljaar. ‘Daarbij wegen we terugkoppe-

aangesloten besturen vinden het belangrijk

niet altijd gerealiseerd worden. De vraag is:

kind? En wat betekent dit voor het handelen

fungeert als naslagwerk. Zo schreven Ariane

lingen van de lopende trainingen en uitkom-

om de basisondersteuning op hun ruim 130

wat hebben de kinderen in jouw groep nodig

van de leerkracht?’

en Christa het artikel ‘Het beste uit alle

sten van tevredenheidsonderzoeken mee.’

scholen op orde te hebben. Samen met de

en hoe kun jij ze goed bedienen? Je kunt

leerlingen. Een leerling op een eigen leerlijn:

Regelmatig doet een onderwijsondersteuner

CED-Groep verzorgt De Eem dan ook al jaren

jezelf niet opsplitsen in 35 stukjes. Wat wel

De CED-Groep verzorgt een aanzienlijk deel

wanneer wel, wanneer niet?’. De lezer krijgt

mee aan een training om te kijken wat er

uiteenlopende trainingen voor leerkrachten,

kan: goed weten hoe jouw groep in elkaar zit.

van de trainingen. ‘Door onze manier van

een uitgebreide uitleg van de theorie, prak-

leeft. Ook die informatie wordt meegenomen.

behoefte binnen scholen en actuele

ib’ers, rt’ers en directieleden. Het aanbod

Als je dat in beeld hebt, kun je daar je dage-

samenwerken en de afstemming weten we

tijkvoorbeelden, tips en verwijzingen naar

Hilda: ‘We kunnen niet alle scholen individu-

ontwikkelingen.

wordt regelmatig geactualiseerd.

lijks handelen beter op afstemmen.’

precies wat er bij De Eem speelt en wat de

websites en vakliteratuur.

eel bedienen, maar dankzij dit nauwsluitende

hele opgave. Samenwerkingsverband De Eem biedt haar 130 scholen, in nauwe samenwerking met de CEDGroep, een pakket aan trainingen dat regelmatig wordt aangepast aan de

14 KlasseApart oktober 2019 nummer 3

vraag is’, zeggen de CED-trainers Ariane van

‘Wij signaleren trends in de vraagstelling van

netwerk weten we wat er speelt en kunnen

de scholen en daar passen we ons aanbod op

Eerst de ib’er, dan de leerkracht

Dijk en Christa Oudejans. ‘Dit vertalen wij

Het trainingsaanbod van De Eem heet ‘Kennis

aan’, vertelt beleidsadviseur Hilda Visser. Het

Allereerst werd de training ‘Schoolpopulatie

naar trainingen op maat.’ Hilda: ‘De CED-

delen’. Hilda: ‘Mensen van allerlei verschil-

samenwerkingsverband laat zich ook infor-

in beeld’ voor intern begeleiders ontwik-

trainers spreken bijvoorbeeld consequent

lende scholen komen hun kennis delen en

meren door adviseurs van de CED-Groep over

keld. ‘Daaruit vloeide een training voort voor

onze taal. Ze kennen ons ondersteuningsplan

leren van elkaar. Tijdens onze trainingen be-

onderwijstrends die zij landelijk waarnemen.

leerkrachten: “Je groepspopulatie in beeld”.

en weten wat wij verstaan onder basisonder-

spreken we: hoe doe jij dit op jouw school? Dit

Zo kwam bijvoorbeeld het onderwerp ‘werk-

Een dergelijk aanbod hebben we ook ontwik-

steuning en extra ondersteuning en wat onze

jaar zijn we gestart met een speciaal aanbod

druk’ in beeld. Hilda: ‘De werkdruk wordt

keld rondom het jonge kind, een onderwerp

onderwijsondersteuners doen.’

voor het sbo en so. Reguliere scholen kunnen

we echt op maat werken.’

Meer weten?

Ariane van Dijk a.vandijk@cedgroep.nl

KlasseApart oktober 2019 nummer 3 15

Starters krijgen praktische tips waarmee ze zich sneller kunnen ontwikkelen

Een Bliksemstart voor elke beginnende leerkracht

Waar starters mee te maken krijgen Alle vragen waar een beginnende leerkracht tegenaan kan lopen, komen in Bliksemstart aan de orde. Zoals: - Hoe kun je routines invoeren en handhaven in de klas?

- Hoe krijg je meer overwicht in de groep?

- Hoe kun je meer leerlingen feedback geven tijdens jouw loopronde?

- Hoe zorg je dat je geen tijd te kort komt?

- Hoe zorg je dat de lesovergangen vlotter verlopen?

Bij elke vraag zijn meerdere aanpakken mogelijk. Bliksemstart zet deze helder en overzichtelijk uiteen. Zo kunnen leerkrachten zelf uitproberen wat bij hen past. www.cedgroep.nl/webwinkel

Tekst Renate Mamber

Veel beginnende leerkrachten vinden de start van hun loopbaan pittig.

Het boek Bliksemstart helpt starters om in korte tijd beter en met meer plezier les te geven. Lenneke Löbker, coördinator afstudeerfase bij pabo Hogeschool Rotterdam, organiseerde dit jaar voor het eerst een workshop over het boek. De studenten reageerden enthousiast.

Bliksemstart kunnen ze makkelijk toetsen

den enthousiast. ‘Voor mij was het heel nuttig,

interessant voor leerkrachten die langer voor

waar ze staan qua ontwikkeling en waar hun

zegt de inmiddels afgestudeerde Myrthe Frö-

de klas staan. ‘Het boek is een waardevol na-

ontwikkelpunten liggen. Vervolgens geeft het

ling. ‘De besproken technieken waren voor mij

slagwerk waarmee je verder kunt werken aan

boek handvatten hoe ze daar in kleine stapjes

een waardevolle toevoeging. Waar ik bijvoor-

je eigen ontwikkeling.’

aan kunnen werken.’

beeld op dit moment als leerkracht tegenaan loop is: hoe ga je om met leerlingen die nooit

Veel starters vallen binnen vijf jaar uit. De re-

Zelfscan

hun vinger opsteken en die nooit aan de beurt

Learn Like a Champion

denen daarvoor zijn legio. ‘Maar de belangrijk-

Bliksemstart begint met een zelfscan. Via een

komen? Bliksemstart geeft daarvoor handige

‘Bliksemstart, wordt een topleraar in

ste reden is toch vaak dat starters in één keer

beknopte vragenlijst krijg je snel inzicht in wat

tips. Bijvoorbeeld om steeds af te tellen en de

100 dagen’ past in de lijn van prak-

alles tegelijk moeten kunnen’, zegt Lenneke

je ontwikkelpunten zijn. Deze kunnen liggen op

derde leerling een beurt te geven. Iets anders

tische producten van de CED-Groep

Löbker. ‘Denk bijvoorbeeld aan administratie,

het vlak van klassenmanagement of didactiek.

waar ik tegen aanloop is: hoe activeer je op

voor leerkrachten en schoolleiders

oudergesprekken, analyse van toetsen enzo-

Elke vraag uit de scan verwijst vervolgens naar

een goede manier voorkennis bij leerlingen?

onder de noemer Learn Like a Cham-

voort. Starters ervaren dat alles bij elkaar als

een hoofdstuk in het boek waar je praktische

Ook daar heeft Bliksemstart tips voor.’

pion. Het bekende boek Teach Like a

zwaar en veel. Op een bepaald moment geven

tips en handvatten kunt nalezen. Juist die

Dit studiejaar wil Lenneke de werkwijze op-

Champion hoort hier ook bij.

sommigen het op. Dat willen we voorkomen.

praktische aanpak is een meerwaarde, vindt

nieuw aanbieden aan de vierdejaars studen-

Zeker met het huidige lerarentekort willen we

Suzanne van Driel van de CED-Groep.

ten en de alumni. In combinatie met andere

Individuele trainingen

zoveel mogelijk leerkrachten behouden.’

‘Bliksemstart richt zich op alle zaken die je

lesmaterialen die zich richten op beginnende

Bliksemstart (S7220):

als leerkracht aan het begin van je loopbaan

leerkrachten wil ze de studenten een compleet

Utrecht: start 31 oktober 2019

Overweldigend

tegenkomt,’ zegt zij. ‘Denk bijvoorbeeld aan

pakket bieden voor een goede start.

Rotterdam: start 6 februari 2020

In vier jaar pabo leren studenten in principe

routines bij het uitdelen van boeken, het stel-

alles wat nodig is om zelfstandig voor een klas

len van vragen of de looproutes voor het naar

Ook voor coaches

te staan. Toch kunnen de eerste maanden

de wc gaan. Starters hebben deze routines tij-

Lenneke ziet verder een rol voor Bliksem-

overweldigend zijn. Bliksemstart geeft starters

dens hun stage meestal overgenomen van hun

start bij de ondersteuning van coaches in het

praktische tips en handvatten waarmee ze zich

mentor, maar moeten die nu zelf invoeren. Het

basisonderwijs. ‘Steeds meer basisscholen

sneller kunnen ontwikkelen en zich sneller

zijn basale aspecten die ervoor zorgen dat je

stellen coaches aan die starters de eerste drie

competent voelen.

onderwijsproces vlot verloopt.’

jaar van hun loopbaan begeleiden. De pabo heeft nauwe contacten met de schoolbesturen

Lenneke: ‘Met het boek kunnen studenten op

Starters moeten veel in één keer kunnen.

16 KlasseApart oktober 2019 nummer 3

Schrijf je nu in op cedgroep.nl/cursussen

een gestructureerde manier stapsgewijs wer-

Waardevolle toevoeging

van Rotterdam en omgeving om deze coaches

ken aan verbetering, verrijking en verdieping.

Lenneke bood de stof van Bliksemstart afge-

bij te staan. Bliksemstart biedt ook voor deze

Iedere starter heeft kwaliteiten waarin hij of

lopen studiejaar voor het eerst aan in de vorm

coaches praktische handvatten in de cursus

zij uitblinkt, maar er zijn altijd competenties

van een workshop voor studenten in de laatste

Instructional leader.’

die ze nog verder kunnen ontwikkelen. Met

fase van hun opleiding. De studenten reageer-

Volgens Suzanne is Bliksemstart eveneens

Meer weten?

Robert Jacobs r.jacobs@cedgroep.nl

KlasseApart oktober 2019 nummer 3 17

Agenda

Hoogenkamp All the way…

Onlangs mocht ik mee op ‘Teachreis’. Samen met twintig directeuren, ib’ers en leraren bezochten we een week lang de Uncommon Schools in de achterstandswijken van New York. Wát een indrukwekkende ervaring was dat!

Met de focus op leren bereiken deze scholen dat ál hun leerlingen zich willen ontwikkelen en uiteindelijk – waar ze ook vandaan komen – bijna allemaal naar College gaan. De hele school ademt de missie om de leerlingen deze kans te bieden. De belangrijkste ingrediënten van deze succesvolle aanpak: goed in 'Teach' getrainde leraren, een cultuur van plezier in leren en onderwijskundig leiderschap en er áltijd voor 100% voor gaan.

Misschien wel net zo indrukwekkend vond ik de reactie van mijn reisgenoten, die stuiterend van enthousiasme de klassen bezochten, in gesprek gingen met de directeuren en de masterclass volgden.

Ieder vond daarin ingrediënten om direct mee aan de slag te gaan in didactiek, pedagogisch klimaat, klassenmanagement, omgaan met ouders, aansturing

10% korting

Keuzemotieven bij selectie school

Schrijft u zich in vóór 30 oktober 2019, dan ontvangt u 10% korting

HET JONGE KIND

op de onderstaande cursussen! Ga naar www.cedgroep.nl/cursus-

05-11-2019 Mentortraining (S5086)

Op verzoek van de gemeente Rotterdam deed de Kenniswerkplaats

sen en vul rechtsboven in het zoekvenster het cursusnummer in.

06-11-2019 Omgaan met opvallend gedrag voor de TSO (S4472)

Rotterdams Talent (waar de CED-Groep onderdeel van is) onderzoek naar

U komt dan direct bij de juiste cursus en het inschrijfformulier uit.

22-11-2019 Pedagogisch coach kinderopvang (S8710) •

keuzemotieven van ouders en leerlingen bij het kiezen van een (po of vo)

Vermeld de kortingscode KLAS1019 in het veld ‘opmerkingen’, dan

29-11-2019 Intern begeleider voor kov en psz (S5105)

school. De bevindingen bevestigen de uitkomsten van eerder onderzoek.

bent u zeker van uw korting.

13-12-2019 Benut je talent (S7169)

De afstand tot school is voor ouders een belangrijk motief. Verder ook zijn

• 22-11-2019, Pedagogisch coach kinderopvang, Rotterdam

beschikbare schoolniveaus en onderwijscultuur. Kwaliteit, sfeer en

Wilt u uw collega’s laten groeien in hun vakbekwaamheid? Hoe

veiligheid gaan eigenlijk over de vraag of een school de basis op orde

stelt u eigenlijk een goed coachingplan op? Wat weet u over de vier

21-01-2020 Breinsleutels - Het jonge kind (4152)

heeft. Dat is vaak het geval. Met de samenstelling van de leerlingpopulatie,

pedagogische doelen van Riksen Walraven?

24-01-2020 Babyspecialist (S8470)

onderwijsconcept/onderwijscultuur en schoolniveaus kunnen scholen zich

Actualiseer uw kennis van verschillende pedagogische stromin-

beter onderscheiden. Veel ouders vinden het bijvoorbeeld belangrijk dat de

gen binnen de kinderopvang, leer het pedagogisch beleidsplan te

SO

school een afspiegeling van de samenleving is.

vertalen naar pedagogisch handelen en leer uw collega's coachen,

05-11-2019 Masterclass Opbrengstgericht werken in 4D (S7049)

Hoogopgeleide ouders hechten aan samenwerking en zelfstandigheid, terwijl

ondersteunen en adviseren in hun werk.

07-11-2019 Het lerende brein (S4169)

Ouders doen vaak moeite om achter de kwaliteit van scholen te komen en

• 14-11-2019, Samen sterk voor de groep so, Eindhoven

18-11-2019 Onderwijsassistent rekencompetent (S3040)

letten op de reputatie van de school en de ervaringen van andere ouders.

Meer handen voor de groep betekent niet altijd dat een groep beter

20-11-2019 Denkkracht (S1302)

Uiteindelijk kiezen zij op basis van het totaalplaatje.

functioneert. Het vraagt veel afstemming tussen de verschillende

27-11-2019 Motiverend leesonderwijs (S2103)

Schoolbesturen en gemeentes kunnen deze keuzemotieven aangrijpen om

professionals. In deze cursus leren assistenten samen met de leer-

segregatie en kansenongelijkheid in het onderwijs tegen te gaan.

krachten hoe zij hun gedrag optimaal op elkaar kunnen afstemmen

PO

en hoe zij elkaars talenten zo effectief mogelijk kunnen benutten.

04-11-2019 Basiscursus interne begeleiding (S5100)

Dit alles met het doel een positieve groep met goede leerresultaten

06-11-2019 Basiscursus Bouwcoördinator (S7101)

te bewerkstelligen.

07-11-2019 Opbrengstgericht spelen in de onderbouw (S3215)

•

12-11-2019 Basiscursus Teach Like a Champion (S7202)

laagopgeleide ouders op zoek zijn naar strengheid, discipline en resultaten.

Meer weten?

Bruno Emans b.emans@cedgroep.nl www.kenniswerkplaats-rotterdamstalent.nl

in de school. Zouden wij deze Uncommon-aanpak ook anders dan wat we in Nederlandse scholen doen, waar het aanbod steeds breder wordt en het pakket van de leraar steeds voller. En in bepaalde opzichten staat de Uncommon-aanpak haaks op de trend van

van zo’n integrale focus op leren? Wellicht biedt dit kansen. Kansen voor kinderen, voor ieder kind gelijk, om hun cognitieve vaardigheden zo te ontwikkelen dat laaggeletterdheid geen optie meer is. Kansen ook voor leraren die zich mogen focussen op datgene waarvoor ze dit beroep gekozen hebben, namelijk goed lesgeven en leerlingen effectief en doelgericht begeleiden in hun ontwikkeling.

Zo’n Amerikaanse aanpak kunnen we natuurlijk niet zomaar overzetten naar Nederland. Maar het mooie is dat we inmiddels op veel scholen al goede ervaring hebben opgedaan met onderdelen van het Uncommon-gedachtegoed. Samen kunnen we beproeven hoe we nu het gehele concept kunnen invoeren en tegelijk onderzoeken hoe het kan werken.

All the way… wie doet er mee?

Margéke Hoogenkamp is samen met Jos van Kessel bestuurder van de CED-Groep.

11-11-2019, Ernstige rekenproblemen en dyscalculie, Utrecht

15-01-2020 Aan de slag met Doen, Praten, Bewegen en Rekenen digitaal (S8485)

14-11-2019 Samen sterk voor de groep (S7176) •

11-11-2019 Ernstige rekenproblemen en dyscalculie (S3082) •

In het kader van passend onderwijs wordt verwacht dat leerlingen

13-11-2019 Spelen in hoeken - taal po (S3205)

RONDOM HET ONDERWIJS

met ernstige rekenproblemen op de basisschool blijven. Om hen

14-11-2019 Onderwijsassistent rekencompetent (S3035)

goed te begeleiden zijn op schoolniveau duidelijke afspraken nodig.

22-11-2019 Uw kwaliteitshandboek in een dag op de server

Het onderwijs is constant in het nieuws en voortdurend in beweging. Deze rubriek biedt een kleine greep uit de vele rimpelingen rond deze dynamische sector.

Deze cursus biedt kennis en vaardigheden om binnen de eigen

(S7033)

school een kader (protocol) te ontwikkelen voor de zorg voor leer-

27-11-2019 Het kleuterbrein wil spelen (S4167)

gepersonaliseerd leren.

Zijn er misschien scholen die zouden willen profiteren

14-01-2020 Het kinderbrein, motoriek en leren 0-4 jaar (S3102)

kwaliteit, sfeer van de school, leerlingenpopulatie, onderwijsconcepten,

van het team en ondersteuning van de professionals in Nederland zo kunnen invoeren? Want dit is écht

UITGELICHT

STARTDATA CURSUSSEN

UIT ONDERZOEK

lingen met ernstige rekenproblemen en/of dyscalculie.

MBO

‘Zó leuk om mensen iets te leren’

•

‘Het onderwijs in gaan, die wens zit echt in mij. Het lijkt me zó leuk om

Werkt u in het vo of mbo als vertrouwenspersoon? Of wilt u dat

16-01-2020 Basiscursus vertrouwenspersoon (S5264) •

mensen iets te leren. Ik had in de derde klas een leraar die mij leerde dat

gaan doen? En heeft u nog geen opleiding? Dan is deze driedaag-

27-01-2020 Situationeel Leidinggeven (S7195)

je kinderen echt kan motiveren door een goede docent te zijn. Dat wil ik

se training geschikt voor u! Zo heeft u een professionele basis

13-02-2020 Gedrag op de kaart in het mbo (S4459)

later ook.’ Sabri Develi (17, havo 4), doet mee aan het project Leraar voor

die nodig is om het vertrouwenswerk zorgvuldig en correct uit te

02-03-2020 De kleuren van Caluwé (S7375)

een dag. (Parool, 05-06-2019).

voeren. Aan het einde van deze pittige training krijgt u een certifi-

03-04-2020 Theory U (S7382)

16-01-2020, Basiscursus vertrouwenspersoon, Rotterdam

26-11-2019 Omgaan met rouw en verlies op school (S5152)

caat waarmee u zich bij de LVV kunt aanmelden als gecertificeerd ‘Ken je leerlingen’ Je moet ’s morgens willen weten hoe het met de kinderen gaat en wat er

vertrouwenspersoon.

VO 07-11-2019 Basiscursus Teach Like a Champion (S7212)

die dag moet gebeuren. Zo wordt de klas gezamenlijk verantwoordelijk

• 14-01-2020, Anti-pestcoördinator, Hilversum

voor wat er speelt en gedaan moet worden, zegt pedagoog Marcel van

Scholen hebben een wettelijke zorgplicht voor de veiligheid van

Herpen. ‘Als een leraar de kinderen goed kent, kan hij beter differentiëren

leerlingen op school. Pestgedrag tussen leerlingen onderling zorgt

14-01-2020 Anti-pestcoördinator (S5254) •

en heeft hij minder werk. Sommige kinderen hebben lang niet zoveel

voor onveiligheid. De school moet er o.a. voor zorgen dat bij één

14-01-2020 Gedrag op de kaart (S4458)

instructies nodig als ze op dit moment krijgen. En andere kinderen

persoon ten minste de volgende taken zijn belegd: het coördineren

17-01-2020 Situationeel Leidinggeven (S7194)

hebben hele specifieke vragen die beantwoord moeten worden voordat

van het beleid in het kader van het tegengaan van pesten, en het

27-01-2020 Leiding geven aan de vaksectie in het vo (S7066)

ze kunnen beginnen. Veel kinderen komen belast binnen. Gedoe thuis,

fungeren als aanspreekpunt in het kader van pesten. De anti-pest-

gebroken gezinnen, vormen van misbruik. Als jij dan met rekenen of taal

coördinator ontwerpt een passende aanpak. Hij/zij coördineert alle

wilt beginnen, zitten die kinderen met hun gedachten nog ergens anders.

acties totdat het pesten werkelijk is gestopt en communiceert met

/cursusbureau

Daar moet een basisschoolleraar iets mee. Dat is geen gesprek van een

alle betrokkenen. Preventie en advisering bij antipestbeleid zijn ook

@cursusced

half uur, dat is geen therapie. Dat is gewoon zoals je dat normaal thuis

belangrijke taken van de anti-pestcoördinator. Aan het einde van de

zou doen.’ (AD, 21-08-2019).

cursus krijgt u een cursusmap vol werkvormen en checklists mee.

13-11-2019 Basiscursus Taalcoördinator (S1106) 19-11-2019 Omgaan met rouw en verlies op school (S5151)

Bekijk het complete aanbod op www.cedgroep.nl/cursussen

@mhoogenkamp

22 12 KlasseApart oktober mei 20192019 nummer nummer 2 3

KlasseApart oktober 2019 nummer 3 23

Kijken in de scholen waar ‘Teach’ ontstond

‘Fantastisch, zoveel bevlogenheid en enthousiasme’ Veel scholen werken al jaren met Teach Like a Champion en boeken hier mooie successen mee. Maar ook voor deze directeuren, mt-leden, Teach-coördinatoren en instructional leaders was het een bijzondere ervaring om in mei de plek te bezoeken waar ‘Teach’ ontstond: de Uncommon Schools in New York. Hieronder een greep uit hun ervaringen.

Ad:

Wilma:

Maria:

Leerzaam was hoe Teach-technieken worden

Ik neem veel van de reis mee, zowel

Ik ben enorm onder de indruk

gekoppeld aan gedrag en didactiek. Ik ga

voor mij persoonlijk als ‘leider’ en voor

van de energie en inzet van deze

nadrukkelijk actie uitzetten op de lesvoorbe-

de school. Ik vind zo’n Teach-reis een

leerkrachten. Kinderen gedijen bij

reiding. Veel van het mooie dat ik gezien heb,

aanrader. Het is een onderdompeling in

routines. Het woord discipline staat

valt of staat met de lesvoorbereiding.

de Teach-technieken en het Amerikaanse

hoog in het vaandel. Elke minuut telt!

Dit gun je iedere schooleider en

onderwijs op de Uncommon schools.

leerkracht om mee te maken.

Zina: Mooi om te zien dat ik op het juiste pad ben.

Janneke:

De dingen die ik nu meeneem, geven ons

Ik zag leerkrachtvaardigheden en enorm

een stevige fundering om vervolgstappen te

veel structuur in de scholen. De saamho-

kunnen zetten.

righeid en de betrokkenheid van de mensen doen je beseffen wat ‘goed onderwijs’ kan doen. Het was een geweldige kans om te zien hoe ‘Teach’ werkt op de plek

Rob:

Chantal:

Het is een aanrader om andere ‘culturen’ van les-

Mooi om in de Amerikaanse

geven te zien en te beseffen dat men overal bezig

keuken te mogen kijken

is oplossingen te vinden voor dezelfde problemen.

Deze reis dompelde ons helemaal onder in de Teachwereld. We hebben veel technieken in actie kunnen zien, maar ik heb vooral veel geleerd van de leerkrachten. Fantastisch om hun bevlogenheid en enthousiasme te mogen ervaren. Elke techniek heeft een doel en men verliest zo min mogelijk tijd. Iedereen werkt toe naar een stap hoger!

Een ontzettend fijne inspiratiebron.

Inspirerend om te zien hoe leerlingen kunnen groeien.

vaardigheden en het ondergedompeld worden in de school met alles wat daarbij hoort. Leerlingen zijn overal hetzelfde.

Barbara:

Marianne:

Lidia:

waar het vandaan komt. Alle technieken,

Lorraine:

Xandra:

Ik neem mee dat ‘the why’

Dit is een bevestiging van

heel belangrijk is en dat we

waar wij mee bezig zijn. Je

het als team met z’n allen

ziet ook hoe belangrijk het is

moeten doen. ‘One school,

om onderwijs te geven vanuit

one mission’. Ik heb weer

een gedeelde visie, waarbij

ervaren dat ons vak heel

het niet uitmaakt wat je doet

bijzonder is.

maar waarom je het doet (de

Super en inspirerend om

why van Sinek)

het enthousiasme van alle principals te zien.

An eye opener Heeft u ook belangstelling om een volgende keer deel te nemen aan een Teach-reis? Laat dit weten via teachnederland@cedgroep.nl.