CED-Gids Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
2012-2013
Inhoud Prestatiebox ............................................................................................................. 2 Werken aan kwaliteit ............................................................................................... 3 Blijven ontwikkelen ................................................................................................. 5 Klassenmanagement en didactiek .......................................................................... 7 Teach Like a Champion ............................................................................................ 8 Talentontwikkeling .................................................................................................. 9 Maatschappelijk ondernemen en ouderbetrokkenheid ......................................... 10 Opbrengstgericht werken ...................................................................................... 12 Werken met jonge kinderen .................................................................................. 14 Taal en referentieniveaus ...................................................................................... 16 Lezen en dyslexie ................................................................................................... 18 Begrijpend lezen en Nieuwsbegrip ........................................................................ 20 Rekenen en dyscalculie ......................................................................................... 22 Wetenschap en techniek, wereldoriĂŤntatie en verkeer ......................................... 24 Passend onderwijs ................................................................................................. 25 Leerlingzorg en interne begeleiding ....................................................................... 27 Groeien in gedrag .................................................................................................. 28 De Vreedzame School en Wijk ............................................................................... 30 Traditioneel vernieuwingsonderwijs ....................................................................... 32
Voor u op een rijtje gezet! U treft in deze gids een aantal belangrijke actuele CED-producten en diensten aan. Producten waarmee u de kwaliteit van uw onderwijs kunt verbeteren. Spreekt een onderwerp u aan? Aarzel niet om contact met ons op te nemen. Een telefoontje of mailtje naar onze contactpersoon is genoeg. Wij komen graag bij u langs en doen u een vrijblijvend aanbod op maat. Tarieven Onze uurtarieven zijn als volgt: • € 109,- voor onderdelen die te maken hebben met leerlingzorg en interne begeleiding. • € 142,- voor onderdelen die te maken hebben met advisering op bovenschools directie- en bestuursniveau. • € 128,- voor overige onderdelen. Even voorstellen Wij zijn de directeur en unitmanagers van de CED-Groep Regionale Markt Zuid-Holland. Graag gaan wij met u in gesprek over de thema’s uit deze brochure. Bij ieder onderwerp in deze brochure staan contactgegevens van de accountmanager. Maar u kunt uiteraard ook één van ons benaderen. Graag tot binnenkort!
Hans Piederiet Directeur Regionale Markt Zuid-Holland 06 51746578 h.piederiet@cedgroep.nl
Len Ruissen Unitmanager unit Waterweg en unit Zuid-Hollandse Eilanden 06 51355923 l.ruissen@cedgroep.nl
Meike Ansems Unitmanager unit Maas en unit Rotte & IJssel 06 13280188 m.ansems@cedgroep.nl
Winnie Boeter Unitmanager unit Lek en Linge en unit Noord en Merwede 06 22523202 w.boeter@cedgroep.nl
Hein van den Bemt Unitmanager unit Wereldoriëntatie 06 10037449 h.vandenbemt@cedgroep.nl
Anja de Rooij Unitmanager unit Woelwaters/ VVE 06 13269210 a.derooij@cedgroep.nl
1
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Prestatiebox
leiders en schoolbestuurders verhogen. Vanaf schooljaar 2012-2013 kunt u de box ook inzetten voor het versterken van de kwaliteit en de samenhang van onderdelen van cultuureducatie.
Schoolbesturen bepalen zelf Schoolbesturen mogen de landelijke prioriteiten vertalen naar hun eigen beleid. Als schoolbestuur kunt u daarbij uitgaan van uw (start)situatie. Scholen kiezen, afhankelijk van hun specifieke situatie, zélf hoe zij het geld het meest effectief inzetten, al dan niet in samenwerking met andere scholen in de regio. Het bedrag uit de Prestatiebox gaat naar het schoolbestuur en is niet geoormerkt. De besturen moeten hun uitgaven achteraf wel
Basis voor Presteren
verantwoorden.
In 2011 verscheen het actieplan Basis voor Presteren van OCW. Het ministerie wil een
Lees meer over…
ambitieuze leercultuur op de scholen en hogere
Een ambitieuze schoolorganisatie: pag 5
prestaties van alle leerlingen. Het belangrijkste
Professionalisering leerkrachten en
doel is te komen tot een cultuur van opbrengst-
schoolleiders: pag 6-8
gericht werken – gericht op optimalisatie van
Excellentie (hoogbegaafden): pag 9
leerresultaten van alle leerlingen. Hierin
Ouderbetrokkenheid pag: 11
speelt de leerkracht een cruciale rol. Om dit te
Toetsen (lovs): pag 13
stimuleren is de Prestatiebox in het leven
Opbrengstgericht taalonderwijs: pag 16-17
geroepen.
Wetenschap en techniek: pag 24 Versterking cultuureducatie: pag 24
Prestatiebox Schoolbesturen ontvangen bovenop de lumpsum een bedrag. Dit kunnen ze inzetten voor opbrengstgericht werken aan taal en rekenen, excellentie, wetenschap en techniek én voor de professionalisering van leerkrachten en schoolleiders. Deze Prestatiebox moet de prestaties van leerlingen, leerkrachten, school-
2
www.cedgroep.nl
Meer weten? Hein van den Bemt 06 10037449 h.vandenbemt@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/prestatiebox
2012-2013
Werken aan kwaliteit
Kwaliteitszorg
Vormgeven kwaliteitsbeleid
Kwaliteit mag geen toeval zijn! Daarom heeft u
Onze adviseurs helpen u graag bij het schrijven
beschikking over adequate instrumenten en
van het schoolplan. Op basis hiervan kunt u het
kengetallen en is een heldere plannings- en
kwaliteitsbeleid ĂŠn de kwaliteitszorg op uw
beleidscyclus onontbeerlijk. Voor de
school verder aanscherpen. De adviseurs laten
ontwikkeling en borging van de kwaliteit op
zich hierbij leiden door het INK-model (Instituut
scholen ontwikkelde de CED-Groep het concept
Nederlandse Kwaliteit). Hiermee bent u
Kwaliteitsmanager. Dit is een soort 'interne
gegarandeerd van een integrale aanpak, met
inspecteur' die het kwaliteitsmanagement
aandacht voor alle relevante organisatie- en
uitvoert en besturen adviseert.
resultaatgebieden. Voor de vervolgstappen worden diagnose-instrumenten ingezet.
www.cedgroep.nl
3
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Werken aan kwaliteit
Snel van zwak naar beter Het programma Beter presteren... Inspectieproof!
Onze adviseurs zijn onder andere gecertificeerd
is ontwikkeld voor scholen die van de
in het werken met:
Onderwijsinspectie het predicaat ’zwak’ of ’zeer
•
zwak’ kregen en daar snel wat aan willen doen.
•
•
WMK.PO-programma (kwaliteitskaarten van Cees Bos)
Het programma start ook hier met een analyse
Integraal - de kwaliteitszorgmodule binnen
om de huidige stand van zaken op uw school
het leerlingvolg- en leerlingadministratie-
inzichtelijk te maken. Hierbij houden
pakket ParnasSys
we rekening met de normindicatoren van de
KIK-programma (Kwaliteit In Kaart)
inspectie. Aan de hand van de resultaten maakt
De programma’s Beter presteren... Inspectie-
een ervaren adviseur een probleemanalyse en
proof! en De Betere Basisschool zijn speciaal
stelt een actieplan op. Met de opbrengstgerichte
ontwikkeld voor scholen die hun eigen kwaliteit
werkwijze van dit programma pakt u direct de
eens kritisch onder de loep willen nemen en
verbeterpunten op.
voortdurend en duurzaam willen verbeteren.
De Betere Basisschool
Meer weten?
Bij het programma De Betere Basisschool maakt
Peter Tetteroo 06 12429802 p.tetteroo@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/kwaliteit
de CED-adviseur altijd eerst een korte analyse van de school. We kijken daarbij naar schoolleiding en de professionals op de werkvloer en bepalen welke zaken we het beste kunnen aanpakken. Daarna maken we een plan van aanpak en vormen we verbeterteams die bestaan uit teamleden, een coördinerend teamlid en een CED-adviseur. Elk team gaat aan de slag met een ’star’-geformuleerde opdracht (situatie-taken-activiteiten-resultaat). Het gaat om duurzame verbeteringen die in samenhang worden ingezet. Voorwaarden om duurzaam te veranderen zijn onder andere participatie en inbreng van álle teamleden, een stevige aansturing en borging door een sterke leider en heldere procedures en afspraken (duidelijke organisatie).
4
www.cedgroep.nl
2012-2013
Blijven ontwikkelen
Ambitieuze schoolcultuur In het actieplan Leraar 2020 stond het al: ’De leraar en de schoolleider zijn cruciaal voor de kwaliteit van het onderwijs en onmisbaar voor de verbetering ervan’. In het daarna verschenen actieplan Basis voor Presteren wil OCW toe naar een ambitieuze leercultuur en hogere prestaties van alle leerlingen. Het belangrijkste doel is te komen tot een cultuur van opbrengstgericht werken – gericht op optimalisatie van leerresultaten van alle leerlingen. Hierin speelt de leerkracht een cruciale rol.
Het gaat om het geheel Hoe kunt u er voor zorgen dat de professionele kwaliteit van leraren en schoolleiders zodanig verbetert, dat u het best mogelijke onderwijs op uw school realiseert? Hoe zorgt u voor de juiste match tussen de doelen van de school en de individuele behoeften van de teamleden? En hoe zet u functiemix, POP-gesprekken en prestatiebeloning daarbij in? Uiteraard ligt het antwoord bij een verantwoord HR-beleid (human resources). Een beleid waarin schoolontwikkeling en professionalisering op elkaar zijn afgestemd. De inspectie controleert immers of ’het wettelijk verplichte afstemmen van persoonlijke ontwikkeling op schooldoelen’ een plaats krijgt in de organisatie. Het gaat om een evenwichtige keuze tussen teamtrainingen, coaching, klassenconsultaties en individuele scholing.
www.cedgroep.nl
5
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Blijven ontwikkelen
Vitaal (weer) aan het werk Vitaal is een training voor leerkrachten die last
Ondersteuning en professionalisering
hebben van stress. Bijvoorbeeld voor leer-
Onze M&O-adviseurs (management en
krachten die reïntegreren, maar de training
organisatie) werken vanuit een uiterst nauw-
kan ook goed worden ingezet om uitval te voor-
keurige schooldiagnose naar een actieplan voor
komen. Voorkomen is immers beter dan
personeelsontwikkeling. Daarbij maken zij
genezen. Om de training te bekostigen maken
gebruik van instrumenten zoals de nieuwe
scholen vaak gebruik van het vervangingsfonds.
HR-scorecard. Het toepassen van processen
Centraal in de training Vitaal staan: bewust
rond instroom, doorstroom, uitstroom, beloning,
leren omgaan met (werk)stress en het
opleiding van personeel maakt hier onderdeel
verbeteren van zelfmanagement. Hierbij komen
van uit. U kunt hierbij ook Kaliber Kompas en
vragen aan de orde als: Waarom heeft u het zo
Vitaal – twee bekende CED-producten – inzetten.
druk? Wat kunt u anders organiseren? Hoe behoudt u een goede balans tussen inspanning en ontspanning?
Kaliber Kompas Het Kaliber Kompas is een hulpmiddel voor de
kompas een overzicht met de benodigde
“Door deze training herken ik mijn eigen stressreacties en weet ik er beter mee om te gaan.”
competenties en suggesties voor professionali-
Deelnemer training
professionalisering van leerkrachten in het basisonderwijs. Voor veel vakgebieden biedt dit
sering. Verder bevat het een aantal pagina’s waarmee een leerkracht een concreet plan kan maken en zijn eigen vorderingen in de praktijk
Meer weten?
kan bijhouden.
Peter Tetteroo 06 12429802 p.tetteroo@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/ personeelsbeleid
Bestellen: www.cedgroep.nl/webwinkel
6
www.cedgroep.nl
2012-2013
Klassenmanagement en didactiek
inzetten om individuele leerkrachten verder te helpen. De toepassing van eenvoudige technieken geeft al heel veel leerwinst. Een goed voorbeeld hiervan vindt u op de volgende pagina over Teach Like a Champion. Combineert u de optimalisering van de didactische leerkrachtvaardigheden met het gedachtegoed van het Onderwijscontinuüm CED-Groep® – waarbij u in arrangementen en onderwijsbehoeften van leerlingen leert denken – dan kunt u weer een nieuwe slag maken. Koppelt u de verkregen inzichten vervolgens aan vakinhouden, zoals taal, rekenen, lezen en het stellen van duidelijke doelen, dan komt u uit bij Opbrengstgericht werken in 4D. Ook hier geldt: teamwork is de voorwaarde.
Combinatieklassen Klassenmanagement
Steeds meer scholen werken met combinatie-
U wilt goed georganiseerde lessen met een
klassen. De ene keer vanuit een positieve
duidelijke structuur, die u in een juist tempo en
insteek, zoals bij jenaplanscholen, de andere
op prettige manier geeft. En u wilt betrokken en
keer omdat het organisatorisch niet anders kan.
medeverantwoordelijke leerlingen. Het klinkt
Veel scholen met een krimpend leerlingaantal
simpel, maar daar komt nog heel wat bij kijken.
kiezen ervoor met combinatieklassen te werken.
De leerkracht bepaalt als regisseur de kaders.
Niet alle leerkrachten zijn hier goed op voor-
Hoe komen regels tot stand? Hoe handhaven we
bereid. Onze adviseurs hebben veel ervaring
die regels? En hoe gaan we daarmee om als
met werken in combinatieklassen en helpen u
team? Welke taken en verantwoordelijkheden
graag verder.
geef je de leerlingen? Leskwaliteit verhogen is teamwork!
Didactiek Het Directe Instructiemodel kennen we allemaal, maar niet iedereen past het goed toe. Klassenconsultaties, video-interactie begeleiding en (tele)coaching kunnen we
www.cedgroep.nl
Meer weten? Robert Jacobs 06 12425896 r.jacobs@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/ leerkrachtvaardigheden
7
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
’Leraarsgeheimen’ Teach Like a Champion is gebaseerd op de vele observaties die de auteur jarenlang deed in allerlei klaslokalen. Op een aantal scholen in achterstandswijken werden heel goede resultaten geboekt. Wat deden die excellente leraren om hun leerlingen tot zulke hoogten te laten stijgen? Gaandeweg ontdekte hij hun ’leraarsgeheimen’ en vatte deze samen in het boek Teach Like a Champion, 49 technieken om leerlingen te laten excelleren.
49 technieken om leerlingen te laten excelleren
Excellente leraren Adviseurs van de CED-Groep zijn door Doug Lemov opgeleid om de werkwijze van Teach Like a Champion op scholen in Nederland te
Ben je een bureauplakker? Een topleerkracht
implementeren. U kunt kiezen voor teamtrainingen
circuleert! Eén van de vele raadgevingen die
op uw locatie of deelnemen aan een cursus met
Doug Lemov geeft in Teach Like a Champion. Dit
open inschrijving. Tijdens deze trainingen maakt u
boek werd in de VS een regelrechte bestseller.
kennis met de belangrijkste Teach-technieken,
De CED-Groep bracht dit succesvolle concept naar
zoals ’Goed is goed’, ’Weet niet, geldt niet’ en
Nederland: de trainingen en het boek!
’100%’. Bij de teamtrainingen maken we gebruik van klassenconsultaties en video-interactie begeleiding, zodat u zeker weet dat u de technieken goed inzet. Na de basistraining zijn er aanvullende keuzemodules, waarbij we nader ingaan op de planning, structuur en opbouw van uw lessen en de relatie met de leerlingen.
Meer weten? Robert Jacobs 06 12425896 r.jacobs@cedgroep.nl www.teachnederland.nl
8
www.teachnederland.nl
Twitter: @teachnederland
2012-2013
Talentontwikkeling
Talentontwikkeling in breder perspectief Niet alle kinderen die bij de beste 20% van de school behoren, zijn hoogbegaafd. Daarnaast zijn er genoeg kinderen die wél hoogbegaafd zijn, maar niet bij de best presterende 20% zitten. Het gaat erom dat u een aanbod en ambities definieert om de talenten van alle kinderen verder te ontwikkelen. Zowel voor hoogbegaafden, als voor harde werkers, onderpresteerders of kinderen die willen uitblinken op sociaal gebied, met creatieve vakken of met sport. Ook voor getalenteerde kleuters zijn er allerlei uitdagende programma’s. Als u niet inzet op talentontwikkeling kan dat grote gevolgen hebben. Leerlingen kunnen gedemotiveerd raken, onderpresteren of probleemgedrag vertonen.
Excellentie op alle niveaus
Advies en begeleiding
Scholen die excellent presteren zijn scholen die
Met de juiste begeleiding en een goed onder-
excelleren op taal en rekenen én op aspecten
wijsaanbod kunt u ervoor zorgen dat alle
van brede vorming. De ambitie van de minister
kinderen zich volledig kunnen ontplooien en dat
is dat alle basisscholen een uitdagend aanbod
zij de prestaties (gaan) leveren die passen bij
bieden voor de 20% best presterende leerlingen.
hun niveau en talenten. De CED-Groep heeft
Negentig procent van de scholen moet in 2012
hiervoor gespecialiseerde adviseurs. Zij
zo’n aanbod hebben.
adviseren u bij visieontwikkeling, subsidie-
Excellente leerlingen
resultaten. Of maak kennis met programma’s
aanvragen en het omzetten van ambities in Presteren op taal en rekenen is voor de overheid
als Toptalent Erkend. U krijgt dan praktische
een heet hangijzer. Het streven is dat in 2015 de
handreikingen en inspirerende ideeën waarmee
grensscore bij de Cito-eindtoets voor de beste
u direct aan de slag kunt op uw eigen school!
20% basisschoolleerlingen is gestegen. Hoogbegaafde leerlingen die onderpresteren moeten we verder uitdagen. Het is belangrijk om talentvolle en (hoog)begaafde leerlingen te zíén en hen specifieke aandacht en begeleiding te geven.
www.cedgroep.nl
Meer weten? Mireille David 06 12669737 m.david@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/talent
9
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Maatschappelijk ondernemen en ouderbetrokkenheid
10
Maatschappelijke opdracht
verzorgen en tussen- en buitenschoolse opvang
Een school is eigenlijk een maatschappelijke
te organiseren. Dit alles in een inbraakvrije en
onderneming. Immers, maatschappelijke
vreedzame school en in samenspraak met
problemen houden niet op bij de voordeur van
ouders. Als het kan zo milieubewust mogelijk en
de school. Leerlingen komen uit allerlei
altijd ten gunste van de volle ontplooiing van
gezinnen, ook uit gezinnen met sociaal-
leerlingen ĂŠn leerkrachten. En natuurlijk
economische achterstand en spanningsbronnen
volgens de regels van passend onderwijs en
als huiselijk geweld, drugs en echtscheidingen.
gericht op resultaten. Liefst ook nog financieel
Daarnaast worden scholen geacht onderwijs-
gezond. En zo kunnen we nog wel even door-
achterstanden op zo jong mogelijke leeftijd aan
gaan. Het goede nieuws is: u hoeft dat niet
te pakken, praktische verkeerseducatie te
alleen te doen!
www.cedgroep.nl
2012-2013
Hulp is nabij Bij de CED-Groep kunt u terecht voor advisering
Kaliber Kompas Ouderbetrokkenheid
en ondersteuning op het gebied van:
Met Kaliber Kompas brengt u de noodzakelijke
• Ondernemerschap
bijscholing van uw teamleden in kaart. Het
• Verandermanagement
katern Ouderbetrokkenheid behandelt de
• Coaching directie of middenmanagement
onderdelen:
• Visieontwikkeling
• inleven in de ouders
• Invulling brede school
• ouders activeren
• Optimaliseren verlengde leertijd
• moeilijke gesprekken
• Starten Integraal KindCentrum (IKC)
• afstemming over opvoederschap
• Aanvragen subsidie ter verbetering onderwijs
Kaliber Kompas, inclusief draaiboek voor de
• Ouderbetrokkenheid opnieuw vormgeven
directie, kunt u in de webwinkel aanschaffen.
• PR en communicatie naar en met ouders
Van feestcommissie naar samen verantwoordelijk De overheid wil (in het kader van passend onderwijs) dat scholen en ouders meer en beter gaan samenwerken om het beste uit de leerlingen te halen. School en ouders zijn immers samen verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het kind. Om scholen en besturen te ondersteunen in hun streven de ouderbetrokkenheid
Bestellen: www.cedgroep.nl/webwinkel
te vergroten, maakt OCW met de ouderorganisaties prestatieafspraken over een samenhangend ondersteuningsaanbod. Dit aanbod is gericht op de verspreiding van kennis over
Meer weten?
ouderbetrokkenheid, op het leerproces van kinderen en op ouderovereenkomsten. De term ouderbetrokkenheid krijgt zo een nieuwe invulling.
www.cedgroep.nl
Robert Jacobs 06 12425896 r.jacobs@cedgroep.nl
11
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Opbrengstgericht werken
tussen alle begrippen wordt zichtbaar en u krijgt handvatten om de noodzakelijke veranderingen in uw onderwijs te verbinden tot een consistente aanpak. Aan het eind van het traject heeft u een implementatieplan opbrengstgericht werken voor uw school in handen. Met dat plan gaat u aan de slag, al dan niet met assistentie van een CED-adviseur. U kunt Opbrengstgericht werken in 4D schoolbreed inkopen of de tweedaagse masterclass voor directies en intern begeleiders volgen.
De 4 D's Data: Hoe verzamel en analyseer ik data? Hoe vergelijk ik mijn data met mijn
Data, duiden, doelen en doen
ambitie en de landelijke standaarden/
Bij de invoering of verkenning van opbrengst-
referentieniveaus?
gericht werken op uw school, bij uw bestuur of in uw gemeente bieden wij u een beproefde
Duiden: Welke conclusies trek ik uit de
werkwijze voor opbrengstgericht werken. Wij
verzamelde gegevens? Welke stappen
baseren onze werkwijze op het gedachtegoed
moet ik zetten om mijn school opbrengst-
van het Onderwijscontinuüm CED-Groep® en op
gericht te maken?
de vier dimensies data, duiden, doelen en doen.
Opbrengstgericht werken in 4D Datagestuurd werken, referentieniveaus’s, onderwijsarrangementen, leeropbrengsten, ambities. Een greep uit termen die samenhangen met de vele ontwikkelingen in ons onderwijs. Bij Opbrengstgericht werken in 4D bieden we u integraal alle elementen aan om uw onderwijs opbrengstgericht te maken. De samenhang
12
www.cedgroep.nl
Doelen: Van duiden, naar doelen, naar onderwijsarrangementen. Voor welke uitstroombestemmingen wil ik onderwijs aanbieden? Doen: Hoe laat ik alle elementen van het onderwijsleerproces, die bijdragen aan het verhogen van opbrengsten, systematisch aan de orde komen?
2012-2013
Monitor op maat
Behalve heldere stappenplannen treft u in deze
In deze tijd van datagestuurd en opbrengst-
uitgaven ook veel praktijkervaringen en school-
gericht werken wordt er van scholen gevraagd
voorbeelden aan. Bij het Cursusbureau van de
meer te doen met hun toetsresultaten. De
CED-Groep kunt u terecht voor de bijbehorende
Toetsservice van de CED-Groep biedt u hiervoor
trainingen voor directeuren en intern
gericht maatwerk. We maken monitorrapporten
begeleiders. Voor afspraken over teamtrainingen
waarmee u uw opbrengsten in kaart brengt. U
kunt u terecht bij Yvet van Noordt.
bepaalt welke toetsen wij analyseren en u geeft aan wat er in de rapportage aan de orde moet
Handige boekjes en trainingen
“Het voordeel van het Onderwijscontinuum is dat je als leerkracht, als ib'er en zeker ook de hele school, een duidelijk inzicht hebt in je groepsstructuur.”
Het Onderwijscontinuüm CED-Groep® biedt u
Marja Groenendijk, basisschool Het Anker Brielle
komen. Denk bijvoorbeeld aan foutenanalyses, trendgrafieken of jaarrapportages. De analyse moet antwoord geven op uw vragen!
houvast bij het invoeren van opbrengstgericht werken. In onze webwinkel vindt u over het werken met 4D een serie handige publicaties:
Meer weten?
• Focus op Feiten
Yvet van Noordt 06 12432365 y.vannoordt@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/ogw
• Alles is Data • Duiden en Doen BaO • Resultaten Tellen • 1 Stap verder met 1-zorgroute
Bestellen: www.cedgroep.nl/webwinkel
www.cedgroep.nl
13
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Werken met jonge kinderen
14
Groep nul: startgroep voor peuters
naar de basisschool. Daarbij wordt gebruik
Overal in het land starten scholen met een
gemaakt van één van de erkende vve-
groep nul, een startgroep voor peuters. De
programma’s en van kindvolgsystemen. Voor
voorschool krijgt hiermee een kwaliteitsimpuls.
ondersteuning bieden we bij deze programma’s
Met groep nul komt er één pedagogisch-
en volgsystemen trainingen aan. Uiteraard gaan
didactische doorgaande lijn van de voorschool
we daarbij uit van uw vragen en behoeften.
www.cedgroep.nl
2012-2013
Kleuteronderwijs: een vak apart
bijvoorbeeld:
Onderwijs geven aan kleuters is een vak apart.
• Wat is de visie van uw school op het werken
U moet hen een rijke speel-leeromgeving
met jonge kinderen?
bieden. U wordt óók geacht opbrengstgericht te
• Wat is goede observatie en registratie en hoe
werken met de referentieniveaus als uitgangs-
gebruikt u deze verzamelde data optimaal?
punt. Voor kleuters is vastgelegd wat ze aan het
• Hoe ziet een goede speel-leeromgeving er uit?
begin van groep 1 (eind voorschoolse periode)
• Wat heeft u in huis voor hoogbegaafde
en aan het eind van groep 2 (eind vroegschoolse periode) bereikt moeten hebben om met voldoende bagage en een goed perspectief te starten in groep 3. Door de voorschoolse
kleuters? • Hoe gaat u om met opvallende of teruggetrokken kinderen? • Hoe en waarmee evalueert u uw aanbod?
periode te koppelen aan de vroegschoolse periode, kunt u al vroeg beginnen met het
de invoering van een startgroep (of groep nul)
“De training geeft ons handreikingen en achtergrondinformatie die ons duidelijk maakt hóe wij moeten stimuleren.”
kan het nog gerichter.
Miranda Gibson, pedagogisch werker FKR Ridderkerk
stimuleren van de ontwikkeling van kinderen. Dit gebeurt momenteel al in vve-trajecten. Met
Inspelen op behoeften Het is niet eenvoudig te bepalen waar uw school precies behoefte aan heeft als het gaat om het werken met jonge kinderen. Onze adviseurs kunnen u hierbij van dienst zijn. Met een quickscan brengen wij de situatie op uw school in kaart. Op basis daarvan maken wij samen
Meer weten? Mireille David 06 12669737 m.david@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/jongekind
met u een plan van aanpak. Daarbij komen vragen naar voren als: Hoe werk je de tussendoelen geletterdheid en gecijferdheid per leer- of ontwikkelingsjaar uit? Hoe vul je een kindvolgsysteem en hoe neem je toetsen af? Ook met meer fundamentele vragen gaan onze onderbouw-specialisten graag met u aan de slag,
www.cedgroep.nl
15
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Taal en referentieniveaus
16
Verbeteren taalprestaties
Opbrengstgericht werken in 4D
Opbrengstgericht werken aan alle aspecten van
Wilt u advies bij het invoeren van opbrengst-
taal, om de taalprestaties van uw leerlingen te
gericht taalonderwijs? De 4D-aanpak van de
verbeteren. Daar draait het om. Heeft u goed
CED-Groep is direct toepasbaar op iedere
zicht op de stand van zaken op uw school rond
school. Leerlingprestaties – op basis van
taalbeleid, taalonderwijs en taalprestaties van
resultaten van methodeonafhankelijke toetsen –
de leerlingen? Maakt u gebruik van toets-
zijn het uitgangspunt. Veel scholen beschikken
resultaten, leerlijnen en referentieniveaus?
wel over deze gegevens, maar hebben moeite
www.cedgroep.nl
2012-2013
om ze om te zetten naar concrete acties en maatregelen. Onze aanpak begint met een
• Optimaliseren en implementeren van methoden
intake en analyse van toetsgegevens. Hierna
• Opzetten van schakelklassen
legt u – met uw CED-adviseur – de interventies
• Opleiden en coaching taalcoördinator
vast voor de verschillende pijlers van onderwijs-
• Vreemde taalonderwijs optimaal invoeren of
verbetering. Nu heeft u een plan van aanpak, toegesneden op uw schoolsituatie en gebaseerd
verbeteren • Klassenconsultaties, telecoaching en SIVB
op de 4 D’s van opbrengstgericht werken: data, duiden, doelen, doen. Zo krijgt u stap voor
Ook voor het ontwikkelen van taalbeleid of een
“Het eerste concrete resultaat: het hele management en alle schoolleiders hebben taalbeleid in hun hoofd en plannen zitten.”
intensieve, meerjarige aanpak van taalachter-
Joan Titarsolej, beleidsadviseur Boor
stap vat op de verbeterpunten.
Taalbeleid vormgeven
standen, kunt u zich wenden tot de CED-Groep. We leiden taalcoördinatoren op en begeleiden hen vervolgens bij het implementeren van taalbeleid en het borgen van de resultaten. Een groot deel van onze activiteiten richt zich op het professionaliseren van de taalinhoudelijke en taaldidactische vaardigheden van de mensen op de werkvloer. De leerkrachten maken immers
Meer weten? Yvet van Noord 06 12432365 y.vannoordt@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/taal
het verschil.
Uw taalonderwijs verbeteren? Ons aanbod is breed, divers en altijd op maat. Een greep uit de mogelijkheden: • Opbrengstgericht werken aan taal, spelling en woordenschat • Monitoren resultaten • Taalverbetertrajecten • Werken met doorlopende leerlijnen en referentieniveaus • Samen vormgeven van taalbeleid • Verbetering woordenschatonderwijs
www.cedgroep.nl
17
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Technisch lezen op peil? Technisch lezen is een goede peiler om schoolsucces te voorspellen. Bij onze Robuuste aanpak taal/lezen gingen we na welke elementen een rol spelen bij goed leesonderwijs. Dat zijn: • De leesdeskundigheid van leerkrachten is goed op peil • Doelgericht leesonderwijs: op schoolniveau zijn streefdoelen voor lezen geformuleerd, die ook bij leerkrachten bekend zijn • Expliciete lees- en woordenschatinstructie volgens het directe instructiemodel • Effectieve differentiatie • Werken met effectieve methoden en deze volledig behandelen • Voldoende tijd aan lezen besteden • Zwakke lezers meer tijd geven
Leesonderwijs verbeteren Onze leesexperts verzorgen trainingen en studiedagen bij u op school en kennen de leesmethoden als de beste. Daarnaast trainen zij individuele leerkrachten om de leesdeskundigheid te verbeteren. Met de basiscursus Leesspecialist leren cursisten deze kennis over te dragen aan het team. De cursussen Herzie Dyslexie en Radslag zijn gericht op het remediëren van leesproblemen.
Dyslexie Voordat dyslexie kan worden vastgesteld en behandeld, is het noodzakelijk na te gaan of aan alle voorwaarden voor onderzoek is voldaan. Is er goede instructie gegeven en is de leesmethode goed ingezet? Is er extra leertijd gereserveerd voor de zwakke lezers? Hebben de 10% zwakste lezers minstens een half jaar intensieve
18
www.cedgroep.nl
Lezen en dyslexie
2012-2013
remedial teaching gekregen? Met het volgen van de stappen in het Protocol leesproblemen en dyslexie kan het zijn dat er nog enkele kinderen overblijven bij wie u echte dyslexie vermoedt. De ouders van deze kinderen kunnen dan bij de CED-Groep een dyslexieonderzoek aanvragen.
Behandeling van dyslexie Al jarenlang is de CED-Groep bijzonder succesvol in de behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie. Het woord 'enkelvoudig' betekent dat het kind naast dyslexie geen andere (leer)stoornis heeft. De behandelingen vinden plaats op de school van het kind of in de directe omgeving. De uitvoering is in handen van een psycholoog. Meestal zijn er veertig sessies van 45 minuten nodig. De psycholoog werkt aan de hand van een behandelplan met heldere doelen. Het kind denkt altijd zelf mee over de doelen van de behandeling. In de praktijk blijkt dat het kind daardoor effectiever leert. De behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie is sinds 2009 opgenomen in het basispakket van de zorgverzekering. De CED-Groep heeft met alle zorgverzekeraars een contract. Voor kinderen met complexe dyslexie is er de Leeskliniek van de CED-Groep. De Leeskliniek onderscheidt zich door een gedragstherapeutische aanpak en uiterst precies maatwerk.
Meer weten? Carla Versteeg 06 13251629 c.versteeg@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/leesproblemen
www.cedgroep.nl
19
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Begrijpend lezen en Nieuwsbegrip
Goed begrijpend leesonderwijs Wat is nu eigenlijk goed begrijpend leesonderwijs? Hoe ga ik om met verschillende leesniveaus? Hoe model ik begrijpend lezen voor mijn leerlingen? Zomaar wat vragen die leerkrachten ons stellen over werken aan goed begrijpend leesonderwijs. De CED-Groep heeft een jarenlange expertise opgebouwd op het gebied van begrijpend lezen. Zo ontwikkelen wij sinds 2005 de succesvolle methode Nieuwsbegrip en richtten wij het Kenniscentrum Begrijpend Lezen op om onze kennis en kunde te delen met het onderwijsveld. Met alleen het aanschaffen van een nieuwe methode bent u er niet. Het scholen op leerkrachtvaardigheden is essentieel.
20
www.cedgroep.nl
2012-2013
Trainen op leerkrachtvaardigheden
Nieuwsbegrip Masterclasses
Onze adviseurs trainen teams en individuele
Veel scholen werken met Nieuwsbegrip,
leerkrachten bij het verbeteren van het begrij-
begrijpend lezen met het nieuws van de dag. Dit is
pend leesonderwijs. Met behulp van klassen-
een methode met heel veel mogelijkheden.
consultaties en video-interactiebegeleiding
En juist de manier waarop scholen Nieuwsbegrip
worden de didactische vaardigheden van de
inzetten, is bepalend voor de resultaten. Steeds
leerkrachten bespreekbaar gemaakt. Vervol-
meer scholen volgen daarom de Nieuwsbegrip
gens gaan we aan de slag met de verbetering
Masterclasses: teamtrainingen over allerlei
van deze vaardigheden, zodat perfectionering
onderwerpen rond begrijpend lezen en Nieuws-
kan plaatsvinden. Ook voor onderwerpen als
begrip. Er zijn zeven verschillende Masterclasses.
directe instructie, vermindering van leesuitval
Van Aan de slag met Nieuwsbegrip tot Omgaan
en het bieden van een talige omgeving kunt u
met verschillen in de groep en De leerkracht als
bij ons terecht.
rolmodel. Kijk op www.cedgroep.nl/masterclasses voor
“De kinderen waren eigenlijk wel klaar met begrijpend lezen, maar nu doen ze het weer met plezier en dan leren ze ook meer.� Mindy Jordens, De Antoniusschool Montferland
www.cedgroep.nl
meer informatie.
Meer weten? Yvet van Noord 06 12432365 y.vannoordt@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/lezen
21
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Rekenen en dyscalculie
Waar staat uw school?
A Priori
De berichten in de pers over rekenonderwijs in
Goed lesgeven is vakwerk, sterker nog: het is
Nederland schieten heen en weer. Dan weer
een vorm van topsport. Verbeteren van leer-
presteren onze leerlingen slecht op reken-
krachtvaardigheden is altijd het uitgangspunt
toetsen, dan weer zijn de prestaties van de
van de CED-Groep. Door leerkrachten in de klas
kinderen omhoog gegaan of valt het internatio-
te observeren en te begeleiden, vergaarden
naal gezien allemaal wel mee. Het is daarom
onze specialisten veel kennis van het primaire
goed dat iedere school zelf zijn eigen positie
rekenproces. Met de A Priori-aanpak wordt het
hierin bekijkt. Hoe presteren uw leerlingen
rekenonderwijs afgestemd op รกlle leerlingen.
vergeleken met de rest van Nederland? Is
Leerkrachten beschikken met deze aanpak over
verbetering gewenst? Voldoet uw rekenmethode
uitgewerkte leerlijnen.
wel aan de eisen van deze tijd? En hoe zit het met de vaardigheden van uw teamleden? Werkt u volgens de richtlijnen uit het Protocol ERWD?
22
www.cedgroep.nl
2012-2013
Leerlingprestaties
middel. Hetzelfde geldt voor verbeteringen van
“Met Nieuwsrekenen gaan de leerlingen niet meer zomaar rekenen zonder te weten wat ze doen.”
de instructievaardigheden van leerkrachten. Bij
Dennis Westphal, Hildegardisschool Rotterdam
Het verbeteren van rekenprestaties door middel van opbrengstgericht werken is een bewezen
opbrengstgericht werken gaat het erom de juiste doelen te stellen op basis van vastgelegde data, zoals toets- of observatiegegevens. Ook
Uw rekenonderwijs verbeteren?
hiervoor kunt u de 4D-aanpak (data, duiden,
U kunt bij onze rekenexperts terecht voor
doelen, doen) inzetten. Het is een goede zaak
het verbeteren van uw rekenonderwijs.
hierbij een rekenspecialist aan te stellen. Die
Denk bijvoorbeeld aan:
kan de school verder helpen met de aanpak
• Samen vormgeven aan rekenbeleid
van het rekenonderwijs en de invoering van het
• Opleiden en coachen rekenspecialisten
Protocol ERWD voor ernstige rekenproblemen
• Teamscholing A priori
en dyscalculie.
• Rekenverbetertrajecten: aanpak van knelpunten in het rekenonderwijs • Opbrengstgericht rekenen, werken met leerlijnen en referentieniveaus • Optimaliseren en implementeren van methoden • Nieuwsrekenen invoeren • Rekenen en ict: welke (digibord) software is bruikbaar voor uw school? • Spelend rekenen met peuters en kleuters
Nieuwsrekenen Naast Nieuwsbegrip is er nu ook Nieuwsrekenen met rekenlessen aan de hand van het nieuws.
• Voorlichting over en invoering van Protocol ERWD • Klassenconsultaties, telecoaching en SIVB
Nieuwsrekenen is een aanvulling op uw reguliere rekenmethode. U besteedt wekelijks een half uur of meer extra lestijd aan actuele toepassingsopgaven. Hiermee bereidt u uw leerlingen goed voor op de Cito-toetsen. Elke week worden nieuwe lessen ontwikkeld.
Meer weten? Yvet van Noord 06 12432365 y.vannoordt@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/rekenen
Kijk op www.nieuwsrekenen.nl voor meer informatie.
www.cedgroep.nl
23
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Wetenschap en techniek, wereldoriëntatie en verkeer Wereldoriëntatie en verkeerseducatie mogen geen ondergeschoven kindje zijn! Als u een goede link maakt tussen taal en rekenen, wereldoriëntatie, wetenschap en techniek kunt
Masterplan Excellentie, Wetenschap & Techniek
u dubbel winst maken. Denk bijvoorbeeld aan
Geen expertise in huis hebben op het gebied van
Curriculum) en Nieuwsbegrip.
programma’s als IPC (Inter-national Primary
wetenschap en techniek kan bijna niet meer. Basisscholen kunnen al jaren deelnemen aan
Praktische verkeerseducatie
allerlei door de overheid geïnitieerde projecten.
Goede verkeerseducatie vereist ruimte om te
Bijvoorbeeld het programma: Excellentie,
oefenen. Alleen antwoorden aankruisen in
Wetenschap en Techniek (2011-2016). Het doel
werkboekjes is niet genoeg. Veel scholen weten
is kinderen kennis te laten maken met weten-
niet dat er voor het verbeteren van verkeers-
schap en techniek. In de Prestatiebox is ruimte
educatie allerlei ondersteuningsmogelijkheden
voor activiteiten op deze gebieden.
zijn. Een verkeersleerkracht biedt bijvoorbeeld
Voor de uitvoering van dit programma zijn een
veel expertise die tijdwinst oplevert. Daarnaast
aantal steunpunten actief. De CED-Groep is
bestaan er gesubsidieerde projecten die uw
penvoerder voor het steunpunt RRDG
school kunnen voorzien van actuele middelen en
(Rotterdam Rijnmond, Drechtsteden en Gouda).
materialen, waardoor uw leerlingen de nodige
Zo'n steunpunt biedt informatie over weten-
praktijkervaring kunnen opdoen.
schap en techniek en adviseert bij subsidieaanvragen en professionalisering van leer-
Onze expertise
krachten en management.
U kunt bij al deze onderwerpen de expertise van de CED-adviseurs inzetten. Zij kennen niet
Versterking cultuureducatie
alleen alle lesmethoden door en door, zij
De Prestatiebox maakt voor de periode 2012-2016
hebben ook veel kennis van het integreren van
met € 10,90 per leerling de weg vrij voor
vakinhouden en last but not least: het aanvragen
versterking van cultuureducatie met de regeling
van subsidies om uw onderwijs te verbeteren.
Versterking cultuureducatie primair onderwijs. Het doel is de kwaliteit van cultuureducatie te versterken.
Wereldoriëntatie Welke visie heeft uw school op wereldoriëntatie? En, hoe lang geleden heeft u hierbij stilgestaan?
24
www.cedgroep.nl
Meer weten? Hein van den Bemt 06 10037449 h.vandenbemt@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/betatalent
2012-2013
Passend onderwijs
Zorgplicht en de nieuwe samenwerkingsverbanden
hierover meebeslissen via een aparte onder-
Hoe zorgt u voor goed onderwijs waarbij elke
steuningsplanraad van het swv.
steuningsplan op. Ouders en leraren mogen
leerling een onderwijsaanbod krijgt dat aansluit bij zijn behoeften en talenten en zijn mogelijk-
Praktisch aan de slag
heden maximeert? Hoe voldoet u aan de zorg-
Passend onderwijs vraagt om samenwerking en
plicht?
afstemming in de regio. Eén overkoepelend
Het is essentieel een heldere visie te formuleren
onderwijsinhoudelijk kader met één taal is
over het omgaan met verschillen – voor uw
daarvoor onontbeerlijk. De onderwijsprofielen
school, bestuur en samenwerkingsverband
van de scholen, het dekkende netwerk, de
(swv). Behalve cluster 1 en 2 gaan alle scholen
speciale onderwijsvoorzieningen en de
deel uitmaken van een swv dat de beschikking
indicatiestelling horen in elkaars verlengde te
krijgt over de middelen voor lichte en zware
liggen. Het Onderwijscontinuüm CED-Groep®
ondersteuning. Voor de inzet van deze middelen
levert dit kader.
stellen de besturen van de swv's een onder-
www.cedgroep.nl
25
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Passend onderwijs
1 Stap verder met 1-zorgroute Het programma de 1-zorgroute sluit met
Passend onderwijs moet ook opbrengstgericht
handelingsgericht werken en groepsplannen
zijn. De referentieniveaus zijn het uitgangspunt
aan op de onderwijsbehoeften van leerlingen.
hiervoor. Ze zijn onmisbaar voor de inrichting
Nieuwe inzichten en nieuwe overheidseisen
van het Onderwijscontinuüm CED-Groep®.
leidden tot een herziene versie waarbij
Als u de opbrengsten gaat verhogen door de
opbrengstgerichtheid en efficiëntie hoog in het
versterking van het leerkrachthandelen, dan
vaandel staan: 1 Stap verder met 1-zorgroute.
verandert ook het onderwijsprofiel van uw
Dit programma stimuleert scholen om de lat
school. En daarmee ook het dekkende
hoger te leggen en meer uit leerlingen te halen.
netwerk van het samenwerkingsverband.
Daar vloeien vervolgens ’ambitie-schoolstandaarden’ uit voort. Elk half jaar vergelijken
Onderwijszorgprofiel
leerkrachten de opbrengsten van hun groep
Swv’s moeten een dekkend netwerk van
hiermee. Vervolgens legt de school in groeps-
onderwijsvoorzieningen inrichten. Hierdoor
plannen vast welke onderwijskundige maat-
voldoen scholen aan hun zorgplicht. Het
regelen nodig zijn om de prestaties te verhogen.
dekkende netwerk wordt zichtbaar doordat
De school die ervoor kiest alle leerlingen
alle scholen hun onderwijsprofiel beschrijven.
passend onderwijs te bieden, organiseert haar
Dat geldt ook voor de speciale onderwijsvoor-
onderwijs op basis van datagestuurd opbrengst-
zieningen in de regio. Een onderwijsprofiel
gericht werken. Daarmee maken ook leerlingen
bestaat uit twee delen: basisondersteuning
met speciale onderwijsbehoeften een
en extra ondersteuning. De CED-Groep ziet
geïntegreerd deel van de school uit.
leerlingopbrengsten als maat voor de beschrijving van een onderwijsprofiel.
Passend Indiceren
Nieuwe inzichten zijn
Met de komst van Passend onderwijs is de tijd
opgetekend in de publicatie
voorbij dat kinderen voor extra ondersteuning
1 Stap verder met 1-zorgroute.
op school eerst een label opgeplakt moesten krijgen. Maar hoe stimuleer je dat reguliere
Bestellen: www.cedgroep.nl/webwinkel
scholen deze leerlingen een passend onderwijsaanbod doen? Daarvoor ontwikkelde Chris Struiksma van de CED-Groep Passend Indiceren, een financieringssystematiek die bovendien budgetoverschrijding van scholen voorkomt.
26
www.cedgroep.nl
Meer weten? Wilma Peulen 06 51845202 w.peulen@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/passendonderwijs
2012-2013
Leerlingzorg en interne begeleiding
onderzoeken. De testresultaten vormen de basis voor verdere behandeling en begeleiding of, als het echt niet anders kan, een verwijzing.
Handelingsgerichte diagnostiek Handelingsgerichte diagnostiek geeft niet alleen antwoord op ’Wat heeft dit kind?’, maar vooral op de vraag ’Wat heeft dit kind nodig?’. De GZ-
Naar consultatieve leerlingbegeleiding (CLB)
psycholoog heeft ook oog voor relevante factoren in de directe omgeving die van invloed zijn op
Intern begeleiders (ib’ers) richten zich steeds
het functioneren en welbevinden van het kind.
meer op een coachende rol en op het vergroten
Naast eventuele beperkingen en stoornissen
van de betrokkenheid van leerkrachten bij het
komen ook positieve en protectieve factoren in
opstellen en uitvoeren van handelingsplanning.
beeld. Bij Handelingsgerichte diagnostiek en
Daarnaast spelen ib’ers een grote rol bij de
advisering werkt de psycholoog nauw samen
invoering van opbrengstgericht werken.
met ouders en school. Het proces verloopt
Immers, het duiden (interpreteren) van data
systematisch en transparant. Handelingsge-
(toetsresultaten) komt vaak op hun bordje
richte diagnostiek kan zo een antwoord zijn op de
terecht. De specialisten van de CED-Groep
vraag welk zorgaanbod het beste bij de leerling
kunnen hierbij op maat begeleiden, variërend
past.
van persoonlijke coaching voor de ib’er tot begeleiding van het hele team. Denk aan:
Voorbeelden van onderzoek
•
Invoering 1 Stap verder met 1-zorgroute
•
Intelligentie
•
Consultatieve leerlingbegeleiding
•
Schoolkeuze
•
Handelingsgerichte diagnostiek
•
Dyslexie
•
Ontwikkelingsperspectief en referentie-
•
Dyscalculie
niveaus
•
Afasie
•
Coaching en scholing van de ib’er
•
Hoogbegaafdheid
•
Masterclass Opbrengstgericht werken in 4D
•
Classificerende diagnostiek
•
Diverse neurologische testen
Diagnostiek en behandeling van individuele leerlingen Als leerlingen vastlopen en remediëring niet meer helpt, moet er gekeken worden naar oorzaken en mogelijkheden. Onze gekwalificeerde GZ-psychologen kunnen dit voor scholen
www.cedgroep.nl
Meer weten? Wilma Peulen 06 51845202 w.peulen@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/diagnostiek
27
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Groeien in gedrag
Aan de slag met gedrag
leerkracht. Is een team bezig met sociale
Hoe kan de school gedragsverandering stimule-
competentieontwikkeling, dan krijgen leer-
ren? Het is belangrijk om eerst het gedrag van
krachten bijvoorbeeld meer idee van eigen
leerlingen en leerkrachten in kaart te brengen.
competenties en van het referentiekader dat zij
Naar aanleiding hiervan stelt de school zich een
de leerlingen als persoon te bieden hebben.
concreet doel, rekening houdend met de school-
Groeien in gedrag bestaat uit vijf begeleidings-
visie. Wat wil een school bereiken en hoe bereikt
trajecten die u los kunt inkopen – naar gelang
de school dit ook werkelijk? De CED-Groep staat
ambities, doelen en praktijkopbrengsten. Wij
voor een cyclische, systematische aanpak die
bieden professionele en praktische ondersteu-
doorwerkt op alle niveaus en start op boven-
ning in alle fasen: van visievorming, methode-
schools niveau of schoolniveau.
keuze, vaardigheidstraining en implementatie
Integraal werken
gebruikt zoals hij bedoeld is en zullen de
Groeien in gedrag is een goed voorbeeld van een
opbrengsten aan de oppervlakte komen.
tot en met borging. Daarmee wordt de methode
integrale aanpak die zich richt op leerling èn
28
www.cedgroep.nl
2012-2013
Trainingen
“Ik streef ernaar de doelen te vertalen naar meetbaar leerlinggedrag. Dan kan je vaststellen of je doel is bereikt.”
Naast advisering bij het invoeren van methoden
Onderwijsadviseur
Gedragsspecialist, Taakspel of Grip op de groep.
en visietrajecten biedt de CED-Groep ook vaardigheidstrainingen als de Basiscursus Taakspel is een bewezen effectief spel voor verbetering van het taakgericht gedrag in de
Methodes sociale competentie
klas en Grip op de groep is een preventieve
De inzet van methoden kan zoveel meer opleve-
cursus voor leerkrachten om na de zomerva-
ren als ze doelgericht worden toegepast. Het in-
kantie met een positief ingestelde groep te
voeren van een methode is een intensief proces
kunnen starten. De PH-meter neemt het
dat niet 'zomaar' tot stand komt. Na de uiteinde-
pedagogisch handelen van de leerkracht onder
lijke keuze sta je als school voor de opgave om
de loep.
de ziens- en werkwijze van deze methode concreet gestalte te geven op een structurele en doelgerichte manier in de praktijk van alledag.
Meer weten?
Bekende methodes zijn Kinderen… en hun
Wilma Peulen 06 51845202 w.peulen@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/gedrag
sociale talenten, Leefstijl en De Vreedzame School. De laatste is meer dan een lesmethode. Het is een filosofie, een aanpak, waarin de eigen kracht van kinderen centraal staat. Op de volgende pagina leest u daar meer over.
Burgerschap invoeren Wilt u weten of u goed op koers zit met de invoering van burgerschap? Doe dan de Burgerschapsscan. In het Praktijkboek Burgerschap vindt u vervolgens allerlei inspirerende ideeën om aan dit kerndoel te werken. Wij bieden een studiebijeenkomst waarin we het team helemaal bijpraten over de mogelijkheden om burgerschap zonder veel problemen in te passen in het bestaande curriculum.
www.cedgroep.nl
Bestellen: www.cedgroep.nl/webwinkel
29
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
De Vreedzame School en Wijk
Actief burgerschap De Vreedzame School is een programma voor sociale competentie en democratisch burgerschap, ontwikkeld door cluster Eduniek van de CED-Groep. De Vreedzame School wil kinderen opvoeden tot verantwoordelijke en actieve leden van de gemeenschap, met de klas en de school als oefenplaats. Kinderen leren dat zij deel uitmaken van de gemeenschap en dat zij daar een bijdrage aan kunnen leveren. Ze leren oog en oor te hebben voor anderen, zich verantwoordelijk te voelen voor het algemeen belang – initiatiefrijk, zorgzaam en betrokken. In De Vreedzame School krijgen leerlingen een stem, mogen ze meedenken over allerlei zaken en krijgen ze verantwoordelijkheden. Bovendien leren ze op een positieve en zorgzame manier met elkaar om te gaan en bedenken ze hoe je conflicten constructief kunt oplossen.
30
www.cedgroep.nl
2012-2013
Overbruggen van verschillen
leeftijd werken. Door aan te sluiten bij de werk-
De kern van een democratie is het erkennen en
wijze van de scholen – het gebruik van dezelfde
het proberen te overbruggen van verschillen.
begrippen, inspelen op geleerde vaardigheden,
We leggen anderen onze mening niet op, maar
zelfde pedagogische aanpak, zelfde wijze van
staan open voor de mening van de ander. In deze
omgaan met conflicten, zichtbaarheid van
visie is het van belang om kinderen al op jonge
De Vreedzame School-principes – ’knopen’ we
leeftijd te leren hoe je om kunt gaan met
de pedagogische milieus gezin, school en straat
verschillen. Hoe overbruggen we menings-
aan elkaar. Kinderen krijgen duidelijkheid
verschillen? Hoe lossen we de belangentegen-
omdat er overal dezelfde verwachtingen, regels
stellingen in een conflict zó op dat beide partijen
en afspraken gelden.
tevreden zijn? Staan we open voor mensen die ’anders’ zijn dan wij? De CED-Groep leidt leerlingmediatoren op die helpen bij het oplossen van conflicten.
De Vreedzame Wijk Veel basisscholen in het land werken met De Vreedzame School. De positieve effecten van het programma wekken in veel gevallen de belangstelling van de omgeving van de school. Het succes van De Vreedzame School is nu doorgetrokken naar de wijk: De Vreedzame Wijk. Met deze verbreding voeren we een eenduidige pedagogische aanpak in voor alle organisaties die in de wijk met kinderen in de basisschool-
Meer weten? Nicolette Ree 06 12434347 n.ree@cedgroep.nl www.devreedzameschool.nl
www.cedgroep.nl
31
Actueel maatwerk voor professionals in onderwijs
Traditioneel vernieuwingsonderwijs
Vrijheid in gebondenheid
• Ontwikkeling jonge kind
Montessorionderwijs, Jenaplan, Dalton en Vrije
• Klassenmanagement
School zijn vormen van vernieuwingsonderwijs.
• Beginnende gecijferdheid en geletterdheid
Zelfstandigheid, vrijheid in gebondenheid en
• Taal/lezen/spelling
samenwerken staan hoog in het vaandel. Het
• Rekenen
creëren van zo'n ideale school kost schoolteams
• Coöperatief werken
veel inzet.
• Zelfstandig werken
Wij adviseren en ondersteunen conceptscholen
• Kindvolgsystemen
op bestuurs- en schoolniveau. Een team van
• Kosmisch onderwijs en opvoeding
jenaplan-, montessori-, dalton- en vrijeschool-
• Antroposofie en onderwijs
specialisten trekt dagelijks het land in. Onze
• Werken met Novoskript
montessoribegeleiders vindt u ook op de site
• Netwerkbijeenkomsten
van de Nederlandse Montessori Vereniging (montessori.nl). Voor Jenaplan zijn we gecertificeerd en voor Dalton verzorgen we certificeringstrajecten voor scholen.
Mogelijke begeleidingsonderwerpen: • Visieontwikkeling • Coaching schoolleiding of leerkrachten op competenties
32
www.cedgroep.nl
Meer weten? Hanke Geurts 06 10037453 h.geurts@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/ vernieuwingsonderwijs
De CED-Groep traint professionals en adviseert beslissers in onderwijs en kinderopvang. En ontwikkelt innovatieve educatieve producten. Dat is wat we doen. Maar niet wat we zijn. Bij de CED-Groep zijn we van alle onderwijsmarkten thuis. We zijn innovatief en hebben een grote passie voor kansen voor kinderen. Maar voor alles zijn we trots op resultaat. Als het een professional lukt om kinderen het beste uit zichzelf te laten halen, hebben wij echt iets bereikt.
CED-Groep bereikt
colofon tekst Lot Hannik redactie Communicatie CED-Groep, Willem Bijl vormgeving Ton Kuijpers
CED-Groep bereikt
Meer informatie •
Wilt u ons relatiemagazine KlasseApart ontvangen? Mail uw adresgegevens naar klasseapart@cedgroep.nl.
•
Via www.cedgroep.nl kunt u zich inschrijven voor onze digitale nieuwsbrieven.
•
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor cursussen, trainingen en workshops en de gratis cursusbrochure.
•
Onze webwinkel heeft effectief, leuk en leerzaam lesmateriaal. Surf naar www.cedgroep.nl/webwinkel.
•
Volg CED-Groep op Twitter: @cedgroep
Uitgave CED-Groep Postbus 8639 3009 AP Rotterdam Bezoekadres: Dwerggras 30, Rotterdam T: + 31 10 4071 599 E: info@cedgroep.nl
www.cedgroep.nl April 2012