Informatieblad relaties CED-Groep februari 2018 nummer 1 jaargang 16
Leraar vh Jaar so: ‘Aan goede gymles kan iedereen meedoen’ IKC: samen één lijn trekken Nieuwe bestuurders zien ‘prachtige opdracht’ Basiscursus Bouwcoördinator Stappenplan helpt bij contextrekenen
Newswise nu ook voor bovenbouw basisschool
Inhoud
4
Newswise nu ook voor bovenbouw basisscholen
Newswise, het Engelstalige zusje van Nieuwsbegrip, is nu ook beschikbaar voor de bovenbouw van het basisonderwijs. Leerlingen breiden hun woordenschat uit en hun leesbegrip verbetert.
6 IKC Antares: verschillende teams, één aanpak
Kinderen zijn doorlopend in ontwikkeling. De partners binnen IKC Antares proberen om samen één vloeiende leerlijn aan te bieden.
Leren van elkaar
voor kinderen in de klas, die met een opmerking of onalledaagse aanpak van een opdracht klasgenoten aan het denken kunnen zetten. Maar dat geldt zeker ook voor Neem de cursus Bouwcoördinator die wij bezochten voor dit nummer van Klasse-
Leraar vh Jaar so: ‘Aan goede gymles kan iedereen meedoen’
Apart. De deelnemers worden geschoold in het organiseren en leiden van vergaderingen, ze leren sturing geven aan de uitvoering van schoolplannen, doen rollenspelen,
12
bekijken voorbeeldfilmpjes en lezen vakliteratuur. Allemaal heel waardevol. Maar
Christa Rietberg, bewegingsleerkracht en Leraar van het Jaar speciaal onderwijs 2017, weet bewegingsonderwijs voor alle leerlingen leuk te maken.
zowel de deelnemers als de cursusleider vertellen dat vooral ook het uitwisselen van ervaringen enorm leerzaam blijkt. Een ander mooi voorbeeld uit dit nummer is het IKC Antares, waar de verschillende partners ondanks eigen werkgevers, een eigen werkcultuur, eigen opvattingen, cao’s en werktijden tóch naar elkaar toe wisten te groeien. Hoe? ‘Wees open en zorg voor een sfeer waarin iedereen zich uit durft te spreken over ambities en twijfels’, zegt de directeur van een van deelnemende scholen. Onze nieuwe bestuurder Jos van Kessel verwoordt het zo in zijn column: ‘De samenwerking tussen mensen kan enorm opknappen van een beetje vertraging: momen-
14 Basiscursus Bouwcoördinator: Mix van theorie en praktijk
ten waarop er echt gecommuniceerd wordt, ideeën worden uitgewisseld, waarop er aandacht is voor elkaar. (…) Die momenten geven een impuls aan het werkplezier en de onderlinge samenwerking. Ze bevorderen de verbondenheid en geven energie. En ze kunnen bijdragen aan een zinvolle invulling van het onderwijs.’ In dit nummer maakt u nader kennis met onze bestuurders, Margéke Hoogenkamp en
16
Jos van Kessel. Veel leesplezier!
CED-Groep bereikt De CED-Groep traint professionals en adviseert beslissers in onderwijs en kinderopvang. En ontwikkelt innovatieve educatieve producten. Dat is wat we doen. Maar niet wat we zijn. Bij de CED-Groep zijn we van alle onderwijsmarkten thuis. We zijn innovatief en hebben een grote passie voor kansen voor kinderen.
Rotterdam Bezoekadres: Dwerggras 30 3068 PC Rotterdam
Volg ons
Postadres CED-Groep Postbus 8639 3009 AP Rotterdam
www.cedgroep.nl info@cedgroep.nl
Maar voor alles zijn we trots op resultaat. Als het een professional lukt om kinderen het beste uit zichzelf te laten halen, hebben wij echt iets bereikt.
KlasseApart is een drie keer per jaar verschijnend informatieblad van de CED-Groep over (nieuwe) diensten, producten en aspecten van educatieve dienstverlening in de praktijk; bestemd voor scholen, onderwijsinstellingen en overige relaties. ISSN 1571-660, jaargang 16, nummer 1, januari 2018 redactie: Lot Hannik, Jeroen Meijboom, Marijke Nijboer (eindredacteur), Carolien Rebel, Elly van der Zel redactie-adres: CED-Groep, Postbus 8639, 3009 AP Rotterdam, klasseapart@cedgroep.nl website: www.cedgroep.nl fotografie: Jan van der Meijde vormgeving: Pressure Line druk: MediaCenter Rotterdam oplage: 14.000 KlasseApart gratis ontvangen? Mail uw adresgegevens naar: klasseapart@cedgroep.nl 2
KlasseApart februari 2018 nummer 1
Nieuwe bestuurders zien ‘prachtige opdracht’
De eisen aan het onderwijs veranderen met de maatschappij mee. Organisaties in de kinderopvang en scholen daarbij zo goed mogelijk ondersteunen: dat zien Margéke Hoogenkamp en Jos van Kessel, de nieuwe bestuurders van de CED-Groep, als opdracht.
Het is mooi om te zien hoe mensen elkaar inspireren en van elkaar leren. Dat geldt
onderwijsgevenden.
8
Wat zijn de taken en verantwoordelijkheden van een bouwcoördinator? Hoe geef je collega’s feedback, ga je om met weerstand, voer je een moeilijk gesprek? Al die vaardigheden komen aan bod bij de Basiscursus Bouwcoördinator.
Rekenen: van grabbelen uit een toverdoos naar een doeltreffend stappenplan
Leerlingen die moeite hebben met contextrekenen, begrijpen vaak de context en de onderliggende rekenvraag niet. Een vast stappenplan helpt hen om tot de juiste oplossing te komen.
10 Nieuws, De Stelling 18 Column, Uit de Wetenschap, @cedgroep 19 Cursussen, agenda
KlasseApart februari 2018 nummer 1
3
Leerlingen zijn enthousiast Marlon, Renate, Stephanie en Taco (groep 8) over Newswise: ‘Wij gebruiken op school ook Nieuwsbegrip. Ik vind het leuk dat de meeste onderwerpen bij Newswise wat internationaler en minder serieus zijn. De teksten zijn soms best moeilijk en vaak ken je nog niet alle woorden. Gelukkig mogen we de opdrachten in duo’s maken, dan is er altijd wel iemand die een woord wél kent.’ ‘Elke les leer je nieuwe woorden en je wordt ook steeds handiger met de leesstrategieën. Laatst hadden we bijvoorbeeld een tekst over Halloween, waarbij we moesten samenvatten. Ik merk dat ik een tekst beter begrijp als ik een samenvatting maak. En ik onthoud dan ook beter wat ik gelezen heb.’
Newswise nu ook voor bovenbouw basisschool
Voordelen Newswise • elke twee weken een nieuwe les • uitbreiden woordenschat • gericht oefenen met vijf leesstrategieën • kant-en-klaar materiaal: teksten en oefeningen op drie niveaus (A1, A2 en B1) • vergroten van kennis van de wereld • handige digibord-tool • voorlees-tool • links naar korte en begrijpelijke filmpjes • minimale voorbereidingstijd • zorgt voor doorgaande leerlijn po-vo.
Leerlingen vinden het leuk om in kleine groepjes aan opdrachten te werken. Tekst Karin van Breugel
onderbouw Engels aan. In de bovenbouw heb
der. Per niveau is er een tekst met bijbeho-
dat zó leuk!’
dat scheelt veel voorbereidingstijd. Tijdens de
Goed nieuws! Newswise, dat populair is in het voortgezet onderwijs, is nu
je dan echt extra materiaal nodig, bijvoor-
rende oefeningen. De meeste basisscholen
Aansluitend gaan de leerlingen in tweetal-
Newswiselessen gebruik ik altijd de speciale
ook beschikbaar voor de bovenbouw van het basisonderwijs. Newswise, het
beeld voor de uitbreiding van de woorden-
gebruiken niveau A1. Bij Kathleen is dat iets
len aan de slag met de oefeningen op hun
digibordtool. Hiermee kan ik bepaalde tekst
schat. De reguliere methodes Engels gaan
anders, omdat zij op een VVTO-school (vroeg
eigen niveau. De leerlingen die op A2-niveau
elementen, zoals titel, inleiding of tussenkop-
vaak over je familie, de wereld om je heen
vreemdetalenonderwijs) werkt. Zij ziet grote
werken, krijgen nog een extra tekst die langer
jes, helder maken. De rest blijft dan letterlijk
en dat soort zaken. Newswise levert elke
niveauverschillen tussen haar leerlingen.
en moeilijker is. Bij de oefeningen staat elke
een beetje vaag. Dat helpt om de aandacht
twee weken een les over een wat breder
‘In groep 7 werkt iedereen op niveau A1, in
les één leesstrategie centraal. ‘De leerlin-
goed vast te houden.’
georiënteerd, actueel onderwerp. Meestal
groep 8 kunnen sommige leerlingen niveau
gen krijgen de verschillende leesstrategieën
Een ander digitaal handigheidje is de voor-
vrij internationaal en een beetje luchtig, zoals
A2 aan. In de praktijk werkt dat prima. We
steeds beter in de vingers en gaan ze ook toe-
leestool, voor dyslectische leerlingen. Trou-
Engelstalige zusje van Nieuwsbegrip, is een leuke en leerzame aanvulling op de reguliere methode Engels. ‘Leerlingen breiden hun woordenschat uit en hun leesbegrip verbetert. Alles is kant-en-klaar, dus ik hoef een stuk minder voor te bereiden’, zegt vakleerkracht Kathleen Moore.
Thanksgiving of fifty years Big Mac. Soms zijn
starten altijd eerst gezamenlijk met de tekst
passen bij andere vakken en andere teksten.
wens ook handig voor leerkrachten die zich
Kinderen komen steeds jonger en vaker in
verschillende niveaus van leerlingen, ook
de onderwerpen een stuk serieuzer. Vorig jaar
op A1-niveau. We lezen samen hardop en
Die transfer is heel waardevol’, aldus Mignon.
niet zeker voelen over hun eigen uitspraak.
aanraking met Engels. Bijvoorbeeld omdat ze
wanneer zij doorstromen naar het vo’, vertelt
was er bijvoorbeeld een les over ocean plastic
praten over de tekst in het Engels. De kinde-
gamen, filmpjes kijken op YouTube of Engels-
Mignon van Hasselt van de CED-Groep.
shoes, die veel losmaakte bij de leerlingen.’
ren mogen bijvoorbeeld voorspellen waar de
Aan alles is gedacht
tekst over gaat en vertellen wat ze al over het
Newswise zit volgens Kathleen goed in elkaar
talige liedjes luisteren. Basisscholen merken
4
dat de reguliere methodes Engels eigenlijk
Aansprekende onderwerpen
Differentiëren is makkelijk
onderwerp weten. Alle themawoorden stip
en is makkelijk in gebruik. ‘De teksten en
niet zo goed passen bij het niveau van deze
Voor Kathleen Moore, vakleerkracht Engels
Alle lessen van Newswise zijn op drie niveaus
ik aan via het digibord. Na die klassikale be-
de oefeningen zijn kant-en-klaar, ik hoef ze
leerlingen; het is allemaal wat te simpel voor
bij de Enschedese Schoolvereniging, is dit
beschikbaar: A1, A2 en B1. De niveaus cor-
spreking laat ik meestal nog even het filmpje
alleen maar te printen. In de korte docenten-
ze. ‘Newswise komt juist tegemoet aan de
zeer herkenbaar. ‘Onze school biedt al in de
responderen met het Europees Referentieka-
zien dat bij de les hoort. De kinderen vinden
handleiding staat precies wat ik moet doen,
KlasseApart februari 2018 nummer 1
Meer weten? Mignon van Hasselt m.vanhasselt@cedgroep.nl www.newswise.nl @newswise_nl /newswise.eu
KlasseApart februari 2018 nummer 1
5
IKC Antares in Leusden: open sfeer brengt partijen op één lijn
Verschillende teams, één aanpak
Tekst Erik Ouwerkerk
Kinderen zijn doorlopend in ontwikkeling. Hun opvang en onderwijs verlopen echter lang niet altijd even vloeiend. Schoolklassen krijgen te maken met wisselende leerkrachten. En de pedagogisch medewerker van de buitenschoolse opvang weet niet altijd wat kinderen overdag in hun groep hebben gedaan. Dat kan beter, vonden de partners die samen het IKC Antares vormen.
Zeven jaar geleden gingen de basisscholen ’t
Samenhang
binnen het IKC elke dag een eigen kleur. Met
Palet en de Loysder Hoek, kinderopvang Hu-
De partners binnen het nieuwe IKC wilden
behulp van de dagkleuren leren kinderen
manitas en peuterspeelzaal Ska samenwonen
graag dat ook de ouders de doorlopende leer-
stapsgewijs plannen. ‘De peuters werkten
onder één dak, met daarbij nog een restau-
lijn zouden zien. Jasper: ‘Dat betekent niet
met andere kleuren dan wij. Nu gebruiken we
rant en een gymzaal. ‘Je zag dat iedereen zich
dat iedereen overal hetzelfde doet. Dat kan
allemaal dezelfde kleuren.’
in eerste instantie om zijn eigen toko bekom-
niet en dat willen we ook niet. We werken wel
Jeanet: ‘Op gezamenlijke voorleesmomen-
merde’, vertelt Jasper van Zandwijk, directeur
met thema’s. Nu is het thema bijvoorbeeld
ten kunnen de peuters tegenwoordig alvast
van ‘t Palet. ‘Twee jaar geleden kwamen we
‘‘eten en drinken’’. In de bovenbouw verbin-
wennen aan de kleuterleraren. Het personeel
ertoe om over onze grenzen heen te stappen
den we dat aan kunst en cultuur. De kleinsten
deelt zo ook gemakkelijk informatie en ken-
en een integraal kindcentrum (IKC) te vor-
werken daaraan op hun eigen manier en bij
nis. De contacten op de werkvloer worden
men. We wilden zoveel mogelijk samenhang
de kinderopvang kunnen ze echt gaan koken.’
zo veel persoonlijker en de overgang van de
creëren in het educatieve en pedagogische
In Leusden sluit ook het naschoolse aanbod
kinderen van de ene naar de andere klas
aanbod voor kinderen van nul tot dertien jaar.
aan op de reguliere onderwijsuren. Maar het
verloopt soepeler.’
Ester van den Boog en Simon van der Meer
is niet zo dat de kinderen de hele dag aan een
van de CED-Groep waren daarbij onze stok
bepaalde leerlijn zitten vastgeklonken, zegt
Enthousiaste voorhoede
achter de deur en hielpen ons door richting te
Karin Jongejan van kinderopvang Humanitas.
Alle organisaties binnen het IKC hebben eigen
geven aan dat proces.’
‘Spelen is leren, al gaat dat op een andere
werkgevers en teams, een eigen werkcultuur,
manier dan op school. Er is geen dwingende
opvattingen, cao’s en werktijden. Hoe krijg je
Meebewegen
leerlijn, maar wel samenhang voor de kinde-
dan toch iedereen op één lijn? Jasper: ‘Wees
De organisaties vormden samen werkgroepen
ren. Wij voelen die verbinding met onze col-
open en zorg voor een sfeer waarin iedereen
die zich onder andere gingen richten op de in-
lega’s en dát merken de ouders ook op. Dat
zich uit durft te spreken over ambities en
houdelijke vormgeving en personeel en orga-
geeft een warm gemeenschapsgevoel.’
twijfels. En leg niemand een werkgroep op.
nisatie. Gert Broekhuizen is clusterdirecteur
6
KlasseApart februari 2018 nummer 1
We werken met een enthousiaste voorhoede
van Stichting Voila, het bestuur van de beide
Afstemming
basisscholen. Hij vertelt: ‘De CED-Groep
Een rondgang door het gebouw maakt de
hielp ons vervolgens met een nulmeting en
verbinding en afstemming zichtbaar. Het is
vandaar uit werkten we in korte stappen naar
begin december. Op de gang tegenover de le-
behapbare doelen toe. Zo kun je altijd heel
rarenkamer komt het thema ‘eten en drinken’
flexibel weer bijsturen als dat nodig is.’ De
terug in de gedekte pietentafel. Op verschil-
werkgroep ‘Ouders’ werd bijvoorbeeld opge-
lende plekken in het gebouw, bij de basis-
heven. ‘Ouders brengen nog steeds ideeën en
scholen en de buitenschoolse opvang, hangen
voorstellen in, maar doen dat nu weer op de
bijvoorbeeld de regels van de Kanjertraining.
manier die ze gewend waren: informeel.’
Op de binnenplaats rennen vijfentwintig kleu-
Jasper: ‘Het is fijn dat wíj bepaalden waar
ters over heuveltjes en spelen in de zandbak.
we naartoe wilden: er werd geen blauwdruk
Juf Jeanet houdt ze allemaal in de gaten en
opgelegd door Ester en Simon. Zij bewogen
vertelt over de samenwerking in het gebouw.
met ons mee.’
Die zie je ook terug in kleine details. Zo heeft
die durft en zíj trekken de collega’s mee.’
Meer weten? Ester van den Boog e.vandenboog@cedgroep.nl Simon van der Meer s.vandermeer@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/ikc
KlasseApart februari 2018 nummer 1
7
‘Blijven doorontwikkelen, zodat we scholen goed kunnen ondersteunen’
Nieuwe bestuurders zien ‘prachtige opdracht’
Tekst Marijke Nijboer
Gepersonaliseerd leren, het zelf ontwerpen van curriculum, werken aan eigenaarschap van het onderwijs door leerling en leraar: het onderwijsvak is enorm aan het veranderen. De maatschappij vraagt om zelfstandig denkende, kritische mensen. De CED-Groep ondersteunt organisaties in de kinderopvang, scholen en leerkrachten om daar zo goed mogelijk op in te spelen. Een prachtige opdracht, vinden Jos van Kessel en Margéke Hoogenkamp, die samen het nieuwe bestuur vormen.
gaf veel weerstand. Ons instrument OGW4D maakt het praktisch toepasbaar. Nu zie je scholen waar leerkrachten ogw echt in de vingers hebben.’ De producten worden ook nog steeds doorontwikkeld. Met Learn Like a Champion werken we nu aan een brede aanpak voor alle professionals die hun leer-
Naast Margéke, die binnen de CED-Groep
dagelijks in contact met honderden scholen.
lingen een kansrijke toekomst willen bieden.’
allerlei functies heeft vervuld en sinds tien
En zelf hebben wij een groot netwerk waar-
Een nieuw onderdeel is Bliksemstart, dat
jaar deel uitmaakt van het management,
binnen wij ook signalen opvangen.’ Margéke:
beoogt om van startende leraren, met behulp
zocht de organisatie een bestuurder met een
‘We volgen ook de ontwikkelingen in het
van onder andere een werkboek, incompany
financiëleachtergrond. Die heeft Jos als voor-
buitenland. We halen programma’s zoals
training, een zomerschool en coaching op de
malig zelfstandig ondernemer. Daarnaast was
Teach en Lead Like a Champion uit de VS en
werkvloer, in honderd dagen topleraren te
hij bedrijfsjurist, bestuurder bij Schouten &
vertalen deze samen met scholen naar de
maken.
Nelissen en is hij nog steeds toezichthouder
Nederlandse situatie.’
bij een mbo-instelling. ‘Vanuit die rol had ik
Na een opdracht van het ministerie van OCW
Actueel
de behoefte om wat dichter tegen onderwijs
ontwikkelde de CED-Groep een instrument
Jos: ‘Nieuw is ook dat we scholen helpen
aan te gaan zitten’, vertelt hij. Hij heeft bij de
om de leerwinst van een school te bepalen.
om zich voor te bereiden op de Algemene
CED-Groep marketing en communicatie, fi-
Margéke: ‘Hiermee kunnen besturen en
Verordening Gegevensbescherming, die vanaf
nanciën, ICT en bedrijfsvoering in portefeuille.
scholen aan de hand van gegevens uit hun
1 mei 2018 wordt gehandhaafd. Door middel
Margéke is verantwoordelijk voor onderzoek
leerlingvolgsysteem bepalen in welke domei-
van workshops, e-learning en begeleiding
en advies, innovatie en personeelsbeleid.
nen leerlingen zijn gegroeid en dus leerwinst
leren onderwijsprofessionals om goed om te
Wil je scholen ondersteunen bij hun vernieu-
boeken.’ Dat levert soms verrassingen op:
gaan met bijvoorbeeld beeldmateriaal en ge-
wingen, dan moet je zelf ook innovatief zijn.
‘Er zijn scholen waar veel kinderen op een
gevens van leerlingen. Besturen kunnen hun
De bestuurders zijn trots op het feit dat de ei-
goed niveau binnenkomen en die het volgens
eigen gegevensfunctionaris op cursus sturen,
gen mensen blijven professionaliseren en het
de inspectienormen prima doen, maar die
of bij ons zo’n functionaris inhuren.’
eigen aanbod regelmatig wordt vernieuwd.
weinig leerwinst blijken te boeken. Bij andere
ICT wordt volop ingezet. Zo ontwikkelt de
Nieuw is bijvoorbeeld het product Under-
scholen komen kinderen op een laag niveau
CED-Groep momenteel samen met drie
standing by Design uit de Verenigde Staten.
binnen, maar boeken zij juist grote leerwinst.
scholen een robotdidactiek voor kleuters. Het
‘Daarmee helpen we leraren op weg bij het
Zij scoren misschien niet geweldig op de Cito
robotje Nao Nao kan straks het onderwijs
ontwerpen van hun eigen curriculum’, vertelt
Eindtoets, maar hebben wel een enorme
verder verrijken. Steeds meer CED-cursussen
Margéke. ‘Wij kunnen ook helpen om het ont-
groei doorgemaakt. Dit instrument kan
worden ‘blended’, met een mengvorm van
worpen lesmateriaal overdraagbaar te maken
zulke scholen een welverdiende goede score
fysieke bijeenkomsten en leren via internet.
en te borgen, zodat de school er langere tijd
opleveren.’
Zo kunnen cursisten leren in hun eigen tempo en op hun eigen manier; met gemeenschap-
plezier van heeft.’
8
KlasseApart februari 2018 nummer 1
Doelen haalbaar maken
pelijke ruimte voor reflectie, verdieping en
Goede koers
Scholen vragen om steeds meer complexe
interactie.
Jos: ‘Er is steeds meer vraag naar innovatieve
dienstverlening. De adviseurs van de CED-
Jos: ‘De mate waarin wij innoveren en on-
producten zoals Nieuwsbegrip, Vreedzaam
Groep werken met hen toe naar ambitieuze
derzoek doen, maakt onze organisatie uniek.
en Skillis. Daaraan zie je dat we op een goede
doelen. Neem opbrengstgericht werken
Wij willen financieel gezond blijven, zodat we
koers zitten. Als je weet waar de markt be-
(ogw). De impuls om het onderwijs sterker
kunnen blijven professionaliseren, dooront-
hoefte aan heeft, kun je passende producten
op opbrengsten te richten, kwam van de
wikkelen en inspelen op de behoeften van
ontwikkelen. Onze 200 medewerkers staan
overheid. Margéke: ‘Ogw leek ingewikkeld en
onze klanten.’
KlasseApart februari 2018 nummer 1
9
Nieuws
Nieuws
Binnenkort in de webwinkel
Actiepakket NT2 De komst van nieuwkomers naar uw groep kan leiden tot allerlei praktische vragen. Hoe helpt u deze leerlingen bijvoorbeeld om hun Nederlandse woordenschat uit te breiden? En welke methodiek is het meest geschikt? Het Actiepakket NT2 helpt u met deze en andere
start, word een topleraar in 100 dagen’ uit. Het boek is gebaseerd op de bestseller ‘Get Better Faster’ van de Amerikaan Paul Bam- CED brick-Santoyo. Het gedachtengoed is afkomstig uit de AmerikaanseT.a.v. Marije Berding Dwerggras 30 ‘Uncommon schools’. Deze scholen werken volgens de principes van Postbus 8639 Teach en Lead Like a Champion. Met de uitgave ‘Bliksemstart’ zet de 3009 AP Rotterdam CED-Groep onder de noemer Learn Like a Champion een doorgaanZo Reken Ik is een observatielijst die de rekenont-
‘Zo reken ik’
Logo NieuwsRekenen dezelfde manier opgezet als de Zo Doe Ik observatie-
de lijn neer van praktische producten, voor startende leerkrachten tot en met succesvolle schoolleiders. www.cedgroep.nl/bliksemstart
Variaties
wikkeling bij peuters in kaart te brengt. De lijst is op
lijst voor sociale competentie, de Zo Praat Ik observatielijst voor spraaktaalontwikkeling, en de Zo Beweeg
ontwerp, creatie en drukwerkvoorbereiding
De CED-Groep brengt in het voorjaar van 2018 het boek 'Bliksem-
Week van de Lentekriebels
nieuwkomer in de groep’, dat is geschreven voor
pixel:ID
Nieuw in de webwinkel
Bliksemstart: word een topleraar in 100 dagen!
vragen. U krijgt het informatieve boekje ‘Een leerkrachten uit het regulier- en speciaal basis-
De Week van de Lentekriebels is een nationale project-
onderwijs. Ook bevat het pakket een set lessen
week voor het speciaal- en basisonderwijs en vindt plaats
begrijpend lezen over terugkerende actualiteiten
van 19 t/m 23 maart 2018. Deelnemende scholen geven
zoals Koningsdag, Pasen, zomer- en wintertijd.
een week lang les over weerbaarheid, relaties en sek-
Leerlingen werken zo aan hun Nederlandse taal
sualiteit. De nieuwe lesmethode Kriebels in je Buik so
én leren over de Nederlandse cultuur.
sluit aan bij de leerlijn Seksuele vorming voor het so zml,
Robots in de klas
Ik observatielijst voor motoriek. Wanneer u de vier lijsten gebruikt, krijgt u een compleet beeld van de ontwikkeling van baby en peuter. De observatielijsten
ontwikkeld door CED-Groep en Rutgers. De doelen uit de leerlijn zijn vertaald naar specifieke werkvormen, geschikt voor deze leerlingen. www.cedgroep.nl/lentekriebels
De stelling
Het onderwijs is continu is beweging. Een belangrijke maatschappelijke
zijn zowel los van elkaar als gezamenlijk te gebruiken.
ontwikkeling of veranderend inzicht heeft, vroeger of later, geheid conse-
www.cedgroep.nl/webwinkel Suus
quenties voor het onderwijs. Hoe denkt u over bepaalde trends in het onderwijs? Op www.cedgroep.nl/onderwijsforum kunt u zich aanmelden voor het Onderwijsforum. Zo krijgt u een aantal keren per jaar de gelegenheid om te reageren op een stelling. In november en december 2017 luidde deze: Binnen nu en vijf jaar is het heel normaal om van robots gebruik te maken in het onderwijs.
Voorkom zomerdip met Groeten uit… Elk jaar doen veel leerlingen tijdens de zomervakantie een stap terug in hun taal- en leesontwikkeling. Herkenbaar? Voorkom de bekende ‘zomerdip’ met het magazine Groeten uit… In dit magazine vinden ouders en kinderen (3 t/m 8 jaar) laagdrempelige ideeën om thuis spelenderwijs de taalontwikkeling te stimuleren in de zomervakantie. Het magazine bevat bijvoorbeeld ideeën voor
Suus
Ruim de helft van de respondenten (56%) onderschrijft de stelling. 44% ziet de entree van robots in het onderwijs niet gebeuren.
Toetsen bij Nieuwsrekenen
De eerste groep benadrukt dat de robot de leraar zeker niet mag vervangen. ‘Als hulpmiddel, absoluut niet ter vervanging van de mens als leerKRACHT!’, schrijft iemand. Een ander: ‘Programmeren is bij alle niveaus al een onderdeel van het onderwijs. Dat zal alleen maar meer worden. Het gaat om auto-
Sinds dit schooljaar zijn er toetsen
matisering die jou ondersteunt.’ Een ander: ‘Leren programmeren = logisch
bij Nieuwsrekenen beschikbaar.
leren denken. Voor tafels oefenen, woorden flitsen en woorden spellen is een
Deze lopen synchroon met wat er bij
robot handig, maar daarvoor kan je ook een computer gebruiken.’
Nieuwsrekenen geoefend wordt.
Op technisch gebied, schrijft iemand, zijn robots een leuke aanvulling om
www.nieuwsbegrip.nl/nieuwsrekenen
leerlingen te motiveren. ‘En zeker niet alleen de plus leerlingen! Ook is het
leerzame spelletjes, educatieve uitjes in de stad, boekentips en
een handig hulpmiddel voor leerlingen die moeite hebben met analytisch
interviews met andere ouders. Iedere gemeente kan een eigen
denken. Maar de verhouding tussen kosten en opbrengsten is voor robots zo
magazine op maat laten maken.
slecht dat dit geen grote toegevoegde waarde geeft.’
www.cedgroep.nl/groetenuit
Tenslotte betwijfelt iemand of het onderwijs wel klaar is voor deze innovatie:
Bent u klaar voor de AVG? Met de komst van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) per 25 mei 2018 krijgt u als school meer verantwoordelijkheid om de persoonsgegevens van uw leerlingen goed te beschermen. Het is belangrijk om u tijdig op de hoogte te stellen van deze nieuwe privacyregels, zodat u straks kunt voldoen aan de nieuwe Europese wetgeving. Er zijn ook zaken die u nu al kunt ondernemen waardoor u later tijd bespaart. Volg bijvoorbeeld bij de CED-Groep de workshop Identiteitsfraude, het e-learning traject over bewustwording, huur een functionaris Gegevensbescherming in, laat een controlescan doen of maak gebruik van onze expertise bij het invoeren van het tienstappenplan van de AVG. www.cedgroep.nl/privacy
‘Binnen nu en vijf jaar moet er een boel veranderen in de mindset van het onderwijzend personeel, wil het gebruik van robots normaal worden.’
10 KlasseApart februari 2018 nummer 1
Tattistraat 32 | 3066 CG Rotterdam T: 010 - 818 3 818 | E: info@pixelid.nl | W: www.pixelid.nl kvk.: 24466343 | BTW: NL 135956213B01 | INGbank: 5274090
pixel:ID
KlasseApart februari 2018 nummer 1 11
Leraar van het jaar
‘Een goede gymles is als elke leerling kan deelnemen’ Tekst Renate Mamber
Christa Rietberg,
‘Als iedereen kan mee doen, ervaart ook iedereen plezier’
bewegingsleerkracht bij Almere speciaal, is Leraar van het jaar speciaal onderwijs 2017. Volgens de jury onderscheidt ze zich onder andere door haar vermogen bewegingsonderwijs voor alle leerlingen leuk te maken.
tioneel terrein bezig. Denk bijvoorbeeld aan op je
school. We zijn nog maar net met Vreedzaam
van vakleerkrachten. ‘Je kunt van groepsleer-
beurt wachten en samenwerken. Ook op gedrag
begonnen, maar het slaat goed aan bij leerlin-
krachten niet verwachten dat ze een gymles zo
kun je een les differentiëren’, zegt ze. ‘Mijn be-
gen en leerkrachten. We zijn bij het eerste blok
goed kunnen differentiëren dat iedereen kan
trokkenheid bij leerlingen houdt bovendien niet
‘Je doet iets voor een ander’. We merken dat de
mee doen. Wij kunnen dat wel; wij hebben daar-
op na de gymles. Als leerlingen het bijvoorbeeld
leerlingen elkaar daardoor beter leren kennen
voor een vierjarige opleiding gevolgd.’
even niet redden in de klas, dan vang ik ze op.’
en dat ze het leuk vinden.’
Ze benadrukt dat ze alleen Leraar van het Jaar
Sinds haar benoeming tot Leraar van het jaar
Gevarieerd aanbod
op een wipwap rijden en zo balans ervaren.’
Christa zet zich binnen de school breed in. Ze is
krijgt Christa veel aandacht van de lokale en
In haar lessen differentieert Christa veel.
Soms is een passende les maken een behoor-
naast een enthousiast bewegingsleerkracht, ook
Missie
staan allemaal op dezelfde manier in het vak
landelijke pers. Volgens de jury heeft ze deze
Volgens haar is een gevarieerd lesaanbod in
lijke uitdaging. ‘Je moet echt nadenken hoe je
tijdelijk teamleider, orthopedagoog en zorg-on-
De bewegingsleerkracht is van plan het podium
en hebben dezelfde aanpak. Deze titel is voor
aandacht ten volle verdiend. De jury prijst
elk type onderwijs noodzakelijk, maar zeker in
een les zo kunt maken dat deze voor elk kind
derwijscoördinator. Verder zit ze in de stuur-
dat ze als leraar van het jaar krijgt, ten volle te
mij vooral belangrijk omdat ik nu een jaar lang
Christa om de manier waarop ze alle leerlingen
het speciaal onderwijs. ‘De verschillen tus-
passend en leuk is. Ik geniet ervan als ik zie dat
groep die De Vreedzame School implementeert,
gebruiken. ‘Mijn missie is om meer aandacht te
ambassadeur kan zijn voor het vak.’
op hun eigen niveau en wijze laat meedraaien in
sen leerlingen zijn daar immers groter dan in
dat effect heeft; als leerlingen zelf ervaren dat
een programma van de CED-Groep dat zich richt
krijgen voor bewegingsonderwijs. Als je aan de
Christa: ‘Het is mooi te zien hoe leerlingen in
het lesaanbod.
het reguliere onderwijs’, zegt ze. ‘Ik bied altijd
ze vooruitgaan.’
op sociale competentie en democratisch burger-
kerndoelen van bewegingsonderwijs wil voldoen,
het onderwijs kunnen opbloeien en zich verder
‘Een goede gymles is als elke leerling kan
drie of vier verschillende onderdelen in een les
schap. ‘We hebben de laatste tijd veel instroom
is een uur gymles per week niet voldoende. Voor
ontwikkelen. Dat zie ik ook zeker in het speciaal
deelnemen’, zegt Christa. ‘Zowel leerlingen die
aan, bijvoorbeeld mikken, tikken, balanceren
Bevlogenheid
van gedragsmoeilijke leerlingen op school’,
het reguliere voortgezet onderwijs is een mini-
onderwijs. De leerlingen zijn open en recht-
een fysieke beperking hebben, als leerlingen
en springen. Binnen deze activiteiten moet je
De jury roemt Christa’s bevlogenheid en de
vertelt ze. ‘Met De Vreedzame School willen we
maal aantal uren bewegingsonderwijs verplicht.
streeks, je krijgt zo veel van ze terug. Daar krijg
die door hun gedrag extra aandacht vragen. Als
verschillende mogelijkheden bieden zodat ieder-
manier waarop ze leerlingen tot optimaal leren
negatief gedrag ombuigen naar positief gedrag.
Dat zou ook moeten gelden voor het basisonder-
ik energie van.’
iedereen kan mee doen, ervaart ook iedereen
een mee kan doen. Iemand in een rolstoel kan
begeleidt, waarbij leren en gedrag hand in hand
Een programma als dit maakt duidelijk dat
wijs en het speciaal onderwijs.’
plezier.’
moeilijk balanceren, maar kan bijvoorbeeld wel
gaan. ‘In de gymles zijn we veel op sociaal-emo-
gedrag de verantwoordelijkheid is van de hele
Christa houdt een warm pleidooi voor de inzet
12 KlasseApart februari 2018 nummer 1
kon worden dankzij en met haar collega’s. ‘Zij
KlasseApart februari 2018 nummer 1 13
Communicatievaardigheden rode draad bij Basiscursus Bouwcoördinator
‘Mooie mix van theorie en praktische ervaring’
‘Feedback leren geven aan collega’s, op een manier dat je later nog wel koffie met hen kan drinken.’
Tekst Ineke Westbroek
Wat zijn de taken en verantwoordelijkheden van een bouwcoördinator? Hoe geef je collega’s feedback, ga je om met weerstand, voer je een moeilijk gesprek? Alles wat een bouwcoördinator moet kunnen, komt aan bod bij de Basiscursus Bouwcoördinator.
Robert Jacobs (foto) en Hans Piederiet verzorgen op zes plaatsen in het land cursussen voor (aanstaande) bouwcoördinatoren.
‘Soms was het lachen. Met rollenspelen moes-
Omdat communicatievaardigheden cruciaal zijn
van onder andere rollenspelen, voorbeeld-
de toekomst.’
in één map: een groepsthemaplan van zes
stuitte op verzet. Ik heb geleerd de boodschap
ten we bijvoorbeeld reageren op iemand die
voor de functie van bouwcoördinator, vormen
filmpjes en vakliteratuur. Er wordt gebruik-
Wel kan zij alvast haar verworven vaardig-
weken en een hulpplan voor verdieping en
vanuit mezelf te brengen: “Ik vind dat je het
een vergadering verstoorde.’
deze de rode draad in de cursus. Piederiet:
gemaakt van de Teamrollen van de Britse
heden inzetten als teamlid, bij de invoering
verrijking.
anders kunt aanpakken.” En daarbij collega’s
Marja van Wijngaarden (leerkracht en onder-
‘Cursisten leren coachen en feedback geven
psycholoog Belbin, gebaseerd op de voor-
van coöperatief leren op haar school: ‘Hierop
‘De leerlijnen van ParnasSys zijn hierin per
ruimte geven om te reageren.’
bouwcoördinator PCBO Ichthus Schoonhoven)
aan collega’s. Duidelijk, maar op zo'n ma-
keurrollen die mensen zichzelf toebedelen.
baseerde ik het bouwplan, dat deelnemers
periode geïntegreerd. In het volgsysteem
Ook weet Mijnders nu hoe hij weerstand kan
blikt tevreden terug op de Basiscursus Bouw-
nier dat je later nog wel koffie met hen kan
Piederiet: ‘Door die voorkeurrollen gedragen
aan het eind van de cursus moeten schrijven
kunnen ze worden afgevinkt’, beschrijft Van
doorbreken bij het invoeren van veranderin-
coördinator. ‘Ervaringen van andere cursisten
drinken.’
mensen zich voorspelbaar. De cursus leert
en presenteren.’
Wijngaarden, die in de cursus de routes leer-
gen. ‘Ik laat collega’s eerst met elkaar over-
deelnemers hoe ze die bij zichzelf en anderen
Muller heeft ook een kritiekpuntje: ‘We gin-
de om het plan te maken. Daarnaast leerde
leggen om meningen te vormen. Van daaruit
met verschillende achtergronden gaven mij eyeopeners. Ik ontdekte bijvoorbeeld dat je op
Teamrollen
kunnen herkennen en hoe ze erop kunnen
gen wat snel door de stof, omdat de cursus
zij mogelijkheden onderzoeken om vernieu-
zoeken we verder welke ideeën we gebruiken
verschillende manieren veranderingen kunt
De CED-Groep geeft de Basiscursus Bouw-
inspelen.’
zich vooral richt op leerkrachten die al bouw-
wingen werkbaar te maken in verschillende
bij de invoering van zo’n verandering. Voor-
voorstellen.’
coördinator sinds jaren aan leerkrachten die
coördinator zijn.’
groepen, en welke communicatietechnieken
heen had ieder zijn eigen eiland, nu werken
Leren van elkaars ervaringen speelt een
bouwcoördinator zijn of dit willen worden. In
Mensentypes
Marja van Wijngaarden had profijt van haar
daarbij horen. ‘Belangrijk is om gelijk het on-
we op verschillende terreinen samen.’
belangrijke rol in de cursus. ‘Cursisten horen
een zesdaagse cursus, acht uur per dag ver-
‘Nu herken ik de verschillende mensentypes
bouwplan voor de implementatie van een
derwerp te benoemen en tot de kern komen.’
graag hoe het op andere scholen loopt’, weet
deeld over zes maanden, oefenen cursisten
in ons schoolteam. Ik weet hoe ik collega’s
nieuw leerlingvolgsysteem in de kleuterbouw:
Glenn Mijnders, leerkracht en onderbouwco-
cursusleider Hans Piederiet (CED-Groep), die
de benodigde vaardigheden. Naast commu-
kan benaderen en hoe verschillend zij op ver-
‘Plannen waar we al mee bezig waren, heb ik
ördinator bij OBS Het Landje in Rotterdam,
de cursus ‘een mooie mix van theorie en prak-
nicatievaardigheden krijgen zij scholing in
anderingen reageren.’ Dit kan Tamara Muller
zo kunnen uitwerken.’ Een voorbeeld: onder-
merkt dat hij na de cursus vaardiger is ge-
tische ervaring’ noemt: ‘Via vakliteratuur en
het organiseren en leiden van vergaderingen.
(leerkracht groep 2 CBS Ichthus Zeist) goed
delen uit ParnasSys (online leerlingadminis-
worden in lastige gesprekken met collega’s:
van elkaar leren deelnemers nieuwe manieren
Verder leren zij sturing geven bij de uitvoering
gebruiken als zij ooit bouwcoördinator wordt:
tratie- en volgsysteem) zijn inmiddels in één
‘Vroeger legde ik kritiekpunten te vaak neer
om zaken aanhangig te maken.’
van schoolplannen. Dit gebeurt aan de hand
‘Nu heb ik die ambitie niet, maar ik kijk naar
overzichtelijk systeem gezet. Twee A-viertjes
bij die ander: “Jij doet het verkeerd.” Dat
14 KlasseApart februari 2018 nummer 1
Meer weten? Hans Piederiet h.piederiet@cedgroep.nl www.cedgroep.nl/bouwcopo
KlasseApart februari 2018 nummer 1 15
Rekenen:
Van grabbelen uit een toverdoos naar een doeltreffend stappenplan
zal zeggen dat ze met de trein en lopend 45
daard, heeft een verrassingselement in zich,
helpen. Nieuwsrekenen biedt iedere week
minuten onderweg zijn en met de tram 5
laat meerdere oplossingsstrategieën toe en is
voor groep 4 tot en met 8 en de onderbouw
minuten. Bij deze leerling gaat mogelijk stap
niet te gestructureerd. De meeste rekenme-
van het voortgezet onderwijs nieuwe context
1 al fout doordat hij niet goed begrijpt wat er
thodes bieden onvoldoende contextopgaven
opgaven die aansluiten bij het nieuws van de
uitgerekend moet worden.
aan om de leerlingen op weg te helpen. De
dag. Denk aan het ingaan van de wintertijd of
Een stappenplan helpt bij het goed en
leraar kan deze aanvullen met voorbeelden
Max Verstappen. Nieuwsrekenen biedt een
zelfstandig oplossen van contextopgaven.
uit reclamefolders of krantenartikelen. Ook
vierstappenplan, zoals hierboven besproken,
Door zelf hardop een rekenopgave te maken,
door leerlingen zelf ingebrachte rekenvraag-
als vaste aanpak voor contextopgaven.
te modelen, kan de leraar leerlingen leren
stukken zijn geschikt. Actuele, authentieke en
Zo werk je aan begrip van het rekenen in de
omgaan met het stappenplan. Zij horen
betekenisvolle contexten werken motiverend.
praktijk. De greep uit de toverdoos zal er dan
welke vragen de leraar zichzelf stelt en welke
een zijn van een geoefend goochelaar, die
informatie hij uit de context gebruikt. Door
Nieuwsrekenen
vragen te stellen tijdens én over het mathe-
Het zelf aansprekende opgaven maken is
matiseerproces kan de leraar de leerlingen
echter tijdrovend. Nieuwsrekenen kan hierbij
weet wat hij doet.
helpen met de aanpak van het rekenprobleem en het controleren van het antwoord. Het gaat er daarbij vooral om hoe de leerling tot het antwoord gekomen is. Leerzame opgaven Goed samengestelde rekenopgaven helpen
Tekst Ruud Janssen, Karin Snoodijk
leerlingen inzicht te krijgen in de manier van
Als leerlingen moeite hebben met contextrekenen, kan dat komen doordat
oplossen. Een geschikte opgave is niet stan-
zij de basisroutines nog niet beheersen. Maar veel vaker is het probleem dat zij de context en de onderliggende rekenvraag niet begrijpen. Met een vast stappenplan leren leerlingen om tot een juiste oplossing te komen.
Is mijn belabonnement toereikend voor wat ik
• De eerste stap: het aandachtig lezen en be-
Mila en Sem gaan vanavond naar de bioscoop.
met mijn mobiel wil? Heb ik genoeg geld om
grijpen van de context. Waar gaat het over?
Ze gaan met de trein en willen die van 18.45
uit te gaan dit weekend? In het dagelijks leven
Wat weet je al van het onderwerp? Wat zegt
uur halen. De trein doet er een half uur over.
ervaren leerlingen het nut van het rekenen; in
het plaatje of schema dat bij de tekst staat?
Om bij de bioscoop te komen, moeten Mila en
het klaslokaal lang niet altijd. Vaak proberen
Na analyse van rekenwoorden en getallen
Sem ook nog een kwartier lopen. Met de tram
ze dan om zo snel mogelijk een antwoord te
in de tekst komt de rekenvraag. Ook hier
kan ook, die doet er maar 5 minuten over.
geven, en dat gaat nogal eens mis. Ze doen
geldt: begrijp je wat de vraag is?
Maar de tram gaat pas om 19.43 uur. De film
een willekeurige greep uit de toverdoos. Het
• De tweede stap: hoe los je de rekenvraag
begint om 19.50 uur.
zou enorm helpen als ze meer zouden focus-
op? Uit het mathematiseerproces volgen
Op het perron aangekomen, horen ze om-
sen op begrip van het rekenprobleem. Maar
een of meer oplossingsmanieren. Daaruit
roepen dat de trein die ze willen halen, 20
dat leren ze niet vanzelf.
kiest de leerling er één.
minuten is vertraagd. Komen ze nu nog wel
• De derde stap: de berekening. Focus op het proces
op tijd voor de film?
• De vierde stap: controle. Veel leerlingen
Vaak kijken leerlingen eerst naar de vraag.
controleren niet of de uitkomst ook het ant-
Ook een goede rekenaar zal vaak geen ant-
Dan lezen ze snel de bijbehorende tekst en
woord op de rekenvraag kan zijn. Daarbij
woord geven op de vraag of ze op tijd komen
beginnen meteen met rekenen, zonder het
is het belangrijk dat het antwoord wordt
voor de film. Het antwoord zal eerder zijn dat
werkelijke probleem te verkennen. Met een
geplaatst in de context van de vraag. Zo kan
ze met de tram om 19.48 uur bij de bioscoop
stappenplan kan de leraar hen begeleiden in
de leerling beoordelen of zijn antwoord zou
aankomen. De leerling heeft in dit geval
het proces naar de oplossing.
kunnen kloppen.
stap 4 overgeslagen. Een zwakke rekenaar
16 KlasseApart februari 2018 nummer 1
Meer weten? Karin Snoodijk k.snoodijk@cedgroep.nl www.nieuwsbegrip.nl
KlasseApart februari 2018 nummer 1 17
Agenda
Van Kessel ‘Nieuwsgierig Aagje’ ‘Nieuwsgierig Aagje’* is een begrip. Zij wordt in ons taalgebruik weggezet als iemand die niet alleen nieuwsgierig is, maar vooral van alles wil weten waar zij niets mee te maken heeft. De negatieve bijklank die dit heeft, is niet altijd terecht. Organisaties in het onderwijs hebben vooral voordeel bij ‘nieuwsgierige Aagjes’. Professionals die vragen stellen en een vragende houding hebben, tonen daarmee interesse, aandacht en nieuwsgierigheid. Nieuwsgierigheid naar de ander: nemen we daar wel genoeg tijd voor? Moeten we dit elkaar niet meer gunnen? Hier volgt een pleidooi voor de herwaardering van ‘nieuwsgierig Aagje’. Te vaak wordt de samenwerking tussen mensen bepaald door doelstellingen, acties en afspraken. We willen immers verder, resultaten boeken. Er is niet altijd aandacht voor reflectie en dialoog. Reflectie en dialoog lijken het proces te vertragen, terwijl we juist zo graag, en ook zo snel mogelijk vooruit willen, doelen bereiken. Dit is een schijnbare paradox. De samenwerking tussen mensen kan namelijk enorm opknappen van een beetje vertraging: momenten waarop er echt gecommuniceerd wordt, ideeën worden uitgewisseld, waarop er aandacht
UIT DE WETENSCHAP De effectiviteit van Nieuwsbegrip-schrijflessen Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam onderzochten de effectiviteit van de Nieuwsbegrip schrijflessen in groep 6 tot en met 8. Aan het onderzoek namen 43 leerkrachten en 1.052 leerlingen deel. Er waren drie onderzoeksgroepen:
Aan de hand van interviews, vragenlijsten, lesobservaties en logboekjes werden de lespraktijk, overtuigingen en vaardigheden van leerkrachten op het gebied van schrijfonderwijs onderzocht. De schrijfvaardigheid van leerlingen werd gemeten met behulp van verschillende schrijfopdrachten.
van de dag is 'De Toekomst van de intern begeleider'.
aangeboden kregen, ging meer vooruit dan die van leerlingen die regulier
www.ibdag.nl
schrijfonderwijs volgden. Ook bleek dat leerkrachten die de Nieuwsbegrip schrijflessen gaven, vaker strategieën onderwezen. Er werd geen direct
Woensdag 23 maart Lelystad
additioneel effect van de training gevonden op de schrijfvaardigheid van
Conferentie Het Jonge Brein
leerlingen, maar leerkrachten in de trainingsgroep gaven gemiddeld wel
Prikkel uw brein met nieuwe kennis over de ontwik-
meer schrijflessen dan de andere leerkrachten.
keling van jonge kinderen. In de keynote nemen Hanni
Laten we dus nog nieuwsgieriger naar elkaar zijn;
conferentie vindt plaats op woensdagmiddag 23 maart in het Congrescentrum De Pijler in Lelystad.
Woensdag 11 april Nieuwegein Netwerkbijeenkomst Newswise Wilt u inspiratie opdoen en informeel ervaringen uit-
@staugustinus3
zusje van Nieuwsbegrip? Kom dan naar onze net-
Wij zijn samen verantwoordelijk voor onze klas. We verdelen
werkbijeenkomst van 17 tot 20 uur in Nieuwegein. We
de taakjes. #vreedzameschool
zorgen voor eten en drinken en laten u een voorbeeld zien van een doorlopende leerlijn po-vo.
@JufShirley
www.cedgroep.nl/agenda
In the pocket! Vanaf vandaag mag ik mijzelf Instructional Leader noemen! #CED #coach #TeachLikeAChampion
Dinsdag 17 april Barneveld
#onderwijs #puntjesopdei
Beurs beter begeleiden Op 17 april is de CED-Groep met een stand vol infor-
@mediaklikwijs
matie aanwezig op de Beurs Beter Begeleiden van
Vandaag genoten van Het Congres. Mocht bij de stand van
de Landelijke Beroepsgroep voor Begeleiders in het
CED-Groep | onderwijsadvies en -ontwikkeling simchat van de
Onderwijs (LBBO) in de Midden-Nederland Hallen in
methode Sociaal Offline Online demonstreren aan bezoekers.
Barneveld.
@ElckerlycSWeen avondje bijscholing. De regels voorop
bestuurder van de CED-Groep.
We zijn druk aan leren tussen de feestdagen door. Betrokkenheid met behulp van wisbordjes. #teachlikeachampion#onderwijs#betrokkenheid
18 KlasseApart februari 2018 nummer 1
vervolgens toe te passen in uw dagelijkse praktijk. De
wisselen over het gebruik van Newswise, het Engelse
Jos van Kessel is samen met Margéke Hoogenkamp
@jos.kessel
volwassen brein. U komt te weten wat kinderen van
www.cedgroep.nl/hetjongebrein
Nederland #persbericht @CEDgroep
of 1664).
verwerkt en waarin het jonge brein verschilt van het
workshops bieden u handvatten om deze kennis
CED-Groep brengt opnieuw onderwijsboek uit VS naar
tje van ’t Nieuwsgierigh Aeghje van Enckhuysen (1662
het brein. Zij laten u ervaren hoe ons brein informatie
ondersteunen en te stimuleren. De breinprikkelende
@ANPPersSupport
die in de 17e eeuw populair was: Kluchtigh Avontuur-
Bijl en Karin Boon u mee in de wondere wereld van
u nodig hebben om de ontwikkeling van het brein te
onderwijs.
in een klucht van de hand van Abraham Bormeester
Maandag 12 en dinsdag 13 maart Ede
De schrijfvaardigheid van leerlingen die de Nieuwsbegrip schrijflessen
ze kunnen bijdragen aan een zinvolle invulling van het
* Nieuwsgierig Aagje van Enkhuizen is de hoofdpersoon
BINNENKORT markt van de IB-dag in De Reehorst in Ede. Thema
@CEDGROEP
HET JONGE KIND Vr 16/03 Basiscursus Opvallend gedrag bij jonge kinderen
De resultaten laten zien dat de Nieuwsbegrip schrijflessen effectief zijn.
Rietdijk, S., Janssen, T., Van Weijen, D., Van den Bergh, H., & Rijlaarsdam, G. (2017). Improving writing in primary schools through a comprehensive writing program. Journal of Writing Research, 9(2), 173-225. doi: 10.17239/jowr-2017.09.02.04 Deze studie maakt deel uit van het research en development project Beter Schrijven. Het project werd gefinancierd door NWO.
STARTDATA CURSUSSEN Ma 12/03 De overgang van 1 naar 2 naar 3
U vindt de CED-Groep op 13 maart op de informatie-
Ze bevorderen de verbondenheid en geven energie. En
Ben jij nieuwsgierig?
Wo 04/04 Koppelen en gas geven met taal en lezen (v)so zml
Conferentie IB-dag
kosten weinig tijd en het effect is onevenredig groot.
tie vol ‘nieuwsgierige Aagjes’.
Wo 04/04 Werken met Nieuwsbegrip voor nieuwkomers (po)
Leerlingen schrijven beter
het werkplezier en de onderlinge samenwerking. Ze
samenwerking versterken. Zo worden we een organisa-
Vr 23/03 Uw kwaliteitshandboek in een dag op de server (po)
• regulier schrijfonderwijs.
georganiseerd maar spontaan, geven een impuls aan
besmettelijk. Anderen gaan het ook doen en het zal de
Do 22/03 Ouderbetrokkenheid in het (v)so
• Nieuwsbegrip schrijflessen plus leerkrachttraining
Die korte momenten van aandacht voor elkaar, niet
aandachtig luisteren. Dat inspireert en je zal zien: het is
Di 06/03 Spelen in hoeken - taal voor kleuters (po)
Di 05/06 Spelen in hoeken - taal voor de kinderopvang
• Nieuwsbegrip schrijflessen;
is voor elkaar. Die vertraging helpt je uiteindelijk vooruit.
elkaar op een vragende wijze tegemoet treden en
STUDIE(MID)DAGEN EN WORKSHOPS
Wo 21/03 Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong Do 29/03 Pientere peuters Ma 09/04 Verantwoord plannen en borgen voor kinderopvang Di 05/06 Spelen in hoeken - taal voor de kinderopvang BAO Wo 14/02 Verdieping coöperatieve strategieën Wo 07/03 Basiscursus Teach Like a Champion Wo 07/03 Aan de slag met woordenschat Di 13/03 Onderwijsassistent woordenschatcompetent Di 13/03 In vertrouwde handen Di 13/03 Meidenvenijn Wo 14/03 Bewust lesgeven met Breinsleutels Vr 16/03 Eigenaarschap van leerlingen Wo 21/03 Denkkracht: DGM voor leerkrachten Wo 21/03 NT2 voor het basisonderwijs Do 29/03 Vernieuwde masterclass OGW in 4D Di 03/04 Zwakke rekenaars in de bovenbouw Wo 04/04 Automatiseren is te leren po/so Wo 11/04 Gesprekken met kinderen over onderwijsbehoeften Vr 13/04 Middenkadertraining po/so Wo 16/04 Sociale veiligheid op de Vreedzame school Di 22/04 Aan de slag met woordenschat SBO/SO/VSO Wo 21/03 Aan de slag met Newswise in het (v)s(b)o Do 22/03 Ouderbetrokkenheid in het (v)so Wo 28/03 Onderwijsassistent leescompetent s(b)o Wo 04/04 Opbrengstgericht spelen in de onderbouw s(b)o Wo 04/04 Koppelen en gas geven met taal en lezen (v)so zml D0 31/05 Werken met Nieuwsbegrip en Woordenschat (v)s(b)o VO/MBO Di 06/03 Basiscursus Teach Like a Champion Vr 09/03 Opbrengstgericht sturen in één dag voor teamleiders Di 20/01 Werken met Nieuwsbegrip in de isk Do 22/03 Basiscursus Vertrouwenspersoon nieuwe stijl Do 22/03 Bewust lesgeven met Breinsleutels Do 29/03 Feedback geven doe je zo! Wo 11/04 Werken met Nieuwsbegrip in het vo D0 12/04 Differentiëren doe je zo! Do 19/04 Aan de slag met Newswise in het vo Do 24/05 Werken met Nieuwsbegrip en Woordenschat in het vo
www.cedgroep.nl/agenda Bekijk het complete aanbod op www.cedgroep.nl/cursussen /cursusbureau
@cursusced
KlasseApart februari 2018 nummer 1 19