6 minute read
-NFT’ler ve Fotoğrafçılık Arasındaki İlişkiye Dair-
NFT’ler, bir dijital sanat eseri ya da koleksiyon parçası gibi benzersiz bir öğenin sahipliğini temsil eden dijital bir varlıktır. NFT’ler, fiziksel varlıklar gibi alınıp-satılmalarına ve takas edilmelerine olanak tanıyan blok zinciri teknolojisi kullanılarak oluşturulur.
NFT’ler, dijital sanatçıların çalışmalarından para kazanmalarının bir yolu olarak sanat dünyasında her geçen gün daha fazla popülerlik kazanmaktadır. Bununla birlikte, fotoğrafçılık endüstrisinde de fotoğrafçıların dijital görüntülerini türünün tek örneği, kimliği doğrulanmış parçalar olarak satmalarının bir yolu olarak kullanılmıştır.
Advertisement
NFT’lerin fotoğrafçılar için temel faydalarından biri, dijital bir görüntünün sahipliğini ve özgünlüğünü kanıtlama becerisidir. Geleneksel dijital görüntüler kolayca kopyalanabilir ve paylaşılabilir, bu da fotoğrafçıların çalışmalarının dağıtımını ve satışını kontrol etmelerini zorlaştırır. Öte yandan NFT’ler, fotoğrafçıların görüntülerini benzersiz, kimliği doğrulanmış parçalar olarak satmaları için bir yol sunarak, çalışmalarının dağıtımı ve satışı üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmalarını sağlar.
Buna ek olarak, NFT’ler fotoğrafçılar için yeni bir gelir akışı sağlayabilir, çünkü görüntülerini yalnızca sabit bir ücret karşılığında lisanslamak yerine türünün tek örneği, kimliği doğrulanmış parçalar olarak satabilirler.
Özetle,
NFT’ler sahiplik ve özgünlüğü kanıtlamak için yeni bir yol sunarak ve yeni bir gelir akışı yaratarak fotoğrafçıların çalışmalarını satma ve bunlardan para kazanma yöntemlerinde devrim yaratma potansiyeline sahiptir.
Bu kısa makale “Bana lütfen NFT ve Fotoğrafçılık ilişkisi ile ilgili kısa ve sade bir makale yazar mısın?” sorusu üzerine, OpenAI Chatbot tarafından oluşturulmuştur. Soru, Türkçe sorulmuş olsa da, cevap İngilizce olarak verilmiştir. Metin, deney icabı Türkçe’ye; www.DeepL.com/Translator (free version) aracılığıyla çevirilmiştir. Bu makale tamamen deneysel bir maksatla oluşturulmuştur.
NFT FOTOĞRAF KOLEKSİYONCULUĞUNUN YÜKSELİŞİNİ NE BESLİYOR?
Fotoğrafçılık sadece bir asır önce güzel sanatlar dünyasının bir parçası haline geldi. Şimdilerde de NFT fotoğrafçılığı genç koleksiyonerlerin ilgisini çekmeye başladı.
Rashed Haq
Hevesli NFT fotoğraf koleksiyoncusu olan Freddie, Kasım ayında bir fotoğrafı 2.300 dolara aldı. İki ay sonra da 30.400 dolara flip etti.
Güzel sanatların Y kuşağı için merkezi olmayan finansla buluştuğu NFT fotoğraf koleksiyonculuğu dünyasına hoş geldiniz. Artprice’ın verileri ve Collector Daily’nin tahminleri, NFT fotoğrafçılık pazarının 2021 yılında 200 milyon dolara, yani geleneksel güzel sanatlar baskı fotoğrafçılık pazarının büyüklüğüne ulaştığını gösteriyor.
Bu tabi ki buzdağının sadece görünen kısmı. Sanat dünyası, büyük kültürel ve teknolojik değişimlerin nadiren bir araya gelmesi nedeniyle büyük bir dönüşüm geçiriyor.
Öncelikle, Y kuşağı muazzam bir teknolojik dönüşüm çağında birer yetişkin olarak sahneye çıktı. Onların halefleri olan Z kuşağı, boş zamanlarının giderek artan bir yüzdesini internette geçiren dijital yerliler. İkincisi, bu Y kuşağı ve Z kuşağı paraya kavuşuyor - tarihteki en büyük servet transferi 35 trilyon doların üzerinde bir miktarın Baby Boomers kuşağından genç kuşaklara geçmesiyle gerçekleşiyor. Bu koşullar hem birincil hem de ikincil piyasalarda dijital olarak yerel sanat koleksiyonculuğunu körüklüyor. Üçüncü olarak, son beş yılda kripto para servetinde muazzam bir artış yaşandı ve bu da yeni nesil sanat alıcıları yarattı.
NFT fotoğrafçılık pazarı yalnızca dönüşmekle kalmayıp aynı zamanda hızla büyüdükçe, Güzel Sanatlar Fotoğrafçılığı, teknolojik gelişme, servet transferi ve kripto serveti yaratmanın birleşimlerinin merkezinde yer alı yor.
NFT diyarındaki pek çok kişi gibi asıl adı yerine takma bir isim tercih eden Freddie, NFT’lere fiziksel fotoğraflardan daha sıcak bakıyor: “Toplumun giderek daha fazla dijitalleşeceğine ve bu gerçekleştikçe dijital yaşamlarımıza giderek daha fazla değer vereceğimize inanıyorum. Dijital yerli nesiller ebeveynlerimizin sahip olduğu fonlara sahip olmaya başladıkça ve ekranların önünde daha fazla zaman geçirdikçe, sanatı desteklemek, serveti korumak ve arkadaşlarımızı çevrimiçi ortamda etkilemek için harcanabilir gelirlerini koleksiyon yapmak için kullanacak.”
Vakti Zamanında Geleneksel Fotoğrafçılık da Birdenbire Ortaya Ç ıkmıştı
NFT Fotoğrafçılığı, tıpkı geleneksel fotoğrafçılığın bir zamanlar güzel sanatlar dünyasına dahil olmak istemesi gibi, fotoğraf pazarına girmenin yolunu arayan yeni bir girişimdi.
Fotoğraf piyasası yüzyılı aşkın bir süredir varlığını sürdürüyor. Başlangıçta New York’taki 291 gibi ticari galeriler tarafından yönlendirilen ve ikonik fotoğrafçı Alfred Steiglitz tarafından beslenen bu mecra, güzel sanatlar dünyasında kendini geniş çapta kabul ettirmeye başladı. 1930 yılında New York’taki Modern Sanat Müzesi fotoğraf koleksiyonu yapmaya başladı. Ve 1940 yılına gelindiğinde MoMA, bir sanat müzesinde fotoğrafçılığa adanmış ilk bölümlerden birini kurdu. Günümüzde önde gelen fotoğrafçılar, 2021 yılında 51 milyar doların üzerinde bir değere sahip olan daha geniş çağdaş sanat pazarının bir parçasıdır.
Sosyal medyanın ve akıllı telefon kameralarının ortaya çıkışı, fotoğrafçılığı günümüz görsel kültüründe baskın bir faktör haline getirdi. Bu da son birkaç on yılda geleneksel fotoğrafçılığın güzel sanatlar pazarındaki dramatik yükselişini tetikledi. 1980’lerde Sotheby’s müzayedelerindeki en pahalı beş fotoğrafın ortalaması 98.000 dolardı. Bu rakam 2010’larda 2,9 milyon dolara yükseldi. Aynı dönemde açık artırmaya çıkarılan fotoğraf sayısı da üç kattan f azla arttı.
Dijital manipülasyon yazılımındaki ilerlemelerle birlikte dijital fotoğrafçılık çoğu fotoğrafçının sanat pratiğini yeniden şekillendirdi. Sanatçılar, karanlık odada negatif ve baskılar üzerinde çalışırkenden daha fazla görüntü kontrolüne sahip oldular.
İşte NFT’ler Geliyor!
Kasım 2021’de Justin Aversano’nun Twin Flames #49 adlı eseri 3.781.159 dolara satılarak tüm zamanların en pahalı beşinci fotoğrafı oldu.
NFT’ler -muhtemelen benzersiz dijital varlıklar- bir sonraki büyük yeniliktir ve fotoğrafçılık üzerindeki etkileri çok büyüktür. Bunun nedeni, NFT’lerin fotoğraf toplamaya yönelik geleneksel yaklaşımın doğasında bulunan bazı karmaşık zorlukları ele almasıdır.
Fotoğraflar son derece kolay çoğaltılabildiği ve basit bir kopyala/yapıştır işleviyle kolayca taklit edilebildiği için, özgünlük ve kaynağını kanıtlama bir sorun olmaya devam etmektedir. Blok zinciri ve diğer Web3 teknolojilerinin olgunlaşması, bu zorluklara çözüm bulunmasını sağlıyor - eserin yaratılışını ve birincil ve ikincil piyasalardaki hareketini takip etmek ve dolayısıyla değerini korumak ve artırmak. Bu, dolandırıcılık potansiyeli olmadığı anlamına gelmiyor, ancak NFT’lerde orijinalliği doğrulamak geleneksel baskı fotoğraflara göre çok daha kolay.
NFT fotoğraf ve jeneratif sanat koleksiyoncusu ve fotoğrafçısı Pixelpete, “Dijital fotoğraf üretiminin günümüzde fotoğraf üretiminin baskın modu haline gelmesi gibi, NFT fotoğrafçılığının da yakında fotoğrafların birincil dağıtım ve koleksiyon şekli haline gelmesi muhtemeldir” diyor. Bu, koleksiyonculuğun tek yolu olacağı anlamına gelmiyor - tıpkı analog fotoğraf üretiminin her zamankinden daha sağlam olması ve en görkemli görüntülerden ve baskılardan bazılarını üretmeye devam etmesi gibi, geleneksel baskı koleksiyonculuğu için de muhtemelen blok zinciri kanıtlanabilirliği ile desteklenen sağlam bir niş pazar kalacaktır.
NFT fotoğraf koleksiyoncusu Sashaku.eth, “NFT sayesinde ilk kez fotoğrafçılığı geleneksel sanatla aynı oyun alanına koyan bir teknolojiye sahibiz - benzersiz bir sanat eseri olabilir ve sanat piyasasında aynı kuralları takip edebilir” dedi. “İnsanların çoğunun bunu anlamasının biraz zaman alacağını düşünüyorum, ancak artık bir fotoğrafın en yüksek sanat satışları listesine girme şansı diğer sanat dallarıyla aynı.”
Yeni nesiller, eski koleksiyonerlere kıyasla NFT fotoğraf koleksiyonu yapmakta çok daha rahat. NFT ve geleneksel güzel sanatlar koleksiyoncuları arasındaki kuşak ve teknolojik farklılıklara rağmen, satın alınan eser türlerinde de süreklilik var. Son zamanlarda geleneksel dünyadan mega sanatçıların da NFT alanına girdiğini gördük; örneğin Alec Soth - The New Yorker tarafından “son yirmi yılın tartışmasız en etkili fotoğrafçısı” olarak tanımlandı - ilk NFT projesini Assembly platformunda sattı.
NFT fotoğraf koleksiyonculuğu, güzel sanatlar fotoğrafçılığının doğasında bulunan ve yüzyılı aşkın bir süredir varlığını sürdüren ve 2000’li yılların başında pazarın muazzam yükselişine neden olan niteliklere doğru ilerliyor. NFT fotoğraf koleksiyoncusu 0xRainbow, “Fotoğrafçılığın doğasında, parçalarla derin seviyelerde anında bağlantı kurmanızı sağlayan bir güzellik, ilişkilendirilebilirlik ve insanlık var” dedi ve NFT fotoğraflarının diğer NFT’lerle aynı özellikler için değerlenmediğini çünkü genellikle “PFP’lerde ve üretken sanatta aranan nadirlik unsurlarından yoksun olduklarını” ekledi. Dolayısıyla, insanların kendilerine hitap eden, ilginç buldukları ve en çok yankı uyandıran şeyleri satın aldıklarını görüyorsunuz.” Bu genellikle sanatsal kalite oluyor.
Jeffexcell, “NFT fotoğraflarını topluyorum çünkü bunlar NFT dünyasındaki duygusal boşluğu dolduruyor,” diyor. “Belirli bir PFP ile bağlantı kurup özdeşleşebilir, üretken sanata hayranlık duyabilir ve oyna-kazan veya üyelik modelleri ilginizi çekebilirken, NFT alanında NFT fotoğrafçılığı dışında hiçbir şey beni gözyaşlarına boğmadı.”
Freddie, NFT fotoğrafçılığının “halihazırda blok zincirinde dünya standartlarında kaliteli işler bulabileceğiniz birkaç NFT sanat türünden biri olduğunu” da sözlerine ekledi.
Geleneksel ve kripto sanat piyasaları birbirine yaklaştıkça, NFT fotoğraflarının değeri, kaynağı, dolaşımı ve sanatsal değeri net olan yüksek kaliteli sanat eserlerine doğru giderek artmaya hazırlanıyor. OffCamber.eth, “NFT fotoğrafçılığını dijital sanatın kehanet ağı olarak görüyorum,” diyor ve ekliyor: “Çünkü sanatçılar gerçek dünyadan fotoğrafik görüntüleri zincire taşıyorlar. Dolayısıyla, gerçek insan deneyiminin sanal dünyalarımıza taşındığı eserlerde ortak bir konu var.”
NFT dünyasına daha fazla fotoğrafçı katıldıkça, koleksiyonerler sanatçıları işlerinin kavramsal, teknik ve biçimsel nitelikleri, fotoğrafçının çağdaş ortamdaki önemi ve eleştirel çekiciliği ve işlerinin fiyat geçmişi açısından giderek daha fazla değerlendiriyor. Bu sonuncusu o zamana kadar tüm koleksiyoncular için çok daha şeffaf olacaktır. Bu gelişmekte olan bir pazar olduğu için, yolda inişler ve çıkışlar olacaktır, ancak ilk katılımcılar muhtemelen büyük faydalar sağlayacaktır. Çoğumuz 1980’lerin başında 100 dolara Cindy Sherman fotoğrafları toplamıyorduk, ancak 21. yüzyıl fotoğrafçılığının önemli sanatçıları blok zincirinde ortaya çıkarken artık buradayız.
2022 Yılının Kaybedenleri: -NFT KOLEKSİYONCULARI-
Jack Dorsey’in ilk tweet’i için bir NFT’ye
2,9 milyon dolar ödeyen bir adamcağız ve satın aldığı şeyin değerinin bir anda %99 düştüğünü gördü.
Aynı durum daha birçok sanat NFT’si için de söylenebilir. NFTler geçen yıl yoğun bir hareketliliğe neden olan şık bir dümendi, bu yıl ise nihayetinde gerçeklik kontrolleri gerçekleşti. Elbette, muhtemelen gelecekte sanat eserlerinin kaynağını belirlemeye yardımcı olacak bir şeye sahip olacağız, ancak NFT sanatının bir çoğu (pek çok dijital sanat gibi) sadece ama sadece sıkıcı... Fakat bu yeni finansallaştırma aracının daha önce piyasaya sürülmesi zor olan eserlerin satılmasına yardımcı olabileceğini görmek bir harika! Bu kadar çok sanat kuruluşu, risk sermayedarı ve diğer yatırımcılar tarafından desteklenen bu boktan sistemi, piyasanın sanata el atıp onu berbat etmesinin bir başka yolu olarak değil de sanatta yeni bir yön olarak kurumsallaştırmak için yaygara kopardığını görmek üzücü. Hepiniz bok yiyin e’mi? https://open.spotify.com/episode/1PyRMX6YhcNTMZ4ifXVKy0?si=d9c647fe0df1413b
Geleneksel fotoğraf pazarı, günümüzde stok fotoğrafçılık, baskı satışları ve bir işin maddi kopyalarını veya maddi olmayan haklarını satmak gibi yöntemlerle sınırlı. Zaten birde Milenyum ile birlikte ağırlığını hissettiren sayısal teknoloji nedeniyle hızla artan fotoğrafçı sayısıyla da pastada kişi başına düşen dilim giderek küçüldü.
Tüm dünyada özellikle son 10 yılda muazzam bir pazar doygunluğundan ötürü, çoğu fotoğrafçının gelir elde etmesi giderek zorlaşıyor. NFTler ise fotoğrafçılar için tamamen yeni bir pazarı ve zihniyeti temsil ediyor.