E-Twinning: Πρακτικές οδηγίες για την εισαγωγή της δράσης στην εκπαιδευτική διαδικασία Θάλεια Χατζηγιάννογλου, Πρέσβειρα e-twinning Περίληψη Το e-twinning είναι μια δράση του προγράμματος Δια Βίου Μάθησης, στο πλαίσιο της οποίας, Ευρωπαϊκά σχολεία συνεργάζονται κάνοντας χρήση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), ώστε να αποκομίσουν παιδαγωγικά, κοινωνικά και πολιτισμικά οφέλη. Για την εμπλοκή στη δράση απαιτείται η εγγραφή του σχολείου στην πύλη του e-twinning (www.etwinning.net), η οποία δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας ή συμμετοχής σε έργο e-twinning, δωρεάν on-line επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών σε θέματα παιδαγωγικά ή που άπτονται των ΤΠΕ, συμμετοχής σε ομάδες εργασίας, οι οποίες απαρτίζονται από εκπαιδευτικούς της ίδιας ή παρεμφερούς ειδικότητας και απονομής της ετικέτας ποιότητας, η οποία δείχνει το υψηλό επίπεδο δραστηριοτήτων ενός έργου etwinning.
Εισαγωγή Το e-twinning ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον Ιανουάριο του 2005 με σκοπό να ενθαρρύνει τα σχολεία της Ευρώπης να συνεργαστούν, κάνοντας χρήση διαφορετικών τύπων ΤΠΕ. Μέσα στον πρώτο χρόνο, συμμετείχαν πάνω από 13.000 σχολεία, ενώ μέχρι σήμερα έχουν εγγραφεί πάνω από 100.000 και ο αριθμός τους αυξάνεται συνεχώς. Σε κάθε χώρα υπάρχει η Εθνική Υπηρεσία Στήριξης (ΕΥΣ) που συνεργάζεται με την Κεντρική Υπηρεσία Στήριξης (ΚΥΣ), η οποία με τη σειρά της συντονίζεται από το European Schoolnet στις Βρυξέλλες, μέσω της Ευρωπαϊκής Πύλης etwinning (www.etwinning.net), παρέχοντας υλικό και πληροφορίες για τη δράση. Το e-twinning αφορά εκπαιδευτικούς, μαθητές/τριες, διευθυντές σχολείων, γονείς, προσωπικό υποστήριξης, υπεύθυνους δικτυακών τοποθεσιών, ειδικούς στην Παιδαγωγική και γενικά όλη την εκπαιδευτική κοινότητα, ενώ οι συμμετέχοντες προέρχονται από τα ήδη εντεταγμένα και υπό ένταξη κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος της δράσης είναι η ανάπτυξη μιας κοινής Ευρωπαϊκής ταυτότητας, μέσω συνεργατικών δραστηριοτήτων, κάνοντας χρήση των ΤΠΕ. Ειδικότερα, η δράση αφορά στον πειραματισμό με νέες τεχνολογίες και νέες μεθόδους διδασκαλίας, ώστε να βελτιωθεί η ακαδημαϊκή και ψυχοκοινωνική πρόοδος των μαθητών/τριών αλλά και η επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η βράβευση των καλύτερων έργων σε ετήσια βάση, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού διαγωνισμού e-twinning.
Διαδικασία εγγραφής στην πύλη του e-twinning Για να συμμετάσχει οποιοδήποτε σχολείο στη δράση απαιτείται η εγγραφή του στην πύλη του e-twinning (www.etwinning.net). Πρόκειται για μια απλή, δωρεάν διαδικασία, η οποία ολοκληρώνεται σε ελάχιστο χρόνο. Η εγγραφή μπορεί να πραγματοποιηθεί από κάποιον εκπαιδευτικό (μόνιμο, αναπληρωτή, ωρομίσθιο) ή συναφές προσωπικό (π.χ. βιβλιοθηκονόμος), με την προϋπόθεση ότι υπηρετεί σε κάποιο σχολείο. Σε περίπτωση που ο εκπαιδευτικός αλλάξει σχολείο, προβαίνει σε καινούργια εγγραφή, ώστε να συμμετάσχει στη δράση με τα στοιχεία της νέας εκπαιδευτικής μονάδας. Ας δούμε τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθηθούν: 1. Πληκτρολογούμε τη διεύθυνση www.etwinning.net και επιλέγουμε ΕΓΓΡΑΦΗ.
2. Συμπληρώνουμε τη φόρμα προεγγραφής (κρίνεται σκόπιμη η συμπλήρωση των στοιχείων με λατινικούς χαρακτήρες, καθώς μέρος των πληροφοριών που δίνουμε θα είναι ορατό από όλους τους χρήστες του δικτύου e-twinning) δίνοντας ένα όνομα χρήστη (username), ένα κωδικό της επιλογής μας (password), καθώς και ένα e-mail. Το σύστημα θα στείλει επιβεβαίωση της προεγγραφής και ένα σύνδεσμο στο e-mail που δώσαμε, τον οποίο θα πρέπει να ακολουθήσουμε για να ολοκληρώσουμε την εγγραφή μας, συμπληρώνοντας τη φόρμα εγγραφής.
3. Για τη συμπλήρωση της φόρμας εγγραφής θα χρειαστούμε τα στοιχεία του σχολείου (π.χ. διεύθυνση, e-mail), στοιχεία σχετικά με τα μαθήματα που διδάσκουμε, σύντομη περιγραφή έργου e-twinning που σκεφτόμαστε να υλοποιήσουμε (δεν είναι απαραίτητη η συμπλήρωση αλλά είναι χρήσιμη για την εύρεση συνεργατών), ενώ στο τελευταίο βήμα επιβεβαιώνουμε τα στοιχεία που συμπληρώσαμε και την υποβάλλουμε.
4. Αφού ολοκληρώσουμε τα παραπάνω βήματα, μπορούμε να μπούμε στην δική μας eΤwinning επιφάνεια εργασίας (desktop), η οποία αποτελεί έναν προστατευμένο χώρο για τον εκπαιδευτικό, πληκτρολογώντας τη διεύθυνση www.etwinning.net, βάζοντας το όνομα χρήστη και τον κωδικό που δηλώσαμε στην προεγγραφή και επιλέγοντας ΠΡΟΣ ΤΟ DESKTOP. Εναλλακτικά μπορούμε να μπούμε στο desktop από τη διεύθυνση www.etwinning.gr, ακολουθώντας την ίδια διαδικασία.
Διαδικασία εύρεσης συνεργατών για την υλοποίηση ενός έργου e-twinning To e-twinning αποτελεί μια συνεργατική δράση, στην οποία συμμετέχουν τουλάχιστον δύο Ευρωπαϊκά σχολεία. Μπορούμε να εμπλακούμε στη δράση είτε δημιουργώντας ένα έργο από την αρχή ως ιδρυτές (founders), είτε συμμετέχοντας σε κάποιο υφιστάμενο έργο ως συνεργάτες (partners). Προϋπόθεση και για τις δύο περιπτώσεις είναι η δημιουργία επαφών (contacts), ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα: 1. Αφού εισέλθουμε στο eTwinning desktop με τη διαδικασία που προαναφέραμε, επιλέγουμε ΕΥΡΕΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ. Στο παράθυρο που ανοίγει μπορούμε να κάνουμε αναζήτηση ανά όνομα (εφόσον γνωρίζουμε το όνομα του εκπαιδευτικού με τον οποίο θέλουμε να συνεργαστούμε), σχολείο ή θεματικών λέξεων. Εναλλακτικά μπορούμε να επιλέξουμε την προχωρημένη αναζήτηση ή να δημοσιεύσουμε ένα μήνυμα αναζήτησης συνεργάτη στο ΦΟΡΟΥΜ, επιλέγοντας ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΟΥ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ.
Τα αποτελέσματα της αναζήτησης θα μας δώσουν έναν κατάλογο πιθανών συνεργατών, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που θέσαμε. Για κάθε πιθανό συνεργάτη δημοσιεύονται βασικές πληροφορίες, χώρα προέλευσης, γλώσσες εργασίας, μαθήματα με τα οποία ασχολείται, ηλικιακή ομάδα μαθητών/τριών. Επιλέγοντας το ονοματεπώνυμο του πιθανού συνεργάτη, μπαίνουμε στη δική του επιφάνεια εργασίας και βλέπουμε πληροφοριακό υλικό για τον ίδιο και το σχολείο, τα έργα με τα οποία ασχολείται και μπορούμε να του στείλουμε μήνυμα επιλέγοντας τον φάκελο στην επάνω δεξιά γωνία. Εφόσον κρίνουμε ότι κάποιο άτομο ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές μας, μπορούμε να του ζητήσουμε να γίνει μέλος των επαφών μας επιλέγοντας ενέργειες. Αν ήδη συμμετέχει σε κάποιο έργο που μας ενδιαφέρει, μπορούμε να του ζητήσουμε να μας προσκαλέσει, ώστε να λάβουμε μέρος ως συνεργάτες.
Δημιουργία έργου e-twinning Εφόσον επιλέξουμε να δημιουργήσουμε ένα έργο e-twinning (πληροφοριακό υλικό και παραδείγματα έργων e-twinning παρέχονται στο βιβλίο e-twinning στη διεύθυνση http://www. etwinning.net/shared/data/etwinning/booklet/booklet_final_el.pdf) συνιστάται να επικοινωνήσουμε με τα άτομα που ήδη ανήκουν στις επαφές μας, ώστε να εξηγήσουμε το σκεπτικό μας και να κρίνουμε την πρόθεση συνεργασίας. Για να ξεκινήσουμε ένα νέο έργο πηγαίνουμε στην eTwinning επιφάνεια εργασίας μας (desktop), επιλέγουμε ΤΑ ΕΡΓΑ ΜΟΥ και κατόπιν ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΝΕΟΥ ΕΡΓΟΥ. Θα μας ζητηθεί να επιλέξουμε το άτομο με το οποίο θα συνεργαστούμε από τη λίστα των επαφών μας, να περιγράψουμε το έργο και να το υποβάλλουμε για έγκριση στην ΕΥΣ. Αν το έργο εγκριθεί (διαδικασία που διαρκεί περίπου μία εβδομάδα), μπορούμε να ξεκινήσουμε. Εφόσον η διάρκεια του έργου ξεπερνά τους 6 μήνες μπορούμε να ζητήσουμε δίωρη υπερωριακή απασχόληση ή συμπλήρωση ωραρίου (η διαδικασία και οι ημερομηνίες υποβολής της αίτησης περιγράφονται στη σελίδα www.etwinning.gr).
Ετικέτες ποιότητας Οι Ετικέτες Ποιότητας του e-twinning χορηγούνται στους καθηγητές/τριες που έχουν διεξάγει υψηλής ποιότητας έργα etwinning, αγγίζοντας κάποια Εθνικά ή Ευρωπαϊκά πρότυπα. Η ετικέτα ποιότητας είναι η απτή αναγνώριση στους καθηγητές/τριες, μαθητές/τριες και τα σχολεία για το υψηλό επίπεδο e-twinning δραστηριοτήτων τους και προσφέρει ενίσχυση των προσπαθειών για την ποιότητα σε μια Ευρωπαϊκή συνεργασία. Με την ολοκλήρωση ενός έργου e-twinning μπορούμε να κάνουμε αίτηση για την ετικέτα ποιότητας (επιλέγοντας ΤΑ ΕΡΓΑ ΜΟΥ→ΕΤΙΚΕΤΕΣ→Υποβάλετε την αίτησή σας για την Ετικέτα Ποιότητας). Θα μας ζητηθεί να υποστηρίξουμε ότι το έργο μας έχει αγγίξει την τελειότητα στους παρακάτω τομείς: (1) Παιδαγωγική Καινοτομία και Δημιουργικότητα, (2) Ενσωμάτωση στη Διδακτέα Ύλη, (3) Συλλογική εργασία μεταξύ των σχολείων συνεργατών, (4) Δημιουργική χρήση των ΤΠΕ, (5) Ικανότητα υποστήριξης και Δυνατότητα μεταβίβασης, και (6) Αποτελέσματα και Οφέλη. Εφόσον, έχουμε κάνει σωστά τη διαδικασία, θα λάβουμε επιβεβαίωση υποβολής στο eTwinning desktop μας.
Το έργο αξιολογείται από την Παιδαγωγική Ομάδα της ΕΥΣ, η οποία αποφασίζει αν θα του απονεμηθεί η ετικέτα ποιότητας. Το αποτέλεσμα της αξιολόγησης το λαμβάνουμε στο προσωπικό μας e-mail, ενώ σε περίπτωση αρνητικής απόφασης δίνεται η αιτιολογία. Οι περίοδοι αξιολόγησης είναι δύο: Μάρτιος για έργα που έχουν υποβληθεί μέχρι τέλος Φεβρουαρίου και Σεπτέμβριος για έργα που έχουν υποβληθεί μέχρι τέλος Αυγούστου. Εφόσον τουλάχιστον ένας από τους Ευρωπαίους εταίρους μας έχει λάβει από την ΕΥΣ της χώρας του την ετικέτα ποιότητας, αυτόματα λαμβάνουμε την Ευρωπαϊκή ετικέτα ποιότητας, χωρίς να απαιτείται αίτηση. Η Ευρωπαϊκή ετικέτα μας δίνει τη δυνατότητα συμμετοχής στον Ευρωπαϊκό διαγωνισμό e-twinning, ο οποίος διεξάγεται μία φορά τον χρόνο, ενώ το σχολείο, το ονοματεπώνυμο του εκπαιδευτικού και πληροφορίες για το έργο που διακρίθηκε αναρτώνται στην Ευρωπαϊκή πύλη της δράσης.
Δυνατότητες Επαγγελματικής Ανάπτυξης, μέσω του etwinning To e-twinning προσφέρει τη δυνατότητα επαγγελματικής ανάπτυξης, μέσω της δωρεάν, on-line παρακολούθησης επιμορφωτικών προγραμμάτων, τα οποία ξεκινούν με 4-5 ημέρες ενεργούς εργασίας και συζήτησης, ενώ ακολουθούν 4-5 ημέρες στοχασμού και προσωπικής εργασίας. Η επιτυχής παρακολούθηση του προγράμματος οδηγεί στην απονομή του πιστοποιητικού επιμόρφωσης, ενώ οι συμμετέχοντες έχουν πρόσβαση στο on-line υλικό ανά πάσα στιγμή. Όλοι οι εκπαιδευτικοί του e-twinning μπορούν να λάβουν μέρος, υποβάλλοντας αίτηση συμμετοχής στο σύνδεσμο που εμφανίζεται στο eTwinning desktop, περίπου μία εβδομάδα πριν την έναρξη της επιμορφωτικής δραστηριότητας. Επιπλέον η ΕΥΣ προσφέρει δωρεάν παρακολούθηση επιμορφωτικών εργαστηρίων με ανακοίνωση στην αρχική σελίδα (www.etwinning.gr), στο eTwinning desktop μας, καθώς και με μήνυμα στο προσωπικό μας e-mail.
Τέλος, το e-twinning δίνει στους εκπαιδευτικούς τη δυνατότητα συμμετοχής σε on-line ομάδες εργασίας, ώστε να συζητήσουν και να εργαστούν για συγκεκριμένα θέματα και μαθήματα. Η διαδικασία εγγραφής είναι απλή και πληροφορίες παρέχονται στην ιστοσελίδα www.etwinning. net .
Συχνές Ερωτήσεις
Πόσο πρέπει να διαρκεί ένα έργο e-twinning; Δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός. Ωστόσο, στην περίπτωση που ζητηθεί υπερωριακή απασχόληση ή συμπλήρωση ωραρίου, το έργο πρέπει να έχει διάρκεια τουλάχιστον 6 μηνών. Ξεκίνησα ένα έργο αλλά αδυνατώ να το συνεχίσω. Θα έχω επιπτώσεις; Δεν υπάρχουν επιπτώσεις, παρά μόνο σε επίπεδο ηθικής δεοντολογίας. Ο συνεργάτης μου δε συμμετέχει. Τι πρέπει να κάνω; Συνιστάται η εύρεση περισσότερων του ενός συνεργατών, ώστε να μπορεί να συνεχιστεί το έργο σε περίπτωση που κάποιος συνεργάτης αδυνατεί να συνεχίσει. Δεν γνωρίζω Αγγλικά. Μπορώ να υλοποιήσω έργο; Μπορείτε να υλοποιήσετε έργο σε όποια γλώσσα επιθυμείτε, ακόμη και στα Ελληνικά (π.χ σε συνεργασία με ένα σχολείο της Κύπρου). Μπορώ να χρησιμοποιήσω το e-twinning για έργο COMENIUS; Το Comenius συνδέεται με το e-twinning. Μπορείτε να ανεβάσετε ένα έργο COMENIUS στην πλατφόρμα του e-twinning και με την ολοκλήρωσή του να κάνετε αίτηση για την ετικέτα ποιότητας.
Συχνές Ερωτήσεις Υποχρεούμαι να κάνω αίτηση για ετικέτα ποιότητας; Δεν υπάρχει τέτοια υποχρέωση. Ωστόσο, συνιστάται να κάνετε αίτηση, εφόσον έχετε ολοκληρώσει το έργο σας και οι συνεργάτες σας προβαίνουν στην ίδια διαδικασία. Υπενθυμίζεται ότι για το έτος 2009-10, οι εκπαιδευτικοί που έλαβαν υπερωριακή απασχόληση ή συμπλήρωση ωραρίου, υποχρεούνται να λάβουν την ετικέτα ποιότητας. Τα έργα e-twinning χρηματοδοτούν τις ανταλλαγές μαθητών/εκπαιδευτικών; Το e-twinning δεν χρηματοδοτεί εκπαιδευτικές ανταλλαγές. Ωστόσο, χρηματοδότηση μπορεί να δοθεί, μέσω του προγράμματος Comenius ή μέσω άλλων φορέων όπως ο Δήμος ή η Γραμματεία Νέας Γενιάς. Θέλω να υλοποιήσω ένα έργο αγωγής υγείας. Μπορώ να το κάνω ταυτόχρονα e-twinning; Μπορείτε να το κάνετε ταυτόχρονα e-twinning αλλά θα δικαιούστε μόνο 2 ώρες συμπλήρωσης ωραρίου ή υπερωριακής απασχόλησης. Μπορούν να συμμετάσχουν 2 εκπαιδευτικοί από το ίδιο σχολείο στο ίδιο etwinning έργο; Μπορούν να συμμετάσχουν δύο ή περισσότεροι εκπαιδευτικοί στο ίδιο έργο etwinning. Ωστόσο, στην περίπτωση που και οι δύο ζητήσουν συμπλήρωση ωραρίου ή υπερωριακή απασχόληση, θα λάβουν μόνο 1 ώρα ο καθένας.
Συχνές Ερωτήσεις Στο έργο e-twinning συμμετέχουμε δύο συνάδελφοι από το ίδιο σχολείο και θα κάνουμε αίτηση για την ετικέτα ποιότητας. Θα είναι κοινή ή ατομική; Η ετικέτα ποιότητας είναι ατομική και όχι ομαδική. Συνεπώς, ο κάθε εκπαιδευτικός υποβάλει ξεχωριστή αίτηση και η αξιολόγηση αφορά στην δική του εργασία και συνεισφορά. Έχω ξεκινήσει ένα έργο e-twinning. Μπορώ να καλέσω συναδέλφους από άλλα σχολεία της Ελλάδας να συμμετάσχουν; Μπορείτε να καλέσετε όσους συναδέλφους επιθυμείτε από άλλα Ελληνικά σχολεία. Μπορώ να δημιουργήσω έργο e-twinning ως ιδρυτής με συνάδελφο άλλου Ελληνικού σχολείου; Όχι. Το e-twinning αφορά στη συνεργασία Ευρωπαϊκών σχολείων και όχι Ελληνικών. Το σύστημα δεν θα σας επιτρέψει να το κάνετε. Ωστόσο, μπορείτε να δημιουργήσετε έργο με συνεργάτη από κάποιο Ευρωπαϊκό σχολείο και να καλέσετε και τους συναδέλφους από τα άλλα Ελληνικά σχολεία να συμμετάσχουν. Χρειάζομαι τεχνική υποστήριξη. Τι πρέπει να κάνω; Μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τηλ. 8011138946 (χρ. 1 αστική μονάδα) ή να στείλετε e-mail στο etwinning@sch.gr, εξηγώντας το πρόβλημα και παρέχοντας το όνομα χρήστη και τον κωδικό σας.
Συχνές Ερωτήσεις Υπάρχει η δυνατότητα της δια ζώσης παρακολούθησης κάποιου σεμιναρίου στον τόπο διαμονής μου, ώστε να βελτιώσω τις γνώσεις μου στο e-twinning; Στις αρχές του σχολικού έτους (περίπου μέσα στον Οκτώβριο) αλλά και κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, ανακοινώνονται τα σεμινάρια που πραγματοποιούνται σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας από τους πρεσβευτές της δράσης. Οι συγκεκριμένες επιμορφωτικές συναντήσεις αναρτώνται στην ιστοσελίδα www. etwinning.gr (εκδηλώσεις στην Ελλάδα) και η δήλωση συμμετοχής γίνεται ηλεκτρονικά, παρέχοντας κάποιο e-mail. Επιπλέον, ενημέρωση γίνεται και από το Υπουργείο Παιδείας, με επιστολή στο e-mail του σχολείου.
Επίλογος Η δράση e-twinning έχει σημαντικά πλεονεκτήματα για τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές/τριες και γενικά για όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Διευκολύνει την κοινωνική δικτύωση και την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών, ενώ διευρύνει την αντίληψη και τους ορίζοντες των μαθητών/τριών, εισάγοντας την Ευρωπαϊκή διάσταση στη διδασκαλία. Η συμμετοχή στη δράση μπορεί να οδηγήσει στη βελτίωση της στάσης των μαθητών/τριών στο διδασκόμενο μάθημα και στην ακαδημαϊκή και ψυχο-κοινωνική τους ανάπτυξη, ιδιαίτερα για τους μαθητές/τριες που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο περιθωριοποίησης και κοινωνικού αποκλεισμού.