LI LI ÁN PALLARES
Vo c e sMuda s
Pr i me r ae di c i ó n: di c i e mb r ede2 0 1 0 © del apr e s e nt ee di c i ó n: Funda c i ó nPr o g r e s oyCul t ur a www. f unda c i o npr o g r e s o y c ul t ur a . e s Twe nt y Fo ur S e v e nS . L. he c t o r puc he @w2 4 7 . e s © de l t e x t o : Li l i á nPa l l a r e s © de l pr ó l o g o : S a nt i a g oTe na © Di s e ño , f o t o g r a f í adel apo r t a daei l us t r a c i o ne s : c ha r l e s o l s e n. e s Ene l CD: Gr a b a c i ó nypr o duc c i ó n: S ha ng óDe l y S ha nc l aEs t udi o sdeGr a b a c i ó n + 3 46 0 79 51 16 6s ha nc l a e s t udi o s @g ma i l . c o m ©2 0 1 0Li l i á nPa l l a r e syS ha nc l aEs t udi o s I S BN: 9 7 8 8 4 9 3 7 3 3 5 5 1 De pó s i t oLe g a l : M4 8 9 3 6 2 0 1 0 I mpr e s i ó n: S e r v i c eP o i nt Noe s t ápe r mi t i dal ar e pr o duc c i ó nt o t a l opa r c i a l dee s t el i b r oyg r a b a c i ó n, i nc l ui do s udi s e ño ,nis ua l ma c e na mi e nt oot r a ns mi s i ó n,y as e apo rme di o se l e c t r ó ni c o s , q uí mi c o s ,me c á ni c o s ,po rf o t o c o pi auo t r o s ,s i npe r mi s opr e v i ode l e di t o r .
Í ndi c e PRES ENTACI ÓN
9
PRÓLOGO
1 1
Y oS o y
1 5
LAVOZONDULADA Cue r po sdeAg ua Nub ePr e ña da A na daTo r me nt a Ll o r a ndoMa r Zumb i do s La c r i mó g e no Vi e nt oS o pl a o LaLeLa … Ca b e l l o sdeLuna Go t e r a s
1 9 2 0 2 2 2 3 2 4 2 5 2 7 2 8 2 9 3 0
LAVOZPALPI TANTE Ca r nee ne l As a do r LaDa nz ade l Mi e do Ag i t aFl a me nc o S a mb aFug i t i v a El Pa l pi t a rde l Ta mb o r Ra s g ayCa nt a
3 5 3 6 3 7 3 9 4 0 4 1
LAVOZAHOGADA Cue r daTa r t a muda Put aS o l e da d LaMuj e rde l P e r i ó di c o Ar o ma sdeLuz Vo c e sMuda s Di s c ul paS iS o yPut a
4 5 4 6 4 7 4 8 4 9 5 1
…YS o nól aAl a r ma Muc he dumb r e I nQui e t ud Re pt i l Ag ó ni c o Ga l l i naMa r g ui S o b r e do s i s MeAc us o Te l é f o noRo t o
5 2 5 3 5 4 5 6 5 8 5 9 6 0 6 2
LAVOZETERNA Pl umaCa í da 6 7 Ent e 6 8 Pa r e dBl a nc a 6 9 Omb l i g o 7 1 P e q ue ñaMue r t e 7 2 LaPr e g unt a 7 3 El S i l e nc i oMeLl a ma 7 4 ¿ De b oDe c i rFe l i zCumpl e a ño s ?7 6 Lul oUno 7 8 Punt odeRe t o r no 8 0 S s s s h 8 2 Al ma na c e r 8 3 NoDue l eNa da 8 4 TEMASCD
8 9
PRES ENTACI ÓN Unp o e mae sunl e ng ua j ed e l a l mad i f í c i l d ee x t e r i o r i z a rp o r q ue e suna c e r c a mi e nt oat r a v é sd el a sp a l a b r a s , l ab e l l e z ayl ae s e nc i a d euns e rhuma no . “ Vo c e smuda s ”no sa c e r c aal ab e l l e z ade la l mas i na ns i a s ,al a v i t a l i da dde le s p í r i t u,aLi l i á nP a l l a r e s ,e s c r i t o r ac o l o mb i a na , b a r r a nq ui l l e r a , c a r i b e ña , ha c e do r adeunl e ng ua j ef r e s c o , t e ñi do del uz , ma r , c o l o rymús i c a . s de l a Funda c i ó n Pr o g r e s o y Cul t ur aj unt oc o n De Twe nt y Fo ur S e v e n,he mo sde c i di doa po y a rl apubl i c a c i ó nde e s t epo e ma r i opo r quel adi f us i ó n,pr o mo c i ó nyc r e a c i ó nde c ul t ur aat r a v é sdes usmúl t i pl e se x pr e s i o ne sa r t í s t i c a s , e ne s t e c a s o , l apubl i c a c i ó nypr e s e nt a c i ó ndel i br o s , f o r ma npa r t ede nue s t r o so bj e t i v o s . “ Vo c e s Muda s ”e s un l i b r oq ue r e c o r r ec o ns ut i l e z a , mus i c a l i da dyf r e s c o rl a sdi v e r s a sv o c e sq ueha b i t a nde nt r ode l s e rhuma no ,l a sv o c e sq ueha b l a n,e nmude c e n,s eo ndul a n, p a l p i t a n,a l g una sv e c e ss ea ho g a n,yp e r ma ne c e n,c o mol a v o ze t e r naq uep r o v i e nedenue s t r ai nt ui c i ó n,denue s t r o y o .Ade má s ,e ll i b r oi nc l uy eunCdp r o duc i dop o rS ha nc l a Pr o duc c i o ne s , do ndel o st a mb o r e s , t o c a do sp o rl o sr e c o no c i do s p e r c us i o ni s t a sS ha ng óDe l yyÁl v a r oLl e r e na , da nr i t moac a da p o e ma , a p o r t á ndo l eunt o q uemí s t i c o , f e s t i v oymul t i c ul t ur a l .
–9–
Li l i á nP a l l a r e s ,a de má sdep o e t a ,e s c r i t o r adec r ó ni c a s ,g ui o ne s yr e l a t o s ,t a mb i é nc o l a b o r aha c ev a r i o sa ño sc o mop r o duc t o r a e ndi v e r s o sp r o y e c t o sq uel i de r al aFunda c i ó n.He mo ss i do t e s t i g o sdes ude di c a c i ó nye mp e ñoc o ne l mundodel ac ul t ur a , mundoq uee s p e r a mo sr e c i b ac o nl ami s mae nt r e g as uo b r a p o é t i c a . De s del ade s nude zdel apa l a br ayl adi v e r s i da dquea po r t a , f e l i c i t a mo sal aa ut o r apo rs ut r a ba j oye s t a mo so r g ul l o s o sde c o mpa r t i rs upr i me rl i br odepo e s í a“ Vo c e smuda s ” , unl i br o c o mpue s t odemuc ha sv o c e s , a c e nt o s , mi r a da syr i t mo s . J B Di r e c t o rd el aFu nd a c i ó nPr o g r e s oyCu l t u r a
–1 0–
PRÓLOGO Meha b l a ndel as e ns ua l i da ddel ami r a da ,del av o z ,de l v e r a no ,del ada nz a ,del af r ut aye lv e r b oyl aa l e g r í a .Y e nt o nc e smedo yc ue nt adeq uee nl os e ns ua l c a b emuc homá s q uel aa l us i ó ndi r e c t aa la c t oa mo rypi e l ,yq uea c t oa mo ry pi e lpa s aas e rt o dol oq ueunoha c ee nl ac a l l e ,e ne lt r a b a j o , e nl aa mi s t a d, e ne l v e r s o , e ne l v e r b o . Yq ues e ns ua l i da dnoe sung ui ña re l o j oni unmo v e rl ac a de r a ni unama noade s t i e mponi unb e s oi ne s pe r a do , l oe s , pe r ono s o l oe s o :s e ns ua l i da ds edac ua ndol av i dae nt e r ano sl l e g a s o b r et o doal o ss e nt i do s ,al o sc i nc os e nt i do sc o r po r a l e sde s i e mpr e :s e ns ua l i da de sdi s f r ut a rl ab e l l e z ade lc i e l o ,e ls o ni do de l v i e nt o , e l t a c t oc o nf o r t a nt ede l c a l o re ni nv i e r no , del al uz yde l S o l , e l o l o rdel af r ut ays us a b o r . Ta lc o modi c eLi l i á nPa l l a r e se ne s t a ss usVo c e smuda s ,“ Di o s e sl ul o ” ,Di o se sl af r ut a ,Di o se se lf r ut o ,l av i da .Es oe s s e ns ua l i da d,b i e nys a b i a me nt ee nt e ndi da ,má sa l l ádel a s c o nno t a c i o ne sf á c i l e s ,s e ns ua l i da dq ues ec o b r ae lf r ut odel a v i dat a ng i b l eys e ns i b l es e nt i do as e nt i do ,pe r c e pc i ó na pe r c e pc i ó n: l o spo e ma sdeLi l i á ns o npo e ma sdev i da , po e ma s det a c t o , po e ma sdef ue r z apo r q ues uf ue r z al l e g aal o ss e nt i do s yha c edel o ss e nt i do ss e nt i mi e nt o s :a q uíe la l mae sunc o l o r , l aa l e g r í ae suns o n, l at r i s t e z aoe l mi e dos o nuna i r ec a r g a do , e lc a r i ñoe suna b r a z o ,yl av i daunaf r ut ai nt e ns ades a b o r ,y e nt a l i nt e ns i da dl l e nadec i e l o , depo de rydeDi o s . –1 1–
Co i nc i doc o nLi l i á ne ne s t av i s i ó nv i t a l i s t adel oe s pi r i t ua l , e n e s t at r a duc c i ó nal os e ns ua l de l s ue ñoi nma t e r i a l q uee sl av i da : noha yo t r apl e ni t udq uee s t a rv i v o ,ye s t a rv i v oe sl l o r a r ,e s t o c a r , e sg o z a re nl aa l e g r í aye nl oi nt e ns ode l do l o rs i l l e g a , de t a l i nt e ns i da de snue s t r oc a nt o . Ent r a re nl o sv e r s o sdeLi l i á ne se nt r a rt a mb i é ne ne l l a :noe s unapo e t aa j e naal oq uee s c r i b e :e ss umi r a dani ñaa ma nt ey f ue r t el aq uee s t áe ne s t a spá g i na s .Ent r a ra q uíe se nt r a re nl a f ue r z ai no c e nt eya r r a s a do r adee s t apo e t aq ueno st o madel a ma noye nc a dal e t r as edar i t moyv i dayg o z oe nl apa l a b r ay e nl oí nt i mo .Es c r i b i re smo r de rdel av i dag r a t a me nt eyno s o l t a r l a ,e sha c e r s emuj e rypi e la mi g ayuni v e r s oi nt e r i o r :e l l ul oe se s t a rv i v o , e l l ul oe sLi l i á nv i v a , e l uni v e r s oe nt e r oha b l a e ns use l e s : l av o zy anoe s t ámuda . S T
–1 2–
–1 3–
–1 4–
YO S OY S o yq ui e nq ui e r os e r . Unaho j ac o nl apunt aq ue ma da . Unb e s oc o npunt e r í aal ami r a da . Unani ñac o nt r e nz a se s pe r a ndoas e rde s pe i na da . S o yl apa l a b r ab l a nc as e duc i e ndoal o ss o ni do sne g r o s . El s us pi r ol i b e r a doe nl o sl a b i o sde l q uec a l l a . Unag o t adea g uade s e a ndos e ro c é a no . S o yc o mounac o mpr e s ac o na l a s , deunl a doao t r o . El c ue r oc a b e l l udob us c a ndoe s c a pa t o r i adel ade r mi s . Ung a r b a nz oe v i t a ndos e re x pul s a dodeunpl a t odel e nt e j a s . S o yunav e l i t ae nt ut a r t adec umpl e a ño s . El úl t i mot a ng oe nGr o e nl a ndi a . Endeni t i v a , s o ye s ea pl a us oq ues ea g i t ae ns usma no s .
–1 5–
CUERPOSDEAGUA Có mode c i r t eq uenoq ui e r o s imib o c al og r i t ac o nl a sv o c e sdeNe pt uno , c o ne s af ue r z ao ní r i c aq ueha c ede r r a ma rmi sa ns i a s e nl aa g i t a dano c hedel o sc ue r po sdea g ua . Cue r po sdea g ua . Cue r po sdea g ua . Es t ei ns t a nt epr o f undo q uea nhe l ae l de s e odemo r i r mec o nt i g o e nl o so j o sdeunal e c huz a , e nr e damipi e l e ne l mur mul l odet usc a b e l l o s , det usde do s , det uss ue ño s . S o ña r t ee ss o ña rc o nl o sa c t o sc r e a do r e s , c o nl o sr o c e smá ss e ns ua l e sdet ua mb i v a l e nc i a . ¡ Ta nt af r a nq ue z a ! , ¡ t a nt ai r r e a l i da d! , c o nt i e ne nmia l i e nt oe nl as ub l i ma c i ó ndeunac a r i c i a . Esi mpo s i b l e , s í , e si mpo s i b l e . Nopue doe v i t a rde j a r mea r r a s t r a r po rl a si nnume r a b l e si s l a se s t r e l l a s e nl a sq uet umi r a dahúme dai mpl o r a l al á g r i maq uel al l uv i ade s a t a .
–1 9–
NUBEPREÑADA Lanub epr e ña dar o mpea g ua s . Ex ha l av a po r o s ayc o nl l a nt o . S ua l mac o ne s a : l ahae mb a r a z a dounpo e t a . Gr i t ae l r e l á mpa g ol oq uee l c i e l oc a l l a . Unao l ade s nudas el e v a nt ar i s ue ña . ¡ Có moi n as uv i e nt r ec o ns o l e se f e r v e s c e nt e s ! Puj al anub eyc a nt a nl o spá j a r o s . Unas i r e nade s c a l z ada nz as o b r es uo mb l i g ob l a ndo . El s i l b i dode l v i e nt opr e s a g i al os a b i o . Pa r el anub eunal l uv i adee t e r nag r a nde z a . Gr i t a ne ne l c a mpo :
¡ Ag ua c e r o !
n! ó r Chapar ¡
Ca nt ae l ne g r oyr e pi c ae l t a mb o r : ¡ Ag uaq uev aal l o v e r ! ¡ Ag uaq uev aal l o v e r ! ¡ Ag uaq uev aal l o v e r !
–2 0–
¡ Di l uv i o!
! l a v a d n Ve ¡
S emo j a nl o sni ño syl o sl a b i o sdeq ui e ne sl ab e s a n. S emo j a nl a so r e sq uena c i e r o nc o ne l l a , S emo j a nl a spa l a b r a sq ues ee s c r i b i e r o na l v e r l a . S usg o t a spl a t e a da spr e ña nal at i e r r a . El mi s t e r i odev ue l t ayunat o r me nt aq ues ema nie s t a . Lanub ehapa r i doynoha yq ui e nl ade t e ng a . Pa r t el anub e . . . pa r t ede s i e r t a .
–2 1–
masi nf or mac i óne n:
c i uda ds ona mbul a . bl og s pot . c om
–8 8–
TEMASCD 1 I nt r o( t e mamu s i c a l ) 2 Y oS o y 3 Cue r po sdeAg ua 4 Nub ePr e ña da( c o nÁl v a r oLl e r e na ) 5 Zumb i do s 6 La c r i mó g e no 7 Ca r nee ne l As a do r 8 LaDa nz ade l Mi e do 9 Ag i t aFl a me nc o 1 0S a mb aFug i t i v a 1 1 El Pa l pi t a rde l Ta mb o r( c o nÁl v a r oLl e r e na ) 1 2 Pa r e dBl a nc a 1 3 Ent e 1 4 Omb l i g o 1 5 Lul oUno( mú s i c ac o r t e s í ad eMa ma t o c o ) 1 6 NoDue l eNa da( v o z : Pe d r oMa r í aS á nc h e z ) 1 7J ue g odeNi ño s( t e mamu s i c a l ) Vo z : Li l i á nPa l l a r e s Co r o s : S ha ng óDe l y , Ál v a r oLl e r e na , He c t o rPuc he Mús i c o s : S ha ng óDe l y( p e r c u s i ó n, g a i t a ,a u t a ) , Ál v a r oLl e r e na( t a mb o r ) , Cha r l e sOl s e n( g u i t a r r aa me nc a ) , Y uv i s ne yÁg ui l a r( p a nd e r o , p a l ma s ) Gr a b a c i ó nypr o duc c i ó nmus i c a l : S ha ng óDe l y Gr a b a doe nS ha nc l aEs t udi o s + 3 46 0 79 51 16 6 s ha nc l a e s t udi o s @g ma i l . c o m –8 9–
Li l i á nPa l l a r e sBa r r a nq u i l l a-Co l o mb i a1976 Co muni c a do r aAudi o v i s ua l yPe r i o di s t a .Vi v ee nMa dr i d de s dee l 2001.Es c r i t o r adepo e s í a s ,r e l a t o s ,c r ó ni c a sy g ui o ne s .S upa s i ó npo re l f o l c l o r ec o l o mbi a no ,l a sr a í c e sa f r o ye l a mo rpo rl apa l a br a ,l eha nmo t i v a doac r e a rs upr o pi o e s pe c t á c ul o ," Af r o l y r i c s " ,e ne l q uef us i o nas upo e s í ac o n pe r c us i o ne sde l mundo .En1999g a nóe nBa r r a nq ui l l ae l c o nc ur s odePo e s í ai né di t adel aUni v e r s i da dde l No r t e .En e l 2007o c upóe l pr i me rl ug a rc o ns usr e l a t o s :“ Ree x i o ne s de l VayVe n” ,o r g a ni z a dopo rl aRe v i s t aTo uma i ,y “ S e r v i c i oAnó ni mo ” ,o r g a ni z a dopo rl aAs o c i a c i ó nCul t ur a l Fus i o na r t e .S ul i br o“ Ci uda dS o ná mbul a-c r ó ni c a sy r e l a t o sdec a l l e ”f uepubl i c a doe n2010.