Stel uw eigen parcours samen uit meer dan 100 KM FIETSLUSSEN Ontdek het herdenkingsaanbod op de INFOMARKT WOI Neem deel aan tal van ACTIVITEITEN voor jong en oud
www.fortengordel.be
FORTENGORDEL IN HET TEKEN VAN WOI
Een stralende zon zorgde ervoor dat de 5de editie van de Fortengordel in 2013 een enorm succes werd! Meer dan 4000 sportievelingen fietsten mee tijdens het evenement en bezochten de talrijke animaties aan de deelnemende forten. Zondag 18 mei 2014 wordt een unieke editie van de Fortengordel. In de hoofdrol staan dan immers de forten die een onmisbare rol speelden in het begin van de Eerste Wereldoorlog. Naast de fietslussen organiseren we ook een Infomarkt WOI met informatie over de geplande herdenkingsinitiatieven. Zo kan je de activiteiten rond WOI die je niet wil missen, al in je agenda plaatsen. In verschillende forten en andere locaties kan je van 10 tot 18u
deelnemen aan heel wat activiteiten; concerten, rondleidingen, proeverijen, kinderanimatie, avonturenparcours en nog veel. De meeste activiteiten zijn ook bereikbaar met de auto voor wie niet fietst. Ontdek het volledige programma op www.fortengordel.be Dit evenement is tevens het hoogtepunt van het Europees project Great War between the lines www.greatwar.eu Meer informatie over de Groote Oorlog in de provincie Antwerpen vind je op www.Antwerpen1914-1918.be Meer informatie over de forten vind je op www.fortengordels.be www.forten1914.be
PROGRAMMA P3
Infomarkt WOI en Slotspektakel
Activiteiten per fietslus: P4 De uitval uit Antwerpen Kinderfietslus Mortsel-Borsbeek
P5
Versterking van de rechterflank
P5
Kinderfietslussen Mechelen
P6
Versterking van de linkerflank
P6
Programma naast de fietslussen
P7
Hoe wil jij deelnemen? Praktische info
fortengordel
|
2
P4
“Fortengordels zijn een uniek uithangbord voor onze provincie. Met de zesde editie van de Fortengordel, wil het provinciebestuur van Antwerpen zoals steeds de prachtige forten in onze provincie in de kijker plaatsen. Dit jaar staat alles natuurlijk in het teken van 100 jaar Groote Oorlog.”, aldus gedeputeerde voor erfgoed Luk Lemmens. “De forten speelden een belangrijke rol tijdens het conflict en we willen onze inwoners hier van bewust maken. Zeker jongeren moeten kunnen ontdekken wat zich hier 100 jaar geleden heeft afgespeeld.” In het fort van Mortsel wordt daarom tijdens de Fortengordel een Infomarkt WOI georganiseerd. Bezoekers kunnen hier een ruim aanbod aan herdenkingsactiviteiten komen ontdekken en plannen maken voor het komende jaar. Neem dus zeker je agenda mee!“Natuurlijk is er ook het klassieke recept,” gaat gedeputeerde Lemmens verder, “er zijn verschillende fietslussen die je langs enkele forten ten zuiden van Antwerpen voeren. Deze lussen zijn geschikt voor jong en oud en kunnen naar believen ingekort worden. In verschillende forten wordt ook de nodige animatie voorzien, zodat er ook tussen het fietsen door van alles te beleven valt. Zo kan je aan den lijve ondervinden dat de forten niet enkel een grote historische waarde hebben, maar ook heel wat natuur, cultuur en avontuur te bieden hebben.” Luk Lemmens, gedeputeerde
Alle fietslussen zijn vrij te combineren en in te korten. De meeste activiteiten zijn ook bereikbaar met de auto, de volgende symbolen geven praktische info weer: parking wagens mogelijk
INFOMARKT WOI DOORLOPEND 10-18 UUR KRIJGSBAAN 212, 2640 MORTSEL 2014, HET HERDENKINGSJAAR! MAAR HOE BEGIN JE ER AAN? Kom je informeren over het brede aanbod aan herdenkings- initiatieven op onze Infomarkt WOI. In de gezellige droge binnengracht van Fort 4 te Mortsel vertelt elke nis een ander verhaal, van de grote musea en bezoekers centra tot de lokale initiatieven bij u in de buurt. Wij verzamelen voor u een breed aanbod aan activiteiten. Een soort cultuurmarkt rond de Eerste Wereldoorlog als je wil. Je vindt hier ook een heuse veldkeuken, officiersbar, animatie voor kinderen en nog veel meer. Van hieruit gaat de fietsroute Uitval Uit Antwerpen ook verder naar het fort van Lier en naar het vernieuwde fortje van Duffel om via de fietsostrade terug te keren. In Duffel kan je aansluiten bij de andere fietslussen richting de forten van Lier, Walem, Breendonk, Liezele en Puurs.
toilet aanwezig eten/ drinken picknick zone info/onthaalpunt EHBO aanwezig museum kinderen podiumvoorstelling volledig of gedeeltelijk toegankelijk voor rolstoelen
SLOTSPEKTAKEL Till We Meet Again (mother) 20:30 UUR START RONDLEIDING FORT4 21:30 UUR START VOORSTELLING NA ZONSONDERGANG
Deze voorstelling speelt ook op zaterdag 17 mei.
| fortengordel
Tickets via: ccMortsel@mortsel.be - T 03 443 73 80 - www.ccmortsel.be OF op 18 mei aan de stand van de provincie Antwerpen op de Infomarkt WOI
3
‘s Avonds sluiten we de Fortengordel 2014 af met een beklijvende voorstelling over de Groote Oorlog. Till We Meet Again (mother) is een productie van KoudVuur en Walpurgis en vindt plaats na zonsondergang in de unieke setting en akoestiek van het Reduit in FORT 4 in Mortsel. Voorafgaand kan je deelnemen aan een rondleiding door het fort.
FIETSLUS: DE
UITVAL UIT ANTWERPEN
50 km Fietslus vanuit Mortsel langs het fort van Lier tot het Spoorwegfort in Duffel om langs de nieuwe fietsostrade weer te eindigen in Mortsel Mortsel - Fort 4
Borsbeek - Fort 3
BOORDEVOL ANIMATIE EN ACTIVITEITEN 10 – 18 UUR
ZOMERBAR MET ANIMATIE 10 – 18 UUR
Krijgsbaan 212, 2640 Mortsel
Frans Beirenslaan 2A, 2150 Borsbeek
Naast de Infomarkt WOI gebeurt er enorm veel in Fort 4. Durvers van 6 tot 12 jaar kunnen het fort beklimmen en met touwen afdalen, er is een springkasteel en een avonturenparcours. Verder is er de Zomerbar, een loungeplek met WOI-kranten, een veldkeuken die soep bedeelt, een expo over Muziek & WOI, een bezoekerscentrum, rondleidingen en het unieke slotspektakel Till We Meet Again (mother).
Tijdens de Fortengordel is iedereen hartelijk welkom op Fort 3 in Borsbeek. In en rond onze Zomerbar is het altijd feest! Ontdek er een zomers terrasje met lekkere drankjes en hapjes en een streepje muziek. Voor de kinderen is er een retro-spelletjespakket, baby- en peuterspeelhoekje, ritjes met de tractor en boerenkar en een springkasteel.
Lier - fort
Duffel - Spoorwegfort Duffel
RONDLEIDING FORT VAN LIER 10 – 18 UUR
ANIMATIE EN ONDERAARDSE GANG
Fortweg 24, 2500 Lier Het fort van Lier, gebouwd in 1877 en gemoderniseerd in 1906 om zich aan te passen aan krachtiger geworden wapentechnologie, vormt samen met 34 forten en schansen de buitenlinie in de verdediging van de ‘Vesting Antwerpen’. Sommige delen van het fort van Lier zijn nog in de toestand van 1914. Ervaren gidsen laten je deze vestiging ontdekken. Het is een unieke kans want dit fort opent slechts enkele malen per jaar haar deuren. Er zijn doorlopend rondleidingen van een half uur. Er vertrekt steeds een gids als er 15 deelnemers zijn.
KINDERFIETSLUS
In samenwerking met Alles Loopt Op Rolletjes openen zij hun speelschuur in Fort 3. Kinderen kunnen meerijden met de tractor en er is ook een speeltuin en een hindernissenparcours. In Mortsel staat een springkasteel en is de Zomerbar geopend. Monumentenwacht zorgt voor een spannende klimpartij op de muren van het fort!
fortengordel
|
4
MORTSEL – FORT 3 BORSBEEK: 12 KM
Vertrekpunten: Fort4 Mortsel en Fort Borsbeek
10 – 18 UUR Mechelsebaan 249, 2570 Duffel In dit recent gerenoveerde fort kan je tot 13u genieten van geleide rondleidingen in en rond het fort, die je naar de diepe onderaardse gangen brengen. Er is een gloednieuwe belevingstentoonstelling over WOI. Een Dixieland band brengt in de namiddag een vleugje muziek. In het fort is er een fietsreparatiedienst voorzien en voor kinderen is er een kinderrommelmarkt. En tot slot is er nog een drankjes- en hapjestent en bistro in het fort.
FIETSLUS:
VERSTERKING VAN DE RECHTERFLANK
50km in te korten tot 35 of 25 km - Fietslus vanuit Mechelen richting unieke locaties rond Sint-Katelijne-Waver,en dan verder naar de forten van Walem, Duffel en Lier (zie pagina 4 voor hun programma) O-L-V-Waver RONDLEIDING WINTERTUIN URSULINEN 10 – 16:30 UUR Bosstraat 9, 2861 Onze-Lieve-Vrouw-Waver Maak kennis met de unieke art-nouveau wintertuin van het Instituut van de Ursulinen. Je verneemt er meer over de rol van dit prachtige gebouw als oorlogshospitaal en de zware vernieling die in september 1914 grote delen van het complex verwoestte. Doorlopend rondleidingen van ongeveer 45 minuten. Best op voorhand online reserveren. Toegangsprijs: 5 euro
Walem RONDLEIDING NATUURFORT 10 – 15 UUR Koning Albertstraat (ter hoogte van de Snickerswinkel), 2800 Walem Het Fort van Walem werd enkele jaren geleden aangekocht door Natuurpunt vzw en is ondertussen erkend als natuurreservaat. Tijdens de Fortengordel kan je uitzonderlijk het indrukwekkende complex bezoeken via een wandeling die begeleid wordt door een gids.
een symbool voor de soms vreemde dualiteit; hoe o orlog vreedzame omgevingen kan creëren, hoe vernietiging gevolgd wordt door creatie. Er zijn demonstraties van verschillende klei-technieken en raku. Voor kinderen is er een workshop voorzien. Online inschrijven is verplicht.
Sint-Katelijne-Waver BEZOEK AAN HET GROENTEMUSEUM ‘T GROM 13 – 18 UUR Midzelen 25a, 2860 Sint-Katelijne-Waver Ontdek de wondere wereld van groenten en tuinbouwerfgoed op de 18de eeuwse hoevesite van Het Groentemuseum. Speciaal voor kinderen is er een Speurtocht in het museum en een audiotour, waar Boer Achiel je op sleeptouw neemt in de tuinen en het museum. Toegangsprijs: 3/2 euro
St-Katelijne-Waver DOMEIN ROOSENDAEL THEMAWANDELING WOI 14 – 16 UUR Roosendaal, 2860 Sint-Katelijne-Waver
Sinds 2001 hebben een aantal keramisten hun atelier in de vroegere soldatenverblijven van het Midzelenfort. Het oude fort is nu, door de aanwezigheid van creatieve kunstenaars,
KINDERFIETSLUSSEN MECHELEN KINDERFIETSLUSSEN ROND MECHELEN: 12 KM OF 25 KM
Vanuit PTS Mechelen vertrekken twee kinderlussen, via de korte lus breng je een bezoek aan ‘t GROM met zijn kinderspeurtocht, museumspel en audio- en kindertours. De lus van 25 km passeert langs het fort van Sint-Katelijne-Waver, het fort van Duffel met onderaardse gangen, het fort van Walem in de natuur en ’t GROM (meer info hierboven en op pag. 4).
5
Vestinglaan, 2860 Sint-Katelijne-Waver
|
KUNSTATELIER ‘T FORT 10 – 18 UUR
Het Château van Roosendael werd beschoten op 3 oktober 1914 door een eenheid van de veldartillerie. In het park zelf zijn nog verschillende restanten te vinden uit deze periode, onder andere een door een Duitse soldaat gekerfde tekening in een boom. In de bomen van Roosendael vinden we nog metaal van schrapnel granaten terug. Deelnemen kost 3 euro maar je kan ook vrij rondom het domein wandelen.
Vertrekpunt: PTS Mechelen
fortengordel
Sint-Katelijne-Waver
FIETSLUS: VERSTERKING
VAN DE LINKERFLANK
65 km in te korten tot 50km - Vertrek vanuit Mechelen of fort Bornem en ontdek de indrukwekkende forten van Liezele en Breendonk. Breendonk
Bornem
Puurs
RONDLEIDING EN BEZOEK NATIONAAL GEDENKTEKEN FORT VAN BREENDONK 09:30 – 17:30 UUR
FORT VAN BORNEM ANIMATIE EN EXPO VROUWEN IN WOI 10 – 18 UUR
BEZOEK FORT LIEZELE 10 – 18 UUR
Brandstraat 57, 2830 Willebroek
Barelstraat 228, 2880 Bornem
Het Fort van Breendonk is een ontroerend en sprekend bewijs van de gruwel van WOII in België. Het voormalige transit- en werkkamp is één van de best bewaarde kampen in Europa. Originele getuigenissen van oud-gevangenen, films, foto’s en audiogidsen begeleiden je tijdens je bezoek. Het fort is vrij te bezoeken maar er zijn ook twee gidsbeurten waarvoor je online kunt inschrijven.
Enkel in dit fort kan je tot in het hart van het fort fietsen! De zone voor de grote zaal is voor de gelegenheid sfeervol aangekleed en ingericht als picknickplaats met eet- en drankstandjes. Ontdek de boeiende vrijwilligerswerking van dit sfeervolle fort en een expo over vrouwen tijdens WOI. Er wacht je een leuke attentie bij terugkomst na de fietstocht.
Fortbaan 2, 2870 Puurs Fort Liezele is de best bewaarde versterking van Vesting Antwerpen. Het voormalige artilleriefort speelde een belangrijke rol tijdens WOI wanneer het tijdens de laatste dagen van de weerstand – oktober 1914- mee de terugtocht van het veldleger naar de linker Scheldeoever beschermde. Vandaag is het fort een prachtig museum met 18 heringerichte lokalen. Het museum en enkele lokalen zijn doorlopend open. Op de binnenkoer is er een terras voorzien waar u iets kan drinken en een snack eten.
PROGRAMMA NAAST DE FIETSLUSSEN Deurne Stampe & Vertongen-museum vliegtuigenmuseum: 10 - 17 uur Luchthavenlei z/n, 2100 Deurne
Hoboken - diverse activiteiten in en rond Fort 8: 10 - 18 uur Schansstraat 9, 2660 Hoboken
In het Stampe & Vertongen museum staan een aantal replica’s van toestellen uit de Eerste Wereldoorlog. Kinderen kunnen de stuurknuppel bedienen met een echte pilotenhelm op het hoofd. Je zou van minder in de wolken zijn! Toegangsprijs: 0 tot 3 euro
Edegem - expo: Jozef Posenaer in WOI - Huis Hellemans:
fortengordel
|
6
10 - 14 uur Strijdersstraat 14, 2650 Edegem De familie Posenaer is in 1914 gevlucht naar Domburg in Nederland. De schilder Jozef zal deelnemen aan verschillende tentoonstellingen in Nederland. Vanaf 1917 verblijft de familie in Amsterdam en neemt deel aan grote tentoon stellingen ten voordele van de Belgische vluchtelingen. Ontdek de wereld van WOI als vluchteling via deze kunstwerken. Rondleidingen om 10u en om 14u.
Ook Hoboken organiseert op zondag 18 mei een fietslus van 20km. De oorlog ging er zeker niet ongemerkt voorbij. In de begindagen waren er de ‘Wilde treinen’, liet men de petroleumtanks in de polder en in de Schelde leeglopen en lag er een pontonbrug tussen Hoboken en Burcht. De fietstocht kan met of zonder gids gereden worden. De begeleide fietstochten vertrekken om 10 – 13 en 15 uur. In het fort zijn er ook expo’s, een interactief spel en animatie voor kinderen, een veldkeuken en om 14u een concert. Het fort kan ook vrij bezocht worden.
Kessel - Fort van Kessel Rondleidingen en expo: draadloze communicatie: 10 - 18 uur Fortstraat, 2560 Kessel In het Fort van Kessel loopt een unieke tentoonstelling over de draadloze telegrafie en telefonie in België en Belgisch-Kongo tot het einde van WO I. Het gaat om mooie en originele foto’s van glasplaten van meer dan 100 jaar oud, die je onder andere vertellen hoe men tijdens de oorlog communiceerde. Er worden doorlopend demonstraties gegeven. Ter plaatse kan je ook iets drinken en het fort bezoeken.
Stabroek - Fort Rondleidingen en bezoek: 10 - 18 uur Abtsdreef, 2940 Stabroek Ontdek het fort van Stabroek met zijn pitoreske gracht en indrukwekkende gangen. Er zijn doorlopend rond leidingen. Het fort is gelegen in het gebied van de antitankgracht met zijn prachtige fietsroutes.
HOE WIL JIJ DEELNEMEN? De Fortengordel 2014 biedt voor ieder wat wils. BEN JE SPORTIEF?
BEN JE BENIEUWD NAAR DE FORTEN?
Stel je ultieme parcours samen uit meer dan 100 km fiets routes. Vertrekken kan al om 8 uur!
Selecteer uit de 9 forten die hun deuren openen het programma dat je het meest interesseert. Fietsen kan maar moet niet!
GEWOON ZIN IN EEN GEZELLIGE DRUKTE? Kom naar de Infomarkt WOI en de Zomerbar in Fort 4 of bezoek het fortje van Duffel
WIL JE JE KENNIS WAT BIJSCHAVEN?
HEB JE KINDEREN? Kies voor een van de kinderfietslussen met een speciaal programma voor je kroost.
Bezoek enkele unieke musea, g ebouwen en tentoonstellingen.
Fietslussen
Animatie
VERTREKPUNTEN
ADRES
We voorzien op zondag 18 mei vier vertrekpunten waar u zich kan inschrijven: Mortsel Fort 4: Fortstraat 100, 2640 Mortsel Mechelen PTS: Antwerpsesteenweg 145,2800 Mechelen Borsbeek Fort 3: Frans Beirenslaan 2A, 2150 Borsbeek Bornem Fort: Barelstraat 228, 2880 Bornem
Alle gegevens over de locatie van de activiteiten en toegankelijkheid vindt je op de website. Contacteer ons bij specifieke vragen over toegankelijkheid en voorzieningen. Per locatie hangen we het programma ook uit aan de ingang. Opgelet! Voor sommige activiteiten zal je op voorhand moeten reserveren. Het merendeel van de animatie is gratis, voor sommige initiatieven zal een kleine bijdrage gevraagd worden.
Krijgsbaan 212, 2640 Mortsel (tegenover lichtwinkel Massive)
UUR 10:00-18:00 uur doorlopend
BEREIKBAARHEID De fiets is ongetwijfeld het handigste vervoersmiddel op zondag 18 mei. Treinstation, Tram- en bushalte: Mortsel Oude God. Auto: parkeermogelijkheden rond het fort en aan het stadhuis
UUR
BEREIKBAARHEID
Inschrijven kan van 8:00 tot 15:00 uur
De fiets is ongetwijfeld het handigste vervoersmiddel op zondag 18 mei. Per locatie voorzien we een fietsenstalling. De meeste locaties zijn echter ook vlot bereikbaar met de wagen.
PARKING In de verschillende vertrekpunten voorzien we parkeermogelijkheden, maar vooral in Mechelen ben je zeker van een autostaanplaats: Mechelen PTS: U kan parkeren op de parking van Pauwels: Antwerpsesteenweg 169, 2800 Mechelen Mortsel Fort 4: Parkeergelegenheid Mortsel Borsbeek Fort 3: ruime parking Frans Beirenslaan 2A, 2150 Borsbeek Bornem Fort: parkeerzone beschikbaar aan het fort en aan de overkant van het fort
De verschillende activiteiten zijn soms doorlopend en soms op vaste tijdstippen. Bekijk de website om jouw programma samen te stellen.
CONTACT Projectteam Antwerpen1914-1918 dienst Erfgoed - provincie Antwerpen greatwar@provant.be 03 240 55 62
7
ADRES
UUR
|
Infomarkt WOI
Het inschrijvingsgeld van 4 euro betaal je niet zomaar! In ruil hiervoor krijg je een kaartje met de routes, een koek, stuk fruit en drankje (zolang de voorraad strekt), krijg je reisbijstand en ben je verzekerd!
fortengordel
SCHRIJF JE IN!
Het duurde 541 dagen om deze ploeg te vormen. u kan dat sneller!
vorm zelf uw regering op uwregering.be In onze stemtest heeft u het voor het zeggen. Stel uw programma samen op uwregering.be en ontdek meteen welke politici het dichtst aansluiten bij uw standpunten.
surf snel naar uwregering.be
een initiatief van