Verborgen verhalen WOI

Cambridgeshire Collection (Q. CK12. 13100)

Verbogen Verhalen

Ontdek de Groote Oorlog

Hoe kunnen 6 partners met verschillende herdenkingsculturen en oorlogserfgoed een breed publiek informeren over de unieke geschiedenis van WOI? Door samen boeiende expo’s te ontwikkelen met zes WOI-gerelateerde thema’s; muziek, familie, Britse troepen, totale oorlog, verborgen verhalen en militaire logistiek. Deze expo’s worden in openbare ruimtes geplaatst en zo brengen we het verhaal van WOI tot bij u! Deze expo maakt deel uit van het Europese project ‘Great War - Between the Lines’ om te informeren en sensibiliseren rond de herdenking van WOI. Ontdek meer op www.greatwar1418.eu

Oorlogsspelen

Cambridgeshire Collection

In 1912 ondernam het Britse leger een uitgebreide oorlogsoefening in Cambridgeshire. Het leger werd opgesplitst in twee ploegen; Rood en Blauw. De rode ploeg, onder bevel van Sir Douglas Haig, was het binnenvallende leger. De blauwe ploeg, onder bevel van Sir James Grierson, was gebaseerd in Cambridge en moest voorkomen dat ‘de roden’ Londen konden bereiken.

Belangrijke hoogwaardigheidsbekleders werden uitgenodigd om de manoeuvres te aanschouwen waaronder Koning George V van Engeland en Generaal Foc van Frankrijk.

Cambridgeshire Collection (Q.C.K12.13100)

Cambridgeshire Collection (Q.C.K12.1085a)

Bevelhebber Haig zou later de British Expeditionary Force commanderen tijdens de Eerste Wereldooriog. Grierson overleed helaas aan het begin van de oorlog. In 1912 behaalde Grierson wel een beslissende overwinning op Haig, mede dankzij zijn gebruik van luchtverkenning. De blauwe ploeg bemande vliegtuigen en zeppelins om alle rode troepen te lokaliseren. De meningen zijn nog steeds verdeeld over het vermogen van Haig om het leger aan te voeren tijdens de Grote Oorlog, maar in 1912 slaagde hij er duidelijk niet in om de instrumenten van de moderne oorlogsvoering te hanteren.

1912

Haig werd verslagen op de oorlogsvelden van Cambridgeshire.

Belgische Vluchtelingen

Archives départementales du Pas-de-Calais (43fi44)

Vluchtelingen uit Antwerpen passeren Roosendaal na de besetting van Antwerpen

De Eerste Wereldoorlog bracht honderdduizenden vluchtelingen op de been. Hele families moesten hun thuis verlaten met slechts de bezittingen die ze konden dragen onder de arm. Het Belgisch grondgebied werd grotendeels bezet door Duitse machthebbers. Op 17 augustus 1914 verhuisde de Belgische regering en het koningshuis van Brussel naar Antwerpen gevolgd door vele burgers. De val van Antwerpen op 9 oktober veroorzaakte ongeveer en miljoen burgervluchtelingen die heil zochten in Nederland en Frankrijk.

Belgische vluchtelingen in Calais, oktober 1914

Meer dan een kwart miljoen van hen maakten de oversteek naar Groot-Brittannië, de grootste toestroom van vluchtelingen ooit in het Verenigd Koninkrijk. Veel vluchtelingen kregen verblijf aangeboden in de Britse huizen, maar naarmate de oorlog bleef duren vormden sommige vluchtelingen onafhankelijke gemeenschappen. Belgische kolonie gevestigd in het Grange in Littleport, Cambridgeshire

In het voorjaar van 1918 lanceerde het Duitse leger een nieuw offensief en voor een korte tijd heroverden ze een grondgebied dat tot dan door de geallieerden verdedigd werd. Dit leidde tot een nieuwe golf vluchtelingen.

Cambridgeshire Archives (R97/52)

Franse vluchtelingen op de weg bij Noeux-les-Mines, 13 april 1918

Toen de oorlog uiteindelijk ten einde kwam keerde de meerderheid van de vluchtelingen terug naar hun thuis, al te vaak omgevormd tot scenes van complete vernietiging.

Archives départementales du Nord (30 Fi Guerre 14-18/013)

1.5 miljoen Belgen zochten hun toevlucht in Nederland, Frankrijk en Groot-Brittannië

The Museum of Cambridge (4.154.62)

Cambridgeshire Archives (977/Z14)

Cambridgeshire Archives (977/Z5)

Cambridgeshire Archives (977/Z10)

Geheim Ziekenhuis

De Grote Oorlog creëerde een enorme vraag naar ziekenhuisbedden. Het Eerste Oostelijk Algemeen Ziekenhuis was gevestigd in Cambridge. Toen GrootBrittannië tot de oorlog toetrad werd het ziekenhuis uitgebreid met lokalen van de lokale school. Het hoofdkwartier werd verplaatst naar Trinity College, waar tijdelijke tenten werden opgezet en patiënten door motor-ambulance werden afgeleverd. In oktober 1914 werd op de cricket terreinen van Clare en King’s Colleges een nieuw openlucht ziekenhuis opgericht, dit bestond uit aparte hutten. Enkele van de eerste patiënten die hier behandeld werden waren Belgische soldaten. Op volle capaciteit verstrekte het ziekenhuis 1.700 bedden. Na de oorlog werd het ziekenhuisterrein gebruikt voor huisvesting en later voor de bibliotheek van de Universiteit van Cambridge. Er blijven weinig restanten over van het ziekenhuis, maar dit naaiwerkje van een patiënt bleef bewaard en behoort nu tot de collectie van het Museum van Cambridge.

Addenbrooke’s Hospital Archives, Cambridge University Hospitals NHS Foundation Trust

Het Eerste Oostelijk Algemeen Ziekenhuis was het enige territoriale ziekenhuis in Groot-Brittannië dat op een geheel nieuwe site gebouwd werd

ÂŠ IWM (Q 9000)

Oorlogsduiven

US Army Photo collection from the Communications Electronics Command Historical Office archive, Aberdeen Proving Ground, Maryland, USA

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden postduiven gebruikt om berichten te verzenden. Er wordt geschat dat minstens 200.000 postduiven het leven lieten op de slagvelden van het Westelijk Front. Een van de beroemdste postduiven is Cher Ami. In oktober 1918 vloog de gewonde Cher Ami 40 kilometer om een boodschap te leveren die de levens van 200 Amerikaanse soldaten zou redden. Deze divisie was vastgelopen achter de vijandelijke linies en omsingeld in de Slag bij Argonne.

US Army Photo collection from the Communications Electronics Command Historical Office archive, Aberdeen Proving Ground, Maryland, USA

Cher Ami was door het borstbeen geschoten en was blind aan een oog, maar slaagde er toch in om terug te keren naar haar hok in Rampont. De vogel was een van de weinigen die het Oorlogskruis toegekend kreeg. Ondanks haar verwondingen overleefde Cher Ami en na de oorlog werd ze meegenomen naar Amerika. Cher Ami stierf op 13 juni 1919 en werd in het Smithsonian Institute in Washington bijgezet.

ÂŠ IWM (Q 18613)

95%

van de berichten die door duiven werden vervoerd werden succesvol ontvangen.

Dodendraad

Toen het Duitse leger België binnenviel in 1914 vluchtte de bevolking in grote getalen naar het neutrale Nederland. In een poging om de Nederlands-Belgische grens te controleren besloten de Duitse machthebbers om een dodelijke, elektrische afrastering te plaatsen die bekend werd als De Dodendraad. De bouw begon in het voorjaar van 1915 en het hek werd aangesloten op een speciaal hiervoor opgericht elektrisch net op 24 juli 1915. De draad strekte zich uit van Aken tot Knokke en varieerde van 1,5 tot 3 meter hoog. Ondanks het gevaar probeerden mensen de draad te passeren met behulp van inventieve technieken zoals polsstokhoogspringen, ondertunneling en het creëren van houten frames om de draden te rekken zodat een persoon er door kan kruipen. Toen de wapenstilstand was ondertekend werd de stroomtoevoer naar de Dodendraad onmiddellijk stilgelegd en werd het hek gedemonteerd door lokale boeren. Tot op vandaag vinden we nog houten palen, porseleinen isolatieknoppen en ijzeren wiggen terug waar de Dodendraad heeft gestaan.

De dodendraad eiste het leven van ongeveer 1000 mensen.

Archives départementales du Nord (30 Fi Guerre 14-18/272)

Bezet Reisel

Archives départementales du Nord, Lille (30 Fi Guerre 14-18/173)

De Duitse bezetting van Frankrijk wordt meestal geassocieerd met de Tweede Wereldoorlog maar ook tijdens de Eerste Wereldoorlog werden delen van NoordFrankrijk gecontroleerd door de Duitse bezettingsmacht. Het Duitse leger begon de belegering van Lille of Reisel op 4 oktober 1914. Talloze gebouwen en huizen warden verwoest door bombardementen voordat de Duitse troepen op 13 oktober de controle namen over de stad.

Archives départementales du Nord, Lille (30 Fi Guerre 14-18/364)

M. Arthur Duhem, Vice-Président de la Chambre do Commerce, prise comme otage par les Allemands

Duitse troepen namen gijzelaars in de bezette gebieden om de lokale bevolking angst aan te jagen en om de Franse regering onder druk te zetten. Zo werd Arthur Duhem, de vice-voorzitter van de Kamer van Koophandel, gedeporteerd naar een Duits kamp samen met andere civiele gijzelaars. Louise de Bettignies werd aangeworven door de Britse Militaire Inlichtingendienst in februari 1915. Vanuit Reisel exploiteerde Louise een netwerk van spionnen die Duitse troepenbewegingen registreerden en hielpen bij de ontsnapping van gijzelaars. Louise werd gevangen genomen in September 1915 en naar een gevangenis in Duitsland gestuurd, waar zij overleed in september 1918.

Op 17 oktober 1918 kwam de bezetting van Reisel eindelijk ten einde toen Britse troepen de stad bevrijden.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook