ﺑﻪ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﮐﺎﻧﻪوه ﻟﻪژﺮ ﭼﻪﺗﺮدا ﮐﯚدهﺑﯿﻨﻪوه
ﺋﻤﻪ و ﻣﺮدن
٩
ﻣﮋووی ﻓﻤﯿﻨﯿﺰم
٨
ﻛ ﺑرﭘﺮﺳ ﻟﻛﻮﺷﺘﻨﯽ رۆژﻧﺎﻣﻧﻮوﺳﺎن...؟ رۆژﻧﺎﻣﻪﯾﻪﮐﯽ ﮔﺸﺘﯽ ھﻪﻓﺘﺎﻧﻪﯾﻪ ،ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭼﻪﺗﺮ دهرﯾﺪهﮐﺎت
ژﻣﺎره ٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم
دووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
www.chatrpress.com
ﻧﺮخ ٧٥٠ :دﯾﻨﺎر
WWW.Chatrpress.com
ﺷڕی راﮔﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ و ﮔﯚڕان دەﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮد وﺗﺑﮋی ﮔﯚڕان :ﺗﻨﺎﮔم ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑو ﺷﻮەﯾ ﺑﯿﺮ دەﻛﺎﺗوە
ﻤ ـ ـ ــﺎوەی ﺴ ــێ رۆژە ﺑــەﺸ ـێــﻮەیــەﻜــی ﭼڕوﭘڕ ﻜەﻧﺎڵەﻜﺎﻧی راﮔــەیــﺎﻧــﺪﻧــی ﭘــﺎرﺗــیو ﻠیﺳﺘی ﮔﯚڕان دەﺴ ـﺘ ـیــﺎن ﮐ ـ ــﺮدوﻩ ﺑــﻪ ﺸـ ــەڕی راﮔەیﺎﻧﺪن،ﻠﻪ ﺋێﺳﺘﺎﺸﺪا ﻜەﻧﺎڵەﻜﺎﻧی راﮔەیﺎﻧﺪﻧی ﺴەرﺑەﭘﺎرﺗی ﻫەڵﻣەﺗەﻜەیﺎن ﭼڕﺗﺮ ﻜﺮدوەﺗەوە و رووداوەﻜﺎﻧی راﺑﺮدوو ﺑەﺑیﺮیــی ﺧەڵﻚ دەﻫێﻨﻨەوە. دوا ﺑەدوای ﺋەو ﺸەﭘﯚﻠە ﻧﺎڕەزاییەی ﻫەرێﻣی
ﭼﺗﺮ -ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧی ﮔـﺮﺗــەوە ﻠــە ﺑــەراﻤـﺒــەر ﺗـیــﺮۆر ﻜﺮدﻧی )ﺴەردەﺸﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎن(ی رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮوس و ﭘﺎش ﺑاڵوﻜﺮدﻧەوەی ﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜەی )(٢٠١٠/٥/١٣ ی ﻤەﻜـﺘەﺑی ﺴیﺎﺴی ﭘﺎرﺗی و ﯪژاﻧﺳی ﭘﺎراﺴﺘﻦ، ﺸەڕێﻛی ﻘــﻮرﺴــی راﮔــەیــﺎﻧــﺪن ﻠــەﻧـێــﻮان ﭘــﺎرﺗــی و ﮔﯚڕان دەﺴﺘی ﭘێﻛﺮدوە. ﻠ ــەﺑ ــەراﻤ ـ ـﺒ ــەر ﺋ ـ ــەو ﺸـ ـ ـ ــەڕەی راﮔ ــەی ــﺎﻧ ــﺪﻧ ــی
ﻧﺰﯾﻜی ﺳﺎﻜ ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ھﺑﺠ دەﺳﺘﮕﯿﺮ ﻧﻛﺮاوە ﭼﺗﺮ -ﺗﺎﯾﺒﻪت
دروﺴﺘﻛﺮدووە«. ﺑــە ﺑ ــڕوای ﺋــەو ﮔەﻧﺟە ﻘﺎیﻣﻗﺎﻤی ﭘێﺷﻮوی ﺸ ـ ـ ــﺎرەﻜ ـ ـ ــە ،ﻠـ ـ ــەﻻیـ ـ ــەن ﭼـ ــەﻧـ ــﺪ ﻜ ــەﺴـ ـێـ ـﻛ ــەوە داڵ ـ ــﺪەدراوە »ﺋــەﮔـیـﻨــﺎ ﺋــەوە ﻜــﺎرێـﻛــی ﺋەوەﻧﺪە ﮔ ـﺮان ﻧییە ﺗــﺎ ﯪﺴﺎیﺷی ﻜــﻮردﺴـﺘــﺎن ﻧەﺗﻮاﻧێﺖ دەﺴﺘﮕیﺮی ﺑﻛەن«. ﭘــەرﻠــەﻤــﺎﻧ ـﺘــﺎری ﮔ ـ ــﯚڕانو ﺋــەﻧــﺪاﻤــی ﻠیﮋﻧەی ﻧــﺎوﺧــﯚ و ﯪﺴــﺎیــﺶ ﻠــە ﭘــەرﻠــەﻤــﺎﻧــی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﻧ ــەریـ ـﻣ ــﺎن ﻋ ـ ــەﺑ ـ ــﺪواڵ ،دەﺴﺘﮕیﺮﻧەﻜﺮدﻧی ﻘــﺎیـﻣـﻗــﺎﻤــی ﻫــەڵــﻪﺑ ـﺟــەی ﺑــە »ﻜەﻤﺘەرﺧەﻤی« ﻧــﺎوﺑــﺮد ،وﺗـیـﺷــی »ﭘێﻮیﺳﺘە یــﺎﺴــﺎ وەك یەك ﺑــەﺴــەر ﻫــەﻤــﻮو ﻜــەﺴـێـﻛــﺪا ﺠێﺒەﺠێﺒﻛﺮێﺖ، ﺋــەرﻜــی وەزارەﺗـ ــی ﻧــﺎوﺧــﯚ و ﯪﺴــﺎیـﺷــە ﺑــەو ﻜﺎرە ﻫەﺴﺘﻦ«. ﺣﺎﻜﻢ ﻘﺎدر ﺣەﻤەﺠﺎن ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺷﺘی ﯪﺴــﺎیـﺷــی ﺴـﻟـێـﻣــﺎﻧــی ،ﺑــە ﭼــەﺗــﺮی وت »ﺋێﻣە ﻠەڕێﮕەی یﺎﺴﺎوە داوﻤﺎﻧەﺗە داواﻜﺎری ﮔﺷﺘیــیو داوای ﻠێﻛﺮاوە ﯪﻤﺎدەﺑێﺖ ﻠەﺑەردەم دادوەردا ﺑــەاڵم ﯪﻤــﺎدە ﻧەﺑﻮوە و ﻫەڵﻬﺎﺗﻮوە و ﻧﺎﺸﺰاﻧیﻦ ﻠەﻜﻮێیە ،ﺑﯚیە ﺗﺎﺋێﺳﺘﺎ دەﺴﺘﮕیﺮ ﻧەﻜﺮاوە«.
ﻫــەرﭼــەﻧــﺪە زیــﺎﺗــﺮ ﻠــە ) (٨ﻤــﺎﻧـﮕــە ﻓەرﻤﺎﻧی دەﺴﺘﮕیﺮﻜﺮدﻧی ﻘﺎیﻣﻗﺎﻤی ﭘێﺷﻮوی ﻫەڵەﺑﺟە دەرﭼ ــﻮوە ،ﺑــەاڵم ﺗﺎﺋێﺳﺘﺎ دەﺴﺘیﮕﺮ ﻧەﻜﺮاوە و ﻫیﭻ ﺴﯚراﻏێﻛیﺷی ﻧییە ،ﺋەوەش ﻧیﮕەراﻧی ﻻی داﻧـیـﺷـﺘــﻮاﻧــی ﺋــەو ﺸ ــﺎرە دروﺴﺘﻛﺮدووە، ﺑەرێﻮەﺑەری ﯪﺴﺎیﺷی ﮔﺷﺘیﺶ ﺠەﺧﺖ ﻠەﺴەر ﺋ ــەوەدەﻜ ــﺎﺗ ــەوە ﺋ ـ ــەوان ،ﻫـیــﭻ زاﻧیﺎرییەﻜﺎن ﻠەﺑﺎرەی ﺸﻮێﻨی ﺧﯚﺣەﺸﺎرداﻧی ﺋەو ﻜەﺴەوە ﻧییە. ﻠــە ﻤــﺎﻧـﮕــی)(٩ی ﺴــﺎڵــی ڕاﺑ ــﺮدوو ﺑــە ﺗﯚﻤەﺗی ﺋەﻧﺟﺎﻤﺪاﻧی ﻜﺎری ﺴﺎﺧﺘەﻜﺎریــی و ﺋیﺨﺘیﻼس، ﻓﻮاد ﺴﺎڵﺢ ﻘﺎیﻣﻗﺎﻤی ﭘێﺷﻮوی ﻫەڵەﺑﺟە ﻠەﻻیەن دادﮔ ــﺎی ﺋــەو ﺸ ــﺎرەوە ﺑــڕیــﺎری دەﺴﺘﮕیﺮﻜﺮدﻧی ﺑــﯚ دەرﭼ ــﻮو ،ﺑــەاڵم ﭘێﺶ دەﺴﺘیﮕﺮدﻧی ﺧﯚی ﺣ ــەﺸ ــﺎرداو ﺗــﺎﺋـێـﺳـﺘــﺎش ﻠ ــەﻻی ــەن دەزﮔﺎﻜﺎﻧی ﯪﺴﺎیﺷەوە ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە دەﺴﺘﮕیﺮ ﺑﻛﺮێﺖ. ﻤـ ـ ـﺤ ـ ــەﻤ ـ ــەد ﻠ ـ ــەﺗـ ـ ـی ـ ــﻒ ،ﺧ ــﻮێـ ـﻨ ــﺪﻜ ــﺎرێـ ـﻛ ــی ﻫەڵەﺑﺟەییە ﻠــەزاﻧـﻛــﯚی ﺴﻟێﻣﺎﻧی ،ﺑەﭼەﺗﺮی ڕاﮔ ــەی ــﺎﻧ ــﺪ »دەﺴ ـﺘ ـﮕ ـی ـﺮﻧ ــەﻜ ــﺮدﻧ ــی ﻘﺎیﻣﻗﺎﻤی ﭘ ـێ ـﺷــﻮوی ﻫــەڵــەﺑ ـﺟــە ﻧ ـی ـﮕــەراﻧــی ﻻی ﺧەڵﻚ ﻠــەﻤ ـﺒــﺎرەیــەوە راﭘــﯚرﺗ ـێــﻚ ﻠــە ﻻﭘـ ــەڕە )(٣دا دروﺴ ـﺘ ـﻛــﺮدووەو ﻤــﺎﻧــەوەی ﺋــەو ﻤەﺴەﻠەیەش ﺑەﺑێ دەﻧﮕی ﮔﻮﻤﺎﻧی ﻻی داﻧیﺷﺘﻮاﻧی ﺋەو ﺸﺎرە ﺑﺨﻮێﻨەرەوە
ﭘــﺎرﺗ ـیــﺶ دژﺑـ ــە ﮔ ـ ــﯚڕان وﺗــەﺑ ـێــﮋی ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﮔـ ــﯚڕان ﺣــەﻤــە ﺗــﯚﻓـیــﻖ رەﺣ ـیــﻢ ﻠەﻠێﺪواﻧێﻛیﺪا ﺑەﭼەﺗﺮی ڕاﮔەیﺎﻧﺪ »داواﻜ ــﺎری ﺧەڵﻚ ﻠەﭘێﻨﺎو ﯪﺸـﻛـﺮاﻜــﺮدﻧــی ﺑـﻛــﻮژاﻧــی ﺴــەردەﺸــﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎن ﻤــﺎﻓـێـﻛــی دەﺴ ـﺘ ــﻮری و ﺴــﺮوﺸ ـﺘــی ﻫﺎواڵﺗیﺎﻧە، ﺗیﻨﺎﮔەم ﺑﯚ ﭘﺎرﺗی ﺑــەو ﺸیﻮەیە ﺑیﺮ دەﻜﺎﺗەوە«. ﻧﺎوﺑﺮاو وﺗیﺷی »ﻧﻮوﺴیﻨی ﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜەی ﭘﺎرﺗی
ﭘﺎش ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺳردەﺷﺖ
ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺑردەواﻣ ﻟﭘﻪﻻﻣﺎرداﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣﻧﻮﺳﺎن
ﭼﺗﺮ -ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻫ ـ ـ ـێـ ـ ــﺰەﻜـ ـ ــﺎﻧـ ـ ــی ﯪﺴـ ـ ـ ــﺎیـ ـ ـ ــﺶ ﺑ ـ ـ ـ ـ ــەردەواﻤ ـ ـ ـ ـ ــە ﻠــەﻤــﺎﻤــەڵــەی ﺧـ ـ ـﺮاپو ﻠ ــە دوای ـ ــﻦ ﻫەڵﻮێﺳﺘی دژ ﺑــە رۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوﺴــﺎﻧ ـی ـﺷــﺪا ﺑــەﺸــەق و زﻠﻟە ﻠــەﭼــەﻧــﺪ رۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮﺴـێـﻛـیــﺎن داوە و زیــﺎﺗــﺮ ﻠە ) (٧رۆژﻧ ــﺎﻤ ــەﻧ ــﻮوﺴـ ـی ــﺶ رووﺑـ ـ ـ ـ ــەڕووی ﮔﺮﺗﻦ و ﻜ ــﺎﻤ ـێ ـﺮاﺸ ـﻛ ــﺎﻧ ــﺪن و ﺴ ــﻮﻜ ــﺎی ــەﺗ ــی ﭘێﻛﺮدن ﺑﻮوﻧەﺗەوە. ﺋـ ــەم ﭘـ ــەﻻﻤـ ــﺎرداﻧـ ــەی ﻫ ـێــﺰەﻜــﺎﻧــی ﯪﺴﺎیﺶ ﻫــﺎوﻜــﺎﺗــە ﻠــەﮔــەڵ ﻫەڵﻣەﺗی ﻫەﻓﺘەی ﺑێﺪەﻧﮓ ﻧﺎﺑیﻦ ﻜە رۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎن دژی ﺗیﺮۆر و ﺗﯚﻘﺎﻧﺪن و ﺗیﺮۆری ﺴەردەﺸﺖ رایﺎﻧﮕەیﺎﻧﺪووە ،ﺗﺎﺋێﺳﺘﺎش ﭼﺎﻻﻜیەﻜﺎﻧیﺎن ﺑــەردەواﻤــﻦ و ﺋـیــﺪاﻧــەﻜــﺮدن و ﻧــﺎڕەزایـیــەﻜــﺎن دژی ﺗیﺮۆرﻜﺮدﻧی رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮوس )ﺴەردەﺸﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎن( ﻠەﺴەرﺠەم ﺸﺎرەﻜﺎﻧی ﻫــەرێ ـﻣــی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎنو ژﻤ ــﺎرەی ــەك ﻠەواڵﺗﺎﻧی ﺋەوروﭘﺎ درێﮋەی ﻫەیە. دوای ﺋ ـ ـ ـ ــەوەی رۆژی ﭘ ـێ ـﻨــﺞ ﺸەﻤﻣەی راﺑ ــﺮدوو ﻠــەﻻیــەن ﭼەﻧﺪ رێـﻛـﺨـﺮاوی ﻤــەدەﻧــی و ﺴیﺎﺴی و ژﻤﺎرەیەك رۆﺸﻨﺒیﺮ و رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮس، ﻜﯚﺑﻮوﻧەوەیەك ﻠەﺑەردەرﻜی )ﺴەرا(ی ﺴﻟێﻣﺎﻧی ﺴﺎزﻜﺮا ﺑەﻤەﺑەﺴﺘی ﺋیﺪاﻧەﻜﺮدﻧی ﻠەﺴێﺪارەداﻧی ) (٥ﻻوی ﻜ ـ ــﻮردی رۆژﻫ ــەاڵﺗ ــی ﻜﻮردﺴﺘﺎن، ﺑــەاڵم ﻠە ﻻیــەن ﻫێﺰەﻜﺎﻧی ﯪﺴﺎیﺷەوە ﻫێﺮﺸی ﺗــﻮﻧــﺪﻜ ـﺮایــە ﺴ ــەر ﺋ ــەو رۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوﺴــﺎﻧــەی ﻜە
ﺋﻛﺎدﯾﻤﯿﺎی ژﻧﺎن ﻟ ﻛرﻛﻮك دەﻛﺮﺘوە
زاﻧﯿﺎرداﻗﻮﻗﯽ ﺑﯚ یەﻜەﻤﺟﺎر ﻠە ﺸﺎری ﻜەرﻜﻮك ﺋەﻜﺎدیﻣیﺎیەﻜی ﺗــﺎیـﺒــەت ﺑــە ژﻧ ــﺎن دادەﻤ ــەزرێ ــﺖ ،ﻜــە ﯪﻤﺎﻧﺟی ﺋەﻜﺎدیﻣیﺎﻜە زیﺎﺗﺮ داﻜﯚﻜی ﻜﺮدﻧە ﻠە ﻤﺎﻓەﻜﺎﻧی ژﻧﺎن و دۆزیﻨەوەی رێﮕﺎﭼﺎرەیەك ﺑﯚ ﯪزادﻜﺮدﻧی ڕەﮔـ ــەزی ﻤــێ ﻠــەﺗــﻮﻧــﺪوﺗـیــﮋیـیــەﻜــﺎﻧــی ﻜــﯚﻤــەڵـﮕــﺎ و ﭼەوﺴﺎﻧﺪﻧەوەیﺎن ﻠەﻻیەن ﭘیﺎواﻧەوە. ﺋەم ﺋەﻜﺎدیﻣیﺎیە ﻠە ) ( ٢٠١٠/٤/٣٠ﻜﺮایەوە و ﻧــﻮﺴـیـﻨـﮕــەی ﺴــەرەﻜــی ﻠــە ﺸ ــﺎری ﻜەرﻜﻮوﻜە دەرﺑ ـ ــﺎرەی ﭼــﯚﻧـیــەﺗــی ﻜ ــﺎروﺑ ــﺎری ﺋەﻜﺎدیﻣیﺎﻜە ﺋەﻧﺪاﻤی دەﺴﺘەی ﻜﺎرﮔێﺮی ﺋەﻜﺎدیﻣیەی ژﻧﺎن ﻠــەﻜــەرﻜــﻮك ،ﻧێﺮﮔﺰ ﻋــﻮﻤــەر ﻋــەﺑــﺪواڵ ،ﺑــە ﭼەﺗﺮ راﮔەیﺎﻧﺪ» :وەك ژﻧﺎﻧی ﺸﺎری ﻜەرﻜﻮك ﺑەراﻤﺒەر ﻜــەﻤ ـﺘــەرﺧــەﻤــی ﻠ ــەدی ــﺎری ﻜــﺮدﻧــی ﻤﺎﻓەﻜﺎﻧیﺎن ﺣـﻛــﻮﻤــەﺗــی ﻋ ـێ ـﺮاﻘــی ﺗ ــﺎواﻧ ـﺒ ــﺎرە ،ﻠەﺑەرﺋەوەی ﻫــﺎوﻜــﺎری ﻜــﺮدﻧــی ﺋــەو ﻜەﺴﺎﻧەیە ﻜــە ﯪرەزویﺎن ﻫیﭻ ﻫەﻧﮕﺎوێﻛی ﺠــﺪی ﺑــﯚ ﭼــﺎرەﺴــەر ﻜﺮدﻧی ﻠەﻫﻮﻧەر و ﭘیﺷەیــی ﺠﯚراوﺠﯚر ﻫەیە .ﯪﻤﺎژەی ﻜێﺷەی ژﻧﺎﻧی ﻜەرﻜﻮك ﻧەﻧﺎوە و ﻠەﺑەرﺋەﻤەﺸە ﺋێﻣە وەك ڕێﮕە ﭼﺎرەیەك ﺋەو ﺋەﻜﺎدیﻣیﺎیەﻤﺎن داﻤەزراﻧﺪووە«. ﻧێﺮﮔﺰ ،وﺗیﺷی ﯪﻤﺎﻧﺟێﻛی ﺗــﺮ ﻠــە داﻤەزراﻧﺪﻧی ﺋەم ﺋەﻜﺎدیﻣیﺎیە ﻧەﻫێﺷﺘﻨی ﻧەﺧﻮێﻨﺪەواری و
ﺠﯚرێﻛە ﻠەﺗﻮﻧﺪوﺗیﮋی و ﺑﺎﺴﻛﺮدن ﻠەﻤێﮋووی ﺋــەو ﻜەﺴﺎﻧەی ﻠەﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜەدا ﯪﻤــﺎژەیــﺎن ﭘـێ ﻜﺮاوە ﻫی ﺴەردەﻤی ﺸەڕی ﭼەﻜﺪاریﻦ«. ﻠــەﻻیــەﻜــی ﺗــﺮیـﺷــەوە ﻤـﺤــەﻤــەدی ﻤــەﻻ ﻘﺎدر، ﺋــەﻧــﺪاﻤــی ﻤــەﻜ ـﺘــەﺑــی ﺴـیــﺎﺴــی ﭘــﺎرﺗــی دیﻣﻮﻜﺮاﺗی ﻜ ــﻮردﺴـ ـﺘ ــﺎن ،ﻠ ــە ﻠ ـێــﺪواﻧ ـێ ـﻛ ـیــﺪا رایﮕەیﺎﻧﺪوە »ﺋــەوﺴــﺎردیــەی ﻠــە راﮔــەیــﺎﻧــﺪﻧــەﻜــﺎﻧــﺪا ﺑەراﻤﺒەر
ﺑ ــەﮔ ــﯚڕان ﺑ ـ ــەدی دەﻜ ــﺮێ ــﺖ ،ﺴ ـ ــﺎردی ﺗﺮیﺶ ﺑەدوای ﺧﯚیﺪا دێﻨێﺖ« . رۆژﻧﺎﻤەی ﻫەوﻠێﺮ ﻜە ﺑەیەﻜێﻚ ﻠەﻜەﻧﺎڵەﻜﺎﻧی ﭘــﺎرﺗــی دادەﻧــﺮێــﺖ ﻠــە ژﻤ ــﺎرەی دوێـﻨـێـیــﺪا )یەك ﺸــەﻤـﻣــە( زیــﺎﺗــﺮ ﻠــە ﺸــەش وﺗ ــﺎری دژﺑــە ﻠیﺳﺘی ﮔ ـ ـ ِـﯚرانو ﺴــەرﻜــﺮدەﻜــﺎﻧــی ﺑ ــاڵوﻜ ــﺮدوەﺗ ــەوەو ،ﻠە یــەﻜـێــﻚ ﻠــەوﺗــﺎرەﻜــﺎﻧ ـیــﺪا ﻫــﺎﺗــﻮە »دەﺴﺘﺪرێﮋی
)ﻧ ــەوﺸـ ـی ــﺮوان( ﺑــﯚ ﺴ ــەر ﻫــەوﻠ ـێــﺮی ﭘﺎیﺘەﺧﺖ ڕیﺰەﻜﺎﻧی ﭘﺎرﺗی ﭘﺘەوﺗﺮ دەﻜﺎت«. ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨی رای ﭘﺎرﺗی دیﻣﻮﻜﺮات ،ﭘەیﺎﻤﻨێﺮاﻧی رۆژﻧــﺎﻤــەی ﭼەﺗﺮ ﭼەﻧﺪیﻦ ﺠــﺎر ﭘەیﻮەﻧﺪیﺎﻧﻛﺮد ﺑــە ﭼــەﻧــﺪ ﺋــەﻧــﺪام ﻤــەﻜ ـﺘــەب ﺴیﺎﺴیەﻜی ﭘﺎرﺗی دیﻣﻮﻜﺮاﺗەوە ،ﺑەاڵم ﻫیﭻ ﻜەﺴێﻛیﺎن وەاڵﻤیﺎن ﻧەدایەوە .درﮋهی راﭘﯚڕﺗﻪﮐﻪ ﻟﻪ ﻻﭘﻪڕه٣
ﺑ ــەوەﺸ ــﺪا ﻜــەﭼــەﻧــﺪ ﺑــەﺸـێـﻛــی ﭘەروەردەییﺎن ﻜــﺮدوﻩﺗــەوە وەك )ﻓـێــﺮﺑــﻮوﻧــی زﻤــﺎﻧــی ﻜ ــﻮردی و زﻤﺎﻧی ﺋیﻨﮕﻟیﺰی و ﺑەﺸی ﭘــەروەردەی ﻤﻮزیﻚ و ﻓێﺮﺑﻮوﻧی ﻜﯚﻤﭙیﻮﺗەر و ﺧﻮﻠی دروﻤﺎن(ە ،ﺠﮕە ﻠەم ﺑەﺸﺎﻧە ﭘەروەردەی ﺗەﻧﺪروﺴﺘیﺷﻣﺎن ﻫەیە، ﺑــﯚ زیــﺎﺗــﺮ ﯪﺸ ـﻨــﺎﺑــﻮونو ﭘ ـﺳ ـﭙــﯚڕی ﺠەﺴﺘەﻤﺎن وە ﭼــﺎرەﺴــەرﻜــﺮدﻧــی ﻧــەﺧــﯚﺸـیـیــەﻜــﺎن ﺑــﯚ ژﻧﺎن ﻠەﺋەﺴﺘﯚی ﺋەو ﺋەﻜﺎدیﻣیﺎیەیە. وﺗ ـی ـﺷــی وەرﮔـ ـﺮﺗـ ـﻨ ــی ژﻧ ـ ــﺎن ﺑ ــﯚ ﻓـ ـێ ــﺮﺑ ــﻮون ﻠە ﺋــەﻜــﺎدیـﻣـیــﺎیــەﻜــە ﺑــڕواﻧــﺎﻤــەی ﻧــﺎوێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻛە ﺑەﺸێﻛی زۆر ﺑﯚﻧەﻫێﺷﺘﻨی ﻧــەﺧــﻮێـﻨــﺪەواری و ﭘەرەﺴەﻧﺪن و ﻫﺎﻧﺪاﻧی ژﻧــﺎن ﻠەﺴەرﺠەم ﺑﻮارە ﺠیﺎﺠیﺎﻜﺎﻧی ﻜﯚﻤەڵﮕە وە ﺑەﺗﺎیﺒەﺗی ﻠە ﺑﻮاری ﺴیﺎﺴی ،ﻜە ﺑەداﺧەوە ﻠەﻋێﺮاق ژﻧﺎن ﻠەﺑﻮاری ﺴیﺎﺴی ﺑﻮوﻧی ﺑەرﭼﺎویﺎن ﻧیە.
ﺋﻪوﮐﺎﺗﻪی رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮﺳﺎن ﺑﻪ ﺟﻠﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﻪوه ﻟﺪهدرﻦ و دهﮔﯿﺮﻦ
Photo: NM
رووﻤــﺎڵــی ﺋــەو ﻜــﯚﺑــﻮﻧــەوەیــﺎن دەﻜ ــﺮد ،ﺑەوﺗەی ﺗــﻮﻧــﺪیــﺎن ﻠــەﮔــەڵــﺪا ﻧــﻮاﻧــﺪوون و ﺑــەﺸــەقو زﻠﻟە ﭘێﻛﺮاوە. ﭼەﻧﺪ رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮوﺴێﻚ ﯪﺴﺎیﺷەﻜﺎن ﻤﺎﻤەڵەی ﭘــەﻻﻤــﺎریــﺎن داون و ﺴــﻮﻜــﺎیــەﺗـیـیــەﻜــی زۆری ــﺎن درﮋهی ھﻪواﻪﮐﻪ ﻟﻪ ﻻﭘﻪڕه ٢داﯾﻪ
»ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ،ﺑﻼﯾن ﻧﯿﯿ«
ﭼﺗﺮ ﺋەﻧﺪاﻤێﻛی ﭘەرﻠەﻤﺎﻧی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ،ﻠەﺴەر ﻠیﺳﺘی ﮔــﯚڕان ﭘێیﻮایە ﺴەرۆﻜﺎیەﺗی ﭘەرﻠەﻤﺎن ﺑ ـێ ــﻼی ــەن ﻧ ـی ـیــە و ﻧ ــەی ـﺘ ــﻮاﻧ ـی ــﻮە ﺑ ــێ ﻻیەﻧﺎﻧە َ ﺋەرﻜەﻜﺎﻧی ﺠێﺒەﺠێ ﺑﻛﺎت. ﻋ ــەﺑ ــﺪوڵ ــﻼی ﻤ ــەﻻ ﻧ ـ ــﻮری ،ﭘەرﻠەﻤﺎﻧﺘﺎری ﻓﺮاﻜﺳیﯚﻧی ﮔﯚڕان و ﺋەﻧﺪاﻤی ﻠیﮋﻧەی ﭘیﺷەﺴﺎزی و وزە و ﺴــﺎﻤــﺎﻧــە ﺴــﺮوﺸـﺘـیــەﻜــﺎن ﻠەﭘەرﻠەﻤﺎﻧی ﻜــﻮردﺴـﺘــﺎن ،ﻠــەدیــﺪارێـﻛــی رۆژﻧــﺎﻤــەی ﭼەﺗﺮدا ﯪﻤﺎژە ﺑﯚ ﺋەوە دەﻜﺎت ﻜە ﺴەرۆﻜﺎیەﺗی ﭘەرﻠەﻤﺎن ﺑێﻼیەن ﻧییە ،وە ﻧەیﺘﻮاﻧیﻮە ﺑێ ﻻیەﻧﺎﻧە ﺋەرﻜی ﺴەرﺸﺎﻧی ﺧﯚیﺎن ﺋەﻧﺟﺎم ﺑﺪەن ،وﺗیﺷی »ﺋەو ﺑەڕێﺰاﻧە ﺗﺎﺋیﺳﺘﺎش ﺋەﻧﺪاﻤی ﻤەﻜـﺘەﺑی ﺴیﺎﺴی ﺣــﺰﺑــەﻜــﺎﻧــی ﺧــﯚیــﺎﻧــﻦ ،ﺗــﺎ ﺋێﺳﺘﺎش رێﻛەوﺗﻨی ﺴـﺘـﺮاﺗـیـﺟــی ﻠــەﻧ ـێــﻮان یــەﻜـێـﺘــی و ﭘــﺎرﺗــی ﻜﺎری
ﭘـێــﺪەﻜــﺮێ ،دواﺗــﺮ داﻧــﺎﻧــی ﺋــەو ﺑــەڕێـﺰاﻧــە ﺑەﭘێی ﺋەو رێﻛەوﺗﻨە ﺑﻮوە«. ﻧ ــﺎوﺑ ـﺮاو ﻠــەﺴــەر ﭘــەﺴــەﻧــﺪﻜــﺮدﻧــی ﺑﻮدﺠەش ﻠ ـ ــەﻻی ـ ــەن ﺴ ـ ــەرۆﻜ ـ ــی ﻫـ ــەرێ ـ ـﻣـ ــەوە ،ﻫ ـێ ـﻣــﺎ ﺑﯚ ﺋ ــەوەدەﻜ ــﺎت ﻜــە ﺋ ــەوان ﭼــﺎوەڕواﻧ ـیــﺎن دەﻜﺮد ﺴەرۆﻜی ﻫەرێﻢ ﺗﺎ ﺋەوﻜﺎﺗەی ﺑە ﺗــەواوی دڵﻨیﺎ ﻧەﺑێ ﻠە دروﺴﺘی و ﺸەﻓﺎﻓی ﺑﻮدﺠەﻜە واژۆی ﻠ ــەﺴ ــەر ﻧ ــﺎﻜ ــﺎت »ﺑ ـ ــەاڵم ﻫ ــەر زۆر ﺑــە زووی ـ ـ ــی واژۆی ﻠــەﺴــەر ﻜ ــﺮد ،ﺋــەﻤــە ﺑــﯚ ﺋـێـﻣــە ﺠێﮕەی ﺴــەرﺴــﻮڕﻤــﺎن ﺑ ــﻮو ،ﭼــﻮﻧـﻛــە دەﺑ ــﻮو ﻻﻧــی ﻜەم ﻘ ـﺳــەیــەﻜــی ﻠـ ــەﺑـ ــﺎرەوە ﺑ ـﻛ ــﺮدای ــە ،ﻠەڕاﺴﺘیﺪا ﻜەﻤﻮﻜﻮرﺗیەﻜﺎﻧی ﻧﺎو ﺑﻮدﺠە ﻫێﻨﺪە زۆرن ﺑﺎیــی ﺋــەوە ﺑــﻮو ﻜــە ﺴــەرۆﻜــی ﻫــەرێــﻢ ﻘــﻪﺑــﻮوڵــی ﺋەوە ﻧەﻜﺎت واژۆی ﻠەﺴەر ﺑﻛﺎت ،ﺴەرۆﻜی ﻫەرێﻢ ﺑــە واژۆﻜ ــﺮدﻧ ــی ﺑــﻮدﺠــەﻜــە ﺑەرﭘﺮﺴیﺎرێﺘیەﻜی
ﮔەورەی ﺧﺳﺘە ﺋەﺴﺘﯚی ﺧﯚی«. ﺋـ ــەﻧـ ــﺪام ﭘ ــەرﻠ ــەﻤ ــﺎﻧ ــەﻜ ــەی ﮔ ـ ـ ـ ــﯚڕان ،ﺑﺎس ﻠەوەﺸﺪەﻜﺎت ﻜە ﺑﻮدﺠەی ﺋەم ﺴﺎڵ ﺴەرەڕای ﺋــەوەی ﻠــەدوای ) (٤ﻤﺎﻧﮓ ﻠــەﻤــﺎوەی یﺎﺴﺎیــی ﭼــﻮوەﺗــە ﭘــەرﻠــەﻤــﺎن ،ﻫــﺎوﻜــﺎت ﺑــەو ﻧیەﺗە ﻫﺎت ﺑ ــەزووﺗ ــﺮی ــﻦ ﻜـ ــﺎت و ﺑ ــە ﻜــەﻤ ـﺘــﺮیــﻦ ﮔـﻔﺘﻮﮔﯚ ﺗێﭙەڕێﻨﺮێﺖ ﺑــەاڵم ۆٸﭘﺰﺴیﯚن ﻧەیﻬێﺷﺖ ﺑەو ﺸێﻮەیە ﺗێﭙەڕێﻨﺮێﺖ. ﻧـ ــﺎوﺑ ـ ـﺮاو وﺗ ـی ـﺷــی »ﺣــﺰﺑــەﻜــﺎﻧــی دەﺴ ـ ــەاڵت ﺑڕیﺎرەﻜﺎﻧی ﺧﯚیﺎن رەواﻧەی ﻧﺎو ﻫﯚڵی ﭘەرﻠەﻤﺎن دەﻜ ــەن ،ﺑەﺸێﻚ ﻠــەﺋــەﻧــﺪاﻤــﺎﻧــی ﭘەرﻠەﻤﺎﻧیﺶ ﺑــﯚیــﺎن ﺠـێـﺒــەﺠــێ دەﻜـ ــەن ،ﻫــﺎوﻜــﺎت ﻫ ــەردوو ﺣ ــﺰﺑ ــی دەﺴ ـ ـ ـ ــەاڵت ﻜ ـێ ـﺷــە و ﻤﻟﻣﻼﻧێﻛﺎﻧی ﻧێﻮان ﺧﯚیﺎن ﻠەﻧﺎو ﻫﯚڵی ﭘەرﻠەﻤﺎن یەﻜﻼیــی دەﻜەﻧەوە«.
٢
Cetir11@gmail.comدووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
ھﻪواڵ و ﺳﯿﺎﺳﻪت
ﺟﺎرﻜﯿﺘﺮ ﻟﺪان و ﺳﻮﻛﺎﯾﺗﯽ
ﭘﺎﺷڕۆی ﻓﺴﺘﯿﭭﺎﻛی ھوراﻣﺎن
ﺑرۆژﻧﺎﻣﻧﻮوﺳﺎن دەﻛﺮﺖ
ﻛﺎرﻣﻧﺪاﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ و ﺋﺎو و ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﭘﺎﻛﯽ دەﻛﻧوە ﺳﺎﻻر ﺑﯿﺎرەﯾﯽ
ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﺎﺣیەی ﺑیﺎرە ﻓەرﻤﺎﻧی دەرﻜﺮدوە ﻜــە ﻫــەریــەك ﻠــەﻓــەرﻤــﺎﻧـﮕــەﻜــﺎﻧــی ﺸﺎرەواﻧی، ﯪو ،ﻜــﺎرەﺑــﺎ ،ﻜـﺷـﺘــﻮﻜــﺎڵ ،ﻜﺎرﻤەﻧﺪەﻜﺎﻧیﺎن ﺑﻨێﺮن ﺑﯚ ﭘﺎﻜﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو زﺑڵ و ﺧﺎﺸﺎﻜە، ﻠــەﻜــﺎﺗ ـێ ـﻛــﺪا دەﺑ ـ ــﻮو ﻤــەڵ ـﺒــەﻧــﺪی رۆﺸﻨﺒیﺮی ﻫـ ـ ــەوراﻤـ ـ ــﺎن ﺧ ـ ــﯚی ﻜ ــﺮێـ ـﻛ ــﺎری ﺑ ـﮕ ـﺮﺗ ــﺎی ــە ﺑﯚ ﭘﺎﻜﻛﺮدﻧەوەی ﻧەك ﻓەرﻤﺎﻧﺒەراﻧی ﺣﻛﻮﻤەت.
ﻟﻛرﻛﻮك ﺋﺎﺳﺘﻧﮓ ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﯽ ﻛﻮردی دروﺳﺖ دەﻛﺮﺖ ﺳﺣدﯾﻦ ﻛرﻛﻮﻛﯽ
ﻠــەﮔــەڵ ﺋــەوەی ﺑــﯚ ﺣــەوت ﺴــﺎڵ دەﭼێﺖ ﺧــﻮێ ـﻨــﺪﻧــی ﻜ ـ ــﻮردی ﺧ ـ ـﺮاوەﺗ ــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﭘڕۆﮔﺮاﻤی ﺧﻮێﻨﺪﻧی ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻜەرﻜﻮﻜەوە ،ﺑەاڵم ﺑەرﭘﺮﺴﺎﻧی ﭘــەروەردەی ﺋــەو ﺸــﺎرە ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﺑ ــەﻏ ــﺪا ﺑ ــە ﻜــەﻤ ـﺘــەرﺧــەﻤــی و دروﺴﺘﻛﺮدﻧی ﯪﺴﺘەﻧﮓ ﻠەﺑەردەم ﺑەرەو ﭘێﺷﭽﻮوﻧی ﭘﺮۆﺴەی ﺧﻮێﻨﺪﻧی ﻜﻮردی ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻜە ﺗﯚﻤەﺗﺒﺎردەﻜەن. ﺑــﯚ ﺴــﺎڵــی ﺧــﻮێـﻨــﺪﻧــی )(٢٠١٠ – ٢٠٠٩ ژﻤـ ــﺎرەی ﺋــەو ﺧــﻮێـﻨــﺪﻧـﮕــﺎیــﺎﻧــەی ﻜــە ﺧﻮێﻨﺪن ﺗێیﺎﻧﺪا ﺑەزﻤﺎﻧی ﻜﻮردیە ﮔەیﺷﺘﻮوەﺗە زیﺎﺗﺮ ﻠە ) (٤٠٠ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕە و ) (٨٤٠٠ﺧﻮێﻨﺪﻜﺎری ﯪﺴﺘە ﺠیﺎوازەﻜﺎﻧیﺶ ﻠەو ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕﺎیﺎﻧەدان ﮐـ ــﻪ ﺑـ ــە زﻤـ ــﺎﻧـ ــی دای ـ ـ ــﻚ دەﺧـ ــﻮێ ـ ـﻨـ ــﻦ ،ﺑـ ــەاڵم ﺗــﺎوەﻜــﻮ ﺋێﺳﺘﺎ وەزارەﺗـ ــی ﭘ ـ ــەروەردەی ﻋێﺮاق ﯪوڕێـﻛــی ﺠــﺪی ﻠــەو ﻤەﺴەﻠەیە ﻧەداوەﺗەوە. ﻫـ ـ ـ ــﺎوﻜـ ـ ـ ــﺎت )یـ ــﻮﺴـ ــﻒ ﺴ ــەﻋ ـی ــﺪ( ﺑ ــەڕێ ــﻮەﺑ ــەری ﭘـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەروەردەی ﻜ ــەرﻜ ــﻮك ﯪﻤ ـ ــﺎژە ﺑــﯚ ﺋـ ــەوە دەﻜ ــﺎت ﺋەوان ﻜێﺷەی ﮔەورەیﺎن ﺋ ـ ـ ـ ــەوەی ـ ـ ـ ــە ،ﺗ ـ ـ ــﺎ ﺋێﺳﺘﺎ وەزارەﺗ ـ ـ ـ ـ ـ ــی ﭘـ ـ ـ ـ ــەروەدەی ﺑەﻏﺪا ﺑﺎیەﺧی ﻧــەداوە ﺑە وەرﮔـ ـێـ ـﺮان و ﭼﺎﭘﻛﺮدﻧی ﺋ ـ ــەو ﭘ ــەرﺗ ــﻮوﻜ ــﺎﻧ ــەی ﻜە ﻠەﺧﻮێﻨﺪﻧﮕﺎ ﻜﻮردییەﻜﺎﻧی ﻜــەرﻜــﻮك دەﺧﻮێﻨﺪرێﻦ. وﺗ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـی ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـﺷـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــی »ﺑ ـ ـ ــەﻧ ـ ـ ــﺎﭼ ـ ـ ــﺎری ﻜـﺘێﺒە ﭼﺎﭘﻛﺮاوەﻜﺎﻧی ﭘﺮۆﮔﺮاﻤی
ﺧــﻮێ ـﻨــﺪﻧــی ﻫــەرێ ـﻣــی ﻜ ــﻮردﺴـ ـﺘ ــﺎن ،ﺑەﺴەر ﺧــﻮێ ـﻨــﺪﻜــﺎراﻧــﺪا داﺑ ــەﺸ ــﺪەﻜ ــﺮێ ــﺖ ،ﺋەﻤەش ﮔــﺮﻓ ـﺘــی ﺑ ــﯚ ﺧــﻮێ ـﻨــﺪﻜــﺎران دروﺴـ ـﺘـ ـﻛ ــﺮدووە«. ﺑ ـ ــەڕێ ـ ــﻮەﺑ ـ ــەری ﭘ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەروەردەی ﻜ ــەرﻜ ــﻮك ﻠەدیﺪارێﻛی ﺗﺎیﺒەﺗی ﻤﺎڵﭙەڕی )ﭼﺗﺮ ﭘﺮێﺲ( ﺑﺎس ﻠەوە دەﻜﺎت ﺠیﺎوازی ﭘﺮۆﮔﺮاﻤی ﺧﻮێﻨﺪﻧی ﻫەرێﻣی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﻠەﮔەڵ ﭘﺮۆﮔﺮاﻤی ﺧﻮێﻨﺪﻧی ﺣ ـﻛــﻮﻤــەﺗــی ﻧ ــﺎوەﻧ ــﺪی ﻜـێـﺷــەیــەﻜــی دیﻛەی ﺧﻮێﻨﺪﻜﺎراﻧی ﺧﻮێﻨﺪﻧی ﻜــﻮردیــە ﻠەﻜەرﻜﻮك، ﻧ ــﺎوﺑـ ـﺮاو وﺗ ــی »ﺑ ــە ﺑ ـ ـ ــەراورد ﻠــەﮔــەڵ ﻧﺎوەﻧﺪ ﭘــﺮۆﮔ ـﺮاﻤــی ﺧــﻮێـﻨــﺪﻧــی ﻫــەرێــﻢ ﭘێﺷﻛەوﺗﻮوە، ﺋ ــەﻤ ــە ﺠ ـﮕــە ﻠ ـ ـ ــەوەی ﺋ ـ ــەو ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎیﺎﻧەی ﻠەﻫەرێﻣی ﻜﻮردﺴﺘﺎن واﻧە دەڵێﻨەوە ﻤەﺸﻖ و راﻫێﻨﺎﻧی ﺗﺎیﺒەﺗیﺎن ﻠەﺴەر ﺸێﻮازی وﺗﻨەوەی واﻧـ ــەﻜـ ــﺎن و ﭘ ــﺮۆﮔـ ـﺮاﻤ ــە ﻧــﻮێ ـیــەﻜــە ﺑیﻨیﻮە«. درێﮋەی دیﺪارەﻜە ﻠەﻤﺎڵﭙەڕی ﭼﺗﺮ ﭘﺮێﺲ ) (www.chatrpress.comﺑﺨﻮێﻨەوە.
ﻠەوﺑﺎرەیەوە راﻏیﺐ ﻋﺎﺑﺪ ﺴەرۆﻜی ﺸﺎرەواﻧی ﺑیﺎرە ﺑەﭼەﺗﺮی وت »وەك ﺑەرﭘﺮﺴیﺎرییەﺗیەك ﻫــەریــەك ﻠــەﻜــﺎرﻤــەﻧــﺪاﻧــی ﺸــﺎرەواﻧــی و ﻜﺎرەﺑﺎ و ﯪو و ﻜـﺷـﺘــﻮﻜــﺎڵ ﺑــەﺑــﺮیــﺎری ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﺎﺣیەی ﺑیﺎرە ﻫەﺴﺘﺎیﻦ ﺑەﭘﺎﻜﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو ﺸﻮێﻨەی ﻜە ﻓێﺳﺘیﭭﺎڵەﻜەی ﺗێﺪا ﺴﺎزدراﺑﻮو«. ﻏـ ــﺎﻠـ ــﺐ ﻫ ـ ـ ــەوراﻤ ـ ـ ــی ﺋ ـ ــەﻧ ـ ــﺪاﻤ ـ ــی ﻠـ ـیـ ـﮋﻧ ــەی
ﻓﯚﺗﯚ :ﺳﺎﻻر ﺑﯿﺎرهﯾﯽ
ﺑەﺑڕیﺎری ﺑەڕێﻮەﺑەریﻧﺎﺣیەیﺑیﺎرەزۆرﺑەی ﻜﺎرﻤەﻧﺪاﻧی ﻓەرﻤﺎﻧﮕەﻜﺎﻧی ﺑیﺎرە دەﻧێﺮدرێﻦ ﺑ ــﯚ ﭘ ــﺎﻜـ ـﻛ ــﺮدﻧ ــەوەی ﭘـ ــﺎﺸـ ــەڕۆی ﻓێﺳﺘیﭭﺎڵی ﻜ ــەﻠـ ـﺘ ــﻮوری ﻫ ـ ــەوراﻤ ـ ــﺎن ،ﺋــەﻤــە ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا دەﺑ ــﻮو ﻤــەڵـﺒــەﻧــﺪی رۆﺸـﻨـﺒـیــﺮی ﻫــەوراﻤــﺎن ﻜە ﻓێﺳﺘیﭭﺎڵەﻜەی ﺴــﺎزداوە ﺑەو ﻜــﺎرە ﻫەﺴﺘﺎیە. ﻫــەروەﻫــﺎ ﺑــەڕێــﻮەﺑــەری ﻧﺎﺣیەﻜە ﺠەﺧﺖ ﻠ ــەﺴ ــەر ﺋ ـ ــەوە دەﻜ ـ ــﺎﺗ ـ ــەوە ﻜ ــە ﺋـ ـ ــەوان وەك ﻫــﺎوﻜــﺎریــەك ﺋــەوﻜــﺎرەیــﺎن ﮔـﺮﺗــﻮوەﺗــە ﺋەﺴﺘﯚ، ﻧ ـ ـ ــەك ﻜـ ــﺎرﻤـ ــەﻧـ ــﺪاﻧ ـ ـیـ ــﺎن ﺑـ ـ ـ ـ ــەزۆر ﺑ ــﺮدﺑـ ـێ ــﺖ. رۆژی ) (٥/١ﻤ ــەڵ ـﺒ ــەﻧ ــﺪی رۆﺸﻨﺒیﺮی ﻫـ ــەوراﻤـ ــﺎن ﻫــەﺴ ـﺘــﺎ ﺑ ــەﺴ ــﺎزداﻧ ــی ﺴێﻬەﻤیﻦ ﻓـێـﺳـﺘـیـﭭــﺎڵــی ﻜ ــەﻠ ـﺘ ــﻮوری ﻫ ـ ــەوراﻤ ـ ــﺎن ،ﭘﺎش ﺗەواوﺑﻮوﻧی ﻓێﺳﺘیﭭﺎڵەﻜە زﺑڵ و ﺧﺎﺸﺎﻜێﻛی زۆر ﻠــەﻧـێــﻮ ﺑ ــﺎخ و ﺑــﺎﺧــﺎﺗــەﻜــﺎﻧــی ﻫەوراﻤﺎﻧﺪا ﺑـ ـ ـ ــاڵوﺑـ ـ ـ ــﻮویـ ـ ـ ــەوە ،ﺑـ ـ ــﯚ ﺋـ ـ ـ ــەو ﻤ ــەﺑ ــەﺴـ ـﺘ ــەش
راﮔــەیــﺎﻧــﺪﻧــی ﻓێﺳﺘیﭭﺎڵەﻜە ﺋ ــەوەی ﺑــﯚ ﭼەﺗﺮ رووﻧ ـ ـ ـﻛـ ـ ــﺮدەوە ،راﺴـ ـﺘ ــە دەﺑـ ـ ــﻮو ﻤەڵﺒەﻧﺪی رۆﺸ ـﻨ ـﺒ ـیــﺮی ﻫ ــەوراﻤ ــﺎن ﺑ ــەوﻜ ــﺎرە ﻫەﺴﺘﺎیە. زۆرﺑ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەی ﺋ ـ ـ ـ ــەو ﻜ ـ ـ ــﺎرﻤ ـ ـ ــەﻧ ـ ـ ــﺪاﻧ ـ ـ ــەی ﻜە ﺑەﭘﺎﻜﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو ﺸﻮێﻨە ﻫەﺴﺘﺎﺑﻮون ﻫﺎﺗﻨە ﻻی ﭘــەیــﺎﻤـﻨـێــﺮی ﭼــەﺗــﺮ و ﺋــەوەیــﺎن راﮔەیﺎﻧﺪ ﻜ ــە »ﺋ ــەﮔ ــەر ﺑ ــە ﺋــەﻤــﺮ ﻧ ــەﺑ ــﻮوای ــە ﻫیﭽﻛﺎت ﻧــەدەڕۆﺸ ـﺘ ـیــﻦ ،ﺑــە ﺑــەڕێــﻮەﺑــەرەﻜــﺎﻧ ـﻣــﺎن وت ﻜە ﺋەﻤە ﺋیﺷی ﺋێﻣە ﻧییە ،ﺑەاڵم وﺗیﺎن ﺋەوە ﺋەﻤﺮی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﺎﺣیەیە و دەﺑێﺖ ﺑﭽﻦ«. ﻧــﻮﺧـﺷــە ﻧــﺎﺴـیــﺢ ،ﺑــەڕێــﻮەﺑــەری ﻧﺎﺣیەی ﺑیﺎرە ،ﻠەﻠێﺪواﻧێﻛیﺪا ﺑﯚ ﭼەﺗﺮ وﺗی »ﺋێﻣە وەﻜﻮ ﺧەڵﻛی ﻫــەوراﻤــﺎن ،ﻋــﺎدەﺗـﻣــﺎن وایــە ﻫەﻤﻮو ﺸﺘێﻚ ﺑە ﺠەﻤﺎﻋی دەﻜەیﻦ و ﻫیﭻ ﻜەﺴێﻛﻣﺎن ﺑ ـ ـ ــەزۆر ﻧ ـ ــەﺑ ـ ــﺮدوە و ﺧ ـ ــﯚم و ﺑ ــەڕێ ــﻮەﺑ ــەری ﻓەرﻤﺎﻧﮕەﻜﺎن ﺑەﺧﻮاﺴﺘی ﺧﯚﻤﺎن رۆیﺷﺘﻮویﻦ و ﻫ ـیــﭻ ﻜــﺎرێ ـﻛــی ﻧــﺎیــﺎﺴــﺎی ـی ـﻣــﺎن ﻧ ــەﻜ ــﺮدوە«.
ﻟﻗدزێ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎزاڕﻚ ﻛﺸی ﻟﺪەﻛوﺘوە ﺳﻪﺑﺎح ﻣﻪﻻزاده
ﺑەﻤەﺑەﺴﺘی دروﺴﺘﻛﺮدﻧی ﺑﺎزاڕێﻛی ﻧﻮێ، ﺸــﺎرەواﻧــی ﻘــەاڵدزێ دەﺴﺘیﺎن ﺑەرووﺧﺎﻧﺪﻧی ﭼــەﻧــﺪ دووﻜــﺎﻧـێـﻛــی ﺋــەو ﺸ ــﺎرەﻜ ــﺮدوە ،ﺑەاڵم زۆرێــﻚ ﻠەدووﻜﺎﻧﺪارەﻜﺎن ﺑەو ﺑڕیﺎرە ﻧﺎڕازیﻦ و ﻘﺎﺋیﻣﻗﺎﻤیﺶ ﺠەﺧﺖ ﻠەﺴەر ﺋەوەدەﻜﺎﺗەوە ﺴ ــﻮورن ﻠــەﺴــەر رووﺧــﺎﻧــﺪﻧــی ﺋــەو دووﻜﺎﻧﺎﻧە. یەﻜێﻚ ﻠەو ﻫﺎواڵﺗیﺎﻧەی ﻜە رێﮕﺮە ﻠەوەی دووﻜــﺎﻧــەﻜــەی ﺗێﻚ ﺑــﺪرێــﺖ ،ﯪﻤــﺎژە ﺑــﯚ ﺋەوە دەﻜﺎت ﻜە دوﻜﺎﻧەﻜەی دوو دەڕاﺑەی ﻫەﺑﻮوە و زەریﺒەی دوو دوﻜﺎﻧی داوە ،ﺑەاڵم ﺑەوﺗەی ﺋ ــەو ﺸ ــﺎرەواﻧ ــی ﺗــەﻧـﻬــﺎ ﺠـێـﮕــەی دووﻜﺎﻧێﻛی دەدەﻧــێ ،ﺋەو ﻫﺎواڵﺗیە وﺗیﺷی »دوﻜﺎﻧەﻜەی ﻤ ــﻦ زی ــﺎﺗ ــﺮ ﻠ ــەﺴ ــێ ﻤ ــەﺗ ــﺮ و ٥٠ﺴ ـ ــﻢ ﺑـ ــﻮوە، ﺑ ــەاڵم ﺋێﺳﺘﺎ دەﺑـێـﺘــە دوو ﻤــەﺗــﺮ و ١٠ﺴﻢ«. ﺋــەو دووﻜــﺎﻧــﺪارە وﺗیﺷی »زەﻤــﺎﻧــی ﺑەﻋﺲ داوایـ ـ ــﺎن ﻠ ـێ ـﻛــﺮدم دوﻜــﺎﻧــەﻜــەم ﺗـێــﻚ ﺑ ــﺪەم، ﺑـ ـ ــەاڵم ﺗ ـێ ـﻛ ـﻣ ـﻨــەدا ﺗ ــﺎ ﺑ ــەﺸ ــﯚﻓ ــڵ ﺗێﻛیﺎﻧﺪا
ﺋـێـﺳـﺘــﺎش ﺋــەﮔــەر ﺑــەرﭘــﺮﺴــﺎن ﺑــەﺑــێ ﮔﻮێﺪاﻧە داواﻜ ــﺎری ــەﻜ ــﺎﻧـ ـﻣ ــﺎن ﺋـ ــەوﻜـ ــﺎرە ﺑـ ـ ــەزۆر ﺑﻛەن ﻫەﻤﺎن ﺴیﻨﺎریﯚی ﺋەوﻜﺎﺗەم دەﺧﺎﺗەوە ﺑیﺮ«. ﻤﺤەﻤەد ﻤەﻤەﻧﺪ ﺧﺎوەﻧی یەﻜێ ﻠەدوﻜﺎﻧە ﺗـێــﻚ ﻧــەدراوەﻜــﺎﻧــە ،وﺗــی »دوﻜــﺎﻧــەﻜــەی ﻤﻦ ٧م و٦٥ﺴ ــﻢ درێ ــﮋﻩو ٢م و٧٥ﺴ ــﻢ ﭘــﺎﻧــە ،چ یــﺎﺴــﺎیــەك ﺋــەوە ﻘــﻪﺑــﻮڵ دەﻜــﺎت وەك ﻜەﺴێ ﻜــە ﻜــەﭘــﺮی ﻫ ــەﺑ ــﻮوە ﻠ ــەو زەویـ ــﺎﻧـ ــەدا ﺋێﺳﺘﺎ دوﻜــﺎﻧــی ﭘ ـێــﺪراوە ،ﻤﻨیﺶ ﺗــەﻧـیــﺎ دوﻜﺎﻧێﻚ«. ﻘــﺎی ـﻣ ـﻗــﺎﻤــی ﻘـ ـ ــەاڵدزە ﺣ ــەﺴ ــەن ﻋەﺑﺪوڵاڵ ﻠەﻠێﺪواﻧێﻛیﺪا ﺑــە ﭼــەﺗــﺮی ڕاﮔــەیــﺎﻧــﺪ ﻜــە ﺋەو ﻜ ــﺎرەی ﺸــﺎرەواﻧــی زۆر یــﺎﺴــﺎیـیــە ﺋــەو زەویﺎﻧە ﺗﺎﭘﯚیﺎن ﻧییە ،ﺋــەو دووﻜــﺎﻧــﺪاراﻧــە ﻜﺎﺗی ﺧﯚی ﻫــﺎﺗــﻮون دوﻜــﺎﻧـیــﺎن ﻠــەﺴــەر درووﺴﺘﻛﺮدووە. ﻘـ ــﺎی ـ ـﻣ ـ ـﻗـ ــﺎم وﺗ ـ ـی ـ ـﺷـ ــی »ﺴـ ـ ـ ــەرەﺗـ ـ ـ ــﺎ ﺑـ ــڕیـ ــﺎر دراﺑ ـ ـ ــﻮو ﺑ ــﯚ ﻫـ ــەر دوﻜ ــﺎﻧ ـێ ــﻚ ﻠ ــە ) (٪٣٠ﻠێ داﺑﺷﻛێﻨﺮێ ،ﺑــەاڵم ﺋێﻣە ﻜــﺎرﻤــﺎن ﻜــﺮد ﺗﺎﻜﻮ ﺋ ــەو ﻠ ــە ) (٪٣٠ﺑ ـﻛــﺮێــﺖ ﺑ ــە ﻠ ــە ).«(٪٤٠
دەﺳت ﺗﺎواﻧﺒﺎر دەﻛﺮﺖ ﺑﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺳردەﺷﺖ ﭼﺗﺮ
ﻠەﻜﯚی ﺴێ راﭘﺮﺴی ﻤﺎڵﭙەری ﭼﺗﺮ ﭘﺮێﺲ و ﻤــﺎڵ ـﭙــەڕی رۆژﻧ ــﺎﻤ ــەی ﻫ ــﺎواڵﺗ ــی و ﯪوێﻨە، دەﺴەاڵت ﻠەﺑەراﻤﺒەر ﺗیﺮۆرﻜﺮدﻧی رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮس ﺴ ــەردەﺸ ــﺖ ﻋــﻮﺴ ـﻣــﺎن ﺗــﺎواﻧ ـﺒــﺎر دەﻜﺮێﺖ. ﻠــەﭘــﺮﺴ ـیــﺎرێ ـﻛــی ﻤــﺎڵ ـﭙــەری ﭼﺗﺮ ﭘﺮێﺳﺪا ﻫ ــﺎﺗ ــﻮوە ﻠــەﭘ ـﺷــﺖ ﺗ ـیــﺮۆرﻜــﺮدﻧــی ﺴەردەﺸﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎن ﻜێ ﻫەیە ،ﻠەﻜﯚی ) (١٨٥دەﻧﮓ ) (١٧٠ﻜ ــەﺴـ ـی ــﺎن ﭘ ـێ ـی ــﺎﻧ ــﻮای ــە دەﺴـ ـ ــەاڵت ﺗ ــﺎواﻧ ـﺒ ــﺎرە ،ﺗــەﻧـﻬــﺎ ) (٨ﻜــەﺴـیــﺶ ﭘێیﺎﻧﻮایە ﻫێﺰی دەرەﻜــی ﻠەﭘﺷﺖ ﺋەو ﺗیﺮۆرﻜﺮدﻧەوەیە.
ﻧﻮﭼﻪﻦ ﮐﻮرت زاﻧﻜﯚﯾﺎ ﺋﻣﺮﯾﻜﯽ ) (٢٠٠ﻗﻮﺗﺒﯿﺎن ژ دھﯚﻛ وەرﮔﺮﯾﺖ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺎرەی زﯾﺎد وەردەﮔﺮێ
ﭼﺗﺮ
دھﯚک
ﺑەرﭘﺮﺴێ ﭘەیﻮەﻧﺪیﺎن ل رێﭭەﺑەریﺎ ﮔﺷﺘی یﺎ ﭘــەروەدا دﻫﯚﻜێ راﮔــەﻫــﺎﻧــﺪ ،ﺸــﺎﻧــﺪەﻜــێ زاﻧـﻛــﯚیــﺎ ﺋەﻤﺮیﻛی ل ﺴﻟێﻣﺎﻧیــێ دوﻫــی ب ﺴەرەداﻧەﻜێ ﻫﺎﺗﻨە رێﭭەﺑەریﺎ وان و ﺧﻮاﺴﺘﻦ ﻘﻮﺗﺎﺑیێﻦ دﻫﯚﻜێ ﺑﭽﻨە زاﻧﻛﯚیﺎ وان ﺑﺨﻮوﻧﻦ(. ﺣەﻜیﻢ ﻋــەﺑــﺪوﻠــﻼ ﻤـﺤــەﻤــەد ،ﺑــﯚ ﻤــﺎﻠـﭙــەرێ ﭼﺗﺮ ،دیــﺎر ﻜﺮ: زاﻧﻛﯚیﺎ ﻧﺎﭬﺒﺮی ب ﻫەﭬﻛﺎریﺎ ﭘــەروەدا ﮔﺷﺘی یﺎ دﻫﯚﻜێ ل ﺑەرە ﺑﯚ وەرزێ ﭘﺎییﺰێ ) (١٨٠ – ١٤٠ﻘﻮﺗﺎﺑیﺎن وەرﺑـﮕــﺮن و ﺑــﯚ وەرزێ ﺑﻮﻫﺎرێ ) (٤٠ﻘﻮﺗﺎﺑیﺎن ژ دﻫﯚﻜێ وەرﺑﮕﺮن و ﮔﯚت) :ﺧﻮاﻧﺪن ل وێ زاﻧﻛﯚیــێ ب ﭘﺎرەیە و ﺴﺎل ب ) (١٠ﻫﺰار دوﻻراﻧە ،ﻠێ ﻫەﻤﻮو ﭘێﺪﭬیێﻦ ﺧﻮاﻧﺪﻧێ دﮔــەل ﻫﺎﺗﻦ و ﭼــﻮون و ﺧــﻮارن و ﭬەﺧﻮارن و ﻧﭭﺳﺘﻨێ ل ﺴەر زاﻧﻛﯚیــێ ﻧە(. ﻧﺎﭬﺒﺮی ﺧﯚیﺎژی ﻜﯚ ،ﻫەر دوﻫی ﺸﺎﻧﺪەﻜێ ﻠەﺸﻛەرێ ﺋەﻤﺮیﻛی ﺴ ــەرەداﻧ ــﺎ وان ﻜــﺮ و دﮔ ــەل رێ ـﭭــەﺑــەرێ ﮔـﺷـﺘــی ی ـ ــێ ﭘ ـ ــەروەردێ ﮔەﻧﮕەﺸە ﻜــﺮن ﻜــﻮ ﺑــﯚ ﻫەیﺎﻤەﻜﺎ دی ﺑﻬێﻦ ﻫـﻨــﺪەك ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧێﻦ ﭘێﺪﭬی ﺑﯚ دﻫﯚﻜێ ﺑﺪاﻧﻦ.
ﯾﺎدﮔﺎر رەﺋﻮف ھﻪﻪﺑﺠﻪ
ﻫﺎواڵﺗیﺎن ﮔﻟەیــی ﻠەﺑﺎﻧﻛی ﻜﻮردﺴﺘﺎن دەﻜەن ﺑەوەی ﺠـیــﺎوازی ﻫەیە ﻠەﻧێﻮان ﺋــەو ﭘــﺎرەیــەی دەیــﺪەن ﻠەﮔەڵ ﺋەو ژﻤﺎرە ﺑﺎﻧﻛیەی ﭘﺎرەی وەﺴڵەﻜﺎﻧی ﻠەﺴەر ﻧﻮﺴﺮاوە. ﻫﺎواڵﺗی ﻋەﻠی ﻤﺤەﻤەد ،ﺑە ﭼﺗﺮی وت »ﺑﯚ ﻜﺎری ﺠەوازات ﺴەرداﻧی ﺑﺎﻧﻛی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧﻢ ﻜﺮد ) (١٠٠ﻫەزار دیـﻨــﺎر ﭼــﺎﭘ ــی ﻧــﻮێـیــﺎن ﻠـێــﻮەرﮔـﺮﺗــﻢ ﻠــەﺑــەراﻤ ـﺒــەردا ﻠەﺴەر ژﻤﺎرە ﺑﺎﻧﻛیەﻜەم ٢٥ﻫەزار ﻧﻮﺴﺮاوە ﺗەﻧﻬﺎ ﻤﻨیﺶ ﻧیﻢ و دەﭘﺮﺴﻢ دەڵێﻦ ﺣﺳﺎﺑﺎﺗی ﺑﺎﻧﻚ وایە«. ﭘەیﺎﻤﻨێﺮی ﭼەﺗﺮ ﭘەیﻮەﻧﺪیﻛﺮد ﺑــە ﺑەرێﻮەﺑەرایەﺗی ﺑــﺎﻧـﻛــی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎﻧــەوە ،ﺑ ــەاڵم ﭘــەیــﻮەﻧــﺪیــەﻜــە دروﺴﺖ ﻧــەﺑــﻮو ،ﻜــﺎوە ﺋەﺣﻣەد ﺑــەڕێــﻮەﺑــەری ﺑﺎﻧﻛی ﺧﺎﻧەﻧﺷیﻦ وﺗــی »ﺋــەﻤــە ﻧﺎﺑێﺖ ﺑەﻤﺷێﻮەیە واﺑـێــﺖ ﺋــەﮔــەر واﺑێﺖ ﻫەڵەیە و ﻠەﺴیﺳﺘەﻤی ﻫیﭻ ﺑﺎﻧﻛێﻛﺪا ﺸﺘی واﻧیە ،ﺋەو ﻤەﺴەﻠەیە ﺑەدواداﭼﻮﻧی دەوێﺖ«.
ﻤـ ـ ــﺎڵ ـ ـ ـﭙـ ـ ــەری رۆژﻧ ـ ـ ـ ـ ــﺎﻤ ـ ـ ـ ـ ــەی ﻫ ـ ــﺎواڵﺗ ـ ـی ـ ــﺶ ﻠــەﭘــﺮﺴ ـیــﺎرێ ـﻛ ـیــﺪا ﻫـ ــﺎﺗـ ــﻮوە ﯪی ـ ــﺎ دەﺴـ ـ ــەاڵت ﻠـ ــەﺗ ـ ـیـ ــﺮۆرﻜـ ــﺮدﻧـ ــی ﺴ ـ ـ ــەردەﺸ ـ ـ ــﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎن ﺑەرﭘﺮﺴیﺎرە (٪٨٤) ،یﺎن ﺑە ﺑەڵێ وەاڵﻤیﺎن داوەﺗـ ـ ـ ـ ـ ــەوە و )(٪١٤ﺸـ ـ ـ ـی ـ ـ ــﺎن ﺑـ ــە ﻧەﺧێﺮ. ﻠـ ــەﺴـ ــەر ﺴ ــﺎی ـﺘ ــی رۆژﻧـ ـ ــﺎﻤـ ـ ــەی ﯪوێـ ـﻨ ــەش ﭘﺮﺴیﺎرێﻚ ﯪراﺴﺘەی ﺧﻮێﻨەران ﻜﺮاوە و ﻫﺎﺗﻮە ﯪیــﺎ ﻜﻮﺸﺘﻨی ﺴــەردەﺸــﺖ ﻋــﻮﺴـﻣــﺎن دەﺴﺘی ﺴـیــﺎﺴــی ﻠــەﭘـﺷـﺘــە ﻠــە ) (٪٩٠ﺑەﺸﺪارﺑﻮوان ﭘ ـێ ـیــﺎﻧــﻮایــە دەﺴ ـﺘــی ﺴ ـیــﺎﺴــی ﻫــەیــە و )(٪٦ ﭘێیﺎﻧﻮایە ﻧەﺧێﺮ دەﺴﺘی ﺴیﺎﺴی ﻠەﭘﺷﺖ ﻧییە.
ﻧـ ـ ــﺎڕەزایـ ـ ـ ــی ﻧ ــﺎﻤ ــەی )رۆژﻧ ـ ــﺎﻤ ـ ــەی ﭼﺗﺮ( ﺑ ـ ـ ــﯚ ﺴ ـ ــەﻧ ـ ــﺪیـ ـ ـﻛ ـ ــﺎی رۆژﻧ ـ ـ ــﺎﻤ ـ ـ ــەﻧ ـ ـ ــﻮوﺴ ـ ـ ــﺎن، دژ ﺑ ـ ــەﻠـ ـ ـێ ـ ــﺪان و ﺴـ ــﻮﻜـ ــﺎیـ ــەﺗـ ــی ﭘێﻛﺮدﻧی رۆژﻧـ ـ ـ ـ ــﺎﻤـ ـ ـ ـ ــەواﻧـ ـ ـ ـ ــﺎن ﻠـ ـ ـ ــەﻻیـ ـ ـ ــەن ﯪﺴـ ــﺎی ـ ـﺷـ ــی ﺴﻟێﻣﺎﻧییەوە ﻠە ﺑــەرواری ).(٢٠١٠/٥/١٣ ﺑ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەڕێ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺰ ﺴـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەﻧـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺪی ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـﻛـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺎی رۆژﻧـ ـ ـ ـ ــﺎﻤـ ـ ـ ـ ــەﻧـ ـ ـ ـ ــﻮوﺴـ ـ ـ ـ ــﺎﻧـ ـ ـ ـ ــی ﻜـ ـ ـ ــﻮردﺴ ـ ـ ـ ـﺘـ ـ ـ ــﺎن ﺑــەداﺧــەوە ﭘــﺎش ﺗـیــﺮۆرﻜــﺮدﻧــی رۆژﻧﺎﻤەوان )ﺴ ـ ــەردەﺸ ـ ــﺖ ﻋ ــﻮﺴ ـﻣ ــﺎن( واﻤ ــﺎﻧـ ـﺰاﻧ ــی ﺋیﺘﺮ دەﺴ ـ ـ ـ ــەاڵت ﺑ ــەﺧ ــﯚی ــﺪا دەﭼ ـ ـێ ـ ـﺘـ ــەوە و ڕێﺰ ﻠەرۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎن و ﻫەﻤﻮو ﺋەو ﻜەﺴﺎﻧە دەﮔﺮێﺖ ﻜە ﻠەو ﻤەیﺪاﻧەدا ﺧﺰﻤەﺗی راﮔەیﺎﻧﺪﻧی ﻜﻮردی دەﻜ ــەن ،ﺑــەاڵم ﻠەﻫەڵﻮێﺳﺘێﻛی ﭼ ــﺎوەڕوان ﻧەﻜﺮاو و ﻧﺎﺸﺎرﺴﺘﺎﻧیﺎﻧەی ﯪﺴﺎیﺷی ﻧﺎوﺸﺎری ﺴﻟێﻣﺎﻧی رۆژی ﭘێﻨﺞ ﺸەﻤﻣە )(٢٠١٠/٥/١٣ ﻠ ــەﺸ ــﺎری ﺴ ـﻟ ـێ ـﻣــﺎﻧــی ﻠــەﻜــﺎﺗ ـێ ـﻛــﺪا ﺑ ــڕی ــﺎر ﺑﻮو ﭼﺎﻻﻜییەك ﺑــﯚ ﺋیﺪاﻧەﻜﺮدﻧی ﻠەﺴێﺪارەداﻧی ﭼﺎﻻﻜﻮاﻧﺎﻧی ﺴیﺎﺴی زیﻨﺪاﻧەﻜﺎﻧی ﺋێﺮان ﺴﺎز ﺑــﺪرێــﺖ ﻠــەﺑــەر دەرﻜ ــی ﺴ ــەرا ﻜــە ﭼﺎﻻﻜیەﻜە ﻠ ــە ﻻیـ ــەن ﭼــەﻧــﺪ ﻻیــەﻧ ـێ ـﻛــەوە ﺴ ــﺎز دراﺑ ـ ــﻮو ﺑـ ـ ــەاڵم ﭘ ـێــﺶ ﺴ ـ ــﺎزداﻧ ـ ــی ﺧﯚﭘیﺷﺎﻧﺪاﻧەﻜە ﯪﺴﺎیﺷی ﺸﺎری ﺴﻟێﻣﺎﻧی ﻫەڵیﺎﻧﻛﻮﺗﺎیە ﺴەر ﺧﯚﭘیﺷﺎﻧﺪەران و ڕێﻛﺨەراﻧی ﺧﯚﭘیﺷﺎﻧﺪاﻧەﻜە و ﭼ ــەﻧ ــﺪ رۆژﻧ ــﺎﻤ ــەﻧ ــﻮﺴ ـ ـێ ــﻚ ﻜـ ــە ﺧەریﻛی رووﻤ ــﺎڵ ـﻛ ــﺮدﻧ ــی ﭼــﺎﻻ ﻜ ـی ـیــەﻜــەﺑــﻮون ﻠەﮔەڵ ﭼــەﻧــﺪ ﻫــﺎواڵﺗـیــەﻜــﺪا دەﺴـﺘـﮕـیــﺮیــﺎﻧـﻛــﺮدن ،ﻜە ﻠەﻧێﻮیﺎﻧﺪا ﺴــێ ﭘەیﺎﻤﻨێﺮی رۆژﻧــﺎﻤــەی ﭼﺗﺮ )ﻓــەریــﻖ ﻫەڵەﺑﺟەیــی و ﺴـیــﺮوان ﺋەﺣﻣەدی و ﻫــﺎوژیــﻦ ﻏــەریــﺐ( و ﭘەیﺎﻤﻨێﺮی رۆژﻧﺎﻤەی رۆژﻧــﺎﻤــە و ﺴﺎیﺘی ﺴﺒەی و ﮔــﯚﭬــﺎری ﻫﺎودەم و ﯪژاﻧﺳی دیﺟﻟە و رۆژﻧﺎﻤەی ﺗﺮوﺴﻛە و ﻧﺰار ﻤـﺤــﻪﻤــﻪد ﺴــﻪرﻧــﻮوﺴــﻪری رۆژﻧ ــﺎﻤ ــﻪی ﻫﺎوﺑیﺮ و ﭼەﻧﺪ رۆژﻧﺎﻤەواﻧێﻛی ﺗــﺮی ﺗێﺪا ﺑــﻮو ،ﭘﺎش ﺋـیـﻬــﺎﻧــە و ﺠ ـﻨ ـێــﻮدان و ﺴــﻮﻜــﺎیــەﺗـیـیــەﻜــی زۆر ﻜﺎﻤێﺮاﻜﺎﻧیﺷیﺎن ﺑەر ﻠێﺷﺎوی ﺋەو ﭘەﻻﻤﺎرەی ﯪﺴ ــﺎیـ ـﺷ ــی ﺴ ـﻟ ـێ ـﻣــﺎﻧــی ﻜ ـ ـ ــەوت و ﯪﺴ ــﺎی ــﺶ رەﻓﺘﺎرێﻛی ﺗﺎ دواڕادە ﻧﺎیﺎﺴﺎیﺎﻧەی ﺑەراﻤﺒەر ﺑــەڕۆژﻧــﺎﻤــەواﻧــﺎن و ﺧەڵﻛە ﺧﯚﭘیﺷﺎﻧﺪەرەﻜە ﻜ ـ ـ ـ ـ ــﺮد و دەﺴ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺖ ﺑـ ـ ـ ـ ــەﺴـ ـ ـ ـ ــەری ﻜ ـ ـ ـ ـ ــﺮدن. رەﻓﺘﺎری ﯪﺴﺎیﺶ ﻜە ﻫﺎوﻜﺎت ﺑﻮو ﻠەﮔەڵ راﮔەیﺎﻧﺪﻧی ﻤﺎﻧﮕﺮﺗﻨی رۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎﻧی ﻫەﻓﺘەی ﺑـ ـێ ــﺪەﻧ ــﮓ ﻧــﺎﺑ ـیــﻦ ﻠ ـ ــەﺑ ـ ــەردەم ﻧﻮﺴیﻨﮕەی ﭘ ــەرﻠ ــەﻤ ــﺎﻧ ــی ﻜ ــﻮردﺴـ ـﺘ ــﺎن ﻠــەﺴ ـﻟ ـێ ـﻣــﺎﻧــی ،ﻜە ﺑــەداﺧــەوە ﯪﺴﺎیﺷی ﺴﻟێﻣﺎﻧی ﻠەﻫەﻤﺎن ﺋەو ﻜــﺎﺗــەدا دێــﺖ و ﻫـێــﺮﺸـێـﻛــی ﺗــﺮ دەﻜــﺎﺗــە ﺴەر
ﺋــەم ﭘــﯚﻠــە رۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوﺴــە .ﺋــەم ﻫەڵﻮێﺳﺘەی ﯪﺴﺎیﺶ ﺑەﺑڕوای ﺋێﻣە دەﻜﺮێﺖ ﻠێﻛﺪاﻧەوەی ﺋ ـ ـ ــەوەی ﺑ ــﯚ ﺑ ـﻛــﺮێــﺖ ﻜ ــە ﯪﺴ ــﺎی ــﺶ وەاڵﻤـ ــی رۆژﻧ ـ ــﺎﻤ ـ ــەواﻧ ـ ــﺎن ﺑ ـ ــەو ﻫ ـێــﺮﺸــە دەداﺗـ ـ ـ ـ ــەوە و رای ــﺪەﮔ ــەی ــەﻧ ـێ ــﺖ ،ﺋ ـ ــەوان ﺴ ـ ــﻮورن ﻠەﺴەر ﺴەرﻜﻮﺗﻛﺮدن و ﻫێﺮﺸﻛﺮدﻧە ﺴەر رۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎن و دی ـﺳ ــﺎﻧ ــەوە زەﻧ ـﮕ ــی ﻤــەﺗــﺮﺴــی و ﻫەڕەﺸە ﺑــﯚ ﺴــەر رۆژﻧــﺎﻤــەواﻧــﺎﻧ ـﻣــﺎن ﺑــﯚ ﻠێﺪەدەﻧەوە. ﺋــەم ﻫێﺮﺸﺎﻧەی ﯪﺴﺎیﺶ ﻜە ﺑە ﺑەرﭼﺎوی ﻫەﻤﻮو ﺧەڵﻛەوە و ﻠە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺸﺎر داﺑﻮو، وە ﺑەﭼﺎوی ﺧﯚﻤﺎن ﺑیﻨیﻣﺎن و ﺑەڵﮕەﺸﻣﺎن ﻻیــە ﻜــە ﭼــﯚن ﻫـێــﺰەﻜــﺎﻧــی ﯪﺴــﺎیــﺶ ﺑﻮوﻧەﺗە ﭘ ــﺎرێ ــﺰەری ﺗ ـیــﺮۆرﺴ ـﺘــﺎﻧــی ﺋ ـێ ـﺮان و دەﻜەوﻧە وێ ـ ـ ـ ــﺰەی رۆژﻧ ـ ــﺎﻤ ـ ــەﻧ ـ ــﻮوﺴ ـ ــﺎن و ﺑ ــەﻠ ـ ـێ ــﺪان و ﺠـﻨـێــﻮدان رووﺑ ــەڕووی ــﺎن دەﺑ ـﻨــەوە ﺗەﻧﺎﻧەت ﻠــەﻧــﺎو ﺑــەڕێــﻮﻩﺑــەرایــەﺗــی ﯪﺴــﺎیـﺷــی ﻧﺎوﺸﺎردا ﻠــەرۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوﺴــەﻜــﺎﻧ ـیــﺎن داوی ـ ـ ــﻦ .ﺋێﻣەی ﮔــەڕاﻧــﺪەوە ﺴــەر ﺋــەو ﺑــڕوایــەی ﻜــە ﺧەﺗەری ﺠﺪی ﻠەﺴەر رۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎن ﻫەیە و ﻧﺎﻜﺮێﺖ ﻠێی ﺑێﺪەﻧﮓ ﺑیﻦ و ﺑڵێیﻦ ﻫەروا ﺗێﭙەڕﺑێﺖ!!؟؟ ﺑﯚیە ﻠێﺮەوە داوا ﻠە ﺋێﻮە وەك ﺴەﻧﺪیﻛﺎی رۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوﺴــﺎﻧــی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن و ﺑەﺗﺎیﺒەت ﻠیﮋﻧەی داﻜﯚﻜی ﻠەرۆژﻧﺎﻤەﻧﻮوﺴﺎن دەﻜەیﻦ، ﺑــە ﺋــەرﻜــی ﺧــﯚﺗــﺎن ﻫــەﺴـﺘــﻦ و ﺑ ـ ــەوردی ﻠەو رووداوە ﺑﻛﯚڵﻨەوە و ﺑﺰاﻧﻦ ﺋەواﻧەی ﻓەرﻤﺎﻧی ﻠـێــﺪان ﻠــەرۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوﺴــﺎن دەردەﻜ ــەن ﻜێﻦ؟ ﭼﻮﻧﻛە ﺋەم ﻜﺮدەوەیە دیﺎرە ﻜێ ﺋەﻧﺟﺎﻤیﺪاوە و ﺋ ــەوەی ﻜــەﺗــەﻧـیــﺎ روون ﻧـیــە ﺋــەوەیــە دەﺑێ ﺋێﻮە ﺑــە ﺋــەرﻜــی ﺧــﯚﺗــﺎن ﻫەﺴﺘﻦ و ﺑـﺰاﻧــﻦ ﺋەم ﻫـێــﺮﺸــﺎﻧــە ﺑــﯚﭼــی ﺋــەﻧ ـﺟــﺎم دەدرێ ـ ــﺖ ﭼﻮﻧﻛە ﺋــەوە ﺠــﺎری یەﻜەم ﻧیە ﺋێﻣە وەك رۆژﻧﺎﻤەی ﭼﺗﺮ و رۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎن رووﺑەرووی ﺋەو ﻫێﺮﺸە دەﺑیﻨەوە و ﺠﺎرێﻛیﺘﺮیﺶ ﺑیﺮﺗﺎن دەﺧەیﻨەوە رووداوی ﺗیﺮۆری )ﺴەردەﺸﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎن(یﺶ ﺋەرﻜی ﺋێﻮەیە ﺑەدواداﭼﻮوﻧی ﺠﺪی ﺑﯚ ﺑﻛەن، وە ﺋ ــەوە ﺋــەرﻜــی ﺋ ـێــﻮەیــە داﻜــﯚﻜــی ﻠەﺋێﻣەی رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮوﺴﺎن ﺑﻛەن و ﺑﻛەراﻧی ﺋەو ﻜﺮدەواﻧە ﺑﺪەﻧە دادﮔﺎ ﺋەﮔەر ﻧﺎﺸﺘﻮاﻧﻦ ﻠێﻛﯚڵیﻨەوەﻜﺎن ﺑـﮕــەیــەﻧـﻨــە ﺋــەﻧ ـﺟــﺎم ﺋ ــەوا ﭘـێـﺷـﻨـیــﺎر دەﻜەیﻦ ﺴەﻧﺪیﻛﺎی رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮوﺴﺎن ﻫەڵﻮێﺳﺘی ﺧﯚی دیﺎری ﺑﻛﺎت ﺗﺎوەﻜﻮ ﺋێﻣەی رۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎﻧیﺶ ﺑیﺮ ﻠەرێﮕە ﭼﺎرەیەﻜیﺘﺮی یﺎﺴﺎیــی ﺑﻛەیﻨەوە. ﺳﺘﺎﻓﯽ رۆژﻧﺎﻣی ﭼﺗﺮ
٢٠١٠-٥-١٣ ﻓﯚﺗﯚ :ﭼﻪﺗﺮ
ﭘﺎﺷﻤﺎوەی ...ﭘﺎش ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺳردەﺷﺖ رۆژﻧــﺎﻤــەی ﭼﺗﺮ و ﺴەﻧﺘەری ﻤیﺘﺮۆ و ﺴﺘﺎﻓی ﮔﯚﭬﺎری ﻫ ـ ــﺎودەم ،ﻠــەﺴــێ ﺑــەیــﺎﻧـﻨــﺎﻤــەی ﺠ ـی ــﺎوازدا رەﺧ ـﻨــەی ﺗﻮﻧﺪ ﻠەﻤﺎﻤەڵەی ﯪﺴــﺎیــﺶ دەﮔــﺮن و ﭘێیﺎﻧﻮایە ﻫیﭻ ﭘﺎﺴﺎوێﻚ ﻧییە ﺑــﯚ ﻫـێــﺮﺸـﻛــﺮدﻧــە ﺴــەر رۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوﺴــﺎن .ﺴەﻧﺘەری ﻤیﺘﺮۆ ﺑﯚ راوێﮋ و داﻜﯚﻜی ﻠەرۆژﻧﺎﻤەﻧﻮﺴﺎن ،رێﻛﺨﺮاوێﻛی ﺴەرﺑەﺧﯚی ﺑێﻼیەﻧی ﻘﺎزاﻧﺞ ﻧەویﺳﺘە ،ﻠەﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜەیﺪا ﺠەﺧﺘیﺎن ﻠەﺴەر ﺋەوەﻜﺮدوەﺗەوە ﻜە ﭘێﻮیﺳﺘە داواﻜﺎری ﮔ ـﺷ ـﺘــی ﻫ ــەرێ ــﻢ ﺑ ــەﻫ ــەﻤ ــﺎن ﮔ ـﺮﻧ ـﮕــی ﻫ ــەﻧ ــﺪێ ــﻚ ﻜەیﺳی رۆژﻧ ــﺎﻤ ــەﻧ ــﻮﺴ ــی ،ﻜــەی ـﺳــی ﭘـێـﺷـێـﻟـﻛــﺮدﻧــی ی ــﺎﺴ ــﺎی ﻜﺎری رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮﺴی ﺑﺟﻮڵێﻨﺮێﺖ. ﻠــەﺑــەیــﺎﻧـﻨــﺎﻤــەیــەﻜــەی ﺴــەﻧـﺘــەری ﻤـیـﺘــﺮۆ ﻜــە ﻜﯚﭘییەﻜی ﺑﯚ ﭼﺗﺮ ﻧـێــﺮدراوە ،ﻫــﺎﺗــﻮوە »ﻫەریەﻜە ﻠە )ﯪرام ﻜەریﻢ ﭘەیﺎﻤﻨێﺮی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧی ﻧــﻮێ ،ﺸﻛﺎر ﻤﻮﻋﺘﻪﺴﻪم زاﻫیﺮ، ﭘەیﺎﻤﻨێﺮی ﺴﺎیﺘی ﺴـﺒــەی ،ﯪزا ﺋــەﺣـﻣــەد ﻓﯚﺗﯚﮔﺮاﻓەری ﻓــﺮیــﻼﻧــﺲ ،ﯪﻜــﯚ ﻤــەﺠـیــﺪ ﭘــەیــﺎﻤـﻨـێــﺮی ﮔــﯚﭬــﺎری ﻫ ــﺎودەم، ﻓەریﻖ ﻓــەرەج و ﺴیﺮوان ﺋەﺣﻣەدی و ﻫﺎوژیﻦ ﻏەریﺐ ﭘــەیــﺎﻤـﻨـێـﺮاﻧــی رۆژﻧ ــﺎﻤ ــەی ﭼﺗﺮ ،ﻠ ــەﺸ ــﺎری ﻫەوﻠێﺮیﺶ ﻫ ـ ــەردوو رۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮس ﻧ ـیــﺎز ﻋــەﺑــﺪوڵــاڵ و رێـﺒـیــﻦ ﻓەﺗﺎح ﻠەﻻیەن ﻫێﺰەﻜﺎﻧی ﯪﺴﺎیﺷەوە ﭘــەﻻﻤــﺎردراون و ﻫێﺮﺸیﺎن ﻜﺮاوەﺗە ﺴەر و ﺑەﺸەق و زﻠﻟە ﻠێیﺎﻧﺪراوە و ﻜﺎﻤێﺮاﻜﺎﻧیﺎن ﻠێ ﺴەﻧﺪراوە و ﭘﺎﺸﺎن دەﺴﺘﮕیﺮﻜﺮاون«. ﯪرام ﻜــەریــﻢ ،ﭘــەیــﺎﻤـﻨـێــﺮەﻜــەی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎﻧــی ﻧ ــﻮێ ﺑە ﺴەﻧﺘەری ﻤیﺮﺗﺮۆی وﺗــﻮوە ﻜە ﺑــەر ﻠــەوەی دەﺴــﺖ ﺑﻛﺎت ﺑە وێﻨەﮔﺮﺗﻦ ،دەﺴﺘﮕیﺮﻜﺮاوە و ﻜﺎﻤێﺮاﻜەیﺎن ﻠێﺳەﻧﺪوە،
ﺸﻛﺎر ﻤﻮﻋﺘﻪﺴﻪم زاﻫیﺮ ،ﭘەیﺎﻤﻨێﺮی ﺴﺎیﺘی ﺴﺒەی ،ﺑە ﺴەﻧﺘەری ﻤیﺘﺮۆی راﮔەیﺎﻧﺪ ﻜە ﻠەﻻیەن ﭼەﻧﺪ ﭼەﻜﺪارێﻛی ﯪﺴﺎیﺷەوە ﻫێﺮﺸی ﻜـﺮاوەﺗــەﺴــەر .وﺗــی »ﺑــە ﺸەﻘﻮ زﻠﻟە و ﻘﺳەی ﻧﺎﺸیﺮیﻦ ﻜﺮاﻤە ﻧﺎو ﺴەیﺎرەی ﯪﺴﺎیﺶ و زیﺎﺗﺮ ﻠە ﻜﺎﺗﮋﻤێﺮێﻚ ﻠە ﺑەڕێﻮەﺑەرێﺘییە دەﺴﺘﺒەﺴەر ﺑــﻮم ﭘﺎﺸﺎن ﯪزاد ﻜﺮام«. ﻓ ــەری ــﻖ ﻓ ـ ــەرەج ﭘــەیــﺎﻤ ـﻨ ـێــﺮی رۆژﻧـ ــﺎﻤـ ــەی ﭼﺗﺮ وﺗی »ﯪﺴــﺎیــﺶ ﺑــێ ﺋ ــەوەی ﺑڵێﻦ ﻜێیﺖ و ﭼــی ﺋــەﻜــەی ﻠێﺮە؟ ﺠﺎﻧﺘﺎﻜەیﺎن ﺑﺮدم و وﺗیﺎن وەرە ﻠەﯪﺴﺎیﺶ وەریﺒﮕﺮەوە« وﺗیﺷی »ﭘﺎش ﺴەﻋﺎت و ﻧیﻮێﻚ ﭼﻮوم وەرﻤﮕﺮﺗەوە ﺑەاڵم ﺸﻮێﻨی ﻤیﻣﯚرێﻛەیﺎن ﺸﻛﺎﻧﺪوە«. ﺑــەﭘـێــی ﺑــەیــﺎﻧـﻨــﺎﻤــەﻜــەی ﺴــەﻧ ـﺘــەری ﻤـیـﺘــﺮۆ ﺣــﺎﻜــﻢ ﻘﺎدر ﺣــەﻤــەﺠــﺎن ،ﺑــەڕێــﻮەﺑــەری ﯪﺴــﺎیـﺷــی ﮔﺷﺘی )ﺴﻟێﻣﺎﻧی( وﺗﻮیەﺗی )ﭼﺎﻻﻜییەﻜە ﻤﯚڵەﺗی ﻧەﺑﻮوە و ﻜﺎریﺶ دەﻜﺎت ﺑﯚ ﺑەدواداﭼﻮﻧی ﺋەو ﻜێﺷەیە«. رۆژﻧ ــﺎﻤ ــەی ﭼﺗﺮ ﻠــەﺑــەیــﺎﻧ ـﻨــﺎﻤــەیــەﻜــی ﻧ ــﺎڕەزایـ ـی ــﺪا ﻜە وێﻨەیەﻜی ﺑﯚ ﺴەﻧﺪیﻛﺎی رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮﺴﺎﻧی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧیﺶ ﻧـێــﺮدراوە ،رەﺧﻨەی ﺗﻮﻧﺪ ﻠەﻫێﺰەﻜﺎﻧی ﯪﺴﺎیﺶ دەﮔﺮێﺖ ﯪﻤﺎژە ﺑﯚ ﺋەوەدەﻜەن ﻜە ﻤﺎﻤەڵەیەﻜی ﻧﺎﺸﺎرﺴﺘﺎﻧیﺎﻧەیﺎن ﺋەﻧﺟﺎﻤﺪاوە .ﻠەﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜەی رۆژﻧــﺎﻤــەی ﭼﺗﺮدا ﻫﺎﺗﻮە »ﺋــەم ﻫەڵﻮێﺳﺘەی ﯪﺴــﺎیــﺶ وادەﻜ ــﺎت ﻜــە ﺑڵێیﻦ ﺋەوان ﺴـ ـ ــﻮورن ﻠ ــەﺴ ــەر ﺴ ــەرﻜ ــﻮﺗـ ـﻛ ــﺮدن و ﻫ ـێــﺮﺸ ـﻛــﺮدﻧــە ﺴەر رۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎن و دیﺳﺎﻧەوە زەﻧﮕی ﻤەﺗﺮﺴی و ﻫەڕەﺸە ﺑﯚ ﺴەر رۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎﻧﻣﺎن ﺑﯚ ﻠێﺪەدەﻧەوە ،ﺋێﻣەی ﮔەڕاﻧﺪەوە
ﺴەر ﺋەو ﺑڕوایەی ﻜە ﺧەﺗەری ﺠﺪی ﻠەﺴەر رۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎن ﻫــەیــە و ﻧــﺎﻜــﺮێــﺖ ﻠ ـێــی ﺑ ـێــﺪەﻧــﮓ ﺑ ـیــﻦ و ﺑـڵـێـیــﻦ ﻫ ــەروا ﺗێﭙەڕﺑێﺖ!؟«. ﻠ ــەﻜ ــﯚﺗ ــﺎی ـ ــی ﺑ ــەی ــﺎﻧـ ـﻨ ــﺎﻤ ــەﻜ ــەدا داوا ﻠەﺴەﻧﺪیﻛﺎی رۆژﻧ ـ ــﺎﻤ ـ ــەﻧ ـ ــﻮوﺴ ـ ــﺎن و ﺑ ــەﺗ ــﺎی ـ ـﺒ ــەت ﻠ ـ ـی ـ ـﮋﻧ ــەی داﻜـ ــﯚﻜـ ــی ﻠــەرۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوﺴــﺎن ﻜـ ـﺮاوە ،ﺑــە ﺋــەرﻜــی ﺧــﯚیــﺎن ﻫەﺴﺘﻦ و ﺑەوردی ﻠەو رووداوە ﺑﻛﯚڵﻨەوە و ﺑﺰاﻧﻦ ﺋەواﻧەی ﻓەرﻤﺎﻧی ﻠـێــﺪان ﻠــەرۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوﺴــﺎن دەردەﻜ ــەن ﻜـێــﻦ؟ ،ﻫەروەﻫﺎ دەڵـێــﻦ »ﭼﻮﻧﻛە ﺋــەم ﻜــﺮدەوەیــە دیــﺎرە ﻜــێ ﺋەﻧﺟﺎﻤیﺪاوە و ﺋــەوەی ﻜەﺗەﻧیﺎ روون ﻧیە ﺋەوەیە دەﺑــێ ﺋێﻮە ﺑە ﺋەرﻜی ﺧــﯚﺗــﺎن ﻫــەﺴـﺘــﻦ و ﺑ ـﺰاﻧــﻦ ﺋــەم ﻫـێــﺮﺸــﺎﻧــە ﺑــﯚﭼــی ﺋەﻧﺟﺎم دەدرێ ـ ــﺖ ،ﭼــﻮﻧـﻛــە ﺋ ــەوە ﺠ ــﺎری یــەﻜــەم ﻧـیــە ﺋێﻣە وەك رۆژﻧﺎﻤەی ﭼﺗﺮ و رۆژﻧﺎﻤەواﻧﺎن رووﺑــەرووی ﺋەو ﻫێﺮﺸە دەﺑیﻨەوە« ﺑﯚ ﺋەﻤەش ﭼﺗﺮ ﺑەڵﮕەی ﺴﻮﻜﺎیەﺗی ﻜﺮدن و ﮔﺮﺗﻨی ﺑەڕۆژﻧﺎﻤەﻧﻮﺴﺎﻧی ﻻیە. ﻠەﻻیەﻜی ﺗﺮیﺷەوە ﻧــﺎڕەزایــەﺗـیــەﻜــﺎن دژی ﺗیﺮۆرﻜﺮدﻧی رۆژﻧ ــﺎﻤ ــەﻧ ــﻮوس )ﺴ ــەردەﺸ ــﺖ ﻋــﻮﺴ ـﻣــﺎن( ﺑ ــەردەواﻤ ــە، ﻠەﺸﺎرەﻜﺎﻧی ﻫەوﻠێﺮ و ﺴﻟێﻣﺎﻧی و دﻫﯚك و ﭼەﻤﭽەﻤﺎڵ و ﻜەﻻر و ﻫەڵەﺑﺟەی ﺸەﻫیﺪ و ﻘەزای ﺴەیﺪﺴﺎدق و راﻧیە و ﻘەاڵدزێ و ﻘەزای ﺸﺎرەزوور ژﻤﺎریەك ﻠەﻘەزا و ﻧﺎﺣیەﻜﺎﻧی ﺗ ــﺮی ﻫــەرێ ـﻣــی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن( ﺧــﯚﭘـیـﺷــﺎﻧــﺪان و دەرﻜﺮدﻧی ﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەی ﻧﺎڕەزایــی ﻠەﻻیەن رۆﺸﻨﺒیﺮان و ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎیﺎن و ﺧﻮێﻨﺪﻜﺎران و رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮﺴﺎن و ﭘﺎرێﺰەران و ﺴەرﺠەم ﭼیﻦ و ﺗﻮێﮋەﻜﺎﻧەوە ﺑەردەواﻤە.
دووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
Cetir11@gmail.com
راﭘﯚرت
وﺗﺑﮋی ﮔﯚڕان:
ﺗﻨﺎﮔم ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑو ﺷﻮەﯾ ﺑﯿﺮ دەﻛﺎﺗوە
ﭼﻪﺗﺮ
ﭘﺎرﺗی دیﻣﻮﻜﺮاﺗی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﻠەﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەیەﻜﺪا ﻻﭘــەڕەﻜــﺎﻧــی ﻤ ـێــﮋوو ﻫــەڵــﺪەداﺗــەوە و ﺋــەو ﻓەزا ﺋیﻌﻼﻤیە ﺑەژەﻫﺮاوی دەزاﻧێﺖو ﻧﺎرەزاییەﺗیەﻜﺎﻧی ﺋەم دوایــەش ﺑەﭘیﻼن ﻠــەدژی ﭘﺎرﺗیو ﺴەرۆﻜی ﻫــەرێــﻢ دەزاﻧـێــﺖ و ﻠەﺑەراﻤﺒەریﺷﺪا ﻫەﻓﺘەی ﭼــﺎﻻ ﻜ ـیـ ــی ﺑ ـێــﺪەﻧــﮓ ﻧــﺎﺑـیــﻦ ﻧ ـی ـﮕــەران دەﻜﺎت و ﻠــەرووﻧ ـﻛــﺮدﻧــەوەیــەﻜ ـیــﺎﻧــﺪا وەاڵﻤـ ــی ﭘــﺎرﺗــی و ﻤەﻜـﺘەﺑی ﺴیﺎﺴی دەدەﻧەوە. ەﻧەوە. دواﺑ ـ ـ ـ ـ ــەدوای رﻓـ ــﺎﻧـ ــﺪن و ﺗـێــﺮۆرﻜــﺮدﻧــی ﺴەردەﺸﺖ ﺸﺖ ﻋــﻮﺴ ـﻣــﺎﻧــی ﺧﻮێﻨﺪﻜﺎرر و رۆژﻧ ـ ـ ــﺎﻤ ـ ـ ــەﻧ ـ ـ ــﻮوس ﻠ ـ ــەﺴ ـ ــەرەﺗ ـ ــﺎی ـ ـ ــی ﺋ ــەم ﻤــﺎﻧ ـﮕــەدا ،ﺸەﭘﯚڵێﻚ ﻧـیـﮕــەراﻧــی و ﻧﺎڕەزایــیی ﺸ ـ ـ ـ ــەﻘ ـ ـ ـ ــﺎﻤ ـ ـ ـ ــی ﺸ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺎرر و ﺸ ــﺎرۆﭼـ ـﻛ ــەﻜ ــﺎﻧ ــی ﻫەرێﻣی ەرێﻣی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧی ﮔـﺮﺗــەوە و ﺋەﻤەﺸیﺎن دوای وەاڵﻤ ـﻨــەداﻧــەوەی ﺋــەو ﻧﺎڕەزایەﺗیﺎﻧەی ﻫﺎواڵﺗیﺎن دێﺖ ﻠەﻻیەن ﺑەرﭘﺮﺴﺎﻧی ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫەرێﻣی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧەوە. دوای ﻧﯚ رۆژ ﻠەﺑەردەواﻤی ﻧﺎڕەزای ﻫﺎواڵﺗیﺎن و ﭼیﻦ و ﺗﻮێﮋە ﺠﻮداﻜﺎﻧی ﻜﯚﻤەڵﮕەی ﻜﻮردی، ﭘــﺎرﺗــی دی ـﻣــﻮﻜ ـﺮاﺗــی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن وەك ﺣﺰﺑێﻛی ﺑەﺸﺪار ﻠەﺣﻛﻮﻤەﺗﺪا ﻠەرێﮕەی ﺑاڵوﻜﺮدﻧەوەی ﺑــەیــﺎﻧ ـﻨــﺎﻤــەیــەك ﻠ ــەﺴ ـی ــﺎﻧ ــﺰەی ﺋـ ــەم ﻤﺎﻧﮕەدا ﻠ ــەﻻی ــەن ﻤــەﻜـ ـﺘــەﺑــی ﺴ ـیــﺎﺴ ـیــەوە رای ﺧﯚی دەرﺑــڕی و ﺋەواﻧەی ﺑــەﯪژەوە ﮔێڕی ﻠەﻘەڵەﻤﺪا و ﺑەﭘﻼﻧێﻛی ژەﻫﺮاوی ﻠەدژی ﭘﺎرﺗی و ﻤەﺴﻌﻮد ﺑﺎرزاﻧی ﺴەرۆﻜی ﻫەرێﻢ وەﺴﻒ ﻜﺮد. ﻠــەﺑــەﺸـێـﻛــی ﺗ ــﺮی ﺑــەیــﺎﻧ ـﻨــﺎﻤــەﻜــەدا ﻫﺎﺗﻮوە ﻤ ــﺎوەی ــەﻜ ــە ﺸ ــﺎاڵوێ ـﻛ ــی ﻫ ــەﻤ ــەﻻی ــەﻧ ــە ﻠـ ــەدژی ﭘــﺎرﺗ ـی ـﻣــﺎن و ﺴ ــەرۆﻜ ــی ﻫــەرێ ـﻣــی ﻜﻮردﺴﺘﺎن
ﺑــەرﭘــﺎیــە و ﻫەﻤیﺷە ﺋــەواﻧــە ﺴــەرۆك ﺑــﺎرزاﻧــی و ﭘــﺎرﺗــی دیـﻣــﻮﻜـﺮاﺗــی ﻜــﻮردﺴـﺘــﺎﻧـیــﺎن ﻠەﺴەرەوەی ﭘیﻼﻧەﻜﺎﻧیﺎﻧەوە داﻧ ــﺎوە ،ﺑــﯚ ﺋ ــەوەی ﯪزاریﺎن ﺑﺪەن و زیﺎﻧیﺎن ﭘێﺒﮕەیەﻧﻦ«. ﻤ ــەﻜـ ـﺘ ــەﺑ ــی ﺴ ـیــﺎﺴــی ﺣ ــﺰﺑ ــی دەﺴ ـ ــەاڵﺗ ـ ــﺪار ﭘێیﻮایە ﺋــەو ﻫێﺮﺸﺎﻧە ﯪﻤﺎﻧﺟێﻛﻦ ﺑﯚ ﺗﯚﻘﺎﻧﺪﻧی ﻤیﻟﻟەﺗی ﻜــﻮردی ،ﺗێیﺪا دەڵێﻦ »ﺋــەم ﻫێﺮﺸﺎﻧە رووﻜـ ــﺎری ﺠ ــﯚراوﺠ ــﯚری ﻫــەیــە و ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ۆر ﺗــﺎیـﺒــەﺗـیــﺶ ﻤــﺎﻜـیـﻨــەی راﮔەیﺎﻧﺪن زۆزۆر ﻠەدەرەوە و ﻧﺎوەوەی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﻠەدەرەو ﺧ ـ ــﺮﺮاوەﺗ ــە ﺧ ــﺰﻤ ــەﺗ ــەوە ،ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑــەردەوام دیﻌﺎیە و ﭘﺮوﭘﺎﮔەﻧﺪەی ژەﻫﺮاوی ﺑﺑەﻧﺎو ﺧەڵﻛی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧﺪا ﺑــاڵوﺑ ـﻛــەﻧــەوە و ﮔﻮﻤﺎن و دڵــەڕاوﻜــێ و ﻧﺎوٸﻤێﺪی ﺑەرﭘﺎﺑﻛەن و ﻤیﻟﻟەﺗەﻜەﻤﺎن ﺑەر ﺑﺘﯚﻘێﻨﻦ«. ﺑﺘﯚﻘێﻨﻦ ﻋەزیﺰ ﭼﺎﻻﻜﻮاﻧی ﺴیﺎﺴی زﻤﻨﺎﻜﯚ ﻋە و ﺑــەﺸــﺪاری ﺋــەو ﻧــﺎڕەزایــەﺗ ـیــﺎﻧــە ﻠــەﺑــﺎرەی ﺋەو »ﻫ ـێــﺮﺸــﺎﻧــە« ﻜــە ﻠــەﺑــەیــﺎﻧ ـﻨــﺎﻤــەﻜــەدا ﻫﺎﺗﻮوە، دەڵ ـ ـ ـ ـێ ـ ـ ـ ــﺖ«داوای ﯪﺸ ـ ـﻛ ـ ـﺮاﻜـ ــﺮدﻧـ ــی ﺑـ ـﻛ ــﻮژاﻧ ــی زەردەﺸـ ــﺖ ﻋــﻮﺴـﻣــﺎن دەﻜــەیــﻦ و ﻧﺎﻤﺎﻧەوێﺖ ﻜــەیـﺳــی ﺋــەﻤـیــﺶ وەﻜ ــﻮ ﻜــەیـﺳــی ﺴــﯚراﻧــی ﻤﺎﻤە ﺣــەﻤــەی ﻠێﺒێﺖ ،ﺋیﺘﺮ ﺋ ــەوە چ ﻋەﻘڵیەﺗێﻛە ﺋەﻤﺎﻧە ﺑەﻫێﺮش دەزاﻧێﺖ؟«. ﻤ ــەﻜ ـ ـﺘ ــەﺑ ــی ﺴـ ـی ــﺎﺴ ــی ﭘ ـ ــﺎرﺗ ـ ــی ﻠ ـ ــەدرێ ـ ــﮋەی ﺑــەیــﺎﻧـﻨــﺎﻤــەﻜــەیــﺪا ﯪﻤ ــﺎژە ﺑــەﺑــڕیـﻨــەوەی دەﺴﺘی ﺋــەو ﭘـیــﻼﻧـﮕـێـڕاﻧــە دەﻜ ــﺎت و ﻠەﺑەراﻤﺒەریﺷﺪا ﺧ ــﯚی ﯪﻤـ ــﺎدە دەﻜـ ــﺎت ﺑــﯚ ﭘــﻼﻧــی داﻫﺎﺗﻮویﺎن ﺑﯚیە رادەﮔەیﻨﺮێﺖ »ﺋەﮔەر زوو دەﺴﺘی رەﺸی ﻧەﮔﺮیﺳیﺎن ﻧەﺑڕیﻨەوە ﻠــەو ﺑــڕوایــەدایــﻦ ﻜــﺎر و ﻜﺮدەوەی دڕﻧﺪەﺗﺮیﺷیﺎن ﻠەﺑەرﻧﺎﻤەدایە« ﺑﯚیە رێ ـﮕــﺮی دەﻜــﺮێــﺖ »رێ ـﮕــەﻧــﺎدەیــﻦ ﺋــەو ﺸﺎاڵوە
ﺋیﻌﻼﻤیە ژەﻫـﺮاویــەی وەﻜــﻮ ﺗــەواوﻜــەری ﭘیﻼﻧە ﻧەﮔﺮیﺳەﻜەیﺎن ﺑەردەوام ﺑێﺖ ،ﻫەﻤﻮو ﺋەواﻧی ﻠەو ﻤﺎوەیەی راﺑﺮدوودا ﺑﻮﺧﺘﺎﻧیﺎن ﺑەداﻤﻮدەزﮔﺎ ﺋەﻤﻨیەﻜﺎﻧی ﻫەرێﻢ و ﺑەﭘﺎرﺗیﻣﺎن ﻜﺮدووە ﺑەﺑێ ﺑەڵﮕە و ﻫــەروا ﻠــەﺧــﯚڕا ﺗﯚﻤەﺗﺒﺎریﺎن ﻜﺮدوون راﭘێﭽی ﺑەردەم دادﮔﺎ دەﻜﺮێﻦ و ﻠێﭙێﭽیﻨەوەی یﺎﺴﺎییﺎن ﻠەﮔەڵﺪا دەﻜﺮێﺖ. ﻠیﮋﻧەی ﻫەﻓﺘەی ﭼﺎﻻﻜی )ﺑێﺪەﻧﮓ ﻧﺎﺑیﻦ( وەاڵﻤ ـ ــی ﺑــەیــﺎﻧ ـﻨــﺎﻤــەﻜــەی ﭘ ــﺎرﺗ ــی دەداﺗـ ـ ـ ــەوە و ﻠ ــەدەﻘ ــی ﺑــەیــﺎﻧ ـﻨــﺎﻤــەﻜــەیــﺎﻧــﺪا ﻫ ــﺎﺗ ــﻮوە ﺋ ــەوەی ﺠێﮕەی ﻧیﮕەراﻧیە ،ﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜە ﺑەﻧەﻓەﺴی ﺸ ــەڕی ﻧــﺎوﺧــﯚ و ﺑــەزﻤــﺎﻧــی ﻫــەڕەﺸــە دارێـ ــﮋراوە و ﺗ ـێــﺪا ﻫ ــەڕەﺸ ــەی دەﺴ ـﺘ ـﺒــڕیــﻦ ﻠ ــەﮔ ــﺮووپ و ﺗﺎﻘﻣێﻚ دەﻜﺎت دیﺎر ﻧییە ﻤەﺑەﺴﺘیﺎن ﻠەواﻧەیە ﻜەﺗیﺮۆری ﺴەردەﺸﺘیﺎن ﻜﺮدووە یﺎن ﺋەواﻧەی ﻠەدژی ﺗیﺮۆری ﺴەردەﺸﺖ ﻫﺎﺗﻮوﻧەﺗە دەﻧﮓ. ﻫــەرﻠــەو ﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەیەدا ﯪﻤــﺎژەﻜ ـﺮاوە ﺑەوەی ﻜــﯚﻤــەڵـێــﻚ ﻜــەیــﺲ ﻜــەﻤ ـێــﮋوویــﺎن دەﮔەڕیﺘەوە ﺑــﯚ ﭘـێــﺶ ﻠــەدایـﻛـﺒــﻮوﻧــی ﺴــەردەﺸــﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎن ﺑەﻤەﺑەﺴﺘە یﺎن ﻧﺎ ﺗێﻛەڵ ﺑەﻜەیﺳی ﺗێﺮۆرﻜﺮدﻧی ﺋــەو ڕۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوﺴــە ﻜـ ـﺮاوە ،ﺋــەﻤــەش ﺧﺰﻤەت ﺑەﻫیﭻ ﻧﺎﻜﺎت ﺠﮕە ﻠەﺸﺎردﻧەوەی ﻠێﻛﯚڵیﻨەوە ﻠەﺑﻛﻮژەﻜﺎﻧی ﺴەردەﺸﺖ ،ﺋەﮔەر ﺑڕیﺎرە ﻫەﻤﻮو ﻜەیﺳە ﺧﻮێﻨﺎوییەﻜﺎن ﺑەیەﻜەوە ﺑﺎس ﺑﻛﺮێﻦ ﺋ ــەوا ﺑــەدڵ ـﻨ ـیــﺎیــەوە ﻠــەﭘـێــﺶ و دوای راﭘەریﻦ ﭼــەﻧــﺪیــﻦ ﻜــەیـﺳــی ﮔ ــەورە ﻫــەیــە و دەریﺎیەك ﺧﻮێﻦ ﻠەﻤﻟﻼﻧێی ﻧێﻮان ﺣﺰﺑەﻜﺎن ﻠەﺠەﺴﺘەی رۆڵــەﻜــﺎﻧــی ﺋــەم ﮔــەﻠــە رۆی ـﺷ ـﺘــﻮوەو ﺑەﺑێﺌەوەی ﻜەﺴیﺶ ﺗﺎﺋێﺳﺘﺎ ﺧــﯚی ﺑــە ﺑەرﭘﺮﺴیﺎر ﺑﺰاﻧێ، ﺑﯚیە ﺑﺎﺸﺘﺮ واﺑﻮو ﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜە ﺠەﺧﺘی ﻠەﺴەر دۆزی ـ ـﻨـ ــەوەی ﺑ ـﻛــﻮژەﻜــﺎن ﺑ ـﻛــﺮدایــەﺗــەوە ﻧەك ﺗێﻛەڵﻛﺮﻧی ﻜەیﺳەﻜﺎن. ﻠــەﺑــەﺸـێـﻛــی ﺗ ــﺮی ﺑــەیــﺎﻧـﻨــﺎﻤــەﻜــەی ﻫەﻓﺘەی ﺑ ـێــﺪەﻧــﮓ ﻧــﺎﺑ ـی ـﻨــﺪا ﻫ ــﺎﺗ ــﻮوە ﻤــەﻧـﺘـﻗـێــﻚ ﻫێﺷﺘﺎ
ﺑــەﻋــەﻘـڵــی ﺴــەردەﻤــی ﺠــەﻧـﮕــی ﺴ ــﺎرد و ﺸەڕی ﻧــﺎوﺧــﯚی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن ﺗــەﻤــﺎﺸــﺎی دﻧ ـیــﺎ دەﻜﺎت و ﻠــەﻧـێــﻮ ﻜــﯚﻤــەڵ ـﮕــەی ﻜ ــﻮردی ــﺪا ﺠـﮕــە ﻠەﺣﺰب و ﻤـﻟـﻣــﻼﻧـێــی ﺣ ــﺰب ﻠــەﺴــەر دەﺴ ــەاڵﺗ ــی ﻫیﭽی ﺗ ــﺮ ﻧــﺎﺑ ـی ـﻨ ـێــﺖ ،و ﻤــەﻧ ـﺘ ـﻗــی ﻋــەﻘ ـڵ ـیــەﺗــی ﭘﺷﺖ ﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜە ﯪﻤــﺎدە ﻧییە ﺋــەو راﺴﺘیە ﺑﺒیﻨێﺖ ﻜــە رای ﮔـﺷـﺘــی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن ﭼ ـیــﺪی ﺑێﺪەﻧﮓ و دەﺴـﺘــەوەﺴـﺘــﺎن ﻧییە و ﻫﯚﺸیﺎر و ﯪﻤﺎدەیە ﻠ ــەﻤ ــەی ــﺪاﻧ ــی ﺴ ـیــﺎﺴ ـیــەﺗــی ﻜ ــﻮرﺴـ ـﺘ ــﺎﻧ ــﺪا ﻤﺎﻓی دەﺴﺘﻮری و یﺎﺴﺎیــی ﺧﯚی ﻠ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەڕا دەرﺑ ـ ـ ـ ـ ـ ــڕی ـ ـ ـ ـ ـ ــﻦ و ﺧﯚﭘیﺷﺎﻧﺪان دژی ﻫەﻤﻮو ﭘێﺷێﻟﻛﺎریەﻜﺎﻧی ﯪزادی و ﻤﺎﻓەﻜﺎن ﺑەﻜﺎردێﻨێﺖ. وﺗــەﺑـێــﮋی ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﮔ ـ ـ ـ ــﯚڕان ﺣـ ــەﻤـ ــە ﺗﯚﻓیﻖ رەﺣـ ـ ـ ـ ـی ـ ـ ـ ــﻢ ﺑـ ـ ــەﭼـ ـ ــەﺗـ ـ ــﺮی ڕاﮔ ــەی ــﺎﻧ ــﺪ »ﻠ ـ ـ ــەرووی ی ــﺎﺴ ــﺎوە ﮔــﻮﻤــﺎﻧــﻢ ﻫەیە ﻠەراﭘێﭽﻛﺮدﻧی ﺋــەو ﺧەڵﻛﺎﻧە ﺑﯚ ﺑــەردەم دادﮔﺎ و ﻠێﭙﺮﺴیﻨەوەی یﺎﺴﺎیــی ،ﻧﻮﺴیﻨی ﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜە ﺠﯚرێﻛە ﻠەﺗﻮﻧﺪوﺗیﮋی و ﺑﺎﺴﻛﺮدن ﻠەﻤێﮋوو ﺋەو ﻜەﺴﺎﻧەی ﻠەﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜەدا ﯪﻤﺎژەیﺎن ﭘێﻛﺮاوە ﻫیﻨی ﺴــەردەﻤــی ﺸــەری ﭼــەﻜــﺪاریــﻦ و ﻠەﭘێﺶ ﻠەدایﻛﺒﻮوﻧی ﺋــەو رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮوﺴە روویﺎﻧﺪاوە، ﺑــﯚیــە ﭘـێــﻮیـﺳــﺖ ﺑــەﻫــەڵــﺪاﻧــەوەی ﺋــەو ﻻﭘەڕاﻧە ﻧﺎﻜﺎت«. وﺗەﺑێﮋەﻜەی ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان داواﻜــﺎری و ﻧﺎرەزایەﺗی ﺧەڵﻚ ﺑەﻤﺎﻓی ﺴﺮوﺸﺘی دەزاﻧێﺖ، ﻠەوﺑﺎرەیەوە وﺗی »داواﻜــﺎری ﺧەڵﻚ و ﻠەﭘێﻨﺎو ﯪﺸـﻛـﺮاﻜــﺮدﻧــی ﺑـﻛــﻮژاﻧــی ﺴــەردەﺸــﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎن ﻤــﺎﻓـێـﻛــی دەﺴـ ـﺘ ــﻮریو ﺴــﺮوﺸ ـﺘــی ﻫﺎواڵﺗیﺎﻧە، ﺗیﻨﺎﮔەم ﺑﯚ ﭘﺎرﺗی ﺑەو ﺸیﻮەیە ﺑیﺮ دەﻜﺎﺗەوە«. ﻠ ـ ــەﻻی ـ ــەﻜ ـ ــی دی ـ ـ ـﻛـ ـ ــەوە ﻤ ـ ـﺤ ـ ــەﻤ ـ ــەدی ﻤ ــەﻻ ﻘـ ـ ــﺎدر ،ﺋ ــەﻧ ــﺪاﻤ ــی ﻤــەﻜـ ـﺘــەﺑــی ﺴ ـیــﺎﺴــی ﭘﺎرﺗی
دیـ ـﻣ ــﻮﻜـ ـﺮاﺗ ــی ﻜـ ــﻮردﺴ ـ ـﺘـ ــﺎن ،ﻠەﻠێﺪواﻧێﻛیﺪا ﺑﯚﻜەﻧﺎڵەﻜﺎﻧی رایﮕەیﺎﻧﺪن وﺗی »ﺋەوﺴﺎردیەی ﻠــەراﮔــەیــﺎﻧــﺪﻧــەﻜــﺎﻧــﺪا ﺑــەراﻤـﺒــەر ﺑــەﮔــﯚڕان ﺑەدی دەﻜ ــﺮێ ــﺖ ،ﺴ ـ ــﺎردی ﺗــﺮیــﺶ ﺑـ ـ ــەدوای ﺧﯚیﺪا دێﻨێﺖ« . یــﺎﺴــﺎﻧــﺎس ﻜــەژاڵ ﻧــﻮری ﺑــەﭼــەﺗــﺮی ڕاﮔەیﺎﻧﺪ »ﺑ ــەﭘ ـ ـێ ــی دەﺴ ـ ـ ـﺘـ ـ ــﻮری ﻋ ـ ـێ ـ ـﺮاﻘ ــی و ﻫەرێﻣی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ،ﻫﺎواڵﺗیﺎن ﺑەﺑێ ﺠیﺎوازی ﯪزادن ﻠەدەرﺑڕیﻨی رایﺎن و داواﻜﺮدﻧی داﺧﻮازیەﻜﺎﻧیﺎن ﻠ ــەو رووەﺸ ـ ــەوە ﺑەﭘێی ﺑ ــڕﮔ ــەﻜ ــﺎﻧ ــی دەﺴ ـ ـﺘ ــﻮر، ی ـ ـ ـ ــﺎﺴ ـ ـ ـ ــﺎ ﭘ ـ ـﺷ ـ ـﺘ ـ ـﮕ ـ ـیـ ــﺮی ﺗەواویﺎن دەﻜﺎت و ﻫەر ﻻیەﻧێﻚ ﺋەو ﻤﺎﻓە ﻘﯚرغ ﺑﻛﺎت یﺎﺴﺎ ﺑەرەﻧﮕﺎری دەﺑێﺘەوە«. ڕۆژﻧـ ـ ـ ــﺎﻤـ ـ ـ ــەﻧـ ـ ـ ــﻮوس رەﺴــﻮڵ رەﺑــﺎﺗــی داﻧـیـﺷـﺘــﻮوی ﻫــەوﻠـێــﺮ ﭘێیﻮایە ﻠــەﺑــەیــﺎﻧ ـﻨــﺎﻤــەﻜــەی ﭘــﺎرﺗ ـیــﺪا ﭼــەﻧــﺪیــﻦ ﻜەیﺳی ﺧــﻮێ ـﻨــﺎوی ﺗ ـێ ـﻛــەڵ ﺑــەیــەﻜــﺪی ﻜ ـ ـ ـﺮاوون ﺑﯚیە ﭘﺷﺘڕاﺴﺘی ﺋەوە دەﻜﺎﺗەوە ﻜەﺗێﻛەڵﻛﺮدﻧی ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧە ﺧﯚ دوورﺧﺳﺘﻨەوەیە ﻠەﯪﺸﻛﺮﻜﺮدﻧی ﺑﻛﻮژاﻧی ﺴەردەﺸﺖ. ﭼــﺎودێــﺮێ ـﻛــی ﺴـیــﺎﺴــی ﻜــەﻧــەیــﻮیـﺳــﺖ ﻧﺎوی ﯪﺸـﻛـﺮا ﺑﻛﺮێﺖ ﺑــەﭼــەﺗــﺮی ڕاﮔــەیــﺎﻧــﺪ« ﭘێﻣﻮایە ﭘــﺎرﺗــی ﺑەﭘﻟەی یــەﻜــەم ﺑــەرﭘــﺮﺴــە ﻠەﺗێﺮۆرﻜﺮدﻧی ﺋەو رۆژﻧﺎﻤەوﻧﻮوﺴە ،ﭼﻮﻧﻛە ﻠەژێﺮ دەﺴەاڵﺗی ﺋەودا روویﺪاوە«. ﺋەو ﭼﺎودێﺮە رەﺧﻨە ﻠەﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜەی ﭘﺎرﺗی دەﮔﺮێﺖ و دەڵێﺖ »ﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەﻜە ﺑەﻋەﻘڵیەﺗی داﺧ ـ ـﺮاو ﻧــﻮﺴ ـﺮاوە و ﻫــەڕەﺸــەی ﺸ ــەڕی ﻧﺎوﺧﯚ ﺑــەرﭘــﺎ دەﻜ ـ ــﺎت ،ﭘــﺎرﺗــی ﺠـﮕــە ﻠــەﺣــﺰﺑــەﻜــەی و ﻤﻟﻣاڵﻧێی ﺣــﺰب ﻠــەﺴــەر دەﺴـ ــەاڵت ﻫیﭽی ﺗﺮ ﻧﺎﺑیﻨێﺖ«.
»ﻗﺎﺋﯿﻤﻘﺎﻣﯽ ھﻪﻪﺑﺠﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﯾﻪﮐﺘﯿﯿﻪوه داﺪه دراوه« ﭼﻪﺗﺮ
ﺑ ـ ــڕی ـ ــﺎری دەﺴـ ـﺘـ ـﮕـ ـی ــﺮﻜ ــﺮدﻧ ــی ﻓ ـ ـ ــﻮﯪد ﺴﺎڵﺢ ﻘــﺎﺋـیـﻣـﻗــﺎﻤــی ﭘـێـﺷــﻮوی ﺸ ــﺎری ﻫــەڵــەﺑـﺟــە ﻧﺰیﻚ دەﺑ ـێ ـﺘ ــەوە ﻠــەﺴــﺎڵ ـێــﻚ و ﺗــﺎﺋـێـﺳـﺘــﺎ دەﺴﺘﮕیﺮ ﻧەﻜﺮاوە ،ﺋەوەش ﻧیﮕەراﻧی ﻻی داﻧیﺷﺘﻮواﻧی ﺋــەو ﺸ ــﺎرە دروﺴ ـﺘ ـﻛــﺮدووە و ﭘـێـﺷـیــﺎﻧــﻮایــە ﺋەو ﻜەﺴە ﻠەﻻیەن ﺑەرﭘﺮﺴە ﺑﺎاڵﻜﺎﻧی یەﻜێﺘییەوە داڵﺪەدراوە. ﻠــە ﻤــﺎﻧـﮕــی ) (٩ﺴــﺎڵــی ڕاﺑ ـ ــﺮدوو ﺑــە ﺗﯚﻤەﺗی ﺋەﻧﺟﺎﻤﺪاﻧی ﻜﺎری ﺴﺎﺧﺘەﻜﺎریــی و ﺋیﺨﺘیﻼس، ﻘــﺎﺋ ـی ـﻣ ـﻗــﺎﻤــی ﭘـ ـێـ ـﺷ ــﻮوی ﻫ ــەڵ ــەﺑ ـﺟ ــە ﻠ ــەﻻی ــەن دادﮔ ــﺎی ﺋــەو ﺸ ــﺎرەوە ﺑــڕیــﺎری دەﺴﺘﮕیﺮﻜﺮدﻧی ﺑــﯚ دەرﭼ ــﻮو ،ﺑــەاڵم ﭘێﺶ دەﺴﺘیﮕﺮدﻧی ﺧﯚی ﺣــەﺸــﺎردا و ﺗــﺎ ﺋێﺳﺘﺎش ﻠــەﻻیــەن دەزﮔﺎﻜﺎﻧی
ﻓﻮاد ﺳﺎﺢ ،ﻗﺎﺋﻤﻘﺎﻣﯽ ﭘﺸﻮی ھﻪﻪﺑﺠﻪ
ﯪﺴﺎیﺷەوە ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە دەﺴﺘﮕیﺮ ﺑﻛﺮێﺖ. یﺎﺴﺎﻧﺎﺴﺎن ﯪﻤﺎژە ﺑەوە دەﻜەن ﺑەﻫەدەرداﻧی ﺴﺎﻤﺎﻧی واڵت ﻠەیﺎﺴﺎدا دەﻘــی ﻠەﺴەر دراوە و ﺋــەو ﻜەﺴەی ﺴﺎﻤﺎﻧی واڵت ﺑــەﻫــەدەر دەدات ﺋــەﮔــەر ﺑــەرﭘــﺮﺴــی ﺣـﻛــﻮﻤــی ﺑ ـێــﺖ ،ﺋ ــەوا یﺎﺴﺎ ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﺗﻮﻧﺪﺗﺮ ﻤﺎﻤەڵەی ﻠەﮔەڵﺪا دەﻜﺎت وەك ﻠەﻫﺎواڵﺗییەﻜی ﯪﺴــﺎیـ ــی ،ﺑــﺎس ﻠەوەش دەﻜ ــەن ﭘـێــﻮیـﺳـﺘــە دەزﮔـ ــﺎی داواﻜ ـ ــﺎری ﮔﺷﺘی دۆﺴ ـی ـیــەی ﻘــﺎﺋ ـی ـﻣ ـﻗــﺎﻤــی ﭘ ـێ ـﺷــﻮوی ﻫەڵەﺑﺟە ﺑﺟﻮڵێﻨێﺖ. ﻫﺎواڵﺗیﺎﻧی ﻫﻪڵﻪﺑﺟﻪش ﻫﯚﻜﺎری دەﺴﺘﮕیﺮ ﻧەﻜﺮدﻧەﻜەﺸی ﺑﯚ ﺋەوە دەﮔەڕێﻨﻨەوە ﻜە ﻠەﻻیەن ﭼەﻧﺪ ﻜەﺴێﻛەوە داڵﺪە دراﺑێﺖ .ﺑەڕێﻮەﺑەری ﯪﺴــﺎی ـﺷــی ﻫــەرێ ـﻣ ـیــﺶ ﺋـ ــەوە دەﺧـ ــﺎﺗـ ــەڕوو ﻜە ﺋ ــەوان ﻫـیــﭻ زاﻧـیــﺎریـیــەﻜــﺎن ﻠەﺑﺎرەی ﺸــﻮێـﻨــی ﺧﯚﺸﺎرداﻧەوەﻜەی ﺋەو ﻜەﺴەوە ﻧییە. ﻤـ ـ ـﺤ ـ ــەﻤ ـ ــەد ﻠ ــەﺗ ـ ـی ــﻒ، ﺧﻮێﻨﺪﻜﺎرێﻛی ﻫەڵەﺑﺟەییە ﻠ ــەزاﻧـ ـﻛ ــﯚی ﺴﻟێﻣﺎﻧی، ﺑـ ــەﭼـ ــەﺗـ ــﺮی ڕاﮔ ــەی ــﺎﻧ ــﺪ » د ە ﺴﺘﮕیﺮﻧە ﻜﺮد ﻧی ﻘـ ـ ـ ــﺎﺋ ـ ـ ـ ـی ـ ـ ـ ـﻣ ـ ـ ـ ـﻗـ ـ ـ ــﺎﻤـ ـ ـ ــی ﭘ ـێ ـﺷــﻮوی ﻫەڵەﺑﺟە ﻧ ـی ـﮕــەراﻧــی ﻻی ﺧەڵﻚ دروﺴ ـ ـ ـ ـ ـ ـﺘ ـ ـ ـ ـ ـ ـﻛ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺮدووە و ﻤ ـ ـ ـ ـ ــﺎﻧ ـ ـ ـ ـ ــەوەی ﺋ ـ ــەو ﻤـ ــەﺴـ ــەﻠـ ــەیـ ــەش ﺑەﺑێ دەﻧ ـ ـﮕ ـ ــی ،ﮔ ــﻮﻤ ــﺎﻧ ــی ﻠﻪﻻ دروﺴﺘﮑﺮدویﻦ«. ﺋ ـ ــەو ﮔەﻧﺟەی ﺸـ ــﺎری ﻫەڵەﺑﺟە ﯪﻤـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺎژەی ﺑ ـ ـ ــەوەﺸ ـ ـ ــﺪا ﺧە ڵﻛی ﻫـ ـ ـ ــەژار
ﺑــﻮوﻧــەﺗــە ﻘــﻮرﺑــﺎﻧــی ﻜــﺎرﺑــەدەﺴ ـﺘــﺎن ،دڵﻨیﺎﺸە ﻠ ــەوەی ﻜــە یــﺎﺴــﺎ ﭘﺷﺘﮕیﺮی ﻜــﺎرﺑــەدەﺴـﺘــﺎﻧــە و یﺎﺴﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑەﺴﺰایﺎن ﺑﮕەیەﻧێﺖ. ﺑــەﺑــڕوای ﺋــەو ﮔــەﻧـﺟــە ﻘﺎﺋیﻣﻗﺎﻤی ﭘێﺷﻮوی ﺸﺎرەﻜە ،ﻠەﻻیەن ﭼەﻧﺪ ﻜەﺴێﻛەوە داڵﺪەراوە »ﺋەﮔیﻨﺎ ﺋــەوە ﻜﺎرێﻛی ﺋــەوەﻧــﺪە ﮔ ـﺮان ﻧییە ﺗﺎ ﯪﺴــﺎیـﺷــی ﻜــﻮردﺴـﺘــﺎن ﻧــەﺗــﻮاﻧـێــﺖ دەﺴﺘﮕیﺮی ﺑﻛەن«. ﻧ ـی ـﮕ ــەراﻧ ــی ﺧــەڵ ـﻛــی ﻫــەڵــەﺑ ـﺟــە ﻠەﯪﺴﺖ ﺑێﺪەﻧﮕﻛﺮدﻧی ﺋﺋەو ﺗﺎواﻧەی ﺑەراﻤﺒەریﺎن ﻜﺮاوە، ﺴــەرﺠــەم ﭼــییــﻦ و ﺗــﻮێــﮋەﻜــﺎﻧــی ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە، یــەﻜـێــﻚ ﻠــەﮔــﺮوﭘــەﻜــﺎﻧــی ﺋــەو ﺸ ــﺎرە ﯪﻤ ــﺎژە ﺑەوە دەﻜﺎت داوایﺎن ﻠەﭘەرﻠەﻤﺎن ﻜﺮدووە ،ﺑەدوای ﺋــەو ﻤــەﺴــەﻠــەد ـەدا ﺑــڕۆن ﺋەﮔیﻨﺎ ﺧــﯚیــﺎن دەﭼﻨە دادﮔﺎ و داوای یﺎﺴﺎی ﻠەﺴەر دەزﮔﺎ ﺋەﻤﻨییەﻜﺎن ﺗﯚﻤﺎردەﻜەن. ﻧــﺎﺴـیــﺢ ﻋــەﺑــﺪوﻠــڕەﺣ ـیــﻢ ،وﺗــەﺑ ـێــﮋی ﮔﺮوﭘـی ) ،(٨٨ﻜە ﮔﺮو ﮔﺮوﭘێﻛی ﻓﺷﺎرە و ﻜﯚﻤەڵێﻚ ﮔەﻧﺞ ﻠەﻫەڵەﺑﺟە ﻫە ﻫەڵیﺪەﺴﻮوڕێﻨﻦ ،وﺗی »ﻠەیﺎدی )(٣/١٦ی ﺋ ــەﻤ ـﺳ ــﺎڵ ــﺪا ﺑەیﺎﻧﻨﺎﻤەیەﻜﻣﺎن ﯪراﺴﺘەی ﭘەرﻠﻠەﻤﺎﻧی ﻜﻮردﺴﺘﺎن و ڕای ﮔﺷﺘی ﻜﺮد ﭼەﻧﺪ ﺧﺎڵێ ﺧﺎڵێﻛی ﻠەﺧﯚی ﮔﺮﺗﺒﻮو ،یەﻜێﻚ ﻠەو ﺧــﺎاڵﻧــەش ﻤەﺴ ﻤەﺴەﻠەی ﺸــﺎردﻧــەوەی ﻘﺎﺋیﻣﻗﺎﻤی ﭘ ـێ ـﺷــﻮوی ﻫــەـەڵڵــەﺑ ـﺟــەیــە ﻠــەﻻیــەن ﺑەرﭘﺮﺴﺎﻧی یەﻜێﺘییەوە داڵ داڵﺪە دراوە«. وﺗەﺑێﮋی ﮔﺮوﭘـی ) (٨٨ﯪﻤﺎژەی ﺑەوەدا ﺋەﮔەر ﻠــەﭘــەرﻠــەﻤــﺎن وەاڵﻤ ــی ﭘێﻮیﺳﺘیﺎن ﻧەدرێﺘەوە ﺋــەوا ﺧــﯚیــﺎن ددەڕۆﻧ ــە دادﮔــﺎ و داوای یﺎﺴﺎیــی ﻠەدژی دەزﮔﺎ ﺋﺋەﻤﻨیەﻜﺎﻧی یەﻜێﺘی و ﺑەﺗﺎیﺒەﺗی دەزﮔــﺎ ﺋەﻤﻨییە ﺋەﻤﻨییەﻜﺎﻧی ﺴـﻨــﻮوری ﻫەڵەﺑﺟە ﺗﯚﻤﺎر دەﻜــەن» ،ﭼﻮ »ﭼﻮﻧﻛە ﺋــەو ﺗﺎواﻧﺒﺎرە ﺑە ﺑەرﭼﺎوی ڕۆﺸ ـﺘــﻮوە و ﺋــەوان ﯪﮔــﺎدارﺑــﻮون ﺑﯚ ﺋــەواﻧــەوە ڕۆﺸ ﻜﻮێ ڕۆﺸﺘﻮوە ڕۆﺸﺘﻮوە«. ﻧــﺎﺴ ـیــﺢ وﺗ ـیـی ـﺷــی »ﻠ ــەﻜ ــﯚﺑ ــﻮﻧ ــەوەی ــەﻜ ــﺪا ﻜە ﺣﺎﻜﻢ ﻘﺎدری ﻠﻠێﺒﻮو ﻜﺎﺗێﻚ ﭘﺮﺴیﺎری ﻘﺎﺋیﻣﻗﺎﻤی ﭘێﺷﻮوی ﻫەڵە ﻫەڵەﺑﺟەﻤﺎن ﻠێﻛﺮد ،ﺋــەو وﺗــی ﺋەو ﻜــەﺴــە ﻠــەﻤــﺎڵ ــێێ ـﻛــﺪایــە ﻠــەﺴـﻟـێـﻣــﺎﻧــی و ﺗﺎﺋێﺳﺘﺎ ﻜــەﺴــﻮﻜــﺎرەﻜــەـەی ﺴ ـێ ـﺟــﺎر ﻫ ــﺎﺗ ــﻮون ﺑــﯚ ﺋ ــەوەی ڕێ ـﻛ ـﺒ ـﻛــەویــﻦ ﺑ ـ ــەاڵم ﺋ ـێ ـﻣــە ڕازی ﻧەﺑﻮویﻦ، ﻜەﺋەوەش ﺑەڵﮕ ﺑەڵﮕەیە ﻠەﺴەر ﺋەوەی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﯪﺴ ــﺎی ــﺶ دەزاﻧ ـ ـێـ ــﺖ ﺋـ ــەو ﻜــەﺴــە ﻠــەﻜــﻮێ ـیــە و ﻘﺳەﻧﺎﻜەن«. ﺑــەڕێــﻮەﺑــەری ﯪﺴﺎیﺷی ﮔﺷﺘیــی ﺴﻟێﻣﺎﻧی،
ﺣ ــﺎﻜ ــﻢ ﻘ ـ ـ ــﺎدر ﺣـ ــەﻤـ ــەﺠـ ــﺎن ،ﺋ ـ ــەو ﻘﺳﺎﻧەی ڕەﺗﻛﺮدەوە و ﺑەﭼەﺗﺮی ڕاﮔەیﺎﻧﺪ »ﺋــەوەی ﺋەو ﻘﺳﺎﻧە دەﻜﺎت ،ﺗەﻧﻬﺎ ﺑﯚ ﻤﻮزایەدەیە و ﺋەو ﻜەﺴە ﻠەﻫەر ﺸﻮێﻨێﻚ ﺑﺒیﻨﻦ دەﺴﺘﮕیﺮی دەﻜەیﻦ«. ﭘەرﻠەﻤﺎﻧﺘﺎری ﮔﯚڕان و ﺋەﻧﺪاﻤی ﻠیﮋﻧەی ﻧﺎوﺧﯚ و ﯪﺴــﺎیــﺶ ﻠەﭘەرﻠەﻤﺎﻧی ﻜــﻮردﺴـﺘــﺎن ﻧەریﻣﺎن ﻋ ــەﺑ ــﺪوڵ ــاڵ دەﺴ ـﺘ ـﮕ ـی ـﺮﻧــەﻜــﺮدﻧــی ﻘﺎﺋیﻣﻗﺎﻤی ﻫــەڵــﻪﺑ ـﺟــەی ﺑــە »ﻜــەﻤ ـﺘــەرﺧــەﻤ ـیـ ــی« ﻧﺎوﺑﺮدو وﺗ ــی »ﭘـێــﻮیـﺳـﺘــە یــﺎﺴــﺎ دەرﺑ ـﭽ ـێــﺖ وەك یەك ﺑــەﺴــەر ﻫــەﻤــﻮو ﻜــەﺴـێـﻛــﺪا ﺠیﺒەﺠێﺒﻛﺮێﺖ، ﺋــەرﻜــی وەزارەﺗـ ــی ﻧــﺎوﺧــﯚ و ﯪﺴــﺎیـﺷــە ﺑــەو ﻜﺎرە ﻫەﺴﺘﻦ«. ﭘەرﻠەﻤﺎﻧﺘﺎرەﻜەی ﮔــﯚڕان ﺋــەوەی ﺧﺳﺘەڕوو ﺋ ــەﮔ ــەر ﻫـ ــﯚﻜـ ــﺎری دەﺴ ـﺘ ـﮕ ـیــﺮ ﻧ ــەﻜ ــﺮدﻧ ــی ﺋەو ﻘﺎﺋیﻣﻗﺎﻤە ،ﺴـیــﺎﺴــی ﺑـێــﺖ» ،ﺋ ــەوە ﺗﺎواﻧێﻛی ﮔ ــەورەی ــە ﻜــە ﺑــەراﻤ ـﺒــەر ﺑــەیــﺎﺴــﺎ دەﻜ ــﺮێ ــﺖ«. وﺗ ـی ـﺷــی« ﮔ ــەر ﺑـﺰاﻧ ـیــﻦ چ ﻫــﯚﻜــﺎرێــﻚ ﻠەﭘﺷﺖ ﺋ ــەو ﻤ ــەﺴ ــەﻠ ــەوە ﻫــەیــە ﺋ ـ ــەوا ﻤــﺎﻓــی ﺧﯚﻤﺎﻧە وەك ﻠ ـی ـﮋﻧــەی ﻧ ــﺎوﺧ ــﯚیـ ــی ﭘــەرﻠــەﻤــﺎن ﻓﺷﺎری ﺧــﯚﻤــﺎن ﺑــەﻜــﺎرﺑـﻬـێـﻨـیــﻦ« .ﻠــەﻜــﺎﺗـێـﻛــﺪا ﺑەﺸێﻚ ﻠەﻫﺎواڵﺗیﺎﻧی ﻫەڵەﺑﺟە ﮔﻮﻤﺎﻧی ﺋــەوە دەﻜەن ﻘــﺎﺋـیـﻣـﻗــﺎﻤــی ﭘ ـێ ـﺷــﻮوی ﺸ ــﺎرەﻜ ــەی ــﺎن ﻠەﻻیەن ﺑەرﭘﺮﺴﺎﻧی یەﻜێﺘییەوە داڵــﺪە دراﺑێﺖ ،ﺑەاڵم ﺑەڕێﻮەﺑەری ﯪﺴﺎیﺷی ﻫەرێﻢ )ﺴﻟێﻣﺎﻧی( ﺑﺎس ﻠەوەدەﻜﺎت ﺋەوان ﻫیﭻ زاﻧیﺎرییەﻜیﺎن ﻠەﺴەر ﺸﻮێﻨی ﺧﯚﺣەﺸﺎرداﻧی ﺋەو ﻜەﺴە ﻧییە. ﺣــﺎﻜــﻢ ﻘـ ــﺎدر ﺣــەﻤــەﺠــﺎن ﺑــە ﭼــەﺗــﺮی وت »ﺋێﻣە ﻠەڕێﮕەی یﺎﺴﺎوە داوﻤﺎﻧەﺗە داواﻜﺎری ﮔﺷﺘیــی و داوای ﻠێﻛﺮاوە ﯪﻤﺎدەﺑێﺖ ﻠەﺑەردەم دادوەردا ﺑــەاڵم ﯪﻤــﺎدە ﻧەﺑﻮوە و ﻫەڵﻬﺎﺗﻮوە و ﻧــﺎﺸـﺰاﻧـیــﻦ ﻠــەﻜــﻮێـیــە ،ﺑــﯚیــە ﺗﺎﺋێﺳﺘﺎ دەﺴﺘﮕیﺮ ﻧ ــەﻜ ـ ـﺮاوە« .ﺸــﺎرەزای ـیــەﻜــی ﺑـ ــﻮاری یــﺎﺴــﺎ ﺋەوە دەﺧﺎﺗەڕوو ﻠەﻜﻮردﺴﺘﺎﻧﺪا یﺎﺴﺎ ﺴەروەر ﻧییە، ﺋ ــەوەش ﺑــﯚ ﭼــەﻧــﺪ ﻫــﯚﻜــﺎرێــﻚ دەﮔەرێﻨێﺘەوە ﻠەواﻧە ﻧەﺑﻮوﻧی دەﺴـﺘــﻮور و ﺠیﺎﻧەﻜﺮدﻧەوەی دەﺴەاڵﺗە ﮔﺷﺘییەﻜﺎن ﻠەیەﻜـﺘﺮ وە ﻻوازی ڕۆڵی دادﮔﺎﻜﺎﻧی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ،ﺋەواﻧە ﻫەﻤﻮو ﻫﯚﻜﺎرن ﺑ ــﯚ ﺋ ـ ــەوەی ﻘــﺎﺋ ـی ـﻣ ـﻗــﺎﻤــی ﭘ ـێ ـﺷــﻮوی ﻫەڵەﺑﺟە دەﺴﺘﮕیﺮ ﻧەﻜﺮێﺖ. داﻧ ـ ـ ــﺎ ﻋ ــەﺑ ــﺪوﻠـ ـﻛ ــەری ــﻢ ﭘ ـﺳ ـﭙ ــﯚڕ ﻠەیﺎﺴﺎی دەﺴﺘﻮوری و یﺎﺴﺎی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدن و ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎی ﻜﯚﻠێﮋی یﺎﺴﺎ و ڕاﻤیﺎری ﻠەزاﻧﻛﯚی ﺴﻟێﻣﺎﻧی ،وﺗی »ﺠێﺒەﺠێﻛﺮدﻧی یﺎﺴﺎ ﺑەﺸێﻮەیەﻜی یەﻜﺳﺎن
ﺑــەﺴــەر ﺗﺎﻜەﻜﺎﻧی ﻜﯚﻤەڵﮕﺎدا ﻠەﺗﺎیﺒەﺗﻣەﻧﺪیە ﮔﺮﻧﮕەﻜﺎﻧی یﺎﺴﺎ ﺧــﯚیــەوە ﺴەرﭼﺎوەدەﮔﺮێﺖ ﺋ ــەوەش ﺗــﺎیـﺒــەﺗـﻣــەﻧــﺪی ﮔﺷﺘﮕیﺮییە ،ﺋەﮔەر ﭘێﭽەواﻧەی ﺋەﻤە ڕوویــﺪا ﺋــەوا ﺴــەروەری یﺎﺴﺎ دەﻜەوێﺘە ژێﺮ ﭘﺮﺴیﺎرێﻛی ﮔەورەوە«. ﻧ ــﺎوﺑ ـﺮاو ﯪﻤ ـ ــﺎژەی ﺑ ـ ــەوەدا ﺴ ـ ــەروەری یﺎﺴﺎ ﺗــەﻧ ـﻬــﺎ ﻠ ــەدەوڵ ــەﺗ ــی ی ــﺎﺴ ــﺎدا ﺑ ــﻮوﻧ ــی ﻫ ــەی ــە و ﭘێﻛﻬێﻨﺎﻧی دەوڵــەﺗــی یﺎﺴﺎش ﭼەﻧﺪ ڕەﮔەزێﻚ ﻠەﺧﯚی دەﮔﺮێﺖ ﻠەواﻧەش دەﺴﺘﻮور ،ﺋێﺳﺘﺎ ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﻠەﻓەراﻏێﻛی دەﺴﺘﻮوریﺪایە. داﻧﺎ ﻋەﺑﺪوﻠﻛەریﻢ وﺗیﺷی »ﭼﺎودێﺮی دادﮔﺎ ﻠــەﻜــﻮردﺴـﺘــﺎﻧــﺪا ﻻوازە ،ﺑــەﺠــﯚرێــﻚ دادﮔﺎﻜﺎن ﻜــەﻤـﺘــﺮیــﻦ ﭘـﺷـﻛـیــﺎن ﻠــەﭼــﺎرەﺴــەری ﮔەﻧﺪەڵی ﺋ ـی ــﺪاری ــﺪا ﻫ ــەی ــە ،ﺋ ـ ــەوەش دەﮔ ــەڕێـ ـﺘ ــەوە ﺑﯚ ﻫــەژﻤــﻮوﻧــەی دەﺴــەاڵﺗــی ﺠێﺒەﺠێﻛﺮدن ﺣﺰب دروﺴﺘیﺪەﻜﺎت«. ﺑــەﭘـێــی یــﺎﺴــﺎ ،ﺋــەو ﻜــەﺴــەی ﺴــﺎﻤــﺎﻧــی واڵت ﺑــەﻫــەدەر دەدات ،ﺋــەﮔــەر ﺑــەرﭘــﺮﺴــی ﺣﻛﻮﻤی ﺑێﺖ ﺋەوا یﺎﺴﺎ ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﺗﻮﻧﺪﺗﺮ ﻤﺎﻤەڵەی ﻠ ــەﮔ ــەڵ ــﺪا دەﻜ ـ ــﺮێ ـ ــﺖ ،ﺗ ــﺎﻜ ــﻮ ﻫﺎواڵﺗییەﻜی ﯪﺴ ــﺎی ـ ــی ،داﻧ ــﺎ ﻋــەﺑــﺪوﻠ ـﻛــەریــﻢ ﻠەﻤﺒﺎرەیەوە وﺗــی »ﻠەﺣﺎڵەﺗێﻛی وەك ﻘﺎﺋیﻣﻗﺎﻤی ﭘێﺷﻮوی ﻫەڵەﺑﺟە ،ﭘێﻮیﺳﺘە دەزﮔــﺎ داواﻜــﺎری ﮔﺷﺘیــی ﺑﺟﻮڵﻨێﺖ«. ﻓﻮﯪد ﺴﺎڵﺢ ،ﭘێﺶ ﺋەوەی ﺑﺒێﺘە ﻘﺎﺋیﻣﻗﺎﻤی ﻫــەڵــەﺑ ـﺟــە ،ﺑ ــەڕێ ــﻮەﺑ ــەری ﻧــﺎﺣ ـیــەی ﺧﻮرﻤﺎڵ ﺑــﻮوە ،ﻠەیەﻜی ﺋەیﻟﻮﻠی (٢٠٠٩) ،یﺎداﺸﺘی ﮔ ـﺮﺗ ـﻨــی ﺑــەﺗــﯚﻤــەﺗــی ﺗ ـێــﻮەﮔــﻼن ﺑــەﮔــەﻧــﺪەڵــی و دیﺎرﻧەﻤﺎﻧی ﺴــەدان ﻤﻟیﯚن دیﻨﺎر ﻠەﺑﻮدﺠەی وﺸـﻛــەﺴــﺎڵــی ﺸ ــﺎرەﻜ ــە ،ﻠــەﻻیــەن دادﮔ ـ ــﺎوە ﺑﯚ دەرﭼﻮوە ،ﻠەو ﻜﺎﺗەوە ﻓﻮﯪد ﺴﺎڵﺢ ﻫەڵﻬﺎﺗﻮوە، دیﺎرﻧەﻤﺎوە. ﻧﺎﺴیﺢ ﻋەﺑﺪوﻠڕەﺣیﻢ وﺗەﺑێﮋی ﮔﺮوﭘـی )(٨٨ ﻫﯚﻜﺎری دەﺴﺘﮕیﺮﻧەﻜﺮدﻧی ﻘﺎﺋیﻣﻗﺎﻤی ﭘێﺷﻮوی ﻫەڵەﺑﺟەی ﺑﯚ ﺋــەوەﮔــەڕاﻧــﺪەوە ﻜە »ﻜەﺴێﻛی ﻠەﺧﯚی ﮔەورەﺗﺮ ﻠەﭘﺷﺘی ﺋەو ﻜەﺴەوەیە«. وﺗ ـ ـی ـ ـﺷ ـ ــی »ﻠـ ـ ــەﻫـ ـ ــەڵـ ـ ــەﺑ ـ ـ ـﺟـ ـ ــەدا ﺗـ ــﯚڕێ ـ ـﻛـ ــی ﺠــﺎڵ ـﺟــﺎڵــﯚﻜــەیـ ــی ﻫ ــەن ﻘــﺎﺋـیـﻣـﻗــﺎﻤــی ﭘێﺷﻮوﺸی ﺗێﺪایە ،ﺋەم ﺗــﯚڕە دەﺴﺘیﺎن ﻫەیە ﻠەﮔەﻧﺪەڵی و ﻤﺎﻓی ﺧەڵﻛی دەﺧــﯚن ،ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺋەو ﺗﯚڕە ﻫــەﻤــﻮویــﺎن ﯪﺸ ـﻛ ـﺮا ﻧــەﺑــﻦ ﻘــﺎﺋـیـﻣـﻗــﺎﻤــی ﭘێﺷﻮو دەﺴﺘﮕیﺮ ﻧﺎﻜەن«.
٣
ﻛرﻛﻮك و ﺣﺰب و ﺟﻣﺎوەر! راﺑر رەﺷﯿﺪ
ﻜەرﻜﻮك دایﻛی ﻜێﺷە ﭼﺎرەﻧﻮوﺴﺳﺎزەﻜﺎﻧی ﺑ ـ ـ ــﺎﺸ ـ ـ ــﻮوری ﻜ ـ ــﻮردﺴ ـ ـ ـﺘ ـ ــﺎنو ﮔ ــﺮێـ ـﻛ ــﻮێ ــﺮەی ﻜ ـێ ـﺷــەﻜــﺎﻧــی ﻋـ ـێـ ـﺮاقو واڵﺗ ــﺎﻧ ــی دەوروﺑ ـ ـ ــەر. ﺴ ــﺎاڵﻧ ـێ ـﻛ ــە ﻠ ــەی ــەﻜ ـ ـﺘ ــﺮ ﺗێﻨەﮔەیﺷﺘﻨێﻛی ﺗﺮﺴﻨﺎك ﺑﺎڵی ﺑەﺴەر رەوﺸی ژیﺎﻧی رۆژاﻧەی ﺧــەڵ ـﻛــەﻜــەیو دەﺴ ــەاڵﺗ ــﺪاراﻧ ــی ﺸﺎرەﻜەدا ﮔـﺮﺗــﻮوە ،ﻠــەﻻیــەك ﺧەڵﻛی ﻫەﻘێﻛی رەوای ﺧﯚیەﺗی داوای ﻤﺎﻓە ﺴەرەﺗﺎییەﻜﺎﻧی ژیﺎﻧی ﺧﯚی ﺑﻛﺎتو ﻠەوﻻوەش ﺣﺰب ،ﻠەﻤﻨﺪاڵﺪاﻧی ﭘــڕ ﻠــەﭬــﺎیــﺮۆﺴــی ﻧــەﺧــﯚﺸـیـیــە ﻜــﯚﻤــەاڵیــەﺗــی و ﺴیﺎﺴییە ﻓﺮە ﺋەﺠیﻨﺪاﻜﺎﻧییەوە دەﺴەاڵﺗێﻚ ﺑــەرﻫــەم دەﻫێﻨێﺖ ،ﻜــە ﻠەﻘﻮﻠﻟەی ﻘﺎﻓەوە ﻠ ـ ـ ــەﺧ ـ ـ ــﻮارەوەی ﺧ ــﯚی ــﺎن دەڕواﻧ ـ ـ ـ ـ ــﻦو ﻫیﭻ ﺴەﻧﮓو ﭘﺎرﺴەﻧﮕێﻚ ﺑﯚ ﺧەڵﻚو ﺠەﻤﺎوەری ﮔەل داﻧﺎﻧێﺖ!!. ﺋەﻤە زادەی ﻓەﻠﺳەﻓەو ﯪیﺪیﯚﻠﯚژیﺎی ﺑەﻋﺳیﺰم ﺑــﻮو ،ﺑــە درێ ـﮋایـ ــی زیــﺎﺗــﺮ ﻠە)(٤٠ ﺴــﺎڵ ﺑــە ﻫــﺰرو ﻧﺎﺧی ﺧەڵﻛی ﺋــەم دەوڵەﺗی ﻋـێـﺮاﻘــی ﺑـ ــەزۆر ﭘـێـﻛــەوە ﭘیﻨەوﭘەڕۆﻜﺮاوەدا رۆﻧـ ـ ـﺮاوەﺗ ـ ــە ﺧ ـ ـ ــﻮارێو ﻠ ــەﮔ ــەڵ ﻜەﺴێﺘیــی ﺗــﺎﻜــەﻜــﺎﻧــی ﻜــﯚﻤــەڵ ـﮕــﺎدا ﭼ ــەﻜ ــەرەو ﮔەﺸەی ﻜــﺮدووەو ﺑﯚﺗە ﺑەﺸێﻚ ﻠەﭘێﻛﻬﺎﺗە رەوﺸﺘیو ﻜەﺴێﺘییەﻜﺎﻧی دیﻛەی ﻤﺮۆﭬەﻜﺎن. دوای رووﺧﺎﻧﺪﻧی دەﺴــەاڵﺗــی ﺑەﻋﺳیﺰم ﻠ ـ ــەﻋ ـ ـێ ـ ـﺮاق ،ﻧـ ـ ــەك ﻧــەﻫ ـێ ـﺷ ـﺘ ـﻨــی رەﻓ ـ ـﺘ ـ ــﺎرو ﻫــەڵــﻮێـﺳـﺘــەﻜــﺎﻧــی ﺋــەو دەﺴــەاڵﺗــە ﺧﻮێﻨڕێﮋو دیـ ـﻛ ـ ـﺘ ــﺎﺗ ــﯚرە ﻘـ ــڕو ﻘ ــەاڵﭼ ــﯚ ﻧ ــەﻜ ـ ـﺮا ،ﺑەڵﻛﻮ ﺑەﺠﯚرێﻛی دیﻛەو ﻠەژێﺮ ﻧﺎوی ﺠﯚراوﺠﯚری دی ـﻛــەوە درێـ ــﮋەی ﭘ ـێــﺪرایــەوەو رەﻧ ـﮕــی ﯪاڵو وااڵی ﺑــەﺑــەرﻜ ـﺮایــەوەو ﻜــەرﻜــﻮﻜـیــﺶ یەﻜێﻛە ﻠــەو ﺸ ــﺎرە داﮔ ـیــﺮو داﺑــڕﻜ ـﺮاواﻧــەی ﺑﺎﺸﻮوری ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن ﻜــە ﺗــﺎﻜــﻮ ﺋێﺳﺘﺎ ﺑــەدەﺴ ـﺘــی ﺋەو رەﻓ ـ ـﺘـ ــﺎرو ﺴ ـیــﺎﺴــەﺗــە ﻫ ــﺎوﺸ ـێ ــﻮە رەﻓ ـ ـﺘ ــﺎرەی دەﺴــەاڵﺗــی ﺑــەﻋ ـﺳــەوە دەﺗ ـﻟ ـێ ـﺘــەوەو ﻧﻮﻘﻣی زەﻠـﻛــﺎوێــﻚ ﺑــﻮوە ،ﺗیﺎیﺪا ﮔﻮێﺒﺳیﺘی ﻫەﻤﻮو ﺠﯚرە دەﻧﮕێﻛی ﻧﺎﺸﺎزو ﻧﺎﺴﺎز دەﺑیﺖ ،ﺗەﻧﻬﺎ ﻧــﻮوزەیــەك –ﺋــەﮔــەر ﺑێﺘە ﺑیﺳﺘﻦ -دەﻧﮕی ﻜەﺴﺎﻧێﻛی زۆر ﻜەمو دەﮔﻣەﻧی ﺧﺎوەن ﻫﺰرو ﻘــەڵــەم ﺑــەدەﺴـﺘــﺎﻧــی ﺸــﺎرن ﻜــە دەڵـێــﻦ :ﻧــﺎ ﺑﯚ درێﮋەدان ﺑە ﺴیﺎﺴەﺗی ﺑەﻋﺳیﺰﻤییﺎﻧە ﻠەﻧێﻮ ﻜﺎیەو ﺠﻮﻤﮕە زیﻨﺪووەﻜﺎﻧی ژیﺎﻧی رۆژاﻧەی ﺧــەڵ ـﻛــی ﺸ ـ ــﺎر ،وەﻜ ـ ــﻮ ﻜ ــﺎی ــەی ﭘ ـ ـ ــەروەردەو ﺗـێـﻛـڕای ﻜــﺎیــە ﺧــﺰﻤــەﺗـﮕــﻮزاریـیــەﻜــﺎﻧــی دیﻛە، ﻜــە ﺗــەژیــﻦ ﻠــەﻫــەڵ ـﮕ ـﺮاﻧــی ﺑ ـیــﺮو ﻫەڵﻮێﺳﺘی ﺑەﻋﺳیﺰم ،ﺑەاڵم ﻠەژێﺮ ﻧﺎوێﻛی ﺧﻮاﺴﺘﺮاوی دیﻛەدا ﻜە ﺧەریﻛە ﻠەﺑەﻋﺲ ﻘێﺰەوﻧﺘﺮ دێﺘە ﺑەردیﺪی ﺧەڵﻛی ﺸﺎر!!. ﻫـ ــەﻤـ ــﻮو ﺸ ـﺘ ـێــﻚ ﻠ ــەﻤ ـی ــﺎﻧ ــی ﭼﺎویﻟﻛە رەﺸـ ــەﻜـ ــەی ﺣـ ــﺰﺑـ ــەوە دەﺧ ــﻮێـ ـﻨ ــﺪرێـ ـﺘ ــەوەو ﺸﺮۆﭬەو ﺸیﻛﺎرییەﻜی ﺴەﻘەﺗی ﺑەرژەوەﻧﺪییە ﺗﺎیﺒەﺗییەﻜﺎﻧی ﺣﺰﺑییﺎﻧەیﺷی ﺑﯚ دەﻜﺮێﺖو ﺑەدەر ﻠەوە ﻫەﻤﻮو ﺠﻮاﻧییەﻜﺎن ،ﻧﺎﺸیﺮیﻦو ﻫەﻤﻮو راﺴﺘییەﻜﺎن ،ﻧﺎڕاﺴﺖو ﭘێﭽەواﻧەی ﺧﻮاﺴﺖو ویﺳﺘی ﺧﻮای ﺣﺰﺑﻦ!! ﺋ ــەرێ ﻜــێ ﻫــەیــە ﻠ ــەﻤ ـﺷ ــﺎرەدا ،ﺋەﮔەر ﻜــەﺴ ـێ ـﻛــی ﺣــﺰﺑــی ﻧــەﻧــﺎﺴ ـێــﺖ ،ﺑ ــە ﯪﺴﺎﻧی ﻜ ــﺎرەﻜ ــﺎﻧ ــی ﺑ ــﯚ ﻤ ــەیـ ـﺳ ــەر ﺑ ـ ـﻛ ــﺮێو ﻠەﮔەڵ وەرﮔـ ـﺮﺗـ ـﻨ ــەوەی )ﺋ ــەوراق(ەﻜ ــﺎﻧـ ـی ــﺪا ﻧیﻮەی ﻜﺮاﺴەﻜەی ﻠەﻧێﻮ ﭘﺎﻧﺘﯚڵەﻜەی دەرﻧەﻫﺎﺗﺒێو ﭼﺎﻜەﺗەﻜەی ﺑەری دەیﺎن ﺸﻮﺧﺘی ﻻدیﻮاری ﭘــﺎڵ ـﭙــﺎڵــﯚﻜ ـێــی ﻧ ـ ــﯚرە ﺴ ــەﻘ ــەتو ﻧﺎڕێﻛەﻜﺎﻧی ﻓــەرﻤــﺎﻧ ـﮕــەو ﻫــەﺗــﺎ ﺑ ــﺎرەﮔ ــﺎ ﺣﺰﺑییەﻜﺎﻧیﺶ ﻧــەیـﮕــەﭼـﺮاﻧــﺪﺑــﻦ؟! ﻜــﺎم ﻤــﺎﻤــﯚﺴـﺘــﺎی ﺧﺎوەن ﺑـ ــڕواﻧـ ــﺎﻤـ ــەی راﺴ ـﺘ ــەﻘ ـی ـﻨ ــەو ﺋەزﻤﻮوﻧێﻛی دوورودرێ ــﮋی ـ ــی ﻧـێــﻮ ﺑــﻮارەﻜــەی ﺧــﯚی ﻫەیە ﻠەم ﺸﺎرەدا ﺣﺰﺑێﻚ ،یﺎن ﺧﺰﻤێﻛی ﺑەرﭘﺮﺴی ﺣﺰﺑێﻚ دەﺴـﺘــی ﻧەﻧﺎﺑێﺘە ﺑﻨﺒﺎڵیو ﻜﺮاﺑێﺘە ﺴەرﭘەرﺸﺘیﺎری ﭘــەروەردەیـ ــیو ﺑەڕێﻮەﺑەرو یﺎریﺪەدەرو ﺋەواﻧیﺘﺮ؟! ﺑــەڕێــﻮەﺑــەری ﻜــﺎم ﻓــەرﻤــﺎﻧـﮕــەی ﻤیﺮی، ﻤەدەﻧی ،یﺎن ﺴەرﺑﺎزیو ﭘﯚﻠیﺲو ﺋەواﻧیﺘﺮ ﻫەیە ﺣــﺰب ﺗەزﻜییەی ﻧەﻜﺮدﺑێو ﺗﻮاﻧیﺒێﺘی ﺑ ــەو ﯪﺴ ـﺘ ــەی ﺧ ــﯚی ــەوە ﻠەﻓەرﻤﺎﻧﮕەﻜەی درێﮋەی ﺑە ﻜﺎرەﻜەی داﺑێﺖ؟! ﻜ ــەرﻜ ــﻮكو ﻜــەرﻜــﻮﻜ ـی ـیــەﻜــﺎن ﺑەدەﺴﺖ ﻤ ــڕوﻤ ــﯚﭼ ــیو دڕﻧـ ــﺪۆﮔـ ــیو ﻜ ــﯚﻧ ــەڕﻘ ــی ﻧێﻮان ﺣــﺰﺑــەﻜــﺎﻧــەوە ،ﻫێﻨﺪەی ﻧــەﻤــﺎوە ﺑــە ﮔەورەو ﺑـ ـﭽ ــﻮوﻜ ــەوە ﭘ ـیــﺮۆزی ـیــەﻜــﺎﻧــی ﺸ ـ ــﺎر ،ﺋەﮔەر ﺣــﺰب ﭘـیــﺮۆزیـیــﺎن ﺗـێــﺪا ﻫێﺷﺘﺒێﺘەوە ،ﺸﺎرو ﭘ ـیــﺮۆزی ـیــەﻜــﺎﻧــی ﺸ ــﺎر ﺑ ــەﻜ ــﯚڵ ــﺪادەنو ﺑ ــەرەو ﺠیﻬﺎﻧێﻛی ون ﺴــەری ﺧــﯚیــﺎنو ﺸﺎرەﻜەیﺎن ﻫەڵﺒﮕﺮن! ﺋ ـێ ـﺳ ـﺘــﺎ ﻜ ـ ــەرﻜ ـ ــﻮكو ﻜەرﻜﻮﻜییەﻜﺎن ﻠ ــەﺧ ــﯚی ــەﻜ ــﻼی ـ ــی ﻜـ ـ ـ ــﺮدﻧـ ـ ـ ــەوەدان ﻠ ــەﮔ ــەڵ ﺣ ـ ــﺰب ،ﺋ ــەﮔ ــەر ﺣ ـ ــﺰب ،ﺑــەﺗــﺎی ـﺒــەت ﺣﺰﺑە ﺑــﺎاڵدەﺴ ـﺘــەﻜــﺎن ﻠــەرواﻧ ـﮕــەی ﺑەرژەوەﻧﺪیو ﭼﺎویﻟﻛە رەﺸــەﻜــەی ﺧــﯚیــەوە ،ﻫﺎوﻜێﺷەی ﻻﺴــەﻧـﮕــی ﺸ ــﺎر ،ﻻ ﺴــەﻧـﮕ ـﺘــﺮ ﺑ ـﻛــﺎت ،ﺋەوا ﭘﻮوﺸﭙﺳﺎنو ﺗەﻘەاڵداﻧی ﺣــﺰب زۆر ﻧﺰیﻛەو ﻫﺎﻜﺎ ،ﻧەﻓﺮەﺗی ﺠەﻤﺎوەر داﺑﺎری!!.
٤
Cetir123@gmail.comدووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧ ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ و ھﻪرﻤﯽ
ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﺧﯚڕاﮔﺮی زﯾﻨﺪاﻧﯿﻛﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻮو
ھﺎوژﯾﻦ ﻏرﯾﺐ ﻠەدوای ﻠەﺴێﺪارەداﻧی ﭼﻮار زیﻨﺪاﻧی ﺴیﺎﺴی ﻜ ــﻮرد و ﻓــﺎرﺴ ـێــﻚ ﺸــەﭘــﯚﻠـێـﻛــی ﻧـ ــﺎڕەزایـ ـ ــی ﺗﻮﻧﺪ ﮔــەﻠــی ﻜ ــﻮردی ﻠــەﺴــەرﺗــﺎﺴــەری ﺠـیـﻬــﺎن ﻫەژاﻧﺪ و ﻠــەﭼــەﻧــﺪیــﻦ ﺸــﻮێــﻦ ﺑــﺎڵــﻮێــﺰﺧــﺎﻧــەﻜــﺎﻧــی ﺋێﺮان رووﺑــەڕووی ﻫێﺮش ﺑﻮوﻧەوە و ﭼەﻧﺪ ﻧﻬێﻨێەﻜی زیﻨﺪاﻧیە ﻠەﺴێﺪارە دراوەﻜﺎﻧیﺶ ﯪﺸﻛﺮاﺑﻮون. ﭼﯚن ﻟ ﺳﺪارە دران
ﻠە رۆژی ) (٢٠١٠ /٥/٩ﻠەزیﻨﺪاﻧی ﺋەویﻨی ﺗ ـ ــﺎران ﻫــەریــەﻜــە ﻠــە )ﺸ ـیــﺮیــﻦ ﻋــەﻠــەم ﻫﻮﻠی، ﻓەرزاد ﻜەﻤﺎﻧﮕەر ،ﻋەﻠی ﺣەیﺪەریﺎن و ﻓەرﻫﺎد وەﻜ ـی ـﻟــی و ﻤ ــەﻫ ــﺪی ﺋ ـی ـﺳــﻼﻤ ـیــﺎن( ﻠەﺴێﺪارە دران ،ﺋــەواﻧــەی ﺴـﺰا دران ﭼــﻮاریــﺎن ﺑەﺗﺎواﻧی ﺋەﻧﺪاﻤﺒﻮون ﻠەﭘﺎرﺗی ژیﺎﻧی ﯪزادی ﻜﻮردﺴﺘﺎن )ﭘ ـ ـ ـﮋاك( ﻠ ــەﺴ ـێ ــﺪارە دران و ﺋەوەیﺘﺮیﺷیﺎن ﺑەﺗﺎواﻧی ﺗەﻘﺎﻧﺪﻧەوەی ﻤــﺰﮔــەوت ،ﻫەﻓﺘەیەك دوای ﻠ ــە ﺴ ـ ـێ ـ ــﺪارەداﻧ ـ ــی ﭘ ـێ ـﻨــﺞ ﮔـ ـیـ ـﺮاوەﻜ ــە، ﻫەواڵﻨێﺮی ﻫەراﻧﺎ ،ﭼﯚﻧیەﺗی ﻠەﺴێﺪارەداﻧی ﺋەو ﮔیﺮاواﻧەی ﯪﺸﻛﺮا ﻜﺮد ،ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺴەرﭼﺎوەﻜە ﻤــەﻫــﺪی ﺋـیـﺳــﻼﻤـیــﺎن ،ﻜــﺎﺗــﮋﻤـێــﺮ دەی ﺑەیﺎﻧی ڕۆژی ﭘێﺷﺘﺮ ﺑە ﺑیﺎﻧﻮیەك ﮔﻮازرایەوە ﺑﯚ ﺑەﻧﺪی ﺠێﺒەﺠیﻛﺮدﻧی ﺴﺰاﻜﺎﻧی ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەی ڕەﺠﺎیــی ﺸەﻫﺮ و ﻠەوێﻮە ڕاﮔﻮێﺰی ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەی ﺋەویﻦ ﻜـﺮاوە و ﺴــەرەڕای ﺋــەوەی ﭼەﻧﺪیﻦ ﺠﺎر داوای ﻜﺮدوە ﺑە ڕێﮕﺎی ﺗەﻠەﻓﻮن ﭘەیﻮەﻧﺪی ﺑﻛﺎت ﺑە ﺑﻨەﻤﺎڵەﻜەیەوە ،ﻜﺎرﺑەدەﺴﺘﺎﻧی ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧە ﺑێ ﮔﻮێﺪان ﺑەو داﺧﻮازیە ڕاﮔﻮێﺰی یەﻜێﻚ ﻠە ژوورە ﺗﺎﻜەﻜەﺴیەﻜﺎﻧی ﺑــەﻧــﺪی ) (٢٤٠یــﺎن ﻜﺮدوە. ﻜﺎﺗﮋﻤێﺮ ﺸــەش و ﻧیﻮی ﭘــﺎش ﻧـیــﻮەڕۆی ﻫەﻤﺎن ڕۆژ ﻠە ﭘێﺷﺪا ﻋەﻠی ﺣەیﺪەریﺎن ﻠە ﻫەواﮔﯚڕﻜێ ﺴــﺎڵــﯚﻧــی ٦و دواﺗ ــﺮ ﻓـ ــەرزاد ﻜــەﻤــﺎﻧـﮕــەر ﻜــە ﻠە ﻜـﺘێﺒﺨﺎﻧەی ﺑەﻧﺪی ﺣەوﺗی ﯪﻤﯚژﮔﺎری ﺑﻮو ،ﻠە ژێﺮ ﻧﺎوی ﻧەﺧﯚﺸی ﺑﺎﻧﮕﻬێﺷﺘی ﺑەﻧﺪی )(٢٤٠ ﺣﯾﺪەر و م.ﻣھﺪی
ﻠــەدوای ﻠەﺴێﺪارەداﻧی ﭘێﻨﺞ ﻜەس ﻠەﺋێﺮان ﻜــە ﭼــﻮاریــﺎن ﻜـ ــﻮردن ،راﮔــەیــﺎﻧــﺪﻧــە ﺠـیـﻬــﺎﻧــی و ﻫــەرێـﻣـیــەﻜــﺎن ﺑــەﺸـێــﻮەیــەﻜــی ﺑــەرﺑــاڵو ﺑﺎﺴیﺎن ﻠەوە ﻜﺮد ﻜە ﺸەﭘﯚﻠێﻛی ﺗﻮﻧﺪوﺗیﮋی ﭼﺎوەڕواﻧی ﺋ ـ ـێ ـ ـﺮان دەﻜ ـ ـ ـ ــﺎت ،رۆژﻧـ ــﺎﻤـ ــەﻜـ ــﺎﻧـ ــی )ﻧـ ـی ــﻮی ــﯚرك ﺗــﺎی ـﻣــﺰ و واﺸ ـﻨ ـﺘــﯚن ﭘــﯚﺴــﺖ( ﻠ ـ ــەدوو ﻧﻮﺴیﻨی ﺠ ـیــﺎوازدا ﺑــﺎﺴـیــﺎن ﻜ ــﺮدووە ،واﺸـﻨـﺘــﯚن ﭘﯚﺴﺖ ﻠ ــەزاری ﻧــﻮوﺴــەرەﻜــەیــەوە )ﺗــﯚﻤــﺎس ﺋێﺪﺑﺮﻧﮓ( رایــﺪەﮔــەیــەﻧ ـێــﺖ ،ﺋــەواﻧــە ﺋــەﻧــﺪاﻤــی ﮔﺮوﭘێﻛی ﺠ ــﻮداﺧ ــﻮازی ﻜ ــﻮردی ﺑ ــﻮون ﺑــەﻧــﺎوی )ﭘـ ـﮋاك( ﻜ ــە ﺋ ـیــﺪی ـﻌــﺎی ﺗ ـێ ـﻛــﯚﺸــﺎن و ﺠــەﻧــﮓ ﺑ ــﯚ ﻤﺎﻓی ﻜ ـ ــﻮرد دەﻜ ـ ــﺎت ،ﺣ ـﻛــﻮﻤــەﺗــی ﺋ ـێ ـﺮان ﻫەﻤیﺷە واڵﺗ ــە یــەﻜـﮕـﺮﺗــﻮوەﻜــﺎﻧــی ﺋــەﻤــەریـﻛــﺎ ﺑــەﻫــﺎﻧــﺪەر و داﺑیﻨﻛەری دارایــی و ﭼەﻜی ﺋەو ﮔﺮوﭘە ﺗﯚﻤەﺗﺒﺎر دەﻜ ـ ـ ــﺎت .ﻧـ ــﺎوﺑ ـ ـﺮاو ﭘ ـێ ـیــﻮایــە ﺠ ـێ ـﺒــەﺠــێ ﻜﺮدﻧی ﺑــڕیــﺎری ﻠــەﺴـێــﺪارەداﻧــی ﺋــەم ﻜــﻮرداﻧــە ،دەﺑێﺘە ﻫ ــﯚﻜ ــﺎری ﺑ ــەرزﺑ ــﻮوﻧ ــەوەی ﯪﺴ ـﺘــی ﺗﻮﻧﺪوﺗیﮋی
ﻜ ـ ـﺮاوە ،ﺋــەﻤــە ﻠــە ﻜــﺎﺗـێـﻛــﺪا ﺑــﻮو ﺗەﻠەﻓﻮﻧەﻜﺎﻧی ﮔ ـﺮﺗ ــﻮﺧ ــﺎﻧ ــەی ﺋ ــەوی ــﻦ ﻠ ــە ﻜــﺎﺗــﮋﻤ ـێــﺮ ﭼ ـ ـ ــﻮارەوە ﭘﭽڕاﺑﻮو .ﻓــەرﻫــﺎد وەﻜیﻟیﺶ ﻠە ﺑەﻧﺪی )(٣٥٠ ی ﮔﺮﺗﻮﺧﺎﻧەی ﺋەویﻦ ﻠە ژێﺮ ﻧﺎوی ﺑﺎﻧﮕﻬێﺷﺖ ﻜﺮدن ،ﮔﻮازرایەوە ﺑﯚ ﺑەﻧﺪی ﯪﺴﺎیﺷی )(٢٠٩ ﻫــەﻤــﺎن ڕۆژ ڕاﮔ ــﻮێ ــﺰی ژوورەﻜ ــﺎﻧ ــی ﺗﺎﻜەﻜەﺴی ﺑەﻧﺪی )(٢٤٠ی ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەی ﺋەویﻦ ﻜﺮاوە. ﺑەﻘﺳەی ﺸﺎﻫیﺪان ﻠــە دوای ﻜﯚﻜﺮدﻧەوەی ﺋەو ﮔیﺮاوەواﻧە ﻠە ﺑەﻧﺪی) (٢٤٠و ﻜﺎﺗێﻚ ﺋیﺘﺮ ﯪﺸﻛﺮا ﺑﻮو ﺑە ﻤەﺑەﺴﺘی ﻠەﺴێﺪارەدان ڕاﮔﻮێﺰی ﺑەﻧﺪی ) (٢٤٠ﻜﺮاوان ﮔیﺮاواﻧی ﻜﻮرد دەﺴﺘیﺎن ﻜ ــﺮد ﺑــە ﺴ ــﺮود وﺗ ـﻨــەوە و ﻠــە ﻜــﺎﺗــﮋﻤـێــﺮ ی ــﺎزدەی ﺸەوەوە ﺴەرﺠەم ﮔیﺮاواﻧی ﺑەﻧﺪەﻜە ﮔﻮێیﺎن ﻠە ﺴﺮود وﺗﻨی ﺋەو ﮔیﺮاواﻧە ﺑﻮوە .ﻠە رۆژی دواﺗﺮدا ﻠەﻜﺎﺗی ﻠە ﺴێﺪارە داﻧیﺎن ،ﻓەرزاد ﻜەﻤﺎﻧﮕەر ﻜە ﺑڕیﺎرە ﻠەﺴیﺪارە ﺑﺪرێﺖ ،ﭼەﻧﺪ دﻩﻧــﮏ ﻧﻮﻘڵی ﭘێﺒﻮوە ،داویەﺗە ﺋەو ﺴەرﺑﺎزاﻧەی ﻠەوێ ﺑﻮون، ﺑ ــەاڵم ﻠــە وەاڵﻤـ ــﺪا ﻠــەﻻیــەن ﻜــەﺴـیــﻚ ﺑــە ﻧﺎوی )ﺋــەﻧــﺎرەﻜــی( ڕووﺑـ ـ ــەڕووی ﺴــﻮﻜــﺎیــەﺗــی ﭘێﻛﺮدن دەﺑ ـێ ـﺘــەوە ،ﺑ ــەاڵم ﻠــە دوای ﻤـﺷــﺖ و ﻤڕێﻛی زۆر یــەﻜـێــﻚ ﻠ ــەو ﺑــەرﭘــﺮﺴــﺎﻧــەی ﯪﻤـ ــﺎدە ﺑﻮوە، رێــی ﭘ ــێ دەدەن ﺗــﺎ ﻧــﻮﻘـڵــەﻜــﺎن ﻠــە ﻧـێــﻮان ﭼﻮار
ﮔیﺮاوەﻜەیﺘﺮدا ﺑەش ﺑﻛەن. ﺸﺎﻫیﺪی رەوﺸەﻜە دەڵێﻦ ﺗﺎ ﻜﺎﺗﮋﻤێﺮ ﭼﻮاری ﺑــەیــﺎﻧــی دووﺠ ـ ــﺎر ﻜــەﺴــﺎﻧــی ﻧــەﻧــﺎﺴ ـﺮاو ﺑەﺋەرﻜی دادﮔ ــﺎ ﺴــەرداﻧــی ژووری ﺗــﺎﻜــەﻜــەﺴــی ﮔیﺮاواﻧی ﺴـیــﺎﺴـیــﺎن ﻜـ ــﺮدووە ،ﻜــە ﻜــﺎﻤـێـﺮای ﺗەﺴﻮیﺮیﺎن ﭘ ــێ ﺑ ــﻮوە ،ﺑــەاڵم ﻠــە وﺗــﻮوێــﮋ ﺋــەو ﻜــەﺴــﺎﻧــە ﻫیﭻ زاﻧـیــﺎریــەك ﻧــەزاﻧ ـﺮاوە ،دواﺗــﺮ ﮔ ـی ـﺮاوان دەﺴﺖ و ﭘـێـیــﺎن دەﺑــەﺴ ـﺘــﺮێ ـﺘــەوە دەﺑــﺮێ ـﻨــە ﺣەوﺸەی ﮔ ـﺮﺗــﻮوﺧــﺎﻧــە ،ﺋــەﻤــە ﻠــە ﻜــﺎﺗـێـﻛــﺪا ﺑ ــﻮوە ﻓ ــەرزاد ﻜەﻤﺎﻧﮕەر وﻓەرﻫﺎد وەﻜیﻟی ﺑە ﻫﯚی ﯪزاری ﺋەو ﺋەﺸﻛەﻧﺟﺎﻧەی ﭘێﺷﺘﺮ ﻜﺮاﺑﻮون ﻠەڕێﮕە ﺗﻮاﻧﺎی رۆﺸﺘﻨیﺎن ﻧەﺑﻮوە .ﻠە ﻧﺎو ﺣەوﺸەی ﺴەرەﻜی، ﭘـێــﻮیـﺳـﺘـیــەﻜــﺎﻧــی ﻠــەﺴ ـیــﺪارەدان ﭘێﺷﺘﺮ ﯪﻤﺎدە ﻜﺮاﺑﻮو و ﮔیﺮاوان ﺑێ ﻫیﭻ ﭘێﺷەﻜیەك ﮔﻮازراﻧەوە ﺑﯚ ﺴەر ﺋەو ﺗەﺧﺘﺎﻧەی داﻧﺮاﺑﻮون. ﭼ ــەﻧ ــﺪ ﺧــﯚﻠــەﻜ ـێــﻚ ﭘ ـێــﺶ ﺠێﺒەﺠێﻛﺮدﻧی ﺴ ـﺰاﻜ ــﺎن ،ﻠــە ﻜــﺎﺗـێـﻛــﺪا ﺑــە ﻜــﺎﻤ ـێ ـﺮا وێ ـﻨــەی ﺋەو ﻜ ـ ــﺮدەوەی ـ ــە دەﮔ ـ ـی ـ ـﺮا ،ژﻤـ ــﺎرەیـ ــﻚ ﻠ ــە ﮔـ ـیـ ـﺮاوان ﺧـ ــﻮازیـ ــﺎری ﻜـ ــﺮدﻧـ ــەوەی ﻜــەﻠــەﭘ ـﭽــەی دەﺴﺖ و ﭘ ـێ ـیــﺎن ﺑ ــﻮن و دەیــﺎﻧــﻮی ـﺳــﺖ ﺧ ــﯚی ــﺎن ﭘەﺗی ﺴ ـێ ــﺪارە ﺑـﻛــەﻧــە ﮔــەردﻧ ـیــﺎن ،ﺑ ــەاڵم ڕوﺑ ـ ــەڕوی ﺴﻮﻜﺎیەﺗی ﻜﺎرﺑەدەﺴﺘﺎن ﺑــﻮوﻧــەوە ،ﻫــەر ﺑﯚیە
ﮔـ ـیـ ـﺮاوان دەﺴ ـﺘ ـیــﺎن ﻜ ــﺮد ﺑــە ﺴـ ــﺮود وﺗﻨەوە، ﺗیﻣی ﻠەﺴێﺪارەدان زﻤﺎﻧی ﻜﻮردیﺎن ﻧەدەزاﻧی، ﺑﯚیە ﻫەر ﺋەوﻩ زاﻧـﺮاوە ﺴﺮوودەﻜە ﻜﻮردی ﺑﻮوە ﺑــە ﻧــﺎوی ﺋــەی ڕەﻓـیــﻖ ﻜــە ﭘ ــێ دەﭼـێــﺖ ڕەﻘیﺐ ﺑﻮوﺑێﺖ .ﻠە دوای ﻫێﻨﺎﻧە ﺧﻮارەوەی ﺗەرﻤەﻜﺎن و ﭘﺷﻛﻨیﻨی ﭘﺰیﺷﻛێﻚ ﺑــە ﻧﺎوی)ﺸﺎوەیﺳی( ﺗــەرﻤــەﻜــﺎن ڕاﮔ ــﻮێ ــﺰی ﺸــﻮێـﻨـێـﻛــی ﻧ ــﺎدی ــﺎر ﻜﺮان و ﺗــﺎ ﺋـێـﺳـﺘــﺎش دادﮔ ـ ــﺎ ،ﺗــەرﻤــەﻜــﺎﻧــی ڕادەﺴﺘی ﺑﻨەﻤﺎڵەﻜﺎﻧیﺎن ﻧەﻜﺮدوەﺗەوە. ﻟزﯾﻨﺪاﻧﺪا ﻧﮫﻨﯽ ھﯾ
ﻠ ــەدوای ﻠــەﺴ ـێــﺪارەداﻧــی ﺋــەو ﭼ ــﻮار ﭼﺎﻻﻜە ﻜﯚﻤەڵێﻚ ﻧﻬێﻨی ژیﺎﻧی ﻧﺎو زیﻨﺪان ﯪﺸﻛﺮاﺑﻮون ﺑــﯚﻤــﺎن دەﮔ ـێ ـڕﻧــەوە ﺋــەواﻧــە ﭼ ــﯚن ﺑەرەﻧﮕﺎری ﮔ ــﻮﺸ ــﺎرەﻜ ــﺎن ﺑ ــﻮوﻧ ــەﺗ ــەوە ،یــەﻜ ـێــﻚ ﻠـ ــەو ژﻧە ﭼﺎﻻﻜﺎﻧەی ﻠەزیﻨﺪاﻧﺪا ﻠەﮔەڵ ﺸیﺮیﻦ ﻋەﻠەم ﻫــﻮﻠــی ﭘ ـێ ـﻛــەوە ﺑـ ــﻮون دەﮔ ـێــڕێ ـﺘــەوە »ﻜﺎﺗێﻚ ﺸـیــﺮیــﻦ ﻫــﺎت ﻜﭽێﻛی ﻠــەﺠــەﺴـﺘــەدا ﻻواز ﺑﻮو زۆر ﺧ ــﯚی دەﭘـ ــﺎراﺴـ ــﺖ زۆر ﺑــەﻜــەﻤــی ﻘﺳەی دەﻜ ـ ــﺮد ،رۆژێ ـ ــﻚ ﭘـێــﻢ وت ﻜ ـﺘـێــﺐ ﺑﺨﻮێﻨەوە وﺗــی ﺧــﻮێ ـﻨــﺪەواریــﻢ ﻧـیــە ،ﺋ ــەوە زۆر ﺴەرﻧﺟی راﻜێﺷﺎم وﺗﻢ ﭼﯚن ﻜەﺴێﻚ ﺑەﺗﯚﻤەﺗی ﺴیﺎﺴی ﮔیﺮاﺑێﺖ ﺧــﻮێـﻨــﺪەواری ﻧیە؟ ﺋــەو ﭘﺮﺴیﺎرە ﻫەر
ﺑێ وەاڵم ﺑــﻮو ﺗﺎ ﺋەوﻜﺎﺗەی رۆژێــﻚ ﮔـﻔﺘﻮﮔﯚﻤﺎن دەﻜﺮد ﻠەﺴەر رەوﺸی ژن ﺋەو ﻜﺎﺗە ﻜەوﺗە ﻘﺳە ﻜ ــﺮدن و ﻫــەﻤــﻮوﻤــﺎﻧــی ﺴــەرﺴــﺎم ﻜ ــﺮد ﭘێﻣﺎﻧﻮت ﻠەﻜﺎم زاﻧﻛﯚ ﺧﻮێﻨﺪوﺗە ﺋەو ﻠەوەاڵﻤﺪا وﺗی ﻠەو زاﻧﻛﯚیەی ﻤﻦ ﺧﻮێﻨﺪوﻤە ﺋێﻮە ﻧەﺗﺎﻧﺨﻮێﻨﺪوە و ﺋــەوەﺸــی ﺋێﻮە ﺧﻮێﻨﺪوﺗﺎﻧە ﻤــﻦ ﻧەﻤﺨﻮێﻨﺪوە« یەﻜێﻚ ﻠەﺧﺰﻤﺎﻧی ﺸیﺮیﻦ ﺑــﯚ ﭼﺗﺮی ﯪﺸﻛﺮا ﻜــﺮد »ﺸیﺮیﻦ ﻫەﺗﺎ ﻤــﺎوەی ﺸــەش ﻤﺎﻧﮓ ﺗەﻧﻬﺎ ﻧﺎوی ﺧﯚﺸی ﯪﺸﻛﺮا ﻧەﻜﺮدووە و ﻫەر وﺗﻮیەﺗی ﻤﻦ ﻧﺎوم )ﻓﺮیﺷﺘە ﺋەﻤیﺮیە( ﻠەدوای ﺋەو ﻤﺎوەیە ﺋیﺘﺮ دەزﮔﺎی ﺋیﺘاڵﻋﺎت ﺑﯚﺧﯚی زاﻧیﻮیەﺗی ﻧﺎوی راﺴﺘەﻘیﻨەی ﺸیﺮیﻨە«. ی ــەﻜ ـێ ــﻚ ﻠ ـ ــەﺑ ـ ـ ـﺮادەراﻧ ـ ــی زی ـ ـﻨ ــﺪاﻧ ــی )ﻋەﻠی ﺣەیﺪەریﺎن( دەﮔێڕێﺘەوە »ﺣەیﺪەریﺎن ﻧﻣﻮﻧەی ﻤﺮۆﭬی ﺧﯚڕاﮔﺮ و ﺑەﻫێﺰ ﺑﻮو ،رۆژێــﻚ ﻋﻪﻠییﺎن ﻫێﻨﺎیەوە ﺑﯚ ژوورەﻜــەی زۆریــﺎن ﻠێﺪاﺑﻮو ﺧﻮێﻨی ﻠــێ دەﭼ ــﯚڕای ــەوە و ﭘﺎڵێﻛیﺎن ﭘـێــﻮەﻧــﺎ وﺗـیــﺎن ... ﺧﯚ ﻫەر ﻧﺎڵێﺖ ﯪخ دواﺗــﺮ رەﺣﻣەﺗی ﺑەﺋێﻣەی وت ﭼــﻮﻧـﻛــە ﺋـ ــەوان دڵ ـیــﺎن ﺑ ــەو ﯪﺧ ــە ﺧﯚﺸە ﺑەڵێﻦ ﺑێﺖ ﻤﻦ ﻫەرﮔیﺰ ﻠەﺑەرﭼﺎوی ﺋەواﻧﺪا ﺋەو وﺸەیە ﻧەڵێﻢ«. یەﻜێﻛی ﺗــﺮ ﻜــە ﻫــﺎوﺴــەﻓــەری ﻤــەرﮔــی ﺋەوان
رۆژﻧﺎﻣﻛﺎﻧﯽ ﺋﻣﺮﯾﻜﺎ دژی ﺳﺪارەی ﺋﺮان دەﻧﻮوﺳﻦ ﻠ ــەﻧ ــﺎو دەﭬ ــەرەﻜ ــﺎﻧ ــی ﻜ ـ ــﻮرد ،ﺋ ــەو دەﭬ ــەراﻧ ــە، ﻫــەﻤـیـﺷــە ﺸــﻮێـﻨــی ڕووﺑ ــەڕووﺑ ــﻮﻧ ــەوە و ﺠەﻧﮓ ﻠــەﻧـێــﻮان ﻫـێــﺰە ﺋەﻤﻨییەﻜﺎن و ﮔــﺮوﭘــە ﻜﻮردییە ﺠﻮداﺧﻮازەﻜﺎن ﺑــﻮون ،ﻠــەرۆژی ﭼﻮارﺸەﻤﻣە و ﻠــەﺴــەرەﺗــﺎی ﻤﺎﻧﮕی ﯪی ــﺎردا ،ﻠــەﺸــﺎری دااڵﻫﯚ، وەك ﻠــەڕاﭘــﯚرﺗــەﻜــەی دەزﮔ ــﺎی ﻫــەواڵــی ﺴﻮﭘﺎی ﭘﺎﺴﺪاران ﻫﺎﺗﺒﻮو ﭘێﻨﺞ ﭘیﺎو ﻜﻮژران ﻠەﺋەﻧﺟﺎﻤی رووﺑ ــەڕووﺑ ــﻮوﻧ ــەوەی ﭼــەﻜــﺪاری ﻠــەﻧـێــﻮان ﺋەو ﮔ ــﺮوﭘ ــە و ﺴ ــﻮﭘ ــﺎی ﭘ ــﺎﺴ ــﺪاراﻧ ــی ﺋـ ـێـ ـﺮان ،ﻋەﻠی ﺣەیﺪەریﺎن ،ﻓﺮﻫﺎد وەﻜیﻟی و ﻓەرزاد ﻜەﻤﺎﻧﮕەر و ﺸیﺮیﻦ ﻋــەﻠــﻢ ﻫــﻮﻠــی ،ﺋــەﻤــە ﻧــﺎوی ﺋــەو ﭼﻮار ﻜەﺴەیە ﻜە ﻠەﺴێﺪارەدران. ﻫەر ﻠەو ﭼﻮار ﭼێﻮەیەدا رۆژﻧﺎﻤەی ﻧیﻮیﯚرك ﺗــﺎی ـﻣــﺰ ﻠ ــەراﭘ ــﯚرﺗ ـێ ـﻛ ــﺪا ﻜ ــە )ﻧ ــەزیـ ـﻟ ــە ﻓەﺗﺤی( ﯪﻤـ ـ ــﺎدەی ﻜـ ـ ــﺮدووە دەڵـ ــێ »وا دەردەﻜـ ــەوێـ ــﺖ
ﺋﯚﺟﻻن ﻛﻮدەﺗﺎ ﺑ ﺑﺎﺷﺘﺮ دەزاﻧﺖ
ﻋەﺑﺪوﻠاڵ ۆٸﺠەﻻﻧی ﺴەرۆﻜی PKKﻠە دیﺪاری ﻠەﮔەڵ ﭘــﺎرێــﺰەراﻧ ـیــﺪا وﺗــی » AKPﺧــﻮازیــﺎری ﭼــﺎرەﺴــەری ﭘﺮﺴی ﻜﻮرد ﻧیە GHP .ﺑە ﺑەﻻوەﻧﺎﻧی دەﻧیﺰ ﺑﺎیﻛﺎڵ ﺋێﺳﺎ ﺧﯚی ﺧﺳﺘﯚﺗە ﻻیەﻜەوە .ﺋەوا ﺑەرﭘﺮﺴیﺎرێﺘی دەﻜەوێﺘە ﺋەﺴﺘﯚی AKPو .MHPﺋەردۆﻏﺎن و ﺑﺎیﻛﺎڵ و ﺑﺎﺧﭽەﻠی ﻫەﺸﺖ ﺴﺎڵە ﻠەﺑﺎﺑەﺗی ﭘﺮﺴی ﻜﻮردا ﻫﺎوﻜﺎری یەﻜـﺘﺮ دەﻜەن .ﺋەوان ﺠ ـیــﺎوازیــﺎن ﻧـیــە .ﮔــﯚڕاﻧ ـﻛــﺎری ﻠــەدەﺴ ـﺘــﻮوری ﺑﻨﭽیﻨەیــی، ﺑﺮیﺘیە ﻠــە ﮔــەﻤــە و ﭘـیــﻼﻧـێــﻚ .ﻠــەو ﮔــﯚڕاﻧـﻛــﺎریــﺎﻧــەی ﺗێیﺪا دەﻜﺮێﺖ ﺠێﮕەی ﻜــﻮردان ﻧیە ،ﻤﺎﻓی ﻜﻮرداﻧی ﺗێﺪا ﻧیە، دیﻣﻮﻜﺮاﺗیﺰەﻜﺮدن و ﻤﺎﻓەﻜﺎﻧی ﻤﺮۆﭬی ﺗێﺪا ﻧیەAKP .ﺧﯚی ﻠە ﺧﺎڵی ﻫەﺸﺘەﻤیﺶ ﻜﺷﺎﻧﺪەوە .ﻠێﺮەدا ﮔەﻤەیەك ﻫەیە. ﻫــەم ﺧــﺎڵــی ﻫەﺸﺘەﻤی ﻜـﺷــﺎﻧــﺪەوە و ﻫــەم ﻫــەوڵ دەدات ﺑــەرﭘــﺮﺴـیــﺎرێـﺘـیــەﻜــەی ﺑـﻬــﺎوێــﮋێـﺘــە ﺴــەر ﺸــﺎﻧــی ﺋـێـﻣــە .ﻫەر ﺑﯚیە ریﻔﺮاﻧﺪۆﻤەﻜە ﻜﻮرد و دیﻣﻮﻜﺮاﺗیﻛﺒﻮون ﭘەیﻮەﻧﺪیﺪار ﻧﺎﻜﺎت .ﺑەاڵم ﭘﺮﺴی رێﮋەی ﺑەﻧﺪی ﻫەڵﺒﮋاردﻧەﻜﺎن ﻫەیە، دەﺴﺘﮕیﺮﻜﺮدﻧی ﺑــەﺴــەدان ﻤـﻨــﺪاڵ ﻫــەیــە ،رووداوەﻜﺎﻧی دەﺴﺘﺪرێﮋیﻛﺮدن ﻫەیە ،ﻫەزار و ﭘێﻨﺞ ﺴەد ﮔیﺮاوی ﺴیﺎﺴی ﺋێﻣە ﻫەیە .ﺋــەو دەﺴـﺘــﻮورە ﺑﻨﭽیﻨەیە ﻠە دەﺴﺘﻮورەﻜەی ﻜﻮدەﺗﺎی ١٢ی ﺋەیﻟﻮل ﺑﺎﺸﺘﺮ ﻧیە«
ﺋــەﻤــە ﺑــﯚ ﺗــﺮﺴــﺎﻧــﺪﻧــی ﺧــﯚﭘـیـﺷــﺎﻧــﺪەراﻧــی )(٦/١٢ ﺴــﺎڵــی راﺑ ــﺮدوو ﺑــﻮوﺑـێــﺖ ﭼﻮﻧﻛە ﺴــﺎڵـیــﺎدی ﺋەو ﻜﯚﺑﻮوﻧەوە ﺠەﻤﺎوەریەی ﭘﺎش ﻫەڵﺒﮋاردﻧەﻜﺎﻧی ﺴﺎڵی ڕاﺑﺮدووە. ﻠ ــەﺴ ـێ ــﺪارەداﻧ ــەﻜ ــﺎﻧ ــی ڕۆژی ی ــەك ﺸەﻤﻣە ﺗ ــﺎ ﻜ ــﯚﺗ ــﺎی ـ ــی ﻫــەﻓ ـﺘــە ﮔــەی ـﺷ ـﺘــە ) (١١ﻜ ــەس، ﭼ ــﻮﻧ ـﻛ ــە ڕۆژی ﺸ ــەﻤ ـ ـﻣ ــەش ﺸ ـ ــەش ﻜەﺴی دی ـﻛــە ﻠ ــەﺴـ ـێ ــﺪارەدران ﺑــەﻫــﯚی ﻤﺎﻤەڵەﻜﺮدن و ﮔ ــﻮاﺴ ـﺘ ـﻨ ــەوەی ﻤـ ـ ــﺎددە ﻫﯚﺸﺒەرەﻜﺎﻧەوە. ﺑــەﭘـێــی ڕاﭘــﯚرﺗــەﻜــﺎﻧــی ﺋەﻤﻨیﺳﺘی ﻧێﻮدەوڵەﺗی، ﻠــەم ﭼــەﻧــﺪ ﺴــﺎڵــەی ڕاﺑ ـ ــﺮدوودا ،ﺋـێـﺮان ﻠەدوای )ﭼـ ـی ــﻦ( زۆرﺗ ـ ــﺮی ـ ــﻦ ژﻤـ ـ ـ ــﺎرەی ﻠ ــەﺴـ ـێ ــﺪارەداﻧ ــی ﺋــەﻧـﺟــﺎﻤــﺪاوە .ﻫــەرﭼــەﻧــﺪە دەﺴــەاڵﺗــﺪاراﻧــی ﺋەو واڵﺗــە وایــﺎن ڕاﮔەیﺎﻧﺪ ﺋــەو ﭘێﻨﺞ ﻜەﺴەی ڕۆژی یەك ﺸەﻤﻣە ﻠەﺴێﺪارە دراون ﺑەﺗﺎواﻧی ﻫێﺮﺸی
) (١٦٦ﺳﺎڵ و ﻧﯿﻮ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺑﯚ ﺑاﯾوە
ﭘێﻨﺟەﻤیﻦ دادﮔــﺎیـ ــی ﮔﺮاﻧی ﯪﻤــەد ﺴـﺰای ) (١٦٦ﺴﺎڵ و ﺸەش ﻤﺎﻧﮓ زیﻨﺪاﻧی ﺑەﺴەر ﺴەرﻧﻮوﺴەری رۆژﻧﺎﻤەی )ﯪزادیﺎ وەاڵت(دا ﺴەﭘﺎﻧﺪ ﺴەرﻧﻮوﺴەری ﭘێﺷﺘﺮی ﺋەو رۆژﻧﺎﻤەیە ﻜە ﻠەﭼەﻧﺪ رۆژی راﺑ ــﺮدوودا ﺴـﺰای ) (١٦٦ﺴــﺎڵ و ﻧیﻮی زیﻨﺪاﻧی ﺑەﺴەردا ﺴــەﭘـێـﻨــﺪرا ،وی ــﺪاد ﻜــﻮرﺸــﻮﻧــﻪ ﻠــەدادﮔــﺎﻜــەدا ﭘﺎرێﺰەرەﻜەی ﻧــﺎوﺑـﺮاو رایﮕەیﺎﻧﺪ »دەﺑـێــﺖ ﻘــەﺑــﻮوڵ ﻧەﻜﺮێﺖ« ﻠــە دوای ﺋەوەی ﭘﺎرێﺰەرەﻜەی ﻜﻮرﺸﻮن ﺑەرﮔﺮیﻨﺎﻤەﻜەی ﭘێﺷﻛەﺸی دادﮔﺎ ﻜﺮد دادوەر ﺑڕیﺎریﺪا ﻜە ﯪرا ﺑﺪرێﺖ و ﻠەدوای ﯪراﻜە دادﮔﺎ دە ﺧﻮﻠەك ﺑەردەواﻤی ﻜﺮد و ﺴﺰاﻜە ﺑەﺴەر ﻧﺎوﺑﺮاودا ﺴەﭘێﻨﺪرا. دوای ﺑــەرﮔــﺮیـﻛــﺮدﻧــی ﺧــﯚی و ﭘــﺎرێــﺰەرەﻜــﺎﻧــی دادﮔ ــﺎ ﻠە ﺑــەراﻤـﺒــەر ) (١٠٣دۆﺴـیــە ﻜــە ﺑــﯚ ﻫــەر دۆﺴـیــەیــەك ﺴﺰای ﺴﺎڵ و ﻧیﻮێﻛی ﺑﯚ ﺑڕیەوە ﻜە دەﻜﺎﺗە ) (١٥٤ﺴﺎڵ و ﻧیﻮ دواﺗﺮ ﺑە ﺗﺎواﻧی ﺋەﻧﺪاﻤیەﺗی ﻠەرێﻛﺨﺳﺘﻨی ﻧﺎیﺎﺴﺎیــی )(١٢ ﺴﺎڵی ﺗﺮی ﺑﯚ ﺑڕیەوە ﺑە ﮔﺷﺘی ﻜﺮدیە ١٦٦ﺴﺎڵ و ﻧیﻮ. ﻠ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەدوای ﺑ ـ ـ ــڕی ـ ـ ــﺎرەﻜ ـ ـ ــەی دادﮔ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺎ ﺑ ــەﺸ ـ ـێ ـ ـﻛ ــی زۆر ﻠەﺴیﺎﺴەﺗﻣەداران و ﭘﺎرێﺰەران و رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮوﺴﺎن ﺴەرداﻧی ﺧێﺰاﻧی ﻧﺎوﺑﺮاویﺎن ﻜﺮد.
ﺑــﯚﻤـﺒــی ﺗــەﻘـیـﻨــەوە ﺗــﯚﻤــەﺗ ـﺒــﺎرن .ﺋــەو رۆژﻧﺎﻤەیە ﻠــەدرێــﮋەی راﭘــﯚرﺗــەﻜــەیــﺪا ﺑەﺑیﺮی دەﻫێﻨێﺘەوە »ﺋـ ــەﻤـ ــەش دەﺑ ـ ـێ ــﺖ ﺑــەیــەﻜــەﻤ ـیــﻦ ﺴﺎڵیﺎدی ﻫــەڵ ـﺒ ـﮋاردﻧــەوەی ﺋــەﺣـﻣــەدی ﻧ ــەژاد ﻜــە زۆرێﻚ ﻠەﺧەڵﻛی ﺑــڕوایــﺎن وایــە ﻜە ﺸﺘێﻛی ﻧەﺧﻮازراو ﺑـ ــﻮو« ﻠــەﻧــﻮوﺴ ـی ـﻨــەﻜــەی ﻧ ـیــﻮیــﯚرك ﺗﺎیﻣﺰیﺷﺪا ﻠێﺪواﻧی )ﻫﺎدی ﻏەیﺎﻤی( ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻫەڵﻣەﺗی ﺠـیـﻬــﺎﻧــی ﻤــﺎﻓــەﻜــﺎﻧــی ﻤ ــﺮۆڤ ﻠــەﺋـێـﺮان ﺴەﺑﺎرەت ﺑــەزۆرﺑــﻮوﻧــی ڕێــﮋەی ﻠــەﺴـێــﺪارەدان ﻠــەو واڵﺗەدا وەرﮔیﺮاوە و دەڵێ »ﻠەﺴێﺪارەدان ﺋەوە ﻧیﺷﺎن دەدات ﺋەو واڵﺗە ﭘەﻧﺎ دەﺑﺎﺗە ﺑەر ﻫەر ﺠﯚرێﻚ ﻠەﺗیﺮۆر و ﺗﻮﻧﺪوﺗیﮋی ﺑــﯚ ﺑێﺪەﻧﮓ ﻜــﺮدﻧــی ﻫەر ﺗــەﺣــەدایــەﻜــی دژە دەﺴ ــەاڵت« وەﻫــﺎ درێــﮋە ﺑە راﭘــﯚرﺗــەﻜــەی دەدات« ﻋــەﻠــەم ﻫﻮﻠی ﺑەﭼﺎﻧﺪﻧی ﺑﯚﻤﺒێﻚ ﻠەژێﺮ ۆٸﺗﯚﻤﺒێﻟی ﺑەرﭘﺮﺴێﻛی ﺴەرﺑﺎزی
ھـــــﻪواﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ﻋﻪﺑﺪۆ دەﻣﯿﺮﺑﺎش ﺋﺎزاد ﻛﺮا
رۆژی ﻫــەیـﻨــی ) (٥/١٤ﺴــەرۆﻜــی ﺸ ــﺎرەواﻧ ــی ﺴﻮری ﯪﻤەد ﻋەﺑﺪواڵ دەﻤیﺮﺑﺎش ﻠە دوای ﭼﻮار ﻤﺎﻧﮓ و ﻧیﻮ ﻠە زیﻨﺪاﻧی ﭘیﺘی dی ﯪﻤەد ﯪزاد ﻜﺮا ﻠەﻜﺎﺗی ﯪزادﻜﺮدﻧیﺪا ﻠە ﻻیەن ﺧەڵﻛەوە ﺑە ﮔﻮڵﺒﺎران ﭘێﺷﻮازی ﻠێ ﻜﺮا. ﭘــﺎرێــﺰەراﻧــی دەﻤ ـیــﺮﺑــﺎش ﻜــە ﺑــە راﭘــﯚرﺗــی ﺗەﻧﺪروﺴﺘی ﻧــﺎوﺑ ـﺮاوەوە ﺴــەرداﻧــی ﭼــﻮارەﻤـیــﻦ دادﮔــﺎی ﮔـﺮاﻧــی ﺸﺎری ﯪﻤ ــەدی ــﺎن ﻜ ــﺮد و داوایــﺎﻧ ـﻛــﺮد ﻧ ــﺎوﺑ ـﺮاو ﯪزاد ﺑﻛﺮێﺖ، دەﻤ ـی ــﺮﺑ ــﺎش ﻠ ــە ﻻی ـ ــەن ﺑ ـ ــﺎوك و ﻫ ــﺎوﺴ ــەر و ﺴەرۆﻜی ﺸﺎرەواﻧی ﺑﺎﻏﻼر یﻮﻜﺳەل ﺑﺎران ،ﻧﻮێﻨەری رێﻛﺨﺮاوەﻜﺎﻧی ﻜــﯚﻤــەڵـﮕــەی ﻤــەدەﻧــی ﺑــە ﮔــﻮڵ ـﺒــﺎران ﭘـێـﺷــﻮازی ﻠــێ ﻜﺮا، ﻧﺎوﺑﺮاو یەك ﺑەیەﻜی ﺋەواﻧەی ﻠە ﯪﻤێﺰ ﮔﺮت ﻜە ﻫﺎﺗﺒﻮوﻧە ﭘێﺷﻮازی ﻜﺮدﻧی ،دەﻤیﺮﺑﺎش دواﺗــﺮ ﺑﯚ راﮔەیﺎﻧﺪﻧەﻜﺎن دواو وﺗ ــی »ﻤ ــﻦ ﻫـ ـی ــﻮادارم دی ـﻣــﻮﻜ ـﺮاﺴــی ﻠ ــەم واڵﺗ ــەدا ﭘﭽەﺴﭙێﺖ و ﻫــەﻤــﻮو ﻫــﺎوڕیــﺎﻧـﻣــﺎن ﯪزاد ﺑﻛﺮێﻦ« ﺑەاڵم دادﮔــﺎ ﻫــەر ﭼــەﻧــﺪە ﯪزادی ﻜــﺮد ﺑــەاڵم ﭼــﻮﻧــە دەرەوەی واڵﺗی ﻠێ ﻘەدەﻏە ﻜﺮدووە. ﺠـێــی ﺑــە ﺑـیــﺮﻫـێـﻨــﺎﻧــەوەیــە ﻠــە ﻤــﺎﻧـﮕــی ﻧـیـﺳــﺎﻧــی ﺴﺎڵی راﺑــﺮدووە وە ﺑەﺴەدان ﻜﺎدر و ﺴەرۆك ﺸﺎرەواﻧی ﻜﻮرد ﻠە ﺗﻮرﻜیﺎ دەﺴﺘﮕیﺮ ﻜﺮاون و ﺗﺎ ﺋێﺳﺘﺎ دادﮔﺎیــی ﻧەﻜﺮاون.
ﻠــەﺴــﺎڵــی ) (٢٠٠٨ﺗ ــﺎواﻧ ـ ـﺒ ــﺎرە ،ﺋیﺳﻼﻤیﺎن ﺑەﻫەﺑﻮوﻧی ﭘەیﻮەﻧﺪی ﺑە ﺑﯚردوﻤﺎﻧی ﻤﺰﮔەوﺗی ﺸیﺮاز ،ﻫەر یەك ﻠەﻋەﻠی ﺣەیﺪەریﺎن و ﻓەرﻫﺎد وەﻜـیـﻟــی و ﻓـ ــەرزاد ﻜــەﻤــﺎﻧـﮕــەر ﺑەﺋەﻧﺪاﻤێﺘیﺎن ﻠەﮔﺮوﭘـی ﭼەﻜﺪاری ﻜﻮردی ﭘﮋاك ﺗﺎواﻧﺒﺎرن« ﺋەو رۆژﻧﺎﻤەیە ﻠــەزاری ﺠێﮕﺮی ﺑەرﭘﺮﺴی ﭼﺎودێﺮی ﻤﺎﻓەﻜﺎﻧی ﻤﺮۆڤ ﻠەڕۆژﻫەاڵﺗی ﻧﺎوەڕاﺴﺖ )ﺠﯚو ﺴﺘﺮۆك( وە دەﻧﻮوﺴێﺖ » ﻠەﺴێﺪارەداﻧی ﺋەو ﭼــﻮار زیﻨﺪاﻧیە ﻜــﻮردە دواﻫەﻤیﻦ ﻧﻣﻮوﻧەﻜﺎﻧی ﺑــەﻜــﺎرﻫـێـﻨــﺎﻧــی ﻧ ــﺎدادﭘ ــەروەراﻧ ــەی ﺴ ـﺰای ﻤﺮدﻧە ﻠەدژی ﻜەﻤە ﻧەﺗەوەﻜﺎﻧی ﺋەو واڵﺗە ،دەﺴەاڵﺗی دادوەری ﺑــەﺸـێــﻮەیــەﻜــی رۆﺗـیـﻨــی ﺋــەو ﻜﻮرداﻧە ﺗﺎواﻧﺒﺎر دەﻜــﺎت ﻜە ﺑیﺮوڕای ﺠیﺎوازیﺎن ﻫەیە، ﻠــەﻧـێــﻮیـﺷـیــﺎﻧــﺪا ﭼــﺎﻻ ﻜــﻮاﻧــی ﺑ ــﻮاری ﻜﯚﻤەڵﮕەی ﻤ ـ ــەدەﻧ ـ ــی ﺗ ـ ـێ ــﺪای ــە ،ﺋـ ــەﻤـ ــەش ﻫ ــەوڵ ـێ ـﻛ ــە ﺑﯚ
ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ ﻧﺎﻣﯾﺪا ﺑ ﺳﻮرﯾﺎ
ﺴ ــەرۆﻜ ــی ﺋـیـﺳـﺮاﺋـیــﻞ )ﺸــەﻤ ـﻌــﻮن ﭘ ـێــﺮێــﺲ( و ﺴ ــەرۆك وەزی ـﺮان )ﺑﻨیﺎﻤەیﻦ ﻧەﺗەﻧیﺎﻫﯚ( ﺴﻮریﺎیﺎن دڵﻨیﺎ ﻜﺮدەوە ﺸەڕی ﻠەﮔەڵﺪا ﻧﺎﻜەن. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﻫەواڵێﻛی ﯪژاﻧﺳی )ﭘەیﺎﻤﻨێﺮ( ﻠەدوو ﻧﺎﻤەی ﺠ ـ ـی ــﺎوازدا ﻫ ــەری ــەك ﻠــەﺴــەرۆﻜــی ﺋـیـﺳـﺮاﺋـیــﻞ )ﺸەﻤﻌﻮن ﭘێﺮێﺲ( و ﺴەرۆﻜی ﺣﻛﻮﻤەﺗەﻜەی )ﺑﻨیﺎﻤیﻦ ﻧەﺗەﻧیﺎﻫﯚ( ﺴــەرۆﻜــی ﺴﻮریﺎ )ﺑــەﺸــﺎر ﺋــەﺴــەد( یــﺎن ﻠــەوە دڵﻨیﺎ ﻜﺮدەوە ﻜە ﻧﺎیەوێﺖ ﺠەﻧﮓ ﻠەﮔەڵ ﺴﻮریﺎ ﺑەرﭘﺎ ﺑﻛەن .ﻫەردوو ﻜـیــﺎن ﻠــەﻧــﺎﻤــەﻜــﺎﻧـیــﺎﻧــﺪا ﺑــﯚ ﺴــەرۆﻜــی ﺴــﻮریــﺎ ﺋـێـﺮاﻧـیــﺎن ﺑەوە ﺗﯚﻤەﺗﺒﺎر ﻜــﺮدووە ﻜە ﻠەﭘێﻨﺎو ﺑەرژەوەﻧﺪییە ﺗﺎیﺒەﺗیەﻜﺎﻧی ﺧــﯚیــﺪا دەیــەوێــﺖ ﺋــەم دوو واڵﺗــە ﺑــەرە و ﺠــەﻧــﮓ ﺑﺒﺎت، ﯪﻤﺎژە ﺑەوەش دەﻜەن ﻜە ﺋەو ﺠەﻧﮕە ﻫەردوو ﻻﻤﺎن ﺣەزی ﭘـێ ﻧﺎﻜەیﻦ .ﻠەو ﻧﺎﻤەی ﺴــەرۆك وەزیــﺮ ﻧﺎردویەﺗی ﻫﺎﺗﻮوە »ﺋێﻣە ﻧﺎﻤﺎﻧەوێﺖ ﺠەﻧﮓ ﻠەﮔەڵ ﺴﻮریﺎدا ﺑەرﭘﺎ ﺑﻛەیﻦ، ﺋ ـێ ـﺮان زاﻧ ـی ــﺎری ﻫــەڵــە و ﻧــﺎدروﺴ ـﺘــی ﺑــەﺋـێــﻮە داوە ﻠەﺴەر ﯪﻤــﺎدەﻜــﺎریـیــەﻜــﺎﻧــی ﺴــﻮﭘــﺎی ﺋیﺳﺮاﺋیﻞ ﺑــﯚ دەﺴﺘﭙێﻛﺮدﻧی ﺠەﻧﮓ ﻠەﮔەڵ ﺴﻮریﺎو ﻠﻮﺑﻨﺎن« ﺴــەرۆﻜــی ﺋیﺳﺮاﺋیﻞ ﻠــەﻜــﺎﺗــی ﺴــەرداﻧــەﻜــەی ﺑــﯚ ﻤﯚﺴﻛﯚ ﺴــەرۆﻜــی روﺴـیــﺎ )دیﻣیﺘﺮی ﻤیﺪﻓیﺪیﻒ(ی راﺴ ـﭙــﺎردووە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەم دوو ﻧﺎﻤەیە رادەﺴﺘی ﺴەرۆﻜی ﺴﻮریﺎ ﺑﮑﺎت.
ﺑ ــﻮو ﻓ ـ ــەرزاد ﻜــەﻤــﺎﻧ ـﮕــەر ﺑ ــﻮو ﻠ ــەدوای ــﻦ ﻧﺎﻤەی ﺧــﯚیــﺪا دەڵـێــﺖ »ﺑەﺑﺎﻧﮕەﺸەی ﺋــەوەی ﻜــە ﻤﻦ ﻠــە دژی ﺧــﻮداﻜــەیــﺎن ﺸ ــەڕم ﻜ ـ ــﺮدووە ،ﻤﻨیﺎن وەك ﻜــﺎﻓــﺮ ﻧــﺎو ﺑــﺮد ،ﺑــەوﭘـێــە ﺋــەو ﺑ ــەردەی داد ﻜــە ژیــﺎﻧــی ﻤــﻦ ﻜــﯚﺗــﺎیـ ــی دێﻨێﺖ ﺑــەر ﺠەﺴﺘەی ﻤ ــﻦ ﻜ ـ ـ ــەوت .ﻠ ــەﮔ ــەل ﺋ ـ ـ ــەوەی ﻧـ ــﺎﻤـ ــەوێ ﻠەو رۆژە ﺑـ ــەدواوە ﭼــﺎوەڕێــی ﻠــەﺴ ـێــﺪارەداﻧــﻢ ﺑــﻢ ، ﺑــەاڵم ﺑــە ﺧﯚﺸەویﺳﺘیﻢ ﺑــﯚ ﻤــﺮۆﭬــەﻜــﺎن ﺑــﺎ رێﻢ ﺑــﺪەن ﺋەﻧﺪاﻤﺎﻧی ﺠەﺴﺘەم ﺑــﯚ ﺋــەو ﻜەﺴﺎﻧە ﺑێ ﭘێﻮیﺳﺘیﺎن ﭘێی ﻫــەیــە ،ﻤــﻦ دەﻤ ــەوێ دڵــﻢ ﺑە ﻫەﻤﻮو ﺧﯚﺸەویﺳﺘی و دڵﺪاریەوە ﺑﯚ ﻤﻨﺪاڵێﻚ ﺑ ـﮕ ــﻮازﻧ ــەوە« یــەﻜـێـﻛــی ﺗــﺮ ﻠ ــەو زی ـﻨــﺪاﻧ ـیــﺎﻧــە ﻜە ﻠەﻫەﻤﺎن رۆژدا ﻠەﺴێﺪارە درا ﺧﺎوەﻧی ﺴێ ﻤﻨﺪاڵە ﺑەﻧﺎوی ﻓەرﻫﺎد وەﻜیﻟی دەﮔێڕﻧەوە ﻠەزیﻨﺪاﻧﺪا ﻫەﻤیﺷە ﺧﯚی ﺑەﺧﺎوەﻧی ﻫەﻤﻮو ﻤﻨﺪااڵﻧی ﻜﻮرد زاﻧ ـیــﻮە ﻠــەﻧـﻣــﻮﻧــەی ﺧــﯚڕاﮔــﺮی ﺋ ــەودا ﺑــﺎس ﻠەوە دەﻜــﺮێــﺖ رۆژێ ــﻚ دەی ـﺒــەن ﺑــﯚ ﺋــەﺸـﻛــەﻧـﺟــە ﻜە ﻠەوﺴەر دەیﻬێﻨﻨەوە ﭘێﺪەﻜەﻧێﺖ ،ﻜە دەیﺒیﻨﻦ ﻫەﻤﻮو دەم وﭼﺎوی زام و ﺧﻮێﻨە ﻫﺎوڕێﻛﺎﻧی ﭘـێ دەڵێﻦ ﺑﯚﭼی ﭘێﺪەﻜەﻧی وا دەزاﻧﻦ ﺸێﺖ ﺑﻮوە، ﺋــەویــﺶ ﻠــەوەاڵﻤــﺪا دەڵ ـێــﺖ ﺋ ــەوان وا دەزاﻧﻦ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑەم ﻠێﺪاﻧە ﻘەرەﺑﻮوی ﺋەو ﺸﻛﺎﻧﺪﻧەیﺎن ﺑﻛەﻧەوە ﻠەﻧﺎو زیﻨﺪاﻧەﻜﺎﻧی ﺋێﺮاﻧﺪا ﺠﺎرێﻛی ﺗﺮ ﺗﻮاﻧیﻣﺎن ﺧﯚڕاﮔﺮی وەاڵﻤــﺪاﻧــەوە دروﺴﺖ ﺑـﻛــەیـﻨــەوە ،ﺋیﺘﺮ ﺑــﺎﻤــﻦ ﻫــەر ﺑ ـﻛــﻮژن ،ﺑەاڵم ﮔﺮﻧﮓ ﺋەوەیە ﻜە ﺋەواﻧﻣﺎن ﺗێﻚ ﺸﻛﺎﻧﺪ ﭼﻮﻧﻛە ﭘـێـﺷـﺘــﺮ ﻜــەﺴـێــﻚ ﻧــەﺑــﻮو ﻠەزیﻨﺪاﻧەﻜﺎﻧیﺎﻧﺪا ﺧ ــﯚی ﺑ ـﮕــﺮێــﺖ و ﺗــەﺴ ـﻟ ـیــﻢ ﻧــەﺑ ـێــﺖ« .ﺠێی ﺑیﺮ ﻫیﻨﺎﻧەوەیە ﻤــﺎوەی)(٢١ﺴــﺎڵــە ﺋـێـﺮان ﺑە ﺗﯚﻤەﺗی ﺴیﺎﺴی ﻫیﭻ ژﻧێﻛی ﻠە ﺴێﺪارە ﻧەداوە ﺸیﺮیﻦ ﻋەﻠەم ﻫﻮﻠی ﻠەو ﻤﺎوەیەدا یەﻜەﻤیﻦ ژﻧﻪ ﺴیﺎﺴیە ﻠە ﺴێﺪارە دراﺑێﺖ.
ﻠەﺑﺎرﺑﺮدﻧی ﺑـیــﺮوڕا ﺠـیــﺎوازەﻜــﺎن« ﺋــەو ﺑەرﭘﺮﺴە ﻠــەدرێــﮋەی ﻘﺳەﻜﺎﻧیﺪا دەڵێﺖ« دادﮔــﺎی ﺋێﺮان ﭘێﻮیﺳﺘە ﻫەرﭼی زوﺗــﺮە ﻓەرﻤﺎﻧی ﻠەﺴێﺪارەدان ڕاﺑـ ـﮕ ــﺮێ ــﺖ ،ﺋ ـ ـ ــەوەش ﻠــەﻜــﺎﺗ ـێ ـﻛــﺪا ﻜ ــە )(١٧ ﻜ ــﻮردی دیـﻛــە دەﮔــﺮێ ـﺘــەوە ﻠــەڕیــﺰی ﻤﺮدﻧﺪان« ﺋ ــەو رۆژﻧــﺎﻤــەیــە رایــﺪەﮔــەیــەﻧ ـێــﺖ ﻜــە ﻓەرﻤﺎﻧی ﻠــەﺴـیــﺪارەداﻧــەﻜــەیــﺎن ﺑەﭘێی ﻤــﺎدەی ) (١٨٦و )(١٩١-١٩٠ی یــﺎﺴــﺎی ﺗــﺎواﻧــەﻜــﺎﻧــی ﺋــەو واڵﺗە دەرﻜ ـ ـﺮاوە ﮔــﻮایــە ﺋەﻤﺎﻧە ﺑــەﺗــﺎواﻧــی )ﻤﻮﺣﺎرەﺑە- دژایــەﺗــی ﺧــﻮدا( ﺗـێــﻮەﮔــﻼون ،ﺋــەو ﻤﺎددەیەش دەڵـ ـ ـێ ـ ــﺖ »ﻫـ ــەرﻜـ ــەﺴ ـ ـێـ ــﻚ دەﺴـ ـ ـﺘ ـ ــی ﻫەﺑێﺖ ﻠــەدژایــەﺗ ـی ـﻛــﺮدﻧــی ﺣ ـﻛــﻮﻤــەت ی ــﺎن ﭘەیﻮەﻧﺪی ﻠەﮔەڵ ﺋەو ڕێﻛﺨﺮاواﻧەدا ﻫەﺑێﺖ ﻜە دژایەﺗی ﺣ ـﻛــﻮﻤــەت دەﻜ ـ ــەن ﺋـ ــەوا دەﺸ ـێ ــﺖ ﺑەﺗﺎواﻧی ﻤــﻮﺣــﺎرەﺑــە ﻠــەﻘــەڵــەم ﺑــﺪرێــﺖ و ﺴ ـ ـﺰای ﻤﺮدﻧی ﺑەﺴەردا ﺑﺳەﭘێﻨﺪرێﺖ«.
ﺑھﯚی ﻻداﻧوە ﻟﺣﯿﺰب دەرﻛﺮا
ﻠــەﺴــﺎیـﺘــی ) (habarim vakitﮔـﺮﺗــەیــەﻜــی ﭬیﺪیﯚیــی ﺴێﻛﺳی »دەﻧـیــﺰ ﺑﺎیﻛﺎڵ« ﺴــەرۆﻜــی ﭘﺎرﺗی ﮔەﻠی ﻜﯚﻤﺎری ﺗﻮرﻜیﺎ ﺑاڵوﺑﻮویەوە. ﺋەم ﮔﺮﺗەیە دوای ﻧیﻮ ﺴەﻋﺎت ﻠەﺴەر ﺴﺎیﺘەﻜە ﻻدرا و ﺑە ﺑڕیﺎری دادﮔــﺎ ﻠەﺴەر ﺑﻨەﻤﺎﻧی یﺎﺴﺎی ﭼﻮوﻧە ﻧﺎو ژیﺎﻧی ﺗﺎﻜەﻜەﺴی ،ﭬیﺪیﯚیەﻜە ﻘەدەﻏە ﻜﺮا. ﻠــەم ﮔﺮﺗەیەدا ،دەﻧیﺰ ﺑﺎیﻛﺎڵ ﻠەﮔەڵ ﭘﺎرﻠەﻤﺎﻧﺘﺎرێﻛی ﻫەﻤﺎن ﭘﺎرت ،ﺑە ﻧﺎوی »ﻧەﺴﺮیﻦ ﺑﺎیﺘﯚك« دەﺑیﻨﺮێﺖ ﻜە ﺧەریﻛی راﺑﻮاردﻧە ﻠەﮔەڵ ﻧﺎوﺑﺮاودا. دوای ﺋــەم رووداوە ،ﭘێﺶ ﻜــﯚﺑــﻮوﻧــەوەی ﭘــﺎرﺗــی ﮔەﻠی ﻜــﯚﻤــﺎری ،دەﻧـیــﺰ ﺑــﺎیـﻛــﺎڵ ﻠــەﻜــﯚﻧـﮕــﺮەیــەﻜــی رۆژﻧﺎﻤەواﻧیﺪا وﺗی »ﺋێﻣە ﻠە واڵﺗێﻛﺪا دەژیــﻦ ،ﻫەرﻜەس ﺑەیﺎﻧی ﻫەﺴﺘﺎ دەﺑـێــﺖ ﭼـ ــﺎوەڕوان ﺑـﻛــﺎت ﺑــە ﺑــێ ﻫــﯚ ﻠــەﻻیــەن ﭘﯚﻠیﺳەوە دەﺴﺘﮕیﺮ ﺑـﻛــﺮێــﺖ .زۆر ﺠــﺎر ﻘـﺳــەی ﺗﺎیﺒەﺗی ﻧـێــﻮان دوو ﻜەس ﻠەراﮔەیﺎﻧﺪﻧەﻜﺎن ﺑاڵو دەﺑێﺘەوە .ﻠەﺗﻮرﻜیﺎ ﺴیﺳﺘەﻤی ﺣﻛﻮﻤەت ﻠــەﺑــﻮاری دیﻣﻮﻜﺮاﺴی و ﻤﺎﻓی ﻤــﺮۆڤ زۆر ﻻواز ﺑﻮوە« ﺠێی ﺑﺎﺴە ﻧەﺴﺮیﻦ ﺑﺎیﺘﯚك ﭘێﺷﺘﺮ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺗﺎیﺒەﺗی ﻘەڵەﻤی ﺑﺎیﻛﺎڵ ﺑﻮوە .ﻠە دوای ﺋەم ﻜﺎرەی ﺑﺎیﻛﺎڵ دەﺴﺘی ﻠەﻜﺎر ﻜێﺷﺎیەوە.
دووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
Cetir54@gmail.com
ﻋﺑﺪو ﻣﻻ ﻧﻮری:
ﭼﺎوﭘﮑﻪوﺗﻦ
٥
ﻟﯿﺴﺘﯽ زۆرﯾﻨ دەﺳﺖ ﺑرداری دەﺳﺗﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﺑﻮون ﺑﯚ ﺣﻜﻮﻣت دﯾﺪاری :ﺋﺎراس ﻋﻮﺳﻤﺎن ﻛــﺎﺗــــﻚ ﭘــــﺮۆژەی ﺑــﻮدﺟــی ھرﻤﯽ ﻛـــﻮردﺳـــﺘـــﺎن ﻟــــﻻﯾــــن ﺋﻧﺠﻮﻣﻧﯽ وەزﯾــﺮاﻧــوە ﺑﻣﺑﺳﺘﯽ ﭘﺳﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ رەواﻧی ﭘرﻟﻣﺎن ﻛﺮا ،ﻟﻻﯾن ﻟﯿﺴﺖ و ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﻛﺎﻧوە رەﺧﻨی زۆری ﻟﮕﯿﺮاو ﺑــﯚ دواﺟـــﺎرﯾـــﺶ دەﻧﮕﯽ ﻧرﯿﺎن ﭘﺪا ،ﻟدﯾﺪارﮑﺪا )ﻋﺑﺪو ﻣﻻ ﻧــﻮری( ﭘرﻟﻣﺎﻧﺘﺎری ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﮔﯚڕان و ﺋﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧی ﭘﯿﺸﺳﺎزی و وزە و ﺳﺎﻣﺎﻧ ﺳﺮوﺷﺘﯿﻛﺎن ﻟﭘرﻟﻣﺎن ،ﺗﯿﺸﻚ دەﺧﺎﺗﺳر ﻛﻣﻮﻛﻮڕﯾﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮدﺟ وە ھﯚﻛﺎری دەﻧﮓ ﭘﻨداﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑ ﭘﺮۆژەﻛ رووﻧﺪەﻛﺎﺗوە.
ﭼﺗﺮ :ﺑﻮدﺠەی ﺋەﻤﺳﺎڵ ﺗﺎﭼەﻧﺪ ﻠەﻓﯚڕﻤێﻛی ﺸەﻓﺎفدا ﺠێﺒەﺠێﻛﺮاوە؟ ﻋﺑﺪو ﻣــﻻ ﻧــﻮری :ﺑــﺎیــەخ و ﻜﺎریﮕەری راﺴﺘەوﺧﯚی ﺑﻮدﺠە ،ﻠەﺴەر ژیﺎﻧی ﻫﺎواڵﺗیﺎن وا دەﺧــﻮازێــﺖ ﭘەرﻠەﻤﺎن ﺑە وردی ﯪﮔــﺎی ﻠەوە ﺑێﺖ ،ﻜە ﺑﻮدﺠە ﭼﯚن و ﻠەﺴەر چ ﺑﻨەﻤﺎیەك ﻠ ــەﻻی ــەن ﺣ ـﻛــﻮﻤــەﺗــەوە ﯪراﺴ ـ ـﺘ ــە دەﻜ ــﺮێ ــﺖ، ﻠەزۆرﺑەی واڵﺗﺎﻧی ﭘێﺷﻛەوﺗﻮدا ﺣﻛﻮﻤەت ﺸﺎن ﺑە ﺸﺎﻧی ﺑﻮدﺠە ﭘﻼﻧی ﺴﺘﺮاﺗیﺟی ﺧﯚی رەواﻧەی ﭘەرﻠەﻤﺎن دەﻜــﺎت ،ﻠەم ﭘﻼﻧەدا ﺑــەوردی رووﻧی دەﻜ ــﺎﺗ ــەوە ﭼــﯚن ﭘ ــەرە ﺑــە ﺑ ــﻮارە ﺠیﺎوازەﻜﺎﻧی ﭘــەیــﻮەﺴــﺖ ﺑــە ژیــﺎﻧــی ﻫــﺎواڵﺗ ـیــﺎن و دەوڵـ ــەت دەدات ،ﺑەﻧﻣﻮﻧە ﻠەﺴەر ﺑﻨەﻤﺎی ﺧەﻤاڵﻧﺪﻧێﻛی ورد رووﻧ ــی دەﻜ ــﺎﺗ ــەوە ﺑ ــﻮاری ﻜـﺷـﺘــﻮﻜــﺎڵ ﻠەچ ﯪﺴ ـﺘ ـێ ـﻛــﺪایــە ،وە ﻠــەﺴــﺎاڵﻧــی ﯪیـ ـﻨ ــﺪەدا ﭼەﻧﺪ ﮔــەﺸــە ﺑــەم ﻜــەرﺗــە دەدات و ﻫــﺎوﻜــﺎت ﭘیﺷﺎﻧی دەدات ﺑﯚ ﻫــەر ﺴﺎڵێﻚ ﭘێﻮیﺳﺘی ﺑەﭼەﻧﺪ ﭘﺎرە ﻫەیە ،ﭼەﻧﺪیﺶ ﺋەم ﻜەرﺗە ﻜﺎریﮕەری دەﺑێﺖ ﻠەﺴەر ﭘێﺷﺨﺳﺘی ﯪﺑﻮوری واڵت ،ﺑەﻤﺷێﻮەیە ﺋــەﮔــەر ﭘــەرﻠــەﻤــﺎن رازی ﺑ ــﻮو ﻠــەﺴــەر ﭘﻼﻧەﻜە ﺋەوﻜﺎت ﺣﻛﻮﻤەت ﭘﻼﻧی دارایــی ﺧﯚی ڕەواﻧەی ﭘەرﻠەﻤﺎن دەﻜــﺎت ﺑﯚ ﺋــەوەی ﭘــﺎرەی ﺑﯚ ﺗەرﺧﺎن ﺑﻛﺎت. ﺑﻮدﺠەی ﺋەﻤﺳﺎڵ ﺴــەرەڕای ﺋــەوەی ﻠەدوای ) (٤ﻤﺎﻧﮓ ﻠــەﻤــﺎوەی یﺎﺴﺎیــی ﻫﺎﺗە ﭘەرﻠەﻤﺎن، ﻫــﺎوﻜــﺎت ﺑــەو ﻧـیــەﺗــە ﻫــﺎت ﺑــﻪ زووﺗــﺮیــﻦ ﻜــﺎت و ﻜەﻤﺘﺮیﻦ ﮔـﻔﺘﻮﮔﯚ ﺗێﭙەڕێﻨﺮێﺖ ﺑەاڵم ۆٸﭘﯚزﺴیﯚن زیﺮەﻜﺎﻧە ﺗﻮاﻧی رێﮕﺮی ﻠەﻤە ﺑﻛﺎت ،ﺑەﺗﺎیﺒەت ﻜــە ﺑــﯚﻤــﺎن دەرﻜ ـ ــەوت ﻠــەﺑــﻮدﺠــەی ﺋەﻤﺳﺎڵﺪا
ﻧﺎﺸەﻓﺎﻓی و ﻜەﻤﻮﻜﻮرﺗی ﺗﺮﺴﻨﺎك ﻫەیە ،داﻫﺎﺗی ﺋەم ﺴﺎڵ ﺑە ) (٣٤٨,٦٧٩ﻤﻟیﺎر ﺧەﻤڵێﻨﺪراوە، ﻜ ــە ﺋ ــەم ﺑـ ــڕەش زۆر زۆر ﻜ ــەم و ﻧﺎﻤەﻧﺘﻗیە، ﻠــەﻜــﺎﺗـێـﻛــﺪا دەزاﻧـ ـی ــﻦ ﺴــەرﭼــﺎوەﻜــﺎﻧــی داﻫﺎﺗی ﻧﺎوﺧﯚ زۆرن ،ﻠەﻻیەﻜی ﺗﺮەوە ﭼەﻧﺪیﻦ ﭘﺮۆژەی ﺣﺰﺑی ﺧﺰێﻨﺮاﺑﻮوﻧە ﻧــﺎو ﭘﺮۆژەﻜﺎﻧی ﺣﻛﻮﻤەت، ﭼەﻧﺪیﻦ ﭘﺮۆژەی ﺑێ ﻧﺎوﻧیﺷﺎن و ﭘﺮۆژەی ﻜەرﺗی ﺗــﺎیـﺒــەت و ﭘ ــﺮۆژەی ﻓﺎﺸیﻞ و ﭘ ــﺮۆژەی دووﺑﺎرە ﻠەﻧﺎو ﺑﻮدﺠەﻜەدا ﻫﺎﺗﺒﻮون ،ﻫــەروەﻫــﺎ زۆرێﻚ ﻠــەﭘــﺮۆژەﻜــﺎن ﻤــﺎوەی ﺗــەواﺑــﻮوﻧـیــﺎن دیــﺎر ﻧەﺑﻮو، ﺋــەﻤــە ﺠـﮕــە ﻠ ــەوەی ﻧــﺎ دادﭘ ـ ــەروەری زۆر ﻫەیە ﻠــەداﺑــەﺸـﻛــﺮدﻧــی ﭘ ــﺎرە ﺑــەﺴــەر ﭘــﺎرێــﺰﮔــﺎ و ﻘەزاو ﻧﺎﺣیەﻜﺎﻧﺪا. ﭼﺗﺮ :ﻜ ــەواﺗ ــە ﺑ ــڕی ) (١١ﺗ ـﺮﻠ ـیــﯚن دیﻨﺎر ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﯪوا ﺑێ ﺑەرﻧﺎﻤە ﺑﺨﺮێﺘە ﺑەردەﺴﺘی ﺣﻛﻮﻤەت دەرﺋەﻧﺟﺎﻤی ﭼی دەﺑێﺖ؟ ﻋﺑﺪو ﻣﻻ ﻧﻮری :ﺸەڕی ﺋێﻣە ﻠەﭘەرﻠەﻤﺎن ﺑﯚ ﺋەوە ﺑﻮو ﺑﻮدﺠەﻜە ﺑﮕەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺣﻛﻮﻤەت، ﺗ ــﺎ ﻜــەﻤــﻮﻜــﻮرﺗ ـیــەﻜــﺎﻧــی ﭼـ ــﺎك ﺑ ـﻛ ــﺎت و دواﺗـ ــﺮ ﭘەﺴەﻧﺪ ﺑﻛﺮێﺖ ،ﺑەﺠﯚرێﻚ زۆرﺗﺮیﻦ ﺧﺰﻤەت ﺑەﻫﺎواڵﺗیﺎن و ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺷﺘی ﺑﻛﺎت ،ﺋەﻤە ﺑەوە ﺋەﻫﺎﺗە دی ﻫەﻤﻮو ﻻیەﻧەﻜﺎﻧی ﻧﺎو ﺑﻮدﺠەﻜە ﯪﺸﻛﺮاﺑﻦ ﭘێﺶ ﭘەﺴەﻧﺪﻜﺮدﻧی ،ﺑــەاڵم ﻠیﺳﺘی زۆری ـﻨــە داواﻜ ـ ــەی ۆٸﭘــﯚزﺴ ـیــﯚﻧــی رەﺗـ ـﻛ ــﺮدەوە، ﻠەﺑەراﻤﺒەرﺋەﻤەدا ﭘەرﻠەﻤﺎن ﻠەﻘﯚﻧﺎﻏی یەﻜەﻤی ﻜـ ـ ــﺎری ﺧ ـ ــﯚی ﺴـ ــەرﻜـ ــەوﺗـ ــﻮو ﻧـ ــەﺑـ ــﻮو ،ﭼﻮﻧﻛە ﻧەیﺘﻮاﻧی ﺣﻛﻮﻤەت ﺑــەوە ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻛﺎت ﻠەﭘێﺶ ﭘەﺴەﻧﺪﻜﺮدﻧی ﺑﻮدﺠەﻜە ﮔﺮﻓﺘەﻜﺎﻧی ﭼﺎرەﺴەر ﺑـﻛــﺎت ،ﺑــەﻧــﺎﭼــﺎری و ﺑــەﻤــﺎدەیــەﻜــی ﻻواز و ﺑێ دیﺎریﻛﺮدﻧی ﻜﺎﺗێﻛی ﮔﻮﻧﺟﺎو ،ﺋەو دەﺴەاڵﺗەی دای ــەوە ﺑــە ﺣـﻛــﻮﻤــەت ،ﺑەﻤﺷێﻮەیە ﺑﺮادەراﻧی ﻠـیـﺳـﺘــی زۆری ـﻨــە دەﺴ ــﺖ ﺑ ـ ــەرداری دەﺴەاڵﺗی ﭘەرﻠەﻤﺎن ﺑــﻮون ﺑﯚ ﺣﻛﻮﻤەت ،ﺸﺘی وا ﻤەﮔەر ﻫــەر ﻠــەﻜــﻮردﺴـﺘــﺎن و ﻫــﺎوﺸـێــﻮەﻜــﺎﻧــی ﻜﺮاﺑێﺖ، ﺋــەرﻜــی ﭼ ــﺎودێ ــﺮی ﻜــﺮدﻧ ـﻣــﺎن ﻠــەﻘــﯚﻧــﺎﻏــی دوای ﭘــەﺴــەﻧــﺪﻜــﺮدﻧــی ﺑ ــﻮدﺠ ــە ﺗــﯚﻜ ـﻣــەﺗــﺮ دەﻜەیﻦ، ﺑێﮕﻮﻤﺎن ﺋەﮔەر ﭘەرﻠەﻤﺎن ﭼﺎﻻﻜﺎﻧە ﭼﺎودێﺮی ﺠ ـێ ـﺒ ــەﺠ ـێ ـﻛ ــﺮدﻧ ــی ﺑ ـ ــﻮدﺠ ـ ــە ﻧ ـ ــەﻜ ـ ــﺎت ﻫێﺷﺘﺎ ﻜەﻤﻮﻜﻮرﺗی زۆر و دەرﻓەﺗی ﮔەﻧﺪەڵی و ﮔیﺮﻓﺎن ﭘڕﻜﺮدﻧی زۆری ﺗێﺪایە ﺑﯚ ﺋەو ﻜەس و ﻻیەﻧﺎﻧەی ﻜە ﯪرەزویﺎن ﻠێﺒێﺖ. ﭼﺗﺮ :ﯪیــﺎ ﭘێﺷﻨیﺎر و ڕەﺧـﻨــەی ﻓﺮاﻜﺳیﯚﻧە ۆٸﭘﯚزﺴیﯚﻧەﻜﺎن ﻠەﺴەر ﺑﻮدﺠە ﺗﺎﭼەﻧﺪ ﺑەﻫەﻧﺪ وەردەﮔیﺮان؟ ﻋﺑﺪو ﻣــﻻ ﻧــﻮری :ﺗــﺎ ﺋ ــەو ﻜــﺎﺗــەی ﻜﺎری
ﻧەﻜﺎنن ﺗەواوﺑﻮون و ﮔـﻔﺘﻮﮔﯚﻜﺎﻧی ﻧﺎو ﭘەرﻠەﻤﺎن ﻜــەﻤــﻮﻜــﻮرﺗــی زۆر ﻫــەیــە ﻠــەﻧــﺎو ﺑــﻮﺠــەﻜــەدا ،ﻠەم ﻠیﮋﻧەﻜﺎ ﭘێﻛﺮد، دەﺴﺘی ﻛﺮد ،زۆر ﺋەﻧﺪام ﭘەرﻠەﻤﺎن ﻫەﺑﻮون ڕووەﺸ ــەوە ﻫەڵﻮیﺳﺘیﺎن ﻧــﻮاﻧــﺪ ،ﺑــەاڵم دوﺑﺎرە ﺴﺘی ﭘێﻛ ددەﺴ ﭘﺮۆژە ﺑەردەواﻤەﻜﺎﻧیﺎن ﺑەﭼﺎو ﻧەدی ﺑﻮو ،ﻜﺎﺗێﻚ ﺋــەﻤــەش ﺴ ـﻨــﻮور دارﺑـ ـ ــﻮو ،ﺧــەڵـﻛــی وا ﻫەﺑﻮو ﺋێﺋێﻣە ﺋەﻤڕۆ ﻫەڵﻮێﺳﺘێﻛی زۆر ﺑﺎﺸی ﺗیەﻜﺎﻧیی ێﻣە ﻘﺳەﻤﺎن ﻠەﺴەر ﻜەﻤﻮﻜﻮرﺗیەﻜﺎﻧ ﻫەﺑﻮو ،ﺑﯚ ﺴﺒەی ﻠەﺴەر دەﻜـ ـ ــﺮد ﻠ ــەراﮔ ــەی ــﺎﻧ ــﺪﻧ ــەﻜ ــﺎﻧ ــﺪا یﺎیﺎنن ﻫـ ــەڵـ ــﻮێ ـ ـﺳ ـ ـﺘـ ــەﻜـ ــەی ﻠــەﻧــﺎو ﭘــەرﻠــەﻤــﺎﻧــﺪا ﻻی ﻫەﻧﺪێﻚ ﺧ ـ ـ ــﯚی ﭘ ــەﺸـ ـیـ ـﻣ ــﺎن ﻠ ـ ــەﺋ ـ ــەﻧ ـ ــﺪام ﭘ ــەرﻠ ــەﻤ ــﺎﻧ ــەﻜ ــﺎن، دەﺑــﻮویــەوە ﺑەرﮔﺮی ﺑەﺣیﻛﺎیەﺗیﺎن دەزاﻧــی و ﭘێیﺎن ﻠ ـ ـ ـ ـێ ـ ـ ـ ـﻨـ ـ ـ ــەدەﻜـ ـ ـ ــﺮد، ﺋێﻣەە واﺑـ ـ ـ ــﻮو رەﺧـ ـﻨ ــەﻜ ــﺎﻧ ــی ﺋێﻣ ﺋ ـ ــەﻤ ـ ــە ﺑ ـ ـ ــەﺗ ـ ـ ــەواوی دروﺴﺘﻛﺮاون ،ﺑەﻤﺷێﻮەیە ۆٸﭘﯚزﺴیﯚن ﺋـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەو ﺑـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺎوەڕەی ﯚن ﺑﻮو ﺗەﻧﻬﺎﻬﺎ ۆٸﭘﯚﯚزﺴیﯚ ﺋەوە ﺗەﻧﻬ ﻻدروﺴ ـ ـﺘ ـ ـﻛ ــﺮدی ــﻦ ،ﻜە ﯪﺸﻛﻛﺮاﻜﺮدن ﺑەﺠﺪی ﻫەوڵی ﯪﺸ ﻜەﻤﻮﻜﻮ ﻠ ــەدەرەوەی ﭘەرﻠەﻤﺎﻧەوە ﻜﻮرﺗیەﻜﺎﻧی و ﭼﺎرەﺴەری ﻜەﻤﻮﻜ ﺣـ ــﺰﺑـ ــەﻜـ ــﺎﻧـ ــی دەﺴ ـ ـ ـ ــەاڵت ﺑڵێﻢ دا ،زی ـ ــﺎدەڕۆی ﻧـیــە ﮔ ــەر ﺑڵێﻢ ﻚ ﻫەن ﺗﺎﺗﺎ ﺋێﺳﺘﺎش ﻜەﺴﺎﻧێﻚ ﺑڕیﺎرەﻜﺎﻧی ﺧﯚیﺎن رەواﻧەی ﻜەەﺴﺎﻧێ ﭘێﻮیﺳﺖ ﻧ ــﺎو ﻫــﯚڵــی ﭘەرﻠەﻤﺎن ﺖ وەﻜ ـ ـ ــﻮ ﭘێﻮیﺳ دەﻜ ــەن ،ﺑەﺸێﻚ ﻠـ ــەﺋـ ــەﻧـ ــﺪاﻤـ ــﺎﻧـ ــی ﭘ ــەرﻠ ــەﻤ ــﺎﻧـ ـی ــﺶ ﺑﯚیﺎن ﺠێﺒەﺠێ دەﻜ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەن، ﻫـ ـ ـ ـ ــﺎوﻜـ ـ ـ ـ ــﺎت ﻫـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەردوو ﺣ ـ ـ ــﺰﺑ ـ ـ ــی
ﺳرۆﻛﺎﯾﺗﯽ ﭘرﻟﻣﺎن ﺑﻼﯾن ﻧﯿﯿ ،وە ﻧﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑﻻﯾﻧﺎﻧ ﺋرﻛﯽ ﺳرﺷﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺋﻧﺠﺎم ﺑﺪەن ﻛﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺑﻮدﺟ ھﻨﺪە زۆرن ﺑﺎﯾﯽ ﺋوە ﺑﻮو ﻛ ﺳرۆﻛﯽ ھرﻢ ﻗﺒﻮوﯽ ﺋوە ﻧﻛﺎت واژۆی ﻟﺳر ﺑﻜﺎت ،ﺳرۆﻛﯽ ھرﻢ ﺑ واژۆﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟﻛ ﺑرﭘﺮﺳﯿﺎرﺘﯿﻛﯽ ﮔورەی ﺧﺴﺘ ﺋﺳﺘﯚی ﺧﯚی وردەﻜــﺎریـیــەﻜــﺎﻧــی ﺑــﻮدﺠــە ﻧــﺎزاﻧــﻦ ،ﻠەﺴەرەﺗﺎوە ﻠــەﻧــﺎو ﺑ ـﺮادەراﻧــی ﻠیﺳﺘی زۆری ـﻨــەدا ،ﻜەﺴﺎﻧێﻚ ﻫ ــەﺑ ــﻮو ﻠ ــەﮔ ــەڵ ﺑــﯚﭼــﻮﻧــەﻜــﺎﻧــی ﺋ ـێ ـﻣــەدا ﺑﻮون ﻠــەﮔ ـﻔـﺘــﻮﮔــﯚﻜــﺎﻧــی دەرەوەی ﻫــﯚﻠــی ﭘەرﻠەﻤﺎﻧﺪا، ﻠ ــەﻻی ــەﻜ ــی ﺗ ـ ـ ـ ــﺮەوە دوای ﻫ ــەوڵ ـێ ـﻛ ــی زۆری ۆٸﭘــﯚزﺴـیــﯚن ﻫەﻧﺪێﻚ ﻠــەﺋــەﻧــﺪاﻤــﺎﻧــی ﭘەرﻠەﻤﺎﻧی ﻠیﺳﺘی زۆریﻨە ،ﮔەیﺷﺘﻨە ﺋەو ﺑﺎوەڕەی ﻜە ﺑەڵێ
دەﺴەاڵت ﻜێﺷە و ﻤﻟﻣﻼﻧێﻛﺎﻧی ﻧێﻮان ﺧﯚیﺎن ﻠــە ﻧــﺎو ﻫــﯚڵــی ﭘــەرﻠــەﻤــﺎن یــەﻜــﻼیـ ــی دەﻜەﻧەوە، ﺑــﯚیــە ﺋ ــەوەی ﻠــەﭘــەﺴــەﻧــﺪﻜــﺮدﻧــی ﺑــﻮﺠــەدا رۆڵی ﮔـ ـێـ ـڕا دەﺴ ـ ـﻛ ـ ــەوت و ﻻی ــەﻧ ــە ﺑ ــﺎﺸ ــەﻜ ــﺎﻧ ــی ﻧﺎو ﺑﻮدﺠەﻜەﻧەﺑﻮو ،ﺑەڵﻛﻮ ﺗەﺣەداو رێﻛەوﺗﻨێﻛی ﺴـیــﺎﺴــی ﺑ ــﻮو ﺑــڕیــﺎریــﺪا ﻠــەﺴــەر ﭘەﺴەﻧﺪﻜﺮدﻧی ﺑﻮﺠەﻜە ،ﻠەدۆﺧێﻛی وادا زەﺣﻣەﺗە ﺑﺘﻮاﻧﺮێﺖ
وەﻜــﻮ ﭘێﻮیﺳﺖ ﻜﺎریﮕەریﻣﺎن ﻫەﺑێﺖ ﻠەﺴەر ﺑﺑﺮﺮادەراﻧی ﻠیﺳﺘی زۆریﻨە. ﭼﺗﺮ :ﺴ ــەرۆﻜ ــی ﻓ ـﺮاﻜ ـﺳ ـیــﯚﻧــی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧی دەڵ ـێ ــﺖ ﺋــەﻤــﺎﻧــە ۆٸﭘــﯚزﺴ ـیــﯚﻧ ـێ ـﻛــی ﻧێﮕەﺗیﭭﻦ ﭼﭼﻮﻧﻛە ﺑﯚﻫەﻤﻮوﺸﺘێﻚ ﻧەﺧێﺮ ﺑەﻜﺎردەﻫێﻨﻦ، ﯪی ﯪیﺎ ﺴﺮوﺸﺘی ﺋێﻮە وایە؟ ﻋﺑﺪو ﻣــﻻ ﻧــﻮری :ﭘـێــﺶ ﻫــەﻤــﻮو ﺸﺘێﻚ دەﺑــێ ﺑـﺰاﻧـیــﻦ ﻜێﻦ ﺋــەواﻧــەی ﺋــەو ﺠــﯚرە ﻘﺳﺎﻧە ﻠــەﺴــەر ۆٸﭘــﯚزﺴـیــﯚن دەﻜــەن ،ﺑێﮕﻮﻤﺎن ﺋەﮔەر ﺋـ ــەـەم ﻘ ـﺳــﺎﻧــە ﻠ ــەﻻی ــەن ﭼ ــﺎودێ ــﺮێ ـﻛ ــی ﺴیﺎﺴی ﺑـ ــێێ ــﻼی ــەﻧ ــەوە ﺑـ ــﻮﺗ ـ ـﺮایـ ــە ،دەﻜ ـ ـ ـ ـﺮا ﺋ ـێ ـﻣــە وەﻜـ ــﻮ ۆٸﭘــﯚزﺴ ـیــﯚن ﺧــﻮێ ـﻨــﺪﻧــەوەی وردی ﺑــﯚ ﺑﻛەیﻦ ﻠــەﺴــەر ﺋــەو ﺋەﺴﺎﺴەش ﭘـێــﺪاﭼــﻮوﻧــەوە ﺑەﻜﺎری ﺧﺧﯚﻤﺎﻧﺪا ﺑﻛەیﻦ ﺑەاڵم وا ﻫەﺴﺖ دەﻜەم ﺋەﻤەی ﺋــێێـﺳـﺘــﺎ ﺋـ ــەوە ﻧــﺎﻫـێـﻨــێ ﺧــﯚﻤــﺎﻧــی ﭘ ـێــﻮە ﺧەریﻚ ﺑﻛەیﻦ ،ﭼﻮﻧﻛە ﺧەڵﻚ و زۆر ﻻیەﻧی ﺗﺮ ﺸﺎیەﺗی ﺑﻛ رۆڵــی ﭼــﺎﻻ ﻜــﺎﻧــەی ۆٸﭘــﯚزﺴـیــﯚﻧــﻦ ،ﺑــەاڵم ﺋەوەی ﻜە ﭘێیﻮایە ﺋێﻣە ﻓــەوزەویــﻦ ﻠەراﺴﺘیﺪا ﺸﺎﻧﺎزی زۆزۆر دەﻜ ــەی ــﻦ ﺑــە ﻫــەﻤــﻮو ﺋ ــەو ﻫەڵﻮیﺳﺘﺎﻧەی ﻜــە ﻠــەﻧــﺎو ﭘــەرﻠــەﻤــﺎﻧــﺪا ﻧــﻮاﻧــﺪوﻤــﺎﻧــە ،ﻠەﭘێﻨﺎو ﺑەﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺷﺘیﺪا ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ ﻫەﻤﻮو ﮔﻮﺸﺎرێﻛی ﻤــەـەدەﻧــی دەﺑــەیــﻦ ،ﻠەﻻیەﻜی ﺗــﺮەوە ﺣــەق وایە ﭘەرﻠەﻤﺎﻧﺘﺎر ﺋــەوە ﺑﺰاﻧێﺖ ﻜە ﻠەﻧﺎو ﭘەرﻠەﻤﺎﻧﺪا ﻧﻧﻮﻧﻮێﻨەری ﺧەڵﻛە ،ﻜەﭼی ﺑــەداﺧــەوە ﺋەواﻧەی ﭘێیﺎﻧﻮایە ۆٸﭘﯚزﺴیﯚن ﻓەوزەویە ﺋەواﻧە ﺑﯚ ﺧﯚیﺎن ﭘێێی رۆرۆڵ ــی واﻋ ـیــﺰ دەﮔ ـێــﺮن ﺑــﯚ ﺴــﻮڵـﺘــﺎﻧــەﻜــﺎﻧــی ﺣﺰب و دەﺴ ــەاڵت و ﯪراﺴـﺘــەﻜــﺮدﻧـیــﺎن ﻠـ ــەدەرەوەی ﺋیﺮادەی ﺧﯚیﺎﻧەوەیە. ﭼﺗﺮ :یەﻜێﻚ ﻠەو ﺑڕﮔﺎﻧەی ﭘﺮۆژەی ﺑﻮدﺠە ﻜە ﮔﻮﻤﺎﻧی ﻠەﺴەر ﺑﻮو ﺧەﻤاڵﻧﺪﻧی داﻫﺎﺗی وەزارەﺗی ﻜــﺎرەﺑــﺎ ﺑــﻮو ﺑــە ) (٥٥ﻤﻟیﯚن دی ـﻨــﺎر ،دەﻜﺮێﺖ زاﻧیﺎری ﺑﺪەیﺖ ﻠەﺴەرﺋەم ﺣﺎڵەﺗە؟ ﻋﺑﺪو ﻣﻻ ﻧــﻮری :ﻠــەﺑــﻮدﺠــەی ﺋەﻤﺳﺎڵی داﻫــﺎﺗــی وەزارەﺗ ــی ﻜــﺎرەﺑــﺎ ﺗەﻧﻬﺎ ﺑــە) (٥٥ﻤﻟێﻮن دیﻨﺎر ﺧەﻤﻟێﻨﺪراوە ،ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا ﺋــەم وەزارەﺗە ) (٧٥٠ﻫـ ـ ــەزار ﺑ ــەﺸ ــﺪارﺑ ــﻮوی ﻫ ــەی ــە ،واﺗ ــە ﺋ ــەواﻧ ــەی ﭘ ـێــﻮەریــﺎن ﻫــەیــە ،ﺋ ــەم ﺧەﻤاڵﻧﺪﻧە زۆر دوورە ﻠەراﺴﺘیەوە ،ﺴﺎڵی ﭘﺎر داﻫﺎﺗی ﺋەم وەزارەﺗ ـ ـ ــە ) (١٠٠,٠٢٥ﺗ ـﺮﻠ ـیــﯚن ﺑ ـ ــﻮوە ،ﺑەم ﺸێﻮەیە ﺑﯚﻤﺎن دەردەﻜەوێﺖ ﻠەﺋەﻤﺳﺎڵﺪا ﺋەﮔەر ﭼی ژﻤــﺎرەی ﺑەﺸﺪارﺑﻮوەﻜﺎن زۆر زیﺎﺗﺮ دەﻜﺎت و ﻫــﺎوﻜــﺎت ﺑــڕی ﻜــﺎرەﺑــﺎ زۆر ﻠەﺴﺎڵی ﭘــﺎر زیﺎﺗﺮە، ﺑــەاڵم ﺧەﻤاڵﻧﺪﻧەﻜە ﻧﺰیﻛەی ) (٪٩٧ﻠەﺴﺎڵی ﭘ ــﺎر ﻜــەﻤـﺘــﺮ داﻧ ـ ـ ـﺮاوە ،ﺑــەﭘـێــی ﺧەﻤاڵﻧﺪﻧەﻜەی ﺣﻛﻮﻤەت ﺑﯚ ﻫــەر ﻤﺎﻧﮕیﻚ دەﺑێﺖ ﺗەﻧﻬﺎ )(٦
دی ـﻨــﺎر ﻠــەﻫــەر ﺑــەﺸــﺪارﺑــﻮویــەك وەرﺑﮕیﺮێﺖ، ﺑــەﻤــەش ﻠــە ﻤـ ــﺎوەی ) (١٢ﻤــﺎﻧ ـﮕــەﻜــەدا ﺗەﻧﻬﺎ ) (٧٢دیﻨﺎر ﺑﯚ ﺴﺎڵێﻚ ﭘــﺎرە ﻠەﺑەﺸﺪارﺑﻮویەك وەردەﮔـیــﺮێــﺖ ،ﻜــە ﺋــەﻤــەش یەﻜﺳﺎﻧە ﺑەﻧﺮﺧی یەك دەﻘە ﻘﺳەﻜﺮدﻧی ﻤﯚﺑﺎیﻞ ﺋەﻤە ﻜﺎرەﺴﺎﺗە، ﻠەراﺴﺘیﺪا ﻧەﻧﮕیە ﺑﯚ ﭘەرﻠەﻤﺎن ﻜە ﺑێ ﺋەوەی ﻫیﭻ ﺣﺳﺎﺑێﻚ ﺑﯚ ﺋەم ﻫەﻤﻮو ﻜەﻤﻮﻜﻮرﺗیە ﺑﻛﺎت ﺑﻮدﺠەی ﭘەﺴەﻧﺪ ﻜﺮد ،ﺑەداﺧەوە ﺋەﻤە ﻻوازی ﭘــەرﻠــەﻤــﺎن ﭘیﺷﺎن دەدات ﻠــەﯪﺴــﺖ دەﺴەاڵﺗی ﺠێﺒەﺠێﻛﺮدن و دەﺴەاڵﺗەﻜﺎﻧی ﺣﺰب. ﭼﺗﺮ :ﺴ ـ ــەرۆك و دەﺴ ـﺘ ــەی ﺴەرۆﻜﺎیەﺗی ﭘەرﻠەﻤﺎن ﺗﺎﭼەﻧﺪ ﺗﻮاﻧیﻮیﺎﻧە ﺑێﻼیەﻧﺎﻧە و ﺑەﺑێ ﻓـﺷــﺎری ﺴـیــﺎﺴــی ﻤــﺎﻤــەڵــە ﺑـﻛــەن ﻠــەﮔــەڵ ﭘڕۆژە یﺎﺴﺎﻜﺎن و ﺑﯚﭼﻮﻧەﻜﺎﻧی ﻫێﺰە ۆٸﭘﯚزﺴیﯚﻧەﻜﺎﻧی ﻧﺎو ﭘەرﻠەﻤﺎن؟ ﻋﺑﺪو ﻣﻻ ﻧﻮری :ﻤﻦ ﭘێﻣﻮایە ﺴەرۆﻜﺎیەﺗی ﭘــەرﻠــەﻤــﺎن ﺑ ـێــﻼیــەن ﻧـیـیــە ،وە ﻧەیﺎﻧﺘﻮاﻧیﻮە ﺑــێ ﻻیــەﻧــﺎﻧــە ﺋــەرﻜــی ﺴــەرﺸــﺎﻧــی ﺧــﯚیــﺎن ﺋەﻧﺟﺎم ﺑﺪەن ،ﻫەرﻜەﺴیﺶ ﭘێیﻮاﺑێﺖ ﺑە رای ﻤﻦ ﺠﮕە ﻠەﻤﺟﺎﻤەﻠەیەﻜی ﺑــێ ﺑﻨەﻤﺎ ﻫیﭽی ﺗــﺮ ﻧـیــە ،وە ﻠەﺋەﻧﺟﺎﻤیﺷﺪا ﻫیﭽی ﻠێ ﺴەوز ﻧﺎﺑێ ،ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە ﻫێﻨﺪە ﯪﺴﺎن ﻧیە ،واﻘیﻌی ﺴیﺎﺴی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﺗﺎیﺒەﺗﻣەﻧﺪی ﺧﯚی ﻫەیە و واﻘﻌێﻛی ﺗﺎڵە ،ﺋەو ﺑەرێﺰاﻧە ﺗﺎﺋیﺳﺘﺎش ﺋەﻧﺪاﻤی ﻤەﻜـﺘەﺑی ﺴیﺎﺴی ﺣــﺰﺑــەﻜــﺎﻧــی ﺧــﯚیــﺎﻧــﻦ ،ﺗــﺎ ﺋـێـﺳـﺘــﺎش رێﻛەوﺗﻨی ﺴ ـﺘ ـﺮاﺗ ـی ـﺟــی ﻠــەﻧ ـێــﻮان یــەﻜـێـﺘــی و ﭘ ــﺎرﺗ ــی ﻜﺎری ﭘێﺪەﻜﺮێ ،دواﺗﺮ داﻧﺎﻧی ﺋەو ﺑەرێﺰاﻧە ﺑەﭘێی ﺋەو رێﻛەوﺗﻨە ﺑﻮوە ،ﺋەﻤە راﺴﺘیە ﻧﺎﻜﺮێﺖ ﺸەرﻤﻨﺎﻧە ﻘﺳەی ﻠەﺑﺎرەوە ﺑﻛەیﻦ. ﭼﺗﺮ :واژۆﻜــﺮدﻧــی ﺑﻮودﺠە ﻠەﻻیەن ﺴەرۆﻜی ﻫــەرێ ـﻣــەوە ﭼ ــﯚن ﻠ ـێ ـﻛــﺪەدەی ـﺘــەوە ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا ﺑﻮدﺠەﻜە ﻜەﻤﻮﻜﻮڕی زۆری ﺗێﺪا دۆزرایەوە؟ ﻋﺑﺪو :ﺋێﻣە ﭼــﺎوەرێــی ﺋــەوەﻤــﺎن دەﻜﺮد ﻠەﺴەرۆﻜی ﻫەرێﻢ ﺗﺎ ﺋەوﻜﺎﺗەی ﺑە ﺗەواوی دڵﻨیﺎ ﻧــەﺑــێ ﻠــەدروﺴـﺘــی و ﺸــەﻓــﺎﻓــی ﺑــﻮدﺠــەﻜــە واژۆی ﻠــەﺴــەر ﻧــﺎﻜــﺎت ،وە ﻠــەو ﺑــﺎرەیــﻪﺸــەوە داواﻤﺎن ﻜــﺮد ،ﺑــەاڵم ﺋــەوەی ﺠێی ﺴەرﻧﺞ و ﺗێﺒیﻨی ﺑﻮو ﻫــەر زۆر ﺑــە زووی ـ ــی واژۆی ﻠــەﺴــەر ﻜــﺮد ،ﺋەﻤە ﺑــﯚ ﺋـێـﻣــە ﺠـێـﮕــەی ﺴــەرﺴــﻮڕﻤــﺎن ﺑ ــﻮو ،ﭼﻮﻧﻛە دەﺑــﻮو ﻻﻧی ﻜەم ﻘﺳەیەﻜی ﻠــەﺑــﺎرەوە ﺑﻛﺮدایە، ﻠەراﺴﺘیﺪا ﻜەﻤﻮﻜﻮرﺗیەﻜﺎﻧی ﻧــﺎو ﺑﻮدﺠە ﻫێﻨﺪە زۆرن ﺑﺎیــی ﺋەوە ﺑﻮو ﻜە ﺴەرۆﻜی ﻫەرێﻢ ﻘﺒﻮوڵی ﺋــەوە ﻧــەﻜــﺎت واژۆی ﻠــەﺴــەر ﺑـﻛــﺎت ،ﺴەرۆﻜی ﻫەرێﻢ ﺑە واژۆﻜﺮدﻧی ﺑﻮدﺠەﻜە ﺑەرﭘﺮﺴیﺎرێﺘیەﻜی ﮔەورەی ﺧﺳﺘە ﺋەﺴﺘﯚی ﺧﯚی.
ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﻣﺒﻧﺪی )(١٠ی ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو ﻟﺳﯾﺪ ﺳﺎدق: »ﻟﭘﻧﺎی ھر وەزﯾﺮﻜﯽ ﭘﺎرﺗﯿﺪا ﺳﺒری وەزﯾﺮﻜﯽ ﯾﻛﺘﯽ ھﯾ و ﺑﭘﭽواﻧﺷوە« ﺋﺎ :ﺋﻪﻧﻮهر ﺣﻪﻣﻪﻏﻪرﯾﺐ ﺋﺎرام ﺷﻪﻣﺮاﻧﯽ
ﺟﻣﺎل ﺋﺣﻤد ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﻣﺑﻨﺪی دەی ﯾﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟدﯾﻤﺎﻧﯾﻛﯿﺪا ﻛڕۆژﻧﺎﻣی ﭼﺗﺮ ﻟﮔﯿﺪا ﺳﺎزداوە ﺗﯿﺸﻚ دەﺧﺎﺗﺳر ﭘۆژە ﺧﺰﻣﺗﮕﻮزارﯾﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﻛﯾﺎن ﻟدوای ڕاﭘڕﯾﻦ ﺑﯚ ﻗزای ﺳﯾﺪﺳﺎدق و ﺑــﺎس ﻟــڕۆــﯽ ھـــردوو ﺳرۆﻛﯽ ﺷـــﺎرەواﻧـــﯽ ﺳــﯾــﺪﺳــﺎدق )ﺋﻧﺪازﯾﺎر ﺟﻻل ﺗﺎھﯿﺮ و ڕەﺋﻮف ﻗﺎدر( دەﻛﺎت ﻛدواﺑدوای ﯾك ﺳرۆﻛﯽ ﺷﺎرەواﻧﯽ ﺳــﯾــﺪﺳــﺎدق ﺑـــﻮون ﺑــﯚﻣــﺎوەی ﭼﻧﺪ ﺳﺎﻚ ،ﻧﺎوﺑﺮاو ھرﻟو دﯾﻤﺎﻧﯾدا ﺋو ھﯚﻛﺎراﻧش دەﺧﺎﺗڕوو ﻛﻟﺑردەم ھردوو ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﺣﺰﺑﻛﯾﺎﻧﺪا ﺑﻮوە ﺑﯚ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺧﺰﻣﺗﻨﻛﺮدﻧﯽ ﺷﺎرەﻛ.
ﭼﺗﺮ :وەك ﺣﺰب چ ﭘﺮۆژەیەﻜـﺘﺎن ﭘێﺷﻛەش ﺑەﺧەڵﻛی ﺴەیﺪﺴﺎدق ﻜﺮدووە؟ ﺟﻣﺎل ﺋﺣﻤد :ﺴەیﺪﺴﺎدق ﭘێﺶ ڕاﭘەڕیﻦ ﺑەﻫﯚی ﺴیﺎﺴەﺗی ڕژێﻣەوە ڕوﺧﺎو ﺧەڵﻛەﻜەﺸی ﮔﻮازرایەوە ،ﻜەﺧەڵﻚ ﻠەدوای ڕاﭘەڕیﻦ ﮔەڕاﻧەوە ﺑﯚ زێﺪی ﺧﯚیﺎن ﺑەڕاﺴﺘی ﺋەم ﺸﺎرە ﺗەواو وێﺮان ﺑــﻮو ،ﻤﺎڵی ﺑەﭘێﻮە ﻧەﻤﺎﺑﻮو ،ﺧەڵﻚ ﺧﺎﻧﻮویەﻜی ﺗ ـێــﺪا دروﺴـ ــﺖ دەﻜـ ــﺮد ﻜ ــەزۆرﺑ ــﺎش ﻧــەﺑــﻮو ﺗەﻧﻬﺎ ﺋــەوەﺑــﻮو ﺗـێــﺪا ژیــﺎن ﺑـﮕــﻮزەرێـﻨـێــﺖ ،ﺋــەﻧــﺪاﻤــﺎن و ﻻیﻪﻧﮕﺮاﻧی ﺋێﻣەش وەك ﺧەڵﻛﺎﻧی ﺗــﺮ ﻫﺎﺗﻨەوە ﺋ ـ ــەم ﺸ ـ ـ ــﺎرە ،ی ــەﻜ ــەم ﻧــەﺧــﯚﺸ ـﺨــﺎﻧــە ﻠەﺸﻮێﻨی ﻤــﺎڵــی )م.ﺑ ــەﻫ ــﺎدی ــﻦ(دا ﺑ ــﻮو ،ﻜــە ﺋــەو ﺴەردەﻤە ﺧــەڵ ـﻛــی ﺋ ــەم ﺸ ـ ــﺎرە ﺑـ ـ ــەزۆری ﺗــﻮﺸــی ﻧەﺧﯚﺸی ﻤەﻻریﺎ و ﮔﺮاﻧەﺗﺎﺑﺒﻮون ،ﭘﺎﺸﺎن ﻠەڕێﮕەی دەزﮔﺎ ﺧێﺮﺧﻮازیەﻜﺎﻧەوە یەﻜەم ﻤﺰﮔەوﺗی ﮔەورە ﻜﺮایەوە و دواﺑەدوای ﺋەو ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ڕێﺒیﻦ دروﺴﺖ ﻜﺮاو ﭘﺎﺸﺎﻧیﺶ ﺧەﺴﺘەﺧﺎﻧەﻜە ﭘێﺷﻛەوﺗﻨی ﺑەﺧﯚیەوە
ﺑـیـﻨــی ﻜــەﺴــەر ﺑــە ﺋـیـﻐــﺎﺴــەی ﺋـیـﺳــﻼﻤــی ﺑ ــﻮو ﺋەم ﭘــڕۆژاﻧــە ﻠــەﺴــەردەﺴـﺘــی ﻜــﺎدیــﺮەﻜــﺎﻧــی یەﻜﮕﺮﺗﻮوی ﺋیﺳﻼﻤی ﻫﺎﺗﻨە ﺋەم ﺸــﺎرە ،یەﻜەم ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﻜە ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﺴەیﺪﺴﺎدﻘە ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎیﺎﻧی یەﻜﮕﺮﺗﻮو ﻫەریەك ﻠە)م.ﺠەﻤﺎل ﺴﺎڵﺢ و ﻓﺎیەق ﻤﺤەﻤەد، ﺠـ ــەﻻل ﺗــﺎﻫ ـیــﺮ ،ڕەوٸف ﻘ ـ ــﺎدر( ﺑەﺑێﺒەراﻤﺒەر واﻧەیﺎن ﺑەﻜﭻ و ﻜــﻮڕی داﻧیﺷﺘﻮاﻧی ﺴەیﺪﺴﺎدق دەوﺗەوە ،ﭼﻮﻧﻛەﺣﻛﻮﻤەت ﺋەوﻜﺎﺗە دەﺴەاڵﺗێﻛی ﺋەوﺗﯚی ﻧەﺑﻮو ﺋــەوان دواﻧﺎوەﻧﺪیەﻜیﺎن ﻜﺮدەوە ﺑەﺑێﺒەراﻤﺒەر. ﭼﺗﺮ :ﻻیەﻧە ﻋەﻠﻣﺎﻧیەﻜﺎن ﺑەﺗﺎیﺒەﺗیﺶ یەﻜێﺘی و ﭘــﺎرﺗــی ﭘـێـیــﺎﻧــﻮایــە ﺋ ــەوﭘ ــڕۆژاﻧ ــەی ﺋ ـێــﻮە ﻠەﭘێﻨﺎو ﺧــﺰﻤــەﺗـﻛــﺮدﻧــﺪا ﻧــەﺑــﻮوە و ﭘێیﺎﻧﻮایە ﭘڕۆژەﻜﺎﻧﺘﺎن ﺑــەزۆری ﻠەﺴەر ﺸەﻘﺎم و ﺗەﻧﻬﺎ ﺑﯚ ڕیﻛﻼم ﻜﺮدن ﺑﻮوە؟ ﺟﻣﺎل ﺋﺣﻤد ﻠەڕاﺴﺘیﺪا واﻧیە و ﻠەﮔﻮﻧﺪی وادا ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە و ﻤــﺰﮔــەوﺗـﻣــﺎن دروﺴ ــﺖ ﻜﺮدووە ﻜ ــە زۆرﻜـ ـ ــەس ﭘ ــەی ﭘـێـﻨــﺎﺑــﺎ و ڕێ ــی ﺗ ـێ ـﻨــﺎﻜــەوێ و ﻧﺎیﺒیﻨێ ،ﺋەوەش ﺠﯚرێﻛە ﻠەودیﻌﺎیﺎﻧە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺧﺰﻤەﺗەﻜﺎﻧﻣﺎن ﺑەﻜەم ﺴەیﺮ ﺑﻛﺮێﺖ. ﭼﺗﺮ :ﭘﺎش ﻫەڵﺒﮋاردﻧی ) (٢٠٠٤و ﺴەرﻜەوﺗﻨی یەﻜﮕﺮﺗﻮو ﻠــەﺴــەیــﺪﺴــﺎدق ﺑــﯚ ﺸــﺎرەواﻧــی ﺧەڵﻚ ﭘـێـیــﻮایــە ﻜــﺎﻧــﺪیــﺪەﻜــﺎﻧــی ﺋـێــﻮە ﻧــەیــﺎﻧـﺘــﻮاﻧـیــﻮە وەك ﭘـێــﻮیـﺳــﺖ ﭘ ـ ــڕۆژەی ﺧــﺰﻤــەﺗ ـﮕــﻮزاری ﻠ ــەوﺸ ــﺎرەدا ﺑەﺋەﻧﺟﺎم ﺑﮕەیەﻧﻦ؟ ﺟــﻣــﺎل ﺋــﺣــﻤــد :ﭘ ـێ ـﻣ ـﺨــﯚش ﺑـ ــﻮو ﻫ ـ ــەردوو ﺴــەرۆﻜــی ﺸــﺎرەواﻧــی ﻠـێــﺮە ﺑــﻮوﻧــﺎیــە و ﺑــە ﺑەڵﮕەوە ﺋەو ﭘڕۆژاﻧەی ﻜەﻜﺮاون و داوایﺎن ﻜﺮدووە ﺑﻛﺮێﻦ ﺑـیــﺎﻧـﺨـﺳـﺘــﺎیــەﺗــەڕوو ،ﺋــەﻧــﺪازیــﺎر )ﺠ ــەﻻل ﺗﺎﻫیﺮ( ﻠــەﺴــﺎڵــی ) (٢٠٠٤زۆریـ ـﻨ ــەی دەﻧ ـﮕــەﻜــﺎﻧــی ﺋەو ﺸــﺎرەی ﺑەدەﺴﺘﻬێﻨﺎ و ﺑﻮو ﺑەﺴەرۆﻜی ﺸﺎرەواﻧی و ﺴــێ ﺋــەﻧــﺪاﻤــی ﺋــەﻧ ـﺟــﻮﻤــەﻧــی ﺸﺎرەواﻧیﺷﻣﺎن ﺑەدەﺴﺘﻬێﻨﺎ ﻠەﻜﯚی ) (٨ﺋەﻧﺪاﻤی ﺋەﻧﺟﻮﻤەن، ﭘ ـێــﺶ ﻫـ ــەڵ ـ ـﺒ ـ ـﮋاردن )ﺸـ ـێ ــﺦ ﻠ ــەﺗ ـی ــﻒ( ﺴ ــەرۆﻜ ــی ﺸــﺎرەواﻧــی ﺴەیﺪﺴﺎدق ﺑــﻮو ،ﺑەﻫﺎﺗﻨی ﺋەﻧﺪازیﺎر )ﺠــەﻻل ﺗﺎﻫیﺮ( ﺋــەو ﭼﺎﻜﺳﺎزیﺎﻧە ﻠەﺸﺎرەواﻧیﺪا
ﺟﻣﺎل ﺋﺣﻤد ،ﺑرﭘﺮﺳﯽ ﻣﺒﻧﺪی )(١٠ی ﯾﻛﮕﺮﺗﻮو
ﻜ ـﺮاوە ﻠەﮔەﻧﺪەڵی و ﺑﻮوﻧی ﻓەرﻤﺎﻧﺒەری وەﻫﻣی ﻜــەﺧــەڵ ـﻛ ـێ ـﻛــی زۆر داﻤـ ـ ـ ـ ـ ــەزراوە و دەواﻤ ـ ـیـ ــﺎن ﻧەدەﻜﺮد ،ﻠەﻜﯚﻤەڵێ ﺧەڵﻚ ﻜەﻧەیﺎﻧﺰاﻧیﻮە وەك ﭘێﻮیﺳﺖ ﺋیﺷەﻜﺎﻧیﺎن ﺗەرﺗیﺐ ﺑـﻛــەن ،ﻫەﻤﻮو ﺋــەم ﻜــﺎراﻧــە ﻜﺎﻧﺪیﺪەﻜەی ﺋێﻣە ﺗﯚﻜﻣەی ﻜﺮدووە ﻠــەﻜــﺎﺗــی ﺧ ــﯚی ــﺪا ،ﻠــەڕاﺴ ـﺘ ـیــﺪا ﻜــەﺴــﺎﻧ ـێــﻚ ﻫەن ﻜەﺣﺰﺑیﻦ و یەﻜﮕﺮﺗﻮوش ﻧیﻦ ﻜەﻤێ ﺧﯚی ﻻﺋەدا ﻠــەو ﺧﺰﻤەﺗە و ﭼەﻧﺪیﻦ ﭘ ــڕۆژەی ﺧﺰﻤەﺗﮕﻮزاری ﻜ ـ ـﺮاوە و ﻠــەﺴــەردەﻤــی یــەﻜــەم ﺸ ــﺎرەواﻧـ ـی ــەوە ﺗﺎ ﺧﻮاﺣﺎﻓیﺰی ﺋەﻧﺪازیﺎر ڕەوٸف ﻘﺎدر ،ﺴەیﺪﺴﺎدق ﻠەڕووی ﺧﺰﻤەﺗﮕﻮزاریەوە زۆر ﺠیﺎوازە ،ﻠەراﺴﺘیﺪا )ﺠـ ــەﻻل ﺗــﺎﻫ ـیــﺮ( ﻠــەڕێ ـﮕــەی ﻤــەﻜ ـﺘــەﺑــی ﺴیﺎﺴی یــەﻜـﮕـﺮﺗــﻮوی ﺋیﺳﻼﻤیــی و ﺑەﺸەﺧﺳی دووﺠﺎر ﺠــەﻧــﺎﺑــی ﻤــﺎم ﺠــەﻻ ﻠــی ﺑـیـﻨـیــﻮە و ﻠ ــەوﺑ ــﺎرەوە ﺋەو وﺗەیەی ﻤﺎم ﺠەﻻل ﻜەدەڵێ) :ﺠەﻻل ﺑﺎﺑەم دوو ﺠەﻻﻠە( واﺗــە ﺠــەﻻل ﺗﺎڵەﺑﺎﻧی و ﺠــەﻻل ﺗﺎﻫیﺮ( ﺴــەیــﺪﺴــﺎدق ﺧﯚﺸﺒﻛەیﻦ ،ﺋــەم وﺗــەیــە دەﻠیﻟە ﻠــەﺴــەر ﺋـ ــەوەی ﻜــە یــەﻜـﮕـﺮﺗــﻮو ﺗﺎﺴەرﻜﺮدایەﺗی یەﻜێﺘی ﺧەﻤی ﺋەم ﺸﺎرەی ﺧﻮاردووە.
ﭼــﺗــﺮ :ﺗ ــﯚﻤ ــەﺗ ــی ﺋ ـ ــەوەﺗ ـ ــﺎن دەدرێـ ـ ـﺘ ـ ــە ﭘﺎڵ ﻜــەﺴــەرۆﻜــی ﺸــﺎرەواﻧـیــەﻜــﺎﻧـﺘــﺎن ﻠەداﻤەزراﻧﺪﻧﺪا زۆرﺗ ــﺮ ﺗــەرﻜـیــﺰیــﺎن ﻠــەﺴــەر ﺋــەﻧــﺪام و ﻻیەﻧﮕﺮاﻧی یەﻜﮕﺮﺗﻮو ﻜﺮدووە؟ ﺟﻣﺎل ﺋﺣﻤد :ﺑــﯚ ﻤـێــﮋوو ﺋەیڵێﻢ )ﺠەﻻل ﺗﺎﻫیﺮ( ﻜﺎﺗێ ﻜەوەزارەﺗی ﺸﺎرەواﻧیەﻜﺎن ﯪﮔﺎداریﺎن ﻜــﺮدﺑ ـێــﺖ ﺑــﯚ داﻤ ــەزراﻧ ــﺪﻧ ــی ﻜــﺎرﻤــەﻧــﺪ ،ﺴەرۆﻜی ﺸ ــﺎرەواﻧ ــی ﭘـێــﺶ ﺋـ ــەوەی ﺋ ــەوە ﺑــە یەﻜﮕﺮﺗﻮوی ﺋیﺳﻼﻤی ڕاﺑﮕەیەﻧێ و داوای ﻜەﺴیﺎن ﻠێﺒﻛﺎت ﺑﯚ داﻤەزراﻧﺪن ﺑە ﻫەریەك ﻠەﺑﺮادەراﻧی )ی.ن.ك( و ﺴﯚﺴیﺎﻠیﺳﺖ و ﺸیﻮﻋی و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑەﭘﺎرﺗی ﻜەﻠەم ﺸــﺎرەﺸــﺪا ﻧــەﺑــﻮون وﺗــﻮە ﺑــﯚدیــﺎری ﻜــﺮدﻧــی ﻜەﺴی ﺸ ــﺎرەزا ﺑــﯚ داﻤــەزراﻧــﺪﻧ ـیــﺎن ،ﺋــەﺸـﻛــﺮێ )ﺠەﻻل ﺗــﺎﻫـیــﺮ( ﭼــەﻧــﺪ ﻜەﺴێﻛی ﻠــەﺧــﺰم و ﺑﻨەﻤﺎڵەﻜەی ﺧﯚیﺷی داﻤەزراﻧﺪﺑێ. ﭼــﺗــﺮ :ﺋ ـێــﻮە ﭘ ـێ ـﺘــﺎﻧــﻮایــە ﻫــەی ـﻣــەﻧــەی ﺣﺰﺑی ﺑەﺴەر دامودەزﮔﺎﻜﺎﻧی ﺋەم ﺸﺎرەدا زاڵ ﺑﻮوە ﺋەم دەﺴﺘێﻮەرداﻧﺎﻧە ﺑﯚﭼی دەﮔێڕﻧەوە؟
ﺟﻣﺎل ﺋﺣﻤد :ﺋ ــەوە ﺴــەﻠـﻣــﺎﻧــﺪﻧــی ﻧﺎوێ، یەﻜێ ﻠەﮔﺮﻓﺘەﻜﺎﻧی ﺋەم ﻫەرێﻣە ﺋەوەیە ﻜە ﻠﻖ و ﻤەڵﺒەﻧﺪەﻜﺎن دەوری ﻜﺎریﮕەریﺎن ﻫەیە ﺑەﺴەر دامودەزﮔــﺎﻜــﺎﻧــی ﺣـﻛــﻮﻤــەﺗــﺪا ،ﺑــڕیــﺎرێ دەرﭼﻮوە ﻠــە ) (٢٠١٠\٤\٢٧ﻜــە ﺑەﭘێی ﺑــڕیــﺎری وەزیﺮی ﺸﺎرەواﻧی و ﮔەﺸﺘﻮﮔﻮزار )ﺋەﻧﺪازیﺎر ڕەوٸف ﻘﺎدر( ﻻﺑﺮاو ﻓاڵن ﻜەس ﺧﺮایە ﺸﻮێﻨی ﻫەر دواﺑەدوای دەرﭼﻮوﻧی ﺋەو ﺑڕیﺎرە ،ﭼﺎوﭘێﻛەوﺗﻨێﻛی ﻫەﻤﺎن وەزیﺮ ﻜﺮاوە ﻜە دەڵێﺖ :ﺑەﻫیﭻ ﺸێﻮەیەك ﯪﮔﺎم ﻠەﮔﯚڕیﻨی ڕەوٸف ﻘﺎدر ﻧیە ﺑﯚ ﺴەرۆﻜی ﺸﺎرەواﻧی ﺴــەیــﺪﺴــﺎدق ﺋــەﻤــە ﺑــﺎﺸـﺘــﺮیــﻦ ﺑــەڵـﮕــەیــە ﻜەﺣﺰب ﻫەیﻣەﻧەی ﻫەیە. ﭼــﺗــﺮ :ﺴ ــەرۆﻜ ــی ﺸـ ــﺎرەواﻧـ ــی ﺧـ ــﯚی دەﺴﺘی ﻠەﻜﺎرﻜێﺷﺎیەوە یﺎن ﻠەﺴەر ﻜﺎرەﻜەی ﻻیﺎن ﺑﺮد؟ ﺟﻣﺎل ﺋﺣﻤد :ﺧــﯚی ﻠەڕاﺴﺘیﺪا ﺗەﻧﻬﺎ دوو ﻫﯚﻜﺎر دەﺗﻮاﻧێ یﺎﺴﺎی ﻫەڵﺒﮋاردﻧی ﺸﺎرەواﻧیەﻜﺎن ﺋ ـی ـﻟ ـﻐ ـﺒ ـﻛــﺎﺗــەوە ﺋ ــەوی ــﺶ یـ ــﺎن ﻫ ــەڵ ـ ـﺒ ـ ـﮋاردن یﺎن ﭘــەرﻠــەﻤــﺎﻧــی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن ،ﻜــە ﻫـیــﭻ یــﻪک ﻠەﻤﺎﻧە ﻧ ــەﺑ ــﻮوە ،ﺴــﺎڵوﻧـیــﻮێـﻛــە )ڕەوٸف ﻘـ ــﺎدر( ﻠەﺑەر ﺧﺮاﭘـی ﺑﺎری ﺗەﻧﺪروﺴﺘی و ﻤﺎڵی ﻠەﺴﻟێﻣﺎﻧی داوای ﻻﺑــﺮدﻧــی ﻠەﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫــەرێــﻢ ﻜــﺮدووە و ﺋێﻣەش ﺑــﯚ ﺋــەو ﻤەﺑەﺴﺘە ﭼەﻧﺪ ﻜەﺴێﻛﻣﺎن دیــﺎری ﻜﺮد ﺑــﯚ ﺸﻮێﻨەﻜەی ﺑـ ـﺮادەران ﻠ ــەوەزارەت وﺗـیــﺎن یﺎن ﺋەﺑێ دەرﭼﻮوی ﺋەﻧﺪازیﺎری ﺑێﺖ یﺎن یﺎﺴﺎﺑێﺖ، ﻤــﻦ دەرﭼـ ــﻮوی یــﺎﺴــﺎﺑــﻮوم وﺗ ـیــﺎن ﻠــەﺑــەر ﺋەوەی ﻜــەداﻧــەﻤــەزراوە دە ﺴــﺎڵ ﺧــﺰﻤــەﺗــی ﻧیە ﻧﺎﺑێﺖ، ﭘﺎﺸﺎن ﻜەﺴێﻛی دیﻛەﻤﺎن ﺑەﻧﺎوی ﻤﺤەﻤەد ﻤﺎرف ﻜەدەرﭼﻮوی ﻜﯚﻠێﮋە ﻜﺎﻧﺪیﺪﻜﺮد ﻜەﺑەڕێﻮەﺑەرێﺘی ﺸﺎرەواﻧیەﻜﺎن وﺗﻮویﺎﻧە ﺋێﻣە ﭘێﻣﺎن ﺑﺎﺸە ﭼﻮﻧﻛە ﻜــﻮڕێ ـﻛــی ﭼــﺎﻻ ﻜــە ﺋــەویــﺶ ﻘ ـﺒــﻮوڵ ـﻨــەﻜ ـﺮا ،دواﺗ ــﺮ ﺑەوەﻓﺪێﻚ ﺴەرداﻧی )ﻋیﻣﺎد ﺋەﺣﻣەد(ﻤﺎن ﻜﺮد، وﺗﻣﺎن ﺋەم ﺴەرۆﻜی ﺸﺎرەواﻧیەﻤﺎن ﻧﺎﺴﺎﻏە و داوای ﯪڵﻮﮔﯚڕی دەﻜەیﻦ و ﻠەﺠێی ﺋەو )ﻤﺤەﻤەد ﻤﺎرف( ﻤــﺎن ﺑــﯚ داﺑﻨێﻦ ﻜـﺘﺎﺑەﻜەﻤﺎن ﺧﺳﺘە ﺑەردەﺴﺘی و ﻜ ــﺎك ﻋـیـﻣــﺎدیــﺶ ﺑــەدەﺴ ـﺘــی ﺧ ــﯚی ﻧــﻮوﺴــی ﺑﯚ
ﺑــەڕێــﻮەﺑــەرایــەﺗــی ﮔﺷﺘی ﺸــﺎرەواﻧـیــەﻜــﺎن ﻜــە ﺋەم ﮔﯚڕاﻧﻛﺎریە ﺑﻛﺮێ ،ﻠەدوای ﺴێ ﻤﺎﻧﮓ ﺋەم ﺑڕیﺎرە ﺠێﺒەﺠێﻨەﻜﺮا ﺗﺎ ) (٢٠١٠\٤\٢٧ﭘێﺷﺒیﻨیﻣﺎن ﻧەدەﻜﺮد ﻜە ﺋەو ﺑڕیﺎرە دەرﭼﻮو ،ﺑﺎوەڕﻤﺎن واﺑﻮو ﻜەﺠﺎرێ ﺣﻛﻮﻤەت ﺴەرﻘﺎڵی ﺋەرﻜی ﺗﺮە و ﺴەرۆﻜی ﺣﻛﻮﻤەت ﻧﻮێیە و ﺴــەرﻘــﺎڵــە ،ﺑﯚیە ﺗەﺴەورﻤﺎن ﻧەدەﻜﺮد ﺑەوﺸێﻮەیە ﯪڵﻮﮔﯚڕﺑﻛﺮێﺖ. ﭼــﺗــﺮ :ﻜ ـ ــﺎرداﻧ ـ ــەوە و ﻫــەڵــﻮێ ـﺳ ـﺘــی ﻘیﺎداﺗی یەﻜﮕﺮﺗﻮو ﻠەﺑەراﻤﺒەر ﺋەو ﯪڵﻮﮔﯚرە ﭼی ﺑﻮو؟ ﺟﻣﺎل ﺋﺣﻤد :ﻫێﺷﺘﺎ دوو ﺋیﺪارەیــی ﺑﻮوﻧی ﻫــەیــە »ﻠــەﭘــەﻧــﺎی وەزیــﺮێ ـﻛــی ﭘــﺎرﺗ ـیــﺪا ﺴێﺒەری وەزیــﺮێـﻛــی یەﻜێﺘی ﻫــەیــە و ﺑەﭘێﭽەواﻧەﺸەوە« ﺋەوە ﺠێﮕەی ﺴەرﺴﻮڕﻤﺎﻧە ﻜەوەزیﺮ ﯪﮔﺎی ﻠێﻨیە و ﺋــەڵــێ ﯪﻤ ــﺎدەم ڕوﻧ ـﻛــﺮدﻧــەوەی زیــﺎﺗــﺮیــﺶ ﺑﺪەم ﻠەوﺑﺎرەوە. ﭼﺗﺮ :وەك ﺋ ــەوەی ﺧــﯚﺗــﺎن ﺑــە ۆٸﭘﯚزﺴیﯚن دەزاﻧ ـ ـ ــﻦ ﻠــەﻜــﺎﺗ ـێ ـﻛــﺪا ﻜ ــە ﺗــﺎﺋ ـێ ـﺳ ـﺘــﺎش ﻤیﺰاﻧیە ﻠەﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫەرێﻢ وەردەﮔﺮن ﯪیﺎ ﺋەو ﻤیﺰاﻧیەیە ﻠەﺑەراﻤﺒەر ڕاﺴﺘیەﻜﺎﻧﺪا ﺑێﺪەﻧﮕی ﻧەﻜﺮدون؟ ﺟﻣﺎل ﺋﺣﻤد :ﺋەو یﺎرﻤەﺗیەی وەری دەﮔﺮیﻦ ﻫی ﻫەﻤﻮو واڵﺗێﻛی دیﻣﻮﻜﺮاﺗیە ،ﺋەوە ﺑﻮدﺠەی ﺋــەﺣ ـﺰاﺑــە ﺑــﯚ ﮔــەﺸــەﭘـێــﺪاﻧــی دیـﻣــﻮﻜـﺮاﺗـیـیــەت ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەو ﻻیەﻧﺎﻧە ﻜێ ﺑڕﻜێی ﮔﯚڕیﻨی دەﺴەاڵت ﺑ ـﻛــەن .ﺋ ــەوە یــﺎﺴــﺎیـیــە و ﺋـێـﻣــەش ﻫ ــەر ﻠەوێﻮە ﺴــﻮدﻤــەﻧــﺪ ﺋــەﺑـیــﻦ ،وە ﺋێﻣە وەك یەﻜﮕﺮﺗﻮوی ﺋیﺳﻼﻤی ﺗﺎ ) (٧\٢٥ﻫــەم ۆٸﭘﯚزﺴیﯚن ﺑﻮویﻦ و ﻫــەم ﻠــەﻧــﺎو ﺣﻛﻮﻤەﺗیﺷﺪا ﺑــﻮویــﻦ ،وە ﺑﻮوﻧﻣﺎن ﻠــەﻧــﺎو ﺣﻛﻮﻤەﺗﺪا ﻠەﺋێﺳﺘﺎﻤﺎن ﻜەۆٸﭘﯚزﺴیﯚﻧیﻦ زی ــﺎﺗ ــﺮ ﻋـ ــەزیـ ــەت دراوی ـ ـ ـ ــﻦ ،داﻧ ـ ــەﻤ ـ ــەزراوی ـ ــﻦ و ﮔــﻮاﺴ ـﺘ ـﺮاوی ـﻨــەﺗــەوە و ﺧــەڵـﻛـﻣــﺎن ﻓەﺴڵﻛﺮاوە، ﻤﻮدێﺮێﻛﻣﺎن ﻠەﺸﻮێﻨێﻚ ﻫەﺑﻮوﺑێ ﻻیﺎن ﺑﺮدووە، ﻠ ــەﺑ ــەر ﺋ ـ ــەوە ﺑــەڕاﭘــﺮﺴ ـیــەﻜــی ڕێﻛﺨﺳﺘﻨەﻜﺎﻧی یەﻜﮕﺮﺗﻮوی ﺋیﺳﻼﻤی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ۆٸﭘﯚزﺴیﯚﻧﻣﺎن ﻫەڵﺒﮋاردووە ،ﺑڕواﻤﺎن وایە ﮔﯚڕیﻨی ﺋەم ﺴەرۆﻜی ﺸﺎرەواﻧیەش ﻠەﻤﻮﻋﺎرەزەﺑﻮوﻧﻣﺎﻧەوە ﺴەرﭼﺎوەی ﮔﺮﺗﻮوە.
٦
Cetir21@gmail.comدووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
رای ﺧﻪﮏ
ﻓﺮەدۆﺳﺘﯽ...ﻧﺎﭘﺎﻛﯿﯿك ﻟژﺮ ﺑرﮔﯽ ﺧﯚﺷوﯾﺴﺘﯿﺪا ﺷﺎو ﺧﺎﻟﯿﺪ ھوﻟﺮ
دیــﺎرﺗــﺮیــﻦ ﺋــەو ﻧەﺧﯚﺸییە ﻜﯚﻤەاڵیەﺗیﺎﻧەی ﺋەﻤڕۆ ﻠەﺣﺎڵەﺗێﻛەوە ﺑﻮوﻩﺗە دیﺎردەیەﻜی ﺑﺎوی ﻧێﻮ ﻜﯚﻤەڵﮕەی ﻜﻮردەواریو ﭼەﻧﺪیﻦ ﺧێﺰاﻧیﺷی دووﭼ ـ ــﺎری ﻫــەڵــﻮەﺸــﺎن ﻜ ـ ــﺮدووە ،ﺑــﺮیـﺘـیـیــە ﻠە ﻓــﺮەدۆﺴ ـﺘــی ﺑــەﺗــﺎی ـﺒــەت ﻻی ﺧێﺰاﻧﺪارەﻜﺎن، ﻜــﺎریـﮕــەری ﺧﺮاﭘیﺶ ﻠــەﺴــەر ﺑــﺎری ﻜﯚﻤەاڵیەﺗی ﻤــﺮۆڤ و ﻜﯚﻤەڵﮕﺎ دادەﻧـێــﺖ ﻜــە ﮔﺮﻧﮕـﺘﺮیﻨیﺎن ﻘەیﺮاﻧی ﻤﺘﻣﺎﻧەیە ﻠەﻧێﻮان یەﻜـﺘﺮدا. ﺋەم دیﺎردە ﻜﯚﻤەاڵیەﺗییە ﻫەر ﻠەﻜﯚﻤەڵﮕەی ﻜــﻮردەواریــﺪا ﻧییە ،ﺑەڵﻛﻮ ﻠەﺴەرﺠەم واڵﺗﺎﻧی ﺋ ـێ ـﺳ ـﺘــﺎی ﺠ ـی ـﻬــﺎﻧــﺪا ﺑ ــﻮوﻩﺗ ــە دی ـ ــﺎردەی ـ ــەك ﻜە ﻫەڕەﺸە ﻠەﯪیﻨﺪەی ﻫﺎوﺴەرێﺘی و ﺧێﺰاﻧەﻜﺎن دەﻜــﺎت .ﺑە ﭘێﻮیﺳﺘیﺷﻣﺎﻧﺰاﻧی دەروازەی ــەك ﺑﯚ ﻘﺳەﻜﺮدن ﻠەﺴەر ﺋەم ﻤەﺴەﻠەیە ﺑﯚ ﺑیﺮوڕای ژن و ﭘیﺎو ﺑﻛەیﻨەوە. ﻠــەﻧـێــﻮان دۆﺴـﺘــﺎیــەﺗــی و ﺧیﺎﻧەﺗﺪا )ش،ح( ﭘیﺎوێﻛی ﮔەﻧﺟێﻛی ﻫەﻤیﺷە ﭘﯚﺸﺘە و ﭘەرداﺧە و ﺑەردەوام ﺴەرﻘﺎڵی ﻜڕیﻨی ﺠﻟی ﻧﻮێ و ﮔەڕاﻧە ﺑــەﺸــﻮێــﻦ ۆٸﺗــﯚﻤـﺒـێـﻟــی ﻤــﯚدیــﻞ ﺑ ـ ــەرزدا ،ﻜﺎﺗێﻚ ﻠ ــەﺑ ــﺎرەی ﻤــەﺴــەﻠــەی دۆﺴ ـﺘــﺎیــەﺗــی ﻧﺎدروﺴﺖ ﻠەدەرەوەی ﺑﺎزﻧەی ﻫﺎوﺴەرێﺘیﺪا ﻠێﻣﺎن ﭘﺮﺴی، وﺗی »ﻤﺎوەی ﺸەش ﺴﺎڵە ژﻧﻢ ﻫێﻨﺎوە و ﺧﺎوەﻧی دوو ﻤﻨﺪاڵﻢ ،ﻫــەرﭼــەﻧــﺪە ﺑــە ڕێـﻛــەوت ﺧێﺰاﻧﻢ ﭘێﻛﻬێﻨﺎوە ﻠە زۆر ڕووەوە ﻠەﺧێﺰاﻧەﻜەم و ﻤﺎڵە ﺧ ــەزووراﻧ ــﻢ ڕازی ـ ــﻢ ،ﺑ ــەاڵم ﻠەﻫەﻤﺎﻧﻛﺎﺗیﺷﺪا ﻧ ــﺎی ـ ـﺷ ــﺎرﻤ ــەوە ﻜـ ــە ﭼ ــەﻧ ــﺪی ــﻦ دۆﺴ ـ ـﺘـ ــی ﻜـ ــﭻ و ژﻧیﺷﻢ ﻫــەیــە ﺑەﻫیﭻ ﺸـێــﻮەیــەك ﻧەﻤﻬێﺷﺘﻮوە ﺧێﺰاﻧەﻜەم ﺑەم ﭘەیﻮەﻧﺪییﺎﻧە ﺑﺰاﻧێﺖ ،ﺗەﻧﺎﻧەت ژﻤ ـ ــﺎرەی ﻤــﯚﺑــﺎیـﻟــەﻜــﺎﻧـیـﺷـیــﺎﻧــﻢ ﺑــەﻧــﺎوی ﻜ ــﻮڕەوە ﻠەﻤﯚﺑﺎیﻟەﻜەﻤﺪا ﺗﯚﻤﺎر ﻜﺮدووە«. ﻠــەﺑــﺎرەی ﯪﺴﺘی ﭘەیﻮەﻧﺪییەﻜﺎﻧیﺷەوە وﺗی »زۆرﺠ ــﺎری ــﺶ داﻧـیـﺷـﺘــﻦ و ﭼــﻮوﻧــە دەرەوەﺸـ ــﻢ ﻠــەﮔــەڵ ﺋ ــەو دۆﺴ ـﺘــە ژﻧــﺎﻧــەﻤــﺪا ﻫــەیــە ،ﺑەاڵم ﻫ ـی ـﭽ ـیــﺎن ﻧـ ــﺎزاﻧـ ــﻦ ،ﻠـ ـ ـ ـ ــەدەرەوەی ﺋەواﻧیﺷﺪا ﭘەیﻮەﻧﺪیــی و داﻧیﺷﺘﻨی ﺗﺮم ﻫەیە ،ﭼﻮﻧﻛە دڵﻨیﺎم ﺑﺰاﻧﻦ ﻠێﻢ دووردەﻜەوﻧەوە ،ﻫەﻧﺪێﻛیﺷیﺎن ﻫەر ﻧەیﺎﻧﺰاﻧیﻮە ﺧﺎوەﻧی ﺧێﺰان و ﻤﻨﺪاڵﻢ .ڕاﺴﺘە ﺋێﻮە ﭘێی دەڵـێــﻦ ﺧیﺎﻧەﺗی ﻫﺎوﺴەرێﺘی ،ﺑــەاڵم ﻻی ﻤﻦ دۆﺴﺘﺎیەﺗی و ﻫﺎوڕێیەﺗیە«. ﭘﺮﺴیﺎرﻤﺎن ﻠێﻛﺮد ﻜە ﯪیﺎ ﻘﻪﺑﻮوڵی دەﻜەیﺖ ژﻧەﻜەﺸﺖ ﺋەو ﺠﯚرە دۆﺴﺘﺎیەﺗیﺎﻧەی ﻫەﺑێﺖ؟، دوای ﺋ ـ ــەوەی ﻜــەﻤــێ ڕەﻧ ـﮕــی ڕووﺧ ـ ـﺳ ــﺎری ﺑە ﭘــﺮﺴـیــﺎرەﻜــەم ﺗێﻛﭽﻮو ،ﻠــەوەاڵﻤــﺪا وﺗــی »ﺋەوە ﭘــەیــﻮەﻧــﺪی ﺑــەﺧــﯚﻤــەوە ﻫــەیــە ،ﺑ ــەاڵم ﺑەﻫیﭻ ﺸێﻮەیەك ﻜەس ﻘﻪﺑﻮوڵ ﻧﺎﻜﺎت ژﻧەﻜەی ﺑەدزی
ﻤێﺮدەﻜەیەوە ﭘەیﻮەﻧﺪی ﻠەﮔەڵ ﻜەﺴێﻛیﺘﺮدا ﻫەﺑێﺖ .ﻜﺎﺗێ ﺋەو ﻤﺎﻓەی ﻫەیە ﻜە ﻤﻦ ﻫەﻤﻮو ﭘێﺪاویﺳﺘییە ڕۆﺣــی و ﻤﺎددییەﻜﺎﻧﻢ ﺑــﯚ داﺑیﻦ ﻧەﻜﺮدﺑێﺖ ،ﺑﭙێﭽەواﻧەﺸەوە ﺋــەو ﻧەیﺘﻮاﻧیﻮە ﺋەو ﭘێﺪاویﺳﺘیﺎﻧە ﺑﯚ ﻤﻦ داﺑیﻦ ﺑﻛﺎت ،ﻫەرﺑﯚیە ﻜیﻔﺎیەﺗﻢ ﺑــە ﺋــەو ﻧــەﻜــﺮدووە و ﻧــﺎﭼــﺎرﺑــﻮوم ﭘەﻧﺎ ﺑﺒەﻤە ڕێﮕﺎی ﺗﺮ ﺑﯚ ﺧﯚﺧﺎڵیﻛﺮدﻧەوەﻜﺎﻧﻢ«. زۆرﺗﺮﯾﻦ ﭘﯾﻮەﻧﺪی
یــەﻜـێــﻚ ﻠــەو ﮔــەﻧـﺟــﺎﻧــەی ﻫــەﻤـیـﺷــە ﺑ ــەدوای دۆزی ـ ـ ـﻨ ـ ــەوەی زۆرﺗ ـ ــﺮی ـ ــﻦ ﭘ ــەی ــﻮەﻧ ــﺪی ﻠەﮔەڵ ﻜﭽﺎﻧﺪا دەﮔــەڕێــﺖ) ،پ .م(ە ﻜــە ﺗــﺎزە ﻘﯚﻧﺎﻏی زاﻧﻛﯚی ﺑڕیﻮە و ﻠەیەﻜێﻚ ﻠە ﺑەڕێﻮەﺑەرایەﺗییە ﺣﻛﻮﻤییەﻜﺎﻧﺪا ﻜﺎر دەﻜﺎت ،ﻠەﻧﺎو ﻫﺎوڕێﻛﺎﻧیﺷیﺪا ﺑەوە ﻧﺎﺴﺮاوە ﺴەرﻘﺎڵی ﺧﯚﻘﯚزﻜﺮدن و ﻫﺎوڕێیەﺗی ﻜﭽﺎﻧە ،ﻫەﻤﻮو داﻫﺎﺗەﻜەﺸی ﺑﯚ ﻜڕیﻨی دیﺎری ﮔ ـﺮاﻧ ـﺒــەﻫــﺎ ﺗــەرﺧــﺎن ﻜ ـ ــﺮدووە ﺗــﺎ ﺑـیـﻛــﺎﺗــە دیﺎری ﺑـ ــﯚ ﻫ ـ ـ ـ ــﺎوڕێ ﻜﭽەﻜﺎﻧی. ﺗ ــەﻧ ــﺎﻧ ــەت ﻫﺎوڕێیەﻜی ﻠ ـ ــەﭘ ـ ـ ـێ ـ ـ ـﻨ ـ ــﺎﺴ ـ ــی ﺋـ ـ ـ ـ ـ ــەودا دەڵ ـێــﺖ »زۆر زەﺣﻣەﺗە ﻜـ ــﻮڕێـ ــﻚ ﺗ ــەﻠ ــەﻓ ــﻮﻧ ــی ﺑﯚ ﺑـ ـﻛ ــﺎت و ﺣ ــەوﺴ ــەڵ ــەی وەاڵﻤــﺪاﻧــەوەی ﻫەﺑێﺖ، ﭼﻮﻧﻛە ﮔﻮێیەﻜﺎﻧی ﺣەز ﺑــە ﺑیﺳﺘﻨی دەﻧ ـﮕــی ﻜﻮڕ ﻧﺎﻜەن!«. دواﺗـ ـ ـ ـ ــﺮ ﻠ ــەﻧ ــﺰیـ ـﻛ ــەوە ﻧـ ـ ـ ـ ــﺎوﺑ ـ ـ ـ ـ ـﺮاوﻤـ ـ ـ ـ ــﺎن ﺑ ـ ـی ـ ـﻨ ــی و ﻜ ـ ــﺎﺗـ ـ ـێ ـ ــﻚ ﻠ ـ ـ ــەﺑ ـ ـ ــﺎرەی ﭘە یﻮ ە ﻧﺪ ییە ﻜﺎ ﻧییە و ە ﭘﺮﺴیﺎرﻤﺎن ﯪراﺴﺘە ﻜﺮد، ﺑەﺧﻮێﻨﺳﺎردییەوە دوای ﺴەرﻠەﻘﺎﻧﺪن وﺗی »ﺑــەردەوام ﭼێﮋ ﻠەوە دەﺑیﻨﻢ زۆرﺗ ــﺮی ــﻦ ﭘــەیــﻮەﻧــﺪی ﻠــەﮔــەڵ ڕەﮔ ـ ــەزی ﻤــێ دا دروﺴــﺖ ﺑﻛەم و ﺗــﺎم ﻠەﻫﺎوڕێیەﺗی ﺋەواﻧﺪایە، ﺑ ــەاڵم ﺋــەو ﺴـیـﻔــﺎﺗــەیــﺎن ﺧ ـﺮاﭘــە ﻜــە ﺑــەﻏـیـﻟــی زۆر ﺑــەیــەﻜـ ـﺘــﺮ دەﺑ ـ ـ ــەن ،ﻠ ــەﺑ ــەرﺋ ــەوە ﻧ ــﺎوێ ــﺮم ﻻی ﻜەﺴیﺎن ﺑڵێﻢ دۆﺴﺘی ﺗﺮم ﻫەیە ،ﻠێﺘﻨﺎﺸﺎرﻤەوە ﺑــەﻫــەر یــەﻜـێـﻛـیــﺎﻧــﻢ وﺗ ـ ــﻮوە ﺗــﯚ ﮔ ــەورەﺗ ــﺮی ــﻦ و ﺧﯚﺸەویﺳﺘﺘﺮیﻦ ﻤﺮۆﭬی ﺋەم ژیﺎﻧەی ﻤﻨی«. ﺋ ـ ــەو ﻜـ ـ ــﻮڕە ﺋـ ــەوەﺸـ ــی ﺧـ ـﺳـ ـﺘ ــەڕوو ﺑەڵێﻨی ﭘێﻛەوەﻧﺎﻧی ﻫﺎوﺴەرێﺘی ﺑەﻜەﺴیﺎن ﻧەداوە، ﻫەرﭼەﻧﺪە ﻫەﻧﺪێﻛیﺎن ﺣەز ﺑەو ﺑﺎﺑەﺗە دەﻜەن ﻠــەﮔــەڵ ﺋ ــەوەﺸ ــﺪا دڵـﻨـیــﺎیــە ﻜــە ﻫــەﻧــﺪێــﻚ ﻠەو ﻜﭽﺎﻧە ﺠﮕە ﻠەﺋەو ،ﭘەیﻮەﻧﺪیﺎن ﻠەﮔەڵ ﭼەﻧﺪ ﻜﻮڕێﻛیﺘﺮیﺷﺪا ﻫەیە ،ﺑﯚیە ﺋەﻤیﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑڕوایﺎن ﭘـێ ﺑﻛﺎت.
ﻠ ـ ــەوەاڵﻤ ـ ــی ﺋ ـ ــەو ﭘـ ــﺮﺴ ـ ـیـ ــﺎرەدا ﻜ ــە ﯪی ـ ــﺎ ﺋەم ﭘــەیــﻮەﻧــﺪیـیــﺎﻧــە ﺗــﻮﺸــی ﻜـێـﺷــەی ﻜــﯚﻤــەاڵیــەﺗــی و ﯪزاری وی ــﮋداﻧ ــی ﻧـ ــەﻜـ ــﺮدووی؟) ،پ.م( وﺗی »زۆرﺠ ــﺎر ﺗﻮﺸی ﻜێﺷەی ﻜﯚﻤەاڵیەﺗی ﻧﺎﺧﯚش ﻫﺎﺗﻮوم ﻜە زیﺎﻧی زۆرم ﺑەرﻜەوﺗﻮوە ،دروﺴﺘﺒﻮوﻧی ﺋ ـ ــەو ﺠـ ـ ــﯚرە ﭘ ــەی ــﻮەﻧ ــﺪی ــﺎﻧ ــە ﻜ ـێ ـﺷــەی ﺗﺎیﺒەت ﺑــەﺧــﯚیــﺎن ﻫــەیــە و ﻤــﻦ ﻠــەﮔــەڵـیــﺎﻧــﺪا ڕاﻫﺎﺗﻮوم. ﻠەﻫیﭻ ڕوویەﻜیﺷەوە ﺑە ﮔﻮﻧﺎﻫی ﻧﺎزاﻧﻢ یﺎﺧﻮد ﺗﻮﺸی ﯪزاری ویﮋداﻧیﺷی ﻧــەﻜــﺮدووم ،ﭼﻮﻧﻛە ﺑەﻜﺎرێﻛی ﺴﺮوﺸﺘی دەزاﻧــﻢ و ﻫەﺴﺖ دەﻜەم ﺴەرﻜەوﺗﻨی ﮔەورەم ﻠەو ﺑﻮارەدا ﺑەدەﺴﺘﻬێﻨﺎوە و ﻠــەﻧــﺎو ﻫﺎوڕێﻛﺎﻧیﺷﻣﺪا ﺑــە ﺸــﺎﻧــﺎزیـیــەوە ﺑﺎﺴﻢ ﻜﺮدووە!«. ﻟﭘﻨﺎو ﺗﯚﺳﻧﺪﻧوەدا
زۆر ﻫــەوڵ ـﻣــﺎﻧــﺪا ﭼــەﻧــﺪ ژﻧ ـێــﻚ ﺑــﺪوێـﻨـیــﻦ ﻜە ﺧﺎوەﻧی ﺋــەو ﺠــﯚرە ﭘەیﻮەﻧﺪیﺎﻧەن ،واﺗــە ژیﺎﻧی
ﻠــەﻻیــەن ﻤـێــﺮدەﻜــﺎﻧـﻣــﺎﻧــەوە ،ﺑــﯚیــە ﺑــە ﻧەﺸیﺎو و ﮔــﻮﻧــﺎﻫــی ﻧــﺎزاﻧــﻢ ﻜــە ﻜەﺴێﻛیﺘﺮم ﺧــﯚش ﺑﻮێﺖ ﻫــەوڵــی ﻻواﻧ ـ ــەوە و ﭼــﺎرەﺴــەرﻜــﺮدﻧــی ﻜـێـﺷــە و ﮔﺮﻓﺘەﻜﺎﻧی ژیﺎﻧﻢ ﺑﺪات .ﺋەم ﭘەیﻮەﻧﺪییەﺸﻢ ﺑە دزی ﻤێﺮدەﻜەﻤەوەیە و ﺋــەﮔــەر ﺗﺎواﻧیﺶ ﺑێﺖ ﻫــەر ﺑﯚ ﺋــەو دەﮔــەڕێـﺘــەوە ،ﭼﻮﻧﻛە ﺋەﮔەر ﺋەو ﺴﯚزێﻛی ﻫﺎوﺴەرێﺘی ﭘێﺒﺒەﺧﺷیﻣﺎیە ﻫەرﮔیﺰ ﺑ ــەدوای ﺧﯚﺸەویﺳﺘییەﻜی ﺗــﺮدا ﻧەدەﮔەڕام، ﺋەﮔەر ﭘەیﻮەﻧﺪییەﻜە ﯪﺸﻛﺮاش ﺑێﺖ ڕاﺴﺘەوﺧﯚ ﭘێی دەڵێﻢ دەﺗﻮاﻧی ﺠیﺎ ﺑﺒیﺘەوە!«. ﭘــﺎﺸــﺎن ﻠێﻣﺎن ﭘﺮﺴی ﺑــﯚ ﻫــەوڵــی دۆزیﻨەوەی ﺧﯚﺸەویﺳﺘی ﻠەﻧﺎو ﻫﺎوﺴەرێﺘیﺪا ﻧﺎدەیﺖ؟، وﺗی »ﻫێﻨﺪە ﻫەوڵﻢ داوە و ﺑێ ﯪﻜﺎم ﻤﺎوەﺗەوە، ﺑەﺗەواوەﺗی ﺑێﺰاری ﻜﺮدووم و ﻠەم ﭘەیﻮەﻧﺪییەم ﯪﺴﻮدەﺗﺮم .ﺋەﻤەش ﺗەﻧﻬﺎ ﻜێﺷەی ﻤﻦ ﻧییە و زۆر ژﻧی ﺗﺮ دەﻧﺎﺴﻢ ﻜە ﺑﯚ ﺧﯚڕزﮔﺎرﻜﺮدن ﻠەو ﻜێﺷە دەرووﻧ ـ ـ ــی و ﺴ ــﯚزداری ــﺎﻧ ــە، ﭘەﻧﺎ دەﺑەﻧەﺑەر دۆزیﻨەوەی دۆﺴـﺘــﺎیــەﺗــی ﻧــﻮێ ،زۆریﺶ ﻠـ ــەو ژﻧ ــﺎﻧ ــە ﺋـ ــەو ﻜەﺴﺎﻧەن ﺸــﻮیــﺎن ﺑــەﻜــﻮڕە دەوڵەﻤەﻧﺪ ﻜـ ـ ـ ـ ــﺮدووە ،ﺑەدڵﻨیﺎییەوە ﺑـ ــەﺸ ـ ـێ ـ ـﻛـ ــی زۆری ﻜ ـ ـ ــﻮڕە دەوڵ ــەﻤ ــەﻧ ــﺪی ــﺶ ،ﺑەﻫﯚی ۆٸﺗﯚﻤﺒێﻞ و ﺴﺎﻤﺎﻧەﻜەیﺎﻧەوە دڵﺪاری ﺑەﺴەر ژﻧەﻜﺎﻧیﺎﻧەوە دەﻜـ ـ ـ ـ ــەن ،ژﻧەﻜﺎﻧیﺷیﺎن دەی ـ ـ ــﺎﻧ ـ ـ ــەوێ وەك ﺋ ـ ــەوان ﺑ ـﻛــەن و ﺑ ــەوە ﺗــﯚڵــەیــﺎن ﻠێ ﺑﻛەﻧەوە«. ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻓﺮەدۆﺳﺘﯽ
ﻫــﺎوﺴــەرێ ـﺘ ـیــﺎن ﭘـێـﻛـﻬـێـﻨــﺎﺑــێ و ﺧ ــﺎوەﻧ ــی ﻤﺎڵو ﻤﻨﺪاڵﻦ ،ﻠــەدەرەوەی ﺋەو ﺑﺎزﻧەیەدا ﭘەیﻮەﻧﺪی دۆﺴﺘﺎیەﺗی و ﺧﯚﺸەویﺳﺘیﺎن ﻠەﮔەڵ ﭘیﺎواﻧﺪا دروﺴــﺖ ﻜــﺮدﺑــێ ،ﺑــەاڵم ﻠــەﺑــەر ﺸــﺎراوەیـ ــی ﺋەو ﭘەیﻮەﻧﺪیﺎﻧە و ﺗﺮﺴی ژﻧــﺎن ﻠەﯪﺸﻛﺮاﺑﻮوﻧیﺎن، ﻧــەﻤــﺎﻧـﺘــﻮاﻧــی وەك ﭘـێــﻮیـﺳــﺖ ژﻧ ـێــﻚ ﺑﺪوێﻨیﻦ. دواﺠـ ــﺎر یــەﻜـێــﻚ ﻠــەو ﭘ ـیــﺎواﻧــەی ﻜــە دۆﺴﺘیﺎن ﻫــەیــە ،ﻫ ــەر ﺑــە ﻤــﯚﺑــﺎی ـﻟــەﻜــەی ﺧ ــﯚی یەﻜێﻚ ﻠەدۆﺴﺘەﻜﺎﻧی ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗیﻦ و ﻫەﻧﺪێ ﭘﺮﺴیﺎرﻤﺎن ﻠێﻛﺮد ،ﺋەویﺶ ﺑەﻜﻮرﺗی وەاڵﻤی دایﻨەوە .ﻠێﻣﺎن ﭘﺮﺴی ﺑﯚﭼی ﻠ ــەدەرەوەی ﺧێﺰاﻧﺪا ﭘەیﻮەﻧﺪیﺖ دروﺴـ ـ ــﺖ ﻜ ـ ـ ـ ــﺮدووە؟ ،ﺋـ ــەو ژﻧـ ــە وﺗـ ــی »ﻤـ ــﺮۆڤ ﻠەﻫەرﻜﻮێیەك ﺑێﺖ ﭘێﻮیﺳﺘی ﺑە ﺧﯚﺸەویﺳﺘی ﺑەﺧﺷیﻦ و وەرﮔـﺮﺗـﻨــە و ﺑەﺸێﻚ ﻠەﺋێﻣەی ژن ﺑێﺒەﺸیﻦ ﻠــەﺴــﯚز و ﺧــﯚﺸــەویـﺳـﺘــی ﺑەﺗﺎیﺒەت
ﺗ ــﻮێ ــﮋەراﻧ ــی ﻜﯚﻤەاڵیەﺗی ﯪﻤــﺎژە ﺑە ﭼەﻧﺪ ﻫﯚﻜﺎرێﻚ دەﻜــەن ﻜە ﺑﻮوﻧەﺗە ﻫـ ــﯚی زۆر ﺑ ــﻮوﻧ ــی ﺋـ ــەو دی ـ ــﺎردەی ـ ــە ﻠ ــەواﻧ ــەش ﺑــەﺸ ـێــﻚ ﻠـ ــەو ﻜ ــەﺴ ــﺎﻧ ــەی ﺋـ ــەو ﻜ ـ ــﺎرە دەﻜـ ــەن ﺑــﯚ ﺧــﯚ دەرﺑــﺎزﻜــﺮدﻧ ـیــﺎﻧــە ﻠــەو ﻜـێـﺷــە دەروﻧـ ــی و ﻜــﯚﻤــەاڵیــەﺗ ـیــﺎﻧــەی ﻜ ــە ﺑ ــەﻫ ــﯚی ﺗەﻧیﺎییﺎﻧەوە ﺗــﻮوﺸ ـیــﺎن ﺑ ــﻮوە ،ﺑــەﺸـێـﻛــی ﺗــﺮیـﺷـیــﺎن ﺑەﻫﯚی ﭘﺷﺘﮕﻮێ ﺧﺳﺘﻨیﺎن ﻠەﻻیەن ﻫﺎوﺴەرەﻜﺎﻧیﺎﻧەوە ﺑەﻧﺎﭼﺎری ﺋەو ﻜﺎرە دەﻜەن. ﯪﻤ ــﺎﻧ ــﺞ ﻋــەﻠــی ﺗ ــﻮێ ــﮋەری ﻜــﯚﻤــەاڵیــەﺗــی وﺗی »ﺋـ ــەو ﻫ ــﯚﻜ ــﺎرە دەرووﻧ ـ ـ ــیو ﻜﯚﻤەاڵیەﺗییﺎﻧەی دەﺑـﻨــەﻤــﺎیــەی ﻫــﺎﻧــﺪاﻧــی ﻧـێــﺮو ﻤــێ ﺗــﺎ ﭘەیﻮەﻧﺪی ﻠەﮔەڵ ڕەﮔەزی ﺑەراﻤﺒەر دروﺴﺖ ﺑﻛەن ،زۆر و ﺠ ــﯚراوﺠ ــﯚرن ،ﺑ ــەاڵم دیــﺎرﺗــﺮیـﻨـیــﺎن ﺑــﯚ دوو ﺠﯚر ﭘﯚڵێﻨﺒەﻧﺪی دەﻜﺮێﻦ ،ﺠــﯚری یەﻜەم ﺋەو ﻜەﺴﺎﻧەن ﻜە ﻧەﭼﻮوﻧەﺗە ژیﺎﻧی ﻫﺎوﺴەرێﺘی،
ﺋ ــەم ﺠـ ــﯚرە ﻠ ــەﺑ ــەرﺋ ــەوەی ﻫــەﺴ ـﺘــی ﻧــﺎﻤــﯚیـ ــی و ﺗەﻧیﺎیــی وەڕس و ﺑێﺰاری ﻜــﺮدووە ،ﻫەوڵ دەدا ﭘــەیــﻮەﻧــﺪی ـیــەك دروﺴـ ــﺖ ﺑ ـﻛــﺎت ﺗــﺎ ﻠ ــەو ﻜێﺷە دەرووﻧــی یﺎ ﻜﯚﻤەاڵیەﺗییەی دوور ﺑﻛەوێﺘەوە، ﺑ ــﯚی ــە ﻫ ــەرﻜ ــەﺴ ـێ ــﻚ ﺑ ــەدڵ ــی ﺑ ـێــﺖ و ﻫەﺴﺖ ﺑـﻛــﺎت ﮔــﻮﻧـﺟــﺎوە ﺑــﯚ ﭘــڕﻜــﺮدﻧــەوەی ﭘێﺪاویﺳﺘییە ﻤەﻋﻨەوییەﻜەی یﺎ ﺴێﻛﺳی یﺎ ﭘێﺪاویﺳﺘییەﻜﺎﻧی ﺗ ــﺮی ،ﺋ ــەوا ﻫــەوڵــی دروﺴ ـﺘ ـﻛــﺮدﻧــی ﭘەیﻮەﻧﺪی ﻠەﮔەڵﺪا دەدات«. ﺋەو ﺗﻮێﮋەرە ﻜﯚﻤەاڵیەﺗیە ﺑﺎس ﻠەوە دﻩﮐﺎت ﺋــەو ﻜــەﺴــەی ﺋــەو ﻜ ــﺎرە دەﻜ ــﺎت زۆرﺑـ ــەی ﺠﺎر دوای ﯪﺸﻛﺮاﺑﻮوﻧی ﭘەیﻮەﻧﺪییەﻜەی ،دووﭼﺎری ﻜێﺷەی زۆر دەﺑـێــﺖ یــﺎﺧــﻮد ﻜﺎﺗێ ﺧــﯚی ﭼﻮوە ﻘــﯚﻧــﺎﻏــی ﻫــﺎوﺴــەرێـﺘـیـیــەوە دڵــی ﭘیﺲ دەﺑـێــﺖ و ﺗﻮﺸی ﭼەﻧﺪیﻦ ﻧەﺧﯚﺸی دەرووﻧی دەﺑێﺖ. وﺗـیـﺷــی »ﺠ ــﯚری دووەم ﺋــەو ﻜــەﺴــﺎﻧــەن ﻜە ﺧ ـ ــﺎوەن ﻫ ــﺎوﺴ ــەرن ،ﺑـ ــەاڵم ﻫﺎوﺴەرەﻜﺎﻧیﺎن ﻧ ــەی ــﺎﻧـ ـﺘ ــﻮاﻧـ ـی ــﻮوە ﭘ ـێ ــﺪاوی ـﺳ ـﺘ ـی ـی ــەﻜ ــﺎﻧ ـی ــﺎن ﺑﯚ ﭘــڕﺑ ـﻛــەﻧــەوە ،ﻫــەرﺑــﯚیــەﺸــە ﺑــڕوایــﺎن ﺑەﺧﯚیﺎن ﻫێﻨﺎوە ﻜــە ﭘەیﻮەﻧﺪییەﻜی ﺗــﺮ ﻠــەﮔــەڵ ڕەﮔەزی ﺑەراﻤﺒەردا ﺑﺪۆزﻧەوە ﺑﯚ ﺧﯚدزیﻨەوە ﻠەو ژیﺎﻧەی ﺗیﺎیﺪان«. ﺋ ــەو ﺗ ــﻮێ ــﮋەرە ﺋ ـ ــەوە دەﺧ ـ ــﺎﺗ ـ ــەڕوو ﻠەژﻧﺎﻧﺪا زیﺎﺗﺮ ﺋــەواﻧــەی ﺗﻮوﺸی ﺋــەم ﻜێﺷەیە دەﺑــﻦ ﻜە ﻤـێــﺮدەﻜــﺎﻧـیــﺎن دەوڵــەﻤــەﻧــﺪە ،ﭼــﻮﻧـﻛــە ﺑەﻫﯚی ﺴەرﻘﺎڵی ﻤێﺮدەﻜﺎﻧەوە ﺑەﻜﺎر و ﻜﺎﺴﭙـی و ﭘﺎرە ﭘــەیــﺪاﻜــﺮدﻧــەوە ،ﻧــﺎیــﺎن ﭘــەرژێ ـﺘــە ﺴ ــەر ﻤ ــﺎڵ و ﻤﻨﺪاڵەﻜﺎﻧیﺎن. ﻠەﺑﺎرەی ﭼﺎرەﺴەریﺷەوە وﺗی »ﺗﺎ ﻫﯚﻜﺎرەﻜﺎﻧی ﺴــەرﻫــەڵــﺪان و ﺠــﯚر و ﯪﺴـﺘــی ﭘەیﻮەﻧﺪییەﻜە دەﺴـﺘـﻨـیـﺷــﺎن ﻧــەﻜــﺮێــﺖ ،دۆزی ـی ـﻨ ــەوەی ڕێﮕﺎ ﭼ ــﺎرەﺴ ــەرە ﻤــەﺣــﺎڵ دەﺑ ـێ ــﺖ .دەﻜ ـ ــﺮێ ﺑڵێیﻦ ﭘێﻮیﺳﺘە ﺑـﻨــەﻤــﺎی ﭘێﻛﻬێﻨﺎﻧی ﻫــﺎوﺴــەر ﻠەﺴەر ﺑﻨەﻤﺎیەﻜی ﺗــەﻧــﺪروﺴــﺖ ﺑـێــﺖ ،ﻧــەك ﺠــﻮاﻧــی و ﺴـ ــەروەت و ﺴــﺎﻤــﺎن ،ﭘێﻮیﺳﺘیﺷە ﺣﻛﻮﻤەت ﭼەﻧﺪ ﺑﻨﻛەیەﻜی ﺗﺎیﺒەت ﺑە ڕاوێــﮋﻜــﺎریـ ــی ﻜێﺷە ﺧێﺰاﻧییەﻜﺎن ﺑﻛﺎﺗەوە«. دواﻘﺳەﺸﻣﺎن ﻠەوﺑﺎرەیەوە ،ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا ﺋەم دیــﺎردەیــە ،ﻤەﺗﺮﺴییەﻜﺎﻧی ﺑــەﺠــﯚرێــﻚ زیﺎدی ﻜ ــﺮدووە ﻜــە دەیــﺎﻧـﺟــﺎر ﻜێﺷەی ﺠیﺎﺑﻮوﻧەوەی ﻫﺎوﺴەرەﻜﺎن و ﻜﻮﺸﺘﻨی ژﻧﺎﻧی ﻠێﻛەوﺗﻮوﻩﺗەوە. ﺋ ـ ــەرﻜ ـ ــی ﺸـ ـ ــﺎرەزایـ ـ ــﺎﻧـ ـ ــی ﺑـ ـ ـ ـ ــﻮاری دەرووﻧ ـ ـ ـ ـ ـ ــی و ﻜﯚﻤەڵﻨﺎﺴیە ﻜــە ﭼــەﻧــﺪیــﻦ ﭘ ــﺮۆژەی ﻫﯚﺸیﺎری ﻠەﭘێﻨﺎو ﺑﻨەﺑڕﻜﺮدﻧی ﻜێﺷە ﻘێﺰەوﻧەﻜﺎﻧی وەك ﻓ ــﺮەدۆﺴـ ـﺘ ــی ،ﺑ ـﺨــەﻧــەﮔــەڕ ﺑـ ــەرﻠـ ــەوەی ڕێ ــﮋەی ﻫــەڵــﻮەﺸــﺎﻧــی ﺧ ـێ ـﺰان ﻫــەڕەﺸــە ﻠەﻫەڵﻮەﺸﺎﻧی ﻜﯚﻤەڵﮕﺎ ﺑﻛﺎت.
ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﻠﯽ ﺣﻜﻮﻣت ﻟﺳﯾﺮاﻧ ھﺎوﺗﯿﻪک
ﺑەﻜﺎرﻫێﻨﺎﻧی ﻤﺎڵ و ﻤﻮڵﻛی ﮔﺷﺘی ﺑﯚ ﻜﺎری ﺗﺎیﺒەﺗی ،ﺋەﻤڕۆ ﺑﻮوﻩﺗە دیﺎردەیەﻜی ﺑﺎوی ﻧــﺎو ﻜــﯚﻤــەڵـﮕــﺎی ﻜ ــﻮردی و ﺗﺎﻫەﻧﻮﻜەش ﻫیﭻ ﻜﺎم ﻠەﺑەڕێﻮەﺑەرایەﺗییەﻜﺎن یﺎﺧﻮد ﺑەرﭘﺮﺴﺎﻧی ﺣﻛﻮﻤەت ،ﻠێﭙﺮﺴیﻨەوەیەﻜی ﺠــﺪدیــﺎن ﻠــەﺑــەراﻤ ـﺒــەردا ﻧ ــەﻜ ــﺮدووە ﻜە دیــﺎرﺗــﺮی ـﻨ ـیــﺎن ﺑــەﻜــﺎرﻫـێـﻨــﺎﻧــی ۆٸﺗﯚﻤﺒێﻟی وەزارەت و ﺑەڕێﻮەﺑەرایەﺗییەﻜﺎﻧی ﺣﻛﻮﻤەﺗە ﺑﯚ ﻜﺎری ﻧﺎﺣﻛﻮﻤی. ﺋەم ۆٸﺗﯚﻤﺒێﻼﻧەی ﺣﻛﻮﻤەت ﻜە ژﻤﺎرەی ﺸیﻦ و ﻧﺎوی وەزارەﺗەﻜەﺸیﺎن ﭘێﻮەیە، ﺗەﻧﺎﻧەت ﻠەﺑﯚﻧە ﺗﺎیﺒەﺗییەﻜﺎﻧی ﻧﻣﻮﻧەی زەﻤﺎوەﻧﺪی ﻫﺎوﺴەرﮔیﺮی و ﺴەیﺮاﻧیﺷﺪا ﺑەرﭼﺎو دەﻜەون ،زۆرﺑەیﺟﺎر ﻫیﭻ ﺠﯚرە ﺑەزەییەﻜیﺶ ﻠەﺑەراﻤﺒەر ﺑەﻜﺎرﻫێﻨﺎﻧیﺎدا ﻧییە .ﻫەر ﺑﯚ ﻧﻣﻮﻧە رۆژی ﻫەیﻨی ڕاﺑﺮدوو، ﻤ ــﯚﻧ ـی ـﻛ ــﺎی ی ــەﻜ ـێ ــﻚ ﻠ ـ ــەوەزارەﺗ ـ ــەﻜ ـ ــﺎن ﭼ ــﺎوەڕواﻧ ــی ڕۆیـﺷـﺘـﻨــی ۆٸﺗﯚﻤﺒێﻟەﻜﺎﻧی ﺑــەردەﻤــی ﻧــەﻜــﺮد و ﺑەﻤﻮﺧﺎﻠیﻔی ﺑەﺴەر ﺸﯚﺴﺘەی ﺸەﻘﺎﻤەﻜەدا ڕۆیﺷﺖ!. ﺋـ ـ ـ ــەوەی ﻠ ـ ــەم دی ـ ـ ــﺎردەی ـ ـ ــەدا ﺠێﮕﺎی ﺴــەرﺴــﻮڕﻤــﺎﻧــە ،ﺑەڕێﻮەﺑەرایەﺗییەﻜﺎﻧی ﺣ ـﻛ ــﻮﻤ ــەﺗ ــی ﻫـ ــەرێـ ــﻢ ﺑ ــﯚﭼ ــی ڕێـ ـﮕ ــﺎ ﺑە ﺑەﻜﺎرﻫێﻨﺎﻧی ۆٸﺗﯚﻤﺒێﻟەﻜﺎﻧی ﺧﯚی دەدات ﻠەو ﻜﺎﺗﺎﻧەی ﻜە دەواﻤی ﺣﻛﻮﻤەت ﻧییە و ﻫیﭻ ﻠێﭙﺮﺴیﻨەوەیەﻜیﺶ ﻠەﺑەراﻤﺒەر ﺸــﯚﻓ ـێــﺮی ۆٸﺗــﯚﻤ ـﺒ ـێ ـﻟــەﻜــﺎﻧــﺪا ﻧ ــﺎﻜ ــﺎت؟. ﯪی ــﺎ ﭘـێــﻮیـﺳــﺖ ﺑ ــەوە دەﻜـ ــﺎت ﻤﯚﻧیﻛﺎی ﺣ ـﻛــﻮﻤــەت ﺑــﻮﻜــی ﭘـ ــێ ﺑ ـﮕ ــﻮازرێ ـﺘ ــەوە و ﻠەﺴەیﺮاﻧیﺷﺪا ﭘێﺷﺒڕﻜێی ﭘـێﺑﻛﺮێﺖ؟. ﻫــەﻘــە ﺠﮕە ﻠــەﺴ ـﺰادان و ﻠێﭙﺮﺴیﻨەوە، ﺧ ــەڵـ ـﻛـ ـی ــﺶ ﺑ ـﺒ ـێ ـﺘ ــە ﭼ ـ ـ ــﺎودێ ـ ـ ــﺮی ﺋ ــەو ۆٸﺗﯚﻤﺒێﻟە ﺣﻛﻮﻤیﺎﻧەی ﺑﯚ ﻜﺎری ﺗﺎیﺒەﺗی ﺑــەﻜــﺎردەﻫـێـﻨــﺮێــﻦ و ﺗــەﻧــﺎﻧــەت یﺎﺴﺎﻜﺎﻧی ﻫــﺎﺗــﻮﭼــﯚش ﭘێﺷێﻞ دەﻜ ــەن ،ﻫەروەك ﭼﯚن ﺋەز ﻠەﺑەرﻧﺎﻤەﻤﺪایە ﺋەﮔەر ﻫەردوو ﺋ ـیــﺪارەﻜــەی ﺣـﻛــﻮﻤــەت ﻜــﯚﻧـﺘــﺮۆڵــی ﺋەم ﺑــﺎرودۆﺧــە ﻧــەﻜــەن ،ﺋــەوا ﻠەﻧﺰیﻛـﺘﺮیﻦ دەرﻓ ــەﺗ ــﺪا ﻧ ــﺎوی ۆٸﺗــﯚﻤـﺒـیــﻞ و ژﻤ ـ ــﺎرە و ﺗەﻧﺎﻧەت وێﻨەی ﻫەﻧﺪێﻛیﺷیﺎن ﻠەﻜﺎﺗی ﭘـێـﺷـێـﻟـﻛــﺮدﻧــی یــﺎﺴــﺎﻜــﺎﻧــی ﻫﺎﺗﻮﭼﯚدا، ﺑاڵوﺑﻛەﻤەوە.
ﻛﺸی ﻧﯿﺸﺘﺟﺒﻮون ﺑردەواﻣ
ﺷﻮان ﺣﺳن ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ
دوای ڕاﮔﻮاﺴﺘﻨی زۆریـﻨــەی ﮔﻮﻧﺪەﻜﺎن ﺑەرەو ﺸﺎر و ﻜﯚﭼی ﺑەﻠێﺷﺎوی ﺧەڵﻚ ﺑﯚ ﻧیﺷﺘەﺠێﺒﻮون ﻠە ﺸﺎرەﻜﺎﻧﺪا ،دیــﺎردەی ﺗەﻘیﻨەوەی داﻧیﺷﺘﻮان ﻠەﻧﺎو ﺸﺎردا ﺑەڕێﮋەیەﻜی ﺑەرﭼﺎو ﭘەرەیﺳەﻧﺪووە و ﺗەﻧﺎﻧەت داﻫﺎﺗی ﺴەرەﻜی ﺧێﺰان ﺑﯚ داﺑیﻨﻛﺮدﻧی ﺸﻮێﻨی ﻧیﺷﺘەﺠێﺒﻮون ﺑە ﻓیڕۆ دەڕوات. دوای ڕووﺧﺎﻧﺪﻧی ﺑﺘی دیﻛـﺘﺎﺗﯚریﺶ ﻠە )(٩ی ﻧیﺳﺎﻧی ٢٠٠٣و ﺑەﻫﯚی ﻫﺎﺗﻨی ﻫــەزاران ﺧێﺰاﻧی ﻋـ ــەرەب و ﺑـیــﺎﻧـیــﺶ ﺑــﯚ ﺸــﺎرەﻜــﺎﻧــی ﻜﻮردﺴﺘﺎن، ﻫ ـێ ـﻨــﺪەی ﺗــﺮ ﻧــﺮﺧــی ﻜــﺮێــی ﺧــﺎﻧــﻮو ﻠەﺸﺎرەﻜﺎﻧﺪا ﺑــەرز ﻜــﺮدووﻩﺗــەوە و ﺑﻨەﻤﺎی داﻫﺎﺗی ﺧێﺰاﻧەﻜﺎﻧی ﻫەڵﺘەﻜﺎﻧﺪووە .ﺋــەوەی ﺠێﮕەی ﺴەرﺴﻮڕﻤﺎﻧیﺷە ﻧــەك ﻫــەر ﻓـﻟـﺘــەرێـﻛــی ﺋــەوﺗــﯚ ﺑــﯚ ﻫــﺎﺗـﻨــی ﻠێﺷﺎوی ﻋــەرەب ﺑــﯚ ﺸــﺎرو ﺸــﺎرۆﭼـﻛــەﻜــﺎنو ڕێــﮋەی ﻧــﺮخ ﺑﯚ ﻜــﺮێــی ﺸــﻮێـﻨــی ﻧیﺷﺘەﺠێﺒﻮون دی ــﺎری ﻧەﻜﺮاوە، ﺑــەڵ ـﻛــﻮ ﺣ ـﻛــﻮﻤــەﺗ ـیــﺶ ﻫــەوڵ ـێ ـﻛــی ﺋـ ــەوﺗـ ــﯚی ﺑﯚ ﭼﺎرەﺴەرﻜﺮدﻧی ﺋەو ﻜێﺷە ﻤەﺗﺮﺴیﺪارە ﻧەﻧﺎوە. ﺑــﯚ ﯪﺸ ـﻨــﺎﺑــﻮون ﺑــە دﻧ ـیــﺎی ﻜـێـﺷــەﻜــﺎﻧــی ﻜــﺮێ و ﻜــﺮێـﻨـﺷـیـﻨــی ،ﺴ ــەرداﻧ ــی ﻜــﯚﻤــەڵـێــﻚ ﻜﺮێﻨیﺷیﻨی ﺸﺎری ﺴﻟێﻣﺎﻧیﻣﺎن ﻜﺮد ﺗﺎوەﻜﻮ دەروازەی ﻠێﺪوان ﺑﯚ ﺧﻮدی ﺧﯚیﺎن ﺑﻛەیﻨەوەو ﻠەدیﺪی ﺋەواﻧەوە ﺑە ﻜێﺷەﻜە ﯪﺸﻨﺎ ﺑﺒیﻦ. ﺳرەﺗﺎی ﻛﺸﻛﺎن
ﺴەرﺠەم ﺋەو ﺧێﺰاﻧﺎﻧەی ﻧەوایەك ﺑﯚ ژیﺎن ﺸﻚ ﻧﺎﺑەن ،ﻧﺎﭼﺎری وای ﻠێﻛﺮدوون ﻜە ﭘەﻧﺎﺑﺒەﻧەﺑەر ﺑەﻜﺮێ ﮔﺮﺗﻨی ﭼەﻧﺪ ژوورێــﻚ یﺎﺧﻮد ﺧﺎﻧﻮوییەك ﺗــﺎوەﻜــﻮ ژیﺎﻧی ﺗێﺪا ﺑەرﻧە ﺴــەر .ﻜﺎﺗێﻚ ﺴەرداﻧی ﺧ ـێ ـﺰاﻧ ــە ﻜــﺮێ ـﻨ ـﺷ ـی ـﻨــەﻜــﺎﻧــی ﻧـ ــﺎوﺸـ ــﺎر دەﻜ ــەی ــﺖ، ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ڕاﺴﺘەﻘیﻨەﺗﺮ ﯪﺸـﻨــﺎی ﺋــەو دﻧیﺎ ﭘڕ ﻠەﻤەیﻨەﺗییە دەﺑیﺖ.
ﻛﺮﭽﯿﯿك :ﺗﺎ دەﻣﺮﯾﻦ ﺧو ﺑ ﺧﺎﻧﻮوﯾﻛوە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻜە ﺑەﻫەزاران ﺧێﺰاﻧی ﻜﻮرد ﭘێیەوە دەﻧﺎڵێﻨﻦ. ﻋـ ــەﺑـ ــﺪوڵـ ــاڵ ﺣ ـ ــەﺴ ـ ــەن ﮔــەﻧ ـﺟ ـێ ـﻛــی ﺗ ــەﻤ ــەن ) (٢٨ﺴــﺎڵــە و دوای ﺑەدەﺴﺘﻬێﻨﺎﻧی ﺑڕواﻧﺎﻤەی ﺑەﻜﺎﻠﺮیﯚس ﻠەزاﻧﻛﯚی ﺴﻟێﻣﺎﻧی ﺑﻮوە ﺑە ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎ، ﻤﺎوەی ﻧﺰیﻛەی ﺴﺎڵێﻛە ﻠەﮔەڵ ﻜﭽە ﻫﺎوڕێیەﻜی زاﻧ ـ ـ ـﻛ ـ ــﯚی ـ ــﺪا ژی ــﺎﻧ ــی ﻫ ـ ـ ـ ــﺎوﺴ ـ ـ ـ ــەرێـ ـ ـ ـ ـﺘ ـ ـ ـ ــی ﭘ ـ ـ ـێ ـ ـ ـﻛ ـ ـ ـﻬ ـ ـ ـێ ـ ـ ـﻨـ ـ ــﺎوە، ﺋـێـﺳـﺘــﺎ ﺑ ــە ﻤﻮﭼەی ﻫەردووﻜیﺎن ﻧیﻣﭽە ﺧﺎﻧﻮویەﻜیﺎن ﺑەﻜﺮێ ﮔ ـﺮﺗ ــﻮوە و ﻠەﺑﺎرەی ﻜـ ـێـ ـﺷ ــﻪﻜ ــﺎﻧـ ـیـ ـی ــەوە وﺗـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــی »ﺑ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەر ﻠەﻫﺎوﺴەرﮔیﺮ یــی، زۆر ﮔﻮێﺒیﺳﺘی ﻜـێـﺷــەﻜــﺎﻧــی ﺑەردەم ﺧـێـﺰان و ﺑەﺗﺎیﺒەت ﻜێﺷەی داﺑیﻨﻛﺮدﻧی ﺸــﻮێ ـﻨــی ﻧیﺷﺘەﺠێ ﺑﻮون ﺑﺒﻮوم ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑەﺸێﻛی زۆری ﺧﺎوەن ﺧێﺰاﻧەﻜﺎﻧی ﻫﺎوڕێﻢ ﻫﺎﻧیﺎن دەدام ﻜە ﻫەرﮔیﺰ ژن ﻧەﻫێﻨﻢ ،ﭼﻮﻧﻛە دەردەﻜﺎﻧی ﻫێﻨﺪە ﺗــﺎﻘــەت ﭘڕوﻜێﻨﻦ ﻜــە ﺑــەرﮔــەی ﻓﺷﺎرەﻜﺎﻧی ﻧﺎﮔﺮیﺖ .ﺋێﺳﺘﺎ ﺧﯚم ﻠەﻧﺎو واﻘیﻌەﻜەدا دەژیــﻢ و دەزاﻧﻢ ﻘﺳەﻜﺎﻧیﺎن ڕاﺴﺘﻦ«. ﺋــەو ﻫﺎواڵﺗییە ﯪﻤ ــﺎژەی ﺑــەوەﻜــﺮد ﺑــە ویﮋداﻧی ﻜـ ــﺎم دەﺴـ ـ ـ ــەاڵت و ﻜـ ــﺎم ﺣ ـﻛ ــﻮﻤ ــەت ڕەوایـ ـ ـ ــە ﺑە ﻤﻮﭼەی دوو ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎی ﯪﻤﺎدەیــی دوو ﻫﯚدەیﺎن ﺑـ ــﯚ ژی ـ ـ ــﺎن ﭘـ ـ ــێ داﺑ ـ ـیـ ــﻦ ﻧ ــەﺑـ ـێ ــﺖ؟ ،ﻫ ـێ ـﻣ ــﺎی ﺑﯚ ﺋەوەﺸﻛﺮد ﯪیﺎ ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫەرێﻢ ﻜە ﺋەو ﻫەﻤﻮو
ﺴــەردار ﻤﺤەﻤەد ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎیﻪ و ﭼەﻧﺪیﻦ ﺴﺎڵە ﺑ ـﺮا ﻋــەرەﺑــەی ڕژاﻧــﺪووﻩﺗــە ﺸــﺎرەﻜــﺎﻧــەوە ،ﺑیﺮیﺎن ﻠەﺸﻮێﻨی ﻧیﺷﺘەﺠێﺒﻮون و ﮔﺮاﻧﺒﻮوﻧی ﺑەﻫﺎﻜەی ژیــﺎﻧــی ﻫــﺎوﺴــەرێـﺘــی ﭘـێـﻛــەوە ﻧ ــﺎوﻩ ﺋــەو ﺑەیﺎﻧیﺎن ﻧەﻜﺮدﺑﯚوە؟ ،ﺑــەاڵم ﺠێﮕەی داﺧــە ﻠەﺑەرﺋەوەی دەواﻤ ـ ــی ﻤــﺎﻤــﯚﺴ ـﺘــﺎیـ ــی دەﻜـ ــﺎت و ﭘﺎﺸﻨیﻮەڕوان زۆریـﻨــەی ﺑەرﭘﺮﺴﺎن ﺧﺎوەﻧی ﺧﺎﻧﻮوی ﺧﯚیﺎﻧﻦ ،ﺗﺎﻜﺳی دەﮔێڕێﺖ ،ﻠــەﺑــﺎرەی ﮔﺮاﻧی ﻜﺮێی ﺧﺎﻧﻮو ﻫەرﮔیﺰ ﻧﺎزاﻧﻦ و ﻧﺎیﺎﻧەوێ ﻠەﺧەﻤی ﻜﺮێﻨﺷیﻨێﻚ و ﻧەﺑﻮوﻧی ﭘیﻼﻧێﻚ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺴەرﻜﺮدﻧی ﻜێﺷەﻜە، وﺗ ـ ـ ــی »زۆرﺑ ـ ــەیـ ـ ـﺟ ـ ــﺎر ﻓـ ـﺷ ــﺎرەﻜ ــﺎﻧ ــی ژیﺎﻧی ﺧ ـێ ـﺰاﻧ ــی ﺑەﺗﺎیﺒەت ﻧ ـ ــەﺑ ـ ــﻮوﻧ ـ ــی ﺸﻮێﻨی ﻧ ـ ـی ـ ـﺷ ـ ـﺘـ ــەﺠ ـ ـێ ـ ـﺒـ ــﻮون ژی ـ ــﺎﻧ ـ ـﻣ ـ ــﺎن ﻧ ــﺎﺧ ــﯚش و ﻧ ــﺎﺗ ــەﺑ ــﺎ دەﻜـ ـ ـ ــﺎت. ﺗﺎﺋێﺳﺘﺎ ﭼەﻧﺪﺠﺎرێﻚ ﻜـ ـ ـێـ ـ ـﺷ ـ ــەم ﻠ ـ ــەﮔ ـ ــەڵ ﺧــﺎوەن ﺧﺎﻧﻮوەﻜﺎﻧﺪا ﺑ ــﯚ دروﺴ ـ ــﺖ ﺑ ـ ــﻮوە و ژﻧ ــەﻜ ــەﺸ ــﻢ دووﺠ ـ ــﺎر ﺗــﯚراوە و ﻤﻨﺪاڵەﻜﺎﻧی ﺑﯚ ﺠێﻬێﺷﺘﻮوم« ﺋ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەوەی ﺋـ ـ ــەو ﭘﺮۆﺳی ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧوە ﻛﺸی ﻧﯿﺸﺘﺟﯿﺒﻮوﻧﯽ ﭼﺎرەﺳر ﻧﻛﺮدووە ﻤ ـ ـ ــﺎﻤ ـ ـ ــﯚﺴـ ـ ـ ـﺘ ـ ـ ــﺎی ـ ـ ــەی ﺑـﮕــەن ﺋــەﮔــەرﻧــﺎ ﺸــﺎرەﻜــﺎﻧـیــﺎن ﻠــەﺑــەرﺧــﺎﺗــﺮی ﻏەیﺮە ﻧـیـﮕــەران ﻜ ــﺮدووە ﺑێﺪەﻧﮕی ﺑەرﭘﺮﺴﺎﻧە ﻠەﯪﺴﺖ ﻜ ـێ ـﺷــەﻜــەدا ،ﻜ ــە ﺑــﯚﭼــی ﺗــﺎﺋـێـﺳـﺘــﺎ ﻫەﻧﮕﺎوێﻛی ﻜﻮرد ﺑەو دەردە ﻧەدەﺑﺮد. ﺑ ـ ــﺎش ﺑ ــﯚ ﭼ ـ ــﺎرەﺴ ـ ــەرﻜ ـ ــﺮدن ﺋ ــەﻧ ـﺟ ــﺎم ﻧـ ـ ـ ــەدراوە، ھڕەﺷﯾك ﻟﺋﺎﯾﻨﺪەی ﺧﺰان ﺋ ــەو ﻜـێـﺷــﺎﻧــەی ﺑــەﻫــﯚی ﻜـێـﺷــەی ﻧیﺷﺘەﺠێ ﭘێﺷیﻮایە ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫەرێﻣی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﺋەرﻜی ﺑــﻮوﻧــەوە زیــﺎدیــﺎن ﻜــﺮدووە دیــﺎردەی ﺗــﯚراﻧــی ژن و ﺴــەرﺸــﺎﻧـیـیــەﺗــی ﻠــەﺑــﺮی داﺑـ ــەش ﻜــﺮدﻧــی زەوی، ﺠیﺎﺑﻮوﻧەویﺎﻧە ﻠەﻫﺎوﺴەرەﻜﺎﻧیﺎن ﺑەﺠﯚرێﻚ ﻜە ﺴ ـ ــەدان ﺸــﻮﻘــەی ﺑ ـڵ ـﻨــﺪی دروﺴ ـ ــﺖ ﺑ ـﻛــﺮدایــە ﺗﺎ ﻠەدادﮔﺎﻜﺎﻧﺪا زۆر دەﺑیﻨﺮێﺖ و ﭼەﻧﺪیﻦ ﻜﻮریﺶ ﺑەﺸێﻮەی ﻜﺮێ یﺎﺧﻮد ﺑەﺸێﻮەی ﻘیﺳﺖ ﺑﺪرایەﺗە دوای ﺑێﺌﻮﻤێﺪ ﺑﻮوﻧیﺎن ﻠەدەﺴﺘﻛەوﺗﻨی ﺸﻮێﻨی ﻫﺎواڵﺗیﺎن و ﻓەرﻤﺎﻧﺒەران. ﺴ ــەردار ﺑﺎﺴی ﻠــەوەﻜــﺮد ﺣﻛﻮﻤەت ﻧــەك ﻫەر ﻧیﺷﺘەﺠێﺒﻮون ،ﺑــەﻧــﺎﭼــﺎری ﻠەﻫﺎوﺴەرەﻜﺎﻧیﺎن ﻧــەیـﺘــﻮاﻧــی ﻜـێـﺷــەی ﻧیﺷﺘەﺠێ ﺑــﻮوﻧــی ﻫﺎواڵﺗیﺎن ﺠیﺎﺑﻮوﻧەﺗەوە.
ﭼ ــﺎرەﺴ ــەر ﺑ ـﻛــﺎت ،ﺑــەڵـﻛــﻮ زۆرﺑ ـ ــەی داﻤ ــﻮدەزﮔ ــﺎ ﺣـﻛــﻮﻤــی و ﺣــﺰﺑـیـیــەﻜــﺎﻧـیــﺶ ﻜــﺮێـﭽـیــﻦ وە رۆژاﻧ ــە ﭼەﻧﺪیﻦ ﻤــﺎڵــە ﮔﻮﻧﺪﻧﺷیﻦ و ﻤــﺎڵــە ﻋــەرەب ﺑەﺑێ ﺴــﺎﻧ ـﺳــﯚرێ ـﻛــی ی ــﺎﺴ ــﺎی ـ ــی ،دێ ـﻨ ــە ﻧ ـ ــﺎو ﺴ ـﻨ ــﻮوری ﺸـ ــﺎرەﻜـ ــﺎﻧـ ــەوە و ﻧ ــﺮﺧ ــی ﺧـ ــﺎﻧـ ــﻮوی ﻫ ـێ ـﻨــﺪە ﺑ ــەرز ﻜﺮدووﻩﺗەوە ﻜە ﻤەﺣﺎڵە ﺗﻮاﻧﺎی ﺋەوەﻤﺎن ﻫەﺑێﺖ ژیﺎﻧێﻛی ﻤەﻤﺮە و ﻤەژی ﺑﺒەیﻨەﺴەر ،ﻫەﻤﻮوﻤﺎﻧی ﻫــەراﺴــﺎن ﻜ ــﺮدووە و رۆژ ﺑ ــەرۆژ ﻠــەﺑــەراﻤـﺒــەر ﺋەم ﻜێﺷەیەدا دووﭼﺎری ﻫەڵﭙڕوﻜﺎن ﺑﻮویﻦ. ﭘﺎﺸﺎن ﺴەرداﻧی ﭼەﻧﺪ ﻧﻮوﺴیﻨﮕەیەﻜی ﺗﺎیﺒەت ﺑــە ﻜڕیﻦ و ﺑەﻜﺮێﺪاﻧی ﺧــﺎﻧــﻮوﻤــﺎن ﻜــﺮد ،ﺴەرەﺗﺎ ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎ ﺋەیﻮب ﺧﺎوەﻧی ﻧﻮوﺴیﻨﮕەی )ﻜﯚﺸیﺎر( ﻠەﮔەڕەﻜی ﭼــﻮارﭼـﺮا وﺗــی »ڕۆژاﻧــە ژﻤﺎرەیەﻜی زۆر ﺑﯚ دەﺴﺘﻛەوﺗﻨی ﺧﺎﻧﻮوی ﻜﺮێ ﺴەرداﻧﻢ دەﻜەن، ﺧﺮاﭘﺘﺮیﻦ ﺧﺎﻧﻮو ﻠەﮔەڕەﻜە ﻧﻮێیەﻜﺎﻧیﺷﺪا ﻧﺮﺧیﺎن ﻠــە ) (٢٥٠ﻫ ــەزار ﻜــەﻤـﺘــﺮ ﻧـیـیــە ،ﻠــەﻤــﺎوەی ﺋەم ﭼەﻧﺪ ﺴﺎڵەی ڕاﺑﺮدوودا ﺑەﻫﯚی ﻫﺎﺗﻨی ﻤﺎڵێﻛی زۆر ﻠ ــەدەرەوەی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧەوە ،ﻧﺮﺧی ﺧﺎﻧﻮو رۆژ ﺑە رۆژ ﻠەزیﺎدﺑﻮوﻧﺪایە و ﺗەﻧﻬﺎ زەرەرﻤەﻧﺪیﺶ ﺧەڵﻛە ﻫەژارەﻜەیە«. ﻻوازﯾﯽ ﻋﻗﯿﯿﺗﯽ ﺑڕﻮەﺑﺮدن
ﺋەﻧﺪازیﺎرێﻛی ﺸﺎرﺴﺘﺎﻧی ﯪﻤــﺎژە ﺑەوەدەﻜﺎت ﻻوازی ﺋــەﻘـڵـیــەﺗــی ﺑــەڕێــﻮەﺑــﺮدن ﻠەﻜﻮردﺴﺘﺎﻧﺪا ﺑﻮوەﺗە ﻫﯚی ﺋەوەی ﻜە ﻜێﺷەی ﻧیﺷﺘەﺠێ ﺑﻮون ﻠەﻜﻮردﺴﺘﺎﻧﺪا ﺑﺒێﺘە ﻜێﺷەیەﻜی ﮔەروە. ﺋــەﻧــﺪازیــﺎری ﺸــﺎرﺴـﺘــﺎﻧــی ﺑــەﻧــﺎز ﻤـﺤــەﻤــەد وﺗی »ﻻوازیـ ــی ﻋەﻘڵییەﺗی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدن ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﮔﺷﺘی ﻠەﻜﻮردﺴﺘﺎﻧﺪا ﺑــﻮوﻩﺗــە دیــﺎردەیــەﻜــی ﺑﺎو، ﺋ ــەﻤ ــەش ﺑ ــﻮوﻩﺗ ــە ﻫ ــﯚی دروﺴ ـﺘ ـﺒــﻮوﻧــی ﻜێﺷەی ﻧیﺷﺘەﺠێﺒﻮون«. وﺗیﺷی »ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫەرێﻢ ﺋەرﻜی ﺴەرﺸﺎﻧییەﺗی
ﺑــەدواداﭼــﻮون ﺑــﯚ ﻫــەﻤــﻮو ﻜێﺷەیەﻜی دیــﺎری ﻧﺎو ﺧەڵﻚ ﺑﻛﺎت ،ﺑەاڵم زۆر ﺧەﻤﺳﺎرد ﺑﻮوە ﻠەﯪﺴﺖ ﻜ ـێ ـﺷــەﻜــەدا و ﺗ ــەﻧ ــﺎﻧ ــەت ﻧــەی ـﺘــﻮاﻧ ـیــﻮوە یﺎﺧﻮد ﻧــەیــﻮیـﺳـﺘــﻮوە ﻫـیــﭻ ﺠ ــﯚرە ﭘــﻼﻧـێــﻚ ﺑــﯚ ڕێﮕەﮔﺮﺗﻦ ﻠــەﻫــﯚﻜــﺎرەﻜــﺎﻧــی ﻫــەﻧــﺪێ ﻜـێـﺷــەی ﺴــەرەﻜــی وەك ﻜێﺷەی ﻧیﺷﺘەﺠێﺒﻮون ﺋەﻧﺟﺎم ﺑﺪات«. ﺋ ــەو ﺋ ــەﻧ ــﺪازی ــﺎرە ﭘ ـێ ـیــﻮایــە ﻜــﯚﻤــەڵ ـێــﻚ ﻫﯚﻜﺎر ﺑ ــﻮوﻧ ــەﺗ ــە ﻫـ ــﯚی زۆر ﺑ ــﻮوﻧ ــی ﻜ ـێ ـﺷــەی ﺑێﻛﺎری ﻠــەﻜــﻮردﺴـﺘــﺎﻧــﺪا ﻠــەواﻧــەش داﻤــەزراﻧــﺪﻧــی ﻫەزاران ﻫﺎواڵﺗی ﮔﻮﻧﺪﻧﺷیﻦ ﺑە ﻜﺎرﻤەﻧﺪی داﻤﻮدەزﮔﺎﮐﺎﻧی ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫــەرێــﻢ و ﭘەراوێﺰﺧﺳﺘﻨی ﮔﻮﻧﺪەﻜﺎن ﻠ ــەڕووی ﺧــﺰﻤــەﺗـﮕــﻮزاریـیــەوە ،ﻫــەروەﻫــﺎ ﺗەرﺧﺎن ﻧــەﻜــﺮدﻧــی ﺑــﻮدﺠــە ﺑــﯚ ﺑ ــﻮژاﻧ ــﺪﻧ ــەوەی ژێﺮﺧﺎن، ﻠــەﮔــەڵ ڕیـﻔــﯚرم ﻧەﻜﺮدﻧی ﺸـێــﻮازی ﺑەرﻫەﻤﻬێﻨﺎن و ﺋــەﻧ ـﺟــﺎم ﻧ ــەداﻧ ــی ﭘ ـ ــﺮۆژەی ڕێ ـﮕــﺎ و ﻫﯚﺑەﻜﺎﻧی ﮔــﻮاﺴـﺘـﻨــەوە ،ﻫــەروەﻫــﺎ ﻧــەﻜــڕیـﻨــەوەی ﺑەرﻫەﻤی ﺠــﻮﺗ ـیــﺎران وای ـ ـﻛ ــﺮدووە ﻜــﯚﭼــی ﮔــﻮﻧــﺪﻧـﺷـیــﻦ زۆر ﺑێﺖ و ﺸﺎرەﻜﺎﻧی ﺗﻮﺸی ﻫەاڵوﺴﺎﻧی داﻧیﺷﺘﻮان ﻜﺮدووە. ﺴــەﺑــﺎرەت ﺑــەﭼــﺎرەﺴــەرﻜــﺮدﻧــی ﯪﻘڵﻣەﻧﺪاﻧەی ﻜ ـێ ـﺷــەی ﻧـیـﺷـﺘــەﺠـێـﺒــﻮون ﺑــەﻧــﺎز ﻤ ـﺤــەﻤــەد وﺗی »ﭘێﻮیﺳﺘە ﺣﻛﻮﻤەت ﺴﺘﺮاﺗیﮋێﻛی ﻧﻮێ ﺑﮕﺮێﺘەﺑەر ﺑﯚ ڕێﮕەﮔﺮﺗﻦ و ﻜەﻤﻛﺮدﻧەوەی ﻜﯚﭼی ﺑەﻠێﺷﺎوی ﻋــەرەب و ﺧێﺰاﻧەﻜﺎﻧی ﺗﺮی ﻧﺎوەڕاﺴﺖ و ﺑﺎﺸﻮری ﻋ ـی ـﺮاق ﺑ ــﯚ ﺸـ ــﺎرە ﻜــﻮردی ـیــەﻜــﺎن ی ــﺎﺧ ــﻮد دەﻜـ ــﺮێ ﻠەﺑﺮی ﺑاڵوﺑﻮوﻧەوەیﺎن ﺑەﻧﺎو ﺸﺎرەﻜﺎﻧﺪا ،ﺸﻮێﻨی ﺗﺎیﺒەﺗیﺎن ﺑﯚ دروﺴﺖ ﺑﻛﺮێﺖ ،ﺋەرﻜی ﺴەرﺸﺎﻧی ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫەرێﻣیﺷە ﻠەﻤﺎوەی ﺴﺎاڵﻧی ﯪیﻨﺪەدا ﺑەﺸێﻛی ﺑﻮدﺠەی ﺧﯚی ﺑﯚ دروﺴﺘﻛﺮدﻧی یەﻜەی ﻧیﺷﺘەﺠێﺒﻮون و ﺸﻮﻘە ﺗەرﺧﺎن ﺑﻛﺎت«.
دووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
Cetir31@gmail.com
ﮐﺮاوه
٧
ﺧﺎﻧﻮوە ﭘﻼﺳﺘﯿﻜﯿﻛﺎن ﻛﺸی ﺑ ﻛﺎرەﺑﺎﯾﯿﺎن ھﯾ ﻓﻪرھﺎد ﺋﻪﺣﻤﻪد و ﺋﺎﺳﯚ ﺷﻮان
»ﻫەر ﭼەﻧﺪە ﺣﻛﻮﻤەت ﻠەرِاﮔەیﺎﻧﺪﻧەﻜﺎﻧەوە ﺑﺎﺴی ﺋــەوە دەﻜــﺎت ﮔﺮﻧﻛی ﺑەﻜەرﺗی ﮔﺷﺘﻮﻜﺎڵی داوە ﺑــەاڵم ﺑەوﺸێﻮە ﻧییە و ﺑــەداﺧــەوە ﮔﺮﻧﻛی ﺑ ـ ــەم ﻜـ ــەرﺗـ ــە ﻧـ ـ ـ ـ ـ ــەدراوە« ﺋ ــەﻤ ــە وﺗ ـ ـ ــەی ﻜﻣﺎل ﺣ ــەﺴ ــەن ﺧ ــﺎوەﻧ ــی ﺧ ــﺎﻧ ــﻮوی ﭘــﻼﺴ ـﺘ ـی ـﻛــی ﺑﻮو ﻠەﻜﺎﻧی ﺸەیﺘﺎن ،ﯪﻤــﺎژەی ﺑﯚ ﺋــەوەﻜــﺮد ﺧﺎﻧﻮی ﭘــﻼﺴ ـﺘ ـی ـﻛــی ﭘ ــﺮۆژەی ــەﻜ ــی ﮔ ـﺮﻧ ـﻛــی ﻜﺷﺘﻮﻜﺎڵیە ﺑــﯚ ﺑ ــﻮژاﻧ ــەوەی ژێــﺮﺧــﺎﻧــی ﯪﺑـ ــﻮوری واڵت ﺑەاڵم ﺑ ــەداﺧ ــەوە ﺣـﻛــﻮﻤــەت زۆر ﮔـﺮﻧـﻛــی ﭘێﻨەداوە، ﻜﺎﺗێﻚ ﺠﻮﺗیﺎر داوای ﻘەرزی ﻜﺷﺘﻮﻜﺎڵی دەﻜﺎت ﺋ ــەوەﻧ ــﺪە دەﺴ ـﺘــی دەﺴ ـﺘــی ﭘ ـێــﺪەﻜــەن ﺗــﺎ ﺑێﺰار دەﺑ ـێــﺖ ،وﺗـیـﺷــی »ﻘــەرزەﻜــە ﺗــەﻧـﻬــﺎ ﺑــەﺸــی ﻠە ) (٪٦٠ﺗێﭽﻮوﻧی ﭘــﺮۆژەﻜــەیــە ،ﺴﻮدﻤەﻧﺪﺑﻮوم ﻠــەو ﻘــەرزە ﺑــەاڵم ﺋــەﮔــەر ﺑﻣﺰاﻧیﺎیە ﺑەوﺸێﻮەیە دەﺴﺘی دەﺴﺘیﻢ ﭘێﺪەﻜەن وەرﻤﻨەدەﮔﺮت ،ﺠﮕە ﻠــەوەش دەﺑێﺖ ﻤﻮڵﻛێﻚ ﺑﺨەوێﻨی ﻠەﺑەراﻤﺒەر وەرﮔﺮﺗﻨی ﻘــەرزەﻜــەدا ﻧﺮﺧەﻜەی ﭼــﻮار ﻫێﻨﺪەی ﻘــەرزەﻜــە ﺑـێــﺖ و ﭘێﻮیﺳﺘیﺷە ﺋــەوﺑــڕە ﭘﺎرەیەی ﺑــەﻘــەرز دەﺗــﺪەﻧــێ ﻠــەﻤــﺎوەی ﺴــێ ﺴــﺎڵــﺪا و ﺑەﺴێ ﺠﺎر ﭘﺎرەﻜە ﺑﺪەیﺘەوە«. وەزارەﺗــی ﻜﺷﺘﻮﻜﺎڵ وەك ﭘێﻮیﺳﺖ ﻫﺎوﻜﺎری ﺠﻮﺗیﺎران ﻧﺎﻜﺎت ،ﻧﺎوﺑﺮاو وﺗی »ﺠﮕە ﻠەﻘەرزەﻜە ﻫیﭻ یﺎرﻤەﺗییەﻜی ﺗﺮﻤﺎن ﻧــﺎدەن ﻠــەڕووی داﺑیﻦ ﻜﺮدﻧی دەرﻤﺎن و ﭘێﺪاویﺳﺘیەﻜﺎﻧی ﺗﺮەوە ،ﭘێﻣﺎن دەڵێﻦ ﭘیﻛﺎﺑی دەﺑڵﺘﺎن ﺑەدوو دەﻓﺘەر دەدەیﻨێ
ﺑەاڵم ﺠﻮﺗیﺎر ﭘێﻮیﺳﺘی ﺑەﺗﺮاﻜـﺘﯚرە ﻧەك ﭘیﻛﺎب ﺠﻮﺗیﺎر دوو دەﻓﺘەر دۆﻻری ﻠەﻜﻮێی ﺑﻮو ﺑیﺪات ﺑەﭘیﻛﺎﺑێﻛی ﻤەرزییە«. ﻜ ــەﻤ ــﺎل ﺣ ــەﺴ ــەن وﺗـ ــی »ﺣ ــەﭬ ــﺪە ﭘ ـ ــﺮۆژەی وەﺑەرﻫێﻨﺎﻧﻢ ﻫەیە ﻠەﮔﻮﻧﺪی ﻜﺎﻧی ﺸەیﺘﺎن ﺑەاڵم ﺗﺎﺋێﺳﺘﺎ ﻜــﺎرەﺑــﺎﻤــﺎن ﺑــﯚ داﺑ ـیــﻦ ﻧــەﻜ ـﺮاوە ،ﺗەﻧﻬﺎ ) (٣٠٠ﻤەﺗﺮ دووریﻦ ﻠەﻜﺎرەﺑﺎی ﺣﻛﻮﻤیەوە ﺋەﻤە ﺑﻮوەﺗە ﮔﺮﻓﺘێﻚ ﺑﯚﻤﺎن و ﭼەﻧﺪ ﺠﺎرێﻚ ﺴەرداﻧی ﻻیــەﻧــی ﭘــەیــﻮەﻧــﺪیــﺪارﻤــﺎن ﺑەﻜێﺷەﻜەوە ﻜﺮدووە ﻠــەﺑــەراﻤـﺒــەردا دەڵـێــﻦ ﺣﻛﻮﻤەت ﭘــﺎرە ﻠەﻜەرﺗی ﺗﺎیﺒەﺗﺪا ﺧــەرج ﻧــﺎﻜــﺎت ،ﺑــﺎﺸــە وەك ﻜــﺎرەﺑــﺎ ﺑﯚ ﺋـێـﻣــە راﻧــﺎﻜ ـێ ـﺷــﻦ ،ﺑ ــەاڵم ﺑــﯚ ﻤــﺎڵــەﻜــﺎﻧــی ﮔﻮﻧﺪی ﻜــﺎﻧــی ﺸــەیـﺘــﺎﻧــی ﺑــﯚ ڕاﻧــﺎﻜـێـﺷــﻦ ﻜــە داﻧیﺷﺘﻮوی ﺗێﺪایە؟ ﻓەرﻤﺎﻧﮕەی ﻜﺎرەﺑﺎی ﺴﻟێﻣﺎﻧی ﭘێیﻮﺗیﻦ دەﺑێﺖ ﻠەﺴەر ﺋەرﻜی ﺧﯚﺗﺎن ﻋﺎﻤﻮد و ﻜێﭭڵ و ﭘێﺪاویﺳﺘیەﻜﺎﻧی ﺗﺮ ﺑﻛڕن ﻜەﺋەﻤەش ﭘﺎرەیەﻜی زۆری دەوێﺖ ﻠەﺗﻮاﻧﺎی ﺠﻮﺗیﺎرێﻛی وەك ﺋێﻣەدا ﻧییە«. ﺋەو ﭘــڕۆژاﻧــەی ﻜەرﺗی ﺗﺎیﺒەت ﮔﺮﻧﮕیﺎن ﻫەیە ﺑﯚ زیﺎدﻜﺮدﻧی ﺑەرﻫەﻤی ﻧﺎوﺧﯚیــی و ﺑﻮژاﻧﺪﻧەوەی ﻜــەرﺗــی ﻜـﺷـﺘــﻮﻜــﺎڵــی ﻠــەﻫــەرێ ـﻣــی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧﺪا، و دەرﻓــەﺗ ـێ ـﻛ ـی ـﺷــە ﺑ ــﯚ ﺧـﺳـﺘـﻨــە ﺴ ــەرﻜ ــﺎری ﺋەو ﻜەﺴﺎﻧەی ﺑێﻛﺎرن. ﻜەﻤﺎل ﺣەﺴەن ،وﺗی »ﭘڕۆژەﻜﺎﻧﻣﺎن ﮔﺮﻧﻛی ﯪﺑـ ــﻮوری ﮔـ ــەورەی ﻫــەیــە ،ﭼــﻮﻧـﻛــە ژﻤﺎرەیەﻜی زۆر ﻫــﺎوﻻﺗـیــﺎن دەﺧــەیـﻨــە ﺴــەرﻜــﺎر و ﻜﺎریﮕەری ﻠــەداﺑــەزی ـﻨــی ﻧــﺮﺧــی ﻤـیــﻮە و ﺴ ــەوزەواﺗ ــﺪا ﻫەیە
ﻠەﺑﺎزاڕەﻜﺎﻧی ﻜﻮردﺴﺘﺎن«. ﺣ ـﺳ ـێــﻦ ﮐ ــﻪری ــﻢ داﻧ ـی ـﺷ ـﺘــﻮویــەﻜــی ﮔﻮﻧﺪی ﻜــﺎﻧــی ﺸــەیـﺘــﺎﻧــە ﯪﻤ ــﺎژەی ﺑــﯚ ﺋــەوەﻜــﺮد ﻧﺰیﻛەی ﺣــەﭬــﺪە ﻤــﺎڵ دەﺑــﻦ و ﺑــەﻜــﺎری ﻜﺷﺘﻮوﻜﺎڵیەوە ﺧەریﻛﻦ ﺗﺎﺋێﺳﺘﺎ ﻜﺎرەﺑﺎیﺎن ﻧییە ،وﺗی«داواﻤﺎن ﻠــەﻓــەرﻤــﺎﻧـﮕــەی ﻜــﺎرەﺑــﺎی ﺑــﺎزیــﺎن ﻜــﺮد ﻜﺎرەﺑﺎﻤﺎن ﺑـ ــﯚ داﺑ ـ ـیـ ــﻦ ﺑـ ـﻛ ــەن ﺑ ـ ـ ــەاڵم ﭘ ـێ ـیــﺎﻧــﻮﺗ ـیــﻦ )(٢٢ ﻤـﻟـیــﯚن دی ـﻨــﺎری دەوێ ــﺖ ﺑــﯚیــە دەﺑ ـێــﺖ ﺧﯚﺗﺎن ﺧەرﺠیەﻜەی ﻠەﺋەﺴﺘﯚ ﺑﮕﺮن ﺗەﻧﻬﺎ ﺋێﻣە وەﻜﻮ ﻓەرﻤﺎﻧﮕەی ﻜﺎرەﺑﺎ ﺴەرﭘەرﺸﺘی دەﻜەیﻦ ،ﯪﺧﺮ ﺋێﻣەی ﺠﻮﺗیﺎر ﺋــەو ﭘــﺎرەیــەﻤــﺎن ﻠــەﻜــﻮێ ﺑــﻮو ،ﺗﺎ ﻜــﺎرەﺑــﺎی ﭘێ ِﺮاﻜێﺷیﻦ ،ﻫەﻧﺪێﻛﺟﺎر ﻠەﺧﺎﻧﻮوە
ﭘــﻼﺴـﺘـیـیــەﻜــﺎﻧـیـﺷـﻣــﺎن زەرەر دەﻜــەیــﻦ ﺋەﻤەش ﺑەﻫﯚی ﻧەﺑﻮوﻧی ﻜﺎرەﺑﺎوە ،ﺑﯚ ﺋەوەش ﺴەرداﻧی ﻓــەرﻤــﺎﻧ ـﮕــەی ﻜ ـﺷ ـﺘــﻮﻜــﺎڵ ـی ـﻣــﺎن ﻜـ ــﺮد ،رەواﻧ ـ ــەی ﭘــﺎرێــﺰﮔــﺎیــﺎن ﻜــﺮدیــﻦ ﺋــەواﻧـیــﺶ رەزاﻤەﻧﺪﺑﻮون، ﺑەاڵم ﺑەڕێﻮەﺑەرایەﺗی ﮔﺷﺘی ﻜﺎرەﺑﺎی ﺴﻟێﻣﺎﻧی ڕەزاﻤەﻧﺪیﺎن ﻠەﺴەر دەرﻧەﺑڕی«. ﻠەوﺑﺎرەیەوە ﭼەﺗﺮ ﭘەیﻮەﻧﺪی ﻜﺮد ﺑە ﺑەرﭘﺮﺴی ﺑ ــەﺸ ــی ڕاﮔ ــەی ــﺎﻧ ــﺪﻧ ــی ﺑ ــەڕێ ــﻮﺑ ــەرای ــەﺗ ــی ﮔﺷﺘی ﻜﺎرەﺑﺎی ﺴﻟێﻣﺎﻧی ،ﺴیﺮوان ﻤﺤەﻤەد ڕایﮕەیﺎﻧﺪ »ﭘــﺮۆژەﻜــﺎﻧــی ﺧــﺎﻧــﻮوی ﭘﻼﺴﺘیﻛی ﻠــەﺴــەر ﺋەرﻜی ﺧﯚیﺎﻧە و دەﺑێﺖ ﺧﺎوەﻧی ﺧﺎﻧﻮوەﻜﺎن ﻜﺎرەﺑﺎی ﺑﯚ راﺑﻛێﺷﻦ ﻠەﺑەر ﺋــەوەی ﺋــەوان ﻜﺎر ﺑﯚﺧﯚیﺎن
وﻨﻪ :ﺋﯿﻨﺘﻪرﻧﺖ
دەﻜ ــەن ﺋێﻣە ﻧــﺎﺗــﻮاﻧـیــﻦ وەﻜــﻮ ﻤــﺎاڵن ﻜﺎرەﺑﺎیﺎن ﺑﯚداﺑیﻦ ﺑﻛەیﻦ« ﻠــەﺑــﺎرەی داﺑیﻨﻛﺮدﻧی ﻜــﺎرەﺑــﺎوە ﺑــﯚ ﻤﺎڵەﻜﺎﻧی ﮔــﻮﻧــﺪی ﻜﺎﻧی ﺸەیﺘﺎن ﺴـیــﺮوان ﻤﺤەﻤەد وﺗی« ﺑەﭘێی ڕێﻨﻣﺎیەﻜﺎﻧی وەزارەﺗ ــی ﻜــﺎرەﺑــﺎ ﻜــﺎریــﺎن ﺑﯚ دەﻜــەیــﻦ ﺋــەﮔــەر داوایــەﻜـﻣــﺎن ﭘێﺷﻛەش ﺑﻛەن ﺑــەﻤــەرﺠ ـێــﻚ ﺑ ــﯚ ﻤ ــﺎڵ ــەﻜ ــﺎن ﺑ ـێــﺖ ﻧـ ــەك ﺧﺎﻧﻮە ﭘﻼﺴﺘییﻛیەﻜﺎن«. ﺋەﻧﺪازیﺎری ﺴەرﭘەرﺸﺘیﺎر ﻠەﺑەڕێﻮەﺑەرایەﺗی ﻜـﺷـﺘــﻮﻜــﺎڵــی ﭼــەﻤ ـﭽــەﻤــﺎڵ ﺴــەﻋـیــﺪ ﺋیﺳﻣﺎﻋیﻞ ﯪﻤــﺎژەی ﺑــﯚ ﺋــەوەﻜــﺮد ﺋــەو ﺧــﺎﻧــﻮوە ﭘﻼﺴﺘیﻛیﺎﻧە ﺴ ــێ ﺑــەﺸــﻦ ﺑــەﺸ ـێ ـﻛ ـیــﺎن ﻠ ــەﻻی ــەن ﻫﺎواڵﺗیﺎن ﺧــﯚیــﺎﻧــەوە ﻜ ــڕدراون ﺋــەﻤــە ﻫیﭻ ﭘەیﻮەﻧﺪییەﻜی ﺑــەﺣ ـﻛــﻮﻤــەﺗــەوە ﻧ ـی ــە ،ﺑــەﺸــی دووەم ﺑﺎﻧﻛی ﻜﺷﺘﻮﻜﺎڵی )(٪٦٠ی ﭘﺎرەﻜەی ﺑﯚ دەدات و ﺑەﺴێ ﻘـیـﺳــﺖ ﻠـێـیــﺎن وەردەﮔ ــﺮێـ ـﺘ ــەوە ﺑــەﺸــی ﺴێﻬەم ﺋــەوەیــە ﺣﻛﻮﻤەت ﺧــﯚی دەی ــﺪات ﭘێیﺎن ﺗﺎﺴێ ﺴﺎڵ ﺴەرﭘەرﺸﺘیﺎن ﺑﻛﺎت ،وﺗی »ﻠەﻫەﻤﻮو ﺋەو ﮔﺮێﺒەﺴﺘﺎﻧەی ﻜەﺋێﻣە ﻠــەﮔــەڵ وەرﮔ ــﺮدا واژۆی دەﻜــەیــﻦ ﭘــەیــﻮەﻧــﺪی ﺑ ــەﻜ ــﺎرەﺑ ــﺎوە ﻧـیــە و ﺑﺎﺴی ﻜﺎرەﺑﺎی ﺗێﺪاﻧیە«. ﺣــەﺴــەن ﺋــەﺣـﻣــەد ﺧ ـێ ـﺰاﻧــﺪارە و دەرﭼ ــﻮوی ﻧ ــﺎوەﻧ ــﺪیـ ـی ــە ﭼ ــەﻧ ــﺪ ﺠـ ــﺎرێـ ــﻚ ﻫـ ــەوڵ ـ ـیـ ــﺪاوە ﺑﯚ داﻤەزراﻧﺪن ﺑەاڵم داﻧەﻤەزراوە ﺑﯚیە دوو ﺧﺎﻧﻮوی ﭘﻼﺴﺘیﻛی ﻠەﺴﻨﻮوری ﭼەﻤﭽەﻤﺎڵﺪا وەرﮔﺮﺗﻮوە و وەك ﺧــﯚی وﺗــی »داﻧــەیــەﻜــی ﺗﺮیﺷی ﻜڕیﻮوە ﺋێﺳﺘﺎ ﭼــەﻧــﺪ ﻜــﺮێـﻛــﺎرێـﻛــی ﻋــەرەﺑــی ﺑــﯚ ﺑەﻜﺮێ
ﮔ ـﺮﺗــﻮوە ،وﺗ ــی« ﺋــەﮔــەر ﺣـﻛــﻮﻤــەت یﺎرﻤەﺗیﻣﺎن ﺑﺪات و ﻫﺎوﻜﺎریﻣﺎن ﺑﻛﺎت ﻠەﻫەﻤﻮو رووەﻜﺎﻧەوە دەﺗــﻮاﻧ ـیــﻦ ﺧــﺰﻤــەت ﺑــەﺧــﯚﻤــﺎن و ﻧﺎوﭼەﻜەﻤﺎن ﺑﻛەیﻦ ،ﭼﻮﻧﻛە ﺑەروﺑﻮﻤێﻛی ﺑﺎﺸی ﻠێ ﺑەرﻫەم دێﺖ«. ﻧﺎوﺑﺮاو ﯪﻤﺎژەی ﺑﯚ ﺋەوەﻜﺮد ﭼەﻧﺪیﻦ ﮔﺮﻓﺘیﺎن ﻫــەیــە ،ﻠــەواﻧــە ﭘێﻨەداﻧی ﻫیﭻ ﺠــﯚرە دەرﻤ ــﺎن و ﺗــﯚیــەك و ﻫــەروەﻫــﺎ ﻧــەﺑــﻮوﻧــی ﻜــﺎرەﺑــﺎش یەﻜێﻛە ﻠــەﻜـێـﺷــەﻜــﺎﻧـیــﺎﻧــە ،وﺗ ــی »ﻤــﯚﻠ ـیــﺪەم ﻜ ــڕی ــﻮوە و ڕۆژاﻧ ـ ــە ﻜ ــﺎری ﭘ ـێــﺪەﻜــەم و ﻤــەﺴــﺮوﻓــﺎﺗــی ﻠەﺴەر ﺧﯚﻤە ﺗﺎ ﺣﻛﻮﻤەت یﺎرﻤەﺗیﻣﺎن ﺑــﺪات ﻫەرزاﻧﺘﺮ ﺑەرووﺑﻮوﻤەﻜﺎﻧﻣﺎن دەﮔﺎﺗە دەﺴﺖ ﻫﺎواڵﺗیﺎن«. ﺴــﺎﻤــﺎن ﻋــﻮﺴـﻣــﺎن ﻠــەﺴـﻨــﻮوری ﻜــﺎﻧــی ﺸەیﺘﺎن دوو ﺧــﺎﻧــﻮوی ﭘــﻼﺴـﺘـیـﻛــی ﻫــەیــە و ﻤ ــﺎوەی دوو ﺴﺎڵە ﺧەریﻛی ﺋەو ﻜﺎرەیە ﺋەویﺶ ﮔﺮﻓﺘی ﻜﺎرەﺑﺎ و ﯪوی ﻫــەیــە وﺗــی«ﺋــەﮔــەر ﺣ ـﻛــﻮﻤــەت ﻜﺎرەﺑﺎ و ﭘـێــﺪاویـﺳـﺘـیــەﻜــﺎﻧــی ﺗــﺮﻤــﺎن ﺑــﯚ داﺑ ـیــﻦ ﺑ ـﻛــﺎت و ﻫﺎوﻜﺎری زیﺎﺗﺮی ﺋەو ﻜەﺴﺎﻧە ﺑﻛﺎت ﻜەﺧﺎﻧﻮوی ﭘــﻼﺴ ـﺘ ـی ـﻛ ـیــﺎن ﻫـ ــەیـ ــە ،دەﺗـ ــﻮاﻧ ـ ـیـ ــﻦ زۆرﺗـ ــﺮیـ ــﻦ ﺑــەرووﺑــﻮوﻤــەﻜــﺎﻧــی ﺴ ـ ــەوزەوات ﺧــﯚﻤــﺎن داﺑیﻨی ﺑـﻛــەیــﻦ و ﺑــەﻜــەﻤـﺘــﺮیــﻦ ﻧــﺮخ ﻠــەﺴــەر ﻫﺎواڵﺗیﺎن ﺑﻛەوێﺖ«. ﺴﺎﻤﺎن وﺗیﺷی »وەك ﺋەو ﻜەﺴﺎﻧەی ﺧﺎﻧﻮوی ﭘﻼﺴﺘیﻛیﻣﺎن ﻫەیە ﻠــەم ﺴ ـﻨــﻮورەدا داواﻜﺎریﻦ ﻠەﺣﻛﻮﻤەت ﻜــﺎرەﺑــﺎﻤــﺎن ﺑــﯚ داﺑیﻨﺒﻛﺎت ﻠەﮔەڵ ﺗﯚو دەرﻤﺎن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەرﺑﻮوﻤەﻜﺎن ﺑﺎﺸﺘﺮﺑێﺖ، ﭼﻮﻧﻛە ﻠەزۆرﺑەی واڵﺗﺎﻧﺪا ﺋەﻤە دەﻜﺮێﺖ«.
ل دو ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻦ دھﯚﻛ ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ل ﺑﻦ ﻛﺎﺑﯿﻨﯾﺎن دا دﺧﻮﯾﻨﻦ ﭼﺗﺮ دھﯚك
ژ ﺑ ــەر ﻧــەﺑــﻮوﻧــﺎ ژوورێ ـ ــﻦ ﺧــﻮاﻧــﺪﻧــێ و ﻜێﻣیﺎ ﻘ ــﻮﺗ ــﺎﺑـ ـﺨ ــﺎﻧ ــﺎن ،ل دو ﻘــﻮﺗــﺎﺑ ـﺨــﺎﻧ ـێــﻦ دﻫ ــﯚﻜ ــێ ﻜﺎﺑیﻨەیێﻦ ﺋەﻠەﻤﻨیﻮﻤی ﺑﯚ ﻘﻮﺗﺎﺑیێﻦ ﺧﯚ داﻧﺎیﻨە دا ﻜﻮ وێ ﭬﺎﻻﺗیــێ ﭘڕ ﺑﻛەن و ﺧﻮاﻧﺪﻧﺎ وان ﻧە راوەﺴ ـﺘ ـیــﺖ .ژێ ـ ــﺪەرەك ژ رێ ـﭭــەﺑــەریــﺎ ﮔـﺷـﺘــی یﺎ ﭘەروەردا دﻫﯚﻜێ دﺑێﮋیﺖ :دﻫﯚك ﭘێﺪﭬی ﯪﭬﺎﻜﺮﻧﺎ ب ٧٥ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎیە ﻫەﺗﺎ دﺑیﺘە دو دەواﻤی ﺋەﭬﺟﺎ ﻧەﭼﺎریﻦ ﻜﺎﺑیﻨەیﺎن ب داﻧیﻦ. ل ﻘــﻮﺗــﺎﺑـﺨــﺎﻧــەیــﺎ ﻤﺎﺴیﻛێ ل ﺴــەﻧـﺘــەرێ ﻘەزا دﻫــﯚﻜــێ و ل ﻘــﻮﺗــﺎﺑـﺨــﺎﻧــەیــﺎ ﻜــﯚﻤــەﻠـﮕــەﻫــﺎ ﻜ ــﯚرا ل رۆژﻫــەﻻﺗــێ ﻘــەزا دﻫــﯚﻜــێ ژ ﻧــەﭼــﺎری ﭘـﺘــﺮی ٢٠٠ ﻘﻮﺗﺎﺑیﺎن د ژوورێﻦ ﺋەﻠەﻤﻨیﻮﻤی دا دﺧﻮیﻨﻦ ،ل دۆر ﭬێ ﭼەﻧﺪێ ﻘﻮﺗﺎﺑیﺎن ﮔﺎزﻧﺪێﻦ ﺧﯚ ﻫەﻧە و ﺠﻬێﻦ ﭘەیﻮەﻧﺪیﺪار ژی ﺑەرﺴﭭێﻦ ﺧﯚ ﻫەﻧە. ﭼﺎر ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ل ﺳر رەﺣﻠﻛ
ﺑﻮون ،ﺋەم ﻧەدﺸیﺎیﻦ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺎ ﺧﯚ ﻠێ ﺑﺒﻮوریﻨیﻦ و ﮔەﻠەك ﻜﺎرﺗێﻛﺮن ل ﺧﻮاﻧﺪﻧﺎ ﻤە ﻜﺮ. ژﭬـ ـی ــﻦ ﮔ ـ ــﯚت«ﺋ ـ ــەم داﺧـ ـ ـ ـ ــﻮازێ ژ وەزارەﺗ ـ ـ ـ ــﺎ ﭘەروەردێ و ﺣﻛﯚﻤەﺗﺎ ﻫەرێﻣێ دﻜەیﻦ ﭘﺘﺮ ﭼﺎﭬێ ﺧﯚ ﺑﺪەﻧە ﻘﻮﺗﺎﺑی و ب ﭼﺎﭬەﻜێ زل ل ﯪریﺷێﻦ ﻘﻮﺗﺎﺑیﺎن ﺑﻨێﺮن دا ﻜﻮ ﺑﺷێﻦ ﭘﺎﺸە رۆژا ﻘﻮﺗﺎﺑی روون و ﯪﺸﻛﺮا ﺑﻛەن. ﻧــﺎﭬـﻬــﺎﺗــی ﻫ ــەروەﻫ ــﺎ دﺑ ـێــﮋە :راﺴ ـﺘــی ﺗﺷﺘەﻜێ ﺴــەیــﺮە د ﭬــی ﺴ ــەردەﻤ ــێ ﻠ ــەزێ دا و ﻫــەﺗــﺎ ﻧﻬﺎ ﺣﻛﯚﻤەت ﻧەﺸیﺎیە ﯪﺴﺎﻧﺘﺮیﻦ ﯪریﺷێﻦ ﻘﻮﺗﺎﺑیﺎن ﻜﻮ ﻫەﺑﻮوﻧﺎ ﺠﻬەﻜێ ﺗەﻧﺎ و ﯪراﻤە ﺑﯚ ﻘﻮﺗﺎﺑی داﺑیﻦ ﺑﻛەت .ﺋەﮔەر ﺋەم ﻠێﻨێﺮیﻨەﻜێ ﺑﻛەیﻦ دێ ﺑیﻨیﻦ ﮔﺮﻓﺘەﻜﺎ ﻤــەزن ل ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧێﻦ دﻫﯚﻜێ د ﺑﻮارێ ﻧەﺑﻮوﻧﺎ ژوور و ﯪﭬﺎﻫیﺎن دا ﻫەیە و ﺋەﭬێ ﭼەﻧﺪێ ژی ﻜﺎرﺗێﻛﺮﻧێﻦ ﮔەﻠەك ﻧەرێﻨی ل ﺴەر ﺧﻮاﻧﺪن و ﭘێﺷﭭەﭼﻮوﻧﺎ ﻘﻮﺗﺎﺑیﺎن ﻫــەیــە ،ب ﺗﺎیﺒەت ل ﭘﯚﻻ ١٢ﯪﻤــﺎدەیـ ــی ﺗﺎواﻧەﻜﺎ ﻤــەزن ﻫەﻤی رێ ﺑﯚ ﻘــﻮﺗــﺎﺑــی ﻧــەﻫـێــﻦ ﺧــﯚﺸـﻛــﺮن ﻜــﻮ ﻧـﻣــﺮێــﻦ ﺑــﺎش ب دەﺴﺘﺨﯚﭬە ﺑیﻨیﺖ و ﺑﭽیﺘە ﻜﯚﻠیﮋەﻜﺎ ﺑﺎش.
ﻘﻮﺗﺎﺑی ژﭬیﻦ یﻮﺴﻒ ژ ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎ ﻤﺎﺴیﻛی یﺎ ﺑـﻨــەرەت دیــﺎرﻜــﺮ ،ل دەﺴﭙێﻛﺎ وەرزێ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺎ ﺋــەڤ ﺴــﺎﻠــە ﻤــە ﮔــەﻠــەك ﯪﺴﺘەﻧﮓ ﻫــەﺑــﻮون و ژ ژوورﻦ ﺋﻟﻣﻨﯿﻮﻣﯽ ﻧ ﺋﺎﺳﺘﻧﮕﻦ وان ژی ،ﻧەﺑﻮوﻧﺎ ژوورێــﻦ ﺧﻮاﻧﺪﻧێ ،ﻠەوﻤﺎ ب ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎ ﺠیﻬﺎن ﻋەﺑﺎس رێﭭەﺑەرا ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎ ﻧەﭼﺎری دەواﻤــﺎ ﻤە ﺑﺒﻮو ﺴێ دەواﻤــی و ﻫﻨﺪەك ﻤﺎﺴیﻛێ ﺑــﯚ ﭼەﺗﺮ دەرﺑ ــﺎرێ ﭬــێ ﯪریـﺷــێ دﺑێﮋە: ژووران ﭘـﺘــﺮی ٤٠ﻘــﻮﺗــﺎﺑـیــﺎن ﺗـێــﺪا دﺧــﻮاﻧــﺪن و داﻧ ــﺎﻧ ــﺎ ژوورێ ـ ــﻦ ﺋــەﻠــەﻤـﻨـیــﻮﻤــی و ﻜــﺎﺑـیـﻨــەیــﺎن ﺑﯚ ﻫ ـﻨــﺪەك رەﺣ ــﻼ ﺴــێ ﺗــﺎ ﭼ ــﺎر ﻘــﻮﺗــﺎﺑـیــﺎن ل ﺴەر ﻘﻮﺗﺎﺑیێﻦ ﻤە ﻧە ﯪﺴﺘەﻧﮕە ،ﺑەﻠﻛﻮ رێﺨﯚﺸﻛەر و
ﻓرھﺎد ﺋﺣﻤد
ﯪﺴﺎﻧﻛﺎریەﻜە ﻜﻮ ﻘﻮﺗﺎﺑی ﺗێﺪا ﺑﺨﻮیﻨﻦ و ب داﻧﺎﻧﺎ وان ﺋەم یێﻦ ﺸیﺎیﻦ ﮔﺮﻓﺘﺎ ﺠﻬی ل ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎ ﺧﯚ ﭬەﻜەیﻨە ﭬە. ﻫــەروەﻫــﺎ ﻧﺎﭬﻬﺎﺗی دﺑـێــﮋت :ﺗﺎﺧێ ﻤﺎﺴیﻛێ د ﭬﺎن دو ﺴﺎﻠێﻦ ﺑــﻮوری دا ﻤﻞ ب ﻤﻟێ ﺗﺎﺧێ زرﻜﺎ و ﻤﺎﺴیﻛﺎ دو دﻫێﺘە ﯪﭬــﺎﻜــﺮن و ﻫــەر ﺴێ ﺗــﺎخ د ﻧ ــﻮی ﻧ ــە ،ﻠــەوﻤــﺎ ﺸـیــﺎﻧـێــﻦ ﺣـﻛــﯚﻤــەﺗــێ ﻫــﻮﺴــﺎ د ﻤــەزن ﻧیﻨﻦ دﮔــەل ﯪﭬــﺎﻜـﺮﻧــﺎ ﺗﺎﺧێﻦ ﻧــﻮی ﻫەﻤی ﺧــﺰﻤــەﺗـﮕــﻮزاری ﺑــﯚ ﺑﻬێﻨە داﺑیﻨﻛﺮن ،ﺑەﻠﻛﻮ ﻧﻬﺎ
ﻘﻮﺗﺎﺑیێﻦ ﺴێ ﺗﺎﺧﺎﻧﺎ ژ ﺑــەر ﻧەﺑﻮوﻧﺎ ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎن دﺧﻮیﻨﻦ داﺧــﻮاز دﻜــەن د ﭘﯚﻠێﻦ ﺋەﻠەﻤﻨﻮیﻮﻤی ﻘەﺴﺘﺎ ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎن ﻤــە دﻜــەن ﻫەﺗﺎ ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧێﻦ دا ﺑﺨﻮیﻨﻦ. ﺗﺎﺧێﻦ وان دﻫێﻨە ﯪﭬﺎﻜﺮن ،ﻫەﻜە ﻫﺎﺗﻨە ﯪﭬﺎﻜﺮن ﻛﺎﺑﯿﻨ ب ﺗﻨ ﺑﯚ دو ﺳﺎﻻﻧ دێ ﺋەڤ ﯪریﺷە ژ ﺑﻨی ﺑﻨﺒڕ ﺑیﺖ و ﻧﺎﻤیﻨیﺖ. ﻋﺎﺑﺪ ﻋەﮔیﺪ رێﭭەﺑەرێ ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎ ﻜــﯚرا ﮔﯚت: ﻧــە ﭬــەﺸــﺎرت ﻜــﻮ ﻘﻮﺗﺎﺑی د وان ﻜﺎﺑیﻨەیﺎن دا ﺋەڤ ﺴﺎﻠە ﻫەﻤیــێ ﺋەم د ﯪریﺷﺎ ﺑەرﺗەﻧﮕیﺎ ﺠﻬی د ﻜەیﻔﺨﯚﺸﻦ و ﮔــﯚت :ل زﭬﺳﺘﺎﻧێ ﺋــەو ﻜﺎﺑیﻨە و ﻧەﺑﻮوﻧﺎ ژوور و ﯪﭬﺎﻫیێﻦ ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎن دا ﺑﻮویﻦ، ﮔەﻠەك د ﮔەرﻤﻦ و ل ﻫﺎﭬیﻨﺎ ژی دﻫﻮیﻨﻦ ،ﻠەوﻤﺎ ﭼــەﻧــﺪیــﻦ ﺠ ــﺎران ﻤــە داﺧــﻮازێــﻦ ﺧــﯚ ﯪراﺴﺘەی ﻫــەﺗــﺎ ﻧﻬﺎ ﻘــﻮﺗــﺎﺑـیــﺎن ﻧــەﺧــﯚﺸــی ﺗـێــﺪا ﻧــە دیﺘیﻨە ،ﭘ ــەروەردێ و ﭘﺎرێﺰﮔەﻫێ و وەزارەﺗ ــێ ژی ﻜﺮن، ﺑەﻠﻛﻮ ﺋــەو ﻘﻮﺗﺎﺑیێﻦ د ﭘﯚﻠێﻦ دروﺴ ــﺖ ژی دا ﻠێ چ ﭼﺎرە ﻧەﺑﻮون ،دوﻤﺎﻫیﻚ ﭼﺎرە ﭘەروەردێ ﺑــﯚ ﻤــەدیـﺘــی ﻜــﻮ یــﺎ ﺑــەروەﺧــﺖ ﺑ ــﻮو ،داﻧــﺎﻧــﺎ ﺴێ ﻜﺎﺑیﻨەیﺎن ﺑﻮو .ﻫەرﭼەﻧﺪە ﺑﯚ ﺋەڤ ﺴﺎﻠە ﻜﺎﺑیﻨە ژی ﮔیﺮۆﺑﻮون و د ﻫەیﭭﺎ ﭼﺎر دا ژﻧﻮیﻛﺎ ﻫﺎﺗﻦ، ﻠێ دێ ﻤﻔﺎیەﻜێ ﻤــەزن ﺑﯚ ﺴــﺎﻻ ﺑﻬێﺖ ژێ ﻫێﺘە وەرﮔـﺮﺗــﻦ ،رەﻧﮕە داﻧــﺎﻧــﺎ ﭬــﺎن ﻜﺎﺑیﻨەیﺎن ب ﺗﻨێ ﺑــﯚ دو ﺴ ــﺎﻻن ﺑـیــﺖ ﻫــەﺗــﺎ ﻘــﻮﺗــﺎﺑـﺨــﺎﻧــەﻜــﺎ دی ل ﻜﯚﻤەﻠﮕەﻫﺎ ﻤە ل ﻜﯚرا ﺑﻬێﺘە داﻧﺎن. ﻋﺎﺑﺪ ﮔــﯚت ژی :د ﭘﻼﻧێ دایــە ﺸــەش ژوور ﺑﯚ ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﻤە ﺑﻬێﻦ داﻧﺎن ،ﻠێ ﻫەﺗﺎ ﻧﻮﻜە ﻫێﺷﺘﺎ ﺑﻮدﺠە ﻧە ﮔەﻫﺷﺘیە ﭘﺎرێﺰﮔەﻫێ و رێﭭەﺑەریﺎن، ﺋــەﮔــەر دﺑـیــﺖ ﻫــەر د ﺋــەڤ ﺴــﺎﻠــە دا ﺋــەو ژوورە ﺑﻬێﻨە ﯪﭬﺎﻜﺮن. ﭼﺎرەﯾﻛﺎ ﺑروەﺧﺘ
وﻨﻪی ﺋﻪو ﮐﺎﺑﯿﻨﻪی ﺧﻮﻨﺪﮐﺎران واﻧﻪی ﺗﺪا دهﺧﻮﻨﻦ
ﺋەﻠەﻤﻨیﻮﻤی ل ﻫــەر دو ﻘــﻮﺗــﺎﺑـﺨــﺎﻧــﺎن ﺑــﯚ ﭼەﺗﺮ ﮔــﯚت« ﺋــەڤ ﻜﺎﺑیﻨەیێﻦ ﺑــﯚ ﻫــەردو ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎن ﻫﺎﺗیﻨە داﻧﺎن وەك ﻫﺎریﻛﺎری ﺑﯚ وان ژ ﭘﺎرێﺰﮔەﻫﺎ دﻫﯚﻜێ ﻫﺎﺗیﻨە داﻧــﺎن و ﺋەﭬە ب ﺗﻨێ ﭼﺎرەیەﻜﺎ ﺑــەروەﺧـﺘــە و ب زویـﺘــﺮیــﻦ دەم دێ ﺋــەو ﯪریﺷە ﻫێﺘە ﭼﺎرەﺴەرﻜﺮن«. وەیﺳی ﮔﯚت :ل دەﺴﺘﭙێﻛﺎ وەرزێ ﺋەڤ ﺴﺎﻠە ﺸەش ژوورێﻦ ﺋەﻠەﻤﻨیﻮﻤی ﺑﯚ ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎ ﻤﺎﺴیﻛێ ﻫﺎﺗﺒﻮوﻧە داﻧﺎن و وان ﻜﺎﺑیﻨەیﺎن ﺋەﻧﺟﺎﻤێﻦ ﺑﺎش ب دەﺴﺘﺨﯚﭬە ﺋیﻨﺎن ،ﻠێ ﻧﻮﻜە ﺸــەش ژوور ﺑﯚ وان د ﯪﭬــﺎﻜـﺮﻧــێ دا ﻧــە و ﻘــﻮﺗــﺎﺑـﺨــﺎﻧــەﻜــﺎ ﮔەﻠەك ﻤــﻮدرێــﻦ ﺑــﯚ ﺗــﺎﺧــێ ﻤﺎﺴیﻛی د ﭼێﻛﺮﻧێ دایــە و ﺑــﯚ ﺴــﺎﻻ ﺑﻬێﺖ ﺋــەڤ ﯪریـﺷــە ل ﺗــﺎﺧــێ ﻤﺎﺴیﻛێ ﻧﺎﻤیﻨیﺖ ،ب ﺗﻨێ دێ ل ﻜﯚرا و ﻫﻨﺪەك دەﭬەرێﻦ دی ﻤیﻨیﺖ. ژێــﺪەرەﻜــی ژ رێـﭭــەﺑــەریــﺎ ﮔﺷﺘی یــﺎ ﭘ ــەروەردا دﻫــﯚﻜــێ دﺑـێــﮋیــﺖ :ل ﮔــەﻠــەك ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎن ﺋەڤ ﯪریﺷە ﻫەﻧە و ﻫێﺷﺘﺎ ل ﻫﻨﺪەك ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎن ﺴێ دەواﻤی یە و ﮔﯚت« دﻫﯚك ب ﮔﺷﺘی ﭘێﺪﭬی ب ٧٥ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎیە ﻫەﺗﺎ دﺑیﺘە دو دەواﻤــی ،ﺋەﭬﺟﺎ ﺑــﯚ ﯪری ـﺷــﺎ ﺑــەرﺗــەﻧـﮕـیــﺎ ﺠـﻬــی ﭘـێــﺪﭬــی ب ﻜﯚﻤەﻜﺎ ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﺎیە«.
وەی ـﺳــی ﺴـﻟـێـﻣــﺎن رێ ـﭭــەﺑــەرێ ﭘ ـ ــەروەردا ﻘەزا دﻫــﯚﻜــێ ﺴ ــەﺑ ــﺎرەت ﯪری ـﺷــﺎ داﻧ ــﺎﻧ ــﺎ ﻜﺎﺑیﻨەیێﻦ
ﺧﺎوهﻧﯽ دهرﻣﺎﻧﺨﺎﻧﻪﯾﻪک :ﻛﺷﺎخ ) (٧٢دەرد دەﭘڕﻨﺖ
ﻠــەزۆرﺑــەی واڵﺗــﺎﻧــی ﺠیﻬﺎﻧﺪا ﻠەﺋێﺳﺘﺎدا ﺑﯚ ﭼــﺎرەﺴــەری ﻧەﺧﯚﺸییەﻜﺎﻧیﺎن ﭘەﻧﺎ دەﺑەﻧەوە ﺑ ــەر ڕێ ـﮕــﺎ ﺴــﺮوﺸـﺘـیـیــەﻜــﺎن و دوور ﻠەڕێﮕەی ﻧــەﺸـﺘــەرﮔــەری و ﻤــﺎددە ﻜیﻣیﺎوییەﻜﺎن ﻫەوڵی ﭼ ـ ــﺎرەﺴ ـ ــەری ﻧــەﺧــﯚﺸ ـی ـیــەﻜــﺎﻧ ـیــﺎن دەدەن، ﻠــەﻤـﺳــﺎاڵﻧــەی دوایـ ــﺪا ﻠــەﻜــﻮردﺴـﺘــﺎن ﻜەڵەﺸﺎخ ﻜــﺮدن ﺑــﻮوەﺗــە ڕێـﮕــەیــەك ﺑــﯚ ﭼــﺎرەﺴــەر ﻜﺮدﻧی ﻫەﻧﺪێﻚ ﻠەﺧﯚﺸییەﻜﺎن ،ﭼەﻧﺪیﻦ ﺠێﮕەش ﻠەﺸﺎرو ﺸﺎرۆﭼﻛەﻜﺎﻧﺪا ﺑﯚ ﺋەم ﻜﺎرە ﻜﺮاوﻧەﺗەوە، ﭘﺰیﺷﻛەﻜﺎﻧیﺶ ﺑــەﮔـﺮﻧـﻛــی و ﺑــﺎیــەﺧــەوە ﺑﺎﺴی ﺋەم ﻜﺎرە دەﻜــەن و ﺋــەوەش دووﺑــﺎرە دەﻜەﻧەوە ﻧــﺎﺑ ـێــﺖ ﻫــەرﻜــەﺴ ـێــﻚ ﻫــەڵ ـﺒ ـﺳ ـێــﺖ ﺑ ــﯚ ﻫەﻤﻮو ﻧەﺧﯚﺸییەﻜﺎن ﭘەﻧﺎ ﺑﺒﺎﺗە ﺑەر ﻜەڵەﺸﺎخ. ﻠــەو ﺑــﺎرەیــەوە ﺋیﺒﺮاﻫیﻢ ﻘــﺎدر ﺗــەﻤــەن )(٣٣ ﺴﺎڵ ﺑﺎﺴی ﻠەوەﻜﺮد ﻤﺎوەی ﺴێ ﺴﺎڵە ﻠەﺴەریەك ﻜەڵەﺸﺎخ دەﻜﺎت و ﺴﻮدی زۆریﺷی ﻠێ ﺑیﻨیﻮوە، وﺗیﺷی« وەك ﺴﻮوﻧەﺗێﻚ ﺋەم ﻜــﺎرەم ﻜﺮدووە، ﻤــﺎوەی ﺴــێ ﺴﺎڵیﺷە ﻜــەڵــەﺸــﺎخ دەﻜــەم ﭘێﺷﺘﺮ ﮔـیــﺎﻧــﻢ زۆر ﻘ ــﻮرس ﺑ ــﻮو ﻫــەﻤـیـﺷــە ﺴەرﺋێﺷەم ﻠــەﮔــەڵــﺪا ﺑــﻮو ،ﺑــەاڵم ﻠــەوﻜــﺎﺗــەوەی ﻜەڵەﺸﺎﺧﻢ ﻜﺮدووە ﺴەرﺋێﺷەم ﻠەﻜﯚڵﺒﻮوەﺗەوە ،ﺑەﺠﯚرێﻚ ﺴــﻮدم ﻠــێ ﺑیﻨیﻮە دەﺗــﻮاﻧــﻢ ﺑڵێﻢ ﻠەﭘەﻧﺟەﻜﺎﻧی ﭘێﻣەوە ﺗﺎ ﻤﻮوەﻜﺎﻧی ﺗەوﻘە ﺴــەرم ﺋیﺳﺮاﺣەﺗی ﻜ ــﺮدووە ،ﺑــﯚیــە ﯪﻤــﯚژﮔــﺎری ﺋــەوﻜــەﺴــﺎﻧــە دەﻜەم ﻧــەﺧــﯚﺸــی زۆرﺧــﻮێ ـﻨــی و ﻧــەﺧــﯚﺸـیـ ــی دیﻛەیﺎن
ﻫــەیــە ﻜ ــەڵ ــەﺸ ــﺎخ ﺑ ـﻛــەن ﺗ ــﺎ ﻧــەﺠــﺎﺗ ـیــﺎن ﺑێﺖ ﻠەﻧەﺧﯚﺸی« ﻜ ــﺎرزان ﻤـﺤــەﻤــەد ﺗــەﻤــەن ) (٣٠ﻜەﭘیﺷەی دارﺗﺎﺸییە و ﻠەیەﻜێﻚ ﻠەﻋیﺎدەﻜﺎﻧی ﻜەڵەﺸﺎﺧﺪا داﻧیﺷﺘﺒﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﻜەڵەﺸﺎخ ﺑﻛﺎت ،ﯪﻤﺎژەی ﺑ ــﯚ ﺋ ـ ــەوەﻜ ـ ــﺮد ﭘ ـی ـﺷــەی ﻜ ــەڵ ــەﺸ ــﺎخ ﭘێﻮیﺳﺘی ﺑەﻠێﺰاﻧیﻨە ،ﭼﻮﻧﻛە ﻫەﻧﺪێﻚ ﻜــەس ﺋــەم ﻜﺎرە دەﻜ ــەن ﺑــﺎﺸــی ﻠـێـیـﻨــﺎزاﻧــﻦ ،وﺗــی«ﭘـێــﺶ ﺋەوەی ﻜەڵەﺸﺎخ ﺑﻛەم ﻫەﻤیﺷە ﺴەرم دەﺋێﺷﺎ دوای ﺋ ــەوەی ﭼــەﻧــﺪ ﺠــﺎرێــﻚ ﻜــەڵــەﺸــﺎﺧــﻢ ﻜــﺮد ﺋێﺳﺘﺎ ﺴەرﺋێﺷەم ﻧەﻤﺎوەو ﻫﺎوڕێﻛﺎﻧیﺷﻢ ﻠەﮔەڵ ﺧﯚم ﻫـێـﻨــﺎوە ﺑــﯚﺋــەوەی ﻜــەڵــەﺸــﺎخ ﺑ ـﻛــەن ،داواش دەﻜەم ﻫەرﻜەﺴێﻚ ﻫەڵﻨەﺴێﺖ ﺋەم ﻜﺎرە ﺑﻛﺎت. ﭼﻮﻧﻛە ﻫەﻧﺪێﻛیﺎن ﺑــﺎش ﻠێیﻨﺎزاﻧﻦ وادەﻜەن ﺑﺎیەﺧی ﭼﺎرەﺴەرەﻜە ﻜەم ﺑﻛەﻧەوە«. یەﻜێﻚ ﻠــەو ﻜــەﺴــﺎﻧــەی ﻜــە ﺋێﺳﺘﺎ ﺋــەم ﻜﺎرە دەﻜﺎت ﻜەﺧﺎوەﻧی دەرﻤﺎﻧﺨﺎﻧەی ﭘەﻧﺎیە ﻠەﺑﺎزاڕی ﺣ ـﻣــەﺴــﻮر ﺑ ــﯚ ﻜــەڵــەﺸــﺎخ و دەرﻤ ــﺎﻧ ــی ﮔیﺎیــی ﺗﺎریﻖ ﺑەﭼﺗﺮی ڕاﮔەیﺎﻧﺪ«ﻤێﮋووی ﻜەڵەﺸﺎخ دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﭘێﺶ ﺋیﺳﻼم و ﺑﯚیەﻜەﻤﺟﺎریﺶ ﻠـ ــەواڵﺗـ ــی ﭼ ـیــﻦ ﺑ ـ ـ ــﻮوە ،ﺑ ـ ــەاڵم ﻜــﺎﺗ ـێــﻚ ﯪیﻨی ﺋیﺳﻼم ﻫﺎت ﻜﯚﻤەڵێﻚ ﺗﺎیﺒەﺗﻣەﻧﺪی ﺗﺎزەی ﺑﯚ زیــﺎدﻜـﺮا ﺑەﮔﻮێﺮەی ﻓــەرﻤــﻮودەیــەك ) (٧٢دەرد دەﭘەڕێﻨێﺖ ﺑﯚیە زۆرﻜــەس وەك ﺴﻮوﻧەت ﺋەم ﻜﺎرە دەﻜەن«. ﺴــەﺑــﺎرەت ﺑــەوەی ﻜەڵەﺸﺎخ ﻠە ﻜﻮێی ﻠەش
دەﮔ ـیــﺮێــﺖ و ﺴـ ــﻮدی ﭼـیـیــە وﺗـ ــی« زۆریﻨەی ﻜــەڵــەﺸــﺎخ ﻠــەﻧــﺎوﺸــﺎن و ﻠــەﻘــﺎچ ﻠ ــەدوو ﻻیەوە ﻠــەﭼــەﻧــﺪ ﺸــﻮێـﻨـێـﻛـیـﺘــﺮﺮ ﺋ ــەﮔ ــەر ﭘێﻮیﺳﺘﺒﻛﺎت دەﮔ ـیــﺮێــﺖ و ﺴــﻮدی ـﺷــیی زۆرە ﭼـ ــەوری ﺧﻮێﻦ ﻜەﻤﺪەﻜﺎﺗەوە ﺑﯚ ﺴەرﺋێﺷەو ﺷەو ﺧﻮێﻦ زۆری ﺴﻮدی ﻫەیە ،دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ ﺑﯚ زۆرﺑەی ﻧەﺧﯚﺸییەﻜﺎن ﺑﺎﺸە«. ﺎری ﺣـ ـﻛ ــﻮﻤ ــەت ﺑﯚیﺎن دەرﺑ ـ ـ ـ ـ ــﺎرەی ﻫ ـ ــﺎوﻜ ـ ــﺎری ﺎن ﺑﯚﺑﻛەﻧەوە ﻜﯚﻤەڵێﻚ وﺗی«:ﺑڕیﺎر وایە دەورەﻤﺎن ﻤــﺎﻤــﯚﺴ ـﺘــﺎ ﻠــەﻤ ـی ـﺳــﺮەوە ﺑـﻬـێـﻨــﻦ ،دەورەﻜـ ـ ــەش دەﻜــەوێـﺘــە ﺋــەﺴـﺘــﯚی ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫــەرێــﻢ ﺋێﺳﺘﺎ ﻦ«. ﻠەﭼﺎوەڕواﻧی ﺋەوان دایﻦ«. ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎیﺎﻧی ﯪییﻨی ﺠەﺧﺖ ﻠەوەدەﻜەﻧەوە ﻜەڵەﺸﺎخ ﻜﺮدن ﺴﻮوﻧەﺗەﺗە و ﯪییﻨی ﺋیﺳﻼﻤیﺶ زۆر ﮔـﺮﻧـﮕــی ﭘـ ـێ ــﺪاوە ،ﻠ ــەوﺑ ــﺎرەی ــەوە ﭘێﺷﻨﻮێﮋ و وﺗ ــﺎر ﺧــﯚێـﻨــی ﻤــﺰﮔــەوﺗــی ﺴ ـﺘــﺎرەﺧــﺎن ﻠەﺸﺎری ﺴﻟێﻣﺎﻧی ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎ ﻤﺤەﻤەد ﻤەد ﺣﺳێﻦ ﭘێﻨﺟﻮێﻨی ﺑەﭼﺗﺮی ڕاﮔەیﺎﻧﺪ »ﭘێﻐەﻤﺒەر ﻐەﻤﺒەر )د.خ( ﺋەوەﻧﺪە داوە ﻠە ﻜﺎﺗی ڕۆوﮔﺮﺗﻨیﺷﺪا ﮔﺮﻧﮕی ﺑەﻜەڵەﺸﺎخ ە ﻜــەڵــەﺸــﺎﺧــی ﮔ ـ ـﺮﺗـ ــﻮوە ،،ﻠ ــە ﻓ ــەرﻤ ــﻮودەی ــەﻜ ــﺪا ﻓــەرﻤــﻮویــەﺗــی ﺧــﻮێــﻦ ﻫــەڵــﺪەﭼ ـێــﺖ ،ﺠ ــﺎری وا ﻫــەیــە دەﺑ ـێ ـﺘــە ﻫ ــﯚی ﻜــﻮﺸـﺘـﻨــی ﺧﺎوەﻧەﻜەی، ﺑــەاڵم ﻜەڵەﺸﺎخ ﺋــەو ﻫەڵﭽﻮوﻧە ەڵﭽﻮوﻧە دەردەﻜﺎت ﻠە ﺠەﺴﺘە«. ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎ ﻤﺤەﻤەد ﯪﻤﺎژەی ﻤﺎژەی ﺑﺑﯚﯚ ﺋــەوەﻜــﺮد ﻜەڵەﺸﺎﺧﻛﺮدنن ﺮد
ﻜــﯚﻤــەڵـێــﻚ ﻤــەرﺠــی ﻫــەیــە ،ﺑــﯚ ڕەﮔ ــەزی ﻧێﺮیﻨە ﺋەوەیە دەﺑێﺖ ﺑﻟﻮق ﺑﻮوﺑێﺖ ،ﺑﯚ ﯪﻓﺮەﺗﺎﻧیﺶ ﻧــﺎﺑ ـێــﺖ ﺴـﻛـﭙــڕﺑـێــﺖ و ﻠ ــەﺴ ــﻮڕی ﻤﺎﻧﮕﺎﻧەﺸﺪا ﻧــەﺑ ـێــﺖ ،وﺗ ـی ـﺷــی« ﺑــﺎﺸ ـﺘــﺮیــﻦ ﻜــﺎﺗ ـیــﺶ ﺑﯚ ﻜــەڵــەﺸــﺎﺧ ـﻛــﺮدن ﻠ ــەﺑ ــەﻫ ــﺎردای ــە ﻜەﻜﻮرد ﺑــەﺧــﻮێــﻦ ﺠـﻣــﺎن ﻧــﺎویــﺪەﺑــﺎت ،وە ﻧﺎﺑێﺖ ﻠـ ـ ـ ـ ــەڕۆژی ﭼـ ــﻮارﺸـ ــەﻤ ـ ـﻣـ ــەدا ﻜ ــەڵ ــەﺸ ــﺎخ ﺑﻛﺮێﺖ ،ﭘێﺨەﻤﺒەر )د.خ( دەﻓەرﻤﻮوێﺖ ﺑــﯚ ﻫــەﻤــﻮو دەردێـ ــﻚ دەرﻤــﺎﻧــە ﻜەڵەﺸﺎخ ﮔﺮﺗﻦ«. ﻜـ ـ ــەڵـ ـ ــەﺸـ ـ ــﺎخ ﻠ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەڕووی زاﻧ ـ ـﺳ ـ ـﺘـ ــی ﭘﺰیﺷﻛییەوە ﺑــﯚ ﻫــﻪﻤــﻮو ﮐــﻪس ﮔﻮﻧﺟﺎو ﻧ ـیــﻪ ،ﻠـ ــەوﺑـ ــﺎرەیـ ــەوە ﭘ ـﺳ ـﭙــﯚڕی ﻫەﻧﺎوی د.ﻤﺤەﻤەد ﻋﻮﻤەر دەڵێﺖ« ﻜەڵەﺸﺎخ ﻠەڕووی ﺑﻨەﻤﺎ زاﻧﺳﺘییەﻜەیەوە ﻫەﻧﺪێﻚ ﻠەﺧﺮۆﻜە ﺴﻮورە ﺗــەﻤــەﻧــﺪارەﻜــﺎن دەردەﻜ ـ ـ ــﺎت ،ﭼــﻮﻧـﻛــە ﺧڕۆﻜە ﺴــﻮورەﻜــﺎن ﻠە ﻠەﺸی ﻤﺮۆﭬﺪا ﺑــﯚﻤــﺎوەی )(١٠٠ ڕۆژ دەژیﻦ ﭘﺎﺸﺎن دەﻤــﺮن ،ﻫەﻧﺪێﻛیﺶ ﻠ ـ ـ ـ ــەو ﺧـ ـ ــڕۆﻜـ ـ ــﺎﻧـ ـ ــە ﻠـ ــەـەش ش ﺑ ـ ــەﻜ ـ ــﺎری ـ ــﺎـﺎنن
دەﻫێﻨێﺘەوە ﻠەو ﺸﻮێﻨﺎﻧەﺸی ﻜە ﺠﻮڵەی ﺧﻮێﻦ ﻤــﺎﺴــﻮﻠ ـﻛــە ﺋ ــەﺴـ ـﺘ ــﻮراﻧ ــەی ﻜ ــە ﻠــەﭘ ـﺷــﺖ دای ــە ﺗ ـێ ـی ــﺪا ﺴﺳﺘە ،دەﻤێﻨێﺘەوە ،ﺑەدەرﻫێﻨﺎﻧی ﻫەﻧﺪێﻚ ﻠەو ﺧﻮێﻨە ووەك ﺋەو ﻧــەﺧــﯚﺸــەﻜــە ﻫــەﺴــﺖ ﺑــەﻠــەش ﺴــﻮﻜــی دەﻜ ــﺎت ﯪزارەﻜەیﺎن ﯪرام دەﺑێﺘەوە. ﻧ ــﺎوﺑ ـ ـﺮاو ﯪﻤ ـ ـ ــﺎژەی ﺑ ــﯚ ﺋ ــەوەﻜ ــﺮد ﻜەڵەﺸﺎخ یﺎرﻤەﺗی داﺑەزیﻨی ﭘەﺴﺘﺎﻧی ﺧﻮێﻦ دەدات ﺋەو ﻜــەﺴــﺎﻧــەی ﭘەﺴﺘﺎﻧی ﺧﻮێﻨیﺎن ﺑ ــەرزە ،وﺗیﺷی »ﻧــﺎﺑـێــﺖ ﻜــەڵــەﺸــﺎخ ﻠــەﻫــەﻤــﻮو ﺸﻮێﻨێﻛی ﻠەش ﺑﮕیﺮێﺖ وەك دەموﭼ ــﺎو ﻤــﻞ و ﻘــﺎچ ﺑﺎﺸﺘﺮیﻦ ﺸﻮێﻦ ﺑەﺸی ﺴەرەوەی ﭘﺷﺘە ،ﻧﺎﺸﺒێﺖ ﺑڕیﻛی زۆر ﺧﻮێﻨی ﻠێ دەرﺑﻬێﻨﺮێﺖ ،ﺋەو ﯪﻤڕازاﻧەﺸی ﻜەﺧﻮێﻨەﻜەی ﭘێﺪەردەﻜﺮێﺖ دەﺑێﺖ ﺗەﻧﻬﺎ ﺑﯚ یەك ﻜەس ﺑەﻜﺎرﺑێﺖ و ﻓڕێﺒﺪرێﺖ ،ﻤەرﺠیﺶ ﻧیە ﻫــەﻤــﻮو ﻜەﺴێﻚ ﻜەڵەﺸﺎخ ﺑﻛﺎت زیــﺎﺗــﺮ ﺑﯚ ﺋــەو ﻧــەﺧــﯚﺸــﺎﻧــەیــە ﻜەﺧﻮێﻨیﺎن زۆرە ،ﭼﻮﻧﻛە ﺑە ﻜەڵەﺸﺎخ ﺧﻮێﻦ ڕوﻧﺘﺮ دەﺑـێـﺘــەوەو ﺠﻮڵەی ﺧێﺮاﺗﺮ دەﺑێﺖ ﻠەﻠەﺸﺪا«. وﻨﻪ :ﻓﺮھﺎد ﺋﻪﺣﻤﻪد
8
Cetir132@gmail.com
ساڵی یهکهم ژمار ه 7
دووشهممه 2010\5\17
دووشهممه 2010\5\17
Cetir321@gmail.com
ساڵی یهکهم ژمار ه 7
گهنجان
ژنان
زیندوو لەیالقاسم و شیرین عەلەم هولی
مهستوره مهحمود
زۆر لە ژنان گەردنیان پڕدەكەن لەزێرو خ��ۆی��ان��ی �پ �ێ دەڕازێ �ن �ن��ەوە ،ب��ەاڵم ئ�ێ��وە بە پ�ێ�چ��ەوان��ەوە گ��ەردن �ت��ان خستە ب��ەر پەتی سێدارەو بە ووشەی كوردبوونتان زیاتر پەتی گ��ەردنو س�ێ��دارەت��ان قایم ك��ردوو بێ ترس چوونە بەردەم پەتی سێدارەو سەلماندتان ك� ��ە ژن ��ان� �ی ��ش ش ��ۆڕش� �گ� �ێ ��ڕو خەباتكاری تێدایەو ائم��ادەی ب��ەردەم پەتی سێدارەیە . لەیالقاسملە()1971/5/13دالەالیەن ڕژێمی بەعسی دژ بە كوردوە لە سێدارەدرا لەمساڵیشدا لە ( )5/10دا شیرین عەلەم هولی لەالیەن ڕژێمی ئێرانەوە لە سێدارە درا ئەمە ئەو دوو ژنە شۆڕشگێڕەن كە هەموو حەزوو خولیاو ائرەزووەكانیان كردە قوربانی خەباتی ڕزگاری خوازی گەلی كوردوو ووتیان ه��ەم��وو ئ��ەو شتانە ب�ێ ائزادی م��ان��ای نیە. ل ��ەی�ل�ا ق ��اس ��م ڕووب� � � � � ��ەڕووی ڕژێمیكی خ��وێ�ن��ڕێ��ژ ب� ��ووەو وە ئ��ەم�س��اڵ�ی��س شیرین ع��ەل��ەم ه��ول��ی نكۆڵی ل��ە ك��وردب��وون��ی خۆی ن ��ەك ��ردوو خ ��ۆی ك� ��ردە ق��ورب��ان��ی ،ئەمانە ت �ێ �ك��ۆش��ەرنو س�م�ب��وڵ��ن ب��ۆ خ��ەب��ات��ی ژنان ئەمانەن بەرەنگاری دوژمنێك دەبنەوە كە ت��ا دوا ڕادە نكۆڵی ل��ە گەلی ك��ورد دەكات ئەمانەن شۆڕشگێڕو قارەمانو تەواوكەری ی��ە�ك�ت��ر ئ��ەم��ان��ەن ه��ەس�ت��ی ن��ەت��ەوای��ەت��ی لە ناخیاندا ڕەگی داكووتابوو هەموو گەنجێتی خ��ۆی��ان بەخشیە ن��ەت��ەوەك��ەی��انو خەباتی ڕاستەقینەی ژن��ی كوردنیان پێناسە كرد، ئەمانەن بە دایكیان دەڵێن دای��ە مەگری فرمێسك مەڕێژە ئێمە زیندووین چونكە بە قارەمانێتی سەربەرزی مردین ،دەڵێن چیتر مەگرین پێبكەننو شانازیمان پێوە بكەن. ل��ەی�لاق��اس�مو شیرین ع��ەل��ەم ه��ول��ی ئەو دوو ژن� ��ەن ك��ە ن��ای��ەن��وی �س��ت سەرشۆرانە بمرن ،ئ��ەوان ه��ەرزوو ناخی خۆیان ائزاد ك ��ردوو پ��ەت��ی ه��ەم��وو زوڵ�م�ێ�ك�ی��ان پساندو وەك ب��اڵ �ن��دە ل ��ە ق ��ەف ��ەز ه��ات �ن��ە دەرەوەو دای��ەن��ە ش��ەق��ەی ب��اڵ ب��ە ه��ەوای نبشتمان هەناسەیان ائوێتە كرد ,ئێوە جێی شانازی ه��ەم��ووان��ن ئ �ێ��وەن وەاڵم � ��دەرن ب��ۆ هەموو ئەوانەن دەڵێن ژنان تەنها ئەتوانن منداڵ ب��ەخ �ێ��وب �ك��ەنو ك� ��اری م ��اڵ ب �ك��ەن ،ئێوە وەاڵم��دەرن بۆ ئەوانەی دەڵێن سیاسەت خەباتی شۆرشگێڕی ك��اری ژن نیە چونكە ژن ترسنۆكو الوازە ل��ە ائس��ت ئەمانەدا، ئ�ێ��وە وەاڵم ��ن ب��ۆ ه��ەم��وو ئ��ەم��ان��ە ،ئێوەن دەت��وان��ن بڵێن ڕاس�ت��ە زۆرێ ��ك ل��ە ژن ��ان لە گ��وێ��ی گ��ادا خ��ەوت��وونو خ��ۆی��ان ل��ە هەموو بەپرسیارێتیەكی نەتەوەی بە دووردەگرن، ب ��ەاڵم ئێمە زۆر چ��اال ك��ان��ە ئ��ەو ڕێبازەمان هەڵبژاردوو گیانی خۆشمان زۆر نەبەردانە بۆی بەخت كرد ،ئێوەن سەربەرزن لەیالو شیرین ،ئێوەن لە مێژوودا شكۆمەندن. ل��ەی�لاق��اس��م زۆر ل��ە م �ێ��ژە گ�ی��ان��ی خۆی بەخت كردو شیرینیش چووە پاڵیو پەیامی نارد ووتی منیش واهاتمە التوو تەواوكەری ئ��ەو خ��ەب��ات��ەم ك��ە ل��ە پ�ێ�ن��اوی سەربەرزیو ك��وردب��وون �م��دا گ�ی��ان�مو ژی��ان��م لێدەستێنن دەمكەنە قوربانی ،منیش بێ ترس چوومە بەردەمیانو ژیانم دەبەخشمە میللەتەكەمو ه��اوڕێ �ب��ازت �مو ه��ات �م��ەالت ت��ا ت��ەن�ه��ا نەبیت ڕازی دڵمان ل��ەوێ بۆ ی��ەك بەیان بكەین. ئ � �ی � �ت � ��ر ب � � � �ن � � � ��وون ئ � � � � ��ەی دوو ك �چ ��ە ش��ۆڕش �گ �ێ��رەك��ە پ �ش ��وو ب ��ە ق ��اچ ��ە ماندوو ج��ەس �ت��ە ائزاردراوەك � ��ان � � �ت � ��ان ب� � ��دەن زۆر م � � � ��اون خ� ��ەب� ��ات � �ت� ��ان درێ � � � � ��ژە پ � � �ێ � ��دەدەن ت� � ��ا ڕزگ� � � � � � ��اری ك� � ��وردس � � �ت� � ��ان ب� � ��ە گشتی.
باران رۆژهەاڵت
فێمینیزم ی��ا ه ��زری فێمینیستی ل��ەچ كاتێكەوە ه��ات��ۆت��ە ائراوە؟ ئ � ��ەدرۆ وی�ن�س�ێ�ن��ت ل��ەس��ەر ئەو ب��اوەرەی��ە ك��ە چ ��وار ب��ۆ چ ��وون ل��ەس��ەر سەردەمی سەرهەڵدانی هزری فێمینیستی بوونی هەیە: .1مێژووی فێمینیزم بۆ سەرەتا��یی چەكەرەكردنی ائگ ��ا��ی ��ی م� ��رۆڤ دەگ ��ەڕێ� �ت ��ەوە .س � ��وزان گریفین ل��ە�ك�ت�ێ�ب��ی (ژن� ��ان و س��روش��ت) و ائن� ��درە میشێل ل��ە�ك �ت �ێ �ب��ی (ف �ێ �م �ی �ن �ی ��زم)دا پ� �ێ ��داگ ��ر��ی ��ی لەسەر ئ ��ەو روان �گ��ەی��ە دەك� � ��ەن .ئ � ��ەوان ه� ��ەوڵ دەدەن لەسەردەمی كۆنی پێش مێژوەوە تاوتوێی فێمینیزم بكەن. .2مێژووی فێمینیزم بۆ سەرەتای سەدەی ()15 ی زاینی دەگەڕێتەوە .ئەو جۆرە روانگەیە لە�كتێبی «ش��اری ب��ان��وان» لەنووسینی كریستینا دوپیزان سەرچاوەی گرتووە. .3مێژووی فێمینیزم بۆ سەدەی ( )17دەگەڕێتەوە. ائف ��راب ��ن (1680ـ � � � � �ـ )1640رۆل �ێ �ك��ی كاریگەری لەسەر بیچم گرتنی ئەو بۆچوونە هەبووە. .4م �ێ��ژووی فێمینیزم دەگ��ەڕێ �ت��ەوە ب��ۆ كۆتا��یی سەدەی هەژدەیەم و دوای شۆڕشی فەرانسا .ئەو ب��ۆچ��وون��ە ب��ە هێزترین روان�گ��ەی��ە ل��ەم��ەڕ مێژووی سەرهەڵدانی فێمینیزم دێتە ئەژمار و وینسێتیش پتر جەخت لەسەر دروستی ئەو روانگەیە دەكاتەوە، خاتوو مێری ولستۆن كرافت بە نووسینی �كتێبی (ح��ەق��ان�ی�ی��ەت��ی م��اف��ەك��ان��ی ژن) ل��ەس��اڵ��ی ()1792 بەرچاوترین كەسە كە توانیویەتی ل��ەو قۆناغەدا فێمینیزم بێنێتە ائراوە .دوای ش��ۆڕش��ی فەرانسا فێمینیزم خ��اوەن ( )3شەپۆلی گرنگ ب��ووە .ئەو ش��ەپ��ۆالن��ە ل ��ەس ��ەرەت ��اوە ب��ەح��اڵ��ەت��ی میانەڕەوی س ��ەری ��ان ه ��ەڵ ��داو و دوات � ��ر ح��اڵ��ەت��ی ئیفراتیان بەخۆیانەوە گرت و ئەمڕۆكە بەشێوەیەكی تەعدیل كراو بۆ گەیشتن بە ائمانجەكانیان رێگایان درێژە پێدەدەن. شەپۆلی یەكەم:
گەنجان بڕوایان بەهەڵبژاردن نەماوە
شەپۆلەكانی فێمینیزم ل��ەژێ��ر س��ەرك��وت��و چ��ەوس��ان��دن��ەوەدا ب��وون .دەكرێ بڵێین كە لەئەساس دا هزری لیبرالیزمی كالسیك ه ��ۆك ��اری س ��ەرەك ��ی س��ەره��ەڵ��دان��ی ئ ��ەو شەپۆلە لەقەڵەم دەدرێ .هزرێك كە لەروانگەكانی جان الك سەرچاوەی گرتبوو .پەرەپێدانی مافە مەدەنی و سیاسییەكان ب��ەت��ای�ب��ەت دان ��ی م��اف��ی دەنگدان بەژنان ،ویست و ائمانجی ئەسڵ��یی ئەو شەپۆلە دەهاتە ئەژمار .هەڵبەت جیا لەو ائمانجە ئەسڵییە ه�ێ�ن��دێ��ك ائم��ان �ج��ی الوەك �ی �ی��ش ب ��ەد��ی ��ی دەك� ��ران ك��ە ب��ری�ت��ی ب ��وون ل��ەدەس�ت�پ�ێ��ڕاگ��ەی�ش�ت�ن��ی ژن ��ان بە ك��اروب��اری فێركاری و باشتركردنی پێگەی ژنانی ه ��اوس ��ەردار ل��ەی��اس��ا دا ،ی��ەك�س��ان��ی ژن ��ان لەگەڵ پ �ی��اوان ل��ەم��ەڕ م��اف��ی ج �ی��اب��وون��ەوە و مژارەكانی پ�ێ��وەن��دی��دار بەتایبەتمەندییە جنسییەكانی ژنان و ل � � ��ەدەی � � ��ەی ( ،)1920ژن��ان ت��وان�ی��ان بە ائم��ان �ج��ی س��ەرەك �ی �ی��ان واتە م � � � � ��اف � � � � ��ی دەنگدان بگەن و ئ��ەوە بوو ب ��ە هۆی ئ��ەوە ك��ە ل��ەو س��ااڵن��ەدا ئیتر چ ��االك ���ی ��ی فێمینیستەكان ت ��ا رادەی� � � ��ەك راوەس � �ت � ��ان بە خ ��ۆی ��ەوە ب�ب�ی�ن��ێ و ج �ی��ا لەكار و چ ��االك ��ی ل��ەپ �ێ �ن��اوی ائشتیدا، چاالكییەكی ئەوتۆیان نەبووە. ه ��ەڵ� �ب ��ەت گ��ەی �ش �ت��ن بەمافی دەن � �گ� ��دان ،ت��ەن �ی��ا هۆكاری راوەس � � � �ت� � � ��ان� � � ��ی چ � ��االك � � ���ی � ��ی فێمینیستەكان نەبوو ،بەڵكو لەئەساسدا هەلومەرجی زاڵ بەسەر ئەو سەردەمە وایكردبوو ك��ە فێمینیستەكان چاالكییەكی ئەوتۆیان نەبێ .سەرهەڵدانی بزاوتە پاوانخوازەكان وەك فاشیزم و نازیسم و روودانی دوو ش ��ەڕی م��اڵ��وێ��ران �ك��ەری ی��ەك��ەم و دووهەمی ج�ی�ه��ان��ی ،س��ەرەك�ی�ت��ری��ن ه��ۆك��ارەك��ان��ی الوازی و كەمرەنگ بوونەوەی ائستی چاالكی فێمینیستەكان دێتە ئەژمار( .جێی وەبیرهێنانەوەیە كە نیوزلەند؟ ی��ەك��ەم واڵت ب��وو ك��ە ب��ەف��ەرم��ی لەساڵی ()1863 مافی دەنگدانی بە ژنان داو سویسرا ائخرین واڵتی ئ��ەوروپ��ا��ی��ی ب��وو ك��ە لەساڵی ( )1971ئ��ەو مافەی بەفەرمی بەژنان بەخشی.
شەپۆلی یەكەم لەساڵی ( )1830دەس��ت پێكرا. م� �ێ ��ری ول �س �ت ��ۆن ك ��راف ��ت ب��ەن��ووس �ی �ن��ی �كتێبی (ح��ەق��ان �ی �ی��ەت��ی م��اف��ەك��ان��ی ژن) كاریگەرییەكی سەرەكی لەسەر ئەو شەپۆلە دانا .لەدوای ناوبراو ج��ان ئ�ی�س�ت��وارت م�ی��ل ب��ە ه��اوك��ار��ی��ی هاوسەری یەكەمی هێری تیلور �كتێبی (بەستراوە��یی ژنان) شەپۆلی دووەم: ل��ەس��اڵ��ی ( )1869دەن ��ووس ��ێ ك��ە ئ ��ەو �كتێبەش كاریگەرییەكی بەرچاوی لەسەر ئەو شەپۆلە جێ شەپۆلی دووه��ەم��ی فێمینیزم ل��ەدەی��ەی ()1960 هێشت .نووسینی ئەو �كتێبە لەسەردەمێك دابوو دەست پێكرا ،سیمون دوبووار بە نووسینی �كتێبی كە ژنان لەسەردەمی وی�كتوریا بەتوندترین شێوە (رەگەزی دووهەم) لە ساڵی ( )1949و هەروەها
بێتی فریدن بە نووسینی �كتێبی (ژنی هەڵخەلەتاو) لەساڵی ( )1963كاریگەرییەكی بەرچاویان لەسەر هاتنە ائرای ئ��ەو شەپۆلەدانا .لەباقی بیرمەندانی گرینگی پ��ەی��وەس��ت ب��ەو ش��ەپ��ۆل��ە دەك ��رێ ائماژە ب �ك��رێ ب��ە ك�ی��ت م�ێ�ل�ێ��ت (س �ی��اس��ەت��ی ج�ی�ن�س��ی) و (جرمانی گرییر) ژنی خەساو .شەپۆلی یەكەم بوو بەهۆی باشتربوونی دۆخی ژنان لەهێندێك بواردا، وەك پ��ەرەپ�ێ��دان��ی ف�ێ��رب��وون و پ � ��ەروەردە كردنی دەرف ��ەت ��ی چ��وون��ە ژوورەوەی ژن ��ان ب��ۆ هەندێك پیشە ،یاسا��یی بوونی لەباربردنی كۆرپەلە ،دانی م ��ووچ ��ەی ی��ەك �س��ان ب ��ەژن ��ان ،ك��ەڵ��ك وەرگرتن لەمافەكانی م��ەدەن��ی ب��ە ش�ێ��وەی یەكسان و مافی كۆنترۆڵی منداڵبوون و ..باشتر بوونی ئەو بوارانە ببووە هۆی ئەوە كە ئیتر بەشێك لەفێمینیستەكان هەنگاوی بەرزتر هەڵێننەوە. ائمانجی سەرەكی و ئەسڵ��یی ف�ێ�م�ی�ن�ی�س�ت��ەك��ان لەشەپۆلی دووه � � � ��ەم رزگ � � ��ار��ی � � ��ی ژن ب � ��وو .ئ� � ��ەوان ل ��ەس ��ەر ئەو ب��اوەڕە بوون كە وەدیهاتنی ی��ەك �س��ان ���ی��ی م ��اف ��ە س �ی��اس��ی و ق��ان��وون �ی �ی��ەك��ان ل ��ەگ ��ەڵ پیاوان هێشتا كێشەی ژنانی چارەسەر ن � ��ەك � ��ردوە .ب � ��ەم پ �ێ �ی��ە تەنیا رزگ � ��ار��ی � ��ی ژن � ��ان لەدەست نابەرابەرییەكان بەس نەبوو، ب��ەڵ�ك��و پێویست ب��وو ك��ە ژنان لەدەستی پیاوان رزگار بكرێن. بەاڵم رزگار��یی ژنانی لەرێگای ری �ف��ۆرم��ی ب ��ەرە ب ��ەرە بەد��یی بەڵكو پێویستی ب��ە هەنگاوێكی ن � � � � ��ای � � � � ��ە بنچینە��یی و شۆڕشێك هەیە .چونكە لەئەساسدا لەروانگەی فێمینیستەكان ئەو راو بڕوایانەی كە ئێستا ه��ەن جێگای چاكسازی و ریفۆرمیان تێدا بەدی ناكرێ. رەخ�ن��ە گ��رت��ن ل��ەزان�س�ت��ی پ�ی��اوان��ە ،رەخ�ن��ە گرتن ل��ەائی��دول��ۆژی �ی��ە ب ��او و ری� �ش ��ەدارەك ��ان وەك پیاو س��االری و پەیمانی كۆمەاڵیەتی و رەتكردنەوەی ژی��ان��ی ه��اوب��ەش ل��ەوات��ای��ەك��ی گ�ش�ت�ی��دا و جەخت ك��ردن��ەوە ل��ەس��ەر س��ەڵ��ت م��ان��ەوە لەگرین�گترین ب��ۆچ��وون و روانگەكانی فێمینیستەكانی شەپۆلی دووه� ��ەم دەه��ات�ن��ە ئ��ەژم��ار ،فێمینیستەكان لەو قۆناغەدا تا ائستێك زێدەڕۆییان كرد كە تەنانەت پێداگرییان لەسەر رواڵ��ەت��ی پیاوانە لەجلوبەرگ
و خ��ۆرازان��دن��ەوەدا دەك��رد ،موی س��ەری ك��ورت و كەوشی بێ پانی و كۆت و شەڵواری ناڕێك و سیمای بێ ماكیاژ ،مۆدێلی ژنێكی فێمینیست لە دەیەی ()1970دا بوو( .زۆربەی ئەو كچە خوێندكارانەی كە لەدەیەی ()70 ،60دا بە شێوەیەكی رادیكاڵ ب��اس�ی��ان لەفێمینیزم دەك ��رد ،ل��ەدەی��ەی ( )90و س��ەدەی ()21دا ب�ب��وون ب��ە ( )50ساڵە و هێشتا نەچووبوونە ژیانی هاوبەشەوە!. شەپۆلی سێهەم:
شەپۆلی سێهەمی فێمینیزم ل��ەس��ەرەت��ای دەیەی ( )1990دەست پێدەكات ،فێمینیزم كە لەدەیەی ( )1960و ( )1970لەلوتكەدا بوو لەكۆتاییەكانی سەدەی بیستەمدا بەرەبەرە تووشی نسكۆ هات و ج�ی��اوازی و دەستەبەندییەكی ائشكرا كەوتە نێو بزووتنەوەی ژنانەوە .دەوڵەتەكانی تاچێر و رێگان لەدەیەی ( )1980بەائشكرا كەوتنە دژایەتی ئەو ب��زاوت��ە و ب��وون ب��ەخ��وازی��ار��ی��ی گ��ەڕان��دن��ەوەی (بە یاخەكانی بنەماڵە��یی) .لەراستیدا فێمینیستەكان ل��ەرۆژائوا بە زۆرێ��ك لەائمانجە سەرەكییەكانیان گ��ەی�ش�ت��ن ب� ��ەاڵم ئ ��ەوەن ��دە زێ ��دەرۆی �ی ��ان ك ��رد كە تەنانەت لەبەرامبەریاندا بەرەبەرە بزاوتی پیاوان بیچمی دەگ ��رت .ئ��ەو ه��ۆک��اران�ه ب��وون��ە ه��ۆی ئەوە كە لەسەرەتای دەیەی ()1990وە ئیتر فێمینیزم رەوتێكی میانڕەوانە بە خۆیەوە بگرێ و قۆناغێكی نوێ بگرێتە بەر .الیەنی شۆڕشگێڕانەی فێمینیزم خرایە پەراوێزەوە و ئەمجارە ستایشی رۆڵی دایك و گرنگی ژیانێكی ائرام و بەدونیا هێنانی منداڵ بوو بە باسی سەرەكی و خاوەن بایەخ. جێی ائماژە پێكردنە كە هزر و روانینەكانی بەشێك لەبیرمەندە پۆست مۆدێرنەكان وەك میشێل فۆكۆ و ژاك دریدا لەهێنانە ائرای ئەو شەپۆلە (شەپۆلی سێهەم) جێگای گرنگیە .جیا لەمانە خاتوو جین بێتكە ائلشتین بە نووسینی �كتێبی (پیاوی گشتی، ژن ��ی ت��ای �ب��ەت��ی) ل��ەس��اڵ��ی ( )1981ه��ەوڵ �ی��دا كە لەائستی روانگە رادیكاڵ و زێدەڕۆیانەی شەپۆلی دووه��ەم��ی فێمینیزم كەمبكاتەوە .بەپێچەوانەی شەپۆلی دووهەم ،فێمینیستەكانی شەپۆلی سێهەم جەختیان لەسەر رواڵ��ەت��ی ژنانە و هەڵسوكەوتی نەرمونیان و زەریفی ژنان كردۆتەوە .ئەوان لەسەر ئ��ەو ب ��اوەڕەن ك��ە زی �ن��دووك��ردن��ەوەی رۆڵ��ی دایك و بنەماڵە خ��اوەن گرنگییەكی تایبەتە و هەروەها تەركیز دەخ��ەن��ە س��ەر ژی��ان��ی تایبەتی و پاراستنی هەرێمی تایبەتی (حوزە شخصی)یەوە.
یهکهمین ئەكادیمیای تایبەت بە ژنان لەكەركوك کرایهوه زانیارداقوقی
بۆ یەكەمجار لەشاری كەركوك ئەكادیمیایەكی ت��ای �ب��ەت ب ��ەژن ��ان دادەم� � ��ەزرێ� � ��ت ،ك ��ە ائمانجی ئەكادیمیاكە زیاتر داكۆكی كردنە لەمافەكانی ژنان و دۆزینەوەی رێگاچارەیەك بۆ ائزادكردنی ڕەگەزی مێ لەتوندوتیژییەكانی كۆمەڵگا و چەوساندنەوەیان لەالیەن پیاوانەوە. دەرب � ��ارەی چ��ۆن�ی��ەت��ی ك��اروب��اری ئەكادیمیاكە ئ��ەن��دام��ی دەس �ت��ەی ك��ارگ �ێ��ری ئ��ەك��ادی�م�ی��ەی ژنان ل��ەك��ەرك��وك ،نێرگز ع��وم��ەر ع��ەب��دوڵ�ڵا ،بەچەتری راگ��ەی��ان��د «وەك ژن��ان��ی ش ��اری ك��ەرك��وك بەرامبەر كەمتەرخەمی لەدیاریكردنی مافەكانیان حكومەتی عێراقی تاوانبارە ،لەبەر ئ��ەوەی هیچ هەنگاوێكی ج � � ��دی ب� ��ۆ چ ��ارەس ��ەرك ��ردن ��ی ك �ێ �ش��ەی ژن ��ان ��ی كەركوك ن��ەن��اوە و لەبەر ئەمەشە
ئێمە وەك ڕێ�گ��ە چ��ارەی��ەك ئ��ەو ئەكادیمیایەمان دامەزراندووە». ن�ێ��رگ��ز ،وتیشی ائمانجێكی ت��ر لەدامەزراندنی ئ��ەم ئ��ەك��ادی�م�ی��ای��ە نەهێشتنی ن��ەخ��وێ �ن��دەواری و ه ��اوك ��اری ك ��ردن ��ی ئ ��ەو ك��ەس��ان��ەی��ە ك��ە ائرەزوی � ��ان ل��ەه��ون��ەر و پ�ی�ش��ەی ج ��ۆراوج ��ۆر ه��ەی��ە .ائم ��اژەی ب � ��ەوەش � ��دا ك ��ەچ ��ەن ��د ب��ەش �ێ �ك��ی پ� ��ەروەردەی � �ی� ��ان ك� ��ردووهت� ��ەوە وەك (ف �ێ��رب��وون��ی زم��ان��ی ك� ��وردی و زم��ان��ی ئینگلیزی و ب��ەش��ی پ � ��ەروەردەی م��وزی��ك و ف�ێ��رب��وون��ی ك��ۆم�پ�ی��وت��ەر و خ��ول��ی دروم� � ��ان)ە جگە ل��ەم بەشانە پ ��ەروەردەی تەندروستیشمان هەیە، ب��ۆ زی��ات��ر ائش �ن��اب��وون و پ�س�پ��ۆڕی ج��ەس�ت��ەم��ان وە چارەسەركردنی نەخۆشییەكان بۆ ژنان لەئەستۆی ئەو ئەكادیمیایەیە. ئ��ەو ئ��ەن��دام��ی دەس �ت��ەی ك��ارگ �ێ��ڕ��ی��ی ،ائم ��اژەی بەوەشدا كەخولی فێربوونی زمان هەفتەی داهاتوو پ � � � � �ێ� � � � ��دەك� � � � ��ات، دەس � � � � � ��ت
ب��ەش��ەك��ان��ی دی �ك ��ەش دواب � � � ��ەدوای ئ ��ەو هەنگاو بەهەنگاو دەست پێدەكات .لەدرێژەی قسەكانیدا نێرگز ،وتی :تائێستا ژنان ناسنامەی خۆیان ائشكرا ن��ەك��ردوە ،ب��ۆی��ە ئ��ەك��ادی�م�ی��ای ژن ��ان دەب�ێ�ت��ە هۆی ائش�ك�راب��وون��ی ناسنامەی ژن��ان لەكۆمەڵگادا تاكو ژن ��ان خ ��اوەن ه��ەڵ��وێ�س�ت��ی خ��ۆی��ان ب��ن ،ئەوەشی ڕون �ك ��ردەوە ك��ە ئ��ەك��ادی�م�ی��ای ژن ��ان ل��ەك��ەرك��وك لە ڕووی م��ادی و م��ەع�ن��ەوی��ەوە ل��ەالی��ەن رێكخراوی م� ��رۆڤ دۆس �ت��ی ئ��ەڵ �م��ان��ی ب��ۆم��اف��ی ژن��ان��ی جیهان هاوكاری دەكرێت. س��ەب��ارەت ب��ە ب��ەش��داری ژن��ان��ی ج �ی��اواز لەكورد ل� ��ەو ئ��ەك��ادی �م �ی��ای��ەدا ن �ێ��رگ��ز ،وت � ��ی :ك ��ردن ��ەوەی ئەكادیمیای ژن��ان ب�ۆ ژن�ان�ی كەركوكە ب�ەه�ەر چوار ن��ەت��ەوەك��ەی ش��ارەك��ە ب��ەب�ێ ج �ی��اوازی و ئەوەشی خ �س �ت��ەڕوو ك��ەڕێ��ژەی��ەك��ی زۆر ل��ەژن��ان��ی كەركوك بەمەبەستی ف�ێ��رب��وون ل��ەو ب��ەش��ان��ە ن��اوی خۆیان
ت��ۆم��ارك��ردوە ،وتیشی وەرگ�رت�ن��ی ژن��ان ب��ۆ فێربوون لەئەكادیمیاكە بڕوانامەی ناوێت ،چونكە بەشێكی زۆر بۆنەهێشتنی ن��ەخ��وێ�ن��دەواری و پەرەسەندن و ه��ان��دان��ی ژن ��ان ل��ەس��ەرج��ەم ب ��وارە جیاجیاكانی ك��ۆم��ەڵ�گ��ە وە ب��ەت��ای�ب��ەت��ی ل ��ەب ��واری س �ی��اس��ی ،كە ب��ەداخ��ەوە لەعێراق ژن��ان ل��ەب��واری سیاسی بوونی بەرچاویان نیە. لەكۆتایشدا وت��ی :ئ��ەم ئەكادیمیایە هاریكاری ژن��ان��ی خ��وێ �ن��دەواری �ش��ە ل � ��ەڕووی پەروەردەییەوە بەمەبەستی سەركەوتنیان لەخوێندن و دانەبڕانیان لەخوێندنگه و كۆڵنەدان لەسەرجەم بوارەكان ،وە هانی ژن��ان دەدەی��ن ش��ان بەشانی پ�ی��اوان دیاربن لەگشت هەنگاوێكی ژی��ان��دا ب��ۆ بەرەوپێشچوونی كۆمەڵگه. ج � �ێ � �گ� ��ەی ب � ��اس � ��ە ئ � � � ��ەم ئ� ��ەك� ��ادی � �م � �ی� ��ای� ��ە لە ( )2010/4/30كرایەوە و نووسینگەی سەرەكی لەشاری كەركوكە.
ئیحسان مەال فوئاد
ئێمە و مردن تیرۆركردن و لەسێدارەدان ...دوو مەدالیا و پێناسەی هەرە دیاری ئەمڕۆی رووناكبیران و گەنجانی ئەم كوردستانەن. ئەو پێناسەیەی كە دیكتاتۆرەكان بۆ دواجار ئەیدەن لەسنگ و بەرۆكی قوربانیەكانیان....ئەوان بۆ ئەوەی گوایە بێدەنگمان بكەن و بمانترسێنن و بمانگەڕێننەوە... ئێمەش بۆ ئەوەی ئەو پێناسەیە بە دیوە جوانەكەیدا بكەینە ملمان و بەقەڵەمی رووناكی تاریكی ئەوان بكوژێنینەوە و بنووسین: الی ئێمە لەم جۆرە مەرگانەوە ژیان دەست پێدەكاتەوە و لەسەر ئەم سێدارانەوە سەرمان هەڵدەستێتەوە و شەوق ئەدەنەوە... تیرۆریستانی سۆرانی مامە حەمە و سەردەشت عوسمان لێرە و... تەورەكانی كۆماری ئیسالمی لەو الو ...هەردوو الیان لەدوورێیانی مردن و تاریكیدا یەك ئەگرنەوە... لەرستیدا ئێمە ژیانین و گەنجەكانمان ئایندەن و نابڕێننەوە... ئێمە چیاین ناگوێزرێنەوە. ئێمە شیلەین وشك ناكەین. باهۆزین نانوشتێینەوە و زاووزێی ئازادی و گەلین كۆتایمان هەر بۆ نییە و ژیان خۆین ناتوێینەوە دەپێم بڵێن: لەم رۆژهەاڵتەوە تا رۆژ ئاوا لەسەرەوە بۆ خوارەوەی ئەم واڵتانە لەكۆنەوە تائێستا سێدارەكان چیان لەئێمەدا كوشت! توانیان چی لەهاواری شۆڕش و ئازادیمان كەم بكەنەوە... سێدارەكان توانیان شاهۆ بترسێنن؟ توانیان دەریاچەی وان و ورمێ بێدەنگ بكەن؟ توانیان چۆك بەپیرەمەگروون دابدەن؟ ئەوەی تا ئێستا سێدارەكان كردوویانە... هەمیشە پێچەوانەكەی هاتوونە دی :كاروانمان درێژتر بووەتەوە... دەنگمان زواڵل تر و ئاپوورەمان چڕوپڕ بووە! سێدارەكان ترساون ...لەكورد ترساون... سێدارەكان بەزیون و ئێمە هەرماوین... كۆماری سێدارەی ئیسالمی ئێران پیربووە و بەاڵم وورەی ئێمە هەر گەنجە كۆماری سێدارەی ئیسالمی ئێران خوارخوار بووەتەوە و بەاڵم ئێمە تازە وا خەریكین لەملەی بەرزەوە دەست بۆ خۆر بەرین و دایبگرینە سەر ئەرز... لەم بەیانیە ...شهقامی هەرە گەورەی سنە بووە بەفەرزادی كەمانگەر... لەم بەیانیەوە ...گەورەترین باخچەی مەهاباد بوو بەشیرینی عەلەم هولی.. لەكازیوەی ئەمڕۆوە ...هەموو ئەو مندااڵنەی لەدایك بوون ناوی فەرهادی وەكیلیان لێنرا! لەمڕۆوە... لەیەكەم گزنگی دەمەو بەیانیەوە مەهدی ئیسالمیان بوو بەگۆمی وان لەشەفەقی ئەمڕۆوە... عەلی حەیدەریان بوو بەتاق بوستانی كرماشان... دەفەرموون سنە لەسێدارە بدەن؟! مەهاباد سەربڕن ... دەفەرموون مەهێڵن مندااڵنی ئێمە لەدایك بن؟! دەفەرموون مەهێڵن باران ببارێت و مەهێڵن گیا سەوز بێ و مەهێڵن زەوی بژی! من ئیتر لەمڕۆوە عاشقی چاوانی شیرینی عەلەم هولیم لەمڕۆوە هەرچی شیعرم هەیە ئەیكەم بە گوڵی گۆرانی بۆ بااڵی شیرین عەلەم هولی... لەئێستەوە من تاڵێ لەقژی ئەوم... لەئێستەوە من نینۆكی پەنجەی ئەوم... لەئێستەوە من ئیتر ئەبمە ئەو جووتە پێاڵوەی كە دواجار لەپێی كردوو پێ چووە سەر سێدارە و لەئێستەوە من بازنەی بە جێماوی شیرینی عەلەم هولیم... كۆماری سێدارەی ئیسالمی چی لەسێدارە نەدا ،لەخەونەوە بۆ شیعر و لەشیعرەوە بۆ ژن و لەژنەوە بۆ نان و بۆ ئاو بۆ گوڵ و بۆ كانی كۆماری سێدارەی ئیسالمی ئەوەی ناتوانێ هەرگیز لەسێدارەی بدا ئایندەیە و ئازادی... شێركۆ بێكەس 2010 /5/9سلێمانی
پ�ێ�ك�ن��ەه�ێ�ن��ان��ی ح�ك��وم��ەت��ی ن��وێ��ی ع �ێ �راق �گفتوگۆ سیاسیەكانی دەربارەی پێكنەهێنای ئەم حكومەتە لەكایەی سیاسی س��ەرك��ردەك��ان��ەوە گوازتووەتەوە نێو گەنجان و ئەوانیش قسەی خۆیان لەبارەی پێكنەهێنای ئەو حكومەتەوە دەخەنەڕو رەخنەش دەگ��رن كە دەس��ەاڵت��داران و الیەنەكان بۆ مەرامی خۆیان و زیان گەیاندن بە گەنجان و كۆمەڵگە مل نادەن بۆ پێكهێنای حكومەت. هیوا خەلیل فێرخوازی تەمەن ( )18ساڵ لە�كفری وتی «رەوا نییە ئەم واڵتە وێرانەیە و پڕە لەكێشە و كەموكوڕی و نەهامەتی و خەڵك هەموو برسییە، كەچی سیاسییەكانیش خەریكی ملمالنێی پلە و پایە و بەرژەوەندییەكانی خۆیانن». ه �ی��وا ائم � ��اژە ب ��ۆ ئ� ��ەوە دەك � ��ات ئ��ەم �س��اڵ یەكەم ك � �ران � ��ەوەی ب � ��ووە ب � � ��ەڕووی ه ��ەڵ� �ب� �ژاردن ��دا و زۆر ش��ادوم��ان ب ��ووە ب��ەو ب��ەش��داری�ك��ردن��ە وت��ی «ئەمە یەكمجارە بەشداری دەنگدان دەبم و زۆر دڵخۆش ب ��ووم ك��ارت��ی زان �ی��اری دەن �گ��دان��ەك��ەم لەگیرفانی خۆمدا بینییەوە ،بۆیە ئێمە بە پەرۆشەوە چووینە پێشوازی سندوقەكانی دەنگدانەوە بەوەی بەڵكو خ��وای��ە ئ��ەم ح�ك��وم��ەت��ە گ��ۆڕان��ی ب��ەس��ەردا ب�ێ��ت و ك��ەم �ێ��ك ب � ��ەرەو پ �ێ �ش��ەوە ب � ��ڕوات و دڵ ��ی خەڵك خۆش بكەن ،بەاڵم بەداخەوە وا هەستدەكرێت ب� ��ەم زووان � � ��ە ح �ك ��وم ��ەت ت �هش �ک �ی��ل ن �هک ��رێ ��ت و بەرپرسان بههۆی بەرژەوەندی خۆیانهوه واڵتیان بیرچووەتەوە». یەكێكی ت��ر ل��ەو گ��ەن�ج��ان��ەی ك��ە ل ��ەدوای جەنگی عێراق -ئەمریكا كە لەساڵی ( )2003لەهەموو هەڵبژاردنەكاندا ب��ەش��داری ك��ردووە ،سەرەڕای ب�ێ�ه�ی��واب��وون��ی ل��ەه��ەڵ �ب �ژاردن ،ب ��ەاڵم هەمیشە ب � ��ەش � ��داری ك � � � � ��ردووە ،ش � ��ادم � ��ان س ��اڵ ��ح كە ف ��ەرم ��ان � �ب ��ەری دارای � � �ی� � ��ە ،ری �ش �ێ �ك��ی تەنكی هێشتووەتەوە ب��ە تەسبیحەكەی دەس�ت��ی یاری دەك��رد و دەی��وت هەتا بمرم بەشداری هەڵبژاردن دەب��م ،گ��ەر هیچیشم بۆ نەكرێت ،ب��ەم شێوەیە وتی «ئەمە چەندەمین هەڵبژاردنە بەشدار دەبم بەاڵم هەتا ئەو رۆژەی دەمرم دەست لەبەشداری هەڵبژاردن هەڵناگرم ،با هیچیشم بۆ نەكرێت،
دەن� �گ ��دان م��اف�ێ�ك��ی ت��اك��ەك��ەس��ی خ��ۆم��ە و لەبری ئ ��ەوەی دەن�گ��م ب��ۆ ب��درێ��ت ،دەچ��م خ��ۆم دەنگی خۆم دەدەم». شادمان هەناسەیەكی هەڵكێشاو وتی «نازانم ئەم س��ەرك��ردان��ە خەریكی چین؟ ئ��ەوە هەڵبژاردنیش ت ��ەواو ب��وو ئ�ی�ت��ر ب��ۆ ح�ك��وم��ەت دروس ��ت ناكەن؟ تاكەی خەڵك چاوەڕوان بێت؟». ه��ەڵ �ب �ژاردن��ی ئ��ەن�ج��وم��ەن��ی ن��وێ�ن��ەران��ی ع �ێ �راق كە ل��ە ( )2010/3/7ئ��ەن �ج��ام��درا ،ب ��ەاڵم بەشێك ل��ەگ��ەن �ج��ان ق �س��ە ل� ��ەو ئ ��ەو پ��رۆس��ەی��ە دەك� ��ەن، م �ح��ەم��ەد ك��ەری��م ت��ەم��ەن ()32س � � ��اڵ كرێكارە ل��ەن��اح �ی��ەی ج ��ەب ��ارە دەڵ �ێ ��ت «رۆژ ن �ی �ی��ە لەنێو خۆماندا �گفتوگۆ ل��ەب��ارەی هەڵبژاردن و ق��ەوارە و حزبە سیاسییەكان نەكەین». ع � � � ��ەب � � � ��دوڵ � �ڵ� ��ا سە عید ،
ائماژەیدا لەمانگی پێنجی ئەمساڵدا تەمەنی دەبێتە ( )25س ��اڵ و ل��ەن��اح�ی��ەی ج��ەب��ارەی � ه دەرب � ��ارەی پێكنەهێنانی حكومەت ،رایگەیاند «ئ��ەگ��ەر ئەو ح��زب��ان��ەی س��ەرك��ەوت��وون م ��ادام هیچ الیەنێكیان ائمادە نین لەپێناو میللەتدا حكومەت پێكبهێنن، ئیدی بۆچی بەشداری هەڵبژاردنیان كرد و باسی دیموكراسی دەكەن ،كامەیە دیموكراسیبوونی ئەو حزبانە». ح��ەس��ەن ع��ەب��دوڵ�ڵا ،ب��ە رەگ��ەز ع��ەرەب ،تەمەن ( )29س��اڵ لەیەكێك لەناحیەكانی ناوچە كێشە ل��ەس��ەرەك��ان ك��ە ن��اح�ی��ەی ق��ەرەت��ەپ��ەی��ە ،لەگەڵ رووب � ��ەڕووك � ��ردن � ��ەوەی پ ��رس �ی ��اری پێكنەهێنانی حكومەت ،ئەو وتی «من ئیتر بڕوام بەهەڵبژاردن نییە ،ك��ەس ن��ازان��ێ ه��ەڵ�ب�ژاردن ب��ۆچ��ی ك �را ،هەر ح ��زب و س �ی��اس��ەت �م��ەدارێ��ك ب��ۆ ب ��ەرژەوەن ��دی خ��ۆی ه��ەوڵ��دەدات ،ه��ەم��ووی��ان میللەتیان ب�ی��رچ��ووەت��ەوە ،ب��ەڕاس�ت��ی ئ��ەگ��ەر وابڕوات ه � �ی� ��وا ب � � � ��ەدی ن� ��اك� ��رێ� ��ت لەپێكهێنانی حكومەت». ئەو گەنجە قەرەتەپەییە داوای كرد ئەگەر حكومەتیش دروستبوو چیتر ئەو ناوچانەی ك��ە ب��ووەت��ە ك�ێ�ش��ەی ه��ەرێ�م��ی كوردستان پ� � � � � �ش� � � � � �ت� � � � � �گ � � � � ��وێ
نەخرێت ،چونكە بوونەتە قوربانی لەنێوان ئەو دوو حكومەتەدا و هیچ خزمەتگوزاری و پرۆژەیەكی ب��ۆ ئ��ەن �ج��ام ن� � ��ەدراوە و ن ��ادرێ ��ت ،ب��ەت��ای �ب��ەت بۆ گەنجان. حەسەن ئەوەش دەڵێت «هیوادارم ئەو نوێنەرانەی بەدەنگی ئێمە س��ەرك��ەوت��وون ناوچەكەمان لەبیر نەكەن و لەپەرلەمانی عێراقدا ش��ەر لەسەر ئێمە ب�ك��ەن ن��ەك م��ووچ��ە و ب��ەرژەوەن��دی تاكەكەسی و حزبی خۆیان». ه��ەڵ �ب �ژاردن��ی ئ��ەن �ج��وم��ەن��ی ن��وێ �ن��ەران��ی ع �ێ �راق لە ( )2010/3/7ئ��ەن �ج��ام��درا و ل��ەئ�ێ�س�ت��ادا مانگ و ن�ی��وێ��ك ب��ەس��ەر ت��ەواوب��وون �ی��دا ت �ێ �پ��ەڕی��وە ،لەو ه��ەڵ �ب �ژاردن��ەدا لیستی ئ��ەل�ع�ی�راق�ی�ی��ەی ئەیاد ع ��ەالوی ب��ە ( )91ك��ورس��ی ی��ەك��ەم و لیستی دەوڵ��ەت��ی ی��اس��ای مالیكی ب��ە ( )89كورسی دووەم و هاوپەیمانی شیعەكان ب��ە ()70 كورسی سێیەم و هاوپەیمانی كوردستان بە ( )42كورسی چوارەم و لیستی گۆڕان بە ()8 ك��ورس��ی پێنجەم و پ��اش��ان چەند لیستێكی ت ��ر ب��ەچ��ەن��د ك��ورس �ی �ی��ەك س ��ەرك ��ەوت ��ن بۆ پەرلەمانی عێراق ،بەاڵم بەهۆی ملمالنێی ئەو الیەنە سیاسییانەوە تا ئەوەی ئێستا حكومەت پێكنەهێنراوە و ب��ووەت��ە ج�ێ�گ��ەی پ��رس�ی��ار و ن�ی�گ��ەران��ی خ��ەڵ��ك بەگشتی و گەنجان بەتایبەتی.
(فۆتۆ :فهریق ههڵهبجهیی)
گەنجێك:
گەنجی ناحیەكان بایەخیان پێنادرێت و بێبەشدەكرێن هەرێم كاوانی
رۆژانە سەرنشینی ئەو ۆئتۆمبێالنەی كە بەتەكیەدا ت �ێ��دەپ��ەڕن گ��ەن�ج��ان��ی ئ ��ەم ن��اح�ی��ەی��ە دەب �ی �ن��ن كە لەسەر شۆشتەی رێگاكە پیاسەدەكەن و هۆڕین و ژاوەژاوی ئ��ەو ۆئتۆمبێالنەش لەگەڵ دوك��ەڵ و تۆزدا هێرشیان بۆ دێنێت. ن��اح �ی��ەی ت��ەك�ی��ە س ��ەر ب ��ەق ��ەزای چ��ەم�چ��ەم��اڵ��ە و دەكەوێتە ب��اك��ووری خۆرهەاڵتی ش��اری كەركوك و زنجیرە چیا��یی بازیان لەپشتیەوە هەڵكەوتووە و شاڕێی سلێمانی -كەركوك بەنێویدا تێدەپەڕێت و دەیكات بە دووبەشەوە. س ��رود ع��ەب��دوڵ�ڵا ،گ��ەن�ج�ێ�ك��ی ن��اح�ی��ەی تەكیەیە و ائم ��اژە ب��ۆ ئ��ەوە دەك ��ات «ن��ەب��وون��ی پێداویستیە س��ەرەت��ای�ی��ەك��ان��ی گ��ەن��ج و خوێندكار ترسنا�كترین و گ��ەورەت��ری��ن گ�ی��روگ��رف�ت��ی ن��اح�ی��ەك��ەم��ان��ە ،بۆیە هەبوونی سەنتەرێك كەخوێندكاران بتوانن لەكاتی پشودا س��ودی لێوەربگرین تاكو خۆمان لەچەند ك�ێ�ش��ەی��ەك ڕزگ��ارب �ك��ەی��ن ه��ەروەه��ا دەب�ێ�ت��ە هۆی سەرقاڵ بوونیشمان كە چیتر كاتەكانمان بەفیڕۆ ن��ەچ�ێ��ت» ئ��ەم كچە ئ��ەوەش��ی وت «ائی��ا گوناهی گەنج و خوێندكاری ناحیە چیە لەگەڵ هی شاردا بۆچی گەنجی ناحیەكان بایەخیان پێنادرێت و بێبەشدەكرێن لەمافە سەرەتاییەكانیان». دەری ��ا ج��ەع�ف��ەر ،گەنجێكی ت��رە و هێما ب��ۆ ئەوە دەك� � � ��ات ك ��ە ك � ��ردن � ��ەوەی س ��ەن� �ت ��ەری گەنجان ی��ەك �ێ �ك��ە ل ��ەپ �ێ ��داوی �س �ت �ی ��ەك ��ان ��ی ناحیەكەیان «س ��ەن� �ت ��ەر ب ��ۆ ف �ێ ��رب ��وون ��ی چ ��ەن ��دی ��ن چ ��اال ك ��ی و دورك ��ەوت� �ن ��ەوەی گ��ەن �ج��ان ل��ەك��اری ن ��ادروس ��ت و الدانی كۆمەاڵیەتییە ،هەرچەندە سەنتەرەكەمان لەڕوی بیناسازیەوە تەواوبووە ،بەاڵم تائێستا هیچ چاالكییەكی تێدا ئەنجام ن��ەدراوە كە ببێتە هۆی خۆشحاڵبوونی گەنجانی ناحیەكەمان ،نازانین بۆچی ناكرێتەوە؟» ئەو بینایەی كە بۆ سەنتەری گەنجان دروستكراوە لەناحیەی تەكیەدا ئێستا فەرمانبەرانی كۆمیسۆنی هەڵبژاردنەكان دەوام��ی تێدادەكەن ،گەنجانیش رەخ �ن��ەی ئ��ەودەگ��رن ك��ە لەناحیەكەیاندا شتێك نیە بۆ گەنجان ئەو بینایەش دراوە بە كۆمیسۆنی
هەڵبژاردن. ائمانج فاتیح ،یەكێكی ترە لەگەنجانی ئەم ناحیەیە و ج��ەخ��ت ل��ەوە دەك��ات��ەوە :ئ��ەو س��ەن�ت��ەرە ئێستا فەرمانبەری كۆمیسیۆنی هەڵبژاردەنەكان دەوامی ت�ێ��دا دەك� ��ەن ،ن��ازان��م ئ ��ەوە س��ەن �ت��ەری گەنجانە ی��ان ن��ا؟ ل��ەگ��ەڵ ئ��ەوەش��دا ه�ی��چ ك��ار و پرۆژیەك ب��ۆ گ��ەن�ج��ان نییە ل��ەن��اح�ی��ەك��ەم��ان��دا ،گ�ل��ە��ی��ی زۆر دەكرێت ،بەاڵم گوێی لێناگیرێت. رێباز عەلی ،تەمەن ( )22ساڵ ،هەموو بەیانیەك پێش خ��ۆره��ەاڵت��ن ب��ۆ دەستكەوتنی ب��ژێ��وی ژیانی رودەك��ات��ە كرێكاری بیناسازی و كە ئێوارانیش بە لەشێكی ماندو دەگەڕێتەوە شوێنێك شك نابات ت��ا ل��ەگ��ەڵ ه ��اوڕێ گ��ەن�ج��ەك��ان�ی��دا روی تێبكەن و تیایدا بحەسێنەوە ،ڕێ�ب��از وت��ی «ب��ەه��ۆی الوازی ب��اری ائب ��ووری وازم لەخوێندن هێناوە و دەستم داوەت ��ە ك��رێ�ك��اری ب��ۆ پ��ڕك��ردن��ەوەی ائس�ت��ی بژێوی ژیانم رۆژانەش لەكاتژمێر پێنجی بەیانیەوە دەچم ب��ۆ ك��رێ�ك��اری ت��ا چ ��واری ئ �ێ��وارە ب ��ەاڵم بەداخەوە
كە دێیتەوە پ��اش ئ��ەو ماندووبوونە نازانیت لەچ شوێنێك پشوو ب��دەی��ت ل��ەك��وێ هەست بەبوونی گەنجێتی خۆت بكەیت». ك��اوە ح��ەی��دەر ،ت��ەم��ەن ( )24س��اڵ ،گەنجێكی تری ناحیەی تەكیە و قسە لەوە دەك��ات كە تەنها باخێكی بێخزمەتیان هەیە و بەكەڵكی ئەو نایات پشوویەكی تیادابدەن و پێشیوایە رێكخراوەكانی گ��ەن �ج��ان ه ��ۆك ��ارێ ��ك ب � ��وون ب ��ۆ ئ � � ��ەوەی دەنگی گ��ەن�ج��ان ل��ەم ن��اح�ی��ەدا ك��پ ب�ك��ەن ب��ۆی��ە دەیوت «ڕیكخراوەكانی گەنجان لەتەكیەدا هۆكارێك بوون بۆ ئەوەی دەنگی گەنجانی تەكیە كپ بكەن». ائم ��ان ��ج س � � ��ەالم :ب ��ەرپ ��رس ��ی ن� ��اوچ� ��ەی تەكیەی ڕێكخراوی گەشەپێدانی قوتابیان بۆ چەتر دواو وت��ی «ئ�ێ�م��ە ب��ووی�ن��ەت��ە م��اڵ��ی دووەم ب��ۆ گەنجانی ناحیەكە ل��ەڕووی دابینكردن و پێداویستیەكانی گ��ەن��ج وەك ك� ��ردن� ��ەوەی خ��وڵ��ی ب��ەه �ێ��زك��ردن بۆ خوێندكاران ،هەروەها كۆڕ و سمینار و كۆرس بۆ سەرجەم گەنجان بەبێ جیاوازی بیرو ڕا» هەروەها
داقوق ـ گهنجان چاوهڕوانی جێبهجێ بوونی بهڵێنهکانی حکومهتن (فۆتۆ :فهریق ههڵهبجهیی)
وت ��ی «ڕێ �ك �خ �راوەك ��ەم ��ان ل� � ��ەڕووی ائبوورییەوە الوازە ب��ە ب ��ەراورد ل��ەگ��ەڵ ڕێ�ك�خ�راوی دوو حزبە دەس��ەاڵت��دارەك��ە ،ب��ەاڵم ئێمە توانیومانە رۆڵێكی گرنگمان هەبێت بۆ گەنجان ،هەروەها هەوڵێكی زۆرم ��ان داوە ب��ۆ ب��ەرەوپ�ێ�ش�چ��وون��ی ت��وان��ا و بەهرە و ل�ێ�ه��ات��وو��ی��ی ت��وێ��ژی گ��ەن��ج ل��ەن��اح�ی��ەك��ەدا ،بەاڵم بەداخەوە لەبەر نەبوونی شوێنێكی گونجاو بۆ كار و چاالكییەكانمان گیروگرفتی زۆرمان بۆ دروست ب � ��ووە ،ه ��ەروەه ��ا س��ااڵن �ێ��ك ل��ەم��ەوب��ەر لەخەمی دروستكردنی سەنتەرێك بووین لەالیەن حكومەتی ه��ەرێ�م��ەوە ب��ۆ بەگەڕخستنی ت��وان��اك��ان��ی گەنجان ك��ەچ��ی زی��ات��ر ل��ەس��اڵ�ێ�ك��ە ب�ی�ن��ای سەنتەرەكەمان ب��ۆ دروس �ت �ك �راوە ،ب ��ەاڵم ه�ی��چ ك��ەرەس�ت��ەی��ەك��ی بۆ نەهاتووە ،وە هەروەها تائێستا نەكراوەتەوە. ت��وێ��ژەری ك��ۆم��ەاڵی��ەت��ی ه��ەڵ��ۆ ن ��ازم ك��اك��ەڕەش رای دەگەیەنێت نەبوونی خزمەتگوزاری بۆ گەنجانی ن��اح�ی��ەك��ە ب��ەب��ۆش��ای�ی��ەك��ی گ � ��ەوری ت��رس �ن��اك زانی وتیشی «هەندێ لەو دی��اردان��ەی كە بووەتە هۆی ب��ێ ه�ی��واب��وون��ی گ��ەن��ج ل��ەن��اح�ی��ەك��ەم��ان��دا بەهۆی ن��ەب��وون��ی خ��زم��ەت�گ��وزاری پێویست وەك نەبوونی �ك�ت�ێ�ب�خ��ان��ەی��ەك��ی گ�ش�ت��ی ،س��ەن �ت��ەری گ��ەن �ج��ان و نەبوونی هۆڵی ئینتەرنێت و یاریگا و نەبوونی خولی فێركاری بۆ ئ��ەوەی گەنجان پێوەی سەرقاڵ بن، بەڕاستی نەبوونی ئ��ەم خزمەتگوزاریانە وادەكات گ��ەن�ج��ان��ی ئ ��ەم ن��اح�ی��ە ل��ەت��ەن ��گ��ژەی��ەك��ی دەروون� ��ی و ف�ك��ری زۆردا بناڵێنن ك��ە ب��ەه��ۆی بەفیڕۆدانی كاتێكی زۆر و ونبوونی ناسنامەی گەنجێتیانەوە لەبۆشاییەكی گەورەی ترسناكدا دەخولێنەوە». ب ��ەڕێ ��وەب ��ەری ن��اح �ی��ەی ت��ەك �ی��ە ع��وم��ەر ف� ��ەرەج، ل��ەم �ب��ارەی��ەوە بەچەتری راگ��ەی��ان��د «ئ�ێ�م��ە چەند ج��ارێ��ك داوام � ��ان ل ��ەوەزارەت ��ی ڕۆش�ن�ب�ی��ر و الوان ك��ردووە كە ئەو سەنتەرە وەربگرن و تاپۆ بكرێت بەناوی خۆیانەوە بەمەرجێك سەرپەرشتی بكەن و فەرمانبەری بۆدابین بكەن ،بەاڵم تاكو ئێستا هیچ كەسێك نەیگرتووەتە خۆی».
9
کــــــارا
گەنج و سروشت پارێزی حەیدەر ناسیح
«ئ���ەو ك��ات��ەی ت��ەل��ی كەمانێك دەب��چ��ڕێ��ت ،ئ���ەوە ه��ارم��ۆن��ی��ەت و سروشتی بوونە كە لەدەست دەچێت، نەك شتێكی تر»
سوكرات
ئ � ��ەو دەم � � � ��ەی ب ��اس ��ی م � � ��رۆڤ و م� ��رۆڤ ب � ��وون دێ� �ت ��ەگ ��ۆڕێ ،ی��ەك �ێ��ك لەپێكهاتە بنچینەییەكانی ئ��ەو ب�ی��رك��ردن��ەوەی��ە بریتیە ل��ەم��ەس��ەل��ەی س��روش��ت ،چ ب��ەو واتایەی ك��ە م ��رۆڤ ل��ەس��روش �ت��دا دەژی ،ی ��ان بەو واتایەی مرۆڤ خۆی وەك هەر بوونەورێكی دی ،رەگ ��ەزێ� �ك ��ە ل ��ەس ��روش ��ت؛ لێرەوە ت �ێ �ڕام��ان ل��ەچ��ەم �ك��ی م � ��رۆڤ ،دەمانبات ب ��ەرەو ئ��ەو ائق� ��ارەی ك��ە دەب �ێ��ت هەندێك ت��ای�ب��ەت�م��ەن��دی س��روش �ت��ی ه ��اوب ��ەش لەنێو س��ای�ك��ۆل��ۆج�ی��ای م��رۆڤ��دا ل��ە ڕەچەڵەكەوە بوونی هەبێت ،بۆیە مرۆڤ لەكاتی داماڵین لەو تایبەتمەندیانە و خاڵیبوونەوە لەو بەها سروشتیانەدا ،هارمۆنیەتی خۆی لەدەست دەدات و ناتوانێت چیتر ئ��ەرك��ە سروشتی و م ��ۆراڵ� �ی ��ەك ��ان ��ی خ � ��ۆی وەك پێویست ڕاب�پ��ەڕێ�ن�ێ��ت ،ه ��ەر ئ��ەم��ەش��ە ك��ە پێشتر، چ��ەم�ك��ی (ن��ام��ۆ ب��وون ب��ە م ��رۆڤ)ی لەالی (م��ارك��س) و (نامۆ ب��وون بە خ��ود)ی لەالی (دیكارت) وروژاندووە. بۆیە دەبینین دابڕان و یە�كتر لەبیركردنێك لەنێوان «دووانە»ی مرۆڤ و سروشتیبووندا دەب �ی �ن��رێ��ت ل ��ەم ��ڕۆدا ،ه ��ەر ب��ۆی��ە ئێمەی گ ��ەن ��ج ،وەك دەس �ت ��ەی ��ەك ی ��ان توژێكی ك ��ارا و ك��اری�گ��ەر -ب��ەوات��ا سروشتییەكەی ن ��ەك ت�رادی �س �ی��ۆن �ی��ەك��ەی -لەكۆمەڵگادا، دەب�ێ��ت زی��ات��ر ل ��ەزۆر شتی ت��ر هەوڵبدەین م��رۆڤ لەگەڵ ئەو سروشتیبوونەدا ائشت ب�ك��ەی�ن��ەوە و ل��ەی��ەك�ی��ان ن��زی��ك بكەینەوە، پێكەوە ئ��ەوە بكەینە ماكی س��ەرەك��ی كارە مەعریفی و پ��ەروەردەی�ی��ەك��ان�م��ان ،چونكە كاتێك ت��اك لەنێو خ��ودی خ��ۆی و خێزان و پ��اش��ان كۆمەڵگەدا ،داب��ڕێ�ن��درت لەبەها سروشتی و ڕەگ��ەزە بنچینەییەكانی خۆی، ئیدی لێرەوە ئەو ناتوانستی و ناكارامە��یی و غ�ی��اب��ە م��ەع��ری�ف�ی��ە ب��ەدرێ �ژا��ی��ی ئ��ەو هێڵە بەردەوام دەبێت. ئ�ێ�م��ە وەك ك��ۆم��ەڵ�گ��ەی��ەك��ی ت ��اڕادەی ��ەك دوورت ��ر ل��ەش��ەپ��ۆل��ی ع��ەول��ەم��ە و مۆدێرنیتە الیەنە خراپەكانی -كە هێشتا ئ��ەو تەوژمەن��ەب��ووە ب��ە ب��ەش�ێ��ك ل��ەالی��ەن��ی م��ەع��ری�ف��ی و پ��ەروەردەی�ی�م��ان و ڕەگ��ی خ��ۆی لەنێو بەها ك��ەل�ت��وری و ك��ۆم��ەاڵی��ەت��ی و ائینیەكانماندا دانەكوتاوە ،پێویستە وەك گەنج چ لەنێو دەس�ت��ە ب��ژێ��رەك��ان��دا ی��ان ئ��ەوان��ی دیكەدا، هەوڵبدەین خۆمان و دەوروبەرمان لەو نامۆ بوون و دابڕانە سروشتیە ائگادار بكەینەوە و هەوڵی ئ��ەوە بدەین نەتوانێت جێگە بە ڕەگەزە بنچینەییە ائین��یی و مۆراڵیەكانمان لەق بكات. ی��ەك �ێ �ك��ی ت ��ر ل��ەخ��اڵ��ەك��ان��ی ئ ��ەو دابڕانە دەگ��ەڕێ�ت��ەوە ب��ۆ س��ەرس��ام ب��وون ب��ەوان��ی تر و ملدان بۆ شەپۆلێكی فراوانی پڕوپاگەندە و ت��ەق �ل �ی��دگ��ەرا��ی��ی ،ك��ە ئ�ێ�م��ە وەك گەنج زیاتر لەوانی ت��ری نێو كۆمەڵگە دەكەوینە بەر كاریگەری ئەگەرەكانی تەشەنەكردنی و ب ��ەردەوام ب��وون��ی ،ئ��ەو ش��ەپ��ۆل��ەش وەك چ��ۆن خ��ۆت بدەییتە دەس��ت خ��ەی��اڵ ،كە ب��ۆ كوێی بوێت ڕاپێچت دەك��ات ،ئەویش ه��ەر ب��ەو شێوەیە ،دەتبات لەگەڵ خۆیدا تا ئ��ەو س�ن��وورەی دەتگەیەنێتە جێگەیەك لەنێو زەم��ەن��دا ك��ە چیتر ت��ەن��ان��ەت توانای بیركردنەوە لەو گۆڕانكاریانەشت نامێنێت كە لەنێو خ��ودی خۆتا ڕووی��داوە ،چ جای ئ ��ەوەی بكرێیت ب��ە س��ەرم��ەش�ق��ی بوارێك ل��ەك��ۆم��ەڵ �گ��ەدا ل ��ەب ��ەر ئ� � ��ەوەی هەڵگری شوناسی «گەنج بوون»یت. ك��ەوات��ە ،ئ�ێ�م��ە ن��اب�ێ��ت ڕێ�گ��ە ب��دەی��ن كە هێزێك لەبنچینەدا كە هێزێكی زۆر الوازترە لەوەی كە ئەو تایبەتمەندیە سروشتیانەی لەئێمەدا ائف�ران��دووە ،دامانبڕنێت لێیان، ت��اوەك��و دەرەن �ج��ام سروشتیبوونی خۆمان ب �پ��ارێ��زی��ن و ل��ەه��ارم��ۆن �ی��دا ب �ی��ن لەگەڵ سروشتدا.
١٠
Cetir43@gmail.comدووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
وهرﮔان
ﮐﻮرد ﻟﻪﻣﯿﺪﯾﺎ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﻪﮐﺎﻧﺪا ھﮕﯿﺮﺳﺎﻧﺪﻧوەی ﺷڕ ھڕەﺷ ﻟﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛﺎت
ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋﺮان ﻣﺎﻓﯿﺎن دەوﺖ
دەﺑ ﻛﻮردەﻛﺎن ﭼﺎوﻛﺮاوە ﺑﻦ
ﻛﻮرد ﻟﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔﺷﻛﺮدن و ﺑﻨﯿﺎدﻧﺎﻧوەداﯾ
ﯪژاﻧﺳ ـ ــی ) (BBCڕاﭘﯚرﺗێﻛ ـ ــی ﻠەﺑ ـ ــﺎرەی ﺧﺮاﭘـ ـ ــی ﺑﺎرودۆﺧ ـ ــی ﺗﻮرﻜیﺎ و ﺋەﮔەری ﻫەڵﻮەﺸﺎﻧﺪﻧەوەی ﯪﮔﺮﺑەﺴﺘی یەﻜﻼیەﻧەی ) (PKKو ﺴ ـ ــەرﻠەﻧﻮێ دەﺴ ـ ــﺘﭙێﻛﺮدﻧەوەی ﺸ ـ ــەڕ ﻠەﻧێ ـ ــﻮان ) (PKKو ﺗﻮرﻜیﺎ ﺑاڵوﻜﺮدەوە. ﻠەدەﺴﺘﭙێﻛی راﭘﯚرﺗەﻜەدا ﻫﺎﺗﻮوە :دوای ﮔﺮژﺑﻮوﻧی ﺑﺎرودۆﺧی ﻜﻮردﺴ ـ ــﺘﺎﻧی ﺗﻮرﻜیﺎ و ﺸﻛﺎﻧﺪﻧی ﯪﮔﺮﺑەﺴﺘێﻛی ﭘﭽﺮﭘﭽڕ ،ﺸەڕی ﻧێﻮان ﮔەریﻼﻜﺎﻧ ـ ــی ﭘﺎرﺗ ـ ــی ﻜﺮێﻛﺎراﻧ ـ ــی ﻜﻮردﺴ ـ ــﺘﺎﻧی ﺗﻮرﻜی ـ ــﺎ ) (PKKﺑەرەو ﮔەرﻤﺒﻮون دەﭼێﺖ ﻠەﺴ ـ ــەرەﺗﺎی ﺋەﻤﺳﺎڵەوە ﭼﺎﻻﻜییەﻜﺎﻧی )(PKK ﻠەﻜﻮردﺴﺘﺎﻧی ﺗﻮرﻜیﺎ زیﺎدی ﻜﺮدووە. ﻫەروەﻫ ـ ــﺎ ڕاﭘﯚرﺗەﻜ ـ ــە ﯪﻤ ـ ــﺎژە ﺑ ـ ــﯚ ﺋ ـ ــەوە دەﻜﺎت :ﺴ ـ ــەﻘﺎﻤﮕیﺮﻧەﺑﻮوﻧی ﯪﺸﺘی ،ﺠﺎرێﻛیﺘﺮ دەﺑێﺘە ﺑەڵﮕەیەك ﺑەدەﺴﺖ واڵﺗﺎﻧی ﺋەوروﭘﺎوە ﻜە ﺑەﺋەﻧﺪاﻤﺒﻮوﻧ ـ ــی ﺗﻮرﻜیﺎ ﻠەیەﻜێﺘی ﺋەوروﭘﺎ دواﺑﺨەن ،ﭼﻮﻧﻛە ﻫێﺷ ـ ــﺘﺎ ﺑەﭼ ـ ــﺎوی ﻧیﮕەراﻧییەوە ﺴ ـ ــەیﺮی ﺋ ـ ــەو ﭘێﺷ ـ ــێﻟﻛﺎریﺎﻧەی ﻤﺎﻓی ﻤﺮۆڤ دەﻜﺮێﺖ ﻜ ـ ــە ﻠەﺗﻮرﻜیﺎدا ﻫەیە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﻫێﺷ ـ ــﺘﺎ ) (١٨ﻤﻟیﯚن ﻜﻮرد ﻠەﻫەﻤﻮو ﺠﯚرە ﻤﺎﻓێﻛی ﺴەرەﺗﺎیــی ﺑێﺒەﺸﻦ.
رۆژﻧﺎﻤ ـ ــەی ) ،(DAILY NATIONﻠەوﺗﺎرێﻛ ـ ــﺪا ﻠەژێﺮﻧﺎوﻧیﺷﺎﻧی )ﻜﻮرداﻧی ﺋیﺮان ﻤﺎﻓیﺎن دەوێﺖ( ﯪﻤﺎژەی ﺑﯚ ﮔەرﻤی ﺑﺎرودۆﺧی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧی ﺋێﺮان ﻜﺮدووە. ﻠەدەﺴ ـ ــﺘﭙێﻛی وﺗﺎرەﻜ ـ ــەدا ﻫﺎﺗ ـ ــﻮوە» :دوای ﻠەﺴ ـ ــێﺪارەداﻧی ﭼەﻧﺪیﻦ ﻫەڵﺳﻮڕاوی ﺴیﺎﺴی ﻜﻮرد ﺑەدەﺴﺘی رژێﻣی ﺋێﺮان، ﻫێﺷ ـ ــﺘﺎ ﺑﺎرودۆخ ﯪﺴﺎیــی ﻧەﺑﻮوﻩﺗەوە و رۆژاﻧە ﻜﯚﻧﺘﺮۆڵی ﺗﻮﻧﺪ ﻠەﺴ ـ ــەر ﺴ ـ ــەرﺠەم ﺸ ـ ــﺎرەﻜﻮردییەﻜﺎن ﺑەردەواﻤ ـ ــە .وﻧﺒﻮوﻧی ﻧﺎﺴ ـ ــﻨﺎﻤەی ﻧەﺗ ـ ــەوەﻜﺎن ﻠەﻧ ـ ــﺎو ﻧەﺗ ـ ــەوەی ﺴەردەﺴ ـ ــﺘﺪا، ﭼﺎوەڕواﻧ ـ ــی ﺋ ـ ــەوەی ﻠێﺪەﻜﺮێ ـ ــﺖ ﻜێﺷ ـ ــەیﺘﺮی ﻠەﺋێﺮاﻧ ـ ــﺪا ﻠێ ﺑﻛەوێﺘەوە«. ﻠەﻜﯚﺗﺎی ـ ـ ــی وﺗﺎرەﻜەﺸ ـ ــﺪا ﻫﺎﺗ ـ ــﻮوە »ﭘﺮﺴ ـ ــیﺎرەﻜە ﻠەﻤەدای ـ ــە ﻜ ـ ــە ﯪی ـ ــﺎ ﺗەﻧﻬ ـ ــﺎ ﻋیﺮاﻘیی ـ ــەﻜﺎن و ﻓەﻠەﺴ ـ ــﺘیﻨییەﻜﺎن ﻤﺮۆﭬ ـ ــﻦ؟ دەﻧﮕ ـ ــی ﻫ ـ ــﺎواری ﺴ ـ ــﺘەﻤﻟێﻛﺮاواﻧەی ﺧەڵﻛ ـ ــی ﻜﻮردﺴ ـ ــﺘﺎن و ﺑەﻫ ـ ــﺎی ﮔیﺎﻧیﺎن ﻠەﻤﺮۆﭬەﻜﺎﻧیﺘﺮی ﺧﯚرﻫەاڵﺗی ﻧﺎوەڕاﺴﺖ ﻜەﻤﺘﺮە؟«.
رۆژﻧﺎﻤەی ) ،(the Weekly standardڕاﭘﯚرﺗێﻛی ﺗێﺮوﺗەﺴەﻠی ﺴ ــەﺑ ــﺎرەت ﺑــەﺑــﺎرودۆﺧــی ﻜ ــﻮرد ﻠــە ﺑــەﻏــﺪاد ﺑاڵوﻜﺮدۆﺗەوە. ﻠ ــەڕاﭘ ــﯚرﺗ ــەﻜ ــەدا دەرﺑ ـ ـ ـ ــﺎرەی ﻜ ـێ ـﺷــەﻜــﺎﻧــی ﻋـ ـێـ ـﺮاق دەڵێﺖ: ﺑ ـﻨ ـیــﺎدﻧــﺎﻧــەوەی دیـﻣــﻮﻜـﺮاﺴـیــﺎﻧــەی ﻋ ـێ ـﺮاق ﺑەﺸﻛﺳﺘﺨﻮاردوو دێـ ـﺘ ــە ﺑ ـ ــەرﭼ ـ ــﺎو ،ﺴ ـ ــەرﻜ ـ ــﺮدە ﻋ ـێ ـﺮاﻘ ـی ـیــەﻜــﺎن ﻧەیﺎﻧﺘﻮاﻧیﻮە ﺴـﺘـﺮاﺗـیــﮋێــﻚ داﺑــڕێــﮋن ﻜــە ﻫــەﻤــﻮو ﻻی ــەك ڕەزاﻤ ــەﻧ ــﺪ ﺑـﻛــﺎت و ﺧﻮاﺴﺘەﻜﺎﻧی داﻧیﺷﺘﻮاﻧی ﺸیﻌە و ﻜﻮردی ﻋێﺮاق ﺑﻬێﻨێﺘەدی. ﻫەروەﻫﺎ ڕاﭘﯚرﺗەﻜە ﺑەﻤﺟﯚرە ﯪﻤــﺎژەی ﺑﯚ ﻤﻟﻣﻼﻧێ ﺴیﺎﺴیەﻜﺎﻧی ﻧﺎو ﻋێﺮاق ﻜ ــﺮدووە :ﺸیﻌەﻜﺎن ﻜە ﭘﺷﺘیﻮاﻧییەﻜی ﺗــەواوەﺗـیــﺎن ﻠەﻻیەن ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﺋـێـﺮاﻧــەوە ﻠێﺪەﻜﺮێﺖ ،دەیــﺎﻧــەوێ دەوڵــەﺗــی ﻧﻮێی ﻋێﺮاق ﺑــەرەو ﯪﻘــﺎری ﯪییﻨی ﺑــەرن .ﯪیــەﺗــﻮڵــاڵ ﺴیﺳﺘﺎﻧیﺶ ﻜــە ﮔەورەﺗﺮیﻦ ﻤەرﺠەﻋی ﺸیﻌەﻜﺎﻧە ،ﺋەم ﺠﯚرە ﺋیﻨﺘیﻣﺎیەی ﻫەیە و دەیەوێ زۆرﺗﺮیﻦ دەﺴــەاڵﺗــی ﯪییﻨی ﺑەﺴەر واڵﺗــەﻜــەدا زاڵ ﺑﻛﺎت .ﻫەرﭼی ﻜﻮردیﺷە ﻫەوڵ دەدات دەﺴەاڵﺗە ﺴەرﺑەﺧﯚﻜەی ﺧﯚی ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ ﻜە ﺑەﺠﯚرێﻚ ﻠەﺠیﺎﺧﻮازیﺶ ﺗﯚﻤەﺗﺒﺎر دەﻜﺮێﻦ ،دەﺑێ ﻜﻮردەﻜﺎن ﭼﺎو ﻜﺮاوە ﺑﻦ.
رۆژﻧــﺎﻤــەی )ﻧـیــﯚیــﯚرك ﺗــﺎیـﻣــﺰ(ی ﺋەﻤﺮیﻛی ڕاﭘــﯚرﺗـێـﻛــی )(١٠ ﻻﭘ ـ ــەڕەی ـ ـ ــی ﻠ ــەﺴ ــەر ڕەوﺸ ـ ـ ــی ﺴ ــﺎاڵﻧ ــی ڕاﺑـ ـ ـ ـ ــﺮدووی ﻋێﺮاق ﺑــاڵوﻜــﺮدەوە ،رەوﺸــی ﻜــﻮردیــﺶ ﺑەﺑﺎﺸی ﻫەڵﺪەﺴەﻧﮕێﻨێﺖ ﻠــەم راﭘــﯚرﺗــەدا ﻜــە ﺸﺮۆﭬەﻜﺮدﻧێﻛی ﺴیﺎﺴی و ﺋـیــﺪاریـیــە ﺑﯚ ) (١٨ﭘــﺎرێــﺰﮔــﺎﻜــەی ﻋ ـێ ـﺮاق ،ﻠ ــەزاری ﯪﻤــﺎرەﻜــﺎﻧــی ﻫێﺰەﻜﺎﻧی ﻫــﺎوﭘــەی ـﻣــﺎﻧــﺎن ﻠــەﻋ ـێ ـﺮاﻘــەوە ڕایــﺪەﮔــەیــەﻧ ـێــﺖ :ﺑ ــﺎرودۆﺧ ــی ﺸـ ــﻪش ﭘ ــﺎرێ ــﺰﮔ ــﺎی ﻋـ ـێـ ـﺮاق ﻠــەﺧ ـﺮاﭘ ـﺘــﺮیــﻦ ﺑ ـ ــﺎرودۆﺧ ـ ــﺪان، ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا ﭘﺎرێﺰﮔﺎ ﻜﻮردییەﻜﺎﻧی ژێــﺮ دەﺴــەاڵﺗــی ﻜﻮردەﻜﺎن ﻠەﺑﺎﺸﺘﺮیﻦ ﻫەﻠﻮﻤەرﺠﺪا دەژیــﻦ و ڕەوﺗێﻛی ﭘێﭽەواﻧەیﺎن ﻠـ ــەﮔـ ــەڵ ﭘ ــﺎرێ ــﺰﮔ ــﺎ ﺸ ـی ـﻌــەﻧ ـﺷ ـیــﻦ و ﺴــﻮﻧ ـﻨــەﻧ ـﺷ ـی ـﻨــەﻜــﺎﻧــﺪا ﻫەیە. داﻧێڵ ﺴﭙیﻛﺎرد ) (Daniel Speckhardﻜە ﺑەرﭘﺮﺴێﻛی ﮔەورەی ﺋەﻤﺮیﻛﺎیە ﻠەﻋیﺮاﻘﺪا ،ﺑە)ﻧیﻮیﯚرك ﺗﺎیﻣﺰ(ی راﮔەیﺎﻧﺪ :ﻫەﻠﻮﻤەرﺠی ﺋێﺳﺘﺎی ﻋێﺮاق ،ﺑﻨیﺎﺗﻨﺎﻧەوەی واڵﺗەﻜەش دوادەﺧــﺎت ،ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا ﻜ ــﻮرد ﺴــەرﻘــﺎڵــی ﺑ ـﻨ ـیــﺎدﻧــﺎﻧــەوەیــە و رۆژ ﺑـ ــەرۆژ ﻠەﮔەﺸەﻜﺮدﻧﺪان، وٸﻤ ـێــﺪی ﺴــەرﻜــەوﺗ ـﻨــی ﺋــەزﻤــﻮوﻧــەﻜــەﺸ ـیــﺎن ﻠــەﯪﺴـﺘـێـﻛــی ﺑ ــەرزدای ــە.
ﻧﻮﺳﯿﻨﯽ :زﺑﯿﮕﻨﯿﯚ ﺑﺮﺟﻨﺴﻜﯽ وەرﮔاﻧﯽ :ﻛﻮردۆ ﺋﺣﻤد
ﻜــﯚﺸ ـﻛــی ﺴـ ـﭙـ ــی دەﺑـ ـ ــێ دوو واﻘیﻌییەﺗی ﺑـ ـﻨ ــەڕەﺗ ــی ﻘـ ـﺒ ــﻮڵ ﺑ ـ ـﻛـ ــﺎت :ی ـ ــەﻜ ـ ــەم ،ﺠەﻧﮕی ﻋ ـێ ـﺮاق ﻜــﺎرەﺴــﺎﺗ ـێ ـﻛــی ﻤ ـێ ــﮋوویـ ــی ،ﺴﺘﺮاﺗیﮋی و ﺋــەﺧــﻼﻘ ـی ـیــە .دووەم ،ﺗــەﻧ ـﻬــﺎ ﺴﺘﺮاﺗیﮋێﻚ ﻜــە ﻫــﺎوﻜـێـﺷــە ﻤ ـێــﮋووی ـیــەﻜــﺎن ﻠــەﺧــﯚﺑـﮕــﺮێــﺖ و ﺋیﻨﺘیﺪاﺑی ﺋیﻣﭙﺮیﺎﻠیﺰم ﻧەﻫێﻨێﺘەوە یﺎد ،دەﺗﻮاﻧێ ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻘﺒﻮڵﻛﺮدﻧی ﻜﯚﺗﺎیﻬێﻨﺎن ﺑە ﺠەﻧﮓ و ﮔﺮژییەﻜﺎﻧی ﻧﺎوﭼە داﺑیﻦ ﺑﻛﺎت. ﺋــەﮔــەر ویــﻼیــەﺗــە یــﻪﻜـﮕـﺮﺗــﻮوەﻜــﺎﻧــی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﻠــەﻋـێـﺮاق ﺑﻣێﻨێﺘەوە ،ﺋــەم ﻤەﺴەﻠەیە دەﺑێﺘە ﻤﺎیەی ﻤەﺗﺮﺴی ﺠەﻧﮕێﻛی ﺑەرﻓﺮاواﻧی ﻧﺎوﭼەیــی ﻜە ﻫەﻠﻮﻤەرﺠەﻜە ﺑﯚ ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﻠەزەﻠﻛﺎوی ﻋێﺮاق دژوارﺗﺮ دەﻜﺎت. ﺋەﻤڕۆ ﯪﺸﻛﺮایە ﻜە ﺑەرژەوەﻧﺪییە ﻤیﻟﻟییەﻜﺎﻧی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ واﭘێﻮیﺳﺖ دەﻜــﺎت واز ﻠە ﺴەرﻜێﺷی ﺑـﻬـێـﻨـێــﺖ .ی ــەك ﭘ ــﺮۆﺴ ــە ﺑ ـ ــەرەو وەرﭼ ــەرﺧ ــﺎن ﻫەیە و ﺋــەویــﺶ ﺋەﻤەیە ﻜــە ڕایﮕﺷﺘی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﻠەوﺑڕوایەدایە ﺠەﻧﮓ ﻫەڵەیەك ﺑﻮوە ،دەﺑێ ﺑیﺮ ﻠەﺑﺎرەی ﭘﺮۆﺴەی ﺴیﺎﺴی ﻧﺎوﭼەیــی ﺑﻛﺮێﺘەوە و ڕێـﮕــﺎ ﭼــﺎرەﺴــەرێـﻛــی دادﭘ ــەروەراﻧ ــە ﻠەﺑﺎرەی ﭼﺎرەﺴەری ﻤەﺴەﻠەی ﺋیﺳﺮاﺋیﻞ -ﻓەﻠەﺴﺘیﻦ ﺑﯚ ﺋەم ﮔﯚڕاﻧی ﺴیﺎﺴەﺗە زەروورە ،ﭘێﻮیﺳﺘە .ﮔەڕان ﻠــەﭘـێـﻨــﺎو ڕێ ـﮕــﺎﭼــﺎرەﺴــەرێ ـﻛــی ﺴـیــﺎﺴــی ﻘەیﺮاﻧی ﻋێﺮاق دەﻜﺮێ ﺑﺮیﺘی ﺑێﺖ ﻠەﭼﻮار ﻘﯚﻧﺎغ: -١یەﻜەم :ویﻼیەﺗە یﻪﻜﮕﺮﺗﻮوەﻜﺎﻧی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﭘ ـێــﻮی ـﺳ ـﺘــە ﺑ ــەﺑ ــێ ﻫ ـیــﭻ ﯪڵ ــﯚزی ـ ـی ــەك ﺠەﺧﺖ ﻠــەﺴــەر ﺑــڕیــﺎری ﺧــﯚی ﺑــﯚ ﭘــﺎﺸــەﻜـﺷــە ﻠەﻋێﺮاق ﻠەﻤﺎوەیەﻜی ﻜﺎﺗی ﺗــﺎڕادەیــەك ﻜﻮرﺗﺪا ﺑﻛﺎﺗەوە. ﺋــەو ﺠــﯚرە ﺠــەﺧــﺖ ﻜــﺮدﻧــەوەیــە ﺑــﯚ ﻠەﻧﺎوﺑﺮدﻧی ﻧـیـﮕــەراﻧـیـیــەﻜــﺎن دەرﺑ ـ ــﺎرەی دەﺴەاڵﺗﺨﻮازیــی درێــﮋﺧــﺎیــەﻧــی ﻧــﻮێــی ﺋیﻣﭙﺮیﺎﻠیﺰﻤی ﺋەﻤﺮیﻛیــی
ﻧﻮﺳﯿﻨﯽ :ﻛﺮﯾﺴﺎ ﭘﺘﯚﻧﺎ وەرﮔاﻧﯽ :ﻣﺤﻣد ھﺎﺷﻤﯽ
ﻠـ ـ ــەﻤـ ـ ــﺎوەی ﺴ ـ ـ ـ ــەدەی ﺑ ـی ـﺳ ــﺖ و یـ ــەﻜـ ــﺪا، داﻧ ـی ـﺷ ـﺘــﻮاﻧــی ﺠـیـﻬــﺎن ﺑ ــﻮوﻩﺗ ــە ﭼ ــﻮار ﻫـێـﻨــﺪە و ژﻤ ـ ــﺎرەی ﺋ ــەو ﻜــەﺴــﺎﻧــەی ﺋــەﻤــڕۆ ﻠەﺸﺎرەﻜﺎﻧﺪا دەژیــﻦ ،ﺑﻮوﻩﺗە ﺴیﺎﻧﺰدە ﻫێﻨﺪە .ﻫەﻧﺪێﻚ ﻠەم ﻓﺎﻜـﺘەراﻧە ،ژیﺎﻧی ﻫەﻤﻮوﻤﺎن ﭘێﻛﺪێﻨﻦ .ﻘﯚﻧﺎﻏی ﻤ ـێــﮋوویـ ــی ﻜــﯚﻤــەڵـﮕــﺎﻜــﺎﻧــی ﺋـێـﻣــە ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﺑﻨﭽیﻨەیــی ﻠەﺴﺎﺗی ﮔﯚڕاﻧﺪایە .ﯪﺴیﺎ و ﺋەورووﭘﺎ ﺑــﺎرودۆﺧــە ﺑەﭘیﺘﻮﻓەڕەﻜەی ﺧــﯚیــﺎن ﻠەدەﺴﺖ داوە .ﯪﻤﺎرەﻜﺎن ﻠەﻫﯚﻧﮓ ﻜﯚﻧﮓ ،ﺴەﻧﮕﺎﭘﻮرە و ﻜــﯚریــﺎی ﺑــﺎﺸــﻮر زیــﺎﺗــﺮ ﻠــە ﺋیﺳﭙﺎﻧیﺎ ،ﺋیﺘﺎڵیﺎ و ﻤەﺠەر ﺸیﺎوی ﺑﺎیەخ ﭘێﺪاﻧﻦ .ﺋەﻤە ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪایە ﺋەﻤڕۆ ﻤﺮۆﭬەﻜﺎن ﺗەﻤەﻧێﻛی درێﮋﺗﺮیﺎن ﻫەیە، ﺑەم ﭘێیە ﻠەژﻤﺎرەیەك واڵﺗﺪا ﻜەﺴﺎﻧی ﺑەﺗەﻤەن ﺑــە ﺑـ ـ ــەراورد ﻠــەﮔــەڵ ژﻤ ـ ــﺎرەی ﺋ ــەو ﮔەﻧﺟﺎﻧەی ﺗ ــﻮاﻧ ــﺎی ﻜــﺎرﻜــﺮدﻧ ـیــﺎن ﻫــەیــە ،زۆرﺗ ـ ـ ــﺮن .ﺋێﺳﺘﺎ ﻧــەوەی ﺋــەم ﺑەﺗەﻤەﻧﺎﻧە دەﺑــێ ﺑەﺗەﻜﻨەﻠﯚژیﺎی ﻧﻮێ ﻜﺎر ﺑﻛەن .ﺋەم ﻤەﺴەﻠەیەش ﺑﻮوﻩﺗەﻤﺎیەی ﺑەرﻓﺮاواﻧﺒﻮوﻧی دەرﻓــەﺗــی ﺧﻮێﻨﺪن و ﻜﺎرﻜﺮدن. زۆریـﻨــەی ﺧﻮێﻨﺪﻜﺎراﻧی ﺋــەﻤــڕۆ ،ﺧــﯚیــﺎن ﺑــﯚ ﺋەو ﻜــﺎراﻧــە ﯪﻤـ ــﺎدە دەﻜـ ــەن ﻜــە ﻫـێـﺷـﺘــﺎ ﺑەﻜﺎرێﻛی ﺧﯚﻤﺎڵی ﻧﺎودەﺑﺮێﻦ ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا زاﻧﺳﺖ رۆژﺑەرۆژ ﻠەزیﺎدﺑﻮوﻧﺪایە .ﻠەﻫەﻤﺎﻧﻛﺎﺗﺪا زیﺎﺗﺮ ﻠەﻧیﻮەی ﺋ ــەو زاﻧ ـی ــﺎری ــﺎﻧ ــەی ﻜ ــە ﺧــﻮێ ـﻨــﺪﻜــﺎراﻧــی ﻘﯚﻧﺎﻏی یەﻜەﻤی زاﻧﻛﯚ ﻓێﺮی دەﺑﻦ ،دوای ﺗەواوﻜﺮدﻧی
ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻛﺸﺎﻧوە ﻟﻋﺮاق
ﻠ ــەﺧ ــﯚرﻫ ــەاڵﺗ ــی ﻧـ ــﺎوەڕاﺴ ـ ـﺘـ ــﺪا ﭘ ـێــﻮی ـﺳ ـﺘــە .ﺋەم ﻤەﺴەﻠەیە دەﺑێ ﻠەﺑﺎاڵﺗﺮیﻦ ﯪﺴﺘﺪا و ڕەﻧﮕە ﺑە داﻧــﺎﻧــی ﺑــڕیــﺎرﻧــﺎﻤــەیــەك ﻠــەﻻیــەن ﻫ ــەردوو ﺣﺰﺑی ﻜﯚﻤﺎریﺨﻮاز و دیﻣﻮﻜﺮاﺗەوە ﻠەﻜﯚﻧﮕﺮیﺲ ﺋەﻧﺟﺎم ﺑﺪرێﺖ.
-٢ویﻼیەﺗە یﻪﻜﮕﺮﺗﻮوەﻜﺎﻧی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ دەﺑێ ڕایﺒﮕەیەﻧێﺖ ﻜە زﻧﺟیﺮە داﻧﻮﺴﺘﺎﻧﺪﻧێﻚ ﻠەﮔەڵ ﺴــەرﺠــەم ﺴــەرﻜــﺮدە ﻋـێـﺮاﻘـیـیــەﻜــﺎن ﻠەریﺰیﺎﻧﺪا ﺋ ــەواﻧ ــەی ﻜــە ﻠــە ﺑــەﻏــﺪاد و ﻘ ــەاڵی )ﻧﺎوﭼەی ﺴـ ـ ــەوز(دا ﻧـیـﺷـﺘــەﺠــێێ ﻧ ـیــﻦ ،ﺋــەﻧ ـﺟــﺎم دەدات
و ﻠــەم داﻧــﻮﺴ ـﺘــﺎﻧــﺎﻧــەدا ﻤـێــﮋوویــەﻜــی دیﺎریﻛﺮاو ﺑــﯚ ﻜــﯚﺗــﺎیـﻬـێـﻨــﺎﻧــی ﺗــەواوەﺗ ـیــﺎﻧــەی داﮔیﺮﻜﺮدﻧی ﺴەرﺑﺎزییﺎﻧەی ﻋێﺮاق دەﺴﺘﻨیﺷﺎن ﺑﻛﺮێﺖ. -٣وی ــﻼی ــەﺗ ــە یــﻪﻜ ـﮕ ـﺮﺗــﻮوەﻜــﺎﻧــی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ دەﺑ ـ ـ ــێ ﺑ ــەﺸـ ـێ ــﻮەی ــەﻜ ــی ﻫ ـ ــﺎوﺑ ـ ــەش ﺴـ ــەرﻜـ ــﺮدە
ﻫــەڵ ـﺒــﮋێــﺮدراوەﻜــﺎن و ﺧـ ــﺎوەن دەﺴەاڵﺗەﻜﺎﻧی ﻋ ـێ ـﺮاق ﻠــەﺴــەرﺠــەم واڵﺗــﺎﻧــی دراوﺴ ـێــی ﻋێﺮاق )و ﺗــەﻧــﺎﻧــەت ﻠــەﻫــەﻧــﺪێ ﻠــەواڵﺗــﺎﻧــی ﻤﻮﺴڵﻣﺎن( ﺑﺎﻧﮕﻬێﺷﺖ ﺑـﻛــﺎت ﺗــﺎ داﻧــﻮﺴـﺘــﺎﻧــﺪن دەرﺑ ــﺎرەی ﺸ ـێــﻮازی ﺴــەﻘــﺎﻤـﮕـیــﺮﻜــﺮدﻧــی ﯪراﻤ ــی و ﯪﺴﺎیﺶ
ﻛﺸ ﮔورەﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚی زەوی ﭼ ــﻮار ﺴــﺎڵ ﺧــﻮێـﻨــﺪﻧــی زاﻧ ـﻛــﯚ ،ﺋـیــﺪی ﺑەﻜەڵﻚ ﻧﺎیەن. ﮔــﯚڕاﻧ ـﻛــﺎری ـیــەﻜــﺎن ﺑــەﺧ ـێ ـﺮایـ ــی ﻠەﺑﺰاوﺗﻨﺪان و دەرەﻧـﺟــﺎﻤــەﻜــﺎﻧـیـﺷـیــﺎن زۆر ﮔ ـ ــەورەن ،ﺴﻮد و ﻘــﺎزاﻧ ـﺟــی ﺋ ــەم ﺧ ـێ ـﺮای ـیــە ﺑــەﺗــﻮﻧــﺪیـ ــی ﻫەﻤﻮو ﻻیەﻧەﻜﺎﻧی ژیﺎن دادەﭘﯚﺸێﺖ .ﻫەﻤﻮو ﻤﺎﻧﮕێﻚ ) (٣١ﻤ ـﻟ ـیــﺎرد ﭘ ــﺮۆﺴ ــەی ﮔ ـ ــەڕان )(Search ﻠ ــەڕێـ ـﮕ ــەی ﮔ ــﻮﮔ ــڵ )(Googleەوە ﺋەﻧﺟﺎم دەدرێ ــﺖ (٣٨) .ﺴــﺎڵ درێ ــﮋەی ﻜێﺷﺎ ﺗــﺎ رادیﯚ ﺗــﻮاﻧــی ﺗەﻧﻬﺎ ) (٥٠ﻤیﻟیﯚن ﮔﻮێﮕﺮی ﻫەﺑێﺖ، ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا ﺴﺎیﺘی )ﻓیﺲ ﺑﻮك( ﺗﻮاﻧی ﻠەﻤﺎوەی ) (٤ﺴﺎڵﺪا ﻫێﻨﺪەی ﺋەم ژﻤﺎرەیە ﺑەﻜﺎرﻫێﻨەری ﻫەﺑێﺖ. ﺋێﻣە ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﮔﺷﺘی واﺑیﺮ دەﻜەیﻨەوە ﻜــە ﺋــەم ﮔــﯚڕاﻧـﻛــﺎریـیــﺎﻧــە ﺑــﯚ ﮔــەﻧـﺟــﺎن ﯪﺴﺎﻧﺘﺮە، ﮔــەﻧـﺟــﺎن ﺑ ـیــﺮوﺑــﺎوەڕی ﻧــﻮێـیــﺎن ﻫــەیــە و دەﺗﻮان ﻫــﻪڵـﮕــﺮی ﺋــەم ﮔــﯚڕاﻧـﻛــﺎریــﺎﻧــە ﺑــﻦ .ﺋێﺳﺘﺎ ﭼﯚن ﻜەﺴێﻛی وەك ﺑەﻧﺪە ﻜە ﻠەﺴەرەﺗﺎﻜﺎﻧی دەیەی )(١٩٦٠دا زاﻧ ـﻛــﯚم ﺗ ــەواو ﻜ ــﺮدووە ،دەﺗﻮاﻧێ ﺧــﯚی ﻠەﮔەڵ ﺋــەم ﮔﯚڕاﻧﻛﺎریﺎﻧە ﺑﮕﻮﻧﺟێﻨێﺖ؟ ﭼــﯚن ﻜﯚﻤەڵﮕﺎ ﺑەﺗەﻤەﻧەﻜﺎن دەﺗــﻮاﻧــﻦ ﻠەﮔەڵ ﺋەم ﮔﯚڕاﻧﻛﺎریﺎﻧە ﺑﺳﺎزێﻦ و ﻫەر ﺑەدیﻨﺎﻤیﻛیﺎﻧە ﺑﻣێﻨﻨەوە؟. ﮔەورەﺗﺮیﻦ ﯪﺴﺘەﻧﮓ ﻜە ﺋەﻤﺳﺎڵ ﺑەﭘیﺮ و ﮔــەﻧـﺟــەوە ڕووﺑـ ــەڕووی ﻫــەﻤــﻮوﻤــﺎن دەﺑێﺘەوە،
دەرەﻧ ـﺟ ــﺎﻤ ــەﻜ ــەﺸ ــی دەﺑ ـێ ـﺘــە ﻤ ــﺎی ــەی ﻜﯚﻤەڵە ﮔﯚڕاﻧﻛﺎرییەﻜی ﺠیﺎواز، ز ،ﭘەیﻮەﻧﺪی ﺑە ﻧﺎﭼﺎرێﺘی ﺗەﻜﻨەﻠﯚژیﺎوە ﻫەیە. ﺋ ــەﮔ ــەر ﺴ ــەرۆﻜ ــە ﺑــەﺗــەﻤــەﻧــەﻜــﺎﻧــی ﺠیﻬﺎن وەاڵﻤ ــی راﺴــﺖ و دروﺴﺖ ﻧــەﺗــﻮاﻧــﻦ ﻜﯚﻤەڵێﻚ ەاڵ ﺑﯚ ﻜێﺷەﻜﺎن ﺑﺪۆزﻧەوە، ە ،ﺋەوا ﻧەوەی ﻧﻮێ وەك رەﺸەﺑﺎیەك ﻫەﻤﻮو ﺸﺘێﮏ ﺘێﮏ رادەﻤﺎڵﻦ. ﺋەﻤﺳﺎڵ دەﺑــێ ﺠیﻬﺎن یﻬﺎن ﻠەﺑﺎرەی ﮔەرﻤﺒﻮوﻧی ﮔﯚی زەوییەوە ،ﺑﮕﺎﺗەە ڕێﻛﻛەوﺗﻨێﻛی ﮔﺷﺘیﺎﻧە و ﺑ ـﺘــﻮاﻧــێ ﺋــەﻠـﺘــەرﻧــﺎﺗـیـﭭـێــﻚ ﺑــﯚ ﭘــەیـﻣــﺎﻧــی ﻜیﯚﺗﯚ ﺑــﺪۆزێـﺘــەوە .ﻜﯚﭘﻨﻬﺎﮔیﺶ یﺶ ﺧــﯚی ﺑﯚ داﻧیﺷﺘﻨێﻚ ﯪﻤـ ـ ــﺎدە دەﻜ ـ ـ ــﺎت .ﮔـ ەـەﺸ ـﺒ ـی ـﻨــەﻜــﺎن ﯪﻫەﻧﮕیﺎن ﺑ ــﯚ ﻻﭼ ــﻮوﻧ ــی دەوڵ ــەﺗ ــی ﺑ ــﻮش و ﻫــﺎﺗ ـﻨــە ﯪرای ﺑـ ــﺎراك ۆٸﺑــﺎﻤــﺎ ﮔ ـێ ـڕا .رەﺸـﺒـیـﻨــەﻜــﺎﻧـیــﺶ ﻘەیﺮاﻧی ﻧـێــﻮدەوڵــەﺗـیــﺎﻧــەی ﯪﺑــﻮور ﻮوریــﺎن ﻜــﺮدووﻩﺗــە ﺑیﺎﻧﻮو ﺗﺎ ﺑەرﻫەﻤﻬێﻨﺎﻧی ﮔــﺎزیی دی ۆٸﻜﺳیﺪی ﻜﺎرﺑﯚن ﻜ ــەم ﻧ ــەﻜ ــەﻧ ــەوە ،ﺑ ـ ــەاڵم درێــﮋەﻜ ـێ ـﺷــﺎﻧــی ﺋەم ﭘــﺮۆﺴــەیــە ﺑەدڵﻨیﺎییەوە وە ﻜﺎریﮕەرییەﻜی ﺋەوﺗﯚ ﻠەﺴەر ﻘەیﺮاﻧی ﯪﺑــﻮورریـ ــی ﺠێﻨﺎﻫێڵێﺖ .ﺋەﮔەر ﺋێﻣە ﻜێﺷەﻜﺎﻧی ﺋەﻤڕۆﻤﺎن ڕۆﻤﺎن ﺑﻛەیﻨە ﺑیﺎﻧﻮویەك ﺑــﯚ ﻫــﺎریـﻛــﺎریـ ــی ﻧــەﻜــﺮدن ﺮدن ﻠەﭘێﻨﺎو رزﮔﺎرﻜﺮدﻧی ژی ـﻨ ـﮕ ــەﻜ ــەﻤ ــﺎﻧ ــﺪا ،ﺋـ ـ ــەوا رووﺑ ـ ـ ـ ــەرووی ﻜێﺷەی ﮔەورەﺗﺮیﺶ دەﺑیﻨەوە. ـەورەﺗ ــﺮی ــﻦ ﭼ ـی ــﻦ وەك ﮔ ـ ورە ﻜەﺗﺎزە زﻠـﻬـێــﺰی ﯪﺑ ــﻮوریـ ــی ەﺗﺎزە
ﺴــەریـﻬــەڵــﺪاوە ،ﺑــەﺑــﺎﺸــی ﭘــەی ﺑــەم ﻤەﺴەﻠەیە ﺑ ــﺮدووە .ﻫــەرﭼــەﻧــﺪە واﭘـێــﺪەﭼــێ ﻫیﻨﺪﺴﺘﺎﻧیﺶ ﺑەﺑﺎﺸی ﻠەﻤەﺴەﻠەﻜە ﺗێﮕەیﺷﺘﺒێﺖ ،ﺑەاڵم ﻤﻦ ﺑەﮔﻮﻤﺎﻧەوە دﻩڕواﻧﻣﻪ ﺋەم ﻤەﺴەﻠەیە .ژیﻨﮕەی ﭼیﻦ رووﺑەرووی ﻜﯚﻤەڵێﻚ ﻤەﺗﺮﺴی ﺑﻮوﻩﺗەوە، وەك ﻜەﻤﺒﻮوﻧی ﯪو .ﭼیﻦ ﻠەﻫەﻤﺒەر ﯪڵﻮﮔﯚڕی ﻜەﺸﻮﻫەوادا ،ﯪﻤﺎدەیە ﻫﺎریﻛﺎریــی ﺑﻛﺎت ﺑەاڵم ﭘﺮﺴیﺎرەﻜە ﻠەﺋەﻤەدایە ﻜە ﯪیــﺎ ﺗــﻮاﻧــﺎی ﺋەﻤەی ﻫەیە ﻜە ﺴﺘﺎﻧﺪاردەﻜﺎﻧی ژیﻨﮕە ﻠەﺴەرﺗﺎﺴەری واڵﺗەﻜەیﺪا ﭘیﺎدە ﺑﻛﺎت؟. ﺑــەﻻی ﺋەﻤﺮیﻛﺎوە ،ﺋــەم ﻤەﺴەﻠەیە یەﻜێﻛە ﻠەﻤەﺴەﻠەﻜﺎﻧی ﺴیﺎﺴەﺗی ﻧﺎوﺧﯚ ،ﺗﺎ ﺋەو ﺴﺎﺗەی ﻜــەﻜــﯚﻧـﮕــﺮێــﺲ ﻠــەﻤ ـﺒــﺎرەیــەوە ﺑڕیﺎرێﻚ دەرﻧەﻜﺎت ،ﻫیﭻ ﻜەﺴێ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻫــەﻧ ـﮕــﺎوێ ـﻛــی ﭘﯚزەﺗیﭭﺎﻧە ﻠەوﺑﺎرەیەوە ﺋەﻧﺟﺎم ﺑﺪات.
ﻫــەﻠــﻮﻤــەرﺠــی ﺠـیـﻬــﺎن ﻠــەﺑــﺎر ﻧـیـیــە ،ﺑەﻤﭙێیە ﭘیﺮ و ﮔەﻧﺞ دەﺑــێ ﺑەﻫەر دووﮐـیــﺎن ﭘﺎرێﺰﮔﺎریــی ﻠ ــەﻜ ــاڵوەﻜ ــﺎﻧ ــی ﺧ ــﯚی ــﺎن ﺑـ ـﻛ ــەن ﺗ ــﺎ ﻠ ـ ــەم ﺴﺎڵە ﭘـڕﻠــەﯪژاواﻧــەی ﻠەﺑەردەﻤیﺎﻧﺪایە ،ﻜاڵوەﻜەیﺎن ﺑــﺎ ﻧــەیـﺒــﺎت .ﻫــەﻤــﻮوﻤــﺎن دەﺑــێ وٸﻤـێــﺪﻤــﺎن واﺑێ ﻜەﺴەرۆك ﻜﯚﻤﺎری ﻧەوەی ﺋیﻨﺘەرﻧێﺘی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﺑـﺘــﻮاﻧــێ واڵﺗــەﻜــەی و ﺴــەرﺠــەم ﺠیﻬﺎن ﺑەرەو ﯪیﻨﺪەیەﻜی ﺴەﻘﺎﻤﮕیﺮ ﺑەﯪراﺴﺘەدا ﺑﺒﺎت.
ﻠ ـ ــەﻋـ ـ ـێـ ـ ـﺮاق ﻠ ـ ـ ـ ــەدواﺑ ـ ـ ـ ــﻪدوای داﮔ ـ ـیـ ــﺮﻜـ ــﺎریـ ـ ــی ﺋەﻤﺮیﻛییەﻜﺎن ﺋەﻧﺟﺎم ﺑﺪرێﺖ و ﻠەﻜﯚﻧﻔﺮاﺴێﻛﺪا دەرﺑ ــﺎرەی ﺴەﻘﺎﻤﮕیﺮیــی ﻧــﺎوﭼــەیـ ــی ﺑەﺸﺪاری ﺑﻛەن. ﺋەﻤﺮیﻛﺎ دەﺗﻮاﻧێ ﺋەم ﺑﺎﻧﮕﻬێﺷﺘە ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ڕاﺴﺘەوﺧﯚ و یﺎ ﻠەڕێﮕەی ﺴەرﻜﺮدەﻜﺎﻧی ﻋێﺮاﻘەوە ﺑﻬێﻨێﺘەدی .ﻠەﻜﺎﺗێﻛی ﮔــﻮﻧ ـﺟــﺎودا ،ﺴەرﺠەم ﺋــەو ﻫـێـﺰاﻧــەی ﻜــە ﻠــەﺴــەﻘــﺎﻤـﮕـیــﺮیـ ــی ﻧﺎوﭼەﻜﺪا ﺑــەﺸــﺪارن ،وەك یەﻜێﺘی ﺋــەوروﭘــﺎ ،ڕووﺴیﺎ، ﭼ ـیــﻦ ،یــﺎﺑــﺎن و ﻫـیـﻨــﺪیـﺳـﺘــﺎﻧـیــﺶ دەﺗ ــﻮاﻧ ــﻦ ﻠە ڕاوێﮋﻜﺎرییە ﺑەرﻓﺮاواﻧەﻜﺎﻧﺪا ﺑەﺸﺪار ﺑﻦ. -٤ﻫــﺎوﻜــﺎت ﻠــەﮔــەڵ ﺋــەﻤــﺎﻧــەدا ،ویﻼیەﺗە ی ــﻪﻜ ـﮕ ـﺮﺗ ــﻮوەﻜ ــﺎﻧ ــی ﺋــەﻤــﺮی ـﻛــﺎ دەﺑ ـ ــێ ﻠ ــەﺑ ــﺎرەی ﭘــﺮۆﺴــەیــەﻜــی ﻤـﺘـﻣــﺎﻧــەﭘـێـﻛـﺮاو و دادﭘـ ــەروەراﻧـ ــە ﺑــﯚ ﭼــﺎرەﺴــەرﻜــﺮدﻧــی ﺗــەواوەﺗ ـیــﺎﻧــەی ﻤەﺴەﻠەی ﺋ ـی ـﺳ ـﺮاﺋ ـیــﻞ -ﻓــەﻠــەﺴ ـﺘ ـیــﻦ ﻫ ــەﻧـ ـﮕ ــﺎو ﺑ ـﻨ ـێــﺖ و ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﯪﺸﻛﺮا ﭘﺎرۆﻤەﺗﺮە ﺑﻨﭽیﻨەییەﻜﺎن ﺑــﯚ ﭼــﺎرەﺴــەرﻜــﺮدﻧــی ﺋــەم ﻘــەیـﺮاﻧــە دەﺴﺘﻨیﺷﺎن ﺑ ـﻛــەن .ﺑــەﺑــێ ﺋ ــەو ﭼــەﺸـﻨــە ڕێﮕﺎﭼﺎرەﺴەرە، ﻫــەﺴ ـﺘــە ﻧــﺎﺴـیــﯚﻧــﺎﻠـیـﺳـﺘــی و ﻤەزﻫەﺑییەﻜﺎﻧی ﻧﺎوﭼەﻜە ﺴەرەﻧﺟﺎم دەﺑێﺘە ﻤﺎیەی ﻠەﻧﺎوﭼﻮوﻧی ﺗــەواوی رژێﻣە ﻋەرەﺑییەﻜﺎن ﻜــە رواﻧﮕەیەﻜی رەزاﻤ ــەﻧ ــﺪاﻧ ــەی ــﺎن ﻠ ــەﮔ ــەڵ دەﺴ ــەاڵﺗـ ـﺨ ــﻮازی ـ ــی ﺋەﻤﺮیﻛﺎدا ﻫەیە. ﺋ ــەﻤ ــڕۆ ،ﺋــەﻤــﺮیـﻛــﺎ ﻠــەﻧــﺎوﭼــەی ﺧﯚرﻫەاڵﺗی ﻧ ـ ـ ــﺎوەڕاﺴ ـ ـ ــﺖ ﻠ ـ ــە ژێـ ـ ــﺮ ﺗ ــﺎﻘ ـ ـی ـ ـﻛ ــﺮدﻧ ــەوەدای ــە، ﭘﺮاﻜـﺘیﺰەﻜﺮدﻧی ﺧێﺮای ﺴﺘﺮاﺗیﮋێﻛی ﺑەڵێﻨﺪەراﻧە و ﺑـﻨـیــﺎﺗـﻨــەر ﺧــﯚﻠ ـێ ـﻨــەﭘــﺎرێــﺰراوە .ﻜﯚﻧﮕﺮێﺳیﺶ ﻜﺎﺗێﻛی زۆری ﻠەﺑەردەﺴﺘﺪا ﻧییە. www.newyorknews.com/
*ﻧﻮﺳر ﯾﻛﻜ ﻟﺳرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻣﻮﺣﺎﻓﯿﺰﻛﺎری ﺑرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ. ﺳرﭼﺎوە :رۆژﻧﺎﻣی ﮔﺎردﯾﺎن
دووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
Cetir34@gmail.com
ﺷﯿﮑﺎر
١١
ﺟﻧﮕﻜﯽ ﺧﻮﻨﺎوی ﻟﻧﻮان ھرﻢ و ﺑﻏﺪادا ﺑﻪڕﻮهﯾﻪ ھﯿﻮا ﻋﻮﺳﻤﺎن
ڕاﭘــﯚرﺗـێـﻛــی ﺣـﻛــﻮﻤــەﺗــی ﺋــەﻤــﺮیـﻛــﺎ ﯪﺸﻛﺮای دەﻜ ــﺎت ،ﺋــەﮔــەری ﻫەڵﮕیﺮﺴﺎﻧی ﺠەﻧﮕێﻛی ﺧﻮێﻨﺎوی ﻫەیە ﻠەﻧێﻮان ﻫەرێﻢ و ﺑەﻏﺪادا، ﺋەﮔەر ﺗﺎ ﭘێﺶ ﻜﺷﺎﻧەوەی ﻫێﺰەﻜﺎﻧی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﻜێﺷەﻜﺎﻧی ﻧێﻮان ﻫەوﻠێﺮ و ﺑەﻏﺪاد ﭼﺎرەﺴەر ﻧەﻜﺮێﻦ. ﺴ ــەﻧ ـﺘ ــەری ﻠ ـێ ـﻛــﯚڵ ـی ـﻨــەوەﻜــﺎﻧــی ﯪﺴﺎیﺷی ﻧیﺷﺘیﻣﺎﻧیــی ﻠەﺋەﻧﺟﻮﻤەﻧی ﭘەیﻮەﻧﺪییەﻜﺎﻧی دەرەوەی ﺋ ــەﻤ ــﺮی ـ ـﻛ ــﺎ ڕایـ ــﺪەﮔـ ــەیـ ــەﻧ ـ ـێـ ــﺖ »ﻫــەڵــﻮێـﺳـﺘــەﻜــﺎﻧــی ﻧ ــﻮری ﻤﺎﻠیﻛی و ﺑێﺪەﻧﮓ ﺑــﻮوﻧــی ﺋـ ـی ــﺪارەی واﺸ ـﻨ ـﺘــﯚن ﻠ ـێــی ،ﭘﺮۆﺴەی دیﻣﻮﻜﺮاﺗییەﺗی ﻋێﺮاق دەﺧﺎﺗە ﻤەﺗﺮﺴییەوە«، ﻫﯚﺸﺪاریﺶ دەدات ﻠەﻫەڵﮕیﺮﺴﺎﻧی ﺠەﻧﮓ ﻠــەﻧ ـێــﻮان ﻫ ـ ــەردوو ﺣ ـﻛــﻮﻤــەﺗــی ﻧ ــﺎوەﻧ ــﺪیـ ــی و ﻫــەرێــﻢ ،ﺋــەﮔــەر ﺑـێــﺖ و ﺑ ــەر ﻠەﻜﺷﺎﻧەوەی ﺋــەﻤــﺮیـﻛــﺎ ﻠــەﻜــﯚﺗــﺎیـ ــی ﺴــﺎڵــی ) (٢٠١١ﻜێﺷە ﻫەڵﭙەﺴێﺮدراوەﻜﺎﻧی ﻧێﻮان ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫەرێﻢ و ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻋێﺮاق ﭼﺎرەﺴەر ﻧەﻜﺮێﻦ. ڕاﭘــﯚرﺗــەﻜــە ﻜــە ڕۆژﻧــﺎﻤــەی ﻠــﯚس ﺋەﻧﺟﻟﯚس ﺗــﺎی ـﻣــﺰی ﺋــەﻤــﺮی ـﻛــی ﻠـ ــەژﻤـ ــﺎرەی رۆژی ﭘێﻨﺞ ﺸــەﻤـﻣــە ﺑــاڵوی ـﻛــﺮدووەﺗــەوە ﯪﺸﻛﺮایﺪەﻜﺎت »ﺗ ــەواوی ﺋــەو دەﺴـﺘـﻛــەوﺗــە ﺋەﻤﻨییﺎﻧەی ﻜە ﻫێﺰەﻜﺎﻧی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ و ﻋێﺮاﻘییەﻜﺎن ﻠــەو واڵﺗە ﺑــەدەﺴ ـﺘ ـیــﺎن ﻫ ـێ ـﻨــﺎوە ،ﺑــەﻫــﯚی ﻫەڵﻮێﺳﺘی ﻤــﺎﻠـیـﻛــی و ﻘــەﺑــﻮوڵ ـﻨــەﻜــﺮدﻧــی ﺋەﻧﺟﺎﻤەﻜﺎﻧی ﻫەڵﺒﮋاردن و ﭘێﺪاﮔﺮیــی ﻠەﺴەر وەرﮔﺮﺗﻨەوەی ﺴ ــەرۆﻜ ــﺎی ــەﺗ ــی ﺣـ ـﻛ ــﻮﻤ ــەت ،دەﺧ ـ ــﺎﺗ ـ ــە ﺑەر ﻤەﺗﺮﺴیــی ﻠەدەﺴﺘﭽﻮون«. ڕاﭘ ــﯚرﺗ ــەﻜ ــە ﻫ ــەروەﻫ ــﺎ ﺑ ــە ﻫﯚﺸﺪارییەوە
ﺑ ــﺎس س ﻠــەیــەﻜـﮕـﺮﺗـﻨــی ﻧـ ــﻮری ﻤــﺎﻠـیـﻛــی و ﻋەﻤﺎر ﺠـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﯚرج ﺑ ـ ـ ــﻮﺸ ـ ـ ــﺪا ﺣەﻜیﻢ ەﻜیﻢ دەﻜﺎت و ﯪﺸﻛﺮای دەﻜــﺎت ،ﻤﺎﻠیﻛی ﺋ ـ ـ ـی ـ ـ ـﻣ ـ ـ ـﺰاﻜ ـ ـ ـﺮاوە، دەی ــەوێ ــﺖ ﻠــەڕێ ـﮕــەی ﻓ ـﺷــﺎر ﺧـﺳـﺘـﻨــە ﺴەر دەﺑ ـ ـ ـێ ـ ــﺖ ﺗﺎ ە دەﺴــەاڵﺗــی ﻘــەزایـ ــی و دادوەری ـ ـ ــی و ﻫﺎوﻜﺎت ە ﻓـ ـﺷ ــﺎر درووﺴـ ـ ـﺘـ ـ ـﻛ ـ ــﺮدن ﻠـ ــەﺴـ ــەر دەﺴـ ـﺘ ــەی ﻠێﭙﺮﺴیﻨەوە و دادوەریـ ــی ﺑﯚ دورﺧﺳﺘﻨەوەی ﭙﺮﺴیﻨەوە ﻜﺎﻧﺪیﺪا ﻧﺪیﺪا ﺴﻮوﻧﻨەﻜﺎﻧی ﻫەڵﺒﮋاردﻧەﻜەی ).(٣/٧ ﺑ ــەﮔ ــﻮێ ــﺮەی ﺋ ـ ــەو راﭘ ـ ــﯚرﺗ ـ ــەی ﺴەﻧﺘەری ﻠ ـێ ـﻛــﯚڵ ـی ـﻨــەوەﻜــﺎﻧــی ﯪﺴ ــﺎی ـﺷ ــی ﻧیﺷﺘیﻣﺎﻧی ﻜـ ــﯚﺗـ ــﺎیـ ـ ــی ﻠــەﺋــەﻧـﺟــﻮﻤــەﻧــی ﭘــەیــﻮەﻧــﺪیـیــەﻜــﺎﻧــی دەرەوەی ﻤ ـ ــﺎﻧـ ـ ـﮕ ـ ــی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ، ﻤﺮیﻛﺎ ،ﺋەو ﻫەڵﻮێﺳﺖ و ﻓﺷﺎرە ﻧەرێیﺎﻧەی ﻫـ ـ ــەﺸ ـ ـ ـﺘـ ـ ــی زۆریی ﺋە ﻤﺳﺎ ڵ ، ﻤ ـ ﺎـﺎﻠـ ـیـ ـﻛ ــی ﻜـ ــﯚﺴـ ــﭗ و ﻠ ــەﻤـ ـﭙ ــەرێـ ـﻛ ــی زۆر ﺧﺳﺘﻮوەﺗە ﺳﺘﻮوەﺗە ﺑــەردەم ﻫەﻧﮕﺎوەﻜﺎﻧی ﭘێﻛﻬێﻨﺎﻧی ﺣﻛﻮﻤەت، ﻛﻮﻤەت ،ﻫەر ﻫەﻧﮕﺎوێﻚ ﺑەﯪراﺴﺘەی دوور ﺧﺳﺘﻨەوەی ﺳﺘﻨەوەی ﺴﻮﻧﻨەﻜﺎن ﻠەﺣﻛﻮﻤەت ،رەﻧﮕە ﺑڵێﺳەی ﯪﮔﺮی ﺠەﻧﮕێﻛی ﺗﺎیﻔی ﺧﻮێﻨﺎوی ێﺳەی ﻠەﻋێ ﻋێﺮاﻘﺪا ﺑﮕەﺸێﻨێﺘەوە. ﺑ ـ ــەوﺗ ـ ــەی ﺴ ــەﻧـ ـﺘ ــەرەﻜ ــە، ﺴ ـیــﺎﺴــەﺗ ـﻣــەداراﻧــی ﻋێﺮاق ﻠیﺳﺘەﻜﺎنن و ﺴـ ــەراﻧـ ــی ﻠیﺳﺘەﻜﺎ ڕەﺸ ـ ـ ـﺒ ـ ـ ـی ـ ـ ـﻨـ ـ ــﻦ ﻠ ـ ـ ـ ـ ـ ــەزوو ﭘ ـێ ـﻛ ـﻬ ـێ ـﻨــﺎﻧــی ﺣﻛﻮﻤەت وادەیی و ﺑ ـ ــەﻤ ـ ــەش وادە ﻜ ـ ـ ـ ـ ـ ـﺷ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺎﻧ ـ ـ ـ ـ ـ ــەوەی ﻫـێــﺰەﻜــﺎﻧــی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ دوادەﻜەوێﺖ. وادەﻜەوێﺖ. ﻫـ ــﺎوﻜـ ــﺎت ﺑەﮔﻮێﺮەی ﮔﻮێﺮەی ﺋ ـ ــەو رێـ ـﻛ ــەوﺗـ ـﻨ ــەی ﻜـ ــە ﻠەﻧێﻮان ﺣﻛﻮﻤەﺗەﻜەی ﻛﻮﻤەﺗەﻜەی ﻤﺎﻠیﻛی و ﺋیﺪارەﻜەی
ژﻤ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺎرەی ﺴەرﺑﺎزاﻧی ﺋ ــەﻤ ــﺮیـ ـﻛ ــﺎ ﻠـ ــەﻋ ـ ـێ ـ ـﺮاق ﻠ ـ ــە )(٩٥ ﻫـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەزار
ﺴـ ـ ــەرﺑـ ـ ــﺎزەوە ﺑ ـ ـ ــﯚ ) (٥٠ﻫـ ـ ـ ـ ــەزار ﻜــەﻤ ـﺒ ـﻛــﺮێ ـﺘــەوە ،ﺋەﻤەش ﺑ ــە ﺑـ ـ ــڕوای ﭼ ــﺎودێـ ـﺮاﻧ ــی ﺴیﺎﺴی ﺋەﻤﺮیﻛی و ﻋێﺮاﻘی ،ﻜﺎرێﻛی ﻤەﺗﺮﺴیﺪارە و ﺑﯚﺸﺎییەﻜی زیﺎﺗﺮ ﻠەڕووی ﺋەﻤﻨیەوە ﻠەﻋێﺮاق دروﺴﺘﺪەﻜﺎت. رۆژﻧ ـ ـ ــﺎﻤ ـ ـ ــەی ﻠـ ـ ــﯚس ﺋ ــەﻧـ ـﺟـ ـﻟ ــﯚس ﺗﺎیﻣﺰی
ـﺪارەی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﺋــەﻤــﺮی ـﻛ ـیــﺶ ﭘ ـێ ـیــﻮایــە »ﺋ ـ ـیـ ــﺪا ﺑ ــەدوودڵ ـی ـی ــەوە ﻠ ــەدواﻜ ــەوﺗ ـﻨ ــی ﭘێﻛﻬێﻨﺎﻧی ـەوﺑﺑ ــﺎوەڕەدای ــە، ﺣ ـﻛــﻮﻤــەت دەڕواﻧ ـ ـێـ ــﺖ و ﻠ ــەو ﻫـ ـ ــەرﺠـ ـ ــﯚرە دواﻜـ ــەوﺗ ـ ـﻨ ـ ـێـ ــﻚ ﻠەﭘێﻛﻬێﻨﺎﻧی ﻜﺷﺎﻧەوەی ﺴەرﺑﺎزاﻧی ﺣﻛﻮﻤەت ،دۆﺴییەی ﻜﺷﺎﻧەوە ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﯪڵﯚز دەﻜﺎت« ـﺪەﺸﺸ ـ ـ ـ ـ ــﺪا ﭼ ـ ــەﻧ ـ ــﺪ ﻠ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەـەمم ﻧ ـ ـ ـ ـ ـێ ـ ـ ـ ـ ــﻮەﻧ ـ ـ ـ ـ ــﺪە ﺴـ ـ ــەرﭼـ ـ ــﺎوەیـ ـ ــەك ﺑـ ـ ــﺎس ﻠ ـ ــەوە دەﻜـ ــەن ،ﺣـﻛــﻮﻤــەﺗــی داداﻫ ــﺎﺗ ــﻮو ﺑــەﻧ ـیــﺎزە ﭼﺎو ﺑەڕێﻛەوﺗﻨﻨﺎﻤە ﺋەﻤﻨییەﻜەی ﻧێﻧێﻮان ﺋەﻤﺮیﻛﺎ و ﻋێﺮاﻘﺪا ﺑﺨﺷێﻨێﺘەوە و دداوا ﻠەﺴﻮﭘﺎی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﺑﻛﺮێﺖ ﺑﺑەﻤﺎﻧەوەی ﺑﯚ ﻜﺎﺗێﻛی درێﮋﺗﺮ. ﭼـ ـ ـ ــﺎودێ ـ ـ ـ ـﺮاﻧـ ـ ـ ــی ﺴـ ـ ـ ـ ـ ـی ـ ـ ـ ـ ــﺎﺴـ ـ ـ ـ ـ ـی ـ ـ ـ ـ ــﺶ ـەوﺑﺑ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺎوەڕەدان ﻠـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەو ﺣـ ـﻛ ــﻮﻤ ــەـەﺗﺗ ــی داﻫ ـ ــﺎﺗ ـ ــﻮو ﺗــﻮاﻧــﺎی ﭘﺎﭘﺎرێﺰﮔﺎریﻛﺮدﻧی دۆﺴ ـ ـی ـ ــەی ﺋ ــەﻤـ ـﻨـ ـی ـ ــی و ﺑــەرﮔــﺮی ﯪﺴـﻣــﺎﻧــییـ ــی و زەﻤیﻨی و ﭘــﺮۆﺴــەﻜــﺎﻧــی ﭼــﺎودێــﺮیـ ــی ﯪﺴــﻣﻣــﺎﻧــی ﻧﺎﺑێﺖ، ﺴـ ـ ــەرﺑـ ـ ــﺎزاﻧـ ـ ــی ﺋـ ــەﻤـ ــﺮی ـ ـﻛـ ــﺎش ﻠ ـ ـ ـ ــەﻋـ ـ ـ ـ ـێـ ـ ـ ـ ـﺮاق ﻠ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــەدوای ﭘـ ـێـ ـﻛـ ـﻬـ ـێـ ـﻨ ــﺎﻧ ــی ﺣـ ـ ـ ـﻛ ـ ـ ــﻮﻤ ـ ـ ــەت ڕەﻧـ ـ ـﮕ ـ ــە ڕۆڵ ـ ــی ﻫێﺰێﻛی ﯪﺸﺘی ﭘ ــﺎرێ ــﺰ ﺑﮕێڕن
ﻠەﻧﺎوﭼە ﺠێﻨﺎﻜﯚﻜەن ﻠەﻧێﻮان ﺴﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق و ﻫێﺰەﻜﺎﻧی ﭘێﺷﻣەرﮔەدا. ڕۆژﻧــﺎﻤــەﻜــە ﻫــەروەﻫــﺎ ﯪﺸﻛﺮاﺸیﺪەﻜﺎت، ﻠــەداﻫــﺎﺗــﻮدا ﻧــﺎوﭼــە ﺠـێـﻨــﺎﻜــﯚﻜــەﻜــﺎن و ﻫێڵی ﻧێﻮان ﺴﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق و ﭘێﺷﻣەرﮔە ﻤەﺗﺮﺴییەﻜی ﯪﺸ ـ ـﻛ ـ ـﺮا دروﺴ ـ ـ ـﺘ ـ ــﺪەﻜ ـ ــﺎت و ﻫ ـ ــﯚﺸ ـ ــﺪاریـ ـ ــی ﻫــەڵـﮕـیــﺮﺴــﺎﻧــی ﺠــەﻧـﮕـیــﺶ دەدات ﻠەﻧێﻮان ﻫەردوو ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻧﺎوەﻧﺪیــی و ﻫەرێﻢ ،ﺋەﮔەر ﺑێﺖ و ﺑەر ﻠەﻜﺷﺎﻧەوەی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﻠەﻜﯚﺗﺎیــی ﺴﺎڵی ) (٢٠١١ﻜێﺷە ﻫەڵﭙەﺴێﺮدراوەﻜﺎﻧی ﻧێﻮان ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫەرێﻢ و ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻋێﺮاق ﭼﺎرەﺴەر ﻧەﻜﺮێﻦ. ڕاﭘــﯚرﺗــەﻜــەی ﺴــەﻧـﺘــەری ﻠێﻛﯚڵیﻨەوەﻜﺎﻧی ﯪﺴ ــﺎیـ ـﺷ ــی ﻧ ـی ـﺷ ـﺘ ـی ـﻣــﺎﻧ ـیـ ــی ﻠەﺋەﻧﺟﻮﻤەﻧی ﭘەیﻮەﻧﺪییەﻜﺎﻧی دەرەوەی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ،ﻘﯚﻧﺎﻏی ﻜﯚﺗﺎیــی ڕۆڵــی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﻠەﻋێﺮاق ﺑە ﻜﺎرەﺴﺎت ﻧــﺎودەﺑــﺎت و داواش ﻠەﺑەرﭘﺮﺴﺎﻧی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ و ﺑﺎراك ۆٸﺑﺎﻤﺎ دەﻜﺎت ،ﻫەﻠی ﻠەﺑﺎرﺗﺮ ﺑڕەﺧﺳێﻨﻦ ﺑﯚ ﺠێﺒەﺠێﻛﺮدﻧی ﭘﻼﻧی ﻜﺷﺎﻧەوەی ﺴەرﺑﺎزاﻧی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﻠەﻋێﺮاق.
ﺳﯿﺎﺳﺗﻤداراﻧﯽ ﻋﺮاق و ﺳراﻧﯽ ﻟﯿﺴﺘﻛﺎن ڕەﺷﺒﯿﻨﻦ ﻟزوو ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣت
ل ﺋﯿﺮاﻗ ھر ﺗﺸﺖ ﻟﮕﻮر ﺋﯿﺮاﻗﯿﺎن و ﺋﺎﻟﯿﻦ وێ ﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﯿﻨ
ﻟھﭬﺪﯾﺘﻨﻛﺎ ﺗﺎﯾﺒت ﺑﭼﺗﺮ ﻧﭭﯿﺴرو رۆژﻧــﺎﻣــﭬــﺎن ﺟــﻣــﺎل ﭼﻟﻜﯽ دەرھق ﮔﻟك ﭘﺮﺳﻦ ﮔﺮﻧﮓ ﯾﺎ ﺋﯿﺮۆ ﻟﻋﺮاﻗﺪا ﻧﺮﯾﻨ ﺧﯚ ﮔﯚت ﺋوژی چ ﻣﺳﻟ ﭘﻚ ھﺎﻧﯿﻨﺎ ﺣﻜﻮﻣﺗﺎ ﯾﺎﻧﻮ و ﭘﺮﺳﺎ ﺑﺷﺪاری ﭘﻜﺮﻧﺎ ﻛــــﻮردان و ھــــﺰو ﺋﺎﻟﻦ دەن، ھروﺳﺎ ﺋوەش دەﺑﮋە ﻛﻮ ﯾﺎھرە ﺑﺎش ﺗواﻓﻖ و ﺷراﻛﺗ ﺑﯚ داھﺎﺗﯿﺎ ﮔﻟﻦ ﻋﺮاﻗ.
ﺋﺎ :ﭼﻪﺗﺮ
ﭼﺗﺮ :ﭘﺎش ﺋێﺨﺳﺘﻨﺎ ﭘێﻛـﺌیﻨﺎﻧﺎ ﺣﻛﻮﻤەﺗﺎ ﻧﻮی یﺎ ﺋیﺮاﻘێ ،ﻠﺪویﻒ داﺧﻮیﺎﻧێﻦ رایەداران دێ رێ ﻠﺒەر زیﺎدﺑﻮﻧﺎ ﻜﺎرێﻦ ﺗیﺮورﺴﺘی ﭬەﻜە؟ ﺟﻣﺎل ﭼﻟﻜﯽ :ﺑێﮕﻮﻤﺎن ﭘــﺎش ﺋێﺨﺳﺘﻨﺎ ﻫەری زێﺪە د ﭘێﻛـﯫﻧیﻨﺎ ﺣﻛﻮﻤەﺗﺎ ﻧﻮی یﺎ ﺋیﺮاﻘێ دا ،دێ ﺋەﻧﺟﺎﻤێﻦ ﮔەﻠەﻜێﻦ ﻤەﺗﺮﺴیﺪار داﻧیﺘە ﭘێﺶ ﯪیﻨﺪێ ﺋیﺮاﻘێ ،ﭼﻮﻧﻛە ﻫــەم ﺣﻛﻮﻤەﺗﺎ ﻜەﭬﻦ ﺸەرﻋیەت و رەواﺑــﻮﻧــﺎ ﺧــﻮە ﻧﺎﻤیﻨیﺖ، ﻫــەم ژی ﻤﺘﻣﺎﻧﺎ ﮔــەل دێ ب ﺣﻛﻮﻤەﺗﺎ ﻧﻮی ﻻواز و ﺑێﻬێﺰﺑیﺖ ،ﺋەﭬە ژی رەﻧﮕە دەرﻓەﺗێ ﭬــﺎﻻ ﻜــەﺗــﻦ ﺑــﻮ دەﺴ ـﺘ ـێــﻮەرداﻧ ـێــﻦ زێــﺪەﺗــﺮ یێﻦ دەرەﻜی ،ب ﻤەﺑەﺴﺘێﻦ ﭘﺘﺮ ﺗێﻛﺪاﻧﺎ رەوﺸێ و ﻫﺎژوﺗﻨﺎ ﯪیﻨﺪێ ﺋیﺮاﻘێ ﺑەروﭬﺎژی ﺑەرژوەﻧﺪێﻦ ﻫەﭬﻮەﻻﺗی یێﻦ ﺋیﺮاﻘێ ﺑﺨﻮە. ﻫەﻠﺒەت ﺋیﺮاق ﺑﺨﻮە یﺎ د رەوﺸەﻜﺎ ﯪﻠﻮزدا دژی ــﺖ ،ﺑ ــەری ﻧـﻬــﺎ ﯪﻧـﻛــﻮ ﺑ ــەری ﻫەﻠﺒﮋارﺗﻨﺎن رەوش ﻫەﺗﺎ رادەﻜ ــێ یــﺎ ﻜﻮﻧﺘﺮوﻠﻛﺮی ﺑﻮیە ب ﺸێﻮازەﻜێ وەﺴــﺎ ﻜﻮ ﺑێﮋیﻦ یﺎ ﻓﺎﻠیﻮم ﻜﺮیﺒﻮیە ژ ﯪزراﻧﺪﻧﺎ ﻜێﺷﺎن ،ﻠێ ﺋەﻧﺟﺎﻤێﻦ ﻫەﻠﺒﮋارﺗﻨێﻦ داویـ ــێ ﺴیﺎﺴەت و ﺋﻨییەﺗێﻦ ﻠیﺳﺘێﻦ رﻜەﺑەر زێﺪە ﯪﺸﻛﺮاﻜﺮن ،ﯪﻠیێﻦ دﺧﻮازن ﺣﻛﻮﻤەﺗێ ﭘێﻛﺒیﻨﻦ ﭘ ـﺮاﻧ ـیــﺎ وان ﺧــﻮەدی ـێــﻦ زﻫﻨیەﺗەﻜﺎ ﺸﻮﭬیﻨی و ﭘــﺎﺸـﭭــەروﻧــە ،ﺑــﻮﭼــﻮﻧـێــﻦ وان یێﻦ ﻫەﭬﺒەش ﭘﺘﺮ ﺑﻮ وان ﯪﻠیﺎن دﭼﻦ ،ﻜﻮ ﺋیﺮاﻘەﻜﺎ ﺧﻮەدی ﻧﺎﭬەﻧﺪەﻜﺎ ﺑﻬێﺰ ﭬەﻜەرێﺘە ﺴەر ﺴەﺣﻨﺎ ﺴیﺎﺴەﺗێ.
ﺋــەڤ ﺑــﻮﭼــﻮﻧــە ژی ﻜــﻮردﺴـﺘــﺎﻧـیــﺎن دﺋێﺨﻨە ﺑــەر ﺗــﺮس و ﻓـﻛــﺎرن ،ژﺑــەرﻜــﻮ ﻫــەر ﺑﻮﭼﻮﻧەﻜﺎ ﺑ ــەروﭬ ــﺎژی ﺴـیــﺎﺴــەﺗــﺎ ﺗــەواﻓ ـﻗــێ دێ ﻫﺎوﻜێﺷﺎ ﺴیﺎﺴی ﺑەرف ﯪﻠﻮزیێﻦ ﻤەزن ﻫﺎژوت ،ﻫﺰریﻨﺎ ﭘێﻛـﭭە ژیــﺎﻧــﺎ ﺋیﺨﺘیﺎری دێ دەﻧـﮕــێ وێ ﻫێﺘە ﻘ ـ ــﻮدان و دێ ﺠ ــﻮداﺑ ــﻮن ﻫـێـﺘــەﭘـێــﺶ ،ﻫەﺗﺎ ﺋەﭬەژی ﺑﻬێﺘە ﭘێﻛـﺌیﻨﺎن دێ ﻜﺎرێﻦ ﺗیﺮورﺴﺘی و یێﻦ ﺗێﮕﺪەراﻧە ﻫێﻨە ﭘێﺷﺒەری ﺑﻮیەران. ﭼﺗﺮ :وەك ﺋەﻤﺮیﻛﺎ دایــە ﭘێﺷﻨیﺎرﻜﺮن، ﭘـێ ﺑﺎﺸە د ﺣﻛﻮﻤەﺗﺎ ﻧﻮی یﺎ ﺋیﺮاﻘێ دا ﭘﻮﺴﺘێ ﺴ ــەروك ﻜــﻮﻤــﺎری ﺑــﻮ ﻧ ــﻮری ﻤــﺎﻠـﻛــی و ﭘﻮﺴﺘێ ﺴەروك وەزیﺮان ژی ﺑﻮ ﺋەیﺎد ﻋەﻻوی ...ﺋەڤ ﭼەﻧﺪە دێ ﺑیﺘە ﭘﺎﻠﭙﺷﺖ ﺑﻮ ﻧەﻫیﻼﻧﺎ ﻧﺎﻜﻮﻜیﺎن دﻧﺎﭬﺒەرا ﻫەردوو ﯪﻠییﺎن دا ...؟ ﺟﻣﺎل ﭼﻟﻜﯽ :ل ﺋیﺮاﻘێ ﻫەر ﺗﺷﺖ ﻠﮕﻮر ﺣ ــەزو ﺋـیـﺨـﺘـیــﺎرا ﺋـیـﺮاﻘـیــﺎن و ﯪﻠـیـێــﻦ وێ یێﻦ ﺴـیــﺎﺴــی ﻧـیـﻨــە ،ﺋ ــەم ﻫــەﻤــﻮ دزاﻧ ـیــﻦ ﺋەﻤﺮیﻛﺎ راﺴﺘەوﺧﻮ ﻜﺎریﮕەریﺎ ﺧﻮە ﻫەیە ﻠﺳەر ﯪیﻨﺪە و ﭘﺎﺸەروژا ﺋیﺮاﻘێ ،ﺑەﻠێ ﻠﻬەﻤﺎن دەﻤﺪا ژی وەﻜە ﺋــەﻤــﺮیـﻛــﺎ ژی دﺧــﻮازیــﺖ ﻫــەر ﺗـﺷــﺖ د وارێ ﭘﺮاﻜـﺘیﻚ و ﺋەﻧﺟﺎﻤﺎﻧﺪا ﻠـﮕــﻮرەی ﺑەرژوەﻧﺪێﻦ وی دەرﻧﺎﻜەﭬیﺖ. ل ﺋیﺮاﻘێ ﻓﺎﻜـﺘەرێ دەرەﻜــی یــێ ﻤﺎیﺘێﻛﺮﻧێ ﮔــەﻠــەﻜــێ ﺑ ـﻬ ـێــﺰە ،ﺋ ــەڤ ﻓــﺎﻜـ ـﺘــەرە ژی ی ـ ــێ ب ﭼــەﻘ ـێــﻦ ﺠ ـ ــﻮدا ﺠـ ــﻮدایـ ــە ،ﻫـ ــەر ﺋ ـێــﻚ ژﭬ ــﺎن ﻓﺎﻜـﺘەران ﺑەرژوەﻧﺪێﻦ ﺧﻮە د ﺑیﺎﭬەﻜێ ﺗﺎیﺒەت دا دﺑ ـی ـﻨ ـیــﺖ ،ﯪﻧ ـﻛــﻮ رێ و ﺸــﻮیـﻨـێــﻦ ﺋەﭬﺎن ﻓــﺎﻜـ ـﺘــەران د ﻫـێـﻟـێــﻦ ﻫ ــﺰری و ﺑەرژوەﻧﺪیﺎن دا یـێــﻦ ژ ﻫــەﭬــﺪو ﺠ ــﻮداﻧ ــە ،ژﺑــەرﻫ ـﻨــﺪێ ژی ﺋــەو یێﻦ ﻠﻬەﻤﺒەری ﻤﻟﻣﻼﻧﺎ ﭼــﺎواﻧـیــﺎ ﯪﭬﺎﻜﺮﻧﺎ ﺋیﺮاﻘەﻜﺎ ﻧﻮی دە ،ﺴیﺳﺘەم و ﺴﺘﺮاﺗیﮋیەﺗﺎ ﻫەر ﺋێﻚ ژوان ژی ﺴەﻧﺘەﻜﺎ ﺧﻮەیﺎ ﺗﺎیﺒەت ﻫەیە ب ﯪوایــەﻜــێ ﻜــﻮ ﺑــەرژوەﻧــﺪێــﻦ وان ﻓﺎﻜـﺘەران د ﭼﺎرﭼﻮﻓەﻜێ دا ﻧﺎﻫێﻨە ﺧﺮﭬەﻜﺮن ،ﯪﻠیێﻦ ﺴیﺎﺴی ژی یێﻦ ﺋیﺮاﻘێ یێﻦ ﺴەرەﻜی ﻫەر ﺋێﻚ ژوان ب ﯪﻠیﮕﺮێ ﻓﺎﻜـﺘەرەﻜێ ژوان ﻓﺎﻜـﺘەرێﻦ دەرەﻜ ــی دﻫێﺘە ﺑـﻨــﺎﺴـﻛــﺎرﻜــﺮن ،ﺋــەﭬــێ رەوﺸێ ﭘــﺮوﺴــﺎ ﯪﭬــﺎﻜ ـﺮﻧــﺎ ﺋـیـﺮاﻘــﺎ ﻧــﻮی یــﺎ ﭘــﺮ ﯪﻠﻮزﻜﺮی، ﻧەﻜﺎرەﻜێ ﯪﺴﺎﻧە ﭘێﺷﻨیﺎرێ ﯪﻠیەﻜێ دەرەﻜی ﻫەﻤﺎ ب ﯪﺴﺎﻧی ﺑﻬێﺘە ﺴەرﮔﺮﺗﻦ و ﻫەﻤﻮ ﯪﻠیێﻦ دن ژی د ﻜﺮاﺴێ ﺑێﺪەﻧﮕیــێ دا ﺑﻣیﻨﻦ. ﻧ ــﺎﻜ ــﻮﻜـ ـیـ ـێ ــﻦ د ﺋ ـ ـی ـ ـﺮاﻘـ ــێ دا ﻧﺎﻜﻮﻜیێﻦ
ﺑەرژوەﻧﺪیﺎﻧە ،ﻧە ﻧﺎﻜﻮﻜیێﻦ ﻫﻨﺪێ ﻧە ﻜﺎﻧێ ﻜی ﭘﺘﺮ ﺧﺰﻤەﺗﺎ ﮔەل ﺑﻛەت ،ﻫەر ﺋێﻚ دﺧﻮازیﺖ ﺋ ــەو ب ﺴـ ــەرێ ﺧ ــﻮە دەﺴ ـﻬــەﻻﺗــێ ﻜﻮﻧﺘﺮول ﻜەﺗﻦ و ﺴەروەت و ﺴﺎﻤﺎﻧێﻦ ﻤﻟﻟەﺗی راﻜێﺷیﺘە ﺑــﻦ ﺑــەرژوەﻧــﺪێــﻦ ﺧــﻮە یێﻦ ﺑــەرﺗــەﺴــﻚ ،ﻫیﭻ ﯪﻠ ـیــەﻜــێ ﺴ ــەرەﻜ ــی ل ﺋ ـی ـﺮاﻘــێ ب ﻧ ــﺎﭬ ــەروك ﺑــﺎوەری ب دیﻣﻮﻜﺮاﺴەﺗێ ﻧیﻨە ،ژﺑــەر ﻫﻨﺪێ ژی ﯪﻠ ــﻮﮔ ــﻮرﻜ ـﺮﻧ ــﺎ دەﺴ ـﻬ ــەﻻﺗ ــی ب ﯪوای ــەﻜ ــێ ﻫێﻣﻨﺎﻧە ﻧﺎﻫێﺘە ﺋەﻧﺟﺎﻤﺪان ،ﻫەر ﺠﺎرەﻜﺎ ﺋەڤ یەك دﺑیﺖ ژی ﻠﮋێﺮ ﺑﺎﻧﺪورا ﻫێﺰێﻦ دەرەﻜی یە د ﺴەریﺪا ژی ﻫێﺰێﻦ ﺋیﻛﮕﺮﺗی یێﻦ ﺋەﻤﺮیﻛﺎ، ب دیﺘﻨﺎ ﻤﻦ ژی ﺋەﭬە ﻫەﺗﺎ داویــێ ﻤەﺸﺎ وێ یﺎ ﺑەردەوام ﻧﺎﺑیﺖ و دێ ﻫەر ﺗﺷﺖ ﻜەﭬیﺘە ﺴەر ﺴﻛﺎ ﺧﻮەیﺎ دورﺴﺖ. ﭼﺗﺮ :ﻻیەﻧێﻦ ﻜﻮردی ﺧﻮە ﭘﺘﺮ ﻧێﺰی ﻜیﮋان ﯪﻠییﺎن ﺑﻛەن ﺑﻮ ﭘێﻛـﺌیﻨﺎﻧﺎ ﺣﻛﻮﻤەﺗێ ﯪﻧﻛﻮ ب ﻧێﺮیﻨﺎ ﺗە ﻜیﮋ ﻻیەن ﻧێﺰی ﻜﻮرداﻧە...؟ ﺟﻣﺎل ﭼﻟﻜﯽ :ﻻیەﻧێﻦ ﻋەرەﺑی ب ﺸیﻌە و ﺴﻨەﭬە ﺧﻮەدیێﻦ ﺋێﻚ ﺑﻮﭼﻮﻧێﻦ ﻫەﭬﺒەﺸﻦ ﺋەوژی ﺑﻬێﺰیﺎ ﻫﺰریﻨﺎ ﻋﺮوﺑەﺗﺎ واﻧە ،ﻠﺟەم وان
ﺑـ ــەری ﺋــەﭬــێ ﺧــﺎﻠــێ ژی ﮔ ــەرەﻜ ــە ﺑﺰﭬﺮیﻨە ﺴەر دیﺮوﻜﺎ دورﺴﺘﺒﻮﻧﺎ ﺋیﺮاﻘێ ،ﻜﻮ ﺋەم ﻫەﻤﻮ دزاﻧیﻦ ﭘﺮوﺴﺎ دورﺴﺘﺒﻮﻧﺎ وێ ﻜﺎرەﻜێ ب ﭘﻼن و ﻜﻮﻤﭙﻟﻮ ﺑﻮیە ،ب ﻫیﭻ ﯪوایــﺎن ژی ﻧە ﻠﮕﻮر ﺣــەز و ﺧﻮاﺴﺘیﻛێﻦ ﮔەﻠێﻦ ﺋیﺮاﻘێ ﺑــﻮیــە ،و ﺑ ــﺰور ﻠ ـﺳــەر ﻫــەﻤــﻮ ﻧــەﺗــەوێــﻦ دەﭬـ ــەرێ ﻫﺎﺗیە ﺴەﭘﺎﻧﺪن. ﭼێﻛﺮﻧﺎ ﻧەواﺗﺎ ﺋێﻛێ یﺎ ﭘێﻛـﺌیﻨﺎﻧﺎ دەﺴﻬەﻻﺗی ل ﺋیﺮاﻘێ ب ﻜــەس و ﭘێﻛﻬﺎﺗﺎ ﺴﻮﻧیﺎن ﻫﺎﺗیە ﯪﻓﺮاﻧﺪن ،ﺋەڤ ﭼەﻧﺪە یﺎ ب ﻤەﺑەﺴﺖ ﺑﻮیە، ﺴــﻮﻧـیــﺎن ژی دەﺴ ـﻬــەﻻت ﺑــﺎش ﻜــﻮﻧـﺘــﺮوﻻ وی د ﺑــەرژوەﻧــﺪێــﻦ ﺧ ــﻮەدا ﭘــﺎراﺴـﺘـیــە ،د ﻤﺎوێﻦ دەﺴـﭙـێـﻛـێــﺪا ﻫــەﺗــﺎ ﭬــﺎن ﺴــﺎﻠـێــﻦ داویـ ـ ــێ ﻫەﻤﻮ ﺠﻮرێﻦ زوﻠﻢ و ﺴﺘەﻤێ ﺑﻛﺎرﺋیﻨﺎیﻨە ﻠﻬەﻤﺒەری ﺸیﻌەو ﻜﻮردان ،ﺋێﺪی ﻧە ﺸیﻌﺎن و ﻧە ﻜﻮردان ﺑ ــﺎوەری ب دەﺴـﻬــەﻻﺗــﺎ ﺴــﻮﻧــﺎن ﻧــەﻤــﺎیــە ،ﺋەﭬﺎ ﻫــەژی ﺧــﺎﻠــەﻜــﺎ ﻫــﺎوﺑــەﺸــە دﻧیﭭﺒەرا ﻜ ــﻮردان و ﺸیﻌﺎن دا ،ب ﻧێﺮیﻨﺎ ﻤﻦ ﻧێﺰیﻛﺒﻮﻧﺎ ﻜﻮردان ژ ﺸیﻌﺎن ﺑﺎﺸﺘﺮە ژ ﺴﻮﻧیﺎن ،ﭼﻮﻧﻛە وان ژی زوﻠــﻢ ﺴﺘەﻤﺎ دەﺴﻬەﻻﺗێ ﺋیﺮاﻘێ ﺑــﺎش ﻫەﻤﺒێﺰ
ﭘﻜﺌﯿﻨﺎﻧﺎ ﺣﻜﻮﻣﺗﺎ ﺋﯿﺮاﻗ ﺑﺎﺷ ﻟﺴر ﺑﻨﻣﺎﯾﻦ ﻓﯿﺪراﻟﯿت و ﺳﯿﺴﺘﻣﺎ ﺗواﻓﻘ و ﺷراﻛﺗ ﺑﯿﺖ ﮔەﻠەﻜﺎ ﮔﺮﻧﮕە و ﻫەﻤﻮ ژی دﻜﻮﻜﻦ و ﻜﺎردﻜەن ﺑﻮ ﯪﭬﺎﻜﺮﻧﺎ ﺋیﺮاﻘەﻜﺎ ﻋەرەﺑی ،ﺋەﭬە ﺧﺎﻻ ﻫﺎوﺑەﺸە د ﻧیﭭﺒەرا ﻫەﻤﻮ ﻫێﺰێﻦ ﺋیﺮاﻘی یێﻦ ﻜﻮ ﻧﺎﭬەروﻜﺎ واﻧﺎ ﺴەرەﻜی ژ ﻧەﺗەوا ﻋەرﺑی ﭘێﻛﻬﺎﺗی ،راﺴﺘی ﻧــەﺧــﻮﺸــە ﻤـ ــﺮوڤ ﺋــەﭬــێ ﭼــەﻧــﺪێ ﺑـێــﮋیــﺖ ﻠێ دورﻫێﻟەﻜێ ﺑەرﭼﺎﭬە و ﻜــەس ﻧەﺸێﻦ ﺧــﻮە ژ ﻫەﻘیﻗەت و راﺴﺘیﺎ وێ ﺑﺪەﺗە ﭘﺎش.
ﻜﺮیە. ﺑﻼ ﻠﺒیﺮا ﻤەﺑیﺖ ﻜﻮ ﻫــەر دو ﯪﻠیــی )ﺸیﻌە و ﺴﻨە( ﻋــﺮوﺑــەﺗــی دﺧ ــﻮازن ،ﺋەﭬﺟﺎ رێﻛەﻓﺘﺎ ﻜ ــﻮردان دﮔــەل وان ﺑــﻼ ﺑــﺎش یــﺎ دیﺮاﺴەﻜﺮی ﺑیﺖ ،ﻫەﻤﺎ ﺑــﻼ ب ﺸـێــﻮازەﻜــێ ﺴەرﭘێﻨەﺑیﺖ ژﺑەرﻜﻮ ﺋــەڤ ﺠــﻮرە ﻫێﺰێﻦ وان دەﻤــﺎ دﮔەﻫﻨە ﻜــﻮرﺴـیــﺎ دەﺴـﻬــەﻻﺗــێ ﻫــﺰریـﻨــﺎ ﻋــﺮوﺑــەﺗــی ﺴەرێ
وان دﻫەژیﻨیﺖ و وەﻜــە دارﻜــﻮﻜــەی ل ﻫەﺸێ وان ددەت ،ل ﺋــەﻧـﺟــﺎﻤــﺎﻧــﺪا ژی ﻫــەر ﺗﺷﺘی ژﺑ ـیــﺮدﻜــەن ﯪﮔــەﻫ ـیــﺎ وان ل چ ریﻛەﻓﺘﻨﺎن ﻧﺎﻤیﻨیﺖ. ﭼﺗﺮ :وەك یﺎ دیﺎر ﺑﻮ ﭘێﻛـﺌیﻨﺎﻧﺎ ﺣﻛﻮﻤەﺗﺎ ﺋیﺮاﻘێ ﻜــﻮردان چ داﺧﻮازیەﻜﺎ وەﺴــﺎ ﻧیﻨە ﻜﻮ ﺑﺒیﺘە رێﮕﺮ د ﭘێﻛـﺌیﻨﺎﻧێ دا !...ﺋەﭬە وێ یەﻜێ ﻧیﺷﺎن ددە ﻜﻮ ب ﻫەﻤﻮ ﺗﺷﺘەﻜێ رازیﺒﻦ ...؟ ﺟﻣﺎل ﭼﻟﻜﯽ :ﻜــﻮرد ﭼەﺧﺘیــێ دﻜەﻧە ﺴــەر ﺑــەردەواﻤ ـیــﺎ ﺴیﺳﺘەﻤﺎ ﺗــەواﻓـﻗــێ ،ﺋەڤ ﺴیﺳﺘەﻤەژی ﺑﺘﻨێ دێ ﻤﺎﻓێﻦ ﻜﻮردان ﭘﺎرێﺰیﺖ و دێ ﻫــەﻤــﻮ ﻫــﺰریـﻨــﺎ ﻤــەﺗــﺮﺴـیــﺎن ﻻوازﻜەﺗﻦ، رێ ـﮋا ﻜ ــﻮردا ل ﺋـیـﺮاﻘــێ ﺋــەﮔــەر ﺑ ــەراورد ﺑﻛەیﻦ ﻠﻬەﻤﺒەری رێﮋا ﻧەﺗەوا ﻋەرەب ﻜﻮرد ﻜەﻤیﻨەن، ﻫەر رﻜەﺑەریەﻜﺎ ﻫەﻠﺒﮋارﺗﻨﺎن ﺑﻬێﺘە ﺋەﻧﺟﺎﻤﺪان و ﻠـﺳــەر ﺴـیـﺳـﺘــەﻤــﺎ دەﻧ ـﮕــﺎن ﻤــﺎﻤــەﻠــە دﮔەﻠﺪا ﺑـﻬـێـﺘــەﻜــﺮن ،ﻜ ــﻮرد دێ زەرەرﻤ ــەﻧ ــﺪﺑ ــﻦ و دێ ﻫەﺑﻮﻧﺎ ﺧــﻮە دﺑــﻦ دەﺴـﻬــەﻻﺗــﺎ ﻧــەﺗــەوا ﻋەرەﺑی دا وﻧﺪاﻜەن ،ﻤەﺗﺮﺴی ژی ﺋﻬﺎ ﻠﭭێﺮە ﺑﻮ ﻜﻮردان ﭘەیﺪادﺑیﺖ ،ژﺑەر وێ ﭼەﻧﺪێ ژی ﻜﻮرد ﻠﺳەر دو ﺧﺎﻠێﻦ ﮔﺮﻧﮓ دﺴەﻜﻨﻦ ،ﺋێﻚ ﭼەﺴﭙﺎﻧﺪﻧﺎ ﺴ ـی ـﺳ ـﺘــەﻤــﺎ ﻓ ـی ــﺪارﻠ ـی ــەﺗ ــێ ل ﺋ ـی ـﺮاﻘ ــێ ی ــﺎ دن ﺴیﺳﺘەﻤﺎ ﺗەواﻓﻗێ و ﺸەراﻜەﺗێ ،ﺑﭭﺎن ﻫەر دو ﺧﺎﻻن ﻤﺎﻓێﻦ ﻜــﻮردان دێ ﻫێﻨە ﮔﺮەﻧﺘیﻛﺮن، ﺋەﮔەر ﺋەڤ ﻫەر دو ﺧﺎﻠە ﻫﺎﺗﻨە ﺠیﺒەﺠیﻛﺮن ﺋێﺪی ﺧەﻤﺎ ﭘێﻛـﺌیﻨﺎﻧﺎ ﺣﻛﻮﻤەﺗێ ژ ﯪﻠیــێ ﻜیﮋان ﻫێﺰێ ﭬەﺑە ژﺑــﻮی ﻜــﻮردان ﻧەﺧەﻤەﻜﺎ ﻤەزﻧە، ﻠێ ﺋەﮔەر ﻫــەر ﺗﺷﺖ ﺑــەروﭬــﺎژی ﺑەرژوەﻧﺪێﻦ ﻜﻮردان ﺑﻬێﺘەﻜﺮن ،ﻘەت و ﻘەت ﻜﻮرد رازیﻨﺎﺑﻦ وەﻜــە ﭼــﺎوا ل دەﺴـﻬــەﻻﺗــێ ﺑــەرێ رازیﻨەﺑﻮی وەﺴﺎ ژی ل دەﺴﻬەﻻﺗێ ﯪیﻨﺪە رازیﻨﺎﺑﻦ. ﭼﺗﺮ :ﺋــەﮔــەر ﭘــﻮﺴـﺘــێ وەزیـ ــﺮێ دەرﭬ ــە ﺑﻮ ﻜــﻮردان ﻧەﺑە .دێ ﺑیﺘە ﺴەدەﻤﺎ وێ یەﻜێ ﻜﻮ ﮔــەﻠــێ ﻤــە روﺑ ــەرو ﻜﻮﻤﭙﻟﻮیێﻦ ﻧــﺎف ﻧەﺗەوەی ﺑﺒە؟ ﺟﻣﺎل ﭼﻟﻜﯽ :ﭘﻮﺴﺘێﻦ ﺴیﺎدی ﮔەﻠەﻜێﻦ ﮔﺮﻧﮕﻦ ،ﻫەﺑﻮﻧﺎ ﻫﻨﺪەك ﭘﻮﺴﺘێﻦ ﺴیﺎدی ﺑﻮ ﻜ ــﻮردان ﺑــەﺸــەﻜــﻦ ژوێ ﺴیﺎﺴەﺗﺎ ﺸەراﻜەﺗێ ﺋەﭬﺎ ﺴەرﻜﺮدایەﺗﺎ ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧی ﻫەرﺗﻢ ﺑەﺣﺲ ژێﺪﻜەﺗﻦ و وەﻜــە ﺴﺘﺮاﺗیﺟیەﺗەك ژی ﻜﺎرێﻦ ﺧــﻮە یـێــﻦ ﺴـیــﺎﺴــی ﻠـﺳــەر ددەﺗ ــە ﻤەﺸﺎﻧﺪن، ﺋــەﮔــەر ﺑـێـﺘــﻮ ﭘــﻮﺴ ـﺘــێ وەزارەﺗ ـ ـ ــﺎ دەرﭬـ ـ ــەژی ﺑﻮ
ﻜــﻮردان ﻧەﺑیﺖ ﭘﻮﺴﺘێﻦ دن یێﻦ ﮔﺮﻧﮓ یێﻦ ﻫــەیــﻦ ﻜــﻮرد دﻜ ــﺎرن داﺧــﻮازﻜــەن ﻤیﻨﺎ ﭘﻮﺴﺘێ وەزارەﺗ ــﺎ دارای ـ ــی و ﺴﺎﻤﺎﻧێﻦ ﺴﺮوﺸﺘی ،ﺋەڤ ﭘــﻮﺴ ـﺘــە ﺋــەﭬ ـێــﻦ ﮔ ــﺮێ ــﺪایـ ــی ﺑــﻮ ﭼــﺎرەﻜ ـﺮﻧــﺎ ﻫﻦ ﭘﺮﺴێﻦ ﻫەﻻویﺳﺘی ﻤیﻨﺎ ﭘﺮﺴﮕﺮێﻛﺎ دەرﺋیﻨﺎﻧﺎ ﺴﺎﻤﺎﻧێﻦ ﺴﺮوﺸﺘی ،ژﺑــﻮی ﻜــﻮردان ﮔەﻠەﻜێﻦ ﮔﺮﻧﮕﻦ ،ﻫەروەﺴﺎ وەزارەﺗــﺎ دارایـ ــی ژی ژﺑﻮی ﭘﺮﺴێﻦ ﯪﭬﺎﻜﺮﻧﺎ ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧێ ﮔەﻠەﻜێﻦ ﭘێﺘﭭیﻨە ب ﺗﺎیﺒەﺗی ژی د ﻘﻮﻧﺎﻏﺎ ﺋەﭬﺮودا. ﺴەدەﻤێﻦ ﺋیﺮوژی ﻧە ب وی ﺸێﻮازێ ﺠﺎراﻧە ﻜﻮﻤﭙﻟﻮیێﻦ ﺗـێـﻛــﺪەراﻧــە دﻧـیـﭭـﺒــەرا ﺣﻛﻮﻤەﺗێ و دەوﻠــەﺗــەﻜــﺎ دن ﺑﻬێﻨە ﺋــەﻧـﺟــﺎﻤــﺪان ل دژی ﺑەﺸەﻜێ وێ ﺣﻛﻮﻤەﺗێ ﺑﺨﻮە ،ﺋەﭬﺎﻫە ﻤﻣﻛﻦ ﻧیﻨە د ﻘﻮﻧﺎﻏﺎ ﺋــەﭬــﺮودا ﺑﻬێﺘە ﭘێﺶ ،ﻫەﺗﺎ ﻜﻮ ﺋــەم ﺑێﮋیﻦ ﺑﻼ ﺋــەم وەﻜــە زێﺮەﭬﺎﻧەﻜێ ب دەﻩ ﭼ ــﺎڤ ل وەزارەﺗـ ـ ــﺎ دەرﭬــەﺑ ـیــﻦ داﻜ ــﻮ چ ﭘﻼن ﻧەﻫێﻨە ﻤﻮرﻜﺮن دژی ﮔەﻠێ ﻤە ،ل ﺑەراﻤﺒەری ﺋەوێ ژی ﻜێﺷێﻦ دی یێﻦ ﮔەﻠێ ﺧﻮە ﭘﺷﺘﮕەﻩ ﭘـێـﺨـیــﻦ و ب ﻫــەﻤــﻮ ﯪوای ـ ــﺎن ﺋیﻬﻣﺎﻠﻛەیﻦ، ﻠــەوﻤــﺎ ﺋ ــەز وەﺴ ــﺎ ﺑــﻮ دﭼ ــﻢ ﻜــﻮ ﺋ ــەو ﭘﻮﺴﺘێﻦ ﺴیﺎدی ﺋەﭬێﻦ ﮔﺮێﺪایــی ب ﺧﺰﻤەﺗﻛﺮﻧﺎ ﺑﻮارێﻦ ﯪﭬەداﻧﻛﺮﻧێ و دەرﺋیﻨﺎﻧﺎ ﺴﺎﻤﺎﻧێﻦ ﺴﺮوﺸﺘی و ﺑﻬێﺰﻜﺮﻧﺎ ژێﺮﺧﺎﻧﺎ ﯪﺑﻮری ﻠﭙێﺷیﺎ ﻫەﻤﻮ ﺗﺷﺘەﻜێ ﺑ ــﻦ ،ﺋ ــەو ﺑـﺘـﻨــێ دێ داﺧ ــﻮازێ ــﻦ ﮔــەﻠــێ ﻤــە و ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧیﺎن ﺑﺟﻬﺌیﻨﻦ. ﭼﺗﺮ :ﭘێﺖ ﺑﺎﺸە ﭘێﻛـﺌیﻨﺎﻧﺎ ﺣﻛﻮﻤەﺗﺎ ﻧﻮ یﺎ ﺋیﺮاﻘێ ﻠﺳەر چ ﺑﻨەﻤﺎ ﺑە ...؟ ﺟــﻣــﺎل ﭼــﻟــﻜــﯽ :ﭘ ـێ ـﻛ ـﺌ ـی ـﻨــﺎﻧــﺎ ﺣﻛﻮﻤەﺗﺎ ﺋـیـﺮاﻘــێ ﺑــﺎﺸــە ﻠـﺳــەر ﺑـﻨــەﻤــﺎیـێــﻦ ﻓـیــﺪراﻠـیــەت و ﺴیﺳﺘەﻤﺎ ﺗەواﻓﻗێ و ﺸــەراﻜــەﺗــێ ﺑیﺖ ،ﺋەﭬە زاﻤﻨێﻦ ﻫﻨﺪێﻨە ﻜﻮ ب ﺋیﺨﺘیﺎر ﮔەﻠێﻦ ﺋیﺮاﻘێ ﭘێﻛـﭭە ژیﺎﻧێ ﺑﺨﻮازن ،ﻫەر ﮔﺎﭬەﻜﺎ ﺑەروﭬﺎژی ﭬــێ ﭼــەﻧــﺪێ ﺑـﻬـێـﺘــە ﺋــەﻧ ـﺟــﺎﻤــﺪان دێ رەوش ﻜەﭬیﺘە دﻘــﻮﻧــﺎﻏــەﻜــﺎ ﻤــەﺗــﺮﺴـیــﺪاردا و دەﺴﺘێﻦ دەرەﻜــی یێﻦ ﺗێﻛﺪەراﻧە دێ زێــﺪەﺑــﻦ ،ﻫیﭭی و ﺧﻮاﺴﺘیﻛێﻦ ﮔــەﻠــێ ﺋـیـﺮاﻘــێ ب ﮔﺷﺘی دێ ﻜەﭬﻨە ﺑەر ﻤەﺗﺮﺴیﺎن ،ﻠەورا ژی ب ﺑﺎوەریﺒﻮن ﭬە دﺑێﮋم ﺗﺎﻜە رێیﺎ ﭘێﻛـﭭە ژیﺎﻧێ ﺑﻮ ﺋیﺮاﻘیﺎن ﺴـیـﺳـﺘــەﻤــﺎ ﺗــەواﻓ ـﻗــێ و ﺸ ــەراﻜ ــەﺗ ــێ ی ــە دﺑﻦ ﻘــەﺑــﺎرەﻜــێ ﻓـیــﺪراﻠــﺪا ،ﻫــەر ﺋەﭬە ﺑـﺨــﻮەژی دێ ﺧﺰﻤەﺗﺎ ﻫەﻤﻮ ﭘێﻛﻬﺎﺗێﻦ ﺋیﺮاﻘێ ﻜەﺗﻦ.
١٢
Cetir234@gmail.comدووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
ھﻮﻧﻪر و وﮋه
دوو ﺗﻮﺧﻤﯽ ﺳرەﻛﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎﻣﻠﻮو ﺋردەن ﻓرەﺟﯽ
ﺋەﺣﻣەدی ﺸﺎﻤﻟﻮو ﺑێﮔﻮﻤﺎن یەﻜێﻚ ﻠەﺴیﻣﺎ ﮔەورە و ﺑﻨیﺎﺗﻨەرەﻜﺎﻧی ﺑﻮواری ﺸیﻌﺮی ﻓﺎرﺴییە ﻜــە ﺋ ــەم ﺗــﺎیـﺒــەﺗـﻣــەﻧــﺪیـیــﺎﻧــەی ﻠــەﺴــێ ﺗﻮﺧﻣەوە وەﮔﺮﺗﻮوە ﻜە ﺑﺮیﺘیﻦ ﻠەﺠﯚری رواﻧیﻦ ،ﮔﻮﺗەزای ﺑەڵێﻦ )ﭘﺎﺑەﻧﺪی( و زﻤــﺎن )ﻤﻮﺴیﻗﺎی وﺸەﻜﺎن _ﺗﻮﺧﻣێﻚ ﻜە ﺑەﺸێﻛی ﮔﺮﻧﮕی ﺗﺎیﺒەﺗﻣەﻧﺪییە ﺸﺎﻋیﺮاﻧەﻜەی ﺸﺎﻤﻟﻮوی ﺑە ﻜﯚڵ ﻫەڵﮕﺮﺗﻮوە(. ﺑــەاڵم ﻠێﺮەدا زۆر ﺑە ﻜﻮرﺗی ﯪﻤــﺎژەیــەك ﺗەﻧیﺎ ﺑ ــە دوو ﺧــﺎڵــی ﺗــﺎی ـﺒــەﺗ ـﻣــەﻧــﺪی ـیــەی ﺸ ـی ـﻌــﺮی و ﺑەرﻫەﻤەﻜﺎﻧی ﺸﺎﻤﻟﻮو دەﻜەم ﺑﯚ ﺋەوەی ﻜە ﺋەوی ﻜــﺮدووﻩﺗــە ﻠﻮﺗﻛەی ﺸیﻌﺮی ﻓــﺎرﺴــی .ﺋەﮔەرﭼی ﻜــەم ﻧیﻦ ﺋــەواﻧــەی ﺣﺎﻓیﺰی ﺸیﺮازی ﻠەﺸﺎﻤﻟﻮو ﺑــەرزﺗــﺮ ﻫەڵﺪەﺴەﻧﮕێﻨﻦ ،ﺑــەاڵم ﺑەدڵﻨیﺎییەوە ﺸﺎﻤﻟﻮو ﺑەرﺠەﺴﺘەﺗﺮیﻦ ﺸﺎﻋیﺮی ﭼەﻧﺪ ﺴﺎڵەی راﺑﺮدووی ﺋەدەﺑیﺎﺗی ﻓﺎرﺴە. ﺋەﮔەرﭼی ﺸﺎﻤﻟﻮو وەك ﺸﺎﻋیﺮێﻛی ﺋێﺮاﻧی ﻠە ﯪﺴﺘی ﺠیﻬﺎﻧیﺪا ﻧــﺎﺴـﺮاوە ،ﺑــە ﻠەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨی ﺗﺎیﺒەﺗﻣەﻧﺪییەﻜﺎﻧی ﺸیﻌﺮییەوە ،ﺸﺎﻋیﺮێﻛی ﻓــﺮەڕەﻫــەﻧــﺪە و ﻧﺎﻜﺮێﺖ ﺗەﻧیﺎ ﻠەرەﻫەﻧﺪێﻛەوە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە ﺑﯚ ﺑەرﻫەﻤەﻜﺎﻧی ﺑﻛﺮێﺖ ،ﺑەاڵم ﺋەم ﺴێ ﺗەوەرەی ﻜە ﯪﻤﺎژەی ﭘێﺪرا )ﺠﯚری رواﻧیﻦ، و زﻤــﺎن( ﺑــە ﺑــڕوای ﻤــﻦ ﻜﺎریﮕەرﺗﺮیﻦ رەﮔــەز و ﺗﻮﺧﻣەﻜﺎﻧی ﻫەرﻤﺎﻧی ﺸﺎﻤﻟﻮون. ﺟﯚری رواﻧﯿﻦ )رواﻧﯿﻦ(:
ﮔﺮﻧﮕـﺘﺮیﻦ ﺸــﺖ ﻠــەرواﻧ ـﮕــەی ﺸﺎﻤﻟﻮوەوە، ﭼــەﻤـﻛــە ﮔــەورەﻜــﺎﻧــی »ﻤـ ــﺮۆڤ« و »ﯪزای«ی ـ ــە. ﺸ ــﺎﻤ ـﻟ ــﻮو ﻠ ـ ــەزۆرێ ـ ــﻚ ﻠــەﺸ ـی ـﻌــﺮەﻜــﺎﻧــی راوی و ﮔێڕەرەوەی دەرد و ﯪزاری ﻫﺎوﺑەﺸی ﻤﺮۆﭬﺎیەﺗییە ﻜــە ﯪزادیـیــەﻜــەی ﻠەﻘﻮرﮔی ﻤـێــﮋوودا ﻜــﭗ ﻜﺮاوە و ﺸ ـی ـﻌــﺮی ﺸــﺎﻤ ـﻟــﻮو ﻠ ــەم ﮔـ ـ ـ ــﻮزەرەدا ،ﻫـ ــﺎواری دەﻤﻛﻮﺗﻛﺮاوی ﺠیﻟێﻛە ﻜە ﻠەژێﺮ ﭼەﻘﯚ و ﺗەوری زۆرداری و ﺴـﺘــەﻤـﻛــﺎری ﻠــەت ﻠــەت دەﺑــﻦ و ﺑﯚ ﻘﻮرﺑﺎﻧی ﺑﻮوﻧیﺎن ﻫیﭻ ﺧــەاڵت و ﭘﺎداﺸﺘێﻛیﺶ ﻘــﻪﺑــﻮوڵ ﻧــﺎﻜــەن .ﺸــﺎﻤـﻟــﻮو ﻜــە وەك ﺗﺎﻜەﻜﺎﻧی ﻫــﺎوﺠـیـﻟــی ﺧــﯚی ﭼــﺎرەﻧــﻮوﺴــی ﻤــەﺣـﻛــﻮوﻤــە ﺑە ﺴـﺘــەﻤـﻛــﺎری و ﺴــﺎﻧـﺳــﯚر ،ﻫــﯚﺸــﺪاری ﻧەﺑﻮوﻧی ﯪزادی ﻫـ ــﺎوار دەدات )ﺑـ ــەاڵم ﻧــﺎﻧــﺎڵـێـﻨـێــﺖ( و ﺑــە ﻠــەﺑــەردەﺴــﺖ داﺑــﻮوﻧــی ﻫــەﻤــﻮو ریﺘەﻤەﻜﺎﻧی ﺠیﻬﺎن ،ﻜﺎرەﺴﺎﺗی ﺋەم ﻧەﺑﻮوﻧە وێﻨﺎ دەﻜــﺎت و
ﻧەﺧﺷەﻜەی ﻠەﻤێﺷﻛی ﻫــەﻤــﻮو ﻫﺎوﺠیﻟەﻜﺎﻧی ﺧﯚی دا دەﻜێﺷێﺘەوە: »ﻫــەﻤــﻮو ﻠەﻓﺰەﻜﺎﻧی ﺠیﻬﺎﻧﻢ ﻠــەﺑــەر دەﺴﺖ دا ﺑﻮو وﻩ ﺋەوەﻤﺎن ﻧەوت ﻜە ﺑەﻜﺎرﻤﺎ ﺑێﺖ ﭼﻮﻧﻛﺎ ﺗەﻧیﺎ یەك ﻘﺳە ﻘﺳەیەك ﻠەﮔﯚڕێﺪا ﻧەﺑﻮو ﯪزادی! ﺋێﻣە ﻧەﻤﺎﻧﻮت ﺗﯚ ﻠەﻤێﺷﻛی ﺧﻮدا وێﻨﺎی ﺑﻛە«. )ﺸﺎﻤﻟﻮو ،اﺑﺮاﻫیﻢ در اﺗﺶ( ﺸﺘێﻚ ﻠ ــەﺗ ــەوەرەی ﺑــﺎس ﻜ ــﺮدن ﺴەﺑﺎرەت ﺑەرواﻧیﻦ و ﻧیﮕﺎی ﺸﺎﻤﻟﻮو ﺴــەرەﻧــﺞ راﻜێﺷە، دەرﺑــڕیـﻨــی ﺑــەداﺧــی و ﺣەﺴﺮەﺗە ﻠــە »راﺑ ــﺮدوو« و ﻧــﺎڕەزایــەﺗــی و ﺑ ـێ ـﺰاری ﻠــە »ﺋ ــەﻤ ــڕۆ« .ﺸﺎﻤﻟﻮو ﺋــەزﻤــﻮوﻧــەﻜــﺎﻧــی راﺑ ـ ــﺮدووی ﺧــﯚی ﺧﯚﺸﺪەوێﺖ و ﻠ ــەراﺴـ ـﺘـ ـی ــﺪا ﻠ ـ ــەزۆرێ ـ ــﮏ ﻠەﺸیﻌﺮەﻜﺎﻧیﺪا دەﮔــەڕێ ـﺘــەوە ﺑــﯚ راﺑ ـ ــﺮدوو .ﻠــەﻤــڕۆ دادەﺑڕێﺖ، ﺑـ ــەاڵم ﺑــەﯪی ـﻨــﺪە ﻫ ـ ـیـ ــﻮادارە .داﻫ ــﺎﺗ ــﻮوی ــەك ﻜە ﺴەرەﻧﺟﺎم دێﺖ و ﺑەﻠێﻛﺪاﻧەوەی ﺋەو »دﻠﯚﭬﺎﻧی دەﺴﺘە ﺠﻮاﻧەﻜﺎﻧی« ﺋەو دەﮔﺮێﺖ: رۆژێﻚ ﺋەو دێﺖ و ﺋێﻣە دووﺑﺎرە ﻜﯚﺗﺮەﻜﺎﻧﻣﺎن دەدۆزیﻨەوە و دڵﯚﭬﺎﻧی دەﺴﺘی ﺠﻮاﻧی دەﮔﺮێﺖ رۆژێﻚ ﻜە ﻜەﻤﺘﺮیﻦ ﺴﺮوودﻤﺎن ﻤﺎچ ﺑێﺖ و ﻫەر ﺋیﻨﺳﺎﻧێﻚ ﺑﯚ ﻫەر ﺋیﻨﺳﺎﻧێﻛی ﺗﺮ ﺑﺮا ﺑێﺖ(٢)«. ﺑ ـ ـ ـ ــەداخ و ﺣـ ــەﺴـ ــﺮەﺗـ ــی ﺸ ــﺎﻤـ ـﻟ ــﻮو ﺑ ــەﻫ ــﯚی راﺑﺮدوویەﻜەوەیە ﻜە ﻠەدەﺴﺖ ﭼﻮوە ،ﻧەﻓﺮەت ﻠــەﻤــڕۆ و ﻜــﺮدﻧــی راﺑ ــﺮدوو ﺑەﻫیﻮا یــﺎن ﺑێﻫیﻮای ﻠەداﻫﺎﺗﻮو ،ﺗﺎ ﻜﯚﺗﺎیــی ﻠەزۆرێﻚ ﻠەﺴﺮوودەﻜﺎﻧی ﺸــﺎﻤـﻟــﻮو ﺑ ـ ــەردەوام دەﺑـێــﺖ و ﺑــە ﻠێﻛﺪاﻧەوەی »ﺑـ ــەراﻫـ ــەﻧـ ــی« )رەزا ﺑ ــەراﻫ ــەﻧ ــی_ﺸ ــﺎﻋ ـی ــﺮ و ﺑیﺮﻤەﻧﺪی ﺋـێـﺮان ﻜــە ﺋێﺳﺘﺎ داﻧیﺷﺘﻮوی واڵﺗی ﻜ ــﺎﻧ ــﺎدای ــە(» :ﺑـ ـ ـ ــەردەوام ﺑ ــەداﺧ ــە ﺑــﯚ راﺑ ـ ــﺮدوو ﻜــە ﻧییە و دەیــەوێــﺖ ﺑ ــەرەو ﺋــەو _راﺑـ ــﺮدوو_ ﺴــەرەڕای ﻧەﺑﻮوﻧی ،ﺑﮕەڕێﺘەوە ،ﻜە ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ و ﺑــﯚ دەرﺑــڕی ـﻨــی ﺋــەم ﻧــەﺑــﻮوﻧــەیــە ﻜــە ﮔﻮﺗەزای ﺣــەﺴــﺮەﺗــی »راﺑ ـ ــﺮدوو« و ﻧــەﻓــﺮەت و ﺑ ـێ ـﺰاری ﻠە »ﺋــەﻤــڕۆ« ﺴــەر ﻫــەڵــﺪەدات و وێ ـڕای دەرﺑڕیﻨی
ﺋەم داﺑەﺸﻛﺎرییە ،ﺑەداﺧی ﺑﯚ راﺑــﺮدوو دەﺑێﺘە ﻫ ـیــﻮا و ﺑــێﻫ ـیــﻮایـ ــی ﺑــەراﻤ ـﺒــەر ﺑــە داﻫ ــﺎﺗ ــﻮو ﻜە داﻫﺎﺗﻮوی ﺋێﻣەیە ،ﯪیﻨﺪەی ﺋەوە«. ﻤﻮﺴیﻗﺎی وﺸەﻜﺎن ﻠەﺸیﻌﺮدا: ﻠــەﺴــەرەﺗــﺎی ﺋــەم ﺑﺎﺴە ﺑــە ﺠــﯚرێــﻚ ﯪﻤﺎژەی ﭘ ـێــﺪرا ﻜــە ﺴــەرﻧ ـﺟــﺪان ﺑــە ﺗــﻮﺧ ـﻣــی ﻤﻮﺴیﻗﺎی وﺸـ ــەﻜـ ــﺎن ﻠــەﺸ ـی ـﻌــﺮ )ﺑ ـ ــە ﺗ ــﺎی ـﺒ ــەت ﻠەﺸیﻌﺮە ﺸیﻌﺮە ﺴ ـﭙ ـی ـی ــەﻜ ــﺎن( یــەﻜ ـێ ـﻛــﻪ ﻠـ ــە ﺗﺎیﺒەﺗﻣەﻧﺪییە ﻧﺪییە ﺸﺎﻋیﺮاﻧەﻜﺎﻧی ﺸیﻌﺮی ﺸﺎﻤﻟﻮو. ﺸﺎﻤﻟﻮو ﻠەﻜاڵورۆژﻧەی ﺴەرﻧﺟﺪان ﺑە ﺗﻮﺧﻣی ﻮﺧﻣی ﻤﻮﺴیﻗﺎی وﺸەﻜﺎن ﻠەﺸیﻌﺮی ﺴﭙیﺪا ،ﭘێﺷەﻧﮓ ﺷەﻧﮓ و ﭘێﺷەوای ﺑــﻮاری ﺸیﻌﺮی ﻓﺎرﺴییە و ﺋەﻤەش ﻤەش ﻜﺎﺗێﻚ ﯪﺸـﻛـﺮا دەﺑـێــﺖ ﻜــە ﺴــەﻤــﺎی ﻤﻮزیﻛﺎڵی یﻛﺎڵی ـﺎوﺗ ــﻮێ وﺸ ــەﻜ ــﺎن ﻠ ــەزﻤ ــﺎﻧ ــی ﺸ ـی ـﻌــﺮی ﺋـ ـ ــەودا ﺗ ـ و ﺑﻛەیﻦ: »ﺗﯚ ﻛﯽ ﻛ ﻣﻦ ﺑﻣﺠﯚرە ﺑﻣﺘﻤﺎﻧوە ﻧﺎوخ ﺧﯚم ﺑ ﺗﯚ دەﻢ ﻛﻠﯿﻠﯽ ﻣﺎﻛم دەﺧﻣ ﻧﺎو دەﺳﺘﺖ ﻧﺎﻧﯽ ﺷﺎدﯾﻢ ﻟﮔﺖ ﺑش دەﻛم«. ﺑ ــەرﺠ ــەﺴـ ـﺘ ــەﺗ ــﺮی ــﻦ ﻜ ـ ـ ــﺎری ﺸ ــﺎﻤـ ـﻟ ــﻮو وەك ـﺪان ﺑە ﺸﺎﻋیﺮێﻛی ﭘێﺷڕەو و ﺑــەﺋــەزﻤــﻮون ﻓــﯚڕﻤـ ان ﺗﻮﺧﻣی ﻤﻮﺴیﻗﺎی وﺸەﻜﺎﻧە ﻠەﺸیﻌﺮی ﺴﭙیﺪا، ﺑەرﻫەﻤﻬێﻨﺎﻧی ﯪﻫەﻧﮓ و ﯪواز ﻠەﺠیﺎت ﻘﺎﻓییە و ﻋــەرووزی ﮔﺮێﺒەﺴﺘی ﻧﺎو ﺸیﻌﺮ ﻜە ﻠەراﺴﺘیﺪا ﺴﺘیﺪا ﺑــەﻤـﻛــﺎرە ﻧــەﺑــﻮوﻧــی وەزﻧ ــی ﻠــەﺸـیـﻌــﺮی ﻘەرەﺑﻮو ەرەﺑﻮو ﻜﺮدەوە. ﻠەو ﺸێﻮازاﻧەی ﻜە دەﺗﻮاﻧیﻦ ﺑﯚ درك ﭘێﻛﺮدﻧی ﻛﺮدﻧی ﺸﺎﻤﻟﻮوو ﺗﻮﺧﻣی ﻤﻮﺴیﻗﺎی وﺸەﻜﺎن ﻠەﺸیﻌﺮی ﻟﻮ یــﺎرﻤــەﺗــی ﺑــەردەﻧــﮓ و ﺧــﻮێـﻨــەر ﺑﻛﺎت، ﺑــە دەﻧ ـﮕــی ﺑ ــەرز ﺧــﻮێ ـﻨــﺪﻧــەوەی ،ﯪواز ﯪﺴــﺎ ﺧــﻮێ ـﻨــﺪﻧــەوە و ﭼــەﻧــﺪیــﻦ و ﭼەﻧﺪ ﺠ ــﺎر ﺧ ــﻮێ ـﻨ ــﺪﻧ ــەوەی ﺸیﻌﺮەﻜﺎﻧیەﺗی. ﺗــﻮاﻧــﺎیـ ــی ﻤــﻮﺴـیـﻗــﺎی وﺸــەﻜــﺎن دەﺑێﺘﻪ ﻫـ ــﯚی ﭘـێـﻛـﻬـێـﻨــﺎﻧــی ﻤــﻮﺴ ـی ـﻗــﺎ ﻠەﻫەﻤﻮو ﺸیﻌﺮەﻜەدا. ﻠەﺗﺎیﺒەﺗﻣەﻧﺪییەﻜﺎﻧی ﺗــﺮ ﻠەﺸێﻮەی
ﺑــەﻜــﺎرﻫ ـێ ـﻨــﺎﻧــی ﻤــﻮﺴ ـی ـﻗــﺎی وﺸ ــەﻜ ــﺎن ﻠەزﻤﺎﻧی ﺸیﻌﺮی ﺸﺎﻤﻟﻮودا ،ﺸﺎرەزایــی ﺸﺎﻤﻟﻮوە ﺑە ﺴەر وەزﻧی ﺸیﻌﺮی ﻜﻼﺴیﻚ و ﻧیﻣﺎیــی و ﺑە ﯪﮔﺎﺑﻮون ﻠەدەﻘە ﻜﯚﻧەﻜﺎﻧە و ﺋەﻤەش ﺸﺘێﻛە ﻜە دەﻜﺮێﺖ ﺑە ﻓﺮاواﻧی ﻠەﺗﻮﺧﻣی ﻤﻮﺴیﻗﺎی وﺸەﻜﺎن ﻠەزﻤﺎﻧی ﺸیﻌﺮی ﺸﺎﻤﻟﻮودا ﺑیﺪۆزیﺘەوە: »ﻤیﻮەی ﺴەر دارم ﻤﻨﺪاڵێﻚ.. ﺑەردی دەﺴﺘی ﭼەﺗﻮون ﻤﻨﺪاڵێﻚ ﻤﻮﻋﺟیﺰەیەك ك ﺴیﺤﺮی ﻤﻮﻋﺟیﺰەیە ﻤــەﮔــەر ﭘــەﻧــﺎﻫــﻢﻢ دداا ﻠەزیﺎﻧی ﺧﯚم وەﻫ ـ ـ ـ ـ ــﺎ ﻜﻜەە دەﺴـ ـ ـ ـ ـﺘـ ـ ـ ـ ــیی ﻤﻟﻬﻮ ڕ ی
ﺴیﭙیﺪا و ﻜــەڵــﻚ وەرﮔ ـﺮﺗــﻦ ﻠــە ﺸـێــﻮە ﻧﻮوﺴیﻨی دەﻘـ ــە ﻜ ــﯚﻧ ــەﻜ ــﺎن ،ﺗــﺎی ـﺒــەﺗ ـﻣــەﻧــﺪی ﺸﺎﻤﻟﻮوە، ﺑــەاڵم ﻜــﺎری ﮔﺮﻧﮕـﺘﺮی ﺋــەو ﻜــە ﻠەﺸیﻌﺮەﻜﺎﻧیﺪا ﺑە ﯪﻤﺮازی دەﻘی ﻜﯚن ،زﻤﺎﻧێﻛی ﻧﻮێی ﻠەﺸیﻌﺮ ﭘـێـﻛـﻬـێـﻨــﺎوە و ﺑــە ﺗــﻮﺧـﻣــی ﻤــﻮﺴـیـﻗــﺎی وﺸەﻜﺎن ﻠەزﻤﺎﻧﺪا ،زیﺎدی دەﻜﺎت.
ﺧﯚ ﺑە ﺧﺧﯚﯚ ﻜﺮاوە ﻤﻨﻢ«. ﺸ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـێـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﻮازی ﺑەﻜﺎرﻫێﻨﺎﻧی وﺸەﻜﺎن ﺑە ﻤەﺑەﺴﺘی ﭘێﻛﻬێﻨﺎﻧی ﺠ ـ ـ ـ ــﯚرێ ـ ـ ـ ــﻚ ﻤ ــﻮﺴـ ـیـ ـﻗ ــﺎ ﻠە ﺸیﻌﺮ ی
وﻨ ،ﺋو ڕاﺳﺘﯿی ﻛ ﻟﭼﺎو ﻧﺎﺷﺎردرﺘوە ﻛﻠﺴﻮم ﺣﺴﻦ
ﻫﻮﻧ ـ ــەر ﺋەودوﻧیﺎ ﺧەیﺎڵیەیە ﻜ ـ ــە ﻠەﺗﺎریﻛیﺪا دەﺗﺒﺎﺗە ﻧﺎو روﻧﺎﻜـﺘﺮیﻦ ﺸ ـ ــﻮێﻨەﻜﺎن ،ﺑەﺠﯚرێﻚ ﺧەیﺎڵ ـ ــﺖ داﮔی ـ ــﺮدەﻜﺎت ﻜ ـ ــە ﻠەﭘﺎیﺰدا ﻫەﺴ ـ ــﺖ ﺑەﺑﻮوﻧ ـ ــی ﺑەﻫﺎر ﺑﻛەیﺖ و ﻠەزﺴ ـ ــﺘﺎﻧﺪا ﻫەﺴ ـ ــﺖ ﺑەﻫﺎوی ـ ــﻦ »ﻠەﻠﻮﺗﻛەی دەوڵەﻤەﻧﺪیﺪا ﻫەﺴ ـ ــﺖ ﺑەژیﺎﻧ ـ ــی ﻫەژارێ ـ ــﻚ ﺑﻛەی ـ ــﺖ و ﻠەﻜﯚﺸ ـ ــﻛێﻛی ﺑەرزدا ﺸﻮاﻧێﻛی ﻜەﭘەﻧﻚ ﻠەﺑەر و ڕەش ﻠەﭘﺷﺖ ﺑﺒیﻨی« ،ﺴەیﺮ ﻠەوەدایە ﺑﯚﭼی ﻫەﻤﻮو دەﺴﺖ و ﭘەﻧﺟەی ـ ــەك ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ـ ــﺖ وەك ﻫﻮﻧەرﻤەﻧﺪێ ـ ــﻚ ﻧی ـ ــﮕﺎر ﺑﻛێﺷ ـ ــێﺖ ،ڕەﻧﮕ ـ ــە ﺑﺘﻮاﻧی ـ ــﻦ ﺑەﻫەﻤﻮو ﻫﻮﻧەرﻤەﻧﺪێ ـ ــﻚ ﺑڵێی ـ ــﻦ ﻜەﺴ ـ ــێﻛی ﯪﺴ ـ ــﺎیــی ﻧیە و ﺠی ـ ــﺎوازە ﻠەﺑیﺮﻜﺮدﻧ ـ ــەوەدا ،ﺑ ـ ــەاڵم ﺧﯚزﮔ ـ ــە وێﻨەﻜێﺷەﻜﺎن ﻠەدەﺴﺖ و ﭘەﻧﺟەدا ﺠیﺎوازﺑﻦ. ﺗﻮاﻧ ـ ــﺎ ﻤﺤﻪﻤ ـ ــﻪد ،ﺗەﻤ ـ ــەن ) (٢٠ﺴ ـ ــﺎڵ، ﺧﻮێﻨ ـ ــﺪﻜﺎری ﭘێﻨﺟی ﯪﻤﺎدەیی ـ ــە و ﻠەﻫەڵەﺑﺟەی ﺸ ـ ــەﻫیﺪ دەژی ،ﺗﻮاﻧﺎ ﻜە ﻠەﺗەﻤەﻧی) (٤ﺴﺎڵیﺪا
ﺑﺎوﻜ ـ ــی ﻠەدەﺴ ـ ــﺖ داوە ﻫ ـ ــەر ﻠەﭘﯚﻠ ـ ــی )(٣ی ﺴەرەﺗﺎییەوە ﯪرەزووی ﻧیﮕﺎرﻜێﺷﺎﻧە. ژی ـ ــﺎن ﻠەﮔ ـ ــەڵ ) (٧ژن وای ﻜﺮدووە ﻜە ﺗﻮاﻧﺎ زیﺎﺗ ـ ــﺮ ﯪرەزوی ﻧیﮕﺎرﻜﺮدﻧ ـ ــی وێﻨەی ژﻧی ﻫەﺑێﺖ وەك ﺧ ـ ــﯚی دەڵێ ـ ــﺖ وێﻨ ـ ــەی ژن زۆر ﻫیﻼ ﻜ ـ ــی دەﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻛ ـ ــە دەﺑێ ـ ــﺖ ﻧﺎﺴ ـ ــﻛییەﻜی زۆری ﭘێﻮە دیﺎر ﺑێﺖ. ﺗﻮاﻧﺎ ﻠەﺑ ـ ــﺎرەی وێﻨەﻜێﺷ ـ ــﺎﻧەوە دەڵێﺖ :زۆر وێﻨەم ﻜێﺷ ـ ــﺎوە ﺑەاڵم ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ وێﻨەﻜﺎﻧﻢ ﺑێ ﻜەﻤﻮ ﻜﻮرﺗیﻦ ،ﺋێﺳ ـ ــﺘﺎش ﺧﺎوەﻧ ـ ــی) (٢٠ﺗﺎﺑﻟﯚم ڕەﻧﮕە ﻫەﻘی ﺧﯚیﺎﻧﻢ ﭘێﻨەداﺑﻦ ﺑەاڵم ﻫەﻤیﺷ ـ ــە ﻠەﻫەوڵﺪاﻧﺪام. ﺗﻮاﻧ ـ ــﺎ ﻠەدرێ ـ ــﮋەی ﻘﺳ ـ ــەﻜﺎﻧیﺪا دەڵێ ـ ــﺖ: ﻫﻮﻧەرﻤەﻧ ـ ــﺪ ﻫەﻤیﺷ ـ ــە ﻠەﭘێﺷ ـ ــﻛەوﺗﻨﺪایە ،ﻤﻦ وادەزاﻧ ـ ــﻢ ﺋەوﻜەﺴ ـ ــەی ﻜ ـ ــە وێﻨ ـ ــە دەﻜێﺷ ـ ــێﺖ ﻫەرﭼەﻧ ـ ــﺪە ﺧ ـ ــﯚی ﻫی ـ ــﻼك ﺋ ـ ــەﻜﺎت وادەزاﻧێ ﻫێﺷ ـ ــﺘﺎ ﺋ ـ ــەو وێﻨەی ـ ــەی ﻧەﻜێﺷ ـ ــﺎوە ﻜەﺧ ـ ــﯚی
ﺑەدڵیەﺗ ـ ــی ،ﻫﺎﻧ ـ ــﺪەرم ﺗەﻧﻬﺎ ﺋەو ﻜەﺴ ـ ــﺎﻧەﺑﻮون ﻜە وێﻨەی ﻤﻨیﺎن دیﻮە و دەﺴ ـ ــﺖ ﺧﯚﺸ ـ ــیﺎن ﻠێ ﻜﺮدووم ،ﺋیﺘﺮ ﻫﺎوڕێﻛﺎﻧﻢ ﺑﻮوﺑﻦ یﺎن ﺧﺰﻤەﻜﺎﻧﻢ زۆرﺴﻮﭘﺎﺴیﺎن دەﻜەم. ﺗﻮاﻧﺎ ،ﯪﻤﺎژە ﺑەوەﺸ ـ ــﺪەﻜﺎت ﻜە :ﭘێﺷﺎﻧﮕﺎی
وﻨی ژن زۆر ھﯿﻼﻛﻢ دەﻛﺎت، ﭼﻮﻧﻜ دەﺑﺖ ﻧﺎﺳﻜﯿﯿﻛﯽ زۆری ﭘﻮە دﯾﺎر ﺑﺖ
ﻤﺎﻤﯚﺴ ـ ــﺘﺎیﺎن و ﺧﻮێﻨﺪﻜﺎراﻧی ﭘەیﻣﺎﻧﮕﺎی ﻫﻮﻧەرە ﺠﻮاﻧ ـ ــەﻜﺎن ﻜﺎریﮕەری ـ ــﺎن ﻫەﺑ ـ ــﻮوە ﻠەﺴ ـ ــەرم و ﻠێیﺎن ﺴ ـ ــﻮدﻤەﻧﺪﺑﻮوم ،ﺴەﺑﺎرەت ﺑەﻜﺮدﻧەوەی ﭘێﺷ ـ ــﺎﻧﮕﺎ ،ﺗﻮاﻧﺎ دەڵێ ـ ــﺖ :ﻫەﺗﺎ ﺋێﺳ ـ ــﺘﺎ ﺑەﺗەﻧﻬﺎ ﭘێﺷ ـ ــﺎﻧﮕﺎم ﻧەﻜﺮدووﻩﺗ ـ ــەوە ﺑەاڵم ﻠەﭘێﺷ ـ ــﺎﻧﮕﺎی ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻜﺎﻧﺪا ﺑەﺸﺪاریﻢ ﻜﺮدوە ،ﻠەﺑەرﺋەوەی ﺧﻮێﻨ ـ ــﺪﻜﺎرم و ﻤﺎوەیەﻜی ـ ــﺶ ﺑەی ـ ــﺎری ﻜﯚﻧﻔ ـ ــﯚوە ﺧەریﻛﺒ ـ ــﻮوم ،ﻧەﻤﺘﻮاﻧی ـ ــﻮوە ﻜﺎﺗێﻛ ـ ــی زۆر ﺑ ـ ــﯚ وێﻨەﻜێﺷ ـ ــﺎن داﺑﻨێ ـ ــﻢ ،زۆرﺠﺎری ـ ــﺶ ﻠەﻜﺎﺗ ـ ــی ﺧﻮێﻨﺪﻧەﻜ ـ ــەم ﮔﺮﺗ ـ ــﻮوە ﺑ ـ ــﯚ ﻜێﺷ ـ ــﺎﻧی وێﻨەیەك ﻠەﺑەرﺋ ـ ــەوەی ﻜ ـ ــە ﻠەﻫﻮﻧەرەﻜ ـ ــەم داﻧەﺑڕێ ـ ــﻢ ﺗﺎ ﺋەوﻜﺎﺗ ـ ــەی دەﺗﻮاﻧ ـ ــﻢ زۆرﺗﺮیﻦ ﻜﺎﺗ ـ ــی ژیﺎﻧﻣی ﺑﯚ داﺑﻨێﻢ. ﺗﻮاﻧﺎ دەڵێﺖ :ﻠەﻜﺎﺗی وێﻨەﻜێﺷ ـ ــﺎﻧﺪا ﻫەﺴﺖ ﺑەﯪﺴ ـ ــﻮدەییەﻜی زۆر دەﻜەم ،ﻫەﺴ ـ ــﺖ دەﻜەم ﺧﺰﻤەﺗێﻛە ﺑەﻫﻮﻧەری وێﻨەﻜێﺷﺎن و ﺋەوﻜﺎﺗەﺸﻢ ﺑﯚﺸ ـ ــﺘێﻛی ﺠﻮان داﻧﺎوە ،ﻫەﺴﺖ ﺑەﯪﺴﻮدەیــی
زیﺎﺗﺮ دەﻜەم وە ﺑﯚﺸﺎییەﻜﺎﻧی ژیﺎﻧﻢ ﭘڕدەﻜﺎﺗەوە و زۆر ﺸﺘی ﺗﺮ ﻜە ڕەﻧﮕە ﻧەﺗﻮاﻧﻢ دەریﺎن ﺑﺒڕم. ﺴەﺑﺎرەت ﺑەﺸ ـ ــﺎرەزا ﺑﻮوﻧی ﻠەم ﻫﻮﻧەرە ﺗﻮاﻧﺎ دەڵێ ـ ــﺖ :ﻠەﻫی ـ ــﭻ ﺠێﮕﺎی ـ ــەك ﻫی ـ ــﭻ ڕێﻨﻣﺎیــی و واﻧەیەﻜ ـ ــﻢ ﻧەﺧﻮێﻨ ـ ــﺪوە ،ﺑەاڵم ﻠەﺴ ـ ــەرﻧﺟﺪاﻧی وێﻨەیەك یﺎن ڕێﻨﻣﺎیــی ﻤﺎﻤﯚﺴ ـ ــﺘﺎیەﻜی دڵﺳ ـ ــﯚز ﺴ ـ ــﻮدم وەرﮔﺮﺗﻮوە ،ﺴ ـ ــەیﺮﻜﺮدﻧی ﻫەر ﺗﺎﺑﻟﯚیەك ﺑﯚﺧﯚی ﮔـﻔﺘﻮﮔﯚیەﻜە و ڕێﻨﻣﺎیــی ﺗێﺪایە ﺑﯚم. ﻠەﺑﺎرەیدروﺴﺘﺒﻮوﻧیﻫەﺴﺘیﻫەرﺗﺎﺑﻟﯚیەﻜەوە دەڵێﺖ :ﺋەﮔەر وێﻨەیەك ﮔﻮزارﺸ ـ ــﺖ ﻠەﺸ ـ ــﺘێﻚ ﺑﻛﺎت ﺠی ـ ــﺎوازە ﻠەوەی ﻜە ﺑﯚ ﺴ ـ ــەیﺮﻜﺮدن ﺑێﺖ ﺋەﮔ ـ ــەر ﺑ ـ ــﯚ ﺗێڕواﻧیﻦ ﺑێ ـ ــﺖ ﺑیﺮۆﻜەی دروﺴ ـ ــﺖ ﺑﻮوﻧی ﺠیﺎوازە ،ﻫەرﺸ ـ ــﺘێﻚ ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺴەرﻧﺟﺖ ڕاﺑﻛێﺷ ـ ــێﺖ دەﻜﺮێﺖ ﺑﻛﺮێﺖ ﺑ ـ ــە وێﻨە ،ﺑەاڵم ﺋەﮔ ـ ــەر ﮔﻮزارﺸ ـ ــﺖ ﻠەﺸ ـ ــﺘێﻚ ﺑ ـ ــﻛﺎت دەﺑێ ـ ــﺖ ﺑەدوای ڕوداوەﻜەﺸیﺪا ﺑﮕەڕێیﺖ.
ﺑرھﻣﯽ ﺗﻣﻧﯽ ﮔﺎﺑﺮﻞ ﮔﺎرﺳﯿﺎ ﻣﺎرﻛﺰ ﻟ (١٥) دﺮدا
ﺋردەن رەﺣﻤﺎن ﺋردە
ﻠ ـ ــە ) (١٥ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا ﻓێﺮﺑﻮوم ﻜە دایﻛﺎن ﻠەﻫەﻤﻮو ﻜەس ﺑﺎﺸﺘﺮن و ﻫەﻧﺪێ ﺠﺎریﺶ ﺑﺎوﻜﺎن. ﻠ ـ ــە ) (٢٠ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا ﻓێﺮﺑ ـ ــﻮوم ﻜ ـ ــە ﺗﺎواﻧ ـ ــﻛﺎری ﺴ ـ ــﻮودێﻛی ﻧیی ـ ــە ،ﺗەﻧﺎﻧ ـ ــەت ﺋەﮔ ـ ــەر زۆر ﺸﺎرەزایﺎﻧەش ﺋەﻧﺟﺎﻤی ﺑﺪەی. ﻠ ـ ــە ) (٢٥ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا زاﻧی ـ ــﻢ ﻜە ﻜﻜﯚرﭘەﻠەیەك ،دایﻛێﻚ ﻠەرۆژێﻛی ﻫەﺸﺸ ـ ــﺖ ﺴ ـ ــەﻋﺎﺗە و ﺑﺎوﻜێ ـ ــﻚ ﻠ ـ ــە ﻫە ـەوێﻛی ﻫەﺸ ـ ــﺖ ﺴ ـ ــەﻋﺎﺗە ﺑێﺑ ـ ــەش ﺸ ـ ــەو دەﻜﺎت. دەﻜﺎ
ﻠە ) (٣٠ﺴﺎڵیﺪا ﺗێﮕەیﺷﺘﻢ ﻜە ﻫێﺰ ،ﻤﺎیەی ﺴ ـ ــەرﻧﺞ راﻜێﺶ ﺑﻮوﻧی ﭘیﺎوە و ﺴ ـ ــەرﻧﺞ راﻜێﺶ ﺑﻮوﻧیﺶ ،ﻫێﺰی ژﻧە. ﻠ ـ ــە ) (٣٥ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا ﺗێﺒیﻨ ـ ــی ﺋەوەم ﻜ ـ ــﺮد ﻜە داﻫﺎﺗﻮو ﺸ ـ ــﺘێﻚ ﻧیی ـ ــە ﻜە ﺑە ﻤیﺮاﺗ ـ ــی ﺑەرێﺖ، ﺑەڵﻛﻮ ﺸﺘێﻛە ﺧﯚت دروﺴﺘی دەﻜەی. ﻠ ـ ــە ) (٤٠ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا ﻓێ ـ ــﺮ ﺑ ـ ــﻮوم ﻜ ـ ــە رەﻤ ـ ــﺰی ﺑەﺧﺘەوەری ژیﺎن ،ﻠەوە دا ﻧییە ﻜە ﻜﺎرێﻚ ﻜە ﺣەزم ﻠێیەﺗی ﺋەﻧﺟﺎﻤی ﺑﺪەم ،ﺑەڵﻛﻮ ﻠەﻤەدایە ﻜە ﻜﺎرێﻚ ﻜە ﺋەﻧﺟﺎﻤی دەدەم ﺧﯚﺸﻢ ﺑﻮێﺖ و ﺣەزی ﭘێﺒﻛەم. ﻠە ) (٤٥ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا زاﻧیﻢ ﻜ ـ ــە )(٪١٠ی ژیﺎن ﺋەو ﺸﺘﺎﻧەن ﻜە ﺑﯚ ﻤﺮۆڤ روو دەدەن و )(٪٩٠
ﺗﺮی ﺋەوەن ﻜ ـ ــە ﭘەرﭼەﻜ ـ ــﺮدارت ﺑەراﻤﺒەر ﺑەو رووداواﻧە ﭼی دەﺑێﺖ. ﻠ ـ ــە ) (٥٠ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا ﺗێﮕەیﺷ ـ ــﺘﻢ ﺑڕی ـ ــﺎرە ﺑﭽﻮوﻜەﻜﺎن ﺑەﻤێﺷﻚ ﺑﺪەم و ﺑڕیﺎرە ﮔەورەﻜﺎن ﺑەدڵ. ﻠە ) (٦٠ﺴﺎڵیﺪا ﺗێﺒیﻨی ﺋەوەم ﻜﺮد ﻜە ﺑەﺑێ ﻋەﺸﻖ دەﻜﺮێﺖ ﻠە ﺧﯚﺑﺮدووﺑیﺖ ،ﺑەاڵم ﺑەﺑێ ﻠەﺧﯚﺑﺮدووی ﻧﺎﺗﻮاﻧی ﻋﺎﺸﻖ ﺑﺒیﺖ. ﻠە ) (٦٥ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا ﻓێﺮ ﺑﻮوم ﻜە ﻤﺮۆڤ ﺑﯚ ﭼێﮋ وەرﮔﺮﺗﻦ ﻠەﺗەﻤەﻧێﻛی درێﮋ ،دەﺑێﺖ ﭘﺎش ﺋەو ﺧﻮاردﻧەی ﻜە ﭘێﻮیﺳ ـ ــﺘە ،ﺋەوەی ﻜە ﺣەزیﺷی ﻠێیەﺗی ﺑﺨﻮات. ﻠە ) (٧٠ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا زاﻧیﻢ ﻜە ﻠەژیﺎﻧﺪا ﭘﺮﺴەﻜە
ﺋ ـ ــەوە ﻧییە ﻜ ـ ــە ﻜﺎرﺗە ﺑﺎﺸ ـ ــەﻜﺎﻧﺖ ﻠە دەﺴ ـ ــﺖ داﺑێ ـ ــﺖ ،ﺑەڵﻛ ـ ــﻮ ﺑﺎش ی ـ ــﺎری ﻜﺮدﻧە ﺑ ـ ــە ﻜﺎرﺗە ﺧﺮاﭘەﻜﺎن. ﻠە ) (٧٥ﺴﺎڵیﺪا ﻓێﺮ ﺑﻮوم ﻜە ﻤﺮۆڤ ﺗﺎ ﻜﺎﺗێﻚ ﻜە واﺑیﺮ دەﻜﺎﺗەوە ﻜە ﻜﺎڵە و ﭘێﻨەﮔەیﺷ ـ ــﺘﻮوە، ﺑەردەواﻤ ـ ــە ﻠەﮔەﺸ ـ ــە و رێ ـ ــﻚ ﺋ ـ ــەو ﻜﺎﺗ ـ ــەی ﻜە ﭘێیﻮایە ﭘێﮕەیﺷ ـ ــﺘﻮوە ،ﺗﻮوﺸ ـ ــی داﻜﺷ ـ ــﺎن دەﺑێﺖ. ﻠ ـ ــە ) (٨٠ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا ﺗێﺒیﻨ ـ ــی ﺋەوەم ﻜ ـ ــﺮد ﻜە ﺧﯚﺸﻮیﺳ ـ ــﺘﻦ و ﺋ ـ ــەوەی ﻜە ﺧﯚﺸ ـ ــیﺎن ﺑﻮێیﺖ ﮔەورەﺗﺮیﻦ ﭼێﮋی ﺠیﻬﺎﻧە. ﻠە ) (٨٥ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا ﺗێﮕەیﺷﺘﻢ ﻜە ژیﺎن ﭼەن ﺠﻮاﻧە.
دواڕۆژ
ڕووڕەش ﺳﯿﺮوان ﺋﺣﻤدی
ﺴەرەﺗﺎﻜﺎﻧی ﺴﺎڵی ) (٢٠٠٥ﺑﯚ یەﻜەم ﺠﺎر ڕووم ﻠەﺑﺎﺸﻮوری ﯪزاد ﻜﺮد ،ﮔەﻧﺟێﻛی ) (١٨ﺴــﺎاڵن ،ﭘڕ ﻠــەوزە و ورە ،ﻜە ﯪاڵی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎﻧــﻢ ﺑـیـﻨــی ﻠــەﺸ ـﻨــەﺑــﺎی ﺑﺎﺸﻣﺎﺧﺎ ﺋ ــەﺸ ــەﻜ ــﺎی ــەوە ﭼ ـ ــﺎوم ﭘ ــڕ ﺑـ ــﻮو ﻠەﮔﺮیﺎﻧی ﯪزادیﻢ ،ﺠﻮان ﻠەﺑیﺮﻤە ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎ ﻫﯚﺸیﺎری ﺑەرﭘﺮﺴی ﺋەوﺴﺎی ﺴﻨﻮور ﭘێیﻮاﺑﻮو ﺗﻮوﺸی ﻜێﺷەیەك ﻫــﺎﺗــﻮوم ،ﻠێی ﭘﺮﺴیﻢ ﻜــﻮڕە ﭼی ﻘەوﻤﺎوە؟ ﻠــەوەاڵﻤــﺪا ﺗەﻧﻬﺎ ﺗﻮاﻧیﻢ ﭘ ــێ ﺑڵێﻢ :ﻜﺎﻜە ﻠەم ﭘێﺳﺘەی ﺧﯚم ﺠێﻢ ﻧﺎﺑێﺘەوە ،ﯪزادم ﯪزاد ﺗێﺪەﮔەی. ﻠ ــەوﻜ ــﺎﺗ ــەوە ﺗ ــﺎﻜ ــﻮ ڕۆژی ﭘ ـێ ـﻨــﺞ ﺸەﻤە ) (٥\١٣ﻜە ﭼﺎﻻﻜی دژﺑــە ﻠەﺴێﺪارەداﻧی ﻜ ــﻮردەﻜ ــﺎﻧ ــی رۆژﻫ ـ ـ ــەاڵت ﻜ ــە ﻠﻪدەوڵەﺗی ﺴـ ـێ ــﺪارەی ﺋـیـﺳــﻼﻤــی ﺋ ـێ ـﺮان ﺋــەﻧ ـﺟــﺎم درا ﻠــەﺑــەردەرﻜــی ﺴــەرا ﻫــەر ﺋــەو ﻫەﺴﺘەم ﺗێﺪا ﻤﺎﺑﻮو ،ﺑەاڵم داﺧی داﺧﺎﻧﻢ ﻜﺎﺗێﻚ ﻫەر ﺑەو دوو ﭼﺎوەی ﻜە ﻓﺮﻤێﺳﻛی ﯪزادی ﺋەڕﺸﺖ ﺑیﻨیﻢ ﻜەﺴﺎﻧێﻚ ﺑــەﻧــﺎوی ﻫێﺰی ﯪﺴﺎیﺷی ﻫــەرێــﻢ و ﺑــەﺠـﻟــی ﻤــەدەﻧـیـیــەوە وێﻨەﻜﺎﻧی ﺸەﻫیﺪی ﻧەﻤﺮ( ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎ ﻓەرزاد ﻜەﻤﺎﻧﮕەر ﻜــە ﻫـیــﭻ ﺠ ـی ــﺎوازی ﻧـیـیــە ﻠــەﮔــەڵ ﺸەﻫیﺪ ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎ دڵـﺷــﺎد ﻤــەریــﻮاﻧــی(ی ﺋــەدڕاﻧــﺪ و ﻠــەﺠـیــﺎﺗــی وﺸ ــەی ﺑ ــەرز و ﭘ ـیــﺮۆزی ﺸەﻫیﺪ ﺋەڵێﺖ ﺗــﯚ......و ،ڕﻘﻢ ﻠەﻜﻮرد ﺑﻮوﻧی ﺧﯚم ﻫەﺴﺘﺎ ،ﻫــەزار ﻫــەزار ﺠــﺎر ﯪواﺗــی ﻤەرﮔﻢ ﺧــﻮاﺴــﺖ ،دەﻤــﻮت :ﺑﺮیﺎ وەﺴـﺘــﺎ ﺣەﺴەن ﺧــﯚت وەﻜــﻮ ﺑــەڕێــﻮەﺑــەری ﯪﺴﺎیﺷی ﺸﺎری ﺴﻟێﻣﺎﻧی ﻠەوێ ﺑﻮویﺘﺎیە و ﺑەو دووﭼﺎوەی ﺧﯚت دەﺗﺒیﻨی ﻜە ﭼﯚن وێﻨەی ﺸەﻫیﺪی وەﺗ ــەن ﺋــەدڕێـﻨــﻦ و ﺋـیـﻬــﺎﻧــەی ﭘێﺪەﻜەن، دڵﻨیﺎم ﻜەﺴﺎیەﺗی وەﻜﻮ ﺠەﻧﺎﺑﺖ ﺑەﺑیﻨیﻨی ﺋەو دیﻣەﻧە ﭼی دیﻛە ﻠەرووی ﻧﺎیەت ﺑڵێﺖ ﻤﻦ ﯪﺴﺎیﺷﻢ ،ﻫەر ﺋەو ﻜﺎﺗە ﺋیﺳﺘیﻗﺎﻠەی ﺧﯚﺗﺖ دەﻧﻮوﺴی. ﻜﺎﺗێﻚ ﺑﻮوﺑیﻨیﺎیە ﻜــە ﭼــﯚن وێﻨەﻜﺎﻧی ﺸەﻫیﺪ )ﺸیﺮیﻦ( ﻜە ﻫیﭻ ﺠـیــﺎوازی ﻧییە ﻠــەﮔــەڵ ﺸــەﻫـیــﺪ ﺧــﻮﺸـﻛــە )ﻠــەیــﻼ ﻘﺎﺴﻢ( ﺋــەدڕێ ـﻨــﻦ ،ﺋــەژﻧــﯚﻜــﺎﻧــﺖ ﺗــﻮاﻧــﺎی ڕاﮔﺮﺗﻨی ﺠەﺴﺘەﺗی ﻧەدەﻤﺎ و ﭼﯚﻜی ﺸەرﻤەزاریﺖ دادەﻧﺎ. ﻜ ــﺎﺑـ ـﺮای ﺑ ــەﻧ ــﺎو ﯪﺴ ــﺎی ــﺶ ،ﺑﺎﺸﺘﺮوایە ﻜەﺴێﻛی وەﻜﻮ ﺗﯚ ﻜە ﻧﺎزاﻧی ﯪﺴﺎیﺶ ﭼییە و ﺑــﯚ ﺋــەو ﺠــﻞ و ﻧــﺎوە ﭘ ـیــﺮۆزەیــﺎن ﭘێﺘﺪاوە ﺋــەﮔــەر ﻠــەﺠـیــﺎﺗــی ﺋ ــەوەی ﺑــە )ﻜــﺎﻜــە ،ﺑﺮا، ﺧــﺎڵــە (...ﻧــﺎوت ﺑــەریــﻦ ﭘێﺖ ﺑڵێیﻦ »ﺗﯚ« ﻠە ﺴــەد ﺠﻨێﻮ ﺴــﻮك ﺗﺮ و ﻧﺎﺸیﺮیﻨﺘﺮ ﻧییە ﺑەﻻﺗەوە؟!. ﺋ ـ ــەزاﻧ ـ ــی ﺧ ــﯚﺸ ـﻛ ــە ﻠ ــەی ــﻼ ﻜـ ــێ ﺑ ـ ــﻮو؟، ﻠــەواﻧــەﺸــە ﻫــەر ﻧــەزاﻧــی ﺧﻮﺸﻛە ﻠــەیــﻼ ﺑﯚ ﻠەﺴێﺪارە درا؟ ﺗــﯚ ،ﻜە ﻧــﺎزاﻧــی ﻠەﺑەﻧﺪیﻨﺨﺎﻧە ﺑــﻮون چ ﻫەﺴﺘێﻛی ﻫــەیــە ،ﺗــﯚ ،ﻜــە ﻧــﺎزاﻧــی ﻫەﻤﻮو ﺸــەوێــﻚ ﭼ ــﺎوەڕواﻧ ــی ﭘــەﺗــی ﺴ ـێــﺪارە ﺑﻮون ﺋەﺗﺨﺎﺗە ﻧێﻮ چ دۆﺧێﻛەوە ،ﺗﯚ ،ﻜە ﻧﺎزاﻧی ﺸــەﻫـیــﺪ ﭼـیـیــە و ﺸــەﻫـیــﺪ ﻜ ـێ ـیــە ،...ﺑﯚت ﻧـیـیــە ﺠـﻟــی ﯪﺴــﺎیــﺶ ﻠــەﺑــەر ﻜــەیــﺖ و ﺑەو ﺠﻟەوە ﺑێڕێﺰی ﺑە ﻧەﺗەوەﻜەت و ﺸەﻫیﺪە ﺴەرﺑەرزەﻜﺎﻧیەوە ﺑﻛەیﺖ. رۆڵ ـ ـ ـ ــەی ﺴ ـ ـ ــەرﺑ ـ ـ ــەرزی ﮔـ ـ ــەل ﺸەﻫیﺪ ﺸ ـیــﺮیــﻦ ،وەﻜـ ــﻮ ﺧــﻮﺸ ـﻛــە ﻠــەیــﻼ ﻜﭽێﻛی ﺸﯚڕﺸﮕێڕی ﻧــەﺗــەوە ﭘ ــەروەر ﺑــﻮو ،ﯪواﺗی ﺴەرﺑەﺧﯚیــی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﺑﯚ یەك ﭼﺮﻜەش ﺗ ــەﻧـ ـی ــﺎی ﻧ ــەدەﻫـ ـێـ ـﺷ ــﺖ ،ﻫ ــەردووﻜ ـ ـی ــﺎن ﺑەدەﺴﺖ دوژﻤﻨە ﺧﻮێﻦ ﺧﯚرەﻜﺎﻧی ﮔەﻠی ﻜﻮرد ﻠەﺴێﺪارەدران ،ﺗﯚش ﻜە وێﻨەﻜەیﺎن ﺋەدڕێﻨیﺖ و ﺠﻨێﻮیﺎن ﭘـێــﺪەدەی ﺋەﭼیﺘە ریﺰی دوژﻤﻨە ﺧﻮێﻦ ﻤﮋەﻜﺎﻧی ﮔەﻠەﻜەﻤﺎن، رووت رەﺸﺒێﺖ و ﭼﺎوت ﻜﻮێﺮ. ﺑ ــەڵ ــێ ،ﻤ ــﺎﻤ ــﯚﺴ ـﺘ ــﺎی ﺸــەﻫ ـیــﺪ ﻓ ـ ــەرزاد ﻜــەﻤــﺎﻧـﮕــەریــﺶ وەﻜ ــﻮ ﺸــەﻫـیــﺪی ﻫەﻤیﺷە زی ـ ـﻨـ ــﺪو ﻤ ــﺎﻤ ــﯚﺴ ـﺘ ــﺎ دڵ ـ ـﺷـ ــﺎد ﻤ ــەری ــﻮاﻧ ــی، ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎی ﻘﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺑــﻮو ،ﻫەردووﻜیﺎن ﺑــﯚ ﻜـ ــﻮرد و ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن ﮔ ـیــﺎﻧــی ﯪزیﺰیﺎن ﺑەﺧﺖ ﻜــﺮد ،ﯪﺧﺮ ﺗﯚی رووڕەش ﺗﯚی ﻜە ﺴەردەﻤﺎﻧێﻚ ﻧەﺗﺪەوێﺮا وﺸەی ﻜﻮرد ﺑێﻨیﺘە ﺴەر زارت و ﺋێﺳﺘﺎش ﻠەﺑەرﻫەﻤی ﺧﻮێﻨی ﺸەﻫیﺪاﻧێﻛی وەﻜﻮ ﻜﺎﻜە ﻓەرزاد و ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎ دڵـ ـﺷ ــﺎد ﻤ ــﻮﭼ ــە وەردەﮔـ ـ ـ ـ ــﺮی و ﺋەژیﺖ، ﭼﯚﻧﺖ ﻠە ڕوو دێﺖ وێﻨەﻜﺎﻧیﺎن ﺑﺪڕێﻨیﺖ و ﺋیﻬﺎﻧەیﺎن ﭘـێ ﺑﻛەی ،دیﺳﺎﻧەوە دەڵێﻢ ڕووت ڕەش و دەﺴﺘﺖ ﮔﯚچ ﺑێﺖ.
دووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
Cetir54@gmail.com
ﺑﯿﺮوڕا
وﻨی ﺷھﯿﺪ ﻟژﺮ ﭘﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﺪا
ﺳﯿﭙﺎن ﺧﺎﻟﯿﺪ
ﭼ ـ ــەﻧ ـ ــﺪ رۆژێـ ـ ـ ـﻛ ـ ـ ــە ﺠ ـ ـی ـ ـﻬـ ــﺎن ﺑ ــەﮔ ـ ـﺷ ـ ـﺘ ــی و ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧیﺶ ﺑەﺗﺎیﺒەﺗی ﺑــەو ﺗــﺎواﻧــەی رژێﻣی ﺋ ـێ ـﺮان ﻜــەﺑــەراﻤ ـﺒــەر دیــﻼﻧــی ﺴـیــﺎﺴــی و ﻜﻮردی ﺋــەﻧ ـﺟــﺎﻤــﺪا ﺴ ــەرﺴ ــﺎم ﺑ ـ ــﻮوەو ﯪراﻤ ـ ــی ﻠــێ ﺑ ـ ـڕاوە. ﻫەﻤﻮو ﻜەس و ﻻیەﻧێﻛی ﺑەویﮋداﻧی ﺠیﻬﺎﻧیﺶ ﻫەڵﻮێﺳﺘە ﻤﺮۆڤ دۆﺴﺘﺎﻧەﻜﺎﻧیﺎن ﻧیﺷﺎﻧﺪا. ﺋ ـ ـ ــەوە زۆر ﺑـ ـ ـ ـ ــەڕوون و ﯪﺸـ ـ ـﻛـ ـ ـﺮای دیـ ـ ــﺎرە ﻜــەﻫــەرﺴــێ دەوڵــەﺗــی داﮔ ـیــﺮﻜــەری ﻜﻮردﺴﺘﺎن )ﺗــﻮرﻜ ـیــﺎ ،ﺋـ ـێـ ـﺮان ،ﺴ ــﻮوری ــﺎ( ﻠەرێﻛەوﺗﻨێﻛی ﻧﻮێﺪان و دەیﺎﻧەوێﺖ ﺑﺰاﭬی ﯪزادیـﺨــﻮازی ﻜﻮرد ﺑێ ﺋیﺮادەﺑﻛەن ،دیﺎرە ﺑﺎﺸﻮوری ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧیﺶ ﻠــەم ﭘیﻼﻧە ﺑەدەرﻧییە ،ﺋەﮔەر ﻠەﺴێ ﭘﺎرﭼەی ﺗﺮی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧﺪا ﺴەرﻜەون ﺑێﮕﻮﻤﺎن ﺑﺎﺸﻮوری ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن و دەﺴــەاڵﺗــی ﻫــەرێــﻢ ﺸﺘێﻚ ﻧییە ﻜەﺑﺘﻮاﻧێ ﺑەﺗەﻧﻬﺎ ﺑەرﮔەی رۆژێﻛیﺶ ﺑﮕﺮێﺖ. ﻠــەﻤ ـێــﮋووی ﻫـێــﺰەﻜــﺎﻧــی ﺑــﺎﺸــﻮوری ـﺷــﺪا ﺋەوەﻤﺎن وەﺑیﺮە ﻫەرﻜﺎﺗێﻚ ﺑﭽﻮﻜـﺘﺮیﻦ ﻫێﺮﺸی دەوڵەﺗی داﮔـیــﺮﻜــەر ﻜـﺮاوەﺗــە ﺴــەر ﻫــەرێــﻢ ﻧــەیــﺎن ﺗﻮاﻧیﻮە ) (٢٤ﻜــﺎﺗــﮋﻤـێــﺮ ﺑــەرﮔــەﺑـﮕــﺮن و ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻜەیﺎن ﭼﯚڵ ﻜﺮدوە. ﻜﺎﺗێﻚ ﺋەوەی ﺴەرەوە ﺑﺎس دەﻜەم دەﻤەوێﺖ ﺋەوەﺑڵێﻢ ﻜە ﺋــەو ﻫێﺮﺸەی ﻜـﺮاوەﺗــە ﺴــەر دیﻟە ﺴیﺎﺴیەﻜﺎﻧی ﻜﻮرد ﻠەزیﻨﺪاﻧی ﺋەویﻨی ﺗﺎران ﺋەﻤە ﺗەﻧﻬﺎ ﻫەڵﻮێﺳﺘێﻛی ﻜﯚﻧەﭘەرﺴﺘﺎﻧەی ﻜﯚﻤﺎری ﺴێﺪارەی ﺋێﺮان ﻧەﺑﻮو ،ﺑەڵﻛﻮ ۆٸﭘەراﺴیﯚﻧێﻛی داﮔیﺮﻜەراﻧە ﺑﯚﺴەر ﺗەواوی ﮔەﻠی ﻜﻮرد ،ﺋەوەی ﺠێﮕﺎی ﺴەرﺴﻮڕﻤﺎﻧە ﻜەﺗﺎﻜﻮ ﺋێﺳﺘﺎ ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻫەرێﻢ و ﻫــەردوو ﭘﺎرﺗی دەﺴــەاڵﺗــﺪار و ﻫەرﺴێ ﻓـﺮاﻜـﺳـیــﯚﻧــی ۆٸﭘــﯚزیـﺳـیــﯚن ﻫـیــﭻ ﻫەڵﻮێﺳﺘێﻛی ﻓەرﻤیﺎن ﻧەﺑﻮوە ﺑﯚ ﺸەرﻤەزارﻜﺮدﻧی ﺋەو ﺗﺎواﻧەی ﺋێﺮان ! دەﺴــەاڵﺗــﺪاراﻧــی ﻫەرێﻢ ﺑەﻘەد ﻤەﻫﺪی ﻜ ــەڕوﺑ ــی و ﻤ ــﻮﺴ ــەوی و زەﻫ ـ ـ ـ ـﺮای ژﻧەﻜەﺸی ﺠ ــەﺴ ــﺎرەﺗـ ـی ــﺎن ﻧـ ــەﺑـ ــﻮو ،ﺑ ـ ــەداﺧ ـ ــەوە ﺑ ــﯚ ﺋەو ﺑێﺪەﻧﮕیەی ﻜــەدەﺴــەاڵﺗــﺪاراﻧــی ﻫەرێﻢ ﺑەﻧﺎوی ﺑــەرژەوەﻧــﺪی و دۆﺴﺘﺎیەﺗی ،ﺣﻛﻮﻤەﺗەﻜەﻤﺎن دەﺧــەﻧــە ﻧــﺎو ﺑــێ ﻫــەڵــﻮێـﺳـﺘــی ،ﻠــەﮔــەڵ ﺋەوەی ﺧــﯚیــﺎن ﻧــﺎﺗــﻮاﻧــﻦ ﺋ ــەو ﺋ ـی ـﺮادەیــە ﻧـیـﺷــﺎن ﺑﺪەن ﻫــەﻤــﺎﻧ ـﻛــﺎت ﻧــﺎﻫ ـێ ـڵــﻦ ﺋ ـێ ـﻣــەش وەك ﺧەڵﻚ ﻫەڵﻮێﺳﺘێﻛی ﺸﺎیەﻧی ﺑﺎس ﻧیﺷﺎﻧﺒﺪەیﻦ ،ﺋەو دوو ﻫەڵﻮێﺳﺘەی ﻜەﻠە ﭘﺎرﻜی ﯪزادی ﺴﻟێﻣﺎﻧی و ﻠە ﭘﺎرﻜی ﺸــﺎﻧــەدەری ﻫەوﻠێﺮ ﻧیﺷﺎﻧﺪران دوو ﻫەڵﻮێﺳﺘی ﮔﯚﺸەﮔیﺮو ﻻوازﺑ ــﻮون ،ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا
ﻜﯚﻧﺳﻮﻠﺨﺎﻧەو ﻧﻮێﻨەری ﺋێﺮان ﻠەﻫەرێﻢ ﻫەﺑێﺖ، دەﺑ ــﻮوا ﻠــەﺑــەردەم ﻧــﻮێـﻨــەرایــەﺗــی ﻓــەرﻤــی ﺋەوان ﺸەرﻤەزار ﻜﺮاﺑﻮوﻧﺎیە ،ﺑﯚیە ﺋەو دوو ﻧﺎڕەزاییەی ﻧیﺷﺎﻧﺪرا وەﻜــﻮ ﺋــەوەی ﻠەﻜﻮﻠەﻜە ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺪەی واﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻛە ﻜەس ﻧەی ﺑیﺳﺖ. ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺗﯚزێﻚ ﺑەﺠەﺴﺎرەﺗﺮو ﺑەﺋیﺮادەﺗﺮ ﻫەڵﻮێﺳﺘی ﺧەڵﻛی ﺑﺎﺸﻮور ﺑەراﻤﺒەر ﺋەو ﺗﺎواﻧە ﻧیﺷﺎن ﺑﺪرێﺖ ﺑﯚ ﺋەﻤەش رێﻛﺨﺳﺘﻨەﻜﺎﻧی ﭘﺎرﺗی ﭼﺎرەﺴەری دیﻣﻮﻜﺮاﺗی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﺑەﺑەﺸﺪاری ﭘ ـ ــﺎرﺗ ـ ــی ﭼـ ـ ـ ــەپ ،ﻜ ــﯚﻤ ــەﻧ ـی ـﺳ ـﺘ ــی ﻜ ــﺮێ ـ ـﻛ ــﺎری، ﺑــﺰووﺗ ـﻨــەوەی دیـﻣــﻮﻜـﺮاﺗـیـﺨــﻮازان و ﻜەﺴﺎیەﺗی
ﺴیﺎﺴی و ﻤەدەﻧی ﻧیﺷﺎﻧی دەدەن ﺑەﺗﺎیﺒەﺗیﺶ ﻠــەﺑــەراﻤ ـﺒــەر رۆژﻧ ــﺎﻤ ــەﻧ ــﻮوﺴ ــﺎن ﺑـ ــەاڵم رۆژێﻛی ﻧــەﺑــﺮد ﭘـیــﺎواﻧــی ﯪﺴــﺎیــﺶ ﻫــەﻤــﺎﻧـﻛــﺮدەوەیــﺎن زۆر ﺑەﻘێﺰەوەﻧﺘﺮ دووﺑــﺎرەﻜــﺮدەوە ﻜەﻫیﭻ ﭘێﻮیﺳﺖ ﻧــەﺑــﻮو ،ﺋ ــەوەی ﯪﺴــﺎیـﺷــی ﺴﻟێﻣﺎﻧی دوێـﻨــێ ﺑﯚ رژێـﻣــی ﺴـێــﺪارەی ﺋێﺮاﻧی ﻜــﺮد ﺑــﺎوەڕ ﻧــﺎﻜــەم ﻠەم ﻤــﺎوەیــەی ﺋــەو ﺗــﺎواﻧــەی ﺋەﻧﺟﺎﻤی داوە ﭘیﺎواﻧی ﺧــﯚی ﺑــە ﺋـیـﺘــﻼﻋــﺎت و ﺑــەﺴـیــﺞ و ﭘﺎﺴﺪارەﻜﺎﻧی ﺋــەوەیــﺎن ﺑــﯚ ﻜــﺮدەﺑـێــﺖ ،ﻠــەﻫــەﻤــﻮوﺸــی ﺴەیﺮﺗﺮ ﺋەوەﺑﻮو ﻜە ﭘیﺎواﻧی ﯪﺴﺎیﺶ ﺑە ﺗیﺮۆریﺳﺘی ﺋێﺮان ﺗﻮوڕە دەﺑﻮون و ﭘەﻻﻤﺎری ﺧەڵﻛیﺎن دەدا ،ﻤﻦ
ﻫەﻤﻮو ﺑێڕێﺰیەﻜیﺎن ﺴەﺑﺎرەت ﺑەﺸەﻫیﺪان ﻜﺮد. ﺑــﺎوەڕدەﻜــەم ﺑەﻻی ﺑﺮای ﯪﺴﺎیﺶ دەﺴﺘﻛەوﺗی ﺋــەﻤــڕۆی ﻫــەرێــﻢ ﺑەرﻫەﻤی دەوڵــەﺗــی ﺴێﺪارەیە ﺑﯚیەش ﺑەدەرﺧﺳﺘﻨی وێﻨەی ﺸەﻫیﺪان ﭘەﺴﺖ دەﺑێ و دەﺧﺎﺗە ژێﺮ ﭘێی و َ دەیﺪرێﻨی و ﺴﻮﻜﺎیەﺗی ﭘێﺪەﻜﺎت ،ﺋەو ﻤﻨیﺶ ﻫەﻘﻣە ﺋەﮔەر ﺑڵێﻢ ﻜﺎﻜی ﯪﺴﺎیﺶ ﺗﯚ ﻜﻮردی و ﻠەﻜﻮردﺴﺘﺎﻧی یﺎن ﺑەﺴیﺞ وﺋیﺘﻼﻋﺎت و دارودەﺴﺘەی ﺴێﺪارەی ،ﻧﺎﭼﺎرم ﺋــەو ﻘﺳەیە ﺑﻛەم ﭼﻮﻧﻛە ﺗــﯚ ﭘێﺖ ﺧﺳﺘەﺴەر وێـ ـﻨ ــەی ﺸــەﻫ ـیــﺪ ﻜــەﻫ ـێ ـﺷ ـﺘــﺎ ﻜـ ـﻔ ـﻨ ـﻛــەی زەرد ﻧــەﺑــﻮوە .ﭘﺮﺴیﺎردەﻜەم دەﺑــێ ﻜێ ﺋــەو ﯪﺴﺎیﺷە
ﮔل وﻨی ﺷھﯿﺪ ﺑرز رادەﮔﺮێ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ دەﯾﺨﺎﺗ ژﺮ ﭘﯽ
و ﻻی ــەﻧ ــی دی ـﻣــﻮﻜ ـﺮاﺗــی ﻠــەﺴـﻟـێـﻣــﺎﻧــی ویﺳﺘیﺎن ﺑەﻜﯚﺑﻮوﻧەوەیەﻜی ﺠــەﻤــﺎوەری ﻠــەﺑــەردەم ﺴەرا ﺋ ــەو ﺗ ــﺎواﻧ ــەی ﺋ ـێ ـﺮان ری ـﺳــﻮا ﺑ ـﻛــەن ،ﻠەﮔەڵ ﺋــەوەی داوای ﻤــﯚڵــەت ﻠــەﭘــﺎرێــﺰﮔــﺎ ﻜـﺮاﺑــﻮو ﺑەاڵم ﭘﺎرێﺰاﮔﺎری ﺴﻟێﻣﺎﻧی ﻤﯚڵەﺗی ﻧەداﺑﻮو ﻫەﻤﺎﻧﻛﺎت ﯪﺴــﺎیـﺷـیــﺶ ﺑێﻬیﭻ ﻧــﺰیــﻚ ﺑــﻮوﻧـێـﻛــی ﭘﯚزەﺗیﻒ ﻜەﻠەﻜﺎﺗی ﻜــﯚﺑــﻮوﻧــەوەﻜــە ﭘــەیــﻮەﻧــﺪیــﺎن ﭘێﻮەﻜﺮا ﺗﺎﻜﻮ ﺑﯚ ﻤﺎوەی ﻧیﻮ ﻜﺎﺗﮋﻤێﺮ دەرﻓەت ﺑﺪەن ﺑەاڵم ﺑــەداﺧــەوە زۆر ﻧــﺎﺑــەرﭘــﺮﺴـیــﺎراﻧــە ﻫەڵﻮێﺳﺘیﺎن ﻧیﺷﺎﻧﺪا. رۆژێــﻚ ﺑــەر ﻠــەوە ﺋــەو ﻜــﺮدەواﻧــەی ﯪﺴﺎیﺶ ﺸ ــەرﻤ ــەزار ﻜـ ـﺮان ﻜــەﻠــەﺑــەراﻤ ـﺒــەر ﭼﺎﻻﻜﻮاﻧﺎﻧی
دەﭘــﺮﺴــﻢ ﻠــەﭘـیــﺎواﻧــی ﯪﺴــﺎیــﺶ و ﺑەرﭘﺮﺴەﻜﺎﻧی ﺋــەﮔــەر دەوڵــەﺗــی ﺴ ـێــﺪارەی ﺋـێـﺮان ﺗیﺮۆریﺳﺖ ﻧــەﺑ ـێــﺖ ﻜ ــێ ﺗ ـیــﺮۆری ـﺳ ـﺘــە؟؟ ﺋ ـێ ـﺮان دۆﺴﺘﺎﻧە راﺴﺘە ﺑەاڵم ﺑﻛﻮژی ﺑﺮای ﺗﯚیە ﻜﺎﻜی ﯪﺴﺎیﺶ، ﺑـ ــﺎوەڕدەﻜـ ــەم ﺑ ـﺮایــەﺗــی ﻠــەدۆﺴ ـﺘــﺎیــەﺗــی ﺴﺎﺧﺘە ﭘ ـیــﺮۆزﺗــﺮە ،ﻫــەﻤــﺎﻧـﻛــﺎت ﺋـێـﻣــە ﻫــەﻤــﻮوﻤــﺎن ﺋەو ﻘﺳەیە دەﻜەیﻦ ﻜە ﺋێﻣە ﻠەﺴﺎیەی ﺸەﻫیﺪاﻧەوە ﻫەیﻦ و ﺋــەو ﯪزادیــەی ﻠێﺮەش ﻫەیە ﺑەرﻫەﻤی ﺧــﻮێـﻨــی ﺋــەواﻧــە ﺑ ــەاڵم ﺋ ــەوەی دوێ ـﻨــێ ﭘیﺎواﻧی ﯪﺴﺎیﺶ ﻧیﺷﺎﻧیﺎﻧﺪا ﭘێﭽەواﻧەیە ﭼﻮﻧﻛە ﺋەوان ﺑــەدەرﻜــەوﺗ ـﻨــی وێ ـﻨــەی ﺸــەﻫ ـیــﺪان )ﺸیﺮیﻦ، ﻓـ ــەرزاد ،ﻓــەرﻫــﺎد و ﻋــەﻠــی( ﭼــﺎویــﺎن ﺴﻮورﺑﻮو
Photo: copy right NM
ﺑەﺴﺘەزﻤﺎﻧﺎﻧە ﺋەوﻫﺎ ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﻧﺎﻤﺮۆﭬﺎﻧەو ﻧﺎﻧەﺗەوەیﺎﻧەو ﻧﺎﺑەرﭘﺮﺴیﺎراﻧە ﭘەروەردە دەﻜﺎت، دەﺑــێ ﻜێ ﺑێﺖ ﺋــەوەﻧــﺪە ﺑێﺷەرم ﺑێ ﻜەوێﻨەی ﺸەﻫیﺪ دەرﻜەوێ و ﭘەﻻﻤﺎری ﺑﺪا. ﻤــﻦ ﺑــەﭘـیــﺎواﻧــی ﯪﺴــﺎیــﺶ و ﻫــەﻤــﻮو ﺋەواﻧەی وا ﺑیﺮ دەﻜــەﻧــەوە ﻜە ﺋــەو ﻫەڵﻮێﺳﺘە ﻧەﺗەوەی و دی ـﻣ ــﻮﻜ ـﺮاﺗ ـی ــﺎﻧ ــەی ﺧ ــەڵ ــﻚ دەﺑ ـێ ـﺘ ــە ﺑ ـێ ـﺰاری دۆﺴ ـﺘــەﻜــﺎﻧ ـیــﺎن و دەﺴ ـﺘ ـﻛــەوت و دەﺴەاڵﺗی ﻫــەرێ ـﻣ ـیــﺎن ﻠ ــەدەﺴ ــﺖ دەﭼ ـێ ــﺖ ،ﻤــﻦ دەڵێﻢ ﺧﺮاﭘیﺎن ﺗێﮕەیﺎﻧﺪون ﺋەﮔەر ﺋەو دووﻜەﺴە ﻧێﻨە ﺴەر ﺸەﻘﺎم و ﺑﺎﻧﮓ وﻘیڕەی ﺋەو ﭼەﻧﺪ ﮔەﻧﺟە ﻧەﺑێﺖ ﺗەﻤەﻧﺘﺎن زۆر ﻜﻮرت دەﺑێﺘەوە ،ﺋەﮔەر
ﺋ ــەو ﻫــەڵــﻮێـﺳـﺘــەی ﺋ ــەواﻧ ــەی ﻠەﺗێﻛﯚﺸﺎﻧﺪان ﻠــەﭘــﺎرﭼــەﻜــﺎﻧــی ﺗــﺮی ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن ﻧــەﺑـێــﺖ ﻜەس ﺋــەو ﺣﺳﺎﺑەﺗﺎن ﺑﯚ ﻧﺎﻜﺎت ﺋــەوەی ﺋەﻤڕۆ ﺑﯚﺗﺎن دەﻜــﺮێــﺖ .ﻠــەﻜــﯚﺗــﺎیــﺪا ﺋــەﻤــەوێــﺖ ﺸـﺘـێــﻚ ﺑڵێﻢ ﺋەویﺶ زۆر ﻜەس ﻠەواﻧەی ﻜە دوێﻨێ ﻠەﺑەردەم ﺴەرا ﺑﻮون و ﺋەواﻧەی ﻻﺑەﻻش ﺑەوێﺪا ﺗێﭙەڕیﻦ ﻜ ــە ﺑ ـێ ـﮕــﻮﻤــﺎن ﺑ ـ ــﻮوم ﺧــەڵ ـﻛــی ﺸ ــﺎر ﺑ ـ ــﻮون زۆر ﺑەداﺧەوە ﺑﯚ ﺋەو ﻜەﺴﺎﻧە ﻜەﻫێﺷﺘﺎ ﻠەﺋەﻘﻟیەﺗی ﺴ ــﺎاڵﻧ ــی ٩٠دان و ﺋـ ــەو ﮔــﻮوﺗ ـﻨــە ﻧﺎﺸیﺮیﻨە ﺑەﻜﺎردێﻨﻦ ﺋەویﺶ ﺑﯚ ﻧﺎﭼﻨەوە ﻠەﺋێﺮان ﭼﺎﻻﻜی ﻧﺎﻜەن ﻜە ﺠﺎران ﺋەو وﺸە ﻧﺎﺸیﺮیﻨە ﺑﯚ ﭘەﻜەﻜە ﺑەﻜﺎردەﻫێﻨﺮا ﺋەﻤڕۆ ﺑﯚ رۆژﻫەاڵﺗی ﺑەﻜﺎردێﻨﻦ، ﻤــﻦ ﺑــەﻫــەﻤــﻮو ﺋ ــەواﻧ ــەی ﻠــەێ ـﺒــﻮون و ﻠەوێﺶ ﻧەﺑﻮون ﭘێیﺎن دەڵێﻢ ﺋێﻣە ﺑﻮویﻦ ﭼﻮوﺑﻮویﻦ ﺑﯚ ﺋــەو ﭼﺎﻻﻜیە ﺋــەواﻧــەی ﭼــﻮوﺑــﻮون ﺑﯚ ﻤﯚڵەﺗیﺶ ﻫــەر ﺧــەڵـﻛــی ﺴﻟێﻣﺎﻧی ﺑ ــﻮون ،ﺋــەﮔــەر ﺑـێــﺖ و ﺧەڵﻛی رۆژﻫەاڵﺗیﺶ ﺑێﺖ ﺋــەو رﺴﺘە ﺑﯚﮔەن و ﻜﯚﻧەﭘەرﺴﺖ و زﻤﺎﻧی دوژﻤــﻦ ﺑﯚ دەﺑێ ﺗﺎ ﺋێﺳﺘﺎ ﻠــەﻧــﺎو زۆرێ ــﻚ ﻠــە ﺋــەﻧـﺳــﺎراﻧــی دەﺴـ ــەاڵت ﺑﺎوی ﻤﺎﺑێﺖ .ﺑەڕاﺴﺘی ﻜﺎﺗێﻚ ﮔﻮێﻢ ﻠەو وﺸﺎﻧە دەﺑﻮو ﻫەﻤﻮو ﻤﻮوی ﻠەﺸﻢ رەق دەﺑﻮون ،ﭼﯚن دەﺑێ دوای ﺋەو ﻫەﻤﻮو ﺗێﻛﯚﺸﺎﻧە ﻫێﺷﺘﺎ ﺑیﺮﻜﺮدﻧەوەو ﻘﺳەی ﺑەوﺸێﻮەیە ﻠە واڵﺗی ﺋێﻣە ﺑﻛﺮێﺖ. ﺋـ ـ ــەوەی ﭘـێــﻮیـﺳـﺘــە ﻠ ـ ـ ــەدوای ﺋـ ــەو رووداوە ﯪﺴــﺎی ـﺷــی ﺴـﻟـێـﻣــﺎﻧــی ﺑــەﺗــﺎی ـﺒــەﺗ ـیــﺶ ﯪﺴﺎیﺷی ﮔەڕەﻜی ﺴﺎﺑﻮوﻧﻛەران ﺑیﻛﺎت ﺋەویﺶ ﺠﺎرێﻛی ﺗــﺮ ﻜ ــﺮدەوەی وا ﻧﺎﺸﺎرﺴﺘﺎﻧی ﺑــەراﻤـﺒــەر ﺑەﻫیﭻ ﭼــﺎﻻ ﻜ ـیــەﻜــی ﺴ ـیــﺎﺴــی ﻧ ــەﻜ ــﺎت .ﭼــﻮﻧ ـﻛــە ﻤﺎﻓی ﻤــەدەﻧــی ﻫەرﻜەﺴێﻛە ﻠــەﻫــەر ﺸﻮێﻨێﻛی واڵت ﺑێﺖ دەﺗــﻮاﻧـێــﺖ ﻧــﺎڕەزایــەﺗـیــەﻜــﺎﻧــی ﻧیﺷﺎﻧﺒﺪات ﺑــەﺸـێــﻮەیــەﻜــی ﻤــەدەﻧــی ،ﺧــەڵــﻚ ﻫیﭽی ﻧەﺑﻮو دەرەوەی ﻻﻓ ـی ـﺘــەو دروﺸـ ـ ــەم ﺑـ ــەاڵم ﯪﺴﺎیﺶ ﻫ ــەﻤ ــﻮو ﻜ ــﺮدەوەی ــەﻜ ــی ﻧ ــﺎﻤ ــەدەﻧ ـی ــﺎن ﻧیﺷﺎﻧﺪ ﻠەﻠێﺪان و ﺴﻮﻜﺎیەﺗی ﭘێﻛﺮدن ﺑە ﺧەڵﻚ ﺗﺎڕاﭘێﭻ ﻜــﺮدﻧــی رۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮوس و ﭼﺎﻠﻛﻮاﻧی ﻤــەدەﻧــی ﺑﯚ ﻧــﺎو ﻤﺳەﻠەﺣەﻜﺎﻧیﺎن و ﻓـڕاﻧــﺪﻧـیــﺎن ﺑــﯚ ﺑﻨﻛەی ﯪﺴــﺎی ـﺷــەﻜــﺎﻧ ـیــﺎن ،ﺑــﯚیــە ﭘـێــﻮیـﺳـﺘــە ﯪﺴﺎیﺷی ﺴﻟێﻣﺎﻧی داوای ﻠێﺒﻮوردن ﻠەﺧەڵﻛی ﺴﻟێﻣﺎﻧی و ﺧەڵﻛی رۆژﻫــەاڵﺗــی ﻜــﻮردﺴـﺘــﺎن و ﺑﻨەﻤﺎڵەی ﺋەو ﭼﻮار ﺸەﻫیﺪە ﺑﻛﺎت ﭼﻮﻧﻛە ﺋەوەی ﺋەﻤڕۆ وێﻨەی ﺸەﻫیﺪ دەﺧــﺎﺗــە ژێــﺮ ﭘێی ،ﺋــەوا ﺑەیﺎﻧی ﺋەو دەﻜەوێﺘە ژێﺮ ﭘـێ.
ﻛﻮرد دوای ﺋزﻣﻮﻧﯽ ﺑﻋﺲ ﻟﺣﻜﻮﻣاﻧﯽ
ھﺎورێ ﻛﺎﺳﺘﺮۆ ڕاﻧﯿ
ﻜﯚﻤەڵﮕﺎی ﻜﻮردی دوای ﺸﻛﺳﺘی ﻜەﻠﺘﻮری ﺑەﻋﺲ ﻠە ﺣﻛﻮﻤﺮاﻧی دیﻛـﺘﺎﺗﯚراﻧە وﯪزادﺑﻮوﻧی ﻠـ ــە ﻫ ــەیـ ـﻣـ ـﻨ ــەی ﻧ ــﺎﺴ ـی ــﯚﻧ ــﺎﻠ ـﺳ ـﺘ ــی ﻋـ ــەرەﺑـ ــی، ﻜەﺑەدرێﮋای ) (٨٠ﺴﺎڵ ﺑەﺴەریﺪا ﺴەﭘﺎ ﺑﻮو، ﺋــەﻤــڕۆش دەﺴــەاڵﺗــی ﻜــﻮردی ﻠــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺋەوﺑﻨەﻤﺎیەدا ﻫەیﻣەﻧەی ﺧﯚی ﻠەﺣﻛﻮﻤڕاﻧیﺪا وەك ﺧەﺴڵەت و ﻜەﻠﺘﻮر ﺗﻮﻧﺪوﺗیﮋی ﺠێ ﻤﺎو ،ﺑﯚ ﻫﺎواڵﺗیﺎن ﻧﻣﺎیﺶ دەﻜﺎت ،دواﺠﺎر ﻫﺎوﺸێﻮەی ﺴـیـﺳـﺘــەﻤــەﻜــﺎﻧــی ﺑــەﻋــﺲ ﺑـﻨــەﻤــﺎﻜــﺎﻧــی ژیﺎﻧیﺎن وﻫــەیـﻛــەﻠــی ﺣـﻛــﻮﻤـﺮاﻧـیــﺎن ،ﻠ ــەدوای راﭘەریﻦ دارﺸﺘەوە ،ﺑﯚیە ﺴیﻣﺎوﺧەﺴەڵەﺗەﻜﺎﻧی وەك ﺑﻨەﻤﺎیەﻜی ﻜﺎریﮕەر رەﻧــﮓ داﻧ ــەوەی ﻠەﺴەر ﺴــﺎی ـﻛــﯚڵــﻮژی ﻜ ــﻮرد داﻧ ـ ــﺎوە ،ﻠ ــەو ﻧێﻮەﻧﺪەدا ﻫﺎواڵﺗیﺎﻧی وەك ﻜﺎرەﻜـﺘەرێﻛی ﺑێ زﻤﺎن و دوور ﻠە ﻤــﺎف و ﺋەرﻜی ژیــﺎن ﺧﺳﺘﯚﺗە ﻧــﺎو ﻤﻟﻣﻼﻧێی ﻜﯚﻤەڵﮕﺎوە ،دواﺠــﺎر ﭘــﺮۆﺴــەی ،ﺑێﺒەﺸﻛﺮدن
ﻠــەﭘــﺎراﺴـﺘـﻨــی ﻫــەرﻤــﺎﻓـێـﻛــی ﺴــەرەﺗــﺎیـ ــی دەﺴﺘی ﭘێﻛﺮدوە ،ﻠەﻤەش ﻜﻮﺸﻨﺪەﺗﺮ ﻫﺎوﺸێﻮەﻜﺮدﻧی ﻜەﻠﺘﻮری ﺑەﻋﺲ ﺑﻮوە ﻠەﻧﺎو رەﻫەﻧﺪە دیﻣﻮﻜﺮاﺗی و ﻤــەدەﻧـیــەﻜــﺎن ﻜــە ﯪیﻨﺪەیەﻜی ﻤەﺗﺮﺴیﺪاری ﺑــەدواوە ﺑــﻮو ،وەك ﭼﻮن ﺑیﻨیﻣﺎن ﻧﺎزیەﻜﺎﻧی ﺋەڵﻣﺎﻧیﺎ ﻠەﭘﺮۆﺴەیەﻜی دیﻣﻮﻜﺮاﺴی ﻤەدەﻧیەوە، ﺧــﯚیــﺎن ﺧ ـﺰاﻧ ــﺪە دەﺴـ ـ ــەاڵت ،ﺑ ــەاڵم دواﺠ ــﺎر دیﻛـﺘﺎﺗﯚریەﺗیﺎن ﻜﺮدە ﺸیﺮﻧیﻨی و ﺑەﺧﺷیﺎﻧەوە ﻤﺮۆﭬﺎیەﺗی ،ﺑﯚیە دەﺸێﺖ ﺑﻨەﻤﺎو ﺧەﺴڵﺘەﻜﺎﻧی ﺣـﻛــﻮﻤـﺮاﻧــی ﺴیﺳﺘەﻤی ﺑــەﻋــﺲ ،ﺑەﻫێﺰﺗﺮیﻦ ڕۆڵیﺎن َ ﺑیﻨیﺒﺖ ﻠەﺴیﺳﺘەﻤی ﺣﻛﻮﻤڕاﻧی ﻜﻮرد، ﭼﻮﻧﻛە ﺑەدرێﮋای ٣٥ﺴﺎڵەی دەﺴەاڵﺗی ﺑەﻋﺲ ﻠە ﻫەرێﻣی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﻫەﻤﻮوﻤیﻛﺎﻧیﺰﻤەﻜﺎﻧی ﺴــەرﻜــﻮتﻜ ــﺮدن و ﭼــەواﺸــەﻜــﺮدﻧــی ﺋەزﻤﻮون ﻜﺮدوە ،ﺗﺎ ﺴیﺳﺘەﻤێﻚ ﺑﺪۆزێﺘەوە ﺑﯚ ﺧﺎﻤﯚش ﻜﺮدﻧی ﭘﺮﺴی ﻧــەﺗــەوەی و ﯪﻠﯚزﻜﺮدﻧی ﭘێﻛﻬﺎﺗە ﻜــﯚﻤــەﻻیــەﺗ ـیــەﻜــﺎن و ﻜــەﻠ ـﺘــﻮری ﻜ ـ ــﻮرد ،ﺑﯚیە
دەﺸـێــﺖ ﺑــەﻫــﯚی ﻜﺎریﮕەریەﻜﺎﻧی دەﺴەاڵﺗی ﺑەﻋﺲ و ﺑﻨەﻤﺎ ﻜەﻠﺘﻮری و ﯪیﻨەﻜﺎن و ﻧﺎﻫﯚﺸیﺎری ﻤﺮۆﭬی ﻜﻮردی ﺑەﻫﯚی ژێﺮدەﺴﺘیەوە ،ﻫەروەﻫﺎ ریﺷەی ﻘﻮڵی ﺋەم ﻧەریﺘﺎﻧە ﻠەﻤێﮋووﻤﺎﻧﺪا ،ﺋەو ﺴەرەﺗﺎیە ﺑێ ﻜە دواﺠﺎر ﺴیﺳﺘەﻤە ﻧﻮێیەﻜﺎﻧی ﺴەردەﻤی ﻓەرﻤﺎﻧڕەوایەﺗی ﯪزادیﺷﻣﺎن ﺑﺒﺎﺗەوە ﺴەرﺑﻨەﻤﺎﻜﺎﻧی ﺣﻛﻮﻤﺮاﻧی ڕاﺑــﺮدوو .ﻠەڕاﺴیﺘﺪا ﺑیﺮﻜﺮدﻧەوەی دەﺴەاڵت ﻠەﻧﺎو رەﻫەﻧﺪی ﺧەیﺎڵی دی ـﻛ ـﺘــﺎﺗــﯚراﻧــە و ﯪوێ ـﺘــەﻜــﺮدﻧــی ﻠەﺴیﺘەﻤێﻛی دیﻣﻮﻜﺮاﺴیﺪا ،ﮔەورەﺗﺮیﻦ ﻜﺎرەﺴﺎﺗە ﻠە ﭘێﮕەی دەﺴەاڵﺗی ﻜﻮردیﺪا ،ﺑﯚیە ﻠەدﻧیﺎی ﺴیﺎﺴەﺗی ﻜـ ــﻮردیـ ــﺪا ﺋــەﻤــﺎﻧــە ﺑ ــەﻧ ــەری ــﺖ ﻜـ ـ ـ ـﺮاون ،وەك ﺑﺎﮔﻛﺮاوﻧﺪیﻛی ﻜەﻠﺘﻮری ﻤﺎﻤەڵەیﺎن ﻠەﮔەڵﺪا ﻜـ ـ ـﺮاوە ،ﺋــەﻤــەش ﻤــەﺗــﺮﺴـیــەﻜــی ﻜــﻮﺸ ـﻨــﺪەیــە و ﻠەﻫەﻧﺎوی دەﺴەاڵﺗی ﻜــﻮردی ﺴەری ﻫەڵﺪاوە ﻠ ــەﻤ ــﺎوەی ﺗــەﻤــەﻧــی ﺣ ـﻛــﻮﻤ ـﺮاﻧ ـیــەﻜــەدا ﻫەوڵی ﭼﺎﻜﺳﺎزی ﻠە ﺴیﺳﺘەﻤی دەﺴــەاڵت ﻧــەداوە و ﺑەﻓﯚرﻤێﻛی ﺴﺘﻮﻧی ﻜﺎری ﻠەﺴەر ﺋ ــەم ﻓ ــﯚرﻤ ــە ﺴیﺎﺴیەﻜﺮدوە، ﻠــەﺑــەر ﺋـ ــەوە دەﺑ ـی ـﻨ ـیــﻦ دوای ) (١٩ﺴ ــﺎڵ ﻠەﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧی دەﺴـ ــەاڵﺗـ ــی ﺧ ــﯚﻤ ــﺎڵ ــی ﻜﺎﺗێﻚ ﭼـ ـ ـ ـ ــﺎو ﺑـ ـ ـ ــەداﻤـ ـ ـ ــﻮدەزﮔـ ـ ـ ــﺎﻜـ ـ ـ ــﺎن دادەﮔێﺮیﺖ ﺗێﺪەﮔەیﺖ ﺗەﻧﻬﺎ ﻜــﺎرەﻜ ـﺘــەرەﻜــﺎن ﮔ ــﯚڕاون ﺑەاڵم ﺴـیـﺳـﺘــەﻤــی ﻜ ــﺎرﻜ ــﺮدن ﻫەﻤﺎن ﺋــەوﺴ ـﺘــەﻤ ـیــە ﻜەﻠەﺴەردەﻤی رژێ ــﻢ ﻜ ــﺎری ﭘـێـﻛـﺮاوە ﺗەﻧﺎﻧﻪت ﺑەﺸێﻚ ﻠﻪیﺎﺴﺎﻜﺎﻧی ﺴەردەﻤی رژێ ـ ـ ـ ــﻢ ﺋ ـ ــەﻤ ـ ــڕۆ ﻜـ ـ ــﺎریـ ـ ــﺎن ﭘـ ـ ــێ دەﻜ ـ ـ ــﺮێ ـ ـ ــﺖ ﻠ ـ ـ ــەدادﮔ ـ ـ ــﺎﻜ ـ ـ ــﺎن، ﻠەﺑەرﺋەوە ﺋەﻤە ﻜﺎریﮕەریەﻜی ﮔـ ـ ـ ــەورەی ﻠەﺴەرﺴیﺳﺘەﻤی Photo: Daylife
ﮔــﯚراﻧ ـﻛــﺎری ﻠــە یــەﻜــەی ﺑــەرێــﻮەﺑــﺮدﻧــﺪا ﻜﺮدوە و رەوﺸ ـ ــی ﺴـیــﺎﺴــی ﯪﻠـ ــﯚزﻜـ ــﺮدوە ،ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا ﺗ ـێ ـﻛــەاڵوﺑــﻮوﻧــی دوو رەﻫ ــەﻧ ــﺪی دژﺑ ــەی ــەك و ﻓــﯚرﻤــەڵــەﺑــﻮوﻧــی ﻠــەﭼــﻮارﭼـێــﻮەی ﺴیﺳﺘەﻤێﻛی ﺣ ـﻛــﻮﻤ ـﺮاﻧ ـیــﺪا ،ﺋــەوﻤــەﺗــﺮﺴ ـیــەیــە ﻜــە دواﺠـ ــﺎر ﺗــﺎﻜــی ﻜ ـ ــﻮردی ﻠـ ــەﺑـ ــەردەم ﮔــەﺸــەﻜــﺮدﻧــﺪا ﺑێ ﺋـیـﺮادە دەﻜــﺎت و ﻤــﺮۆڤ دەﻜــﺎﺗــە ﺑﻮﻧەوەرێﻛی دوو ﻓﺎﻘیە ﻠەﻜﺎرﻜﺮدﻧﺪا و ﯪراﺴـﺘــەی ﻜﺎرﻜﺮدﻧی رۆﺸ ـ ــﻦ ﻧــﺎﺑ ـێــﺖ ،ﺋ ــەم رەوﺸ ـ ـ ــەش ﺴﺘﺮاﺗیﮋی دەﺴ ــەاڵت دەﺸـێــﻮێـﻨــێ ﻠــە ﻧـێــﻮان ﻋﻟﻣﺎﻧیﺖ و ﯪیﻨیﺪا ﺑﺰریﺪەﻜﺎت ،ﺑﯚیەدەﺑیﻨیﻦ ﻜﺮدﻧەوەی ﺴﻨﺘەرەﻜﺎﻧی رۆﺸﻨﺒیﺮی یەﻜﺳﺎن ﺑەﻜﺮدﻧەوەی ﺗـ ــەﻜ ـ ـیـ ــەوﺧـ ــﺎﻧـ ــەﻘـ ــﺎﻜـ ــﺎن ﻫ ـ ـ ــﺎوﻜ ـ ـ ــﺎری ﺧـ ـێ ــڵ و ﺑﻨەﻤﺎڵەﻜﺎن ﻫەروەﻫﺎداﺧﺳﺘﻨی ﮔﯚﭬﺎرورۆژﻧﺎﻤە ﻜــﺎن و دەراﻤــﺎﻜــﺎن ﺗﺎﻜﻮ ﺴﻮﺗﺎﻧﺪﻧی ﻜـﺘێﺒەﻜﺎﻧﻮ ﻫ ــەرەﺸ ــەﻜ ــﺮدن ﻠ ــەﻧ ــﻮوﺴ ــەران یــەﻜ ـﺳــﺎﻧــە ﺑە ﻫﺎوﻜﺎری رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮﺴﺎن ودەرﻜﺮدﻧی یﺎﺴﺎیەﻜی ﺗــﺎﺑـیــەت ﺑــە رۆژﻧــﺎﻤــەﻧــﻮﺴــﺎن ﭼــەﻧــﺪیــﻦ دەزﮔﺎی ﭼــﺎپ وﺑــاڵوﻜــﺮدﻧــەوە ﻜــەﻫــەﻤــﻮویــﺎن ﮔﺮﻧﮕیﺎن ﻫەیە ،ﺑە اڵم ﺋــەم دووﻓﺎﻘیە ﻠە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧی دەﺴەاڵﺗﺪا ﻜﺎرەﺴﺎﺗی ﺑەدواوەیە ،وەك ﺋەﻤەی ﺋەﻤﺮۆدەیﺒﻨیﻦ .ﺑەﺑﺮوای ﻤﻦ دەﺑێﺖ ﺣﻛﻮﻤەﺗی ﻜﻮردی ﺋەﻤە ﺗێ ﭘەرێﻨێ و ﻜﺎرﻠەﺴەرﺴیﺳﺘەﻤێﻚ ﺑـﻛــﺎت ﻜــەﻤــﺎﻓــی ﯪزادی ﻫــﺎواڵﺗــی ﭘﺎرێﺰراوﺑێﺖ و ﻤـ ـیـ ـﺰاﺠ ــی ﺴ ـی ــﺎﺴ ــی ﺗ ـیــﺎﻧــەﺑ ـێــﺖ و ﺑەدیﻦ وﺑ ـ ــێ دی ـ ــﻦ رەش و ﺴـ ـﭙـ ــی وەك ی ـ ــەك ﺴﻮد ﻠــەدی ـﻣــﻮﻜ ـﺮاﺴــی ﺑـﺒـیـﻨـیــﻦ ،ﻧ ــەك ﻫەرﺣﺰﺑێﻛی ﺴ ـیــﺎﺴــی یـ ــﺎن ﻜــﯚﻤــەڵــێ ﺧ ــەڵ ــﻚ ﻧﻮوﺴیﻨێﻚ دەراﻤــﺎیــەك ﮔــﯚﻓــﺎرێـﻛــی ﺑــەدڵ ﻧــەﺑــێ ،ﺑیﻛﺎﺗە ﻓــەوزا ﺑیﮕێڕێﺘەوە ﺑــﯚ ﺴــەردەﻤــی ﺠەﻫﺎﻠەت، ﻠــەراﺴ ـﺘ ـیــﺪا ﯪزادی ﺣ ـﻛــﻮﻤ ـڕاﻧــی ﺑەﻤیﺰاﺠی ﺴـیــﺎﺴــی ﻧــﺎﺑـێــﺖ ،ﻠــەﺑــەرﺋــەوە ﭘیﺮۆزیەﻜﺎﻧیﺶ ﻠەﺴیﺳﺘەﻤی دیـﻣــﻮﻜـﺮاﺴـیــﺪا ﻠــە ﭼﻮارﭼیﻮەی
ﭘﺮۆﺴەیەﻜی رێﮋەیــی دادەﺑیﻨﺮێﺖ ﻧەك رەﻫﺎی، ﺑﯚ یە ﻧﺎﻜﺮێ درووﺸﻣی دیﻣﻮﻜﺮاﺴی ﻫەڵﮕﺮی و ﺣﻛﻮﻤڕاﻧیەﻜی ﯪیــﺪۆﻠــﯚژی ﺑﻛەی ،ﻠەﺑەرﺋەوە دیﻣﻮﻜﺮاﺴی ﺑــەﻤــەرج ﻧﺎﺑێﺖ و ﭘێﻮاﻧەی ﺧﯚی ﻫەیە ودەرﭼﻮن ﻠەو ﭘێﻮاﻧەیە ﺋەو ﻤەﺗﺮﺴییە ﻜە ﻫــەر ﯪیﻨێﻚ و ﯪیﺪۆﻠﯚژیﺎك ﻠەدیﺪی ﺧﯚیەوە دی ـﻣــﻮﻜ ـﺮاﺴــی ﭘـێـﻨــﺎﺴــە ﻜ ــﺎت ﺑــﯚ ﺑ ــەرژەوەﻧ ــﺪی ﺗﺎیﺒەﺗی ﺴیﺎﺴی ﯪییﻨی و ﻜﯚﻤەاڵیەﺗی ،ﺑەﻤەش ﺑەس ﺴﺎڵەﻜﺎﻧی ﺣﻮﻜﻣڕاﻧی زیﺎد دەﺑﻦ و ﺑﻪاڵم رەوﺸــی واڵﺗەﻜەﻤﺎن ﻫەر ﻠە ﺴەردەﻤی رژێﻣی ﺑەﻋﺲدا دەﻤێﻨێﺘەوە.
١٣
ﺳﻣﺎی ﺋﺎزادی ﺗﻧﯿﺎ ھوراﻣﯽ
ﺑــەیــﺎﻧــی زوو ﻜــە ﻜــﺎزیــﻮە دەرﻫ ـ ــﺎت ﻫ ــەرا و ﻫﻮریﺎیەك ﻜەوﺗە ﻧێﻮ رۆژﻫــەاڵﺗــی ﻜﻮردﺴﺘﺎن! وﺗـ ــﻢ داﺧ ـ ــﯚ ﭼ ــی ﻘ ــەوﻤ ــﺎ ﺑ ـێ ــﺖ ،ﻜ ــە ﭘﺮﺴیﻢ ﻠــەﺑــﺎڵـﻨــﺪەﻜــﺎﻧــی ﺑــەرﺑــەیــﺎﻧــی وﺗـیــﺎن ﻫەﻠﭙەﻜییە ﻠــەزی ـﻨــﺪاﻧــی اوی ـﻨــی ﺗـ ــﺎران ﮔــﺮوﭘ ــی ﻫەڵﭙەرﻜێ ﻜﺮدﺴﺘﺎن ﺠــﺎیــﺰەی ﺑﺎﺸﺘﺮیﻦ ﺴەﻤﺎی ﯪزادی وەرﮔــﺮت وﺗﻢ ﯪﺧﺮ ﻫێﺷﺘﺎ ﻤێﺮدزﻤەﻜﺎﻧی ﺗﺎران ﻠەﺧەو ﻫەل ﻧەﺴﺘﺎون ﻧەﭼﻮوﻧەﺗە ﺑەر ﯪوێﻨە، ریـﺷــەﻜــەیــﺎن ﺸــﺎﻧــە ﺑـﻛــەن ﻜــێ دیــﻮیــەﺗــی ﻠەم ﻜــﺎﺗــەدا ﻫەڵﭙەرﻜێ ،وﺗیﺎن ﻧﺎ ﺋەﻤﺟﺎرە ﻓەرﻘی ﺑــﻮو ﻠــەﮔــەڵ رۆژاﻧـ ــی ﺗ ــﺮدا ،ﺋــەﻤـﺟــﺎرە ﻜﭽێﻛی ﺗــﺎرا ﺴــﻮر ﻠــەﺴــەر ﺑەﺑی زاواﻠــە ﺴــەرﭼــﯚﭘ ــی ﺴێ ﺸێﺮەﭘیﺎوی ﻠێﻮﺑەﺧەﻧﺪە ،ﺑە دەوریﺎ ﺴەﻤﺎیﺎن ﺋ ــەﻜ ــﺮد ،ﻜ ــەوﺗ ــە ﺑ ـی ــﺮم ﻜ ــە ﻘـ ـ ــەرار ﺑـ ــﻮو ﻜﺎك ﻓ ــەرزاد ﻜــەﻤــﺎﻧـﮕــەر ،ﻓــەرﻫــﺎد وەﻜـیـﻟــی و ﻋەﻠی ﺣــەیــﺪەریــﺎن و ﺧﻮﺸﻛە ﺸیﺮیﻦ ﻋەﻠەﻤﻬﻮیــی ﺑــەرەو ﻻی ﺧــﻮدای ﯪزادی ﺑﭽﻦ ﻠــەم ﺣﺎڵەدا ﺑﻮوم ﻜە دیﻢ ﭼﻮار ﻜەﻠە ﺴﻮار ﻠەﺴەردا ﻫﺎﺗﻦ ﺑە ﯪﺴﻣﺎﻧی ﺸیﻨی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﻜە ﮔەیﺷﺘﻦ ﺴەر ﺸﺎﻫﯚ ،دیﻢ ﻜﺎك ﻓەرﻫﺎد ﯪوێﻨە ﺑەدەﺴﺖ ﻜﺎك ﻋەﻠی ﺧﯚر ﻠەﺴەرﺸﺎن و ﻫﺎورێ ﻓەرزاد ﮔﯚراﻧی ﺑﻮﻜی ﯪزادی ﺧﻮیﻨﺪ ﻠەﮔەڵ ﺸیﺮیﻨی ﺗﺎراﺴﻮر ﺑەﺴەر ،ﻫــﺎوارم ﻜﺮد ﻜﺎك ﻓــەرزاد ﺋەو ﻜﯚﻤەڵە ﻜەﺴەﻜە ﻠەﺴەر ﻠﻮﺗﻛەی ﺸﺎﻫﯚ دەیﺎﻧﺒیﻨی ﺋەوە ﻜﯚﻧەﻫەوارﻧﺷیﻨەﻜﺎﻧی ﻫەوراﻤﺎن و ﻜﺎﻤیﺎراﻧﻦ ﻜە ﮔﯚراﻧی ﻜﯚﻧەﻫەواران و ﺴیﺎﭼەﻤﺎﻧە و ﺑﺎدە ﺑﺎدە یﺎﺧﻮدا ﻤﻮﺑﺎرەك ﺑﺎدەﺗﺎن ﺑﯚ دەﺧﻮێﻨیﻦ، ﺋ ـ ـ ــەو ﻤـ ـ ـﻨ ـ ــﺪااڵﻧ ـ ــەش ﻜ ـ ــە ﭼ ــەﭘ ـ ـﻛ ــە ﮔ ــﻮڵـ ـی ــﺎن ﺑەدەﺴﺘەوەیە ﺋەوە ﻘﻮﺗﺎﺑییەﻜﺎﻧﺘﻦ ﻜە ﭼەﭘﻛە ﮔﻮڵیﺎن ﺑﯚ ﻫێﻨﺎوی ﺑﯚ ﺣەوﺗەی ﻤﺎﻤﻮﺴﺘﺎ .ﯪﺧﺮ ﺋێﺳﺘﺎ ﻘــﻮﺗــﺎﺑـیـیــەﻜــﺎﻧــی ﭘــﯚﻠــی یــەﻜــەﻤــﺖ ﮔەورە ﺑﻮون و ﺋەزاﻧﻦ ﺑﻨﻮوﺴﻦ »ﯪ« وەﻜﻮو ﯪزادی، »م« وەﻜﻮو ﻤﺎﻤﯚﺴﺘﺎ و »ف« وەﻜﻮو ﻓەرزاد. ﺋەواﻧەش ﻠەﺴەر ﯪویەر وﺴﺘﺎون ،ﻫﺎﺗﻮون ﺑە ﺧەیﺮﻫﺎﺗﻨی ﺋێﻮە و ﻫﺎورێیﺎن ﻜﺎك ﻓەرﻫﺎد، ﺣ ــەی ــﺪەر و ﺧــﻮﺸ ـﻛــە ﺸ ـیــﺮیــﻦ ﺑ ـﻛــەیــﻦ ﺋەی ﻧــﺎیـﺒـیـﻨــی ﭘــەی ـﻛــەری ﯪزادی ﻧـێــﻮ ﺸ ــﺎری ﺴﻨە ﺑﺎوەﺸی ﺑﯚ ﯪواڵە ﻜﺮدوون. ﺋ ـ ــەو ﺠ ـﻣــﻮﺠــﻮڵــە ﺑـ ـﻨ ــﺎری ﻘــەﻧــﺪی ـﻟ ـیــﺶ ﻜە دەیﺒیﻨیﻦ ﺋەوە ﭘەﭘﻮﻠەن ﻜە ﺑﺎڵەﻜﺎﻧی ﺧﯚیﺎن ﻜــەﻧــﺪۆﺗــەوە ﺗــﺎ ﻜ ـﺮاﺴــی ﺑــﻮﻜـیـﻨــەﺗــی ﺑـ ــﺪرون ﺑﯚ ﺧﻮﺸﻛە ﺸیﺮیﻦ. ﺋ ـ ــەو دای ـ ـﻛـ ــﺎﻧـ ــەش ﺑ ــەﻫ ــەﻤ ــﻮوی ــﺎﻧ ــەوە ﻜە دەیﺎﻧﺒیﻨیﻦ ﺋــەوە ﺧﻮێﻦ ﻧییە ﺑەدەﺴﺘیﺎن و دەﻤﻮﭼﺎوی ﺧﯚیﺎن ﻧەرﻧیﻮە ،ﺋەوە ﻫﺎﺗﻮون ﻠە ﺧەﻧەﺑەﻧﺪاﻧەﻜەی ﺸیﺮیﻦ و ﺸﺎدیەﻜەی ﺋێﻮەدا ﺸەریﻚ ﺑﻦ ،ﺋەو ﺸﻣﺷﺎڵەی ﻜە دەیﺒیﺳﺘﻦ، ﺸﻣﺷﺎڵی ﻘﺎڵەﻤەرەیە ﻜە ﮔەیﺷﺘﯚﺗە ﻘەﻧﺪیﻞ و ﻠەﮔەڵ ﻫﺎوررێیەﻜﺎﻧﺘﺪا ﺴــﺮودی ﺋەی رەﻘیﺐ دەﺧﻮێﻨﻦ ﺑــەاڵم ﻠەﺑیﺮﺗﺎن ﻧەﭼێﺖ ﻫﺎورێیﺎن ﻜە ﮔەیﺷﺘﻨە ﺑەر دەرﻜی ﻤﺎڵی ﺧﻮدای ﯪزادی ﺑڵیﻦ »ﺋ ــەم ﺧــﺎﺗــﻮﻧــەﻤــﺎن راﺴـﺘــە ﻜــە ﻠــە اویﻨی ﺗﺎراﻧەوە ﻫﺎﺗﻮوە ﺑەاڵم ﻧە ﻋەرەﺑی ،ﻧە ﻓﺎرﺴی و ﻧ ــە ﺗ ــﻮرﻜ ــی دەزاﻧ ـ ـێـ ــﺖ ،ﺗ ـﻛــﺎیــە ﺑ ــە ﻜ ــﻮردی ﺑەﺧێﺮﻫﺎﺗﻨﺘﺎن ﺑﻛﺎ .ﺋێﻣەش ﺑەﯪوی ﮔﯚﻤەﻜەی وان و زرێﺒﺎر و رووﺑــﺎری ﺴیﺮوان ﺠﺎﻤەﻜﺎن ﭘڕ دەﻜەیﻦ ﻠەﺸەرﺑەﺗی ﺋەم ﺸﺎدیەﺗﺎن.
روونﻛﺮدﻧوە ﻠەژﻤﺎرەی راﺑﺮدووی رۆژﻧﺎﻤەﻜەﻤﺎﻧﺪا ﺑﺎﺑەﺗێﻛﻣﺎن ﻠە ژێﺮ ﻧﺎوﻧیﺷﺎﻧی )ﻜﺎﻜە ﺑﺮام ﺴەردەﺸﺖ ،ﺋەﻤە ﺴەردێڕە ﻧﻮێیەﻜەیە!( ﺑاڵوﻜﺮدەوە ﻜە ﻠەﻧﻮﺴیﻨی ﺑﺮای ﺑەڕێﺰ )ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪواڵ( ﺧﺎﻧەﻘیﻨی ﺑﻮو ،دواﺑەدوای ﺋەوە ﺑەڕێﺰ )ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪواڵ( ﺑەرﭘﺮﺴی ﻠﻗی ﭼﻮاری ﭘﺎرﺗی دیﻣﻮﻜﺮاﺗی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ،ﭘەیﻮەﻧﺪی ﭘێﻮەﻜﺮدیﻦ ﻜە ﺑﯚ ژﻤﺎرەی ﯪیﻨﺪە رووﻧﻛﺮدﻧەوەیەك ﺑﻨﻮوﺴیﻦ ﺑﯚ رای ﮔﺷﺘی ﺗﺎوەﻜﻮ ﺧەڵﻚ و ﻤەﻜـﺘەب ﺴیﺎﺴی ﭘﺎرﺗی دیﻣﻮﻜﺮات ﻠەوە دڵﻨیﺎﺑﻨەوە ﻜە ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە ﺧﺎوﻩﻧی)ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪواڵ(ی ﺧﺎﻧەﻘیﻨە ﻧەك )ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪواڵ(ی ﺑەرﭘﺮﺴی ﻠﻗی ﭼﻮار .ﺑﯚیە ﺑەڕێﺰ )ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪواڵ(ی ﺧﺎﻧەﻘیﻦ ﭘێی ﺑﺎﺸﺒﻮو ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗەی ﺧﻮارەوەی ﺑﯚ ﺑاڵو ﺑﻛەیﻨەوە ﻜە ﻠێﺮەدا ﺑە ﺸێﻛیﻣﺎن ﺑاڵو ﻜﺮدۆﺗەوە و ﺑەﺸەﻜەی ﺗﺮی ﻠە ﻤﺎڵﭙەڕی )(www.chatrpress.comدا ﺑاڵودەﻜەیﻨەوە. ﻠەﺑەﺸێﻛی ﺑﺎﺑەﺗی )ﻠەﺴەﻻم ﻋەﺑﺪواڵ وە ﺑﯚ ﻜﺎك ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪواڵ) (!...ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪواڵ(ی ﺧﺎﻧەﻘێﻦ دەڵێ: ﻤﻦ)ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪوڵاڵ(ﻜەی ﺧﺎﻧەﻘیﻦ ،ﻤﮋدەیەﻜی زۆر ﺧﯚﺸﻢ ﻫەیە ﺑﯚ ﺋەو)ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪواڵ(یە ،ﻤﻦ ﭼیﺘﺮ ﺑەﻧﺎوی )ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪوڵاڵ( یﺎن )س .ع(وە ﺑﺎﺑەت ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻤەو ﺴﺎیﺘەﻜﺎن ﻧﺎﻧێﺮم و ﻠەﻤەودوا ﻧﺎوی ﻓەرﻤیﻢ) :ﺴەﻻم ﻧەﺠیﺒە ﺧەﻠیﻞ(ە... ﻠﻪ ﮐﯚﺗﺎیــی دا ﺴﻪﻻم ﻋﻪﺑﺪواڵ دﻩڵێ :ﺋەوە ﻧﺰیﻛەی ﺑیﺳﺖ و ﭘێﻨﺞ ﺴﺎڵە ﻠە راﮔەیﺎﻧﺪﻧەﻜﺎن ﺑەﻧﺎوی ﺑﺎوﻜﻣەوە ﻧﺎﺴﺮاوم، ﺋیﺘﺮ ﺑەﺴەو ﺑﺎ ﭼەﻧﺪ ﺴﺎڵی داﻫﺎﺗﻮوی ژیﺎﻧﻢ ﺑەﻧﺎوی دایﻛە ﺸﺮیﻨەﻜەم ﻜە زۆر زوو ﻤﺎڵﯫوایــی ﻠێ ﻜﺮدم)ﯪﺧﺮ ﭘەﻠەی ﭼی ﺑﻮو ،ﺋەوە ﻜەی ﻜﺎﺗی رۆیﺷﺘﻦ ﺑﻮو( ،ﺑﻨﺎﺴﺮێﻢ وﭼیﺘﺮ ﻜﺎك ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪواڵ ﭘﺎش ﺑاڵوﺑﻮوﻧی ﻫەر وﺗﺎرێﻚ ﺗەﻠەﻓﯚن ﺑﯚ ﺴەرﻧﻮوﺴەری رۆژﻧﺎﻤە و ﮔﯚﭬﺎرەﻜﺎن ﻧەﻜﺎت ...ﻠەﮔەل ﺋەوﭘەڕی رێﺰم! ﺋەو)ﺴەﻻم ﻋەﺑﺪوڵاڵ(یە ﻜە ﻠەﻤەودوا ﻧﺎوی)ﺴەﻻم ﻧەﺠیﺒە ﺧەﻠیﻞ(ە ﺋەﮔەر ﺑڕوا ﻧﺎﻜەن ،دەﺗﻮاﻧﻦ ﭘەیﻮەﻧﺪی ﺑەم ژﻤﺎرە ﺗەﻠەﻓﯚن و ﺋێﻣیﻟەوە ﺑﻛەن٠٧٧٠١٩٢٩٨٧٢ : dwaroj@yahoo.de ﺑﯚ درﮋهی ﺑﺎﺑﻪﺗﻪﮐﻪ ﺳﻪرداﻧﯽ (www.chatrpress .com ):ﺑﮑﻪن
١٤
Cetir54@gmail.comدووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
ﺑﯿﺮوڕا
رووداوهﮐﻪی دەﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﻜﺎل ،دەرﻛوﺗﻨﯽ ﻛﻟﭘﭽﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺗﺪاراﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾ رﻜﺎن ﺳﺑﺎح
دیـﻣــﻮﻜـﺮاﺗـیــﺰە ﺑــﻮوﻧــی ﻫــەرﻧــﺎوﭼــەیــەك ﯪراﻤیە ﭼﻮﻧﻛە ﻤﺮۆﭬەﻜﺎن ﺑﯚ ﻤﺮۆﭬەﻜﺎن ﺑێ ﺠـیــﺎوازی .ﭼﻮﻧﻛ ﻫـ ــەﻤـ ــﻮویـ ــﺎن ﯪزادﺑـ ـ ــﻮوﻧ ـ ـ ـیـ ـ ــﺎن ﺑـ ــە یـ ــەﻜـ ـ ـﺘـ ــﺮەوە ﻓﺮەﻧەﺗەوەﻜﺎن ﭘەیﻮەﺴﺘە ،ﺋەﻤڕۆ ﻠە دەوڵــەﺗــە ﻓﺮ و ﻓﺮە ﻤەزﻫەﺑەﻜﺎن ،ﺴیﺳﺘەﻤی دیدیﻣﻮﻜﺮاﺗی زیﺎد ﭘێﻮیﺳﺘە.ﭼﻮﻧﻛە ﻧەﺑﻮوﻧی ﻠەﻠەﻫەﻤﻮو ەﻫەﻤﻮو دەوڵەﺗﺎﻧی ﺗﺮ ﭘێﻮیﺳﺘە.ﭼﻮ یﺳﺘەﻤی دیﻣﻮﻜﺮاﺴی دەوڵەﺗێﻛی ﭘڕ ﻠە ﻜێﺷە ﺴیﺳﺘەﻤی ﺴی دروﺴــﺖ دەﺑێﺖ ﻠەﺑەراﻤﺒەر دداواﻜﺎریەﻜﺎﻧی درو ﺮۆﭬ ـ ــەﻜ ـ ــﺎن .ی ــەﻜ ـێ ــﻚ ﻠ ـ ــەم دەوڵ ــەﺗ ــﺎﻧ ــە ﻤ ـ ـﺮـﺮۆ ﻧەﺑﻮوﻧی ﺗیﺷﻛی ﻜﺎﻜﺎﺗﺎوەﻜﻮ ﺎﺗﺎوەﻜﻮ ﺋێﺳﺘﺎ ﻘﻮرﺑﺎﻧی ﻧەﺑﻮ دی ـﻣــﻮﻜ ـﺮاﺴ ـیــە ،دەوڵ ــەﺗ ــی ﺗــﻮرﻜـیــﺎیــە ﻜە ﻫ ــەﻤ ــﻮو ﻤ ــﺮۆﭬ ــەﻜ ــﺎﻧ ــی ﺋـ ــەم ﻧﺎوﭼەیە ﺋەرﺴﺘﯚﻜﺮﺮاﺗەﻜەن ،ﺑێ ﻮرﺑﺎﻧی ﭼیﻨە ﺋەرﺴﺘﯚﻜ ﻘﻮرﺑﺎﻧی ﻘﻮ ﺠ ـیــﺎوازی ﻠــەﻧـێــﻮان ﺗــﻮـﻮرك و ﻜﻮردا، ﻜـ ــەە زۆری ـ ـﻨـ ــەی ﻧــﺎﺴ ــﻨﻨــﺎﻤــەیـ ــی ﺋەم ەوڵ ــەﺗ ــەن .ﺑ ــەاڵم ﺋــەوەیـ ــی ﻜە دەو دە ﮔـﺮـﺮیـﻨـﮕــە ﺋـێـﻣــە ﻠـ ـێ ــﺮەدا ﺑﺎﺴی ﻛەیﻦ ،درێﮋە ﭘێﺪاﻧی )(٢٥ ﺑﻛەیﻦ، ﺑﻛ ﺸ ـ ــەڕە ﻠــە ﻧ ـێــﻮـﻮان ﺋ ــەم دوو ﻧەﺗەوەیەدا ،ﻜە ﻫﯚﻜﺎری ﻧەەﺗەوەیەدا دروﺴ ـ ـ ـ ـ ــﺖ ﻜ ـ ــﺮدﻧ ـ ــی ﺑﯚ درو ـەاڵﺗﺗ ـ ــﺪارەﻜ ـ ــﺎﻧ ـ ــی دەﺴ ـ ــەاڵ دە دەوڵ ـ ـ ــەﺗ ـ ـ ــی ﺗ ــﻮرﻜـ ـی ــﺎ دەو دەﮔــەڕێـﺘــەوە .ﻤﺎﻓی دە ﻧەﻧە ﺗە و ە ﻜﺎ ﻧیﺎ ن ﻜ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــﺮدۆﺗ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ــە
ﻘﻮرﺑﺎﻧی درێﮋە ﭘێﺪاﻧی دەﺴەاڵﺗی ﺧﯚیﺎن ،ﺋەوەی ﻠێﺮەدا وەﻜﻮ ﭘﺮﺴیﺎر دێﺘە ﭘێﺷەوە ﺋەوەیە ،ﻜە ﻠەم ﺸەڕەدا ﻜە ﻤێﮋووەﻜەی ﺑﯚ ﺴﺎڵی )(١٩٨٤ دەﮔــەڕێـﺘــەوە ،ﻜە ﭘﺎرﺗی ﻜﺮێﻛﺎراﻧی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﻜــەوﺗــە ﺑــەراﻤـﺒــەر دەوڵــەﺗــی ﺗﻮرﻜیﺎ ﺑــﯚ داواﻜﺎﻧی ﻤــﺎﻓــی ﻧ ــەﺗ ــەوەی ـ ــی ﻜ ـ ــﻮرد ،ﻜ ــﺎم ﻠ ــەم ﻧەﺗەواﻧە ﺴﻮودﻤەﻧﺪ ﺑﻮوﻧە ﻠەم ﺸەڕە ﺧﻮێﻨﺎویﺎﻧە ؟ ﺑێﮕﻮﻤﺎن ﺋــەﮔــەر ﺑــﺎﺴــی ﮔــەﻠــی ﻜــﻮرد ﺑﻛەیﻦ ﮔەﻠی ﻜﻮرد ﻠەﻧﺎو دەوڵەﺗی ﺗﻮرﻜیﺎدا ﻫەﻤﻮو ﻤﺎﻓە ﺴەرﻩﺗﺎییەﻜﺎﻧی زەوت ﻜ ـﺮاوە ﻠەﻻیﺎن دەوڵەﺗی ﺗﻮرﻜیﺎ ،ﺑﯚﻤﺎﻓەﻜﺎﻧی ﺧﯚیﺎن ﻫەﻤﻮو ڕێﮕﺎیەﻜیﺎن ﮔـﺮﺗــﯚﺗــەﺑــەر ،ﻜــەﺋــەﻤــەش ﻤــﺎﻓــی ﻫــەﻤــﻮو ﮔەﻠێﻛە ﺑــەاڵم ﺋــەوەیـ ــی ﻜە ﮔﺮیﻨﮕە ﺑﺎﺴی ﺑﻛەیﻦ ﮔەﻠی ﺗــﻮرﻜــە ﺧــﯚیــﺎن ﻜــەوﺗــﻮوﻧــەﺗــە ﻧــﺎو ﭘﻼﻧەﻜﺎﻧی ﺋەم ﭼـیـﻨــە ﺋــەرﺴ ـﺘــﯚﻜ ـﺮاﺗ ـیــەی ﻜــە ﺧــﯚیــﺎن ﺑــە درێ ــﮋە ﭘێﺪەری ﯪیﺪیﯚﻠﯚژیﺎیــی ﻜەﻤﺎﻠیﺰم دەدەﻧە ﻧﺎﺴیﻦ و ﭘﻼﻧی ﺴیﺎﺴی ﺧﯚیﺎن درێﮋە ﭘێﺪەدەن ،ﮔەﻠی ﺗﻮرﻜیﺶ وەﻜﻮ ﯪﻠەﺗێﻚ ﺑﻮوﻧەﺗە ﺧﻮێﻨی ﭘﺎراﺴﺘﻨی ﺋـ ــەم دەﺴـ ــەاڵﺗـ ــﺎﻧـ ــەی ﺋ ـ ـ ــەوان ،ﺑ ــﯚی ــە ﮔﻮﻤﺎﻧی زۆرﻤــﺎن ﺑﯚ دروﺴﺖ دەﻜــﺎت ،ﻠەﺴەر ﺋەم ﭼیﻨە دەﺴ ــەاڵﺗ ــﺪاراﻧ ــە ﻜــە ﺑــﯚﭼــی ﻜــەﺴـێـﻛـیــﺎن ﻠــە ﻧﺎو ﺋەم ﮔەﻤەیەدا ،ﻫەﺴﺘیﺎن ﻧەﻜﺮدووە و ﯪوڕێﻚ ﻠــەم ﻧەﺗەواﻧەی ﻧــﺎو دەوڵــەﺗــی ﺗﻮرﻜیﺎ ﺑﺪەﻧەوە، ﺑێﮕﻮﻤﺎن ﺋەﻤە ﭘﺎراﺴﺘﻨی ﮔیﺎﻧی دەوڵەﺗەﻜەیە ﻜــە ﻏــەرﻘــی ﻧــﺎو ﺗــﺎواﻧــی ﻫــەﻤــەﺠــﯚر ﺑــﻮوە .ﺋەﮔەر ﺑــەﻧ ـﻣــﻮوﻧــە ﻠ ــە رێ ـﻛ ـﺨ ـﺮاوە ﺸ ــﺎراوەﻜ ــﺎﻧ ــی وەﻜﻮ
ﺋەرﮔەﻧەﻜﯚن دەﺴﺖ ﭘێﺒﻛەیﻦ ﻠەم دەوڵەﺗەدا. ﺑ ـ ــەاڵم ﺋ ـ ــەوەی ﻜ ــە ﮔ ــﻮﻤ ــﺎن زی ـ ــﺎد دەﻜ ـ ــﺎت، ﻤﺎﻤەڵەی دەﺴــەاڵﺗــﺪاراﻧــی ﺋــەم دەوڵــەﺗــەن .ﻠەم دەوڵــەﺗــەدا ﻫێﺰی ﻫــەرەﮔــەورەی دەﺴەاڵﺗﺪاری دەﺴــەاڵﺗــی ﺴﻮﭘﺎیە ،ﻜــە ﺗــﺎوەﻜــﻮ ﺋێﺳﺘﺎ ﻫێﺰێﻚ ﻠەدەرەوەی ﺴﻨﻮرەﻜﺎﻧی ﺋەم دەﺴەاڵﺗە ﻧەیﺘﻮاﻧیە ﺑ ــەردەوام ﺑــﻮون ﺑــەﺧــﯚی ﺑــﺪات ،ﻜەوﺗﯚﺗە ﺑەر داﺧﺳﺘﻨی ﭘﺎرﺗیەﻜەی و دەﺴەاڵﺗەﻜەی .ﺋەﮔەر ﺋـێـﻣــە ﺑــەﻧـﻣــﻮﻧــە ﺑــﺎﺴـێـﻛــی دەﺴ ــەاڵﺗ ــی ﺗﻮرﻜﯚت ۆٸزال ﺑ ـﻛــەیــﻦ ﻜ ــە ﻠــەﺴــﺎڵــی ) (١٩٩٣ﻫێﻟە ﺴﻮورەﻜﺎﻧی دەﺴەاڵﺗی ﺴﻮﭘﺎیــی ﺑەزاﻧﺪ ،ﻜﻮدەﺗﺎ و ﻤﺮدﻧەﻜەیــی دەﺑێﺘە ڕاﺴﺘەﻘیﻨەی ﻘﺳەﻜﺎﻧﻣﺎن. ﻠە رۆژێـﻛــﺪا ﻫەوڵیﺪا ﻧﺰیﻚ ﺑﻛەوێﺘەوە ﻠە دان ﻧﺎن ﺑەﻤﺎﻓەﻜﺎﻧی ﮔەﻠی ﻜﻮرد وەﻫــەر ﻠەم رۆژەدا ﻠە ﻜﺎﺗی ﺋـێــﻮارەدا ﺑە رووداوێـﻛــی ﺗﻪﻤﻮ و ﻤﮋاوی دەﻤﺮێﺖ. ﺑﯚیە ﺋەوە ﻧیﺷﺎﻧﺪاﻧی ﻜەﻠەﭘﭽە ﺑﻮوﻧی دەﺴﺘی دەﺴــەاڵﺗــی ﺗــﻮرﻜـیــﺎیــە ،ﻠــەﻫــەﻤـﺒــەر ﮔــەﻠــی ﻜﻮرد. ﮔەﻠﯚ دەﺴﺖ ﻠەﻜﺎر ﻜێﺷﺎﻧەوەی دەﻧیﺰ ﺑﺎیﻛﺎڵ دەﺑ ـێــﺖ ﭼیﺒێﺖ؟ ﭼــﻮوﻧــەوە ﻤــﺎڵــەوەی دەﻧیﺰ ﺑﺎیﻛﺎڵ ﻜﺎم ﺴﻨﻮری ﺑەزاﻧﺪﺑێﺖ؟ دەﻧیﺰ ﺑﺎیﻛﺎڵ ﺴەرۆﻜی ﮔﺷﺘی ﭘﺎرﺗی ﻜﯚﻤﺎری ﮔﻪل ) (CHPﻜە ﺑەﺴەرﻜﺮدە ﺸﯚﭬیﻨﺳﺘەﻜەی ) (CHPﻧﺎﺴﺮاوە ﻠەﻧﺎو ﻜــﻮردان ،ﻠەﻧﺎو ﭘەرﻠەﻤﺎﻧﺪا ﺑﺎﺴی دووﺑﺎرە ﻜــﺮدﻧــەوەیـ ــی ﻜــﯚﻤــەڵـﻛــﻮژی ﺑــەﺴــەر ﻜﻮردەﻜﺎن ﻜ ــﺮدﺑ ــﻮو .ﻠ ــەم ﻤ ــﺎوەی ــەدا ﮔ ـﺮﺗــەیــەﻜــی ﺴێﻛﺳی
ﮔﻧﺞ ﻟ ﺳرەﻧﺰەوە ﺑﯚ دەﻣووﺗﯽ ﻛﯚن ﻛﺎرزان ﻣﺤﻣد
ﮔ ــﻮاﺴ ـﺘ ـﻨ ــەوەی دەﺴ ـ ـ ــەاڵت ﻠ ــە ﺴیﺳﺘەﻤی دیﻣﻮﻜﺮاﺴیﺪا ،ﺑﺮیﺘیە ﻠە دەﺴﺘﺎودەﺴﺘﻛﺮدﻧی ﻜﻮرﺴی ﺣﻛﻮﻤڕاﻧی ﻠە ﮔﺮوﭘێﻛەوە ﺑﯚ ﮔﺮوﭘێﻛیﺘﺮو ﻠەﻫەﻤﻮوﺸیﺎن ﮔﺮﻧﮕـﺘﺮ ﭘێﻛەوەﮔﺮێﺪاﻧی ﻧەوەﻜﺎﻧە ﻠ ــەﮔ ــەڵ ی ــەﻜ ـ ـﺘ ــﺮدا ،ﮔ ــﺮێ ــﺪاﻧ ــەوەی ﻧ ــەوەﻜ ــﺎن ﺑەوﻤﺎﻧﺎیەی ﻠەﮔەڵ ﺗەواوﺑﻮوﻧی ﺋەرﻜی ﺋێﺳﺘﺎی ﺋــەو ﻧــەوەیــەی دەﺴــەاڵﺗ ـیــﺎن ﺑەدەﺴﺘەوەیە، ﺑــەﺑــێ ﺸــەڕوﻜــﻮﺸـﺘــﺎر ڕێـﮕــە ﺑــﯚ ﻧــەوەﻜــﺎﻧــی دوای ﺧ ـ ــﯚی ـ ــﺎن ﺧ ـ ـ ــﯚش ﺑﻛەن ﺗــﺎوەﻜــﻮ ﺑﺒﻨە ﺗەواوﻜەری ﭘﺮۆﺴەی دیﻣﻮﻜﺮاﺴیﺎﻧەی ﮔﻮاﺴﺘﻨەوەی دەﺴەاڵت، ﺑەﺗﺎیﺒەت ﻠەﺋەﺴﺘﯚﮔﺮﺗﻨی ﻓ ـ ـ ـ ـ ــەرﻤ ـ ـ ـ ـ ــﺎﻧ ـ ـ ـ ـ ــڕەوای ـ ـ ـ ـ ـ ــیو دەﺴ ــەاڵﺗـ ـی ــﺶ ﭘێﻮیﺳﺘی ﺑــە ﺗــﻮاﻧـﺳــﺖو ﺗەﻤەﻧێﻛی دیــﺎری ـﻛ ـﺮاوەو ﻧﻣﻮﻧەﻜﺎﻧی وەك ﺸ ـ ـێـ ــﺦ ﺋ ــەﺣـ ـﻣ ــەد یــﺎﺴـیــﻦ ،ﻓـیــﺪاڵ ﻜﺎﺴﺘﺮۆو یﺎﺴﺮ ﻋەرەﻓﺎتو ﭼەﻧﺪان ﻓــەرﻤــﺎﻧــڕوایـﺘــﺮ ﻜــە ﺗﺎوەﻜﻮ دڵ ـ ـ ـیـ ـ ــﺎن ﻠـ ــەﻜـ ــﺎرداﺑ ـ ـێـ ــﺖ ﻫ ـ ـ ــەرﻠ ـ ـ ــەﺴ ـ ـ ــەر ﻜ ـ ــﻮرﺴ ـ ــی دەﺴ ـ ــەاڵت ﻤﺎوﻧەﺗەوە، ﺧ ـﺮاﭘ ـﺘــﺮیــﻦ ﻧــﺎزﻧــﺎویــﺎن ﺑﯚ ﺧــﯚیــﺎن ﺗــﯚﻤــﺎر ﻜ ـ ــﺮدووەو ﻫەرﮔیﺰیﺶ ﻧﺎﭼﻨە ﺧﺎﻧەی دیﻣﻮﻜﺮاﺴییەوە. ﻠ ــە ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧیﺷﺪا، ﻧـ ـ ـﻣ ـ ــﻮﻧ ـ ــەی ﺋ ـ ـ ـ ــەم ﺠ ـ ـ ــﯚرە ﻜ ــەﺴ ــﺎﻧ ــە زۆرن ﻜ ـ ــە ﺑە ﺗەﻤەﻧێﻛی زۆر ﭘیﺮەوە ﺑە ﻜﻮرﺴی دەﺴەاڵﺗەوە ﻧــﻮﺴــﺎونو ﻠەﻜﺎﺗی ﺸــەڕدا ﮔەﻧﺞ ﺑە ﺴەرەﻧێﺰەو ﻧﻮﻜی ڕمو یەﻜەم ﻓیﺷەﻜی ﭼەﻜەﻜﺎﻧیﺎن دەزاﻧﻦو ﻠــەﻜــﺎﺗــی دەﺴــەاڵﺗ ـی ـﺷــﺪا ﮔــەﻧــﺞ ﺑــە دەﻤ ــڕووﺗ ــی ﻜ ـ ــﯚاڵنو ﺴ ــەرﭼ ــەور ﻧـ ـ ــﺎوزەد دەﻜـ ـ ــەن .ﺋەﮔەر ﺸﺮۆﭬەیەﻜی ﺋەم ﻤەﺴەﻠەیەش ﺑﻛەیﻦ دەﮔەیﻨە ﺋــەو ڕاﺴـﺘـیـیــەی ﻜــە ﮔــەیــﺎﻧــﺪﻧــی ﭘــەیــﺎﻤــی ﺸﯚرش ﻠەﻻیەن ﺗێﻛﯚﺸەراﻧی دوێﻨێی ﻜﻮردایەﺗییەوە ﻜە )(١٩ﺴﺎڵی ﭘڕﻠەﻤەیﻨەﺗیو ﺸەڕی ﺧﻮێﻨﺎویــی ﺧﺎیﺎﻧﺪ ،دواﺠﺎر ﻠە دوای راﭘەریﻨی ﺴەرﺗﺎﺴەری ﺸﺎرەﻜﺎﻧی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ،ﭘەیﺎﻤەﻜە ﮔەیﺷﺘە ﺠێی ﺧــﯚیـ ــیو ﺋەزﻤﻮوﻧی ﺣﻛﻮﻤڕاﻧی ﺋێﺳﺘﺎی ﻜﻮردی ﺑەرﻫەﻤﻬێﻨﺎ .ﺑەرﻫەﻤێﻚ ﻜە ﺑەﺴەرﺠەم ﻜێﺷەو ﯪﺴﺘەﻧﮕەﻜﺎﻧییەوە ،ﺗﻮاﻧی ﻻیەﻧی ﻜەم ﯪزادیو دیﻣﻮﻜﺮاﺴییەﻜﻣﺎن ﺑﯚ ﻓەراﻫەم ﺑﻛﺎت ﻫەﻤﻮوان ﻠــەژێــﺮ ﺴــﺎیــەیــﺪا ﭘ ـﺷــﻮو ﺑــﺪەیــﻦ ،ﺗێﻛﯚﺸەراﻧی دوێـﻨـێــﺶ دەﻜ ــﺮێ ﺑڵێیﻦ ﺑــەزیــﺎدەوە ﺑەرﻫەﻤی ﺧ ــەﺑ ــﺎﺗ ــی ﺧ ــﯚی ــﺎن ﭼـ ـﻨـ ـی ــﻮەﺗ ــەوەو ﺑـ ــﺎرودۆﺧـ ــی ﻜــەﺴــﻮﻜــﺎرو ﻤـیـﺮاﺗـﮕــﺮی ﺸەﻫیﺪاﻧیﺶ رۆژﺑ ــەرۆژ ﻠــەﺑــﺎﺸـﺒــﻮوﻧــﺪایــە .ﺴــەرﻜــەوﺗـﻨــی ﻜــﻮرد ﮔەیﺷﺘﯚﺗە ﯪﺴﺘێﻚ ﻜە ﺑەﭘێﭽەواﻧەی ﺋەو ﻫﺎوﻜێﺷەی ﭘـێی واﺑ ــﻮو )ﻜ ــﻮردو دەﺴ ــەاڵت( دژیــەﻜــﻦ ،ﻫەﻧﻮﻜە
ﻠــەﺴــەرﯪﺴ ـﺘــی ﻋ ـی ـﺮاق ﻜــﻮردێــﻚ ﺑــﯚﺗــە ﺴ ــەرۆك ﻜﯚﻤﺎرو ﻠەﺴەر ﯪﺴﺘی ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧیﺶ ﻫەر ﻜﻮرد ڕێﺒەرایەﺗی دەﻜﺎت. ﻫ ــەرﭼ ــەﻧ ــﺪە ﻠ ـ ـێ ــﺪوانو ﻘ ـﺳــەﻜــﺮدن ﻠەﺴەر ﺸـ ــﯚڕﺸـ ــی ﺧ ــﻮێ ـ ـﻨ ــﺎوی )(١٩ﺴ ـ ـ ــﺎڵ ـ ـ ــەی ﻜ ـ ــﻮرد، ﺠێدەﻫێڵﻢ ﺑﯚ ﺋەو ﻜەﺴﺎیەﺗیو ڕووﻧﺎﻜﺒیﺮاﻧەی ﻠــەﻧــﺎو ﻫــەﻧــﺎوی ﺸــﯚرﺸــەﻜــەدا ژی ــﺎونو ﺑەﭼﺎوی ﺧ ــﯚی ــﺎن ﺋـ ــەو واﻘ ـی ـﻌــەیــﺎن ﺑ ـی ـﻨ ـیــﻮوە ،ﭼﻮﻧﻛە ﻫەرﺋەوان ﭘﺘﺮ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑەدیﺪێﻛی واﻘیﻌﺒیﻨﺎﻧەوە
ﮔﻧﺠﺎن ﻟﻛﺎﺗﯽ ﻧﺎڕازی ﺑﻮوﻧﯿﺎﻧﺪا
ﺋــەو ﺴــەردەﻤــە ﻫەڵﺒەﺴەﻧﮕێﻨﻦو ﭘــەﻧــﺪو واﻧە ﻤێﮋووییەﻜﺎﻧی ﺑﻨﻮﺴﻨەوە. ﺋەوەی ﻠێﺮەدا دەﻤەوێ ﻫەڵﻮێﺳﺘەی ﻠەﺴەر ﺑﻛەم ،ﻫەروەﻜﭽﯚن ﺋەوان ﻤﺎﻓی ڕەوای ﺧﯚیﺎﻧە ﻘـﺳــە ﻠــەﺴــەر ﺴــەردەﻤــی ﺧــﯚیــﺎن ﺑ ـﻛــەن ،ﺋەوا ﻤﻨیﺶ وەك ﻫەر ﻻوێﻛی ﻧەوەی دووەﻤی ﺸﯚرش ﻤــﺎﻓــی ڕەوای ﺧــﯚﻤــﺎﻧــە ﻠــەﺴــەردەﻤــی ﺋێﺳﺘﺎﻤﺎن ﺑﺪوێیﻦو ﺋــەو ﭘﺮﺴیﺎرە ﮔﺮﻧﮕە ﺑﺨەیﻨەڕوو :ﯪیﺎ دوای ﺋ ـ ــەوەی ﺗ ـێ ـﻛــﯚﺸــەراﻧــی دوێ ـﻨ ــێ ﭘەیﺎﻤی ﺸﯚرﺸیﺎن ﺑەﺴەرﺑەرزاﻧە ﮔەیﺎﻧﺪە ﺠێی ﺧﯚی، ﭘ ـ ــﺮۆژەی دوای ﺋ ــەو ﺴــەرﻜــەوﺗ ـﻨــەیــﺎن ﭼـیـیــە ﺗﺎ ﭘەیﺎﻤەﻜەیﺎن ﺑﺪەﻧە ﻧەوەی دوای ﺧﯚیﺎن؟ یﺎﺧﻮد ڕووﻧﺘﺮ ﺑڵێیﻦ ﺋەﻠﺘەرﻧﺎﺗیﭭیﺎن ﺑﯚ ﺠێﮕەی ﺧﯚیﺎن دۆزیــﻮەﺗــەوە ﻜە ﺑەﯪﻤﺎﻧەوەﺗەوە ﺑەرﭘﺮﺴیﺎرێﺘی ﻜﻮردایەﺗی ﺑﮕﺮﻧە ﺋەﺴﺘﯚ؟ .ﺑەﺗﺎیﺒەت ﺗﻮاﻧﺳﺘی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧی ﻤیﻟﻟەتو ﺴیﺎﺴەﺗﻛﺮدﻧیﺶ ،ﻫەر ﻠــەﻤــﺎوەیــەﻜــی دیــﺎری ـﻛ ـﺮاوی ﺗــەﻤــەﻧــﺪا دەﻜﺮێﺖ ﻫــەرﺑــﯚیــەﺸــە دەﺑـیـﻨـیــﻦ ﭼــەﻧــﺪان ﺴەرﻜﺮدەی ﺴ ــەرﻜ ــەوﺗ ــﻮوی ﺑــەﻧــﺎوﺑــﺎﻧ ـﮕــی ﺠـیـﻬــﺎﻧـیــﺶ وەك ﻤﺎﻧﺪێﻼو ﺑﻮﺸی ﺑﺎوكو ﻜیﺳﻨﺟەرو...ﻫﺘﺪ ﻠەﺑەر ﻜێﺷەی ﺗەﻤەنو ﺗەﻧﺪروﺴﺘی ،دوای ﮔەیﺎﻧﺪﻧی ﭘەیﺎﻤەﻜەی ﺧﯚیﺎن ﻫەﻧﻮﻜە ﺠێﮕەیﺎن ﺑﯚ ﻧەوەی
دەزﮔــﺎﻜــﺎﻧــی ﻤـیــﺪیــﺎو ڕاﮔــەیــﺎﻧــﺪﻧــی ﻜﻮردیﺶ، دوای ﺧــﯚیــﺎن ﭼــﯚڵ ﻜ ــﺮدووە و ﻧەوەﻜﺎﻧیﺷیﺎن دووەﻤ ـیــﻦ ﻓــﺎﻜ ـﺘــەری ﭘــەراوێــﺰﺧـﺳـﺘـﻨــی ﻻواﻧﻦ، ﺑەﭼﺎوی ڕێﺰو ﺑﺎوﻜەوە ﺗێیﺎن دەﻧﯚڕن. ﺠێﮕەی داﺧە ﺋەﮔەر ﺑەﭼﺎوێﻛی ﭼﺎودێﺮاﻧەو ﺑ ــەوﻤ ــﺎﻧ ــﺎی ــەی ﺑ ــﻮوﻧ ــی ﺑ ــەﻫ ــﺮەی ــەﻜ ــی ﺑﭽﻮكو ڕەﺧﻨەییﺎﻧەوە ،ڕاﭬەیەﻜی دەﺴــەاڵﺗــی ﺋەﻤڕۆی ﻜەﻤﺒﺎیەﺧی ﻜﻮڕە دەﺴەاڵﺗﺪارێﻚ ﺑﺎس دەﻜەن، ﻜـ ــﻮردی ﺑ ـﻛــەیــﻦ ،دەﺑـیـﻨـیــﻦ ﻧـ ــەوەی دووەﻤ ــی ﺑەاڵم دەیﺎن داﻫێﻨﺎﻧی ﮔەﻧﺟﺎﻧێﻛی زۆری واڵت، راﭘـ ــەریـ ــﻦ ﻜــەﻤ ـﺘــﺮیــﻦ ﭼ ــﺎﻧ ــﺲو ﻓــﺮﺴــەﺗ ـیــﺎن ﺑﯚ ﺴــەدان ﻫــەواڵــی ﺗﺎڵی ﻻواﻧــی ﻧیﺷﺘﻣﺎن ﻠەﭘێﻨﺎو رەﺧﺳێﻨﺮاوە ﺗﺎ ﺋەواﻧیﺶ ﺑــەﭘ ــێی ﻠێﻬﺎﺗﻮویــیو ژیــﺎﻧــی ﺸــەرەﻓ ـﻣــەﻧــﺪاﻧــەدا ،ﺑــەﯪﺴ ـﺘــەم ﻠەﺴەر ﭘـﺷـﻛــی ﺧ ــﯚی ــﺎن ﻠــەﻜــﯚﻤــەڵ ـﮕــﺎدا ،ﺑەﺸﺪاریــی ڕووﭘ ـ ـ ــەڕی ڕۆژﻧ ــﺎﻤ ــەو دەزﮔــﺎﻜــﺎﻧ ـی ـﺘــﺮی ﻤیﺪیﺎی ﻠــەﺋــەزﻤــﻮوﻧــی ﺣـﻛــﻮﻤـڕاﻧــی ﻜــﻮردیــﺪا ﺑ ـﻛــەن .ﺋەو ﻜﻮردیﺪا ﺑﺎس دەﻜﺮێﻦ. ﻫــەرﭼــەﻧــﺪە ﺑﺎﺴﻛﺮدن ﻠـ ـ ـ ــەﺧـ ـ ـ ــەمو ﭘـ ـ ــﺮۆژەﻜـ ـ ــﺎﻧـ ـ ــی ﻧــەوەی دووەﻤــی راﭘەریﻦو ﺗێڕواﻧیﻨی ﻧەوەﻜﺎﻧی دوێﻨێ ﻜ ـ ــەﺑ ـ ــﻮوﻧ ـ ــە ﻓ ـ ــﺮی ـ ــﺎدڕەﺴ ـ ــی ﺋ ـ ــەﻤ ـ ــڕۆﻤ ـ ــﺎن ،ﭘێﻮیﺳﺖ ﺑ ـ ـ ــەوەدەﻜ ـ ـ ــﺎت ﭼەﻧﺪیﻦ ﺗـ ـ ــەوەرەو ﻜـ ــﯚڕی دیﺎﻠﯚﮔی ﻠەﺴەر ﺑﻛﺮێﺖ ،و ﻠەﺑﻮاری ﻤــەیــﺪاﻧـیــﺪا ﺑﺨﺮێﻨەﻜﺎرەوە ﺗ ــﺎ ﻧـ ـ ــەوەی دووەم ﺑﺒێﺘە ﻤ ـی ـﺮاﺗ ـﮕــﺮو درێ ــﮋەﭘـ ـێ ــﺪەری ﻧـ ـ ـ ــەوەﻜـ ـ ـ ــﺎﻧـ ـ ـ ــی دوێـ ـ ـ ـﻨ ـ ـ ــێو ﻠــەﻤــەﺗــﺮﺴــی )ﻠێﻛﺪاﺑڕاﻧی ﻧەوەﻜﺎن( ﺑەدوور ﺑیﻦ. ﻫەروەﻜﭽﯚﻧیﺶ یەﻜێﻚ ﻠــەﺧــەﺴـڵــەﺗــە ﮔﺮﻧﮕەﻜﺎﻧی ﺴـیـﺳـﺘــەﻤــی دیﻣﻮﻜﺮاﺴی، ﺑەﺸﺪاریــی وەﻜیەكو ﺑﻮوﻧی ﭘﺮۆژەی رەﺧﻨەو ﺴیﺎﺴەﺗی ﺑ ـ ـ ــەﺧ ـ ـ ــﯚداﭼ ـ ـ ــﻮوﻧ ـ ـ ــەوەی ـ ـ ــە ﻠ ــە ﺑ ــەرﻧ ــﺎﻤ ــەو ﺴﺘﺮاﺗیﮋی Photo : Chatirpress.comﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧی واڵﺗــﺪا ،ﺋەوا ﮔــەﻧــﺞو ﻻواﻧــەش ﺑەﺸﺪاریﺷﻦ ﻠەدەﺴەاڵﺗﺪا ،ﺠــێی ﺧــﯚیــەﺗــی دەﺴــەاڵﺗــی ﻜــﻮردیــﺶ ﺑەدیﺪی ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ڕێﮋەییﺎﻧە دەﺗــﻮاﻧـیــﻦ ﺑڵێیﻦ ﻜﻮڕ دڵ ـ ـﺳ ــﯚزاﻧ ــەوە ﻠ ــەﻤ ـﺟ ــﯚرە ڕەﺧ ـﻨ ــﺎﻧ ــە ﺑﻨﯚڕێﺖو ی ــﺎ ﺧــﺰﻤــی ﭘ ـﻟــەیــەﻜــی ﺑ ــەرﭘ ــﺮﺴ ــﺎﻧ ــﻦو زۆریـ ـﻨ ــەی ﻫــەرﺠــﯚرە ڕێﮕﺎﺧﯚﺸﻛﺮدﻧێﻛی ﯪﻘڵﻣەﻧﺪاﻧە ﺑﯚ ڕەﻫــﺎی ﻻوان ﭘــەراوێــﺰ ﺧ ـﺮاوون .ﻓﺎﻜـﺘەرەﻜەﺸی ﯪوڕداﻧـ ـ ــەوە ﻠــەﮔــەﻧــﺞ ،ﺑــەﺧــەﻤــی ﺴیﺎﺴیﺎﻧەی دەﮔ ــەڕێ ـ ـﺘ ــەوە ﺑ ــﯚ ﺋـ ــەو ﺑ ـ ـی ــﺮوﺑ ــﺎوەڕە ﭼـ ــەوتو ﺧ ــﯚی ﺑ ـﺰاﻧ ـێــﺖ ،ﺋــەﻤــەش ﺑــەﻘــﺎزاﻧ ـﺟــی ﺧﻮدی ﻤــەﺗــﺮﺴـیــﺪارە ﺧــﯚرﻫــەاڵﺗـیـیــەی ﻜــە ﻫــەﻧــﺪێ ﻠەو دەﺴ ـ ــەاڵﺗـ ـ ـی ـ ــﺶ دەﺸ ـ ـﻛ ـ ـێ ـ ـﺘـ ــەوە ﻜ ـ ــە ﺑﺮیﺘییە ﻜ ــەﺴ ــﺎﻧ ــەی ﻠـ ــەدەﺴـ ــەاڵﺗـ ــﺪان ﭘ ـێ ـیــﺎﻧــﻮایــە ﺋەم ﻠەدرێﮋﺑﻮوﻧی ﺗەﻤەﻧی دەﺴەاڵﺗەﻜەی. ﻓﺎﻜـﺘەری ﺴێیەمو راﺴﺘەﻘیﻨەی ﺋەم ﻜێﺷەیە ﮔــەﻧ ـﺟــﺎﻧــە ﻜــﻮرﺴ ـی ـیــەﻜــەیــﺎن ﻠ ـ ــێ دەﺴﺘێﻨﻨەوە ﻧ ــەك ﭘــەیــﺎﻤ ـﮕــەیــەﻧــەری ﺸـ ــﯚڕش ،ﺑــەﻤ ـﺟــﯚرە ﺗﺎ ﻜ ــە ﺧـ ــﻮدی ﻻواﻧـ ـ ــﻦ ،ﻠ ــەﺑ ــﺮی ﺋ ـ ــەوەی ﺧﯚیﺎن ﮔــەڕاﻧــەوەیــﺎن ﺑــﯚ ﺑــﺎرەﮔــﺎی ﺧــﻮدا ،ﻫــەر ﻠەﺴەر ﻠــەﻧــﺎو واﻘیﻌی ﺴـیــﺎﺴــەتو دەﺴــەاڵﺗــی ﻜﻮردیﺪا ﻜ ــﻮرﺴ ــی دەﺴـ ـ ــەاڵت دەﻤ ـێ ـﻨ ـﻨــەوەو ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺑﺳەﻠﻣێﻨﻦ ،ﺋــەم ﺑــەﺸــﺪاری ﻧەﻜﺮدﻧەیﺎن وەك ﻫەﻘیﻗەﺗێﻛی ﺗــﺎاڵ ﻘﺒﻮڵ ﻜــﺮدووەو ﺗﺎﻫەﻧﻮﻜەش ﻠـێدەﻜەن. ﺑﺎﺸﺘﺮیﻦ ﺑەڵﮕەش ﺑﯚ ﺋەم ﺗێڕواﻧیﻨﺎﻧە ،ﺋەو ﭘێﻨﺎﭼێﺖ ﺧــﺎوەﻧــی ﻫیﭻ ﭘــﺮۆژەیــەﻜــی ﺴیﺎﺴیو ﻫەﻘیﻗەﺗەی ژیﺎﻧی ﮔەﻧﺟﺎﻧە ﺑەﺠﯚرێﻚ ﺗەﻧﺎﻧەت ﻤەﻋﺮیﻔی یەﻜﮕﺮﺗﻮو ﺑﻦ ﺑﯚ ﮔـﻔﺘﻮﮔﯚﻜﺮدن ﻠەﮔەڵ دوای ﺗەواوﻜﺮدﻧی ﻘﯚﻧﺎﻏی ﺧﻮێﻨﺪن ﻠەﭘەیﻣﺎﻧﮕﺎو ﻧەوەی دوێﻨێﺪا. دواﺠﺎر ڕایەڵﻛﺮدﻧی ﭘﺮدێﻛی دیﺎﻠﯚگ ﻠەﻧێﻮان زاﻧـﻛــﯚﻜــﺎﻧــﺪا ،ﺧەﻤی داﻤــەزراﻧــﺪنو ﻤﻮﭼەیەﻜی ﻜ ــەم ﻜــە ﺑــەﺸــی ﻫـیــﭻ ﺸـﺘـێــﻚ ﻧــﺎﻜــﺎت چ ﺠﺎی ﻧــەوەی دوێـﻨــێو ﻻوانو دەﺴــەاڵﺗــﺪا ،ﺋەرﻜێﻛی ﭘــﺎﺸــەﻜــەوﺗ ـﻛــﺮدن ﺑــﯚ ﻘــﯚﻧــﺎﻏــەﻜــﺎﻧـیـﺘــﺮی ژیﺎﻧی ،ﺴیﺎﺴیو ﻤەﻋﺮیﻔیﺎﻧەی ﻫەﻤﻮو ﺋــەو ﻻیەﻧﺎﻧەیە ﺴەرﺠەم ﻤﺎﻓەﻜﺎﻧیﺘﺮی ﺧــﯚی ﻠەﺑیﺮﭼﯚﺗەوە ﻜە ﻜە ﺧﯚیﺎن ﺑەﺧەﻤﺨﯚری ﯪیﻨﺪەی ﮔەﻠەﻜەﻤﺎن ﮔﺮﻧﮕـﺘﺮیﻨیﺎن ﺑــەﺸــﺪاریـﻛــﺮدﻧــە ﻠەدەﺴەاڵﺗﺪا ،دەزاﻧـ ـ ــﻦ،و ﭘـێــﻮیـﺳـﺘــی ﺑــەدەﺴـﺘــﻮﺑــﺮدێـﻛــی ﺧێﺮا ﭼــﻮﻧ ـﻛــە ﺋ ــەﻤ ــﺎﻧ ــە ﻫ ــەﻧ ــﺎﺴ ــەو ﺗــﻮاﻧ ـﺳ ـﺘــی ﻧﻮێی ﻫەیە. Karzan٩٨١@yahoo.com ﻜﻮردایەﺗیﻦ.
ﻠ ــەﮔ ــەڵ یــەﻜ ـێــﻚ ﻠ ــە ﺋــەﻧــﺪاﻤ ـێ ـﻛــی ﭘەرﻠەﻤﺎﻧی دەوڵەﺗی ﺗﻮرﻜیﺎدا ﺑاڵو ﻜﺮایەوە ﻠە ﻤﺎڵﭙەڕەﻜﺎﻧﺪا. ﻜە ﺑﻮوە ﻫەواڵێﻛی ﮔەرﻤی رۆژﻧﺎﻤەﻜﺎﻧی ﺗﻮرﻜیﺎ، دوایـ ــی ﭼەﻧﺪ رۆژێــﻚ ﭘــﺎش ﺑــاڵوﺑــﻮوﻧــەوەی ﺋەم ﻫەواڵە ،راﺴﺘەوﺧﯚ دەﺴﺘی ﻠەﻜﺎر ﻜﺷﺎﻧﺪەوە. ﺋەوەی ﻜە ﻠێﺮەدا ﮔﻮﻤﺎﻧﻣﺎن ﺑﯚ دروﺴﺖ دەﻜﺎت ﻜــە ﺑــەﭘـێــی ﺋ ــەم ﻫ ــەواڵ ــەی ﻜــە ﺑاڵوﻜﺮاوﻩﺗەوە ﮔ ـﺮﺗــە ﺴـێـﻛـﺳـیــەﻜــەی دەﻧ ـیــﺰ ﺑــﺎیـﻛــﺎڵ ﺴەرۆﻜی ) (CHPﺸ ــەش دەﻘ ــەی ــە .ﺋـ ــەوە ﻧیﺷﺎﻧﺪاﻧی دەﺴ ـﺘ ـێ ـﻛــی ﺴ ـی ـﺨ ــﻮڕی ــە ،ﻜ ــە ﻠ ــەﺴ ــەر دەﻧیﺰ ﺑﺎیﻛﺎڵ ﺋەﻧﺟﺎﻤیﺎﻧﺪاوە ،ﺑﯚ ﺋــەوەیـ ــی ﻧەﺗﻮاﻧێﺖ ﻠــە ﻧ ــﺎو ﺴ ـﻨــﻮرەﻜــﺎﻧــﺪا دەرﺑــﺎزﺑ ـﺒ ـێــﺖ و ﯪوڕێ ــﻚ ﻠــەم ﻧــەﺗــەواﻧــەی ﻧــﺎو دەوڵــەﺗــی ﺗﻮرﻜیﺎ ﺑﺪاﺗەوە، ﺴ ـﻨ ــﻮرەﻜ ــﺎن ﻧــەﺑــەزێ ـﻨــێ ،ی ــﺎﺧ ــﻮود ﻧەﺗﻮاﻧێﺖ ﻤــﺎﻤــەڵــەیــەﻜــی راﺴ ــﺖ ﻜــﺎر ﻠــەﮔــەڵ ﺑڕیﺎرەﻜﺎﻧﺪا ﻧ ــەﻜ ــﺎت ،وەﻜـ ــﻮ ﻜــﺎرﺗ ـێ ـﻛــی ﻓ ـﺷــﺎر ﺑەﺴەریەوە ﺑەﻜﺎری ﺑﻬێﻨﻦ .ﺑﯚیە ﻠێﺮەدا دەﭘﺮﺴیﻦ ﮔەﻠﯚ ﯪﺧﯚ دەﺑێﺖ ﭼەﻧﺪ دەﺴەاڵﺗﺪاری ﺗﺮی ﺗﻮرﻜیﺎ ﻠەﻧﺎو ﺋەم ﻫەڕەﺸﺎﻧەﺑﻦ و ﻤﻟﻛەﭼی ﻜﺎرﻜﺮدﻧەﻜﺎﻧی دەﺴﺘی ﺴیﺨﻮڕیــی ﺑــﻦ؟ ﺋــەوەی ﻜــەﻠـێــﺮەدا ﺴەرﻧﺟﻣﺎن رادەﻜێﺷﺮێﺖ ﺋەوەیە ﻜە دەﺴەاڵﺗی ﺗﻮرﻜیﺎ ﻠەﻧﺎو ﭘێﺷێﻟﻛﺎریەﻜی زۆر ﮔەورەی ﻤﺮۆﭬﺎیەﺗی ﻫەﻧﮕﺎو دەﻧێﻦ ،ﻜە ﺑەﻜﻮﺸﺖ داﻧی ﺗﻮرﻜەﻜﺎن و زەوت ﻜــﺮدﻧــی ﺗ ـ ــەواوی ﻤــﺎﻓــە ﺴــەرەﺗــﺎی ـیــەﻜــﺎﻧــی ﮔەﻠی ﻜـ ــﻮردە ،ﺋــەم ﺠ ــﯚرە ﺴـیـﻨــﺎریــﯚیــﺎﻧــەی ﻜــە ﺋەﻤڕۆ ﻠە ﺴەر دەﻧیﺰ ﺑﺎیﻛﺎڵ ﺑیﻨﺮا ﮔﻮﻤﺎﻧی دەﺴﺘێﻛی
ﺴیﺨﻮڕیــی ﺑﻮو ﻜە ﻠەدژی دەﻧیﺰ ﺑﺎیﻛﺎڵی ﺴەرۆﻜی ) (CHPﺋــەﻧ ـﺟــﺎﻤــﺪرا .ﺑــﯚیــە دەﺴ ــەاڵﺗ ــﺪاراﻧ ــی دەوڵەﺗی ﺗﻮرﻜیﺎ دەﺧﺎﺗە ﮔﯚﻤﺎﻧەوە ﻜەﺑﭙﺮﺴیﻦ و ﺑڵێیﻦ ﮔەﻠﯚ ﭼﻣﺎ ﺗﺎوەﻜﻮ ﺋێﺳﺘﺎ دەوڵەﺗی ﺗﻮرﻜیﺎ ﻠە ﯪیﺪیﯚﻠﯚژیﺎیەﻜی رەﮔەزﭘەرﺴﺘی و ﺗﻮﻧﺪ ژیـ ـ ــﺎن دەﻜــەن .ﻜە ﺋەﻤەش ﺑﻮوﺗە ﻤەﺗﺮﺴیەك ﺑەﺴەر درێــﮋەﭘ ـێــﺪاﻧــی ﺸ ــەڕ ﻠــەﮔــەڵ ﻜـ ــﻮردان و ﺧﻮێﻦ رژاﻧﺪﻧی ﻫەردوو رۆڵەی ،ﻜﻮرد و ﺗﻮرك. ﺑــﯚ ﺋ ــەوەی ﻜــە ﻫـیــﭻ ﻜــﺎت دەﺴ ـﺘــی ﯪﺸـﺘــی و ﭘێﻛەوە ژیﺎن ﻠەﻧﺎو ﺋەم ﮔەﻻﻧە دروﺴﺖ ﻧەﺑﻮوە. ﯪﺧﯚ دەﺑێﺖ داﺧﺳﺘﻨی ﭘﺎرﺗەﻜﺎن و ﺑاڵوﻜﺮدﻧەوەی ﺋەم ﺠﯚرە ﮔﺮﺗﺎﻧە ﻜەﻠەﭘﭽەی دﻩﺴﺘی دەﺴەاڵﺗی ڕاﺴـﺘــەﻘـیـﻨــە ﻧــەﺑـێــﺖ ،ﻠــەﻫــەﻤـﺒــەر دان ﻧ ــﺎن ﺑە ﻫ ــەر ﻤــﺎﻓـێـﻛــی ﮔــەﻠــی ﻜ ــﻮردﻤ ــﺎن ،ﭼــﻮﻧـﻛــە یﺎن دەﺑێﺖ ﭘﺎرﺗەﻜەی ﺑەﺑڕیﺎری دادﮔﺎیــی دەوڵەﺗی ﺗــﻮرك داﺑﺨﺮێﺖ یــﺎن ﻜــﻮدەﺗــﺎ ﺋەﻧﺟﺎم ﺑﺪرێﺖ، یــﺎن دەﺑـێــﺖ ﮔـﺮﺗــەیـ ــی ﻠــەم ﺠــﯚرەیــﺎن ﺑەﺴەردا ﺑــاڵو ﺑـﻛــەﻧــەوە .ﺋــەوەش ﻧیﺷﺎﻧﻣﺎن دەدات ﻜە دەﻧـیــﺰ ﺑﺎیﻛﺎڵی ﺴــەرۆﻜــی ) (CHPدەرﻜەوﺗﻨی ﻜەﻠەﭘﭽەﻜﺎﻧی دەﺴەاڵﺗﺪاراﻧی دەوڵەﺗی ﺗﻮرﻜیﺎیە ﻜە ﺑەﻤﺟﯚرە ﻜﺎراﻧە ﻜەﻠەﭘﭽە ﻜـﺮاون و ﻧەﺗﻮاﻧﻦ ﺑە ﯪراﺴﺘەی داواڕەواﻜــﺎﻧــی ﮔەﻠی ﻜﻮرد ﻫەﻧﮕﺎو ﺑﻨێﻦ و ﺴﻨﻮرەﻜﺎﻧی دەﺴەاڵﺗی ﺴﻮﭘﺎ ﻜە دروﺸﻣی یەك ﺑێﺷﻛەی ﺑەﻧﺎوی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﻫەﺑێ ﺋێﻣە ﻠە دژی دەﺑیﻦ .ﺑەزاﻧﺪﺑێﺖ. Rekan.sebah@yahoo.com
ﻗﯚﻧﺎﺧﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑڕﻮەﯾ داﻧﺎ ﺋﺎری
ﻠەم رۆژاﻧەدا ﮔەﻠێﻚ رووداوی ﺴەرﻧﺞ راﻜێﺶ ﻠەﺴەر ﯪﺴﺘی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ،ﻋێﺮاق و ﻧﺎوﭼەﻜە روویــﺎﻧــﺪا ،وەﻜــﻮ رێﻛﻛەوﺗﻨی ﻫــەردوو ﺋیﺘﻼﻓی دەوڵ ــەﺗ ــی یــﺎﺴــﺎ و ﺋـیـﺘــﻼﻓــی ﻧـیـﺷـﺘـﻣــﺎﻧــی ﺸیﻌە ﻤەزﻫەب ﻜە ﯪﻤﺎﻧﺞ ﻠەم رێﻛﻛەوﺗﻨە ﻫەوڵﺪاﻧە ﺑــﯚ ﺋـ ــەوەی دەﺴ ـ ــەاڵت ﻠــەﭼــﻮارﭼ ـێــﻮەی ﻫێﺰی ﺸـیـﻌــەﻜــﺎن دەرﻧــەﭼـێــﺖ و دەرﻓ ــەت ﻠەﺑەردەم ﺋــەیــﺎد ﻋ ــەﻻوی و ﻠـیـﺳـﺘــەﻜــەیــﺪا ﻜــەم ﺑﻛەﻧەوە ﺑــﯚ دروﺴ ـﺘ ـﻛــﺮدﻧــی ﺣ ـﻛــﻮﻤــەت .ﺋـ ــەوەش ﭼەﻧﺪ ﻫەﻧﮕﺎوێﻛە ﺑــەﯪراﺴـﺘــەی ﭘﺎراﺴﺘﻨی ﻫەژﻤﻮوﻧی ﺸ ـی ـﻌــە و ﺋـ ـێـ ـﺮان ﻠ ــەﻋ ـێ ـﺮاﻘ ــﺪا و ﺴﻨﻮورداﻧﺎﻧە ﺑــﯚ ﺴـیــﺎﺴــەﺗــی ﺋــەﻤــﺮیـﻛــﺎ و ﻫﺎوﭘەیﻣﺎﻧەﻜﺎﻧی، ﻠەﻫەﻤﺎﻧﻛﺎﺗﺪا ﻓﺷﺎرێﻛە ﺑﯚ ﺴەرﻻیەﻧی ﻜﻮردی ﺑــﯚ ﺋـ ــەوەی ﻜــە ﺑــەﯪراﺴ ـﺘــەی ﺸـیـﻌــە و ﺋێﺮاﻧﺪا ﻫەﻧﮕﺎو ﺑﻨێـﺖ و ﺋەو ﻫەواڵﻧە ﺑێ ﺋەﻧﺟﺎم ﺑﻛەن ﻜە ﻠەﻻیەﻧی ﻧەﺗەوە یەﻜﮕﺮﺗﻮوەﻜﺎن ،ﺋەﻤﺮیﻛﺎ و ﺗــﻮرﻜـیــﺎوە دەدرا ﺑــﯚ ﻧــﺰیـﻛـﻛــﺮدﻧــەوەی ﻠیﺳﺘی ﻋێﺮاﻘییە و ﻜﻮرد ﻠەیەﻜـﺘﺮ. ﻫــەرﻠــەم ﺴــەروﺑــەﻧــﺪەدا ﻫــەڕەﺸــەی ﺋـێـﺮان ﺑﯚ ﺴەرﮔەﻠەﻜەﻤﺎن ﻠەرۆژﻫەاڵﺗی ﻜﻮردﺴﺘﺎن زیﺎدی ﻜﺮدوو ﭘێﻨﺞ ﺗێﻛﯚﺸەری ﺴیﺎﺴی ﻤەدەﻧی ﻠەیەك ﻜﺎﺗﺪا ﻠەﺴێﺪارەدران و ﻫێﺮﺸی ﺴەرﺑﺎزی ﺑﯚ ﺴەر ﺴﻨﻮورەﻜﺎن دەﺴﺘی ﭘـێ ﻜﺮدووەو ﻠەﻻیەﻜی ﺗﺮەوە ﺗــﻮرﻜـیــﺎش ﻫـێــﺮش و ۆٸﭘــەراﺴـیــﯚﻧــەﻜــﺎﻧــی ﺑــﯚ ﺴەر ﮔەﻠەﻜەﻤﺎن ﻠەﺑﺎﻜﻮر زیﺎﺗﺮ و ﺑەرﻓﺮاواﻧﺘﺮ دەﻜﺎت و ﺑﺎﻧﮕﻬێﺷﺘی ﺑەرﭘﺮﺴﺎﻧی ﺋێﺮان و ﺴﻮریﺎی ﻜﺮدو ﻠەﺴەر ﺑﺎرودۆﺧی ﻧﺎوﭼەﻜە و دۆﺴیەی ﻜﻮرد و ﺋەﺗﯚﻤی و ﭘەیﻮەﻧﺪییەﻜﺎﻧی ﻧێﻮاﻧیﺎن ﺑڕیﺎریﺎﻧﺪاوە ﻜەﻫﺎوﻜﺎری یەﻜـﺘﺮی ﺑﻛەن .ﺋەﻤﺮیﻛﺎش ﻓﺷﺎری ﺧﺳﺘەﺴەر ﻻیەﻧی ﻜــﻮردی ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺗﺎﻧەﻜﺎﻧی ﺧﯚیﺎن ﺑﯚ ﻫەڵﺒﮋاردﻧەﻜﺎن ﺴەﺑﺎرەت ﺑەﻜەرﻜﻮك و ﻤ ــﻮﺴ ــڵ ﺑ ـﻛ ـێ ـﺷ ـﻨــەوەو ﻜ ــﻮردی ــﺶ ﺗﺎﻧەﻜﺎﻧی ﻜﺷﺎﻧﺪەوە. ﻠــەﻫــەﻤــﻮوی ﺴــەرﻧـﺟـڕاﻜـێـﺷـﺘــﺮ ﻠــەم رۆژاﻧـ ــەدا
ﻠەﻫەوﻠێﺮ ﺴەردەﺸﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎﻧی رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮوس و ﺧــﻮێ ـﻨــﺪﻜــﺎر ﺗـ ـی ــﺮۆر ﻜ ـ ـ ـﺮاو ﻠ ـ ـ ــەوەش ﺴەیﺮﺗﺮ ﺗ ــەرﻤ ــەﻜ ــەی ﻠ ـ ـ ـ ــەدەرەوەی ﭘ ــﺎرێ ــﺰﮔ ــﺎی ﻫەوﻠێﺮ دۆزرایـ ــەوە ،ﻠەﺴﻟێﻣﺎﻧی ﻤﺤﻪﻤەد ﺸێﺦ ﺗﺎﻫیﺮ ﭼﻮێﺳە ﻫەوڵی ﺗیﺮۆری درا .ﻠەﻫەڵەﺑﺟە ﻠﻮﻘﻣﺎن ﻋەﺑﺪوﻠﻗﺎدر رﻓێﻨﺪرا و ﺑەزەﺣﻣەت رزﮔــﺎری ﺑﻮو. ﻠەﻜەﺴﻨەزان ﮔەﻧﺟێﻚ ﺑەﻧﺎوی »ﻤﺳﺘەﻓﺎ ﺑەﻜﺮ« ﺑﯚ ﻤــﺎوەی رۆژێــﻚ وﻧﺒﻮو ،دواﺗــﺮ ﻠەﺑﺎرودﺧێﻛی ﺋﻪﻤڕۆ ﻤﮋاوییﺪا ﺑەزیﻨﺪوویــی دۆزرایەوە. ﺋ ــەﮔ ــەر رووداوە ﻧ ــﺎوﭼ ــەی ـ ــی و ﻋ ـێ ـﺮاﻘــی و ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧییەﻜﺎن ﺗﺎوﺗﯚی ﺑﻛەیﻦ و ﻫەڵﻮێﺳﺘی ﻻیەﻧەﻜﺎﻧیﺶ ﻠەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﺮیﻦ ،دەﮔەیﻨە ﺋەو ﺋەﻧﺟﺎﻤەی ﻜەﻘﯚﻧﺎﺧێﻛی ﻧــﻮێ ﺑــەڕێــﻮەیــە .ﻠەم ﻘــﯚﻧــﺎﻏــەدا ﻫﺎوﻜێﺷە ﺴیﺎﺴیەﻜﺎن ﻫﺎوﺸێﻮەی ﺴﺎاڵﻧی راﺑﺮدوو ﻧﺎﺑﻦ ،ﺑەﺗﺎیﺒەﺗیﺶ ﻫﺎوﺸێﻮەی »«١٧ﺴ ـ ــﺎڵ ـ ــی راﺑ ـ ـ ـ ــﺮدووی دوای رووﺧﺎﻧﺪﻧی رژێ ــﻢ ﻧــﺎﺑــﻦ ﺋیﺘﺮ ﺋ ــەوەی رۆڵ ــی ﺴــەرەﻜــی ﻫەیە ﻠە ﺑﻮﻧیﺎدﻧﺎﻧەوەو راﮔﺮﺗﻨی ﻋێﺮاﻘﺪا ﻜــﻮرد ﻧییە، ﺑەڵﻛﻮ ﺸیﻌە و ﺴﻮوﻧﻨەن ،ﺋەﻤەش وادەﻜﺎت ﺋـ ــەو ﻻی ــەﻧ ــە ﻫ ــﺎوڵ ــی ﺋ ـ ــەوە ﺑ ـ ــﺪەن ﻜ ــە ﻘ ــەاڵی ﻜ ــﻮرد ﻠــەﻧــﺎوەوە ﻻواز ﺑـﻛــەن و ﻧــﺎﭼــﺎری ﺑﻛەن ﺑــەﻜــەﻤـﺘــﺮیــﻦ دەﺴ ـﻛــەوت رازی ﺑـێــﺖ واﺗــە ﻠەم ﻘﯚﻧﺎﺧەدا ﺑەﺴﻮود وەرﮔﺮﺗﻦ ﻠە ﻜەش و ﻫەوای ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎن«ﻜــە ﻫێﺷﺘﺎ دەﺴ ــەاڵﺗ ــی ﻜـ ــﻮردی و ﻻیــەﻧــە ﻜﻮردﺴﺘﺎﻧییەﻜﺎن ﺑەﻋەﻘڵییەﺗی ﺣﺰﺑی ﻜـ ــﺎر دەﻜ ـ ــەن و ﻜ ـ ــﺎری ﺣ ـﻛــﻮﻤــەت و ﺣﺰﺑیﺎن ﺗێﻛەڵ ﻜــﺮدووەو ﺑەرژەوەﻧﺪی و ﺋێﺮادەی ﺣﺰب زاڵـ ــە ﺑــەﺴــەر ﺑ ـ ــەرژەوەﻧ ـ ــﺪی ﮔ ــەل و ﺋێﺮادەی ﺣ ـﻛــﻮﻤــەﺗــﺪا« دەﺧ ـ ـ ــﻮازن ﯪراﻤ ـ ــی ﻜﻮردﺴﺘﺎن ﺑﺷﻮێﻨﻦ و ﮔﻮﻤﺎن و دوو دڵی و ﻧﺎﯪراﻤی دروﺴﺖ ﺑﻛەن و ﻠ ــەدەرەوەش رێﻛﻛەوﺗﻨی دووﻘــﯚڵــی و ﺴــێ ﻘــﯚڵــی ﺋەﻧﺟﺎم ﺑــﺪەن و ﺑەﻤڕەﻧﮕە ﻘﯚﻧﺎﺧی ﻧﻮێ ﺑﻛەﻧە ﻘﯚﻧﺎﺧی ﯪواﺑﻮوﻧی رۆڵی ﻜﻮرد.
دووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠\٥\١٧
ﺳﺎﯽ ﯾﻪﮐﻪم ژﻣﺎره ٧
ھﻪﻣﻪڕهﻧﮓ
ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺳﺎﺗﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن ﻟدﯾﺪی ﭼﺎرﻟﯽ ﭼﺎﭘﻠﻨوە
ﻧﻘﻮرچ
وﻟﻓﺎرﺳﯿوە :ﻧﺎﺻﺢ
• ﺑەڕێﻮەﺑەرایەﺗی ﻫﺎﺗﻮﭼﯚی ﺴﻟێﻣﺎﻧی ﻜە ﺑــەردەوام ﺴەرﻘﺎڵی ﺠێﺒەﺠێﻛﺮدﻧی یــﺎﺴــﺎی ﻫــﺎﺗــﻮﭼــﯚی ﺋــەوروﭘ ـیــە ﺑەﺴەر ﺸــﯚﻓ ـێ ـﺮاﻧــﺪا ،ﻤـ ــﺎوەی ﭼــەﻧــﺪ ﻤﺎﻧﮕێﻛە ﺑەردەم ﺑەڕێﻮەﺑەرایەﺗی ﮔﺷﺘی ﻫﺎﺗﻮﭼﯚ ﺗێﻛﺪراوەو ﺸﯚﻓێﺮان ﺑەﻧێﻮ ﻘﻮڕدا ﻫﺎﺗﻮﭼﯚ دەﻜـ ــەن ،ﺗـﻛــﺎیــە ﻠێﭙﺮﺴیﻨەوەیەﻜیﺶ ﻠ ـ ـ ـ ـ ــەﮔ ـ ـ ـ ـ ــەڵ ﺧـ ـ ـ ـ ــﯚﺗـ ـ ـ ـ ــﺎﻧـ ـ ـ ـ ــﺪا ﺑـ ـ ـ ـﻛ ـ ـ ــەن! • دۆﺧ ـێ ـﻛــی ﻧــﺎﯪﺴــﺎیـ ــی ﺴەرﺗﺎﺴەری ﻜــﻮردﺴ ـﺘــﺎﻧــی ﮔ ـﺮﺗــﯚﺗــەوە و ﺗ ـیــﺮۆر ﺑﯚﺗە ﻫـ ـ ــەڕەﺸـ ـ ــە ﻠ ـ ــەﻫ ـ ــەﻤ ـ ــﻮوﻤ ـ ــﺎن ،ﺑ ـ ــەاڵم ﻠـ ــە ﺑ ـ ــﺎزﮔ ـ ــەی ڕێـ ـﮕ ــﺎﻜ ــﺎﻧ ــی دەرەوەی ﺸــﺎرەﻜــﺎن ،ﻫـیــﭻ ﺠ ــﯚرە ﻠێﭙﺮﺴیﻨەوەو وەرﮔ ـ ـ ـﺮﺗ ـ ـ ـﻨ ـ ــی ﻧـ ــﺎﺴ ـ ـﻨـ ــﺎﻤـ ــەیـ ــەك ﻧییە.
• ﺋەوەیە ﭘڕﺑیﺖ ﻠە ﺧﯚﺸەویﺳﺘی • ﺋەوەﻧﺪە ﭘێﺒﻛەﻧیﺖ ﻜە دڵﺖ ژان ﺑﻛﺎت • ﺑﯚ ﺴەﻓەرﻜﺮدن ﺑﭽیﺖ ﺑﯚ ﺸﻮێﻨێﻛی رازاوە • ﻜﺎﺗێ ـ ــﻚ ﻠە ﺴ ـ ــەﻓەر دەﮔەڕێیﺘەوە ﻤﺎڵەوە، ﺑﺒیﻨیﺖ ﻫەزار ﻧﺎﻤەت ﺑﯚ ﻫﺎﺗﻮوە • ﻠەرادی ـ ــﯚوە ﮔﻮێ ﻠ ـ ــەو ﮔﯚراﻧییە ﺑﮕﺮیﺖ ﻜە ﺧﯚت ﺣەزت ﻠێیەﺗی • ﺑﭽیﺘە ﺴ ـ ــەر ﺠێﮕﺎی ﺧەوەﻜەت و ﮔﻮێ ﻠە دەﻧﮕی ﺑﺎراﻧﺒﺎریﻦ ﺑﮕﺮیﺖ ﻠەﮔەرﻤ ـ ــﺎو ﻫﺎﺗیﺘ ـ ـ ــەە دەر ﺴ ـ ــەیﺮﻜەیﺖ • ﻜ ـ ــە ﻠەﮔەر ﺧﺎوﻠیەﻜەت ﮔەرﻤە • وەاڵﻤی دواییﻦ ﺗﺎﻘیﻛﺮدﻧەوە ﺑﺪەیﺘەوە • ﻜەﺴ ـ ــێﻚ ﻜ ـ ــە زۆر ﻧﺎیﺒیﻨی ـ ــﺖ ﺑ ـ ــەاڵم
ﺣەزدەﻜەی ـ ــﺖ زوو زوو ﺑیﺒیﻨیﺖ ،ﺗەﻠەﻓﯚﻧﺖ ﺑﯚ ﺑﻛﺎت • ﻠ ـ ــە ﭘﺎﻧﺘﯚڵێﻛ ـ ــﺪا ﻜ ـ ــە ﻠەﭘ ـ ــﺎرەوە ﻠەﺑ ـ ــەرت ﻧەﻜﺮدووە ،ﺑﺒیﻨیﺖ ﭘﺎرەی ﺗێﺪایە • ﻠەﺑەر ﯪوێﻨەدا دەﻤﻮﭼﺎوی ﺧﯚت ﺑﮕﯚڕیﺖ و ﭘێی ﭘێﺒﻛەﻧیﺖ • ﻧیﻮەﺸ ـ ــەو ﺗەﻠەﻓﯚﻧﺖ ﺑ ـ ــﯚ ﺑﻛﺮێﺖ و ﭼەﻧﺪ ﺴەﻋﺎﺗێﻚ ﺑﺨﺎیەﻧێﺖ • ﺑەﺑێ ﻫﯚﻜﺎر ﭘێﺒﻛەﻧیﺖ • ﺑەﺑێ ﻤەﺑەﺴﺖ ﮔﻮێﺖ ﻠێﺒێﺖ ﻜە ﻜەﺴێﻚ ت ﺧەریﻛە وەﺴﻔﺖ دەﻜﺎ دەﻜﺎت • ﻠەﺧ ـ ــەو ﻫەﺴ ـ ــﺘیﺖ و ﺑﺒیﻨیﺖ ﻜە ﻫێﺷ ـ ـ ـﺘـﺘﺎﺎ ﭼەﻧﺪ ﺴەﻋﺎﺗێﻛی ﺗﺮ ﺧەوﺗﻨﺖ ﻤﺎوە ﺑﮕﺮی ـ ــﺖ ﻠە ﮔﯚراﻧییەﻜ ـ ــی ﺗﺎیﺒەت ﻜە • ﮔﻮێ ﺑﮕﺮ
ﻜەﺴێﻛﺖ ﺑەﺑیﺮ دێﻨێﺘەوە • ﺋەﻧﺪاﻤی ﺗیﻣێﻚ ﺑیﺖ • ﻠ ـ ــە ﺑەرزاییەﻜ ـ ــەوە ﺑڕواﻧیﺘ ـ ــە دیﻣەﻧ ـ ــی ﺧﯚراواﺑﻮون • ﻫﺎوڕێی ﻧﻮێ ﺑﺪۆزیﺘەوە • ﻜﺎﺗێ ـ ــﻚ ﻜ ـ ــە دەیﺒیﻨی ـ ــﺖ دڵ ـ ــﺖ ﺑﻛەوێﺘ ـ ــە ﺧﻮارەوە • ﻜﺎﺗ ـ ــﺖ ﻠەﮔ ـ ــەڵ ﻫ ـ ــﺎوڕێ ﺑﺎﺸ ـ ــەﻜﺎﻧﺖ ﺑەﺴەرﺑەریﺖ • ﺋ ـ ــەو ﻜەﺴ ـ ــﺎﻧەی ﺧﯚﺸ ـ ــﺖ دەوێ ـ ــﻦ ﺑ ـ ــە ﺧﯚﺸﺤﺎڵی ﺑیﺎﻧﺒیﻨیﺖ • ﻫﺎوڕێیەﻜ ـ ــی دێﺮیﻨ ـ ــﺖ ﺑﺒیﻨی ـ ــﺖ و ﻫی ـ ــﭻ ﻓەرﻘێﻛی ﻧەﻜﺮدﺑێﺖ • دەﻤ ـ ــەو ﻋەﺴ ـ ــﺮ ﻠەﻜەﻧ ـ ــﺎر دەری ـ ــﺎ ﭘیﺎﺴ ـ ــە
ﺑﻛەیﺖ • ﻜەﺴ ـ ــێﻚ ﻫەﺑێ ـ ــﺖ ﻜ ـ ــە ﺑﺰاﻧیﺖ ﺗﯚی ﺧﯚﺸﺪەوێﺖ • ﺑی ـ ــﺮت ﺑﻛەوێﺘ ـ ــەوە ﻜ ـ ــەە ﻫ ـ ــﺎوڕێ ﺑێﻌەﻘڵەﻜﺎﻧ ـ ــﺖ چ ﻜﺎرێﻛ ـ ــی ﺑێﻌەﻘاڵﻧەیﺎن ێﻌەﻘاڵﻧەیﺎن ﻜﺮدﺑ ـ ــﻮو ،ﭘێیﺎن ﭘێﺒﻛەﻧی ـ ــﺖ و ﭘێﺒﻛەﻧیﺖ.. دووﺑﺎرە ﭘێﺒﻛەﻧیﺖ • ﺋەﻤﺎﻧە ﺑﺎﺸﺘﺮیﻦ ﺴﺎﺗەﻜﺎﻧیی ژیﺎﻧﻦ • ﺑﺎ ﻧﺮﺧیﺎن ﺑﺰاﻧیﻦ • ژی ـ ــﺎن ﻜێﺷ ـ ــەیەك ﻧییە ،ﻜە ﭘێﻮیﺳ ـ ــﺖ ﻛﻮ دیﺎرییەﻜە ﺑێﺖ ﭼﺎرەﺴ ـ ــەر ﺑﻛەیﺖ ،ﺑەڵﻛﻮ ﺖ ﻜە ﭘێﻮیﺳﺘە ﭼێﮋی ﻠێﻮەرﺑﮕﺮیﺖ Sawab Sawabee.blogfa.com bee
ﺑم رﮕﺎﯾﺎﻧ ﺗﻣﻧﺖ درﮋ ﺑﻜ
ﻛرﯾﻢ وﻟﻓﺎرﺳﯿوە :ﺳﯚزە ﻛر
• ﻠـ ــەﮔـ ــەڵ ﻫ ــﺎﺗ ـﻨ ــی وەرزی ﮔ ــەرﻤ ــﺎو ﺋـ ـ ــەﮔـ ـ ــەری ﺑ ـ ـ ــاڵوﺑ ـ ـ ــﻮوﻧ ـ ـ ــەوەی ﭘ ــەﺗ ــﺎو ﻧەﺧﯚﺸییە ﺑەﻜـﺘﺮییەﻜﺎﻧﺪا ،ﭼﺎودێﺮی ﺗەﻧﺪروﺴﺘی ﻠێﭙﺮﺴیﻨەوەیەﻜی ﺋەوﺗﯚی ﻠ ـ ــەﮔ ـ ــەڵ ﺧـ ـ ــﻮاردﻧ ـ ـ ـﮕـ ـ ــەو ﭼ ــﺎﻓ ــﺮۆﺸ ــە ﺴــەﻓــەری ـیــەﻜــﺎﻧــﺪا ﻧ ــﺎﻜ ــﺎت ،ﺗ ــﯚ ﺑڵێی ﺑ ــەﻜ ـ ـﺘ ــﺮی ــﺎ ﻠ ـ ــەﻜ ـ ــﻮرد ﺧ ـ ــﯚش ﺑ ــﻮوﺑ ــێ؟
رﻤێﻛی رۆژاﻧەی ﺎﻧە ﻓﯚر زاﻧﺎیﺎن ﺗﻮاﻧیﻮیﺎ ﻓﯚرﻤێﻛی ﺗﻮاﻧیﻮیﺎﻧە ژی ـ ــﺎن داﺑﻬێﻨ ـ ــﻦ ﻜ ـ ــە ﻧیﻧیﺷ ـ ــﺎﻧی دەدات چ داب و رێﻨﻣﺎیی ـ ــەك ﻠە ژیﺎﻧ ـ ــﺪا ﻫﯚﻜﺎرن ﺑﯚ ﺗەﺗەﻤ ـ ــەن درێﮋی ،ﻧ ـ ــەك ﺑ ـ ــەو ﻤﺎﻧﺎیەی ﺗەﻤەﻧﻣ ـ ــﺎن زیﺎﺗ ـ ــﺮ ﺑﻛەی ـ ــﻦ ،ﭼﻮﻧﻛە اوەنن ﺗەﺗەﻤ ـ ــەـەنن ﻤﺎوەیەﻜ ـ ــی دیﺎریﻛﺮاوە ﺑ ـ ــەاڵم دەﺗﻮاﻧی ـ ــﻦ ﺧﯚﻤ ـ ــﺎن ﻠە ﺗەﻤ ـ ــەن ﻜﻮرﺗ ـ ــی ﺑﭙﺎرێﺰی ـ ــﻦ ﻠ ـ ــەو ﻫﯚﻜﺎراﻧ ـ ــەی ﺗەﻤەن ﻜﯚﺗﺎیــی ﭘێﺪێﻨﻦ. ﺗﻮێﮋەراﻧ ـ ــی زاﻧﻛﯚی )ﻫ ـ ــﺎروارد( ﻠەﻤﺎوەی ٦٠ﺴ ـ ــﺎڵﺪا ﻠەﺴ ـ ــەر ٦٠٠ﻜ ـ ــەس ﻜﺎﻜﺎریﺎن ﺎریﺎن ﻜﺮد و ﺧﺳﺘیﺎﻧﻨە ژێژێﺮﺮ ﭼﺎودێﺮییەوە،
• ﺋ ــەﮔ ــەر ﮔــەﺸ ـﺘ ـێــﻚ ﺑــەﻧ ـێــﻮ ﮔەڕەﻜە دەوڵــەﻤــەﻧــﺪﻧـﺷـیـﻨــەﻜــﺎﻧــی ﺴﻮﻠەیﻣﺎﻧیﺪا ﺑـ ـﻛ ــەی ،زۆر ﻜ ــﯚﺸ ــﻚ و ﺗ ـ ــەﻻر ﻫەن ﺗــﺎ ﺑ ــەردەرﮔ ــﺎی ﻤ ــﺎاڵن ﻫـێـﻨــﺪە ﺧﺎوێﻨە ڕۆﻧ ـ ـ ـ ـ ــی رژاوەی ﻠ ـ ـێ ـ ـﻬـ ــەڵ ـ ـﺒ ـ ـﮕـ ــﺮەوە، ﺑـ ـ ـ ـ ـ ــەاڵم ﺑ ـ ــﯚﮔ ـ ــەﻧ ـ ــی ﺗـ ــەﻧـ ــەﻜـ ــەﺧـ ــﯚڵـ ــی ﺑــەرﻤــﺎاڵﻧ ـیــﺎن رۆژە ڕێ ـیــەك دەڕوات! • ﻫــەرﭼــەﻧــﺪە وەزارەﺗـ ــی ﻜﺷﺘﻮﻜﺎڵﻣﺎن ﻫەیە ،ﺑەاڵم ﮔﻮﻧﺪەﻜﺎﻧﻣﺎن ﻫێﻨﺪە وێﺮان و ﭼــﯚڵــﻦ ،ﻫــەر ﻠــە ﺗــەﻤــﺎﺗــەو ﻜﻮﻠەﻜەو ﺧـ ــەیـ ــﺎرەوە ﺑ ـﮕــﺮە ﺗ ــﺎ دەﮔ ــﺎﺗ ــە ﻫەﻤﻮو ﺠ ــﯚرە داﻧــەوێ ـڵــەیــەك ،ﻫەریەﻜەیﺎن ﻠ ــەواڵﺗـ ـێـ ـﻛ ــەوە ﻫ ــﺎﺗ ــﯚﺗ ــە ﻜ ــﻮردﺴـ ـﺘ ــﺎن!
ووﺷی ﯾﻛﺘﺮ ﺑ:
١٥
وهﻣﯽ ڕاﺳﺖ دﯾﺎری ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﭼﻪﺗﺮی ھﻪﯾﻪ
ﻠەﺋەﻧﺟﺎﻤیﺷﺪا ﺴەرﻜەوﺗﻮوﺑﻮون ،ﺑەدۆزیﻨەوەی ﭼەﻧﺪ ﻫﯚﻜﺎر و رێﮕﺎیەك ﻠە رەﻓﺘﺎری ﻜەﺴەﻜﺎﻧﺪا، ﻜە ﻠەﮔەڵ ﺗەﻤەﻧﺪا ﻜﺎریﮕەریــی دەﻤێﻨێﺘەوە. ﺑەﭘێ ـ ــی ﺋەﻧﺟﺎﻤەﻜﺎﻧی ﺗﻮێﮋیﻨەوەﻜە دەرﻜەوت ﺋ ـ ــەو ﻜەﺴ ـ ــﺎﻧەی ﺧﯚﺸ ـ ــﺒەﺧﺘﻦ ،ﻘ ـ ــەرزار ﻧیﻦ، ﺗەﻤەﻧی ـ ــﺎن درێﮋﺗﺮە ﻠەﭼﺎو ﻜەﺴ ـ ــﺎﻧی ﻘەرزداردا، ﻫەروەﻫ ـ ــﺎ ﻜەﺴ ـ ــﺎﻧێﻚ ﻜە ﺣەزیﺎن ﻠ ـ ــە ﺧﻮاردﻧی ﻧەﺴﺘەﻠەیە ،دیﻨﺪارەﻜﺎن و ﺋەواﻧەی ﺴەوزەوات زۆر دەﺧ ـ ــﯚن ،ﺑەﻫەﻤﺎن ﺸ ـ ــێﻮە ﺗەﻤەﻧیﺎن زیﺎﺗﺮ دەﺑێﺖ. ﺑەﭘێی راﭘﯚرﺗێﻛی دەزﮔﺎی ﻫەواڵی )ﻧیﻮﺴ ـ ــﺘی( ﺗﻮێﮋیﻨەوە ﻧﻮێیەﻜﺎن دەریﺎﻧﺨﺳﺘﻮوە ،ﻜەﺴﺎﻧێﻚ ﻜە ژیﺎﻧی ﯪراﻤﺘﺮیﺎن ﻫەﺑێﺘﻦ ﺗەﻤەﻧیﺎن درێﮋﺗﺮە. • ﺑﯚﺋوەی ٢ﺳﺎڵ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﮋﯾﺖ: ﻧەﺴ ـ ــﺘەﻠە ﺑﺨﯚ ..ﻠێﻛﯚڵیﻨەوەﻜﺎن وا ﻧیﺷ ـ ــﺎن دەدەن ﻜە ﻧەﺴ ـ ــﺘەﻠەی ﺗﺎڵ و ﺧەﺴ ـ ــﺖ ﺑﯚ دڵی ﻤﺮۆڤ ﺑەﺴﻮودە. • ﺑﯚﺋوەی ٣ﺳﺎڵ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﮋﯾﺖ: دیﻨﺪارﺑ ـ ــە و ﻫەوڵ ـ ــی ﭘەیﺪاﻜﺮدﻧ ـ ــی زۆرﺗﺮی ـ ــﻦ ﻫﺎوڕێ ﺑﺪە ،ﺑەﭘێی ﻠێﻛﯚڵیﻨەوەﻜﺎن دەرﻜەوﺗﻮوە،
ﺗﺎ زﯾﺮەﻛﺘﺮ ﺑﻦ ﺗﻣن درﮋﺗﺮ دەﺑﻦ
ﺋﺎﺳﯚﯾﯽ
ﺳﺘﻮوﻧﯽ
-١ﻜﻮﻠێﺮەیەﻜە +ﭘیﺘێﻚ -٢ -٣ﻫﺎوڕێی ﺗﺮﺸیﺎت و ﻋەﻤﺒەیە -٤زۆرﻜەس دەیﻛﺎت +ﻘﻮﻤﺎﺸێﻛە -٥ﻜﺎﻧﺰایەﻜە ،ﮔﺮﻧﮓ -٦ﻠەﺸەﻜﺮدایە ،دەریﺎ +ﮔیﺎﻧﻟەﺑەرێﻛە -٧ﺠﯚرە ﺴەوزەیەﻜە )پ( ،ﺸێﺦ ﻧییە +ﻧیﻮەی وەرە -٨ﻧــﺎوﭼــەیــەﻜــە ﻠــە ﻫــەڵــەﺑ ـﺟــە ،ﯪوی ﭘیﺳی وەﺴﺘﺎو )پ( -٩ﺠﯚرە ﺴەﮔێﻛە ،ﻠەیﺎریﺪەدەردایە -١٠ﺸﺎیــی ،ﭼﻨﺎری ﺸﻛﺎو -١١ﺑیﺮەوەری ،ﺴێیﺎن ﻠە ﻜﯚڵﻮاﻧە -١٢زیﻨﺪەوەرێﻛە ،ﻧیﻮەی ﻜﺎﻧی
-١ﻫﻮﻧەرﻤەﻧﺪێﻛی ﻜﯚﭼﻛﺮدووی ﻜﻮردە -٢ﻜﯚﺋەﻧﺪاﻤێﻛە)پ( ،ﻠەﻫﺎت و ﻫــﺎواردایــە + ﮔیﺎﻧﻟەﺑەرێﻛە -٣رەﮔەزێﻛە )پ( ،ﻫﻮﻧەرێﻛە +ﻠەﻤﺮدﻧﺪایە -٤ﺋـ ــەیـ ــﺶ دەﻜ ـ ـ ـ ـ ــﺮێ ﺑـ ــەﺸ ـ ـی ـ ـﺷـ ــەوە )پ(، ﮔﯚﺸﺘەﻜەی زۆر ﭘیﺮە )پ( +ﻠەدەوادایە -٥وێﻨە )پ( ،ﻤﯚد +ﻧیﻮەی وەرە -٦دەیﺎﻧﭙەرەﺴﺖ +ﻧەﺗەوەیەﻜە ،ژەﻫﺮ )پ( -٧ﺴەﺑﺎوەو دەﻋﻣی ﻜﺮدووە ،ﻧێﺮی ﺗێﻛەڵ -٨ﻧﺎوی ﻜﭽﺎﻧەیە +ﺋیﺶ ،ﻧیﻮەی ﺴەیﺮ -٩ﺠﯚرە ﻜێﺷﺎﻧەیەﻜە +ﻧﺎوێﻛی ﻜﻮڕاﻧەیە -١٠ﺴیﺎن ﻠە ﺸﺎیەت +ﺋەڵێﻦ ﺋەﭼێﺘە ﻠەﺸەوە ﯾﺎدﮔﺎر رەﺋﻮف +رەﻓﺘە -١١ﺑەرزایــی )پ( +ﭘێﺪاویﺳﺘی ﭼێﺷﺘە )ﭼﮋﯾــــﻚ ﻟزاﻧﺴــــﺖ وەردەﮔﯿﺮــــﺖ ﺑەداﺧەوە ﺗﯚش وەك وەزیﺮەﻜﺎﻧی ﺗﺮ دورەﭘەرێﺰی -١٢ﺴﺘﺮاﻧﺒێﮋێﻛی ﻜﯚﭼﻛﺮدووی ﻜﻮردە ﺗﺎوەﻜﻮ دەﺴ ـ ــﺘﻢ ﺑﺘﮕﺎﺗ ـ ــێ و ﭼەﻧﺪﭘﺮﺴ ـ ــیﺎرێﻛﺖ ﺑدەرﺑﺖ ﻟڕوﻛش( )ﺋﻓﻼﺗﻮن( ﯪراﺴ ـ ــﺘە ﺑﻛەم یﺎن ﺋەوەﺗﺎ ﻧﺎﺗەوێﺖ راﺴﺘیەﻜﺎن ﺑﺪرﻜێﻨ ـ ــی ﻜ ـ ــەچ ﻜﺎرەﺴ ـ ــﺎﺗێﻚ ﻠ ـ ــەم دەﭬ ـ ــەرەدا دەﮔﻮزەرێﺖ ﺴەﺑﺎرەت ﺑەﻜﯚﻧﮕﺮەی ﭘەروەردەی
دەﺴـ ـﺘ ــەی ــەك ﻠــەﭘــﺰی ـﺷ ـﻛــﺎﻧــی ﺋەﺋەﻤﺮیﻛﺎیــی دوای )٤ )(٦٤ﺴـ ـ ــﺎڵ ﺗﺎﻘیﻛﺮ ﺗﺎﻘیﻛﺮدﻧەوەی ﭼـ ـ ـ ـ ـ ـ ــڕوﭘـ ـ ـ ـ ـ ـ ــڕ، ﮔەیﺷ ﮔەیﺷﺘﻨە ﺋەو ﺋەﻧﺟ ﺋەﻧﺟﺎﻤەی ﻜە زیﺮەﻜ زیﺮەﻜی ﻤﻨﺪاڵ ﻜﺎریﮕ ﻜﺎریﮕەرییەﻜی زۆ ری ﻠـ ــەﺴـ ــەر
ﺗەﻤەن درێﮋیو ﻠەﺸﺳﺎﻏییەوە ﻫەیە. ﺑــەﭘ ــێی ﺋــەم ﻠێﻛﯚڵیﻨەوەیە ،ﺴــەرﺠــەم ﺋەو ﻤ ـﻨــﺪااڵﻧــەی ڕێـ ــﮋەی ﻫــﯚﺸـﻣــەﻧــﺪیـیــﺎن ﻠەﻧێﻮان ) (١٦٠-١٢٠ﭘ ـﻟــەدایــە ،ﻠــەﻤــﺎوەی ژیﺎﻧیﺎﻧﺪا ﻠــەﺸـیــﺎن ﺴــﺎﻏ ـﺘــﺮەو ﺗــەﻤــەﻧـێـﻛــی درێﮋﺗﺮیﺷیﺎن دەﺑ ـێ ــﺖ .ﻠــەﻜــﺎﺗـێـﻛــﺪا ﻤــﺮۆﭬــی ﯪﺴ ــﺎی ـ ــی ڕێ ــﮋەی ﻫــﯚﺸ ـﻣــەﻧــﺪی ـیــەﻜــەی ﻠ ــەﻧـ ـێ ــﻮان )(١٢٠-٩٠ ﭘ ـﻟــەدایــە ،ﺗــەﻤــەﻧـێـﻛــی ﻜــەﻤ ـﺘــﺮیــﺎن ﺑ ــەﺑ ــەراورد ﻠەﮔەڵ ﻤﺮۆﭬە زیﺮەكو ﻫﯚﺸﻣەﻧﺪەﻜﺎﻧﺪا ﻫەیە.
ﻤﺎﻧ ـ ــەوەی ﺑ ـ ــەردەوام ﻠ ـ ــە ﺣ ـ ــەرەم و ﻧﺎوەﻧ ـ ــﺪە ﯪیﻨییەﻜﺎﻧﺪا دڵەڕاوﻜێ ﻜەﻤﺪەﻜﺎﺗەوە ،ﻫەروەﻫﺎ دۆﺴ ـ ــﺘﺎیەﺗی و ﭘەیﻮەﻧیی ـ ــە ﻜﯚﻤەﻻیەﺗییەﻜﺎﻧیﺶ دەﺗﻮاﻧ ـ ــﻦ ﻜﺎریﮕەرییﺎن ﻠەﺴ ـ ــەر ﻜەﻤﻛﺮدﻧەوەی دڵەڕاوﻜێ ﻫەﺑێﺖ. • ﺑﯚﺋوەی ﺳ ﺳﺎڵ و ﻧﯿﻮ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﮋﯾﺖ: ﮔﯚﺸ ـ ــﺖ ﻜەم ﺑﺨﯚن ﺴ ـ ــەوزە ﺧ ـ ــﻮاردن ،یﺎن ﺗەﻧﻬﺎ ﮔﻛەﻤﻛﺮدﻧەوەی رێﮋەی ﮔﯚﺸﺖ ﺧﻮاردن ﻠ ـ ــە ژەﻤەﻜﺎﻧ ـ ــﺪا ،دەﺑێﺘە ﻫ ـ ــﯚی ﻜەﻤﻛﺮدﻧەوەی رێﮋەی ﭼ ـ ــەوری ﺧﻮێﻦ ،ﻫ ـ ــﺎوﻜﺎت ﺑەﻜﺎرﻫێﻨﺎﻧی ﻤیﻮە و ﺴەوزە زیﺎﺗﺮ ﺑﻛە. • ﺑﯚﺋوەی ﺳ ﺳﺎڵ و ﺣوت ﻣﺎﻧﮓ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﮋﯾﺖ:
ژیﺎﻧ ـ ــﺖ ﭼ ـ ــﺎﻻك ﺑﻛ ـ ــە ،زاﻧﺎیﺎﻧ ـ ــی زاﻧﻛ ـ ــﯚی ﻫ ـ ــﺎرواردی ﺋەﻤﺮیﻛﺎ ﺑەو ﺋەﻧﺟﺎﻤە ﮔەیﺷ ـ ــﺘﻦ ﻜە وەرزش و ﺠﻣﻮﺠ ـ ــﻮڵ ﻜﺎریﮕەریــی ﺑﺎش ﻠەﺴ ـ ــەر ﭼﺎﻻﻜﺒﻮوﻧ ـ ــی دڵ ﺠێﺪەﻫێڵ ـ ــﻦ و رێﮕﺮی ـ ــﺶ ﻠ ـ ــە ﻘەڵەوﺑﻮون دەﻜەن. • ﺑﯚﺋوەی ﭘﻨﺞ ﺳﺎڵ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﮋﯾﺖ: ﺑﺨﻮێﻨ ـ ــەرەوە ،ﺑەﭘێ ـ ــی ﺗﻮێﮋیﻨەوەﻜ ـ ــە ،ﺋ ـ ــەو
ﯪﻓﺮەﺗﺎﻧەی ﺧﻮێﻨﺪﻧ ـ ــی زاﻧﻛﯚیﺎن ﺗەواو ﻜﺮدووە، ﻧﺎوەﻧ ـ ــﺪی ﺗەﻤەﻧی ـ ــﺎن ﭘێﻨ ـ ــﺞ ﺴ ـ ــﺎڵ زیﺎﺗ ـ ــﺮە ﻠەو ﯪﻓﺮەﺗﺎﻧەی ﯪﺴﺘی ﺧﻮێﻨﺪﻧیﺎن ﺑەرزﻧەﺑﻮوە. • ﺑﯚﺋوەی ﺣوت ﺳﺎڵ و ﻧﯿﻮ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﮋﯾﺖ:
ﮔەﺸ ـ ــﺒیﻦ ﺑ ـ ــە ،ﺴ ـ ــەﻠﻣێﻨﺪراوە ﻜە ﻤەﺗﺮﺴ ـ ــی ﻤەرﮔی ﻠەﻧﺎﻜﺎو ﻠە ﻜەﺴﺎﻧی ﮔەﺸﺒیﻨﺪا ،ﺑەرێﮋەی ٪٥٥ﻜەﻤﺘﺮە ﻠە ﻜەﺴﺎﻧی ﺗﺮ. • ﺑﯚﺋوەی ھﺷﺖ ﺑﯚ دە ﺳﺎڵ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﮋﯾﺖ: ﺠﮕەرە ﻤەﻜێﺷە ،ﻜەﺴﺎﻧێﻚ ﻜە ﻠەﺗەﻤەﻧیﺎﻧﺪا ﺠﮕەرەیﺎن ﻧەﻜێﺷﺎﺑێﺘﻦ ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﻧﺎوەﻧﺪی ﺗەﻤەﻧی ـ ــﺎن ﻠەﻜەﺴ ـ ــﺎﻧی ﺠﮕەرەﻜێ ـ ــﺶ زیﺎﺗ ـ ــﺮە، ﺋەﮔ ـ ــەر ﭘی ـ ــﺎوان ﻠەﺗەﻤەﻧ ـ ــی ٣٥ﺴ ـ ــﺎڵیﺪا وازﻠ ـ ــە ﺠﮕەرەﻜێﺷ ـ ــﺎن ﺑﻬێﻨﻨ ـ ــﻦ ،دەﺗﻮاﻧﻦ ﭘێﻨﺞ ﺴ ـ ــﺎڵ زیﺎﺗﺮ ﺑﺨەﻧە ﺴەر ﺗەﻤەﻧیﺎن. • ﺑﯚﺋوەی دە ﺳﺎل زﯾﺎﺗﺮ ﺑﮋﯾﺖ: ﺧﯚﺸ ـ ــﺒەﺧﺖ ﺑ ـ ــە ،ﻜەﺴ ـ ــﺎﻧی ﺧﯚﺸ ـ ــﺒەﺧﺖ ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﻧﺎوەﻧﺪی ﺗەﻤەﻧیﺎن ﻠەﭼﺎو ﻜەﺴﺎﻧی ﺗﺮدا ١٠ﺴﺎاڵ زیﺎﺗﺮە.
ﭘﯿﺮەﻣﺮدﻜﯽ ﻛﻮرد ) (٢٥٠ﻧوەی ھﯾ )ﻧﻌﻣە ﺋەﻠﺪوس( ﻜە ﻜﻮردێﻛی داﻧیﺷ ـ ــﺘﻮوی یە ،ﺗەﻤەﻧ ـ ــی ﭘﺎرێ ـ ــﺰﮔﺎی درﻋ ـ ــﺎی واڵﺗ ـ ــی ﺴ ـ ــﻮریﺎیە، وەیە!. ) (١٠٩ﺴﺎڵەو ﺧﺎوەﻧی ) (٢٥٠ﻧەوەیە!. ﺋ ـ ــەم ﭘیﺮەﻤێ ـ ــﺮدە ﺧﺎوەﻧی ) (٥ﻜ ـ ــﻮڕو ﻜﭽە، ) (٩٠ﺴ ـ ــﺎڵە .ﻠە ﮔەورەﺗﺮی ـ ــﻦ ﻤﻨﺪاڵ ـ ــی ﺗەﻤەﻧ ـ ــی (٩ ﮔـﻔﺘﻮﮔﯚیەﻜﺪا ﻠەﮔەڵ ﭘێﮕەی ﺋیﻨﺘەرﻧێﺘی )اﻠﺮای( ڕایﮕەیﺎﻧﺪ :ﺗەﻧﺪروﺴ ـ ــﺘیﻢ ﺑﺎﺸ ـ ــەو ﻫ ـ ــﯚﻜﺎری ﺋەم ﺟﺎﻤﺪاﻧی ﻧﻮێﮋ ﺗەﻤەﻧﺪرێﮋییەی ﮔێڕایەوە ﺑ ـ ــﯚ ﺋەﻧﺟﺎﻤﺪاﻧی ﻠە ﻜﺎﺗی ﺧﯚیﺪاو ﺧﻮاردﻧی ﺸ ـ ــیﺮو ﺧﻮرﻤﺎش ﺑەﺸێﻮەیەﻜی ﺑەردەوام.
ﺑﯚ /وەزﯾﺮی ﭘروەردە ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧوەﻛﺎن و ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﭘروەردەﯾﯽ!... ﺠەﻧﺎﺑﺘ ـ ــﺎن دەڵێﺖ ﻜﯚﻧﮕ ـ ــﺮە ﻫەﻧﺪێﻛ ـ ــی ﺑﺎش و ﻫەﻧﺪێﻛ ـ ــی ﺧﺮاﭘ ـ ــە ،ﺋەﻤە رێ ـ ــﻚ وەك ﺋەوەوایە ﺑڵی ـ ـ ــی ﮔﻨ ـ ــﺪۆرە و ﭼەﻜ ـ ــﻮش ی ـ ــﺎن ﺑڵێی ﺑەﺸ ـ ــی ﻫەوﻠێﺮ ﺑﺎﺸ ـ ــە و ﺴ ـ ــﻟێﻣﺎﻧی ﺧﺮاپ ﺋەﮔەرﻧﺎ ﭼﯚن ﺋەﻤ ـ ــڕۆ ﺑﺮی ـ ــﺎردەر ﺋەﭼ ـ ــێ َ ﺑەﺑ ـ ــی رەﭼﺎوﻜﺮدﻧ ـ ــی ﻜﯚﻤەڵﮕ ـ ــەی ﻜﻮردی ﺴ ـ ــﺒەیﻨێ ﺗەﻋﻣیﻢ ﺑەﺴ ـ ــەر ﺑەڕێﻮەﺑەرێﺘیەﻜﺎﻧ ـ ــﺪا دەﺑێ ـ ــﺖ ﺑەﺑ ـ ــێ زاﻧیﺎری و دوﺴ ـ ــﺒەی وەاڵ رەﻓﺰی ـ ــﺎن ﻜ ـ ــﺮد ،ﯪﺧ ـ ــﺮ ﻠەﻜﻮێی دﻧی ـ ــﺎدا ﻫەی ـ ــە ﻜﺎﺗێ ـ ــﻚ ﻧﻣﻮزەﺠێﻛ ـ ــی وﻻﺗێﻛ ـ ــی ﭘێﺷ ـ ــﻛەوﺗﻮ ﺑﯚ وﻻﺗێﻛی دواﻜەوﺗ ـ ــﻮ ﺧﺮاپ ﺑێﺖ ﭼ ـ ــﯚن ﭘ ـ ــﺮس ﺑەﻜﯚﻤەڵﮕ ـ ــە ﻧﺎﻜﺮێ ـ ــﺖ ،ﻤ ـ ــﺮۆڤ ﺑەدرێ ـ ـ ـﮋای ﺗەﻤەﻧی ﻠەﺧﻮێﻨﺪﻧﺪا ﺑەﺴ ـ ــەرﺑەرێﺖ ﻧەﺗﻮاﻧێﺖ ﻘﺳەﺑﻛﺎت ،ﺋەوەی ﻠەﺴێی ﺑﻨەرەﺗیﺪا ﻫەی ـ ــە ﮔﺮاﻧﺘﺮە وەك ﺋ ـ ــەوەی )(١٠ی ﺑﻨەڕەﺗی، ﻜﯚﻧﮕ ـ ــﺮە ﻧەیﺘﻮاﻧ ـ ــی ﺑ ـ ــەو ﻫەﻤ ـ ــﻮو ﺋیﻣﻛﺎﻧ ـ ــەوە ﻤﺎﻤﯚﺴ ـ ــﺘﺎی ﭘﺳ ـ ــﭙﯚر داﺑی ـ ــﻦ ﺑ ـ ــﻛﺎت ﺋەزﻤ ـ ــەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕ ـ ــە و ﻧﻣ ـ ــﺮە و ﻘەﺑﻮوڵ ﺧ ـ ــﺎس و ﻧﺎردﻧە دەرەوەی ﺣﺰﺑ ـ ــی ﻧەﻫێڵێﺖ ﻧەیﺘﻮاﻧی ﺴ ـ ــەﻓﺮەی زاﻧﺳﺘی ﻤﺮۆﭬی ﺗەﻧﺪروﺴﺖ و ﺋەدەﺑیﺎﺗێﻛی ﻧﻮێ ﺑێﻨێﺘ ـ ــە ﯪراوە ﻧەیﺘﻮاﻧیﻮە ﻤەﻧﻬەﺠ ـ ــی زﻤﺎﻧەﻜﺎن واﻠێﺒ ـ ــﻛﺎت ﺗﺎك ﺣ ـ ــەز ﺑﻛﺎت ﺑﯚﻓیﺮﺑﻮن ﺴ ـ ــﻮدی ﻠێﻮەرﮔﺮێ ـ ــﺖ ﻧ ـ ــەك ڕﻘی ـ ــﺎن ﻠێی ﺑێ ـ ــﺖ ﺧﻮێﻨﺪن واﻠێﺒ ـ ــﻛﺎت ﺑﯚ ﻓێﺮﺑ ـ ــﻮون و ﺴ ـ ــﻮدوەرﮔﺮﺗﻦ ﺑێﺖ
ﻧەك ﺑﺮواﻧﺎﻤە و ﻤﺷەﺧﯚری ﻓەرﻤﺎﻧﺒەر واﻠێﺒﻛﺎت دەوام ﺑ ـ ــﻛﺎت وﻤﺎﻓ ـ ــی ﻧەﺧ ـ ــﻮرێ و ﺋیﻣﺘی ـ ــﺎزی ﺑﺪاﺗ ـ ــێ ﻧ ـ ــەك ﻠەﺑﺮی ﭼﺎﻻ ﻜ ـ ــی ،ﺴ ـ ـ ـﺰای ﺑﺪات و ﺧەڵﻛی ﺣﺰﺑی ﭘﺎداﺸ ـ ــﺖ ﺑﻛﺎت ،ﻋەزیﺰم ﺋەﻤﺎﻧە ﻧﻣﻮﻧ ـ ــەی ﺧەروارێﻛ ـ ــﻦ ﻠەﻫەڵەﻜﺎﻧ ـ ــی ﻜﯚﻧﮕﺮەی ﭘ ـ ــەروەردەی و ﻫەڵەﻜﺎﻧ ـ ــی وەزارەﺗەﻜ ـ ــەت ﺠﮕە ﻠەﻤەﻧﻬەج ﺠﮕە ﻠەﺗﺎﻘی ﻜﺮدﻧەوەی ﻧیﺷ ـ ــﺘیﻣﺎﻧی ﻜ ـ ــە ﺋەﻤﺳ ـ ــﺎڵ ﻜﺎری ﭘێﺪەﻜ ـ ــەن ﺴ ـ ــﺎڵێﻛی دیﻛە ﻓەراﻤ ـ ــﯚش دەﻜﺮێﺖ ﺠﮕە ﻠەوەی ﻜﺎﺗی ﻜﺮدﻧەوە و داﺧﺳﺘﻨی دەوام ﻧﺎڕێﻛە ﺗەواوﻜﺮدﻧی ﻤەﻧﻬەج ﭘ ـ ــڕە ﻠەﺋیﺷ ـ ــﻛﺎﻠیەت ﺧﻮێﻨﺪﮔﺎﻜﺎﻧ ـ ــی ﺋێ ـ ــﻮاران ﻠەﮔ ـ ــەڵ رۆژ ﺗﺎیﺒەﺗﻣەﻧﺪی ـ ــﺎن ڕەﭼ ـ ــﺎو ﻧﺎﻜﺮێﺖ، ﺑەدەرﻠەوەی ﺴەرﭘەرﺸﺘیﺎران وردﺑیﻨی ﭼﯚﻧیەﺗی ﻫێﻨﺎﻧ ـ ــەوەی ﭘﺮﺴ ـ ــیﺎری وەرزەﻜﺎن و ﻤﺎﻧﮕﺎﻧەﻜﺎن ﻧﺎﻜەن ﺑەدەرﻠەوەی ﺋەویﺎﺴﺎیە داﻧﺮاوە ﺑﯚداﻧﺎﻧی ﻧﻣﺮە ﻠەﻤﺎﻤﯚﺴ ـ ــﺘﺎیەﻜەوە ﺑﯚ یەﻜێﻛی ﺗﺮ ﺠیﺎوازە ﺴ ـ ــەرەڕای ﺋ ـ ــەوەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕ ـ ــەﻜﺎن ﻠەزیﻨ ـ ــﺪان ﺋەﭼ ـ ــﻦ ﻤەرﺠ ـ ــی ﺗەﻧﺪروﺴ ـ ــﺘیﺎن ﻧی ـ ــە ،ﻠەڕووی ژیﻨﮕەیی ـ ــەوە وێﺮاﻧ ـ ــﻦ ﭘەیﻮەﻧ ـ ــﺪی ﺧﻮێﻨ ـ ــﺪﻜﺎر و ﻤﺎﻤﯚﺴ ـ ــﺘﺎ ﺗﺎدێ ـ ــﺖ درزی ﺗێﺪەﻜەوێ ـ ــﺖ دوری ﺧﻮێﻨﺪﻧﮕ ـ ــە و زۆری ﻤﺎﻧ ـ ــەوەی ﻧﺎوﭘ ـ ــﯚل ﺋەﮔ ـ ــەر ﺗﺎﺴ ـ ــﺎﻠێ ﯪیﻨ ـ ــﺪە ﺋ ـ ــەم ﻜێﺷ ـ ــﺎﻧە ﭼﺎرەﺴ ـ ــەرﻧەﺑﻦ ﺑەﺑﯚﭼﻮﻧی ﻤﻦ ﺧﻮێﻨﺪﻜﺎر داﻤﺎوﺗﺮ ﺋەﺑێ.
Be ciyawaziyekanewe le jêr Çetir da kodebînewe ژﻣﺎرهی ﻣﺘﻤﺎﻧﻪ ﺧﺎوهن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز ﺳﻪرﻧﻮﺳﻪر دﯾﺰاﯾﻦ ﭼﺎپ و ﺑوﮐﺮدﻧﻪوه راوﮋﮐﺎری ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎن
٢١٢ ﮐﻪﻣﺎل ﺣﻪﺳﻪن ﺣﻪﻣﻪ رهزا ﮐﺎروان ﺳﺎﻻر ﻧﺎوهﻧﺪی ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ رۆژﯾﺎر ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪی رهﻧﺞ ﺳﯿﺮوان ﺋﻪﺣﻤﻪد ﺣﺎﻣﺪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﮔﻪڕهﮐﯽ ﻋﻪﻟﯽ ﻧﺎﺟﯽ ٠٧٧١٠٢٩٩٧٥٣ - ٠٧٤٨٠١٧٩٥١٠
ﺗﯿﺮاژ ٥٠٠٠
ﮔﻪﻧﺠﺎن ﺑواﯾﺎن ﭘﯽ ﻧﻪﻣﺎوه ٩
) (٧٢دهرد ﺋﻪﭘﻪڕﻨ٧
ﺋﯿﺮاﻗﯿﺎن ﺋﺎﻟﯿﻦ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﯿﻨﻪ ٦
Be ciyawaziyekanewe le jêr Çetir da kodebînewe
cetir2010@gmail.com cetir2010@yahoo.com
WWW.Chatrpress.com
No: (7) Mo.17/05/2010
وﺴﺘﮕﻪ
ﺋﻤ ...ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧﯽ ﻣرگ زاﻧﻜﯚ ﺳردار
Photo : Chatrpress
ﺋەوەی ﻜەﻤێﻚ ویﮋداﻧی ﻫەﺑێﺖ و ﻫەﺴﺖ ﺑە ﺑەرﭘﺮﺴیﺎرێﺘی ﻤﺮۆﭬﺎیەﺗی ﺑﻛﺎت ﺑێﮕﻮﻤﺎﻧﻢ ﻠەوەی ﭼﺎوی ﻠە ﻫیﭻ ﻜﻮرﺴیەﻜی ﺋەم ﻫەرێﻣە ﻧیە ﻜە ﺑە ﭘﯚﺴﺘەوە ﻠە ﺴەری داﺑﻨیﺷێﺖ ،ﺋەﻤەش ﻠە ﺧﺎﺗﺮی ﺋەوەی ﭼﻮﻧە ﺴەر ﺋەو ﻜﻮرﺴیﺎﻧەی ﻠێﻮەی ﻓەرﻤﺎن دەردەﻜــﺮێــﺖ ﻫەر واﮔﺎڵﺘەو ﯪﺴــﺎن ﻧیە ﻻﻧی ﻜەم دەﺑێﺖ ﻜﯚﻤەڵێﻚ ﺸﺖ ﻫەیە ﻠەﻤﺎﻧﺎی ﻤﺮۆﭬﺎیەﺗیﺪا دەری ﺑﻛەیﺖ ،وەك ویﮋدان و وەﻓﺎ و راﺴﺘﮕﯚیــی و ﭼــﺎاڵ ﻫەڵﻛەﻧﺪن و...ﻫـﺘــﺪ .ﺋــەوەی ﻜە ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺑﺒێﺘە ﺧﺎوەﻧی ﺋەو ﺸﺘﺎﻧە ﺑێﮕﻮﻤﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑﺒێﺘە ﺧﺎوەﻧی ﻜﻮرﺴی و ﭘﺎیەو دەﺴﺘەاڵت ،ﻜەوایە ﻤﻨێﻚ ﻜە ﭘیﺷەی رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮﺴیﻢ ﻜﺮدﺑێﺘە ﭘێﻨﺎﺴەیەك ﻫەرﮔیﺰ ﻠە ﺑیﺮی ﺋــەوەی داﻧیﻢ ﻠە ﭘێﻨﺎو ﻜﻮرﺴی و دەﺴﺘەاڵﺗﺪا ﺋەو ﺑەﻫﺎیﺎﻧە ﻠەﺧﯚم داﺑﻣﺎڵﻢ ،ﺋیﺪی ﺗێﻨﺎﮔەم ﺋەو ﺧــﺎوەن ﻜﻮرﺴیﺎﻧە ﻠە چ ﺸﺘێﻛی ﻤﻦ دەﺗــﺮﺴــﻦ ،ﻤـﻨــﺎﻧــی وەك ﺴــﯚراﻧــی ﻤــﺎﻤــە ﺣــەﻤــە و ﺴــەردەﺸــﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎن ..ﻤﻨﺎﻧی وەك ﺋــەو ﺧﺎوەن ﻘــەڵــەﻤــﺎﻧــەی ﻜــە دەﻧ ــﻚ و دەزﮔ ـی ـﺮان و ﭬێﻼﻤﺎن ﻘەڵەﻤەﻜەﻤﺎﻧە. ﯪﺧﺮﺋەوﻫەﻤﻮوﻤﻨەیﻧەوەیﺋەمﻧیﺷﺘﻣﺎﻧەیﻦ ﭼــی ﻠــەﮔــەاڵ دەﺴ ــەاڵﺗ ــﺪا ﻜــﯚﻤــﺎن دەﻜ ــﺎﺗ ــەوە؟ ﺑە چ ﺧﻮێﻨێﻚ ﻠــەﮔــەاڵ ﺑــەڕێــﻮەﺑــەراﻧــی ﻤەﻤﻟەﻜەﺗﺪا ﺗێﻛەڵیﻦ؟ ﯪیــﺎ ﻜﺎﺗێﻚ ﻤﻨﺪاڵی ﺑەرﭘﺮﺴێﻛی ﺋەم ﺧﺎﻜە دەرﻓێﻨﺮێﺖ دەﺴەاڵت ﻫەﻤﺎن ﺑێﺪەﺴەاڵﺗی ﺧـ ــﯚی دەﻧــﻮێ ـﻨ ـێــﺖ؟ ﻫ ــەﻤ ــﺎن ﭼـ ــﺎو ﻧــﻮﻘــﺎﻧــﺪن و ﻫــەﻤــﺎن ﺑــێ ﻫەڵﻮێﺳﺘی دەﻧﻮێﻨێﺖ؟ ﯪیــﺎ ﻤﻨﺪاڵی ﺑەرﭘﺮﺴێﻚ دەرﻓێﻨﺮێﺖ و دواﺗ ــﺮ ﺗــەرﻤــەﻜــەی ﺑﯚ ﺧﺎوەﻧەﻜەی دەﮔەڕێﻨﺮێﺘەوە ﺧێﺮا وەزیﺮی ﻧﺎوﺧﯚو ﺑەرﭘﺮﺴﺎﻧی دەزﮔــﺎی ﯪﺴﺎیﺷی واڵت دەﺴﺘﻟەﻜﺎر ﻜـێـﺷــﺎﻧــەوەی ﺧــﯚیــﺎن رادەﮔــەیــەﻧــﻦ؟ ﻠەﻜﺎﺗێﻛﺪا ﻠــە ژێــﺮﺴــﺎیــەی دەﺴــەاڵﺗــی ﺋ ــەواﻧ ــەوە ﻧەوەیەﻜی ﺋەم واڵﺗــە دەرﻓێﻨﺮێﺖ؟ یﺎن زۆر ﻻیــﺎن ﯪﺴﺎییەو ﻜێﺷەی ﺋ ــەوان ﺗەﻧﻬﺎ ﻜێﺷەی ﭼــﯚن ﭘﺎراﺴﺘﻨی ﻜــﻮرﺴــی و دەﺴــەاڵﺗــەﻜــەیــﺎﻧــە؟ ﺋــەزاﻧــﻦ دﻧیﺎیەك ﭘﺮﺴیﺎر ﺑﻮﻧی ﻫەیە؟ ﺋەزاﻧﻦ ﻧەوەیەك ﺋێﺳﺘﺎ ﺑﻮوﻧی ﻫەیە و ﺗﺮﺴی ﻠە ﻤەرگ و ﮔﻮﻠﻟە ﻧیە ﻠە ﭘێﻨﺎو ووﺗﻨی راﺴﺘیەﻜﺪا؟ دەزاﻧــﻦ ﺋەﮔەر ﻤەﻤﻟەﻜەت ﻫەﻤﺎن ﺋــەم ﻤەﻤﻟەﻜەﺗەی ﺋێﺳﺘﺎ ﺑێﺖ و ﮔیﺎن و ژیﺎﻧی رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮﺴﺎن ﺗێﺪا ﻠەو ﭘــەڕی ﻧﺎﯪراﻤیﺪا ﺑێﺖ چ دەﻘەوﻤێ؟ دەزاﻧﻦ ﺑەدەﺴﺖ ﻫێﻨﺎﻧی ﺴەرﺑەﺴﺘی و وﺗﻦ ﺑە ﯪزادی ﭼەﻧﺪە ﻘﻮرﺑﺎﻧی دەوێــﺖ و ﻫیﭻ ﻜﺎﺗیﺶدەﺴﺘیرەﺸیﺗیﺮۆرﻧﺎﺑێﺘەﻫﯚیﭘﺎﺸەﻜﺷەو ﺗﺮس و ﺗﯚﻘﺎﻧﺪن ﺑــﯚی؟ ﭘﺮﺴیﺎر ﻠــەدوای ﭘﺮﺴیﺎر، ﻘﺳەﻠەدوای ﻘﺳەو ﻧﻮﺴیﻦ ﻠەدوای ﻧﻮﺴیﻦ دەﺑﻨە ﻫــەوێ ـﻨــی وەرﮔ ـﺮﺗ ـﻨ ــەوەی وەاڵﻤ ـێ ـﻛــی دروﺴ ــﺖ؟ ﺋەو وەاڵﻤــەی ﭘێﻣﺎن دەڵێﺖ ﺋەﮔەر ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑﺒﻨە ﭘ ــﺎرێ ــﺰەری ﺴ ــەرو ﮔیﺎﻧی ﻫــﺎواڵﺗ ـیــﺎن ﻠێﮕەڕێﻦ ﺑﺎ ﻜەﺴﺎﻧیﺑەﺗﻮاﻧﺎوﺧﺎوەنﺧەﻤیﻤیﻟﻟەتﺑێﻨەﭘێﺷێ و ﺑەﻋەﻘڵیەﺗێﻛی دوور ﻠە ﺗﺎریﻛی و ﺑێ ﺑیﺮﻜﺮدﻧەوە ﻠە ﺗیﺮۆروﺗﯚﻘﺎﻧﺪن ﺑﺒﻨە ﭘﺎرێﺰەری واڵت ،ﯪﺧﺮ ﺋەم واڵﺗــە ﺑەﺗەﻧﻬﺎ ﻤﻮڵﻛی ﺋێﻮەﻧیە ..ﺑەﺗەﻧﻬﺎ ﺋێﻮەﻧیﻦ ﻜە ﻘﻮرﺑﺎﻧیﺘﺎن ﺑﯚ ﺑەدەﺴﺖ ﻫێﻨﺎﻧی ﺋەم ﯪزادیەی ﺋێﺳﺘﺎ داوە ﻜە ﻠەﺴﺎیەیﺪا ﻤەرﮔی ﯪزادی دەﺑیﻨیﻦ. ﺑ ــەڕێ ـ ـﺰان ..ﺴ ــەرۆﻜ ــەﻜ ــﺎن ،ﻜــﺎﺗـێــﻚ ﺴـ ــﯚران و ﺴــەردەﺸــﺖ ﺸەﻫیﺪ دەﻜــەن ﺑە ﺴــەدان ﺴﯚران و ﺴەردەﺸﺘی دیﻛە ﻠە دایﻚ دەﺑﻦ ،ﺋەم رێﮕﺎیە دوور و درێــﮋە یەك ﻠــەدوای یەك ﻜﯚﺗﺎیــی رێﮕﺎی ﻫﺎوڕێﻛەی دەﻜﺎﺗە ﺴەرەﺗﺎی ﻫەﻧﮕﺎوەﻜﺎﻧی ﺧﯚی، ﺋیﺪی ﺋەﻤەیە ژیﺎن ﭼﺎو ﺴﻮرﻜﺮدﻧەوەو دەﻤﺎﻧﭽەی ژەﻧﮕﺎوی ﻻﻜەﻤەر ﻜەس ﻧﺎﺗﺮﺴێﻨێ ..ﺋێﻣە ﻫەﻤیﺷە ﻠە ﭘێﻨﺎو وﺗﻨی ﻫەﻘیﻗەﺗﺪا دەﺑیﻨە ﻜﺎﻧﺪیﺪی ﻤەرگ و ﺋێﻮەش دەﺗﻮاﻧﻦ دەﻧﮕی ﺧﯚﺗﺎﻧﻣﺎن ﭘـێ ﺑﺪەن، دەﺸﺘﻮاﻧﻦ دەﻧﮕﻣﺎن ﭘـێ ﻧەدەن و ﻠە ﺗەك ﺋێﻣەی ﺧــﺎوەن ﻘەڵەم و ﺑیﺮی ﮔەﻧﺟﺪا ﺑﺒﻨە ﻜﺎﻧﺪیﺪ و ﺋەو ﻜﺎت ﻜەﺴێﻚ ﻫەڵﻣﺎن ﻧﺎﺑﮋێﺮێ ﺑﯚ ﻤەرگ. ﻫﺎوڕێﻛﺎﻧﻢ ..رۆژﻧﺎﻤەﻧﻮﺴە ﯪزاﻜــﺎن ﺋیﺪی ﻜﺎﺗی ﺋەوە ﻫﺎﺗﻮە ﺑەﻤﺎﻧﺎی وﺸە ﻫەﻧﮕﺎو ﺑﯚ ﻜەﺸﻔﻛﺮدﻧی ﻜــەی ـﺳــی ﺸ ــەﻫـ ـی ــﺪان ﺴ ـ ــﯚراﻧ ـ ــی ﻤ ــﺎﻤ ــەﺣ ــەﻤ ــە و ﺴــەردەﺸــﺖ ﻋﻮﺴﻣﺎن ﺑﻨێیﻦ ،ﭼﻮﻧﻛە ﺑەراﺴﺘی ﺋەﻤە ﺧەﺗەرێﻛی ﮔەورەیە ﻠەﺴەر ژیﺎن و ﯪزادی ﻫەر یەﻜەﻤﺎن ،ﭘێﺮێ ﺴﯚران و دوێﻨێ ﺴەردەﺸﺖ ﺑێﮕﻮﻤﺎن دەﺑێﺖ ﭼــﺎوەڕێ ﺑیﻦ و ﺑﭙﺮﺴیﻦ داﺧﯚ ﺴﺒەیﻨێ ﺴەرەی ﻜﺎﻤﻣﺎﻧە؟ زﻤﺎﻧی ﻜێﻣﺎن دەﻘﺮﺗێﻨﻦ و ﺴەری ﻜێﻣﺎن ﻠە ﻻﺸە دەﻜەﻧەوەو ﮔیﺎﻧی ﻜێﻣﺎن ﺑە دیﺎری ﺑﯚ دایﻛﺎﻧﻣﺎن دەﺑەﻧەوە..؟ Zanko_sardar@yahoo.com