جانێ:
«موچه‌مان
ب ه جیاوازییه‌کانه‌وه له‌ژێر چه‌تردا کۆده‌بینه‌و‌ه
بۆچییه بکوژانى
با هونه‌ر
رۆڵه‌کانمان
نه‌خه‌ینه خزمه‌تی ژمار ه 93
دوژمنان ساڵی دووهم
نرخ 750 :دینار
ل10
بسوڕێنه‌وه»
رۆژنامه‌یه‌کی گشتی هه‌فتانه‌یه ،کۆمپانیای چه‌تر ده‌ریده‌کات
دووشه‌ممه 2012/2/20
WWW.Chatrpress.com
ل5 نرخی()750دینار
(1ی ره‌شه‌مێی )2711
چه‌کدار بۆ رووبه‌ڕووبونه‌وه‌ی خه‌ڵک به‌کار ده‌هێنرێته‌وه
«ته‌نیا په‌رله‌مان ده‌توانێت هێز بجوڵێنێت» تایبه‌ت ب ه چه‌تر
ئه‌گه‌رچى هیچ خۆپیشاندانێکى به رێکخسته‌کراو له ()17ى شوبات سه‌ریهه‌ڵنه‌دا ،به‌اڵم باڵوکردنه‌وه‌ى چه‌کدارێکى زۆر خه‌ڵکى توشى سه‌رسوڕمان کردووه و دۆخێکى نا ئاسایى الى خه‌ڵک دروست کردووه ،ئه‌مه جگه له‌وه‌ى ده‌یان که‌سیش ده‌ستگیر کران و چه‌ندین رۆژنامه‌وانیش که‌وتنه‌به‌ر گرتن و لێدان و ئازاردان.
ل�ه سلێمانى ره‌ح��م��ان غ�ه‌ری��ب رێکخه‌رى س �ه‌ن��ت �ه‌رى م��ی��ت��رۆ ل �ه‌گ �ه‌ڵ کۆمه‌ڵێک رۆژنامه‌نوس به مه‌به‌ستى وێنه‌گرتن چووه س��ه‌را ،له‌گه‌ڵ ده‌ستکردن ب ه وێنه‌گرتن هێرشى ک��راوه‌ت �ه‌س �ه‌ر و «( 10ب��ۆ )12 که‌س په‌الماریان داوه و ئازاریان داوه زۆر
چه‌کداره‌وه نه‌جیبه عومه‌ر ،هاوسه‌رۆکی دڕندانه لێیاندراوه». س �ه‌ر ل�ه ئ��ێ��وارهى ه�ه‌م��ان رۆژ ل�ه نزیک پارتى چاره‌سه‌رى دیموکراتى کوردستان سه‌راى سلێمانى په‌المارى (تاهیر تۆفیق) ب���ۆچ���ون���ی وای������ه« :ئ�������ه‌وه‌ى ده‌س�����ه‌اڵت په‌یامنێرى (چه‌تر) درا ،تاهیر وتى :کاتى گرتوویه‌تیه‌به‌ر له ماوه‌ى ئه‌م چه‌ند رۆژه گ �ه‌ڕان �ه‌وه‌م له س��ه‌راى ئ���ازادى له ج��اده‌ى تا هه‌نوکه به ب�ڵاوه پێکردنى سه‌رباز و م�ه‌ول�ه‌وى له الی �ه‌ن هێزه چه‌کداره‌کانه‌وه هێزێکى زۆر ،ترس بووه له سه‌رهه‌ڵدانه‌وه بانگهێشت ک��رام و که‌لوپه‌له‌کانیان لێ و یادکردنه‌وه‌ى ()17ى شوباتى پارساڵ سه‌ندم و به چه‌ندین که‌س هێرشیان کرده وتیشی :پێموایه چه‌نده هێزى سه‌ربازى هه‌بێت له شاره‌کاندا ئه‌وه‌نده‌ش بارودۆخه‌که سه‌رم و زۆریان لێدام. له الیه‌کى ترهوه بورهان ره‌شید ،ئه‌ندامى شلۆق تر ده‌کات ،هه‌موو ئه‌مانه‌ش زیاتر په‌رله‌مانى کوردستان باس لهوه ده‌کات :ل���هوه س���ه‌رچ���اوه‌ى گ��رت��ووه ک �ه ل �ه ساڵى «ئ �هو هێزانه‌ى جوڵه‌یان پێکراوه ئه‌گه‌ر رابردوو دواى رووداوه‌کان و هه‌ڵوێستى هێزه مه‌به‌ست لێى خۆپیشاندانه ،ده‌بێت به یاساى ئۆپۆزسیۆنه‌کانى ناو په‌رله‌مان و دهرهوه، خۆپیشاندان مامه‌ڵه‌ى ل�ه‌گ�ه‌ڵ بکرێت ،له‌الیه‌کى ترهوه هه‌نگاوه‌کانى حکومه‌ت و له یاساى خۆپیشاندانیش هاتووه جگه له په‌رله‌مان و بۆ داواکاریه‌کانى خه‌ڵک تا داموده‌زگاى پۆلیس بۆ هیچ که‌سێک نی ه ئێستا هیچ نه‌کراوه». هێز بجوڵێنێت». ه���ه‌ر ل���ه ب�����اره‌ى ب��ڵ�اوه پ��ێ��ک��ردن��ى ه��ێ��زى درێژه بۆ الپه‌ڕه 3
هه‌ڤاڵ ئه‌بوبه‌کر:
«ئه‌گه‌ر ده‌سه‌اڵت به‌م شێوه‌ی ه بێت ،ناڕه‌زایى ده‌گۆڕێت بۆ راپه‌ڕین»
n
سه‌رای سلێمانی ()17ی شوباتی ()2012
په‌یمان عیزه‌دین:
داوای هۆبه‌ی شوێنه‌وار ده‌که‌ن
نزیکه‌ی
()500
شوێنه‌واری
مێژوویی ل ه پشده‌ر و بیتوێن ههیه ل4
ل5
فۆتۆFb :
«کۆى سیستم ه سیاسى و کۆمه‌اڵیه‌تیه‌که‌مان ل ه کوشتنى ژنان تاوانبارن»
ل8
«پارتى ( )27تۆمه‌تباری داوا‌کراوی دادگای داڵده داوه» تایبه‌ت ب ه چه‌تر هه‌فته‌ى یه‌که‌مى ساڵى ()2012 به‌الى چه‌مچه‌ماڵییه‌کانه‌وه رۆژێکى ره‌ش بوو ،که تێیدا به‌هۆى چه‌ند کێشه‌یه‌کى جیاجیاوه چوار هاواڵتى کوژران و یه‌کێکى تریش بریندار بوو ،گه‌رچى ئه‌م روداوانه له
له ساڵى رابردوودا ( )914کێشه له چه‌مچه‌ماڵ تۆمار کراوه روپه‌ڕى رۆژنامه‌کان و که‌ناڵه‌کانى راگه‌یاندندا ده‌نگدانه‌وه‌یه‌کى گه‌وره‌ى لێکه‌وته‌وه ،به‌اڵم به‌الى چه‌مچه‌ماڵییه‌کانه‌وه شتێکى نامۆ نه‌بوو ،چونکه ئه‌م روداوانه له شاره‌که‌دا به‌رده‌وامى ههیه و سااڵنه چه‌ندین جار دووباره ده‌بنه‌وه.
به‌پێی ئ��ام��ارێ��ک��ى پۆلیسى چه‌مچه‌ماڵ
«هێشتا کات بۆ خۆپیشاندان ماوه» چه‌تر -ئاسۆ گه‌اڵڵى سه‌ره‌ڕای رێگه‌گرتن ل ه به‌ڕێوه‌‌چوونی خۆپیشاندانه‌کانی یه‌که‌م ساڵیادی روداوه‌کانی ()17ی شوبات ،چاالکوانانى کۆمه‌ڵى مه‌ده‌نى و هه‌ڵسوڕاوانى خۆپیشاندانه‌کان ئاشکراى ده‌که‌ن که هێشتا کات بۆ خۆپیشاندان ماوه.
وته‌بێژى پێشووى ئه‌نجومه‌نى کاتى سه‌راى ئ��ازادى له‌سلێمانى باس ل�هوه ده‌ک��ات ئه‌و هۆیانه‌ى بوونه هۆى خۆپیشاندان له ساڵى پاردا هێشتا ماون و تا ئه‌و هۆیانه‌ش بمێنێت ئ �ه‌گ �ه‌رى ده‌س��ت��پ��ێ��ک��ردن�ه‌وه‌ى خۆپیشاندان به‌کراوه‌یی دهمێنێتهوه. ئه‌ندامێکى (ئه‌نجومه‌نى کاتى ئازادى)یش که ئه‌نجومه‌نێکه و بۆ خۆپشاندانه‌کانى ئه‌مساڵ راگ �هی �ه‌ن��راوه ،ئ �هوه ده‌خ��ات�ه روو ئه‌مان خۆپیشاندان له ب �ه‌رژه‌وه‌ن��دى هیچ الیه‌نیک ناکه‌ن و ئاماژه به‌وه‌ش دهدات: «مه‌رج نییه ته‌عبیر له‌ناره‌زایه‌تی ئیلال به خۆپیشاندان بێت!».
چ��االک��ێ��ک��ى ک��ۆم�ه‌ڵ��ى م�ه‌ده‌ن��ی��ی��ش ئ �هوه ده‌خاته روو هیچ کاتێک به به‌کارهێنانى هێز رێگرى له‌خۆپیشاندان ناکرێت. ناسک قادر ،وته‌بێژى پێشووى ئه‌نجومه‌نى کاتى سه‌راى ئازادى له‌سلێمانى به(چه‌تر) ى وت« :به‌دڵنیاییه‌وه هه‌موو کاتێک ئ �ه‌گ �ه‌رى ده‌س��ت��پ��ێ��ک��ردن�ه‌وه‌ى خۆپیشاندان هه‌یه‌و ک��راوه‌ی��ه ،ب�ه‌اڵم ئه‌نجومه‌نى کاتى ساڵى پار خۆپیشاندان بهڕێوه نابات». عومه‌ر شاوری ،ئه‌ندامى ئه‌نجومه‌نى کاتى ئازادى بۆ (چه‌تر) ئه‌وه‌ش باس لێوه ده‌کات ک�ه گ��وای�ه س��اڵ��ى پ��ار خۆپیشاندانه‌کان له‌الیه‌ن ئۆپۆزسیۆنه‌وه قۆرخکراوه. شاورى وتیشى :ئێمه سه‌ر به‌ده‌سه‌اڵت نیین و له‌گه‌ڵ خه‌ڵکین ،به‌اڵم هیچ کات کارێکى وهک خۆپیشاندان ناکه‌ین که قازانجه‌که‌ى بچێته گیرفانى الیه‌نێکى سیاسییه‌وه. هاوکات به‌هرۆز جه‌عفه‌ر ،چاالکوانه‌که‌ى کۆمه‌ڵى مه‌ده‌نى وتى« :خۆپیشاندان به‌هێز کۆتایی پێناهێنرێت ،من دڵنیام خه‌ڵک به‌خۆرسکى خۆپیشاندان ده‌کات و له‌سه‌ر ئۆپۆزسیۆنیش فه‌رزه که پشتگیرى خه‌ڵک بکات و بێته به‌ره‌ى شهقامهوه».
که له‌الیه‌ن (عه‌دنان عوسمان) به‌ڕێوه‌به‌رى پ��ۆل��ی��س��ى ش����اره‌ک����هوه ل���ه ک��ۆن��گ��رهی �ه‌ک��ى رۆژن��ام�ه‌وان��ی��دا ئاشکراى ک��رد ،ک��ۆى ئه‌و روداوان���هى له ساڵى ()2011دا روی��ان داوه ( )914روداوى ج����ۆراو ج���ۆر ب����ووه ،که تێیدا ( )12روداوى کوشتن ه�ه‌ب��ووه ،که ( )15ک �ه‌س ب �هو تۆمه‌ته ده‌ستگیرکراون و ( )6داواک�����راو ت��اوه‌ک��و ئێستا ل�ه‌الی�ه‌ن
هێزه ئه‌منییه‌کانه‌وه ن �ه‌ت��وان��راوه ده‌ستگیر بکرێن ،ئه‌مه سه‌ره‌ڕاى ئه‌وه‌ى ( )25هه‌وڵى کوشتنیش دراوه. له ئاماره‌که‌ى پۆلیسى چه‌مچه‌ماڵدا هاتووه له ساڵى ()2011دا ( )68حاڵه‌تى دزیکردن و ( )212حاڵه‌تى هه‌ڕه‌شه‌کردن تۆمارکراوه. ئه‌گه‌رچى هاواڵتیانى ش��ارى چه‌مچه‌ماڵ ه���ۆک���ارى خ��راپ��ى ب����ارى ئ�ه‌م��ن��ى ش��اره‌ک �ه
ده‌گێڕنه‌وه بۆ الوازى ئه‌داى هێزه ئه‌منییه‌کان و داواک��ارى گشتى ،به‌اڵم (وه‌ستا ره‌سوڵ) لێپرسراوى مه‌ڵبه‌ندى چه‌مچه‌ماڵى یه‌کێتى نیشتمانى ک��وردس��ت��ان ،پ��ارت��ى دیموکراتى کوردستان به به‌شێک له کێشه‌کانى شاره‌که تۆمه‌تبار ده‌کات ،له چاوپێکه‌وتنێکدا له‌گه‌ڵ رۆژنامه‌ى (چه‌رموو) که رۆژنامه‌یه‌که له چه‌مچه‌ماڵ ده‌رده‌چ��ێ��ت له ژم��اره ()47ى
()2011/11/12دا ب�ڵاوک��راوه‌ت�هوه ،ناوبراو هێما بۆ ئ�هوه ده‌ک��ات که له چه‌مچه‌ماڵ ( )27ت��ۆم �ه‌ت��ب��ار ک �ه ل���ه‌الی���ه‌ن دادگ����اوه داوه‌کراون پارتى داڵده‌ى داون. رۆژنامه‌که له سه‌ر زارى (وه‌ستا ره‌س��وڵ) هوه دهڵێ «پارتى له چه‌مچه‌ماڵ خه‌ریکى دروست کردنى هێزى میلیشیاییه». درێژه بۆ ل4
ب ه ده‌ستێکی سیاسی رێگ ه نادرێت چه‌ند که‌سایه‌تییه‌ک به‌شداری ل ه کۆنفراسێک بکه‌ن بۆ هه‌ڵه‌بجه
چه‌تر -کلسوم حسێن بڕیاره له ساڵیادی کیمیابارانکردنی شاری هه‌ڵه‌بجه ،له هۆڵی په‌رله‌مانی یه‌کێتی ئه‌وروپا کۆنفڕانسێک سازبکرێت ،به‌اڵم هیچ یه‌ک له فه‌ڕه‌نسا و ئاڵمانیا ئاماده‌نین ڤیزا به ژماره‌یه‌ک له که‌سایه‌تی ئاکادیمی هه‌رێمی کوردستان بده‌ن و سه‌رچاوه‌یه‌ک ئاشکرای ده‌کات تورکیا و الیه‌نێکی باشوری کوردستان له پشت ئه‌م رێگریه‌وه‌ن.
س �ه‌رچ��اوه‌ی �ه‌ک ل �ه کۆنفڕانسه‌که‌و‌ه تایبه‌ت به (چه‌تر)ی راگه‌یاند)18( : که‌سایه‌تى ئاکادیمى ناسراوى هه‌رێمى ک��وردس��ت��ان و وه‌زی�����رى ش �هه��ی��دان و
ئه‌نفالکراوان به‌مه‌به‌ستى به‌شداریکردن ل���هو ک��ۆن��ف��ڕان��س�ه داواى ڤ��ی��زای��ان ل ه ک��ۆن��س��وڵ��ى ئ �ه‌ڵ��م��ان��ی��ا و ف �ه‌ڕه‌ن��س��ا ک���ردوه ،ئه‌مانیش ب�ه پ��اس��اوى ئ �ه‌وه‌ى کۆنفرانسه‌که له بروکسه‌لى پایته‌ختى به‌لژیکا بهڕێوه ده‌چێت ڤیزایان پێنه‌داوه و دواى سه‌ردانیشیان ب��ۆ کۆنسولى به‌لژیکا له ئ��ه‌رده‌ن نه‌یانتوانیوه ڤیزا وه‌ربگرن. راشیگه‌یاند :ئ�ه‌م رێگریه به‌تایبه‌تی ئه‌و که‌سانه ده‌گرێته‌وه که پاسپۆڕتی ئه‌وروپیان نیه و تا ئاماده‌کردنى ئه‌م هه‌واڵه هه‌وڵه‌کان بۆ وه‌رگرتنى ڤیزا به‌رده‌وامه. ئ �هو س �ه‌رچ��اوه‌ی �ه ک�ه نه‌یویست ن��اوى ئاشکرا بکرێت راشیگه‌یاند« :گومانی ئهوه ههیه به‌شێکی ئه‌م رێگریه له‌به‌ر ئه‌وه‌بێت که نه‌هێڵن ئ�هو که‌سایه‌تیه ئاکادیمیان پ��ڕۆژه‌ی�ه‌ک��ی گرنگ له
کۆنفڕانسه‌که‌دا پێشکه‌ش بکه‌ن». ب��اس��ی ل �ه‌وه‌ش��ک��رد :ب �ه ه���ۆی ئ �ه‌وی ک��ۆن��گ��رهی ن��ه‌ت��ه‌وه‌ی��ی ی�ه‌ک��ێ��ک�ه له رێکخه‌رانی ئه‌و کۆنفرانسه ،ئه‌گه‌ری زۆر ههیه تورکیا و پارتی دیمۆکراتی کوردستان له پشت ئه‌م رێگریه‌وه بن به‌تایبه‌تی که له ناو ئه‌و که‌سانه‌ی رێگریان لێکراوه که‌سایه‌تی دیاری ناو کۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی کوردستان ههیه. زیاتر وتی :کۆمه‌ڵێک له نوێنه‌رانى پارتى که ده‌س��ت رۆیشتوون رێگه‌رى ده‌که‌ن له پێدانى ڤیزا به‌و که‌سانه. عه‌لی تۆفیق ،په‌رله‌مانتاری پێشوو و ئه‌ندامی یه‌کێتی په‌رله‌مانتارانی ک���وردس���ت���ان ل���ه‌م���ب���اره‌ی���هوه وت���ی: «ب���ه‌ش���ێ���ک ل���ه ب��ان��گ��ه��ێ��ش��ت��ک��راوان ناڕه‌زایه‌تی خۆیان ده‌رب��ڕی و ئاماده نه‌بوون بڕۆن بۆ ئ �ه‌رده‌ن و له‌وێ ڤیزا وه‌ربگرن ،ئه‌وانه‌ی که ده‌توانن ئاماده
بن ،ته‌نیا وه‌زیری شه‌هیدانه که خه‌ڵکی دهۆکه و له‌گه‌ڵ یه‌ک دوو که‌سیتر که ئه‌وانیش که‌سوکاری شه‌هیدانی هه‌ڵه‌بجه نین ،ته‌نیا ئ �هو که‌سانه‌ی زۆر هاتوچۆی واڵتانی دهرهوه ده‌که‌ن و پاسپۆڕتی ئه‌وروپایان ههیه ده‌توانن ئاماده بن». ئه‌و ئه‌ندامه‌ی یه‌کێتی په‌رله‌مانتارانی ک���وردس���ت���ان وت��ی��ش��ی :ب���ڕی���ار ب��وو ( )2012/3/16ب �ه ده‌ستپێشخه‌ری کۆنگره‌یه‌کی ن�ه‌ت�ه‌وه‌ی��ی کوردستان ( )KNKل���ه ه���ۆڵ���ی پ �ه‌رل �ه‌م��ان��ی ی �ه‌ک��ێ��ت��ی ئ���ه‌وروپ���ا ک��ۆن��ف��ڕان��س��ێ��ک ل��ه‌س��ه‌ر ک��ی��م��ی��اب��اران��ی ه �ه‌ڵ �ه‌ب��ج �ه له الی �ه‌ن رژیمی له ن��اوچ��ووی به‌عسه‌وه بکرێت ،به‌اڵم دواتر دواخرا بۆ (،)4/8 ل��ه‌ب��ه‌ر ئ����ه‌وه‌ی ئ���ه‌م واڵت���ان���ه ئ��ام��اده ن���ه‌ب���وون ڤ��ی��زه ب��دهن��ه ب �ه‌ش��دارب��ووان��ی کۆنفڕانسه‌که.