Soedan-blog:
http://sudan.africum.biz.
julie2015 X[jhekXWWh _dj[]h_j[_j be`WWb X_bb_a [[hXWWh h[if[aleb aedi[am[dj [j_[i >14
NviroTek boer in die gim
>10
Vroeg begin, half gewin
150 kinders by Jongboertjiedag >8
>16
>10
>7
mpy-esprit
3
personeel-esprit
14
popcorn
18
agterstoep
32
Soedan-blog:
http://sudan.africum.biz.
inhoud mei/junie se
ek's 'n dapper muis
kompetisiewenners
ONS WAS PAS GETROUD en trek in ons eerste huisie in. Net ons twee. Getroud, verlief en alleen. Tot die winter van 1995. Oorkant ons was 'n oop veld en so na die regterkant die snelweg (ek verbeel my die geraas van die motors is die see en die oop veld ons eie bosveldjie). Tot ons een bittere koue nag in die kombuis water kook vir Horlicks en dosyne pare blink ogies oor die pad sien aankom. My liewe, dapper man sê dis 'n muisinval, ek moet nie bekommer nie. Skielik maak die gate in my wintersklere sin. Iets het 'n tonnel (letterlik) deur drie baadjies en twee bloese gevreet wat in die kas hang. Muise! Hoe lank al woon ons saam met knaagdiere? Sies, die skande. My man gryp sy oorlede pa se windbuks, trotseer die koue en skiet wild en wakker onder die Filistyne. Ek wil nog sê shame, dis net veldmuisies, toe skiet hy weer. "Veldmuis se maai." Vir jare vertel ek die storie vir niemand nie, netnou dink hulle my huis was vuil. Tot ons die artikel van Plaagbeheer ontvang en ek besef dat die muisies agter die huis se hitte aan was. Nie oor dit vuil is nie. Nou het ons vyf en 'n half katte (die halwe een kom eet net hier), my seun se airsoft-geweer en geen muise.
wie kan dit wees?
Die gemaskerde wonders op die foto is Ij[\Wd lWd >koiij[[d" M[djp[b J^[kd_ii[d [d <hWda Le_]j. Die eerste korrekte inskrywing wat uit die hoed getrek is, is dié van Anja Meintjes (Kredietkontroleur: Suidwes Fin). Baie geluk! Die boek Enna Murray Oordenkings, sal binnekort aan jou gestuur word.
wegsteek-kompetisie Die korrekte aantal handskoene wat in die Mei/Junieuitgawe versteek was, was 12. Baie geluk aan AWh_d Ahk][h 7Wdaef[h0 C_]Zeb >WdZ[b $ Die boek The impossible five sal binnekort aan jou gestuur word. Kyk op bl 18 waar die handskoene weggesteek was.
>7DI L7D :;D 8;H= (Winkelbestuurder: Schweizer-Reneke) is die wenner van die wegsteekkompetisie van Mei/Junie. Hy wen die boek Hart van 'n wenner, wat deur Lux Verbi geskenk is. Lekker lees, Hans.
Nici Harmse, Redakteur: ccomc@mweb.co.za Tel: 012 332 3833 of 082 850 9719 Yolandé van Zyl, Assistent: ccomc@mweb.co.za Produksie, uitleg en ontwerp deur Chillidesign Die inhoud van esprit de corps word grotendeels saamgestel uit bydraes van die personeel van die Suidwes Groep. Dit is nie noodwendig die opinie van die bestuur of direksie van die maatskappy nie en Suidwes is nie aanspreeklik vir enige kopiereg-oortredings wat sodanige bydraes mag meebring nie. Die redaksie behou die reg voor om artikels te redigeer en oor plasings te besluit.
2
die gees van ons mense
medewerkers
DIE REDAKSIE EN MEDEWERKERS van esprit de corps is gereed om julle nuus te ontvang. Stuur vir ons stories en nuus oor gebeure in jou afdeling. Hierdie is jóú tydskrif - kom ons maak dit vol met artikels wat vir ons saakmaak. As daar ’n onderwerp is wat jy wil aanroer, stuur ’n e-pos aan die redakteur.
Analie Kotze – analiek@suidwes.co.za Annie Modiakgotla – anniem@suidwes.co.za Annemarie Fouché – annemarief@suidwes.co.za Corrie Marais – corriem@suidwes.co.za Elrina van Heerden – elrinavh@suidwes.co.za Ettiene van der Merwe – ettienevdm@suidwes.co.za Ilse Sparrow – ilses@suidwes.co.za Joey van Rensburg – joeyvr@suidwes.co.za Karina van Zyl – karinavz@nwet.co.za Lanelle Loots – lanellel@suidwes.co.za Marlis de Greeff – marlisdg@suidwes.co.za Marion Fouché – marionf@suidwes.co.za Riekie du Preez – riekiedp@suidwes.co.za Sunelle van Rooyen – sunellevr@suidwes.co.za Talita Verwey – talitav@suidwes.co.za Zelda van Reenen – zeldavr@suidwes.co.za
mpy-esprit mpyGeniet jou sny van die koek Kortliks Plaagbeheer groot in aanvraag 24 maande in Soedan Geen virus sal moeilikheid maak nie Smartnet X3 op skedule Opgelei vir die taak op hande Vroeg begin, half gewin NviroTek boer in die gim Wag vir 'n winskopie Suidwes dra kundigheid oor En daar staan die dak nou op Hoopstad Vryburg kry kleur Daar kom die wa, die splinternuwe wa ...
3 4 5 6 7 7 7 8 10 12 12 12 13 13
personeel-esprit Rol die moue op en red lewens 'n Lang storie kort BIG hair Loop katvoet in Leeutjies Selina laat 'ngroot leemte Lief en leed Welkom pienkvoetjies Langdienstoekennings Soos hare op 'n hond se rug Win a R150 Ruggedwear voucher
14 14 14 14 14 15 15 15 16 17
popcorn-pretblad Kompetisies en uitslae Pret met pof-verf Sport op sy beste
18 18 19
agterstoep Die HIERNAMAALS in met 'n uitsig
20
Voorbladfoto: Die postmortem op 'n skaap was een van die hoogtepunte vir die kinders op die onlangse Jongboertjiedag. Lees meer op bl 8 en 9.
maatskappy-esprit
Geniet jou sny van die koek "Personeel het vanjaar ’n totaal van R21 miljoen in bonusse ontvang."
M
eeste van ons personeel het aan die einde van Julie ’n meevaller, in die vorm van ’ bonus, ontvang. Hoewel almal meestal baie dankbaar is daaroor, is daar tog ook vrae oor hoe die bonusse vir elke individu bereken word. Esprit het by die HUB, Louis Smit, gaan hoor hoe dit werk. Bonusse word aan die hand van Suidwes se PAS-skema toegeken. Die skema is oor tyd ontwikkel en is ’n kombinasie van ’n erkende Ekonomiese Waarde Toevoeging (Economic value adding – EVA) skema en ’n suiwer wins deelskema. Die berekening daarvan is nogal kompleks en word baie streng volgens die neergelegde reëls uitgewerk om te almal regverdig te vergoed.
Die PAS-reëls is vir almal beskikbaar, raak gerus vertroud daarmee om misverstande oor die werking van die skema te voorkom. Louis het aan die hand van ’n eenvoudige voorbeeld verduidelik hoe Suidwes se PAS werk. Daar is twee skemas, die EVA-model is waarskynlik die meer komplekse een van die twee. Dit is hoofsaaklik personeel van die sentrale kantoor en daardie ondersteunings personeel wat nie aan een spesifieke afdeling gekoppel kan word nie, soos die IT afdeling, wat aan die skema deelneem. Hier word die totale Groep se prestasie in ag geneem deur ’n teiken te bepaal van wat die Groep se wins moet wees voordat ons ekonomiese waarde toevoeg. Ekonomiese waarde word toegevoeg nadat alle lenings en eie kapitaal teen
’n bepaalde koers vergoed is. Dit beteken dus dat ons aandeelhouers ook teen ’n bepaalde koers vergoed vir die kapitaal wat hulle in die maatskappy hou. Die kapitaal kan deur terug gehoude winste of aandeelhouersfondse in die maatskappy opgebou word (eie kapitaal of eienaarsbelang). Hierdie teiken vir die pas afgelope finansiële jaar was nagenoeg R76 miljoen. Dit is al ou nuus dat Suidwes ’n baie goeie finansiële jaar agter die rug het. Dit beteken dat ons hierdie teiken ver kon oorskrei en die ’surplus wins’ met personeel kon deel. Tweedens het ons bedryfsskemas. Hier deel die onderskeie bedryfspunte in die wins wat die hulle maak, ongeag hoe groot daardie wins is. Hulle hoef dus nie eers ’n bepaalde teiken te behaal om wins te deel nie, maar deel wins vanaf die eerste Rand. Die rede daarvoor is dat die bedryfspunte met die oorhoofse koste van die bates wat gebruik word, belas word in die vorm van huur en rente. Hulle maak dus reeds ’n bydrae tot die vergoeding van kapitaal wat dit vir die Groep moontlik maak om die gestelde EVA-doelwit te bereik. “Hoewel dit redelik tegnies is, is die beginsels relatief eenvoudig en baie suiwer en volhoubaar. Die uiteinde van al die somme het egter beteken dat personeel vanjaar ’n totaal van R21 miljoen in bonusse ontvang het! Ek dink dit is ’n substansiële bedrag waarvoor ons die direksie en aandeelhouers van Suidwes moet bedank. Soos ek al baie geskryf en gesê het, is hierdie bonus ’n voorreg en nie ’n reg nie,” het Louis gesê. Louis Smit HUB
julie 2015
esprit de corps
3
<kortliks>
cWWjiaWffo-esprit
kortliks
R30 miljoen wins beloon
Nuwe bestuurder by Terratek
C7HJ?D ;>B;HI (HUB: Finansiering) ontvang sy aansporingsgeskenk nadat die teiken van R30 miljoen netto wins vir die Finansieringsbesigheid behaal is.
Louis Smit (HUB) verwelkom :H >;D:H?A IC?J>, die nuwe Grondkundige spesialis by Terratek.
Suidwes Landbou behaal uitstekende winste :?; IK?:M;I =HE;F het vanjaar die beste wins in sy geskiedenis behaal. Verdienste per aandeel het met 21.6% toegeneem, nadat ’n Aansporingskorting aan klante betaal is, wat 174% teenoor die vorige jaar toegeneem het. Wat die resultaat meer merkwaardig maak, is die feit dat die Suidwes-gebied die afgelope vier jaar gebuk gaan onder baie swak klimatologiese toestande, deurdat slegs sowat twee derdes van die langtermyn gemiddelde reënval ontvang is. Saam met die dividend-uitbetaling is sowat R56 miljoen se waarde aan aandeelhouers ontsluit, in ’n tydperk wat dit broodnodig vir die gebied is. Volgens Louis Smit (HUB) is die goeie resultaat te danke aan die Groep se groei en diversifikasiestrategie wat besigheid met klante oor die hele somersaaigebied insluit.
Top toekenning aan Ludi van Heerden
Twee Meganisasie-takke sluit Bestuur het besluit om die Meganisasietakke van Clocolan en Bloemfontein te sluit weens die ongunstige Landbou-ekonomiese klimaat. Van die personeel is in die Suidwes Groep ontplooi.
LUDI VAN HEERDEN (Bedryfsrekenmeester: Handel), het sy Golden Key Membership van die NWU ontvang. Slegs die top 15% van MBA-studente ontvang hierdie toekenning. Ludi het dit ontvang deur die tweede beste skripsie in die MBA-groep in te dien. Hier is Ludi saam met sy gesin, Drieckus, Elrina, Aminé en Alwyn.
Finansiële state beskikbaar Die opgesomde finansiële state is onlangs in publikasievorm bekendgestel. Die opgesomde state kan op die webwerf besigtig word.
4
die gees mense die geesvan vanons ons mense
Suidwes onttrek as aandeelhouer van Triomf Trading Suidwes het besluit om nie verder ’n aandeelhouer in Triomf Trading te wees nie. "Ons gaan steeds voort met die agentskapsooreenkoms vir Triomf in Noordwes en die Noord-Wes Vrystaat. Dit sal die ketting verkort en pryse meer kompeterend vir die boer maak," sê Louis Smit (HUB).
cWWjiaWffo-esprit
I
uidwes Landbou se plaagbeheerafdeling onderskei tussen interne en eksterne werk. Ekstern behels diens aan privaatinstansies of lede van die publiek, terwyl intern diens aan Suidwes of sy filiale behels. Daar is verskeie onderafdelings soos beroking, onkruidbeheer, rotbeheer en insekbeheer. In die somer fokus hulle veral op onkruidbeheer, maar in die winter raak dit stiller. Onkruidbeheer behels die beheer van onkruid by die persele van al Suidwes se silos en handelstakke (interne werk). Daar word ook by privaathuise onkruidbeheer gedoen (eksterne werke) waar gras of bossies op plaveisels en in tuine 'n probleem is. Sekere breëblaaronkruide op grasperke kan ook behandel word. Beroking behels die uitplaas van ’n gifgas wat alle insekte in onder andere losmaat graan sal doodmaak. Hulle berook silobuise,
stapels sakke en ook grootmaat losgraan, soos dié in bunkers. Beroking kan ook ekstern gedoen word. Die afdeling het al verskeie vaste kliënte opgebou wat hulle diens jaarliks gebruik. Termiese beroking en newelbespuiting is 'n bykomende funksie van beroking. Hier word die leë silobuis van ’n boer of ’n meule byvoorbeeld behandel nadat dit skoongemaak is. Dit beteken hulle spuit (newelblaas) die leë silo binne en buite-om met ’n gespesialiseerde masjien. Daarna blaas hulle, met behulp van ’n ander masjien, ’n soort warm mis (of rook) in die silo in. Beide die newel en rook bevat verskeie soorte insekdoder en kan tussen drie tot ses weke of selfs langer werk. Rotbeheer gebeur heeljaar intern en ekstern. Dit neem egter toe in die wintermaande omdat landerye gestroop en die veld afgebrand word wat die habitat en kosvoorraad vir rotte verwoes.
Dries van der Linde
Ben Jacobs
Chris Kotze
Hulle beweeg dan na dorpe en stede waar kos en skuiling volop is. Soos hulle populasie toeneem, teel hulle ook baie vinniger en ruk gou handuit. Dit is hier waar die Suidwes Plaagbeheerspan hulle staal wys. Gewone insekbeheer van byvoorbeeld kakkerlakke, miere, weeluise, ensomeer, behels oppervlakbespuitings. Dié diens is ook beskikbaar vir privaathuishoudings, sowel as restaurante, fabrieke en besighede. Hulle doen ook heelwat oppervlakbespuitings vir die staat, soos vir die SAPS, hospitale, skole, ensovoorts. Hulle het ook onlangs 'n driejaar kontrak onder die neuse van tien ander maatskappye weggeraap vir die nuwe Matlosana Mall in Klerksdorp. Die Plaagbeheerspan bestaan uit Dries van der Linde, die plaagbeheerbestuurder, Chris Kotze, wie gekwalifiseer is in termietbeheer, Ben Jacobs in strukturele
Jocob Lekgowe
cWWjiaWffo#esprit
PLAAGBEHEER groot in aanvraag plaagbeheer en Abby in beroking. Elke plaagbeheer-operateur het ook 'n span wat hom ondersteun. Die spanne werk soms as een groot span saam om groter take af te handel. Dit is soms nodig om byvoorbeeld ’n 200 kubieke meter stapel te berook. Dit is baie moeilik vir een of twee mense om ’n seil van 200 kg of meer op ’n stapel sakke van drie meter hoog te kry – dit verg die hulp van 'n hele span. Plaagbeheer het drie voertuie, ’n waentjie waarop die toerusting soms gelaai word en ’n vragmotor vir daardie ekstra groot vragte. "Ons voorsien heelwat groei vir Suidwes Landbou se Plaagbeheerafdeling in die nabye toekoms," sê Dries van der Linde, die plaagbeheerbestuurder. "Daar is reeds gereelde advertensies in verskeie koerante en ons werk aan ons eie webblad. Ons is ook beskikbaar op facebook en in die geel bladsye." e
Abby Mahetlelelwa
julie 2015
Jerrie Moodisa
esprit de corps
5
< stories uit soedan >
soedan
24 maande in Soedan :?J ?I CE;?B?A EC J; =BE" cWWh Ik_Zm[i _i h[[Zi (* cWWdZ[ _d Ie[ZWd ef Z_[ 7cjWWhfhe`[a X[i_]$ Die noordelike deel van Noord Soedan is hoofsaaklik woestyngebied en word gekenmerk deur sandstorms en dis juis hier waar Suidwes Landbou vir die laaste 24 maande kom nesskrop het. Hier is 'n oorsig van die laaste twee jaar. Suidwes Landbou is gekontrakteer om landboukundige dienste te lewer by die Amtaarprojek wat aan Jenaan Investment en die Sudanse regering behoort. Die oogmerk is om ’n lewensvatbare landbouprojek te vestig. Die projek in die noorde van Soedan, beslaan 12 000ha,
waarvan 5 000ha se Floppybesproeiing reeds geïnstalleer is (pale, kabelnetwerk, pypwerk en boorgate). Ons het ook reeds 4 300ha se aanplantings gedoen. Gewasse wat geplant is, is lusern, Sudan-gras, Pearl Millet en Rhodes-gras maar oor die laaste jaar is daar hofsaaklik op koring, lusern en Rhodes-gras gefokus. Die sewe Suid-Afrikaners wat tans op die projek werk is verantwoordelik vir die algehele landboukundige funksionering en bestuur van die projek. Die gemiddelde opbrengs vir Pearl Mellit beloop 7.5 ton/ ha, Rhodes gras 3.2 ton/ha en Lusern 2.4 ton/ha. Die bale word via Port Soedan per boot uitgevoer na die Verenigde Arabiese Emirate.
INTERESSANTE FEITE VAN DIE AFGELOPE 12 MAANDE: .. ++& jed H^eZ[i#]hWiiWWZ _i ][Xhk_a '' /.( jed akdic_i _i ][ijhee_ :_[ ]hedZ mWj X[m[ha mehZ" _i _d -() fbWi[ l[hZ[[b mWj [ba ,^W ]heej _i <beffo#X[ifhe[__d] mehZ ][Xhk_a mWj Z[kh Xeeh]Wj[ ][le[Z mehZ :[kh c_ZZ[b lWd Z_[ X[ifhe[__d]id[jm[ha mehZ ZWWh [ba[ *. kkh '. cc besproei :_[ j[cf[hWjkh[ m_ii[b jkii[d (, [d +) ]hWZ[ 9[bi_ki _d Z_[ iec[h [d jkii[d #' [d (, ]hWZ[ 9[bi_ki _d Z_[ m_dj[h$ :_[ ]heejij[ k_jZW]_d]i mWj Z_[ fhe`[aifWd jWdi [hlWWh _i m_dZiaWZ[" mWj[htekort, hoë dag-temperature en die toerusting en implemente wat deur die hitte en wind beskadig word.
cWWjiaWffo-esprit
Deon Badenhorst was onlangs in Soedan en het hierdie artikel vir esprit bymekaar gesit.
DeehZ Ie[ZWd _i d bWdZ _d DeehZ#7\h_aW [d Z_[ Z[hZ[ ]heejij[ bWdZ _d 7\h_aW [d ]h[di WWd B_X_ _d Z_[ deehZm[ij[" ;]_fj[ _d Z_[ deehZ[" Ji`WZ [d Z_[ I[djhWWb#7\h_aWWdi[ H[fkXb_[a _d Z_[ m[ij[" Ik_Z#Ie[ZWd _d Z_[ ik_Z[" ;j^_ef_ [d ;h_jh[W _d Z_[ eeij[ [d Z_[ Hee_ I[[ _d Z_[ deehZeeij[$ A^Whje[c _i Z_[ ^ee\ijWZ [d EcZe[hcWd _i Z_[ ]heejij[ ijWZ lWd DeehZ Ie[ZWd mWj d eff[hlbWa lWd ' .., &,. ac X[ibWWd$ ?d (&&. mWi Z_[ _dmed[h][jWb )' ./* &&&$ :_[ 8bek [d Z_[ M_j Dob aec _d A^Whje[c Xoc[aWWh [d lehc Z_[ Dobh_l_[h mWj Z[kh ;]_fj[ jej _d Z_[ C[Z_j[h[[di[ i[[ lbe[_$
SEWE SUIDWESTERS WERK TANS VOLTYDS OP DIE PROJEK. Voor is Thinus Grobbelaar en Wessel van der Walt. Agter staan IB Oosthuizen, Louis Lategaan, Gerald Dunhin en Johan Pretorius. Carl Bierman is op die inlasfoto.
Die gewasse word elke 48 uur besproei.
Jong groei word fyn dopgehou.
6
die gees van ons mense
Die bale weeg gemiddeld 650kg per baal.
cWWjiaWffo-esprit
:?; IC7HJD;J N)#FHE@;A is nou in volle swang. Die projek is verdeel in vyf fases: 1) Inisiasie, 2) Analise en ontwerp, 3) Bou en toets, 4) Implementering en 5) Afsluiting.
wen met smartnet
cWWjiaWffo#esprit esprit
IC7HJD;J N) EF IA;:KB;
Wie is verantwoordelik vir die koördinering van die Graan, Handel en Fin inligting vir die Smartnet-projek? :_[ [[hij[ aehh[aj[ WdjmeehZ mWj ][jh[a word, sal 'n prys ontvang.
Inisiasie-fase afgehandel
Geen virus sal meer moeilikheid maak nie >;HC7D L;HM;O (Netwerkspesialis NWET) skrik nie vir koue pampoen nie, laat staan nog rekenaarvirusse. Hy het 'n kursus in die Kapersky anti-virusprogram met die grootste lof geslaag. Dié program is op alle rekenaars in Suidwes geïnstalleer. Herman is ook deur Kaspersky aangewys as die beste student en het die hoogste punte in Suid-Afrika behaal. Baie geluk, Herman.
Die projek is ook verdeel in vier werkstrome nl. Korporatiewe finansies, Handel, Graan en Finansiële dienste. Die Inisiasie-fase is afgehandel vir al die werkstrome en is tans in die Analise en ontwerp-fase en in sommige van die werkstrome is daar reeds begin met die Bou en toets-fase. In die Analise en ontwerp-fase moes die Suidwes-projekspan gereeld inligting aan die implementeringsvennoot, (Datacentrix) te verskaf. Dit sluit konfigurasie-data wat gebruik word om die stelsel mee te bou asook meester-data in wat gebruik word om die stelsel te laat funksioneer. Gedurende die Bou-fase gebruik Datacentrix die konfigurasiedata om die stelsel te bou. Sodra die stelsel gebou is gaan dit deur twee toetse, wat deur Suidwes saamgestel is om die akkuraatheid te bepaal. Datacentrix doen eers 'n interne toetsing om te verseker dat alle stelseltransaksies volgens beplanning werk. Suidwes doen dan eksterne toetsing om seker te maak die stelsel ondersteun alle besigheidsprosesse. Die stelsel sal geïmplementeer word sodra beide partye dit afgeteken het. Dit verseker die kwaliteit van die stelsel. Sunelle van Rooyen
Bemarkingskoördineerder
Opgelei vir die taak op hande
Personeellede van Migdol het in Maart 'n Basic Job Essentials Workshop bygewoon en elkeen 'n sertifikaat ontvang. Baie geluk met die prestasie. Bridgitte Mathews (Nie-Uitvoerende Direkteur) (links) wens Jaydene de Jager (Finansiële bestuurder: Graan) geluk met haar GR-kwalifikasie.
Agter: Michael Letlhomo (Brandstofjoggie), Matebis Mothibi (Algemene werker),Paul Mokoroane (Vurkhyserdrywer) en Godfrey Dintwe (Algemene werker) Voor: Letty Mokoroane (Skoonmaakster), Abel Melamu (Vurkhyserdrywer), Israel Monthlankane (Onderdele-verkoopsklerk) en Samuel Sedumedi (Rakversorger)
julie 2015
esprit de corps
7
toekoms
Vroeg begin, half gewin
cWWjiaWffo-esprit
"Suidwes belê in die toekoms van jong aspirantboere deur Jongboertjiedae. As hulle vroeg reeds blootstelling aan boerdery kry, kan hulle vroeg reeds loopbaanplanne maak," sê Deon Badenhorst.(Operasionele bestuurder: Handel). :?; IK?:M;I @ED=8E;HJ@?;# :7= is reeds vir die laaste twee jaar in Wolmaransstad aangebied. “Die terugvoer van die jongmense wat die vorige dae bygewoon het was so positief dat ons besluit het om dit ’n jaarlikse instelling te maak en meer dorpe in te sluit,” vertel Deon. Suidwes teiken hiermee leerders wat ’n sterk passie vir landbou toon, wat landbouverwante skoolvakke neem en moontlik ’n loopbaan daarvan wil maak. “In 2015 het ons meer streke, skole en leerders genooi om deel te neem aan hierdie unieke geleentheid en drie Jongboertjiedae gaan op verskillende dorpe in die Suidwesbedieningsgebied gehou word. Ons kan 150 leerders van 12 tot 18 jaar per geleentheid akkommodeer en ons hou dit spesifiek gedurende die vakansie. Toegang is gratis en leerders ontvang ’n pakket met verskeie promosiemateriaal,” sê Deon.
Die programme fokus daarop om die leerders te stimuleer en sluit die volgende in:
:_[ h[i lWd Z_[ `WWh i[ @ed]Xe[hj`_[ZW[0
di# , EajeX[h0 MebcWhW udoLee ie, ass ijWZ (Makw uit spr oes mb Ba d, sta ring en Ottosdal) - EajeX[h0 LhoXkh] a, (Stella, Kameel, Louwn Tosca en Reivilo) Z / EajeX[h0 >eefijW in, (Wesselsbron, Bultfonte a, ian rist Ch lle, Hetzogvi Bloemhof en Bothaville)
8
die gees van ons mense
X[a[dZij[bb_d] lWd Z_[ @ed]boertjieklub d feijcehj[c#edZ[hie[a ef 'n skaap
Bo: Die kinders is gewys hoe wol geklas word. Links: Dit lyk of hierdie jongman sweiswerk onder die knie het. Die kinders is touwys gemaak in verskillende meganiese prosesse, o.a. sweis. e
]hWWdl[hXek_d] iWWZ akdi# mis) l[hia_bb[dZ[ X[[i# [d skaaprasse l[[i_[aj[i [d l[[c_ZZ[bi l[[le[Z_d] c[]Wd_iWi_[#Z[cedijhWi_[ hee\Z_[h[ [d ed][Z_[hj[i XhWdZ [d jWje[ h_d] lWd l[[
cWWjiaWffo-esprit
Regs en regs onder: Elke bywoner ontvang 'n sertifikaat en geskenkpakkie. Blikbekers met die Jongboertjiedag-logo is spesiaal vir die kinders gemaak.
cWWjiaWffo#esprit
Links onder: Die postmortemondersoek van 'n skaap lok groot belangstelling uit.
Leerders van Migdol woon ook dag by :?; >EE< L7D C7CF>E >EÝHIAEEB iop Migdol vertel dat tien van sy leerders die Jongboertjiedag bygewoon het. Dr MG Lekalakala kan met reg trots wees op sy skool van 760 leerders wat verlede jaar ’n slaagsyfer van 98% behaal het. “Ons is ’n groot skool wat baie gewild is omdat ons slaagsyfer so goed is,” vertel hy. “Kinders kon van oral uit die omliggende dorpe om ons skool by te woon.” Van die kinders wat die dag bygewoon het, stel belang om veeartsenykunde of in dieregesondheid te studeer. Die skool het voorheen landbougerigte vakke aangebied, maar as gevolg van ’n tekort aan fondse en die afsterwe van die landbou-onderwyser, kan hulle dit tans nie meer doen nie. “Ek hoop dat ons ’n borg sal kry om ons skool te ondersteun sodat ons die goeie resultate kan lewer wat ons graag wil,” het hy gesê. Die voertaal is Engels, maar vakke word ook in Setswana en Afrikaans aangebied.
Perdeboertjie 7B?I>?7 EFF;HC7D I; =H77: 8-koppie staan net in een rigting – dié van ’n perdeboer. Sy was een van 150 skoliere wat by die Kleinboertjiedag op Schweizer-Reneke gehou is. Alisha (op die foto regs) is ’n kranige perderuiter wat al by talle skoue en kompetisies deelgeneem het. “Sy is ’n regte plaaskind en het die Jongboertjiedag tjiedag baie geniet,” vertel haar ma, Alida, wat self op ’n plaas groot geword het. “Ons het ’n melkery gehad en met saalperde geboer.” Alida en haar man, Johan, is in die motorhandel op Lichtenburg en Alisha is in Sannieshof Hoërskool,’n landbouskool. “Ons was ses kinders van my skool wat daar was, drie seuns en drie dogters, en ek het dit ongelooflik baie geniet. Ek gaan beslis volgende jaar weer,” sê Alisha.
julie 2015
esprit de corps
9
cWWjiaWffo-esprit
mega-lab 10
NviroTek boer in die gim
E
ns kollegas by NviroTek het 'n nuwe gebou betrek en esprit het by Dailena Pienaar (HUB: NviroTek) gaan kuier om te sien waarmee hulle in die nuwe laboratorium besig is. Die nuwe perseel is op Ifafi, ’n groeiende besigheidshub teen die Hartbeespoortdam wes van Pretoria en Lanseria. Om ’n laboratorium op te pak en daarmee te trek is reeds ’n uitdaging. Om ’n laboratorium in ’n gebou te maak pas wat voorheen ’n gimnasium was, was behoorlik ’n uitdaging. “Dit het baie kreatiwiteit, dinken bouwerk geverg om die gim te omskep in ’n behoorlike laboratoriumfasiliteit,” vertel Dailena. Wanneer ’n laboratorium meer as 80 000 monsters per jaar hanteer, beskou die Amerikaners dit as ’n mega-lab. “Ons doen heelwat meer as 80 000 monsters per jaar,” sê sy. Volgens hulle webwerf hanteer dié laboratorium meer as 170 000 monsters en verdien dus om as ’n mega-lab bekend te staan. “NviroTek is tans beslis
die grootste onafhanklike laboratorium in Suid-Afrika,” sê Dailena. Hoewel Suidwes, via Africum, 80 % aandele in NviroTek besit, is meer as 80 % van die maatskappy se omset afkomstig uit ander gebiede. ”Ons kliëntebasis strek letterlik van die Kaap tot Kairo.” NviroTek is ’n groot rolspeler in die Suid-Afrikaanse landbou en is internasionaal bekend. Die vorige perseel het nie meer aan die standaard van dié groeiende besigheid voldoen nie. Die gebou het erg agteruitgegaan en dit het nie finansieel sin gemaak om herstelwerk aan ’n gehuurde gebou te doen nie. “Die nuwe perseel op Ifafi het teen ’n baie goeie prys in die mark gekom en ons het besluit om dit te koop. Nou besit ons ’n bate en daar is baie ruimte vir uitbreiding. Hoewel ons graag nader aan die groter besigheidsentra sou wou wees, is die perseel bekostigbaar en steeds maklik vir koerierdienste en vir kliënte om te bereik. Dit is ook nie ver van die Lanseria-lughawe nie,” het Dailena gesê.
die gees van ons mense
Volgens Dailena wil hulle vanjaar begin werk aan ISO-akkreditasie. “Dit is egter ’n geweldige taak wat baie druk op almal plaas. Elke aspek van die laboratorium se aktiwiteite, beide die bestuur- en tegniese sisteme moet gedokumenteer word en dit neem baie tyd in beslag,” sê Dailena. Oor die toekoms sê sy dat tegnologie vinnig ontwikkel en dat laboratoriumtegnieke meer gerekenariseerd word, sodat minder hande en chemikalieë in prosesse gebruik word. Die gebruik van infrarooitegnologie gaan die industrie baie verander. NviroTek ondersoek ook tans hierdie e tegnologie.
Die foto links bo wys hoe ’n totale vertering op kalk en kunsmismonsters gedoen word om katione en mikro-elemente te bepaal.
Op die foto regs bo word grondmonsters in verskillende volumes uitgemeet vir verskeie analises.
cWWjiaWffo-esprit
cWWjiaWffo#esprit
Watermonsters word ondersoek om te bepaal of dit geskik is vir menslike gebruik.
Thomas Mashiane, laboratorium assistent by NviroTek, berei verdunnings voor.
Cecile Reeders evalueer watermonsters vir teenwoordigheid van mikro-organismes.
Dailena Pienaar is die hoof uitvoerende beampte van NviroTek.
Francois Reeders, operasionele bestuurder van NviroTek kyk hoe Miriam Mashiane, laboratorium assistent, grondmonsters filtreer.
Shadrack Motshoare besig om die pH van grond te bepaal op â&#x20AC;&#x2122;n instrument wat deur NviroTek se span self ontwerp is.
julie 2015
esprit de corps
11
cWWjiaWffo-esprit
Wag vir 'n winskopie
kontrei Daar vang ons toe twee van ons boere-klante, Swartkop White en Stokkies Stroebel (met die hoed) aan die uitspan by Schweizer-Reneke se Kontreiwinkel. Hulle het aankope kom doen by die winkel tydens die uitverkoping wat daar gehou is.
Suidwes dra kundigheid oor
En daar staan die dak nou op Hoopstad Aspirant-graanhanteerders van Botselo Meule het opleiding by Suidwes ontvang. Op die foto is van links: Marlis de Greeff (Moderator), Daniël Makodi, Amos Sebeela, Sello Sekhampu (mentor van Botselo Meule), Isaac Mothibi, Tshepo Ramokodi en Riekie du Preez (Opleidingsbeampte en assessor).
8EJI;BE C;KB; het Suidwes Graan genader om te help met die oplei, assesseer en moderering van leerling graanhanteerders. Suidwes se bekwame Graan assessors, onder leiding van Johan Labuschagne, het die leerders onder hulle vlerke geneem en opleiding verskaf. Tien leerlinge het begin, maar slegs vier het die kursus voltooi.
12
die gees van ons mense
Die opleiding het bestaan uit prakties sowel as teorie. Die leerlinge het ook opleiding ontvang in: Inleiding tot rekenaars, klantediens, telefoonetiket, noodhulp en veiligheid. Riekie du Preez en Elias Modise het die opleiding verskaf. Marlis de Greef het opgetree as moderator en sal die finale punte bekend maak gedurende Augustus.
:?; >;;B=E;:;H; IJEEH op Hoopstad is voltooi! Die foto's hierbo wys hoe die struktuur gegroei het, van die grondwerk, die raamstruktuur tot waar dit tans gereed is vir gebruik. Hierdie 650 m2 afdak is die handewerk van Johan Bezuidenhout, Morné van der Walt, Schalk de Wet, Daniel Mohakane, Johannes Mothei en Lucky Lefu. Volgens Ben Lubbe, die Bestuurder: Eiendomme het hierdie manne puik werk gelewer, "Hulle het die Wes-Transvaalse son getrotseer met die oprig van hierdie stoor – let op na die mooi vooraansig met die ronde randafwerking (bullnose)," spog Ben. Die afdak kort nou nog net die New Holland-kenteken wat op die dak aangebring moet word. "Ons het groot planne met die reuse-afdak – Suidwes gaan groot trekkers en implemente hier uitstal," vertel Ben. Instandhouding is reeds besig om die volgende stoor op Bultfontein op te rig.
cWWjiaWffo-esprit
cWWjiaWffo#esprit
Vryburg kry kleur IK?:M;I I; AEDJH;?M?DA;BI in die groter dorpe brei hulle verfreekse uit om die volledige reeks van Jack’s Paint aan te bied. “Dit is veral die Panache-reeks wat ons kern- handelsmerkproduk vorm en dié hoë gehalte produk bied ook uitstekende waarde vir geld,” vertel Robbie Dawes, die takbestuurder op Vryburg. Dié tak het twee kundige verfmengers, Chris Wentzel en Gerald Taylor. Op die foto’s hierby is Farm Expert Properties se gebou wat verlede maand ten volle binne en buite uitgeverf is. "Soos ons die verf afdeling se verkope ontwikkel, kry ons al hoe meer versoeke om volledige huise te verf.
Sara Paul ’who wants to be a model' seems to be doing a great job here – Cosmopolitan, watch this space!
ONE SIZE FITS ALL? In the Vryburg clothing department, we cater for all sizes, from small to GIANT, explains Robbie Dawes.
VOOR
Daar kom die wa, die SPLINTERNUWE wa ...
NA
7I :77H D FB7D gemaak moet word, sit die manne van die stoor op Christiana koppe bymekaar. "Ons het die jaar besluit om ons wa self op te knap en deur die padwaardigheidstoets te sit en in die proses geld te spaar," vertel Lean Oosthuizen (Stoorbestuurder: Christiana Handel). Die gevolg was dat hulle sowat R3 000 gespaar op uitgawes wat hulle sou moes aangaan om dit te laat doen.
julie 2015
esprit de corps
13
f[hied[[b-esprit
spesiale oomblikke
Rol die moue op en red lewens
Leeutjies
'n Benoude, maar baie moedige Sello Sekgejane (Hoofklerk: Vergoeding) voeg daad by die woord en laat sy bloed tap - wie sal weet wie se lewe hierdie 480 ml gaan red?
CE;:;H J>;H;I7 >;J eenkeer gesê dat ons nie almal groot dinge kan doen nie, maar ons kan almal klein dingetjies met groot liefde doen. Bloed skenk is een van daardie klein dingetjies wat meeste van ons kan doen en as ons almal saam doen, dan maak ons 'n reuse-verskil. Dit klink erg, veral vir die ouens wat naaldangs beleef, hulle tap net minder as 'n halflitertjie uit. Vra vir Sello Sekgejane – hy het onlangs vir die eerste keer gaan bloed skenk, op 49 jarige ouderdom. "Ek was lelik benoud gewees, maar ek het darem oorleef. Ek voel lekker daaroor dat my bloed dalk tot drie mense se lewens kan red," het Sello na sy ondervinding vertel. Die bloedbank kom
BLOED BROKKIES d Wanneer jy bloed skenk, wor en eem gen d bloe ml 480 s sleg ’n normale persoon se liggaam vervang dit maklik. id’n Gesonde individu kan gem tyd deld 330 keer in sy/haar leef bloed skenk. d Bloed uit die O-groep is alty in aanvraag, want dit kan aan
14
Loop katvoet op Leeutjies
maak elke kwartaal 'n draai by hoofkantoor om te kom bloed haal. Daar is 'n hele groep wat gereeld skenk. Ons het met die laaste geleentheid vir Marlis de Greeff, Adele Holtzhausen, Hester Pretorius, Kobus Theron, Wentzel Theunissen, Nicolize Coetzee, Martine Vermeulen, Anja Meintjes en Louis Botha daar raakgeloop. Marlis sê dat jy elke 56 dae kan skenk. Haar twee kinders is ook al skenkers. "Ek voel daar is so baie genade en rykdom in ons huis dat ons dit nie vir ons self kan hou nie. My bloed is O- en bloed in die Ogroep is altyd in aanvraag omdat dit aan enige iemand gegee kan word in 'n noodgeval. So kan ek in 'n krisis 'n verskil aan iemand se lewe maak. Ek is ook ’n orgaanskenker," vertel Marlis
’n Lang
storie kort ... Om 'n laaang storie kort te maak – Patrick Nelissen het sy omgekeerde raakgeloop – Bonani is die PRO van die restaurant Kream in Pretoria.
Selina laat 'n groot leemte
BIG hair
’n enige pasiënt gegee word in se noodgeval. Een uit drie men behoort tot hierdie groep. AB-negatief is die skaarsste bloedgroep en minder as 1% van die bevolking behoort tot hierdie groep. Mensbloed bestaan uit 78% water.
die gees van ons mense
Die leeu van LEON SCHUSTER SOU Oscarmateriaal bymekaar kon In ons portaal lê ’n leeu maak in Leeudoringstad se Dit laat die mense skreeu Party van skrik Kontreiwinkel met die leeu Ander van die lag in die voorportaal. Almal moes maar ligloop vir die Dit gee ’n hele petalje af ap leeu van Leeudoringstad. Onoplettendes oefen hul syst by die deur er huiw er And Die personeel het baie haal. Maak eers seker of leeu asem pret met die leeu gehad tot hier omdat niemand wat daar Karoo se leeu het nie geloop r edie wyfi ’n is die Hier ingestap het, verwag Sy lê doodstil en staar het om 'n leeu daar raak Geen bedreiging van haar te loop nie. Klante het gespring, gehop, gelag, Annetjie Marx ugeskree en natuurlik gehol (Admin Beampte by Lee l) nke iwi tre Kon d sta as hulle die leeu gewaar ing dor het. Dit het sowaar vir groot vermaak gesorg. Nota: geen mense is Petra Steyn beseer in die maak van (Ontvangsbeampte by Leeudoringhierdie konsternasie nie. stad Kontreiwinkel)
EDWARD MASHOKO has hair to spare. He works at Suidwes Wolmaransstad Spares Department. "I love working here, but sometimes it gets hairy," says Edward.
"ONS GROET 'N DIERBARE mens," sê Petra Steyn (Ontvangsbeampte Leeudoringstad Kontreiwinkel) toe esprit haar uitvra oor Selina Letsogo se afsterwe. Selina was 'n klerk by dié Kontreiwinkel en was sedert 1978 in diens van Suidwes Landbou. Selina is na 'n lang stryd aan kanker oorlede. Selina se kollegas op Leeudoringstad onthou haar as 'n standvastige mens wat baie behulpsaam was. Petra vertel dat Selina reeds daar was toe sy daar begin werk het. "Dit was hoe dit was, sy was altyd op haar pos. Gereed om te help. Toe word sy siek en steeds beur sy voort. As jy gevra het hoe dit gaan, het sy altyd gesê: 'Baie goed'," vertel Petra. Die personeel daar onthou ook dat Selina, as iets soek raak omdat dit nie op sy plek is nie, sy
Selina Letsogo en Petra Steyn by Leeudoringstad se Kontreiwinkel.
dit sal soek tot sy dit kry. Sy het altyd gesê 'nee, man dit kan nie weg wees nie'. As jy 'n dokument soek, gee Selina die datum en die firma se naam, sy bring dit gou, met die vermaning dat sy dit terug wil hê. Die personeel dra die familie in hulle gebede op in hierdie moeilike tyd.
lief & leed Ervaar die gees van ons mense
30 jaar
Esprit deel graag in die lief en leed van die personeel en ons nooi julle uit om julle nuusbrokkies vir ons te stuur. Annemarie FouchĂŠ (PA: Groep HUB) stel vir elke uitgawe die lief en leed-nuus saam. Stuur julle bydraes aan annemarief@suidwes.co.za
ONS IS BLY SAAM MET: Â&#x161; BkZ_ lWd >[[hZ[d 8[Zho\ih[a[dc[[ij[h0 Handel) het sy Golden Key Membership lWd Z_[ DMK joZ[di Ă&#x160;d ife]][b[[dj^[_Z edjlWd]$ Ib[]i Z_[ jef '+ lWd C87# studente ontvang hierdie toekenning. BkZ_ ^[j ^_[hZ_[ je[a[dd_d] l[hZ_[d Z[kh Z_[ jm[[Z[ X[ij[ iah_fi_[ _d Z_[ C87# groep in te dien. Â&#x161; I_cedÂ&#x192; 8eiY^ 7Wdaef[h#Wii_ij[dj ^ee\aWdjeeh " _i Z[kh 7]h_I;J7 Wi [[d lWd Z_[ Jef + 7CF#ijkZ[dj[ ][Â&#x2020;lWbk[[h$ :_[ Wcfj[b_a[ Z_d[[ iWb _d I[fj[cX[h plaasvind. Â&#x161; H_[a_[ Zk Fh[[p 8[Wcfj[0 Efb[_Z_d] " ^[j ef . @kd_[ ekcW ][mehZ lWd Ă&#x160;d fhW]j_][ ab[_dZe]j[h" B_[da[ Zk Fh[[p$ Â&#x161; 7d`W CWhi^Wbb AWii_[h[ CWamWii_[ Aedjh[_m_da[b ^[j ef )' CWWhj Ă&#x160;d Ze]j[hj`_[ @eWdÂ&#x192; hoa[h ][mehZ$ @eWdÂ&#x192; _i ef (. @kd_[ gedoop. Â&#x161; Piet Selepe (Onderdele bestuurder B[[kZeh_d]ijWZ ^[j Ă&#x160;d i[kdj`_[ hoa[h geword.
JULLE IS IN ONS GEDAGTES: Â&#x161; C[bWd_[ D[b 8[Wcfj[ leehhWWZX[ijkkh & kontrakte) was in die Sunningdalehospitaal in Klerksdorp opgeneem vir toetse. Â&#x161; 7b[jjW Aeaa_[ 7b][c[d[ m[ha[h IY^m[_p[h#H[d[a[#i_be i[ cWd _i oorlede. Â&#x161; @WYgk[b_d[ Aejp[ EdjlWd]ij[ab[ha 8ej^Wl_bb[ Aedjh[_m_da[b [d M[hd[h Aejp[ LWab[[hb_d] 8ej^Wl_bb[ i[ - cWWdZ[ ek[ Ze]j[hj`_[" 9ebb[[d" _i _d Z_[ Hei[fWha >eif_jWWb _d 8be[c\edj[_d ef][d[[c met kroep. Â&#x161; M[djp[b J^[kd_ii[d 7ii_j[dj >ee\X[ijkkhZ[h0 Ik_Zm[i <_d i[ fW _i dW Ă&#x160;d lang siekbed oorlede. Â&#x161; ;bcWh_[ Z[ 8[[h >ee\ab[ha ^ee\aWdjeeh was in die hospitaal opgeneem. Â&#x161; I[b_dW B[jie]e @dh Ab[ha B[[kZeh_d]ijWZ Aedjh[_m_da[b _i dW Ă&#x160;d ijhoZ j[[d aWda[h eehb[Z[$ I[b_dW mWi lWdW\ '/-. _d Z_[di lWd Ik_Zm[i BWdZXek$ Â&#x161; Jei ;ij[h^k_p[d I_be#X[ijkkhZ[h 8be[c^e\ [d io ][i_d mWi _d Ă&#x160;d cejehed][bka$ Tos het sy bladbeen gebreek en van sy kinders het ook beserings opgedoen.
Welkom pienkvoetjies
Magda Koekemoer (Senior Klerk â&#x20AC;&#x201C; Krediteure), ontvang haar 30-jaar dienssertifikaat van Johnny Brown (Rekenmeester â&#x20AC;&#x201C; Krediteure).
25 jaar
Dries van der Linde (Snr Silo-best: Wolmaransstad) ontvang sy 25-jaar dienssertifikaat van Petrus Boshoff (Snr Best: Graanhantering).
Des Liebenberg (Sr Analis NviroTek) se dogtertjie, Karlienke.
25 jaar
Jan (Wele) Mojanaga, (Algemene werker) ontvang sy 5-jaar dienssertifikaat van SimonĂŠ de Villiers (Takbestuurder: Reivilo).
5 jaar
Monroy April (Kassier Bloemhof) ontvang sy 5-jaar dienssertifikaat van OC Vermeulen (Takbestuurder Bloemhof).
5 jaar
Joseph Rasego (Kassiere Schweizer-Reneke Kontreiwinkel) ontvang sy 5-jaar dienssertifikaat van NaudĂŠ Maree (TB Handel SchweizerReneke).
10 jaar
Melanie van der Linde (Snr Admin-bestuurder Graanbemarking) ontvang haar 20-jaar dienssertifikaat van Anton Jordaan (HUB: Graan). 5 jaar
Andrew Kamele ontvang sy 10-jaar dienssertifikaat van SimonĂŠ de Villiers (Takbestuurder Reivilo).
Waltor Booysen (Asst-silobestuurder, Poppieland Bunker) ontvang sy 5-jaar dienssertifikaat van Willie Botha (Silobestuurder Hoopstad).
Schalk de wet van Instandhouding Hoopstad ) ontvang sy 5-jaar dienssertifikaat van Ben Lubbe (Bestuurder: Eiendomme).
5 jaar
5 jaar
5 jaar
Jaco van Wyk (Werktuigkundige Hoopstad) ontvang sy 5-jaar dienssertifikaat van oom Flip Mienie (Hoopstad Werkswinkel).
Heleen (Smiley) Jacobs (Verkoopsassistent Bloemhof), ontvang haar 5-jaar dienssertifikaat van OC Vermeulen (Takbestuurder Bloemhof).
5 jaar
Andries Boisa (Leerling silo-operateur Hoopstad) ontvang sy 5-jaar dienssertifikaat van Willie Botha (Silobestuurder Hoopstad).
langdienstoekennings julie + @WWh
Anja Marshall (Kassiere Makwassie Kontreiwinkel), se dogtertjie, JoanĂŠ.
20 jaar
Frans Kgosamang (Stoorvoorman) ontvang sy 25-jaar dienssertifikaat van John Nieuwoudt (Takbestuurder).
5 jaar
Salome Pieterse (Beampte: Aandele en Administrasie) se seun, Gerrit Pieterse en sy vrou Anneke, se seuntjie, Hanno. Piet Selepe (Onderdele Bestuurder Leeudoringstad), se seuntjie, Junior Selepe.
f[hied[[b#esprit
langdienstoekennings julie
Â&#x161; Mev C Pretorius (SchweizerReneke-silo) Â&#x161; Mnr TE Disebo (Vrybrug Kontreiwinkel) '& @WWh
Â&#x161; Mev LP Pitso (Wesselsbron Kontreiwinkel) Â&#x161; Mnr LM Matwa (Leeudoringstad Kontreiwinkel) )+ @WWh Â&#x161; Mnr WJ Botha (Hoopstad-silo)
Â&#x161; Mnr MK Mbutho (Wesselsbron Kontreiwinkel)
julie 2015
esprit de corps
15
f[hied[[b-esprit
spanbou
Ieei ^Wh[ ef d ^edZ i[ hk] D
iĂŠ van julle wat die manne met die maskers in die vorige uitgawe van esprit herken het, is nie deur hulle maskers geflous nie. Suidwesfin se verhoudings- en adminbestuurders het in Mei Dennysampioene se plaas, Deodar, besoek, waar die foto geneem is. Die drie manne op die foto is Stefan van Huyssteen, Wentzel Theunissen en Frank Voigt
As die besoekers egter rooi paddastoele met wit kolletjies verwag het, sou hulle teleur gesteld wees. Die wit sampioene wat hulle gesien het, het soos hare op 'n hond se rug gegroei "Ons is so betrokke by ons eie besigheid (Suidwesfin) dat die blootstelling aan nuwe prosesse en inligting wat ons by Denny gekry het, soos â&#x20AC;&#x2122;n vars bries op die regte tyd gekom het. Die nuwe produksie-aansoeke gaan binnekort by Suidwesfin begin instroom en dan gaan ons te besig wees om einigiets anders te doen," vertel Talita Verwey (Admin-bestuurder: AgriCapital Suidwesfin). "Dankie, Wentzel Theunissen, vir die moeite wat jy gedoen het." James McLaren (tegniese bestuurder) van Denny het die besoekers op 'n toer deur die boerdery geneem. Denny Pty (Ltd) bestaan uit twee afdelings, Denny Fresh en Denny Foods. Die Deodarplaas, naby Krugersdorp, val onder Denny Fresh. "Daar gaan baie meer in 'n sampioenboerdery as wat mens dink," vertel Talita.
16
Jippie, spanbou vir Suidwesfin ons gaan vir 'n spin Na Denny Mushrooms want hulle doen die ding â&#x20AC;&#x201C; Malie Schulz
die gees van ons mense
Bo: Die sampioene groei soos hare op 'n hond se rug. Links: Die kompos word so warm dat die stoom daaruit trek. Onder: HigiĂŤne word baie streng toegepas. Besoekers dra waterstewels, haarnette en baadjies oor hulle klere en stap deur 'n ontsmettingsbad voordat hulle die produksie-area binne mag gaan. Bo: Trudie van Staden, Gysia Jansen, Lezelle van Zyl en Inge Oelfken doen die sampioendans.
James het die volgende interresante feite oor die plaas gegee: Â&#x161; IWcf_e[d[ X[ijWWd k_j /+ water.
Onder: Sampioenplukkers moet ongeveer 1 200 sampioene per uur met die hand pluk om produktief te wees.
Â&#x161; :_j mehZ c[j Z_[ ^WdZ ][fbka$ Â&#x161; ?d Ik_Z#7\h_aW mehZ ZWWh '' +&& ton sampioene per jaar geproduseer, dit is ongeveer 600 miljoen sampioene per jaar. Â&#x161; 8o :[eZWh fheZki[[h ^kbb[ 4 900 ton sampioene per jaar (94 ton per week). Van die sampioene word na Mauritius en die SADC-lande uitgevoer. Â&#x161; :_[ fbWWi ^[j *&& m[had[c[hi waarvan 80% vrouens is. Die medium waarin die sampioene groei, bestaan uit substrate wat op die plaas voorberei word deur die byvoeging van hooi, gips, water, hoendermis ens. Tydens die proses van 'komposmaak' word soveel hitte opgebou dat die stoom wat daaruit trek dit laat lyk of die hoop aan die brand is.
Suidwesfin verhoudingsbestuurders en adminbestuurders besoek die Denny-sampioenplaas.
f[hied[[b#esprit
WIN A R150 VOUCHER
In die verwerkingsfabriek word blikkies met sampioenstukkies, -sop en -souse gevul.
"Die reuk hier is nie baie aangenaam nie en sommige van die besoekers het maar swaar gekry. In die stoor waar die sampioene gekweek word, is daar temperatuur-beheerde kamers. Higiëne is baie belangrik en ons moes hande was, deur ontsmettingsmiddel stap met waterskoene en baadjies en haarnette dra wat Denny voorsien het," sê Talita. Van saai tot oes is 'n siklus van sowat 63 dae. Die sampioenplukkers moet ongeveer 1 200 sampioene per uur pluk om produktief te wees. "’n Sampioen verloor 50% van sy smaak binne die eerste twee
Die Denny-geskenkpakkies is aan die twee wenners van die slagspreukkompetisie oorhandig. Malie Schulz en Inge Oelfen het elkeen 'n pakkie ontvang.
ure nadat dit gepluk is. Ons het sampioene direk uit die plukkers se mandjies geproe en dit smaak verrassend anders as dié wat jy in die winkel koop." Die groep het ’n draai in die verwerkingsfabriek gemaak waar blikkies gevul word met sampioenstukkies, -sop en -souse. Hier moes die mans, tot almal se groot vermaak, selfs hulle baarde met haarnette bedek.
lekY^[h" k]][Zm[Wh W_b m_d W H'+& H gk[ij_ed X[bem WdZ c b[ cW_b$Yec f ] _c 6 i _[ ^[ _i j h_j$aecf[j `kij Wdim[h if ; H 7 ; #c M [ W_b : cX[h _d j^[ je0 HK==; oekh Wdim[h kh dWc[ WdZ YedjWYj dk ?dYbkZ[ oe
... and the question is:
MOI @EK IB7= C;J IB7=IFH;KA;
Wentzel Theunissen het ’n kompetisie gehou waar die personeel van Suidwesfin 'n slagspreuk moes skep wat die woorde 'Suidwesfin' en 'Denny' bevat. Malie Schulz (algehele wenner) en Inge Oelfken het elkeen met ’n Dennygeskenkpak weggestap. Hier is Inge se bydrae:
Jippie, spanbou vir Suidwesfin ons gaan vir 'n spin Na Denny Mushrooms want hulle doen die ding – Malie Schulz
Kom kyk vir Dennysampioen want hy is Suidwesfin se kampioen. Dit wat ons graag wil doen sodat ons op sy groei kan roem. – Inge Oelfken
Why is Ruggedwear clothing as comfortable to wear in hot weather as in cold weather? Send your answer to: esprit.kompetisie@gmail.com Include your name and contact number in the e-mail and use the word RUGGEDWEAR in the subject line. Closing date for entries: 10 September
HK==;:M;7H 9BEJ>?D= is designed for people who work and play in the outdoors. All their clothes are made from pure cotton and are therefore cool in summer and warm in winter. The fabric they use is tough, quick drying and easy to care for. Although there is a wide selection of really stylish clothes for women, the range of men's clothing is as varied and stylish. Ruggedwear is committed to quality and durability. You will find the wide range of Ruggedware clothes at a Suidwes Countryshop near you.
julie 2015
esprit de corps
17
popcorn
wie kan dit wees?
Soek die verskille
Die regte antwoord van die prentjie is Ij[\Wd lWd >koiij[[d" M[djp[b J^[kd_ii[d [d <hWda Le_]j. Die eerste korrekte inskrywing M[djp[b J^[kd_ii[d [d <hWda Le_]j wat uit die hoed getrek is, is dié van Anja Meintjes (Kredietkontroleur: Suidwes Fin). Baie geluk! Die boek Enna Murray - Oordenkings, sal binnekort aan jou gestuur word.
pret met pof-verf Fe\#l[h\ fk\\o fW_dj _i d ^[[hb_a[ akdiWaj_m_j[_j mWj iecc[h j[hi[b\Z[hjoZ d m[j[diaWf#[aif[h_c[dj _i$ Dit is super-maklik en goedkoop om die verf te maak en die beste deel is om te sien hoe jou kunswerk pof wanneer jy dit in die mikrogolf plaas.
Hoeveel verskille kan jy kry?
:_[ [[hij[ aehh[aj[ WdjmeehZ mWj ][jh[a mehZ" m[d Z_[ Xe[a Gesprekke oor die lewe c[j Z_[ aecfb_c[dj[ lWd Bkn L[hX_ K_j][m[hi$ Ijkkh `ek WdjmeehZ dW0 [ifh_j$aecf[j_i_[6]cW_b$Yec$ C[ha _d Z_[ edZ[hm[hfbod0 Soek die verskille. Sluit jou naam, van en kontakbesonderhede by jou inskrywing in. Sperdatum: 13 Augustus 2015
wegsteek-kompetisie Daar kruip op sommige bladsye ’n weg. Tel hoeveel keer hierdie bloeddruppeltjie in esprit verskyn (hierdie een uitgesluit). Die eerste korrekte inskrywing wat uit die hoed getrek word, ontvang die boek, Van Pollsmoor tot Prediker wat deur Lux Verbi geskenk is. Stuur jou antwoord aan: esprit.kompetisie@gmail.com Merk in die onderwerplyn:
Hoeveel varkies
Sluit jou naam, van en kontakbesonderhede by jou inskrywing in. Sperdatum: 13 Augustus 2015
Die korrekte aantal handskoene wat in die Mei/Junieuitgawe versteek was, was 12. Baie geluk aan AWh_d Ahk][h 7Wdaef[h0 C_]Zeb >WdZ[b $ Die boek The impossible five sal binnekort aan jou gestuur word. Hier is die bladsye waarop die handskoen weggesteek was, kyk of jy hulle kan raaksien. Bls 1; 10; 12; 16; 17; 18; 19; 20; 22; 23; 26; 31
18
die gees van ons mense
Jy het nodig:
' [[jb[f[b i[b\#hoi c[[b i[b\hW_i_d] Ôekh le[Zi[bab[khi[b _d Z_[ ab[kh[ lWd `ek a[ki[ ' [[jb[f[b iekj X_[j`_[ mWj[h X[]_d c[j '%* j[[b[f[b d fWWh ij[m_][ aWhjedd[ [d eehfbk_i_[i ec c[[ j[ l[h\
Metode: 1. Kombineer die meel en sout in 'n klein bakkie. Voeg 'n bietjie water by en roer totdat jy 'n gladde, dun pasta het (dit moet soos jogurt voel). Voeg voedselkleursel by en meng goed. 2. As jy nie dadelik al die verf gebruik nie en dit word dik, kan jy net weer bietjie water byvoeg. 3. Doop die oorpluisies in die verf en verf jou prentjie. 4. Nou vir die wetenskap! Wanneer jy tevrede is met jou kunswerk, sit dit in die mikrogolf vir 30 sekondes en kyk hoe jou skildery pof! Jou kunswerk sal warm wees wanneer jy dit uit die mikrogolf haal so wees versigtig dat jy nie brand nie. Die verf sal heeltemal geset wees.
fefYehd
Sport op sy beste Speel dat die stof so staan
Hou dié jong krieketspeler dop B;;K:EH?D=IJ7:#B7;HIAEEB se o/9-span is die naaswenners van die kleinskole-finaal van Noordwes. Hulle was ook naaswenners in die Noordwes-plattelandliga. "Dit wil gedoen wees vir so ’n klein skooltjie! Die span bestaan uit graad 1 tot 3-leerders en elkeen het sy hart uitgespeel," vertel Sunelle van Rooyen, trotse mamma van Raykie, een van die spelers.
Keurig ingekleur Lee-anne Opperman (11 jaar) kan haarself op die skouer klop met haar inkleurprent wat in die vorige esprit geplaas was. Sy woon op Hallatshope is die dogter van Piet en Magda Opperman.
Rokkies wil hulle dra
Die dogters van die eerste hokkie- en netbalspanne van die Laerskool Schweizer-Reneke is baie in hulle skik met hulle nuwe rokkies wat deur deur Suidwes Landbou geborg is. Agter: Rientjie Joubert, Winette Botha, Nanette van der Merwe, Merike Schmulian, Marune Maree, Mardi Swart, Morone Moolman, Ingred Scholtz, Maryke du Plessis, Driesha Joubert en Frank Voigt Middel: Mieke Fourie, Naudé Maree, Alwyn Henning, Else-Mari Swanepoel en Niana Botha Voor: Nicke Stroebel, Machè Maree, Christelle van Zyl, Sharon Hoadley, Mari-Louise van Zyl en Elsunè Kotze
Thomas Middleton (Vryburg Silo), seun van Gary Middleton (Finansiering Schweizer–Reneke), het die volgende prestasies in krieket in die distrik behaal. Hy is as die beste kolwer aangewys en het 1022 lopies in 14 wedstryde aangeteken met 'n gemiddeld van 72.3 Thomas was ook die beste bouler, hy neem 31 paaltjies in sy 14 wedstryde en is as die krieketspeler van die jaar aangewys. Hy speel vir Vryburgklub (Ramblers) en is hard aan die werk vir die jaar se krieketliga wat voorlê.
Willem se pad na groot hoogtes
WILLEM BRITS, die jongman wat so mooi hoog spring in die lynstaan, volg in sy pa se voetspore. Dié het vroeër jare vir die Lions gespeel. Willem speel hier vir die o/9-span in die Lions se kwart eindrondte. Gerty Fourie (Admin Makwassiesilo), die baie trotse ouma, het die foto gestuur.
julie 2015
esprit de corps
19
agterstoep
kompetisie wat sê die prentjie?
:_[ HIERNAMAALS _d c[j Êd uitsig
Illustrasie: Yolandé van Zyl
deur Matsie Oliver
N
et toe ons dit uiteindelik regkry om ons gryse vaders en moeders (of blond gedaaide nare stiefmoeders) in uitstekende aftreeoorde met die beste versorging vir bejaardes in alle stadiums te kry, toe begin hulle met hulle nonsens. Hulle beplan hulle afsterwe. Luid, sodat ons kan hoor. En ons voel skuldig. My pa is nou nie hier ter sprake nie, maar my tante is. Sy regeer ons met ’n ysterhand uit die OosKaap. Sy bel en raas omdat ek haar nie genoeg bel nie. Vertel van ’n sanger op TV wat How Great Thou Art so pragtig op Engels en Afrikaans sing en hoe graag sy die CD wil hê. Gehoorsaam laat ek die CD by haar aflewer. Sy bel weer: Sy is ontSETtend dankbaar oor die CD, nou kan sy in vrede sterf, want daar sal ’n lied vir haar Engelse kinders én haar Afrikaanse familie op haar begrafnis wees. (Ag, liewe hemel tog, het ek nou haar begrafnis verhaas deur dié vrede te bewerkstellig?) Ek het nie gevra waar my tante gebêre wil word nie, haar Engelse kinders weet seker. Voor my ma se dood het sy baie duidelik gemaak dat sy veras en in ’n nissie by die kerk gebêre moet word. Maar aan die oostekant van die herinneringsmuur, asseblief, want sy sien nie kans om vir tyd en ewigheid op die pastorie se wasgoedlyn uit te kyk nie. Lankmoedige en geduldige Milla se ma sien glad nie kans vir nissie by die kerk nie. Die jong dominiesie is te nuwerwets en die ou dominies is in der dagen sat en sy sal eerder sterf voor sy deur die proponentjie-ventjie begrawe word. Sy hoor tot hulle wil ’n vroumens beroep. Nee, daar is te veel politiek, sy sal nie rus vir haar siel kry nie. Maar daar is mos nissies by die Voortrekkermonument. Sy vind uit, bel haar suster en hulle ry Saterdag Monument toe om ’n nissie te gaan kies. Hulle loop op en af tussen die nissies deur. Weer op en weer af. Dis ’n gewigtige besluit met ewigheidsgevolge. Daar lê al ’n klomp vreemde mense, ’n mens weet nie van watse kaliber hulle is nie. Weer op en af, tot ant Sus op ’n sementbankie gaan sit met haar rug teen ’n rots. Kyk, sê sy, van hier af kan jy ver oor die stad sien én nog die ander nissies ook in die oog hou. Later gaan eet Ouma en ant Sus, en loop ’n lang draai deur die museum, en klim weer tot by die nissies. Op en af. Bespreek die voor- en nadele van die lot Bothas wat klaar daar lê – party van hulle het ook maar veel te wense oorgelaat betreffende lewensuitkyk. Op en af. Toe die son begin sak, kies Ouma ’n nissie in die boonste ry, tussen ’n paar De Wets (“slimme mense, al was hulle nie juis iets vir die oog nie”) en ’n Visser of twee (“fluks, daai lot, net partykeer verkeerd getrou”). Sy staan terug, bekyk die muur, draai om, bekyk die uitsig oor die stad aan die eenkant en sy afgestorwenes aan die ander kant. Doodtevrede. Tot ant Sus beduie: Maar Ous, klein Milla-Sophie is net só hoog, sy gaan mos nie kan bykom om te sien wat op jou plaatjie staan nie. Hulle gaan volgende Saterdag terug, sê Milla. Haar ma oorweeg nou ’n middelnissie, al is dit ook tussen die Smiths (dalk verengels?) en die Smutse. e
20
die gees van ons mense Produksie, uitleg en ontwerp deur Chillid[i_]d &.( +-. -(+- &'( ))( ).))
Skryf 'n byskrif vir die prentjie en staan 'n kans om die heerlike spanningsverhaal te wen. Die snaaksste antwoord wat ons trek, wen die boek Infanta van Deon Meyer wat deur NB Uitgewers geskenk is.
Stuur jou inskrywing aan die redakteur, Nici Harmse, by esprit.kompetisie@gmail.com Sperdatum: 13 Augustus 2015 Merk jou inskrywing so: [ifh_j0 mWj i Z_[ fh[dj`_[5 Onthou om jou naam en kontakbesonderhede in te sluit. Ons plaas die wen-inskrywing in die Augustus-uitgawe. Een van Deon Meyer se mees geliefde boeke is nou weer beskikbaar! “My naam is Bennie Griessel en ek is ’n alkoholis.” Om sy lewe terug te kry, moet speurder-inspekteur Bennie Griessel eers vir Artemis keer: die vigilante wat die doodstraf teruggebring het, wat besig is om misdaad teen kinders met ’n lang lem en ’n skrikwekkende meedoënloosheid te wreek. En met die media wat skree, die politici wat druk toepas, ’n span onbeholpe jong speurders en verskeie kollegas wat hom in die rug steek, stel Bennie Griessel ’n lokval. Maar hy het nie rekening gehou met die liefde van ’n sekswerker vir haar kind, die haat van die Sangrenegradwelmkartel en sy eie smagting na die helende kragte van die bottel nie. 7bb[ Xe[a[ lWd D8 K_j][m[hi _i X[ia_aXWWh _d Xe[am_da[bi [d ef Z_[ m[Xm[h\$ mmm$dX$Ye$pW