finansiele Resultate 2015
INKOMSTESTAAT Inkomste Bedryfswins Finansieringskoste Wins na finansieringskoste Inkomste/(Verlies) uit ekwiteitsverantwoorde beleggings Verlies met verkoop van Nie-Bedryfsbate gehou vir verkoop Wins voor belasting, Aansporingskorting en Agterskot Netto Aansporingskorting en Agterskot Bruto Aansporingskorting en Agterskot Billike waarde aanpassing Wins na Aansporingskorting en Agterskot, voor belasting Belasting Wins vir die jaar Toeskryfbaar aan: Aandeelhouers van die Houermaatskappy Nie-beherende belang STAAT VAN FINANSIËLE POSISIE Gewone aandeelhouersbelang Nie-beherende belang in ekwiteit Totale ekwiteit Totale aanspreeklikhede Totale bates VERHOUDINGS Ekwiteit tot totale bates Rentedraende skuld tot totale bates Rentevrye skuld tot totale bates
2015 R ‘ 000
2014 R ‘ 000
2013 R ‘ 000
2012 R ‘ 000
2011 R ‘ 000
2,848,836
2,887,304
1,895,377
2,047,995
1,600,261
138,069 (36,908) 101,161
98,708 (38,935) 59,773
167,836 (43,592) 124,244
140,539 (34,547) 105,992
111,238 (31,115) 80,123
(5,166)
6,250
7,960
6,482
8,006
(91)
-
-
-
-
95,904
66,023
132,204
112,474
88,129
(35,778) (49,888) 14,110
(13,931) (18,218) 4,287
(34,500) (41,791) 7,291
-
-
60,126
52,092
97,704
112,474
88,129
(15,760) 44,366
(7,863) 44,229
(13,620) 84,084
(29,522) 82,952
(22,610) 65,519
43,050 1,316 44,366
35,690 8,539 44,229
45,665 38,419 84,084
42,622 40,330 82,952
33,005 32,514 65,519
456,631 318,767 273,101 2,712 300,761 263,055 459,343 619,528 536,156 761,753 1,626,868 1,031,349 1,221,096 2,246,396 1,567,505
243,973 231,155 475,128 842,716 1,317,844
493,406 13,915 507,321 1,163,266 1,670,587 30,40% 38,80% 30,80% 100,00%
37,60% 23,10% 39,30% 100,00%
27,60% 49,20% 23,20% 100,00%
34,20% 49,20% 16,60% 100,00%
36,10% 38,20% 25,70% 100,00%
20,4%
16,9%
32,0%
17,5%
14,6%
Opbrengs op bates, voor Aansporingskorting en Agterskot
5,7%
5,4%
5,9%
7,2%
6,7%
Verdienste per aandeel (sent)
71,5
58,8
65,6
68,9
54,5
Dividende per aandeel (sent) - tussentyds Dividende per aandeel (sent) - finaal Totale dividend per aandeel (sent)
10,00 10,00
10,00 10,00
0,00
15,00 15,00
13,00 13,00
Netto batewaarde per aandeel (sent)
842,7
763,0
516,7
449,9
390,4
Rente dekking (aantal keer)
3,7
2,5
3,9
4,1
3,6
Dividend dekking (aantal keer)
7,2
6,0
-
4,7
4,2
Verdienste op gewone aandeelhouersbelang
Vir die jaar geëindig 30 April 2015 Inkomste Verkope Koste van verkope Bruto wins Ander bedryfsinkomste Beleggingsinkomste Bedryfsuitgawes Bedryfswins Finansieringskoste Verlies met verkoop van Nie-bedryfsbate gehou vir verkoop Wins na finansieringskoste Inkomste uit ekwiteitsverantwoorde beleggings Wins voor belasting, Aansporingskorting en Agterskot Netto Aansporingskorting en Agterskot Bruto Aansporingskorting en Agterskot Billike waarde aanpassing Wins na Aansporingskorting en Agterskot, voor belasting Belasting Wins vir die jaar
Groep 2015 2014 R’000 R’000 2,848,836 2,887,304 2,588,119 (2,143,645) 444,474 217,702 43,015 (567,122) 138,069 (36,908)
2,655,586 (2,254,612) 400,974 167,604 64,114 (533,984) 98,708 (38,935)
Maatskappy 2015 2014 R’000 R’000 10,169 7,800 2,961 7,208 (5,886) 4,283 (768)
502 7,298 (3,475) 4,325 (194)
(91)
-
-
-
101,070 (5,166)
59,773 6,250
3,515 -
4,131 -
95,904
66,023
3,515
4,131
(35,778) (49,888) 14,110
(13,931) (18,218) 4,287
14,110 14,110
4,287 4,287
60,126
52,092
17,625
8,418
(15,760) 44,366
(7,863) 44,229
(1,985) 15,640
(201) 8,217
43,050 1,316 44,366
35,690 8,539 44,229
15,640 15,640
8,217 8,217
Verdienste per aandeel toeskryfbaar aan aandeelhouers van die Houermaatskappy Basiese en verwaterde verdienste per aandeel - sent
71,50
58,82
25,18
13,54
Dividende per aandeel Tussentyds - sent Finaal - sent
10,00 -
10,00 -
10,00 -
10,00 -
Toeskryfbaar aan: Aandeelhouers van die Houermaatskappy Nie-beherende belang
Vir die jaar geëindig 30 April 2015 Wins vir die jaar Ander omvattende inkomste Billike waarde aanpassings op finansiële bates beskikbaar vir verkoop Ander omvattende inkomste netto na belasting Totale omvattende inkomste vir die jaar Toeskryfbaar aan: Aandeelhouers van die Houermaatskappy Nie-beherende belang
Groep 2015 2014 R’000 R’000 44,366 44,229
Maatskappy 2015 2014 R’000 R’000 15,640 8,217
-
-
22,102
111,502
-
-
22,102
111,502
44,366
44,229
37,742
119,719
43,050 1,316 44,366
35,690 8,539 44,229
37,742 37,742
119,719 119,719
Soos op 30 April 2015
2015 R’000
Groep
2014 R’000
Maatskappy 2015 2014 R’000 R’000
BATES Nie-bedryfsbates Eiendom,aanleg en toerusting Ontasbare bates Belegging in filiale Belegging in gesamentlike ondernemings Belegging in geassosieerde maatskappye Ander finansiële bates Afbetalingsverkoopsfinansiering en lenings Handelsdebiteure deur banke gefinansier Uitgestelde belastingbates
465,945 333,890 22,499 26,791 5,626 35,423 13,425 2,805 25,486
430,387 321,920 21,953 15,203 6,149 8,987 23,964 4,148 28,063
478,402 63 476,570 1,769
450,666 449,401 1,265
Bedryfsbates Voorraad Handels- en ander bedrae ontvangbaar Lopende lenings aan Groepsentiteite Ander finansiële bates Handelsdebiteure deur banke gefinansier Huidige belastingbate Afbetalingsverkoopsfinansiering en lenings Kontant en kontantekwivalente
1,204,642 467,710 265,474 88,379 663 5,391 10,900 366,125
787,768 414,044 234,213 34,494 2,050 5,326 8,838 88,803
38,125 20,055 12 18,058
17,181 6,066 5,038 6,077
-
2,941
-
-
1,670,587
1,221,096
516,527
467,847
EKWITEIT EN AANSPREEKLIKHEDE EKWITEIT Kapitaal en reserwes toeskryfbaar aan aandeelhouers van die Houermaatskappy Aandelekapitaal Aandelepremie Reserwes Behoue Inkomste Gewone aandeelhouersbelang Nie-beherende belang in ekwiteit Totale Ekwiteit
602 50,327 15 442,462 493,406 13,915 507,321
602 50,264 15 405,750 456,631 2,712 459,343
602 50,329 326,941 26,692 404,564 404,564
602 50,329 304,839 17,075 372,845 372,845
AANSPREEKLIKHEDE Nie-bedryfslaste Ander finansiële laste Finansiële bruikhuurverpligting Uitgestelde belastinglas Voorsienings Lenings vanaf banke om handelsdebiteure te finansier
141,662 78,689 5,740 40,617 13,859 2,757
314,481 245,920 9,172 39,762 15,479 4,148
108,047 11,539 93,626 2,882 -
90,990 4,920 86,070 -
Bedryfslaste Lopende lenings vanaf Groepsentiteite Ander finansiële laste Huidige belastingverpligting Finansiële bruikhuurverpligting Handels- en ander bedrae betaalbaar Voorsienings Aandeelhouers vir dividend Lenings vanaf banke om handelsdebiteure te finansier Bankoortrekking
1,021,604 648,190 2,919 329,279 31,322 8,803 1,091 -
447,272 119,931 713 3,193 279,910 15,592 15,739 2,761 9,433
3,916 206 3,094 616 -
4,012 745 2 3,094 171 -
Totale Aanspreeklikhede Totale Ekwiteit en Aanspreeklikhede
1,163,266 1,670,587
761,753 1,221,096
111,963 516,527
95,002 467,847
Nie-bedryfsbates gehou vir verkoop Totale Bates
Vir die jaar geëindig 30 April 2015
Saldo soos op 1 Mei 2013 voorheen gerapporteer Vorige jaar fout Saldo soos op 1 Mei 2013 hersaamgestel Omvattende inkomste Wins vir die jaar Ander omvattende inkomste Billike waarde aanpassings op bates beskikbaar vir verkoop Transaksies met aandeelhouers Uitreiking van aandele Terugkoop van aandele Dividende betaal Totale bydraes deur en uitreikings aan aandeelhouers Vorige jaar fout Saldo soos op 1 Mei 2014 hersaamgestel Omvattende inkomste Wins vir die jaar Ander omvattende inkomste Billike waarde aanpassings op bates beskikbaar vir verkoop Transaksies met aandeelhouers Dividende betaal Totale bydraes deur en uitreikings aan aandeelhouers Saldo soos op 30 April 2015
AanVoor- Aandele- Totale Herwaar- Behoue delekeurpremie aandele- dasie Inkomste kapitaal aandele kapitaal reserwe
Totaal
R ‘000
R ‘000
R ‘000
607 607
R ‘000
R ‘000
- 51,358 -
-
- 51,358
R ‘000
R ‘000
51,965 193,337 -
-
NieTotale beherende Ekwiteit belang R ‘000
R ‘000
9,751 255,053
- 255,053
5,130
-
5,130
51,965 193,337 14,881 260,183
5,130
- 260,183
-
-
-
-
-
8,217
8,217
-
8,217
-
-
-
-
-
8,217
8,217
-
8,217
-
-
-
- 111,502
- 111,502
- 111,502
-
-
-
- 111,502
- 111,502
- 111,502
(5) 11,175
(1,029)
10,141
- (6,023)
4 11,175
942
12,121
-
- (1,971)
(1,980)
-
(9) -
4,118
-
4,118
-
12,121
-
12,121
-
(1,980)
-
(1,980)
-
- (6,023)
(6,023)
-
(6,023)
4,118
-
4,118
(11,175)
-
(11,175)
-
-
(5) 11,175
(1,029)
10,141
- (6,023)
- (11,175)
-
(11,175)
-
602
- 50,329
-
50,931 304,839 17,075 372,845
- 372,845
-
-
-
-
- 15,640
15,640
-
-
-
-
- 15,640
15,640
-
-
-
-
22,102
-
22,102
-
22,102
-
-
-
-
22,102
-
22,102
-
22,102
-
-
-
-
- (6,023)
(6,023)
-
(6,023)
-
-
-
-
- (6,023)
(6,023)
-
(6,023)
-
-
-
-
- (6,023)
-
-
-
602
- 50,329
50,931 326,941 26,692 404,564
-
15,640 15,640
- 404,564
Vir die jaar geëindig 30 April 2015
Aan- VoorAanTotale Her- Behoue delekeurdele- aandele- waar- Inkomste kapi- aandele premie kapitaal dasie taal reserwe R ‘000 R ‘000
Saldo soos op 1 Mei 2013 voorheen gerapporteer Vorige jaar fout Saldo soos op 1 Mei 2013 hersaamgestel Omvattende inkomste Wins vir die jaar Transaksies met aandeelhouers Uitreiking van aandele Terugkoop van aandele Aandele verkry en gekanselleer Verandering in eienaarskap - beheer nie verloor Dividende betaal Totale bydraes deur en uitreikings aan aandeelhouers Saldo soos op 1 Mei 2014 voorheen gerapporteer Vorige jaar fout Saldo soos op 1 Mei 2014 hersaamgestel Omvattende inkomste Wins vir die jaar Transaksies met aandeelhouers Uitreiking van aandele Terugkoop van aandele Aandele verkry en gekanselleer Verandering in eienaarskap - beheer nie verloor Dividende betaal Totale bydraes deur en uitreikings aan aandeelhouers Saldo soos op 30 April 2015
607
R ‘000
R ‘000 R ‘000
Niebeherende belang
Totale Ekwiteit
R ‘000
R ‘000
R ‘000
300,761
614,398
5,130
-
5,130
- 51,265 51 872
8 266,887 318,767
300,761
619,528
-
-
-
-
-
35,690
35,690
8,539
44,229
-
-
-
-
-
35,690
35,690
8,539
44,229
607
- 51,265 51 872
R ‘000
Totaal
-
-
-
(5) 11,175 (1 001) 10 169 4 11,175
8 261,757 313,637 -
5,130
7 103,173 113,349 (306,588) (193,239)
942 12 121
-
-
12,121
- (1,971) (1 980)
-
-
(1,980) (197,386) (199,366)
-
-
28
28
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
(9)
(5) 11,175 (1,001) 10 169
602 11,175 50,264 62 041 - (11,175) 602
- (11,175)
- 50,264 50,866
12,121
-
28
7 109,195 109,202 (109,202)
-
-
(6,022)
28
-
(6,022)
-
(6,022)
7 103,173 113,349 (306,588) (193,239)
15 405,750 467,806
2,712
470,518
(11,175)
-
(11,175)
15 405,750 456,631
2,712
459,343
1,316 1,316
44,366 44,366
-
-
43,050 43,050
43,050 43,050
-
-
63
63
-
(6,338)
(6,275)
9,887
3,612
-
-
-
-
-
-
-
9,720
9,720
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
63
63
-
(63)
-
-
-
-
-
-
-
-
(245)
(245)
167
(78)
-
-
-
-
-
(6,030)
(6,030)
-
(6,030)
-
-
63
63
-
6,338
(6,275)
9,887
3,612
15 442,462 493,406
13,915
507,321
602
- 50,327 50,929
Vir die jaar geëindig 30 April 2015
Kontantvloei verkry uit/(aangewend in) bedryfsaktiwiteite Kontantvloei verkry uit bedrywighede/(aangewend in) Rente ontvang Dividende ontvang Rente betaal Kontantvloei vanaf Nie-bedryfsbate gehou vir verkoop Belasting ontvang/(betaal) Kontantvloei verkry uit/(aangewend in) beleggingsaktiwiteite Aankope van eiendom, aanleg en toerusting Opbrengs met verkoop van eiendom, aanleg en toerusting Kapitalisering van ontasbare bates Beweging in ekwiteitsverantwoorde beleggings Opbrengs met verkoop van beleggings Toename van ander finansiële bates (Toename)/Afname in handelsdebiteure deur banke gefinansier Afname in langtermynlenings toegestaan Lenings toegestaan aan ekwiteitsverantwoorde beleggings (Toename)/Afname in lenings aan groepsentiteite Toename in lenings vanaf groepsentiteite Kontantvloei verkry uit/(aangewend in) finansieringsaktiwiteite Terugkoop en kansellasie van aandele Uitreiking van gewone aandelekapitaal (Toename)/Afname in ander finansiële laste Afname in afbetalingsverkoopsfinansiering en lenings Toename/(Afname) in finansiële bruikhuurverpligting Toename/(Afname) in lenings vanaf banke om handelsdebiteure te finansier Toename/(Afname) in dividende betaalbaar Netto beweging in kontant en kontant ekwivalente vir die jaar Kontant en kontantekwivalente - begin van die jaar Kontant en kontantekwivalente - einde van die jaar
2015 R’000
Groep
2014 R’000
Maatskappy 2015 2014 R’000 R’000
35,651
(82,401)
(8,331)
790
38,965 43,010 4 (36,063) 2,850 (13,115)
(89,552) 64,110 4 (37,950) (43) (18,970)
(14,027) 1,132 6,077 (768) (745)
(7,060) 1,222 6,077 (194) 745
(121,651)
9,767
5,163
(4,327)
(37,831) 5,990 (846) (991) 4,905 (80,258) 2,731 (15,351) -
(38,801) 3,804 (100) 91,504 (25,585) (6,198) (464) (14,393) -
(68) 5,025 206
(4,327) -
372,755
142,383
15,149
9,614
- (198,422) 9,720 375,136 (738,110) 8,476 1,065,885 (4,550) 3,517
(1) 20,728 -
(1,034) 16,500 -
(3,061)
6,909
-
-
(12,966)
2,604
(5,578)
(5,852)
286,755
69,749
11,981
6,077
79,370 366,125
9,621 79,370
6,077 18,058
6,077
Vir die jaar geeïndig 30 April 2015
Graan
Handel
Finansiering en Beleggings
Tegnologie
Korporatief
Konsolidasie
Totaal
R’000
R’000
R’000
R’000
R’000
R’000
R’000
Inkomste 268,051 2,503,679 86,536 50,149 212,064 (271,643) 2,848,836 Finansieringskoste (10,370) (23,311) (9,356) (508) (40,398) 47,035 (36,908) Waardevermindering en (6,043) (11,852) (131) (1,974) (2,421) (22,421) waardedaling Amortisasie (16) (107) (3) (126) Inkomste/(Verlies) uit ekwiteitsverwante (4,996) (274) 104 (5,166) beleggings Wins/(Verlies) 85,786 (185) 56,839 7,501 (89,815) 60,126 voor belasting Totale bates 269,085 861,442 (155,451) 32,487 1,683,802 (1,020,778) 1,670,587 Totale laste (146,407) (645,208) (118,110) (13,728) (348,354) 108,541 (1,163,266) Kapitaaluitgawes 4,170 12,072 355 13,110 8,158 (34) 37,831
Vir die jaar geeïndig 30 April 2014
Graan
Handel
Finansiering en Beleggings
Tegnologie
Korporatief
Konsolidasie
Totaal
R’000
R’000
R’000
R’000
R’000
R’000
R’000
Inkomste 134,931 2,667,950 100,609 59,839 70,990 (147,015) 2,887,304 Finansieringskoste (9,595) (28,983) (28,253) (838) (28,148) 56,882 (38,935) Waardevermindering en (5,376) (12,268) (174) (2,024) (3,050) (22,892) waardedaling Amortisasie (224) - (1,762) (1,986) Inkomste/(Verlies) uit ekwiteitsverwante 7,182 (1,027) 95 6,250 beleggings Wins/(Verlies) 25,330 (4,113) 56,868 3,630 (29,623) 52,092 voor belasting Totale bates 251,802 720,677 144,637 16,322 1,484,874 (1,397,216) 1,221,096 Totale laste (198,448) (527,193) (97,064) (15,565) (419,108) 495,625 (761,753) Kapitaaluitgawes 7,550 21,609 1,138 1,910 6,594 38,801