34 minute read

Ban ' cua di·ch6c Ja waha rlal Nehru

Cach day dung mQt nam, tinh sat tirng ng~y tirng thing, (26-5-1964), Thu .. ., ttr6'ng Att dQ JAWAHARLAL NEHRU . da ra ngu-c>'i thien ccs l

Tin buon d6 dl.fQ'C truy~n di n1au l~t 1am chan dQtlg dU' lti~n khollg nhfrng ., t~i rieng An-dQ, n1A con chung d th~ .. gi6-i. Vi Jawabar1a1 Nehru la met nbanvft lich-str qu6c-te, mQ t rKm gU'O'ng sang ai-qu~c, cao-dam, thuy-chuog, ma nhan lo~ COn tiip.t1}C tlh ~c .. ohO' va sung-b~i qua nhleu the-b~.

Advertisement

E>ang C, New York Cung v6'i phai doan

Vi~t-Nam tham·dl! bu~i bQp ve van-de -

VietNa1n/Cambodge t~i H~i-d~ng Baoan Lien-Hi~p-Qu6c, dtrQ'c han-hQnh ch i dinh cung v&i ph!i-do~n do oguyen . Ngo~i-trubng Phan-Huy-Quat cam dau • qua New-Delhi phan-tru cung chanh" phi'1 v~ nhan-dau An... dQ, va tang-quyi n chung toi khi d6 da tt_r coi nhtt c6 b<>n • ph~n trlnh bAy v&i c.ic b~a dQC ve nbfrng clm ttrbng cban-th~nh xuc d9ng ohan chuyen cong-cao nAy (I).

Phai-doan Vi~tnam tiip -xu c v6'i cac nbaa-v~t thcri-danh An d~, trong so c6 b~ Indira Gandhi, la l?oh-ai nba lanb

( () Xin col bA i : «M~ c-ni~m : NEHRU kh Ong con nfra • ; BACH-KHOA so 18111 ngiy 1-7,1964.

• d:JO da qua ~ t,j.

Bu~i h9i-kien Indira Gandhi / PhanHuy-Quat. dtrQ'C di!n ra tti ngay dinh Thu - ttr&ng, trong 18 nam qua, da la d~i ban-doanb cua Jawabarlal Nehru va trung tatn di~m cua 1n9i ho~t-d9ng cb~nh.tq An-de, tren J5nh-v~rc qu~c-gia cOcg nlur ph~m-vi qugc-tl. Vi, khachquan ml X~t, Nehru l~ Thu-ttrlr.cg kiem

Ngo~i-trtro-ng, ca tf nh m~nh-me, nhln xa nghi r~ng, CO uy-t fn nO'i quoc-g1a cilng nhtr qullc-ti, da la linb-hon va le ~ng cua ctan-tQC va qutlc-gia An d$ mai thau h~i d9c-lijp. MQi sang kien vl bo~t-d9ng c:l~u bit ngu o n tu- Nehru, d! roi ~i cung htr6'ng ve xuat.xtr, de Nehru phgi -hi~p v~ kilm-di~m. Nhijn xet da khien met slS nhl quan-sat qu~c-ti Jo-au cho ttrO'flg ii lai An-c:t9. Sau Nehru, nhan-v~t nao se x(rng - dang tilp-tvc cii st'r-1n~og n~ng ne va t~- nhi : !aob .. d~o 450 tri~u

,., din An-dO kh6ug tra b~o - dQng, nht.mg l~i la lang - gieng cua Trung-c( ng 750 trjcu xam - lang va Hoi - qu5c 100 trifu bit tb§n thi~n 1 T.ic gia cu~n aAFTER

NEHRU : \VHO ? » ( t) da lan laQ't phQ!l-tach nhfrng trU khuy~t - dJl1n II cua c~ tloh cac nhln-yJt An - dei tir Moraji Desai, qua V.K. Krishna

Menon va nhieu vi kh~c, cho t&i dtto-ng kim Thtt-ttr6-ng Lal Bahadur Shastri.

M0i vi c6 met d~c-t1ilm, m9t gia-tri rieng. Nhtrng kht,ng vi nio l~i kha di so.sinh du·Q'c v&j Nehru Ja 1n9t nh~nvit sieu -vift, chi xu~t hifn trong din• A tQC An-dQ, trong nhan 10~1 vl thc;1n-tr9ng, mOi tht.ky d9 m~t vai Ian ,. o<>o

Tir d6 t6-i nay, mQt nam da troi qua ... Nlrm nay, thang 5-1965, chung t6i lti c6 djp tham :s d11 phai.doAn ViftNam do Ngoii - tri.rang Tran - van £>3 cam dlu, vieng than1 thifn-chi An:-ae. cr day, cDng nhtr Jan trtr&c, khong di sau vl cac chi-tiet ch~nh - trJ, chuog toi khong c6 ., tham-v9ng so-sanh ch,oh-C\IC An - d0 tru-6-c vA sau ngay Thu-ttr&ng Nehru khuit nui 1113 chi trlnh bay cam ttro-ng nhtr cua inet du-khach. Tuy-nhien, chuog ta cilog nen t61n-t£t nbJn-x~t n1Qt c!ch dan-gian nbi.r sau ': tren ch~nh - trt.r<Yng quoc-t~, uy-Un An-d¢ c6 phan khOog dtrQ'C cao nhtr tr1.1lrc, va nglnb ngo4igiao An..dQ tuy van hoot-dQng kha-quan, nlnrng khong con nim pban chu--~ng

V~ anh httC'ng nhtr Xtra, ..

(M9t vli tY -d1,1 : Ve van-d~ Vift Nam, ,... phlm-trug cua An-d9 chcr-di;ri va theo chieu cac qu5c.gia kh6ng tham kh6i. Thu. ttr6-ng Shastri di nh$.n loo vieag Hoa-ky ,n1~ ve sau, Hoa . ky dan-phtrcrng quyet-dinh hoan t&i m-St ogay khac thuinti~n bcrn ••• Phai khach-quan ma nhin r~ng : nhO-ng st}'-kifn nht1 v~y khong th} xliy ra v6-i Nehru Jue sinh thO'i •• )

Nhii'ng ho~t-d~og dau tien cua pbfil.. doln Viet Nam khi t6'i New-Delhi, ll di vieng phaa m~ Nehru, va Bao-vi~n ~ehru (Nehru Museum) d~t ngay t~i dinh Thutt.r6'ng. ,..

N6i cbo dung, Qugc"bQi An-d9 da thOng qua dtt-in, va Thu-ttrahg Lal Bahadur Shastri se>t sing ch9n ncri khac •

, tti qu&-gia Ct1ng obtr qu6c-te, V3 du 11 tri,c titp hay gian-tiep, v6'i tu.each la h9c-gia, ky-gia hay dQc-gia,- hhy nhanv i en ngo~i-giao, (va· nhft la nhan-vien • ngo~i--giao), thi khuoo Ill~t, ho~t-dQng, ly.thuyet, vao.chtro>ng... cua Nehru khoog pbai la dieu xa~l~.

• lam van-phong va tU' dinh, hlu danh dinh Thu-tt.r&og Jain Bao-vifn.

£>a 10,lt.fQ't h~nh-hU'0'04' t~i nO'i phan m~ Nehru, ngly nay d1n-chung l~i Hilt.rQ't vao viing Bao-vi~n Nehru, de to long tiec,tl1trong sung-bai. Tre c6, gia c6, nam c6, nfr c6. Cac nhan-vien hu-6ngd!n va giai-thlch cho kbAch th~p-pht.rO'ng, v~ mOi can pliong, ngtro-ng ctia, 1n6i g6c cly, phiin da. Chung ta da c;6 dip vieng tblm t~i nhieu ntr&c khac, ciic bao-viin lich-sir bay khoa-hQc. cac mitu cu ctai XU'a c6 lieo,quan t6i C3C bfc danb-nhan m~c-khich. Nh'irng toi t11u th\fc chu-a bao gia thay trong long rung. deng nhu- tan nay, va cOng chua bao gia nhtr ~n nay nb~n tnay tren khuon rnft tram-lijng cua clc du-khach ttt vi~n-Xtr, hung-boo n6i len nhfrng n6i-ni~m tham-kin : ngu-&ng-m9, kieu..hinh, sung bai, menthttO'ng .•.. , tb$t t~nhj va phu-c-t~p.

Tam tr~ng d6 r~t d~ hf~u. Tbim-vieng clc bao-vi~n khac, O' Paris, Londres, Tokyo, Washington .•. , chung ta nhlm ti~u-khi~n, h9c .. hoi, hay suy.-lufn, di trau-d~i ttr-tuang. MA oeu trong tam c6 rung-d9ng phan nho, thl au Cung ch!ng khic chi n6i long ngtrai kban-gia h~ih~p trtr&c m9t cu8n phim ly-thu, bay mQt va kicb dai v6i nbu-ng tr~ng-hu6ng ~o-,le hay mtrng.r<Y... (j day khac bln.

Vifug Bao-vi~n Nehru, cbung ta nhtr dtrQ'C Cai may-min by-hfru dang d.i treo con dttang lich-su-, d~ suy-ng!m va l~og1e on l~i nbfrng ky-niem xa-xu-a ml ch1nh mlnh da mvc,kich bay da song.

Vl, trong mu-o-i tam nam qua, d5i v&i nhfrng ai da tham.g!a hay theo doi chaoh.

Chung ta da qua quen, qua nhfrng H9i-oghi quoc-te, nhu-ng buoi h9i bao f~i cac thu.do 16-n tren the.gi6'i, nhfrng chiec bit tay cbao hoi xa-giao ma ngtto-i dtrQ'C vioh-dt! g~p-g& chlc via chtra quen, v~ han the, con cho d6 oht.r m9t CU'-Chi tam-tinh Cua m9t c6-nhan tbanmin .•• C6 ngtr<Yi yeu Nehru, c6 nguo-i khong c6 thi~n-cam v&i Nehru, vi nhirng chanb-kien bi:t-d~ng. NblJ'Dg du yeu hay ghet, thi ai niy Cung deu ft nhat la CO mQt pban nao kinh phvc, vi nhfrng ly-do rieng. Va Nehru c6 tai chinh-ph\JC khi n6i chuy~n, chiog kbic Gambetta di~n .. thuyet hung..hon khien kh8ng-kh1 trong phong trb nen 'm-ap, •han -thtt-biiu tang len mQt d9>, hay Roosevelt kbi hieu trieu tren dai ha-am, m~ khien m6i thlnh,gia deu CO Cam·tU'O'Dg nhtr C3U cbuy~n tan1-tlnh U, do chinh Tong thoog so~,thao l«y, d~ gu-i rieng cho ca-nhan mlnb .•.• • ,I Ngu-ai An-do vieng Bao-vi~n Nehrt} dl to long tri•an mQt vj kbai quoc c6ng.. thao da hy.sinh ttt ca cho quyen-lQ'i dit nU'&C va h~oh-phuc dan-t9c, va d~ ,I ki~u-hanh vl Nehru la ngtto-i An-dQ ml danh-ti~ng vang-lu-ng hon bt... MQt nhanvit nbtl' Nehru, kho.og phai la cua rieng An-dQ, ma ta ctia nhaa-lo;ii, trong hi~nt~i cung nhtt tu-O'ng-lai. Ngu-o-i A·chau khieu-hanb vl Nehru la ngtro-i A-chau, va chinh vl da c6 nhfrng ogU"o-i con sieuvitt nhU' Nehru, ma A-chiu dU'Q'C nl-vl A • kinh tr9og. Ngu-ai Au,chau kieu.hanh, vl Nehru la duog,hoa vA ket-tinb cua hai nln vln-minh Au-A.; v~ trai qua ohung giai-do{lo th{r-tbach gay-go tnrfrc day clc thu9c-qu&: tranh-aau danh d~c-lip, nhil'ng nhlu-v~t nhir Nehru da I~ .nhirng phln-ttr doi-tho~i XU'Dg-dang, khien clc «miu-guoc• phai duy~t l~i nhil'ng quan.. n iim c6.dµih ve mau da va chung.ioc..·

Vi nhirng le d6, chan btrae qua ngtrorlg CU'a sit d} tien V30 khoanh VtrO'tl tjch mich phi a trtr&c, roi toi ogll'o-ng cu-a to¼ nbl d~ 11n fan di vieng tirng giaa phong trong t o a nha hay g.'5c cay pbia • VlfO'D saU 11 tam -t~ng du-khach ahU' tulnt\r bi~n-chuy!n. d~ trai qua nhirng elmsue thay d~i ly :ky : vui.r bu~n, ta1ntlnh, ly-tri, vA nhat la cai cam-giac mung-lung nbU' thay mlrui qua u benho tlm - thU'ong, dang dung trtr6'c cai gl qui U' \li.d:µ va tham-thuy.

Bu~ng khacb nho d! dam-lu$n v6i ngtro'i than khi tra dtr ttru b$u ; bu~og khAoh tiet dl tiep clc vi tht.tQ'tlg-kh~ch

~g-b~o hay ng~i -qu~c; buong Mn, buing cho-i. hay phia haog hien bu~i chieu m9t mlnh mOt bong ngtJi suy.nglm v~ tht.stt thJng -tram : tat ca m9i ncri, ttm tham, chi~c b~n, cai ghi, btrc tranh , ng9n den. . • vin de nguyeo nhU' h~i .nim trtt&c•••.

T~i van-phoog chanh-thu-c : may traog giay con ghi chir cua c~ Thutirang Nehru , in~t cu6n licb con ghi gio- nhfrng glp , go- vwa tht_rc-hi~n. hay da h~n ma chua lqp tht_rc.hi~n. Trtn bin, vin con nguyeo nhfrng chiec but vift, nh&ng vien di ch~n gifly, nhfrng con dao dQc gH(y••. Phia trU'O'C bin, m9t giay gh{ quay ve chiec ghe cua c~ Thuttrang, duang nht.r each diy kh~ng lau, mQt bu?>i hl;>i-h9p vti·a aU'Q'C difn ra, c6 Thu-ttr&ng cho cbi-thi c!c c9ng-stf-vi@n tiep, can.

Chung ta len 1iu, dl btr&c v~ pb{a phong ngu. Vin cli gitto-ng nlm cu, chiic ghe du xt.ra. Tr!n m~t ban nbo dlu gitrang, m{>t chiec d~og h~ l'leo tay da ngtrng cb9y ; tren ttrcrng, mQt tlm ljch da ngtrng b6c ; k~ tu- ng~y Nehru htt ho-i tho- cu5i cung..•

M9t vai can phong dung ctl trtrngb~y v~ lU'U- trti' nhirng ky~v~t, ng~y nay co gi!-tri d~c -biit, vl lien quan t&i mQt nhan-v~t th<Yi danh cua l,ich-str. Nbirng tam anh Nehru, tu- bu~i chao do-i cbo tai ngay vinh,biet, nhfrng sacb do Nehru saog-tac ; nhii'ng thtr-tU' da gu-i di hay ah~n dtt<;YC ; nhirng quang dM hQCsinh, d!u tr'1nh, ti'J ng1,1c, chlp-ch4nh ; nhirng btfc blob c8ng-du, daah clu, lai xe hO'i, ctr&i ngt,ra, d.ip phi-oo..• nhit nMt d~u dttQ'c gbi l~i m9t each 1iog-le, nhu-ng biet bao hung-hon v~ trang, tr9ng. Linh -h~n Nehru hlnb nht.r phang-phat kh~p do day, thO' qua cbiec manb d6n ~nh m~t tr<Yi, hay nhiim v~o nh&ng d~ trang - tri vo tri-gi.\c. Va ai n~y tU'o-ng.. t\tQ'Dg nhtr llt nfra, se gip Nehru a cau tha.ng hay a h~nh.. Iang, v6'i nhirng n1,1 CttO'i xt.ra, vaj bQ y,ph\lC co : Thu-ttr6'ng sip tilp khach, va ngLroi ~i hiu dang sira-so~n pba tr?i. ••

'Tren nhirng ngln g6 a vacb ttrcmg, tren nhfrng b~n g3 hay trong nbiing tu kinb O' gifra phong, kh6ng bjet CO'-man nlo li ting-pblm ngoii-giao du cac hlnh hli .klch-thtroC, cic ntrtYC bpn Va ngr.rui b~n da tb~n ting Nehru : do d~ng, d~ g3, d~ svn, da sU', d~ theu ••. trtrng- bay kbong theo y-niim Jon nho, than-SO', ma chi c~n ct'r theo t\f- miu cua t@n cac qu&.gia xu!t XU'. Th$t la mot CUQC d(u • x!o cua ky-ngh~ hi~n-dc)i, J~ng trong m9t khung-canh chanh-tri ngo~i-giao, ma tuy- tihien vin khong phai la khong dtrQ'm mau tlnh-cam ca~nhan, hru -luyen .•• Ttr Af- ghanistan cho t6'i Yougoslavie, khong c6 m~t qu&-gia oao thiiu-x6t. C6 phai ching

Nehru mu~n cbt'rng-to quan-ni~m cua

Rudyard Kipling khong dung, khi nha v~n-hao nay cho rlog I D6ng la D6ng, Tay la Tay, va £>tng Tay kh6ng th~ nao g~p go- .•• • ? Chung t6i tlm dln ch6 danh cho Vif t.Nam : d6 la m9t chi~c I9c-blnb

16'n, c6 t6 mAu ve boa, do nha ThanhLi sang- tac •.•

Chuog ta tir·bi,t toa nh¼ dl ra phfa

VU'O'n sau. Cbtra ra khoi toa nhl, chan toi bOng dtrng nhtr bi buQC 1,i, khong th~ nao tien bt.r6'c. Toj d(rng im-I~ng, tram-ngam, trtt6'c ban di-chuc cua c6 Tbu-ttr6'ng Nehru, in tren mQt t!m g~ l6'n, ch& den nen tring, bay &, hlcg hien. Ong Ph6 tttr6'C day Chung t6i Cung ph\}C•V\1 t~1

Giam-doc Nghi-ll la cbO b~n than, khi .

Cambodge, u6i nho v&j tai :

- Anh dQC qua thoi. Chung ta ra th~tn ngoai vtrcm klo mu9n. R~i toi se kiem t~ng anh mQt ban dJc~bi~t •• • Toi 1~m nbtt khOng nghe loi b~n n6i. Vi t!QC xong, toi tam-S\f :

- Thit 11 m~t trane tuyft .. but. Nehru kb6ng nhfrng ta m9t chAoh-khacb, ma coo la m9t nha tha.••

Ra ph!a vtrlYn sau, chung t6i titn t6'i chilc ghe dai bing d£, ke du-6'i b6ng cay, N~hru tht.rang ng~i dQC s!ch bu~i chilu •

P~M-TRONG-NHAN

•. M9t phi~n da l&n dl}'ng nlm giira g~c cay v~ ghe da, tren c6 -khic may gibng chir.Nehru tt.r xet mlnh luc sinh-tboi, d~i• y : Ir Day la ngtroi da dem hit Y-Ch{ v~ tSm buyet d~t vlo tloh thtto-ng ,ntn qu~c,., gia va dln-t9c An. Vl quoc·gia vi din .. ,., t9c An djp 1~, cOng rat to long thtrO'ngmin khoan-dung, doi khj th~t phoog-phu vA qua dang..• »

M¢t atth b~n than An-dO cung di Mng ,.., vO vai t8i :

- Chuy~n nly, anh chlc se viit bli ve Nehru ch&•.• Ma c6 vilt thl nh6' gcri qua cbo toi, dl bay vao Bao-vifn...

LCYi n6i h~n - nhien cua btn, nu-a nhtr khoi - Hai, ntta nbu trang-tr9ng. M9t phan y-nghi d6 cua b~n da trO' thanh Sf! th 9/C : tOi dang vilt bli v~ Nehru, goi d~ng t$i,-chi BachKhoa. Nbt.rng con goi sang New-Delhi de h.ru-trfr DO'i Bao-vi~n? Toi cam th{y d\lt-de, e~ng~i, Vi ttt·Xit khang x(rog•dang v6'i danh-dtt d6 ... oOo Chung toi t6'i dinh T~ng .. th~ng. Trong khi cha (Y hanh-lang, dQ'i gio yet-kiln, chung toi c6 dip ngim ca m~t day dai tranh so-n dlu, khung 16-n thitp ., vang, in hlnh cac vi · Ph6-vtr0'.Qi And9 (cOng tv-a nhtt cac c11u Toanquy~n Doog-Phap) ttr da 1niy thl-ky ,., nay, cha t6'i khi An-d~ th!u h~i d9c-1ip.

M9t anh b~n n6i nho v6'i tOi :

- Chic a.ah ng~c-nhieu. Th~t ra thl cuog c6 nhircg phan-tu- d~i-l~p cangkJch chanh-pbu : sao kh~ni d~i tea c8ng-vi&n Geo11g,s V, vl c!t i'rNg im ranh son dau t\ay di n6'i ~it 1 Nhung

Nehru da diem·df)m giai-tlHcb :< kh6ng phli vl tl1ay t4!n c8ng - vi€n hay cltt c~c t'1n tranh m~ c6 thl tbay -'1~1 cl dong lich-slr cua ' qu~c-gia An-dQ. Dlu sao thl •

An-dO cBng da bi da-hQ, va cg ~Y. nay lhl An-d{, Cung d9c-1~p roi.. Dan tOc

An-d~ dll chfn-cb~n d~ khong den noi tra' thu met c.ich qua-khich, vl ~an1 KUC m9t each oong - noi .. .. oOq &I . '

Tit ca nhfrng y-kiin saag su6tJ nhfrng quan-ni~nl cao-thtr9'1lg nht.r v$y cua

'C Nehru, dtrQ'C phat-huy qua nttirng ban difu-vlo, nhfrng bai ,. hieu-trleu, ntru-nk lo-i tuytn-b6 cua 001 iuc sihh.. ftto,.Nt'btu

1~ m~t chlnh-tri gia lOi·liC rri~ ti d~ng, tb~i vin c6 n1Qt- t&m-h~n da catn. Nhifng bu-c thtr "Cua 6ng tu- k'h~m-dttang :1llri cha em g!i, hole nhO'ng bli ' v~t libi niua-hi v~ chinh-trl, nhln-tinh.1. d&u

I~ nhirng ki~t-tac vaa.chU'ang va trietiy. Ch6ng ta c6 th~ nhin-chan nhfrng dilu d6 qua ban di-chtlc ciia Nehru, d~,,, ng~y a1 ..6-1954 (1a dU'Q'.C nblc 1 t6i ren lily, ml chic cac f?R.a dang mong dQi.

Dich t<rc ii phan: Ch1.fng tol thanh••· ' . . tht/C tin-tU'<Yng ban dich nly cb1 la pbong-dicb, v~ cl1I kha-dI diio-t! m9t phln r«t· nho nhfrng y-kifn tif;.flnh vA ch(nb tri cua c6 Thii-ttt6ng ebru. 1

Di-chuc cua JA l}TA/1.ARLAI~ N/£[,JilU, c rBrrvc todn.thl ddn-t9c An-c1~ n'ang h~n men-thrrc,ng, tol tlo iirng phe'n ,,,. nhu : - du co gdng dtn dan, oilag ~h&ig th~ d~n.ddp du{Yc m9t ph11n trono n1uon

,n~l I Md ngfin1 clio kll, thi doi iu!,i linh

BACH KHOA ¥.b.

thrrung Id cli~u quy-hoa nhnl Ir.en diJi, cl,n blel lag gr d'I! bac diJng cdn c1w (Jang ; • Co llhi~u b(iG danh-phdn dii dgp-c nrprui dlillg.boi ngulJ11g-1)1~, hny sii.ng.bc'li. S9ng , l?irn /0119 Jlururig.rncn s1Jn.d{in1 cua l tel lhciy tllng l&p hh<inddn An-d~ danh ,cho toi, k?,ien" ioi C<i crtrn.giac 11htr hi nohrt It/ta Tat ddn'h

!Chi 'li111 hy.i,ong lrirn sao, d? o&i nhirny ngi,g COil ftj'i, se kl11.1ng dc.n nDi </lHi phf) Jdng 'f#in-. #9c 1nf!.'n.1 lluon,q li'>i•. ,

-Boi 1,c't; cdc IJ{in d~11d·'dtr3-11r1 r,u dXi,g~ S{r hli.ng.hd sa-so, loi rntlng rn~l 111011 nlt· 1111.tirzli kho la. Cluing •foi du lei dbtlg-c'hi, ctlng tha111.gia vi.ngm~p, c1i11J ohia.;Se> v'tnh-quang , 'LIQ cilng ('(tng U~Tll 1111ii lan-kJi(j la t1i!u khong the lrcinh • • oOo

,Toj ,!t.'lll 4tt(1(' tb~it -trrng trinh-bdy SO' nguv.tn : ~an khi ,htl, tui khong m~o~ cfrrt;,c htr&ng ll.nghi 1011.gi,lo. Khong fin 6-° ccic nghi.ll do, to; cho Ning tt1~n 1heo l(1c1.lC, rlu clil u~ liinh.tlurc, tatgi<i. t(lO, dffi n1i11h Va cloi 11Qttlri. >

Sau kl,i ch~t, toi rr&c niong thi-fhe siI du,;rrJ'haa.lhieu Ne'u /rLit ltui tho ouvi Cl}llg O' ntruc nyuui, loi ltO'C IUOng lhi-Lh~ SC dtr{IC ltoa 1/lipu lq.i c-,hupl1d di-hdi gd- 1 ,,~ Allahabad. ltl{H p,h'tu, nho se gi,ii Xl(Ong 501l0 '{;(ingc , p/wn l(/n -Sc drr(1C .ri'r-d¥ng lheo ch1-cian diriti day, KhlJn9 ,n~t chrll ,~a.a ,tup,c dunh ..d{ltll " hag g,ir I f!.i.

S<i-nany~n m9L 1 pJ1q11 ~{i-luii, dlr~r.. 9iai xaii119 song Gangt~ lCJi Allahal,ad, doi vai U,i~ khong co ngtJ..iJ 16n,guio. v~ 11an-d~ ndy toi kh6ng CCJ y,1liCu1 gi thu~c ph(lm.vi lon g,ao .. .Noay tt'r thua con ihCJ.au, toi d<i luu.luyln vai J,ai dong son!j Gange va Jumna lt1i Alla, liabad. Ya tdi cdng l&,i kl1on1 thi tlnh rieng IQi cling Jhe.n1 khlir,g.khlt, Toi da li.r:119 lq.ng riglirn hat dong song ndy

Iha!/ dcJi clung-nhan illy tlli10 1)1&i-titt.

Il~t <lo ito , loi liin.tuang t6i lfcll-sir t ruyen J.:fi, l()p.qutin , rti.ug lei nhftng ban ddn.ra : nhrrna (hicn giai-lhog{: 'dlrb·ng t/iict hon miah PO'i 111rr,r. song 1'UOi thay d~ kh6ng c,ich nno t,ir.h rrri ra

11h1r .!ftJa thai. g;a,,, _ cluing dii th<f111.

• r.ho chr<7c.

sAGH BAO MOI

B; ;h" knoa J~ nh&n . a11Q'~ :

' _ - Di tren, n6i buon t3'p ln'.i1y~n cud Nguy;n . A1,Lfrt do Trang xu~t l>an va nha xu~l ban gtii t~ng S~ch day 162 trang; gom 8 truyf$n, gi~. 40d .

, - Dong Phti-~ng, ban nguy~t IJ('ic-biiJt lei s(Jng . Gange. C6 !It~ noi sen, v~n h6a, xn h9i, chfnh tri, . so <fang sdnu_ ilr{Tng.trLrng cho . !o .que>c 1 ra nqay ·1S-5-65. do Ba Nguv\ntha11.y;u, dlt(Y.C locin .di'tn ltruJ11utn qua thi -Vinn larn chu nh~n), chu oQt V'~ biel bao nh{ cu kJj-11i~m v~ noi-gl~czg , Phern .. l~ LOanh· lam Tong thu ky. nhfrnp noi lo.du nhirrzg nic,n hy.v(>ng ; Toa SOijn c1~t lei 14 Nguv~n an• nhirng bcii ca~11g,;,i th'cinh-cdng : nhii-ng Ninh Saigon Ml>i so kh?> 1~ x 24, thr.ri chitrz. fhih1.r1 hHy.hodng, vd nhirng BO trang gia 10J. ky gian.lao chitn .b(ti Dong sang da - Ti~ng dqog mua h~ ,giai p~~m Ira nen tieu-bi'lin cho ncn 11iin-minh vd v~n n'gh~ m&I 1965, 'gbrn s~ng 1 tac van.hon cna Xii' An.d9 clJ-lruyfn, lu6n cua mQt so nha v~n, nh~ t:ho- tre, do · lan-San-Oai chu bi~n. Dia cht ll&n . lu6n , d oi.thny, •luon [aon a:u6i rhlzy, mci IE)C : 133 Nguyen-blnh-Khl@m Ba vfln luon lllon g;ir duvc · cal cti-tlnh X.Uy@n. Mol .so k~ 16 x 24 gam czia minh. Dortg Jong ldn1 loi liin. 75 lrang . flrang /c',i nhirng n99n non cao luye'I Tran trc;,ng O'n cac nha xu~t phu , hay nhzrng tl111ng lling sdu d,H ciia ban va toa so~n tap san, gial phlm gUiy lli-ma.tQp.san md t6i <ldm sag tr@n c!ay vt! xin an c~n gl&i thl~u 1/uro;.ng mtn~ Cling ~i nhirng giai b~h cung ben OQC Bach-khoa. iy

.

·---.--- 'ff C ' nguyen phl-nhft!U bti/,nga/ (1 phia cf tr i: SCI t' t., 0 • ' l r.hting dn anh./u1ang tai (odn.f h~ cape 1<if! .. l9C, nti/c'\ a"tiu tot l'JlJ :roa . bO dtr(J'C dtri va rdng vifc clza !di. Cr;,t.'c,r&(rihay ph~n l&n 'cue dfnh ki'llri ct Jlli, ngo.hhu n11ia lronr,, cinh lrlii bu~i binh.n1i1J.h. ba; :r,~ cong.cu9c phal-lrf't!n k;ha-nting "~ elm U bf.111(ll vai /1ong chi~U da XC : finh,/hti.n Cltng nhrr lh~.X<lC: mlfc.dlJu trllm-ll}ng, be.nh/J uci de thircrng khi v~y, loi kluing h~ chu-tr1P<r ng /zoan.toan mua dong ; lung - hodnh, glini - thel, do<Jn.luy/l vbi quti-klur. Tf>i kieu-hanh hoa dlCu v6-i gio niua, khien l~niJ ~ng vf ·,r di-sap ;l}L.dQ.i jA faa IJ~n-nh{irr d~ trlt nen bao-la v,i co kha.nang plui- l<_ri, ,n<i dB v<i dangla ~lia chung cluing ho<Ji rilur bie11 ca : dong sfJng : Ganrf.J ' la. v.a' toi f-'tR,,c rang. cii.ng nhrr loan-the doi val lot lcic nito cung ld bieu.lti~u ;,u,ng ta, loi chl la 1n<)t cni {( mcft) cua va ky.1ti~m ctia 1n-d~ i1•ong quct-klu} ; cltu6i bell bat-I i'r., b<1t nguon fir lh&i.d{J.i sdng chag xu6i vao hi~n-t1(Ji de r5i lfch sir Cori plzotlhai tro11g cell qud.khfr lq.i "liet-{l}.c T'(ll~rao lroi vdo tl(Ji.duc,11g ' xb.-xfta c,ia lftle-1ut6'll.!J i~-~9~1(Jdf ct,11di cda ttrang .. lai... ,lfijc..dhu t()i • udn ph/zn. r Utij d6,•t6i kl'i<mg muon ccil dtrl, vl dcit dcii m9l SC) [c',n CllC phong-t1,1.c, '- l{lp-qu«n l)O'l Loi, \llO ld m~l bao-v~l ud dling Vd kh6ng ng&I lo.lb.ng sao clto 1n.. B(}, J tlwJ. cii. na la nguoa cqn1-hu-ng. l'd de co th~ cai.. bo d1r<;1c m9i tdng.bu9c ngan • frinlid,ay .w.,aguy~n cling nhrr m9l [lin can bttUC titn Cl~a qalfc.gia DU Chia-re tf5i.h~ll to {6n,q [ri.e1n V~ cfii cli .. san 1><111

DI CHU'C

hoa vi-t1<1i cria 1n.. d~, t6i uitt ban dichzic ndg. T,oi ylu ..c~u m9t nant tro ctla toi se dll'{1C giai a.·ucfng sfJng Gnnge. tq.i Allahabad, d~ drr')'c cring v&i dong song chag xuoi ra d9i-'drre1ng co Ian nltc:YC nhi4n1.milll lh1ra11g-XU!/lll l'lta SQ ch mi~.n duyen.Juii An -d{i.•.

Phhn lun <li..hdi St' cfrr{'IC ::rir-dting each khd c Tdi muon so lr o ~y ctu:vc cha bling phi. cu Lin t~n kh6ng-lrang 1 dt r'iii tir tren cao gfa; ;('Qong c:ac tl~ny riz~ng la 1ia:i ng11cri nong- cliln AnAf9 sinh ..sc>ng lOm-lhan vt1/ . z,&. 'l\T/ur v()y, di lull cua ltSi se hoa v6i cat bl,li cua dtft nzr&c, d~ tra 11tn m~t thcinJ, pltlin m~lthi'et cua giang~an .•• » (1).

JAWAHARLAL NEHRU

21 thang 6, 1954.

Chuyin vll'a r~i, kbi t8i ltru tii New"'

Delhi, thl cOng vita djp m<}t s6 ky-gia

., An-d~ ph~t-deng chtrang-trlnh stru-tan1 nhil'ng danh -ngon cua Nehru, c:t~ sau nty khic uen cAc pbiin c.1a, tr11ng bay ~i clc DO'i cong-th\f hay cong-trtrO'ng l&n. :06 la m9t y.kiin r~t hay. Va cht'1ng ta t11 hoi : Cac danh-ngaa d6, c6 m9t phln nlo kh~-di neu cao va jp.. d\log tti Vift-Nam chlng, nh{t 11 trong giai-do~n hien-thcri ?..

PH~M-lRQNG-NHAN 26-5-1965.

( I) Ben dl•ch6c oguy~n-vln b~ng Anh-ngO- , v3 nfi-dung cOng nhlf hinh-th<rc , Us mOt kj~t tac . M¢t s6 loon slnh- vi@n, h9c-sinh ,\n-dO hoc thu~c: long, thtt ch~ng khac m~t ban ktnh nh$t-t~1ng. Bo,, n~o muon co ban nguy~o-thc, xin li6n•loc v&i Toa soon Bach-Kho,.

TONG BAO Hl~M CONG TY

• . HOA HO~N

Tft,t1 Nft.tN G~Y B<rl CHAT NO v6N : 1.500 TR1f;u PH~T-1.ANG

Cio d JAssuranccs Gen6r1les trontre l' lncendie et les E,cplosions

Caplttl : 1.st0.000.000 Frs-.

T6NG sAo HltM c6NG TY

TAI N~N

GIAN PHI - HANG HAI - RU I RO

V6N : 3.000 TRl~U PH~ T LANG

Cie d' Assur1nces Gen6rales Accidents Vol -Maritime - Risques Divers Capital : 3 Milliard de f rs

Xe nha_y nbot di khip nai trong tbanb phcS va dirng !~i khi thl & m9t ti~m· thu&:. kbi thl mQt ti~m u6n t6c .• Ong vua IYilm giang cho anh nghe < Moi ngay toi phai • "\ f O I di tl)u ti~n h~i Jan ; trtra ",,~ t6i. C6 ,nhi~~ I~tr th$t ta~ tht.r~ng vP1~• \;ii sinh lqi 16-n. Ti:r h~i toi mua du Q'C cai may danh b~c, cJi m:iy cho d~ng tien I vao 16 r~i keo ~ai cau sit, ueu trung, b~c tO'i xugng_ th;~t nhl~u, "' bay gi~ c6: ~ mua lti mQt tri1Jl ngan toi cOng kheng b~n... hoi tnua dt19'C c~i mAr d6 tqi kiln\ thtnl dltQ'C ~hieu.·· Tu-ng .,d<>ng, tirng d~ng v~y1 -~ cqng 1b~n tin;i• ,k6 ng3y ki~ cl ng.\n .•. )l Ng~i ca.nh ong vua Mim, say me ogbe ong ta gia~ ve 1 each kiem,. ~n, ~nh cam 1 thay- h~o h&ng, tt.rbng nhtr mlnh vita ki~Ul ra mQt tbt1' gtrp-ng ~" ...... a • -' "'t • i, , • .,- - 7 T ooi theo. • ,E

!'f

Vua Mim dfrng xe (/ tctr6'c tn9t can nh~ fiay cao nt1n giu-a m9t ph6 c.18ng vung ng<;_ii o. Ca mQt can phong t'Qrtg cua · can nhti i'.tlt'Q'C dung d! cbu-a bai batl bi da, b611 b~n da b6ng v~ m~t m~y d~oh bic. C~i may nay dtrc;,rc 'lh tre vay quanh d8n2 nh!t. Chuog h~m · ha dua ~nhau··b6 tit.a ra' de lclo ca! caa ' sat. Thty vua Mim, q1Qt dtta tre reo : ' • rrt J "'· • " , ,f • ( , tr, t lil al

- Ong chu t&i. , r , t !

. M9t du-a tre khoan·g mtrCYi o~n tu~i; coii tran~ tran 1im ''iam m'6 hoi, I tay con nim ch~t may do11g ' ti~ri c!c, I quiy ra d~m nh~ va8 uiong vua ' Mfm :

• - Wy cua 6ng cliu ht.r r~i. Hay ong chO'i ~n gian? :Tyi toi d.inb h~i m~ khoog CO dtra 030 dtrQ'C htt; . , I • • I

Vua Mim t['Q'n 1n!t ohin dU'a nho, nhtrrfg n1itng .ong 1~ tlioi CU'O'l: • •• "I I •

- Htr, gian gl <'.tau '? T,~i tvi bay; ?(Ui xeo cha. Sotn mai bfr~qua thlng Sau xicli lo 1n6-i dtrQ'C ne. Tao t.hay bfra nay ~n V(! n6 di , ,mua ~ai may. ao qua trai. ...

Lu tre bit ct.tO'i dnh rich. MQt ngltcri dan ba, nhtr guen li, tir trong nbi "' ' ,.f '1 A ' btr&c ,a trao cho Vua Mam m9t cai chla kh6a. ung ta di ra sau may danh bq.c, ,. . . ma lacb cflch. Sau d6 ong ca .n m9t ccii hQp s3t va ra hi~u c ho anh tbeo ong vao nha trong. Phong trong nf10 han cb1 co m9t cli tu, mQt cai ghroog va 1n9t cai bA.o g~ nho, Vua Mim . ·d~t bQp sat cbira day tien rii9t cffiog c1c xulSng ban, ang t , r ch~nl raj ogoi xuong ghi, da d5ng tien ra ban, xoe liai ban tay ngtra ra ben dg'og titn, khi nhun vai mQt cai roi nliln anh r ct.rai: Ong 'xep tiln c1c thanh tfrng CQC cao mtroi dong. Thtnh thoang ang ta l~i go "tnQ.nh m9t d~ng ti~n xu6ngi m~t b~n. Ong lli:n nhlm de111, ~ng Ct.rai. Su~ hl ...lie khoao khoai hi~n len ca nh&ng ntt nh~n • { 1 • J duoi rnlt cua ong ta. Ben ngo~i 10 tre vin hi h\1C xoay quanh cai may daoh b~c v.\ chiri tQc cang luc cang haog. Anh ngoi xu<Sog c~nh vua Mitn, nghe Ong ta bit CtrO'i to khi da biet ket qua 1Q'i tll'C cua . mQt~ bu~i chiiu. Anh nghi « I)e c6 thl con bang b.ai mu'3o theo 6og ta di Ki(m tie1i" d~h~ 'ie mtnli knong nen cliung kien • ""- g15y phut fi~nb phuc day bfc cac nay cua ong ta. ,

Gia tir V 1Ja M1m, anh chi mo-i elm tbiy tnlnb xa cai xe bo-i them mQt c.hut, nbtrng chtra holn to!n thtt VQng, Anh COD hai ngu-o-i bin tre m6'i trO' nen giau. Anh by VQllg rLlg, VOi chung 06, Vi~c kiem ti~D c6 ve, hay <1U'Q'C traog tr!, nhtr tnQt tang vi~c hio hu-ng, tbu vi. Aah tlm g~p mOt th~n, da c6 vg, c6 nha d~p, r9og va co xc. T~t ca nbirng tht'r d6 bin da kiem dtrQ'C troog mOt thO'i gian khong lau. Phtrong pbap Jim gilu cua bin thl arih chtra dU'Q'C ro. Anh chi bi~t ring hoi truac hln con ngheo tung 1~m. Kbi anh em g6p mOi ngl1oi ilam, ba chvc cti c6 tien mua gi~y quay rooeo cac truyen dan ch6ng chinh pbu, thi thtro-ng thU'O'flg, hin xin mi~n. M9i ngtrCYi thay ban c6 ve hien lanb, chim chip nen giao cho hin cac vi~c nh~, ft 11guy hiem. Kbi c6 mQt cuec biiu tlnh dtrQ'C t~ chu-c, bin chi tan dirng llog vang a ' gan (16 V~, lam nhtr mQt DgU'O'i qua (hrcrng, bet len vcti Ve ng~c nhi@n ; if E>1ng kia c6 CUQC bieu tiob ! D6ng qua ! vv .•. )I C()t gay xao d9ng va lam cbo tin c6 bieu tln.h l.Oan di nhanh ch6ng. Sau d6, b'An c6 th! chu~n em ho~c nh~p bQn vai dam ngtrO'i to mo, than nhien xem cic b~n be mlnh dang bi canh sit du~i bit, danh d~p. Dtu tich hung dung cua bin trong thai tranh ~11 hi~n nay ~hi con I;µ mQt vet s~o ma tren clnb tay phai. Hoi ay, c6 mQt so cac chu nho trong bQO anh ham lam each n~g theo kieu k.iem hi~p, trinh tham ti!u thuyet. HQ tlm thut cho dU'Q'C m9t dn nba kin dao trong nlQt ngo be111 t5i t~m dl ~i lau lau, V30 Dbfrog dem n1tra gi6, ca bQn keo cao c~ ao 1nua1 dQi JllU che Otta khuon mijt, chui vao c~n nh~ thue bin chuyfn tranh diu, each m~ng. Khong ngcr cai ngo d6 l~i 1~ t~ng hanh dinh cua mly co gai laog chO'i. Eli trong cai ngo t16 m?I g~p m9t co gai con nha ttr t~ la cbuy~o boan to~n bft tb1to-ng. The nen, m9t d@m mlfa gi6 kbact ting hanh dioh cua clc a bi tan coog. Canh sat vi Hnb ki~m tvc bao vay kbip DCYi. Cac nb¼ each nl$ng tre tue>i cua b9n anh bi V~ Jay, CU' c:1iob ninh rhig dfa di~m b1 m~t cua mlnb aa bi b~i IQ. liQ bo hit ca :io, mu, :nbu-ng m6n kbong the thilu dtrQ'C cua • Jo~i ngt10-i c6 hanb tung bf an, v~ cb~y tO'i bM. CO.ng may, can nha thu~ dtrqc kien true giong het may caa nha cua b9n ~n stro-ng ben c~ob, c6 rat nbieu cu-a ngach dl cho cic nhi\ ci ch myng tre tu~i rut lui. Mf,>t s5 ohanh chan ch~y thoit, m9t s6 bi t6m. Khong du·a nao c6 khu6n inijt gi~ du dl bi nghi la khach chai. Thlng b~B I m6i giau ,, cua anb cOng II sa vao ltr6i phap lu~t )l , May canh sat vim u.hin ca Hi v6'i ve phaa vru:i. Sau nho c6 d5ng giKy to- tai li~u each m~g gom CO chU'O'Og triob nghj Stf, bien ban buf>i hQp, kt ho~cb b~nh dQng v .•• v ••• Canb sat m6'i tltu ra tung tich cua ca b9u. Th~ng b~n anb dtrQ'C tha s6-m nhat v6-i met cai ao rach vAi ch3 va mQt vit thuaog nh~ tay, k~t qua tai ~n xay ra trong CU~C rut lui khoug thanh. ffio him h\fC Yi khong dt.rgc <:J tu lau, kh8ng dU'Q'C tblm van, dllQ'C tra lllQt each rung TQ'1l. Hin than : « Chung n6 ttrbng tao ll ma co I • -

Sau ngay c~ch n1ing, anh khong glp ~i bin 11hieu. C6 m9t ngtrO'i b9n ke l~i cho anl1 nghe ring h1n da toan thing trong mQt cu9c giAnh di.rt micro dl kl thanh t1ch tranh dau gifra inQt d4i hQC dt.rang. Hin noi to va n6i kboe. Han dem t~t ca kiin thu-c, tU' tU'O'ng cua b9n be ra trlnh bay mOt hcri. Hom d6, bin dU'Q'C • hoan nghenh lam. TU' do, tblnh thoang anh lfi thay bin xu1t hiin tren bln chu tQa vli CUQC hQp b.io v6'i iiang ngoi oghiem traog, trjnh tr9ng. Khi anh dtrQ'C xem • tfm hlnh h3n Ch\Jp cbung VOi :ahieu nhan V~t t:aO clp trong chinb quy~n thi hin da m~p lirn, d3 c6 VQ', co nhl, c6 xe. Trong tim hlnh 01oi bin nhfch len CU'O'i ngio ffiJD., hai ben ma no- nang IAm cho khuon m,t baa tcon xoe, o~ng n~. Va h~n . dl rau.

C~n nha bin b siu troag m9t cai ngo c6 trai nh1,ra. Anh chU'a kip blm chuoog thl h:in da trong thay aoh. Luc ay, bin dang lom khom ben cay hoa. B9 quln, 30 DgU mau hong cit V\Ulg lattl Cho h£n que kfcb, ch~m Chf p v6'i c4i b1,1ng da c6 m9t th! tich dang chu y. Cai bvog Jim cho v~t ao pbia trU'OC bi hech l!n. B9n aob chlo nhau, tum lfy vai nhau via than m~t nhU' h~i nao • •

Anh ng~i gifra phoog khach nha h'fin vu-a ngin1 nhin cac mon trang tri dil:t tien vira hoi Ve doi song hlin t~i cua hin. H~n dt'.rng d~y, di khip phong, du-ng lfi trtt6'c til'ng m6n va n6i din nhm vit quan tr9ng da bieu bin m6n d6. Cu9c t~og qua di~a ra trong trU'crng hQ'p nao '? Ta,i sao ? Thit hin da tra lcri khong thiiu m9t chi tiet nho . Hin n6i khoog biet m~t va troog m{>t niem vui sttaog, kieu hanh kh6 ta . I-I~o cung 1nuon up mo- cho anh thay r~og hifn gio- hia giao thi~p thln m~t v&i nhfrog ai, doi v&i chfnh phu baa tro- thanh quan tr9ng nbU' the oao. Anh kiln nhin ngoi ngh e , quyet djnh khong he cong klch 1nQt cau. Nhttng r~i bin lam aoh mat blah tinh vl, S3U do, h~o b5t dau ca t\tOg may ngU'<Yi b~n « quyen cao, ch&c tr9 :; g » cua bin. Trtt6'c h~t, bin thanh minb cho mQt vai tit ~u cua • hQ, da pba nhirng lu~ng dU' lu~n tren bao chi dang cong k1 c h hQ. Roi sau, h'Sn phi bang tinh each qua nhift thanh trong hanh d{>ng cua mQt vai ngu-oi bi• t,e, va ti nhft, b!n nghiem trang n6 i VC ti~u SU' cua may ong gia b~n hin DhU' n6i din de than ttrQ'ng. Cac ti~u SU' d~u c6 loang thoang mQt v~i giai tho~i uh i~u khi mang tioh each huyen bi, hoang dtrong r~t tiga nghe. Hio ket lu$n ·: " Bay gio- h9 dang c6 tbiin chi n1u<Sn hgp ta c v&i g i6'i tre. Phai de yen cbo hQ lam vi~c ». Anh hoi: « £>! yin cho h Q den bao gio ? HQ da dU'Q'C yen ~n an cip cong qui tir bao nbieu nim roi ? > Hin vung tay gai dau roi l~i b~t CU'O'i xue xoa : I( Qua khich ! Luc nio anh cCing giir mQt l~p tctro-ng qua khicb 1 »

Anh da doan lo ma dU'Q'C cai ly do bien doi bin th~oh m9t ogtrO'i khac. Nhtrng, anb khong sao ngcr rlng h!n l~i uifu dbi mau den the. Trll'&c day., chi nghe mOt ngtrcri ca t1,1ng rn!y nhan v~t d6 la h'in da muon n~i xung r~i. Hin da tirng d~ng y v6'i anh la kh6 c6 th~ tin ttro-ng o- lap ngll'cri gi~ng nhtr mty nhan V~t II quy!n cao, chtrc trQog )I d6. H9 l!n1 cho dat ntr6'c minh da dim mau J:µ them nhly nht.ta. HQ dung vao m9t hang ngO rieng va llm tan VO' tat ca de g& d~o dt'.rc m~ b9n tee mu~n bam viu. H9 Jam cho b9n tre dan dan phai tin rlog ltru manb, xao quy~t la m9t hinh thttc cua kh6a ngoan. Lan lU'Q't, v&i blog cap, v6'i mOt C( vay canh )I tll~nh h9 bU'O'C len gifr nhfrng cht.'1 c Vt,s l&n dl thi nhau d~y VO cho tan nit nhfrng tilng : cong blog, tt,r do v.v ... :Dea n6i nhfrng tieng « que htrcrng, tb~ng nhit 1,, nbirng tilog chung ta da nghe hoai m~ mOi tao nJhe con rung dQng x6t xa, cling bi hQ dem :ta hanh h~ cho xac XO', Roi mQt luc nlo do, P9,q tre moi cbo-t tb~y r~a tr~n nhfrng daoh ti'.r tot d~p d6 c6 du- am rung reog cua tien c1c. £>~ thong earn v6-i giai tre hQ dS moi m6c tr,ong trl nh& hlah anh cua E,9 a,\1CYj, hai 111U'O'i n~m ve trltO'C. Vi tri nbcr kem hQ chi dV'llg l~i dU'Q'C mgt b nh 1 ., nQm mO' ho, tbiiu th6n. Roi can CU' vao tai liiu ky quic d6 h9 cho r1ng d~ t,u-~, suy nghi nhfrng di~u chung ta dang suy nghi.

V~y ml, biy gia th3og b 9n anh dang han1 hb cb~y theo hQ, t~p tay vai hQ. Iiin da d\lQ'C 16i k~o, dU'Q'C diY dO nbtrog gl ? liin an ui anh, k~yfri anh khGng nen qua khich. Hin ke.u gQi bQn anb b~ng nhfrng 1§ lu~ ma chllih tqU}'etl trU'6'C day thU'O'.Dg cho pb~ bien trcn b~o chi. Va cu6i cung, thay anb to j nih, kh0ng mu~n nghe, hin xoay cau truyen sang vin de troag hoa. Hin n6i v~ cac 1oai boa d~p, !au t~n. 1-Iin n6i v~ nhu-ng cay boa trong vtran h~n. Anh ling l~ng nghe va cham cbu quan sat tirng CU' d9ng cua han. Gi9ng n6i, net m~t, b9 rau 1~n da b~na h~o cua h'An cho anh cai cam ttrcrng 1?t h3n da gia di, gi~ khln di 'lrong • nbirng y nghi ban ti~n. B6i khi, tien b~c va ti~n nghi cling tiep tay vai tli&i g1an dl tan phi tuoi tre m9t clch th~t 111!nb litt. '

Nht.r th(, khi linh lung tit gia bin. anh l~i bo lo- thctn m9t dip tQ d,n gln chiic xe hoi. Anh khong den tham th~ng b~n tre giau thCr hai ni"ra. Thlng n~y bitn dang gifr mQt ch(rc V\1 c6 quyen Obin tbay nhiJ'ng St/ 1nan tra bi ~i "CU3 'nhau giai, nbit Ill gi&i nha buan. N6 kbuyeo anh nhi~u fan I~ nen bo cai ngbe oglieo m~t hi~n t~ dl di v6'i n6. N6 bao i .: Minh c6 can gl phai tlm ti~o dau. Ohotig iffiS dem din cbo mlnh h~t. Chung n6 con chi din c~n ke cho mloh c~cb :nhio tieni. • V/J. con bi~t bao nhieu quytn lc;ri ly tbu bat nga khic nira. Co Ian aoh baa rn6 : ti: M~y khong SQ' rlng vi~c nh~m m!t lam ngo » cua may cl, th! gay nhiiu Ztai hii sao ? il No CtrO'i : C M~ kiep l H~ thting dQc, b~ th~ng ngang deu the ca. , Mloh khong I( an » la kl nhtr da pb~m tQi val dp tren, c6 banh vi kha nghi, co tbl bi n1at viec nhtr choi 11 • Bay gi0'1 n6 c6 bn boa 6ug b~l1 rat than ngt.rai Tl\u a trong CbQ' I;crn. HQ di :io, di chai vai nhau, than nhau nhtt ru9t thit. N(; tiep l\lC cu~c « nh1m m'1t kiem tien I va ba b<>a 6::ig Tau kia thl, nhu- trU:iell thong, tilp t1a1c Jlm cbo dait Vi~t ngh~o them bing du mQi each. l:.an glp ;nh m6'i day, th!ing bin do da dui vao tay anh mQt chiec cbla kh6a, ghe tai anb n6i mly ~u d~u do. Chi~c cbla kh6a d6 dung d! ma wa ,m9t cl(n phbng n6 m&i thul d0'9'C. No c6 ve sung SU'6'ng v6-i nhfrng m6n igiai tri cna may ong b~n Tau den1 dtn cho va con chi d;y ca each h\1ang thv. ,

Thuy O'i, nhlf tbi, anh xin thu th\!C v6'i em r3ng aoh kh5ng du SU'C kietD •• n~i m9t chiec xe hol Tl1anh ph5 n?ly c6 tai cue>n, hut tli5t 1~ lung. ;Nhieu nvri tron1 th1nh pho tro nea gi6ng nhU' nbir.ng thung C\1CYng toan kh~ng !~ . till,I h~ ttt

Ca QC y nghl d~p, 1am 1n\lC n.\t de oitm tin. Anh kbong mu6_n bi t;yl lp~ng V O tronJ d6 qua 56,n. Anh cun~ khong du can dam trcr tb~nh m~t ~OJL ng~vJ g.n

CU, XU' d\tDg ttt ca SI! bang bai, nhi~t thanh cua nam, ffitrCYi nam tu~i. tre d} kien1 ta''""' ,. ' • tien, t~o ra quaah n1lnh nhfrng tjfn nghi k.hoog qua can thiet. •

-:- C6 l e e1n cOng n!i~ri thay dieu iy vao bucH chieu hom chung· ta dln m{t biiju an ban to~n nhfrng tn6n dijc bi~t cua mien Truog. Em con nh& cai quan d~c bi~t d6 cliu- 1 Cai quan co m}t dong rac kh~ng l~ a phla trtr&c, c6 v.\i cbu be cb~y quanh eac ,. ban lo dl rinh v~ cac nut chai m6'i dtrqc mb. Sau m6i m6a d9n len

. nba-nang l~i danh cho chung ta m9t thoi giaa • entr'acte » dai le the den n6i khi dU':tlg ~y anh c6 cam ttrang bvng mlnh via rOog tuech, Khi ra khoi quan chung ta thiy m9t chiec xe kha d~p d~u sat le. Ga chu xe da ng~i trong quin. Em dua aghich, - l~tn · nhtt ~b,ec xe cua bQn mlnh, em ch~m rai btr&c den 010' cu-a xe r~i ng6 vao pbia trong. Ga chu xe, sau phut ng~c nhien, bf>ng nnln em CIJ'O'i. Cai CU'O'l· nheo mit rat dang ghet. Sau d6, em bit anh trb 4i cau chuyen xe hat Khi fy. anb: dinh -:rioi v&i em ta'.t ca. Nhtrng nhfrng dieu cln n61 l~i qua nbieu, neo rut C\fC, anh ehi hn l~ng nghe em n6i. Em n6i den niem U'6'C ao cua cic co gii troog th~oh ph6 cua em : mong 1iy choog c6 biog cap cao ho~c c6 xe hai. H~nh phuc :du-Q'c danh gia blng nhan hiiu xe va b~ng chtrng chi d~i hQc. Em cung nhic di nbic- ~i nhieu Ian ten chiec xe hai • thin tttQ'ng )I coa em. M6i ciu n6i cua em ve 1'3 tru-&c- mat anh ffi: t S\f kbac biet giu-a cbuog ta. Hom do, cau chuy~ cua chung mlnb - nh~t nheo, tb~t bu~n.

Bay gicr, em da tr cr 1,i thanh pho cua em v&i m¢t it ky niim, vai luy~n nb&. CuQC pbieu h.ru dau sao cOng se lam em xao xuyen nhieu ngay. Nbtrng r~j, elll blnh tinh J~i va tiip tvc c6 glng thi.rc hi~n S\f ao U'OC cue. en1. Anh tin la em si thanh cong vl, nhtt aoh thtrang n6i, em c6 the lain cho mlnh n~i b~t c, ~t oa m9i vi td va gay luy~n nh& sau xa trong long ngttCYi. ..

Anh cOng da trcr l~i doi s6ng thtrang oh~t v&i nhirog cong viec anh thich. Anh gl _p l~i nhfrng ogtroi b~n kh8ng giau, khong c6 xe, nht.rng anh m~n yeu hQ tbc,c tlnh. BQn anh thttCYDg hQp mijt a nha Nga d~ khuy~n khich nhat.1 gifr nhfrng .,Jy nghi d~p. Nga la 1nQt cO gai mo coi tit nho, bay gia di trU'ang thanh, da t I! .,.. tnlfU s inh dtrQ'C va }uc nao cCing ao t.r6'C c6 du ti~a de xay m9t cai Vi~n m~ COi ( nho nho do chinlt nang trong . nom. May dtra khac luc oao cOng lo l~p nhu-ng chtrO'_!\g trlnh vl ~i v&i hy VQOg giup ich cbo xa hQi. Nhieu co.ng vi~c chic khOng thl thl/,C hiin dttQ'C. Nb1eu cong vi~c c6 th! se lam Chung n6 cban sau mQt vai n1'm theo du&i. Nhtrng bay gicr, con tio tu-bng V~O Sl,l' t6t di;p cu:. con ngllO'i ciing la mQt dieu dang kbuyen khfch r~i . f>i vao tbanh ph6 . anh th~y tat ca cac cau n6i clia ngttai ,ura khuyen « nen thu-ang yeu nhau » trO' thanh vfJ duyen, hai hu-6-c. Nhieu cau tri{t ly l~i c6 tinh c.\ch xui d~i Dgll'oi ta. Cac b;c thanh hien seSng vao thai n~y c6 nbieu dieu ki~n di bj d6i rich han ai h~t. Nhu-og kbi trb l~i v&i miy ngu'ai bin nay, anh lfi cam th{y yeu dcti. Nghiem khung thtrang oang oang n6i :

• 11 Tha'oh nien nl~ l~i lo tinh chuyin U1m giau I Luo niy, dll'Q'.C seSng yen ~n trong 1n9t th.~nb ph6 <ta 1~ m9t dieu kb6ng dang kieu hanh roi )1 ,

Chieu hom nay, anh di lang tbang dQC theo con dlto-ng D.T, ctai chan di 1nai ma tlm h~n thl CU' d(tng yen trong nai buon. Anh nh& ~i khOng thitu mOt chi tiit nao cua bu~i chi~u trt.r6'c horn CID ve liu~. Chung ta da di them m9t Ian tren con dlto-ng n~y va du-ng lii b~n ngoi giao dt.rcrng. Em n6i : 1 IJ(rng qnh m9t ngoi nba thO' cao, mlnh can1 th'y n1~t me, dl chju qua phai khong anb 7 , a Anh cOng cam th~y the. NllU'Dg chic ch!ng c6 ai mugn dtrng c~oh ngai nhl tha nly vlo ham tro-i mtra, met cay thanh gi.i bi rot :xu5ng.,. ll « H6m d6 . ... co ai bi gl kh6ng ? lt II R~t may, khong ». Anh chi cho cm tbay dinh ngQn th~p dang dU'Q'C sira sang W vl n6i dua : « N~u boin d6 ma cay th,nh gii lfi rai trung dlu m9t vi tht.tQ'ng t9a, hay ~i dtrc di nga11g qua thl loi th8i to. Chiin tranh tan gi~o ::dy ra g(p. Em con ;nh6' chu- ? Hai d6 dan Saigon phln 16-n mang mau anh bung du dang trong ngltai, ho+i ml;,t chut I~ vac ciao, vac g;y di danh nhau ••. )) Chung ta cung CttO'i va di vao oh~ thcr. Bu~i chieu nhl thO' ving, yen tinh mQt each th~t linh thieng. Cluing_ mlnh khong c6 d~o v~y in~ ca hai du-a cung thtcb dtrQ'C nhln nhirng qp trai gai di ben nhau, cham chim ti~n ll~n trtt6'c ban th& Chun d'e xin dttQ'C l~nl VQ' choog. Chung mlnh ng~i tr@n chiec ghi g6 d~ nh}n nbfrng b{rc ttrQ'Dg, nhln nhC'rng n1inh kf nh nhieu miu sang trong ning chieu.

Theo 10'1 de nghi cua em1 chung ta cung thio gily, dijt chan trln nen g~cb mit. HO'i l~nh da giir yen b~n cbaa cua chung ta th~t tau M~i nha thcr cong nhtt vom troi thu nho.

Thi1y ai l Chung ta gi6ng nhtr bai di~n vien g~p nhau trong mQt vet kich kl truytn tbln tien. Chung ta phai thtrO'ng yeu nhatt theo truyin va khong nga san khau da lam chung ta quyen luyin nhau thit, The roi hie man h~ xu5og> 1n6i d(ra lui ve m9t phia clah ga, lui ve dai s5ng th\J'C vcri day du quA khtr va n1oi trtrO'ng hi~n t;ti khac bi~t. Chung ta da nga, ng<Y ti~c nhirng gia VU'a qua trong cau truy~a than tien phai khong em? Va, 1nOi dtra dll'Dg m~t ben san kh~u, mlnh da ltru luyia nb:ln nhau, x6t xa tl\\J'O'ng tiec khi thiy phong canh than tie.ti daog du'Q'C g& ra th\\ah tll'ng manh ra roi. M~n da hi xu~ng m~t r~i. Dong nu-ac lc;inh lung cua thl}'C te s~p g~t rU'a tit ca ph~n son tren m~t chung ta. Nhtrnn phong canh than tien con l~i trong tr{ anh biet bao giO' mcri ra tan ?

Neu e111 g6i dU'Q"C tieng noi, tieng cuai1 dang di, St;r vui ve, St! giio ban cua e1n V~u hinh ly vn n1a11g theo luau thl 1uay cho anh qua. Tir nay, kho ting ky ni~m cua aoh 1~ nh~n them nhieu hinh aoh qt1i : m~i t6c, mau ao, doi mSt, l1n rnoi cua em .•. mOi Jan mo canh cu·a kho tang, anh se dtrQ'C dip nhln l~j m9t chu6i ngly d~p m~ su5t '1ai, chic ch~ng bao gicr anh glp• l~i. -

Anh dang by VQng thoi gian se ma r9ng dm khin quen Hing g6i kin tft ca ky nifn1 va ncm sau v!io di vang cho anb. Bai vl, hom a phi tru-ang, tuy khong g6i, chung ta da tham hieu la se gia tu- nhau mai mai, phai khong Tht1y ?... » toi lcrn len bang llri ru czia m~ giil'a thO'i-gian nhii'ng tieng hdt troi dai dem do.-thli nvi-chien bung bao xe m~ ngoi ru con ngzi not tu:&ng-lai long m? bao -la noi tlzan tznh-di song ru em noi tir.i nh[!.c chdn-chu:lrng khi cui ll611 nu hon dau te dai • • ch(!t rung mznh mui bien mgn qzle-llll'O'ng m~ dzra noi betllt-tlza1n nhatl g9i ' • con nho nhoi hg.t cat trang pha vang tftng ky-ni~m [Lzan-[tru t}zanh tinh kh oi tam long nao nhir bien m~ chzi'a-chan hirn hat mztO'i 1z dm trung-dztO'ng noi song trong mz). su:O'ng tieng ru nhf xa vO'i trong mu Sll'O'~g titng no'i buon di-a911g con troi ve long bien r9ng m~ O'i.

This article is from: