NOVEMBER 2021
in de KNOOP
2
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
{edito}
InhOud NOVEMBER 2021
8
10
08 | Dossier
In de knoop? Sjorren 101!
10 | Dossier
Leden of medeleiding in de knoop?
13 | Dossier
Het grote Chirofeest vieren
Een van de grootste denkers van onze tijd zei ooit: “Het leven is geen ponykamp”. En dat is een waarheid als een koe (of pony), want soms lopen dingen nu eenmaal niet zoals je ze plant. Er komen heel wat obstakels en dilemma’s op ons pad die ons dwingen om ‘fruitninja-gewijs’ knopen door te hakken. Is kiezen echt altijd verliezen? Of bestaat er een ideale gulden middenweg voor elk meningsverschil op de vergadering?
14 | Dossier
13
5 vragen om Chiroknopen door te hakken
16 | Dossier
SOS macramé!
Soms zit je ook zelf in de knoop met je eigen gedachten en gevoelens. Zo’n knoop valt niet door te hakken, enkel te ontwarren, met veel liefde en geduld. Maar hoe ontwar je zo’n knoop? En wat doe je als een van je leden duidelijk in de knoop zit met zichzelf? Pijn en verdriet zien er bij iedereen anders uit, wat het soms moeilijk maakt om iemands gevoelens te lezen. Gelúkkig is het leven geen ponykamp. Geef mij maar een Chirokamp met knopen bij het sjorren en meterslange macramé! Want knopen lijken altijd ingewikkeld, tot ze ontward zijn. Tijd om de touwtjes in handen te nemen!
Liefs, Lies
34 | Vrienden onder elkaar Chiro Pripo
Dubbelpunt verschijnt maandelijks, maar niet in juli en augustus. Vraag je gratis abonnement aan via het GAP. Redactieadres | Jessica Vanhoeck, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen E-mail | dubbelpunt@chiro.be Eindredactie | Jessica Vanhoeck Redactie | Emilie De Clerck, Kato Van Achte, Bart van der Ha, Lies De Block, Laure De Bruyn, Ferdnand Thijs, Hannelore De Raeve, Axelle Glabeke, Stien Steegmans en Rani Aertgeerts Taalnazicht | Bart Boone Vormgeving | Valerie Vanderlooy en Jan Van Bostraeten Foto cover | Jan Van Bostraeten Druk | VCP Graphics, Brugge Giften | giften aan Chirojeugd-Vlaanderen vzw kunnen gestort worden op rekeningnummer BE67 0000 1507 2887.
14 16 34
3
S U B N E V E BRI 4
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
Het lied van de maand is in vlammen opgegaan. Het enige wat nog overblijft, is deze wirwar van emoji’s. Kan jij het ontknopen en raden van welk klassiek Chiroliedje we de eerste strofe zoeken? Onder elk stukje staan lijntjes om aan te duiden hoeveel woorden er in de zin staan.
CHIRO HERENTHOUT tijdens hun tocht, helemaal in het jaarthema!
CHIRO MEULENBERG start dit jaar met een leidingsploeg van 50, wow!
BINNENKORT IN JOUW BRIEVENBUS Het is oké om je niet oké te voelen. MAAR: blijf er niet alleen mee zitten. Praat erover! Allemaal makkelijk gezegd, maar wat doe je als je vermoedt dat het niet goed gaat met iemand uit je groep? De Joske-dobbelsteen is een handig en leuk gadget om erover te beginnen praten. De contactpersoon van jouw Chirogroep krijgt die binnenkort in de brievenbus.
De CHIROMEISJE VAN HERN starten het Chirojaar in stijl. Wij, leidsters van CHIRO HULSHOUT, zouden heel graag onze VEEBEE in de bloemetjes zetten! Zij staat er elke zondag, elk evenement komt zij helpen (zelfs tot in de late uurtjes), ze komt op haar vrije dagen de Chirolokalen opruimen, laat ons vaak weten dat we het fantastisch doen en is MEGAtrots op ons! En oh ja, wij zijn ook enorm trots op haar! DE Ellen is ONS Ellen!
Wil jij ook in Dubbelpunt komen met een tekstje of een grave foto? Stuur door via @DUBBELPUNTCHIRO op Instagram! Zorg wel dat je toestemming hebt van iedereen op de foto.
Benieuwd naar de juiste oplossing? Neem hier een kijkje en check of je juist was!
5
6
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
! n e Vonk JAARTHEMA 2021-2022
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
FICHE
3
BOUW AAN EEN VURIG VERTROUWEN
JE HEBT VERTROUWEN IN ELKAAR NODIG OM HELEMAAL JEZELF TE KUNNEN ZIJN, JE MENING TE KUNNEN UITEN, FEEDBACK TE KUNNEN GEVEN EN O N T VA N G E N , J E S T E R K E M A A R O O K K W E T S B A R E K A N T E N T E T O N E N . M A A R V E R T R O U W E N K O M T N I E T VA N Z E L F, D A A R M O E T A A N G E B O U W D W O R D E N . D AT D O E J E E N E R Z I J D S D O O R W E R K T E M A K E N VA N K E N N I S M A K I N G . ANDERZIJDS DOOR DE SAMENWERKING IN JE GROEP TE OPTIMALISEREN. PROBEER DE VOLGENDE OPDRACHTEN UIT OM TE TESTEN HOE HET MET J U L L I E V E R T R O U W E N Z I T. jan van bostraeten
DE VLOER IS LAVA I
DE VLOER IS LAVA II
Voor wie? Leiding en leden
Voor wie? Leiding en leden
Wat heb je nodig? Voldoende ruimte, één stoel per deelnemer + één stoel extra
Wat heb je nodig? Voldoende ruimte, 1 stoel per deelnemer + 1 stoel extra, blinddoeken
Hoe gaat het in zijn werk? Voor dit spel stel je stoelen op in een raster, minstens één stoel meer dan er deelnemers zijn. •
Voor 15 deelnemers zet je stoelen in een raster van vier bij vier.
•
Voor 19 deelnemers zet je stoelen in een raster van vier bij vijf.
•
Voor 22 deelnemers zet je stoelen in een raster van vijf bij vijf.
Het spel werkt zoals een schuifpuzzel waarbij je een figuur kan vormen door blokjes te verschuiven, waarbij het lege vakje zorgt dat je daar plaats voor hebt. Je moet dus zeker één lege stoel hebben. De leden gaan willekeurig op een stoel van het rooster staan. Is er meer dan één stoel leeg? Vraag dan om op de overige stoelen een voorwerp te leggen. Benoem het voorwerp zodat de beginletter ervan vastligt en verwarring wordt vermeden. De deelnemers krijgen de opdracht om alfabetisch te gaan staan door (slim) te schuiven. De grond is lava, dus er mag niemand van zijn of haar stoel vallen! Help elkaar bij het verplaatsen en zorg ervoor dat iedereen veilig op de juiste plek geraakt.
VONKVRAGEN • Zijn jullie in de eerste opdracht geslaagd? • Zijn jullie in de tweede opdracht geslaagd? • Werd er naar elkaar geluisterd? • Wie bracht er ideeën aan?
Hoe gaat het in zijn werk? Wil je meer diepgang? Voer de opdracht opnieuw (met een andere variant) uit, laat iedereen een blinddoek opzetten én leg een spreekverbod op. Hoe snel kan de schuifpuzzel nu opgelost worden? Maak nadien gebruik van de vonkvragen om uitgebreid stil te staan bij de dynamieken in de groep.
• Wie nam de leiding?
Varianten: Ga op volgorde staan van hoelang je in de Chiro zit, hoe ver je van de lokalen woont (afstand), ...
• Heb je je soms laten helpen?
• Hoe verliep de communicatie bij de eerste opdracht? • Hoe verliep de communicatie toen jullie geblinddoekt waren? Beter of slechter? • Welk talent kwam goed van pas in deze opdracht? • Vond je het moeilijk of makkelijk om de anderen te vertrouwen?
Wil je de volledige teambuildings fiche bekijken voor nog meer vonkende opdrachten? Scan dan deze code!
7
8
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DOSSIER
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
In de knoop? Sjorren 101!
INSPIRATIE Vanaf hier kan je verder bouwen: een tribune voor aan je kampvuur, een schommel, een glijbaan, een katapult, enz. Laat je fantasie de vrije loop! Tip: Op pagina 30 vind je het aspispel waarbij de leden een A sjorren. Voor extra inspiratie en uitgewerkte plannen: surf naar chiro.be/sjorren voor een brede waaier aan constructies. Happy sjorring!
Zit jij ook soms in de knoop met je sjortouwen? Snap je geen bal(k) van hoe je die balken aan elkaar krijgt? Geen nood, hieronder leer je alle kneepjes (of knoopjes) van het vak!
DAA
De meest gebruikte sjorring, de KRUISSJORRING, heeft als doel om twee elkaar kruisende palen stevig te verbinden. Eens je die onder de knie hebt, zijn de mogelijkheden (bijna) eindeloos. CHIRO ESJEEWEE
CHIRO DE BELHAMEL
CHIRO PIMPERNEL
KRUISSJORRING Starten doen we altijd met de timmermanssteek op de dragende balk of steunbalk. De balk die je daar tegen sjort, noemen we de dwarsbalk. De timmermans steek leg je door het uiteinde van het touw rond je balk te draaien. Eens je rond bent, maak je een lusje door het uiteinde rond het touw te slaan dat van de andere kant komt. Draai dan het uiteinde nog rond zichzelf, minstens vier keer (of de helft van de balk). Je hebt nu een strop die je kan aantrekken, mooi! Daarna komen de windingen. We draaien het touw drie keer rond beide balken: breng het touw over de dwarsbalk, achter de steunbalk, over de dwarsbalk, enz. Die
indingen leggen we telkens mooi naast w elkaar, het touw mag nergens kruisen! Leg de windingen naar buiten toe op de steunbalk en naar binnen toe op de dwarsbalk. Zo zijn je windingen heel netjes en gaat je touw niet schuren, want dat is niet goed voor de stabiliteit van je constructie. Een mooie sjorring is een goeie sjorring! Nu gaan we woelen om onze windingen aan te spannen. Daarbij is het belangrijk dat je veel spanning zet: je sjor ring staat of valt er – letterlijk! – mee! De spanning op het touw moet tijdens het woelen altijd behouden blijven. Concreet ga je je touw rond de sjorring tussen de balken draaien, dwars over de windingen dus. Ook daar ga je drie keer rond. Trek telkens goed aan, laat die spieren maar werken! Tip voor het aantrekken: echte pro’s werken met een woelstok, een klein takje waar je je touw om wikkelt. Zo kan je je touw
extra hard aantrekken, zonder dat vervelende schuurgevoel van het touw aan je handen.
CHIRO EKEBELLOH
Last but not least: de mastworp als eindknoop! Terwijl je het touw onder spanning blijft houden, leg je die knoop op de dwars balk. Een buddy die een vinger op het touw legt op de balk is handig. Zo hou je spanning terwijl jij zonder moeite de mastworp op het ‘losse’ uiteinde van het touw kan maken. #TeamWork Voor de mastworp draai je je touw twee keer rond de balk, waarbij je de touwen mooi laat kruisen. Maak nog een draai rond de balk, en steek het uiteinde onder het eerder gevormde kruis. Beide uit einden nog eens stevig aantrekken en je kruissjorring is een feit. Goed gedaan!
CHIRO WINDEKIND ADINKERKE CHIRO KOEKELARE
CHIRO MELDEN
Je kan al sjorrend de tofste en zotste constructies maken!
CHIRO SNAASKERKE
CHIROJONGENS STAL
9
10
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DOSSIER
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
Leden of medeleiding
IN DE KNOOP hoe ga je daarmee om?
In de Chiro word je soms geconfronteerd met moeilijke situaties bij je leden of medeleiding. Als leiding ben je geen professionele hulpverlener. Hoe kan je met zulke situaties omgaan? We legden een aantal situaties voor aan kinderpsychotherapeute Saartje Smedts. Door Rani en Kato
Situatie: een rakwi wil niet meedoen met spelletjes en zondert zich bij vrije momenten af omdat zij denkt dat niemand met haar vrienden zal willen zijn. Saartje: Kinderen komen vaak vast te zitten in een negatieve spiraal. Enkel naar het negatieve kijken is een valkuil en dat helpt het kind niet. Je kan helpen door het negatieve om te zetten in iets positiefs. Je kan bijvoorbeeld zeggen: “Ik heb gezien dat je met dat meisje een goed babbeltje hebt gehad. Wat heeft je daarbij geholpen?” Je kan ook vragen hoe ze al weet dat ze haar niet leuk zullen vinden of vragen wat ze haar beste vriend of vriendin zou aanraden. Soms kan er natuurlijk meer achter zitten en dan moet je in alle vertrouwen op haar tempo checken wat je kan doen.
Situatie: een lid zegt dat ze thuis geslagen wordt door haar mama. Saartje: Hier zou ik de leiding aanraden om zeker met de volwassen begeleiding in gesprek te gaan. Het is belangrijk omgeen stappen te zetten achter de rug van een kind, zeker bij verontrustende situaties als deze. Vaak hebben ze geen vertrouwen in de volwassen wereld. Ik raad dus zeker af om bijvoorbeeld naar het CLB of een leerkracht te bellen zonder dat het kind dat weet. Hoe erg het ook is, je kan niet alles in de tijdsspanne van een kamp of een zondagnamiddag veranderen. Als geweld al jaren bezig is, zou ik in kleine stapjes redeneren, met volwassenen die mee met jou nadenken. Wat je al kan doen, is aangeven dat je blij bent dat het kind haar verhaal aan jou vertelt en dat het moedig is. Vaak is het een taboe en wordt het jaren
erzwegen. Verder zou ik vragen of er v al een volwassene op de hoogte is, zoals een CLB-medewerker of een leerkracht. Als er al iets in gang gezet is, laat hulp verleners dan hun werk doen. Blijf dan gewoon nog waakzaam en vraag af en toe naar de stand van zaken bij het kind. Als er nog niets in gang gezet is, kunnen hulpverleners samen met jou nadenken. Bij alle vormen van geweld kan je terecht bij 1712.be.
Situatie: een jongere voelt zich meer verbonden met leden van ‘het andere geslacht’ en wordt daarom vreemd bekeken. Saartje: Aan een lid dat worstelt met zijn of haar genderidentiteit, kan je al mee geven dat hij of zij zeker niet alleen is. Ik zou het lid zo snel mogelijk naar de juiste hulp doorverwijzen. Een goede website
daarvoor is lumi.be. Ook als omstander kan je daar terecht met vragen.
Situatie: een lid heeft zichtbare snijwonden. Andere leden zijn daar bezorgd over en komen hulp vragen aan de leiding.
Specifiek voor het transgenderproces is er een heel psychologenteam dat het lid kan begeleiden. Sommige jongeren zetten het proces na een tijdje stop. Dan was het voor hen een experimentele periode, net zoals je als aspi bijvoorbeeld biseksueel kan zijn en drie jaar later weet je dat je vooral of enkel op mensen van hetzelfde of een ander geslacht valt. Bij een deel van de jongeren stopt dat proces, maar een heel groot stuk gaat wel verder. Als je je aanmeldt, is het dus geen vaste beslissing, maar word je goed begeleid en blijft er ruimte voor twijfel. Vaak zit je wel met een lange wachtlijst. Als andere leden die persoon daardoor uitsluiten, zou ik dat zoals ander pest gedrag behandelen. Ga dan een gesprek aan met de groep of met specifiek één pester. Je kan het ook voorleggen op de leidingskring en/of bij de VB om samen het pestgedrag te bekijken.
Situatie: een jong kind voelt zich niet goed in haar vel, maar kan niet goed verwoorden waarom. Saartje: Jonge kinderen kunnen inder daad hun emoties vaak niet goed vatten. Je begint bij het herkennen van je eigen emoties en dan pas het herkennen bij anderen. Dat plaatje is pas af eind lage reschoolleeftijd. Voor leiding is het altijd handig om na te gaan wat een kind op een bepaalde leeftijd kan en dat je dat niet overschat. Op speelclubleeftijd kan je zoiets dus niet forceren. Als ze toch iets
benoemen, bijvoorbeeld aangeven dat iets hen boos of jaloers maakt, dan kan je dat bevestigen en vragen wat je eraan kan doen of wat ze nodig hebben. Hier is het dus weer belangrijk om het negatieve positief te benoemen. Het probleem is dat we nu met een trend zitten dat veel kinderen van oudere generaties niet meer mogen voelen. Bijvoorbeeld ouders die zeggen: “Moet je daar nu voor wenen?” Zij bedoelen dat niet slecht, maar kinderen krijgen vaak onbewust de boodschap mee dat ze minder leuke gevoelens – bang, boos, verdrietig – niet mogen voelen. Die gevoelens helpen je nochtans om je buikgevoel te leren volgen of je grenzen aan te geven. Omdat het afschermen van die gevoelens heel hardnekkig kan zijn, is het voor een leidingsploeg niet eenvoudig om dat te doorprikken. Je kan wel proberen om via spel emoties te leren benoemen.
Saartje: Dat is een moeilijke situatie om mee om te gaan zonder hulpverlening. Je kan veel goede informatie en tips voor omstanders vinden over zelfverminking via 1813.be. Als het op kamp voorkomt, is het heel belangrijk dat recent aan gebrachte wonden verzorgd worden en de middelen worden weggenomen. Geef aan dat dit niet kan voor jullie. Je gaat jezelf geen pijn doen, anderen geen pijn doen en niets stukmaken. Dat zijn regels waar jullie baas over zijn. Als het al lang bezig is of hardnekkig is, zou ik contact opnemen met hulpverlening. Ik zou oppassen om contact op te nemen met de ouders. Vraag dat eerst na bij het lid, want je weet niet wat er thuis gaande is. Weeg dat ook goed af met de volwassen begeleiding en eventueel de hulpverlener. Misschien lukt het wel om het lid zelf naar de hulpverlening te doen stappen, bijvoorbeeld naar het JAC, CLB of een vertrouwensleerkracht. Als je opening vindt naar hulp, moedig dat dan altijd aan. Bij zelfverwonding zijn er veel gradaties, maar vaak is er wel professio nele hulp bij nodig.
11
12
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
Het grote Chirofeest?!
ALGEMENE VUISTREGELS • Respecteer het tempo van de persoon in kwestie en schend hun vertrouwen niet.
Zondag 21 NOVEMBER vieren we het grote Chirofeest. Sommige Chirogroepen organiseren een hele dag activiteiten of gaan op uitstap. Andere groepen nodigen de buurt en ouders uit voor een Chirodag of beginnen vroeger en eten die middag samen. En er zijn groepen die nog nooit gehoord hebben van het grote Chirofeest of Christus Koning.
• Licht niemand in zonder dat met de persoon in kwestie te bespreken. Doe wat je zegt dat je zal doen en check het bij het lid. Als je iets achter de rug doet, verhoogt dat de drempel naar hulpverlening later. Dan is de kans klein dat ze iemand zullen aanspreken. • Zorg ook goed voor jezelf. • Draag als leiding de verantwoor delijkheid niet alleen. Bespreek dat met de leidingsploeg , VB en/of een hulpverlener.
IN DE KNOOP? Is de schwung eruit? Doen jullie elk jaar hetzelfde, gewoon omdat het altijd zo geweest is? Deze tips helpen jullie uit de knoop:
• Volg je buikgevoel. • Is een kind plots veranderd, dan voel je dat meestal. Het buik gevoel dat jou aangeeft dat er iets niet klopt, klopt echt altijd.
• Brainstorm met de leiding tijdens de vergadering over wat jullie de kern van Chiro vinden en kies dan activiteiten die dat opwekken. Bijvoorbeeld: tonen dat we een groep zijn dorpsspel met iedereen Bijvoorbeeld: leden van overal stippel een (fiets)(zoek)tocht uit langs zoveel mogelijk adressen van leden en leiding
NUTTIGE WEBSITES VOOR HULPVERLENING • 1813: met tips voor jongeren (of hun omgeving) die aan zelf verwonding of zelfdoding denken
els van doren
• 1712: voor alle vormen van geweld, zowel psychisch als fysiek • JAC: jongeren tussen 12 en 25 jaar kunnen hier terecht met vragen die hen bezighouden • Lumi: vragen over seksualiteit en transgenderisme • De Aanspreekpunten Integriteit (API) van de Chiro kunnen je ook helpen met deze situaties. Zij werden daarvoor opgeleid en kennen de Chirocontext zeer goed. Je kan hen mailen via api@ chiro.be of bellen op 03-231 07 95.
CHRISTUS KONING OP TRADITIONELE WIJZE
CHRISTUS KONING OP MODERNE WIJZE
Staat 21 november met stip op jullie Chirokalender? Hebben jullie onwrik bare tradities en kijken jullie lang vooraf uit naar die belangrijke zondag?
Heel wat groepen organiseren Christus Koning op een moderne manier. Een stilvalmoment, een groepsmoment of een megazot spel? Het kan allemaal!
Op zoek naar inspiratie voor een bezinningsmoment of viering?
Op zoek naar inspiratie? Die vind je op de Chirosite!
• Ga – op voorhand! – in gesprek met de mensen of verenigingen met wie je samen iets doet. Wacht niet tot jullie aan de concrete voorbereiding zouden beginnen. Bijvoorbeeld: jullie starten de dag met koffiekoeken en merken dat het voor veel leden niet haalbaar is om een hele dag naar de Chiro te komen? Pols bij de kookouders of ze het zouden zien zitten om pannenkoeken te komen bakken als vieruurtje. Bijvoorbeeld: jullie ervaren de viering als een verplichting? Overleg met de verantwoordelijke van de parochie hoe jullie kunnen samenwerken aan een zinvol moment voor iedereen.
Deel de leuke ervaring van je groep met andere Chirogroepen: tag @spoorzeschiro in jullie stories op Instagram. jan van bostraeten
13
14
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DOSSIER
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
n e g a vr
DIE JE MÓÉT STELLEN bij het doorhakken van een Chiroknoop Als leiding moet je heel wat knopen doorhakken. Jezelf daardoorheen worstelen is niet altijd makkelijk. Maar wat als we nu eens zeggen dat dat vanaf nu verleden tijd is? Gedaan met eindeloos piekeren op de leidingskring. Met deze vijf vragen veeg je namelijk elk dilemma van de kaart.* Amai, handig! * De bovenstaande beweringen berusten niet op wetenschappelijk onderzoek. De Dubbelpuntredactie is niet aansprakelijk voor bijkomende neveneffecten. Door Lies
HOE GAAN ANDERE CHIROGROEPEN HIERMEE OM?
jan van bostraeten
WAT ZIJN DE PRO’S EN CONTRA’S? Lijst even op wat de voor- en nadelen van de beslissing kunnen zijn. Zo kan je je afvragen of het tijd is voor een nieuwe Chirobroek of -rok. Een gescheurd exemplaar is namelijk heel cool en edgy, maar niet altijd handig bij een spelletje Dikke Bertha.
WORDEN WE HIER GELUKKIG VAN? Welk gevoel krijg je bij het nemen van deze beslissing? De rationeel gezien beste beslissing op een vergadering is niet automatisch iets wat iedereen blij maakt. Pols even individueel hoe iedereen zich bij de beslissing voelt. Zo zorg je ervoor dat ieders bezorgdheden erkend worden.
WAT ZIJN DE EFFECTEN OP KORTE EN LANGE TERMIJN? Weeg de effecten op korte termijn af tegen die op lange termijn. Misschien lijkt het op korte termijn een goed idee om de chili con carne van het leidingsetentje nog even te laten schimmelen in de koelkast. Op lange termijn kan het echter heel wat negatieve gevolgen meebrengen. Gouden regel: zorg er altijd voor dat het aantal leiders en leidsters hoger is dan het aantal knaagdieren in je gebouw.
Ga eens gluren bij de buren om te checken hoe zij met een bepaald probleem omgaan. Van elkaar kan je veel leren. Leg het probleem eventueel voor bij het gewest. Ga wel altijd vertrouwelijk om met persoonlijke informatie.
IEMAND NOG EEN HONGERKE? Misschien wel de belangrijkste vraag om te stellen bij extreem lang vergaderen en het doorhakken van moeilijke knopen. Neem je tijd, en vergeet niet af en toe te pauzeren met een lekker hapje.
15
16
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DOSSIER
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
Voor een keertje volgen wij het cliché: in de Chiro doen wij allemaal macramé. Maar schiet jij al in paniek bij dat woord? De Dubbelpuntredactie schiet je ter hulp! Door Axelle
Veel succes!
DE BASIS Het bekende vriendschapsbandje of een gadget om aan je Chirokleren te hangen? De basis van macramé is niet zo moeilijk. Volg het stappenplan en jij wordt sowieso een macramébaas.
Stap 3: Leg je rechtse touw met een bocht naar links, over de twee korte touwen. Het vlak dat je vormt, lijkt op een D. Dan leg je het linkse touw over het uiteinde van het rechtse touw. Vervolgens ga je met dat linkse touw onder de twee korte touwen door en steek je ook door de lus van het rechtertouw, door de D dus. Nu trek je beide touwen aan. Die handeling blijf je herhalen.
Stap 1: Knip twee koorden van ongeveer 2 m af in twee verschil lende kleuren. Dat zijn de kleuren van je armband. Stap 2: Plooi de koorden dubbel. Van elke kleur heb je een kort deel nodig en een lang deel. Het korte deel moet een beetje langer zijn dan de omtrek van je pols. Knoop beide touwen boven aan in een lus samen. De twee korte touwen kleef je met papiertape vast aan tafel, dat doe je ook met de lus. Zo zijn de korte touwen strak gespannen.
Wil je een recht bandje? Maak je eerste lus telkens met de zelfde kleur. Liever de draaiende steek? Maak je eerste lus telkens aan dezelfde kant.
Erboven
Eronder
17
VISGRAATSTEEK Voor deze steek kan je zelf kiezen hoeveel draden je gebruikt. Hoe meer draden, hoe breder de armband. In dit voorbeeld gebruiken we acht draden of vier kleuren. Stap 1: Knip vier stukken koord af en vouw ze dubbel. Knoop ze met een lus. Orden je draden als volgt: in het midden liggen twee draden van dezelfde kleur. Dan spiegel je de rest van je draden. Als je de rode draad in het midden legt, dan ligt er daar zowel links als rechts een gele draad naast. Stap 2: Leg met een koord telkens knoopjes rond een ander koord. Je maakt telkens twee knopen. Die knoopjes vormen dan een V. In het begin werk je iets anders om je V goed te starten. Neem de twee draden die aan elke kant naast de middelste draden liggen en knoop ze naar binnen toe. Je knoopt de gele draad links dus twee keer met de linkse oranje draad. De gele draad rechts knoop je met de rechtse oranje draad. Vervolgens knoop je de twee gele draden twee keer. Daarna doe je hetzelfde maar met de derde draad, in het voorbeeld de groene. Van buiten naar binnen knopen Vervolgens met de laatste draad.
Stap 3: Nu heb je de basis gelegd om telkens een V te vormen. De draad die bij stap 2 in het midden lag, ligt nu aan de buitenkant. Vanaf nu werk je telkens van de buitenste rij naar binnen toe. Dat herhaal je tot je armband lang genoeg is. Variatie: Als je van links naar rechts knoopt, krijg je een bandje zoals op de foto. Daarbij neem je de meest linkse draad en knoop je die over de volgende draad. Ga zo door tot die draad zich helemaal rechts bevindt. Daarna neem je opnieuw de meest linkse draad en herhaal je dit. Eens je de bovenstaande steken kent, kan je eindeloos variëren. Op het internet zijn heel veel leuke patronen te vinden.
Van buiten naar binnen knopen
18
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
MET HOUT EN TOUW Sjorren is superleuk, maar wist je dat je nog veel meer leuke dingen kan doen met sjorbalken en -touw dan een coole constructie neerzetten? En nee, we hebben het niet over touwtrekken of paalwerpen! Door de Dienst Avontuurlijke Activiteiten
jan van bostraeten
DAA
REUZENMIKADO
A-WANDELEN
De naam spreekt al een beetje voor zich. Verzamel enkele (korte!) sjorpalen en zet ze in een bundel recht. Net als bij mikado laat je ze dan vallen. Let hierbij wel op je eigen veiligheid en denk er ook aan dat een sjorbalk vanbinnen beschadigd kan worden als ze (hard) valt.
Voor dit spel moet je een klein beetje sjorren. Je sjort een A (zoals op de foto). Hoe groter, hoe moeilijker. Boven aan de A bevestig je vier lange touwen, liefst dikker dan gewoon sjortouw zodat het niet in je handen snijdt. Verdeel de groep over de touwen en kies iemand uit die op de A gaat staan. De A wordt rechtge trokken terwijl iemand op de steunbalk van de A staat. Nu is het de bedoeling dat je een bepaalde afstand of een parcours aflegt. Wandelen met de A doe je door met behulp van de touwen een been van de A op te heffen en het vervolgens gecontroleerd naar voren te zetten.
Nu kunnen je leden mikado spelen volgens de gebruikelijke regels, in ploegjes van minstens twee personen. Tip: Soms vallen de balken zo dat ze heel gemakkelijk weg te nemen zijn. Als dat gebeurt, kan je ze voor de start nog iets uitdagender leggen.
Check het aspispel op pagina 30 voor enkele ideeën.
jan van bostraeten
ACROBATISCHE TOUWPUZZEL
VOORZICHTIG TRANSPORT
GEWONDEN TRANSPORTEREN
Het volgende spel vraagt inzicht en behendigheid. Twee leden worden aan elkaar vastgeknoopt zoals op de tekening, let op de kruising. Doe dat met twee touwen van ongeveer 1,5 m. De knoop die je rond de polsen legt, kan bijvoorbeeld een paalsteek zijn, of eender welke andere knoop waarmee je een niet- schuivende lus krijgt. Zorg ervoor dat de lus niet strak zit. Eenmaal vastgebonden is het de bedoeling om los te komen. Uiteraard mag je het touw niet van je pols schuiven. Veel succes!
Maak per drie een driepikkel. Hang met touw in het midden van die driepikkel een conservenblik op dat gevuld is met water. Zet in het midden een brandende kaars vast met de lont net boven het wateroppervlak. Nu probeert het team een parcours af te leggen zonder dat de kaars uitdooft.
Teams van drie à vijf personen sjorren een brancard met twee palen van 3 m en twee palen van 1 m. Je kan een zeildoek of fietsbinnenbanden gebruiken om de gewonde op te leggen. De ‘gewonde’ gaat op de brancard liggen en het team legt zo snel en zo veilig mogelijk een parcours af.
SPINNENWEB Hang tussen twee bomen enkele touwen op zodat er vakken ontstaan zoals in een spinnenweb. Het is de bedoeling dat iedereen door het spinnenweb kruipt zonder het touw te raken (anders komt de spin je opeten). Uiteraard is het de bedoeling dat je elkaar helpt. Afhankelijk van de grootte van de groep en het aantal vakken mag ieder vak een of twee keer (of meer) gebruikt worden. De ruimte boven het web kan ook als een vak tellen. Tip: Je kan deze opdracht moeilijker maken door meerdere mensen (of zelfs iedereen) terug te sturen als het web geraakt wordt. Laat hen zelf beslissen wat ze een eerlijke ‘straf ’ vinden.
19
20
Rapunzel laat je haren zakken DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
SPEL
MATERIAAL
• • • • • • • •
Veel kammen of prentjes van kammen Prentjes van Pascal Karton met gaten in Kleine ballen Ballonnen Touw Afbeeldingen van lampionnen Eventueel lange touwen die in de knoop liggen
SPELUITLEG Verdeel de ribbels in ploegjes. De ploegjes gaan daarna spelletjes tegen elkaar spelen. De ploeg die wint, krijgt een kam (kan een afbeelding zijn) om de haren van Rapunzel te kammen. De ploeg met de meeste kammen wint het spel.
Spel 1 jan van bostraeten
Oh nee! Rapunzels haren zitten in de knoop en Flynn, de prins van Rapunzel, wacht beneden aan de toren. Helpen jullie Rapunzel haar haar uit de knoop halen zodat ze het kan laten zakken en de prins zo tot bij haar kan komen?
IN HET KORT
Rapunzels haar lig t in de knoop en moet dus drin gend gekamd worden zodat Fl ynn tot bij haar kan geraken. Om het haar te kammen, heeft ze een kam nodig. Hoe meer kamm en, hoe beter want zo raken ha ar haren sneller uit de knoop!
Oh nee! Pascal de kameleon, het beste vriendje van Rapunzel, is verdwenen! Helpen jullie haar zoeken? Verstop enkele afbeeldingen van Pascal. Het is de bedoeling dat de leden zoveel mogelijk Pascals vinden. De groep die de meeste afbeeldingen gevonden heeft, verdient een kam.
Spel 2 Het paard van Rapunzel heeft honger en eet heel graag appeltjes. Maak een karton met gaatjes in of gebruik hoepels als alternatief. Elke groep krijgt een bepaalde tijd (je kan timen of een liedje
gebruiken) om zoveel mogelijk appels (kleine ballen) door de gaatjes te gooien. De groep die de meeste appels aan Maximus kan geven en dus de meeste ballen in de gaatjes gooit, wint en verdient een kam.
ploeg zoveel mogelijk lampionnen (afbeeldingen). Leg een afbeelding van de lampion op de grond en laat de ploegjes errond staan. Geef binnen de ploegjes iedere speler een nummer (afhankelijk van het aantal leden) en roep een van die nummers. De persoon met dat nummertje moet zo snel mogelijk de afbeelding pakken. De ploeg met de meeste lampionnen wint het spel en krijgt een kam.
Spel 3
Spel 6
De leden krijgen allemaal een ballon aan hun voet gehangen. Het is de bedoeling dat ze de ballonnen bij elkaar stukmaken tot er maar één speler overblijft. De ploeg van die speler krijgt een kam. Als je ballon stuk is, mag je nog altijd helpen om andere spelers van je team te beschermen.
De steelpan is ook een belangrijk element in het verhaal van Rapunzel. Plaats alle ribbels in een kring. Een steelpan kan heel erg heet worden, dus ze willen die snel doorgeven. Op een gegeven moment wordt de steelpan veel te heet en roept iemand van de leiding ‘Boem!’. Dan heeft de speler die de steelpan vastheeft pech. Die moet op de grond gaan zitten. De spelers ernaast moeten nu telkens over de benen springen voor ze de steelpan kunnen doorgeven. De ploeg van de speler die als laatste overblijft, verdient de kam.
Spel 4 Rapunzel houdt van buiten dansen, maar als de muziek stopt, moet ze meteen terug naar haar toren. Anders wordt de heks boos. We spelen stoelendans. De groep van de speler die als laatste overblijft, krijgt een kam. Je kan eventueel met de leden die afvallen een nieuwe kring maken.
Spel 5 Elk jaar laten ze op Rapunzels verjaardag lampionnen op. Verzamel met je
EINDE VAN HET SPEL De ploeg met het grootste aantal kammen wint het spel. Verkleed iemand van de leiding als Rapunzel en maak lange haren met touw en vooral veel knopen in dat touw. Laat de ribbels allemaal samen het haar van Rapunzel uit de knoop halen.
21
22
r e k Lekker LINeDEkKNOOP KNOOP
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
SPEL
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
Knopen maken, dat kunnen de speelclubbers als geen ander! Maar kunnen ze die ook ontwarren, ze met hun tenen maken of met elkaar een knoop vormen? Tijdens dit spel ontdekken ze het allemaal. En op het einde wacht er hen een lekkere verrassing. jan van bostraeten
DOEL VAN HET SPEL
VOORBEREIDING
DE OPDRACHTEN
Tijdens de spelletjes kunnen de speel clubbers snoepveters winnen. Het doel is om op het einde van het spel een zo lang mogelijke veter te hebben door je snoepjes aan elkaar te knopen.
Geef op voorhand een nummer aan de spelletjes. Maak er papiertjes van die je leden dan een voor een uit een bekertje mogen halen.
Dokter Knoop
MATERIAAL • • • •
Macramétouw Een schaar Sjortouw Rodevetersnoep Als je geen budget hebt voor snoepjes kan je dit vervangen door touw • Papier • Balpennen
DE PUNTENTELLING Per spel dat ze winnen, krijgen ze een rode veter. Dat kan in een rangorde. Bijvoorbeeld: de eerste krijgt er drie, de tweede krijgt er twee en de derde één. Na alle spelletjes maken de speelclubbers een zo lang mogelijke draad door de veters aan elkaar te knopen. Degene met de langste draad wint. Ze spelen de spelletjes tegen elkaar.
Iemand van de speelclub, bijvoorbeeld Jasper, gaat apart van de groep staan zodat hij hen niet meer kan zien. De andere leden maken een kring en geven handen aan elkaar. Nu mogen ze de kring in de war brengen: ze kruipen over elkaars benen en over of onder de armen. Daarbij mogen ze elkaars handen niet loslaten. Zodra de groep goed in de knoop zit, mag Jasper terugkomen en moet hij de knoop uit elkaar halen. De leiding houdt bij hoelang Jasper erover doet. De snelste spelers krijgen een snoepje.
Deze opdracht duurt lang als je met velen bent. Dan splits je de groep het beste op in kleinere groepen.
Knoop uit elkaar halen Elke speelclubber krijgt een stukje touw met tien knopen in. Ze halen om het eerst de knopen uit het touw.
Tenen in de knoop De leden proberen met hun tenen een knoop te maken in een stuk touw. Lukt het? Dan krijg je sowieso een snoepje!
Tikkertje slinger Duid een tikker aan, bijvoorbeeld Mara. Zij begint met lopen. Mara kan Yasmina tikken, dus zij gaan hand in hand verder
om andere spelers te tikken. Is de slinger met vier spelers? Dan splits je weer op in twee ploegjes van twee. Speel door tot de laatste speelclubber getikt wordt.
Touwenparcours Hang in een lokaal, een bos of een park een afstand vol met touw. Hier moeten de leden om het snelste door lopen zonder het touw te raken.
Limbo De leiding staat 1,5 m van elkaar en houdt een touw horizontaal vast. De leden lopen daaronderdoor zonder het touw te raken. Als dat lukt, laat de leiding het touw een paar centimeter zakken en proberen ze opnieuw.
Liedjestijd Laat de leden een gedicht maken met het woord ‘knoop’. Hier kan je ervoor zorgen dat de leden zonder snoepje er zeker ook eentje krijgen.
Schoenenrace De speelclubbers gaan per twee staan en knopen hun veters aan elkaar. Als dat gebeurd is, spurten ze een afstand tegen elkaar. Wie is het snelste duo?
EINDE VAN HET SPEL Het spel eindigt als alle spelletjes gespeeld zijn. Daarna hebben ze tijd om een zo lang mogelijke slinger te maken met hun snoep.
23
24
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
SPEL Op volgorde
VOORBEREIDING
• Maak een spinnenweb voor de deur van jullie lokaal zodat niemand naar binnen kan wandelen. • Bereid de enveloppen voor en hang ze met een touwtje op aan het spinnenweb. • Verstop de envelop met de eerste opdracht in.
MATERIAAL
BREEK DOOR
HET WEB Oh nee, de rakwi’s geraken niet meer in het lokaal! Er hangt een groot spinnenweb voor. Kunnen ze voldoende samenwerken om de wirwar van touwen door te knippen?
IN HET KORT
De rakwi’s moeten hun lokaal vrij zien te krijgen door opdrachten uit te voeren waarbij ze voornamelijk moeten samenwerken. Zo kunnen ze het lokaal weer vlot binnen.
jan van bostraeten
• Om het spinnenweb te maken: sjortouw en tape of nagels om het touw vast te maken • Enveloppen • Kaartjes met opdrachten • Laken • Touwtjes (lang genoeg), evenveel als de helft van het aantal rakwi’s • Vier stoelen
SPELUITLEG De rakwi’s moeten een aantal opdrachten uitvoeren in groep. Als ze slagen voor een opdracht mogen ze een touw door knippen van het spinnenweb. Zo kunnen ze ook de opdracht vrijspelen die aan dat touw hing. Als ze de opdracht uitgevoerd hebben, mogen ze het volgende touw doorknippen. Aan het begin van het spel laat je hen een envelop zoeken waar de speluitleg en de eerste opdracht in zitten. Je bepaalt zelf hoeveel opdrachten je maakt en wat ze kunnen verdienen. Je kan bijvoorbeeld het lokaal volledig leeg maken en hen telkens een meubelstuk of versiering laten terugverdienen. Of ze kunnen na elke opdracht een ingrediënt verdienen om op het einde van de dag pannenkoeken te bakken.
OPDRACHTEN Enkele voorbeelden van opdrachten!
Dokter Knobbel Iemand van de rakwi’s, bijvoor beeld Tom, gaat even weg. De rest van de groep gaat in een cirkel staan en neemt elkaars handen vast. Ze maken een levende knoop. Dat doen ze door onder, boven of langs elkaar te gaan, zonder de handen te lossen. Tom wordt erbij gehaald als dokter Knobbel. Hij moet de patiënt die in de knoop ligt weer in orde krijgen. Hij moet met andere woorden de levende knoop ontwarren.
Laken omdraaien De rakwi’s moeten allemaal samen op een laken gaan staan. Ze moeten het laken omdraaien maar niemand mag ervan stappen. Hoe kleiner het laken, hoe moeilijker het wordt. Zorg dat het haalbaar blijft.
Touwtjes ontwarren Iemand van de leiding, bijvoorbeeld Younes, houdt evenveel touwtjes als de helft van het aantal rakwi’s in zijn hand en zorgt dat alle uiteinden aan weerskanten van zijn hand bengelen. Verstrengel de touwtjes op voorhand al wat. Elke rakwi neemt een uiteinde vast, zonder dat ze kunnen weten wie de andere kant vastneemt. Wanneer Younes de touwtjes loslaat, moeten de rakwi’s zorgen dat ze uit de knoop geraken door onder en over elkaars touwtjes te stappen. Uiteindelijk zullen ze allemaal per twee staan.
Teken een lijn of leg een lang stuk touw klaar waarop alle rakwi’s naast elkaar kunnen staan. De rakwi’s moeten telkens in een bepaalde volgorde gaan staan: alfabetisch op achternaam, van klein naar groot, op schoenmaat, op huisnummer, enz. Ze moeten wel altijd met minstens één voet op de lijn of het touw blijven.
Zweven met stoelen Zet vier stoelen in een vierkant, dicht bij elkaar, met de leuning opzij. Vier rakwi’s – bijvoorbeeld Tim, Yana, Yousra en Ruben – gaan erop zitten. De rugleuning van hun stoel bevindt zich aan hun linkerzijkant. Tim leunt achteruit en legt zijn schouders op de schoot van Yana. Die doet hetzelfde bij Yousra, enzovoort. Vervolgens neem je alle stoelen één voor één weg. Kunnen ze blijven staan?
Pose aannemen De leiding geeft een woord of thema. De rakwi’s krijgen even bedenktijd, daarna moeten ze dat woord uit beelden. De leiding telt af en de rakwi’s nemen hun pose aan. De bedoeling is dat zoveel mogelijk rakwi’s dezelfde pose aannemen. Omgekeerd kan ook: dan moeten de rakwi’s allemaal een andere pose aannemen.
Ontknopen Leg wat knopen in een lang touw en gooi dat goed door elkaar. Geef de rakwi’s de opdracht om het touw ergens vast te pakken met één hand. Vanaf nu moeten ze altijd die plek van het touw blijven vasthouden. Nu moeten ze het touw ontwarren terwijl ze het allemaal vasthouden.
EINDE VAN HET SPEL Het spel eindigt als ze alle opdrachten volbracht hebben en ze dus het spinnen web volledig konden weghalen.
25
26
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
SPEL MATERIAAL
• • • • • • • • • •
VERDELING IN PLOEGEN
Waan je in de wereld van Prison Break en voel de adrenaline door je lijf racen wanneer je probeert om uit de gevangenis te ontsnappen. Deze in-de-knoopversie speelde je nog nooit eerder! DOEL VAN HET SPEL Tijdens dit spel moeten de gevangenen proberen te ontsnappen terwijl de bewakers proberen te verhinderen dat dat gebeurt.
VOORBEREIDING Het terrein (zie afbeelding) • Baken met de leiding een groot stuk terrein af en span er touwen over de breedte. Je kan ervoor kiezen om dit in een bos te doen en de touwen tussen de bomen te spannen. Speel je op een open vlakte? Gebruik dan sjorbalken als palen, stoelen kunnen ook dienen. Het is de bedoeling dat de leden moeten sluipen tussen de touwen. • Verspreid in dit terrein tennisballen. • Aan het einde van het terrein plaats je een kegel. Leg er een fluitje naast. • Baken verderop een cirkel af. Die cirkel zal dienen als gevangenis. Zorg dat je vanuit de cirkel het touwenpar cours niet kan zien.
Praktische zaken • Zorg ervoor dat je een aantal sloten hebt om de bevrijders vast te binden. Geef elk slot een andere kleur. Vind je geen sloten? Dan kan je ook gewoon touw gebruiken, en zorg ook dan voor meerdere kleuren. Dan kunnen je leden wel iets makkelijker valsspelen. • Voorzie enkele raadsels waarmee de tito’s de code van de sloten kunnen kraken. Dat kunnen sudoku’s,
rekensommen, quizvragen, enz. zijn. Geef elk raadsel een kleur mee zodat ze weten welke uitkomst bij welke code hoort. • Leg in de cirkel de raadsels klaar in tweevoud. Het is ook mogelijk om dit spel als nachtspel te doen. Dan kan je in plaats van met touwen met zaklampen te werken. De leiding schijnt dan regelmatig over het terrein en probeert de tito’s te herkennen.
GEVANGENIS
TOUWENPARCOURS
Touw en materiaal om het te spannen Tennisballen Fluitje Sloten met sleutel of cijfercombinatie Krijt Kegel Raadsels Papiertjes met slot op Sleutels Eventueel zaklampen i.p.v. touw
Splits de tito’s op in twee ploegen: de bewakers en de gevangenen. Binnen de gevangenen gebeurt er een tweede onderverdeling. Zo zullen een aantal gevangenen zich in de gevangenis bevinden onder het toezicht van de bewakers. Het overige deel gevangenen, de bevrijders, bevinden zich bij het touwenparcours en zijn (nog) niet zichtbaar voor de bewakers.
moeten houden wie de touwen aanraakt, want dat ploegje moet hun tennisballen laten vallen en opnieuw beginnen. Bij een nachtspel kan de leiding schijnen met zaklampen. Leden die ‘geraakt’ worden door het licht van een zaklamp moeten opnieuw beginnen. Let op: de bevrijders mogen niet te snel zijn, want dan hebben de gevangenen onvoldoende tijd om de codes te kraken. Als de bevrijders door het touwen parcours geraakt zijn en tennisballen hebben, proberen ze met die tennisbal de kegel omver te werpen. Ze mogen met elke tennisbal maar één keer gooien. Slagen ze niet, dan moeten ze weer naar het beginpunt en opnieuw starten. Lukt het wel? Dan mogen ze op het fluitje blazen en zogezegd het alarm doen afgaan (zie verder). Dat is het signaal voor de andere gevangenen dat ze mogen uitbreken en voor de bewakers dat ze alert moeten zijn.
De bevrijders worden per twee of drie vastgebonden aan elkaar met behulp van een slot. Zij kunnen enkel los raken als ze een sleutel of een code (afhankelijk van het type slot) kunnen bemachtigen via de gevangenen. Elk slot heeft een kleur, zo weten de spelers welke code bij welk slot hoort.
De gevangenen en bewakers
SPELVERLOOP
Ook de bewakers lossen de raadsels op. Als zij de juiste code te weten komen, kunnen ze het slot blokkeren. Het is dus een spannend strijd.
We starten het spel met drie gevangenen in de gevangenis. De bewakers staan rond de cirkel, met hun ogen gericht op de gevangenen. Het is de bedoeling dat zij de bevrijders niet kunnen zien. De bevrijders staan klaar aan het begin van het touwenparcours.
De bevrijders Na het startsignaal begint het spel. De bevrijders wurmen zich door het touwenparcours richting de kegel. Ondertussen verzamelen ze tennisballen. Met de leiding speel je hier een belang rijke rol. Jullie zullen goed in de gaten
Ondertussen zijn de gevangenen druk in de weer om de codes van de bevrijders te kraken. Dat doen ze door raadsels op te lossen. Uiteindelijke weten ze welke cijfers er bij een slot horen, maar nog niet in welke volgorde.
Als de gevangenen denken te weten wat de juiste code is, mogen ze naar iemand van de leiding gaan om ze te controleren. Met de leiding vertel je dan hoeveel cijfers er in de code voorkomen en hoeveel er op de juiste plaats staan. Ze mogen zo veel komen gokken als ze willen. De bewakers mogen maar twee keer per code komen gokken. Als de gevangenen een code juist raden, krijgen ze een sleutel van de leiding. Als de bewakers een code juist raden, krijgen ze een slot (op een papiertje).
Het alarm Zodra het alarm afgaat, mogen de gevangenen uit de gevangenis ontsnap pen. De bewakers proberen dat uiteraard tegen te houden. Pas als al de gevangenen ontsnapt zijn, mogen de bewakers zich van de gevangenis verwijderen en op zoek gaan naar de bevrijders. Vanaf dan begint er een timer te lopen. De bewakers moeten binnen de tijd (bv. 10 min) de bevrijders vinden. De gevangenen probe ren ondertussen zoveel mogelijk bevrij ders los te maken met hun sleutels (of de juiste cijfercombinatie). De bewakers kunnen dat ongedaan maken door hun papiertje met slot in te schakelen – als ze de bevrijders nog vinden, natuurlijk. Die bevrijders geraken wel nooit meer uit de gevangenis.
EINDE VAN HET SPEL Er zijn twee mogelijkheden om het spel te eindigen.
Iedereen bevrijden Je kan de gevangenen opnieuw in de gevangenis gooien als niet alle sloten van de bevrijders los zijn. Dan start het spel opnieuw. De bevrijders, die niet langer allemaal vastgebonden zijn, gaan opnieuw door het touwenparcours om tennisballen te verzamelen en het alarm te doen afgaan. De gevangenen en bewakers proberen verder de codes op te lossen. De bevrijders die losgemaakt werden maar door de bewakers weer vast werden gezet, worden nu mee bewaker. Hoeveel gevangenen slagen er uiteinde lijk in om vrij te geraken?
Rollen omkeren Je kan er ook voor kiezen om de rollen om te draaien. Dan worden de bewakers gevangenen en andersom. Voorzie dan wel andere codes voor de cijfersloten. Welk team kan het meeste gevangenen bevrijden?
27
28
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
SPEL • Graafvoorwerpen: een schepje, emmertje, enz. Voorzie wat random dingen waarmee je kan graven, maar niets dat het echt te makkelijk maakt.
VERDELING IN PLOEGEN
Zo
De keti’s spelen in de eerste fase in duo’s. Je kan ervoor kiezen om de verdeling met de leiding al op voorhand te maken, of je kan een spelletje spelen om duo’s te vormen. Tijdens het spel moet iemand van het duo de andere op de rug dragen. Ze mogen wisselen van rol wanneer ze dat willen. Geef met de leiding mee dat de keti’s na elk spel even mogen rusten en van elkaars rug mogen.
als
sterk touw
SPELVERLOOP ferdnand thys
De keti’s kennen elkaar al langer dan vandaag, maar soms durven ze al eens met elkaar in de knoop te liggen. Tijdens dit zenuwslopende spel leren ze écht samenwerken om de schat te verdienen. Ze kunnen maar best hun rug rechten, want ze hangen letterlijk vast aan hun partner! IN HET KORT De keti’s moeten keihard samenwerken om de schat te bemachtigen. In de eerste fase moeten ze in duo hun vrijheid verdienen maar ook voor de groep graafvoorwerpen verzamelen. In de tweede fase moeten ze met die graaf voorwerpen de schat bemachtigen. Maar het parcours ernaartoe is niet makkelijk. Enkel door samen naar het einddoel te streven, zullen de keti’s slagen.
VOORBEREIDING
• Bedenk met de leiding op voorhand wat een goede schat is voor jullie
keti’s. Zijn ze fan van Dorito’s? Dan is dat een aanrader. Zorg dat de keti’s er echt iets aan hebben, zodat ze gemotiveerd zijn. • Begraaf de schat op voorhand op een niet al te makkelijke plaats. Dat kan aan de lokalen, maar je kan ook op verplaatsing gaan. Let wel op dat je niets verwoest door te graven. • Je kan ervoor kiezen om de duo’s op voorhand al te verdelen. Het is handig dat de keti’s per duo ongeveer even groot zijn omdat ze op elkaars rug moeten zitten. Het is de uitgelezen kans om keti’s die elkaar minder goed kennen eens samen te zetten.
MATERIAAL
• Bol touw voor elk duo
TIP Dat hoeft helemaal niet nieuw te zijn, je kan perfect allerlei restjes gebruiken en die aan elkaar knopen. Die restjes rol je dan best op een potlood of stok zodat de leden het makkelijk kunnen afrollen. • Schat (die je al begraven hebt) • Touw om de leden aan elkaar vast te maken, kan ook met wimpels • Fluitkoord of stuk stof
➔ Fase 1: aan elkaar gekoppeld Nu de duo’s gekozen zijn, kan fase 1 beginnen. De duo’s beslissen zelf wie op de rug van de ander gaat zitten. Leg een bol touw klaar aan twee bomen. Na elk spel mogen ze een stuk touw tussen twee bomen spannen. Dat dient uiteindelijk als spinnenweb om het parcours naar de schat te starten. De spelers zijn per duo aan elkaar vastgebonden. Dat kan door een touwtje rond hun polsen te binden. Geef hen wel voldoende bewegingsvrijheid zodat ze makkelijk op elkaars rug kunnen gaan zitten. Het is dus niet de bedoeling om twee polsen aan elkaar te binden, maar wel hen met elkaar te verbinden door een langer touw. Nu volgen er een aantal spelen. Het duo dat wint, mag een beloning kiezen. Er zijn twee opties. Ofwel kiezen ze voor hun bevrijding. Dat wil zeggen dat ze in de tweede fase niet meer op de rug van de ander moeten zitten. De andere optie is kiezen voor graafvoorwerpen zoals een emmertje, schepje, enz. Gebruik dit moment ook als rustmoment voor de andere duo’s.
Paardenrace De duo’s gaan in een kring staan. De ‘paarden’ staan met hun benen open en in het midden van de kring ligt een fluit koord van de leiding of een stuk stof. Na het fluitsignaal springen de ruiters van hun paard en lopen ze zo snel mogelijk rond de cirkel om dan door de benen van hun paard te kruipen en de fluitkoord te bemachtigen. Daarbij laten de ruiters ook de bol touw afrollen, de paarden houden het uiteinde vast. Zo wordt het spel moeilijker naarmate je het vaker speelt. Per keer dat een duo de fluitkoord bemachtigt, krijgen ze een punt. Het duo met de hoogste score wint. Hier moet je natuurlijk de duo’s even losmaken van elkaar.
Inbrekertje Je blijft met iedereen in de kring staan, maar nu gaat iedereen veel dichter bij elkaar staan. Elk duo probeert om beurten in de kring te geraken. Let op: spreek duidelijke regels af zodat er geen gewonden vallen. Elk duo dat binnen de 30 seconden kan inbreken, krijgt een beloning.
Tussen vuur en vlam De keti’s blijven in een kring staan. Eén duo loopt rond de kring met een fluitkoord, terwijl de andere leden een lied zingen. Het duo met de fluitkoord blijft daarna tussen twee duo’s staan, die dan om het snelst rond de kring lopen en proberen de fluitkoord te pakken. Per keer dat ze de fluitkoord bemachtigen, krijgen ze een punt. Het duo met de hoogste score wint.
Parcours afleggen Laat de duo’s om beurten een parcours afleggen. Ze krijgen opnieuw de bol koord met zich mee. Die moeten ze tijdens het parcours afrollen. De snelste twee duo’s krijgen een beloning.
➔ Fase 2: Schattenjacht Wanneer alle spelletjes voorbij zijn, is het tijd om op schattenjacht te gaan. De keti’s krijgen een bepaald aantal minuten om tot bij de schat te geraken en die op te graven. Het aantal minuten bepaal je zelf, afhankelijk van hoe moeilijk je het hebt gemaakt.
De duo’s die als beloning ervoor kozen om niet op elkaars rug te zitten, hoeven dat niet meer te doen. Ze blijven wel aan elkaar vastgebonden. Zijn er duo’s die wel nog op elkaars rug zitten? Dan kan de groep beslissen om hen te bevrijden in ruil voor een graafvoorwerp. Doen ze dat niet, dan moeten die duo’s op elkaars rug blijven zitten tijdens de schattenjacht. Het parcours om de schat te veroveren, start met een eerste groot obstakel. Na elk spel werd er een stuk touw tussen de bomen gespannen, dat zou een soort spinnenweb moeten vormen. Zo niet, dan kan je nog wat extra touw toevoegen. De keti’s moeten daar door geraken zonder het web zelf te raken. Raken ze dat wel? Dan verliezen ze telkens een minuut tijd om de schat op te graven. Na het web moeten de keti’s nog enkele obstakels overwinnen. Zorg voor sjor balken, tafels, een gespannen legernet, enz. zodat het een moeilijk parcours wordt. Enkel door goed samen te werken en niemand achter te laten, geraken de keti’s op tijd bij de schat.
EINDE VAN HET SPEL Woehoe, de keti’s zijn op tijd tot bij de schat geraakt. Ze hebben bewezen dat ze – zelfs in moeilijke omstandigheden – goed kunnen samenwerken. Nu mogen ze genieten van hun schat! Slaagde de groep niet in de missie? Laat hen nog wat extra spelletjes spelen om meer tijd te kopen. Bijvoorbeeld: op een doek gaan staan en dat omdraaien zonder dat iemand van het doek stapt, of voetbal waarbij iedereen aan elkaar hangt.
29
30
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
SPEL
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
IN DE KNOOP MET DE
ASPI’S
De aspi’s zitten al een tijdje bij elkaar in de ploeg. Maar vertrouwens ze elkaar ook echt? Tijdens dit spel beginnen ze met klassieke vertrouwensspelen en werken ze naar de uitdaging der uitdagingen: rondwandelen op een gesjorde A. Enkel door elkaar goed te vertrouwen, verdienen ze het nodige sjormateriaal en brengen ze de uitdaging tot een goed eind. IN HET KORT De aspi’s verdienen tijdens het spel sjortouw, balken en instructies om een A te sjorren. Met die gesjorde A wandelen alle aspi’s van punt A naar B. Dit is een teambuildingsactiviteit. Ze zullen dus goed moeten samenwerken!
VOORBEREIDING Voorzie het volgende materiaal: • sjorbalken: 3 per ploeg, 2 lange en 1 korte • voldoende sjortouw, per ploeg heb je 7 x 7 meter nodig • extra touw • twee tafels Gooi een van de extra touwen in de knoop.
Zorg dat er voldoende ruimte is om met de A te wandelen en dat met touwen te begeleiden. Denk ook al na over de afstand die met de A afgelegd moet worden. Ben je zeker dat het voor je aspi’s makkelijk is om allemaal met de A te wandelen? Voorzie dan enkele hindernissen. Moet de A bijvoor beeld over een lage draad stappen? Of moet die persoon een beker water naar de overkant vervoeren? Alles kan zolang het veilig blijft. Hang op voorhand een spinnenweb tussen twee bomen: een web, gemaakt van touw, met grote en kleine gaten. Iedereen moet straks door een ander gat kruipen, dus maak er voldoende.
SPELVERLOOP Materiaal verdienen
• Binnenstebuiten: ga met de aspi’s in een kring staan met hun gezichten naar binnen en bind de voeten van buren aan elkaar vast. Probeer dan, zonder dat de touwen loskomen, met de hele groep ‘om te draaien’, zodat iedereen met hun gezicht naar buiten staat. • Reisje rond de wereld: de ploeg staat in een kring en iedereen houdt ter hoogte van hun onderrug een (vrij dik) touw vast. Een voor een proberen de aspi’s over het touw rond de kring te wandelen zonder de grond te raken. • Blind vierkant: de groep is geblind doekt en krijgt een touw. Ze krijgen drie minuten de tijd om het volledige touw in een vierkant te leggen.
• Spinnenweb: geraakt heel de ploeg door het spinnenweb zonder het touw te raken? Pas op, elk vakje mogen ze maar één keer gebruiken! • Elektrisch touw: span een touw tussen twee bomen. Geraakt heel de groep over het touw zonder het te raken? • Vierendelen: knoop twee touwen in het midden aan elkaar. Een aspi, bijvoorbeeld Len, gaat in het midden liggen, met zijn ledema ten elk op een ander deel van het touw. De rest van de groep probeert hem op te tillen door aan de uiteinden van de touwen te trekken. • Touw ontwarren: gooi het lange touw dat je tijdens de voorbereiding in de knoop legde in het midden van de groep. Iedereen pakt met één hand het touw vast. Kunnen ze het touw ontwarren zonder los te laten? Lossen ze wel? Dan mag je het wat moeilijker maken door opnieuw enkele knopen te leggen voor ze verder mogen proberen.
Sjorbalken verdienen
Geef de groep een sjorbalk en twee tafels die net iets verder uiteen staan dan de sjorbalk lang is. Daag de groep uit om een manier te vinden om veilig van de ene naar de andere tafel te geraken zonder de grond te raken.
ZO SJOR JE EEN A Om de A stevig te sjorren, gebruik je bovenaan een vorksjorring en bevestig je de steunbalk met een kruissjorring. Het is belangrijk om goed in de gaten te houden dat alles stevig vastgesjord is.
Vorksjorring Maak de sjorring af met een mastworp op de horizontale paal.
Kruissjorring Vorksjorring
De touwen bevestigen
Met een vorksjorring maak je twee palen aan elkaar vast die later in een ‘vork’ komen te staan. Let erop dat de onderkanten van de palen gelijk liggen. Na een aantal slagen rond beide palen maak je een aantal woelingen tussen de palen door. Maak de sjorring af met een mastworp.
Maak twee touwen vast aan de balken die de punt van de A vormen. Maak ook twee touwen vast aan uiteinden van de balk waar de ‘wandelaar’ op zal staan.
Mogelijke oplossing: je gaat met zoveel mogelijk mensen op de sjorbalk staan die stevig op de tafel ligt. Zo kan een andere veilig oversteken zonder dat de balk omklapt. Kip aan het spit: een speler, bijvoorbeeld Rahime, klampt zich vast aan een balk. De anderen draaien haar voorzichtig rond. Is heel de groep zonder te vallen rondgedraaid? Dan is deze opdracht geslaagd. Magische balk: heel de groep mag maar één vinger gebruiken. Slagen ze erin om als groep de balk naar een andere plek te brengen?
Na een stuk of drie slagen ga je woelen. Doe dat ook drie of vier keer.
Kruissjorring
Om twee palen op elkaar vast te maken, gebruik je een kruissjorring. De palen hoeven elkaar niet loodrecht te kruisen. Je begint met een mastworp op de verticale paal, net onder de horizontale.
EINDE VAN HET SPEL Wanneer de A-sjorring klaar is, kan de pret beginnen. Iemand gaat op de steunbalk van de A staan. De andere aspi’s begeleiden de A door middel van de touwen die boven aan de balken bevestigd zijn (zie tekening). Door aan de touwen te trekken, kan de A vooruit ‘stappen’. Stap van punt A naar punt B. Als dat vlot verloopt, kan je hindernissen in het parcours voorzien zodat de aspi’s goed moeten samenwerken. Als de aspi’s allemaal op de A hebben gestaan en het parcours afgelegd hebben, is hun missie geslaagd. Voelde iedereen zich veilig bij elkaar? Dat is de ideale voedingsbodem voor een geslaagd aspi-jaar!
31
32
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
Leidingsploeg in de knoop, wat nu? Chiro verbindt je. Leiding komt wekelijks samen om het beste uit zichzelf boven te halen. Je neemt er beslissingen in groep en als een geoliede machine werken jullie aan dat grote droomproject: jullie Chirogroep. Soms loopt het eens minder vlot. Er ontstaan ruzies waardoor je hele leidingsploeg in de knoop ligt. Hoe kan je die knoop ontwarren? Je kan hier al eens proberen!
MEER WETEN OVER CONFLICTHANTERING EN GROEPSDYNAMICA IN JE LEIDINGSPLOEG? TIP 2
BASIS
NEXT LEVEL
EXPERT
Ga mee op Accu en leer de basis van groepsdynamica kennen. Leer hoe je zelf in een groep staat.
Wil je meer leren over groepsdynamica en het oplossen van conflicten, ga dan mee op Haka. Daar ontdek je hoe je zelf invloed hebt op een groepsdynamisch proces en hoe je een discussie kan modereren.
Wil je expert worden in het modereren van een discussie? Ga dan mee op Kick! Leer hoe je als cursusbegeleiding invloed kan uitoefenen op hoe een gesprek verloopt en hoe je groepsdynamica kan beïnvloeden in een nieuwe groep.
Luister en stel vragen over motieven en gevoelens. Als je weet waarom de ander de kwestie zo fel opneemt, is het gemakkelijker om positie in te nemen.
CONFLICT 3 Je wilt medeleiding aan spreken op ongepast gedrag.
CONFLICT 1 Je hebt een heel grote leidingsploeg met heel wat verschillende leeftijden. Je voelt dat er kliekjes ontstaan en wil daar graag aan werken.
CONFLICT 2 Jij bent (groeps)leiding en er ontstaat tijdens de vergade ring een verhitte discussie tussen twee mensen uit de leidingsploeg.
CONFLICT 5 CONFLICT 4 Er ontstaat een grote groepsdiscussie binnen de leidingsploeg. Hoe zorg ik er als groepsleiding voor dat we niet te ver afdwalen?
TIP 5 Probeer ervoor te zorgen dat er geen kampen ontstaan! Hoe kan je dat doen? Maak het probleem bespreek baar en ga een open gesprek aan op je leidingskring.
TIP 4 Zorg dat er verder geen misverstanden ontstaan door af en toe een samenvatting te geven van het verloop en wat er al gezegd is.
Er circuleren heel wat frustraties in de wandelgangen.
TIP 3 Hou het bij jezelf: geef feedback in de vorm van een ik-boodschap.
TIP 1 Doe voldoende leuke activiteiten samen met de leidingsploeg. Laat bijvoorbeeld iemand het initiatief nemen om een leidingsspel te organi seren waarbij leiding (zowel nieuw als ervaren) samenwerkt om een spel te winnen.
Meer weten over onze cursussen? Check chiro.be/vorming.
Volg ons op Facebook: Vorming in de Chiro.
33
34
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
VRIENDEN ond er elka ar
“We hebben elkaar minder goed leren kennen, maar de sfeer zit wel goed.”
Dubbelpunt: Hallo! Het nieuwe Chirojaar is eindelijk gestart. Hoe hebben jullie vorig jaar beleefd? Sam: De sfeer zat wel goed, maar we zagen elkaar veel minder. Dat was jammer. Toen het weer mocht, kwamen we af en toe eens samen, maar het is nooit echt gelukt om dat met heel de leidingsploeg te doen. De online LK’s waren ook veel moeilijker. We konden weleens lachen en spelletjes spelen, maar dat is toch nooit hetzelfde als een fysieke vergadering. Ik heb het gevoel dat we elkaar minder goed hebben leren kennen. Was de sfeer daardoor minder goed? Nee, maar het kon wel tien keer beter geweest zijn. We hebben elkaar wel echt gemist. Edward: Bij de oudste afdelingen was het moeilijker dan bij de jongere afdelingen. Ik stond bij de rakwi’s en wij mochten soms wel fysiek afspreken en activiteiten doen. Bij de oudere afdelingen hoorde ik vaak dat ze weer eens een online spel gespeeld hadden. Op een bepaald moment hebben we gewisseld van leidingsploegen zodat de aspi-, keti- en titoleiding ook eens fysiek Chiro kon geven. Op die manier konden we elkaar afwisselen om het toch gevarieerd te houden. Het was voor de leiding moeilijk om anders gemotiveerd te blijven. Sam: Ik had op een gegeven moment echt geen zin meer om Chiro te geven. Dat was voor mij de eerste keer en ik vond het zelf echt jammer om dat te denken.
ferdnand thijs
Meestal is Chiro gewoon plezier, feest en ambiance. Maar soms loopt het ook eens minder goed, waardoor er problemen kunnen ontstaan binnen een Chirogroep. Dubbelpunt sprak met CHIRO PRIPO over moeilijke momenten in de leidingsploeg, met de leden of met ouders. Zij zijn een hechte groep die er alles aan doet om hun leden de tijd van hun leven te bezorgen in de Chiro. Door Hannelore
Jarno: Bij de oudere afdelingen was het wel eenvoudiger om online activiteiten te geven, aangezien de leden er zelf meer bij betrokken waren. Bij de jongere afdelingen was dat moeilijker. Als leiding stak je veel werk in de voorbereidingen, maar niet zoveel leden deden mee met de spelletjes, wat natuurlijk wel jammer is. Dubbelpunt: Zijn jullie met jullie Chirogroep al eens moeilijke situaties tegengekomen? Silke: Ik denk dat dat bij ons nog vrij goed meevalt.
Sam: Ik sta nu sinds de zomer bij de aspi’s en ik heb toch wel al wat moeilijkheden gehad. Toen we op café zaten, begon er een aspi te vertellen over wat hij allemaal had meegemaakt en ik dacht wel: oei, die hebben toch ook wel soms serieuzere problemen. Dat had ik nog niet echt meegemaakt bij de kleintjes, dus voor mij was dat wel even onverwacht. Edward: Dat is wel een groep die makke lijker iets deelt en over hun problemen praat. Lennert en ik staan bijvoorbeeld bij de keti’s. Ik heb niet het gevoel dat er momenteel problemen in die groep zijn, maar dat kan natuurlijk zijn doordat ze er gewoon niet over praten. Lennert: Ik denk dat elke puber soms wel met problemen zit, ook al zijn die niet altijd zo groot. Het Chirojaar is nog maar net begonnen, dus ik denk dat het wel logisch is dat nog niet iedereen zich comfortabel genoeg voelt om zijn of haar problemen in de groep te gooien. In de loop van het jaar vertellen de meeste leden het dan wel als er iets is. Maar ik denk dat die problemen in onze Chirogroep meestal toch niet zo groot zijn. Kleinere problemen zijn er volgens mij overal weleens, ook binnen de leidingsploeg, maar die worden meestal snel opgelost. Sam: Op het bivak vorig jaar hadden we bij de rakwi’s bijvoorbeeld een momentje waar ze elkaar aan het uitdagen waren. We hebben dat toen zo snel mogelijk aangepakt. Ik vind het zelf ook moeilijker om zulke problemen bij een jongere afdeling aan te pakken dan bij een oudere afdeling. Bij oudere leden kan je meestal weleens goed babbelen met je groep, terwijl dat bij jongere leden moeilijker is en je je meestal wel echt boos moet maken voordat de leden het dan begre pen hebben. Dubbelpunt: Hebben jullie met ouders al moeilijke situaties gehad? Silke: Nu, met onze leidingsploeg niet echt, denk ik.
Sam: Er was weleens die grappige ruzie met twee leden bij jullie. (lacht). Silke: Ah ja, dat is waar. Maar ik denk dat dat het enige incident was dat ik in mijn vier jaar als leiding meegemaakt hebt. Voor de rest denk ik wel dat wij een goede relatie hebben met de ouders van onze leden. De ouders kunnen onderling ook redelijk goed met elkaar opschieten. Edward: De ouders vertrouwen ons wel, wat het makkelijk maakt om met hen te communiceren. Aan de andere kant bezorgt het ons soms ook wel meer werk. Aangezien ze zich comfortabel voelen om ons aan te spreken, doen de ouders dat dan ook voor kleinere dingen. Ze bellen ons dan, waardoor wij denken dat er iets ernstigs aan de hand is, terwijl het soms over iets kleins gaat: “Ah ja, ik heb een Dafalgan genomen, want ik had wat hoofdpijn.” (lacht)
“Als ouders je goed kennen, hebben ze veel meer vertrouwen en reageren ze minder fel als er iets gebeurt.” Dubbelpunt: Doen jullie iets speciaals om met de ouders zo’n goede band te smeden? Silke: Nee, eigenlijk niet. De ouders van jongere leden brengen hun kinderen naar de Chiro en komen hen ook ophalen, waardoor je met hen een babbeltje slaat. Bij de oudere leden kennen we de ouders doordat hun kinderen al zo lang in de Chiro zitten en ze ook naar elk evene ment komen. Edward: We maken er een punt van om elke zondag aan de ingang te staan zodat de ouders zien dat wij er klaar voor zijn.
35
36
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
LEIDINGSPLOEG
LEIDING IN DE KNOOP ferdnand thijs
Chiro is leuk, toch? Maar soms voelt niet iedereen zich goed in hun vel. Hoe kan jij opmerken wie er met zichzelf in de knoop ligt? En wat kan je dan ondernemen? De Groepsleidingscommissie weet raad. Door Désirée van de Groepsleidingscommissie
Anders hebben ze een gevoel van “Oei, waar is de leiding?”. Dubbelpunt: Gaan jullie op huisbezoek? Samen: Ja, we proberen dat wel. Silke: We doen dat in het begin van elk Chirojaar en soms ook voor het kamp als de ouders erom vragen. Sam: Bij de jongere afdelingen vind ik dat belangrijk en ik vind dat zelf ook tof. Het zorgt ervoor dat je elkaar leert kennen en dat er een betere band is. Ouders gaan zo meer begrijpen wat de Chiro juist is. Ik had eens een lid dat zich tijdens de Chiro pijn had gedaan aan haar oog. De ouders belden mij toen om te vragen wat er gebeurd was, maar ze kenden me al, dus het was makkelijk om hen uit te leggen wat ze konden doen en hoe ze de papieren voor de verzekering in orde moesten brengen. Als je de ouders niet kent, zullen ze sneller feller reageren als er iets gebeurd is. Lennert: We hebben een oudercomité. Zij beheren onze gebouwen en vergaderen af en toe eens, daar zijn wij als leiding dan soms bij. Er zijn ook ouders die meegaan op kamp, die kennen ons daardoor nog beter.
Edward: Wij hebben een goede band met de lokale lagere school. Elk jaar gaan we ons daar voorstellen en we proberen naar de meeste evenementen te gaan die de school organiseert. Op die manier kunnen we ons nog meer kenbaar maken bij de ouders en zien ze dat wij begaan zijn met hun kinderen en niet enkel op Chirovlak. Lennert: De leerkrachten kennen ons allemaal en ik denk dat zij positief zijn over ons. We kunnen meestal (lacht) wel goed met hen opschieten.
“Ik kende als nieuwe leiding alle leden al. Ik ben alleen heel slecht met namen.” Dubbelpunt: Jullie kennen dan veel leden persoonlijk? Lennert: We kennen iedereen persoon lijk. Misschien de nieuwste ribbels in het begin iets minder goed, maar we
proberen toch met iedereen een band te hebben. Dubbelpunt: Wat is er typisch voor jullie Chirogroep? Edward: Misschien nog een leuk weetje: als wij opstaan op kamp gaat er altijd een toeter af. De leiding moet daar dan om het snelst naartoe lopen. De leden moeten raden wie het snelst zal zijn. Het lid dat op het einde van het kamp het meeste juist geraden had, heeft dit jaar een zaklamp gewonnen. Silke: Dat spelletje zorgt ervoor dat de leden alle leiding beter leren kennen. We maken dan ook telkens reclame om op ons te stemmen. Lennert: Dat zorgt voor een beetje com petitie tussen de leiding. Soms gebeuren er daardoor wel kleine ongelukjes... (lacht) Een draad spannen op de trap is blijkbaar geen goed idee. Silke: En als we ‘s morgens al eens wakker worden, mogen we niet checken hoe laat het is. Soms lig je dan echt al lang in spanning te wachten tot het zover is. Dubbelpunt: Bedankt voor het interview!
GEDRAG
EMOTIES
Soms zijn er (kleine) veranderingen in gedrag op te merken. Is iemand uit je ploeg normaal gezien altijd geconcen treerd bezig met een taak, maar lijkt het al een tijdje niet te lukken? Pols dan eens of alles oké is.
Is iemand vaker boos of geïrriteerd, heeft die minder energie of gaat die sneller huilen, heeft die last van stemmings wisselingen of een gevoel van hulpeloos heid, enz.? Dan kan er een diepere oorzaak zijn.
Mogelijke signalen:
HOE GAAT HET?
• • • • • • • • •
(overmatig) alcohol- of druggebruik roekeloos gedrag gejaagdheid onrust opvliegendheid eetproblemen slaapproblemen zich afzonderen ...
Wees alert als dit gedrag nieuw is, duidelijk toeneemt, of samenhangt met een verlies, een pijnlijke gebeurtenis of een andere grote verandering.
Sommigen geven duidelijk aan dat het niet goed gaat. Als iemand in je ploeg de volgende zaken zegt, neem dat dan ernstig. “Ik zie het niet meer zitten.” “Ik ben op, ik kan niet meer.” Sommigen ontwijken vragen over hun welbevinden of antwoorden er vaag op, wat erop kan wijzen dat het niet goed gaat.
Als je meerdere signalen opmerkt en als die zich gedurende langere tijd voordoen, kan dat erop wijzen dat iemand hulp nodig heeft.
EROVER PRATEN WERKT Merk je dat iemand in je ploeg zich niet goed voelt? Probeer erover te praten en belangrijk: behandel de zaken die die persoon met je deelt als vertrouwelijk! Het is vaak erg moeilijk om over mentale problemen te praten. Die persoon zal zich niet beter voelen als dat vertrouwen geschonden wordt. Vergeet je eigen draagkracht niet en weet dat er professionele hulpverlenings organisaties zijn waarnaar je kan doorverwijzen. Jij bent geen hulp verlener, enkel een luisterend oor. Praten over mentaal welzijn in je leidingsploeg? Speel het spel ‘Donkere gedachten’. Je kan het downloaden via watwat.be/donkere-gedachten.
37
38
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
p o o c s Chiro
STEENBOK
KREEFT
22 december - 20 januari
21 juni - 22 juli
Nu het Chirojaar al even bezig is, denkt de Steenbok na over de komende evenementen die jullie groep binnenkort zal organiseren. Jij bent er al helemaal klaar voor en begint met goede moed aan de voorbereidingen. Jij gaat deze maand als een speer: 100 knopen per uur.
Kreeften hebben het de laatste weken druk gehad. Daarom is het belangrijk dat jij deze maand wat tijd voor jezelf neemt om zo even helemaal tot rust te komen! Gun jezelf af en toe een vrij momentje. Als er Chirotaken moeten gebeuren, moet je die zeker niet alleen doen! Doe het deze maand maar wat rustiger aan: 30 knopen per uur.
WATERMAN 21 januari - 20 februari In de maand november kan de Waterman een klein dipje ervaren. Hoe kan je dat het beste verhelpen? Begin maar al stiekem te dromen over het bivak en Krinkel! Zo kom je meteen in vakantiestemming! Jij doet het deze maand wat rustiger aan: 10 knopen per uur.
VISSEN 21 februari - 20 maart Vissen kunnen deze maand last hebben van moodswings. Breng je medeleiding dus maar op de hoogte om problemen te voorkomen. Als je in een goede bui bent, zal je er wel voor zorgen dat de Chirodagen een feestje worden voor je leden. Jij zit deze maand op gemiddelde snelheid: 50 knopen per uur.
RAM 21 maart - 20 april De Ram neemt in november de leiding en zorgt ervoor dat de Chirowerking als een geoliede machine draait. Als er toch een probleem is, zoek jij meteen een oplossing. Jij haalt deze maand vooral voldoening uit je Chiro-engagement! Jij lijkt deze maand wel op automatische piloot te draaien: 150 knopen per uur.
LEEUW 23 juli - 22 augustus In november heeft de Leeuw een drukke agenda. Nu het weer mag, ben jij niet meer thuis en huppel je vrolijk van feestje naar feestje. Zorg ervoor dat je nog genoeg energie hebt om ook tijdens de Chiro paraat te staan voor je leden. Jij swingt er deze maand stevig op los: 85 knopen per uur.
MAAGD 23 augustus - 22 september Deze maand moet de Maagd een aantal moeilijke keuzes maken. Denk dus altijd goed na en wees niet te impulsief. Ook op Chirovlak zal je enkele knopen moeten doorhakken. Lees dus zeker het dossier daarover in deze Dubbelpunt! Wees niet te snel deze maand: 15 knopen per uur.
WEEGSCHAAL 23 september - 22 oktober Er staat de Weegschaal een aangename maand te wachten. Alles loopt op wieltjes in november waardoor je tijd hebt om je te ontspannen. In de Chiro zorg jij er ook voor dat anderen zich op hun gemak voelen door hen te helpen als dat nodig is. Voor jou wordt november een rustige maand: 20 knopen per uur.
STIER
SCHORPIOEN
21 april - 20 mei
23 oktober - 22 november
Deze maand bruist de Stier van inspiratie en daardoor verzint die de gekste Chiroactiviteiten. Anderen kunnen bij jou terecht als ze even vastzitten bij hun voorbereidingen. Helpen is de boodschap: goed karma is altijd welkom! Vergeet niet af en toe op de rem te duwen: 70 knopen per uur.
Schorpioenen kunnen zich in november een beetje onrustig voelen. In de Chiro is het druk waardoor alles wat chaotisch verloopt. Probeer daarom alles even op een rijtje te zetten zodat jij stap voor stap alles voor elkaar krijgt. Probeer je hoofd af en toe leeg te maken: 25 knopen per uur.
TWEELING
BOOGSCHUTTER
21 mei - 20 juni
23 november - 21 december
Tweelingen zitten deze maand goed in hun vel en lopen dan ook opgewekt en vrolijk rond. Jouw goede humeur slaat over op anderen waardoor iedereen in jouw omgeving zich goed voelt! Na de leidingskring zorg jij voor de afterparty! Jij vliegt bijna de maand door: 120 knopen per uur.
In november kan de Boogschutter een Chiroverrassing verwachten. Je kan misschien al nieuwsgierig zijn, maar blijf toch nog even rustig: het wachten wordt misschien nog extra beloond! Ga dus elke week opgewekt naar de Chiro: wie weet wat er je te wachten staat! Jij bent deze maand niet te stoppen: 60 knopen per uur.
DUBBELPUNT NOVEMBER 2021
39
VETERaan
Een echte weet welke schoenen je h beste aan de schoorsteen zeett! mrads Chiroko
ro
u 49,95 e
Chirostapschoenen
95 euro
www.debanier.be
Aalst, Molenstraat 65, 053-70 13 80 Antwerpen, Kipdorp 30, 03-202 24 71 Brugge, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 Gent, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 Hasselt, Vaartstraat 14, 011-23 14 89 Heist-op-den-Berg, Bergstraat 34, 015-369 359 Leuven, J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84
Mechelen, O.L. Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 Roeselare, Delaerestraat 16, 051-24 35 11 Sint-Niklaas, Stationsstraat 77, 03-766 07 66 Turnhout, Sint Antoniusstraat 37, 014-42 15 13 Commerciële dienst en magazijn: Langstraat 24, 2140 Borgerhout, 03-270 04 44
WINKELS
Ook de Sint winkelt bij De Banier. Waar anders?