Dubbelpunt februari 2011 by Chirojeugd Vlaanderen

België -Belgique P.B. 8000 Brugge 1-2 BC21170 P409362

DUBBELPUNT

]foto: jan van bostraeten[

? ! k e G Te

edito

Eén op vier personen in België krijgt in zijn of haar leven met psychische problemen te maken. Jawadde! En een derde van de mensen die opgenomen worden in een centrum voor geestelijke gezondheidszorg, zijn jongeren. Waarbij we weten dat nog eens zoveel xx jongeren gewoon geen hulp zoeken. “Een nummer over psychische stoornissen, is dat wel nodig?” Ja dus. Want je komt ze xx toch tegen. Tot nu toe herkende je ze niet, het was gewoon dat lid dat wat ‘raar’ deed. Tot nu. Waarom zouden we ook zwijgen over geestesziekten? Iemand die griep heeft, vinden we toch ook niet ‘raar’? En tegen mensen met een rugprobleem zeg je toch ook niet ‘doe niet zo flauw’? Chiro is een thuis, waar alle leden, leiders en leidsters welkom zijn zoals ze zijn. Sta klaar voor elkaar, en laat elkaar niet vallen wanneer iemand het moeilijk heeft. Hoe lastig het ook is voor jou en de leidingsploeg. Je bent geen hulpverlener, maar een goede vriend of een vertrouwde leid(st)er. Doe waar je goed in bent: kinderen en jongeren de tijd van hun leven bezorgen! Als je iets moet onthouden uit deze Dubbelpunt, dan is het dat wel.

Merijn Met heel veel dank aan Marc Hellinckx (Te Gek!?) Jan Van Speybroeck (VVGG) Tinne Segers (kinderpsychiater)

colofon Dubbelpunt verschijnt maandelijks, maar niet in juli en augustus. Een jaarabonnement kost 10,50 euro, vraag het aan bij Chirojeugd Vlaanderen, Kipdorp 30, 200 Antwerpen tel. 03-231 07 95 E-mail abonnementen@chiro.be ]Redactieadres[ Merijn Gouweloose, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen ]E-mail[ dubbelpunt@chiro.be ]Eindredactie[ Merijn Gouweloose ]Redactie[ Lien De Vos, Bert Gyssels, Eef Lenaerts, Sara Theunynck, Vincent Vangeel, Niels Viaene, Lisa Van Den Abeele, Hannah Titz, Danne Lenaerts, Jens Verstrepen en Marco Mariotti. ]Taalnazicht[ Bart Boone ]Foto’s[ plaatselijke groepen ]Jaarthematekeningen[ Leen Van Vaerenbergh ]Vormgeving[ Valerie Vanderlooy en Jan Van Bostraeten ]Druk[ Drukkerij Vanden Broele, Brugge Dubbelpunt wordt gedrukt op chloorvrij gebleekt papier ]Giften[ giften aan Chirojeugd-Vlaanderen vzw kunnen gestort worden op rekeningnummer BE67 0000 1507 2887.

87 17-19 18

Leden met een probleempje? xx Op p. 7!

februari 2011

Ontdek een kudde cursussen op xx p. 17 tot 19.

dubbelpunt

45 12

Wat deed de Chiro in Congo? xx Lees het op p. 45.

Will je je jez jezelf elf zie Wi zien? n? Stu Stuur ur je je fo foto’ to’ss na ar Dubb bbelp elpun naar Du unt@ t@ch chiro iro.be .be.. Of ze zett ze ze op op ee Of een n cd cd’tje ’tje of of sti stick ck en stu ur ze naar en stuur ze na ar Dubb bbelp elpun untt, Kipdorp 30 Du 20 00 KipdoAn rp tw 30erpen La00 at we ten 20 wieener op de foto staat Antwerp , wa ar hij ge ma Laat weten wieak is en we lke ert op boodde fo to schat ap, wa erbar ij ho sta Zoak rg twe hijor get.ma is l dat je to es tem ng en we he bt lkemi va boodschap erb n de personen ij opor det.foto. ho

pagina drie Chiro ’t Piegoetje uit Staden.

Op de jaarlijkse krakkenviering van de gemeente kregen ze de kans om op de foto te gaan met niemand minder dan pIE p.KLEIN, de schrijvers van het jaarthemalied. Vele groetjes van de leidsters, leiders en leden van xxxxxxde Keten uit Zoerle-Parwijs! Chiro

In de Dubbelpunt van januari verdween de foto bij het artikel xxxxxx onder elkaar’. Dit was hem. ‘Vrienden

De tippers van Chiromeisjes Loenhout zijn wereldkampioen geworden op de Weird-Olympic-games in de discipline droogzwemmen. xxxxxx

Maarten de pinkelleider die tijdens het grote overgangsspel van Chiro Lourdes Jongens uit Oostakker vol enthousiasme op een zelfgesjorde toren zit met zijn Chirokousen aan.

xxxxxx Brok verzorgde de komst van de Sint bij Chiro Beukenhof. Gewest

De aspi’s van Chiro Bissegem en hun leidsters die op kamp vroeg uit de veren kwamen voor een prachtige zonsopgang!

Chiro Jargill maakte een iglo waar twintig kindjes in konden.

De tikwi's van Chiro Don Bosco uit Hoboken op tocht, op zoek naar kastanjes. xxxxxx

xxxxxxSleidinge in de sneeuw. Chiro

dubbelp

unt

februari 2011

Dossier: Te Gek!?

Zoek de kortsluiting To the rescue? Dubbelpunt geeft je een korte beschrijving van een aantal ziekten. Niet omdat het leuk leest, maar omdat het belangrijk is om het gedrag van sommige mensen te begrijpen. Want als je niet eens weet hoe je een psychose kunt herkennen, wat ben je dan met al die tips om te helpen? Het is niet omdat je een aantal symptomen hieronder bij iemand herkent, dat je mag concluderen dat hij of zij een psychische stoornis heeft. Omgekeerd ook: het ziektebeeld is bij iedereen verschillend.

ADHD

Zo gekend dat het gewoon lijkt. Simpel vertaald: Alle Dagen Heel Druk. Zeker drie op de honderd kinderen in België hebben er last van. De drie belangrijkste symptomen zijn: 1. Aandachts- en concentratieproblemen: snel afgeleid zijn, moeite hebben met luisteren, aan veel beginnen maar weinig afmaken, chaotisch, vergeetachtig, dingen kwijtraken 2. Hyperactiviteit of overbeweeglijkheid: moeite hebben met stilzitten, altijd bezig zijn, friemelen, tikken, druk praten 3. Impulsiviteit: dingen eruit flappen, in de rede vallen, ongeduldig zijn, zich opdringen aan anderen, bezigheden van anderen verstoren

Angst

Iedereen is weleens bang. En dat is maar goed ook, want angst waarschuwt je voor mogelijk gevaar. Maar mensen met een angststoornis (‘fobie’) kunnen zomaar in paniek raken terwijl dat helemaal niet nodig is. Ze gaan zweten, krijgen hartkloppingen, voelen zich benauwd en worden misselijk. Dat zijn angst- of paniekaanvallen. Uit angst voor zo’n paniekaanval vermijden ze een aantal situaties. Angststoornissen zijn goed te behandelen met verschillende vormen van therapie en medicijnen.

februari 2011

dubbelpunt

De leidingsploeg: een fijn geheel, een boeiende bende vrienden onder elkaar, met dezelfde ‘goesting’ om aan Chiro te doen. Alleen: niet alle schakels voelen zich altijd even goed. Hoe ga je om met iemand die zich slecht voelt, of zelfs depressief? Iemand met een eetstoornis of iemand die zichzelf verminkt? Elke: “Ik zat in m’n derde jaar leiding, toen ik een eetstoornis ontwikkelde. Aanvankelijk ging het mentaal nog goed met mij, maar naderhand ontwikkelde ik een depressie. Ik had verschrikkelijke stemmingswisselingen, die ik voelde opkomen maar waartegen ik me nauwelijks kon verzetten. Ik kreeg algauw de stempel dat ik ‘een moeilijk geval’ was.” Onbegrip is vaak de oorzaak van een moeilijke relatie tussen iemand die zich slecht voelt, en zijn of haar omgeving. Dikwijls zie je de problemen niet meteen, omdat ze angstvallig verborgen gehouden worden: wie een depressie, eetstoornis of trauma heeft, of wie zichzelf verminkt, loopt daar niet mee te koop. Maar als je ernaar polst, zullen sommigen toch willen praten. Als je vermoedt dat iemand in je leidingsploeg met psychisch problemen zit, ga dan niet overhaast te werk. Het is belangrijk dat die persoon zich niet geviseerd voelt. Het is best mogelijk dat hij of zij helemaal geen probleem heeft. Of wél ziek is, maar nog niet klaar is om het te erkennen. Laat weten dat je heel graag een luisterend oor wilt zijn als je medeleiding daar behoefte aan heeft. Besef wel dat een luisterend oor ook een vertrouwenspersoon is: wat je te horen krijgt, is niet bedoeld om op café uitgebreid tegen je vrienden te vertellen. Sofie: “Toen ik depressief werd, probeerde ik dat aanvankelijk weg te stoppen door in de Chiro de vrolijke Sofie te zijn. Maar toen ik geen uitweg meer zag en een zelfmoordpoging ondernam, werd ik opgenomen. Ik kon weken niet naar de Chiro komen. Eerst kreeg ik nog wel wat berichten en bezoekjes maar die bleven gaandeweg uit. En toen ik na die twee maanden weer verscheen, leek het alsof niemand me had gemist. Het Chiroleven was gewoon verdergegaan.” Je leidingsploeg kan uiteraard niet helemaal blijven draaien rond meeleven met Sofie. Het Chiroleven gaat nu eenmaal verder. Toch is het belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan ieders welzijn. Zeker wanneer Sofie door haar ziekte lange tijd afwezig is. Het is belangrijk om na te gaan wat zij zelf verwacht. Misschien wil ze helemaal geen medeleven en hulp, of stelt ze het juist wél op prijs dat je haar vraagt hoe het gaat. Probeer erover te praten. Hou contact. Er zomaar van uitgaan dat Sofie geen zin zal hebben om naar de leidingskring te komen, doe je beter niet. Stuur een sms om te vragen of zij zin heeft om erbij te zijn. Sofie: “Toen ik terugkeerde, ontstond er wrevel in de ploeg. Sommigen gingen ervan uit dat ik tiptop in orde was omdat ik terugkeerde, terwijl dat helemaal niet zo was. Het leek wel of er twee kampen ontstonden: de begrijpers en de niet-begrijpers.” Het is een hele evenwichtsoefening tussen begripvol zijn enerzijds, en het allemaal niet te laten doorwegen op de groep anderzijds. Iemand die depressief is, die een eetstoornis vertoont of zichzelf verminkt, mag je niet herleiden tot

‘een probleem’. Het blijft Sofie, je medeleiding, een vriendin. Als je het er moeilijk mee hebt, zoals sommige medeleidsters van Sofie, praat er dan met haar over. Het is best mogelijk dat je met de leidingsploeg je grens bereikt. “Sorry, we zijn er graag voor jou, maar wat je van ons verwacht, dat kunnen wij niet aan.” Dat is geen schande. Je bent een leidingsploeg, geen team van therapeuten. Op dat moment komt het eropaan om met Sofie een vertrouwenspersoon te zoeken bij wie ze terecht kan, of samen met haar professionele hulp te zoeken. Sommige problemen kun je enkel oplossen met een professional.

Autisme

Een autistische stoornis kan zich op heel veel verschillende manieren uiten. Iemand met een autistische stoornis heeft: Een stoornis in het contact met andere mensen Een stoornis in communicatie en taalgebruik Een stoornis in het voorstellingsvermogen Opvallend weinig interesses, maar gaat daar wel helemaal in op Daardoor is het moeilijk voor iemand met een autistische stoornis om sociale contacten te onderhouden. Een autistische stoornis is niet te genezen. Aanpassingen in de omgeving van kinderen met een autistische stoornis zijn belangrijk.

Depressie

Enkele tips: mm Oefen geduld, wees begrijpend, oordeel niet, probeer goed te luisteren. Als die ene leider of leidster er zondagochtend niet staat om de lokalen schoon te maken, heb daar dan begrip voor. mm Ook al zijn opmerkingen als “komaan, het lukt je vast wel” goed bedoeld, ze missen vaak hun doel. mm Gebruik altijd ik-boodschappen in de conversatie met je medeleider of -leidster. Druk je gevoelens en bezorgdheid uit op een niet-beschuldigende manier. mm Hou contact met de persoon die ziek is. Ook al krijg je niet altijd positieve reacties, sociaal contact is belangrijk. Maak duidelijk dat die persoon op jou kan rekenen. Als er iets is dat je kunt doen, dan is het dat. mm Laat de persoon in kwestie zelf aangeven wat hij of zij nodig heeft. Heb je vragen, stel ze. mm Heb aandacht voor de hele persoon en reduceer hem of haar niet tot het probleem dat hij of zij heeft.

Mensen die lijden aan een depressie zijn vaak verdrietig en ongelukkig. Ze zijn moe, voelen zich de hele dag droevig, kunnen niet meer goed slapen en hebben nergens meer zin in. Ze hebben het gevoel dat ze vanbinnen helemaal ‘leeg’ zijn. Dagelijkse bezigheden zoals boterhammen smeren voor op school zijn niet meer vanzelfsprekend. Ze hebben dikwijls ook lichamelijke klachten, zoals pijn in het hele lichaam. Sommigen willen zelfs liever dood zijn en spreken die wens ook uit.

Eetstoornis

Mensen die lijden aan een eetstoornis eten heel veel of juist heel weinig wanneer ze zich niet goed voelen, bijvoorbeeld wanneer ze erg verdrietig of boos zijn. Die mensen zijn meestal heel dik of akelig mager. Soms voelen ze zich heel dik terwijl ze in werkelijkheid erg mager zijn. Voor de omgeving is dat moeilijk te begrijpen. Mensen met een eetstoornis voelen zich er zelf ook niet goed bij maar slagen er niet in om te veranderen. Alles draait bij hen om eten.

dubbelp

unt

februari 2011

Dossier: Te Gek!?

Manisch-depressief

Mensen die manisch-depressief zijn, hebben afwisselend last van manieën en depressies. Een manie is een toestand van overdreven opgewektheid en zorgeloze blijdschap, en op andere momenten totale rusteloosheid en onbegrijpelijke gedachtesprongen. Tijdens die periode denken ze dat ze de hele wereld aankunnen. Maar die leuke periode kan plots omslaan en dan worden ze depressief.

Psychose

Mensen die een psychose doormaken, kunnen niet meer helder denken en verliezen het contact met de werkelijkheid. De inhoud van hun gedachten verschilt erg van wat andere mensen denken. Hun gedachten komen niet overeen met wat er in het echt gebeurt, ze zijn heel onvoorspelbaar.

Schizofrenie

Bij schizofrenie heb je gedurende een langere periode last van waanideeën en hallucinaties. Zo kan het moeilijk zijn om een aantal taken nu nog vlot uit te voeren die je vroeger geen enkele moeite kostten. Mensen die leiden aan schizofrenie zijn meestal heel verward en hun stemming kan ook sterk wisselen naargelang de situatie. Je kunt niet raden wat ze voelen of denken.

februari 2011

Ook zonder psychische stoornis heeft je medeleiding soms nood aan jouw steun. Bijvoorbeeld door het overlijden van een ouder, of van een lid of leid(st)er. Hoe ga je daarmee om? Ook dan is het belangrijk dat je weet wat de verwachtingen zijn en dat je laat merken dat je er bent en wilt luisteren. Meer informatie vind je bij een aantal organisaties, waarvan je de contactgegevens op bladzijde dertien in deze Dubbelpunt vindt.

]foto: jan van bostrae ten

[

Bronnen en meer info www.koppvlaanderen.be nl.psychiatrie.be www.fitinjehoofd.be

Niet alleen in je leidingsploeg kun je geconfronteerd worden met depressies, eetstoornissen, zelfverminking enz. Ook keti’s of aspi’s kunnen daarmee worstelen. Als je vermoedt dat een van je leden met zo’n probleem zit, dan moet je iets doen. Alles begint bij het contact met je lid. Dat gebeurt het beste door de leider of leidster die hij of zij het meest vertrouwt. Probeer tijdens het gesprek concreet te zijn, door te zeggen wat je hebt opgemerkt. Leg uit dat je daarover inzit. Schaamtegevoel en angst kunnen echter zo overheersend zijn dat de keti of aspi in kwestie dichtklapt en het gesprek afwijst. Of alles ontkent. Maak in dat geval duidelijk dat je er bent voor hem of haar, en dat je gerust wilt luisteren als dat nodig is. Tijdens zo’n gesprek moet je vooral luisteren. Bouw een veilige en vertrouwde omgeving uit. Het is belangrijk dat de keti of aspi voelt dat hij of zij jou kan vertrouwen. Wees ook eerlijk. Je kunt het probleem niet oplossen. Je kunt wel samen proberen hulp te zoeken.

dubbelpunt

Probleemkinderen

Kinderenmetproblemen Als Chiroleid(st)er heb je het beste voor, je bereidt spelen voor om kinderen talloze zondagen te animeren en zich te laten amuseren. Door elke Chironamiddag tijd met je leden door te brengen, leer je hen beter kennen: je merkt al snel op dat Robin veel stiller is dan de andere ribbeltjes, dat vrolijke Tina plotseling plaatsmaakt voor een gesloten boek en dat Robbe onhandelbaar wordt. Elke leid(st)er krijgt al eens te maken met kinderen met problemen. Met enkele voorbeelden leren we je signalen te herkennen en hoe je hierop reageert.

“Kenji is een stille speelclubber, die kan genieten van de activiteiten, maar de laatste tijd heeft hij vaak geen zin om mee te doen. Aanmoedigen of straffen helpt dan niet: hij komt gewoon niet in beweging en begint soms te huilen. Hij heeft moeite om vriendjes te maken en zit vaak alleen. Wanneer hij wel met anderen samen speelt, komt het vaak tot ruzies waarbij hij extreem kwaad kan worden. Het is vreemd, want voor de rest is hij een zachtaardige en brave jongen. Kenji komt uit een moeilijke thuissituatie. Zijn ouders zijn gescheiden en er doen verhalen de ronde dat hij en zijn broers vroeger geslagen werden. Tijdens het kamp was Kenji weer verdwenen tijdens een activiteit, hij werd teruggevonden hoog in de boom naast de kampplaats. Toen er gevraagd werd of hij kwam meespelen, antwoordde hij: “Ik zou beter uit de boom vallen, dan heeft niemand nog last van mij.”

De kinderpsychiater legt uit: Kenji lijkt niet goed in zijn vel te zitten en vertoont zelfs depressieve klachten: hij heeft geen zin meer in de Chiroactiviteiten die hij vroeger wel leuk vond, voelt zich somber en huilt vaak. Hij heeft moeite om aansluiting te vinden bij andere speelclubbers. Zoals we vaak zien bij kinderen met depressie reageert hij heel prikkelbaar op anderen, met ruzies tot gevolg. Hij heeft het gevoel enkel tot last te zijn voor anderen en wenst dat hij dood was. Als er inderdaad sprake is van mishandeling, heeft Kenji mogelijk ook last van posttraumatische stress. Dat kan zich op verschillende manieren uiten: angstig en alert zijn, bepaalde situaties vermijden, nachtmerries, bedplassen, wantrouwen tegenover jou als leidster of de andere speelclubbers. Maak tijd voor Kenji, geef hem de kans om zijn verhaal te doen. Dat is misschien moeilijk voor hem als hij je niet vertrouwt, maar vertrouwen kun je winnen door er altijd te zijn en hem te laten voelen dat je hem niet wilt laten vallen. Zoek contact, leer hem kennen door tussendoor een praatje met hem aan te knopen en blijf hem motiveren om aan activiteiten mee te doen. “Eline is een tito die al jarenlang in onze Chirogroep zit. Ze is best een mooi en populair meisje, erg slim ook. Dit jaar is zij plots erg mager geworden. We denken dat ze niet meer eet, al ontkent ze dat zelf. Eline brengt wel elke week een vieruurtje mee, maar vaak geeft ze het aan anderen of vinden we het na de Chiro terug in de vuilnisbak. Ze vertelt ons dat ze zo mager is doordat ze niet kan eten: ze heeft buikklachten en gaat daarvoor naar de dokter. Ze is ook niet meer de vrolijke Eline die we kennen van vroeger.” De kinderpsychiater legt uit: Als kinderen of jongeren op korte tijd veel gewicht verliezen, is er altijd iets aan de hand. Het kan gaan om een lichamelijk probleem, zoals ziekte, maar ook om een psychisch probleem. Iemand die zich niet goed in zijn of haar vel voelt, zal minder eetlust hebben en kan dus afvallen. Dat zien we vaak bij kinderen of jongeren met een depressie. Bij anorexia nervosa is er sprake van bewust minder gaan eten vanuit de overtuiging dat je te dik bent. Een veel te laag streefgewicht wordt dan de enige manier voor die jongeren, meestal meisjes, om zich nog gelukkig te kunnen voelen. Vaak ontkennen ze hun probleem en stoppen ze stiekem hun eten weg of verzinnen ze excuses om niet te eten. Er kan ook sprake zijn van braken na het eten. Het is niet jouw taak om Eline weer aan het eten te krijgen. Ze heeft thuis waarschijnlijk al vaak genoeg ruzie om het eten. Laat de Chiro de plek zijn waar ze zich gewoon weer even kan amuseren zonder dat iemand continu controleert of ze al dan niet eet of braakt. Bespreek je bezorgdheid wel met Eline en met haar ouders en maak duidelijke afspraken voor de eetmomenten in de Chiro en op kamp.

dubbelp

unt

februari 2011

Dossier: Te Gek!?

“Joachim is een echt ‘probleemkind’. Hij luistert nooit en verstoort activiteiten. Tijdens een stadsspel was hij plots verdwenen en bleek hij op café te zitten. Hij rookt wanneer het niet mag en zet een grote mond op tegen de leiding. Niet alleen de leiding, maar ook de andere keti’s storen zich aan zijn gedrag. Als hij ergens goed in is, kan hij soms wel goed meedoen aan een activiteit. Dan geniet hij ook van de aanmoedigingen die hij krijgt van de anderen. De leiding denkt wel eens dat het allemaal eenvoudiger zou zijn als Joachim niet meer naar de Chiro kwam. Hij heeft het misschien niet gemakkelijk gehad in zijn jeugd, door die verschillende pleeggezinnen en instellingen, maar dat praat zijn gedrag nog niet goed.”

De kinderpsychiater legt uit: Een kind dat opgroeit, heeft nood aan een stabiele zorgfiguur die hem of haar graag ziet, zoals een moeder of een vader. Zo leert het kind dat hij of zij het waard is om graag gezien te worden. Zo bouwt het kind dan vertrouwen op dat ook andere mensen hem of haar graag zullen zien. Joachim heeft die veiligheid als kind waarschijnlijk niet gehad. Voor hem is het dan ook moeilijk om te geloven dat iemand hem graag kan zien. Hij zal geen hechte vriendschappen durven op te bouwen omdat hij er al op voorhand van uitgaat dat hij wel weer afgewezen zal worden, net als vroeger. Meer nog: door zijn storende gedrag zal hij je zelfs de kans niet geven om hem graag te zien: zo voorkomt hij dat hij gekwetst wordt. Probeer Joachim zoveel mogelijk positief te benaderen. Ga op zoek naar de dingen waar hij goed in is en stimuleer dat, bijvoorbeeld door complimenten te geven. Maak duidelijk dat je zijn gedrag niet goedkeurt, maar hem als persoon wel tof kan vinden. Probeer ook de andere keti’s te betrekken in die aanpak. Misschien kunnen jullie Joachim zo laten voelen dat er wel mensen zijn die hem graag zien en dat zijn storende gedrag nergens voor nodig is. Geef kansen, maar trek ook je grenzen wanneer het voor jou en je ketiploeg niet meer te dragen is. “Loes is een aspi van wie je op voorhand nooit kunt zeggen hoe het die dag zal gaan. Bij momenten is ze overdreven enthousiast, maar dat kan plots omslaan in boosheid of verdriet. Haar lief had het net voor het kamp uitgemaakt, en daar was ze kapot van. Dat werd zo erg dat ze in haar polsen sneed. Ze herhaalde dat kamp ook vaak dat ze zelfmoord wou plegen. Natuurlijk schrokken de andere aspi’s en de leiding daar erg van. Loes bracht op die manier veel commotie in de ploeg.” De kinderpsychiater legt uit: Automutilatie of zelfverwonding is een veelvoorkomend fenomeen bij jongeren. Het gebeurt om verschillende redenen: innerlijke pijn verzachten, kalmeren of aandacht vragen voor verdriet. Wat de reden ook is, het is altijd een signaal dat er iets niet goed gaat. Durf dan ook het gesprek aangaan met Loes. Motiveer haar om hulp te zoeken en overweeg samen met haar om haar ouders in te lichten als die nog niet op de hoogte zijn. Wanneer ze in de Chiro te koop loopt met haar zelfverwondend gedrag mag je haar vragen daar discreter mee om te gaan, bv. door lange mouwen te dragen. Zo bescherm je niet alleen haarzelf, maar ook de andere leden. Tot 50% van de jeugd geeft aan dat ze ooit gedacht hebben aan zelfmoord. Het voornaamste hierbij is dat je erover durft te praten. Het is een fabeltje dat erover spreken mensen op ideeën brengt. Meer nog: open spreken over zelfmoord kan soms voorkomen dat het effectief gebeurt. Vraag dus gerust of je lid wel eens gedachten heeft over niet meer willen leven. Zorg ook voor jezelf: als je leden hebt met dergelijke ernstige problemen, bespreek dat dan ook met je eigen steunfiguren!

februari 2011

dubbelpunt

Wat moet ik nu doen?

“Oké, hoe moet ik reageren op psychische problemen bij mijn leden?” Je kunt de psychische problemen van je leden niet oplossen. Toch kun je voor hen van onschatbare betekenis zijn. Kinderen die vastlopen in hun leven hebben vaak veel steun aan een vriendengroep die hen ondanks hun problemen niet laat vallen. Ook leuke activiteiten om zich even niet bezig te houden met hun zorgen, kunnen wonderen doen. En dat is nu net wat de Chiro kan bieden! Maak aan je leden duidelijk dat je een luisterend oor wilt en kunt zijn. Als je je zorgen maakt, blijf er dan niet alleen mee zitten. Bespreek het met je medeleiding, groepsleiding, VB, enz. Bij ernstige problemen is het ook je verantwoordelijkheid om dat te bespreken met de ouders. Je leden zullen dat niet altijd leuk vinden, maar hou hierbij in je achterhoofd dat zij nooit de juiste hulp zullen krijgen zonder de steun van hun ouders. Zeg dat eerlijk tegen je leden voor je hun ouders contacteert. De ervaring leert dat kinderen en jongeren achteraf doorgaans opgelucht zijn dat hun ouders op de hoogte zijn. Wanneer je signalen opvangt van fysieke, psychische en/ of seksuele kindermishandeling kun je met je vragen terecht bij het Vertrouwenscentrum voor Kindermishandeling. En onthoud: het gaat hier niet om probleemkinderen, maar om kinderen met problemen. Met heel veel dank aan kinderpsychiater en oud-leidster Tinne Segers!

Dag meneer, mevrouw ... Hoe spreek je hier met ouders over? Een paar tips! ➠➠ De ouders kennen je leden beter dan jij. Het is hun kind, niet dat van jou. ➠➠ Vertel niet dat hun kind een probleem is of heeft, maar dat je samen een probleem hebt dat je samen wilt oplossen. Je hebt hun hulp nodig. ➠➠ Neem een volwassen begeleid(st)er mee als je liever iemand bij het gesprek hebt. ➠➠ Pas nooit medicatie aan zonder overleg met de ouders. Misschien vind jij dat Ringo op kamp tien dagen zonder rilatine kan, maar de ouders beslissen daarover.

dubbelp

unt

februari 2011

ugGedebke!?wegingen Aliv je Dossier: Te

Ouders met psychische problemen Niet alleen leden of medeleiding kunnen kampen met psychische problemen. Ook de ouders van je leden of medeleiding kunnen lijden aan psychische stoornissen. Maar wat kun je als leiding in zo’n geval doen? Grijp je in of laat je het over aan een professional? Leraren zien hun leerlingen elke dag op de schoolbanken, laten vallen als een baksteen – integendeel. Pols ook wanneer maar in de Chiro zijn diezelfde leerlingen maar een schamele het schijnbaar goed gaat regelmatig eens hoe het ermee gaat. vier uur per week. Toch kun je in die korte tijd zien dat er Als je merkt dat ze er klaar voor zijn, kun je hen ook vragen om iets scheelt met een van je leden. Er is misschien moeilijk de hun verhaal te doen aan de rest van de groep, maar forceer vinger op te leggen, maar een (plotse) verandering in – bijdat niet. voorbeeld – de omgang met de rest van de afdeling kan een Het is ook mogelijk dat het helemaal niet beter gaat met die aanwijzing zijn voor psychische problemen bij (een van) de speelclubber of aspi na die gesprekken. In dat geval ga je best ouders. Die verandering kan vele oorzaken hebben. Verhalen op zoek naar een vertrouwenspersoon of meer gespecialivan het kind, van andere leden of van andere ouders kunnen seerde hulp. Maar waar kun je dan terecht? al in de richting wijzen van zulke proOp www.koppvlaanderen.be vind je Joke, 13: “Mijn mama is blemen thuis. Loop dus niet te hard van verschillende e-mailadressen en telefoonde Sinds sief. epres sch-d mani stapel. Niet elke gedragsverandering heeft nummers, gerangschikt per provincie. Klik te maken met een psychische stoornis bij door naar: Omgeving en professionelen > scheiding van mijn ouders, acht ouder of kind. Omgeving > Doorverwijzen. jaar geleden, ben ik meestal bij

mijn papa of mijn grootouders. Intussen heeft mama ook een Vertrouwenspersoon alcoholprobleem. De Voor je de tito die altijd zo’n spring-in-‘tToon, 11: “Bij de start van het laatste keer dat ik haar veld was confronteert met je vermoedens, nieuwe werkjaar moesten we zag, was het heel erg. bouw je best een goede vertrouwensband in de Chiro allemaal iets over r lieve Daarom zie ik haar op. Laat ook niet na te overleggen met je onsze lf vertellen. Ik heb hen niet meer, maar toch mis medeleiding voor je in gang schiet. van alles verteld, en ook dat ik haar erg.” Zo’n vertrouwensband komt er niet in een mijn papa al een paar jaar week of twee: er kruipt heel wat tijd en alcoholverslaafd is. Ik had moeite in het creëren van zo’n safe haven. daar over vorig jaar op kamp Maar zodra hij of zij zich voldoende veilig voelt bij jou, kun je al met mijn leider gebabbeld. al heel wat betekenen. Maak wel op tijd duidelijk wat je preHij vond het oké dat ik dat cies kunt betekenen – en wat niet. Chiroleiding kan immers zou vertellen, als ik dat echt niet beloven wat een professionele hulpverlener kan beloven. wou. Hij heeft me gesteund op kamp en ook op die eerste Baksteen Chiro zondag. En weet je De vertrouwensband is er: en wat nu? De gesprekstips (zie wat? Een andere rakwi maakt kader) kunnen je helpen om de ruimte te laten ontstaan voor hetze lfde mee met haar mama. een gesprek over wat er precies aan de hand is. Misschien is Nu ik dat weet , voel ik me de rakwi van weleer al terug na een aantal van die gesprekmind er een speciaal geval.” ken? Dat mag echter geen signaal zijn om dat lid weer te

februari 2011

dubbelpunt

Praten met kinderen en jongeren mm Het kan heel vanzelfsprekend lijken, praten met kinderen en jongeren. Als je inderdaad besluit hen te confronteren met je vermoedens, hou je best rekening met een aantal tips. ➠➠ Alle kinderen zijn verschillend. Door je leidingservaring weet je ongetwijfeld al dat je elk kind op een eigen manier moet aanpakken. ➠➠ Maak duidelijk dat ze niet de enige zijn die in zo’n situatie opgroeien. Zo minimaliseer je het probleem niet, maar maak je duidelijk dat je het erkent. ➠➠ Benadruk het belang van een echt kind te blijven, en niet alle zorgen van de ouder(s) mee te dragen. mm Je moet niet vissen naar een gesprek. Soms is het genoeg dat je laat merken dat je weet hoe het er bij hen thuis aan toe gaat en dat je er voor hen bent als ze willen babbelen. mm “Bij ons moet je niet op huisbezoek komen, hoor!” Wiewoe: een signaal! Als een lid liever niet heeft dat je spontaan langskomt, probeer daar dan rekening mee te houden. Het kan anders wel eens pijnlijk of confronterend zijn voor hem of haar. De oudere leden kunnen hun lidgeld bijvoorbeeld zelf meebrengen. Of telefoneer eerst in plaats van meteen op bezoek te gaan, en spreek dan af wanneer je het beste langsgaat. Voor nog meer tips voor gesprekken met kinderen en jongeren (maar ook met ouders): www.koppvlaanderen.be.

Karolien, 17: “In de Chiro had ik nooit iemand verteld dat mijn moeder voor de zoveelste keer was opgenomen. Voor velen was ik het stoute, altijd-opstandige meisje. Mijn therapeute heeft me doen inzien dat dat te maken had met de stoornis van mijn moeder. Door erover te praten met een leidster, en daarna ook met de rest van mijn afdeling, ben ik me beter gaan voelen.”

Maak van de Chiro een plek waar je leden zichzelf kunnen zijn, zonder alle zorgen van thuis. dubbelp

unt

februari 2011

bostraeten[ ]foto: jan van

Dossier: Te Gek!?

februari 2011

dubbelpunt

ig om je alles te vertellen. Je ziet maar Tien bladzijden Dubbelpunt is te wein bij de informatie zoekt, dan kun je terecht een stukje, de grote lijnen. Als je meer organisaties op deze bladzijde.

Wat kan ik doen?

Onthoud altijd: je bent Chiroleider of –leidster, geen hulpverlener. Er is niemand die van jou mag verwachten dat je problemen kunt oplossen. Je kunt luisteren en voor de rest doen waar je goed in bent: kinderen en jongeren een fantastische Chirotijd bezorgen. 1. Hou je ogen open en bestempel gedrag niet meteen als ‘raar’. 2. Luister. En laat aan je leden merken dat je wilt luisteren. 3. Wees een vertrouwensfiguur. 4. Durf een grens trekken als het jouw petje of dat van je groep te boven gaat: a. Ga mee op zoek naar een vertrouwenspersoon of professionele hulp. b. Laat je lid of medeleiding niet vallen. c. Je bent geen hulpverlener, maar Chiroleid(st)er. 5. Vergeet nooit de ouders. Het is hun kind.

Chiroleider: “Mevrouw, het gaat niet meer. We weten écht niet hoe we met uw zoon moeten omgaan.” Moeder: “Maar allee, als jullie het al niet meer weten, wat moeten wij dan doen!?”

Te Gek Te Gek is een organisatie die zich vooral bezighoudt met de beeldvorming over psychische stoornissen. Waarom zwijgen we over ziektes waarmee zoveel mensen te maken krijgen? Zij vragen het zich af en doen er iets aan. Je kent hen van de bijlagen bij de krant De Standaard, of van de Te Gek!?-cd’s. Vestenstraat 1 3290 Diest Tel.: 013-38 05 49 www.tegek.be

Hier luisteren ze ook naar jou

✸✸de huisarts ✸✸www.zitstil.be: over ADHD ✸✸www.caw.be: Centra voor Algemeen Welzijswerk ✸✸www.cgg.be en andere Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg: zoek op internet de contactgegevens van het dichtstbijzijnde centrum ✸✸www.koppvlaanderen.be: over en voor kinderen van ouders met psychische problemen ✸✸www.tele-onthaal.be biedt 24 op 24 gratis en anoniem hulp, ook via het noodnummer 106. ✸✸www.fitinjehoofd.be ✸✸www.druglijn.be ✸✸www.zelfmoordpreventie.be of 02-649 95 55 ✸✸www.kindermishandeling.be: vertrouwenscentrum Kindermishandeling

dubbelp

unt

februari 2011

Moeilijke kinderen, kinderen met problemen: iedereen is ze wel al eens tegengekomen in de Chiro: in de leidingsploeg, als lid, als medeleid(st)er, enz. Wij gingen langs in Heibrand en vonden daar enkele leidsters en leiders die graag hun verhaal deden aan ons. Leen B.: “Wij hadden bij onze tito’s een lid dat zwaar autistisch was en ADHD had. Jana (fictieve naam) was moeilijk in de omgang, ze had een jongere mentaliteit, ze kon niet mee giechelen over seks met de andere tito’s, enz. Ze zat in het bijzonder onderwijs maar was wel even intelligent als de andere tito’s. Jana had ook veel structuur nodig. Toen ze klein was, viel het niet op dat ze een beetje anders was dan de andere kinderen. Ze had een even speelse mentaliteit als haar leeftijdgenootjes, maar bij Jana duurde die langer dan bij de anderen. We hadden haar in de twee laatste jaren ook niet zien vooruitgaan in de Chiro. Voor de overgang hebben we lang vergaderd of we haar zouden laten overgaan naar de tito’s. We besloten haar bij de rakwi’s te laten omdat dat voor ons en de andere leden het beste leek. We hebben het er ook over gehad met de andere leden. Ze hadden haar ondertussen al wel aanvaard, maar ze waren toch opgelucht dat Jana eens een jaartje niet bij hen zou zitten. Onze relatie met de ouders van Jana was goed dus we gingen ervan uit dat zij onze beslissing zouden steunen, maar dat was niet zo. Dus werd Jana uiteindelijk toch tito.” Dorien: “Wij hadden op Inleidingscursus (IK) een deelnemer mee die in haar tienerjaren een ongeluk had gehad, waardoor ze verstandelijk en fysiek achter staat. Ze was een leidster die afwisselend bij drie afdelingen stond, zodat het voor de medeleiding niet te zwaar was. Ze staat sociaal een beetje achter, ze weet niet goed wat ze kan zeggen. Een hele IK zou voor haar te veel geweest zijn, ze is maar tot zaterdag gebleven. Ze heeft dan ook geen attest gekregen, maar dat is voor haar niet erg: de erkenning dat ze mee mocht, was voor haar al genoeg. Ze kon ook moeilijk dingen onthouden. Op de rug van de medeleiding stond dan ook altijd hun naam zodat ze eerst kon kijken wie ze aansprak.” Bert: “Toen ik aspileider was, hadden wij een mentaal gehandicapte aspi: Tine (fictieve naam). Zij is er pas als aspi bij gekomen, dus het was wel hard aanpassen in de groep. Tine snapte de meeste spelen niet, dus werden moeilijke spelen soms achterwege gelaten – wat dan tot frustraties bij de andere aspi’s leidde. We hadden ervoor gezorgd dat er elke zondag

februari 2011

dubbelpunt

een aspi voor Tine ‘zorgde’, die de spelen voor haar nog eens duidelijk uitlegde. In het begin was het best moeilijk, maar na een tijdje ging het toch beter. Tine is ook mee geweest op kamp, wat enorm zwaar was voor ons. Ze was nog nooit tien dagen van huis geweest. Op onze 24 urentocht kreeg zij ook ineens een paniekaanval, wat zeer moeilijk was voor mij en de andere aspi’s. We zijn gedurende het jaar en voor het kamp veel bij de ouders op bezoek gegaan. Zij apprecieerden dat enorm en hebben ons ook veel tips gegeven om beter met Tine te kunnen omgaan. Ze is twee jaar aspi gebleven maar is geen leiding geworden. Wij hadden in die tijd een kleine leidingsploeg en konden de zorg voor Tine er helaas niet bijnemen. Na een lang gesprek met de ouders hebben zij uiteindelijk besloten om haar te zeggen dat de combinatie van leiding

zijn en school te zwaar ging zijn voor haar. Hierdoor heeft ze zelf besloten om te stoppen met de Chiro en geen leiding te worden, we hebben haar dus niet ‘buitengesjot’. Nu komt ze wel af en toe nog vervangleiding geven als er genoeg leiding is. Als onze leidingsploeg groter was geweest, hadden we haar zeker mee in onze ploeg opgenomen, maar dat was toen helaas niet haalbaar.” Leen L.: “Bij onze pagadders hadden wij iemand met een licht-mentale achterstand. Als pagaddertje vormde dat niet echt een probleem. Of je een spelletje nu één of drie keer uitlegt, bij pagaddertjes is dat normaal. Ondertussen is ze kwik geworden en nu begint het wel een beetje op te vallen. De andere kwiks aanvaarden het, ze snappen dat zij bij een spelletje meer uitleg nodig heeft en maken daar geen enkel probleem van. Ze heeft niet echt vriendjes in de Chiro omdat

ze naar een andere school gaat dan de rest, maar ze heeft daar geen last van: zij heeft gewoon elke zondag een nieuw ‘beste vriendje’. Om de twee jaar zit ze ook met haar zusje samen, wat het gemakkelijker maakt omdat zij goed voor haar zorgt.”

Bert: “Wij hadden een tito die sociaal gestoord was, ze wist niet goed hoe ze zich moest gedragen in groep. Bij de start van het nieuwe jaar kozen we ervoor om het lid in kwestie rakwi te laten blijven, maar de ouders wilden daar niets van weten. Ze begreep zelf wel dat ze mocht overgaan, dus waarom zou je dat niet toelaten? We hebben lang gediscussieerd met de ouders, maar ze wilden er echt niets van weten. Ze is dan uiteindelijk tito geworden, maar je merkte dat ze zich meer thuis voelde bij de rakwi’s. Op kamp op vrije momenten ging ze ook altijd met hen meespelen. Ouders willen dat vaak niet van ons aanvaarden, omdat wij ‘maar jongeren’ zijn.” Leen B.: “Ouders ontkennen vaak problemen van hun kinderen.” Bert: “Dat is zo! Maar als er ouders zijn die het toch inzien, is het enorm belangrijk om een goede band met hen te hebben.” Leen L: “Ja, je moet de ouders echt mee hebben om het kind mee te krijgen in de Chiro, ouders zijn een zeer belangrijke factor!” Bert: “Wat ik ook gemerkt heb, is dat het enorm helpt als je iets visueel uitlegt. Zeker als er kinderen zijn die nood hebben aan structuur en een duidelijke uitleg. Vooral op kamp, als je ’s ochtends eventjes de dag overloopt met bijvoorbeeld een tekening, dan kunnen zij zich de dag beter voorstellen. Dan zijn er geen verrassingen meer, die veroorzaken chaos in hun hoofd. Ze weten wat er gaat gebeuren. Hoe langer ze in de Chiro zitten, hoe beter het ook gaat.”

Bedankt! Te Gek!? Als je het interview leest, zie je dat het over een aantal verschillende situaties gaat. Je hebt verhalen over mentale handicaps en verhalen over psychische problemen. De andere artikels in dit nummer gaan over het tweede: de psychische problemen. Daarmee krijgt één op vier personen ooit wel eens te maken. Meer informatie over geestelijke gezondheid vind je in het dossier. Wil je meer weten over fysieke of mentale beperkingen, mail dan naar toegankelijkheid@chiro.be of neem een kijkje op www.chiro.be/diversiteit.

dubbelp

unt

februari 2011 15

]foto: thomas geuens[

februari 2011

dubbelpunt

EuroCourse - Internationale leidingscursus

Zin? Schrijf je snel in, want er zijn maar drie plaatsen vrij voor of haar Chiroleiding. Iedereen die leiding is, die zin heeft om zijn en in behelp kan zich die en internationaal netwerk te vergroten naar het Engels kan zich inschrijven. Stuur een mailtje naar internationaal@chiro.be of bel naar 03-231 07 95 en vraag Evy Hoeben. Wanneer? Van 17 tot 22 april Waar? Antwerpen Prijs? Nog niet bekend

]foto: valerie vanderlooy[

om Zin om leiding uit heel Europa te ontmoeten, maar geen zin rojou! Eu het ver te zoeken? Dan is EuroCourse ideaal voor Course is een vijfdaagse cursus voor leiding van jeugdbewegin de gen uit heel Europa, en dit jaar wordt het georganiseerd door eVlaand ugd Chiroje van Dienst Internationale Activiteiten (DIA) ij! dichtb ren. De cursus vindt plaats in Antwerpen, lekker Leiding uit Denemarken, Slovakije, Litouwen, Duitsland, Zwital serland, Roemenië, Spanje, Italië, Nederland en Malta heeft you “Do is jaar dit thema laten weten dat ze zullen komen. Het iger. volunDare?” en het gaat over jouw engagement als vrijwill tioEuroCourse is een mix van workshops, spelen en veel interna nale mensen die je zeker en vast iets boeiends kunnen bijbren gen!

Gezocht: gastgroepen om Europese leiding Chiro te leren kennen

]foto: valerie vanderlooy[

Van 17 tot 22 april organiseert de Dienst Internationale Activiteiten (DIA) EuroCourse, een cursus voor leiding van jeugdbewegingen uit heel Europa. Omdat we hen graag willen laten ervaren wat Chiro is, zijn we op zoek naar Chirogroepen die op zondag 17 april een groepje van drie buitenlandse leiders en/of leidsters willen ontvangen. Je neemt vooraf al contact op met de personen in kwestie, dus je kunt samen afspreken wat je gaat doen. Op maandagochtend 18 april vertrekken ze naar Antwerpen, waar EuroCourse van start gaat. Zin om een groepje leiding uit Denemarken, Slovakije, Litouwen, Duitsland, Zwitserland, Roemenië, Spanje, Italië, Nederland of Malta te ontvangen? Stuur dan een mailtje naar internationaal@chiro.be of bel naar 03-231 07 95 en vraag naar Evy Hoeben.

dubbelp

unt

februari 2011

Chirojeugd Vlaanderen gaat op cursus, samen met Scouts en Gidsen Vlaanderen, Wel Jong Niet Heter o en KSJ-KSA-VKSJ. Als dat geen nieuws is? Jawel, met trots stellen wij je het Jeugdwerkweekend voor. Een heel weekend burengluren en spele n met andere jeugdverenigingen, die elk net dat tikkeltje anders zijn. Doen ze bij de scouts niets anders dan sjorren, bestaat de KSJ eigenlijk nog en wat weten de gasten van WJNH van ons? Je komt het allemaal te weten op deze spetterende cursu s waar van elkaar leren het belangrijkste is. Wie mag mee? - Alle leiding die 17 jaar is, IK en SB volgde en al een jaar in leiding staat - Al wie 18 is en twee jaar leidingservaring heeft Wanneer? Van 8 tot 10 april Waar? Heidepark in Waasmunster Prijs? 38,50 euro

Workshopsweekend Er is een nieuwe cursus geboren. Een heel weekend lang geven we je de kans om te leren wat je wilt leren. Het leven is keuzes maken en tijdens in dit weekend zul je moeten kiezen welke workshops je volgt. Het Workshopsweekend is dus vorming op maat voor al wie hoofdanimator wil worden. Spelen in kleine groepen, omgaan met moeilijk gedrag, pit in je ploeg en 'active reviewing': het is een kleine greep uit het aanbod. Zeker meegaan!

themacursus

Wie mag mee? - Alle leiding die 17 jaar is, IK en SB volgde en al een jaar in leiding staat - Al wie 18 is en twee jaar leidingservaring heeft Wanneer? Van 8 tot 10 april Waar? In ons eigen Chirohuis Heidepark in Waasmunster Prijs? 38,50 euro

themacursus

Jeugdwerkweekend

dat je recht hebt en. Dat wil zeggen ss su ur nd. ac em th n zij sen ofdanimatorweeke Ho t he et m t er Beide nieuwe cursus ne combi atorattest als je ze op een hoofdanim

Hoofdanimatorweekend Van 4 tot 6 maart trekken we naar De Kalei voor het laatste Hoofdanimatorweekend van het werkjaar. Als je jezelf nog dit jaar Hoofdanimator in het jeugdwerk wilt noemen, ga dan zeker mee. Op die cursus graven we iets dieper naar je engagement. Communicatie, netwerk, ploegvorming, conflicthantering en nog veel meer. Alles waar je in jouw Chirogroep dikwijls mee te maken krijgt, maar waar nog veel over te leren valt. Schrijf je nu in! Wie mag mee? - Alle leiding die 17 jaar is, IK en SB volgde en al een jaar in leiding staat - Al wie 18 is en twee jaar leidingservaring heeft Wanneer? Heibrand in Westmalle Waar? Van 4 tot 6 maart Prijs? 38,50 euro

Voor alle Chirocursussen geldt

Inschrijven Online: vul het formulier op www.chiro.be/vorming in. Per e-mail: stuur je naam en voornaam, adres, telefoonnummer, e-mailadres, vegetariër of niet, de naam en periode en plaats van de cursus, naar cursus@chiro.be. Met de post: stuur dezelfde gegevens naar Kipdorp 30, 2000 Antwerpen. Betalen Wanneer je inschrijving aangekomen is, sturen wij je een factuur. Respecteer de uiterste inschrijvingsdatum (veertien dagen voor de cursus). Wie te laat inschrijft, betaalt 7,50 euro extra voor een weekend of vijfdaagse. Op cursus krijgt iedereen een attest van deelname. Als je dat indient bij je gemeente (meestal via de jeugddienst) betaalt die waarschijnlijk de inschrijvingsprijs geheel of gedeeltelijk terug. We vragen alle deelnemers de cursus volledig mee te maken.

Methodiekendag

februari 1

SB in de lesvrije week (verbond Heuvelland)

februari 2011

dubbelpunt

22 23 24 25 26

Hoofdanimatorweekend

maart 27

Groepsleidingsweekend Workshopsweekend

SB verbond Antwerpen SB verbond West-Vlaanderen

Groepsleidingsweekend To do or not to do, that’s the question! Van de groepsleid(st)er wordt er veel verwacht. Ben jij altijd diegene die zich uit de naad werkt voor de jeugdraad, de vlaaienslag, de leidingskring, de parochieraad en de financiën? Of ben je net een kei in het verdelen van die verschillende taken? Een groepsleid(st)er moet organiseren en delegeren, maar waar ligt de lijn? Dat thema en vele andere komen aan bod in het fantastische doe-, denken praatweekend. Wie mag mee? - Alle leiding die 17 jaar is, IK en SB volgde en al een jaar in leiding staat - Al wie 18 is en twee jaar leidingservaring heeft Wanneer? 25-27 februari Waar? De Karmel in Brugge Prijs? 38,50 euro

Methodiekendag / De DienstenCheck! Heb je nood aan wat inspiratie? Doe je gra ag nieuwe ideeën op? D an is De DienstenCheck iets voor jou! Een worksho p Sjorren, Vuurtjes of Op tocht? Check. Workshops over zingeving en solidariteit? Check. Of doe je toch liever iet s met expressie en cre ativiteit? Check. Of nee, iets ov er internationale activit eit en? Check. Wie mag mee? Alle Chiro leiding Waar? In en rond de lok alen van Chiro Sint-G ummarus in Lier, Boomlaarstraat 72 Wanneer? Zaterdag 19 februari, van 9.30 tot 17 uur Prijs? 10 euro

Ga mee op SB

In de krokusvakantie en de paasvakantie vinde n er negen SB’s plaats. Hopelijk ben jij erbij! SB is een vijfdaagse cursus die je onderdompelt in alle aspecten van leiding geven. Een mix van het leven in je afdeling, de werking van andere groepen, alles wat ‘Chiro nationaal’ te bieden heeft, enz. Allemaal bruik baar spul voor je eigen leiding-zijn! Ondertussen speel je ook nog belachelijk veel en maak je ambiance. Wie mag mee? Iedereen die in leiding staat Wanneer? Check de kalender onderaan op deze pagina Waar? Heibrand in Westmalle, De Karmel in Brugg e, De Kalei in Dilsen-Stokkem en Heidepark in Waas munster. Prijs? 80 euro

Een boost nodig?

pottekeer verder dan dikke bertha of Geraakt je inspiratie niet me g? Ben je weten over je favoriete afdelin stamp? Wil je nog veel meer opdoen voor wil je een hoop frisse ideeën zelf nog graag eens ‘lid’? Of vierdaagse mee op Afdelingsboost: een een spetterend bivak? Ga dan s boordehui r riete afdeling. Je gaat naa onderdompeling in jouw favo g! vooral: een boost van goestin vol ideeën, nieuwe spelen en Wie mag mee? leiding staat en SB volgde en al een jaar in - Alle leiding die 17 jaar is, IK ingservaring heeft - Al wie 18 is en twee jaar leid Wanneer? Van 8 tot 11 april Waar? Heibrand in Westmalle gsboost Info? Op www.chiro.be/afdelin gsboost of op be, op www.chiro.be/afdelin Inschrijven? Via cursus@chiro. dVlaanderen www.facebook.com/Chirojeug

vorming@chiro.be = alle vragen over cursussen en vorming

cursus@chiro.be

= inschrijven voor een cursus

www.chiro.be/vorming

= inschrijven voor een cursus

attesten@chiro.be

= info over attesten en cursusadministratie

Jeugdwerkweekend

SB Brussel

SB Reinaert

april 17

22 23 24 25 26

28 29 30

Expressieweekend

Afdelingsboost SB Limburg

SB Kempen SB West-Vlaanderen SB Leuven

SB Reinaert 22 23 24 25 26

28 29 30

Bivaksubsidies riaal te ✸✸Een vrachtwagen van de gemeente om je mate brengen rs een lagere ✸✸Vrijetijdspassen die ervoor zorgen dat je oude bivakprijs kunt aanbieden igingen ✸✸Jeugdvakantiesubsidies voor erkende veren ✸✸Enz.

sidielandeid in het Vlaamse sub Er is geen eenduidigh k of jullie je jeugddienst en ontde schap. Ga dus langs bij en op kampsubsidies! een beroep kunnen do r in de aat je vertegenwoordige Is dat niet het geval? L er aankaarten! jeugdraad dat dan zek

Waalse subsidies voor Waals voedsel

De afgelopen jaren kon je subsidies krijgen als je Waalse producten gebruikte. Waarschijnlijk zal dat ook dit jaar weer het geval zijn. In De Mix van juli vindt je groepsleiding hierover alle info.

g groepsleidiN voor Nieuwsbrief 2000 Antwerpen | VU: Hans Bouwen, Kipdorp 30, van Chirojeugd-Vlaanderen vzw een uitgave

juli-augustus 2010

Als je’t mij vraagt:

CHIRO

Groepsadministratie

Verzekering tenten op biva Als je tenten huurt - of dat nu van de uitleendienst is, van Defensie of van een andere groep - dan kun je overwegen om ze te laten verzekeren. Je kunt op kamp namelijk schade oplopen, en dan krijg je daar achteraf de rekening voor gepresenteerd. Elk jaar is er wel een groep die brandof stormschade leed, en vaak gaat het om hoge bedragen.

Fiscale attesten voor

zit dat nu weer De fiscale attesten, hoe sinds 2005 extra juist? Ouders kunnen iteiten voor kosten van jeugdwerkactiv aftrekken kinderen onder 12 jaar hebben van de belastingen. Hiervoor moet de ze een attest nodig. Dat aan je groep gemeentelijke jeugddienst raden we aan bezorgen. Met de Chiro zo’n attest te om alleen bij een bivak Bespreek met geven aan de ouders. dat na het bivak de leidingsploeg of je van leden standaard aan alle ouders of enkel op vraag. onder 12 jaar bezorgt,

Je vindt De Mix ook online! Iedereen kan dus aan die geweldig interessante nieuwsbrief!

Als je tenten huurt bij Defensie moet je zelfs bewijzen dat je een verzekering afsloot voor je ze meekrijgt. Je kunt nu online een verzekering afsluiten bij de Chiro voor tenten die je huurt. Meer informatie over de risico’s die je loopt en hoe je je daarvoor kunt indekken met een verzekering vind je op www.chiro.be/bivak.

het bivak: vraag het aan Het attest bestaat uit twee

de gemeente in, - Het eerste deel vult dat ze je groep waarmee ze bevestigt tief. Je krijgt erkent als jeugdwerkinitia

keer hetzelfde dan bijvoorbeeld 100 erkenningsattest. je Chirogroep - Het tweede deel vult de 12 jaar dat in voor elk kind onder geef je het meegaat op bivak. Daarna attest aan de ouders.

bij de jeugddienst

met de Neem zeker contact op na op welke manier jeugddienst en vraag bezorgt. jouw gemeente de attesten t vind Meer uitleg en een voorbeeldattes je op www.chiro.be/fiscaalattest. Jans op 03-231 07 Vragen? Bel Lieke De hiro.be. 95 of mail naar jeugdbeleid@c

= met bijlAge

]foto's: chiro koka[

Ook andere acties die opduiken zullen daar én op onze website bekendgemaakt worden. In de gaten houden dus!

februari 2011 20

februari 2011

dubbelpunt

VERVOER van en naar je bivakplaats Vrachtwagens volduwen met héél veel materiaal Als we op kamp gaan, nemen we altijd héél veel mee. Tenten, decors, spelmateriaal, diepvriezers, verkleedkleren, fietsen, al die bagage: het moet allemaal in de vrachtwagen. Toch even opletten voor de volgende zaken: ✸✸Hou rekening met het maximum laadgewicht. Tenten en dergelijke wegen enorm zwaar! Het is dus niet omdat de vrachtwagen nog niet helemaal vol is dat er nog bij kan! ✸✸Verdeel het gewicht over de hele vrachtwagen. ✸✸Zorg dat alles goed vast staat en dus niet gaat rondschuiven bij het rijden! ✸✸Ga logisch te werk: laad je sjorbalken bijvoorbeeld niet als laatste in. ✸✸Kijk eens kritisch naar je bivakuitrusting: heb je alles echt nodig? Vijf diepvriezers, zeven koelkasten, drie microgolfovens, twee circustenten en vijfenveertig decorstukken is misschien een beetje overdreven?

Ouders brengen/halen kindjes In vele Chirogroepen is het de gewoonte dat ouders de kinderen naar het kamp brengen of ze achteraf komen ophalen. Op die manier kun je aardig wat geld uitsparen en kunnen de ouders met hun eigen ogen zien waar hun kindlief de tijd van zijn of haar leven doorgebracht heeft! Bovendien kunnen ze misschien nog een handje helpen bij het opruimen. Opgelet: maak duidelijke afspraken over aankomst en vertrek van ouders. Zorg dat je als groep genoeg tijd hebt om je bivak af te sluiten en niet gestoord wordt door ouders die twee uur te vroeg al op het terrein rondhangen en zo de leden afleiden.

Busje komt zo Veel busmaatschappijen hebben speciale kampaanbiedingen. Wie op tijd een aanvraag indient en bereid is om flexibel met vertrek- en afhaaluren om te gaan, kan een korting krijgen. Informeer dus tijdig bij verschillende busmaatschappijen om alles op tijd rond te krijgen!

Met de trein naar Oostende (of ergens anders) Heb je een treinstation in de buurt van je bivakplaats, dan is de trein een goed idee! Op www.nmbs.be wordt er alvast een korting van zo’n 70% beloofd op reizen vanaf 15 personen. Hoe dan ook betaal je nooit meer dan 4,80 euro per persoon in tweede klas. Belangrijk: ook voor kinderen onder de 12 jaar moet je een zitplaats reserveren op de trein! In principe rijden er vier kinderen (tot twaalf jaar) per begeleid(st)er gratis. Tijdig reserveren en je goed informeren is de boodschap! Alle info vind je op de website van onze spoorwegen.

febru-

dubbelp

unt

februari ari 2011

21 21

Verteller: “Kennen jullie de ULO van Rob nog? Inderdaad: ‘Ik sjot met de Stoute Schoenen Brave Hendrik uit Rebelgica zodat de troon vrijkomt voor een nieuwe en betere koning.’ En geef toe, Rob is goed op weg om het saaie Rebelgica opnieuw stout en straf te maken. Waar ze deze keer belanden? Eens kijken... ” Rover: “Rob, we zijn vlak bij de hoogste berg van Rebelgica: de Blingblingberg. Boven op de top staat een tempel, en daar woont één van de meest wijze vrouwen van Rebelgica: het orakel, Magda.” Rob: “Een orakel?” Rover: “Een orakel is iemand die toekomst voorspelt en wijze raad geeft. Soms staan er wachtrijen tot aan de voet van de berg. Magda is heel bijzonder. En knap, dat ook.” Rob: “Woehoe, de Rover is verliefd op Magda. Kussen, kussen, kussen!” Rover: “Heb ik dat nu gezegd, belachelijk ventje? Ik ben helemaal niet verliefd op Magda, wat krijgen we nu?! Dat ik dat nog moet meemaken, op mijn oude dag!” Rob: “Waarom gaan we eigenlijk bij Magda langs?” Rover: “Tot nu toe hebben we geluk gehad. We zijn nog geen soldaten van Brave Hendrik tegengekomen. Maar we komen nu in een gebied waar hij meer macht heeft. Ik wil aan Magda vragen hoe we het beste onze tocht verderzetten. Kom, klimmen.” Rob: “Daar zit ze. (wijst) Amai, Rover, wat een vod! Ze ziet er totaal depressief uit, vind je ook niet? Rover? Hè Rover? Rover?” Rover: (slikt en stottert) “Ik... ik (slikt) weet niet ... Mag ... Mag” Rob: “Jaja, Magda. Dat is ze dus, hé? Wat is er, Rover? Toch niet verlegen?” Rover: (kucht heel luid) “Euheuheu, verlegen? Ik? Jamais! Ik heb bij het klimmen gewoon enkele vlinders ingeslikt en die liggen nu wat op mijn maag. (rochelt) Voilà, ze zijn weer weg, recht het darmkanaal in. Maar er is iets aan de hand met Magda. Normaal gezien zit ze statig recht en kijkt ze je aan.” Rob: “Dag juffrouw Magda.” Rover: “Magda, ik ben het, de Rover.” Verteller: “Met veel moeite heft Magda haar hoofd op, schudt het en kijkt de Rover aan. Haar mond is dichtgeplakt met plakband. Ze reikt haar hand uit naar de Rover, maar laat die meteen weer zakken... te zwak, te slap, een voddenpop!” Rover: “Alle duivelskoppen nog aan toe, wat hebben ze met jou gedaan?” Rob: “Rover, ze hebben haar mond dichtgeplakt. Ze wil iets zeggen. Ik trek het plakband er wel af.” Rover: “Laat maar, bruut. Ik zal dat wel doen.” Verteller: “De Rover verlost Magda van het plakband. Wat hij nog niet ziet, is dat haar handen en voeten aan touwen vasthangen, zoals een pop in een poppentheater. Magda schraapt haar keel en wil iets zeggen. Plots slaat ze haar hand bruut tegen haar mond en stoot een geluid uit. Of komt het van ergens anders?”

februari 2011

dubbelpunt

Magda: (op robotachtige wijze) “Wie zijn jullie? En wat doen jullie hier?” Rob: “Ik ben Rob en ik heb een vraag. Mogen wij Brave Hendrik uit Rebelgica schoppen, recht naar de maan en dan nog drie kilometer verder?” Magda: (nog altijd met vervormde stem) “Dat mag hoegenaamd niet! Ik laat jullie arresteren door Brave Hendrik! Wat denken jullie wel, onrustzaaiers!” Rob: “Jawadde Rover, wat een saaie seut is me dat!” Rover: “Dat is niet Magda die spreekt. Het is haar stem niet!” Magda: (staat nu recht en wijst naar Rob en Rover. Nu zien ze dat Magda haar mond niet beweegt) “Wachters, sluit die mannen op en knijp hun hoofden eraf, als waren het etterige puisten.” Rover: “Moet je zien, ze hangt vast aan touwen. Iemand anders heeft hier de touwtjes in handen!” Rob: “Wie wil er nu een orakel bedwingen?” Samen: “Brave Hendrik!” Verteller: “Ondertussen komen van achter de tempel twee wachters!” Rob: (opgewonden) “En nu, en nu!?” Rover: “Vluchten, maar eerst Magda losmaken.” Verteller: “In een flits springt Rob naar Magda, neemt een mes uit één van de stoute schoenen en snijdt de touwen door. Paf! Ondertussen houdt de Rover de bewakers op afstand.” Rover: “1-2-3, lopen! Of beter: glijden! Aan de achterkant van de berg is een glijbaan.” Rob: “Rover, kijk, Magda komt weer wat bij.” Magda: “Eindelijk bevrijd! Brave Hendrik houdt mij al een jaar in bedwang. Toen hij hier voet aan land zette, begon hij meteen allerlei onnozele regels op te leggen. Maar de Rebellen wilden niet meewerken. Ze kwamen naar mij en vroegen of ze die wetten echt moesten volgen. Ik werd daar furieus van! Dus riep ik altijd: “Nee, dat moet niet!”. En dan luisterden de Rebellen naar mij en niet naar Brave Hendrik. Ik had de touwtjes in handen!” Rover: “Maar dat was niet naar de zin van Brave Hendrik.” Magda: “Tuurlijk niet! Op een dag kwamen enkele bewakers van Brave Hendrik naar mijn tempel. Ze grepen me bij de keel en bonden mijn armen vast. Ik werd hun poppenkastpop. Een dag later kwam Brave Hendrik naar mijn tempel. Met een krassende stem riep hij: ‘En wie heeft nu de touwtjes in handen, hé Magda? Vanaf nu zeg je enkel nog wat ik wil!’” Rob: “Maar wij gaan Brave Hendrik uit Rebelgica wegjagen!” Magda: “Dat zou mooi zijn. Zeg, Rover, speel jij eigenlijk nog stafbal?” Rover: “Nee, mijn stafbaljaren zijn voorbij.” Magda: “Jammer. Een tip: ga naar de stad Baldavië. Er is daar een verzetsbeweging ontstaan die allerlei acties aan het bedenken is. Ze willen onder andere een stafbaltornooi organiseren. Dat is de eerste activiteit die Brave Hendrik afschafte, omdat hij meteen wist dat de Rebellen zot zijn van het spel. Met een

tornooi wil het verzet de Rebellen opnieuw uit hun kot lokken.” Rob: “Dan moeten we naar Baldavië, en wel nu meteen!” Rover: “Strak plan! Maar eerst brengen we Magda naar een rustige plek waar ze wat op adem kan komen. We gaan naar de Rebelse bossen, daar woont Doodskop Danny.”

Na bossabal, kubb en zumba is er een nieuwe rage: stafbal! Doe mee aan het stoutmoedigste evenement van het jaar: de nationale stafbalfinale! Hoe kun jij hieraan meedoen? ✸✸Win een verbondelijk tornooi. ✸✸Win een gewestelijk tornooi én een van de zes wildcards die verloot worden onder gewestwinnaars. ✸✸Stuur een mailtje naar stafbal@chiro.be, met een foto van jouw team in actie, en win een van de vier lucky wildcards.

Stukje cake! Alles over het spel en het tornooi vind je op

www.stafbal.be. Als je ’t mij vraagt: stafbal!

dubbelp

unt

februari 2011 23

gestolen

Bakker Jos en de gestoorde taart Bakker Jos heeft voor de zevende verjaardag van Ribbel een taart gebakken met zeven bollen, zoveel als Ribbel segmenten heeft. Maar de taart is gestolen. Bakker Jos vraagt of de ribbels willen helpen om Ribbels verjaardagsfeestje te redden. Als ze daarin slagen, mogen ze uiteraard zelf naar het feest komen.

Zoektocht De dief heeft de taart meegenomen, maar was zo onhandig om ze uit zijn handen te laten vallen. Daardoor zijn er overal stukken van te vinden! De ribbels moeten dus de taart reconstrueren met de stukken die ze vinden. Telkens wanneer ze een deel terugvinden, moeten ze een opdracht doen om het bij de rest te voegen zodat Ribbel weer een hele taart heeft.

Na een hoop aanwijzingen en opdrachten komen de ribbels te weten dat de dief weer ergens aan het inbreken is, bv. in de Chirolokalen of bij iemand van de leiding of oud-leiding thuis (die kan dan ook dadelijk als dief figureren!) Met de juiste sleutel van de sleutelbos die ze vonden, geraken ze binnen. Daar vinden ze de dief in alle staten: hij brabbelt wat over de taart die kan praten, dat ze betoverd is en dat hij vervloekt is. Wanneer de leiding de taart onderzoekt, blijkt dat Rupsje Ribbel zelf al op zijn eigen taart zat te snoepen. Verstopt achter een stukje suikerglazuur heeft hij de dief met een paar strenge opmerkingen in de war gebracht. Als je de ribbels echt wilt overtuigen, maak je een Ribbelpopje uit gekleurde piepschuimbolletjes en pijpenragers en verstop je een mp3-speler met een boodschap van Ribbel onder de taartschaal.

februari 2011

dubbelpunt

]foto: Eef Lenaerts[

Onderweg vinden de ribbels een hele hoop aanwijzingen: kruimels op de grond, aan de klink een lapje stof van de broek van de dief, rondjes van Rupsje Ribbels taart, een pluk haar van de dief, een tang, een (kartonnen) breekijzer, een sleutelbos, enz. Er ligt telkens een stukje van de taart bij (breek een cake in stukken en verpak ze in vershoudfolie) en een briefje waarop staat welke opdracht de ribbels moeten uitvoeren. Elke aanwijzing die ze vinden, nemen ze mee, want die kan nog van pas komen om de dief te ontmaskeren.

ribbels Opdrachten mm Kruimels: breng in een estafette de kruimels die je vindt over met een lepel. mm Lapje stof: alle ribbels stoppen een wimpel half in hun schoen. Probeer elkaars wimpel eruit te trekken door erop te trappen. Wie zijn of haar lapje stof kwijt is, valt af. mm Suikerparel van de taart: alle spelers gaan op hun buik in een kring liggen met de gezichten naar binnen. In het midden ligt een pingpongballetje. De spelers blazen het naar elkaar maar moeten vermijden dat het hen raakt. mm Voetafdruk van de dief: de ribbels moeten hinkelen tot de volgende afdruk die ze tegenkomen. Als dat een afdruk van een linkervoet is, hinkelen ze op hun linkerbeen en omgekeerd. mm Sleutelbos: speel blinde Boeddha met sleutels. Eén speler, bv. Timmy, is geblinddoekt en heeft een krantenknuppel vast. De sleutels liggen onder zijn stoel. De anderen moeten proberen de sleutels ongemerkt te komen halen. Als ze geraakt worden met de krantenknuppel moeten ze terug naar af. mm Staaf dynamiet: baken een terrein af van ongeveer vijf bij drie meter. Midden op dat terrein staat een bom: een voorwerp boven op een omgekeerde emmer. Die bom moet onschadelijk gemaakt worden door ze met tennisballen van de emmer te gooien. mm Koevoet: ‘wie klopt mij met de lepel (koevoet)?’ Ga in een kring staan, met een speler in het midden, bv. Rosa. Die sluit haar ogen. Tik zachtjes op Rosa; steek de lepel snel achter je rug laat haar raden wie het was. mm Stuk taart/versiering van de taart: de ribbels vinden stukken van een prent van de ribbeltaart. Om te weten hoe de taart eruitziet, moeten ze de prent weer in elkaar puzzelen mm Handschoenen van de dief: de ribbels gaan op een rij staan. Ze moeten de handschoenen doorgeven zonder hun eigen handen te gebruiken (om geen foute vingerafdrukken na te laten!). mm Pluk haar: speel pruikentienbal. Zet de pruik op en gooi ze daarna met je ploeggenoten tien keer naar elkaar zonder dat de andere ploeg ze kan onderscheppen. mm Stuk taart/versiering van de taart: verdeel de ribbels in drie groepen. De drie groepen staan elk op een rij, op een paar meter van elkaar. De groep in het midden is stoorzender: zij beginnen alvast lawaai te maken. Groep één moet nu een korte zin roepen naar groep drie, die moet proberen ze te verstaan. mm Geheimschrift in krijt op de grond: laat de ribbels de code ontcijferen. Zet de code er wel bij en hou het simpel voor de beginnende lezertjes!

Wanneer je terugkomt in het lokaal gebruik je de gevonden versiering om de taart te reconstrueren, te versieren en natuurlijk op te eten! Tip: maak zelf glazuur met bloemsuiker, wat eiwit en voedingskleurstof. Voor de keukendummies onder ons: maak gewoon een koekjestaart. Plak bv. Petit Beurrekoekjes op en aan elkaar met een mengsel van boter en bruine suiker.

mm Doe alle opdrachten op veilige plaatsen, niet op de openbare weg! mm Als het gaat schemeren tijdens je tocht: doe fluohesjes aan!

FEBRUARI 2011

Nu de winter voorbij is, kun je weer beginnen denken aan de zomer. IJsjes, vakantie en vooral: waterspelletjes! In de Dubbelpunt van juni zul je een hele hoop originele waterspelletjes vinden voor je ribbels. Wil je het goede voorbeeld geven en spelen zonder kostbaar leidingwater te verspillen? Plaats dan nu een regenton aan je lokalen. Dek ze netjes af zodat het water proper blijft en laat je in de zomer volledig gaan!

dubbelp

unt

februari 2011 25

valsspelen of verliezen? Winnaars en verliezers

Plant nu je eigen aardbeien! Je kunt ze gebruiken voor het artikel in juni Winnen is belangrijk voor speelclubbers: het geeft hen een goed gevoel, een boost voor hun zelfvertrouwen. Altijd verliezen kan ervoor zorgen dat iemand niet meer graag naar de Chiro komt. Altijd winnen is trouwens ook niet gewenst, het geeft de winnaars een gevoel van superioriteit en zorgt ervoor dat ze neerkijken op de rest. Aan jou dus om ervoor te zorgen dat je leden leren omgaan met winnen en verliezen. Maar hoe doe je dat dan?

gatieve reactie), of je kunt hen laten weten dat ze hun best deden en geduchte tegenstanders waren (positieve reactie). Als verliezer zul je wel nog graag spelen met winnaars die een positieve reactie tonen na hun overwinning, maar met de anderen wil je in de toekomst liever niet

Soms kun je competitieve spelletjes vermijden, maar dat moet niet voortdurend het geval zijn. Want zo ontwijk je het probleem en los je het niet op. Inspiratie voor niet-competitieve spelen vind je in één van de kadertjes. Hoe los je het probleem dan op? Overloop op voorhand eens met je speelclubbers de mogelijke reacties van winnaars en verliezers Aan het eind van het spel zijn er winnaars en verliezers. Als winnaar kun je de anderen uitmaken en kleineren (ne-

februari 2011

“Deelnemen is belangrijker dan winnen” “Jullie hebben allemaal goed jullie best gedaan” ”Flink gespeeld, maar de anderen waren net ietsje beter” Hoe dikwijls heb je in de Chiro te maken met winnaars die juichen en verliezers die pruilen? Heel dikwijls. Die standaardzinnetjes betekenen op zo’n moment niets voor de speelclubber die net het onderspit heeft moeten delven. Het zijn lege woorden voor een kind dat net niet kon winnen.

dubbelpunt

meer spelen. Hetzelfde geldt voor de verliezers: als ze in een hoekje gaan wenen en klagen over het spel zal niemand nog graag met hen spelen, want ‘ze kunnen niet tegen hun verlies’.

positief: “Ook proficiat aan de verliezers, ook heel goed gespeeld”

winnaar NEGAtief: “Jullie zijn losers, wij zijn de beste”

spel positief:

verliezer

“Proficiat aan de winnaars, jullie waren dit keer inderdaad beter”

NEGAtief: “Ik vind dat spel niet meer leuk, ik kan nooit winnen, ik haat jullie”

speelclub Spelideeën: * Veel kringspelletjes hebben geen winnaar of verliezer. Voorbeelden hiervan zijn hond-en-baas, konijn-konijn-keutel, kat-en-muis en zakdoekleggen. * Speel tikkertje (of een variant hierop) waarbij deze regel belangrijk is: “Word je getikt, dan word jij de tikker.” Zo zit er nooit iemand aan de kant. * Knutsel iets en zorg ervoor dat je iedereen in de loop van de namiddag een complimentje geeft. * Zorg dat aan het eind van je spel iedereen een winnaar is (de snelste, de grappigste, degene die het hardst kon roepen, enz.) en geef iedereen een eigen prijs of medaille, zodat iedereen zich een beetje speciaal voelt. * Een fantasiespel zorgt er ook voor dat niemand moet winnen of verliezen. Tover het lokaal om in een onderwaterwereld, een dierentuin of een circustent. * Check www.chiro.be/spelendatabank. Bij de nu-games en de spelen in één ploeg vind je een enorm aanbod aan activiteiten waarbij je geen winnaars of verliezers hebt.

Fair play Valsspelen is ook spelen. Het is herkenbaar: er zijn weinig leiders en leidsters die zelf nog nooit valsgespeeld hebben. Maar er zijn grenzen. Een spel saboteren om toch maar te kunnen winnen, is voor de rest van de groep – én voor de leiding – geen leuk idee. Wat een gepaste en verantwoordelijke reactie is, hangt meestal af van de situatie en van het karakter van je speelclubbers. Er zijn geen standaardreacties voor elke situatie. Als hulpmiddel zetten we hieronder wel wat do’s-and-don’ts op een rijtje.

Do’s: * Spreek valsspelers aan over hun ged rag. Leg uit dat de anderen dat niet fijn vinden, en dat iedereen een eerlijke kans moet krijgen in het spel. * Een extra oogje in het zeil houden is dikwijls al voldoende om de speelclubber te laten stoppen met valsspelen. Het besef dat de leiding hem of haar extra in het oog houdt, vermindert de zin om vals te spelen. * Wanneer valsspelers na een opmerkin g laten zien dat ze wel weer eerlijk kunnen spelen, geef hen dan een klein complimentje achteraf. Positieve aandacht geven bij goed gedrag stimuleert dat gedrag.

Don'ts:

]foto: chiro lore[

zullen ft weinig effect. Valsspelers * Roepen en schreeuwen hee ze wat dat t ken en beseffen nie zich er niet veel van aantrek ar tst. De leiding wordt boos, ma gedaan hebben, anderen kwe ft l schelen. Rustig praten hee dat kan hen meestal niet vee rden en tieren. meer invloed dan kwaad wo iddag aan de kant. Dreigen * Zet valsspelers geen hele nam echt uit de hand loopt, maar met een time-out kan als het naar 5 of 10 minuten. Ga daarna beperk die time-out dan tot ze r hen duidelijk te maken dat de valsspelers toe en probee . ze eerlijk spelen weer kunnen meespelen als

dubbelp

unt

februari 2011 27

Vandaag komt de postbode expressieve opdrachten brengen. De rakwi’s kunnen zo tonen hoe goed ze kunnen uitbeelden en toneelspelen. Laat je rakwi’s als voorbereiding briefjes maken met begrippen om uit te beelden en steek die in enveloppen. Een van de rakwi’s wordt postbode. Hij of zij krijgt een jutezak met de post en een herkenbaar hoofddeksel. Alles kan hiervoor dienen, maar als je in de verkleedkoffer nog een echte kepi hebt liggen, is dat natuurlijk ideaal! Het concept van het spel is heel eenvoudig. De postbode staat in het midden van een kring die de rest van de rakwi’s rond hem of haar vormt. Hij of zij gooit een poststuk uit de zak naar iemand in de kring. Wat de rakwi hiermee moet aanvangen, hangt af van het soort stuk. Er zijn drie soorten: brieven, postpakketten en de geheimzinnige Postbus X-pakketten.

Brieven

Brieven zijn enveloppen in de postzak, met daarin een papiertje met een begrip dat de rakwi moet uitbeelden of omschrijven. Dat kan gaan van een beroep tot een bepaalde situatie of een gevoel. Laat je fantasie maar werken. Werk bijvoorbeeld met enveloppen of papiertjes in twee verschillende kleuren: de ene kleur is dan uitbeelden, de andere kleur omschrijven. Bij het omschrijven kun je enkele woorden extra op het papiertje zetten, die de rakwi niet mag gebruiken. De rakwi die de brief krijgt, beeldt het begrip uit – of omschrijft het – en de twee buren moeten raden waarover het gaat. Degene die het juist raadt, wordt de volgende postbode.

februari 2011

Postpakketten

Een postpakket is een doosje dat je eventueel een beetje versiert. In een postpakket zit een opdracht of spelletje dat de rakwi’s met z’n allen kunnen doen. Voorbeelden van expressieve opdrachtjes vind je hiernaast.

Ninja De rakwi’s staan in een kring, vouwen hun handen samen en wrijven ze over elkaar terwijl ze beginnen met “NNNNNNNNNNNN....ninja!” Bij ‘ninja’ springen ze met z’n allen achteruit en blijven dan stokstijf in de houding staan die ze hebben aangenomen. Een speler, bv. Willy, probeert met maar één beweging – een zwaai met zijn arm of zijn hele lichaam – iemand anders aan te tikken. Die persoon, Sam, mag tegelijkertijd ook één beweging maken en zo proberen de hand van Willy te ontwijken. Als Sam toch geraakt wordt, valt ze af. Als ze Willy kan ontwijken, blijft ze in de nieuwe houding staan die ze zojuist heeft aangenomen. Dat geldt ook voor de tikker: na de poging om iemand te tikken, blijft Willy in die houding staan, ongeacht of hij Sam nu geraakt heeft. Dan is de volgende in de kring aan de beurt, en zo gaat het spel door tot er één speler overblijft. De bus Zet een paar stoelen achter elkaar. Iemand is chauffeur van de bus en zit dus op de eerste stoel. Iemand anders stapt op en improviseert een klein gesprekje met een bepaalde emotie. De chauffeur neemt die emotie over. Bij de volgende halte stapt iemand anders op die een andere emotie speelt. Iedereen in de bus neemt die over. Als je iemand van de leiding chauffeur laat spelen, kun je het spel makkelijker leiden en is het veiliger voor sommige rakwi’s. Zie je iets anders aan mij? Verdeel de rakwi’s in twee gelijke groepen. Zet ze tegenover elkaar zodat elke rakwi iemand voor zich heeft staan. Laat ze elkaar een korte tijd bekijken. Eén rij draait zich dan om. De spelers in de andere rij veranderen allemaal drie dingen aan zichzelf: ze doen een veter los, ze doen een armbandje uit, ze doen iets met hun haar, enz. Dan draait de eerste rij zich weer om en probeert iedereen te raden wat er aan hun tegenspeler veranderd is. Daarna keren we de rollen om. Luider en luider Verdeel de rakwi’s in groepjes van vier. Per groepje doet een rakwi heel zwakjes een bepaald geluid en een bepaalde beweging voor. Er komt dan een rakwi bij staan, die doet die beweging mee, maar iets heviger en luider. Een derde rakwi doet er nog een schepje bovenop en de laatste rakwi gaat all the way. De bedoeling is dat ze telkens dezelfde beweging en hetzelfde geluid maken, maar alsmaar sterker.

dubbelpunt

Rakwi

1-2-3 soundmix Zoals 1-2-3 piano, alleen roep je nu “1-2-3” en de naam van een zanger, zangeres of groep. Je mag alleen blijven staan als je een liedje van die artiest(en) zingt. 1-2-3 kijk niet zo Alle spelers staan in een kring, kijken naar beneden en houden een persoon uit de kring in hun hoofd. De leiding telt tot drie, en op drie kijkt iedereen naar degene die ze in hun hoofd hadden. Rakwi’s die toevallig naar elkaar kijken, vallen af.

Postbus X

Een brief of pakketje met een grote X op. De rakwi die dat krijgt, roept zeer luid: “Postbus X”. Op dat moment deelt de leiding aan iedereen brieven uit met begrippen om uit te beelden. Hiervoor kun je de enveloppen gebruiken die de rakwi’s zelf gemaakt hebben. De rakwi’s beelden tegelijk hun begrippen uit en de postbode probeert er zoveel mogelijk te raden.

Je kiest zelf wanneer het spel eindigt. Naargelang de expressieve kronkels van je groep kun je misschien wel doorgaan tot de postzak leeg is. Expressie met rakwi’s is zeker mogelijk, hou gewoon een beetje in het oog wie je welke opdracht geeft en leg de lat zeker niet te hoog!

dubbelp

unt

februari 2011 29

! p l He

n e t a r p ’s o t i t Mijn ! s k e s r e v o n e e l al

Tito’s ondergaan heel wat veranderingen. Een nieuwe school, nieuwe vrienden, maar ook: ze krijgen een nieuw lichaam. Dat kan leiden tot onzekerheid, maar ook tot heel wat experimenteel gedrag. Je tito’s gaan op zoek naar wat ze met dat lichaam allemaal kunnen of mogen doen, hoe ze zich met dat lichaam moeten gedragen en hoe anderen hierop reageren. Kortom: seksualiteit bij tito’s is hot! Maar hoe ga jij daarmee om?

seks!

Op ontdekking Jongens zijn vooral bezig met zichzelf

onzekerheden van je tito’s. Beoordeel,

en hun eigen lichamelijke veranderin-

maar veroordeel niet. Probeer elke

gen. Ze krijgen hun eerste natte droom

vraag of elke handeling zo objectief

en ontdekken dat het prettig voelt om

mogelijk te bekijken en van daaruit te

te masturberen. In combinatie met

reageren. Meestal is het gedrag dat je

de prestatiedrang die veel jongens

tito’s stellen helemaal niet fout.

hebben, kan dat wel eens leiden tot seksueel getinte ‘wedstrijdjes’ onder jongens. Ze zullen niet voor elkaar willen onderdoen. Niet elke tito voelt zich hier even goed bij, maar meestal zal hij toch mee doen, onder druk van de anderen, uit angst of om stoer te doen.

Veranderingen

Meisjes ontdekken hun seksualiteit

Opgelet! Het gedrag van tito’s verschilt heel erg en is ook afhankelijk van de Chirogroep. In een gemengde groep zullen tito’s zich anders gedragen dan in groepen met enkel jongens of enkel meisjes. Ook de regelmaat van ‘samen spelen’ met andere titogroepen, of tippers met toppers, heeft hier een grote invloed op. Vergeet ook niet dat elk kind én elke groep anders is. Sommige tito’s zijn al volop aan het experimenteren en op ontdekking, terwijl anderen daar nog helemaal niet aan toe zijn.

Het lichaam van een tito verandert:

meer in functie van anderen. Zij expe-

het wordt volwassen. Meisjes krijgen

rimenteren seksueel meer samen met

borsten. Jongens een zwaardere stem.

anderen: kussen, strelen, enz. Ze zijn

Plots groeit er haar op de meest bizarre

dikwijls ook geïnteresseerd in oudere

plaatsen. Hun lichaam wordt groter

jongens. Meisjes praten ook meer over

en zwaarder. Maar in dat ‘volwassen’

seks en relaties. Meestal gaat dat (nog)

lichaam schuilt nog altijd de geest van

niet over hun eigen ervaringen, maar

een kind. Tito’s ontdek-

over wat ze lezen in boekjes of op tv

Als je met je tito’s over seksualiteit

ken verlangens die ze

zien en horen.

spreekt, doe dat dan niet enkel vanuit

nooit eerder hadden

heteroseksuele normen. Anders geef

en weten niet altijd

Hoe ga jij hiermee om?

even goed hoe ze hiermee

Als leiding is het niet altijd gemakkelijk

is als ze iets voelen voor iemand van

moeten omgaan. Ook

om gepast te reageren op het seksu-

hetzelfde geslacht. Bij tito’s die volop

seksuele en licha-

ele experimenteergedrag van je tito’s.

op zoek zijn naar hun eigen identiteit is

melijke interesses

Belangrijk is dat je een open houding

dat belangrijk.

komen sterker op de

aanneemt en altijd eerlijk bent. Mijd

Wees je als leiding bewust van je

voorgrond. Dat leidt

of ontwijk het probleem zeker niet, op

grenzen. Vertel niet alles van jezelf. Het

vaak tot experimenteel

die manier vergroot je enkel het taboe.

is zeker oké om voorbeelden te geven

gedrag.

Sta open voor alle vragen en eventuele

vanuit je eigen ervaringen, maar over-

februari 2011

dubbelpunt

je hen het idee dat het ‘niet normaal’

tito seks! seks!

seks!

drijf niet. Ook in persoonlijke gesprek-

In titogroepen met allochtone jongeren

ken behoud jij je voorbeeldfunctie.

is het belangrijk om rekening te houden

Ook hier schuilt dus het gevaar van het

met hún visie op seksualiteit. Het is

‘eenzijdig beeld’.

voor hen niet altijd gemakkelijk om over dat onderwerp te spreken, laat staan in groep of met jou.

dubbelp

unt

februari 2011

Help, mijn keti ziet de wereld zwart in plaats van blauw Depressie bij keti’s “Laat me met rust!” Anouk was altijd een enthousiaste keti, maar de laatste maand lijkt ze zichzelf niet meer. Ze is prikkelbaar, heeft weinig energie, zondert zich af, en lijkt plots meer te eten en te slapen dan vroeger. Reden tot ongerustheid? Of gewoon pubergedrag? Het is niet altijd even gemakkelijk om in te schatten wat er met je keti’s aan de hand is. Depressieve gevoelens, teruggetrokken gedrag en humeurige buien zijn in de adolescentie niet ongewoon. Keti’s moeten leren omgaan met hun veranderend lichaam, de vrijheid en verantwoordelijkheid die ze stilaan krijgen, eerste liefdes, eerste blauwtjes (nee, dit is niet de reden dat de ketikleur blauw is), enzovoort. Het is onvermijdelijk dat dit keti’s soms uit hun evenwicht brengt. De grote meerderheid heeft wel eens depressieve momenten. Daar hoef je je als leiding niet meteen druk om te maken. Maar soms is het wel nodig om wat extra aandacht te besteden aan je leden. De volgende checklist bevat tekens van depressie en is handig om de ernst van de situatie in te schatten. ➠➠ Je keti voelt zich ongelukkig en wanhopig. ➠➠ Je keti slaapt heel veel of net heel weinig. ➠➠ Je keti eet heel veel of net heel weinig. ➠➠ Je keti is traag en sloom of net heel onrustig en lichtgeraakt. ➠➠ Je keti maakt zichzelf verwijten en voelt zich waardeloos en nutteloos. ➠➠ Je keti heeft nergens belangstelling voor en heeft zelfs geen zin in activiteiten die hij of zij vroeger wel heel leuk vond. ➠➠ Je keti kan moeilijk beslissingen nemen en zich moeilijk concentreren. ➠➠ Je keti zondert zich af en vertoont nog weinig initiatief. ➠➠ Je keti denkt aan de dood. Als één van je leden langer dan twee weken aan meerdere kenmerken voldoet, dan is het tijd om iets te ondernemen. Opgelet: een keti kan ook depressief zijn zonder dat je ook maar één van die kenmerken kunt opmerken. Sommige jongeren doen namelijk een poging om hun depressieve gevoelens te ontkennen of om ze te verbergen achter niet-depressief gedrag, zoals agressiviteit, weglopen, drugs- of alcoholmisbruik, gespeelde vrolijkheid, roekeloos gedrag of seksueel losbandig gedrag. Vooral tiptiens zijn vatbaar voor een depressie. Zij hebben dubbel zoveel kans als kerels om depressief te worden. Allochtonen zijn kwetsbaarder dan autochtonen.

februari 2011

dubbelpunt

keti Wat kun je doen als leiding? Het is er belangrijk dat je begrip toont en geduldig bent. Het is niet eenvoudig om vriendelijk te zijn tegen iemand die weken aan een stuk grof is, zich asociaal gedraagt en/of absoluut geen interesse toont voor je enthousiast ineengestoken Chiroprogramma. Beseffen dat het gedrag van je keti eigenlijk een schreeuw om hulp kan zijn, helpt je om rustig te blijven. Luister naar je keti’s, en neem hun problemen heel serieus. Een slecht rapport, hun vlam die verliefd geworden is op hun beste vriend(in), ruzie met hun ouders, een fikse regenbui die hun vrije woensdagnamiddag verpest, niet naar een fuif mogen gaan: zulke gebeurtenissen kunnen genoeg zijn om je keti in een negatieve spiraal te doen belanden van negatieve gedachten, gevoelens en gedrag. Lach hun problemen niet weg, maar zoek samen naar oplossingen en naar dingen die wel goed lopen. Spoor je keti’s telkens aan om mee te spelen, ook al hebben ze geen energie of geen goesting. Wie niet meedoet, loopt het risico om buiten de groep te vallen, wat voor nog meer negatieve gevoelens zal zorgen. Wie wel meedoet, beseft hopelijk weer dat er toch nog leuke dingen zijn in het leven. Geef je keti’s genoeg complimenten. Een compliment op een onverwacht moment kan wonderen doen. Je kunt er ook spelenderwijs voor zorgen dat je leden elkaar complimenteren. Koop suikerbonen en geef elk van je leden er drie. Geef hen de opdracht om elkaar (gemeende) complimenten te geven tijdens de activiteit. Bij het compliment geven ze ook een boontje (met als betekenis “ik heb een boontje voor jou”). Ook gekregen boontjes mogen weer doorgegeven worden. Als leiding hou je in het oog dat iedereen wel eens een boontje krijgt. Aan het einde mogen de suikerbonen uiteraard opgegeten worden.

dubbelp

unt

februari 2011 33

Doe eens zot! Dat is de boodschap voor deze maand. The sky is the limit! Zet een groene, roze, paarse of in het beste geval een oranje bril op. Trek de verkleedkeren uit de kast! Elk spel kan groter of veel kleiner. Waarom speel je het niet van achter naar voor? Sjor met je aspiploeg een ‘vliegende hollander’! Je kunt het niet te zot bedenken, want niets moet en alles mag!

SMALL

Aspi: SMALL of XXXL?

De klassieke reactietocht Neem je aspi’s mee naar een drukbezochte plek in de stad of in je dorp en zorg voor een aantal opdrachtjes waar omstanders van zullen opkijken. ✸✸Fifike: hang een dweil aan een leiband en maak een wandeling met je hond Fifi. Je publiek zal vreemd kijken als ze zien hoe jij hem streelt, berispt en vraagt om allerlei trucjes te doen. ✸✸Appel voor de dorst? Stap een Argenta-filiaal binnen en vraag of ze voor jou een appeltje voor de dorst hebben. ✸✸Verkleed een aantal van je aspi’s als stadsgids (met o.a. naamkaartjes) en vraag aan omstanders of zij toevallig iets meer kunnen vertellen over de stad, want jij kent je tekst niet meer. ✸✸Telefoongekte: een aantal aspi’s stappen op de tram of bus. Eén van hen belt van daaruit naar de Chocoladefoon en bestelt een warme chocomelk en een reep chocolade (spreek luid genoeg, zodat heel de tram je hoort!). De volgende halte stapt een andere aspi op, verkleed als leverancier van de Chocoladefoon, en met de gevraagde bestelling. De leverancier roept voor heel de tram: “Heeft er hier iemand een warme choco en een chocoladereep besteld?” De besteller reageert uitgelaten en rekent af met de leverancier die er aan de volgende halte weer afspringt. Vreemde blikken gegarandeerd!

]foto: chiro lore[

Filmpje kijken? Filmavond organiseren tijdens de examens? Ontspanning is belangrijk in die periode. Een filmavond in het lokaal kan daarvoor de activiteit bij uitstek zijn. Alhoewel: zelf een film maken is natuurlijk nog leuker! Grijp naar je videocamera en breng je ultieme vecht- en liefdesscènes tot leven! Zorg voor een af scenario of laat de creatieve breinen van je aspi’s werken. Knutsel zelf een decor in elkaar of zoek naar filmlocaties in je buurt. Op het internet kun je eenvoudige monteerprogramma’s downloaden. Op het einde van je Chiromiddag kun je dus de hele aspiploeg op het scherm bewonderen!

februari 2011

dubbelpunt

aspi XXXL Flashmob! Niet enkel een aantal omstanders, maar heel het plein zal op je staan gapen. Een flashmob is een grote groep mensen die op een openbare plek bij elkaar komt en uit het niets een act opvoert. Zodra de act voorbij is, gaat de groep uiteen alsof er nooit iets heeft plaatsgevonden. Shockeffect gegarandeerd! Een flashmob start meestal met één persoon die plotseling een actie start, vb. zij begint midden op het plein te dansen. De rest van de groep volgt even later. Bereid je goed voor. Iedereen moet weten wat op welk moment moet gebeuren. Drive-in, baby! Wat doet het beter dan je eigen film maken? Een film vertonen die zeker zo goed is als die van jullie! Organiseer (bijvoorbeeld als financiële actie) een drive-infilmavond ‘Grease-style’. Herbeleef de 70’s met je aspi’s, hun vrienden, oud-leiding en sympathisanten. Een groot scherm, een muziekinstallatie, een film, een plein en popcorn zijn dé ingrediënten om dit evenement een succes te noemen. Meer info over de toelating om films in het openbaar te vertonen vind je op www.opendoek.be.

Oranje draad Verras je aspi’s met een spel dat niet enkel tijdens de Chironamiddag gespeeld wordt. Geef ze een opdracht of uitdaging waarvoor ze met de hele ploeg moeten samenwerken. Risk²: Daag je aspi’s uit om België te veroveren. Laat hen op zondag een eigen aspivlag in elkaar knutselen en geef hen de opdracht om met de vlag heel België rond te reizen. De opdracht is om in elke provinciehoofdstad een foto te maken van de aspivlag aan het stadshuis. Slagen ze in de opdracht, dan moet de leiding een tegenprestatie doen. Anders zullen de aspi’s de leiding eens in de bloemetjes moeten zetten. Tip voor de bijzondere aspiploeg: ➠➠ Nodig de keti’s en/of andere afdelingen uit om tijdens de flashmob mee in de spotlight te staan. ➠➠ Heb je een kleine aspiploeg? Sjor samen een platform op het marktplein waar je 24 uur met je aspi’s op leeft. Een grote promostunt die je aspiploeg verdubbelt! (Vraag dat wel aan bij de gemeente.)

Extreme sjorring Ga de uitdaging aan om met de aspi’s iets waanzinnigs te bouwen. Dat kan zowel op kamp als in de loop van het jaar tijdens een open Chirodag of een andere Chironamiddag. Je kunt meerdere dingen sjorren, naargelang wat de ploeg en het materiaal toelaten. We geven alvast enkele ideeën. ✸✸Een vliegende hollander of een grote schommel waarbij de aspi’s achter elkaar en tegenover elkaar plaatsnemen. Materiaal: balken, sjorkoord en bevestigingmateriaal. ✸✸Een groot platform waar je de aspitent op plaatst. De aspi’s zijn de koningen van het bivakterrein. Materiaal? Balken, sjorkoord, palletten en klein werkmateriaal.

]foto: valerie vanderlooy[

Tip: Controleer zeker de veiligheid! De Dienst Avontuurlijke Activiteiten geeft graag tips over sjorren. Neem contact op met hen via sjorren@daa.chiro.be. Op de Methodiekendag bieden ze een workshop sjorren aan (www.chiro.be/methodiekendag).

dubbelp

unt

februari 2011 35

n e v i u F r e i s Dos

Fuiven, ze worden wekelijks uit de grond gestampt in bijna alle gemeenten over het hele Vlaamse land. Ook de Chiro fuift graag. Er komt veel bij kijken, maar als je het goed aanpakt, kan het behoorlijk wat geld in het laatje brengen. Neem dit artikel bij de hand wanneer je jouw fuif organiseert.

Verzekering

Zelfs op de best voorbereide fuif kan er altijd iets misgaan. Dek je in tegen de verschillende risico’s door de volgende verzekeringen af te sluiten. Vrijwilligersverzekering Zorg ervoor dat je vrijwilligers verzekerd zijn. Dat houdt in dat ze ofwel aangesloten zijn bij je Chirogroep, of dat je ze apart verzekert. Hiervoor bestaan verschillende mogelijkheden bij de Chiroverzekering. Ook de gratis vrijwilligersverzekering van je provincie kan handig zijn. Meer informatie vind je op www.chiro.be/verzekeringen. Brandverzekering Informeer bij de zaaluitbater of er “afstand van verhaal” is voorzien in de brandpolis. Dat zorgt ervoor dat de brandpolis van de eigenaar van toepassing is als er brand ontstaat op het moment dat je het gebouw of delen ervan huurt. Is dat niet het geval, dan ben je gelukkig via de polis ‘burgerlijke aansprakelijkheid’ van de Chiro verzekerd tegen brand op verplaatsing, voor een bedrag tot € 619 733,81. Burgerlijke aansprakelijkheid Met de Chiroverzekering heb je een bijkomende verzekering burgerlijke aansprakelijkheid. Wanneer je iets niet goed voorbereid hebt of als je je fuifgangers niet goed in de gaten hield, kun je aansprakelijk gesteld worden voor organisatieen toezichtsfouten. In dat geval worden de kosten helemaal terugbetaald door de verzekering. Contractuele aansprakelijkheid Wanneer je een zaal huurt, wordt er verwacht dat je ze na afloop in de staat van voor de activiteit achterlaat. Als er schade is, ben je als huurder aansprakelijk. Een verzekering tegen contractuele aansprakelijkheid vergoedt die schade. Objectieve aansprakelijkheid Dit is een verplichte verzekering. Ze regelt de schade aan de aanwezigen bij brand. De eigenaar van de zaal moet de verzekering afsluiten, maar als hij of zij dat niet doet, moet jij er als organisator voor zorgen.

februari 2011

dubbelpunt

Dus! De Chiroverzekering dekt: mm ongevallen mm de burgerlijke aansprakelijkheid mm rechtsbijstand mm brand op verplaatsing (beperkt) De Chiroverzekering heeft niets te maken met: mm je niet-aangesloten vrijwilligers mm contractuele aansprakelijkheid mm objectieve aansprakelijkheid Meer over verzekeringen? www.fuifpunt.be/organisator/verzekeringen www.chiro.be/verzekeringen

Contracten

Decibel

Wanneer je een fuif organiseert in een zaal zonder milieuvergunning, in een tent of in openlucht, dan is de maximumgrens 90 dB. Een aangenaam fuifklimaat vind je dan weer bij een geluidssterkte van 95 dB. Om dat te kunnen bereiken, moet je een uitzondering aanvragen bij je gemeentebestuur. Voor een openluchtfuif heb je trouwens altijd toestemming nodig van het gemeentebestuur. Je kunt de aanvraag dan ook ineens samen indienen. Enkele tips om geluidsoverlast te beperken, vind je op www.fuifpunt.be/beleid/geluid.

Als jouw vereniging een feitelijke vereniging is, zoals de meeste Chirogroepen, dan is degene die het contract ondertekend heeft ook verantwoordelijk bij schade of verlies.

Maar denk ook aan dé kwaal van de laatste jaren: gehoorschade. We luisteren te veel en te lang naar overdreven luide muziek. Ga verantwoord om met de decibels die je produ-

]foto: valerie vanderlooy[

Wanneer je een fuif organiseert, onderteken je minstens een contract met de dj en met de zaaluitbater. Let erop dat: mm je nooit een contract laat ondertekenen door een minderjarige. Dat is niet wettelijk. mm er een opschortende voorwaarde opgenomen is in het contract. Dat wil zeggen dat je niet moet betalen als de activiteit niet doorgaat wegens onvoorziene omstandigheden.

ceert. Meer informatie vind je bij je provinciale jeugddienst.

Sabam en Billijke Vergoeding

Wanneer je een fuif organiseert, moet je auteursrechten betalen aan Sabam voor de muziek die je draait. De prijs is afhankelijk van factoren als de inkomprijs, de prijs per drankje en de oppervlakte van de fuifruimte. Meer informatie en aanvraagformulieren of de online aangifte vind je op www.sabam.be. De Billijke Vergoeding betaal je niet voor de componisten van de muziek, zoals bij Sabam, maar voor de uitvoerders. De kostprijs is hier afhankelijk van de oppervlakte, het aantal lopende meter drank- en eetstalletjes en de inkomprijs. Meer informatie en aanvraagformulieren op www.ikgebruikmuziek.be.

dubbelp

unt

februari 2011 37

Security:

Je kunt op drie manieren security voorzien: 1. Een erkende bewakingsfirma. Dit moet je melden aan de burgemeester. Weet dat een politiereglement of de burgemeester je nooit kunnen verplichten om een bewakingsdienst in te zetten. 2. Eigen vrijwilligers. De namen moet je doorgeven aan de burgemeester, die kan bepaalde personen weigeren. 3. Een combinatie van professionele bewakers en vrijwilligers.

-16

]foto: valerie vanderlooy[

Een -16-jarige mag niet zonder begeleiding van een volwassene binnen in discotheken. Op fuiven van verenigingen zijn ze wel welkom. Er is dus geen wettelijke grond om hen te weigeren op je fuif. Het is wel verboden om hen alcohol te serveren.

Meer van dit!

Ga na of je gemeente een fuifloket heeft. Aan een fuifloket kun je terecht met al je vragen over fuiven. Het is ook een plek waar je al je administratie kunt indienen, inclusief Sabam en Billijke Vergoeding. Fuifpunt is een werkgroep van Steunpunt Jeugd die alle kennis over fuiven verzamelt. Zij ontwikkelden bijvoorbeeld een ‘Checklist Fuiven’. Je vindt hen op www.fuifpunt.be. Een antwoord op veelgestelde vragen vind je op www.chiro.be/FAQ-fuiven. Geen antwoord gevonden? Mail naar jeugdbeleid@chiro.be of bel naar 03-231 07 95 en vraag naar Lieke De Jans. En nu feesten maar!

februari 2011

dubbelpunt

Gezocht aangeboden Chiro Jez verkoopt de containers die ze als tijdelijke lokalen gebruikten nadat hun lokalen 18 maanden geleden volledig verwoest werden door een brand. Het gaat om een set van 4 containers die samen 1 groot lokaal vormen van 6 bij 12 m. Ze zijn geïsoleerd en binnenin voorzien van houten wanden. Verwarmen gebeurt met luchtblazertjes. Bekabeling voor verlichting en stopcontacten is voorzien. Daarnaast is er nog een set van 2 containers die samen een lokaal vormen van 6 bij 6‌m. Daarvan is het dak lek, dus dat moet hersteld worden. De Chirogroep vraagt enkel een vergoeding voor het materiaal dat ze investeerden om de containers te isoleren en verwarmen. Ze kunnen bij Chiro Jez opgehaald worden. Interesse? Mail dan naar jan_sprangers@hotmail.com.

Familienieuws Zij breiden uit Sinds 24 november zijn mama Anke (VB Chiromeisjes Idoena uit Lembeek, oud-medewerkster gewest Zennevallei, oud-leidster Chiro Sjaloom uit Halle) en moeke Machteld (oud-leidster KLJ Strijland, VB en kookmama Chiromeisjes Idoena uit Lembeek) heel blij, want hun lieve dochter Kaat is erbij!

Afscheid nemen Als tranen een trap konden bouwen En herinneringen een brug Dan klommen we hoog de hemel in en brachten we jou terug. Chiro Sikambers uit Koningslo neemt afscheid van een zeer betrokken en jonge VB. Ben was pas 25 jaar toen hij in een tragisch verkeersongeval om het leven kwam. Ben zal door iedereen in de Chiro en in het dorp vreselijk gemist worden. Er zijn geen woorden voor dit verdriet.

dubbelp

unt

februari 2011 39

november 2011 2010 De Chirogazet | februari

Oud Ommekeer wint Gewestquiz Houtland

Zoals het hoort na een Chiroquiz was er ook na Houtlands Gewestquiz wat verwarring over wie

de Gewestbeker naar huis mocht meenemen. Tijdens de uitreiking (zie foto) was de beker nog

voor Ommequiz 2, drie o u d - O m m e k e e r s te r s , maar eigenlijk moest de beker naar Ommequiz 1 gaan, drie oud-Ommekeerders. Dat kleine misverstand kon de pret natuurlijk niet drukken. De vijftig deelnemers hadden immers weer gezellig kunnen quizzen. Ze kregen een aantal doerondes voorgeschoteld (eiwit van eigeel scheiden blijkt niet voor iedereen even vanzelfsprekend en zeven gram

Chiro Gits wint verblijf De Karmel

haar is toch meer dan je zou denken) en een aantal heel willekeurige vragen uit de wereld van muziek, sport, showbizz, wetenschap, zelf uitgevonden statistieken en wat nog niet al.

xx xx  xx

Brugge  Op de markt op de Startdag van verbond WestVlaanderen was ook De xx xx aanwezig met een Karmel quiz over hun jeugdverblijfscentrum. 166 leiders en leidsters namen

deel, maar 21 konden de tien vragen juist beantwoorden. De juiste antwoorden zijn trouwens te vinden op de site van verbond West-Vlaanderen (www.Chirowvl.be). De schiftingsvraag be-

sliste dat de leidsters van Chiro De Pretmakers uit Gits de grote winnaars waren. Ze wonnen een kortingsbon van € 100,voor een verblijf in De Karmel. Proficiat.

Chiro Breendonk gaat de uitdaging aan BReendonk  In september 2010 is de leidingsploeg van Chiro Breendonk begonnen aan een grote uitdaging: in één jaar al hun lokalen een opknapbeurt geven. Er is veel werk en weinig tijd, maar ze zijn gemotiveerd. Na een actie in het Astienslokaal volgen nog een douche, een ballenbad, het materiaalkot en de deuren. Benieuwd of ze het volhouden? Volg het op http://Chirobreendonk.blogspot.com/ of op hun Facebookgroep. n

februari 2011

dubbelpunt

Uiteindelijk was Ommequiz 1 drie punten sterker dan Dakan I. Die jongens van Chiro Waarschoot deden voor de gelegenheid nog eens mee in hun vroegere gedaante. Ommequiz 2 vervolledigde de top drie.

PLAATSELIJK NIEUWS

dubbelp

unt

Nomineer je VB!

Week van de vrijwilliger | 28 februari – 6 maart 2011 Tijdens de Week van de Vrijwilliger zetten wij als Chiro natuurlijk ook graag onze eigen vrijwilligers in de bloemetjes. Zonder jullie zou de Chiro al lang niet meer bestaan. We vinden dan ook dat elke vrijwilliger een bloemetje verdient. Jammer genoeg kunnen we dat niet letterlijk doen. Daarom kiezen we elk jaar een deel van de vrijwilligers uit die we in de kijker willen zetten.

Dit jaar zijn dat de VB’s! Maar ook de materiaalmeesters, de voorzitters van bouwcomités, verantwoordelijken van oudergroepen, enz. Kortom: alle volwassenen die een belangrijke rol spelen in jullie Chirogroep. Samen met je leidingsploeg kun je je VB nomi-

neren in één van de vier categorieën:  Handigste Harry of Harriëtte  Grootste luisterend oor  Grootste speelvogel  Grootste Chirohart In elke categorie wordt er een winnaar gekozen. De nationale voorzitters belonen de winnaars met een bezoekje en een taart voor heel de leidingsploeg! Valt je VB niet in de prijzen? Misschien kun je zelf wel een feestje organiseren of een cadeautje voorzien om hem of haar te bedanken tijdens de Week van de Vrijwilliger? De spelregels:  Je kunt alleen iemand uit je eigen ploeg nomineren. We aanvaarden één nominatie

per persoon en per ploeg.  Je mag VB’s nomineren, maar ook materiaalmeesters, kookploegen, oudleidingsploegen, enz.  Nominaties kun je indienen tussen 7 februari en 18 februari via www.chiro.be/ weekvandevrijwilliger. Hou de website dus goed in het oog!  De winnaars worden de volgende week op de hoogte gebracht en krijgen een bezoekje van de voorzitters tijdens de Week van de Vrijwilliger. Smeed alvast de juiste plannen, verzamel de mooiste lofbetuigingen, schrijf de prachtigste gedichten over je VB en nomineer vanaf 7 februari!

Kerstmis is voor iedereen Ekeren  Onder het motto ‘iedereen heeft recht op een zalige kerst’ stelde Chiro Tempo uit Ekeren ook dit jaar weer hun lokalen open met kerstavond. Naar jaarlijkse goede gewoonte organiseert de leiding samen met de oud-leiding en enkele vrijwilligers een echt kerstfeest voor de minderbedeelden uit hun buurt. Heel de dag wemelt het in de lokalen van de mensen. Er wordt duchtig gekookt, lokalen worden opgefrist en versierd, het mooiste servies komt uit de kast, kandelaars worden opgehangen, zetels worden buiten gesleept, de vuurkorf wordt gevuld. Ook dit jaar zag het lokaal er weer feestelijk uit en werd er een waar feestmenu

Bericht aan alle aspi’s van de Antwerpse Chirogroepen In de paasvakantie is het zover! We trekken op Aspibivak. Ben jij een Antwerpse aspi? Op zoek naar een intense oranje ervaring? Heb je goesting om eens buiten de lijntjes te kleuren? Dan is dit beslist iets voor jou! Vijf dagen bivak met de allertofste spelen, evenveel nieuwe vrienden als grappen en een ongelofelijk fijne tijd met aspi’s vanuit alle hoeken van Antwerpen.

voorgeschoteld. De mensen werden opgehaald en kregen een aperitief. Daarna werd er stevig gegeten en gedronken en

uiteraard goed gelachen. Na een zalige kerstavond werden de mensen weer met een gelukzalig gevoel thuis afgezet! n

Wanneer? Dinsdag 19 tot en met zaterdag 23 april Waar? Heibrand in Westmalle Voor wie? Alle Antwerpse aspi’s Kostprijs? 80 euro Meer info? Kathleen (k.gernaey@hotmail.com) & Wannes (wannes.swerts@gmail.com) Inschrijven kan via www.chiro.be/aspibivakantwerpen-2011

Freek out and be orange!

dubbelp

unt

februari 2011 41

Chiroscoop ram

stier

tweelingen

kreeft

Je twijfelt of je die ene uitdaging wel zou aangaan. Vraag raad aan iemand die je kunt vertrouwen maar vertrouw vooral op je eigen gevoel. De twijfels tasten je creativiteit in elk geval niet aan!

Je wordt deze maand met enkele (gezondheids)problemen geconfronteerd. Neem een rustpauze wanneer je dat nodig acht. Denk al eens na over het kampthema.

Je bent nog niet uitgeblust, maar je mist deze maand wisselwerking met je medeleiding. Spreek hen hierover aan, en blijf er niet mee zitten. In de liefde staat er deze maand heel wat te gebeuren.

Na de drukte van het nieuwe jaar vind je eindelijk wat rust om op adem te komen en te herbronnen. Geniet van de kleine momenten: een onverwacht feestje na de leidingskring, bijvoorbeeld.

waterman

vissen

De sterren blijven jou ook deze maand gunstig gezind, dus maak er (subtiel) gebruik van. Pas echter op voor tegenkanting uit onverwachte hoek. Nog een tip: ruim op tijd je lokaal op!

]foto: jan van bostraeten[

Je probeert deze maand je best te doen maar dat lukt niet altijd. Neem niet alles persoonlijk op, en bewaar je kalmte tijdens verhitte discussies. Je zult je medeleiding moeten geruststellen.

leeuw

steenbok

maagd

Neem wat meer afstand van bepaalde personen, jullie hechte vriendschap wordt je niet altijd in dank afgenomen. Neem het voortouw en stel zelf nieuwe activiteiten voor, in plaats van af te wachten.

Je kunt wel wat inspiratie gebruiken: waarom neem je geen kijkje op de cursuskalender, die je vindt op www.chiro. be/vorming? Zoek je grenzen en bepaal wat de doelen zijn die je wilt bereiken.

Het lijkt erop dat de groepssfeer onder het vriespunt zal zakken. Onderneem actie! Kies een andere invalshoek om de problemen de baas te kunnen. Let op je nachtrust.

boogschutter

schorpioen

weEgschaal

Een ingewikkeld spel vraagt een goede voorbereiding, denk daaraan! Nieuwe contacten bieden nieuwe perspectieven en inspiratie, maak hier dankbaar gebruik van.

Je creativiteit stijgt naar ongekende hoogten en je volgt je intuïtie. In de liefde mag je je gevoelens wat duidelijker laten blijken. Durf eerlijk te zijn op de leidingskring, het kan belangrijke gevolgen hebben.

Er zal deze maand een belangrijke beslissing vallen en veranderingen kondigen zich aan. Er valt veel te winnen of te verliezen. Chirotip: zorg dat je uitgerust voor je leden staat.

]foto: thomas geuens[

42 februari 2011

dubbelpunt

Chiro in Congo?

Kiro Congo!

Formaties In Kiro Congo hechten ze veel belang aan de verschillende formaties. Ze oefenen die dan ook regelmatig in. Elke formatie heeft een bepaald doel, en wordt aangegeven door een eigen fluitsignaal en een gebaar door de chef. In het Kiroboekje staan de verschillende beschrijvingen, zodat discussies makkelijk op te lossen zijn – wat niet betekent dat ze niet voorkomen. mm Vierkant: opening en sluiting, mededelingen mm 1 lijn: spel, om iets uit te delen mm 4 rijen: marcheren mm 2 rijen achter elkaar: spel in 2 ploegen mm Cirkel: spel mm Halve cirkel: om een spel uit te leggen mm Van groot naar klein: spel mm Van klein naar groot: spel mm Estafette: marcheren

Afdelingen

De afdelingen in Kiro Congo zien er hetzelfde uit als in Vlaanderen. Ze gebruiken dezelfde afdelingskleuren, maar andere namen. Elke afdeling heeft een eigen kreet. Speelclub bakayuki rien que joie Rakwi bakayuki rien que joie Tito youpi fidèl et chique Keti gen toujours courageux Aspi aspirants aspirants ardents

Marcheren Omdat Congolezen doorgaans nogal treuzelen wanneer ze ergens naartoe moeten, gebruiken ze vooral het marcheren als verplaatsingstechniek. Bij elke verplaatsing, hoe klein ook, marcheren ze in vier rijen. Tijdens de mars wordt er altijd gezongen en vaak ook gedanst. Ook dat oefenen ze regelmatig met de leden.

dubbelp

unt

februari 2011 43

Kampregels

oud mm Iedereen krijgt een schriftje waarin ze alle lesinh moeten opschrijven. het mm De chef verbetert op het einde van het kamp op. schriftje en geeft er punten mag er mm Tussen de avondsluiting en de ochtendopening niet gepraat worden. p, de mm Wekken gebeurt om 5.30 uur met handgekla opening is om 7.30 uur. taken mm Competitie is belangrijk tijdens het kamp: alle eren worden beoordeeld op snelheid, manier van uitvo de chef. en discipline. Punten worden genoteerd door beooreen en iedere krijgt mm Op het einde van het kamp deling en een diploma. je buiten de mm Als Kiro moet je altijd zingen en dansen als kampplaats gaat. done’. mm De chef heeft altijd gelijk: tegenspreken is ‘not klaar niet wie ijd: mm De chef bepaalt de duur van de maalt is met eten heeft pech. (of dat is mm Het uur moet altijd gerespecteerd worden toch de intentie).

Het Kiro-uniform

Het Kiro-uniform is verschillend voor jongens en meisjes. Meisjes dragen een lichtblauw hem d en een blauwe of zwarte rok tot onder de knieën. Jong ens dragen een bruin hemd en een blauwe of zwarte lang e broek. Daarnaast draagt iedereen een sjaaltje. Dat best aat uit twee kleuren: de hoofdkleur is geel, de rand kan vers chillende kleuren hebben naargelang de afdeling waa rin je zit (bakayuki: groen, youpi: rood, gen: blauw, aspi rants: oranje) of is wit als je leiding bent. De leiding draagt op hun schouder nog een gestreept embleem in de kleur van hun afdeling. De Kirojongens en -meisjes dragen bijna altijd hun Kirouniform; het is verplicht tijdens de opening, de misviering en de ‘instructielessen’. Bij het spel en mogen ze andere kleren aandoen om hun uniform niet vuil te maken.

Wist je dat in Congo alle mensen altijd hun kleren strijken, zelfs op kamp? Dat is niet alleen om er net uit te zien, maar ook om te voorkomen dat er larven uit de eitjes komen die insecten in de kleren leggen. Wist je dat elektriciteit en stromend water op kamp niet altijd evident zijn? Zo is één van de kamptaken water halen uit de waterput in de buurt. Wist je dat er zoiets bestaat als een Congolees uur? Afspreken om een bepaald uur is in Congo gemiddeld 2 uur later. Wist je dat er in Congo 475 verschillende talen gesproken worden? Frans, Swahili, Lingala en Kicongo zijn daarvan de bekendste. Wist je dat Congolezen altijd zeer gastvrij zijn? Zo krijg je als gast bijna altijd nog een warme maaltijd aangeboden. Wist je dat het in Congo altijd van ongeveer 6 uur ‘s morgens tot 6 uur ‘s avonds licht is omdat Congo ter hoogte van de evenaar ligt? Wist je dat er in het droge seizoen overal heel veel stof is? In het regenseizoen verandert dat in heel veel modder. Wist je dat de meeste Congolezen hun zakdoek niet gebruiken om hun neus te snuiten, maar om het stof van hun schoenen, kleren en andere dingen te vegen? Wist je dat eucharistievieringen in Congo soms meer dan 3 uur kunnen duren?

februari 2011

dubbelpunt

Het gaat JAMBO: Hallo - JAMBO SANA: Hallo terug - HABARI: Hoe gaat het? - MUZURI SANA: aisbol goed - ODI: is er iemand? - MUZUNGU: blanke - MWEUSHI: zwarte - BUKARI: maniok-/m HAKUNA MATATA: don’t worry - POLE POL: rustig aan!

Chirozondag

Het beginuur verschilt van groep tot groep: tussen 7 uur en 10 uur. Na de openingsformatie marcheren ze samen naar de kerk. Daarna geeft de leiding les over een maatschappelijk thema. Dat is als aanvulling op het zwakke onderwijs. Veel meisjes moeten daarna thuis gaan helpen in het huishouden, terwijl er dan tijd is voor spel. Nu worden ook de formaties en het marcheren ingeoefend. Na het spel wordt de zondag afgesloten met een slotformatie.

Ribbels

Witte zwanen, zwarte zwanen Twee spelers maken een brug met hun handen. De kinderen vormen een lange rij en staan hand in hand. De rij danst al zingend onder het brugje door. De laatste van de rij wordt telkens gevangen door de brug en krijgt een meerkeuzevraag: bv. choco of confituur? Afhankelijk van het antwoord word je achter de ene of de andere persoon van de brug gezet. Wanneer alle kinderen achter iemand staan, gaan ze kijken welke de sterkste ploeg is. Trek een lijn tussen de twee rijen. De twee spelers die de brug vormden, nemen elkaars hand vast en beide ploegen proberen elkaar over de lijn te trekken.

Speelclub

De kinderen in Congo hebben niet veel speelgoed zoals wij het kennen, maar spelen met het materiaal dat ze vinden. Met autobanden, fietsvelgen, blikjes, stokken en bidons bedenken ze leuke spelletjes. Voorbeelden: met een stok een fietsvelg of autoband laten rollen, een drumstel in elkaar steken met lege blikken of een slee maken met een halve bidon. Laat je speelclubbers een parcours afleggen met een fietsvelg of autoband. Of stel je eigen orkest samen met zelf gevonden materiaal.

Tito's

Elke afdeling heeft haar eigen code. De youpi (tito’s) gebruiken morsecode. Je kunt die voor allerlei dingen gebruiken: uitnodigingen, raadsels, een dorpsspel, een tocht, codes met zaklampen doorseinen, enz. (Check http://nl.wikipedia.org/ wiki/Morse.)

Keti's

Elektriciteit en stromend water zijn in Congo niet overal aanwezig. Laat je keti’s eens aan den lijve ondervinden hoe dat voelt. Laat hen koken en wassen met een beperkte voorraad water, zonder elektriciteit of gas. In Congo gebruiken ze meestal houtskool om op te koken. De vrouwen dragen een panje (doek) om hun middel. De mannen dragen een kleurrijk hemd met bijpassende broek. Voorzie zelf kleurrijke stoffen, of laat je keti’s zelf een laken verven om hen in Congolese outfit te steken. Je kunt ook zelf spelmateriaal vercongolezen. In Congo is er weinig spelmateriaal, maar petflessen en zand vind je er overal. Viking Kubb kun je bijvoorbeeld ook spelen met kleine petflessen gevuld met zand. Je hebt zestien kleine flesjes en een grote fles nodig. Van de flesjes waarmee je gooit, verwijder je het papier.

Aspi's

Voor je leiding mag worden, moet je in Kiro Congo eerst stage lopen. Je bent dan stagiair(e)-leiding. Als je geslaagd bent voor je stage, moet je een zelfgeschreven gelofte afleggen. Laat je aspi’s regelmatig oefenen in het leiding zijn. Dat kan door een activiteit voor te bereiden voor de eigen of een andere afdeling. Naar het einde van het werkjaar toe vraag je aan je aspi’s om ook een leidingsgelofte te schrijven waarin ze vertellen wat ze belangrijk vinden aan leiding zijn.

Rakwi's

De kinderen zitten in een kring en iemand zit in het midden. Een klein voorwerp vertrekt stiekem in iemands handen. Tijdens het zingen klapt iedereen samen in de handen: twee keer in je eigen handen en twee keer in die van de buren. Ondertussen geef je het voorwerp door en moet degene in het midden zoeken wie het heeft. Wie zich verraadt, moet zelf in het midden gaan staan.

dubbelp

unt

februari 2011 45

➜ xxx ➜ xxx

➜ Met dit tekstje wil ik de leiding van Chiro JEZ een hart onder de riem steken. Na veel tegenslagen staan ze er nog altijd om hun leden op te vangen :D Binnenkort is het zover: de lokalen zijn bijna af! JOEPIEEE! x Jolien

Kwam je die knapperd tegen, maar durfde je zijn nummer niet niet te vragen? te vragen? Was je Was zo je hard zo hard aan aan het staren het staren naarnaar die Chiro-chick die Chirochick dat zedat al weg ze alwas wegvoor wasje voor het je het wist? wist? Ben Ben je jejeoude je oude trouwe trouwe hemd hemd verloren? verloren? Wil je Wil je beste je je beste ChiroChirokameraad kameraad eventjes eventjes bedanken bedanvoor ken voor die fijne die fijne jaren? jaren? MailMail snel naar snel naar dubbelpunt@chiro.be dubbelpunt@chiro.be en plaats en plaats jouw jouw boodschap boodschap in Kiss in Kiss and Ride! ride! 46

februari 2011 november

dubbelpunt

n e e l l a t e i N ! l a v a n r a c voor momenten groot en klein Voor schmink r zijn moet je bij De Banie

voor kilo's schminkplezier: Schminkset 8x2ml (art. 408.5039, Creamix) Paletje met acht regenboogkleuren, een penseel en een sponsje. Winkelprijs: 12,50 euro, Chiroprijs: 10 euro

voor EEN megafeestje: Schminkset jumbo 8x18ml (art. 408.0004, Creamix) Een groot palet met de acht basiskleuren. Winkelprijs: 30,99 euro, Chiroprijs: 24,79 euro

voor een gigantische schminkparty: Kleine schminkkoffer (art. 205.0091) Een basiskoffer waarmee je snel aan de slag kunt. Winkelprijs: 85 euro, Chiroprijs: 76,50 euro

voor een joekel van een openluchtevenement: Grote schminkkoffer (art. 205.0092) Bevat een boek met schminkideeën en extra materiaal (extra sponsjes, schmink, penselen, enz.) voor vele fantastisch leuke snoeten. Winkelprijs: 140 euro, Chiroprijs: 126 euro

onze winkels Aalst 9300, Molenstraat 65, 053-70 13 80 | Antwerpen 2000, Kipdorp 30, 03-202 24 71 | Brugge 8000, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 | Brussel 1000, Kolenmarkt 85, 02-511 44 31 | Gent 9000, Huis aan de waterkant, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 | Hasselt 3500, Vaartstraat 14, 011-23 14 89 | Leuven 3000, J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84 | Mechelen, O.L. Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 | Roeselare 8800, Merelzang, Delaerestraat 16, 051-24 35 11 | Sint-Niklaas 9100, Nieuwstraat 13, 03-766 07 66 | Turnhout 2300, Warandestraat 97, 014-42 15 13 | Commerciële dienst en magazijn: Langstraat 24, 2140 Borgerhout, 03-270 04 44

Chiro is

Chiro Eisden-Dorp

]foto: thomas geuens[

Chiro is beginnen als zevenjarige op een ladder helemaal in het paars onderaan Om daarna tot de gele trede over te gaan. Je zal ontdekken dat het een plaats is waar je helemaal jezelf kan zijn, Het gaat zo snel, ineens ben je al een groene rakwi, oh zo fijn. Ravotten, knutselen, ruzie en vriendjes maken: het komt er allemaal aan te pas, Jongens toch, ik wou dat ik nog een rode tito was. Hoewel, de blauwe ketikleur is ook superleuk, Dan mag je al wat meer, en lig je soms echt in een deuk. Nog één oranje trapje en we zijn bijna boven, Amai, ik ben al aspi, kan het bijna niet geloven. Als leiding ben je paars, geel, groen, rood, blauw en oranje bij elkaar, Een explosieve mengeling, maar zonder gevaar! Weet je nu eigenlijk wat dit hier allemaal is? Chiro ... gewoon fantastisch!