BelgiĂŤ -Belgique P.B. 8000 Brugge 1-2 BC21170 P409362
DUBBELPUNT
-12
]foto: jan van bostraeten | chiro lore[
stus | nr. 4 | december 200 s, niet in juli en augu 9| maandelijk 0, 2000 Antwerpen| art.nr. 8009807 | erschijnt 3 p v r o | d p i g K n n, i e d 1 euro | i uw e o l B o . ir H : h s C e r or ad & afzend an en vo . v u t . v if r | h c w z Tijds deren v gd Vlaan Chirojeu
IN DEZE DP Verhalen vertellen? Leer de kneepjes van het vak op p. 6
mm
Mama en papa spelen? p. 14
Wie zijn je leden? p. 8
Kinderen zijn geen diepvrieslasagne Leiding geven aan mintwaalfjarigen, is dat babysitten? Voor veel ouders blijkbaar wel. Hun kinderen komen naar de Chiro om dezelfde reden waarom je een diepvrieslasagne zou kopen: het is goedkoop en gemakkelijk. Kinderen zijn jammer genoeg geen diepvrieslasagnes. Ze vragen meer inzet. En inderdaad, elke zondag ben jij degene die een paar uur entertaint, tijdens de rest van de week een paar uur voorbereidt en dan ook nog eens cursussen gaat volgen, bivakken in elkaar bokst en dat allemaal zonder er een cent aan te verdienen. Maar geef toe, hoe zou je zelf zijn? Je kind kan voor een minimale som geld elke zondag naar de babysit en dan zorgt diezelfde babysit er tijdens de zomer nog eens een dikke week voor. Je moet wel gek zijn om niet toe te happen. En hoe moeilijk kan dat zijn, wat kinderen bezighouden, een paar uurtjes lang? Zij doen het tenslotte de rest van de tijd. Omdat jij en ik en de rest van de grote jeugdbewegingsgemeenschap beter weten dan dat: speciaal voor jou en mij en die hele gemeenschap, een heel nummer over het entertainen, ondersteunen, begeleiden, ontdekken, evalueren van Chirokids onder twaalf. Enjoy!
Een nieuwe Chirotrui p. 46
colofon Dubbelpunt verschijnt maandelijks, maar niet in juli en augustus. Een jaarabonnement kost 10 euro, vraag het aan bij Chirojeugd Vlaanderen, Kipdorp 30, 200 Antwerpen tel. 03-231 07 95 E-mail abonnementen@chiro.be ]Redactieadres[ Merijn Gouweloose, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen ]E-mail[ dubbelpunt@chiro.be ]Eindredactie[ Merijn Gouweloose ]Redactie[ Bruno Pierloot, Ilona Daemen, Marieke De Vos, Katrijn Geldof, Eef Lenaerts, Sara Theunynck, Anneleen Vermeire, Ilse Cox, Vincent Vangeel en Niels Vraene ]Taalnazicht[ Bart Boone ]Foto’s[ plaatselijke groepen ]Jaarthematekeningen[ Riet Van de Walle ]Vormgeving[ Valerie Vanderlooy en Jan Van Bostraeten ]Druk[ Dukkerij Vanden Broele, Brugge Dubbelpunt wordt gedrukt op chloorvrij gebleekt papier ]Giften[ giften aan Chirojeugd Vlaanderen vzw kunnen gestort worden op rekeningnummer 000-0150728-87.
met steun van de vlaamse gemeenschap
2
december 2009
dubbelpunt
]foto: jan van bostraeten | chiro lore[
pagina drie
Op deze derde bladz ijde zetten we foto’s van Chirogr oepen uit heel Vlaanderen. Stuur je foto’s naar Dubbelpunt@chiro.be , of Dubbelpunt Kipdorp 30 2000 Antwerpen Laat weten wie je bent , wie erop staat en wa ar je foto gemaakt is.
De VB’s van Chiro meisjes Kaart da nken leidsters Ellen, Bieke en Ge rd voor hun jarenl ange inzet. Een warm welkom aan Fleur, Riet en Margot!
Chiro Oo st Molenst veld tijdens de la ede op h un zelfg atste avond in emaakt podium
Leider Abdel van Chiro Desselgem op tweedaagse in Overpelt
Chiro H koud eist-Centr e dag um in en
Vorselaar de Chiro van vlot De aspi’s van 75 uur op een r a ja g ri vo n zate
met ey uit Wilrijk n n ia V n a -J halfuur Chiro St. dat ze in een , k a p rn o o hun neush len esten knutse in elkaar mo
g van C met de leidin k ie st a n ym g Ochtend bivak in Gooik Oudergem op
door Dubbelpunt is voor en door leiding. Vooral ere leiding. Stuur al je foto’s, verhalen en and unt@ belp dub r naa dingen voor Dubbelpunt door n. erpe chiro.be, of naar Kipdorp 30, 2000 Antw
t@chiro.be
hiro
dubChi december em samen3 Kacht2009 berom lpueisnjes t Vivopaldbivi uit ak in Opoeteren met Jommeke
Dossier: min 12
Ik mag hier ook
Een ac tiviteit of een spelnamiddag
evalueren
Kernvraag: vinden je leden de spelletjes en de activiteiten in de Chiro net zo leuk als jij?
Kleurmeter
Materiaal: een kleurmeter, een grote bokaal, zout, viltstiften, zilverpapier x Maak een keicoole-superdeluxe-megameter met verschillende kleurvakken. Elke kleur heeft een betekenis, bv. blauw voor onderkoeld, rood voor hevig, enz. De mindere kleuren staan onderaan op de meter, de beste kleuren bovenaan met aan de top jullie afdelingskleur. Na een activiteit mogen je leden beslissen welke kleur ze de activiteit geven. Maak met die kleur een laagje zout in de bokaal. Zout kleuren doe je door met viltstift te kleuren op een stuk zilverpapier en daar je zout in te wrijven. Op het einde van het Chirojaar krijg je een gevulde zoutbokaal in alle kleurschakeringen. Tip: Het zout blijft mooi op zijn plaats als je er op het einde een laagje was over legt met een brandende kaars.
Ondertussen in de dagboekkamer
Materiaal: een klein kamertje, videorecorder x Installeer een videorecorder in een aparte ruimte in het Chirolokaal. Op vaste momenten mogen kinderen die er zin in / nood aan hebben iets gaan vertellen aan het digitale dagboek over de activiteiten of hoe ze zich voelen in de
]foto: chiro
gits[
De journalist
Materiaal: figurant, fot otoestel, dictafoon, notablok x Op het einde van een spelnamiddag komt er een reporter (bv. iem and van de oud-leiding) van de krant of de radio langs om een reportage te maken ov er jouw afdeling. De reporter wil weten of je leden naar de Chiro gaan wel leuk vinden en stelt vragen over het leukste en minst leu ke spel van vandaag, over de smaak van de vieruurtjes, en eventu eel zelfs over wat de led en van de leid(st)er vinden. Alle kinderen mogen iets aan de reporter vertel len. Van de reacties van je leden kun je een echte reportage maken , bv. in de vorm van een podcast of een art ikel voor het groepsblaadje. Je kunt zelfs eens proberen om de lokale gemeentekran t warm te maken voor een artikel over hoe tof jouw leden de Chiro wel vinden.
Chiro.
]foto: chiro git
s[
4
december 2009
dubbelpunt
mijn zegje doen Je bent nooit te oud om te leren en nooit te jong om te evalueren. Ook jonge kinderen hebben een mening over de spelletjes in de Chiro en de sfeer in de afdeling. Laat je leden eens aan het woord en je zult versteld staan van de waarheid die uit zo’n kindermond kan komen.
De groepssfeer evalueren Kernvraag: voelen alle kinderen zich goed in de groep?
Een kalender vol smileys
Materiaal: een dagkalender voor elk kind, stickers of prenten van smileys met verschillende emoties (dus ook boze en verdrietige) x Op bivak maak je voor ieder kind een dagkalender met voor elke dag de datum en eventueel activiteiten die op het programma staan. Om de kalender te versieren, gebruik je foto’s van je afdeling. Op het einde van elke dag mogen de kinderen een smiley
Een collage van je groep
Materiaal: tijdschriften voor kinderen, groot blad, scharen, lijm x Alle kinderen mogen uit de tijdschriften een prent zoeken die volgens hen past bij jullie afdeling. Ze mogen er om beurten uitleg bij geven. Daarna maak je samen een collage met al die prenten. Laat nog wat ruimte om je collage aan te vullen met foto’s van je groep, gekke uitspraken, anekdotes of een herinnering aan een geslaagde Chiroactiviteit.
Wie staat er aan het roer?
Materiaal: grote speelgoed auto of speelgoedboot, speelgoedfiguurtj es (bv. Lego, Playmobil, vingerpoppetjes) x De auto of boot stelt je afdelin g voor. Elk kind mag een speelgoedfigu urtje kiezen en dat er ergens in of op zetten. Laat hen uitleggen waarom ze precies dat figu urtje en die plaats kozen.
kiezen om bij die dag te kleven.
Tussend’Oortjes
Reflectiefiches
Ga eens op zoek in de Tussend’Oortjes. Die bundel tjokvol
Ooit zochten verlichte geesten naar de beste evaluatieme-
wek-, slaap- en tafelmomentjes is een prima hulpmiddel
thodieken voor op Krinkel. Die werden allemaal gebun-
om bij de hand te houden. Je koopt hem in De Banier
deld en in fiches
voor maar 4,50
gegoten. Ook
euro. Heb je meer
die krijg je bij De
zin om zelf de
Banier, voor de
opvolger van de
belachelijk lage
Tussend’Oortjes
prijs van 3,55
te maken? Laat
euro. Onmisbaar
het dan weten via
onder je Chiro-
janna.lefevere@
kerstboom!
chiro.be.
Reflectie activiteiten dubbelp
unt
december 2009
5
12 rdriet & ve min er:eid Afssich Dossier:Dos
“DA kan ni!” Verhalen vertellen aan én met je leden Meneer Zee – wij mogen Jan zeggen – is een echte verhalenverteller. Hij gaat langs bij scholen en amuseert daar kinderen met verhalen over sprookjesfiguren en neuspeuterende Mega Mindy’s. Maar het was in de Chiro, en niet op school, dat de verhalenmicrobe hem te pakken kreeg. Een paar tips van een professional.
Vertellen mét je leden
De andere, moeilijker manier is om te vertrekken vanuit een idee: iets dat je gezien hebt op straat, in een film of het nieuws. Hoogstwaarschijnlijk is dat idee al een miljard keer bedacht, maar laat dat je niet tegenhouden. Jij hebt dat idee namelijk op een bepaalde manier geïnterpreteerd, en er een beeld aan gegeven. Dat beeld blijft door je hoofd spoken en
Iedereen die vaak met kinderen omgaat, weet dat zij een
geleidelijk aan komt daar een verhaal uit gerold, zoals
enorm rijke fantasie hebben. Als verhalenverteller kun je die
daar bij een schilder een schilderij uit komt.
fantasie in de juiste baan leiden. Je laat ze eerst wat brainstormen over een onderwerp. Bijvoorbeeld: een draak. Maar
Heksen vs. Mega Mindy
wat voor draak? Geen groene, want alle draken zijn groen.
De traditionele figuren, zoals kabouters en heksen,
Dan komen ze misschien op een blauwe met oranje stippen.
zijn nog altijd heel populair. Ze hebben zich dan ook
Eens ze zover zijn, neem je het verhaal weer over. Je vertelt
door de eeuwen heen bewezen. Geef dan wel je eigen
hoe die draak in een bos loopt, en meteen verbeter je jezelf
invulling aan die figuren. De typische heks (lelijk, vettig
en laat je de leden ‘kiezen’ waar die draak loopt. En zo laat
haar, een wrat op de neus) is eigenlijk niet interessant:
je hen het hele verhaal vertellen: zij bieden de verschillende
ze kennen die figuur. Maar met een mooie heks of
elementen aan, maar als leiding heb je nog altijd het verhaal
een heks die maar niet kan toveren, heb je meteen een
in handen. Soms gebeurt het dat ze zelf een verhaallijn
goed verhaal. En je kunt natuurlijk een Mega Mindy
beginnen te vertellen. En dat is natuurlijk fantastisch.
laten passeren, maar dan laat je die struikelen of in haar
Verhalen voor tito’s (en ouder)
roepen, maar dan zeg je als verteller dat het echt zo gebeurd
Ook aan tito’s, keti’s of aspi’s kun je nog verhalen vertellen.
is. In een goed verhaal – of je het nu zelf schrijft of van het
Dat zijn dan eerder realistische verhalen over een kruistocht
internet plukt – moet je altijd op zoek gaan naar die ‘onge-
of de een of andere bende – de verhalen die je ook aan
loofwaardige’ momenten.
volwassenen vertelt, en die zowel feit als fictie kunnen zijn.
En populaire figuren? Wolven! Een wolf met verschrikkelijk
Spoken zijn er al wat over, maar geesten op een kerkhof kun-
grote tanden, een heel grote muil en hij loenst ook wat. Met
nen nog net. Die leeftijd is ook nog heel vatbaar voor wat
een wolf kun je veel doen. Met een trol ook, maar dan moet
er gebeurd is (of kan gebeurd zijn) op de plaats waar ze zich
je die goed beschrijven. Op voorhand opzoeken hoe een
bevinden.
trol eruitziet, is een must. De meeste kinderen kunnen zich
Zelf een verhaal schrijven
neus peuteren. Dan zullen er leden zijn die “Nee, da kan ni!”
niet meteen iets voorstellen bij een trol, en daar ligt dan een taak voor de verteller. Voor elfjes geldt hetzelfde. Het beeld
Er zijn twee manieren om verhalen te schrijven. Ofwel stel
van die figuren moet niet ‘ontkracht’ worden omdat ze dat
je een verhaal samen uit allerlei elementen (wie? waar? wan-
beeld niet genoeg kennen.
neer?), zoals je ook te werk gaat wanneer je de leden een
6
bezig blijft. Ook Annie M.G. Schmidt werkte zo.
verhaal laat vertellen. Maar ook hier mogen die elementen
Verhalen om spelen in te kleden
niet te alledaags zijn. Zeker het hoofdpersonage moet iets
Verhalen dienen niet alleen om voor het slapengaan voor
bijzonders hebben, en dat personage heeft een probleem of
te lezen. Je kunt ze ook gebruiken om een spel in te kleden.
staat voor een obstakel dat het moet overwinnen. Je begint
Daarvoor gebruik je best niet dezelfde verhalen. Eerst en
daarover te fantaseren, en laat het verhaal groeien terwijl
vooral moeten die verhalen open eindigen, of ergens in het
je het neerschrijft. Het schrijfproces zelf zorgt ervoor dat je
midden afgebroken worden. Je vertelt een stuk van het
december 2009
dubbelpunt
verhaal, en de rest vult het spel in. Het verhaal van Sneeuw-
Verkleden?
witje bijvoorbeeld. Dan vertel je tot Sneeuwwitje aankomt
Als je een verhaal vertelt voor het slapengaan, is het niet
aan het hutje van de zeven dwergen, en dat is het beginpunt
nodig om je te verkleden. De leden kennen je, en zeker de
voor een spel over de zeven dwergen. Dan zitten de leden
jongste afdelingen vragen zich dan af waarom hun leid(st)er
echt in het verhaal. Als je pas begint aan het spel als het
zich verkleed heeft. In plaats van bezig te zijn met het ver-
verhaal af is, is het moeilijk om er weer in te kruipen.
haal, zijn ze bezig met het hoe en waarom van de verkleedpartij, en dat komt het verhaal niet ten goede. Ben je al van bij de start van de activiteit verkleed in een of
Een verhaal goed voorlezen mm Niet te snel voorlezen mm Gewicht leggen in je woorden en zinnen trager mm Tempoverschil: soms wat sneller, soms wat te van mm Met volume spelen, al hangt dat af van de groot de groep ing mm Als er een tekening is, tijd maken om die teken goed te laten zien verteller mm Echt verteller zijn: opmerken dat je – zelfs als . Of je – een bepaalde gebeurtenis heel vreemd vindt leden de en staat, uren luidop afvragen wat er te gebe kken betro ernaar laten raden. Zo raken ze nog meer bij het verhaal, en dat is natuurlijk de bedoeling.
ander personage, dan kan het natuurlijk wel.
www.beleven.org/verhalen Heb je niet genoeg inspiratie, dan kun je terecht op deze site. Die biedt een hele verzameling verhalen aan voor alle leeftijden. Niet altijd even goed geschreven of vertaald, maar dan ga je zelf maar aan de slag om het te verbeteren.
Meer weten over Meneer Zee?
www.meneerzee.be dubbelp
unt
december 2009
7
Dossier: min 12
N E R E D IN K IE D N E K WIE DEN ? N J I Z E Z T A D WEL Kinderen van nu zijn anders dan kinderen van vroeger. Dat is normaal. Wij waren ook andere kinderen dan de kinderen die
onze ouders ooit waren. We hadden andere interesses en andere gewoontes. We hadden een heel andere leefwereld ook. Mijn oma zegt vaak: “Ik snap niks meer van waar kinderen tegenwoordig mee bezig zijn.” Ik kan haar geen ongelijk geven: ik snap het zelf ook vaak niet. Daarom: een impressie van de kinderen anno 2009.
SCHOOL
meisjes is dat dansen. Dat begint al bij
op zaterdag naar nog een andere jeugd-
kleutertjes, maar vanaf de puberteit
beweging. Er is ook veel meer keuze
daalt de interesse voor sport.
dan vroeger en dat weten kinderen ook.
Tijdens het panelgesprek wordt duide-
Ouders spreken ook wel eens over hun
De kinderen uit ons panelgesprek geven
lijk dat de kinderen zich goed voelen
kinderen als de achterbankgeneratie,
toe dat ze soms wel moe zijn en het af
op school. Maar een klein deel van de
omdat de kinderen van nu veel meer
en toe allemaal even beu kunnen zijn.
kinderen vindt wat ze op school leren
dan vroeger op de achterbank van de
“Ik moet van mijn mama of papa” heb-
meestal niet boeiend of interessant. Bij
auto zitten. Op weg naar het voetbal,
ben we veel gehoord.
jonge kinderen (6-8) zijn taal en rekenen
naar het dansen, naar de muziekschool,
nog lievelingsvakken, bij wie ouder
op zondag naar de Chiro en misschien
is dan 9 hebben ze meestal al afgedaan. Toch gaan kinderen graag naar school, omdat ze er speelkameraadjes ontmoeten. Het imago wordt vanaf een jaar of 10 erg belangrijk. Hoe je eruitziet en hoe je je gedraagt, het hoort er dan al allemaal bij. Coole jongens en meisjes zijn populairder dan de nerds.
HOBBY’S Hobby’s zijn doorslaggevend. Kinderen met een coole hobby hebben meer vrienden. Of dat denken de kinderen tenminste. Want het blijkt immers dat alle kinderen die enthousiast een hobby uitoefenen zich meer welkom voelen in een groep, omdat ze meer met andere kinderen moeten samenwerken. Voetbal staat met stip op nummer 1 bij de jongens, bij de
8
december 2009
dubbelpunt
We zien wel iets opvallend als we naar
nen absoluut niet vergeten. De oudere
het onderzoek van OIVO kijken over
helft vindt z’n heil meer bij Nickelodeon
de vrije tijd van jongeren. Ongeveer
of op VT4. Soaps zijn ook meer hun
de helft van de kinderen tot 12 jaar be-
ding: Thuis volgen ze elke dag.
Kinderen vanaf 10 jaar willen spulletjes
zoekt musea of tentoonstellingen, maar
De jongste leeftijdscategorie mag niet
die ze zelf gekozen en ook zelf gekocht
dat aandeel daalt peilsnel vanaf 13 jaar.
altijd op de computer, of er is een limiet
hebben. Ook dat is belangrijk voor het
Willen ze dan niet meer mee met mama
afgesproken: een halfuur per dag, niet
imago. Een ijsje kopen na school, of de
en papa?
meer. De oudere kinderen hebben
Joepie in de krantenwinkel: zo krijgen
zoals gezegd bijna allemaal zelf een
kinderen het gevoel dat ze onafhan-
computer en zeggen zelf “erg goed met
kelijk zijn van hun ouders en op eigen
het internet te kunnen werken”.
benen kunnen staan. Kinderen krijgen
Dat hebben ze ook nodig op school. Bij
ook meer zakgeld dan vroeger. Als
ons was het bord in de klas nog groen
we het gemiddelde maken van onze
MULTIMEDIA
en werd er met krijtjes op geschreven,
oudere panelleden (10-12 jaar), komen
bij hen gebruikt de leraar een smart-
we aan 7 euro per week. Ik herinner me
board en wordt er dus de hele dag met
dat ik op die leeftijd 40 frank kreeg per
Voor ons was het speciaal toen die
de computer en het internet gewerkt.
week. Als ik hen vertel hoeveel dat in
“Ik moet van mijn mama of papa “
eerste computer in huis kwam, voor kinderen (10-12 jaar) van nu was het speciaal toen ze een eerste computer op hun eigen kamer kregen. Met
ZAKGELD
euro is (één!), willen ze me niet geloven.
SPELEN
andere woorden: voor hen is een
Jongere kinderen spelen wel buiten. Ze
computer er altijd geweest. Net als een
bouwen een hut in de tuin en cowboy
gsm, een Gameboy, de Wii of de Play-
en indiaan zijn echt nog niet uit de
station. Kinderen uit ons panelgesprek
mode.
geven aan dat ze best veel tijd voor
Op de vraag of kinderen een bos of
een scherm doorbrengen, maar zien
speelterrein in de buurt hebben om te
daar geen graten in. Waar kinderen
spelen, antwoordden de meesten ne-
vroeger spelletjes samen speelden (met
gatief. Maar als het er was, zouden ze
ons voorbeeld ‘moedertje en vadertje’
er ook niet zonder hun ouders mogen
moesten onze oudste panelleden eens
gaan spelen.
lachen), nemen ze het nu samen met
Kinderen zijn met andere woorden
Lara Croft op tegen de slechteriken.
meer en tegelijk toch minder vrij. Daar-
Zeker bij 11- à 12-jarige jongens zijn
om komen ze graag naar de Chiro, daar
computerspellen razend populair. Maar
kunnen ze spelen zonder hun ouders.
laten we het niet groter maken dan het
En “de leiders en leidsters zijn minder
is: kinderen zullen altijd samen blijven
streng”, volgens onze panelleden.
Onze jongere panelleden krijgen wel zakgeld, maar meestal belandt dat in een spaarpot.
spelen, ook de oudere. Welk tv-programma moet je zeker gezien hebben om met je speelclubbers en rakwi’s mee te zijn? Het Huis Anubis is superpopulair, net als Amika. De jongste helft van ons panel kijkt veel naar Ketnet of vtmKzoom voor tekenfilms. En laat ons FC De Kampioe-
dubbelp
unt
december 2009
9
Dossier: min 12
LEDEN VAN
-12?
Brrrrr ... december is weer zo’n koude maand. Als de temperatuur daalt tot een aantal graden gelijk aan je ledenaantal, is de creativiteit soms iets verder te zoeken. Hoog tijd voor een aantal knotsgekke spelen die je bij -12 én met (veel) minder dan 12 kunt spelen. Of hoe het met kleine groepen best leuk kan zijn, zelfs in de winter!
Sintestafette
Koning Winter
Wie komt er elke 6e december langs? Jawel, de heilige
Dat Koning Winter in december zijn intrede maakt, hoeft niet
Sinterklaas. De ideale inkleding voor een partijtje estafette,
meteen te betekenen dat jullie binnen moeten blijven. Een
zelfs voor de oudste groepen. De zakken van de Piet zijn
kleine groep is perfect om een gezelschapsspel groots uit
ideaal om een wedstrijdje zakspringen te doen en omdat
te werken. Of wat dachten jullie van een spelletje tenten-
zwarte Piet met gemak door de schouw moet kunnen,
zeeslag? Verdeel je groep in tweeën (of doe eens gek en
moeten de leden er ook in slagen door een kartonnen doos
maak drie of zelfs vier groepen) en geef hen elk een tentje
te kruipen. Het paard van de Sint lust graag een wortel,
dat je opzet en waarin ze zich kunnen verschuilen (in tijden
dus waarom de appel-in-bassin-met-water, een klassieker
van barre kou kan het tentje wel wat warmte bieden, knus
in het estafettegebeuren, niet vervangen door een wortel?
bij elkaar). Ook de leiding doet mee! Elke groep krijgt twee
Andere mogelijkheden zijn nog:
speelvelden (op papier): eentje om de eigen schepen op aan
- Letterestafette: op vijf meter van de startlijn staat een bord
te duiden, eentje om die van de tegenstanders te zoeken.
met zoveel letterkoekjes als er spelers zijn (of als er weinig
Voor elk raak schot mag je bij de tegenstander een stukje
spelers zijn: twee per persoon). Bij het startsignaal loop
van de tent neerhalen: een piket uittrekken, een stok wegne-
je naar het bord, zuig je een letterkoekje aan en probeer
men enz. Wie kan hun tent het langst staande houden?
je het aan je lippen te houden totdat je weer over de startlijn bent. Valt het letterkoekje, dan leg je het terug in het bord en je begint opnieuw. - Schilderestafette: zwarte Piet is gewassen en ziet er wat
Aftellen naar een leuk kerstfeest is nog leuker als je ieder-
bleekjes uit, tijd om hem weer vuil te maken. Bij het
een opwarmt met een leuke kerstbingo! Maak kaarten
startsignaal vertrekt de eerste speler met een vinger vol
met verschillende vakjes waarin je zowel prenten plaatst
zwarte verf, waarmee hij of zij tot aan de grote prent van
als woorden die met Kerstmis te maken hebben. Met een
zwarte Piet loopt die dan een zwarte veeg krijgt. Speel
paar tiental woorden en prenten kun je al heel wat variaties
verder tot Piet weer helemaal zwart ziet.
maken. Gooi elke prent en elk woord in een kerstdoos en
- Schoenenestafette: iedereen zet zijn of haar schoentje voor
laat de Kerstman grabbelen: spelers die hun prent of woord
de komst van de Sint, dus waarom niet testen hoe goed
zien, mogen het schrappen op hun kaartje. Varieer met de
de leden daarin zijn? De eerste speler loopt naar het
te behalen figuur: een volle rij, een diagonale rij, het hele
keerpunt, doet zijn of haar schoenen uit en loopt terug.
kaartje vol? Geef tussendoor nog wat opdrachten, zoals een
De volgende spelers lopen vervolgens om de beurt naar
prachtig kerstlied zingen, een rendier imiteren, een rendier-
dat punt waar ze hun eigen schoenen uittrekken en die
race of een Kerstmanklim, en je bent weer vertrokken voor
van de vorige aantrekken.
een namiddag vol kerstplezier.
Bedenk zelf nog varianten waarbij alles draait om de Sint en Piet, om marsepein en chocolade, om speelgoed en paarden, om Spanje en de stoomboot.
10
Kerstbingo
december 2009
dubbelpunt
]foto: valerie vanderlooy[
Kerstboomschieten
Nog een aantal tips
Neem een groot blad papier en teken er een kerstboom op.
Spelen in een kleine groep is niet altijd vanzelfsprekend.
Gewoon een boom, zonder versiering. Dat hang je tegen de
Toch kun je met wat creativiteit elke zondag een leuke activi-
muur. Vervolgens krijgt iedereen een blaaspijp, bijvoorbeeld
teit organiseren. Maak je groep bijvoorbeeld groter door je
een stuk pvc-buis. Alle leden krijgen nu ook proppen nat
leden eens vriendjes te laten meebrengen, door samenspel
wc-papier. Dat dopen ze in wat verf, en vervolgens schieten
met een andere Chirogroep te organiseren of door met de
ze van op een bepaalde afstand de ballen in de kerstboom.
leiding zelf mee te doen aan de activiteiten. Bedenk ook
Hoe hoger in de boom, hoe meer punten je verdient. Maar
dat heel wat spelen die je met een grote groep kunt doen,
let op: als je bal naast de boom belandt, krijg je een straf-
best wel geschikt zijn voor kleine groepen: een tocht, een
punt. Het is dus veiliger om lager te mikken, met minder
knutsel- of kookspel, een gezelschapsspel, een spannend
risico op strafpunten.
dorps- of stadsspel, een verkleedpartijtje, ruige spelen en ga zo maar door. Wissel het type spel af: dan eens in groep,
Slinger eens heen en weer
de volgende keer individueel of in kleine groepjes, de week erna met of tegen de leiding. Je kunt zelfs van elk lid een
In je kerstboom hangen nu wel ballen, maar nog geen slin-
eigen ploeg maken.
gers of piek. Iedereen krijgt om beurten een blinddoek om
Een kleinere groep betekent ook dat je de leden beter kent,
en een kerstslinger in de hand. Je draait de geblinddoekte
waardoor je er nog beter voor kunt zorgen dat er voor elk
spelers een paar keer rond hun as, zet hen in de richting van
wat wils is. Een kleine groep moet dus niet meteen een
de boom en laat hen dan vertrekken. Alle spelers hangen de
handicap zijn!
slingers op de plaats waar zij denken dat de boom staat. En de piek? Die is voor op het laatst!
dubbelp
unt
december 2009
11
Dossier: min 12
Hoe kun je daar nu leiding van zijn? Urenlange discussies levert het op: vanaf welke leeftijd kun je bepaalde activiteiten doen? Mogen de rakwi’s al op tweedaagse? Slapen speelclubbers gemengd? Leid(st)er zijn bij de jongste leden is niet zo simpel als het lijkt.
Zes geheime tips voor een geslaagde activiteit 1. Denk aan de leeftijd Een speelclubber kan andere dingen dan een kerel of
SOS begeleiding
Dat je een ribbel anders behandelt dan een rakwi, dat is
tiptien. Niet alleen verschillen ze lichamelijk heel veel, ook
logisch. Maar hoe anders? Wel, als je leid(st)er bent van
geestelijk zullen ze andere dingen ‘kunnen’.
de ribbels, dan moet jij vooral zorgen voor veiligheid en
2. Elke ploeg is anders
vertrouwen. Ze zien geen risico’s, die moet jij voor hen zien.
Jouw rakwi’s zijn de mijne niet. Jouw bende, de sportieve
Je zult ook voor hen moeten zorgen, iets waarover je meer
ploeg die niet kan stilzitten, crost ook in de gietende regen
leest in het artikel over mama- en papataken. Zorg ook voor
heen een weer over het grasplein. De mijne krijg je bij een
structuur, zowel in je programma als op weekend als in je
spatje regen met geen stokken buiten.
lokaal. Een eigen kapstok voor elke ribbel is daarvan een
3. Geen twee dezelfde!
goed voorbeeld.
In je ploeg zitten geen twee dezelfde kinderen. Gelukkig maar. De verschillende karakters in de groep bieden je een
Voor die veiligheid moet je bij rakwi’s ook nog zorgen, maar
zee van mogelijkheden. Zorg dus dat je je leden kent!
om een andere reden. Zij zien wel risico’s, maar kennen hun
4. Een flinke dosis verlangen
eigen grenzen niet. Als rakwileider heb je trouwens niet één
Later, als we groot zijn, gaan we ook op tweedaagse. Later,
luisterend oor nodig, maar wel tien! Voor je leden is het heel
als ik groot ben, mag ik ook bij het kampvuur slapen. We
belangrijk dat je naar hun verhalen luistert en geïnteres-
dromen niet alleen van wat we later willen worden, maar
seerd bent. Op die manier krijg je ook superveel informatie
ook van wat we later bij een andere afdeling allemaal zullen
van je leden. Zorg voor duidelijke regels, die de rakwi’s liefst
doen. Te veel prijsgeven aan de jongere afdelingen zorgt
zelf mee opstellen. Ze hebben dat nodig. Een nadeel van
ervoor dat er nog maar weinig dromen overblijven voor de
die hang naar structuur is dat ze vaak zwart-wit redeneren.
aspi’s.
Aan jou om daartussen af en toe een grijs idee te lanceren.
5. Een wereld van verschil De leefwereld van kinderen en jongeren verandert voortdu-
Sta je boven je rakwi’s of ertussen? Dat is niet altijd duide-
rend. Een uitdaging dus om daarop in te spelen.
lijk. Je rakwi’s hebben behoefte aan iemand die duidelijk de
6. De Chirowaarden
leiding neemt, die structuur kan bieden. Maar anderzijds
We doen onze activiteiten niet zomaar. We dromen in de
moet je ook af en toe tussen je rakwi’s gaan zitten en luiste-
Chiro van een wereld waarin rechtvaardigheid, innerlijkheid
ren. Soms moet je gewoon mee rakwi zijn.
en graag zien centraal staan. Wat is nu een goede activiteit? Dat is er een die je baseert op de leefwereld van de afdeling, op wie ze zijn en op waar de Chiro voor staat. Het slagen van een Chironamiddag hangt niet alleen af van de gekozen activiteiten. Veel hangt af van de manier waarop je een groep begeleidt.
12
december 2009
dubbelpunt
Fantasie?
Bij ribbels kent de fantasie bijna geen grenzen. Het is wel belangrijk dat je niet te ver van hun leefwereld afdwaalt. Bij de oudste speelclubbers blijf je best bij dingen die ook écht (kunnen) bestaan, zoals brandweermensen, professoren of ridders. Ga bij de jongste speelclubbers of ribbels niet te ver in je fantasie. Voor hen is het allemaal écht. Maak dus op het einde tijd om weer in de realiteit te komen. Een weekje nachtmerries over een monster in de kast is géén pretje. Rakwi’s met fantasie? Jawel, die hebben ook fantasie. De activiteiten zijn bij voorkeur zelfs geheimzinnig, maar toch met een realistisch thema. Wat denk je van een uitgelekte bankoverval, of een zoektocht door de buurt?
Tochten?
Geen probleem, zowel met ribbels als met rakwi’s. Maar let op een paar dingen. Beperk de afstand. * Ribbels: 5 kilometer * Speelclub: 6 kilometer * Rakwi’s: 8 kilometer Zorg voor animatie onderweg. Verwacht niet dat je leden met kaart en kompas kunnen werken. Dat is te moeilijk. Zorg voor een doel. Geen droppings of tweedaagses. Bewaar dat voor als ze ouder zijn.
Wanted/Gezocht!
Nieuwe leden zoekt iedereen. Dat je alle zesjarigen uit de buurt probeert te overtuigen, ligt ook voor de hand. Maar niet iedereen denkt eraan dat je ook leden kunt aantrekken die al ouder zijn dan zes jaar. Waarom geen rakwi’s werven? Ideeën genoeg: Organiseer een wedstrijd touwtrekken op de speelplaats, en deel nadien papiertjes uit met de data van de Chirowerking en een korte uitleg. Ga op huisbezoek bij mogelijke leden. Want ook bij rakwi’s moet je de ouders overtuigen. Ga rond in de wijk met groene waterijsjes. In die ijsjes stop je een papiertje met alle belangrijke informatie. Stop bij alle kinderen in de buurt een puzzelstuk in de bus met een brief over de Chiro erbij. Op die brief staat dat dat puzzelstuk nodig is om zondag het geheim van de Grote Groene Gazontempel te kunnen ontcijferen, en of ze dus alsjeblieft naar de Chiro willen komen. Voorzie wel een paar reservestukken, je weet maar nooit. Organiseer een vriendjesdag waarbij je rakwi’s zoveel mogelijk vrienden meebrengen. Hiervoor gebruik je het vriendenboekje dat je kunt bestellen op het nationaal secretariaat (info@chiro.be).
Meer info?
Het Speelclubboek, het Rakwiboek en het Tochtenboek vind je allemaal in De Banier. Op www.chiro.be/groeilijn krijg je een overzicht van de begeleidingshouding en activiteiten voor verschillende afdelingen.
dubbelp
unt
december 2009
13
Dossier: min 12 OO Voor oudere leden is het vaak de max om zonder bemoeienissen van ma en pa op weekend of bivak te gaan. Voor jongere leden is dat minder evident. Hoe leuk ze het ook vinden in de Chiro,
“Leider, ik vind mijn pyjama niet”
het is niet altijd vanzelfsprekend om mama en/of papa er niet
Elke avond lijkt Joachims pyjama spoorloos verdwenen te
bij te hebben. Zeker wanneer ze geconfronteerd worden met
zijn. Nergens te vinden, en hij heeft echt óveral gezocht. Als
onbekende dingen of zaken die ze (nog) niet goed kunnen. Het
de leider uiteindelijk even komt helpen zoeken, legt Joachim
is dus aan de leiding om vader- en moedertaken over te nemen.
uitvoerig uit dat hij alles al doorzocht heeft. Nadat de leider
OO
“Moederkeszalf”
enkele spullen verlegd heeft in Joachims koffer of zijn slaapzak heeft uitgeschud, is de pyjama alweer terecht.
Tine heeft na het bosspel een teek op haar been ontdekt. Na het trotse pronken bij de andere kinderen – “wauw, zo’n grote
- Maak afspraken over de spullen. Laat leden bijvoorbeeld ‘s
teek!” – krijgt ze het toch een beetje benauwd. Zal het pijn
morgens hun pyjama en toiletzak op hun bed leggen, zodat ze
doen als de leidster de teek verwijdert? Zal de teek wel van
die ‘s avonds meteen terugvinden.
haar been af willen? De speelclubleidster stelt haar gerust: “Ga
- Deel niet enkel op het einde van het bivak verloren voorwer-
hier maar rustig zitten, dan haal ik even de tekentang”.
pen uit. Veel spullen raken de eerste dagen al zoek. Anders
“Een tang?!” Hoe stoer Tine het ook vond dat ze een teek had,
stapelt de berg ergernis zich ook op.
nu wou ze dat ze gewoon thuis bij mama zat, waar geen teken
- Tijdens de dag is er niet veel tijd om op te ruimen. Laat leden
wonen.
dat tijdens de platte rust doen, als ze toch rustig in de tent moeten blijven.
- Leg uit wat je zo meteen gaat doen, zodat het kind in kwestie
- Met geduld vind je veel terug!
weet wat er gaat gebeuren en dus niet schrikt. - Afleidingsmanoeuvres! Vraag hoe het spel daarstraks ineen zat of wat er nu weer gebeurde in het bivaktoneel gisteravond. - Geruststellen: de pijn zal best meevallen en als dat even niet
“Ik mis mijn mama”
zo is, mag je altijd in mijn hand knijpen.
Midden in de nacht ligt Julie luid te huilen in haar bed. Enkele
- Vertel over een keti die daarstraks ook een wondje had en met
andere kinderen worden er wakker van en zeggen boos dat ze
evenveel schrik zat te wachten wat er zou gebeuren. Het is dus
stil moet zijn. Maar hoe gaat dat als je je mama zo erg mist?
helemaal niet flauw als je een beetje bang bent!
De leidster neemt Julie mee naar buiten. In de kooktent krijgt Julie thee en mag ze een briefje schrijven naar haar mama. De aandacht die ze krijgt, en het feit dat ze mama met het briefje kan laten weten dat ze haar mist, helpen om weer rustig te
“Free hugs”
worden. Als de leidster Julie weer naar haar bed draagt, valt ze onderweg alweer bijna in slaap.
Tijd voor de ouders om de bivakplaats te verlaten. Net voor de mama van speelclubber Silke in de auto stapt,
- Heimwee kan op de meest onverwachte momenten opdui-
drukt ze de leiding nog snel op het hart dat ze Silke af en
ken, maar hou er rekening mee dat ‘s avonds in bed en tijdens
toe eens goed moeten vastpakken, want “ons Silke heeft
het uitdelen van de post de kans groter is dat enkele kinderen
dat nodig”. Tijdens het bivak komt Silke geregeld ‘flodde-
het moeilijk krijgen.
ren’ bij de leiding. Een dikke knuffel kan wonderen doen.
- Neem heimwee serieus. Er veel aandacht aan geven is niet altijd nodig, soms helpt afleiding even goed, maar lach het
- Babbeltjes, knuffels, high five. De hele dag kom je op
zeker niet weg.
het bivakterrein leden tegen. Beperk je niet tot contact je
- Brieven schrijven naar het thuisfront helpt dikwijls. Maak
eigen afdeling. Die kleine momentjes zorgen ervoor dat le-
daar dus voldoende tijd voor.
den zich sneller thuisvoelen op het terrein en in de groep.
- Ook ouders hebben het vaak moeilijk wanneer hun kind voor
- In jongere afdelingen is de meest gegeerde plek die naast
het eerst op bivak gaat. Spreek op voorhand af dat ze dat niet
de leider of leidster. Let er zelf mee op dat elk kind de kans
te duidelijk laten uitschijnen in hun brieven of wanneer ze hun
heeft om eens op je schoot te zitten tijdens het toneeltje
kind afzetten. En kinderen tijdens het bivak laten bellen met
of om naast jou aan tafel te zitten, en dat dat niet enkel
ouders is – tenzij in uitzonderlijke gevallen – geen goed idee.
voorbehouden is voor de ‘grote bekken’. - Veel (jonge) leden kunnen een nachtkusje gebruiken voor het slapengaan.
]foto: valerie vanderlooy[
pelen s tje r ede o m en tje Vader
“Wafel, wafel, wafel, ellebogen van de tafel!”
- Op bivak mag meer dan thuis. Maar kijk met jonge leden
Opschudding aan de aspitafel. Aspi Yolan snuift, tot groot
toch heel goed uit. Voor hen is het vaak moeilijk te snappen
jolijt van de anderen, een spaghettisliert op door zijn neus.
waarom het de ene keer wel wat smeriger mag en waarom ze
Speelclubbers, ribbels en rakwi’s kunnen van aan hun tafel niet
de maaltijd nadien rustig hun boterhammetjes moeten zitten
zien wat er gebeurt, maar ze merken wel dat de oudere leden
eten.
en hun leiding veel plezier maken aan de andere kant van de
- Spreek met andere afdelingen af wat kan en wat niet. Voor
eettent. Hun eigen leiding maant hen aan te gaan zitten, zeker
oudere leden gelden dikwijls ietwat andere regels, maar zorg
wanneer rakwi Willem een sliertje neemt en zegt dat hij dat
dat dat er tijdens groepsmomenten niet te dik op ligt.
ook best kan. Maar wie wil er nu stilzitten en verder eten als er
- Leg duidelijk grenzen op, zoals: met je handen eten kan,
ergens verderop een feest bezig is?
maar gooien met voedsel is not done.
“Simple things” Wastijd. De leiding stuurt iedereen naar de wasplaats, omdat ze zelf nog even bezig zijn met een kindje dat gevallen is of met de voorbereiding van een spel. Wanneer ze na een tijdje komen kijken, treffen ze een ravage aan. Femke heeft haar handdoek in het water laten vallen, Arne en Ruben proberen elkaar nat te maken met hun was-
s wat jij kunt gebruiken in je Haal uit deze tips en verhaaltje zullen rtaken te vervullen. Je leden ploeg om je vader- en moede n, gaa s hui te zien wanneer ze naar blij zijn papa en mama terug oel een fantastisch en veilig gev maar hebben dankzij jou wel gehad op bivak! aanpassing – ook bruikbaar Deze tips zijn – met een kleine op weekend. tijdens je Chironamiddag of
handjes, Farahs toiletzak is omgevallen en al haar spullen liggen verspreid en Magali is in het nat gaan zitten om haar schoenen aan te doen. - Jonge leden kunnen best veel zelf. Toch vergeet je dikwijls dat heel wat ‘simpele dingen’ voor hen minder vanzelfsprekend zijn. Probeer er rekening mee te houden. - Vraag hulp aan een oudere afdeling als je zelf intussen iets anders moet doen. - Zorg dat leden hulp kunnen en durven vragen. Een “Zeg, dat kun je toch zelf?!” zorgt er misschien voor dat je die vraag niet meer zal krijgen, maar daarmee is het probleem ]foto: tom adriaansen[
nog niet opgelost.
dubbelp
unt
december 2009 15
Vrienden onder elkaar
hoeven te zijn, bewijst Koen Celis van Chiro Lips uit Lier, waar het debat is geopend om de jongste afdeling toch de volle tien dagen mee te laten gaan op vraag van de ouders.
Hoe lang gaan ze mee?
Aan de andere kant weet Ellen Maes van Chiro Sint-Jozef meisjes uit Merksem te zeggen dat het bij hen net de ouders
Een heleboel factoren kunnen binnen de leidingsploeg
zijn die willen dat hun telg wat minder lang van huis is.
een discussie veroorzaken over het bivak van de eerste zes
De derde groep antwoorden komt van Miek Jacobs van Chi-
Chirojaren. De leiding zelf is bijvoorbeeld zo’n factor. De
ro Zammel en Iris Donders van Chiro Zaventem die aanbren-
kleintjes langer mee op bivak nemen, maakt grotere spelen
gen dat een volledig bivak te zwaar zou zijn voor de kleintjes
mogelijk als jouw Chirogroep zeer uitgebreid een bivakthe-
omdat ze hun tien dagen volledig in tenten doorbrengen.
ma uitwerkt. Of wordt de constante aandacht die de jongste afdelingen opeisen te veel en wil de leidingsploeg er net een
Wanneer we doorvragen, komt een opmerkelijke trend naar
paar dagen af doen?
boven. De eerste avond wordt naar voren geschoven als het moment met de meeste traantjes. Ongeveer evenveel men-
Een andere factor zijn je leden, die naar het einde toe ver-
sen verwijzen naar het moment waarop de ouders de jong-
teerd worden door heimwee. Of ze zijn teleurgesteld dat ze
ste leden komen afzetten, als ultiem heimweemoment voor
al naar huis moeten en zijn jaloers op de oudere afdelingen
de oudere afdeling die al op bivak is. Dat probleem weet
die er langer waren. Om een oplossing te vinden, dook
Chiro Sas uit Bredene handig te omzeilen door de afdelingen
Dubbelpunt Facebook in en daar vonden we een geweldig
die later komen de verplaatsing met de trein te laten doen.
publiek.
Een conclusie?
Hoe lang gaan de -12-jarigen mee op bivak?
Dat is een probleem. Er zijn Chirogroepen die tien dagen
Je denkt misschien dat het antwoord gemakkelijk in een
mogelijk is. Ouders zijn zowel voor als tegen het inkorten
grafiekje gegoten kan worden, maar je vergist je. Dat komt
van het bivak. De oplossing? Teruggrijpen naar de basis
doordat de verdeling van de afdelingen in die eerste zes jaar
van elke goed werkende groep: communicatie. Merk je dat
nogal verschilt. Je hebt groepen waar de speelclub voor de
er een probleem groeit bij die jongste leden, praat dan met
eerste drie leerjaren is en de rakwi’s voor de laatste drie jaar
elkaar, met de leiding, met de leden zelf. En met de ouders,
van de lagere school. En je hebt de groepen die de eerste
want als we iets mogen besluiten, dan is het wel dat ieder-
jaren onderverdelen in telkens twee jaar, zijnde ribbels,
een een steentje bijdraagt.
met de jongsten op bivak gaan en zo bewijzen dat het wel
speelclub en rakwi’s. Bedankt aan iedereen die heeft deelgenomen aan het Laten we eerst de gemakkelijke nemen. Bij vijf van de 36
interview! Ik kon jammer genoeg niet iedereen bij naam
ondervraagde Chirogroepen gaat iedereen mee voor de
vermelden. Maar toch bedankt.
volle tien dagen, bij vier groepen gaan alle -12-jarigen
Niels’Hans’
minder lang op bivak. Het gaat hier dan over een bivak van zeven dagen en in een enkel geval zelfs vijf. In de rest van de interviews is het meest voorkomende antwoord dat enkel de eerste twee jaren een verkort bivak hebben, meestal gaat
en duidelijk: heimwee. De rest van de antwoorden valt voor het grootste deel onder traditie: “Ze komen later omdat het al altijd zo is.” Dat tradities geen in steen gehouwen regels
16
december 2009
dubbelpunt
van bostra
In meer dan 80 % van de gevallen klinkt het antwoord luid
]foto: jan
Waarom gaan de -12-jarigen minder lang mee op bivak?
eten[
het dan over zeven dagen.
“Op uw bakkes!”* “Op uw bakkes!” Dat was wat Max meestal riep. Een levendige voetbalmatch waarbij hij dacht dat hij bij Standard sjotte en de tegenstander altijd veel slechter was, meer was er niet nodig. Foutje van de scheidsrechter? “Op uw bakkes!” De keeper die even niet oplette? “Op uw bakkes!” Of het allerergste: een verloren match. Jawel: “Op uw bakkes, rotjong!” Max was moeilijk te negeren. Hij werd zelfs een puntje op de leidingskring. “Met Max zien we toch onze peren, amai!” zuchtte leider Mario. “Tien jaar, en al zo brutaal en ]foto: jan van bostraeten | chiro lore[
agressief!” De rest van de leidingsploeg knikte. Zij zagen ook wat er ‘s zondags gebeurde. Max straffen haalde niet veel uit. Als het spel hem
De week nadien deed Max een kwartier mee. En hij riep
niet aanstond, liep hij gewoon weg. Of hij ging chips pikken
twee keer “op uw bakkes, trut” tegen Sara. Jolien ging eens
bij de andere afdelingen. “Misschien ... ” opperde iemand,
met zijn juf op school praten.
“misschien moeten we hem uit de Chiro zetten.” Stilte. En
Week drie was opnieuw een ramp, maar de week daarna
dan toch ook geknik rond de tafel. Chiro zonder Max, het
deed Max een uur mee met het bosspel van de kwiks.
zou gemakkelijker zijn.
Waarna hij wegliep. En Sara hem terug ging halen.
“Tarara, niks van!” zei leidster Jolien plots. “Dat hij dan maar
De weken vorderden. Koppig bleven Jolien en Sara voort-
met de meisjes komt meedoen!” Mario grijnsde. “Succes
doen. Mario polste regelmatig met een grote grijns hoe het
ermee, je mag hem hebben!” En de week nadien werd rakker
hen verging met ‘die lieve Max’. “Bwa, dat gaat,” was dan het
Max een kwikje bij leidsters Jolien en Sara.
antwoord.
De eerste zondag was een hel. Hij sprak zelfs niet tegen de
Tegen maart ging Max mee op weekend. Hij speelde mee
kwiks. Zelfs geen “op uw bakkes” kwam eruit. Maar Jolien en
volleybal, riep wat naar de andere ploeg, klom over de draad
Sara, koppig als ze zijn, hielden vol. Eerste werk: een huisbe-
om de bal terug te halen, was de eerste bij de beektocht en
zoek bij Max. Lang heeft het niet geduurd. Een halfuurtje,
kon de luidste boer laten bij de chocomelk. Hoewel Sara
toen stonden ze weer aan het Chirolokaal. “En?” vroeg Mario.
daar ook wel goed in was.
“Was ’t plezant?” “Ja hoor,” beet Jolien terug. “Zouden jullie ook beter doen,
‘s Avonds komt leidster Jolien binnen in de slaapzaal.
huisbezoeken.” En ze ging haar handen wassen.
Dertien kwikjes op een rij in hun bed, weggedoken in hun slaapzak, met dichtvallende ogen. En op het einde ligt Max, doodmoe indommelend. Jolien stopt iedereen in, geeft nog een nachtzoen en zegt slaapwel. Iedereen, behalve Max. Die krijgt een nachtzoen, en Jolien fluistert: “Op uw bakkes, Max.” * (In West-Vlaanderen: ip je mulle, ip je wezen)
dubbelp
unt
december 2009
17
Gesloten clubje VERHAALTJE Vriend Vogel en de Orde
van De Pauw
“Vriend Vogel!” roept Benny luid. “Wat ben jij daar in hem elsnaam allemaal aan het uitspok en op mijn rug?” “Top secret!” kwettert Vriend Vogel. Benny gromt: “Wat het ook is dat je aan het uitvrete n bent, hou ermee op want ik krijg er verschrikkelijk veel jeu k van!” “Nog even geduld, Benny, ik ben zo klaar!”
“Niet waar!” krist Vriend Vog el, “de leden van de Orde van de Pauw zijn misschien wel rijk, maar ze delen hun rijkdom wel met de rest van de zoo. Ie der jaar organiseren ze het befaamde ‘Bal van de Pauw’, een superchic feest waarvan de opbrengsten naar een goed doel gaan. Dat is toch prachtig!?”. “Bon,” zegt Benny, “veel succes bij je exclusieve pauwenclub je”. Vriend Vogel vliegt weg...
Benny heeft Vriend Vogel nu al vijf dagen niet meer gezien . “Tadaaam!” Vriend Vogel spr Zou hij erin geslaagd zijn om lid ingt in een flits en met veel te worden van de Orde? show op de grootste hoorn Stel je voor dat Benny plots van zijn vriend Benny. “En wat iemand van de Orde van de vind je ervan?” vraagt hij vol Pau w kent! ongeduld. Benny schiet zo har d in de lach dat de apen van een Ineens hoort Benny iemand paar kooien verder spontaan stilletjes snikken. Het geluid mee beginnen te krijsen. Vr kom t van achter de berk die in zijn iend Vogel draagt een grote kooi staat. “Vriend Vostrik rond zijn hals, zijn veren blin gel?” vraagt Benny. “Ben jij dat ken onnatuurlijk fel en hij hee ?” ft drie pauwenpluimen rond zijn Daar zit zijn vriend tussen de donzige achterwerk gebongeknakte pauwenveren. “Wa t den. is er gebeurd?” Vriend Vogel hapt naar adem: “Ze wilden me t “Vriend Vogel, jij ziet er – ehe niet, Benny. De Orde van de um – speciaal uit, werkelijk zee Pauw vond dat ik niet genoeg r apart,” probeert Benny voorzic rijke vrienden had. Ik ben gee htig. “Ben je van plan om me n meerwaarde voor hun club e . te doen aan het Braziliaans carn Ma ar dat vind jij waarschijnlijk wee aval, met die pluimen in je r heel grappig.” Benny gat? Hahaha!” pakt Vriend Vogel voorzichtig vast met zijn hoorn en steekt Dit was niet de reactie die Vrie hem in zijn borstzak. “Ach Vriend nd Vogel verwachtte en hij is Vogel, trek het je niet aan. duidelijk op zijn poot getrap Je bent rijker dan je denkt. De t. Woedend roept hij: “Ik had Orde van de Pauw heeft wel kunnen denken dat een misschien rijke leden, maar plompe neushoorn als jij gee er is zo weinig variatie. De led n en verstand heeft van smaak! Ik, zien er allemaal hetzelfde uit mijn waarde vriend, ben een en hebben dezelfde interess es. pauw!” Ze tonen de wereld graag hun veren, maar sluiten zich ook Nu moet Benny nog harder af. Het is een eentonig, geslote lachen: “Ik zie toch vooral een n clubje. Dat kan helemaal roze vogel die potsierlijke plu niet gezegd worden van ons imen aan zijn kont heeft vriendengroepje. Onze vrie nd gebonden!” Fons de stadsmus slaagt erin om een gammele dakgoot om Vriend Vogel wordt nu echt te bouwen tot een gezellig nes helemaal rood van woede en t. Lilly de olifant kan met begint er wild op los te tateren haa r slurf water uit een put pom . Hij vertelt dat hij graag lid pen. zou worden van de Orde van En onze maat Patrice de de Pauw. Dat is een clubje waartoe alleen de beste, mo kraanvogel kan als geen oiste, rijkste en machtigste vogels toegelaten worden. Je and er sappige verhalen komt niet zomaar in het club je. Je moet bewijzen dat je het ver tell en over Afrika. waard bent om lid te worde n van de orde. Een goed voorko Dat , Vrie nd Vogel, dat men is heel belangrijk. Een ordinaire vogel komt er niet noem ik pas een rijk in! Daarom heeft Vriend Vog el zich helemaal uitgedost en zijn vriendenclubje!!”. pluimen opgeblonken met wat vaseline die hij uit de apo theek van de zoo heeft gepikt. Zo hoopt hij op te vallen bij de leden van de orde, zodat die op hun maandelijkse raa d beslissen dat hij clublid ma g worden. Pas wanneer de leid er van de orde, ‘de hoofdvoge l’ zoals ze hem in het milieu noe men, drie keer een pauwenkreet slaakt, is het lidmaatsch ap geldig. Echt heel exclusief! En bovendien nuttig, want de vogels van de Orde van de Pauw, dat zijn echte vriende n. Hun connecties reiken ver der dan de hoogste bomen waa rdoor ze je altijd uit de nood kunnen helpen. “Bwaaa,” reageert Benny nuc hter, “is die Orde van de Pau w niet vooral een clubje dikke nekken die willen stoefen dat ze veel geld en macht hebben?”
18
december 2009
dubbelpunt
Ambassadeurstip
dracht om zelf in op de ’s pi as en ’s ti Geef je ke infilteren, bv. de te s je ub cl ’ n te lo es ‘g een aantal dhuis, enz. voetbalploeg, het jeug
Wat voor clubje is de Chiro? Volgens Van Dale heeft het woord ‘club’ verschillende betekenissen: 1. Vereniging met het doel gezamenlijk een sport, hobby, enz. te beoefenen 2. Groep van bevriende personen 3. Besloten gezelschap, sociëteit Definitie 1 en 2 slaan de nagel op de kop. De Chiro is een vereniging met een duidelijk doel (Chiro!) en vooral veel vrienden. Maar een clubje in de zin van definitie 3? Neen dat niet. De Chiro is geen besloten gezelschap waar je alleen maar binnen komt als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. De Chiro is er overal en voor iedereen. Het is een open clubje!
D Of toch niet?
Zonder het soms zelf te beseffen, sluiten we kinderen en jongeren uit. Vaak zit het in de kleine dingen. Enkele bedenkingen van Benny Ieder jaar organiseren we met onze groep een grote wervingsactie. We gaan langs op scholen, we geven de kinderen briefjes of folders mee voor hun ouders, enz. De boodschap is: iedereen is welkom bij ons! OO Geweldig, zo’n grote werving! Maar stel jezelf ook eens de vraag: bereiken we met onze wervingsacties werkelijk iedereen? * Niet iedereen kent de Chiro. Voor ouders die de Chiro niet kennen, zegt een folder weinig. Met een gesprek bereik je dan veel meer. * Doen jullie speciale acties in aandachtswijken waar veel maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren wonen? Zij voelen zich vaak minder welkom bij verenigingen en vinden het niet gemakkelijk om zelf de eerste stap zetten. Met een extra inspanning toon je dat zij welkom zijn in jullie clubje. OO Soms kunnen culturele drempels ervoor zorgen dat je een gesloten clubje creëert, ook al ben je je daar niet van bewust. Stoemp met worst is voor Ahmed die geen varkensvlees eet geen ideale maaltijd. Veel
Vrienschapsbo
mm Verboeder m
ek jestip
et een ander club je! Stap met je viendschapsb oekje naar een andere club (voetbalclub, du ivenmelkersbo nd , oudercomité van de scho ol, enz.) en laat he t invullen. mm Richt een ab surd clubje op, bijvoorbeeld de lelijkesnorrenfan club. Werf nieu we leden door hen het bo ekje te laten invu llen. Geef extra opdrachten . Zo kun je aan pe rsoon A vragen om een foto in het boek je te plakken en dat dan door te geven aa n persoon B. Persoon B mag de foto van A be w erken met een snor, enz.
pinten drinken op leidingsweekend schrikt Joke af want zij heeft thuis geleerd dat dit niet hoort. Iemand die niet goed Nederlands verstaat, kan de spelletjes niet volgen en haakt af. En zo zijn er nog wel voorbeelden. OO Gesloten clubjes en kliekjes zie je heel vaak bij de leden. Valt bij jou in de Chiro de titoafdeling ook in twee groepjes uiteen: de leden van 13 en die van 14 jaar? Trekken de rakwi’s die naast de Chiro samen dansen of voetballen voortdurend met elkaar op? Kliekjes zijn niet abnormaal. Het is niet nodig om die ‘bendevorming’ voortdurend de kop in te drukken. Maar zorg er wel voor dat er naast hechte vriendschap ook ruimte is voor samenspel. OO Hoe zit het met kliekjes in de leidingsploeg? Zijn jullie een hechte bende? Of leven jullie naast elkaar? Is er een groot verschil tussen de jonge leiding en de oudere generatie? Of tussen de leiding die op kot zit tegenover de niet-studenten? Verschillen maken een ploeg sterker zolang je ze met elkaar mengt! OO En hoe open staat jouw Chirogroep over andere verenigingen bij jullie in de buurt. Zijn jullie een eiland dat met niemand contact heeft? Of trekken jullie er nu en dan eens op uit om mee te doen met de quiz van de KWB, te gaan helpen op het buurtfeest of te gaan eten op de spaghettiavond van de Chirogroep een paar kilometer verder?
dubbelp
unt
december 2009
19
Spelen met blacklight
Bezorg je ribbels in de donkere maanden van het jaar een onvergetelijke namiddag met dit blacklightspel, dat op veel “oohs” en “wauws” van het jonge volkje zal kunnen rekenen!
Blacklights kun je huren bij de jeugddienst van je gemeente,
Begin van het spel
of de provinciale uitleendienst. Als je er geen vindt of als de
Wanneer de ribbels aankomen, heeft het spookje hun
huurprijs te hoog is, kun je dit spel ook spelen met kleine
lokaal verduisterd (want hij is bang als het licht is) en
lichtjes in een volledig verduisterd lokaal. Alle spelletjes kun
zien ze plots een boodschap van het spookje oplichten op
je met speciale blacklightstift spelen, maar ook hier kun je een
de muur! Voor het tevoorschijn wil komen, moeten de rib-
goedkoper alternatief gebruiken: gewone fluostiften lichten
bels een hele hoop vriendjes verzamelen. Er zijn wel enkele
op, net als alles wat wit is.
voorwaarden: ze moeten de nieuwe spookjes één voor één het lokaal binnenbrengen. Ze moeten ook met elk vriendje eerst een spelletje spelen zodat ons spookje zijn nieuwe kameraadjes al wat kan leren kennen. Telkens wanneer ze
Uitnodiging
het lokaal met een nieuw spookje binnenkomen, staat het
De uitnodiging voor deze activiteit is een geheime
volgende spelletje in blacklightletters op (een flap tegen) de
boodschap, eventueel geschreven in blacklightinkt. Geef je rib-
muur geschreven.
bels dan wel de tip mee dat ze een blacklightje kunnen vinden bij een winkel of bank in de buurt, die zoiets meestal gebruiken om bankbiljetten op namaak te controleren. Wanneer ze die
Spookvriendjes
gebruiken, licht er een boodschap op van een spookje dat in
De nieuwe spookjes maken de ribbels door ze te knutselen.
het ribbellokaal verzeild geraakt is. Het spookje is gelukkig
Teken een gezichtje op een lapje stof en bind dat rond een
geen boze geest, maar een lief en verlegen spookje dat zich
propje. Je kunt er natuurlijk ook meer werk van maken. Met
bang voelt in het grote ribbellokaal. Vooral overdag wanneer
(fluorescerende!?) textielstiften, gewone plakkaatverf of
het licht is, is het bang voor monsters in de kast. Willen de rib-
batikverf maak je er echte modieuze spookjes van! Achteraf
bels misschien wat vriendjes voor hem zoeken?
kunnen de ribbels hen meenemen naar huis of op bivak als fluorescerend nachtlampje!
20
december 2009
dubbelpunt
ribbels
Blacklightspelletjes om de nieuwe spookjes binnen te krijgen: - Zeemansworstelen. Per twee proberen de ribbels met wit
-Sokkentrap. Zorg voor elke ribbel voor een witte sok
krijt kruisjes op elkaars schoen of been zetten. Wie er als eerste
(overSokkentrap. Zorg voor elke ribbel voor een witte sok
in slaagt om twee lijntjes te zetten die elkaar kruisen, wint. Als
(overtuig je vader ervan dat zijn tennissokken nu echt wel uit
je tijd hebt, hou je een kleine competitie: telkens de winnaars
de mode zijn en je hebt er vast genoeg ). Laat hen die rond
tegen elkaar en de verliezers tegen elkaar.
hun schoen aan hun rechtervoet trekken zodat de helft van de sok los bengelt. Op het startsignaal proberen ze allemaal de
- Vakkentrek. Baken met wit lint vier vakken af in het lokaal
sokken van de anderen uit te trappen door erop te gaan staan.
en verdeel je ribbels in vier ongeveer even sterke (en zware)
Als dat te snel gaat, laat je hen hetzelfde proberen maar dan in
ploegen. Op het startsein proberen ze zoveel mogelijk leden
krabbenkoershouding (op handen en voeten met de rug naar
van de andere ploegen in hun eigen vak te trekken. Let op, je
de grond).
mag enkel trekken aan iemand die jou een hand geeft, niet aan kleren of benen dus! Om het effect te vergroten, kun je hier
- Zotteke met een rol wc-papier. Eén speler staat in het
witte handschoenen gebruiken.
midden, hij of zij is het ‘zotteke’. De andere spelers gooien de
- Tiktakboem. Alle ribbels zetten zich in een kring en geven
beren te vangen, dan wisselt hij of zij van plaats met wie de rol
een witte bal door terwijl één geblinddoekte speler bv. Jonas in
laatst aangeraakt had. Als het te traag gaat, mag het zotteke
het midden voor klok speelt en tiktaktiktak zegt. Ondertussen
ook iemand tikken die de rol vastheeft, zo zal die sneller rond
laat hij zijn handen (als wijzers van de klok) omhoog gaan. Wan-
gegooid worden. Als de wc-rol begint af te rollen, geeft dat
neer hij boven zijn hoofd in zijn handen klapt, roept hij ‘boem!’.
leuke effecten in de blacklights.
rol wc-papier rond naar elkaar. Het ‘zotteke’ moet de rol pro-
Degene die op dat moment de bal vastheeft, is eraan en moet op de grond gaan liggen. Om de bal door te geven, moeten de
- Handje-klap. Haal het karton van de tafel en geef iedereen
anderen nu over hem of haar stappen, want de bal (bom!) mag
weer hun plaatsje. Alle ribbels krijgen een paar witte hand-
niet gegooid worden. Wie als laatste nog rechtstaat, wint!
schoentjes (vraag eens in het ziekenhuis, of aan iemand die naar Milk Inc. geweest is in het Sportpaleis ). Alle spelers
- Tafelblaasvoetbal. Maak met kartonnen strookjes een
leggen hun handen op de tafel, telkens de rechterarm over de
opstaande rand aan een tafel waar alle ribbels rond kunnen.
linkerarm van hun buur. Iemand begint met de klap door te
Maak evenveel poortjes als er ribbels zijn, dat zijn hun goals.
geven. Als je eenmaal op tafel klopt, moet de hand naast de
Leg vervolgens een wit pingpongballetje op de tafel. Door te
jouwe verder doen. Als je tweemaal klapt, keert de richting van
blazen hou je het balletje bij jouw doel weg. Wie het balletje
klappen om. Als dat al vlot gaat, kun je ook zeggen dat drie-
door zijn of haar poortje op de grond laat vallen (of het aan-
maal klappen betekent dat je een hand moet overslaan.
raakt), krijgt een minpunt. Als je veel ribbels (of een grote tafel) hebt, geef je hen rietjes om verder te kunnen blazen.
Eind goed, al goed Wanneer je zo alle spookjes binnen gekregen hebt,
- Vier op een rij. Maak twee ploegen en leg een groot papie-
versier je er het lokaal mee. Als je nog tijd hebt, maak
ren rooster op de grond. Om de beurt mag iemand van elke
je met de witte handschoenen en sokken een spooktoneeltje,
ploeg met fluostift een kruisje op het rooster zetten, in de kleur
waarbij je alleen de handen en voeten ziet in de blacklights.
van zijn of haar ploeg. De ploeg die als eerste vier op een rij heeft, wint! Op het einde verschijnt ons spookje voor de eerste en laatste - Vieruurtje. In plaats van de gewone frisdrank geef je je
keer. Hij bedankt de ribbels voor alle nieuwe vriendjes en
ribbels deze week eens melk. Het is niet alleen gezond maar ze
belooft hen dat hij nu nooit meer overdag het lokaal zal ver-
kunnen er ook hippe melksnorren mee maken voor onder de
duisteren. Hij heeft nu immers zijn nieuwe vriendjes om hem
blacklights!
gerust te stellen. Zo bevolken de ribbels hun lokaal overdag en de spookjes ’s nachts!
- Vliegertjesrace. Laat elke ribbel een wit vliegertje vouwen. Laat ze ermee naar een (witte) roos op de muur of op de grond mikken. Of als je lokaal groot genoeg is, gooi je gewoon om het verste.
dubbelp
unt
december 2009
21
De Gele Stoel De wat? Als we over de Gele Stoel spreken, dan spreken we over slotmomenten met de speelclubbers. Zij vertellen graag wat ze van de voorbije Chirozondag vonden. Voor we naar huis vertrekken, zitten we nog eens bijeen om de middag af te ronden. Zo komen je leden tot rust en krijgen ze de kans om goede en slechte ervaringen uit te spreken. De speelclubbers gaan niet alleen op in een stevig spel, ze zijn ook op zoek naar veiligheid, zich goed voelen bij de leider of leidster. Dat merk je tijdens de hele spelnamiddag: bij de speluitleg of tijdens het vieruurtje komen ze tegen je aan leunen of op je schoot zitten. Op tocht komen ze allemaal wel eens naast je lopen om hun verhaal te doen. De stoel zorgt ervoor dat je leden op het einde van de middag nog eens aan het woord kunnen komen. Het is geen droog of fantasieloos evaluatie-instrument. Het is een speciaal ding met veel mogelijkheden, dat een belangrijke plaats in het lokaal verdient. Om de speelclubbers te laten kennismaken met de Gele Stoel of om er hen aan te herinneren, speel je een spel waarbij dat bijzondere meubel centraal staat.
Win een stoel De speelclubbers worden in ploegjes verdeeld en moeten zoveel mogelijk stoelen verzamelen. De ploegjes spelen tegen elkaar. Daardoor verdienen ze kaartjes met telkens een onderdeel van een stoel op. Het groepje dat het snelst alle onderdelen verzameld heeft, wint de stoel voor dat spel. Je kunt er dus bij elk spel maar één winnen. Op de kaartjes staan onderdelen zoals een poot, een rugleuning, een zitvlak, enz. Denk eraan dat je leden in een spel vier poten moeten verzamelen om een volledige stoel te kunnen vormen. Op het einde speel je met de verdiende stoelen een spel om bij de echte Gele Stoel te komen. Het groepje dat daar het eerst in slaagt, heeft gewonnen.
Zoek de stoel Verstop de kaartjes over het hele terrein en laat de speelclubbers om het snelst alle onderdelen verzamelen voor één stoel. Let op dat elk kaartje meer dan één keer verstopt wordt, zodat een groepje een volledige stoel kan vormen – ook al heeft een ander groepje bijvoorbeeld al de rugleuning. Zeg ook duidelijk voor het spel begint dat je speelclubbers de kaartjes die ze niet nodig hebben terug moeten leggen waar ze ze vonden.
22
december 2009
dubbelpunt
Als variant laat je de speelclubbers geblinddoekt de kaartjes zoeken. Hierbij helpt een ander lid door te vertellen waar
speelclub
de geblinddoekte speler moet lopen.
Lopen voor een zitje
Het zit in ‘t bos
Maak een estafette. Hierbij winnen je speelclubbers een kaart-
Dit is een oversteekspel waarbij de speelclubbers de kaartjes
je met een onderdeel erop telkens wanneer ze de overkant
moeten verzamelen en naar hun kamp brengen. Je speelt
bereiken. Met dat kaartje gaan ze de volgende aflossen. De
het in een bos, op het speelterrein of op een zelfgemaakt
estafette duurt tot een van de ploegen een volledige stoel
parcours. De kaartjes liggen aan het einde van de af te
verzameld heeft.
leggen weg. Maak het je speelclubbers moeilijker door met
Waar lag de rugleuning? Speel Memory met de stoelenkaartjes. Elke keer als je een duo vindt, krijgt jouw ploeg dat kaartje met een stoelonderdeel op. Blijf spelen tot een ploeg een volledige stoel gevonden heeft.
Verover je zitje Speel wimpelroof met kaartjes in de plaats van wimpels. Per
de leiding tussen de kaartjes en de kampen rond te lopen en de speelclubbers te tikken. De leden die getikt worden, moeten hun kaartje afgeven en terug naar hun kamp gaan.
Grote afdelingen? Bij een grote afdeling zul je meer groepjes hebben. Daardoor kunnen de verschillende ploegjes te weinig stoelen verzamelen om het eindspel te spelen. Deel daarom per spel meerdere stoelen uit. Geef de gewonnen ploeg drie stoelen, de ploeg die tweede is geëindigd twee en de derde ploeg één stoel.
spel strijden twee groepjes tegen elkaar voor een stoel. De andere speelclubbers moedigen de twee groepen aan. Elke ploeg staat aan één kant van het afgebakende terrein.
In het eindspel staan de groepjes op gelijke afstand van de
Geef alle spelers een nummer. Elk nummer komt in elke
echte Gele Stoel. Voor elke stoel die de speelclubbers met
ploeg één keer voor. In het midden van het terrein ligt een
hun kaartjes gevormd hebben, krijgen ze een echte. Nu
kaartje met een stoelonderdeel er op.
proberen ze zo snel mogelijk bij de echte Gele Stoel te gera-
De leiding roept een nummer. Uit elke ploeg probeert de
ken door ze in een rij te zetten. Ze mogen daarbij de grond
speelclubber met dat nummer om het eerst het kaartje te
niet raken. Als hun rij stoelen niet lang genoeg is, moeten
nemen en terug naar zijn of haar kant te brengen. Word
ze de achterste doorgeven en vooraan in de rij zetten. Op
je met het kaartje in de hand getikt door je tegenstander,
die manier ‘wandelen’ ze naar de Gele Stoel.
dan moet je het afgeven en heeft de andere groep gewonnen. Speel tot één groepje alle onderdelen voor een stoel verzameld heeft.
Een luchtige stoel Stop kaartjes met de onderdelen van de stoel in ballonnen en blaas die op. Na het fluitsignaal verzamelen de speelclubbers om het snelst alle onderdelen van één stoel door de ballonnen te laten ontploffen. Vertel hoe ze dat moeten
]foto: tom adriaenssen[
doen, bijvoorbeeld door erop te gaan zitten.
dubbelp
unt
december 2009 23
Hatsjie!
Grom grom, snotter snotter.
December is dé maand bij uitstek om ziek te worden. De leiding heeft last van pre-examenstress en de rakwi’s gaan ten onder aan de winterblues. Waarom er dan geen spel van maken? Weg met al die dokters die het altijd beter weten, hier
Kuch!
De leiding neemt de volgende rollen op zich:
komen de rakwibugs! OO Opdrachten geven aan de ziekmakers en controleren OO Opdrachten geven aan de genezers en controleren OO Optioneel: vaccinaties uitdelen door moeilijke opdrachten
voor te schotelen aan de genezers. Zo kunnen de genezers De rakwi’s worden verdeeld in twee ploegen: de ‘ziekmakers’ en
immuniteit verkrijgen voor een ziektesymptoom. Omge-
de ‘genezers’. De taak van de ziekmakers bestaat erin om de
keerd kunnen de ziekmakers op die manier ongeneeslijke
andere ploeg verschrikkelijke ziektes te bezorgen. Dat gebeurt met een recept waarop verschillende symptomen te
symptomen verdienen. OO Optioneel: de pakker, beter gekend als ‘het immuunsysteem’,
vinden zijn. De genezers daarentegen willen gezond blijven
kan de genezers er een ziekmakend symptoom bij geven
en moeten daarom de symptomen genezen die ze van de
en pakt een symptoom af van de ziekmakers (dat ze net verdiend hebben bij een opdracht).
ziekmakers krijgen.
OO De ziekmakers moeten hun ziektes maken door opdrachten De ziektes worden bij het begin van het spel aan de genezers
te vervullen. Als ze slagen in een opdracht, krijgen ze een
uitgedeeld, niet aan de hele groep. Elke genezer krijgt daar-
kaartje met een symptoom, bijvoorbeeld een loopneus. Dat
om een vaccinatiekaart zodat het hele ziekteproces goed
symptoom kunnen ze dan aan een tegenstander geven als
gevolgd kan worden. Daarop staan al een paar symptomen
ze de tweestrijd winnen, bijvoorbeeld om het eerst de linker-
aangeduid waarmee ze het spel starten.
voet van de tegenstander tikken, om het langste aaa zeggen, om het verste je tong uitsteken. Je geeft dan je kaartje af en duidt op de vaccinatiekaart aan dat de genezer die ziekte heeft. Elk symptoom kan maar een beperkt aantal keren gegeven worden aan een genezer, nadien wordt die daar immuun voor. Als de ziekmaker de tweestrijd verliest, dan verdwijnt het symptoom. Je geeft het dan af aan de genezer. OO De genezers vervullen opdrachten om de symptomen van de ziektes op hun vaccinatiekaart te overwinnen. Als zij een opdracht uitvoeren, dan komt er een stickertje over de ziekte die ze al hadden. De symptoomkaartjes die je krijgt wanneer je een tweekamp wint, geef je weer af aan de leiding.
vaccinatiekaart
24
loopneus
diarree
vervelende haargroei
hoest
snot
schimmelvoeten
rode pukkels
buikpijn
haaruitval
jeukende voeten
stijve spieren
gezwollen ogen
droge huid
pijnlijke spieren
december 2009
dubbelpunt
Opdrachten De rakwi’s krijgen de microben of medicijnen natuurlijk niet zomaar in hun schoot geworpen, ze moeten er iets voor over hebben. Hieronder vind je een aantal opdrachten om symptomen of geneesmiddelen te verdienen.
Voor een bolletje
Voor drie bolletjes De ondraaglijke pijnen en afzichtelijke verminkingen van drie bolletjes kunnen maar bemachtigd worden door een zware opdracht: - Maak een mengsel van eigeel en bloem en kneed het tot het eruit ziet als pus. Speel dat gele goedje vervolgens smakelijk naar binnen.
Voor de lichte ongemakjes van een bolletje volstaat een
- Een rakwi slaagde er bij een hevige buikkramp niet in tijdig
eenvoudige opdracht:
de toiletten te bereiken en heeft de hele vloer bezoedeld
- Een andere rakwi kietelen tot die lacht
met uitwerpselen (modder). Wie een symptoom of remedie
- Twintig kinderen van de eigen of een andere afdeling elk
wil verdienen, moet dit opruimen met wc-papier.
een rode stip op hun wang bezorgen (of tien kinderen twee
- Gorgelen is leuk, maar ook als je ondertussen een volledig
stippen, of een andere verdeling – zorg wel dat minstens vier
parcours moet afleggen?
kinderen een stip gekregen hebben)
- Als het echt veel pijn doet, kun je maar een ding doen: we-
- Vijf minuten lang als een bezetene krabben aan je rug of
nen, wenen, wenen is plezant! Huil zo hard mogelijk, je mag
die van een ander
een ui gebruiken als hulpmiddel.
Voor twee bolletjes Voor twee bolletjes mag er al eens een extra inspanning gevraagd worden: - Leer injecties geven door een ballon te doorboren met een naald zonder dat die springt (hij mag wel achteraf zachtjes
Einde van het spel: Als tegen het einde van het spel alle genezers samen minder symptomen hebben dan aan het begin van het spel, winnen de genezers. Hebben ze meer ziektesymptomen, dan gaat de overwinning naar de ziekmakers.
leeglopen) - Leer pleisters verwijderen en hang je benen of buik vol met kleefband, druk stevig aan en haal ze er dan allemaal weer af. - De hongerigen spijzen, een werk van barmhartigheid en ook een prima opdracht. Smeer een boterham met choco en voeder die aan al je mederakwi’s. Iedereen moet minstens een stukje te eten gekregen hebben.
dubbelp
unt
december 2009 25
Exclusief: titospelfiches! Dit keer geen groot uitgewerkt spel. Wel enkele korte spelen in thema, op maat van
tito’s. Je kunt ze uitknippen en in een spelfichekaft stoppen. Je hebt geen kaft? Geen nood, de fiches passen perfect in je broekzak!
Spelen met weinig materiaal Een spel hoeft niet altijd met een supermarkt aan materialen te zijn! Wij kozen ervoor om enkel sjortouw en stoelen te gebruiken.
Het schoenenstoelenspel
Zorg ervoor dat alle tito’s een stoel hebben, behalve één. Zet de stoelen verspreid over het veld. Iedereen doet een schoen uit en geeft die aan iemand anders. Op het startsignaal gooit iedereen de schoen die ze in hun handen hebben zo ver mogelijk weg en gaan ze op zoek naar hun eigen schoen. Als je die gevonden hebt, zoek je zo snel mogelijk een vrije stoel en ga je erop zitten. Wie geen stoel heeft, valt af. Zo blijf je spelen, telkens met een stoel minder, tot er een winnaar overblijft.
3D-mijnenveld
Sommigen kennen ongetwijfeld het spel mijnenveld al: de tito’s proberen op een dambordpatroon een weg te vinden door vanaf de startpositie telkens een vak vooruit te gaan. Dat mag enkel een rechtstreeks aansluitend vakje zijn, maar ook diagonaal mag. De juiste weg is op voorhand uitgetekend door de leiding maar niet zichtbaar voor de leden. De tito’s staan op een rij en proberen de juiste weg te zoeken. Dat doen ze door naar het aansluitende vak te stappen. Als het goed is, zegt de leiding niets. Als het fout is, roept de leiding: “Kaboem!” Om het interessant te maken, speel je met twee ploegen tegenover elkaar. Die moeten om het eerst de overkant bereiken. Voeg een extra dimensie toe aan het spel door er een 3D-versie van te maken: het veld maak je door elk vakje af te bakenen met stoelen. De ruggen van de stoelen verbind je met sjortouw, zodat je vakjes ‘in de lucht’ krijgt. Zo kun je op twee manieren naar een ander vakje: boven het touw stappen of onder het touw kruipen. Maar één manier is juist.
Spelen in het donker Doodspotten
Alle tito’s zitten in een cirkel met een zaklamp in de hand. Tel af van 3 naar 1. Op 1 richten alle spelers hun zaklamp naar iemand anders. Schijn je met z’n tweeën naar elkaar, dan vallen jullie allebei af.
Donkersprong
Twee tito’s staan op een ruime afstand tegenover elkaar (bijvoorbeeld tegen de muren van een lokaal). Om beurten zet een van hen een stap vooruit, naar de andere toe. De grootte van de stap kies je zelf, maar je moet wel recht vooruit stappen. Degene die als eerste de andere raakt, verliest.
Boswachter met andere geluiden
Eén tito is de boswachter. De anderen krijgen een nummer en verstoppen zich in het verduisterde lokaal. De boswachten moet hen nu zoeken. Als hulpmiddel mag hij of zij nummers zeggen. Degene met dat nummer moet dan een geluid maken. Meestal is dat een dierengeluid, maar gebruik gerust een ander thema:
computergeluidjes (muisklik, Windows start op, modem, enz.), scheetjes (je zal zelf wel de grote variatie aan geluiden hierin kennen) of voertuigen (racekar, stoomboot, enz.)?
dubbelpunt
december 2009
26
tito Lokaalspelen Oorlog
Muurtje-klop in het rond
Maak in je lokaal twee kastelen van tafels en banken, voor elke ploeg een. In het midden ligt een grote basketbal. Iedere ploeg heeft bij de start evenveel tennisballen (en dat zijn er liefst zoveel mogelijk). De tito’s gooien met de tennisballen naar de grote bal en proberen die naar de muur van het vijandelijke kasteel te krijgen. Raakt de grote bal de muur van het kasteel, dan krijgt de andere ploeg een punt. Raken op een gegeven moment de ballen op, dan geef je een signaal. De tito’s mogen dan het terrein tussen de twee kastelen betreden en alle ballen rapen. Je maakt dat spel moeilijker door hindernissen (zoals een stoel) in het midden te leggen. De tito’s slaan om beurten een tennisbal tegen de muur. De bal mag maar één keer botsen voor erop geslagen wordt. Het uitdagende aan dat spel is dat er telkens afgewisseld moet worden tussen twee (parallelle) muren. Slaat Jan naar de muur recht voor zich, dan moet Piet slaan naar de muur achter Jan. Je kunt dat spel ook in de ‘extreme version’ spelen: je gebruikt alle muren van je lokaal en neemt telkens de muur links van de vorige.
Spelen in ‘t groot en in ’t klein
Neem een bestaand groot of klein spel en speel dat in een kleine of grote variant. Het is ook leuk om eerst met je tito’s het gewone spel te spelen en dan pas de vergrote/verkleinde versie.
Mikado in het groot
Kubb in het klein
Verzamel zoveel mogelijk stokjes (=sjorbalken) die op een grote hoop liggen, zonder andere balken te laten bewegen. Lukt het, dan blijf je aan de beurt. Laat je andere balken bewegen, dan is je beurt voorbij en laat je de balk liggen die je vast had. Je mag balken uit je eigen collectie gebruiken als hulpmiddel. Tip: Neem voor tito’s geen balken die langer zijn dan 3 meter.
Zet op een tafel aan beide uiteinden telkens vijf luciferdoosjes op een rij (dat is de basislijn). In het midden zet je een filmrolletje dat de koning voorstelt. Je kunt met maximaal twaalf tito’s spelen (zes per ploeg). Het doel van het spel is om de koning omver te werpen. In het begin zet je zes kurken op je eigen basislijn rechtop. Met één vinger mag je een tik tegen de kurk geven om zo een luciferdoosje aan de overkant van de tafel omver te gooien. De zes kurken mogen in één beurt gebruikt worden. Na die ronde gooien de tegenstanders de omgevallen luciferdoosjes op het veld van de eerste ploeg. Ze worden rechtop gezet waar ze landen. Belandt een luciferdoosje op een ander staand luciferdoosje, dan maak je daar een torentje van (dat mag tot drie luciferdoosjes hoog). Als een luciferdoosje naast de tafel valt, dan mag de tweede ploeg nog twee keer proberen. Daarna mag de eerste ploeg het luciferdoosje zetten waar ze zelf willen. De tweede ploeg probeert eerst de luciferdoosjes omver te werpen die het dichtst bij hun eigen veld staan. Lukt dat niet, dan mag de eerste ploeg weer aanvallen, maar ze mogen hun kurken op gelijke hoogte zetten met het luciferdoosje dat het dichtst bij het veld van de vijandige ploeg ligt. Als alle luciferdoosjes van de tegenstanders weg zijn, probeer je de koning omver te werpen. Als de koning op een ander moment in het spel omvergegooid wordt, dan heeft de andere ploeg sowieso gewonnen.
december 2009 27
unt
dubbelp
Komen eten!
‘Mijn restaurant’, ‘Komen eten’, ‘SOS Piet’: tegenwoordig slaan ze je om de oren met kookprogramma’s. Dan kunnen wij niet ach-
terblijven! Tijdens de tocht werken de keti’s vijftien uur lang aan hun eigen restaurant. Niet alleen om geld in het laatje te brengen, maar ook om van je ketigroep een echte ploeg te maken. Van een uitdaging gesproken!
De uitnodiging
07:00
Nodig al je keti’s uit door hen een brief te sturen. Vraag hen om zondag om zes uur ‘s morgens paraat te staan op een bepaalde plek in je gemeente. Daar gaat de opdracht van start. Er zijn verschillende mogelijkheden: Alle keti’s starten op dezelfde plek. De keti’s starten in groepen. Hierdoor breng je een competitief element in het spel. Er zijn telkens twee keti’s die dezelfde startplaats hebben. Je kunt de keti’s ook alleen laten vertrekken, maar dat is misschien niet zo fijn om zes uur ‘s ochtends.
Natuurlijk wordt de dag meer dan een opeenvolging van tochttechnieken alleen. Om op krachten te komen, worden de keti’s getrakteerd op een stevig ontbijt. Dat moet een gezellig groepsmoment worden.
06:00 Wanneer de keti’s aankomen op de startplaats vinden ze daar een geluidsopname, bijvoorbeeld op een discman of iPod. De keti’s beluisteren de ingesproken boodschap en komen zo te weten waar ze naartoe moeten. Om er te geraken, moeten ze een bepaalde tochttechniek gebruiken.
Tochttechniekeookn dienen als tochttechnen De ingesproken berichten kun oon waar je keti’s naartoe gew dje ban het op nieken. Vertel omschrijving een beetje. moeten, of vermom de weg in het Tochtenboek of in de Meer tochttechnieken vind je / 8. Die staat op www.chiro.be Dubbelpunt van januari 200 dubbelpuntarchief.
Enkele ideetjes: Als je zangeressen hoort, moet je naar rechts, terwijl een zanger je naar links stuurt. Duetten sturen je rechtdoor. Wie meer tijd heeft, zoekt naar liedjes met verborgen boodschappen. “Do it right now!” zingen de Spice Girls . De Pet Shop Boys zingen dan weer “Go west”. Of doe zoals Evi Gruyaert en animeer je keti’s met een babbeltje, een aanmoediging en fijne muziek.
28
december 2009
dubbelpunt
08:00 Vanaf acht uur krijgen de keti’s vijf uur de tijd om eten en vuur te verzamelen. Ze krijgen een lijst met opdrachten die ze moeten vervullen voor één uur ‘s middags. Als ze de opdracht goed vervullen, krijgen ze een groter budget. Dat kan dan gebruikt worden voor het avondmaal. Alle opdrachten houden verband met het runnen van een restaurant. Een origineel menu opstellen: voorgerecht, hoofdgerecht en nagerecht Met tien euro zoveel mogelijk nodige ingrediënten kopen Minstens tien klanten ronselen die ‘s avonds het ketirestaurant willen bezoeken Een plan opstellen om het restaurant in te richten Sponsors zoeken die eventueel ingrediënten kunnen voorzien
13:00 De koks maken hun gerecht een eerste keer klaar. Alle keti’s proeven voor. Na een voormiddag vol activiteit en stress krijgen de keti’s een welverdiend en gezellig rustmoment.
keti
Koken in de natuur :
veilig vuurtje Enkele basisregeltjes voor een rskeuken’ niet te letterlijk en Interpreteer de term ‘woudlope in het bos. ga nooit een vuurtje stoken . en om het vuur aan te maken Gebruik enkel natuurlijke stoff con er stoffen heb je nooit ond Benzine of andere vluchtige aarlijk zijn. trole en die kunnen zeer gev zonder zeker te zijn dat het Laat geen vuurplaats achter smeulende vuurtjes kunnen vuur volledig gedoofd is. Ook weer opflakkeren. r haar humusrijke bodem Net als een bos is de heide doo urtje te maken. echt te mijden om een kookvu vuurtje hoef je geen vuur te Wanneer je kookt op een gas maken op de grond. ats als die er is. Gebruik een bestaande vuurpla
14:30 Tijd om er weer in te vliegen! Het budget dat de keti’s verdiend hebben tijdens de voormiddag gebruiken ze nu in de supermarkt om alle benodigdheden te kopen. Nadien is er tijd om alle voorbereidingen te doen: het menu op punt stellen, het restaurant inkleden, reclame maken en klanten ronselen.
18:00 De keti’s zijn al twaalf uur bezig en ze worden moe. Vergeet hen dan ook niet te motiveren. Een warm soepje doet wonderen! Zes uur is natuurlijk ook etenstijd. Alle uitgenodigde klanten krijgen een gezellig plekje en worden culinair in de watten gelegd. Een leuke manier om een centje bij te verdienen. Bekijk het dan ook niet te groot, maak er vooral een gezellige avond van! Als je koos voor een competitief spel, geef je de klanten een beoordelingskaartje. Ze geven punten op smaak, presentatie, verhouding prijs-kwaliteit en originaliteit. De verliezende groepen ruimen achteraf op en zorgen voor de afwas. Na de opruim en de afwas rond je met de hele ploeg samen af. Ze hebben tenslotte hard gewerkt. Dan is het jullie beurt om de keti’s te laten genieten van jullie kookkunsten.
dubbelp
unt
december 2009 29
Combineren, combineren, wie zijn best doet, zal het leren Aspi’s spelen ook nog wel eens graag verstoppertje, tikkertje, enz. Traditionele spelen zijn gewoon tof, zelfs bij aspi’s. Dus waarom zou je geen extra twist geven aan die spelen? Twee spelen met elkaar combineren: aspi’s willen niet altijd een groot spel met een diepere bedoeling! Hieronder vind je enkele voorbeelden – aan de slag!
Potje-stamp
n bal. Wanneer Op een centraal punt ligt ee opt iedereen die wordt weggeschopt, verst de bal terug zich. Als zoeker breng je eerst tel je tot twintig naar het centrale punt. Dan eken. Als je een en ga je de andere spelers zo je terug naar je speler gevonden hebt, spurt roep je de naam centraal punt, tik je de bal en spelers probevan je slachtoffer. De andere n) de bal weg ren (zonder gezien te worde ereen verlost en schoppen. Als dat lukt, is ied verstoppen. kunnen ze zich opnieuw gaan
Dikke Bertha
n staat ‘dikke In het midden van het terrei an allemaal Bertha’, de andere spelers sta rein achter aan dezelfde kant van het ter ren het veld een streep. Die spelers probe opgetild worden over te steken zonder dat ze a daar toch in door dikke Bertha. Als Berth lpen. slaagt, moet je haar gaan he
Bertha potje-stamp + dikke = potje-Bertha
in plaats van We spelen potje-stamp, maar ereen te verlosde bal weg te sjotten om ied ren op te tillen. sen, moet je de zoeker probe gevonden heeft, Wanneer de zoeker iemand fer op te tillen. probeert hij of zij het slachtof
30
december 2009
dubbelpunt
Vlaggenspel
. Eén speAlle spelers staan in een kring en gaat tussen ler loopt met een vlag rond twee lopen in twee personen in staan. Die de kring en protegengestelde richting rond pakken. beren om het eerst de vlag te
Vlaggenspel + hoed = hoedenspel
de persoon die In plaats van een vlag heeft eden vast. Zet rond de kring loopt twee ho . Zodra een die hoeden op iemands hoofd zijn of haar hoofd tweede speler een hoed op n (met hoed krijgt, lopen die twee persone kring. op) zo snel mogelijk rond de staat, heb je Als je eerst terug op je plaats gewonnen.
er bos Verstoppertje + donk = het zwarte beest
) verstopt zich Eén speler (het zwarte beest donkere ruimte. in het donkere bos of in een n centrale De anderen vertrekken op ee e beest. Wanplaats, op zoek naar het zwart komt van dat neer je heel dicht in de buurt zoekers beginbeest, slaakt het een kreet. De uwen om elkaar nen dan heel hard te schree terug naar het te waarschuwen. Ze vluchten probeert in de startpunt. Het zwarte beest nneer je terug chaos iemand te pakken. Wa t, ben je veilig. op de centrale plaats aankom uwe beest. Wie gepakt is, wordt het nie
Dode vis
op de grond, Iedereen ligt zo stil mogelijk ner jou ziet behalve een ‘ziener’. Als de zie bewegen, ben je uit.
Tussen twee vuren zonder bal
aspi
een maak twee Verdeel je terrein in tweeën probeer je met ploegen. Bij tussen twee vuren oien, maar nu de bal tegenspelers aan te go een levende bal is er geen bal. We maken er kiezen een plek van. Alle spelers op een helft gen niet meer en blijven daar staan. Zij mo kiest nu een spebewegen. De andere ploeg st een richting ler die ‘de bal is’. De ploeg kie lijn over de en stuurt de bal in één rechte probeert de bal andere speelhelft. Onderweg ken. Als de lezoveel mogelijk spelers te tik kan, dan worden vende bal niet meer vooruit de andere ploeg de rollen gewisseld en krijgt n de overkant de bal. Als de levende bal aa tikt werden uit! geraakt, zijn de spelers die ge
Platte Jaak
eler, dat is de Je roept de naam van één sp snel mogelijk ‘Jaak’. Iedereen probeert zo ne die bovenop ‘Jaak’ te gaan liggen. Dege ak’. aan ligt, wordt de nieuwe ‘Ja
ak Dode vis + platte Ja = dode Jaak
van de kring. Eén speler ligt in het midden ziet bewegen, Dat is ‘ dode Jaak’. Als je Jaak als laatste over? ga je op hem liggen. Blijf je wegen? Dan ben Heb je Jaak nog niet zien be jij het volgende slachtoffer!
Krantenstok
doek leggen, Speel het traditionele spel zak rvangen door maar nu wordt de zakdoek ve opgerolde krant). een krantenknuppel (= een . Een speler Alle spelers zitten in een kring teloos de knupwandelt daarrond en legt ach iemand raapt pel achter iemands rug. Die ger aan. Als die hem op en loopt achter de leg op de lege plaats rond de cirkel kan lopen en wonnen. Wordt gaan zitten, heeft hij of zij ge ppeld, dan mag hij of zij onderweg neergeknu ten. de knuppelaar weer gaan zit
Meer ideeën? - Rugby + petanque = petrugby? - Hockey + hinkelen = hockeylen? - Tikkertje + zwemmen = zwikkertje? - Volksdans + honkbal = honkdans? - Kiekeboe + estafette = kiekefette? Meer spelen vind je op www.chiro.be/spelendatabank. Heb je zelf een knotsgekke combinatie uitgevonden? Laat het weten via dubbelpunt@chiro.be.
dubbelp
unt
december 2009
31
Incredible India! Bongaigaon Het project, Train and Lead, hield in dat de deelnemers naar verschillende stammen gingen: de Ashami, Garro en Borro. De Fimcap is een wereldwijde koepelorganisatie van jeugdbewe-
Daar speelden ze verschillende spelletjes met de jeugd van
gingen. Onder andere de Chiro is lid. Om de drie jaar organiseert
die stammen en leerden ze hen ook action songs. Wat hen
die koepel een Wereldkamp. Dit jaar vond dat plaats in India.
opviel bij die stammen is dat de kinderen vooral katholiek geïnspireerde spelletjes en liedjes kennen. De ontmoetingen
18 juli 2009: vijf Vlaamse Chiromeisjes vertrekken naar India,
vormden dan ook een interessante wisselwerking.
het avontuur en 55 andere internationale deelnemers tegemoet. Midden in de nacht landden ze in Delhi: de hitte overviel hen onmiddellijk. Na vijf dagen intercultureel leren in Delhi splitsten hun wegen. In kleinere groepen zochten ze andere oorden op, waar ze zich
Wist je dit al? De zeven staten in het noordoosten zijn heel erg katholiek.
engageerden in lokale projecten: in Umran, Bongaigon, Shillong en Kolkatta.
Umran Karen: “In Umran werkten we op een boerderij: we plantten rijst, molken koeien, sorteerden wormen, en plukten zaden en hete pepers. Dat deden we onder ongewone omstandigheden zoals hevige regenval – het was regenseizoen – en enorme hitte. We zweetten veel, maar maakten ook veel plezier!”
Wist je dit al? Geloof is heel belangrijk in India. Action song: Olele! (Spanje) Oh! Olele! Olele maisa maisa Olele tita tonga O aloé alo-oe aloa
32
december 2009
dubbelpunt
Action song: Wana (Chili) Wana Chichi wana Wana wana chichi wana wana Wan uno wan dos wan tres wanana Wana wana chichi wana wana
Kolkatta Karen: “Het is verrassend hoe vrijwilligerswerk zoveel mensen kan samenbrengen die je voordien niet kende. In Kolkatta (het vroegere Calcutta) krioelt het van de vrijwilligers: velen willen de ervaring opdoen om in één van de Moeder Theresahuizen te
Shillong
werken, net zoals wij ook deden. Ons project hield concreet in
Ook in Shillong draaiden de vrijwilligers mee in een project.
dat we oudere mensen verzorgden en gezelschap hielden. De
“Gedurende een week waren we in groepjes van vier personen
werking die Moeder Theresa startte, maakt voor veel mensen
met verschillende nationaliteiten ingedeeld. Overdag trokken
in Kolkatta echt een verschil! We gingen verder met de lokale
we telkens naar een andere school waar we de leerlingen
jeugdbewegingen op stap om hun projecten te bezoeken.”
entertainden met liedjes, workshops, spelletjes en action songs. De rode draad door die sessies was vrede en interculturaliteit.
Tijdens hun projecten verbleven de deelnemers tien dagen
‘s Avonds bezochten we de verschillende parochies van Shil-
in gastgezinnen en uiteraard was er regelmatig tijd om een
long waar we kennis maakten met de lokale jeugdbewegingen.
vleugje India te ontdekken. Na afloop van de projecten wis-
Niet alleen de Indische leerlingen en jeugd leerden van ons,
selden alle deelnemers hun ervaringen uit in Kolkatta, waar
maar wij ook van hen dankzij die interculturele uitwisseling.”
ze verzamelden voor de laatste vier dagen. En een afscheidsfeestje kon uiteraard niet ontbreken. Moe maar heel tevreden
Wist je dit al? Het Indische eten in België is aangepast aan onze westerse normen. Dat wil zeggen: veel minder pikant dan in India zelf. Action song: LOVE (internationaal)
Give me L Give me LO LOV LOVE Everybody needs some love, o v e (3x) Everybody needs some love
en boordevol nieuwe ervaringen keerden de vijf Chirodames terug naar huis!
Wist je dit al? >> De deelneemsters maakten vrienden uit meer dan twintig verschillende landen. Toch is het niet altijd vanzelfsprekend, zo’n interculturele vriendschap. >> Voor het Wereldkamp gingen alle Europese deelnemers op voorbereidingsseminarie in Barcelona. >> In India brachten de deelnemers 36 uur op de slaaptrein door. >> Op veel plaatsen werden de deelnemers aan het Wereldkamp onthaald als echte popsterren en moesten ze handtekeningen uitdelen.
De filmpjes van de action songs vind je op www.chiro.be/wereldkamp. Gebruik ze gerust zelf in je afdeling. Iets voor op weekend of bivak?
dubbelp
unt
december 2009 33
Werkwijze:
Benodigdheden: Í Katoenkoord in verschil lende kleuren Í Veiligheidsspeld Í Schaar Í Grote za kdoek of sjaaltje
Werkwijze vriendschapsbandjes: Knip draden van +/- 100 cm lang af. Pak de draden als een bundeltje bij elkaar en leg een knoop op ongeveer 8 cm van het uiteinde. Bind de zakdoek of het sjaaltje om je bovenbeen. Steek nu de veiligheidspeld door de knoop van de dradenbundel en vervolgens door de zakdoek. Nu kun je beginnen met knopen. Een vriendschapsknoop bestaat uit twee knoopjes die er samen één vormen. Het principe is telkens hetzelfde, alleen knoop je de ene keer linksom (averechtse steek) en de andere keer rechtsom (rechtse steek). Werkwijze macramé: Neem 4 draden katoenkoord: twee inlegdraden die iets langer zijn dan het werkstuk dat je wilt maken en twee werkdraden die 4 keer zo lang zijn als de inlegdraden. Weitasknoop: De twee buitenste draden zijn de knoop- of werkdraden, de binnenste zijn de inlegdraden. Leg de linker(werk)draad loodrecht gekruist over de inlegdraden. Leg de rechter(werk)draad over die draad en steek hem langs achteren door de lus aan de linkerkant. Trek de knoop mooi aan. Hetzelfde doe je nu met de rechterdraad: leg hem over de inlegdraden en steek de linkerdraad langs achteren door de lus aan de rechterkant. Spiraalknoop (halve weitasknoop): Door telkens met dezelfde kant te werken, gaat de knoop draaien. Je neemt telkens de linkerdraad om over de inlegdraad te leggen en steekt de rechterdraad er langs achteren door.
Tip! Versier je bandjes met pareltjes of letterkralen die je tussendoor rond de inlegdraden rijgt of naai ze er achteraf op met naaigaren.
34
december 2009
dubbelpunt
dubbelp
unt
december 2009 35
De nieuwe gezichten in je dorp of de Marokkaanse voetbaljongens van om de hoek al gezien? Vast wel. Toch is er vaak weinig contact. Wil je van jouw groep ook ‘Jeugdwerk Zonder Racisme’ maken? Lees dan snel verder. Jouw groep heeft een sterke troef! Iedere week brengen jul-
Jongeren
lie een hele groep kinderen en jongeren samen. In de eerste
Tegen Ra-
plaats ligt de nadruk hierbij op spel en plezier. Toch zorgen
cisme. Dat kun je naar hartenlust
jullie zo voor leden met een brede kijk op de mens en de
gebruiken op jullie site, je drukwerk en ander materiaal. En
samenleving. Ze leren bij jullie kennismaken en omgaan
last but not least: jullie spiksplinternieuwe vlag ‘Jeugdwerk
met verschillen in de groep. En het is nu net die troef die
Zonder Racisme 2009 – 2010’. Die krijg je gratis en voor niks.
‘Plant een Vlag Tegen Racisme’ samen met Jeugdwerknet en
Laat ze aan de wereld zien!
jullie wil uitspelen.
Meer informatie?
Hoeveel kost het?
www.planteenvlagtegenracisme.be
Helemaal niks! Integendeel, je groep krijgt na afloop het
of info@planteenvlagtegenracisme.be
befaamde kwaliteitslabel ‘Jeugdwerk Zonder Racisme 2009-2010’. Een titel waar je terecht trots op mag zijn! Zo laat je aan je omgeving zien dat jullie bewust kiezen voor een groep waar iedereen welkom is. Een groep waar verdraagzaamheid en respect voor iedereen centraal staat.
Aan de slag! Hiervoor moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen. Betover die gerust met een dosis creativiteit. Het traject op een rijtje. Surf naar www.planteenvlagtegenracisme.be. Daar vind je alles wat je moet weten voordat je met je groep in dat avontuur stapt. Is iedereen er klaar voor? Schrijf je dan in op de website en ga onmiddellijk van start. Nu heb je één jaar de tijd om vier uitdagende en toffe activiteiten te doen. Je doet een grote, twee kleine en één activiteit met een jeugdgroep die niet dezelfde is als je Chirogroep. Die activiteiten sluiten natuurlijk aan bij Plant een Vlag Tegen Racisme. Laat je hierbij gerust inspireren door de voorbeeldactiviteiten op de website. Let wel op! Zorg ervoor dat minstens de helft van je hele groep bij alles betrokken wordt. Na iedere activiteit zet je een verslagje met eventueel wat foto’s of een filmpje online. Zo kunnen andere groepen ook bij jullie inspiratie opdoen!
Jeugdwerk Zonder Racisme 2009 – 2010 Na jullie vierde activiteit pronkt automatisch het label van Plant een Vlag Tegen Racisme bij jullie groep op Jeugdwerknet. Je krijgt dat logo ook digitaal van
36
december 2009
dubbelpunt
Voorbeeld: Kleine activit
eit
Alternatieve stoelenda
ns
Hoe voelt het om onrechtva ardig behandeld te worden? Duur: 20 minuten Groep: zeker 10 personen Leeftijd: vanaf 8 jaar Materiaal: stoelen en muziek OO Stoelendans ken je: zet stoe len in een cirkel, met hun zitt ing naar buiten en met één stoel min der dan het aantal deelneme rs. Laat je leden op de muziek rond de stoelen lopen, en er elk zo snel mogelijk één innemen zodra de muziek stopt. Degene die geen stoel heeft kunnen bemachtige n, valt af en neemt één stoel mee naar de kant. De rest doet ver der, tot er één winnaar is. OO Na een proefronde voeg je voor deze alternatieve stoelen dans één regel toe: één derde van de groep is verplicht om bij het rondlopen te passeren langs een extra stoel die twee à drie meter buiten de kring staat. Z ij leggen dus telkens veel me er afstand af, verder van de stoe len weg. Binnen de kortste keren voelen zij zich onrechtvaard ig behandeld en liggen ze alle maal uit het spel. OO Stop na een tijdje het spe l, en breng een gesprek op gan g. OO Hoe voelt het om rond de extra stoel te moeten gaan? OO Als we het spel vertalen naa r de samenleving, wie moet er dan rond de stoel gaan? Hoe zou je als Chirogroep de afstand kunnen verkleinen tus sen hun stoel en de Chiro? OO Eventueel kun je daarna de regels van stoelendans helem aal omdraaien: iedereen blijft in het spel, maar er verdwijnt wel telk ens een stoel. Geraak je op het ein d met de hele groep op elka ars schoot? Hoe maak je je Chirog roep zo dat iedereen zijn of haar plekje vindt?
vraag & antwoord
Lieve Miek
and was het a m e g i r o v ngmeester en frekening gekregen Ik ben penni ben de a b e h e W . n e ai, was ons m a , Ja even slikk . r e i rgieleveranc dan 1400 van onze ene ten! We moesten meer chie e met onze w t a d dat dik vers t e i n n ! Ik denk e doen gewoo W . jn i z s euro opleggen r e ll s energieverspi g e lo sp ns hoe we on g o n i r o d o i v le s p i t eb jij enkele nnen halen? u k n e d e n ‘gewoon’. H e b r uik wat naa r b r e v e i g r e n e kt! Alvast bedan Chiro Mälmo van De penning
Maandeli jks geven wij hier h die we via et antwo jeugdbele ord op ee id@chiro n vraag doen we .be binne dat? Om nkrijgen. dat die v én bruikb Waarom raag ook aar kan z voor jou ij in n . teressan Op die m op een p t anier we robleem rpen we w a a r je licht ondertus al lang m sen de vra ee worst elt. Laat gen maa r komen!
- Hebben jullie al eens aan een energieadviseur gedacht? Sinds 2006 is de Energieprestatieregel-
Beste Penningmeester
geving van kracht, ook voor een jeugdlokaal. Meer info op: www.energiesparen.be/energieprestatie.
Ik heb niet ‘enkele’ tips, ik heb er massa’s! ‘Energie sparen’, ‘energiezuinig’, ‘energievriendelijk’ zijn vandaag de dag geweldig populaire begrippen. Als jeugdbeweging moet je soms je weg banen door de vele mogelijkheden en tips. Die zijn immers vaak gericht
- www.ecospot.be meet het milieugedrag van een jeugdhuis, maar het meetinstrument is ook toepasbaar op andere jeugdwerkinfrastructuur. - En vooral: vervang je gloeilampen door een spaarlamp!
op gezinnen of bedrijven. Als jullie net gaan verbouwen of bouwen is het naJe kunt natuurlijk altijd klein beginnen:
tuurlijk goed om enkele energieweetjes in gedachten
- De regel om altijd ‘lichten uit te doen’ is misschien
te houden. De volgende sites bieden je een goed
een dooddoener, maar het is wel een goeie. Op
houvast:
zondagnamiddag bijvoorbeeld blijven heel wat
- www.dialoog.be: die organisatie werkte het project
lichten in lokalen, keuken, toilet en materiaallokaal
‘Isoleer je rijk’ uit. Een jeugdwerking met (ver)
continu aan. Is dat echt nodig?
bouwplannen kan gratis advies en ondersteuning
- Gebruik altijd koelkasten en diepvriestoestellen met A(AA)-label. Chirogroepen krijgen vaak afdanker-
krijgen om het lokaal energiezuinig in te richten. - Energiezuinig of duurzaam bouwen wordt alsmaar
tjes die nog werken, maar probeer hier toch kies-
meer gesubsidieerd. Steek eens je licht op bij je
keurig in te zijn. Zet jullie koelkast of diepvries ook
gemeente of op www.energiesparen.be om te zien
ver weg het fornuis, de verwarming of de zon.
welke beloningen er mogelijk zijn.
- Schakel elektrische toestellen na de zondagactiviteit altijd volledig (!) uit. Tv en muziekinstallatie bijvoor-
Kijk voor voorbeelden en tips over rationeel energie-
beeld verbruiken stiekem heel wat energie. Zoiets
gebruik ook nog eens op www.gedis.be (Gemeentelijk
heet ‘sluipverbruik’.
Samenwerkingsverband voor Distributienetbeheer) en
- Hang een reflecterende folie achter de radiatoren.
www.energiesparen.be.
Die weerkaatst een groot deel van de warmte die anders in de muur zou verdwijnen. - Verwarming en kacheltjes op elektriciteit zijn echte
Groetjes Miek
energieverslinders: ze verbruiken heel veel!
dubbelp
unt
december 2009 37
]foto: paul bert[
de CHIROGAZET
Indien iemand van buitenaf mij zou vragen Krinkel te beschrijven tot ze zich voelen alsof ze er zelf bij waren dan zou ik boeken en boeken kunnen vullen van elk facet tot ze er, van verbazing, enkel naar zouden staren. Zelfs de immer weerkerende zoektocht naar een hokje dat kan voldoen om ongenuanceerd een al dan niet zware boodschap achter te laten zal tot die – tot hilariteit leidende – anekdotes behoren waarvan je je maar niet kan weerhouden om erover te praten. Ik zwalpte, dronken van Chirosfeer, van vreemde naar vreemde en moest telkens, noodgedwongen, een nieuwe vriend achterlaten beiden glimlachend, wetend dat we bij elkaar herinneringen hadden geplant aan deze magische plaats waar we die tijd samen zaten. Krinkel, Merksplas, dat is je tanden poetsen terwijl er één zich wast en een ander haar oksels scheert, beseffend dat je er te vlug naar zal verlangen, stilletjes hopend dat die tijd ooit weerkeert.
38
december 2009
Krinkel is luidkeels brullend je eigen verbond promoten en nog luider, maar vol respect, dat van een ander kloten. Een tot voor kort onbekende persoon leren kennen aan het kampvuur en een zielsgenoot ontdekken om dan plots te beseffen dat "vreemd wordt vriend" een boodschap is die gemakkelijk voorbij het liedje valt te rekken. Of voor het eerst je leefgroep zien en tot de conclusie komen dat er in dat willekeurig allegaartje toekomstige vrienden schuilen om dan enkele dagen later afscheid te moeten nemen en voor het eerst niet van het lachen moeten huilen. Krinkel is waar je wegdromen kan bij levend flakk'rend licht en je plots het slachtoffer wordt van een bekend engeltje dat op je richt. Nieuwe vrienden worden gemaakt met elk gebaar en elke lach, diegenen die nu waarde hebben waren onbekenden diezelfde dag.
dubbelpunt
Krinkel is een zeldzame kans om op een speels verantwoorde manier nog eens de gast uit te hangen om nog eens, zoals zo lang geleden, op een misschien iets minder gepaste manier, naar je begeleider te verlangen. Dat alles en meer, veel meer, is Krinkel voor mij en nu is het aan jou om verder te schrijven Om voor jezelf een verhaal neer te pennen dat je eeuwig en altijd bij zal blijven Dus, in plaats van boeken te schrijven die niemand zal lezen, zou ik dan adviseren om jullie nu al te engageren en de volgende keer gewoon mee te Krinkeleren. Niels Viaene, augustus 2009
Chiro Waks krijgt nieuw plafond Tijdens Mano Mundo 2009 won Chiro Waks de hoofdprijs van de jeugdwerkwedstrijd. Zij kregen een 'pimp jouw jeugdlokaal' cadeau en spelen deze winter onder een nieuw, brandveilig en isolerend plafond. Ze verdienden dat door een parcours van workshops af te leggen. Een medewerker van de provinciale Jeugddienst coachte Chiro Waks bij de keuze van de werken. Voor de voorbereiding en uitvoering werd een beroep gedaan op de firma Lima Solutions. Chiro Waks koos voor een nieuw plafond, want het oude was dringend aan vervanging toe. "We vonden het belangrijk dat het lokaal niet enkel mooier, maar ook wat veiliger en energiebewuster werd," zegt Tim Uten van de provinciale Jeugddienst. De provincie betaalde in het totaal 3000 euro voor begeleiding en materiaal. Chiro Waks investeerde zelf bijna 7000 euro, waarvan een deel gesubsidieerd wordt door de gemeente Zoersel.
Dag van de Jeugdbeweging was succes Overal in Vlaanderen kwamen leden van jeugdbewegingen bijeen om te laten zien dat we bestaan. Heel hard bedankt aan alle Chirogroepen die meededen en aan de organisatoren van alle verschillende evenementen. ]foto’s: valerie vanderlooy[
dubbelp
unt
december 2009 39
40
december 2009
dubbelpunt
Chiro-info Aangeboden Tijdens de verbouwingen waren het klaslokalen, nu zijn ze misschien voor jou. “Ze” zijn acht containers van 3 bij 6 m, met
Familienieuws Van 2 naar 3, iets om te 4’en. Dat is Bo, sinds 5 november de 7e hemel van Robin Ollivier en Evi De Wachter (medewerkster Zin-d’erin(g)).
vier buitenwanden, voorzien van verlichting, elektriciteit en elektrische verwarming. Je moet ze wel zelf komen ophalen, natuurlijk, en dat doe je niet per fiets. Foto’s kun je bekijken op de website van de school: www. schoolterelst.be. Je kunt ze gaan bekijken tijdens de schooluren na afspraak via Cederic Ottaviano (directie) Zandstraat 30, 2570 Duffel, 01530 75 99, info@schoolterelst.be
RANFTTREFFEN Benieuwd om je winterjas of nieuwe Chirosokken eens écht uit te testen? Ben jij het romantisch type dat droomt van een witte kerst bij kaarslicht? In beide gevallen staat je maar één ding te doen en dat is jezelf en je vrienden inschrijven voor Ranfttreffen! Een nachtelijke trektocht in Chiroshort of -rokje door de besneeuwde Zwitserse bergen. Samen zingen in de Ranftvallei in het licht van 1000 kaarsen. Need we say more? Ook dit jaar gaan we met een groepje Chiroleiders en -leidsters naar het Ranfttreffen van onze Zwitserse vrienden van de Jubla. Sfeer verzekerd! Wanneer? 19 & 20 december 2009 Prijs? Vervoerskosten worden gedeeld door de deelnemers Waar? Zwitserland Wie mag mee? Warm aangeklede Chiroleiding Inschrijven kan via ranfttreffen@chiro.be
dubbelp
unt
december 2009 41
retro! De Chiro gaat nog altijd dag plaats. Op die dag oed Erfg t vind Op zondag 25 april 2010 cultureel erfgoed* in de staat in heel Vlaanderen en Brussel kijker. Het thema dit jaar is ‘Fake?’. leum? Organiseer op Viert jouw groep binnenkort een jubi voor jong en oud over de Erfgoeddag een feestelijke activiteit iet van gratis regionale en geschiedenis van jouw groep en gen nationale promotie. bevriende organisatie – Wil je graag samenwerken met een d, cultuurdienst – uit jeugdbeweging, heemkring, jeugdraa als kans om samen iets op jouw buurt? Grijp Erfgoeddag aan de stad welkom is en touw te zetten waar heel het dorp of versterk zo je lokaal netwerk. ing of ouders op een Zoek je een gelegenheid om oud-leid werking? Steek samen positieve manier te betrekken bij jullie en aan en de souvenirs een spel ineen waarbij de herinnering n en nodig iedereen uit om uit hun tijd in de Chiro centraal staa dat te komen spelen op Erfgoeddag. ? Niets is minder waar. De Erfgoeddag niks voor Chirogroepen gebrek aan oude liedjes, Chiro is op en top retro. Immers: geen ! Haal ze uit de kast, werk spullen, kleren, spelen en verhalen je in voor Erfgoeddag 2010. een plezante activiteit uit en schrijf ddag voor tips en inspiraSurf naar www.chiro.be/retro/erfgoe .be. tie, of mail naar Geertje.Cools@chiro .erfgoeddag.be. Inschrijven voor Erfgoeddag kan op www mber 2009. De uiterste inschrijvingsdatum is 14 dece n van vorige generaties * Erfgoed slaat op alles wat we erve om te bewaren voor en vind d én wat we de moeite waar .chiro.be/retro/retrowww ook: e s. Zi ratie gene ige toekomst at. -is-d in-de-chiro/erfgoed-wat
42
december 2009
dubbelpunt
]foto: chiro brecht[
Vriendendienst
Op bivak met de bouworde Goed nieuws voor Chirogroepen die nét dat ietsje meer uit hun bivak willen halen! Ook voor bestaande groepen organiseert Bouworde sociale, ecologische en technische bouwkampen. Zo kunnen leiding, keti’s of aspi’s tijdens een buitenlands bivak vrijwilligerswerk doen in een weeshuis in Thailand, een paardenasiel in Polen,
Ten afval!
Gratis bivakspel
een school in Marokko, enz.
'Ten Afval!' is een ongewoon leuk spel dat jongeren sensibili-
Voor die vaste groepen werken ze op maat. Afhankelijk
seert en informeert over afvalbeheer.
van de grootte en het budget van de groep zoeken ze de
Elke jeugdvereniging kan dankzij het Centrum Informatieve
meest ideale plek om op bouwkamp te gaan.
Spelen en Fost Plus de ‘Ten Afval!-Spelmap’ aanvragen. Daarin zit het volledig uitgewerkte en speelklare ‘Ten Afval!-Groeps-
Neem een kijkje op www.bouworde.be voor het aanbod
spel’. Bovendien bevat de map ‘De Spel-
voor groepen, vraag meer info, of bestel de brochure!
container’: een brochure boordevol toffe
Mail naar ria@bouworde.be of bel op 016-25 91 44.
en vernieuwende spelletjes en activiteiten over het thema afval! Handig toch!?
Jeugdbeleidsplan.be
MAAR!
voor een goed jeugdbeleidsplan
Voor 50 jeugdverenigingen wordt hun
De website www.jeugdbeleidsplan.be staat online. Die
zomerkamp in 2010 – dankzij het ‘Ten
website bundelt alle informatie over lokale
Afval!-Groepsspel’ – een onvergetelijke
jeugdbeleidsplannen en vervangt de
gebeurtenis! Jan met de Petfles en
publicaties die er al waren n.a.v. de
Yvonne Drankkarton, het groene duo uit ‘Ten Afval!’, bezoeken
vorige jeugdbeleidsplannen.
gratis en voor niets 50 zomerbivakken. Daar animeren zij
www.jeugdbeleidsplan.be helpt je aan
volledig kosteloos het groepsspel: je gaat als vanzelf sorteren!
waardevolle informatie, stimulerende teksten
Als kers op de taart ontvangen de jeugdverenigingen een he-
en mogelijke thema’s om zelf mee aan de slag te gaan.
leboel extra’s (een pmd-container, papierbakken, posters, enz.)
Hapklaar en geschikt voor zowel leiders en leidsters die
die recycleren en sorteren supermakkelijk maken.
voor het eerst meewerken aan het lokaal jeugdbeleidsplan als voor de ervaren rot. Theoretische stukken worden afgewisseld met praktijkvoorbeelden en filmpjes die
Chiro uit de kleren?
iedereen moeten aanzetten tot plannen.
Sinds kort zijn de vakgroep Socio-
Je leert er alles over het (jeugdbeleids)plan zelf en je kunt
logie en de vakgroep Agogiek van
ook de mogelijkheden in jouw eigen gemeente bekijken.
de Universiteit Gent in
Hoe gaan we aan de slag met ‘internationaal’? Hoe kan het
opdracht van de Vlaamse
jeugdwerk beter ondersteund worden? Wat met de relatie
overheid (afdeling Jeugd)
jeugd-cultuur?
van start gegaan met een studie over jeugdbewegingen. Met dat onderzoek proberen we zicht te krijgen op de toestand van de Vlaamse jeugdbe-
5 december:
wegingen anno 2010.
Loop storm voor het Klimaat!
Die informatie laat ons toe de beleidsmakers in te lichten
In december komen wereldleiders bijeen op de klimaat-
over wat er leeft in Chirogroepen (en scouts-, ksj-, klj-groe-
top in Kopenhagen. Het is
pen), en hun aandacht te vestigen op jullie noden en behoef-
hoog tijd dat ze hun verant-
ten. Daarnaast maakt het onderzoek de jeugdbewegingen
woordelijkheid opnemen en
sterker, door ons te tonen waar de Chiro sterk in is, waar de
doeltreffende maatregelen
problemen zitten en waar we nog in kunnen groeien.
nemen voor het klimaat.
Om al dat moois te bereiken, moet er heel wat werk verzet
Maar ook jij kunt in actie
worden. Vanaf het begin van volgend jaar wordt de leiding
komen. Doe mee op zater-
bevraagd via een internetvragenlijst, en de leden ter plaatse
dag 5 december, om 14 uur
via schriftelijke vragenlijsten. We zullen jouw medewerking
op het Luxemburgplein in
in elk geval hard nodig hebben. Tot dan!
Brussel.
dubbelp
unt
december 2009 43
HOOFDANIMATORWEEKEND VB-DAG Wie ben jij als VB? Wat is jouw plaats in de leidingsploeg? Naast die ploeg waar jij een beetje over waakt, heb jij binnen je eigen Chirogroep niet echt iemand om mee uit te wisselen over je taak. De oplossing is: de VB-dag. Daar krijg je een stoel naast een soortgenoot en mag je de hele dag praten over je eigen VB-schap. Je kunt er volop vissen naar tips en valkuilen van andere VB’s.
5 Maak alvast plaats in je agenda op eugeb het van december. Plaats ren: Heidepark in Waasmunster.
44
december 2009
dubbelpunt
Kon je niet mee op het eerste Hoofdan imatorweekend? Geen probleem! Er is er namelijk nog een. Hoofdanimatorweekend is een zalig weekend waar je verder ingaat op het hoe en het waarom binnen de Chiro, maar voor al binnen je eigen Chirogroep en leidingsploeg. mm Je hebt het over je engagement en dat van je medeleiding. mm Hoe vergaderen we het beste, en hoe doen andere Chirogroepen dat? mm Zijn die ‘Chiromethoden’ holle woo rden of zit daar werkelijk iets achter? mm Er zijn workshops over een leidingsp loeg motiveren, omgaan met conflicten en feedback geven. mm Al eens nagedacht over de PR van je Chirogroep, of dacht je dat dat enkel voor bedrijven en man agers was? Je merkt het: er valt heel wat op te steken tijdens dat weekend. We verwachten je, want ook HA is sexy :-)
VORMING SB’s Op SB mag jij niet ontbreken. Het is een vijfdaagse cursus waar je wordt ondergedompeld in alle aspecten van leiding geven. Een mix van het leven in je afdeling, de werking van andere groepen, wat ‘Chiro nationaal’ te bieden heeft, hoe dé Chiro denkt over milieu, geloof, relaties, migranten, enz. Allemaal bruikbaar spul voor je eigen leiding-zijn! En ondertussen wordt er veel gespeeld en ambiance gemaakt! Elk verbond organiseert jaarlijks één of twee SB’s. Tijdens elke vakantieperiode vindt er dus wel ergens één plaats. Zo kun je zelf kiezen waar en wanneer je op SB gaat.
SB’s in de kerstvakantie:
mm 19-23 december 200 9 OO Verbond Leuven (De Kluis, Sint-Joris-Weert) mm 20-24 december 200 9 OO Verbond Reinaert (He idepark, Waasmunster) mm 26-30 december 200 9 OO Verbond Antwerpen (Heibrand, Westmalle) OO Verbond Kempen (He ibrand, Westmalle) OO Verbond Mechelen (He ibrand, Westmalle)
SB’s in de krokusvakantie:
mm 13-17 februari 2010 OO Verbond Roeland (He idepark, Waasmunster) OO Verbond Brussel (De Kalei, Dilsen-Stokkem) OO Verbond Leuven (De Kalei, Dilsen-Stokkem) mm 16-20 februari 2010 OO Verbond Mechelen (He ibrand, Westmalle) mm 17-21 februari 2010 OO Verbond Heuvelland (De Karmel, Brugge) OO Verbond West-Vlaande ren (De Karmel, Brugge )
SB’s in de paasvakantie
mm 6-10 april 2010 OO Verbond Kempen (He ibrand, Westmalle) mm 7-11 april 2010 OO Verbond Limburg (De Kalei, Dilsen-Stokkem) mm 13-17 april 2010 OO Verbond West-Vlaande ren (De Karmel, Brugge )
SB’s in de zomervakantie
mm 6-10 juli 2010 OO Verbond Limburg (De Kalei, Dilsen-Stokkem) OO Verbond Antwerpen (Heibrand, Westmalle)
DE KLEINE LETTERS VB-Dag DE KLEINE LETTERS Wanneer? 5 december 2009 Prijs? 10 euro Waar? Heidepark (Waasmunster) Wie mag mee? Alle volwassen begeleid(st)ers (VB’s)
Hoofdanimatorweekend Wanneer? 19-21 februari 2010 Prijs? 38,50 euro Waar? De Kalei, Dilsen-Stokkem Wie mag mee? Iedereen die 18 jaar is of wordt in 2009 én IK en SB volgde. Ging je nog niet mee op IK en SB, dan moet je minstens 19 jaar zijn of worden in 2009.
SB Prijs? 80 euro Wie mag mee? Iedereen die in leiding staat. Let wel: wie een attest van animator wil behalen, moet minstens 16 jaar zijn of worden in het lopende kalenderjaar! Attest van animator In de Chiro bestaat de animatorcursus uit twee delen: IK en SB. Na die twee cursussen én enkele weken stage in je eigen Chirogroep krijg je het attest van Animator in het Jeugdwerk.
Voor alle Chirocursussen geldt Inschrijven Per e-mail: je naam en voornaam, adres, telefoonnummer, e-mailadres, vegetariër of niet, de naam en periode en plaats van de cursus, naar cursus@chiro.be. Met de post: dezelfde gegevens, naar Kipdorp 30, 2000 Antwerpen. Betalen Wanneer je inschrijving aangekomen is, sturen wij je een factuur. Respecteer de uiterste inschrijvingsdatum (veertien dagen voor de cursus). Wie te laat inschrijft, betaalt 7,50 euro extra voor een weekend of vijfdaagse. Op cursus krijgt iedereen een attest van deelname. Als je dat indient bij je gemeente (meestal via de jeugddienst), betaalt die waarschijnlijk de inschrijvingsprijs helemaal of gedeeltelijk terug.
?
t verzich
We vragen alle deelnemerscde cursus susovolledig mee te dig ur ! maken. en han oor jou
e lv k naar peciaa jouw Op zoe aakt, s m e nier in g a e B w e n D e n in Hebb afhale gratis Ga het ht? buurt. overzic sus.be r u c ig jou! rming hand hiro lsvuososer n en vo ar eenng@c a a ia n c k e e r uw t, sp r cu Op zo vormi emaakn ove e Banier in jo n =waellge vrage n in Diro be e . b b e H afhale ch sus gratis sus@ en cur Ga het cur voor e n e v ij r be ch hiro. usadministratie buurt. = ins ten@c s be n curs . atte@chiro esten e en vorming t t a r e g n ov en vormi= inefno over cursuss g a r .be = alle v @chiro n cursus s u s r e cu voor e rijven tie = insch hiro.be inistra ten@c n en cursusadm s atte teste over at = info
dubbelp
unt
december 2009 45
De Chirokleren: een assortiment om uit te kiezen
We zien er allemaal anders herkent ons aan onze Chirokleren. o. Je Chir is dat n: wete te om ig nod ons Je hebt maar één blik voor Chirokleren kiezen. We voelen samen horen. En dat is nu net waarom we e beig hun met uit maar toch is het duidelijk dat we en ere Chirogroep tegenkom nderen. Als we op zondag een and verbonden met mensen over heel Vlaa verbondenheid. en we naast de verschillen de grote broekjes of rokjes, dan zien en voel
Onze visie op Chirokleren De Chiro is een beweging voor iedereen. We kiezen er voor verbondenheid en daarom blijven we kiezen voor Chirokleren. We willen graag dat alle leden en de leiding zich comfortabel voelen in hun Chirokleren. Als iemand liever een broekrok draagt dan een rok, dan kan dat! Wij willen niemand ‘verplichten’ om dan toch een rok te dragen, en we hopen dat alle groepen dezelfde houding aannemen. Dat geldt ook voor lange en korte broeken, strakke en minder strakke T-shirts, enz. Alle aangeboden Chirokleren kunnen, niets moet. De Chiro biedt in De Banier een ruim assortiment aan Chirokleren aan. We doen dat omdat we vinden dat elk lid die Chirokleren moet kunnen kiezen die het beste bij hem of haar passen. Met die vrije keuze willen we dat iedereen zich goed voelt in de Chiro én verlagen we de drempel voor nieuwe leden. We willen ook voorkomen dat leden zich verplicht voelen om alles te kopen. Het is niet nodig om de sokken én het hemd én de pull én het T-shirt te kopen. Iedereen mag uit het assortiment een eigen outfit samenstellen. Met onze sterke (huis)stijl (kleuren, logo, enz.) kun je veel verschillende combinaties maken, zonder dat we aan verbondenheid inboeten. Het blijft duidelijk dat we samen bij de Chiro horen.
Wie beslist kleren? over de Chiro issie is een ploeg
tscomm n De De Assortimen epskrachen va en enkele bero s er ig ën ill ijw vr en Chiro e kleren idee ij stellen nieuw . Z iro Ch de en ad Ra Banier n de Nationale tionale Raad. I keer n éé voor aan de Na rs –leidste ondsleiders en en de rs tte komen alle verb zi nale voor en met de natio m sa ssen nd aa be m r pe iding. Zij sli dagogische Le Pe de n va rs tte voorzi eren of welke er welke Chirokl onder andere ov ent worden in het assortim en er kl de n va wijzigingen opgenomen. tscommissie de st de Assortimen pa g in ss is sli be e Na di Die commissie de promo uit. ze kt er w en en n el tik kleren aa andere Chiroar rdelijk voor al de ook verantwoo in De Banier.
46
december 2009
dubbelpunt
hirogroep Solidariteit inenjekiezCen welke Chirokleren ze dragen, toch
re nderen van Ook al kan iede tekenen voor ki be l pe em dr n g ee kan de prijs no ën: en. Enkele idee ssysteem. nn zi armere ge n tweedehand ge ei n ee en men oepen hebb e niet veel geko OO Sommige gr of van leden di n de er w n ei kl n e lede Kleren die te leiding. Ander zameld door de ge in n de ingsploeg. or id w le , zijn nkopen bij de aa r ee w n da en doen. kunnen die kler n solidariteit te n middel om aa ee k ige oo is s so ka prijs voor mm OO Een Chiro ten je toe om de la s ie id den bs le su or gen vo Kasacties en n je ook bijsprin ku o Z n. ge rla activiteiten te ve betalen. kleren kunnen n en die geen Chiro kunnen betale en Chirokleren ge e di bt he n n da gen, OO Als je lede om bij te sprin s is te beperkt nds van fo its je eigen Chiroka t Solidarite he op en do ep ie kun je een bero n je een subsid eren. Daaruit ku nd aa Vl d ug n je aa Chiro nnen komen r tegemoet te ku krijgen om bete op www.chiro. eer informatie armere leden. M rbond. fonds of bij je ve be/solidariteits
Hoe komen nieuwe Chirokleren tot stand? De lancering van de blauwe, rode en beige Chirokleren in 1995 ligt al een hele tijd achter ons. De Chiro en De Banier vinden het toch nog altijd belangrijk om te luisteren naar de vragen van leden en leiding in de winkels, op cursussen, op Startdagen en op Krinkel. Zo zien we veel groepen met een eigen sweater met kap en zakken of met leuke kousen. Dat gaf ons de impuls om onze eigen sweater en kousen ook aan te passen. We zochten modellen met een duidelijke band met de bestaande Chirokleren. Het resultaat mag er zijn: kijk maar naar de nieuwe Chirosweater – de ‘hoodie’ – en de nieuwe sokken! Uiteraard kunnen we niet inspelen op elke modegrill. Maar we blijven wel zoeken naar kleren waar we ons goed in voelen en waar we trots op zijn.
Chirosweater op naam! Willen jullie ook de naam van je eigen Chirogroep op de sweater laten drukken? Dat kan. Iedere groep krijgt één cliché gratis (extra clichés kosten 55 euro per stuk). Per hoodie betaal je maar twee euro extra voor het drukwerk. Bestellen kan vanaf tien stuks. Een opdruk bestaat uit maximaal twee lijnen van veertien letters. Het bestelformulier vind je vanaf januari 2010 in de winkels of op www.debanier.be.
Chirosweater Hoodie
kindermaten: 35 eur volwassenenmaten: 40 o euro
Heb je nog vragen, opmerkingen of Laat dan bedenkingen over het assortiment? .be chiro iets weten via assortiment@
dubbelp
unt
december 2009 47
a cde cd d b e a k d d k e dkdkdkdked ab ie d k e f i k j f m j q m j kfjq jqmjfkie d o r i h f c o dkf ijk hijk h g chir e d bc efg efghijk d c b ed ad a d bcd a k kek d e k ie d d d jfkie Ik wil niet spelen wat jij zegt, en die boef daarnet was ook niet echt! En wanneer komt die cola nu? Met chips, zoals je had beloofd!
Ik ruim niet op, dat doe ik niet, en leidster Fien is zwarte piet, In dat boek van Sint, daar staat toch niks, alsof ik dat ooit heb geloofd!?
bostraeten | ch
iro lore[
Wacht maar tot ik leiding ben, en ik jou als oud-leider herken, dan zeg ik met plezier “bedankt”, omdat jij je nu zo hebt uitgesloofd.
]foto: jan van
chir
f o dk
ghijk ghijk cdef
Ik mag niet pesten, ik hoor je wel, weer meedoen mag als ik tot honderd tel. Maar braaf zijn is echt niks voor mij dat past niet in mijn hoofd!
hijk ghijk g f e d c jk b ef i a d h c g d b f e a k e d d abcdef dkd ie dkdked ked abc k 2009 ie dkd ie dkdke dkdked a f j qm december 48 untfk fk elpj bbm duq kie ie dkdk f qmj j m jo j q fr f j k f d k fk hi chiro d kfjqmj