Taboe by Chirojeugd Vlaanderen

dubbelpunt BelgiĂŤ -Belgique P.B. 8000 Brugge 1-2 BC21170 P409362

]foto: jens geeraerts[

[Adresklever]

taBOE JANUARI 2013

Tijdschrift van en voor Chiroleiding | verschijnt maandelijks, niet in juli en augustus | nr. 5 Chirojeugd-Vlaanderen vzw | v.u. & afzendadres: H. Bouwen, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen

inhoud & edito

Deze maand in dubbelpunt: Horen, zien en zwijgen? De vijf prangendste Chirotaboes op p. 4

Nee, het is niet oké om de leiding altijd gelijk te geven. Leiding over taboes in hun Chirogroep op p. 10

“De zotte doos uithangen, samen gaan feesten op zaterdagavond en grote activiteiten voorbereiden.” Iwein Segers over zijn Chirojaren op p. 38

colofon Dubbelpunt verschijnt maandelijks, maar niet in juli en augustus. Een jaarabonnement kost 10,50 euro, vraag het aan bij Chirojeugd Vlaanderen, Kipdorp 30, 200 Antwerpen tel. 03-231 07 95 E-mail abonnementen@chiro.be ]Redactieadres[ Claire Gastmans, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen ]E-mail[ dubbelpunt@chiro.be ]Eindredactie[ Claire Gastmans ]Redactie[ : Bert Gyssels, Lien Saerens, Lien Habex, An Ghysel, Hanne Jochems, Lotte Van Doren en Lisa Antipoff ]Tekeningen[ Pieter Deprez ]Taalnazicht[ Bart Boone ]Foto’s[ Jens Geeraets ]Tekeningen[ Pieter Deprez ]Vormgeving[ Valerie Vanderlooy en Jan Van Bostraeten ]Druk[ Drukkerij Vanden Broele, Brugge Dubbelpunt wordt gedrukt op chloorvrij gebleekt papier ]Giften[ giften aan Chirojeugd-Vlaanderen vzw kunnen gestort worden op rekeningnummer BE67 0000 1507 2887.

Durf de stilte breken

Er was eens ... een olifant die in het midden van een Chirolokaal stond. Niet het begin van een slaapverhaaltje of een cool themaspel, maar een situatie die regelmatig voorkomt. Alleen is de olifant dan geen dik grijs beest met flaporen, maar onuitgesproken woorden die zweven in de met smalltalk gevulde lucht. Een gesprek dat niemand wil of durft voeren, gedachten die iedereen denkt voor zich te moeten houden. Want verdriet, ellende en schaamte: heeft dat wel een plaats in de Chiro? Moet het daar niet plezant zijn? Moeten Chiromomenten niet vol zitten van gezelligheid, schatergelach en opgewekt getetter? Natuurlijk wel, maar voor wie een Chirohart heeft, is de Chiro een deel van je leven. En het leven is niet altijd omringd met een roze randje en er speelt niet altijd vrolijke achtergrondmuziek. Dan is het maar normaal dat er ook in Chiroland wel eens donkere wolken aan iemands hemel verschijnen. En hoe minder iemand kan delen, hoe droeviger de deuntjes in zijn of haar hoofd zullen klinken. Hoe eenzamer de gedachten, hoe luider ook.

dubbelpunt DECEMBER 2012

Dus breek de stilte, zet de olifant buiten. Durf ook eens niet te lachen, durf een serieus gesprek te voeren, durf verdriet te delen, durf je hart op tafel te gooien en durf écht naar elkaar te luisteren. Je zult ervan versteld staan hoe aangenaam ook dat kan zijn. Lotte

]foto: jens geeraets[

taBOEs! xxx Taboes op Krinkel Nee, het is niet oké om ... ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠

je haar elke ochtend, middag en avond te stijlen niet keihard mee te zingen tijdens de zangstonde constant naar je mp3-speler te luisteren weer te gaan slapen na het ontbijt aan de kant te blijven zitten tijdens de bangelijke massaspelen je kleren niet vuil te willen maken vier keer per dag te bellen met je mama te gaan slapen tijdens het slotspektakel de laatste week van augustus een reisje te boeken naar Gran Canaria

Hé, het is oké om ... ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠ ➠➠

's morgens niet uit je bed te kunnen, en wegens tijdsgebrek dan maar te gaan voor een 'deodouche' tijdens het kampvuur je arm rond die toffe leidster te leggen je stem te verliezen tijdens de zangstonde niet tegen je verlies te kunnen en keihard te gaan om te winnen je gamel maar half uit te wassen na het eten doodmoe te zijn, maar niet te willen gaan slapen want 'je moest maar eens iets missen' je favoriete Krinkel-T-shirt de hele week aan te houden een traantje weg te pinken tijdens het slotspektakel nog eens het Chirolid uit te hangen nu al uit te kijken naar Krinkel!

dubbelpunt JANUARI 2013

]foto: jens geeraerts[

intro

Dossier

taBOEs

]foto: jens geeraerts[

Horen, zien en zwijgen?

“Ik voel me soms een babysit die tevergeefs de leidingsploeg in de hand probeert te houden.” Taboes in de Chiro. De vijf meest prangende voor jullie op een rijtje

1. Help, mijn medeleiding drinkt

De tijd dat alcohol code rood meekreeg in leidingsploegen is voorbij. Integendeel: wie niet meedoet aan het drinkgelag is een outsider. Een getuigenis.

dubbelpunt JANUARI 2013

“Na een late barbecue in september zitten we met de leiding en de aspi's rond het kampvuur. Sinds dit jaar is Sam, een eerstejaars aspi, erbij gekomen. Hij heeft al een stuk of vijf pintjes op en begint honderduit te vertellen. Voor een keertje zullen die pintjes wel geen kwaad kunnen, zegt hij. De praatjes van de lichtjes beschonken Sam doen ons terugdenken aan onze puberjaren. Mijn medeleider is er rotsvast van overtuigd dat iedereen in onze leidingsploeg hun eerste pintjes in Chiroverband gedronken heeft. Hij begint herinneringen op te halen waar hartelijk om gelachen wordt. Ik lach mee, maar bedenk tegelijkertijd dat ik mij niet altijd zo op mijn gemak voel als er alcohol in het spel is. Pintjes drinken, het is zo ingeburgerd geraakt in onze leidingsploeg dat er geen discussie meer over bestaat. Als keti

of aspi kregen we af en toe iets te drinken, maar bij de leiding worden er geen grenzen gesteld.”

“Vooral op bivak wordt er elk jaar aardig wat af gedronken in de leidingstent. Er geldt maar één regel: zorg ervoor dat je er 's morgens staat voor je leden. Dat je 'er staan' op verschillende manieren kunt interpreteren, heb ik aan den lijve mogen ondervinden. Toen ik leiding was van de ribbels strompelden mijn twee medeleiders iedere ochtend uit onze tent. Wanneer er 's nachts iets aan de hand was, kwamen de kleintjes mij wakker maken omdat de bedden van de twee anderen gewoonweg leeg waren. Ik betwijfel of de ouders van onze ribbels hun kinderen mee op bivak gestuurd hadden, mochten ze weten hoe het er in de leidingstent aan toeging. Ook tijdens het werkjaar zelf schaam ik mij soms voor onze leidingsploeg. Wij gaan geregeld samen uit, maar er gaat geen weekend voorbij

Dossier

taBOEs

of er gebeurt wel iets met één van onze leiders of leidsters. We staan bekend als een zuipbende, en de meesten zijn er nog trots op ook, waardoor het zo moeilijk bespreekbaar is. Ik drink zelf ook wel eens graag een pintje, maar voel mij meer en meer een babysit die tevergeefs de ploeg in de hand probeert te houden. Het drinken is echt te vanzelfsprekend geworden.”

2. Stiekem verliefd Dat de Chiro mensen samenbrengt, weten we al langer. Maar dat een relatie in Chiroverband niet altijd van een leien dakje loopt, is een minder gekend verhaal. Katrien en Steven getuigen. Katrien: “Steven en ik werden in het vierde middelbaar hele goede vrienden, en ik heb me toen bij zijn Chirogroep aangesloten. Tijdens de Chironamiddagen werden we nog betere maatjes, en af en toe kwam er wel iemand zeggen dat wij toch een mooi koppel zouden zijn. Maar wij waren alle twee bangeriken, en ik liet me door iemand anders van de Chiro versieren. Die relatie verliep echter niet zo goed en er waren heel wat problemen.” Steven: “Natuurlijk kon ze met haar verhaal bij mij terecht, en daardoor begonnen de kriebels weer te groeien. Katrien maakte het gedaan met haar toenmalige vriend en we gingen geregeld eens op café. Maar niemand van ons durfde toen een stap te zetten. Uiteindelijk hebben we dan gekust, toen we samen op cadeautjestocht gingen voor onze mama's.” Katrien: “Maar omdat het nog niet zolang gedaan was met mijn ex en omdat we bang waren voor geroddel en reacties van anderen, hielden we onze relatie nog geheim. En ook wel omdat we het werkjaar nadien graag samen leiding wilden geven aan dezelfde afdeling. Als koppel mocht dat namelijk niet.” Steven: “Toen we onze relatie zes maanden later bekendmaakten, waren de reacties heel uiteenlopend. De ene was heel positief en zei dat het al veel eerder had moeten gebeuren, de ander bekeek het dan weer heel negatief. De reactie van haar ex-vriend was zoals verwacht enorm eng, dus het was niet slecht dat we een half jaar gewacht hadden om het aan iedereen te vertellen.”

Katrien: “De tijd van onze geheime relatie was best wel spannend. Als we samen op café zaten, moesten we opletten dat er niemand van de Chiro binnenkwam. Of we fietsten samen snel naar huis in de hoop dat niemand ons zag. Het waren spannende, maar heel erg fijne tijden. Ondertussen zijn we al vierenhalf jaar samen en we zijn nog altijd allebei leiding!”

3. Niemand wil met Vera leiding geven De leidingsverdeling aan het begin van het Chirojaar loopt niet bij elke leidingsploeg even vlot. Er zijn altijd mensen met wie het minder klikt en met wie je dus liever niet in leiding staat. Vaak hou je die gevoelens voor jezelf, omdat je de sfeer binnen de leidingsploeg niet wil verzuren. Toch kan het geen kwaad om eerlijk te zijn. Nick en Sara vertellen.

durft er iets over te zeggen tegen haar.” Sara: “Bij de laatste leidingsverdeling heb ik eens goed mijn mening gezegd. Het leek de groepsleider een goed idee dat ik samen met Jan leiding zou geven. Ik vind Jan niet zo leuk. Hij is dominant en luistert nooit naar anderen. Ik heb dat toen eerlijk gezegd. Jan schrok van mijn reactie. Het heeft zijn ogen wel geopend. Hij beloofde er wat aan te doen en ik moet toegeven, sindsdien gaat het veel beter tussen ons.”

4. Gebrek aan goesting en motivatie Heb jij wel eens een uitvlucht verzonnen omdat je niet naar die bijeenkomst van de jeugdraad wou gaan op woensdagavond? Of heb je al eens een excuus gezocht om de leidingskring over te slaan, terwijl de echte reden simpelweg luidde: 'geen goesting'? Hanne is groepsleidster en in haar groep worden er wel eens excuses gebruikt. “De laatste tijd gebeurt dat eigenlijk wel te vaak,” geeft ze toe. “Zo weet ik al op voorhand dat ik op vrijdag meer sms'jes dan anders zal krijgen, want die avond is het leidingskring. Meestal geven ze zelfs geen reden voor hun afwezigheid. En je kunt moeilijk toegeven dat je er geen zin in hebt, of dat de motivatie ontbreekt, hé. Dus als er al een reden is, dan gaat het om een familiefeest, of een andere activiteit waar ze zogezegd niet onderuit kunnen. En ik kan ze niet verplichten om te komen, toch?”

Nick: “Elk jaar is het hetzelfde liedje. Niemand wil samen met Vera in leiding staan. Voor we met de leidingsverdeling starten, stellen we allemaal een persoonlijke top drie op. We schrijven op bij welke afdeling we willen staan, en met wie wel en met wie niet. Op basis daarvan wordt de verdeling opgesteld. Het is niet mooi, maar bijna niemand wil met Vera leiding geven. En dat geeft natuurlijk problemen. Het maakt de leidingsverdeling ook heel erg vervelend en pijnlijk. Waarom niemand met Vera wil staan? Omdat ze echt niet leuk is. Ze geeft vaak domme opmerkingen en is erg egoïstisch. Ze zit al vijf jaar in de leidingsploeg, en ze zegt vaak dat ze nog lang niet aan stoppen denkt. Elk jaar offert iemand zich op om samen met Vera te staan. Het is een taboe in onze leidingsploeg, want niemand

dubbelpunt JANUARI 2013

Dossier

taBOEs

5. Psychologische problemen Het aantal jongeren met een psychisch probleem stijgt. Een op de vijf denkt regelmatig aan zelfmoord. In de gemiddelde leidingsploeg zijn dat er dus al snel twee. Toch zijn depressies, verslaving, eetstoornissen en aanverwante (ook) in leidingsploegen heel moeilijk bespreekbaar. Enkele jaren geleden kreeg een Chirogroep uit het Antwerpse tijdens hun leidingsweekend te horen dat een van hun ketileidsters een zelfmoordpoging had ondernomen. Haar toenmalige medeleidster, groepsleidster én (nog altijd) goede vriendin getuigt. “Het ‘probleem’ bespreekbaar maken, wat er precies gebeurd was, was heel moeilijk

dubbelpunt JANUARI 2013

in onze leidingsploeg. Ik herinner mij de reacties nog. Sommigen weenden, anderen waren in shock, maar er werd vooral gezwegen, en ook de rest van de avond werd er niet meer echt over gepraat. Het was duidelijk te merken aan de sfeer die er hing, maar erover praten of woorden als 'depressief' of 'zelfmoord' gebruiken, was een groot taboe.” “Toen ik het nieuws aan onze ploeg vertelde, benadrukte ik meermaals dat het heel belangrijk was om erover te praten en te benoemen wat er gebeurd was. Ik probeerde een open gespreksklimaat te creëren, maar ik had het gevoel dat er niet op ingegaan werd. Volgens mij vooral door angst, en omdat velen de

juiste woorden niet vonden. Er rustte echt een taboe op. Dat we het nieuws op leidingsweekend vernamen, was heel dubbel. Enerzijds is dat de plek waar je zulk nieuws niet wilt horen, maar anderzijds was het achteraf bekeken wel mooi dat we daar toen allemaal samen waren.” “Later op het jaar – tijdens de leidingskringen en de Chirowerking – vroeg iedereen mij regelmatig hoe het met haar ging, maar op een manier alsof het even goed kon gaan om iemand die een been gebroken had. Ook de leden hebben we niet duidelijk genoeg geïnformeerd over wat er aan de hand was, vind ik. Ik heb de rest van het jaar, tijdens haar opname, alleen leiding gegeven en aan onze keti's

Dossier

taBOEs

]foto's: jens geeraets[

]foto: jens geeraerts[

vertelden we dat ze ziek was of dat ze het druk had. Zelfs op kamp, toen ze weer meeging, waren de keti's nog niet op de hoogte van het 'echte' probleem. Ook al was ze snel moe door haar medicatie en ging er een derde leidster mee.â&#x20AC;?

dubbelpunt JANUARI 2013

Dossier

taBOEs

Breek de stilte Chiro, dat is leute maken met vrienden, samen zotte dingen doen, avonturen meemaken en meteen denken “dit ga ik ooit aan mijn kleinkinderen vertellen”, met je beste vrienden op weekend gaan en uren rond het kampvuur zitten. Waarom is het dan zo moeilijk om tegen dezelfde mensen te zeggen dat ze te veel drinken, dat je een relatie hebt met je medeleiding, dat je niet met Vera bij de speelclub wil staan, en dat het je af en toe aan goesting ontbreekt om naar de leidingskring te komen? Waarom is dat in vredesnaam zo moeilijk?

Stel dat je er genoeg van hebt dat je medeleiding je in de steek laat en telkens met excuses komt aandraven. Dan kun je daarover zwijgen. Gevolg: je creëert onderhuidse spanningen, ergernissen stapelen zich op, en binnen de kortste keren ontploft de bom. Je kunt ook proberen om erover te praten. Voorzichtig wel, en constructief. Bijvoorbeeld: “Peter, ik heb al enkele keren na elkaar voor het programma van zondag gezorgd. Mijn inspiratie is een beetje op, en jij bent keigoed in spelen verzinnen. Vorige keer waren onze leden echt onder de indruk. Boks jij iets in elkaar tegen zondag?” Dat is iets anders dan: “Jesus,Peter, jij doet echt niks voor de Chiro. Ik moet voor alles zelf opdraaien.” In het eerste geval begin je een gesprek. Als Peter met een excuus komt opdraven, kun je daar verder op ingaan, en

Hoe praten? Twee methodieken Leidingsboom Elke leid(st)er tekent een boom op een flap. De boom is kaal en heeft enkel takken. Vervolgens krijgt iedereen groene en oranje blaadjes. Op de groene blaadjes schrijf je waar je goed in bent als leiding, en je plakt die in de boom. Op de oranje blaadjes schrijf je je werkpuntjes.

tak

gskring

Praat!

Bepaalde onderwerpen bespreekbaar maken, vraagt natuurlijk blijvende inspanningen. In de meeste gevallen zal het er waarschijnlijk op aankomen de 'cultuur' in de leidingsploeg te veranderen en dat is geen makkelijke opgave. Begin daarom bij je aspi's, en leer hen evalueren, feedback geven, enz. Je zult merken dat je leidingsploeg stukje bij beetje opener wordt, en dat jullie vriendschappen nog sterker worden.

din

De basisvoorwaarde om die taboes te doorbreken: jullie vriendschap en de wil om die te behouden of te verbeteren. Maar verder is het vooral een 'open sfeer' die je moet installeren, en dat gebeurt niet van de ene dag op de andere. Zoiets moet je je eigen maken. Wij helpen je alvast op weg met enkele laagdrempelige gespreksmethodieken.

hem zeggen dat jij je niet goed voelt bij de hele situatie. Je vertrekt van hoe je je voelt, en oordeelt niet. Het zou wel eens kunnen dat Peter zich van geen kwaad bewust is, en de situatie op een heel andere manier interpreteert. In het tweede geval dwing je Peter in de verdediging te gaan, waardoor er waarschijnlijk ruzie ontstaat. Het is natuurlijk wat zoeken en uittesten, maar je zult merken dat het in the long run je ploeg alleen maar hechter maakt.

middag na Chiro

Omdat het taboes zijn. En een taboe, zo zegt de definitie, daarover spreek je niet. Of wel? Zou het niet beter zijn voor de werking van je Chirogroep en je vriendschap dat je bepaalde gevoelens en boodschappen toch onder woorden brengt? Dat kan gaan over overmatig drankgebruik in de leidingsploeg, voorbeeldgedrag als leiding, taken die niet uitgevoerd worden, leden die voorgetrokken worden, psychologische problemen, populariteit die de drijfveer is van alles, eenzaamheid, enz.

lei

programma 's

dubbelpunt JANUARI 2013

Dossier

taBOEs

Als je klaar bent met je eigen boom, mag je op de bomen van de anderen ook blaadjes gaan hangen. Het doet er niet toe wat er al in de andere bomen hangt, je voegt gewoon je eigen bevindingen over die persoon toe. Spreek op voorhand af dat je bij elk compliment en werkpunt ook je naam schrijft. De bespreking kun je vervolgens in de hele groep doen, of je kunt opsplitsen in kleinere groepjes. Geef iedereen de tijd om zijn of haar boom even goed te bekijken. Geef als leidraad de volgende vragen mee: mm Op welke blaadjes ben je echt trots? mm Van welke blaadjes schrik je? (Zowel positief als negatief.) mm Met welk werkpuntje wil je zelf ook aan de slag, en wie van de leiding kan je daarbij helpen? Extra: Je kunt de takken in de boom ook telkens een thema geven. Bijvoorbeeld: taken, de Chironamiddag, programma's, extraatjes, leidingskring, enz.

Themawerpen Maak op voorhand een groot karton met daarop een raster. De eerste kolom bevat alle namen van de leiding. Vervolgens bedek je al die namen met een papiertje â&#x20AC;&#x201C; breng daarvoor boven elke naam een beetje lijm aan. In de eerste rij hang je alle onderwerpen die je wilt bespreken. Bijvoorbeeld: de leidingsfuif, alcoholgebruik, de Chironamiddag, afdelingen, de ouderavond, Chiro tijdens de week, het leidingslokaal opruimen, enz. Nu mag elke leid(st)er een voor een met een in verf gedrenkte kurk naar het bord gooien. Stel dat Marie gooit, dan kijk je eerst naar het onderwerp dat bij de geraakte kolom hoort. Marie geeft er dan haar mening over, en vervolgens kijk je welke naam verscholen zit op de geraakte rij. Die persoon geeft nu ook zijn/haar mening over dit onderwerp. Heb je nog vragen over taboedoorbrekend werken? Dan kun je terecht bij In Petto vzw of Zin-d'erin(g) voor meer info, methodieken of de workshop 'Babbelbox'. Check inpetto-jeugddienst.be en zindering.be.

dubbelpunt JANUARI 2013

Dossier

taBOEs

Nee, in mijn Chirogroep Iedere Chirogroep heeft wel haar eigen gekke taboes, waarbij andere Chirogroepen heel hard de wenkbrauwen fronsen. Maar zoals je hieronder zult lezen, zijn de meeste dan weer heel universeel en herkenbaar. We vroegen op onze Facebookpagina dan ook zelf aan jullie wat er niet oké is in jouw Chirogroep. Here goes: een best of.

... te zagen als je propere kleren vuil zijn geworden. (Valerie)

... alleen maar voor jezelf om frieten te gaan. (Simon)

... normaal te zijn. (Amber) ... pipi te doen naast het toilet als ik het toilet moet kuisen.

... op zondag iets anders te doen dan naar de Chiro komen. (Katrijn)

... geen scheetjesrace te houden. (Sien)

... gewoon te zijn, want speciaal is veel leuker. (Arne) De leden en leiding van onze groep, Chiro Atrejoe uit Aalst, weten dat het niet oké is om geen verrassingen te ver... onder je Chirorok een wachten tijdens de Chironamiddag. Hoe goed we ons programma ook voorbereiden, alkousenbroek te dragen. (Stetijd gebeurt er iets waarvan we achteraf zeggen: “Dit kon alleen maar bij ons gebeuren.” Atrejoefanie) activiteiten zijn activiteiten met een hoek af, maar bijzonder geslaagd. Op Sint-Maarten, de Sinterklaas van Aalst en omgeving, hadden we het snoepgoed voor het vieruurtje en een cadeautje voor de groep in het lokaal gezet. Maar wat bleek? Niemand had een sleutel bij om de deur open te doen. Gelukkig kwam SintMaarten die dag ook met de boot in Aalst aan! En ook bij de leden zelf komen er al eens verrassingen naar boven, natuurlijk. In Chiro Atrejoe ben je maar beter op je hoede, en moet je niet vrezen dat je je ook maar één seconde verveelt.” ... tijdens de Chirozondag een (Sandrien, Chiro Atrejoe) lange broek te dragen. (Veerle) ... losse boxershorts te dragen.

... je te verkleden zonder pruik.(Hanne)

... de moed op te geven nog voor het spel begonnen is. (Peggy)

10 dubbelpunt JANUARI 2013

... ‘bleiters’ in je groep te hebben. (Marie-Sofie)

... de leiding altijd gelijk te geven. (Vicky)

... met je auto in het lokaal te rijden.

... te plooien als je het even lastig hebt. (Bert)

... om een pintje open te doen met een tsjoepentrekker. (Lotte)

Dossier

taBOEs

is het niet oké om... ... geen Goestink te hebben. (Jaan)

... kleren van Hollister te dragen als spelkleren. (Marjan)

... minder dan twee keer per week iets te gaan drinken met de rest van de leidingsploeg. (Tom) ... een lief ... op bij de scouts te kamp tien hebben. dagen alleen je Chirokleren te dragen.

... met vier mensen in de frigo te kruipen. (Lotte) ... te klagen over het eten op kamp dat de kookouders met veel liefde bereid hebben.

... te zeggen dat de scouts cool zijn. (Jeroen)

... de brandblusser leeg te spuiten in het materiaalkot.

... om een pintje niet leeg te drinken voor je gaat slapen (en als je dat wel doet, staat het er de volgende dag terug).

... om bij het kampthema 'Schotland' iets onder je Schotse rok te dragen. (Merijn)

... je te verspreken na te veel te babbelen. (Sarah)

... om tijdens het nachtspel in slaap te vallen op je post.

Bij ons in de Chiro is het niet erg oké om je op weekend te douchen. Wie zich wel doucht, krijgt de rest van het weekend constant ‘doucher!’ naar het hoofd geslingerd. Stinken hoort nu eenmaal bij het weekendgevoel, en door te gaan douchen mis je meteen een deel van het weekend.” (Sander, Chiro Waarschoot)

... je medeleiding last minute in de steek te laten. (Vincent)

... in een witte voetbaloutfit grachtentocht te doen.

... je een heel kamp niet te douchen.(Hanne)

... proper naar huis te gaan. (Niel)

... aan een touw achter de auto te gaan hangen als het gesneeuwd heeft. (Merijn)

dubbelpunt JANUARI 2013 11

jaarthema

Happy Goestinkyear! De week van de Goestink! 4 tot 10 maart 2013 De week van de Goestink komt eraan!

Wasda?

3. Vertel over de Week van de Goestink in jullie boekje of op jullie website. Daarvoor vind je tekstjes op chiro.be/goestink.

Weuroem?

4. Bedank jullie netwerk. De chauffeur die jullie bagage naar de bivakplaats brengt, de frietenbakker op de eetkermis, de school waar jullie een wervingsactie mogen doen, de KWB die Sint komt spelen in jullie Chirogroep, oud-leiding die komt inspringen, ouders die naar het zwembad rijden, enz. Heel veel mensen helpen jullie verder. Bedank hen op dinsdag 5 maart via Facebook, op de site, in jullie boekje, via een telefoontje of een kaartje. We geven meer tips en inspiratie in de Dubbelpunt van februari!

Zeven dagen lang zetten we alle vrijwilligers die met goestink zweten voor de Chiro in de bloemen. Alle leiding, oud-leiding, ouders, proosten, kookouders, gewesters, verbonders, enz. Alle kleine en grote engagementen.

Technisch gezien heet deze week Week van de Vrijwilliger. Tijdens die week worden alle vrijwilligers in heel Vlaanderen in de kijker gezet. Want al die inzet samen is een business op zichzelf. Vrijwilligers gaan voorlezen voor kindjes op scholen, ruimen vuil langs de bermen, verkopen stickers voor het goede doel, helpen bejaarden met hun inkopen, enz. En wij met de Chiro dragen daar ook aan bij: spelen bedenken, vergaderen, geld inzamelen voor het bivak, kinderen en jongeren animeren, cursussen volgen om het nog beter te doen, en zo meer. Daarom:

geweldig hard bedankt!

En niets minder dan dat.

Wamoettewedoen?

We gaan jullie in de bloemen zetten (hou je vast!), maar hebben jullie ook nodig om andere mensen in de bloemen te zetten.

Hoe?

1. Vertel ons wie jouw Chiroheld(in) is: dé persoon die jou met zijn/haar goesting heeft geïnspireerd om leiding te worden. Stuur vóór 15 januari een of meerdere foto's met een zinnetje uitleg naar jaarthemababe@chiro.be. Ze krijgen allemaal een plekje in de Dubbelpunt van maart! 2. Speel met de hele Chirogroep een spel op het dorpsplein. Toon je goestink en engagement aan al wie passeert: hang borden op zodat iedereen weet welke jeugdbeweging hier het mooie weer aan 't maken is. Inspiratie voor deze namiddag vind je in de Dubbelpunt van februari.

12 dubbelpunt JANUARI 2013

De Chiro daagt je uit! Er gebeuren zotte dingen op goestink.chiro.be! Chiro Houtvenne organiseerde een minifuif in de raadzaal van hun gemeentehuis (mét burgemeester!), leidsters Sanne en Lore van Chiro Sjaloom uit Westerlo organiseerden een Chiroactiviteit met kinderen in Ecuador, Chiro Hermelinde organiseerde een Highschoolfuif, Chiro Achter-Olen legde een natuurlijke speeltuin aan met Bartelt van Riet, Chiro Ommekaar knutselde een 'megavetwijze' Chiro-auto in elkaar, Chiro Albatros uit Tollembeek stak het standbeeld van Urbanus in Chirokleren, Chiro Voortkapel maakte een Facebookpagina aan om het jaarthemalied op nummer één in De Afrekening te krijgen, enz. Er komen telkens nieuwe opdrachten bij, blijf op de hoogte via onze Facebookpagina en doe mee! 'De Chiro daagt je uit' stopt ermee op 15 februari 2013. De tien beste groepen uit het klassement en vijf groepen die een wildcard krijgen, nemen het tegen elkaar op in de grote finale op zaterdag 9 maart, in een ultieme een-tegen-allen. Iedereen gaat naar huis met een tof aandenken, maar de winnaar zal een grote koffer moeten meebrengen om alle prijzen mee naar huis te torsen. Gratis Krinkeltickets, cadeaus van De Banier en de Chirohuizen, en een dikke vette beker. You name it, en je kunt het winnen. Kom langs met je Chirogroep, om mee te doen of te supporteren!

jaarthema

chiro.be/goestink

dubbelpunt JANUARI 2013 13

Tot uw dienst!

Grave spelletjes, een handige methodiek, maffe trucjes of gewoon een leuk weetje, op dit blaadje aangeboden door een van de vier diensten van de Chiro – Dienst Internationale Activiteiten, Dienst Avontuurlijke Activiteiten, Dienst Artistieke Activiteiten en Spoor ZeS. Tot uw dienst deze maand: Spoor ZeS

WAT ALS... Tijdens de Chironamiddag doe je alles samen met je afdeling: je speelt samen, je bouwt samen een kamp en je eet samen je vieruurtje op. Vaak merk je dat er soms wel eens kliekjes gevormd worden, en dan valt het ook op dat iemand niet tot een kliekje behoort. Soms gaat het verder, en wordt iemand effectief gepest. Met deze methodiek kun je het gesprek aangaan. Geef iedereen van de groep, individueel of per twee, een stelling. Vraag hen daarvan een tekening of sketch te maken die ze kort voor de groep toelichten of spelen. Nodig de anderen uit om te reageren op het antwoord. Een kortere variant? Verdeel de groep in kleine ploegjes van vier tot zes leden. Doe de kaartjes in een potje, en laat dat rondgaan.

je thuis geen computer hebt?

je nog nooit de zee gezien hebt of buiten Europa geweest bent?

iedereen kreeg wat hij of zij verdiende?

alleen zijn cool was?

je verliefd bent op de ‘nerd’ van de groep?

iedereen op oudejaarsavond ergens mee kan vieren?

er geen kliekjes meer waren?

iedereen één dag zou kunnen zeggen wat hij of zij echt voelt?

je geen lief wilt omdat je niet graag kust?

Uitknippen en op een stukje karton kleven...

14 dubbelpunt JANUARI 2013

titel rubriek

Deze methodiek komt uit het tekstenboekje ‘Vragen en Meegaan’. Op zoek naar een fris tekstje of een leuke uitsmijter? Of liever een pittig methodiekje of een treffende getuigenis om je vergaderingen mee te kruiden? Je vindt het allemaal in het tekstenboekje van Spoor ZeS. Vraag het gratis aan via spoorzes@chiro.be. Meer info op chiro.be/tekstenboekje.

Tot uw dienst: activiteiten

22-24 maart Expressieweekend in De Karmel (Brugge) Ben jij benieuwd hoe jij je bonte avond of kampvuur anders maakt dan alle anderen? Heb jij het wel gehad met – alweer – macramé of playbackshow? Kom naar dit Expressieweekend en sta versteld van je eigen expressiviteit! 23-24 maart Techniekendag – de bivakspecial Wil je dit jaar je leden eens deftig leren sjorren op kamp? Of wil je uitpakken met een vlaggenmast waar je tien jaar later nog over praat? Of misschien wil je wel aan outdoor cooking doen rond het kampvuur? Dan is de Techniekendag van de Dienst Avontuurlijke Activiteiten zeker iets voor jou! Meer info: chiro.be/dia I daa.chiro.be I chiro.be/spoor zes I chiro.be/darta

dubbelpunt JANUARI 2013 15

vrienden onder elkaar

“Je moet op je medeleid De Dubbelpuntredactie ging langs op de IK van de gewesten Kust en Brok. In de leefgroep van begeleiders Julie en Dorre werden we vriendelijk onthaald voor een – niet zo eenvoudig – gesprek over taboes in de Chiro. Wat vinden zij van de vijf taboes die de redactie uitkoos?

1. Relaties tussen leiding en leden

Joyce: Bij ons was er ooit eens iets tussen een lid en een leidster. Er zat zes jaar verschil tussen hen, en ze hebben die relatie eerst twee jaar geheimgehouden. Dat is volgens mij wel niet zo eenvoudig. Niels: Ja, op een gewone zondagnamiddag lukt dat misschien wel, maar als je dan tien dagen samen op kamp bent, lijkt me dat niet zo simpel. Loes: In mijn Chirogroep is dat ook al wel eens voorgekomen. Dat werd dan geheimgehouden voor de jongere afdelingen. Maar goed, uiteindelijk kan dat wel gebeuren. Ik denk ook dat

16 dubbelpunt JANUARI 2013

het eerder een negatief effect heeft als je het zou verbieden. De band tussen die twee personen zou alleen maar versterken. Thomas: Wij hebben ook al veel koppeltjes gehad, maar dan alleen onder de leiding. Ik denk dat je in dat geval gewoon je verstand moet gebruiken. Het is toch not done om tussen de leden te staan kussen?

2. Psychologische problemen

Cedric: Op kamp was er bij ons een tito die regelmatig een woede-uitbarsting kreeg. Hij had zichzelf op die momenten niet zo goed onder controle, en

wilde dan van het kamp weglopen. Het was niet simpel om erover te praten, maar we hebben het tijdens de vergadering wel besproken. We hadden het dan vooral over de situatie op kamp, en niet echt over die jongen zijn probleem. Julie: Wij hebben ook een lid gehad dat in een instelling zat. Tijdens het kamp liep ze eens weg. We vonden haar terug in het bos, waar ze zichzelf aan ‘t verwonden was. Dat was een moeilijke situatie om in de groep te bespreken. Uiteindelijk hebben we contact opgenomen met de instelling om te vragen wat we moesten doen.

3. De leidingsverdeling

Loes: In onze leidingsploeg lukt dat wel. Wij moeten op voorhand onze voorkeur doorgeven. Ik denk dat het wel beter is als je niet met je beste

ding kunnen rekenen” vrienden samen staat. Thomas: Bij ons kun je het ook wel zeggen als je niet tevreden bent met de leidingsverdeling. En je kunt ook altijd naar de VB gaan als je problemen hebt. Hij is eigenlijk de tussenpersoon. Loes: Ik denk dat het wel belangrijk is dat je er open over bent, uiteindelijk sta je toch een jaar samen met die persoon. Maar aan de andere kant heb je meestal ook nog andere medeleiding. Je kunt niet altijd met iedereen even goed overeenkomen.

4. Drinken in de Chiro

Niels: Bij ons kan dat zeker niet. Als je onder invloed naar de Chiro komt, moet je terug naar huis. Uiteindelijk maakte je de belofte aan je medeleiding om er te staan op zondag en als je gedronken hebt, is dat niet het geval. Joyce: Wij hebben daar nog niet echt

problemen mee gehad. We merken wel dat aspi’s en hun leiding vaak als vrienden met elkaar omgaan. Dat kan wel eens problemen geven als ze samen uitgaan. Want aan de ene kant zijn het vrienden, maar aan de andere kant heeft de leiding toch ook een zekere verantwoordelijkheid. Cedric: Ook op kamp is het belangrijk om nuchter te blijven. Als er bijvoorbeeld ‘s nachts iets gebeurt, moet je als leiding toch paraat staan. Ik denk wel dat iedereen zijn eigen grenzen heeft. Echt een limiet zetten op het aantal pintjes kun je dus niet.

5. Gebrek aan goesting en motivatie

ook eens iemand die eerst meeging op kamp, en dan uiteindelijk toch thuisbleef. Dat is wel een domper. Julie: Ik denk dat het niet te vermijden is, dat leiding soms niet kan komen. Maar het is jammer als ze uitvluchten beginnen te zoeken, gewoon omdat ze geen zin hebben. Bij ons was er eens iemand die niet kon komen omdat ze naar de les moest, maar er bleek helemaal geen les te zijn. Thomas: In onze leidingsploeg was er zo ook iemand, die achteraf bij zijn lief bleek te zitten. We hebben dat dan wel besproken in de leidingsploeg. Zoals Loes zegt, moet je uiteindelijk wel op je medeleiding kunnen rekenen.

Loes: Ik vind dat je er elke zondag moet staan als je er in het begin voor gekozen hebt. Uiteindelijk rekent je medeleiding wel op je. Bij ons was er

dubbelpunt JANUARI 2013 17

titel rubriek chiro.be/vorming

Goesting in vorming! Meer dan 3000 leidsters en leiders volgen elk jaar vorming, en keren telkens extra gemotiveerd en geïnspireerd terug naar hun ploeg. Ook dit jaar kun je weer kiezen uit meer dan 100 Chirocursussen. Je kunt voor een attest gaan of gewoon puur voor de goesting. De inschrijvingen lopen al vlot binnen. Ben jij er ook (weer) bij?

IK + SB + stage = attest animator In elke vakantie en in de lesvrije week vindt er minstens één SB plaats. Dit jaar kun je zelfs voor het eerst je SB in twee weekends volgen. Jij hebt vast ook zin in een midweek of twee weekends vol Chirogoesting, waar je zelf nog eens keihard mag spelen en ontspannen. Je leert er meer over de leefwereld van je leden en hoe je je spelen daaraan kunt aanpassen. SB beleef je samen met je medeleiding en een pak nieuwe Chirovrienden. Er zijn momenteel al 172 mensen ingeschreven voor de SB's. Dus grabbel je zotste medeleiding vast en schrijf je samen in voor een SB naar keuze op chiro.be/sb! Wie mag mee? Al wie leiding is en dit jaar minstens 16 jaar is of wordt. Wanneer & waar? Kies een SB in jouw regio of ga op Erasmus-SB bij een ander verbond: alle data vind je op chiro.be/sb Prijs? 90 euro

18 dubbelpunt JANUARI 2013

]foto: JohannesThooft[

chiro.be/vorming titel rubriek

Dit geldt voor alle Chirocursussen: Inschrijven Online op chiro.be/vorming: cursus kiezen, formulier invullen en op ‘Verzend’ klikken. Per mail / post / telefoon: cursus@chiro.be | 03-231 07 95 |

Cadeautip voor groepsleiding!

Kipdorp 30, 2000 Antwerpen Nodige gegevens: je voornaam, naam, adres, telefoonnum-

Als groepsleiding verdien je zeker een extra inspirerend Chiroweekendje. Een Chirocursus stopt 's middags, zodat je geen Chironamiddag moet missen. Dus waar wacht je nog op? Beloon jezelf met een hemels Hoofdanimatorweekend of een tintelende themacursus!

mer, e-mailadres, vegetariër of niet, de naam en periode en plaats van de cursus.

Betalen

HA + themacursus + stage = attest hoofdanimator

Als je inschrijving aangekomen en verwerkt is, krijg je een factuur.

Momenteel zijn er al 208 mensen ingeschreven voor een cursus in het hoofdanimatortraject: Hoofdanimatorweekends, Workshopweekend, Groepsleidingsweekend, Expressieweekend, Afdelingsboost, enz. Waar heb jij het meeste zin in? Natuurlijk zijn dit allemaal op-en-top Chirocursussen: doorspekt met spel en boordevol zotte ideeën die je meteen kunt toepassen in je eigen groep. Bepaal samen met je medegroepsleiding (of iemand die je opvolger kan worden) op welke cursus je jezelf trakteert, en schrijf in op chiro.be/vorming.

Respecteer de uiterste inschrijvingsdatum (veertien dagen voor de cursus). Wie te laat inschrijft, betaalt 7,50 euro extra voor een weekend of vijfdaagse cursus. Op cursus krijg je een attest van deelname, waarmee je (een deel van) de cursuskosten terugbetaald kunt krijgen bij je gemeente (meestal via de jeugddienst). We vragen alle deelnemers de cursus volledig mee te maken.

chiro.be/vorming = aanbod bekijken en inschrijven voor een cursus cursus@chiro.be = inschrijven voor een cursus vorming@chiro.be = alle vragen over cursussen en vorming attesten@chiro.be = info over attesten en cursusadministratie februari 01

SB verbond Roeland (Heidepark)

HA-weekend (Heidepark)

SB verbond Antwerpen (Heibrand)

SB Reinaert & Heuvelland (Heidepark) 03

Expressieweekend (De Karmel)

Groepsleidingsweekend (Heidepark)

april

Techniekendag Bivakspecial (daa.chiro.be)

maart 01

Afdelingsboost (Heidepark) SB Kempen (Heibrand )

31 31

Afdelingsboost (Heibrand)

SB Mechelen (Heibrand ) 07

SB Limburg (De Kalei )

SB West-Vlaanderen (De Karmel ) SB Leuven in 2 weekends (De Waterman )

HA-weekend (De Karmel )

dubbelpunt JANUARI 2013 19

ribbels

Gegiechel in het ribbellok Ribbels. Een luide, energieke en enthousiaste bende die geen blad voor de mond neemt. Al zijn er ook onderwerpen waarbij er gefluister en gegiechel ontstaat in het ribbellokaal. Hieronder doen we de vier meest voorkomende taboes uit de doeken. Hoe ga je om met plasbroeken, heimwee en seksmopjes? En hoe voorkom je een luizenplaag? Wij geven uitleg, tips, én een spelletje om het thema aan te brengen bij jullie kleine (b)engeltjes. Begin alvast te giechelen!

Kriebelende beestjes ` Ribbels hebben wel eens last van luizen, en kunnen daarover heel gemeen doen tegen elkaar. Maak je ribbels duidelijk dat je er helemaal niets aan kunt doen dat je luizen hebt, en dat dat niet vies is. Als je ziet dat een van je ribbels luizen heeft, meld je dat best aan zijn of haar ouders. Breng ook de ouders van de andere leden op de hoogte zodat ook zij hun kindjes kunnen controleren. Op bivak behandel je ribbels met luizen best meteen, anders zit je binnen de kortste keren met een plaag. Bij ribbels met lange haren helpt het om hun haren te vlechten. Waarom maak je er geen 'kapsalon' van, en snoer je ieders kapsel in? Informatie over hoe je luizen het beste behandelt, vind je bij de apotheker. Spel: Kammetjes en shampoos Tikkertje in luizenthema. In het begin is er één ribbel 'luizenshampoo' en één ribbel 'kammetje'. De rest van de ribbels zijn luizen en neten. De regels: mm De luizen kunnen de neten tikken, die worden dan op hun beurt luizen. mm De kammetjes kunnen de neten tikken, die transformeren dan in kammetjes. mm De shampoos kunnen de luizen tikken, die worden dan ook shampoos. Het spel eindigt wanneer alle ribbels 'kammetje' of 'shampoo' zijn. De ribbels roepen tijdens het spel voortdurend wat ze zijn, zo weet iedereen wie ze moeten tikken.

Oeps, een natte broek Bij ribbels is het normaal dat ze af en toe een plasaccidentje meemaken. Je reageert er best zo normaal mogelijk op. Wanneer dit meermaals bij dezelfde ribbel voorkomt, spreek er dan de ouders over aan. Meestal brengt dat meer duidelijkheid. Als er op bivak ribbels mee zijn van wie je weet dat ze soms bedplassen, neem dan enkele voorzorgsmaatregelen. Ze 's nachts wakker maken en naar het toilet laten gaan, een plasboom achteraan in de tent installeren of een plasemmer in de tent zetten, zijn maar enkele voorbeelden. Een extra slaapzak en reservekleren meenemen is ook geen overbodige luxe. Wanneer er ribbels in je groep zitten die nog luiers dragen, pak dat dan subtiel aan zodat de anderen er niets van merken. Spel: 1-2-3 pipi!

20 dubbelpunt JANUARI 2013

Dit spel is een variant op 1-2-3 piano. De ribbels staan op een rij achter een afgebakende lijn, eentje staat vooraan tegen de muur. Als die persoon “1-2-3 pipi” roept en zich drie tellen van de ribbels wegdraait, spurten de ribbels naar voren. Na die drie tellen moeten ze onbeweeglijk in een plashouding staan of zitten. Wie beweegt, wordt door de teller terug achter de lijn gestuurd. Wie als eerste de muur bereikt, is de winnaar.

ribbels

kaal Nergens beter dan thuis

Show me yours, I'll show you mine Ribbels horen en zien van alles om hen heen dat hun nieuwsgierigheid wekt. Ze vertellen seksmopjes, vaak zonder ze te begrijpen. Ze doen stoer over 'tetten' of een lief hebben, terwijl ze helemaal niet weten waar ze het over hebben. Maar wat doe je wanneer een ribbel vragend naar je borsten kijkt? Of als er eentje in zijn blootje over het veld loopt om aan iedereen trots zijn piemeltje te laten zien? Wel, dan leg je – zonder het gedrag te veroordelen – uit waarom het niet mag. Andere kinderen kunnen zich er namelijk ongemakkelijk bij voelen. Spel: Zoek het verschil De ribbels zoeken elk een kenmerk dat hen uniek maakt. Bijvoorbeeld: een broer hebben, in een bepaalde straat wonen, op een appartement of boerderij wonen, enz. Daarna gaat iedereen in een kring zitten. Eén ribbel staat in het midden en roept twee eigenschappen. De ribbels met deze eigenschappen proberen zo snel mogelijk van plaats te verwisselen, zonder dat de ribbel in het midden ondertussen hun plaats kan bemachtigen. Als de ribbel in het midden “Ribbelknuffel!" roept, moet iedereen van plaats wisselen.

Goed begonnen is half gewonnen. En alles begint bij een gezellig onthaal. Leuke inkleding zorgt ervoor dat de ribbels zich snel thuis voelen in het ribbellokaal, en het wekt hun nieuwsgierigheid naar de rest van de namiddag. Laat je leden gerust helpen met hun lokaal in te richten, zo is het echt hun eigen plekje. Maar echte heimwee komt natuurlijk het vaakst voor op bivak, en dan vooral tijdens de 'dode' momentjes. De beste remedie daartegen? Je leden geen tijd geven om na te denken. En zo zijn ze bovendien 's avonds te moe om wakker te liggen. Als er ondanks die voorzorgen toch een geval van heimwee opduikt, neem je de ribbel best even apart om hem of haar te troosten. Zorg er wel voor dat dat niet te lang duurt, anders wordt het gemis alleen maar erger. Soms wordt het bij de ribbels ook een manier om aandacht te krijgen. Let daarvoor op, en voorkom het door hen veel aandacht te geven op leuke momenten. Spel: Als je bang bent in het donker ... Iedereen krijgt enkele wasspelden op zijn of haar trui gespeld. In een donker lokaal probeert iedereen zoveel mogelijk wasspelden van de anderen te pikken. Wanneer het licht opnieuw aan gaat, zie je wie de beste dief is. Maar dan gaat het licht opnieuw uit en moeten de ribbels zoveel mogelijk wasspelden kwijtraken op de trui van iemand anders.

dubbelpunt JANUARI 2013 21

Speelclub

Kromme tenen, scheve ben Speelclubbers zijn niet altijd schattige snoesjes of koddige ketjes. Ze kunnen gemeen uit de hoek komen, en als leiding heb je dat niet altijd door. ‘t Zijn soms meesters in geniepig plagen, en zelfs pesten. Met als resultaat dat sommige leden niet graag meer komen en uiteindelijk afhaken. Wat doe je dan als leiding?

Ilonka

Dit is mijn eerste jaar als speelclubleider. Ik sta samen met Toon, die al aan zijn derde jaar bezig is. Ilonka is onze stilste speelclubber. Wout heeft bij de quiz vaak met haar gelachen toen ze enkele antwoorden niet wist. Het is niet de eerste keer dat Wout dat doet. Ik denk dat Ilonka gepest wordt, maar Toon vindt het normaal speelclubbergedrag. Vanaf wanneer kun je echt zeggen dat iemand gepest wordt en wanneer is het gewoon plagen? En wat doe je dan als je denkt dat iemand echt gepest wordt? Bij pesten spreken we best niet te veel over daders en slachtoffers. Op maandag is Wout misschien slachtoffer, en op woensdag dader. Iemand die pest, doet dat bovendien vaak uit een gevoel van onzekerheid en angst. Je sterker voordoen dan je bent, is voor zo iemand een manier om daarmee om te gaan. Als er in je groep iemand gepest wordt, besef dan dat dat een probleem is van de hele groep. Je richt je dan ook best op de hele groep om met dat probleem aan de slag te gaan. Hoe kun je dat doen? OO Pas je programma zo aan dat alle sterktes van je leden een keer aan bod komen. Zet je ‘kneusjes’ met andere woorden eens in de verf zonder dat dit opvalt. OO Doe enkele activiteiten om het groepsgevoel te vergroten, waarbij de speelclubbers iets bereiken als één groep. OO Pols tijdens een vrij spelmoment even bij de gepeste hoe hij of zij zich voelt in de groep. OO Ga op zoek naar het waarom van het pesten. Probeer de pester(s) niet altijd te straffen, en juich wat ze wel goed doen toe. Geef aandacht op een onverwacht moment. OO Doe samenwerkingsopdrachten en werk zo aan het groepsgevoel.

22 dubbelpunt JANUARI 2013

Kato

Vorige zondag gingen we met de speelclubbers op tocht in het bos. Onderweg trok Arno verschillende keren hard aan de paardenstaart van Kato en dook toen weg. Kato durfde eerst niets te zeggen, maar toen ook andere speelclubbers begonnen mee te doen, kwam ze bij mij klagen. Ik heb de speelclubbers op hun plaats gezet, maar telkens ik me omdraaide, begonnen ze opnieuw. Ik kan ze toch niet constant in de gaten houden? Ik ben bang dat Kato niet langer naar de Chiro zal komen. Wat doe ik om Arno en de meelopers te stoppen? En hoe zorg ik ervoor dat Kato opnieuw goed in de groep ligt? Dergelijk gedrag bij speelclubbers is niet abnormaal, maar je kunt het er inderdaad niet bij laten. Zoals je al gemerkt hebt, is ‘hen op hun plaats zetten’ niet altijd de efficiëntste aanpak. De belangrijkste vraag is: waarom doen ze iets en waarom is dat oké of niet oké? Dat is niet altijd makkelijk uit te leggen. Je kunt beginnen met gewoon een babbeltje, en langs je neus weg aan Arno vragen waarom hij aan iemands haren trekt. Zou hij het leuk vinden als anderen dat bij hem zouden doen? Ga op zoek naar de trigger die hem doet nadenken over zijn gedrag. Probeer wel geen oordelende vragen te stellen.

Methodiek: Zet je speelclubbers in een kring, met hun rug naar het midden gedraaid, zodat ze elkaar niet zien. Leg uit: “Ik heb jullie vandaag bezig gezien, en ik heb een paar vraagjes. Ik denk dat jullie oud genoeg zijn om hier eerlijk op te antwoorden. Je hoeft niet luidop te antwoorden, sluit gewoon je ogen en steek je arm op als het antwoord voor jou ‘ja’ is.” Vragen: OO Voel je je goed in onze groep? OO Ben je graag bij de speelclub? OO Vind je het belangrijk dat iedereen zich goed voelt? OO Pest je soms? OO Word je wel eens gepest? OO Vind je pesten leuk? OO Pest je soms mee met de anderen om zelf niet gepest te worden? OO Wil je graag een speelclubgroep zonder pesters? De kans is heel groot dat bij de laatste vraag bijna alle leden hun hand in de lucht steken. Zeg hen dat ze zich nu mogen omdraaien, nog altijd met hun hand in de lucht. Zo gebruik je de kracht van de groep om duidelijk te maken dat niemand pestgedrag wil. Niet per se jij, maar zíj willen een groep waarin er niet gepest wordt. Op die manier leg je de verantwoordelijkheid bij de groep, en duid je geen daders of slachtoffers aan. Je laat hen nadenken over hun gedrag.

speelclub

nen! Dorian

Dorian komt nog maar pas naar de Chiro. Ik ben met mijn medeleider op huisbezoek geweest bij zijn mama, en we hebben gemerkt dat ze het niet breed hebben. Het huis is klein, en ziet er bouwvallig uit. Dorian draagt niet de hipste baskets, en kan niet altijd meepraten over de laatste nieuwe gadgets. We zijn bang dat Dorian snel het slachtoffer wordt van de mondige speelclubjongens in onze groep. Hoe voorkomen we dat dit gebeurt? Op zich is dit geen pestprobleem. Het zou er één kunnen worden, zelfs ondanks alle pogingen om het te voorkomen. Zie dat dan ook niet als een persoonlijke mislukking. Probeer binnen je Chirogroep een klimaat te creëren waar iedereen welkom is en waar iedereen zijn of haar talenten kan ontdekken en ontwikkelen. Staar je niet blind op ‘die zou wel eens gepest kunnen worden’. Voor je het weet, creëer je een probleem dat er niet is.

Kobe

Ik ben Saartje en sta samen met twee leiders voor 32 speelclubbers. Dat is een grote groep, we hebben niet altijd alles gezien. Vorige week kwam de papa van Kobe klagen dat zijn zoon gepest wordt. Hij wil dat de pesters zich bij hen thuis komen excuseren. Kobe wil niet meer naar de Chiro komen. Moeten we daarop ingaan? Geef aan dat jullie pesten zien als een probleem van de groep. Je bestempelt Kobe niet als een slachtoffer en de pesters niet als ‘daders’, want zo voelt Kobe zich misschien nog meer geviseerd. Geef mee dat je als Chirogroep wilt werken aan pestgedrag, maar dat dat dan ook in de Chiro moet gebeuren en niet thuis. Vertel de vader van Kobe hoe jullie het pesten in het verleden probeerden uit te sluiten, en wat je naar aanleiding van deze klacht met de groep gaat doen. Zo stel je hem gerust en toon je dat er wel degelijk iets gebeurt.

Op één lijn tegen pesten OO Stel met je leidingsploeg een pestvisie op aan het begin van het jaar. Doe dat ook voor je afdeling. Laat je speelclubbers bijvoorbeeld een contract ondertekenen, en verwijs daarnaar bij pestsituaties. OO Bespreek moeilijke situaties op de leidingskring. OO Laat ieders talenten aan bod komen. OO Straf niet te snel, zoek de oorzaak. OO Voorkomen is makkelijker dan genezen! Heb je nog vragen over pesten? Weet je soms niet meteen wat je moet aanvangen met bepaald gedrag van je speelclubbers? Mail je vraag naar de Speelclubcommissie via speelclub@ chiro.be. Of boek met je leidingsploeg of jeugdraad de workshop PESTicide bij Zin-d’erin(g). Info op www.zindering.be. Met dank aan Zin-d’erin(g)!

Enkele tips: OO Laat Dorian zijn talenten zien, en zet hem af en toe in de verf zonder dat dit echt opvalt. Speelclubbers zijn nog niet echt bezig met hippe sneakers, dat komt pas als ze tito worden. Dorian moet dus nu aanvaard worden. OO Gebruik voldoende verdeelspelletjes als je de groep in ploegen verdeelt. Dat lijkt stom, maar het kan al een grote stap zijn. OO Zoek een kreet die je in groep kunt roepen wanneer jullie op tocht zijn, of wanneer je speelclubbers iets goeds doen. Zo tonen ze zich naar omstanders als een hechte ploeg.

dubbelpunt JANUARI 2013 23

RAKWI

Valsspelen is ook spelen! Rakwi’s en regeltjes Heb je al eens geprobeerd een soort Spel Zonder Grenzen te spelen met je rakwi’s, waarbij er geen echte regels zijn, waar geen vaste winnaar is en waar scores lukraak gegeven worden? Dan weet je misschien al dat dit voor rakwi’s geen makkelijke opdracht is. Vaak ontstaat er onenigheid over bepaalde spelregels en wordt elk vermoeden van vals spel luidkeels aangeklaagd. De gemiddelde rakwiploeg hangt dan ook heel erg vast aan regels en structuur. Spelletjes bestaan om te winnen, en duidelijke regels maken uiteindelijk uit wie de winnaar is. Competitieve spelen zijn in vele gevallen de favorieten van je rakwi’s. Maar moet dat nu altijd zo zijn? Iedereen die op een Chirocursus al eens een groot avondspel heeft gespeeld, weet dat valsspelen soms een nieuwe dimensie aan een spel kan geven. Ofwel vult het de onvermijdelijke gaten in het spel op, ofwel zorgt het gewoon voor meer creativiteit en plezier bij de deelnemers. Kortom: valsspelen is ook spelen, je rakwi’s zullen dat best begrijpen. Onder bepaalde rakwivoorwaarden, natuurlijk.

Een valsspeelspel Maak een groot spel over valsspelen. Geef je rakwi’s hierbij de boodschap dat ze het allemaal niet ‘te serieus’ moeten nemen. De bedoeling van het spel: een plezierige speelnamiddag in de Chiro, waar de rakwi’s van onthouden dat valsspelen leuk en grappig kan zijn en dat winnen niet altijd belangrijk is. Wij bedachten een concept. Aan jullie om het verder uit te werken en ermee aan de slag te gaan! Maak een spel dat bestaat uit verschillende deelopdrachten die de rakwi’s moeten vervullen. Je kunt je rakwi’s tegen de leiding laten spelen, tegen elkaar of in ploegen. Stel een scorebord op met twee verschillende competities: naast de scores voor de opdrachten zelf kun je ook scores voorzien voor het valsspelen. Na elke opdracht kun je een rondje doen over het valsspelen en zo de ‘valse punten’ toekennen. Wie kan stiekem het beste valsspelen? Wie is het creatiefst in

24 dubbelpunt JANUARI 2013

het foefelen? Wie bereikt er het meest met valsspelen, en wie het minst? Je kunt nog verder gaan en het valsspelen tot het hoofddoel maken van het spel. Weg met de normale competitie. Maakt niet uit wie de opdrachten wint, dé vraag is: wie heeft het beste valsgespeeld?

Toch nog regels? Ook binnen de filosofie van een valsspeelspel hebben rakwi’s regels en structuur nodig, wil je het spel niet laten eindigen in ruzie. Voor een echt spel zonder regels zijn de meeste rakwiploegen nog niet klaar. De truc is om te doen alsof het spel geen regels heeft, terwijl het wel duidelijk afgelijnd is. Drie gouden tips bij het maken van een valsspeelspel: Bedenk dat er twee verschillende manieren zijn om vals te spelen: ofwel bevoordeel je de eigen ploeg, ofwel benadeel je de andere ploeg. Een eenvoudig voorbeeld: bij een spel waar je geld moet verdienen, kun je geld stelen bij de bank, zodat je niemand rechtstreeks benadeelt. Als je het geld steelt van een andere ploeg kun je vijandigheid creëren tussen de ploegen onderling. Beperk het valsspelen zoveel mogelijk tot de eerste manier. Als iedereen kan foefelen zonder de andere ploeg er uitdrukkelijk mee te benadelen, kun je al heel wat ruzie vermijden. Je kunt een valsspeelspel toegankelijker maken voor je rakwi’s door het valsspelen af te bakenen. Zo kun je elke ploeg bijvoorbeeld een aantal cheatpunten geven. Als de ploeg betrapt wordt op valsspelen, verliezen ze een aantal punten, tot ze op nul komen. Of je kunt de opdrachten op voorhand meedelen of omschrijven, waarna je rakwi’s jokers inzetten op de onderdelen waarop ze willen valsspelen. Zo zijn er verschillende manieren om duidelijke regels binnen te brengen in een spel dat ogenschijnlijk geen regels heeft.

Blijf benadrukken dat valsspelen deel is van het spel. Geef als leiding tips om vals te spelen, juich het valsspelen toe, breng humor in het spel, en speel zelf ook vals! Zo leer je je rakwi’s alles te relativeren.

Valsspelen als leiding Je staat er zelf misschien niet echt bij stil, maar als leiding speel je ook vaak vals. Dat noemen ze dan ‘het spel een beetje sturen’, om bijvoorbeeld een benadeelde ploeg terug in het spel te krijgen. Je kunt dat op verschillende manieren doen. Als het doel van het spel geld verzamelen is, kun je dat geld op bepaalde strategische ogenblikken – geheel per ongeluk natuurlijk – laten vallen. Je kunt ook heel erg hard sjoemelen met tijd opmeten, punten geven, turven (streepjes zetten), en zo meer. En tot slot nodigen sommige spelletjes uit tot een ‘subjectieve score’: wie heeft de mooiste act, het mooiste kunstwerk, enz.?

Leuk om te doen! Veel rakwiploegen sluiten de Chironamiddag af met balleke-stamp. Valsspeelmogelijkheden genoeg als leiding! Wanneer de bal wordt weggeschopt en de zoeker hem gaat halen, blijf dan even staan op de plaats waar de bal wordt neergelegd. De zoeker zal er niet aan denken om je af te tikken, wanneer hij of zij de bal op zijn plaats legt. Stap na een tijdje heel rustig naar de bal en schop hem weg. Reageer op de verbaasde uitroep van de zoeker met “Wat? Ik heb toch nooit gezegd dat ik niet meespeelde?” Ach, leiding zijn is fijn!

]foto: jan van bostraeten[

RAKWI

dubbelpunt JANUARI 2013 25

tito

Taboevial for tito's! Taboes bespreekbaar maken: niet zo'n gemakkelijke opdracht voor titoleiding. Hoe ver reikt jouw kennis over dit alles? Samen op ontdekkingsreis gaan met je tito's, het kan. Om jullie te begeleiden, hebben we enkele taboethema's verwerkt in een inspirerend spel. De ideale manier om erachter te komen what they already know.

Doel van het spel

Deel de tito's op in teams van twee tot vier personen. Het doel is om als eerste team vijf puzzelstukjes te verzamelen. Daarmee maken ze een puzzel met de boodschap: 'Taboes zijn altijd bespreekbaar.' Ze verdienen de puzzelstukjes door vragen en stellingen te beantwoorden, op dezelfde manier als in het bordspel Trivial Pursuit.

Voorbereiding

1. Maak een spelbord. Het spelbord is gebaseerd op Trivial Pursuit: een cirkel met daarin vijf grote spaken. Teken het na op een groot papier. Kleur de vakjes in de kleuren roze, blauw, oranje, rood en groen. Op de plaats waar de spaken van het wiel de cirkel raken, maak je een groter vakje. Dat zijn de scorevakjes. Kleur elk van deze vijf vakjes in een andere kleur.

Taboevial

Taboevial is een bordspel gebaseerd op Trivial Pursuit. De spelers gaan met hun pion vooruit op het spelbord. Elk van de vakjes heeft een kleur waaraan een thema gelinkt is. De thema's zijn: Vriendschap Relaties Cultuur Seksualiteit Pesten Elke ploeg gooit met de dobbelsteen en gaat vooruit op het spelbord, in een richting die ze zelf kiezen. Zo kom je op een vakje terecht, waarna je de dobbelsteen nog eens opgooit. Bij een oneven getal krijg je een vraag, bij een even getal een Pictionarywoord. Dat woord moet iemand uit de ploeg tekenen, de rest moet het binnen de

minuut kunnen raden. Bij een goed antwoord of als je het Pictionarywoord geraden hebt, mag je nog eens gooien. Bij foute antwoorden gaat de beurt naar het volgende team. Op de scorevakjes kan een ploeg een puzzelstuk verdienen. De ploeg krijgt een verhaal te horen, waarvan ze moeten zeggen of het waar of niet waar is. Hebben ze het juist, dan krijgen ze het puzzelstukje. Als ze het fout hebben, gaat de beurt naar de volgende ploeg en moeten ze nadien weer met de dobbelsteen gooien. Als een ploeg later in het spel opnieuw op dat vakje terechtkomt terwijl ze het bijbehorende puzzelstukje al hebben, krijgen ze gewoon een vraag of Pictionarywoord voorgelegd.

2. Maak de puzzelstukjes Schrijf per ploeg op een A4'tje de boodschap 'Taboes zijn altijd bespreekbaar.' Verknip dat in vijf puzzelstukjes en kleur elk stuk in een van de vijf Trivial-kleuren.

26 dubbelpunt JANUARI 2013

]foto: tom adriaansen[

Start van het spel

Alle teams kiezen een eigen pion. Zet alle pionnen op het centrale vakje in het midden. Om te weten wie er mag beginnen, gooit elk team met de dobbelsteen. Wie de hoogste ogen gooit, mag als eerste van start gaan.

tito

Relaties Vraag: Waar denk je aan bij het woord verliefd? Som tien mogelijke antwoorden op. Klamme handen, vlinders in de buik, liefdesbrief , date, bloemen , bioscoop, school, beste vriend/vriendin, strandwandeling, zonsopgang Pictionary: een trouwring, een gebroken hart, Cupido, een zoen Verhaal: Elk lichamelijk contact wordt in IndonesiĂŤ gezien als een seksuele toenadering en bijgevolg als een huwelijksaanzoek. Waar.

Cultuur Vraag: Voor welke van de drie volgende soorten voedsel is er geen Europese wet die het eten ervan verbiedt, maar is het wel onacceptabel om het te eten? Hondenvlees, haaienvlees of mensenvlees? Hondenvlees Pictionary: een totempaal, een kerk, een bijbel, een iglo Verhaal: Britten groeten elkaar door twee korte zoenen op de wang te geven. Niet waar. Ze noemen elkaars naam en knikken met hun hoofd. Ze geven geen handen. Seksualiteit Vraag: Geef de correcte term voor mensen die zich aangetrokken voelen tot hetzelfde geslacht. Homoseksualiteit Pictionary: een condoom, een zwangere vrouw, een bh, een zaadcel Verhaal: Mannen of jongens met een lange neus hebben een langere penis. Niet waar. Er is geen enkel verband. Ook niet met de grootte van voeten, handen of andere lichaamsdelen. Pesten Vraag: Pesten is onaanvaardbaar. Velen willen hier dan ook tegen strijden. Wat

is de naam van de film die Nic Balthazar hierover maakte? Ben X. Pictionary: een verbodsbord, droevig mannetje, een computer, een school Verhaal: Van chocolade krijg je acne. Niet waar. Tieners krijgen vaak acne doordat hormonen, talg en bacteriĂŤn op een bepaalde manier op elkaar inwerken. Chocolade heeft weinig invloed op de vorming daarvan. Tip! Het is een aanrader om vakjes te maken in een zesde kleur met als concept 'babbelbox'. Geef de ploegen een stelling over een van de thema's, en laat hen daarover hun mening geven. Eerst komt het ploegje dat aan de beurt was aan bod, daarna mogen de anderen reageren. Iedereen moet vrijuit kunnen praten, dus zorg ervoor dat ze elkaars mening respecteren.

Meer quizvragen, Pictionarywoorden, verhalen en stellingen zijn te vinden in de Spelendatabank. Surf naar chiro.be/spelendatabank en zoek op 'Taboevial'.

]foto: jan van bostraeten[

Kleine gekleurde vakjes

Vriendschap Vraag: Geef vijf synoniemen voor 'vriend'. Makker, maat, kameraard, BFF, mattie, bestie Pictionary: een cadeau, een vriendschapsarmband, een knuffel, Patrick en Spongebob Verhaal: In Japan geven mannen en vrouwen een stevige handdruk als ze elkaar begroeten. Niet waar, ze maken een buiging voor elkaar. Hoe hoger in rangorde, hoe dieper de buiging.

dubbelpunt JANUARI 2013 27

keti

Doorbreek de taboes. Lett

Taboes, ze zijn overal. En er valt maar één ding aan te doen: ze doorbreken! Een taak voor de keti's! Schrijf enkele serieuze ketitaboes (zie verder) apart op een briefje, en steek die briefjes in ballonnen. Bekleed de 'taboeballonnen' daarna met papiermaché. Leg in elk lokaal zo'n taboeballon. Gedurende de hele Chironamiddag strijden de keti's in twee ploegen tegen elkaar. Het komt erop aan zoveel mogelijk taboes te doorbreken. Bij elk lokaal hoort een gek taboe, waarrond de keti's een spel spelen. De winnaars van

28 dubbelpunt JANUARI 2013

het spel mogen vervolgens een taboe doorbreken. Dat doen ze door met een krantenknuppel de ballon die in het lokaal ligt kapot te slaan. Daarin zit dan een 'serieus' taboe, waar je met je leden even bij kunt stilstaan. De ploeg die de meeste taboes aan diggelen slaat, is de winnaar.

Taboes bij de keti's

(zichtbare) lijn te trekken. Leg in de uiterste hoek van elk vak een knuffel. De twee ploegen proberen elkaars knuffel nu te veroveren. De keti's mogen overal lopen. Je mag dus ook in het veld van de andere ploeg komen. Maar opgelet! Als je in het vak van de andere ploeg staat, mogen je tegenstanders je tikken. Eens getikt, blijf je op die plek staan. Je wordt bevrijd als een ploeggenoot je tikt. Let the beast go!

... te slapen met een knuffel @ribbellokaal Verover de knuffel! Verdeel het lokaal in twee vakken door een diagonale

... fan te zijn van Mega Mindy @speelclublokaal Mega Mindy-voetbal. Verdeel, net zoals bij het vorige spel, het lokaal in twee vakken. Elk vak heeft een goal met

Het is taboe om ...

keti

terlijk! doellijn. Een keti van een willekeurige ploeg gaat door voor bal, in dit spel Mega Mindy genoemd. Mega Mindy kan een punt scoren als ze over de doellijn van de andere ploeg loopt terwijl ze “Ik ben Mega Mindy” roept. Als Mega Mindy een ploeggenoot tikt, wordt hij of zij de nieuwe Mega Mindy, en ontstaan er dus nieuwe mogelijkheden en invalshoeken om te scoren. Hoe je de bal van de andere ploeg afpakt? Door de Mega Mindy van dienst op te heffen. ... fan te zijn van Justin Bieber @rakwilokaal Geef de ploegen een bandopnemertje en een lijst met geluiden die ze moeten opnemen. De groep die de meeste geluiden kan verzamelen binnen een bepaalde tijd mag het taboe doorbreken. Voorbeelden van geluiden: kerkklokken die luiden, een waterkraan die lekt, een kat die miauwt, een doortrekkende wc, ribbels die lawaai maken, enzovoort. ... wiskunde als favoriete vak te hebben @titolokaal Geef elke ploeg een reeks plakkertjes met daarop een wiskundige som, zonder de oplossing. De keti's verdelen de plakkertjes in hun ploeg, en kleven ze op elkaars rug. Na het startsignaal moeten ze de sommen van de andere ploeg afpakken, en bij de leiding gaan afgeven. Maar dat moeten ze doen in een bepaalde volgorde. Eerst de som met de laagste uitkomst, als laatste die met de hoogste uitkomst. De keti's mogen elkaars ploeggenoten beschermen, maar iedereen moet minstens één som op de rug hebben. ... een lief te hebben bij de scouts @ketilokaal De keti's staan in een kring, per twee achter elkaar. Elk duo bestaat uit iemand van de ene ploeg en iemand uit de andere ploeg. Een willekeurige persoon gaat de kring rond en gaat achter een duo staan. Deze keti zegt vervolgens of je bij de scouts of bij de Chiro zit. Zegt hij of zij bijvoorbeeld “scouts –Chiro –Chiro”, dan heeft het eerste woord betrekking op de eerste keti, het tweede op de middelste en het laatste op zichzelf. Daarna loopt deze keti in een willekeurige richting rond de kring. De keti die ook bij de

Chiro zit, loopt in dezelfde richting mee, die van de scouts in de andere richting. Wie laatst terug op de oorspronkelijke plaats staat, moet nu in het midden. De groep waarvan het minst aantal keti's in het midden hebben gestaan, wint. ... in je neus te peuteren @aspilokaal Elke keti bevestigt een doelschijf – een grote lap velcro – op zijn of haar rug. Beide ploegen proberen punten te scoren door snottebellen (klitteballen, of iets anders dat blijft kleven) op elkaars doelschijven te mikken. ... te morsen tijdens het eten @keuken Elk ploeglid is een onderdeel van een 'smoske' (ei, broodje, tomaat, sla, kaas, hesp, mayo, enz.). Elke ploeg krijgt ook ‘inpakfolie’ (een zeil). Als iedereen een rol heeft, roep je de samenstelling van een bepaald 'smoske' af - bijvoorbeeld: broodje met kaas, mayo en ei. De bewuste spelers gaan dan zo snel mogelijk op het zeil liggen, terwijl de andere hen oprollen (broodje inpakken). De snelste ploeg wint. ... op de bril te gaan zitten van openbare toiletten @toiletten De ene ploeg gaat in de wc-hokjes zitten met de deur dicht, de andere ploeg staat erbuiten. Na het startsignaal proberen de 'wc-zitters' naar buiten te geraken, tot aan een afgesproken punt. De anderen houden hen tegen. Daarna draai je de rollen om. De ploeg die na vijf minuten het meeste 'bevrijde' keti's telt, wint en mag de 'taboeballon' kapotslaan.

Serieuze taboes om over te babbelen: mm Porno kijken mm Psychologische problemen mm Soa's mm Je eenzaam voelen mm Een veel ouder lief hebben mm Een handicap hebben mm Gelovig zijn mm Holebi zijn mm Obesitas of magerzucht mm Internetverslaving mm Lichaamsbeharing en ontharing mm ...

Veiligheid boven alles Let op de veiligheid en de persoonlijke grenzen van je keti's. Niet iedereen is even open of praat vlot over dergelijke onderwerpen. Dat hoeft ook niet, push dus niemand. Ook als een keti niet actief meepraat, is het goed mogelijk dat hij of zij nuttige zaken opvangt. Laat ook altijd voldoende ruimte voor vragen. Een open en vertrouwelijke sfeer bevordert het praten. Laat voelen dat er geen domme dingen gezegd kunnen worden, en dat alles bespreekbaar is. Let er wel op hoe je keti's zich uitdrukken, en counter als dat nodig is te felle uitspraken of taboebevestigende ideeën.

En nu serieus! In de ballonnen zitten telkens papiertjes met serieuze taboes. Ga daarover een gesprek aan met je keti's. Sommige lijken misschien een ver-van-mijn-bed-show, maar als de tongen loskomen kan het helemaal anders uitdraaien. Praten over zware thema's is niet eenvoudig, maar een stelling of een gerichte vraag zijn de perfecte openers.

dubbelpunt JANUARI 2013 29

aspi

De grote opwarming-vanOm te voldoen aan nieuwe wet van Poetin moeten de Russische stewards en stewardessen een extra opleiding volgen. Die opleiding staat nog niet op punt, dus de ambassade zoekt nog enkele vrijwillige proefkonijnen om het nieuwe curriculum uit te testen. Voor de nieuwe test moeten de aspi's zoveel mogelijk landen bezoeken en er nuttige weetjes over onthouden. Alle info over een land vinden ze op de landenfiches, die verspreid zijn over het terrein. Je vindt die fiches in de Spelendatabank (chiro.be/spelendatabank). Tover het lokaal om tot een ĂŠcht reisbureau. Verkleed je als reisagent of steward(ess). Je kunt eventueel ook wereldkaarten, reisposters of tekeningen voorzien. Jullie lokaal wordt dan de centrale post. Geef je leden telkens een land waarvan ze de fiche moeten zoeken op het terrein. De aspi's krijgen slechts vijf minuten om de landenfiche te bekijken. Daarna leggen ze een examen af over het bezochte land, dat ze ieder voor zich invullen. Zorg er dus zeker voor dat ze niet spieken! Reizen is een leuke bezigheid, maar je moet je als vliegtuigmaatschappij aan de milieuvoorschriften houden. Telkens een aspi 'reist', wordt er namelijk afval geproduceerd. Alle aspi's krijgen een persoonlijke vuilnisbak die ze op een paar meter van elkaar plaatsen. Daarin steek je afval als de aspi's op missie zijn naar een land. De aspi's kunnen hun vuilnis kwijtspelen door het bij iemand anders te droppen. Dat mogen ze enkel doen binnen de vijf minuten die ze krijgen om de landenfiches te bekijken, niet tijdens het examen. Ze mogen het afval bovendien niet zomaar naar de andere vuilnisbakken vervoeren. Je moet het uit je vuilnisbak halen en met behulp van een bezem naar een andere vuilnisbak vegen, en het daar dan met je handen in steken. Als alle landen bezocht zijn en de commissie de examens verbeterd heeft, eindigt de opleiding. De rekruut die het minste afval in zijn of haar vuilnisbak heeft zitten, is de winnaar. Diegenen met de meeste juiste antwoorden krijgen een eervolle vermelding.

30 dubbelpunt JANUARI 2013

Een landenfiche OfficiĂŤle landstaal : Engels Hoofdstad: Abuja Religie: islam, christendom en nat uurgodsdiensten Aantal inwoners: 170 123 740 Munteenheid: Naira Nationale feestda g: 1 oktober Zone telefoonnum mer: 234 Onafhankelijk in: 1960 President: Goodluck Jonathan

Meer landenfiches vind je in de Spel endatabank of via onze Facebookpagin a.

aspi

]fotos: jan van bostraeten[

-de-aarde-quiz

dubbelpunt JANUARI 2013 31

leidingsploeg

Alle leiding gelijk voor Met je groep aan hetzelfde zeel trekken is niet altijd even gemakkelijk. Als er een beslissing genomen moet worden, verschilt leiding wel eens van mening. Maar hoe kom je met je ploeg tot een consensus? En hoe democratisch gebeurt dat? We vroegen het op het Groepsleidingsweekend aan Ann Bellens van Chiro Nele, Christophe Desmet van Chiro De Belhamel, Charlotte Gybels van Chiro Klein-Vorst, Nick Wolfs van Chirojongens Rooierheide en Rani Maertens van Chiro ‘t Skamanderke.

DUBBELPUNT: Hoe nemen jullie beslissingen in jullie leidingsploeg? Ann: Bij ons doet iedereen eerst z’n zegje, daarna proberen we tot een consensus te komen. Als dat niet lukt, stemmen we. Christophe: Wij proberen niet te stemmen, want dan is er geen unanimiteit. We zetten wel alle pro’s en contra’s op een rijtje, waarna we een oplossing zoeken waar iedereen achter kan staan. Charlotte: Als wij niet overeenkomen, zoeken we de goedkoopste en/of de efficiëntste oplossing. We vragen ook aan iedereen wat er op hun lever ligt, zodat iedereen hun mening kan geven over

32 dubbelpunt JANUARI 2013

de oplossing.

Nick: Wij zoeken altijd naar een beslissing waar iedereen zich achter kan scharen. Maar we kijken wel naar de grootte van de beslissing: hoe zwaarder de kwestie, hoe langer we zoeken naar iets waar iedereen zich in kan vinden. Kleinere problemen, daar gaan we sneller over. Als we soms toch gewoon stemmen, is de minderheid wel altijd volwassen genoeg om de beslissing te volgen. Rani: Wij proberen ook niet al te veel te stemmen, want het werkt averechts als mensen zich niet in een beslissing kunnen vinden. Als we de groepsleiding

kiezen, bijvoorbeeld, dan moet iedereen voor zijn, anders gaat het niet door. Dat kan dan wel lang duren, maar dat hebben we ervoor over.

“De groepsleiding kan niet om de ploeg heen” DUBBELPUNT: Wat is de rol van de groepsleiding bij jullie beslissingen? Ann: Het is niet zo dat hun stem meer telt, maar ze hebben meestal wel meer inbreng. Ze denken soms verder dan anderen. Nick: Zij brengen vaak een voorstel mee naar de vergadering, hoewel dat zeker

leidingsploeg

de wet? niet bindend is. Ze leiden de discussie dan wel, maar dat is nog iets anders. Het is ook heel belangrijk dat ze zulke dingen goed voorbereiden. Rani: Bij ons is iedereen gelijk , maar bij heel belangrijke beslissingen contacteren we wel de VB. Ikzelf heb nog nooit iets alleen moeten beslissen. Als je in je eentje groepsleiding bent, kun je echt niet om de groep heen. Christophe en Charlotte: Bij ons heeft de groepsleiding ook geen privileges op dat vlak. DUBBELPUNT: Mag jullie groepsleiding belangrijke beslissingen nemen zonder inspraak van de ploeg? Ann: Dat is zeker niet de bedoeling, maar soms moet er kort op de bal gespeeld worden. Dat vereist dan ook snelle stappen, zonder dat die eerst bij de rest afgetoetst worden. Charlotte: In het ideale geval wordt alles in de groep besproken, maar inderdaad, als er snel iets beslist moet worden, dan is het oké dat zij dat doen. Christophe: Maar enkel in extremis. Nick: In onze Chirogroep beslist de groepsleiding niets alleen, maar heb-

ben ze bijvoorbeeld wel controle over de financiën.

Ervaren inzichten DUBBELPUNT: En de ervaren leiding? Heeft die soms meer in de pap te brokken? Charlotte: Ik denk wel dat de ervaren leiding meer taken opneemt, en dat de nieuwe leiding meer afwacht. Daardoor heeft die ervaren leiding wel wat meer autoriteit. Ann: En het is ook zo dat de ervaren leiding vaak iets verder nadenkt. Nick: We proberen er zeker op te letten dat ervaren leiding niet meer in de pap te brokken heeft dan de rest – ze hebben niet meer stemrecht of zo. Maar het is natuurlijk wel zo dat hun meningen vaak beter onderbouwd en beredeneerd zijn. Rani: Ze hebben vaker gelijk, maar daarom niet meer te zeggen. Charlotte: Uiteindelijk is iedereen gelijk op de leidingskring.

Nick: Onze VB heeft inspraak en discussieert mee, maar legt zich uiteraard neer bij de beslissingen. Nu is het wel zo dat onze VB niet verplicht is om elke week naar de vergadering te komen. Ann: Ik denk dat voor de VB eerder een luisterende en ondersteunende rol weggelegd is. Al neemt zij bij ons wel actief deel aan de discussies. De VB ziet de zaken ook vanuit een ander oogpunt. Christophe: Ja, inderdaad. De VB is het aanspreekpunt van de ouders, en denkt vaker vanuit dat standpunt. Rani: Onze VB laat ons echt onze eigen weg gaan en vertrouwt daar helemaal op. Ze geeft vaak nieuwe inzichten, maar stemt nooit mee. Charlotte: Onze VB heeft meer een administratieve functie. Hij neemt de zorg voor de gebouwen op zich, en houdt zich afzijdig van onze discussies. Democratische leidingsploegen dus. Bedankt voor dit gesprek!

DUBBELPUNT: Welke rol speelt jullie VB ten slotte?

dubbelpunt JANUARI 2013 33

Op een ander: FDF Stenløse/Veksø

Geweldig toch, balleke-stamp spelen op je 50e? Vorige zomer gingen maar liefst 300 aspi's en hun leiding met FDF, onze Deense zusterorganisatie, op kamp in Denemarken. Zo beleefde Hanne Sauvillers, toen nog aspileiding, een geweldig avontuur met haar leden in het buitenland. En dat avontuur kreeg een staartje. Omdat ze voor haar studie op Erasmusuitwisseling ging naar Kopenhagen, vroegen de Denen om mee leiding te geven bij FDF Stenløse/Veksø. En daarom vragen we het aan haar: wie of wat is FDF Stenløse/Veksø? Hanne: FDF is een zusterorganisatie van de Chiro. Het is een van de grootste christelijke organisaties voor kinderen en jongeren in Denemarken. Per regio zijn er verschillende FDF-groepen die elk hun eigen activiteiten organiseren. De twee parochies Stenløse en Veksø vormen samen één groep, waarvan ik dus voor enkele maanden deel uitmaakte. Ze komen wekelijks bijeen, en gaan net als wij op weekend en op kamp. De activiteiten en spelletjes zijn nogal gelijkaardig aan die van de Chiro dus, maar hun avontuurlijke activiteiten staan wel bovenaan op het prioriteitenlijstje.

DUBBELPUNT: Wat maakt hen zo bijzonder? Hanne: Dat je in hun groep bijna alle leeftijden vindt. De kleinsten kunnen er starten vanaf vijf jaar. Maar spel en avontuur kennen er geen grenzen aangezien het oudste lid van FDF Stenløse/ Veksø maar liefst 68 jaar oud is. De leidingsploeg bestaat dus niet alleen uit jongeren, maar ook uit dertigers en gepensioneerden. Dat dat niet altijd even makkelijk is, heb ik zelf mogen ondervinden, maar het is duidelijk dat hun passie voor FDF hen samenhoudt.

DUBBELPUNT: Zijn er nog andere grote verschillen met de Chiro? Hanne: Ik denk dat het verschil 'm vooral zit in de avontuurlijke activiteiten. Kinderen maken er van kleins af aan kennis met de natuur. Er is daar ook zoveel te ontdekken, en de leiding stelt het avontuurlijke aspect en de natuur ook heel erg centraal in hun activiteiten. Dat gaat dan van spelletjes spelen tot een hoogteparcours beklimmen, vuur maken, houten kampen bouwen, enz. Verder heeft het FDF ook nog veel aandacht voor het geloof. Het gevoel van samenhorigheid wordt hiermee extra verwarmd.

DUBBELPUNT: Wat kunnen onze Chirogroepen van hen leren? Hanne: De manier waarop FDF allerlei creatieve dingen doet in en met de natuur is echt fantastisch. Een tak van een boom kun je wel voor duizend en één dingen gebruiken! En de samenwerking tussen jong en oud is er ook anders dan in België, maar het werkt wel. Zo wordt leiding geven met je vader of moeder iets wat echt kan voorkomen. Spelen en avontuurlijke activiteiten organiseren kent voor de Denen geen leeftijd. Geweldig toch om balleke-stamp te spelen tot je 50e?

DUBBELPUNT: Wat was het mooiste moment tijdens je FDF-ervaring? Hanne: Bij het weerzien stond iedereen van de leiding, zowel jong als oud, me op te wachten. En waar ik ook spontaan aan denk: oude koffiekopjes en citroencake die telkens mee waren op kamp, en waarbij we allerlei herinneringen ophaalden en plannen maakten. Dat zijn vrienden voor het leven geworden die me één ding heel duidelijk maakten bij mijn vertrek: “je mag dan niet altijd aanwezig zijn, maar jij hoort ook bij onze leidingsploeg”. Ik ga hen zeker nog een bezoek brengen om samen een kanotrip te maken van Denemarken naar Zweden.

Mooie vooruitzichten! Bedankt voor dit gesprek, Hanne.

Op een ander: FDF Stenløse/Veksø

Mooie vooruitzichten! Bedankt voor dit gesprek, Hanne.

dienst uitgekleed! internationale activiteiten

Wat weet jij over Paraguay? Stel dat Erik Van Looy jou de volgende vraag stelt: “Wat weet jij over Paraguay?” Wat zou je antwoorden? Asuncion? Zuid-Amerika? Spaans? Rood-wit-blauw? Fout! Wij zouden gaan voor World Camp, Fimcap en solidariteit! Euh, qué? Fimcap is de internationale federatie van katholieke jeugdbewegingen – een grote internationale familie voor jongerenwerkers, jongeren en kinderen over de hele wereld, zeg maar. Dit jaar werd Fimcap 50, en dat werd gevierd op het World Camp in Paraguay. Ook de Chiro feestte mee! Inderdaad, wij – vier Chiroleidsters en één leider – mochten in juli onze koffers pakken om samen met jongeren uit alle uithoeken van de wereld een onvergetelijk kamp te beleven. We werden ontvangen door de Paraguayaanse jeugdbeweging NIPPAC, en werkten mee aan lokale plannen. Verdeeld over drie projecten bouwden we een gemeenschapshuis, knapten we een speelplein op en legden we een park aan. Natuurlijk wisselden we ook spelen uit, en kwamen we met een volle rugzak aan mooie herinneringen naar huis. Herinneringen aan het gastgezin, de andere gewoontes en de verschillende levensvisie van de andere buitenlandse gasten. Maar ook aan de rode draad die ons allemaal samenbracht: jeugdwerk. Een ervaring om nooit meer te vergeten! Over drie jaar, in de zomer van 2015, is het weer zover en komt er een nieuw World Camp aan. Maar als je zo lang niet kunt wachten, kun je ook de internationale sfeer op Krinkel komen opsnuiven. Kom zeker langs de internationale kampkring, en ontmoet daar enkele van onze World Camp-vrienden! Wil je je graag helemaal onderdompelen in de internationale sfeer en als buddy een van de buitenlandse gasten onder je hoede nemen tijdens Krinkel, stuur dan een mailtje naar internationaal@chiro.be.

36 dubbelpunt JANUARI 2013

uitgekleed! Van waar komt die vlek op die Chirorok? En wat voor rare ‘lapjes’ heeft die kerel op z’n hemd genaaid? De naakte waarheid achter de Chirokleren. Leiders en leidsters uitgekleed!

... met Chiro Flur

Chiro Flurk in Gambia Enkele weken geleden kreeg de leiding van Chiro Flurk uit Everberg deze foto's in hun mailbox. Dimitri, een oudleider van Chiro Velzeke, was op vakantie in Gambia en kwam tijdens een busritje deze jongen tegen. Omdat hij het Chiro-T-shirt in deze context wel heel leuk vond, maakte hij er een foto van. Toen hij thuiskwam, mailde hij de leiding van Chiro Flurk: “Leuk om vast te stellen dat er nog Chirogroepen zijn die tot ver buiten de eigen landsgrenzen reclame maken. Deze jongen in Gambia deed dat, naast geld inzamelen op een Jilly Jilly-busje na zijn uren. Hij deed het in elk geval met veel toewijding. Alles voor Chiro Everberg! Tof te weten toch?”

Kledingbox En of de leiding dat tof nieuws vond. Extra promo is altijd meegenomen, al gaat het daar natuurlijk niet om. “Als je zulke foto's in je mailbox krijgt, van een Gambanees in je eigen Chiro-T-shirt, dan is dat echt hartverwarmend,” aldus leidster Katrien Brijs van Chiro Flurk. “Maar los daarvan stelden we ons ook meteen de vraag: hoe komt ons Flurk-T-shirt in godsnaam in Gambia terecht?” Na een rondvraag en een lokaal onderzoek denkt de leidingsploeg dat iemand zijn of haar oude Chiro-T-shirt in zo'n verzamelbox voor oude kleren heeft gedropt. “Maar van wie het T-shirt was, en wie de jongen is die het nu draagt, blijft nog altijd een raadsel,” aldus Katrien.

Heb jij ook Chirokleren en -accessoires waarover iets te vertellen valt? Stuur dan een mailtje naar dubbelpunt@chiro.be, en sier deze pagina!

dubbelpunt JANUARI 2013 37

titel rubriek superhiro

De Chirojaren van IWEIN SEGERS

“een chirogroep is als een smurfendorp” DUBBELPUNT: Dag Iwein! Wat is je eerste herinnering aan de Chiro? Iwein: Mijn eerste Chiroherinnering is het liedje 'Oh la la la' van TC Matic – dat nummer werd telkens gespeeld als het etenstijd was op bivak. Van dat eerste Chirojaar zelf weet ik verder niets meer, alleen dat het bivak nogal tegenviel. Ik was zeven jaar oud en ik was voor alles bang. Ik had heimwee en vond mijn leiders veel te streng. Ik heb dus heel lang een wrang gevoel gehad als dat lied op fuiven werd gedraaid; het is eigenlijk pas sinds kort dat ik er met plezier aan terugdenk. Mijn broers zaten ook in de Chiro, maar die waren veel ouder dan ik. Soms boden ze wel een troostende schouder op kamp, maar zij zaten vooral volop in hun puberteit. Een klein huilend broertje paste dus niet echt bij hun stoere imago. Ik werd gelukkig snel het lievelingetje van een paar leidsters, dat maakte het wat draaglijker. (lacht) DUBBELPUNT: Je zat dus in een gemengde Chirogroep? Iwein: Nee, dat niet, maar onze lokalen lagen vlak bij elkaar en we gingen samen op kamp met de meisjes. De grote jaarlijkse activiteiten organiseerden we samen, dus we kenden elkaar wel een beetje. De jongere afdelingen stonden altijd wat afkerig tegenover gemengd spelen, maar ik vond dat tof. Later is dat helemaal de max, dan beginnen de eerste koppeltjes zich te vormen en krijgt zo'n meisjesgroep ineens toch iets aantrekkelijks voor de gemiddelde puberjongen. Ik ging supergraag naar de Chiro, ben ook altijd mee op bivak geweest. Het eerste aspi-jaar was ik er niet vaak op zondagnamiddag, omdat ik meewerkte aan het schooltoneel. Maar dan ben ik toch meegegaan op kamp, als een soort verzoeningspoging. Om terug in de armen van de groep gesloten te worden, zeg maar. Daar is toen een soort bezinningsmomentje aan voorafgegaan, mét de nodige tranen zelfs. Bij mij dan toch. (lacht) Ik was dat jaar een beetje mijn

38 dubbelpunt JANUARI 2013

voeling met de groep kwijtgeraakt en dacht dat ik er niet meer bij hoorde. Ik vond het dan ook heel mooi en vooral heel tekenend voor de 'Chirogeest' dat de leiders daar even aandacht aan schonken. DUBBELPUNT: Hoe was de kleine Iwein: een braveke of een vat vol kattenkwaad? Iwein: Ik was altijd de rustige, de lieve, de softie. Een watje. (lacht) Ik vond vooral het creatieve heel leuk, ik was diegene die van kleins af al toneeltjes in elkaar stak. Waarschijnlijk heb ik daar wel geleerd om met woorden sterk uit de hoek te komen.

Een creatieve leidingsploeg DUBBELPUNT: Gebruikte je die creativiteit ook als leider, om de spelen zo origineel mogelijk in te kleden? Iwein: Jazeker, maar dat deed bij ons iedereen. Ik heb op dat gebied ook leuke leiders als voorbeeld gehad, onder anderen mijn eigen broers. Wij hadden een heel toffe en creatieve leidingsploeg, die er een wedstrijd van maakte om zo origineel mogelijk te zijn in hun spelen. Zelfs als we op zondagnamiddag aankwamen zonder een deftige voorbereiding maakten we er een sport van om bij de andere afdelingen te 'scoren' met een aparte outfit of een alternatieve aanpak. Daar kwam wel wat haantjesgedrag bij kijken. (lacht) We begonnen ook steevast met de voorstelling van de activiteiten aan de hand van een act, een ludieke opvoering. Dat was heel belangrijk, net als de traditionele elementen. De vlag moest op tijd uithangen, het uniform moest perfect in orde zijn. Een heel toffe combinatie: dat traditionele samen met een creatieve invulling van sport en spel. DUBBELPUNT: Wat vond je zelf het leukste: die combi ondergaan als lid of hem zelf samenstellen als leider? Iwein: Goh, moeilijke keuze. Ik denk toch wel dat ik dan voor het tweede ga.

Wij moesten lang wachten om leiding te worden, omdat de leidingsploeg anders te groot werd. Na drie aspi-jaren was ik dat wachten dan ook echt beu. Ik voelde me klaar voor de volgende stap en was blij toen het eindelijk zover was. Na twee jaar in de leiding werd ik

titel superhiro rubriek

Identit

yC ]Naam[ Iwein Se ard gers ]Leeftijd [3 ]Lid van[ 2 C ]Aantal C hiro Jezus-Eik hirojare n[ 17 ]Favo biv ak ]Leukste eten[ spaghet ti spel[ st rat ego en p

istespele

]foto: jan van bostraeten[

Iwein: “De één is creatief, de ander kan goed klimmen of heeft een groot gevoel voor humor. Een Chirogroep werkt een beetje zoals de smurfen, eigenlijk.” groepsleider. Achteraf gezien was ik die vier jaar misschien liever gewoon leider gebleven. Groepsleiding zijn: er komt toch heel wat bij kijken. Je kunt minder intens genieten van de vriendengroep, wordt anders bekeken. Maar verder vond ik die hele periode als

leider super. De zotte doos uithangen bij de kinderen, samen gaan feesten op zaterdagavond, de grote activiteiten voorbereiden, enzovoort. Als lid hadden we ook veel minder privileges, daar waren ze bij ons heel streng in. We kregen een slaapuur, mochten niet roken en

niet drinken. De aspi's kregen op bivak keurig hun twee pintjes per avond en moesten dan op tijd hun bed in. Leiding worden was dus echt iets waar we vol spanning naar uitkeken!

dubbelpunt JANUARI 2013 39

superhiro Iedereen hoort erbij

DUBBELPUNT: Na vier jaar was het voor jou dus afgelopen. Nog actief gebleven als oud-leiding? Iwein: We hadden de gewoonte om de 'verse' oud-leiders mee te nemen op bivak als kookouders. Dat heb ik zelf ook een jaar gedaan. Handig systeem, aangezien je er nog maar net uit bent en dus perfect op de hoogte bent van het reilen en zeilen in de groep. Ik heb nog een tijd meegeholpen op fuifjes, nog Sinterklaas gespeeld ook, maar intussen ben ik weggetrokken uit het dorp. Daardoor zie ik mijn Chirovrienden nog nauwelijks en dat mis ik soms wel. Je hebt jaren met die jongens opgetrokken en je kent ze door en door. Als ik ze ergens tegenkom, is er wel meteen weer die klik en komen de verhalen van vroeger weer boven. Da's pure nostalgie voor mij, ik denk daar met heel veel plezier en liefde aan terug.

40 dubbelpunt JANUARI 2013

]foto: jan van bostraeten[

DUBBELPUNT: Je scoorde op je 23e een hit die De Afrekening haalde. Een voortvloeisel uit gezellige kampvuurmomenten? Iwein: Het was geen Chirobandje, maar ik werd wel heel hard gesteund door onze Chirogroep. Het is een jaar het kampliedje geweest en als we een optreden hadden in het jeugdhuis kwam de hele leiding kijken. Gingen we bij de vijand – de scouts – spelen, dan namen we die hele Chirobende mee. Sommigen zullen het misschien verwonderlijk vinden, maar dat eindigde telkens in een broederlijk drankfestijn. (lacht) Er werd wel wat met elkaar gelachen – zij hadden van die gekke hudo's en wij waren de softies die gewoon op het wc gingen – maar we hadden een goede band. De mannen van de scouts zorgden met hun legernetten voor de inkleding van onze fuif, wij gingen helpen op die van hen. Er waren nogal wat jeugdbewegingen in de buurt, maar wij waren de grootste. Waarschijnlijk door ons traditioneel gedrag en de manier waarop we met de kinderen omgingen. Ik denk dat ouders hun kleintjes met een gerust hart bij ons achterlieten. Wij hamerden erop dat elk kind zich goed moest voelen in de groep. We deden ook heel lang over de leidingsvorming. Iemand met wat ervaring stond samen met een nieuwe leider, de sportieveling en de rustige vormden een team, enzovoort. Zo was er voor elk kind wat wils.

Iwein: “Wat me altijd zal bijblijven, is de geweldige groepssfeer.” DUBBELPUNT: Om af te sluiten: wat is je beste Chiroherinnering? Iwein: Goh, dan gaat het meer om een gevoel, denk ik. Als topper hadden we twee leiders die enorm verschillend waren, maar wij waren echt één met die gasten. Dat was zo'n toffe groep, wij waren 'de baas van de Chiro' toen. Respect voor die leiding, want zoiets is niet gemakkelijk te bereiken met jongens van die leeftijd. We deden elke zondag te gekke dingen, dat hele jaar was onbeschrijfelijk. Ongelofelijk wat we toen allemaal hebben uitgehaald en welke geweldige sfeer er heerste in de groep. Over het algemeen is dat hetgene wat me voor altijd zal bijblijven aan mijn Chi-

rotijd: de geweldige groepssfeer. Iedereen hoort erbij. Ikzelf was bijvoorbeeld niet meteen het sportieve type en ik vergeet dus nooit die keer dat we met de fiets op bivak gingen. En vooral dan de leider die met engelengeduld op me in is blijven praten zodat ik de moed niet opgaf. Achteraf was ik zo trots op mezelf! Zo werkt een Chirogroep: de één is creatief, de ander kan goed klimmen of heeft een groot gevoel voor humor. Een beetje zoals de smurfen, eigenlijk. (lacht) En iedereen hoort erbij. Zalig toch? Zalig it is. Bedankt voor dit gesprek, Iwein!

Haïti, chéri!

Kiwo-taboes Chirojeugd Vlaanderen trok er deze zomer op uit. Twaalf Chiroleiders en -leidsters maakten in augustus kennis met Kiwo Ayiti, onze Haïtiaanse tegenhanger. Drie weken lang speelden, babbelden, zongen en dansten ze samen met de Kiwoleden en hun leiding. Ze gingen mee op kamp, wisselden ervaringen uit, leerden van elkaar en vierden mee. Deze maand in de kijker: Kiwo-taboes

Sigaretten, drugs en alcohol

Als je van een lang leven wilt genieten en een goede gezondheid wilt hebben, dan rook je niet, neem je geen drugs en drink je geen alcohol. Om de gezondheid van hun leden te beschermen, is dit alles verboden in de Kiwo. De Kiwo wil zijn leden dan ook opvoeden tot modelburgers. Als ze toch betrapt worden met één van deze bedwelmende middelen, zorgt de leiding voor een gepaste straf. Wie meerdere keren betrapt wordt, wordt uit de Kiwo gezet.

Geen seks voor het huwelijk

Als christelijke jeugdbeweging is in Kiwo Haïti taboe wat voor de katholieke Kerk taboe is. Seks hebben voor het huwelijk is een grote zonde in de katholieke Kerk, en bijgevolg ook in Kiwo Ayiti. Maar wat doe je eraan? In hun puberteit geraken jongeren nu eenmaal geïnteresseerd in het andere geslacht. Daarom organiseert de Kiwo

informatiesessies over seksualiteit. Op kamp krijgen de leden twee keer per dag seksuele voorlichting. Een van de onderwerpen is bijvoorbeeld hoe je te beschermen tegen seksueel overdraagbare aandoeningen.

wordt van de leiding verwacht dat ze geen relaties met leden aangaan. De leiding moet de kinderen beschermen, en een relatie met een lid doet de kinderen meer slecht dan goed. Aldus de visie van Kiwo Ayiti.

Relaties tussen leden

Kinderen voor het huwelijk

Het eerste wat de leiding doet wanneer twee leden een relatie hebben, is nagaan in hoeverre de relatie gemeend is. Als het een avontuurtje blijkt, dan geeft de leiding een gepaste sanctie. Als het daarentegen om een serieuze relatie blijkt te gaan, dan verwittigt de leiding de ouders van de kinderen. Zolang ze niet betrapt worden op seks en het meisje niet zwanger wordt, is er geen probleem. Natuurlijk mag hun relatie de andere leden niet storen.

Relaties tussen leiding en leden

Als een leid(st)er een relatie heeft met een lid, gelden dezelfde regels. Toch

Wanneer een meisje zwanger geraakt, worden zij en haar partner opgeroepen om te trouwen. Doen ze dat niet, dan moeten ze de Kiwo verlaten. Hierover zijn ze in Haïti strikt en principieel. Een kind voor het huwelijk is een heel grote zonde.

Homoseksualiteit

De Kerk, en bijgevolg de Kiwo, erkent alleen de liefde tussen een man en een vrouw. Van relaties tussen mannen en vrouwen onderling is er volgens hen helemaal geen sprake. Het is dan ook formeel verboden. Mocht het toch voorvallen, dan weten de betrokkenen wat hen te doen staat: de Kiwo verlaten.

dubbelpunt JANUARI 2013 41

CHIRO-info

Aangeboden Chiro Herk verhuurt tenten voor weekends, fuiven en/of kampen: 1 spantent 12 m. Kan opgesteld worden als 120 m² (12 x 10), 180 m² (12 x 15) en 240 m² (12 x 20) 1 spantent 7 m. Kan opgesteld worden als 112 m² (7,7 x 16) of 146 m² (7,7 x 20) 14 legertenten (GPM): 50 m² (= 10 x 5) 15 legertenten (GPS): 25 m² (= 5 x 5) 7 seniors ADJ: 25 m² (= 5 x 5)

Gezocht Kampplaats 21-31 juli 2013 De Chirojongens van Sint-Jozef uit Merksem raakten hun kampplaats voor 2013 kwijt, en zoeken nu héél dringend een nieuwe. Ze gaan op tentenbivak van 21-31 juli, met 120 jongens. Ze hebben geen gebouwen nodig, enkel een terrein van ongeveer 2 hectare groot met water en elektriciteit. Een bos in de buurt zou helemaal geweldig zijn! Wie hen kan helpen, mag een mailtje sturen naar Marc.R@sintjozefjongens.be.

Chiro Herk verhuurt ook veldbedjes, tafels en banken. Voor meer info: www. legertent.be – tenten@chiro-herk.be – 0486-83 65 99 Chiro Wespelaar verhuurt lokalen Nog op zoek naar een leuke locatie voor een weekend of kamp? Dan is het terrein van Chiro Wespelaar misschien wel wat je zoekt! Zij verhuren hun hoofdgebouw (eetzaal, sanitair, keuken en slaapzalen), vier afdelingslokalen en een materiaalkot. Daarnaast beschik je nog over een groot speel- en tententerrein. Meer informatie vind je op chirowespelaar.be, of stuur een mailtje naar verhuurwespelaar@gmail.com. Kampplaats in Noord-Frankrijk Een kampplaats in Noord-Frankrijk op 100 km van de Belgische grens. Een prachtig kampdomein van 17 hectare in volle natuur. In de gebouwen kunnen de kleintjes slapen, en zijn er douches en toiletten, een keuken en een refter. Geïnteresseerd? Stuur een mailtje naar ingrid.vanstraelen@gmail.com.

Tsjaka-sportkampen verkoopt tenten Tsjake-sportkampen verkoopt vier legertenten. De tenten kosten 600 euro per stuk, maar 500 euro als je ze allemaal koopt. Geïnteresseerd? Mail naar dimitri@tsjaka.be, of bel 09-328 66 77.

42 dubbelpunt JANUARI 2013

Familienieuws Zij breiden uit

Op 22 november werd Yanis geboren, het zoontje van Naziha Hamdoun, magazijnmedewerkster van De Banier. Het jongetje is het derde zoontje op rij voor het gezin.

Op 5 december kwam Tuur ter wereld. Tuur is het eerste zoontje van Veerle Van Looveren (ex - nationaal voorzitster) en Teun Depreeuw.

Afscheid Op zaterdag 24 november nam Chiro Tijl en Nele uit Harelbeke afscheid van leidster Viriginie Vanacker. Virginie was amper 20. De dagen daarvoor werd het Leopold IIIplein in Harelbeke bedolven onder bloemen, tekeningen en kaarsen, als eerbetoon aan deze geëngageerde leidster. Op 9 november overleed Jaak Peeters, hij was 82 jaar oud. ‘Een Chiroman in hart en nieren’, dat waren de eerste woorden van zijn gedachtenisprentje. Hij was leider in de Chirogroep van Sint-Pieters Jette, toen een van de eerste Chirogroepen in het Brusselse. In de jaren 50 was Jaak de bezielde en bezielende verbondsleider van Brussel. Met zijn creatieve geest en zijn organisatietalent zette hij verbond Brussel op de Chirokaart. Tegelijkertijd was hij lid van de nationale Kerelscommissie en van de Nationale Leiding. Deze ingenieur en grote bruggenbouwer heeft veel betekend voor de Chiro in het Brusselse.

De Chirogazet | januari 2013 Chiro Gaverke helpt klas aan boomhutvakantie

WAREGEM – De klas van rakker Seppe uit Chiro Gaverke heeft een boomhutvakantie gewonnen. Het onderwijstijdschrift Yeti ging op zoek naar de klas die de Dag van de Jeugdbeweging op de origineelste manier had ingevuld. Met de hulp van zijn vader, zijn school en zijn Chirogroep bezorgde Seppe zijn klasgenoten en juf een mooie verrassing. “Seppe vertelde heel enthousiast over de wedstrijd,” aldus papa Koen, zelf oudChiroleider. “Ik vond het een mooi initiatief en wou mijn

prikbord

Wølly van de DIA zoekt buddy's voor Krinkel Van 25 tot 30 augustus gaat niet alleen alle Chiroleiding uit Vlaanderen op Krinkel, maar zakt er vanuit heel de wereld leiding af naar Merksplas om van deze fantastische Chirobelevenis te proeven. Om die internationale gasten helemaal onder te dompelen in de Chirocultuur zoekt Wølly van de Dienst Internationale Activiteiten buddy's om hen te begeleiden tijdens Krinkel. Alle Chiroleiders en -leidsters uit alle hoeken van het Chiroland zijn welkom! Heb je interesse om buddy te zijn? Vraag meer uitleg of schrijf je in via internationaal@chiro.be. Of zoek Wølly van de DIA op Facebook en stuur hem een bericht.

To twin is to win! "En Jésus notre Roi et notre Chef et en Marie notre mère et modèle, recevez nos meilleures salutations." 'Pennenvrienden' met een Haïtiaanse groep: je weet nooit helemaal waar je aan begint, maar eens je bezig bent, wil je meer. Na een algemene voorstelling kan het echte uitwisselen beginnen. Waarover dat moet gaan? Dat kiezen jij en je twingroep helemaal zelf. "Il faut souligner que nous autres avons soif de vous connaitre d'avantage, votre pays, votre culture, le fonctionnement de votre groupe et tout ce qui peut élargir notre champs de connaissance." En ja, twinnen is in het Frans, maar er bestaan vele goede vertaalsites, en Frans met haar op is ook goed te verstaan. Kreeg je door de Haïti-special in de vorige Dubbelpunt zin om te verbroederen met een Haïtiaanse Chirogroep? Dat kan. Gewoon een mailtje sturen naar internationaal@chiro.be.

zoon graag op weg helpen. Dat zijn klas de hoofdprijs wegkaapt, overtreft mijn stoutste verwachtingen.” Na een goedkeurende knik van de schooldirecteur en Seppes juf om de gewone lessen in te ruilen voor een toffe Chironamiddag belde Koen enkele collega’s van de oudleiding op, met de vraag of ze niet mee een spel over een boomhut ineen wilden steken. De leiding ging aan de slag en samen met Koen bouwden ze een boomhut. Op de Dag van de Jeugdbeweging moesten Seppe en zijn klasgenootjes opdrachten uitvoeren, waarmee ze de treden van een ladder naar de boomhut konden verdienen. Seppe en co slagen glansrijk in hun opzet en konden uiteindelijk naar boven klimmen. De winnende klas mag vier dagen op boomhutvakantie. Seppe vindt de samenwerking tussen zijn school, zijn papa en de Chiro geweldig. “Dankzij hen krijg ik dit schooljaar nog meer vakantie.”

dubbelpunt JANUARI 2013

de brievenbus Wil je iemand de groetjes doen? Of wil je gewoon met een grave foto in Dubbelpunt? Voor al je boodschappen en foto’s één adres: dubbelpunt@chiro.be. Als je foto’s doorstuurt, laat dan weten wie er op staat, waar hij gemaakt is en welke boodschap erbij hoort. Zorg wel dat je toestemming hebt van de personen op de foto.



De kwiksleiding van Chiro HeistCentrum beleefde een zalige Christus Koning-namiddag met een reuzeleuk, maar berekoud Eskimospel.

Coraline, Ik wil jouw man zijn voor het leven, alles wil ik ervoor geven.

Op een dag vind je de Chiro van je leven: Chiro Sprankel uit Mol. Doe dat goed, Krankels ! Groetjes van de blokkende leiding

Je weet hoe gek ik van je ben, aan boord mis ik je stem. Ik wil wachten, maanden en jaren, maar laat mij niet uit je gedachten varen. Ik ben maar gewoon, zeker niet perfect, maar we hebben wel iets prachtigs verwekt. Is dit dan geen reden om te trouwen, en met lief en leed aan onze toekomst te bouwen? Jij bent mijn leven en mijn pracht, jij bent diegene die mijn hart heeft versmacht. Kon ik je maar in mijn liefde doen geloven, want voor jou wil ik mij uitsloven.

We willen de aspimeisjes van Chiro Oïka uit Buizingen heel veel succes wensen bij hun eerste jaar als leiding. En als ze even het 'kindje zijn' missen, kunnen ze nog altijd Dubbelpunt even openslaan en terugdenken aan onze reis in Rome.

Ik wil je zien lachen en stralen. Nee, dit zijn geen verzonnen verhalen. Nog nooit was ik zo zeker en zo oprecht en dit meen ik echt.

Chiro Breendonk organiseerde een leefweek met de oudste afdelingen. Lachen!

Ik zal altijd van je houden, en wil dan ook dolgraag met je trouwen. Dwight De leidingsploeg van Chiro Kanjo uit Zulte ging op weekend naar Aalst met als thema: 'Oh Oh Tirol'. Het werd een prachtig weekend.

Heleen, Céline en Annelies, de tipper sleiding van Chiro Veldegem, beter bekend als Team Extreme.

44 dubbelpunt JANUARI 2013

Dit is de fantastische leidingsploeg van Chiro Akkefietje. Vrienden, jullie zijn geweldig! Straffe griet? Chiro Akkefiet! Stefanie

Hand in hand op het Christus Koningfeest van Chiro Hamont. Het was weer een geslaagde editie!

2012 DeDe Chirogazet Chirogazet | september | januari 2013

Chiro Zuienkerke wint 'Kampfotowedstrijd'

Eerste plaats voor deze foto van Chiro Zuienkerke

GENT - Op 9 oktober maakte Jeugdwerknet de finalisten van hun kampfotowedstrijd bekend. Op de eerste plaats eindigde Chiro Zuienkerke met een foto van leidster An Ghysel. Zij fotografeerde een knus moment tijdens de platte rust. Vooral het licht van

Derde plaats voor deze foto van Chiro Happy-dorp

de zaklamp zorgt volgens An voor een speciale sfeer. Jurylid Kris Demasure beaamt dat: “Het is een sfeerbeeld dat de toeschouwer terugvoert naar nachtelijke zoektochten waar je moest terugvallen op je gezond verstand, je kameraden en beperkte hulpmiddelen,

'Goed gesmurft' wordt Spel van het Jaar

GENT - Na de Kampfotowedstrijd lanceerde Jeugdwerknet nog een actie. Met Spel van het Jaar gingen ze op zoek naar het origineelste spel. Verschillende jeugdbewegingen en organisaties stuurden hun meest creatieve spel in. Na heel wat vind-ik-leuks op Facebook en het oordeel van een professionele jury werden vijf finalisten uitgekozen, waaronder drie Chirogroepen. Nadat de finalisten elkaars spelen uittestten, kwam Chiro Zuienkerke – net als bij de Kampfotowedstrijd – als winnaar uit de bus. Op de tweede plaats eindigde Crejaksie met het spel 'Confusiocalifractionation' en op de derde plaats volgde Chiro Broechem met hun spel 'Blaaspijpgevecht'. Chiro Roosbeek en KSJ Hoogstraten behaalden de vierde en vijfde plaats. Alle finalisten kregen een prijs van De Banier.

en waar je kon proeven van het avontuurlijke leven. Mooi beeldvullend gefotografeerd en de ernst van de jongeren op het juiste moment vastgelegd.” Na Chiro Zuienkerke volgden de scouts uit Drongen, en Chiro Happy-dorp uit Essen vervolledigde het podium.

Met hun foto wilde Meredith aantonen hoe veerkrachtig kinderen en jongeren kunnen reageren op een vervelende situatie: “Wat een uur tevoren nog een 'stomme overgelopen rivier' was, werd opeens uitdagend speelterrein.”

Make-A-Wish vervult wens van aspi Toon SCHOONBROEK - In april werd bij aspi Toon van Chiro Schoonbroek botkanker vastgesteld, waarna hij meteen een zware chemokuur moest ondergaan. De leiding en leden van Chiro Schoonbroek bleven hem door dik en dun steunen, en bezochten hem zowel thuis als in het ziekenhuis. Samen met Make-A-Wish kon de Chirogroep de grote droom van Toon vervullen. Zo brachten ze een bezoek aan de Antwerpse haven waar Toon met een grote kraan een container op een boot mocht hijsen. Maar het grootste cadeau van de dag wachtte hem in het Chirolokaal, waar de 180 leden, leiders en leidsters hem opwachtten: een aanhanger met haaksysteem voor containers en machines. De leiding en leden maakten ook nog een ' wensenbox' - een doos vol met leuke teksten. Ondertussen gaat het gelukkig beter met Toon; hij moet nog slechts een bestraling en een lichte chemokuur ondergaan.

dubbelpunt JANUARI 2013 45

Chiroscoop Waterman

Vissen

21 januari - 20 februari

Je krijgt opeens een sms'je van die leid(st)er die je op IK had leren kennen. Die had je niet meer zien komen. Maar 'ja, natuurlijk' wil je mee iets gaan drinken.

Spel van de maand: Kubb

Het nieuwe jaar belooft je veel goeds. Wat dat 'goeds' dan wel mag zijn, zal blijken in februari. Laat in afwachting daarvan je enthousiasme de vrije loop in de Chiro. Positieve vibes creëren andere positieve vibes.

Spel van de maand:

Spel van de maand: Citroen-citroen

Eindelijk krijg je de aandacht die je verdient. Die leid(st)er waar je ooit iets mee had, wil je terug. Hij/zij was de hele tijd smoorverliefd op jou, maar had die gevoelens verdrongen. Gewoon van genieten.

Spel van de maand: Blad-steen-schaar

Schorpioen 23 oktober - 22 november

Je medeleiding doet vervelend, maar je durft er niets van te zeggen. Probeer toch een gesprek met hen aan te knopen, schorpioen. Wat is het alternatief? Voor eeuwig een bangerik blijven?

Spel van de maand: Levend kwartet

46 dubbelpunt JANUARI 2013

Kreeft

21 mei - 20 juni

21 juni - 22 juli

Je hebt genoeg van al die principekwesties op de leidingsvergadering. Of jullie nu Coca Cola of bio-cola serveren op jullie eetfestijn, who cares? Cola is cola en daarmee uit. Anders drinken ze maar gewoon water.

Je leden hebben je de voorbije weken niet al te veel gezien, en ze verrassen je op een ongewone manier. Doe alsof je het leuk vindt, ook al is dat niet helemaal het geval. Gelukkig kun jij goed acteren.

Spel van de maand:

Weerwolf

Leeuw 23 juli - 22 augustus

Tienbal

Tweelingen

21 april - 20 mei

De examens zijn volop aan de gang, en jij voelt je eenzaam. Geen volk op de leidingskring, geen feestjes nadien, en slechts een halve leidingsbezetting op zondag. Waar is iedereen? Voor jou kan het niet snel genoeg februari zijn.

21 maart - 20 april

Denk ook eens aan jezelf, vis. Ja, je leden hebben leuke programma's nodig, en ja, de leidingsploeg rekent op jou, maar dat betekent niet dat je jezelf voorbij moet hollen. Je hebt ook behoefte aan jezelf, toch?

Kauwgomballenquiz

Stier

Ram

21 februari - 20 maart

Maagd 23 augustus - 22 september

De winter is nog niet voorbij, en dat is eraan te merken. Je ideeën lijken wel bevroren, en je enthousiasme reikt ver onder de nul graden. Wacht niet tot de lente om te ontdooien.

Spel van de maand: Reis rond de wereld

Boogschutter 23 november - 21 december

Je hebt nu al twee fantastische themadagen bedacht voor het bivak. Dat is natuurlijk super, maar ga niet in overdrive. Het bivak is pas over een half jaar.

Spel van de maand: Zangstonde

Galgje

Weegschaal 23 september – 22 oktober

De hele leidingsploeg houdt van jou, and you know it! Maar krijg geen dikke nek, en vergeet je leden niet!

Spel van de maand: Tikkertje-hoog

Steenbok 22 december - 20 januari

Blijven gaan, steenbok. Na regen komt zonneschijn. En die stralen reiken tot ver in jullie Chirolokalen.

Spel van de maand: Balleke-stamp

de banier

De Chiro pakt je in!

]foto: Valentine Van der Hauwaert

rol van 500 meter | 19,95 euro

onze winkels

Aalst, Molenstraat 65, 053-70 13 80 | Antwerpen, Kipdorp 30, 03-202 24 71 | Brugge, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 | Brussel, Kolenmarkt 85, 02-511 44 31 |Gent, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 | Hasselt, Vaartstraat 14, 011-23 14 89 | Leuven, J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84 | Mechelen, O.L. Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 | Roeselare, Merelzang, Delaerestraat 16, 051-24 35 11 | Sint-Niklaas, Nieuwstraat 13, 03-766 07 66 | Turnhout, Warandestraat 97, 014-42 15 13 CommerciĂŤle dienst en magazijn: Langstraat 24, 2140 Borgerhout, 03-270 04 44

dubbelpunt JANUARI 2013 47