gezocht

gezocht: leden m/v

02

Colofon Gebaseerd op: “De WERF van de EEUW” van Prostad! door Tim Engels en Jurgen Sprangers Nagelezen door: Veerle Van Looveren Aanvullingen door: Liesbeth Van Schoten en Ilse Neyrinck Taalcorrectie: Bart Boone Vormgeving: Saskia Rogge Foto’s: plaatselijke Chirogroepen D/2006/2909/3

Je kunt deze brochure gratis bestellen bij Chirojeugd Vlaanderen, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen, 03-231 07 95, info@chiro.be.

Gratis downloaden kan ook, op www.chiro.be/brochures. gezocht: leden m/v

INLEIDING Waarschijnlijk neem jij dit bundeltje ter hand om ideeën op te doen over waar en hoe je kunt werven. Je bent op zoek naar concrete acties en cruciale tips. Misschien omdat er sleur komt op jullie jaarlijkse wervingsactie of misschien omdat de wervingsnood hoog is? Wel, we zullen je niet teleurstellen! In het eerste deel van dit boekje reiken we je algemene tips en uitgangspunten aan met daarbovenop tal van creatieve wervingsideeën die misschien wel toepasbaar zijn op jouw groep. Copypaste zal soms mogelijk zijn, maar beter is het misschien wanneer je je laat inspireren door enkele van de ideeën en wanneer je aan het variëren en fantaseren slaat.

Toch is dit bundeltje ook meer. Nieuwe leden werven is namelijk één ding, ze houden is een tweede. Daarom willen we in een tweede deel meer ingaan op ‘algemene kenmerken’ van je werking die maken dat je werking aansluit bij wat kinderen, jongeren en hun ouders verwachten. We zijn er trouwens van overtuigd dat leden ‘houden’ de beste werving is. Als iedereen volmaakt tevreden is over de Chirowerking dan doet de mondelinge reclame de rest! Werk eraan...

Voor je acties gaat organiseren om te werven of leden te houden, moet je eerst eens stilstaan bij je groep. Hoe groot is de leidingsploeg? Hoe zijn de afdelingen samengesteld? Waar komen de leden vandaan? Uit welke sociale lagen komen ze?

Welke activiteiten bieden we hen aan? Wanneer je hier zicht op hebt, zul je beter acties kunnen kiezen die bij je groep passen.

Werven = 1 Houden = 2 2=1 gezocht: leden m/v

0

inhoud colofon_ ____________________________________________ 01 Inleiding_ ___________________________________________ 04

Deel 1: Werven_________________________________________ 1. BASISPRINCIPES_ ______________________________________ 2. WERVEN OP SCHOLEN____________________________________ Vergeet de kleuterschool niet_ _______________________________ a) Leuke acties________________________________________ b) Wat als de school niet mee wil?_ __________________________ 3. WERVEN TIJDENS DE WERKING_ _____________________________ a) Leden brengen leden mee_______________________________ b) Open speldagen_ ____________________________________ c) Open bivak_________________________________________ 4. WERVEN IN DE BUURT____________________________________ a) Flyers, affiches, folders,..._ ______________________________

04 04 05 06 06 09 10 10 12 13 13 14

1. Waar let je op?_________________________________________ 14

2. Waar kun je ze kwijt?_____________________________________ 14 De Plakactie van de Prostad!__________________________________ 15

3. Website – de digitale folder_ _______________________________ 16

b) Activiteiten waar je kunt werven_ _________________________ 16

Leve de verkiezingen!_ _____________________________________ 17

c) Een rol voor oudere afdelingen?_ __________________________ 17 5. WERVEN VIA OUDERS_ ___________________________________ 18 Je ledenevolutie structureel opvolgen met GTP___________________ 19 Deel 2: Houden!_ _______________________________________ Inleiding_ ___________________________________________ 1. EEN GOEDE WERKING IS DE BASIS VAN ALLES_ ____________________ a) Programma – een goede activiteit is altijd reclame_______________ Uitnodigen is werven!___________________________________ b) Begeleidingshouding__________________________________

20 20 20 20 21 22

1. Algemeen____________________________________________ 22 2. Pesten_ _____________________________________________ 23 gezocht: leden m/v

3. Omgaan met moeilijk gedrag_ ______________________________ 23 Misbruik of verwaarlozing_ __________________________________ 24 4. Straffen_ ____________________________________________ 24 5. Belonen_____________________________________________ 25 6. Structuur_ ___________________________________________ 25

1. Het uitgangspunt_______________________________________ 26 2. Solidariteit tussen ouders binnen de groep_______________________ 27 3. Bijdrage van de groepskas_ ________________________________ 27 4. Spaarsysteem_ ________________________________________ 27 5. Tweedehands materiaal - uitleendienst_________________________ 27 6. Betalingsbewijs voor OCMW en ziekenfonds______________________ 27 7. Fiscale aftrekbaarheid_ ___________________________________ 28 8. De tip van het kleefbriefje_ ________________________________ 28

1. Ander waardenpatroon, ander wereldbeeld_ _____________________ 28 2. Spel________________________________________________ 29 3. Religieuze feesten en gewoontes_____________________________ 30

1. Ouders______________________________________________ 32

2.

3.

4.

5.

6.

7.

c) Je lokaal_ _________________________________________ Gevels Geven Veel Aan_____________________________________ 2. HOE HOU IK DE DREMPEL LAAG?_ ____________________________ a) lidgeld en bivakgeld_ _________________________________

25 25 26 26

b) Andere culturen en gewoontes____________________________ 28

c) Kinderen met minder kansen_____________________________ d) Mensen met een handicap..._ ____________________________ 3. NAAMBEKENDHEID, BEELDVORMING EN NETWERK__________________ Stop met cocoonen_______________________________________ a) Beeld van Chiro______________________________________ b) Netwerk_ _________________________________________

30 30 31 31 31 32

De oudersenquête_ ______________________________________ 32 Parochie & haar verenigingen_ ______________________________ 34 Enkele typische stadspartners_______________________________ 34 Gemeente____________________________________________ 35 De Chirostructuur (gewest – verbond -...)________________________ 35 Buren_______________________________________________ 35 Anderen_____________________________________________ 35

CONCLUSIE_ ___________________________________________ 35 gezocht: leden m/v

Deel 1: Werven

1. BASISPRINCIPES

Dan onderneem je best verschillende leeftijdsgerichte acties op.

Voor we echt concrete ideeën op je loslaten, willen we je eerst even enkele belangrijke algemeenheden meegeven. De bedoeling is dat je hieraan je wervingsactie kunt aftoetsen. Wanneer je volmondig ‘ja’ kunt antwoorden op de onderstaande vragen, ben je – als je ’t ons vraagt – al goed op weg!

≥ Weet je welke doelgroep je wilt aan-

spreken? Is je actie afgestemd op die doelgroep?

6- tot 8-jarigen werven is uiteraard iets anders dan rakwi’s of keti’s/aspi’s.

Niet alleen benader je de kinderen anders, ook de rol van de ouders en de manier waarop je hen benadert kan verschillen. Neem je ledenbestand onder de loep en kies de doelgroep die jullie vooral willen bereiken. Dat zijn misschien lang niet alleen nieuwe 6-jarigen. Om te weten of je actie ‘op maat’ is van je doelgroep kun je eventueel het promomateriaal of de acties ‘testen’ op die leeftijdsgroep en hun ouders in je Chirogroep. Als de speelclubbers van nu het Chirofoldertje al niet begrijpen...

Of zie je het grootschalig en wil je werven voor alle leeftijdsgroepen?

≥ Heb je een idee hoeveel nieuwe leden je wil bereiken?

Durf straffe doelstellingen te formuleren. Hoeveel kinderen wil je bereiken? Zo kun je nadien vlotter evalueren. Vonden we dit nu een goede actie of niet? Soms kan een actie natuurlijk ook werken aan ‘algemene bekendheid’ in de buurt. Dat levert je een duidelijker ‘naam’ op en op termijn waarschijnlijk meer leden. ’t Is moeilijker om daar duidelijke doelstellingen te formuleren. Weet de directeur van de lagere school bijvoorbeeld wat Chiro ongeveer is, wie de groepsleiding is en waar het Chirolokaal zich bevindt?

≥ Heb je overwogen hoeveel energie je wilt investeren in je wervingsactie?

Beter geen werk dan half werk.

Wervingsacties die net iets té groot opgezet zijn (bovenop het andere Chirowerk) en die er daarom maar half staan, kunnen soms meer schade aanbrengen dan dat ze je ledenwinst opleveren. Als je iets groots organiseert, maak er dan ook een absolute prioriteit van.

gezocht: leden m/v

≥ Is je promomateriaal meer dan papier?

Met enkel papier spreek je zelden of nooit kinderen én jongeren aan. Zelfs ouders zullen sneller geprikkeld zijn door ‘net dat ietsje meer’. Een zevenjarige die je ontmoet op de muziekschool, de sportclub, het speelplein of bij de intrede van Sinterklaas stuur je niet naar huis met een foldertje met Chiro-uitleg. Na je voorbeeldspel stop je hem of haar bijvoorbeeld een Chiroballon in de handen, liefst gevuld met helium. Aan het touwtje kan dan wel Chiro-info in de vorm van een foldertje (meer voor de ouders).

≥ Doe je meer dan producten verspreiden?

We mogen het hopen! Die folder en de heliumballon hebben niet half zoveel effect als je vooraf niet een indruk meegeeft van wat Chiro kan zijn door een tof ingekleed spel. Of geef nadien een woordje uitleg aan de mama die haar dochter komt afhalen bij de naschoolse opvang! Of bel de zaterdag voor de werking nog even om te vragen of de heliumballon nog heel is en nog altijd ‘klimt’.

≥ Weet je hoe je contacten gaat uitbouwen na een eerste kennismaking?

Met die babbel en die telefoon kom je al ver, maar de contacten ná de eerste werking zijn misschien nog belangrijker. Zorg voor een goede uitnodiging voor de volgende weken, bel eens of ga even kort langs.

≥ Zul je je actie herhalen?

Lukt jouw basketbalshot altijd van de eerste keer? Waarschijnlijk niet.

En zal jouw ene geslaagde shot indruk maken, of val je pas op als je een serie geslaagde shots neerzet?

Kortom, met 1 keer kom je er niet.

Herhaal je acties kort nadien en/of een paar maanden later.

≥ Strekt je ‘actieplan’ zich uit over meerdere periodes in het hele jaar?

De meest logische periode om te werven is in het begin van het werkjaar. Maar ook op andere momenten, zoals het ouderfeest, het bivak,... kun je wervingsacties organiseren.

Bij kleuters van de derde kleuterklas werf je best op het einde van het werkjaar.

Door te werven in meerdere periodes in het jaar verhogen je kansen aanzienlijk. Je hoeft bij die acties natuurlijk niet exact hetzelfde te doen.

2. WERVEN OP SCHOLEN Het is niet altijd gemakkelijk om acties in scholen op touw te zetten, zeker in de steden. Toch willen we hier graag mee van start gaan omdat we iets willen doen aan die situatie van ontoegankelijke scholen, maar vooral nog omdat dat dé plek blijft om alle kinderen te bereiken.

Dat de school dé plek is om álle kin-

gezocht: leden m/v

deren en jongeren te bereiken is een voordeel, maar ook een nadeel. Niet alle kinderen zijn in de wieg gelegd voor de jeugdbeweging. Toch willen we iedereen de kĂĄns geven om naar de jeugdbeweging te komen. Ook al zullen velen het maar niets vinden en andere interesses hebben, toch zou het al fantastisch zijn als iedereen ongeveer weet wat Chiro is en dat er ook in hun buurt een groep is.

de handen in elkaar slaan met de andere jeugdbewegingen, bijvoorbeeld via de jeugdraad? Op de Dag van de Jeugdbeweging in oktober zouden jullie bijvoorbeeld een grootse wervingsactie kunnen houden met alle jeugdbewegingen samen.

Zo zal de school jullie sneller toelaten, kun je een grotere actie organiseren (bv. een festivalletje in een secundaire school) en zul je samen met alle jeugdwerkingen de hele oppervlakte van je gemeente of district bestrijken.

Hou er rekening mee dat niet alle leerEerst enkele leuke acties waarbij we ons lingen in de school om je hoek ook in je vooral concentreren op de meer bereikwijk wonen. Zeker bij secundaire scholen bare lagere scholen. gaat dat verre van op. Misschien kun je

Vergeet de kleuterschool niet

ol zijn (als het je lukt) belangrijker, maar De basisschool en zo mogelijk de secundaire scho . Omdat ze geen echte lĂŠssen hebben, is je vergeet toch ook niet naar de kleuterschool te gaan aard richt je je wervingsenergie op de derde intrede in het klasje vaak beter te plannen. Uiter aanden van het schooljaar. Zij vormen namelijk kleuterklas en doe je dat in de laatste weken/m het volgende werkjaar. Denk ook hier aan de mogelijke groep speelclubbers (of ribbels) van de kleuterjuf niet te onderhouden! info voor de ouders en vergeet het contact met , want kinderen kunnen pas aansluiten vanaf Let wel op: die kleuters kunnen niet mee op bivak jeugdbeweging geldt dat trouwens). het werkjaar dat ze 6 jaar zijn of worden (in elke

gezocht: leden m/v

a/ Leuke acties

≥ Schoolpoortactie

’t Is jammer als je niet verder geraakt dan de schoolpoort, maar dat is wel vaak de realiteit. Misschien kun je door enkele goede schoolpoortacties de directie overtuigen om je ook binnen de schoolmuren te laten werven? Het voordeel van de schoolpoort is wel de bereikbaarheid van ouders.

Val op. Verkleed je in de één of andere fantasiefiguur en verras de kinderen met een act. Gebruik je act en de figuur om ook contact te leggen met de ouders. Maak het interactief. Misschien ben jij wel een leuk uitziend ruimtewezen dat op zoek is naar kinderen die iets bijzonders kunnen zodat ze dat tijdens de werking kunnen komen leren aan de kinderen op Mars. Daar bestaan er namelijk geen scholen en de mensenkinderen kunnen zoveel! Hopelijk slaag je erin de kinderen te laten zien wat zij goed kunnen en krijg je zo enkele kinderen aan het zingen, dansen, dichten, dribbelen met een basketbal,... Voor de wat stoerdere rakwi’s ben je uiteraard een coole R&B-rappende ‘(wo)man from Mars’.

Vergeet niet de ouders aan te spreken. Je vermomming van ruimtewezen is meteen een leuke insteek en

de kwaliteiten van hun kinderen zelfs nog meer: “Dat zingen heeft ze zeker van u, mevrouw?” Vermeld dat onder dat gekke kostuum een Chiro-uniform zit en stop hen de nodige info toe waarop staat hoe de kinderen tijdens de volgende werking hun kunsten kunnen komen leren aan de kinderen van de Marsianen.

Je actie wordt dubbel zo sterk wanneer je erin slaagt de kinderen ’s morgens voor schooltijd te ontmoeten én ze ’s avonds weer uit te wuiven en uit te nodigen.

≥ +12?

Misschien kun je leuke krasbiljetten uitdelen aan de schoolpoort. Ze krassen plaats, datum en uur van de Chiroactiviteiten tevoorschijn, plus een code waarmee ze ‘in de prijzen’ kunnen vallen tijdens de werking of op je website.

Of trommel de handige harry’s van je Chirogroep op om fietswrakken om te bouwen tot gekke fietsen.

Met behulp van Engelse sleutels, schroevendraaiers, spuitbussen en ijzerdraad tover je enkele fietsen om. Natuurlijk maken we daarna een proefrit. Een opvallende, gekke bende met nog gekkere fietsen staat dan te pronken aan de schoolpoorten.

gezocht: leden m/v

≥ Speelplaatsactie

Uiteraard kunnen de ruimtewezentjes uit één van de vorige voorbeelden ook op de speelplaats. Daar heb je zelfs nog meer mogelijkheden.

10

Je kunt vrij spel organiseren. Breng wat uitdagend spel- en sportmateriaal mee (speltrappers, jumpsticks, wereldbal, botsballen, circusmateriaal,...) en laat de kinderen er tijdens de ochtend-, middag- en namiddagpauze vrij mee spelen. Hou wel de veiligheid in het oog – je wilt niet met kinderen naar ’t ziekenhuis moeten en zo de eerste contacten leggen met de ouders. Hou een oogje in het zeil, help ze met ’t spel of doe voor. Zorg dat je ook hier wel opvalt. Probeer bijvoorbeeld als een echte clown samen met de kinderen te jongleren.

Op de regionale en nationale secretariaten van de Chiro kun je een circuskoffer ontlenen en spelkoffers met spelmateriaal uit De Banier: gekke frisbees, boemerangs, vortexen, indiaka’s,...

Je kunt ook eens vragen aan de naburige jeugdbeweging of ze origineel spelmateriaal hebben dat je eens mag lenen.

Bij Bloso kun je voor weinig geld allerlei sport- en spelmateriaal ontlenen.

Je kunt ook georganiseerd spel voorzien. Vat het dan anders op dan ‘zakdoek leggen’, want daar worden

we met Chiro al net iets té veel mee geassocieerd. Hou het desondanks kort en niet te moeilijk. Je hebt weinig tijd om veel kinderen iets uit te leggen en aan het spelen te krijgen.

Ga er niet van uit dat iedereen weet over welk spel je het hebt.

Verplicht misschien niet iedereen om mee te spelen. Zorg dat kinderen nog afwachtend kunnen kijken en eventueel invallen wanneer ze merken dat dit eigenlijk wel ‘fun’ is.

Dat is veel sterker dan ze dadelijk te verplichten en negatief te laten starten. Sommige kinderen zul je helemaal niet kunnen boeien. Trek je dat niet te erg aan, niet iedereen is voor de jeugdbeweging in de wieg gelegd.

Kleed ook hier je spel in en vergeet ze niet uit te nodigen voor je volgende werking. Zorg dat je ook iets meegeeft voor de ouders. Anders krijg je dit: “We hebben op de speelplaats iets leuks gedaan met mensen die verkleed waren als FC De Kampioenen. Dat was tof!” Je maakt kans dat de ouder zich niet eens afvraagt wie dat dan waren en als ze dat toch doen, is de kans groot dat de kleine het niet echt meer weet. “Chiro?”

Toegegeven, voor zo’n speelplaatsactie moet je sterk in je schoenen staan, want er zullen je natuurlijk ook heel wat kinderen komen uitdagen en uitlachen. Dan is een goede

gezocht: leden m/v

aanpak en verbaal – op een positieve manier – de bovenhand halen belangrijk. Bekijk het zo: dat de grootpraters naar je toekomen, is positief.

Je bent erin geslaagd hun aandacht te trekken. Je maakt veel meer kans hén bij de Chiro te betrekken dan het onverschillige meisje in de hoek. Als je maar op een coole manier weet te reageren en respect af te dwingen.

≥ +12?

Hier zou het leuk zijn als je erin slaagt echt ‘uit te pakken’ op een school, met bijvoorbeeld een minifestivalletje of een soort vrij podium. Je komt in ieder geval sterk over als je met wat podiumelementen, wat spots en een installatie een podium optrekt en er een korte, krachtige ‘show’ kunt (laten) opvoeren. Al bij al is dat misschien moeilijk haalbaar, maar misschien kun je wel aansluiten bij bestaande schoolactiviteiten. In heel wat scholen worden er voor Chrysostomos (“de 100 dagen”) heel wat festiviteiten opgezet. Misschien

is er daar een plek voor de Chiro?

Of op de grote sportdag? Of bij de grote schoolactie voor ’t goede doel?

Of bij het schoolrockfestival dat enkele leraars (zelf met jeugdbewegingsroots) organiseren? Daar kun je als Chirogroep wel een coole act brengen!

≥ Klasactie

Klasacties hebben het voordeel dat ze minder chaotisch zijn. Bovendien heb je een afspraak met de leerkracht. Als je die afspraken ten gronde maakt, kun je de leerkracht mee voor je kar spannen en Chiro laten promoten. Een bijkomend voordeel is dat je ook meer echt kunt vertellen over wat Chiro nu net is.

‘Vertellen’ is misschien niet de goede uitdrukking, tenzij in je FC De Kampioenen-sketch, al kun je dat eerder ‘spelen’ noemen. Overval de kinderen niet met te veel lesachtige uitleg.

Je kunt eventueel wel nog een kind dat al in de Chiro zit erover laten vertellen, maar denk alleszins breder

NOG ENKELE IDEEËN VOOR IN DE KLAS

x Geef iedere klas een opdracht. Laat de klasopdrachten uitmonden in een soort klassencompetitie op de speelplaats. x Betrek er de leerkracht bij en laat die iets doen: bv. geblinddoekt iets eten. x Zet het contrast Chiro-school wat in de kijker en zing bv. ‘Ik ben het beu beu beu’. x Laat een Chirokoffer rondgaan met foto’s, Chiromateriaal, knutselwerkjes, een fluitkoord,... x Je kunt ook met een klas naar de speelplaats gaan om een spel te spelen.

gezocht: leden m/v

11

dan ‘uitleg’.

Wat dacht je van een leuk filmpje?

Van ’t bivak, bijvoorbeeld. Je kunt ervan op aan dat kinderen daar geboeid naar zullen kijken. Maak ook hier iets interactief van en hou nadien een quiz over de film. Eventueel krijgen ze ook nog wel een leuke puzzelopdracht waarmee ze tijdens de Chirowerking een prijs kunnen winnen.

Best noteer je adressen van geïnteresseerden om later te contacteren.

≥ +12?

12

Klassen hebben geen vaste leerkrachten, maar toch kun je misschien ook hier een doorbraak forceren in de lessen. Misschien is de Dag van de Jeugdbeweging een mooi excuus? Video- of dvd-beelden slaan ook hier goed in en de meeste scholen zijn er goed voor uitgerust. Of je kunt tijdens de turnles een ‘sportief’ Chirospel spelen.

≥ Refteractie

In de refter tref je ook veel mogelijke leden samen! Wat dacht je van een groepenquiz per tafel, een voorstellingsfilmpje, een tafelmoment met een liedje, een dansje of een wave?

≥ Oudercontact-actie

Nogmaals: bij –12-jarigen bepalen vooral de ouders of hun zoon/dochter naar de Chiro komt. Misschien krijg je het wel voor elkaar om op het

oudercontact je bivakfilmpje te laten zien en wat uitleg te geven. Durf ook hier creatief te zijn in je actie. Maak ruimte voor vragen en verdeel het nodige promomateriaal – ouderbrochures, bijvoorbeeld.

Ouderbrochures met uitleg over wat Chiro is, hoe we werken, wat we doen en waarvoor we staan, kun je bestellen op het nationaal secretariaat: Kipdorp 30 in Antwerpen, 03-231 07 95, info@chiro.be Iedere school heeft ook een oudercomité. Die mensen zijn niet alleen ouders van mogelijke nieuwe leden, ze bepalen ook mee het beleid van de school. Misschien kun je ook voor hen een actie organiseren? Of misschien kun je mensen uit het oudercomité benaderen en hen vragen om mee te pleiten voor een plaats voor de jeugdbewegingen in die school?

≥ Leerkrachtenactie

Je kunt ook vragen aan de school om jouw werking te mogen voorstellen aan de leerkrachten. Geef hen wat promomateriaal mee, een cadeautje voor alle leerlingen, de diaprojectie of een film op cd-rom. Laat hen het werk doen. Vraag of ze even tijd willen maken om in de klas stil te staan bij de jeugdbeweging. Misschien kunnen ze ook bepaalde ouders de jeugdbeweging aanraden als vrijetijdsbesteding.

gezocht: leden m/v

13

gezocht: leden m/v

≥ De combinatie

14

De ideale actie is er één waarbij de leerkrachten goed gebrieft zijn, de ouders warm gemaakt worden op het oudercontact de avond voordien en de kinderen de volgende morgen ontvangen worden aan de schoolpoort met ’s morgens een leuk spel op de speelplaats en in de namiddag dia’s in de klas. Ideaal zijn zulke acties natuurlijk zelden, maar als je al twee onderdelen zou kunnen combineren... ’t Oudercontact en de speelplaatsactie, bijvoorbeeld.

Dan weten de ouders ten minste waarover hun kinderen het hebben als ze nadien thuis vertellen dat de speelplaats overgenomen werd door enkele dino’s met hevige spelen.

b/ Wat als de school niet mee wil?

We weten het. ’t Is minder makkelijk om nog ‘binnen te geraken’ in een school als jeugdbeweging. Daarom willen we je enkele tips meegeven voor wat je kunt doen als de school niet mee wil.

≥ Gesprek open houden met de directie

We denken dat het sowieso belangrijk is om de school als plek om te werven niet meteen op te geven wanneer je op een ‘nee’ stuit van de directie. Begrijp hun argumenten en vraag ook dat zij jouw argumenten begrijpen. Daag hen uit om samen naar een alternatief of een oplos-

sing te zoeken. Durf het gesprek ook op pedagogisch gebied aan te gaan: vraag of de directeur gelooft in het pedagogisch concept van de jeugdbeweging. Argumenteer alvast dat jij dan vindt dat het de taak van de school is om te laten weten aan de kinderen wat er zoal aan zinvolle vrijetijdsbesteding bestaat in hun buurt. Lukt het dat jaar niet, vraag het dan volgend jaar toch maar opnieuw. Misschien kun je ook wel contacten leggen met enkele leerkrachten, het oudercomité of de leerlingenraad? Onder invloed van hen kan een beleid in een school zeker veranderen.

≥ Samenwerken met anderen

Vaak zal de directie argumenteren dat ze dan ook ruimte moeten maken om de scouts, de KSJ, de Rode Valken, het FOS, maar ook de sportclubs, de kinderateliers, enzovoort toe te laten. Scholen hebben geen zin om een heel jaar lang opendeurdag te spelen. Misschien is het daarom wel een goede optie om de handen in elkaar te slaan met alle andere jeugdbewegingen die graag op die school gaan werven. Op zo’n dag zal in de klasjes al sneller aandacht gaan naar ‘de jeugdbeweging’.

Met je kerngroepje van verschillende jeugdbewegingen werk je dan een actie uit. Zo help je de scouts misschien aan extra leden, maar dat

gezocht: leden m/v

geldt even goed omgekeerd. Het is dan aan de ouders en de kinderen om op basis van de info die je meegeeft af te wegen naar welke jeugdbeweging hun voorkeur uitgaat.

Als dat nog niet lukt bij de school kan het misschien ook niet slecht zijn als je aan de jeugdconsulent vraagt om als neutrale bemiddelaar op te treden. Hij/zij vertegenwoordigt alle jeugd in je gemeente.

≥ Nog meer argumenteren en suggereren

Je kunt de directie ook suggereren om alles op één speciale dag te organiseren, waarop alle ‘zinvolle’ organisaties de kans krijgen zichzelf te komen voorstellen. Misschien de deuren open tijdens het schoolfeest?

Heel wat scholen werken ook mee aan het ‘schooladoptieplan’ waarbij politiemensen in klassen aan preventie komen doen en de leerlingen een stukje van de ‘sociale kaart’ leren kennen. Als ze dat al doen, en de directie gelooft in het pedagogisch concept van de jeugdbeweging, kan er dan ook geen ruimte zijn voor het jeugdwerk? Kinderen en jongeren die

lid zijn van de jeugdbeweging leggen volgens wetenschappelijk onderzoek als jongere en volwassene significant meer ‘burgerzin’ aan de dag. Dat is ook wat die politiemensen als doel hebben, en de school als opvoeder.

≥ Extra: een win-winalternatief

Wanneer je toch geen fysieke toegang krijgt tot de school, grijp dan terug naar enkele mogelijke acties uit het vorige punt: de schoolpoortactie of de actie via de leerkrachten. Toch kun je misschien nog creatiever zijn en een win-winoplossing zoeken, één waarbij de school ook een stapje vooruit is. Bijvoorbeeld: jij biedt je als Chirogroep aan om de Sinterklaas en enkele zwarte pieten te leveren op 6 december.

In ruil laat je de Sint en de pieten begeleiden door iemand van je Chirogroep. Zorg ervoor dat kinderen die in de Chiro zitten een pluim krijgen, of laat de pieten een spel organiseren dat ze geleerd hebben in de Chiro. In elk snoeppakje zit ook een promofoldertje van je groep.

gezocht: leden m/v

15

3. WERVEN TIJDENS DE WERKING

16

Voor je leden is het hoogtepunt van de week de werking. Zij kijken hier vaak een hele week naar uit. Hopelijk komen ze helemaal opgewonden en vol spanning naar de werking. Je moet zorgen dat die spanning behouden blijft voor ieder lid, dat zoveel mogelijk leden telkens weer enthousiast zijn en uitkijken naar de activiteiten. Je kunt dus perfect je werking en het enthousiasme van je leden gebruiken om te werven, maar pas op dat een te geforceerde bedoening niet net vaste leden afschrikt. Denk goed na over de acties die je onderneemt. Je moet zowel de positieve als negatieve gevolgen onder ogen zien.

a/ Leden brengen leden mee Tijdens het jaar ben je constant bezig met leden werven. Dat is zo alledaags dat niemand erbij stilstaat. De uitbouw van je programma en de uitstraling ervan worden door ieder lid anders ervaren. Je bent niet alleen leiding tijdens de activiteiten maar ook in het dagelijkse leven. Kinderen voelen zich vaak vereerd als ze hun leiding gezien hebben tijdens de week. Waar je ook komt, voor een kind blijf je de leid(st)er en heb je een voorbeeldfunctie. Ieder lid wil later in de voetsporen treden van hun leiding. Wanneer je leden tevreden zijn over hun leiding en het programma

zullen zij er bovendien voor zorgen dat je ledenaantal stijgt. Mond-tot-mondreclame blijft één van de belangrijkste manieren om nieuwe leden aan te trekken. Die mond-tot-mondreclame kun je uitbuiten en versterken in een activiteit waarbij leden mogelijke nieuwe leden meebrengen.

tip: Organiseer bij de jongste afdelingen een vriendjes- en vriendinnetjesdag. Roep hen in je programma of uitnodiging met veel nadruk op om een vriend of vriendin, neef of nicht, buur of klasgenoot mee te nemen naar de werking. Help hen door bijvoorbeeld kaartjes te maken zoals een uitnodiging voor een verjaardagsfeestje. Je leden vullen ze in en delen ze uit in de klas, hun sportclub, hun familie, enzovoort.

Denk ook aan inkleding! Uitnodigen is één zaak, je programma een andere.

We opteren voor niet-alledaagse dingen, iets speciaals. Werk je per afdeling, overleg ook dan breder en toets je programma bij andere leiding. Vraag desnoods externen zoals oud-leiding of familie om je te helpen als je over te weinig leiding beschikt. Zij hebben misschien ook wel enkele goede ideeën en soms veel ervaring.

-12: Speel in op de fantasierijke wereld van het kind. Probeer bijvoorbeeld een spel te spelen rond een rage die op dat moment leeft onder de leden. Hier

gezocht: leden m/v

steek je veel tijd in, maar de voldoening zal groot zijn. Kinderen vinden het fijn als ze met dagelijkse dingen ook in de Chiro terechtkunnen. Let er wel op dat je geen onderscheid maakt tussen rijk en arm. Het is niet voor iedereen evident om met een rage mee te doen.

Zorg dat je je voldoende informeert over de beleving van je leden. Probeer in hun fantasiewereld te kruipen en goede ideeën op te rakelen. Durf hiervoor open te staan, maar trek wel duidelijke grenzen: zoiets is goed voor één keer maar niet voor elke keer. Als je hier geen duidelijke grenzen trekt, nemen ze elke keer een speelgoedje mee.

+12: Probeer een programma te zoeken dat de jongeren aanspreekt, iets waar zij

zich in terugvinden, ook wanneer ze de do’s en don’ts van een jeugdbeweging nog niet kennen.

Bijvoorbeeld: een maffiaspel waarbij het aantal vrienden een rol speelt om te winnen. Dat moet natuurlijk op voorhand duidelijk gesteld worden. Zo stelt ieder lid van de groep samen met zijn of haar meegebrachte vrienden een familie voor. Zij moeten bepaalde opdrachten tot een goed einde brengen en dan kunnen ze geld verdienen of verliezen. Grote families hebben meer financiële middelen. Hierdoor hebben ze meer aanzien, kunnen ze mensen omkopen, enz. Laat je fantasie en creativiteit gerust de vrije loop!

Aspiranten kunnen ook een ‘blind date’-namiddag organiseren voor vrienden, of voor andere jeugdbewe-

De aftelkalender Je leden warm houden voor Chiro in vakantieperiodes wanneer er geen activiteiten zijn, werkt stimulerend en wervend! Een leuk idee is de al-te-gekke aftel- en scheurkalender! “Nog 15 dagen voor de eerste Chirodag!” Wanneer je hem aantrekkelijk maakt en leden hem gebruiken, blijven ze gefocust op je werking. Hij zal ook in ’t oog springen wanneer leden tijdens die periode vrienden, vriendinnen of familie uitnodigen op hun kamer. Dat is wervend! Misschien kun je bij bepaalde dagen extra uitspraken doen: “Nog 8 dagen voor de eerste Chirodag! Wie zou mijn leidster worden?”. Of “Zal ik dit jaar een vast vriendje hebben bij de jongens?” of “Wat zal het eerste spel zijn?” of “Zullen we eindelijk op dropping mogen?”. Misschien kun je er iets interactiefs aan koppelen? 7 dagen voor de eerste Chirodag kunnen ze bijvoorbeeld mailen naar wiewordtmijnleiding@mail.be om een tip van de sluier opgelicht te krijgen. Denk ook aan iets voor leden die minder gemakkelijk gebruik kunnen maken van het internet. Vergeet niet te differentiëren en maak op z’n minst een kalender voor +12 en één voor –12. Vergeet niet contactgegevens, de plaats, de dag en het uur van de activiteiten te vermelden!

gezocht: leden m/v

17

gingen. Laat hen zelf groepen aanschrijven en nieuwe mensen zoeken.

Zo worden zij voorbereid op hun engagement als leiding en maken ze onbewust reclame voor de Chiro. Als je programma veel succes kent, zal dat zeker vruchten afwerpen – niet alleen voor je eigen afdeling, maar voor je hele Chirogroep.

b/ Open speldagen

18

Als leden werven binnen de muren van je eigen lokaal geen uitweg biedt, gooi het dan nog breder open: een open speldag. Hoe je dat concreet aanpakt, hangt van heel wat aspecten af: grootte van het terrein, financiële middelen, eindeloze inspiratie, motivatie van de leidingsploeg,...

Weet dat een gemotiveerde leidingsploeg bergen kan verzetten! Toch is het niet voor iedereen evident om hiermee van start te gaan.

Bij een open speldag zijn promotie en onthaal zeer belangrijk: x Affiches en flyers in de buurt x Promo in lokale media (het blad van het buurthuis, de streekkrant, het parochieblad,...) x Mobiliseer leden en ouders om mensen mond aan mond uit te nodigen. x Kies een plek die in het oog springt. x Vergeet toevallige voorbijgangers niet. x Ontvang nieuwe ouders in je babbelbar en informeer hen.

Concrete ideeën voor open speldagen? x Springkastelenpark: Zet eens een springkasteel op je terrein! De huidige leden zullen dat zeer fijn vinden en nieuwe leden vinden zo de weg naar je lokaal. Uiteraard kun je meer dan alleen maar toezicht houden en zorg je voor leuke randactiviteiten.

Maak voldoende reclame in je wijk.

Spreek ouders die langskomen aan en vertel aan de bar in de tent over jullie werking. Wanneer je ouders van jonge leden kunt overhalen, ben je op de goede weg. x Familiedag: Probeer de broers, zussen en ouders van je huidige leden en leiding te betrekken in een spelnamiddag. Organiseer bijvoorbeeld tal van kleine activiteiten in een doorschuifsysteem waarbij ze op ’t eind een circusattribuut kunnen winnen. Dat alles wordt uiteraard op touw gezet door de jonglerende clown. Misschien kun je ook wel een competitie opzetten tussen zonen en dochters, ouders en leiding, grootouders en kleinkinderen (bijvoorbeeld een alternatief volleytornooi). Wie kan de oud-leiding aan? x De recordnamiddag: Verdeel de aanwezigen, zowel ouders als huidige leden, in groepjes en laat hen gespreid over jullie terrein of buurt opdrachten oplossen. Het groepje met de beste resultaten krijgt een record op zijn naam. Het is de bedoeling om zoveel mogelijk records

gezocht: leden m/v

te behalen. ’t Zal je niet verbazen dat alles leidt naar het ultieme record dat jullie samen zullen breken! Ben je echt ambitieus? Kijk dan in het Guinness Book of Records (www. guinnessworldrecords.com) om een écht record te breken. Is dat niet haalbaar, laat dan een vooraanstaande inwoner (politicus, BV,...) jullie een uitdaging stellen, à la Fata Morgana (VRT). x Sinterklaasactie: Maak voldoende reclame en nodig alle kinderen en ouders van de buurt uit voor de intocht van Sinterklaas aan de Chirolokalen. Zorg voor een uitgebreid programma: liedjes zingen, spelletjes spelen, een act van de plaatselijke leiding, een schminkstandje, knutselen en ravotten met de zwarte pieten. x Chirocafé: Bouw jullie lokaal om tot een echt ‘Chirocafé’. Maak reclame via jullie ledenblad, streekkranten, mondaan-mondreclame, flyers en affiches in de buurtwinkels. Hou de prijzen van de drank zo laag mogelijk. Winst maken is geen hoofddoel. Steek enkele ‘echte’ cafésporten in elkaar voor ouders en ouderen: nageltjeklop, kaarten, vogelpik, gezelschapsspelen, bingo,... Vergeet de ravotactiviteiten voor de kinderen niet!

Sla met iedereen een praatje en vertel waar je als Chirogroep voor staat. Niemand kan naar huis zonder de nodige info op zak.

x Speelstraat: Verschillende gemeenten willen kinderen en jongeren meer ruimte geven door de straat tijdelijk en tijdens bepaalde uren autoluw te maken, zodat er weer plaats is voor spel en ontspanning. In een speelstraat wordt de hele breedte van de straat voorbehouden voor het spelen. Voetgangers, spelende kinderen en volwassenen krijgen dan voorrang op de andere weggebruikers. Tijdens de ‘speeltijd’ hebben alleen fietsers en auto’s van bewoners toegang tot die straat, en die auto’s mogen alleen stapvoets rijden.

Een speelstraat kan alleen in een straat waar een snelheidsbeperking van 50km/u of minder geldt en waar geen openbaar vervoer passeert.

Een speelstraat wordt afgebakend met speciale hekken, voorzien van verkeersborden met de vermelding ‘speelstraat’ en de speeluren. Als je jouw straat tijdens de vakantie wilt omtoveren tot speelstraat, neem dan contact op met jouw gemeente.

Vergeet vooral niet dat op tijd aan te vragen (2 à 3 maanden op voorhand).

c/ Open bivak Ook open bivak is een soort open werking. Misschien zijn ouders en kinderen beter te overtuigen met zo’n ‘vakantie’ in ’t vooruitzicht. Als de kleine het geweldig vond, zal het je zeker lukken hem of haar ook tijdens het jaar naar de

gezocht: leden m/v

19

werking te laten komen.

20

Er zijn natuurlijk ook heel wat nadelen aan verbonden. Zo weet je niet echt wie je binnenhaalt. De communicatie met de ouders en het lid moet dubbel zo goed, gewoon al om uit te leggen wat een jeugdbeweging en wat een bivak is. Ga er niet van uit dat iedereen zich daar meteen ‘tenten met veldbedden’, ‘mee moeten afwassen’ en ‘douchen in de rivier’ bij voorstelt.

Even hard zul je moeten werken aan je afdeling. Leden die al langer meegaan, moeten zich openstellen en jou als leid(st)er volgen in je keuze om ook nieuwkomers op bivak een plek te geven. Je zult zeker stevig in je schoenen moeten staan om je afdeling aan te pakken, maar ook om de nieuwelingen te begeleiden op zo’n overweldigende ervaring. Maar geen inspanning is te

veel als het je enkele wildenthousiaste leden oplevert die je voor een gewone activiteit misschien eerst niet over de streep kon trekken.

(Vergeet geen extra aansluiting te doen voor die leden, zodat ze verzekerd zijn!)

Een hele uitdaging voor je Chirogroep vluchtelingen meenemen op bivak. Dat vraagt uiteraard nog meer voorbereiding. Vraag daarom zeker ondersteuning vanuit het dichtstbijzijnde vluchtelingencentrum om zo’n bivak goed voor te bereiden.

Ook de medewerkers op het nationaal secretariaat willen je daarbij helpen.

Je kunt er een stappenplan krijgen en ze kunnen je vertellen hoe andere Chirogroepen het aanpakken (03-231 07 95).

gezocht: leden m/v

4. WERVEN IN DE BUURT

x Lay-out is cruciaal! Zorg dat je in ‘t

Om te werven is bekend zijn in de buurt cruciaal. Het spreekt voor zich dat je best positief bekend bent, en niet als lastposten, onruststokers of drugsverslaafden. De nodige discipline binnen je leidingsploeg is daarvoor een goede garantie. Weet immers dat je ook tijdens de week als ‘leiding’ gezien wordt.

Leiding die constant op café zit, hoe onschuldig ook, krijgt snel een slechte naam. Een goede naam in de buurt werkt dan weer enorm versterkend.

Maar ongeacht wat je imago is, probeer ‘bekend’ te zijn in een buurt door er ‘te adverteren’ (flyers, affiches, plaatselijke bladen,...) en door er expliciet te werven of naar buiten te treden.

Grote spandoeken Op elk Chirosecretariaat (nationaal of regionaal) kun je grote spandoeken ontlenen met de bekendmakingsaffiche erop.

Ze zorgen ervoor dat ‘Als je ’t mij vraagt: Chiro’ meteen in het oog springt op één van je activiteiten.

a/ Flyers, affiches, folders,...

1. Waar let je op? x Hou het kort en krachtig. Uiteraard kan er meer in een folder dan op een flyer of affiche, maar overdrijf niet. x Zorg voor gestructureerde en overzichtelijke info: wat, wanneer, waar, wie,...

oog springt! Als je de aandacht niet kunt vangen, mag je boodschap nog zo mooi zijn, ze zal niet aankomen.

Foto’s kunnen daarbij belangrijk zijn.

Je kunt hier best iemand met verstand van vormgeving aan het werk zetten en er eventueel wat meer geld tegenaan gooien voor kleurenkopies of drukwerk. x Probeer altijd de instap naar de Chiro zo laagdrempelig te houden. Voor sommigen is het een grote stap om iemand van de leiding te bellen en informatie te vragen. Hiermee moet je dus zeker rekening houden. Geef je een telefoonnummer, vermeld er dan zeker bij naar wie ze moeten vragen of bij wie ze terechtkomen. Probeer behalve een telefoonnummer ook andere contactmogelijkheden te geven: een website, mailadressen,...

Jaarlijks kun je in De Banier gratis een rol van 50 bekendmakingsaffiches ophalen die het nationaal secretariaat laat maken voor jouw groep. Je kan daarna nog affiches bijbestellen. Op de affiche is er een strook voorzien waar je Chirogroep nog eigen informatie kan vermelden.

Het nationaal secretariaat heeft ook bekendmakingsfolders (van 0.07 euro per stuk) met algemene info. Je kunt er nog eigen info op kopiëren. Meer info via info@chiro.be of op 03-231 07 95.

Groepsleiding kijkt daarvoor best uit naar info in de groepszending ‘de Kluts’.

gezocht: leden m/v

21

22

gezocht: leden m/v

Ieder verbond heeft ook een bekendmakingsspandoek. Dat is een grote bekendmakingsaffiche. Je kunt ze ontlenen en ophangen op een goed zichtbare plaats in de buurt. Hiervoor kan je terecht bij elk regionaal Chirosecretariaat.

Wil je zelf flyers laten maken?

Kijk dan eens op www.zwartopwit.com of www.flyer.be.

2. Waar kun je ze kwijt?

Waar kun je flyers, affiches, folders, advertenties kwijt? x In de brievenbussen van je buurtbewoners. Veel werk, maar ook heel wat zekerheid dat je boodschap veel volk bereikt. Zorg dat je post opvalt. Je hebt hier ook de kans om iets meer te doen dan papier, doe er bijvoorbeeld een ballon bij om op te vallen. Weet wel dat je hier en daar ook iemand zal irriteren met ongevraagd bussen. Overdrijf dus niet. x Op de aanplakborden in je buurt.

Let op, want heel wat van die borden worden snel weer overplakt door promo voor fuiven of grote commerciĂŤle initiatieven. x In winkels en cafĂŠs kun je affiches plakken. x Vergeet de kerk niet en de parochiezaal. x In wachtzalen van huisartsen, kappers, tandartsen, banken... kun je misschien folders of flyers droppen. x Vergeet de knooppunten van sport en cultuur niet. Vaak vind je er info-

borden of -tafels. w Jeugddienst w Zwembad w Sporthal w Cultureel centrum w Buurthuis w Muziekschool w Bibliotheek x Als je een goed contact hebt met een school kan het misschien ook daar. x Waarom niet in of aan de lokalen van andere jeugdwerkingen? Heel wat

De plakac tie van de prostad!

Jaarlijks organiseert de Prostad!, een Antwerpse groep stadsrotten, een plakactie voor alle 30 groepen in Antwerpen. De bedoeling is om tijdens een weekend in september of oktober de stad vol te plakken met bekendmakingsaffiches van de Chiro. Iedere groep krijgt er daarvoor 50 extra. Iedere groep plakt of schrijft op de strook onderaan de affiche de informatie van de groep: de naam van je groep, je adres, of jullie een gemengde groep zijn dan wel een jongens- of een meisjesgroep, en de naam en het telefoonnummer van jullie contactpersoon. Hang zoveel mogelijk affiches op zichtbare plaatsen op in je buurt: zwembaden, winkels, wachtkamers, jeugddienst, jeugdcentra, scholen,... Groepen die dat doen, winnen er zeker enkele leden mee, en belangrijker misschien nog: meer naambekendheid in de buurt! Samen sterk!

Meer info? Stad-antwerpen@chiro.be.

gezocht: leden m/v

23

x

24

x

x

x

jeugdwerkingen hebben immers activiteiten op andere momenten, die best te combineren zijn: w Jeugdhuizen www.vfj.be w Jeugdpastoraal www.ijd.be w Allochtone organisaties www.PAJ.be w Speelpleinwerking w Jeugd en Gezondheid www.jeugdengezondheid.be w IBO Initiatief Buitenschoolse Opvang Op digitale plaatsen: w Website van de jeugddienst w Tal van zoekertjessites w Sites van naburige verenigingen (KAV, jeugdhuis,...)

In de media. Waarom niet? Plaats een zoekertje of een advertentie in bijvoorbeeld: w de lokale katern van Het Nieuwsblad, Het Laatste Nieuws,... w het parochieblad www.kerknet.be, www.kerkenleven.be w Streekkrant/ Easy.be www.streekkrant.be In blaadjes van organisaties in de buurt (KWB, KVLV, Oxfam-Wereldwinkels,...)

Op activiteiten in je buurt kun je flyers uitdelen (zie ‘b. Activiteiten waar je kunt werven’): w Parochiefeest w Kermis w Straatfeesten w Voetbalmatch van de plaatselijke voetbalploeg

w Feesten van volwassenenverenigingen (als je de ouders mee krijgt, dan vaak ook de kinderen!)

3. Website – de digitale folder Heb je al eens gedacht aan de uitbouw van jullie website? Het internet is vandaag de dag een belangrijk medium om informatie te verspreiden en op te vragen. Een goed uitgebouwde website zorgt ervoor dat bezoekers een positief beeld krijgen van de betreffende Chirogroep en haar werking. Dat is natuurlijk niet gemakkelijk. Als er niemand van je huidige leidingsploeg bekend is met websites en informatica, kun je eens informeren bij andere mensen: oud-leiding, kennissen, aspiranten, scholen,...

Je kunt zo’n site eventueel met je aspiranten uitwerken als project. Laat hen in de bibliotheek op zoek gaan naar boeken over websites maken. Laat ze er een vriend bij betrekken die van wanten weet. Wie weet brengen je aspi’s dit tot een goed einde en staan jullie in de toekomst sterk i.v.m. de informatieverspreiding via websites. De aspi’s van nu zijn immers de leiding van de toekomst.

Voor ondersteuning bij het maken van je website kun je terecht op de Chirosite.

Kijk bij ‘interactief’ en ‘start je eigen site’.

Kijk ook eens op www.jeugdwerknet.be.

Hier kun je ook webruimte verkrijgen.

gezocht: leden m/v

b/ Activiteiten waar je kunt werven x Kermis, buurtfeest, pleinfeest, jaarmarkt, kerstmarkt: op die momenten kun je jezelf promoten als vereniging. Maak hier gretig gebruik van. Profileer je door je steentje bij te dragen, een kraampje op te trekken, animatie te voorzien, vrij spel te organiseren met leuke materialen,...

Dat je in de kijker loopt in de buurt is op zich al een niet te onderschatten manier van werven, maar niets houdt je tegen om ouders echt aan te spreken, om adressen van kinderen te verzamelen, om hen nadien thuis een cadeautje te gaan overhandigen en hen hopelijk welkom te heten bij de volgende activiteiten.

x Tijdens het nieuwjaarszingen kun je een standje opzetten in jullie lokaal, op het speelplein of in de winkelstraat. Je kunt bijvoorbeeld warme chocomelk en cake uitdelen aan de zangertjes. Tijdens het uitdelen van al dat lekkers kun je een spel spelen, gesprekken opbouwen en kinde-

Momenten en plaatsen om te werven/in de kijker te lopen:

x De intocht van Sinterklaas x De Grabbelpas- en Swapactiviteiten van de jeugddienst x De autoloze zondagen, dan zijn er ‘kinderpleinen’ x Speelstraten x Feesten van volwassenenverenigingen waar veel ouders van (mogelijke nieuwe) leden zijn. x De wekelijkse markt of winkelstraten in schoolvakanties, want veel kinderen gaan met hun ouders mee winkelen x Op een activiteit op de Dag van de Jeugdbeweging x Op een activiteit met (alle) verenigingen van het dorp: samen kun je bijvoorbeeld een buurtsportdag of een ‘alternatieve kermis’ organiseren en je voorstellen op een marktje, waarbij elke vereniging een eigen kraampje heeft.

leve de verkiezingen!

Ons idee: met leiding en aspi’s werven tijdens de verkiezingen! Tijdens die dag komen al de mensen uit je buurt samen in het plaatselijke schooltje waar ze moeten gaan stemmen. Zorg dat je erbij bent! Veel ouders nemen hun kinderen er namelijk mee naartoe. Bied hen tijdens het wachten wat leuk spelmateriaal aan en organiseer eenvoudige spelen: jagersbal, 1-2-3 piano, steltenrace, enz. Vergeet ze niet uit te nodigen om de volgende zater- of zondagnamiddag naar je heem af te zakken. En terwijl enkele aspi’s en leid(st)ers zich amuseren met de kinderen, kan andere leiding misschien een babbeltje slaan met de ouders? gezocht: leden m/v

25

ren mobiliseren om naar de Chiro te komen. Wanneer je niet over de financiële middelen beschikt om dat te financieren, kun je eens aankloppen bij de zelfstandigen uit de buurt, bij buurtcomités of oudercomités.

Neem zeker ook eens een kijkje in het tweede deel van dit boekje, bij naambekendheid en netwerk. Je leest er over het imago van de groep, de partners die je best zoekt en met wie je een netwerk uitbouwt, de zin van opdienen op het mosselfeest van de KAV, je knipoog naar de kleuterleidster,...

c/ Een rol voor oudere afdelingen?

26

Waarom zou je trouwens alleen met leiding werven en niet ook met oudere afdelingen? Of zelfs met jongere leden?

Het komt er vooral op aan te spelen in je buurt en dat op een open manier te doen. Zo maak je plaats voor andere kinderen en jongeren om eventueel mee te spelen. Met keti’s en aspi’s kun je dat al wat bewuster aanpakken.

x Laat keti’s en aspi’s een aardbalwedstrijd organiseren in het stadspark, op het dorpsplein of op een sport- of speelplein in de buurt! Dat is een rugbywedstrijd met een hele grote bal. Je zult merken dat je de aandacht van heel wat andere jongelingen trekt. Wanneer de bal (al dan niet toevallig) naar een groepje jongeren hobbelt, zul je merken dat

ze er allemaal als eerste bij willen zijn om hem terug te spelen. Dat is dé kans om hen te betrekken in je spel!

In een aardbalwedstrijd op een groot veld gaat het namelijk zoals met Chiro in het algemeen: hoe meer zielen, hoe meer vreugd! En laat de kinderen en jongeren die willen meedoen dan nog rakwi’s, tito’s, keti’s zijn: als je ze nadien kunt aanspreken over je Chirogroep en hen een foldertje met adres, uren en contactgegevens kunt toestoppen, dan werk je niet alleen aan naambekendheid. Je maakt ook kans dat je er de volgende keer een lid bij hebt. Vergeet ook zeker niet de ouders aan te spreken in dat park of op dat pleintje. Spreek desnoods de volgende week op dezelfde plek met hen af. Of waarom zelf niet meteen hun adressen vragen? Misschien kan een aspi dan zijn of haar stoute schoenen aantrekken om er een week later langs te gaan en de jongeling in kwestie mee te nemen naar je Chirogroep? Zo kunnen keti’s en aspi’s verantwoordelijkheid nemen en de toekomst van hun groep mee veilig stellen.

x Organiseer een ‘één tegen allen’, waarbij je aspi’s leeftijdsgenoten moeten mobiliseren om hun opdrachten te doen slagen. Speel in op reacties of lok ze uit. Zorg dat je niet op zere tenen gaat staan en irritant werkt, maar hou het ludiek!

gezocht: leden m/v

Bijvoorbeeld...

Probeer met de keti’s of aspi’s om met zoveel mogelijk leeftijdsgenoten op de foto te staan. Je maakt vooraf standaardbriefjes, met daarop het adres van jullie site, waar de foto’s terecht zullen komen. Die briefjes deel je aan die leeftijdsgenoten uit. Noteer ook snel hun mailadressen. Uiteraard kun je gebruik maken van dat kortstondige contact om die jongere nadien al mailend beter te leren kennen en warm te maken voor de Chiro.

x Geef de oudere afdelingen een jaaruitdaging, waarbij ze gedurende het hele werkjaar 10 opdrachten moeten uitvoeren om zich bekend te maken in de buurt. Enkele opdrachten zijn bijvoorbeeld dat de aspi’s op school een zelfgemaakt lied over Chiro zingen voor de hele school of dat keti’s een week de Chirovlag laten wapperen aan het gemeentehuis.

5. WERVEN VIA OUDERS In dit bundeltje komt heel vaak het belang van ouders aan bod. Bij kleinere kinderen moet je vooral de ouders overtuigen van het nut en de fun van Chiro. Nochtans zijn heel wat groepen gefrustreerd over de beperkte betrokkenheid van ouders. “Voor de meeste ouders is Chiro een goedkope babysit.

Ze komen niet naar activiteiten, kijken je buiten bij een huisbezoek en lezen onze groepsbrieven niet.” En toch...

En toch willen wij hier net suggereren om ook ouders in te schakelen bij een wervingsactie. Want draai het of keer het hoe je ’t wil, de beste reclame voor je groep komt van de leden en hun ouders. Jij zult ook sneller naar een film gaan kijken wanneer een medestudent je zegt “die moet je echt gezien hebben” dan wanneer je van diezelfde film een promoaffiche ziet hangen. Ouders zullen hun kinderen sneller naar de Chiro brengen wanneer ze van de buurvrouw horen hoe leuk het daar is, dan wanneer ze een prachtige infofolder in hun bus vinden. Daarom deze ideeën!

x Vragen staat vrij Durf ouders te vragen om zelf vrienden, buren, familie en collega’s aan te spreken om ook hun kinderen naar de Chiro te sturen. Vraag het hen formeel tijdens een huisbezoek. Vraag het geregeld voor en na de werking: “Als je nog mensen met kinderen gezocht: leden m/v

27

kent, je weet dat je mijn telefoonnummer mag doorgeven, hé!”

Durf ook de naam en het adres vragen van mensen aan wie zij nog denken. Zorg dat je bij iedere ouder op huisbezoek zo minstens één extra adres te weten komt. Zet nadien een gerichte wervingsactie op naar die nieuwe adressen.

Zelfs ouders die je te weinig betrokkenheid verwijt, zullen door die vragen de verantwoordelijkheid krijgen om mee zorg te dragen voor de toekomst van de groep. Onrechtstreeks apprecieer je hen ook als ouder door hen die vraag te stellen en die verantwoordelijkheid te geven: “Amaai, dat ze dat aan mij

vragen...” Akkoord, er zullen er ook nog verschillende zijn die zullen denken: “Pfft, daar kan ik mijn tijd niet in steken, dat ze eens zelf volk zoeken.”

Maar bekijk het positief: de vijf ouders die zich gecharmeerd voelen en meer betrokken geraken, zijn er vijf extra, die bovendien nieuwe leden kunnen aanbrengen.

x Ouders en leden nodigen uit Misschien kun je het ook in een spelvorm gieten, zoals scholen die hun leerlingen om het meeste lotjes laten verkopen. Zo kun je bijvoorbeeld de opdracht geven aan leden én ouders om zoveel mogelijk extra kinderen en ouders uit te nodigen

28 Je ledenevolutie structureel opvolgen met GTP

Het nationaal secretariaat houdt van jouw groep een structurele ledenindex bij, de GTP-index.

GTP staat voor Gezond Toekomstperspectief. Die index wordt berekend aan de hand van de leden-, leidings- en omkaderingscijfers (VB, proost en freelancers). Het resultaat is een cijfer dat natuurlijk niet alles zegt, want het houdt geen rekening met tal van andere kwaliteiten van je groep, maar het is wel een indicatie of een groep supergezond is, dan wel ‘bedreigd is’ door bijvoorbeeld een aanstormend leden- of leidingstekort. Die index wordt vooral interessant als je de cijfers van één groep van verschillende jaren naast elkaar legt en in een grafiekje giet.

Zo wordt de evolutie van een groep zichtbaar. Een groep die stijgt maar geen erg hoge index heeft, is misschien minder bedreigd en boert waarschijnlijk beter dan een groep die een hoger cijfer heeft maar op een paar jaar tijd is teruggevallen van een cijfer dat dubbel zo hoog was.

Ben jij geïnteresseerd in die cijfers voor je groep? Dan kun je ze opvragen bij je gewest of verbond. We geven je dan verduidelijking over hoe de index tot stand komt en hoe je het resultaat ervan kunt interpreteren. Geen nood, dat is allemaal redelijk eenvoudig en vooral zeer handig. De grafiek van de voorbije 10 jaar, bijvoorbeeld, zal je helpen achteruit te denken, maar misschien zo ook verder vooruit...

gezocht: leden m/v

naar de werking op een bepaalde dag. De winnaar (lid en ouders) krijgen natuurlijk een originele prijs.

Op die dag zorg je voor een laagdrempelig maar áf instapprogramma voor de nieuwe leden en voor een infomoment voor nieuwe ouders.

Een algemeen dankwoordje voor iedereen die zijn of haar best deed om nieuwe mensen mee te brengen naar je activiteit mag natuurlijk niet ontbreken.

x Ouderwerking Nog een stapje verder is de volledige ouderwerking. Enkele leidingsmensen organiseren een massaspel voor

alle leden en de rest van de leiding houdt zich bezig met ouderactiviteiten (of omgekeerd). Je kunt natuurlijk ook activiteiten voor ouders en kinderen samen doen. Wanneer je een ouderwerkingstraditie hebt, kun je ook hier een ‘vriendjesdag’ van maken en de ouders andere ouders laten meebrengen. Sommige Chirogroepen organiseren zelfs succesvolle ouderweekends, met voldoende comfort en vrije tijd, maar even goed met een avontuurlijke activiteit of een origineel bosspel. Neem van ons aan: die ouders zullen voor jullie werven!

29

gezocht: leden m/v

30

gezocht: leden m/v

Deel 2: houden!

INLEIDING Werven is geen fragmentopname in het jaar. Het is méér dan die ene actie in de naburige school waarbij je hoopt op een aantal nieuwe leden. Werven is een constant proces doorheen het hele jaar, waarin zowel concrete acties passen als algemene ‘kenmerken’ van je werking.

Staat je werking voldoende open? Is je Chirogroep bekend in de buurt? Welke ‘naam’ heeft je groep? Hoe verloopt het contact met ouders? Maar vooral: hoe verloopt je werking? Staat iedere afdeling er met een goed programma?

Worden de leden op maat begeleid?

aanwezigheidslijsten

... zijn een handig middel om bij te houden wie er komt. Wie plots vaker afwezig is, verdient extra aandacht. Twijfel niet om eens te bellen of om langs te gaan. Het komt zeer goed over als je laat weten dat je hem of haar gemist hebt. En het kost bovendien pakken minder energie om één lid dat even dreigt af te haken toch te houden, dan er later één nieuw te werven, vanuit het niets. Bedenk ook: leden haken af als hun vriendjes afhaken. Stop de sneeuwbal! Houden = werven!

Werven eindigt niet daar waar je de leden veroverd hebt, maar begint dan pas. Leden houden is misschien wel de belangrijkste manier van werven! Wie ervoor kan zorgen dat de leden behouden blijven, zal al snel een aantrekkingspool worden voor nieuwe leden.

Trouwens, wat haalt het uit om nieuwe leden aan te trekken als je er tegelijk verliest?

Werven = Houden = WERVEN gezocht: leden m/v

31

1. EEN GOEDE WERKING IS DE BASIS VAN ALLES Laat dat zo klaar zijn als een klontje.

Chiro is niet meer dan een wekelijkse bijeenkomst onder leeftijdsgenoten die leerrijk, uitdagend, bindend, maar bovenal keiplezant moet zijn! Als dat zo is voor alle kinderen in je Chirogroep, dan ben je er al bijna. Dan werf je vanzelf!

De rest is een kwestie van wat bijsturen en van zetjes in de rug geven om kinderen daar ook van te overtuigen.

Maar hoe kunnen we meten dat we die basis hebben?

32

De belangrijkste twee aspecten die een goede werking garanderen, zijn het programma en je begeleidingshouding.

a/ Programma – een goede activiteit is altijd reclame Je komt naar de Chiro om dingen te doen. Dat is zo van 6 tot 26 jaar. Die ‘dingen’ die er te doen zijn, zijn dan ook zó cruciaal. De beste garantie op een vrije val is een gebrek aan programma in zowat alle afdelingen. Naar slechte

activiteiten komen geen leden. De beste garantie op een groep in bloei zijn wekelijkse activiteiten die goed voorbereid zijn.

Een goede activiteit werk je nooit uit de laatste uren voor de start van de werking. Ook al ken je misschien wel één uitzondering op de regel, zorg dat je voldoende op voorhand tijd en energie steekt in een goed programma. Dat duurt dus wel langer dan 20 minuten.

De beste activiteiten zijn: x afwisselend: creatief, sportief, actief, ontspannend,... x op maat van de leeftijdsgroep x aangepast aan hun geslacht en hun achtergrond x liefst ingekleed in een thema x uitdagend x aangepast aan de periode van het werkjaar x afgestemd op de interesses van de leden: geef je leden inspraak in het activiteitenprogramma Een goed bivak is een werving op zich.

uitnodigen is werven!

Nodig je leden geregeld op een leuke manier uit voor je werking. Denk daarbij breder dan een blits papiertje. Een cassette of cd, een knutselwerkje, een stuk oud speelgoed, een koekje waar een briefje zit ingebakken of een spuit met ‘bloed’ in (een rood papiertje tegen de rand met info over de vampierendag). Ga er maar van uit dat leuke uitnodigingen onder méér ogen komen dan alleen die van je leden en dat ze dus eigenlijk een verdoken ‘wervingsfolder’ zijn.

gezocht: leden m/v

Een groot stuk van de Chirostructuur is erop gericht om leiding te ondersteunen bij het uitwerken van die activiteiten. Maak gebruik van dat aanbod om te groeien in het maken van een sterk programma. Dat zal voldoening geven en hoe meer voldoening je ervaart, hoe meer energie er vrijkomt voor extra’s of voor de intensieve voorbereiding van een nieuwe superactiviteit.

x De voorstellen van je leden x IK en SB, boordevol activiteiten-

x x x x

Een overzicht van plekken om inspiratie op te doen: Publicaties x Een goed bijgehouden programmakast (bivak én jaarwerking) x Je geheugen (de hits uit jouw titotijd?) x Dubbelpunt (maandelijkse prikkels voor een stevig aanbod op afdelingsmaat) x Spelenbundels x De spelenafdeling op de Chirowebsite (www.chiro.be/spelen) x De afdelingsbijeenkomsten van je gewest

aanbod, net als bijvoorbeeld het Afdelingsbivak (staat garant voor een half jaar grave spelideeën) De bibliotheek Afdelingsboeken (te koop in De Banier) Websites van andere groepen met spelideeën, spelenwebsites ..

Vorming x Tijdens gewestactiviteiten kun je uitwisselen en je vormen rond de uitbouw van een goed programma. x Op IK leer je onder meer dat er méér is dan een regelspel. Je leert je programma voor te bereiden. Je wisselt uit en staat stil bij de belangrijkste kenmerken van een goed Chiroprogramma.

Je leert variëren en aanpassen. x Op SB ga je dieper in op je afdeling, de leefwereld van je leden, een jaarprogramma,...

Een voorbeeld van Chiro Targo Je leiding kan nog wel wat steun gebruiken bij de uitbouw van een stevig programma? Engageer ervaren oud-leiding om bijvoorbeeld één keer per maand de leiding van een bepaalde afdeling te ontvangen om hen te begeleiden. Bouw samen aan een maandprogramma. De leiding bevraagt de oud-leiding. De oud-leiding bemoedert niet maar adviseert, wijst op mogelijke moeilijkheden en stimuleert. Leiding laat zich zo ook helpen bij het zoeken naar gepaste oplossingen voor problemen bij de leden. Dat formele moment dwingt de leiding ook voldoende op tijd werk te maken van de programma’s voor de komende maanden en helpt hen om af en toe eens achterom te kijken en te leren uit de voorbije weken.

gezocht: leden m/v

33

x Op Afdelingsbivak word je – door middel van vele activiteiten – gekneed tot een ware afdelingsspecialist. x Steek wat op van ervaren leiding die voor jou een goed voorbeeld was. x Op verbondelijke of nationale Startdagen word je ondergedompeld in het jaarthema. x Krinkel is een vier- of vijfjaarlijks bivak voor leiding, vol knotsgekke activiteiten.

b/ Begeleidingshouding 1. Algemeen

34

Bijna even cruciaal als een sterk programma is de manier waarop het begeleid wordt. Breng je het enthousiast? Kijken de leden naar je op? Dwing je respect af bij oudere leden? Beloon je goed gedrag van je leden? Hoe straf je leden met moeilijk gedrag? Doe, praat, handel je op een manier die aansluit bij die leeftijdsgroep? Kun je het Chirovirus overbrengen? Hoe onthaal je (nieuwe) leden? Blijf je jezelf in alle omstandigheden? Maak je tijd vrij voor een gesprek met je leden? Hoe pak je conflicten aan?

Speel je in op gevoelens van intensief samenleven en –spelen? Geef je het goede voorbeeld? Ben je consequent?

Zo’n uitgebalanceerde begeleidingshouding is niet eenvoudig! Je moet een stuk talent hebben en vooral de bereidheid om jezelf bij te schaven, om eraan te werken. We zullen er geen doekjes

Een sterke leid(st)er laat de leden werven.

Ze zullen de hele week lang de mond vol hebben over de Chiro. Ook de ouders zullen enthousiast zijn en erover praten. Je zult voor de leden en zelfs voor de ouders als rolmodel fungeren. om winden: bij dat laatste wringt het schoentje nogal eens. We zien nog te vaak leiding die niet genoeg in de spiegel kijkt en bij zichzelf actief probeert te zoeken naar die goede begeleidingshouding om een betere leid(st)er te worden. Weinig zelfreflectie gaat vaak samen met een ‘slechte begeleidingshouding’.

We willen hier geen bundeltje schrijven over wat nu wel de goede begeleidingshouding is. Maar als je bij jezelf of medeleiding tekortkomingen aanvoelt, durf het dan aan om eraan te werken.

Gebruik publicaties (ook over specifieke thema’s: pesten, straffen/belonen, seksualiteit, diversiteit, verdriet,...) maar vooral vormingen en contacten met andere mensen. Misschien is af en toe eens samen terugblikken met andere leiding of oud-leiding ook geen slecht idee?

Denk verder ook aan ouders. In zekere zin begeleid je hen ook. Informeer hen degelijk. Een eenvoudig voorbeeld van een zorg die de mama’s hebben en waar wij nauwelijks bij stilstaan: het wasvoorschrift. Kondig aan wanneer

gezocht: leden m/v

je een activiteit hebt waarbij zoon of dochter er waarschijnlijk “lief” zal uitzien. Zo kunnen ouders aangepaste kleren voorzien. Daarnaast moet je er ook rekening mee houden dat niet alle kinderen staan te springen om zich zo snel vuil te maken (zeker kinderen uit een andere cultuur niet). Je zorgt dus beter voor de weg van de geleidelijkheid en een zekere opbouw in dat soort zaken. Idem bij bijvoorbeeld durfactiviteiten.

Over dat thema kun je ideeën putten uit: Publicaties x Afdelingsboeken x Artikels in Dubbelpunt x De deelnemersbundel van de IK en het SB x Het boek ‘Pesten in het jeugdwerk’ x Nog meer boeken die je bij De Banier kan kopen x www.jeugdenseksualiteit.be x De Chirosite Vorming en uitwisseling x IK en SB, alweer... x Gewestavonden x Tussentijdse evaluatie van de afdeling en hun leiding x Erover praten met medeleiding, oudleiding,... x Een vast punt ‘hoe gaat het in mijn afdeling’ op de leidingskring x Het Afdelingsbivak x Een Prikkelweekend x Startdagen

2. Pesten x Leden die gepest worden, komen dat

x x x

x

bijna nooit zelf vertellen. Je moet het zelf opmerken.

Luisteren is de eerste belangrijke stap.

Pak niet alleen de pester aan, maar ook de situatie.

Zet de gepeste niet onmiddellijk in het zonnetje maar overleg over maatregelen die je neemt.

Bij erge vormen van pesten betrek je ook de ouders erbij.

3. Omgaan met moeilijk gedrag x Blijf positief contact houden, schrijf

x x

x

x

een kind na een paar moeilijke situaties niet af.

Wees zelf enthousiast en probeer dat ook uit te stralen naar de kinderen.

Wees duidelijk en consequent en geef voldoende structuur. Op die manier geef je de kinderen een veiligheid die velen nodig hebben.

De kinderen moeten duidelijk weten waar de grens ligt omdat ze die zelf moeilijk kunnen inschatten. Bovendien moeten kinderen leren omgaan met gezag.

Als je een kind aanspreekt, maak dan altijd het onderscheid tussen gedrag en wie hij of zij als persoon is. Als een kind iets doms doet, zeg dan iets in de trant van: “Wat je net deed, was niet erg slim, hé.” Vermijd uitspraken als: “Dommerik, zie je dat dan niet?!”

Wees voorzichtig met dreigen en

gezocht: leden m/v

35

beloftes. Zeg nooit iets wat je niet kunt waarmaken. x Maak goede afspraken met je medebegeleiding en zorg dat je op dezelfde golflengte zit. Dat maakt het erg duidelijk voor de kinderen.

Zorg er ook voor dat het niet altijd dezelfde leid(st)er is die met hen bezig is en conflictsituaties moet oplossen. Kinderen hebben snel de neiging te denken in ‘goed’ en ‘slecht’. x Wees voorzichtig met hetgeen je zegt, bijvoorbeeld: “Doe je dat thuis ook?” Je kunt op die manier iets veroordelen wat voor een kind vanzelfsprekend is. x Verantwoordelijkheid geven is een handig hulpje om kinderen positief

36 Misbruik of verwaarlozing

Wanneer je vermoedens hebt van misbruik of verwaarlozing thuis of elders, blijf er dan niet mee zitten. Neem contact op met een vertrouwensartsencentrum. Zij zullen je bevragen, je signaal/verhaal beoordelen en eventueel de nodige professionele stappen zetten. Dat doe jij nooit! Ga zelf of als leidingsploeg geen sociaal assistent, vertrouwensarts of politieagent spelen door bijvoorbeeld ouders, school, vrienden of familie aan te spreken. Jij bent maar de Chiroleid(st)er en je enige taak is zorgen voor een goede werking en je eventuele bezorgdheid delen met een vertrouwensarts.

te benaderen. x Humor!! Dat kan een heel handig hulpje zijn om een moeilijk moment te doen omslaan zonder dat het kind daarbij gezichtsverlies lijdt. Het kind uitlachen is echter een brug te ver! x De beste manier om moeilijk gedrag tegen te gaan is en blijft: leuke activiteiten. Als kinderen zich vervelen of dikwijls dezelfde spelletjes spelen, zullen ze ‘opstandig’ worden, wat door de leiding gezien wordt als ‘moeilijk gedrag’. x Geef ik-boodschappen. Zinnen die starten met ‘ik heb de indruk’ of ‘ik denk’ zijn minder aanvallend. Een goede ik-boodschap formuleert 4 dingen: w hoe de begeleid(st)er zich voelt w bij het gedrag dat verkeerd loopt w wat hij of zij dan wel verwacht w en wat het gevolg kan zijn als het kind of de jongere niet luistert.

4. Straffen x Een kind moet weten waarvoor het gestraft is. Zorg daarom dat de straf zo snel mogelijk op het negatieve gedrag volgt. Wees echter ook niet te impulsief, want dan gebeuren er wel eens domme dingen. x De straf moet in verhouding zijn tot het feit. x Vermijd vernederende straffen en lijfstraffen, dat is niet meer van deze tijd en heeft dikwijls een omgekeerd effect. x Op bivak of in de lokalen kan er een

gezocht: leden m/v

x

x

x x x

x

x

x

afkoelplekje voorzien worden (klinkt minder negatief dan strafhoekje).

Op zo’n plaats moet het kind tot rust kunnen komen.

Word zelf nooit agressief en blijf in alle omstandigheden kalm. Voel je dat het niet lukt, laat iemand anders dan van je overnemen.

Rond een straf af en doe een babbeltje met het kind. Op die manier herstel je het contact. Ook hier kan humor een belangrijke rol spelen!

Ga na of het kind weet wat het verkeerd gedaan heeft.

Vergeet niet naar hun versie van de feiten te vragen.

Probeer de straf zoveel mogelijk te geven met betrekking tot het feit.

(Iets schilderen = het opnieuw proper krijgen; lokaal overhoop gooien = lokaal opruimen.)

Ga nooit opbieden in een straf. Vaak weigeren jongeren om meteen je boodschap te begrijpen en dagen ze je verder uit. Speel dit spelletje niet mee en blijf bij de oorspronkelijke strafmaat (dus niet: “In plaats van alleen maar ons lokaal mag je álle lokalen opruimen!”).

Let op met groepsstraffen: het kweekt bij leden nogal dikwijls een solidariteitsgevoel tegen jou. Ze zullen steun zoeken bij elkaar om weer iets anders uit te spoken.

Als een jongere een straf verwacht, is het soms zinvoller geen straf te geven. Door de onverwachte reactie

van de leid(st)er kan de bereidwilligheid stijgen om serieus na te denken over de fout. Hoe onverwachter de reactie, hoe beter het effect. x Gebruik straf nooit als een persoonlijke krachtproef. Laat straf niet overkomen als jouw zet in een sfeer van strijd. Kies liever een aanpak van ‘het is jammer dat er met jou niet gehandeld kan worden op een redelijke manier’. x Straffen vereist ook dat je informatie doorspeelt naar de andere leid(st)ers.

5. Belonen x Verantwoordelijkheid geven is een

x

x

x

x

handig hulpje om kinderen positief te benaderen.

Je moet sterk je waardering laten voelen als ze iets goed doen: een schouderklopje, een glimlach, een aanmoediging.

Stimuleer kinderen en jongeren ook om elkaar aan te moedigen. Kinderen, maar vooral jongeren, kijken immers sterk naar hun peergroup.

Benoem het gedrag dat je waardeert.

Zeg het kind wat het goed gedaan heeft.

Gebruik ook hier ik-boodschappen: “Ik vind het tof dat jij in dat spel zo goed hebt meegewerkt.”

6. Structuur Als je kinderen structuur aanbiedt, biedt dat hen veiligheid. Als iets voorspelbaar is, voel je je beter op je gemak.

gezocht: leden m/v

37

Dat is bij kinderen zeker het geval. Als je hen duidelijkheid geeft over wat gaat komen, zullen ze dikwijls rustiger zijn.

Dan kunnen ze genieten van de dingen die nu gebeuren en al zitten denken over wat er daarna allemaal nog komt.

Zo zul je moeilijk gedrag voor een stukje kunnen voorkomen.

c/ Je lokaal Een sterk programma en een goede begeleidingshouding zijn de basis. Je werft en je houdt je leden zo. Maar er is nog een belangrijke randvoorwaarde: een degelijke infrastructuur!

38

Ouders geven hun dierbaarste bezit, hun eigen bloed, in de handen van jonge leiding, die ze – hopelijk – vertrouwen. Maar wat als dat gebeurt in een vuil, wegrottend kot? Waar ramen en deuren nauwelijks nog sluiten, laat staan isoleren? Waar glas en verroest afval over ’t terrein zwerven? Waar elektriciteitsleidingen los hangen, het gas door zelfgeknutselde buizen naar de kachel loopt en er alleen een brandblusser van de jaren ‘80

te bespeuren is?

We overdrijven nu een beetje, maar weet dat jij het Chiroheem gewend bent. ’t Is vaak ’t minste van je zorgen. Onterecht!

Je lokaal is namelijk een uithangbord voor je groep en dus belangrijk voor ouders, zeker nieuwe! Zij kennen de context en de geschiedenis niet, ze zijn beducht voor gevaren, ze denken: “Is dat een goed voorbeeld voor onze Jonas?”

Draai dus de knop om. Wis je geschiedenis. Gooi al wat je gewend bent van je groep overboord en speel een rollenspel.

Stap als nietsvermoedende ouder voor de eerste keer je lokaal binnen. Wat valt je op? Positief? Negatief?

Een degelijke infrastructuur trekt leden aan en helpt om ze te houden. Belabberde infrastructuur stoot af. Statistieken van groepen die nieuwe lokalen gebouwd hebben, tonen dat aan! Zorg dus dat je lokaal gebruiks- en kindvriendelijk is!

Vecht voor goede lokalen en denk vooruit, geen 2 jaar maar 12.

Gevels geven veel aan

Weten jouw buren waar de Chirolokalen zijn? Als ik door je straat loop of rijd, zal het dan opvallen waar jullie zitten? En zo ja, welke gevel krijg ik dan te zien?

Je gevel is een belangrijk uithangbord voor je groep, zeker in een stad! Weinig mensen weten wat ‘Chiro’ is, maar aan de hand van jouw plek in de straat zou je misschien toch al de aandacht ze kunnen trekken. Als mensen dan ook nog eens in het weekend spelende kinderen zien, zullen zich er toch iets bij kunnen voorstellen. Het is één van de manieren om aan naambekendheid in de buurt te werken, en dus om leden te werven of houden. gezocht: leden m/v

Voor informatie over lokalen kun je mailen naar lokalen@chiro.be. Je kunt er een antwoord krijgen op concrete vragen of de brochure ‘Recepten voor Chirolokalen’ aanvragen.

x Doe vele kennismakingsspelen, ook

d/ Zich thuis voelen

x

Meestal gaan nieuwe leden zich na enkele weken thuisvoelen in de Chirolokalen. De Chiro wordt hun vertrouwde stekje. Dat gebeurt echter niet vanzelf.

Als leid(st)er kun je dat mee ondersteunen. De volgende tips werken dat mee in de hand: x Zorg voor een warm onthaal en een praatje met ouders en kinderen voor en na de Chironamiddag. Je kunt ook elke week een leid(st)er aanstellen die expliciet die taak heeft.

x

x

x

voor iemand die midden in het jaar opduikt.

Bereid een duidelijke en leuke opening en slot van de Chironamiddag voor.

Zorg voor een gezellig lokaal, dat ingekleed wordt sámen met je leden.

Hou rekening met de vakanties en de examenperiodes van de leden.

‘Supporter’ voor de examens van je leden.

Heb aandacht voor leden die overgaan naar een volgende afdeling.

Het helpt om regelmatig eens activiteiten te doen met de hele Chirogroep of met de oudere afdeling.

gezocht: leden m/v

39

2. HOE HOU IK DE DREMPEL LAAG? a/ Lidgeld en bivakgeld 1. Het uitgangspunt

40

Geld mag nooit een drempel zijn voor Chiro!

Vooreerst: hou de prijzen zo laag mogelijk en probeer behalve voor aansluiting, groepsweekend en bivak zo weinig mogelijk geld te laten meebrengen (uitstapjes, materiaal,...). Doe je het toch, geef dan telkens goed aan waarvoor je het geld gebruikt – de verzekering bij het nationaal secretariaat, bijvoorbeeld.

Je mag zeggen dat de inkomsten vooral van andere activiteiten moeten komen, want dat jullie met € 65 geen bivak kunnen bekostigen voor alle leden. Geef

Solidariteitsfonds

Heb je veel kansarme leden en kom je er niet met inspanningen van andere ouders of kan je groepskas het niet alleen dragen?

Maak dan gebruik van het Solidariteitsfonds. Je kunt tot meer dan € 1250 krijgen als je groep inspanningen doet voor toegankelijkheid maar dat zelf moeilijk kan dragen. Vraag het formulier aan op het nationaal secretariaat, bij ‘t verbond of bij je gewest.

Het fonds wordt jaarlijks gevoed door financieel sterke groepen en door Chirojeugd Vlaanderen vzw. Je leest er meer over op www.chiro.be/solidariteitsfonds.

verder in algemene bewoordingen aan dat er mogelijkheden zijn om de kostprijs toch nog op maat te bekijken of om gebruik te maken van enkele algemene regels. Vertel dat jullie vinden dat geld geen drempel mag zijn voor Chiro. Pak al je acties zo anoniem mogelijk aan.

Het moet duidelijk zijn dat je openstaat voor een persoonlijke benadering, maar je dringt die nooit op! Mensen hebben vaak geen zin om hun financiële problemen aan jouw neus of de grote klok te hangen. Respecteer dat dan ook.

2. Solidariteit tussen ouders binnen de groep In algemene bewoordingen kun je aangeven dat de prijs voor het lidgeld of het bivak x euro is maar dat in het kader van solidariteit sommige ouders meer kunnen geven. Die extra’s bewaar je apart en je kunt er de tekorten van andere ouders mee bijpassen. Daarbij zorg je ervoor dat je de ouders die extra storten bedankt, maar zeg hen erbij dat dit uiteraard nooit tot een voorkeursbehandeling kan leiden. Vertel niet aan andere ouders wie extra gestort heeft, en al helemaal niet hoeveel. Nog minder vertel je ouders die extra geld gaven naar wie dat gegaan is of omgekeerd. Dat blijft allemaal anoniem. Om de discretie hieromtrent te garanderen, kun je misschien kiezen voor anonieme stortingen op een rekening, of om alles te laten verlopen via groepsleiding of VB. Daarbij wordt de rest van de leiding

gezocht: leden m/v

op de hoogte gehouden van ‘de stand’ van het systeem, maar niet van namen en bedragen.

3. Bijdrage van de groepskas En waarom zou ook de groepskas zelf niet bijdragen? Enkele leden verder helpen moet kunnen. Misschien kost het je een kleine extra inspanning bij een winstgevende activiteit. Uiteindelijk is dat even goed een vorm van solidariteit tussen ouders want het zullen ook de sterke ouders zijn die op bepaalde momenten meer geld voor je kas binnenbrengen (op activiteiten).

4. Spaarsysteem Een lid brengt bijvoorbeeld wekelijks 5 euro mee. Na 14 weken heeft het zo 70 euro gespaard en daarmee zijn of haar bivak betaald. Handel ook hier voldoende discreet, zonder geheimzinnig te doen. Andere kinderen hoeven niet te zien hoe Hanna wekelijks geld overhandigt aan de leiding. Met dat systeem moet je je bovendien realiseren dat zij die het financieel ‘t moeilijkst hebben waarschijnlijk ook niet gemotiveerd zijn om telkens weer vijf euro te geven voor iets wat nog zo ver ligt (maanden later).

5. Tweedehands materiaal - uitleendienst Onderschat een bivak niet! “Voor € 70 kun je je kind thuis ook niet voeden en onderhouden,” hoor je wel eens.

Dat klopt niet altijd want mensen die

het financieel moeilijk hebben, slagen er toch in te besparen op dingen die meer welstellende mensen als evidente kosten zien. Bovendien kost een bivak veel meer dan de deelnameprijs. Staat er niet in jouw bivakboekje: “meebrengen: extra kleren, een zaklamp, een slaapzak, een veldbedje, een drinkbus,...”? Ga maar eens na wat je thuis zelf allemaal liggen hebt aan ‘bivakspullen’ die eigenlijk alleen maar daarvoor gekocht zijn en gebruikt worden. Je helpt ouders enorm door die dingen te voorzien. Maak een gratis uitleendienst van veldbedden, slaapzakken,... Het is voor jullie als groep makkelijker om van al die zaken wat reserve aan te leggen dan het voor sommige ouders is om ergens iets te gaan lenen.

Doe dat ook voor de gewone werking.

Zet bijvoorbeeld een tweedehandscircuit op voor Chirokledij.

6. Betalingsbewijs voor OCMW en ziekenfonds Ouders die steun trekken bij het OCMW kunnen daar vaak terecht voor gedeeltelijke terugbetaling van bijvoorbeeld bivakkosten. Ook bij bepaalde mutualiteiten kan bivakgeld teruggevorderd worden. Bij het onafhankelijk ziekenfonds is dat standaardservice, bij andere is dat vaak regionaal bepaald. Onze tip: maak zowel voor lidgeld als bivakgeld ontvangstbewijzen waarop staat hoeveel en waarvoor er betaald is, aan welke vereniging, met de naam van het

gezocht: leden m/v

41

kind, de handtekening van de groepsleiding,... Zet erop dat ze het – als ze willen – kunnen gebruiken bij het OCMW of bij het ziekenfonds. Geef dat aan alle ouders. Dat systeem is perfect anoniem en het is aan de ouders om te bepalen of ze nood hebben aan een tussenkomst.

7. Fiscale aftrekbaarheid

42

Sinds 2005 kunnen ouders de deelname van hun kinderen aan vrijetijdsactiviteiten fiscaal inbrengen. De jeugddienst van je gemeente kan je hiervoor een standaardformulier geven. We raden je aan om de papiermolen te beperken en enkel voor het bivak een formulier aan de ouders te geven. Denk er wel aan dat dit enkel voor welstellende ouders een financiële steun is. Mensen die het financieel moeilijker hebben, zijn vaak vrijgesteld van belastingen. Ze kunnen de deelnameprijs dus ook niet inbrengen in hun belastingsaangifte. Dat is een goede reden om je bivakprijs zeker NIET te verhogen omwille van de fiscale aftrekbaarheid! Als je dat wel doet, vallen opnieuw de mensen die het het moeilijkst hebben uit de boot.

8. De tip van het kleefbriefje Weet je niet goed welke gezinnen het financieel moeilijker hebben, dan kun je – wanneer je kleefbriefjes van de mutualiteit opvraagt voor ’t bivak – eens de nummers nagaan. Je gebruikt de info die je daarop leest nooit

ergens officieel, maar enkel indicatief (anders zondig je tegen de wet op de privacy). Wat kun je aflezen?

Kinderen van wie het lidnummer eindigt op xx1/xx1 hebben recht op een ‘verhoogde toelage’. Het is een indicatie dat de ouders waarschijnlijk financieel minder sterk staan. Nogmaals: gebruik die gegevens alleen in je achterhoofd, als indicator. Je kunt nu misschien wel beter plaatsen waarom het kind niet mee op weekend ging, of waarom het bivakgeld nog niet gestort is. Je kunt hen dan misschien voorzichtig benaderen met je systemen van solidariteit. Weet ook: de allerzwaksten vallen mogelijk ook uit dat systeem en hebben waarschijnlijk geen ‘verhoogde toelage’ omdat ze niet weten dat ze dat kunnen aanvragen.

b/ Andere culturen en gewoontes Kinderen van ouders uit een andere cultuur zien we niet zo vaak verschijnen aan onze Chirodeur. Ze kennen de Chiro niet, weten niet wat er gebeurt, hechten belang aan andere dingen.

Uiteraard kunnen we dat niet veralgemenen, maar we zien toch een aantal drempels om aan te werken.

1. Ander waardepatroon, ander wereldbeeld Wij bekijken alles door onze westerse waardenbril. Die is zeker christelijk geïnspireerd, maar ook politiek bepaald.

gezocht: leden m/v

Probeer je maar eens voor te stellen wat er allemaal anders is als je wordt opgevoed door ouders die nooit iets anders gekend hebben dan een communistisch regime.

De meeste waarden en normen zijn vrij algemeen, zoals zelfstandigheid, respect voor ouderen en eerlijkheid. Maar niet iedereen plaatst ze in dezelfde volgorde van belangrijkheid. Vlaamse jongeren plaatsen ‘zelfstandigheid’ bijvoorbeeld boven ‘respect voor ouderen’.

Bij allochtone moslimjongeren is het eerder andersom.

Een voorbeeld van een verschil in belang: ’eer’ als waarde. Eer is een waarde die moslims ingelepeld krijgen en wij bijna niet. Concreet: Mohammed wordt aangepakt en beledigd door Rachid.

Er volgt een felle reactie, in woord en daad. Wij als leiding komen tussen en keuren het gedrag van Rachid én dat van Mohammed af – terecht, want in de Chiro willen we niét meegeven “oog om oog, tand om tand”. Neen, de slimste is diegene die zijn trots en eer aan de kant zet, weggaat van het conflict of de leiding inlicht over de scheldpartij.

Hou het zo, maar besef dat dat zeer onlogisch lijkt voor een jonge moslim die eer veel hoger inschat. Hen wordt geleerd onvoorwaardelijk op te komen voor zichzelf en hun familie. Onze strategie van ‘wees slim en bied je andere wang aan’ is vreemd voor hen. Dat vinden moslims vaak fout, dan zondigen ze tegen een belangrijke waarde voor hen.

Is iedereen altijd welkom?

Ja en nee! Je staat alvast open voor iedereen! Ons Chirosymbool toont dat: de cirkel is niet gesloten. Er kan altijd nog iemand bij. Toch merk je dat je sommige kinderen moeilijker bereikt of kunt houden: kinderen uit een bepaalde wijk, kinderen van allochtone ouders, kinderen met een handicap. Doe de oefening en bekijk hoe je buurt eruitziet, welke kinderen je al bereikt en welke niet.

Bespreek dat met je leidingsploeg. Op het nationaal secretariaat kun je een spel aanvragen om die oefening te doen – ideaal om te bekijken wat je wilt en kunt, en hoe je hiermee aan de slag kan. En om meer info over dat thema te geven, bestaan er 2 brochures: één vol tips over omgaan met kinderen met een handicap en één over omgaan met kinderen die maatschappelijk kwetsbaar zijn en kinderen van allochtone ouders. Hierin vind je allerlei tips en goede voorbeelden uit andere Chirogroepen. Doe de oefening met je leidingsploeg en overweeg wat je aankunt! Doe een beroep op je gewest om je hierin te begeleiden, vraag feedback aan andere mensen en vergeet niet dat sommige ‘brugfiguren’ – zoals ouders, leerkrachten, werknemers van de instelling uit je buurt – je cruciale tips en steun kunnen geven om het draagbaar te houden.

gezocht: leden m/v

43

2. Spel Wij zijn met z’n allen de wereldspecialisten op ’t gebied van spel. Nergens anders is georganiseerd spelen zo evident, zo uitgebreid, zo gecultiveerd als bij ons, hier in Vlaanderen, bij de jeugdbewegingen. Onthoud dat dat voor leden en ouders uit andere culturen niet zo’n evidentie is. “Waarom zouden ze in de Chiro gaan spelen als ze dat ook op straat kunnen?” zal je vaak van allochtone ouders horen. Het is vaak moeilijk om uit te leggen, al voelen we wel goed aan wat de meerwaarde is. Leve de weg van de geleidelijkheid! Begin niet te fanatiek en bouw langzaam op.

44

Waar let je op om je speldrempel laag te houden? x Doel/nut van een spel Spel om het spel, zonder doel, is vaak moeilijk voor allochtonen. Een kringspel waarbij je met een dansje en een liedje telkens voor iemand anders moet gaan staan, enkele bewegingen doen, van plaats wisselt en doorgaat, kan eindeloos blijven duren. “Wat is hier de bedoeling van?” is een vraag die bij een aantal allochtonen dan rapper zal opkomen dan bij Vlaamse kinderen. “Spelen doe je om te winnen”, vindt bovendien meer bijval dan: “Meedoen is belangrijker dan winnen”. x Inkleding en thema’s Let op met bijvoorbeeld het drugsthema. Sommige allochtone leden

zullen zich gemakkelijk geviseerd voelen met zo’n thema. Zij moeten als allochtoon soms al van dat stigma af en zullen ernstige vragen stellen bij een voor ons zo normaal drugsspel. Let ook op met spelen als ‘ziekelijk pauske’ of ‘de Bushen tegen de Bin Ladens’.

Ook een inkleding met bijvoorbeeld handtas en lippenstift bij jongens zou soms het verkeerde resultaat kunnen hebben. x Lichamelijkheid Pas niet alleen op met al te seksueel getinte spelnamen, maar ook met lichamelijk contact in spelen. Voor bepaalde allochtone meisjes is dat niet zo evident. Dat gaat dan over meer dan zoentjesoorlog, maar ook over ravotspelletjes waarbij je aan elkaars lijf moet trekken en sleuren.

Allemaal geen redenen om die spelen niet te doen, wel redenen om er rekening mee te houden, ze goed te kaderen en niet te veel in één keer te verwachten.

3. Religieuze feesten en gewoonten Chiro is christelijk geïnspireerd, al is de tijd dat we echt praktiserend katholiek waren al lang gepasseerd.

Onze religieuze wortels zijn christelijk, maar iedereen is welkom! Religie wordt daarbij niet in de weegschaal gelegd, maar wordt wel gerespecteerd.

Daarom vinden we dat het mogelijk moet zijn om aanpassingen te doen in ’t

gezocht: leden m/v

kader van het ene of het andere geloof.

Je verplicht een moslim bijvoorbeeld niet om ter communie te gaan tijdens je traditionele Christus-Koningmis of om op bivak varkensvlees te eten ‘zoals iedereen’. Ook al wervend kun je hier rekening mee houden. Om opnieuw de moslims als voorbeeld te nemen: organiseer geen grote speldag tijdens de Ramadan!

We zijn er wel van overtuigd dat je eventuele katholieke tradities niet in vraag hoeft te stellen in functie van werving. Andersgelovige ouders vinden het vaak zinvoller dat hun zoon of dochter deel uitmaakt van een vereniging waar religiositeit en andere waarden nog een plaats hebben dan dat ze deel uitmaken van een totaal niet-gelovige organisatie. Soepel en op maat omgaan met dat thema lijkt ons de beste weg.

c/ Kinderen met minder kansen Niet iedereen krijgt van bij de geboorte dezelfde kansen mee om ‘het’ waar te maken in onze samenleving. De kansen om kennis en vaardigheden te ontwikkelen zijn niet gelijk verdeeld, hoe jammer we dat ook mogen vinden.

Ook in de Chiro vertrekt niet iedereen aan dezelfde startlijn. Vaak zijn onze leden kinderen van ouders die vroeger ook al in de Chiro zaten. Wie zelf de ‘meerwaarde’ niet gevoeld heeft van lid te zijn van een jeugdbeweging, is moeilijk te overtuigen om hun kind naar de Chiro te sturen. Als ze dan toch komen, is het voor die kinderen een belangrijke kans om wel ‘mee’ te zijn.

Toch vallen ze rapper uit de boot. Omdat ze dikwijls te laat komen, geen geld mee hebben als dat nodig is, uitgelachen of gepest worden omdat ze ‘anders’ zijn. Als er telkens gepraat wordt over vakanties, cadeaus of uitstapjes zal niet iedereen kunnen meepraten.

Bovendien zijn niet alle kinderen verbaal even sterk of zijn ze van thuis uit gewend om zich anders uit te drukken.

Iemand die het gewend is om eerder fysiek te reageren, zal vaak minder getolereerd worden door de leiding.

Het is belangrijk om je als leiding bewust te zijn van die verschillen en om hiermee te leren omgaan. Je begeleidingshouding is daarbij cruciaal. Zorg dat je de thuissituatie van elk kind kent, zodat je ook weet vanwaar een eventuele ongewone reactie kan komen. Aan-

gezocht: leden m/v

45

vaard niet dat er gepest wordt en speel kort op de bal. Waardeer de kwaliteiten en vaardigheden van alle kinderen, zet alle talenten in de kijker en respecteer ieders leefwereld, ook al is die op ’t gebied van muziek, kledij of interesses soms anders dan de grootste gemene deler. Hou in je spelopdrachten rekening met ieders kennis en kunde.

Vermijd te complexe en lange schriftelijke communicatie. Hou rekening met ouders die het niet zo gewoon zijn alles altijd te weten te komen door boekjes en brieven te lezen. Maak afspraken met ouders over op tijd komen en heb extra aandacht voor kinderen die na een activiteit te laat opgehaald worden.

46

d/ Mensen met een handicap ... moeten ook hun plek krijgen in de Chiro, zowel met een mentale als met een fysieke handicap. Ook dat heeft (zoals alles) grenzen. Mensen met een zeer zware mentale en fysieke handicap vragen soms zoveel specifieke begeleiding dat een leidingsploeg die niet kan bieden. Belangrijk daarbij is dat een leidingsploeg vanuit een open houding de draagkrachtoefening maakt: “Wat kunnen we aan?” Een Chirogroep kan best wat dragen, maar de ene ploeg al meer dan de andere.

Uiteraard is werken aan openheid en aanvaarding bij de leden een voorwaarde. In veel groepen zijn tal van goede voorbeelden te vinden van hoe het kan.

Neem contact op met het nationaal secretariaat en vraag de brochure “Anders gewoon – gewoon anders” aan. Hierin vind je tal van tips over begeleidingshouding of spelen aanpassen. De commissie Diversiteit kan je ook in contact brengen met groepen die al ervaring hebben met een situatie waarmee jouw groep nu geconfronteerd wordt (diversiteit@chiro. be). Ze maakten ook een spel om met je leidingsploeg te bepalen wat je wilt en kunt doen rond diversiteit.

Vergeet niet dat de ouders waarschijnlijk de beste raadgevers zijn. Zij kunnen je tips aanreiken, soms zelfs een soort ‘handleiding’ bij hun kind, waardoor integratie in je werking beter mogelijk wordt. Wanneer de uitkomst van een grondige draagkrachtoefening echter negatief is, communiceer dan duidelijk en open met de ouders en durf doorverwijzen naar een andere Chirogroep (met meer draagkracht) of naar Akabe.

Dat is de aparte werking voor kinderen met een handicap van Scouts en Gidsen Vlaanderen (VVKSM).

gezocht: leden m/v

47

gezocht: leden m/v

3. NAAMBEKENDHEID, BEELD VORMING EN NETWERK Niet alleen je werking bepaalt hoe de buurt naar je Chirogroep kijkt. Al is de werking de voornaamste, je zult ook nog andere inspanningen moeten leveren om goed te staan in de buurt!

Die inspanningen mogen niet ten koste gaan van je activiteiten en je draagt er best zorg voor dat ze ook niet wegen op de motivatie van je leiding. Maar weet: een goede naam = nieuwe leden.

Stop met cocoonen

48

a/ Beeld van Chiro

≥ Kennen mensen je Chirogroep?

Komen we voldoende ‘buiten’? Van waar kennen ze ons? Van leuracties bij de buren? Van de megafuif met veel overlast? Van onze animatie op de straatfeesten? Van de leiding die met haar getunede auto’s door de straten scheurt? Van de prachtige gevel in onze straat (of valt jouw lokaal totaal niet op in het straatbeeld)?

≥ Welk beeld hebben mensen over ons?

Heel wat groepen in de stad hebben de neiging zich tijdens activiteiten veilig weg te stoppen achter de dikke muren van hun lokaal. Nochtans is buiten komen, buiten spelen, de straten en pleintjes tot leven brengen één van de belangrijkste zaken om bekendheid te werven in je buurt! Zorg dat de mensen zien dat enkele kinderen en jongeren op een originele manier plezier hebben in en rond hun straat!

“Dat zijn die gasten die altijd onze brievenbus omver duwen. Dat zijn toch die van die drugsverhalen?

Dat zijn die kinderen die hier altijd luid zingend passeren. Zijn dat die van de tsunami-actie in de krant?

Dat zijn die meiskes die elke week samenhokken in dat rottend kot hier op de hoek. Dat is die leidingsploeg die dat geval van hersenvliesontsteking zo goed heeft aangepakt. Dat is vooral Ronny, de beminnelijke groepsleider die we overal zien.”

Dat beeld, hoe incorrect soms ook, is zeer belangrijk: om te werven, en zelfs om te houden! Het beeld kan namelijk zo hardnekkig zijn (correct of niet) dat ook eigen leden en ouders erdoor beïnvloed worden, wát het beeld ook is. Durf het te bevragen en onder ogen te zien – en eraan te bouwen, stapje per stapje. gezocht: leden m/v

Een imago ombuigen kun je door gebruik te maken van 3 soorten communicatiekanalen: x Door rechtstreekse contacten met mensen in de buurt x Door verhalen via-via (onrechtstreekse contacten): de pers, ‘roddels’ van buren over je Chirogroep, ouders die elkaar zien aan de schoolpoort,... x Door schriftelijk materiaal: website, je blaadje, affiches van je fuif, een wervingsfolder,...

Om verankerd te zijn in je buurt en er aan je naambekendheid en imago te werken, heb je als Chirogroep een band met heel wat ‘partners’. Zij vormen samen met je Chirogroep een ‘netwerk’.

Verbonden zijn met zo’n netwerk is belangrijk om leden te werven en te houden. Welke zijn de belangrijkste partners in het netwerk van je Chirogroep?

b/ Netwerk 1. Ouders x Onrechtstreeks contact Ouders geven hun kinderen – wat hen het meest dierbaar is – elke week in jouw handen. Je overtuigt hen grotendeels door je werking, want jouw contact met hen loopt in de eerste plaats via het kind. Wat de speelclubber of rakwi thuis vertelt, is het eerste en het meest voorkomende signaal dat de ouders krijgen.

Zijn het toffe activiteiten, gepaste activiteiten, originele activiteiten? Zijn de kinderen enthousiast? Werden de kinderen goed opgevangen bij het pijntje? Heeft de leid(st)er genoeg aandacht voor het kind? Een waslijst aan informatie komt via de kinderen bij de ouders terecht.

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je bij elk lid de populaire moet gaan uithangen. Dat zal je toch niet bij

De oudersenquête Heel wat groepen doen wel eens een bevraging van de ouders. Dat lijkt ons een goed idee, want de ouders krijgen zo het gevoel gehoord te worden en jullie hebben als leidingsploeg enkele nuttige tips die je manier van werken zullen bekrachtigen, of – wie weet? – tegenspreken. Belangrijk lijkt ons wel om dat kort en krachtig te houden en zoveel mogelijk te werken met gesloten vragen en keuzemogelijkheden waarbij ze eventueel commentaar kunnen geven. Misschien kun je het ook in een methodiek gieten (stoelenspel, ren je rot) en aanbrengen op één of meerdere ouderavonden. Belangrijk is ook om je niet te veel illusies te maken: vele ouders zullen niet de moeite nemen om je enquête in te vullen. Trek je op aan al de ouders die wél feedback geven en bedenk voor de rest: ‘zwijgen is toestemmen’ of ‘geen nieuws, goed nieuws’!

gezocht: leden m/v

49

50

alle kinderen lukken en het zal toch niet resulteren in het gewenste effect. Kwaad worden of iemand straffen mag af en toe wel eens. Er is niets mis met een correcte, strenge leid(st)er – integendeel! Een goed programma en een eerlijke, rechtvaardige houding brengen je waarschijnlijk het verst.

ders over dan de leider die een blikje ergens op een vensterbank deponeert. Een leid(st)er die voortdurend zat door voortuintjes waggelt, laat een andere indruk na dan iemand die een keertje aangeschoten naar huis wandelt. Met gierende banden aankomen is iets anders dan rustig je fiets in de stalling zetten.

Er zijn nog tal van andere onrechtstreekse contacten. Hoe origineel en verzorgd is het maandblaadje?

Zat de uitnodiging op tijd in de bus?

Waren de leden op tijd thuis? Ook hier vind je weer een belangrijke mogelijkheid om het vertrouwen van de ouders te winnen (of te verliezen).

Zo zie je maar: nog voor je de mensen ontmoet, hebben ze al heel wat van jou gezien. En denk eraan: in elke jeugdbeweging hebben niet alleen de muren maar ook de straatstenen oren.

Moet je hier als leiding nu bang voor zijn? Nee hoor, met een beetje gezond verstand en een tikkeltje volwassenheid kom je al een heel eind. We hebben er het volste vertrouwen in.

En we hadden het je waarschijnlijk al gezegd, maar leider of leidster ben je overal. Een leidster die een blikje in de vuilbak gooit, komt helemaal an-

x Rechtsreeks contact Ook een goed rechtstreeks contact uitbouwen is belangrijk om kinderen te houden. Toch is dat zeker voor jonge leiding niet gemakkelijk: babbeltjes voor en na de werking, huisbezoeken, brieven aan ouders, een oudercontact organiseren, de babbels op je eetfestijn, het ontvangen van bivak- en lidgeld, een toevallige ontmoeting op de trein... En wat dan als er problemen zijn bij het kind, of wanneer de ouders klachten hebben? Plots staan ze voor je neus met een lastige vraag. Dan krijg je een lastig gevoel in je buik en het enige

gezocht: leden m/v

wat je stembanden nog produceren is: « Ja meneer, nee meneer, zal ik doen mevrouw... ».

w Hou gescheiden ouders beide op de hoogte!

x Meer over huisbezoeken Enkele tips: w Blijf in alle omstandigheden beleefd. w Geef fouten die je maakte ook toe (en zoek niet te veel naar verzachtende omstandigheden). w Beloof nooit wat je niet kunt nakomen. w Vraag om hulp (groepsleiding of VB) als je zelf in de knoop geraakt of iets niet weet. w Handel altijd in het belang van het kind. w Als je zelf te emotioneel bent (bv. je was bij het ongeval), laat dan iemand anders het gesprek voeren. w Geef kritiek op ouders of kinderen nooit onmiddellijk. Bespreek de zaken eerst even met je groepsleid(st)er of VB. w Maak voldoende tijd vrij voor alle ouders. w Geef duidelijke, juiste informatie.

Ga er niet van uit dat ze alles al weten. w Bescherm jezelf: er zijn ook grenzen aan wat ouders van je mogen verwachten. w Denk eraan: in de meeste gevallen zijn het de ouders die hun kind het beste kennen. w Alle ouders zijn anders, dus alle ouders moeten anders benaderd worden.

We willen hier toch ook nog een pleidooi houden voor huisbezoeken.

Ook al zie je er tegenop, ook al kom je soms niet verder dan de parlofoon, ze zijn belangrijk! Je leert de situatie van het kind beter kennen. Je leert de ouders kennen in hun vertrouwde omgeving. Je hebt alle tijd om eens alles uit de doeken te doen over Chiro. Je kunt van alles leren over de handleiding bij hun kind. Zorg ook dat je niet alleen van alles vraagt van hen: geld voor ’t bivak, mee laden van de camion, rijden voor het groepsweekend, een werkdag waarbij je de loodgietershanden van die pa wel kunt gebruiken,... Zorg ervoor dat ook de ouders er iets aan hebben. Vertel hen hoe Jolien zich gedraagt in de groep, welke ‘stoten’ ze uithaalt, of ze eerder goed is in lichamelijke opdrachten dan wel in puzzels,... Ouders zullen sneller de meerwaarde van je bezoek inzien wanneer ze zulke feedback krijgen.

En verder is timing zeer belangrijk: er is een tijd van komen en een tijd van gaan. Probeer aan te voelen wanneer de tijd van gaan gekomen is. Wanneer ze je niet willen binnenlaten, respecteer die keuze dan en probeer je reden voor het bezoek soepel af te handelen aan de deur.

gezocht: leden m/v

51

Groepsleider van Chiro St.-Jan Vianne y

52

Tijdens ons eerste leidingsweekend bereiden we onszelf voor op huisbezoeken en oudercontacten aan de hand van rollenspelen. Daarbij leggen we elkaar wel eens het vuur aan de schenen.

We spelen onder meer: x De ‘dummie’-ouder die niet weet dat je vuil kunt worden in de Chiro, of die niet weet dat leden op bivak niet ‘op hotel’ zijn maar bijvoorbeeld in tenten slapen. Begin je vanaf nul met je uitleg? Ben je volledig? Kun je hen desondanks geruststellen? x De ouders die het eigenlijk ook niet weten, maar zelfs niet geïnteresseerd zijn. x Ouders die uitvluchten zoeken waarom hun kind niet mee op bivak kan, waarbij ze moeten aanvoelen dat de ouders het waarschijnlijk niet kunnen betalen. x De ouder die je niet binnenlaat. x De situatie waarin het kind je moet ontvangen en de ouders bezig blijven met wat ze aan het doen waren. x De situatie waarin ouders heel wat klachten hebben over het gedrag van andere kinderen ten opzichte van hun kind – misschien net terwijl jij op bezoek kwam om het pestgedrag van hun kind aan te kaarten. x ...

Conclusie: fun en lachen op weekend! En toch ook leerrijk.

2. Parochie & haar verenigingen Veel groepen zijn historisch gegroeid onder de kerktoren, middenin het parochieleven, op initiatief van de onderpastoor. Zelfs al kampen ze bij jullie met een verschralend en vergrijzend parochieleven, toch blijft die band een belangrijke – niet alleen in functie van je lokalen, ook in functie van werving en bekendheid.

Misschien is het parochieleven ook wel meer dan het vergrijsde comité dat enkele belangen behartigt? x Het is ook de KAV met haar jaarlijkse mosseldag. Jullie gaan er in Chirokledij opdienen en lopen er zo in de

x

x

x

x

kijker van tantes en grootouders van mogelijke leden.

Of het is de catechesewerking voor de eerste- en plechtigecommunicanten. Als dat geen doelgroep is!

Het is de kaartersclub waar bompa al eens zijn kleinzoon mee naartoe neemt.

Het is de parochiale kleuterschool waar je misschien eens een praatje kunt gaan slaan met de juf van ’t laatste klasje.

Onrechtstreeks is het misschien ook het jeugdhuis dat evenzeer in parochielokalen gehuisvest is en waar je na de leidingskring een pint gaat pakken.

gezocht: leden m/v

x Het is de jeugdviering van de +13werking of een andere jeugdpastorale vereniging. x Het zijn de dames die op ziekenbezoeken gaan. x Het zijn die van het Broederlijk Delencomité. x En uiteraard de leiding van de scouts of de KSJ.

x x

x

3. Enkele typische stadspartners

gezinnen! Ze zien jullie ook wanneer je met de groep naar een jeugdvoorstelling komt.

De straat- of pleinfeesten De uitbaters van de buurtsporthal in je buurt: zij kunnen goed doorverwijzen.

Het ACW van de gemeente dat een actie opzet om de buurt veiliger te maken of dat mee actie voert bij de gemeente voor betere Chirolokalen.

Het Centrum voor Deeltijds Onderwijs Het buurthuis Het jeugdcentrum in je wijk

De parochies in ’t centrum van een stad zijn niet meer wat ze geweest zijn, zelfs al blijven ze belangrijk voor je groep. Daarom is het belangrijk om als groep ook op zoek te gaan naar andere organisaties waarmee je banden kunt smeden. De kansen zijn vaak overweldigend. Misschien kun je via hen leden aantrekken of samen bekend worden in de buurt? Die banden zijn ook cruciaal wanneer je groep op een dag dreigt weg te vallen. Dat netwerk kan dan een vangnet worden.

x

Enkele van de vele (concrete) voorbeelden: x Het (school)opbouwwerk x De pleintjeswerker kan je heel wat interessante adressen doorgeven. x Een allochtone zelforganisatie: contact opnemen en mekaar uitnodigen op activiteiten kan de banden versterken en kan jullie allebei ten goede komen. (www.paj.be) x Het cultureel knooppunt om de hoek. Je treft er vaak heel wat jonge

x De jeugdconsulent kan je soms op

x x

4. Gemeente De gemeente zorgt er mee voor dat je groep kan blijven draaien, voornamelijk door subsidies. Goede contacten daar zijn dus belangrijk. Ze bepalen ook mee het beeld van je groep en dus of je makkelijk nieuwe leden aantrekt of werft.

maat steunen of bijvoorbeeld bemiddelen. x In de jeugdraad van je gemeente zitten ook andere jeugdverenigingen en daar wordt een belangrijk stuk van je imago bepaald. Ben je er?

Werk je mee? Met welke verhalen en voorstellen kom je? Het bepaalt meer dan je denkt. Van: “Je moet niet naar die groep gaan want dat is een ploeg van zuipers”, tot: “Nu ik met

gezocht: leden m/v

53

mijn vriendin een huis heb gekocht in de Kasterveldenstraat zal ik mijn kinderen later naar Chiro De Wervertjes sturen, want het zijn die gasten die hier op een ludieke manier gestreden hebben voor een meer fietsvriendelijke gemeente.”

5. De Chirostructuur (gewest, verbond, nationaal)

54

Groepen die zich in het gewest of verbond engageren door naar activiteiten te gaan en bijvoorbeeld mee afdelingsactiviteiten te trekken, zullen ook sneller antwoorden vinden op hun problemen. Ze hebben impact op het imago dat van hen wordt opgehangen bij de naburige groepen. Ze verbreden hun visie op ‘Chiro’. Ze krijgen zinvolle feedback. Leden en leiding van andere Chirogroepen kennen hen.

6. Buren ... kun je misschien eens uitnodigen op een feestje? ... val je best niet te veel lastig met ruiltochten. ... hou je op de hoogte bij grote activiteiten die ‘overlast’ kunnen leveren.

7. Anderen We dagen je hier ook uit om bij activiteiten of gelegenheden een goed contact uit te bouwen met de brandweer, de politie, de pers, de lokale zelfstandigen, de scholen, de sportclubs,...

Wil je nog meer te weten komen over het netwerk? Wil je met je leidingsploeg eens discussiëren over jullie netwerk? Wil je nieuwe netwerkpartners leren kennen?

Dan is er voor jou het netwerkspel. Elke groep krijgt dat spel toegestuurd. Vraag ernaar bij je groepsleiding.

CONCLUSIE Leve je werking! Een stevig programma en zelfkritische leiding zorgen ervoor dat je leden blijven en dat je er andere aantrekt.

Een Chirogroep is geen eiland dat op zich kan bestaan. Nestel je in een netwerk en laat je zien! Met een goede communicatie zorg je voor een smetteloos imago bij ouders, parochie, gemeente en andere organisaties. Je leden zullen blijven en je zal automatisch nieuwe leden aantrekken.

gezocht: leden m/v

deren vzw Chirojeugd Vlaa0nAntwerpen Kipdorp 30 • 200 w.chiro.be 03-231 07 95 • ww