Muziekboekje

Muziek heeft in de Ch We doen ‘het’ vaak irowerking altijd een speciaal plaa tsje , we doen het met Daarom is er voor velen en we doen ingenomen. jullie dit handige het hard.

Ch of broekzak past.

Een boekje vol tip iromuziekboekje, dat in je hemdx s en activiteiten om

ling en Chirogroe p al met jouw afdeOok lees je hierin le registers open te trekken! alle april. Een aanrad s over het Krakmoment in het w eekend van 12-1 er van jewelste om 3 muzikaal in vervoe sa ring te brengen op men met MC Sollami je hele groe p ‘The Sollami Tour 2007-2008’! |Hoe je het ook doet – met je afdeling of groot of klein, stil, luid of vals, de schreeuw het ui hele groep: t en zing! !

GISTERS OPEN TREK ALLE RE

ziek, Maak & beleef samen mu ssfeer. ep gro en creëer zo een zalige k, zie Vertel iets met mu de Chiro. zeg waarvoor we staan in Speel met muziek, da’s Chirotaal.

inhoudstafeltje

Met Chi-ro-la-la-la aan de slag . .....................................................02 Hoe gebruik je dit boekje?...............................................................03 Bekendmaking.....................................................................................04 Openers..................................................................................................06 Activiteiten............................................................................................12 Slot............................................................................................................25 Muziekmomentjes..............................................................................26 Krakmoment: 12-13 april..................................................................30 Meer moet dat niet zijn.....................................................................35

Een Chironamiddag kun je in vier momenten indelen: bekendmaking, opener, activiteit en slot. Die vier momenten korten we af met ‘boas.’ x De bekendmaking is de ‘reclame’ die je maakt voor jouw activiteit. De bekendmaking is belangrijk omdat je hiermee je leden warm maakt om naar de Chiro te komen. x De opener kan ruim geïnterpreteerd worden. Wij maken hier een onderscheid tussen het groepsonthaal en de afdelingsopener. Het onderscheid spreekt voor zich. Het groepsonthaal gebeurt met alle leden bij het begin van een Chironamiddag. De afdelingsopener gebeurt hierna, meestal in het afdelingslokaal. x De activiteit vormt de kern van de Chironamiddag: een groots spel, een wandeltocht met leuke tochttechnieken, een knutselactiviteit, een bosspel, enz. x Het ‘slot’ is ruim te interpreteren. Het kan een eenvoudige afsluiter zijn van je Chironamiddag, maar het kan evengoed een evaluatie zijn van de activiteit.

Voor die vier momenten geven we in dit boekje verschillende tips en activiteiten, om ze muzikaal in te lijsten.

Volledig Chi-ro-la-la-la dus!

Links en rechts geven we aan of de activiteiten meer voor de jongere en/of de oudere afdelingen geschikt zijn. Het symbooltje verwijst naar activiteiten voor de jongere afdelingen, het symbooltje is voor de ouderen.

|

De bekendmaking is de ‘reclame’ die je maakt voor jullie activiteit. Ze is belangrijk omdat je hiermee je leden warm maakt om naar de Chiro te komen.

Gebruik een cd of het www via YouTube

|

Neem een verhaaltje op met een mp3-speler, een minidisc of een gsm met de laatste snufjes. Zet er ook geluiden bij die het geheel wat onduidelijk maken. Op die manier geef je je leden een aantal hints over de komende activiteit(en). De aankoopprijs van een lege cd valt echt mee en je kent zeker en vast mensen in jouw omgeving die ‘opnameapparatuur’ hebben.

Leuker wordt het wanneer je op die cd verwijst naar een YouTube-adres. Je leden vinden het de max om hun eigen leiding te horen (en te zien) op het internet. Jullie ‘five minutes of fame’ op het internet kan de ideale aanleiding zijn om die stek op YouTube volledig aan je leden over te laten en er hun ding mee te laten doen.

Hou rekening met de leeftijd van jouw afdeling. Voor sommigen is het internet nog een compleet nieuw medium. Vanaf de rakwi’s kun je er al eens aan denken om ze te laten surfen. Ook heeft nog niet iedereen thuis zomaar vrij toegang tot het internet.

chi-ro-la-la-la ]foto: merijn gouweloose[

Muzikaal telefoneren

, waar Vraag je leden om een bepaald nummer te bellen ordantwo een met en word nden verbo s ze rechtstreek schap bood als eg gsplo leidin hele de met Zing aat. appar atie inform de dat in op dat antwoordapparaat een liedje teit. activi bevat voor de volgende ij je Maak het interactief: zorg voor een liedje waarb iets nog zelf hen laat of llen aanvu n refrei het leden verzinnen na de bieptoon.

Een serenade

Waarom eens geen muzikaal thuisbez oek bij je leden?

De ouders vinden dat vast en zeker grap pig en origineel.

Het helpt ook om een goede verstand houding met de ouders op te bouwen.

Het is logisch dat je dit best niet in het begin van het Chirojaar doet. Wacht een maand of twee, tot je de ouders een beetje kent. Dan kun je hen gerust mee betrekken in het hele gebeuren. Een aantal momenten zijn een mooie aanleiding om zingend aan de deur te passeren. Denk daarbij aan Hallowee n, Sinterklaas, Driekoningen, Valentijn, enz.

|

De ‘opener’ van een Chiroactiviteit kan ruim geïnterpreteerd worden. Wij maken hier een onderscheid tussen het groepsonthaal en de afdelingsopener. Het onderscheid spreekt voor zich. Het groepsonthaal gebeurt met alle leden bij het begin van een Chironamiddag. De afdelingsopener gebeurt daarna, meestal in het afdelingslokaal. Ook die momenten kun je muzikaal omlijsten. En soms doe je het al, zonder het te beseffen!

Duid bij de leiding zangleiding aan |

Zitten er in jouw Chirogroep mensen met goede stembanden? Streel hun ego en laat ze vervolgens bijeenkomen onder de noemer ‘zangleiding’. Enkele mogelijke taken voor dat stelletje ongeregeld: een planning opstellen van de liedjes die we in de loop van het jaar willen aanleren en zingen op Chironamiddagen; of op bivak zorgen voor het zangmateriaal en enthousiast korte en langere muzikale intermezzo’s leiden. Ze spreken indien nodig onderling af wie zich toelegt op de jongere en oudere afdelingen.

De zangleiding komt dus vooral in actie tijdens het groepsonthaal. Zij houden er de muzikale schwung in!

Zing het jaarthemalied of andere gekende (Chiro)liedjes

Een klassieker is het zingen van het jaarthemalied of een gekend Chirolied als groepsopener. Let erop dat het zingen van het jaarthemalied geen sleur wordt. Zorg voor variatie door het heel hoog of heel laag te zingen.

Ook het tempo kun je opdrijven: plots zingen we als een ‘speedkoortje’ of nog trager dan het denkbeeldige tempo van een slak. Je kunt woorden omdraaien of

zelfs de volledige tekst op zijn kop zetten. Je kunt ook een nieuwe versie verzinnen: zing het als een hiphopper of rastaman, maak er een flashy discoversie van of probeer het in andere talen/accenten (haal hiervoor jullie Hollandse, Franse, Engelse, Duitse en ‘Zweudseu teuleunkeunneus’ boven. Laat je gaan, maar hou het aangenaam voor iedereen.

Om alles in goede banen te leiden, is een geksentrieke dirigent een must. Hij staat voor een groot doek waarop pijlen en symbolen staan die bepalen wat er met het lied gebeurt.

Spelliedjes

Hou het niet bij zingen alleen. Een liedje wordt al gauw een spelliedje, zeker in de Chiro. Er zijn vele spelliedjes. Denk maar aan Dag m’n Rozemar ijntje, ‘k Heb twee roosjes, Tante Fien, Vrolijk regenlied , Hej buur, Symfonische taptoe, o met O errond, Onze buurman, Lief klein konijntje, En de krokodil, Adam en Eva, All the people, enz. Je kent waarschijnlijk niet al die liedjes, maar er zijn zeker en vast verdoken ‘kenners’ in jouw buurt.

Het kan dat de oudere afdelingen die spelliedjes al gauw kinderachtig vinden, zeker als je ze in grote groep speelt. Het staat je uiteraard vrij om de groep op te splitsen en het spellied te spelen op het ‘niveau’ van de afdeling. Variëren en aanpassen is de boodschap.

Toneeltje met een hint naar een liedje

Creatieve zielen kunnen zich hierin uitleven. Leid bij de opening het liedje dat je gaat zingen in met een toneeltje dat aansluit bij het thema van het liedje. Dat toneeltje kan gespeeld worden door de zangleiding, maar dat hoeft niet per se.

|

Een liedje aanleren Bij de start van een Chironamiddag is het aangeraden om geregeld een nieuw lied aan te leren. De zangleiding kan hierbij erg belangrijk zijn. Het doel is dat het een leuk moment is waar iedereen naar uitkijkt.

|

Enkele tips om een (nieuw) liedje aan te leren: x Zing bij voorkeur niet in een te grote groep. Deel wanneer mogelijk de groep op in twee (of meer) groepjes. Bij voorkeur maak je een opdeling tussen de jongste en de oudste afdelingen. x De opstelling van de groep is belangrijk. Een kleine groep stel je op in een kring, een grote groep in meerdere halve cirkels, maar alleszins dicht genoeg bij elkaar. Zo kunnen leden die wat verlegener zijn hun stem ‘verstoppen’ achter het gezang van de groep. x Zorg dat je als zangleid(st)er iedereen kan zien. x Laat iedereen rechtstaan en bewegen op het ritme.

Dat is heel wat leuker en bovendien zing je beter én krachtiger als je rechtstaat. x Een inkleding maakt het aanleren van een lied veelal plezanter, maar zorg ervoor dat die niet de bovenhand haalt. x Probeer zoveel mogelijk te zingen en vermijd een lange uitleg over hoe het zou moeten. Al zingende leer je het meest. x Zorg ervoor dat iemand de maat slaat, zeker bij het inzetten. Zorg daarbij desnoods voor iets dat de houdt (een iets dergelijks). x maat Zing eerst het liedtrommel eens zelfofhelemaal voor. Daarna

verdeel je het in een aantal stukken en zing je het eerste stuk voor op het juiste tempo. Laat de groep het eerste korte stuk nazingen.

Leer zo het hele lied aan. Neem er wanneer nodig

x x

x x

|

n[

x

]foto: jan van bostraete

x

moeilijkere stukken uit en herhaal ze tot ze vlot gezongen worden.

Leer een nieuw lied niet aan met ‘Lalalala... ’. Het is beter de woorden in het ritme van het lied aan te leren. De melodie volgt later wel.

Gebruik een grote tekst en geen individuele papiertjes. Zet de grote tekst bij voorkeur op een stuk stof dat je eenvoudig kunt opplooien en opbergen.

Vermijd het gebruik van groot papier. Grote stukken papier worden makkelijk een prop en verdwijnen in de papierbak, met als gevolg dat je later de tekst opnieuw mag opschrijven. Door grote doeken te gebruiken leg je een duurzame voorraad aan van liedjesteksten.

Zorg ervoor dat je het liedje zelf heel goed kent, bij voorkeur uit het hoofd.

Leer niet te veel liedjes aan in een keer. Hou het bij maximaal twee liedjes en beperk alles samen (het aanleren en het samen zingen) tot een 15 à 20 minuten. Vergeet niet dat jouw medeleiding nog een activiteit gepland heeft.

Vermijd geschreeuw. Dat geldt zowel bij de korte uitleg door de zangleid(st)er als bij het zingen.

Een microfoon is bij een grote groep erg handig. Hou die wel ver genoeg van je mond, zodat je duidelijk verstaanbaar bent.

Maak een medley

10 |

Componeer een grappige medley waarin de groep van het ene liedje naar het andere springt en zingt. De liedjes hoeven niets met elkaar te maken hebben. Het moeten ook niet enkel Chiroliedjes te zijn (hoewel dat zeker mag). Kies liedjes uit het collectieve geheugen van de groep, liedjes waar iedereen zich goed bij voelt om ze uit volle borst mee te zingen. Ze doen denken aan het laatste bivak dat alweer schitterend was, de spaghettiavond die al bij al nog meeviel of de Chirofuif die een waar succes was.

Soms is het zo dat een medley enkel leuk is voor ĂŠĂŠn afdeling of zelfs enkel de leidingsploeg. Hou daar rekening mee. Dat doe je door zaken weg te laten, of door een aparte afdelings- of leidingsmedley te maken.

Dansje

Op bivak werkt vrijwel elke Chirogroep met een thema, en daar hoort veelal een themaliedje bij. Dat them aliedje wordt achteraf gegarandeerd een nostalgisch e herinnering voor de hele groep. Een kort en pleza nt dansje maakt het geheel af.

Aangepaste muziek in het lokaal

Het ligt voor de hand, maar er wordt soms iets te snel overgegaan tijdens het afdelingsonthaal. Wanneer de leden binnenkomen in het afdelingsheem, is het leuk dat er een muziekje speelt dat past in het thema van de dag. Het zet de toon en brengt de leden sneller in de stemming. Een Schotse namiddag vraagt om doedelzakmuziek, cowboys schreeuwen om Ennio Morricone, ridders en prinsessen dansen graag op middeleeuwse muziek (denk aan Kulderzipken), een activiteit met ruimtewezens kun je inzetten met Star Trek of met Spaceman van Babylon Zoo.

]foto: saskia rogge[

Verzamellied

Gezamenlijke momenten moeten aangekondigd worden en als je een afdeling tijdens een activiteit op het grasveld wilt verzamelen, moeten zij dat kunnen horen.

Je kunt hiervoor fluiten of roepen, maar waarom het niet eens met muziek proberen?

Het is zowel voor leiding als voor leden duidelijk als er afgesproken wordt dat je op de afgesproken plaats verwacht wordt als je een welbepaald deuntje hoort. Bij de keuze van het liedje let je best op de volgende tips: x Kies een vrolijk en plezant lied voor iedereen. x Maak dat het liedje herkenbaar is. x Gebruik het liedje alleen om te verzamelen. Anders zorg je voor verwarring. x Kies geen liedje uit dat 25 minuten duurt. Geef hen de tijd van een radiosong (ongeveer 3 tot 5 minuten). x Zorg ervoor dat het liedje een duidelijk einde heeft.

Snuggere leden maken wel eens misbruik van een lange fade-out. x Als er een dansje aan te pas komt (zie boven), komen gegarandeerd binnen de eerste minuut de eerste leden op de afgesproken plaats met hun heupen wiegen. Zij die er snel zijn, kunnen dus iets leuks doen, zij die te laat komen, hebben het dansje gemist: een stimulans dus om voort te maken!

Je hoeft het warm water niet opnieuw uit te vinden. Op de nieuwe Chiro-cd ‘Meer moet dat niet zijn’ staat een leuk verzamellied. Zeker eens uitproberen! chi-ro-la-la-la

| 11

De activiteit vormt de kern van de Chironamiddag: een groots spel, een wandeltocht met leuke tochttechnieken, een knutselactiviteit, een bosspel, enz. Ook dat kan in muzikale sfeer gebeuren.

Zangstonde

De tips die hier staan, lijken vaak op de tips op blz 6 bij ‘Openers’. We laten ze hier toch bij staan, omdat je zo alle tips voor een geslaagde zangstonde overzichtelijk samen hebt.

12 |

x Begin met een lied dat iedereen kent en dat makkelijk mee te zingen is. Dat geeft je leden het gevoel van: “Hé, wij kunnen dat!” x Zorg dat je als zangleid(st)er iedereen kunt zien. x Zorg ervoor dat iedereen recht staat, doe het desnoods op een ludieke manier. x Met een basdrum kun je heel eenvoudig de maat aangeven. Het geeft het geheel trouwens wat meer cachet. x Kleed het geheel eenvoudig in. Gebruik de jaarthemafiguurtjes van het huidige jaarthema. Of zorg voor een duopresentatie door Willy Sommers & Wendy Van Wanten. x Geef niet te veel uitleg. Zingen is de boodschap. x Sla de maat, zeker bij het inzetten van de liedjes. x Even voorzingen, armen omhoog, ademhalen én weg zijn we. Begin zo weinig mogelijk met “1, 2, 3, ja!” x Rek een lied niet nodeloos. x Hou het kort en bondig: een goeie zangstonde duurt 20 à 30 minuten.

x Steek afwisseling in het soort liedjes: zacht-hevig, inhoudelijk-prettig, ritmisch-melodieus, gekend-niet gekend, enz. x En vooral: wees enthousiast! Je moet geen expert zijn. Durven en doen zijn de kernwoorden. x Breng de zangstonde op een originele manier. Hang bijvoorbeeld een groot vel papier aan de muur met daarop het hele lied als een verhaal getekend in verschillende vakken. Het verhaal wordt vak per vak verteld én vak per vak samen gezongen. Je bouwt op: begin bij vak één, daarna vak twee, drie, enz. Tot het volledige verhaal verteld is. (bv. De boom staat op de bergen). x Gebruik een geluidspijl als je iets wilt doen met geluiden. Op een groot vel papier teken je een groot kruis. Dit is de handleiding: w Met een stok wijs je naar links: dan wordt het geluid heel stil gebracht w Gaat de aanwijsstok naar rechts, dan zwelt het geluid aan. Uiterst rechts betekent dus volle kracht. w Naar boven: maak een hogere toon voor het geluid. w Naar beneden: maak een lage toon voor het geluid.

Alle variaties zijn mogelijk: hoog en stil, laag en luid, hoog en gewoon, enz.

Grasduin in de geluiden die je kunt nabootsen: een startende auto, een bende loeiende koeien, een fietsbel, een schurend scharniertje, enz.

Groepsindeling

Gebruik liedjes om je afdeling in te delen in groepen.

Iedereen krijgt een kaartje waarop een liedje staat dat ze moeten zingen. Van elk liedje zijn er twee (of meer) kaartjes. Wanneer het signaal gegeven wordt, zing je allemaal uit volle borst het liedje dat op je papiertje staat en ga je op zoek naar je partner. Je kunt ook soorte n

| 13

zangers of muziekstijlen op de kaartjes zetten: charm ezanger, opera, cowboy, rapper, heavy metal, enz.

De jongere afdelingen amuseren zich meer met ‘k Zag twee beren, het Bivaklied, Hoedje van papier, het Ribbe llied, het Speelclublied, jaarthemaliedjes, enz. Bij de oudere afdelingen kun je uitpakken met het jaarthemalie d, dé hit van het moment, ‘Ik spring uit een vliegmachien ’, het Ketilied, enz.

Muziektocht

14 |

x Elke speler heeft een gekopieerd of afgeprint platenhoesje waarop een richting aangeduid wordt, of waarop een hint staat (bv. Ga naar rechts). Aan de bomen hangen plaatjes. Wanneer je bij een plaatje komt, ga je na wie het bijbehorende hoesje heeft. De aanwijzing die daarop staat, is van toepassing. x De groep moet tijdens de tocht puzzelstukken zoeken waarop de tekst van een ongekend liedje staat.

Aan de hand van het rijm en de logica probeert de groep de liedjestekst juist te krijgen. Aan de achterkant van de puzzel staat hoe je verder op tocht moet.

Iemand een verzoekje?

Plaats op weekend of op bivak een doos in de refter of eettent. Iedereen mag hierin zijn of haar verzoekjes gooien. Je kunt liedjes aanvragen voor andere kinderen, leiding, kookouders, enz. ‘s Avonds wordt de doos leeggehaald. Met je groep neem je de aangevraagde liedjes op en spreek je telkens de reden van het verzoekje in. De middag erop laat je tijdens het eten het hele verzoekprogramma afspelen.

Express yourself

Deze muzikale expressieactiviteiten bouwen op in moeilijkheidsgraad. Het is het beste om de onderstaande volgorde na te leven. Wanneer je afdeling een bepaalde activiteit graag herhaalt of daarop eigen variaties wil aanbrengen, kan dat natuurlijk.

1. Iedereen loopt kriskras door elkaar.

Met de hele groep probeer je stilaan allemaal in gelijke kadans te komen en die kadans te versnellen en te vertragen.

Het komt erop aan de groep aan te voelen. Er mag niet gesproken worden.

2. De groep zet zich in een ruime cirkel en draait een

kwartslag naar links. Zo kijkt iedereen naar de rug van de volgende. Iemand telt op looppastempo acht tellen voor, waarna iedereen begint te stappen (linkervoet eerst). Op tel 1 geef je een stamp met de linkervoet, op tel 5 klap je stevig in je handen en op tel 8 roept iedereen een korte kreet. Experimenteer met eigen variaties in bewegingen, gebaren, kreten en tempo.

3. We staan in een kring en ‘geven een handklap door’:

iedereen klapt om beurten één keer in de handen, en zo de kring rond. Probeer in de maat te blijven, begin traag en voer het tempo langzaam op.

4. Iedereen van de groep krijgt een bepaalde toon-

hoogte toegewezen. De deelnemers krijgen de opdracht om zich in volgorde van laag naar hoog te plaatsen (we zingen ‘noe’ op die toonhoogte). Oefen de toonladder door enkele malen het rijtje af te gaan.

Eén iemand van de groep is dirigent en probeert door spelers aan te duiden (die op dat moment hun toonhoogte zingen) een lied te maken. Degene die

| 15

kan raden over welk lied het gaat, wordt de volgende dirigent.

5. Eén speler gaat eventjes buiten, de anderen spreken

een omgeving af waarvan ze een klankdecor creëren: de zee, kermis, station, een winkelstraat, een druk jeugdhuis, enz. De buitenstaander van dienst moet aan de hand van die klanken de omgeving herkennen.

6. Als afsluiter speel je levend drumstel in kleinere groe-

pen, van ongeveer 4 personen. Verdeel de taken: basdrum, snaartrommel, cimbaal, hi-hat (dat zijn die twee deksels op elkaar die met behulp van een pedaal bediend worden). Die worden met de stem nagebootst. De basdrum start met een constant ritme, niet te snel. De anderen vallen één voor één in.

Probeer een aantal variaties uit.

Vervang vervolgens de ‘stemklank’ door een ‘lijfklank’: een slag op de bil, een vingerknip, enz. Zo heb je weer je mond vrij en kun je gaan ‘rappen’ terwijl het ritme blijft weerklinken. Duik in je portefeuille en haal alles boven waar tekst op staat: winkellijstjes, identiteitskaart, klantenkaarten, enz. Probeer de tekst op het ritme te zetten.

Brei de leuke stukjes aan elkaar en maak er een toonmomentje van.

]foto: saskia rogge[

16 |

Zoek het lied

De spelers moeten in dit spel zo snel mogelijk een uit elkaar gevallen lied weer samenbrengen.

Iedereen krijgt een stuk (1 zin) van een bekend lied en stelt zich ergens op het terrein op. Pas als iedereen voldoende ver van elkaar staat, start het spel. Iedereen zoekt de spelers die het zinnetje vlak voor of vlak na dat van hen heeft. Wanneer je zo’n ‘collega-zin’ gevonden hebt, geef je elkaar een hand en zoek je samen de volgende stukjes tekst. Zo ontstaat een sliert met de juiste volgorde van de zinnen, tot het liedje compleet is.

Er zijn ook een pakkers die de boel door elkaar kunnen halen. Wanneer een pakker een sliert tikt (opgelet: een sliert mag niet uiteengaan), dan neemt de pakker de kop van de sliert en maakt er een kluwen van. Dat doet hij of zij door de spelers onder of over armen en benen te laten kruipen. De staart van de sliert kijkt ondertussen en moet daarna het kluwen weer losmaken. Hou hierbij in het oog dat de sliert intact blijft en dat niemand de handen lost.

Als de sliert niet bevrijd geraakt of ze lossen de handen, dan mag de pakker een bijkomende straf verzinnen.

Als variatie op dat spel kun je twee of drie verschillende liedjes in omloop brengen. Hier moeten de spelers opletten dat de verschillende liedjes uit elkaar gehouden worden. De sliert spelers die als eerste compleet is, heeft gewonnen.

Uiteraard eindigt het spel met het samen zingen van het (de) liedje(s).

| 17

18 |

| 19

]foto: saskia rogge[

Sultans of swing

Dit spel is een swingende variatie op de klassieke stoelendans, maar dan zonder stoelen.

Iedereen gaat per twee verspreid in het veld staan. Op het veld zijn met krijt cirkels getekend (het aantal cirkels = het aantal koppels – 1). Dan wordt een swingend lied opgez et en mogen alle koppeltjes door elkaar dansen en swing en.

Wanneer de muziek stopgezet wordt, gaan de koppe ltjes elk in een cirkel staan. Het koppeltje dat geen cirkel heeft, valt af. Zij zetten zich neer in een cirkel, hierdoor is er de volgende ronde opnieuw een cirkel te weinig. Zo gaan we verder tot er maar één koppeltje overblijft.

20 |

Variatie: geef tussen het dansen door opdrachten.

Voorbeeld: wissel van partner wanneer er ‘changez’ geroe pen wordt. Wanneer je dat doet vlak voor de muziek stopt, ontstaat er een leuke chaos omdat iedereen nog een partner moet zoeken én een cirkel vinden.

Pleinspelen op klassieke muziek

Pleinspelen gaan er meestal hevig aan toe. Verras je leden eens bij het spelen ervan: zet tijdens een partijtje vleeshoop of rugby een vleugje klassieke muziek op. Eerst is het onwennig om op een Weense wals erin te vliegen, maar voor je het weet, ga je er volop tegenaan.

Je kunt ook iemand aanstellen die meedeelt wat je hoort: “En dan nu Shostakovistj met zijn Vierde Symfonie, ambiance!” Ook trekken en duwen op de maat van de muziek is een optie. Geloof ons, niet alle klassieke muziek is braafjes!

De cd blijft hangen

erg groot) in twee Verdeel een afgebakend terrein (niet ploeg heeft een helften en maak twee ploegen. Elke ten. verla niet helft van het terrein, je mag die

ploegen iemand op Om beurten mag er van één van de elijk leden van die de andere helft komen en zoveel mog tikploeg. Zodra de ploeg tikken: zij worden dan lid van t hij of zij een gemoe at, verla die tikker het eigen terrein hangen, of blijft cd de f (also en oud luid maken en aanh ). Wanneer het een repetitief geluid zoals een kiestoon eigen speelhelft de geluid stilvalt vóór de tikker weer op g. ploe re ande is, wordt hij of zij lid van de

In het grote dierenbos / in

de

jungle Iedereen die meedoet, krijgt een letter en kiest een dier uit het bos/de jungle. Eén kindje wordt even geblind doekt (hij of zij is de bo swachter) terwijl de and eren zich verstoppen op het terrein. De boswachter doet de blinddoek af en roept een letter. Wie die letter gek ozen had, maakt het geluid van zijn of haar dier. Als de wachter raadt om welk dier het gaat, mag hij of zij dat kin d proberen te tikken. Wa nneer dat niet lukt binnen de minuut, mogen ze samen een volgende letter kie zen en als ze het dierengeluid juist raden, proberen ze samen te tikken. Als het tikken luk t, wordt de getikte wacht er.

Luisteren met je ogen

De groep zit in een niet te grote kring op stoelen. Een speler wordt geblinddoekt en in het midden geplaatst.

De spelleid(st)er geeft iedereen een nummer – de blinde weet dus niet wie welk nummer heeft. Dan noemt de blinde twee nummers. De twee personen met dat nummer moeten nu proberen zo stil mogelijk van plaats te verwisselen, terwijl de blinde moet proberen één van die twee te tikken, afgaande op wat hij of zij hoort. Bij het wisselen mag je niet teruglopen naar je eigen stoel.

Zodra je weer zit, kun je niet meer getikt worden. Als het de blinde lukt iemand te tikken, moeten die twee van rol wisselen.

| 21

Muzikaal ganzenbord

Bij elk vakje op het ganzenbord hoort een geluidsopdracht. Wanneer je die goed vervult, mag je je pion naar die plek verplaatsen. Om te beginnen hou je een minuut stilte, waarin iedereen zeer aandachtig luistert naar de geluiden in de omgeving of buiten (wanneer je binnen speelt).

22 |

Opdrachten: 1. Luister naar de geluiden in de omgeving 2. Zoem zachtjes 3. Mompel 4. Neurie een melodie 5. Trappel zachtjes met je voeten 6. Schuif met je voeten 7. Trommel met je vingers op tafel 8. Maak hetzelfde geluid als de vorige 9. Maak 25 keer hetzelfde geluid 10. & 20. & 30. Boots een omgevingsgeluid na 11. Verscheur langzaam een blad papier 12. Trommel met je handen 13. Klap zo vaak in je handen als het aantal ogen dat je gooide met de dobbelsteen 14. Zing een liedje 15. Vingerknip 16. Laat de ‘r’ rollen 17. Klik met je tong 18. Sis 19. Klap hard in je handen 21. Klap snel in je handen 22. Klap zacht in je handen 23. Maak in één minuut zoveel mogelijk geluiden 24. Lach heel zacht 25. Lach heel hard 26. Lach op een speciale manier 27. Fluister een verhaal 28. Wees een minuut muisstil 29. Knip met je vinger

Memory

Teken een groot raster op het speelterrein, met wat meer vakjes dan spelende kinderen, en in de helft van de vakjes een muziekinstrument. Verzin met de speelgroep symbolen voor de geluiden van de instrumenten en teken die in de andere helft van de vakjes. Dan worden er duo’s gevormd, die zich willekeurig over het muzikale raster verspreiden.

Een geblinddoekt kind slaat 1 tot 6 keer op een gong of een trom. Elk kind mag zich zoveel vakjes verplaatsen als er slagen geweest zijn. Spreek af of je in alle richtingen mag bewegen, of je met meerderen in één vakje mag, wie voorrang heeft, enz. Het duo dat het eerst een combinatie instrument–geluid kan maken, wint.

Sambaballen knutselen

Variant één: bedek een kap otte gloeilamp met behangerslijm en daarna me t stukjes vliegerpapier, laa t drogen en herhaal minstens twee keer. Laat dan twee dagen drogen (of tot de vol gende Chirowerking) en sla de lamp stuk.

Variant twee: vul een plastic potje met rijst, bonen of kleine kiezels, sluit alles goe d af en maak er een stok stevig aan vast. Pak in en ver sier met repen papier, verf, kralen, enz. En schudden ma ar!

Stoorzender

De groep wordt in drie gelijke groepjes verdeeld. Het eerste groepje is de zender, het tweede de ontvanger en het derde de stoorzender. De zendergroep gaat tegen de ene wand van het lokaal staan, de ontvangergroep tegen de tegenovergestelde wand, de stoorzendergroep staat midden in het lokaal, tussen de andere twee in. De zendergroep krijgt enkele minuten de tijd om

| 23

een bekend liedje te kiezen dat ze zo meteen moeten ‘uitzenden’: zingen op klanken, zonder woorden te gebruiken. De ontvangers moeten proberen zo snel mogelijk het liedje te herkennen. De stoorzenders in het midden moeten proberen dat te verhinderen door zoveel mogelijk geluid te maken met instrumenten of hun stem. Op het teken van de spelleid(st)er beginnen de zenders en stoorzenders tegelijk met zingen en storen. De ontvangers krijgen dan bijvoorbeeld dertig seconden de tijd om te bepalen wat er uitgezonden wordt. Is het binnen de tijd niet geraden, dan hebben ze verloren en wordt er gewisseld.

24 |

]foto: saskia rog

ge[

Het slot valt ruim te interpreteren. Het kan gewoon een afsluiter zijn van je Chironamiddag, maar het kan even goed een evaluatie zijn van de activiteit. Opnieuw geven we hier enkele muzikale tips. x Als je een formatie houdt, kan je afsluiten met een kort en krachtig stuk uit je afdelingslied. x Voor de oudere afdelingen: zij kiezen een liedje dat past bij hoe ze zich voelden voor de namiddag, én een liedje dat past bij hoe ze zich voelen na de Chiroactiviteit. x Enkele ideeën om muziek te gebruiken bij je evaluatiemomenten met de hele afdeling: w Hoe plezanter het was, hoe harder ze het volume van de cd-speler mogen zetten / hoe harder je danst / hoe hoger de noten / hoe sneller je trommelt op de vloer / enz. w Of omgekeerd: hoe saaier het was, hoe luider ze mogen zingen / enz. w Je kunt ook voor genres gaan. Je leden kiezen een genre en leggen uit waarom ze dat kiezen voor het evalueren van de namiddag. Metal: het was lekker wild vandaag; klassieke muziek: leuk maar nogal saai; enz. x Heb je een lied, dansje of iets muzikaals gemaakt tijdens de activiteit? Zorg dan voor een toonmomentje bij het slot waarbij eventueel ook de ouders een kijkje kunnen komen nemen. x Kies met je afdeling jullie favoriete lied en zing het telkens bij het slot. Maak er een gospelversie van, doe een rondedans en roep om de minuut ‘halleluja’!

| 25

Aerobic

Dansers of danseressen tonen bewegingen voor die de groep moet nadoen. Van gewone beweginge n wordt er overgegaan naar de betere wasbewegingen (voor tonen wat je met een washandje kunt doen, met een tandenborstel, enz.). Dat alles gebeurt natuurlijk op de tunes van pittige muziek.

26 |

Discodouchen

(aanbevolen bij een beperkt aantal douches en/of trage wassers)

de Op het ritme van één vlot liedje mag iedereen onder eerste het eer Wann douche zich inzepen en afspoelen. iederliedje gedaan is, moeten de kranen dicht en krijgt af te zich om keer deze , liedje één van een weer de tijd e rdelijk ntwoo evera douch De n. klede te aan en n droge stem) luide en ekte (bij voorkeur iemand met een opgew dat de supportert vrolijk en zorgt er op die manier voor . zaken vooruitgaan

Hevig liedje

Onder begeleiding van een akoestische gitaar zingt een koor een hevig liedje heel zachtjes, per slaapkamer één keer en liefst in verschillende stemmen. Nadien kun je de originele harde versie door de boxen laten spelen .

Weet je waar ... is?

Je maakt iedereen wakker (door een klein duwtje op de schouder) met de vraag: “Weet je waar ... is?” Het moet een beetje paniekerig lijken. Doe dat meerdere keren, tot de persoon een antwoord geeft. Bv.: iemand vraagt waar Erik is. Vijf minuten later komt er opnieuw iemand binnen, die vraagt waar Sanne is. Bij het ontbijt kunnen degenen die rondliepen om te wekken, binnenkomen en helemaal uitgeput (blazend, hijgend, puffend, enz.) aankondigen dat de gezochten uiteindelijk gevonden zijn. Vervolgens treden Erik en Sanne op met het liedje ‘Veel te mooi’.

Wekradio met hippe hits en uit-je-nek

-lu

llen Een radioprogramma, live op biva k of op cursus. Zorg dat iedereen het kan horen vanuit hun slaapkamer. Een presentator zorgt ervoor dat iede reen wakker wordt met de meest hilarische commentare n.

Bijvoorbeeld: “Er waren eens drie goeie vrienden: Pim, Pam en ...? De juiste antwoorden kunnen nu meegedeeld worden aan de dj-stand. We geven een tip, je kunt het op je hoofd dragen en het eindigt op ‘et’.”

Zeker weten dat alle speelclubbe rs de benen van onder hun lijf lopen om het antwoord te komen zeggen!

Wekken met muziek

In veel groepen een klassieker, maar misschien kun je eens variëren? x De leden worden bijvoorbeeld gewekt met hun favoriete nummer. Je kunt de lievelingsnummers ook vóór het bivak opvragen en een compilatie maken. x Op ‘Meer moet dat niet zijn’, de nieuwe Chiro-cd, staat het ‘ochtendweklied’, ideaal om je leden mee te wekken! x De leiding kan zelf een weklied schrijven. Niets leuker dan gewekt te worden door de zachte akoesti-

| 27

sche klanken van een livebandje! x Met tussenpozen wordt eenzelfde nummer gebracht, maar telkens luider (bv. eerst zingt één leid(st)er zachtjes, vervolgens wordt hij of zij begeleid door een triangel, vervolgens zing je met z’n tweeën, ten slotte een hele band met drums (kookpotten) en een elektrische gitaar, enz.

Jaarthemaliedjes

28 |

Iedereen staat recht. Je zingt het jaarthemaliedje van dit jaar. Vervolgens keer je terug in de geschiedenis, jaar per jaar. Wanneer je niet meer kunt meezingen, ga je zitten. We blijven zingen tot er één iemand overblijft.

Kettingzingen

Een persoon gaat op zijn of haar stoe l staan en begint met zingen. Op het einde van het liedj e moet die persoon twee mensen aanduiden, die op hun beurt op hun stoel mogen staan en meezingen.

Op het einde duiden zij alle drie twee mensen aan, enz.

Zingen met bewegingen

Zing bijvoorbeeld het liedje van de theepot: “Ik ben een theepot rond van buik (ronde buik tonen met handen), dit is mijn oor (oor maken met linkerhand) en dat is mijn tuit (tuit maken met rechterhand), als het water kookt, dan roep ik luid: tiiiiiiiil me op (iedereen springt) en schenk me uit (naar rechts buigen), tiiiiiiiil me op (iedereen springt) en schenk me uit (naar rechts buigen).”

Liedjespotpourri

De leiding geeft een bepaald thema op, bijvoorbeeld iets dat te maken heeft met het bivakthema. Iedere tafel moet nu in wijzerzin een liedje over dat thema zingen.

Vind je er geen meer of klopt het niet, dan valt die groep af. De groep die als eerste afvalt, mag de afwas doen.

Je kunt hetzelfde ook doen in een wedstrijd tussen de verschillende afdelingen, waarbij afdelingen liedjes moeten bedenken waar de kleur van hun afdeling in zit.

]foto: saskia rogge[

| 29

krakmoment 30 |

Wanneer komt Sollami bij jullie langs?

Weekend van 12-13 april?

Concreet

Hieronder vind je een uitgewerkte activiteit voor het Krakmoment. Het kan zowel dienen voor elke plaatselijke Chirogroep als voor die gewesten die een Krakmomenten organiseren met het hele gewest samen.

Sollami en zijn vrienden komen bij jullie langs voor een spetterend optreden waar alle afdelingen van je groep aanwezig zijn. Het doel is om minstens een half uur en maximaal een uur samen Chiroliedjes te zingen. Een zangstonde dus, maar dan wel ingekleed als een ‘Sollami Tour’! | 31

Wanneer dat praktisch niet kan met de hele groep, of wanneer de andere afdelingen niet mee willen doen, verwijzen we naar de activiteiten van de afdelingscommissies in Dubbelpunt. En in dit Chiromuziekboekje staan heel wat activiteiten om met je eigen afdeling te doen in het kader van het jaarthema (zie in het eerste deel van dit boekje).

Vooraf

x Bepaal welke liedjes aan bod zullen komen. Dat laat je beslissen door de hele Chirogroep. Je kunt hierin ook de ouders en oud-leiding betrekken. Laat ze enkele weken op voorhand een top vijf van hun lievelings-Chiroliedjes indienen. Geef ze een formulier en hou de uitslag geheim. x Zoek een presentator voor het optreden van Sollami (opgelet: zorg voor iemand die al wat ervaring heeft met het enthousiasmeren van grote groepen). x Zoek een geschikte ‘Sollami’, iemand die het jaarthemafiguurtje wil spelen. Heb je heel wat toneelta-

lent in huis, dan kun je ook de andere figuurtjes laten opdraven tijdens het optreden.

Materiaal: w 1 grote muziekinstallatie + 1 cd-speler om de Chiroliedjes af te spelen.

(Heb je een muziekgroepje in je groep of een muziekkapel? Dan kunnen zij de liedjes begeleiden.) Een technicus kan handig zijn. w Zorg voor een vieruurtje: salami of kaas op prikkertjes w Nodig ouders en oud-leiding uit.

Mc Sollami on stage

x Groepeer het publiek per afdeling. . Hij x Presentator Fa Muzz presenteert het hele zaakje lt dat verte en voor lf komt het podium op, stelt zichze het legt Hij ren. arrive kan ent MC Sollami elk mom systeem van de MC Sollami Tour uit: 32 | lt w Er is een grooooote kartonnen doos die bepaa prinhet is Het n. welke liedjes er aan bod kome cipe van muzikaal pak: er speelt een willekeurig gekozen liedje en wanneer de muziek stopt, mag de afdeling die dan de doos in handen heeft het papier wegscheuren en kijken welk lied er gespeeld zal worden. w Als uitbreiding kunnen er ook opdrachten of spelletjes in de muzikale doos verwerkt worden.

Enkele ideeĂŤn hiervoor vind je verderop. d met x Plots komt MC Sollami het podium opgestorm hand een geeft voor, lf zichze stelt Hij doos. de grote in aan presentator Fa Muzz en gooit direct de doos het publiek. ograx MC Sollami en zijn vrienden verzorgen de chore s. liedje fie van de Als gewest kun je ook nog de volgende activiteiten organiseren voor leidingsploegen: x Swingpaleis

x Vrij podium x Remix: een eigen versie van een Chirolied van je x Talentenjacht: groepjes van de Chirogroepen gewest laten optreden st! x Verkiezing van de nummer één van het gewe party i x MC Sollam

Activiteiten voor de zangstonde

x Speel de geluidsmuur w De linkerkant krijgt een zin om luid te roepen naar het publiek aan de rechterkant w Het publiek in het midden roept zo luid mogelijk, ze moeten ervoor zorgen dat de rechterkant niet kan horen wat de linkerkant roept x Maak samen regen w Begin met één vinger tegen elkaar te klappen, daarna met 2, enz. Doe zo voort tot iedereen met hun hele hand klapt. w Laat de regen zacht uitdoven door terug te keren. x Laat het publiek beatboxen, MC Sollami bepaalt de volgorde w Het publiek aan de linkerkant: tsjak w Het publiek aan de rechterkant: boem w Het publiek in het midden: patat x Om het luidst (tip: knutsel een ‘geluidsmeter’): de afdelingen of de jongens tegen de meisjes roepen om het luidst, de meter bepaalt wie er wint x Om het stilste (tip: knutsel een ‘stiltemeter’): de afdelingen of de jongens tegen de meisjes zijn om het stilst, de meter bepaalt wie er wint x Zing iets in canon of achterstevoren (zie zangstonde Startdag Oostende met Bivaklied) x Betrek de afdelingen in de zangstonde: w De speelclubbers mogen op het podium komen meezingen en dansen.

| 33

w Rakwi’s doen choreografie w Keti’s playbacken op het podium in een stijl die ze opgelegd krijgen van MC Sollami (bv. hardrock, pop, rap, klassiek, enz.) w Aspi’s maken een eigen tekst op het Aspilied x Iedereen heeft een eigen (slag)instrument mee. Met het hele publiek spelen we een eigen ritme. MC Sollami is de dirigent van dienst.

34 |

Of van de ve

In een jaar waar alles in de Chiro in het teken staat van muziek konden we er niet omheen.

De titel is ‘Meer moet dat niet zijn’: de nieuwe Chiro-cd die gehoord mag worden.

Welke liedjes staan erop?

‘Meer moet dat niet zijn’ staat tjokvol met Chiroliedjes: 9 nieuwe, de grootste hits van de afgelopen jaren en enkele minder bekende liedjes.

Extra op de cd

En als je de cd in je computer steekt, vind je de noten en gitaarakkoorden van alle liedjes op de cd.

Maar dat is niet alles: je vindt er ook nog alle noten en gitaarakkoorden van alle Chiroliedjes die op de vorige drie Chiro-cd’s staan. Speciaal voor jullie!

| 35

Zing en speel ze!

Wil je een overzicht van alle bestaande

Chiroliedjes? erschillende muziekuitgaven van Chiro?

Check www.chiro.be/muziek!

te koop in D

or 14 euro

e Banier vo

]foto: saskia rogge[

met steun van de Vlaamse gemeenschap