colofon
bij de campagne van Welzijnszorg in 2006:
Eindredactie: Hilde Langeraert Werkten met veel enthousiasme mee:
‘Samen armoede uitsluiten’. Het spel kan ook
Tom Vaneessen, Marianne Van Geert,
los van de campagne gebruikt worden.
Els Verheyen en Jan Kint
Het is een uitgave van
De aspi’s van Chiro Maeva uit Aalst en Chiro
Spoor ZeS
Sinte Goedele uit Hofstade hebben het spel
Kipdorp 30
uitgeprobeerd.
‘Platzak’ is een adventsproject voor jongeren
2000 Antwerpen Tel.: 03-231 07 94 E-mail: SpoorZeS@chiro.be
Taalnazicht: Bart Boone Vormgeving: Saskia Rogge Druk: De Wrikker Wettelijke Depot: D/2006/2909/8 Reacties zijn welkom bij Hilde.Langeraert@chiro.be colofon | 00
inleiding ‘Platzak’, ‘blut’, ‘zo arm als Job’,... Er bestaan genoeg zegswijzen die uitdrukken dat je krap bij kas zit. Maar wat betekent het om dag in dag uit in armoede te leven? ‘Platzak’ is een actief spel dat met weinig woorden armoede ter sprake brengt. De spelers kunnen tijdens het spel aanvoelen dat armoede meer is dan een gebrek aan geld. In de verschillende levensdomeinen (huisvesting, scholing, vrije tijd, enzovoort)
moeten ze proberen een stap vooruit te zetten. De spelers zoeken zelf uit hoe ze dat moeten doen. Hierbij moeten ze ook rekening houden met pech en meevallers.
platzak in ‘t ko
rt
ing de en uitsluit Thema: armoe . 20 rs: min. 4, max Aantal spele igen 12- tot 18-jar Doelpubliek: r 2 uur Duur: ongevee
Terrein: kele lokalen x Binnen: en of bos n groot plein x Buiten: ee
inleiding | 00
speluitleg Doel van het spel Alle spelers zijn platzak en proberen stap voor stap uit de armoede te geraken. Het volstaat niet om enkel hun inkomen te verhogen. In de verschillende levensdomeinen (huisvesting, gezondheid, vrije tijd, familie en vrienden, scholing en inkomen) moeten ze proberen een stap vooruit te zetten. Wie als eerste in vier levensdomeinen niveau zes bereikt, wint het spel.
Voorbereiding Op een centraal punt op het terrein zit de levenscoach. Rond dat centrale punt kies je zes verschillende plaatsen uit, waar telkens een ander levensdomein centraal staat. Die posten zullen tijdens het spel onbemand zijn, dus ze moeten voor de spelers herkenbaar gemaakt worden. Schrijf de levensdomeinen op 6 grote papieren die je bij elke
huisvesting
gezondheid
levenscoach
post kunt zetten. inkomen
vrije tijd
scholing familie & vrienden
speluitleg | 01
begeleidingstip Het spel wordt het best buiten
Leg op voorhand ook het materiaal klaar. x Bij de levenscoach: x Voor iedere speler een persoonlijke fiche x Een prik- of magneetbord, waarop alle persoonlijke fiches bevestigd kunnen worden x Per speler 6 punaises of magneten
op een groot terrein gespeeld. Dat kan een (stads)p lein, een grote koer of een plaats in het bos zijn. Als je niet over een groot terrein beschikt of als het slecht weer is, kun je ook binnen spe len. Neem dan één lokaal als centrale post van de levensco ach. In de ruimtes errond plaats je de zes posten van de levensdomeinen.
(om de scores van de spelers aan te duiden – je kunt eventueel ook met potlood en gom werken)
x Pech- en gelukskaarten x Materiaal voor de groepsopdrachten (zie onderstaand kadertje)
materiaal groepsopdrachte
n
ngsformulier x 1 geldbriefje of overschrijvi x 1 walk- of discman r keuze x 1 muziekcassette of –cd naa
x 1 groot doek of zeil materiaal) ken (of ander zacht, kosteloos x Een grote hoeveelheid kur
speluitleg | 02
x Bij de 6 onbemande posten: x Per levensdomein een voorwerp waarin de opdrachten opgeborgen worden: w Vrije tijd: rugzak w Inkomen: portefeuille of handtas w Huisvesting: brievenbus (je kunt hiervoor een doos gebruiken waarop je een huisnummer schrijft) w Familie en vrienden: groot hart in karton (waarop je de opdrachtenfiche plakt) w Scholing: boekentas w Gezondheid: verbandkistje of EHBO-koffer x Materiaal voor de opdrachten (zie afzonderlijke fiches per levensdomein)
Beginsituatie EĂŠn begeleid(st)er heeft tijdens het spel de rol van levenscoach. Hij of zij zit in het centrale punt en begeleidt de spelers bij de moeilijke opdracht om uit de armoede te geraken. Bij het begin van het spel schrijft iedereen zijn of haar naam op de persoonlijke fiche. De spelers spelen individueel en vertrekken allen vanuit dezelfde startsituatie (niveau 1). Die startpositie wordt ook aangeduid op iedere fiche.
speluitleg | 03
niveau
begeleidingstip De startpositie geef je aan door in elk levensdomein op niveau één een punaise of magneet te plaatsen. Als je geen punaises of magneten hebt, gebruik dan potlood en gom om de stand van de spelers aan te
vrije tijd
1
30 min.
2
1 u.
4
vullen of te schrappen.
1.15 u.
5 6
1.30 u.
s 2
€ 300
45 min.
3
1
€ 100
15 min.
h
nd fam & vrie
inkomen
g uisvestin
€ 600 € 900 € 1200 € 1500 € 1800
scholing Kleuterklas
Lager ir secunda
s 4
d
Lagere school
s 3
gezondhei
Hoger ir secunda
s 5
7de jaar
s 6
s 7
s
Speciali r a ja e sati
o Hogesch korte ty
speluitleg | 04
ogesc
Spelverloop Opdrachten kiezen en uitvoeren Na het startsein lopen de spelers individueel vanuit het centrale punt naar ĂŠĂŠn van de zes levensdomeinen. Ze mogen kiezen waarmee ze beginnen, er geldt geen bepaalde volgorde. In elke post ligt een themagebonden voorwerp waarin een opdrachtenfiche zit. x Vrije tijd: rugzak x Inkomen: portefeuille of handtas x Huisvesting: brievenbus x Familie en vrienden: groot hart x Scholing: boekentas x Gezondheid: verbandkistje of EHBO-koffer De spelers kiezen een opdracht uit het lijstje op de fiche. Het nodige materiaal is telkens aanwezig. Bij de opdrachten staat aangegeven door hoeveel spelers ze uitgevoerd moeten worden. De meeste zijn individuele opdrachten. Enkele opdrachten kunnen door meerdere spelers uitgevoerd worden. Hierbij is het de speluitleg | 05
bedoeling dat de spelers zelf iemand kiezen om mee samen te werken. De volgende spelregels moeten ook nog meegegeven worden: x Je mag een opdracht nooit meer dan één keer uitvoeren. x Het is niet toegelaten dat je altijd dezelfde personen kiest wanneer je een opdracht voor meerdere spelers doet.
Terug naar de levenscoach Als je de opdracht afgewerkt hebt, ga je terug naar de levenscoach. Die zal controleren of de opdracht goed uitgevoerd werd. Is dat het geval, dan mag je in dat levensdomein een niveau stijgen. De levenscoach duidt de veranderingen altijd aan op de persoonlijke fiches. Wanneer spelers een gezamenlijke opdracht uitgevoerd hebben, gaan ze samen naar de levenscoach. Ze kunnen dan allemáál in dat levensdomein een stap vooruit zetten. Nadat de stand op de persoonlijke fiche aangeduid is, kunnen de spelers een nieuwe opdracht kiezen bij één van de zes levensdomeinen. Wanneer ze ook die opdracht goed uitvoeren, zet de levenscoach hen opnieuw een niveau hoger, waarna ze opnieuw een opdracht kunnen kiezen, enzovoort.
speluitleg | 06
begeleidingstip
Met iedereen een niveau hoger Ieder half uur geeft de levenscoach een signaal. Wanneer de spelers dat horen,
Als je met meerd
ere begeleid(st)e rs bent, kun je de levenscoach opsp taken van de litsen: de ene cont roleert de opdrac de andere de sta hten terwijl nd op de persoon lijke fiches opvolg t.
moeten ze allemaal naar het centrale punt komen, waar ze een groepsopdracht kunnen kiezen. In totaal zijn er zes verschillende groepsopdrachten, bij elk levensdomein ĂŠĂŠn. De spelers moeten samen overleggen welke opdracht ze zullen uitvoeren. Wordt de opdracht met succes afgewerkt, dan mag iedereen in het desbetreffende levensdomein naar het volgende niveau.
Geluk of pech! Ook geluk en pech spelen mee in de opdracht om uit de armoede te geraken! Bij de levenscoach ligt een stapeltje pech- en gelukskaarten. Bij iedere kaart staat telkens een ander levensdomein centraal. De spelers mogen tijdens het spel maximaal vier kaarten trekken. Het moment waarop ze dat doen, mogen ze zelf bepalen (volgens hun eigen tactiek). x Trek je een gelukskaart, dan mag je direct een niveau hoger in het desbetreffende levensdomein. x Trek je een pechkaart, dan moet je een stap terug. speluitleg | 07
een voorbeeldje:
In het levensdomein ‘gezondheid’ sta je op niveau drie. Je wilt wel eens een kansje wagen en trekt een kaart. Is het een gelukskaart, dan mag je onmiddellijk naar niveau vier in het domein ‘gezondheid’, zonder een opdracht te doen. Is het een pechkaart, dan moet je terug naar niveau twee. De levenscoach houdt van iedereen bij hoeveel kaarten ze al getrokken hebben. Hiervoor is ruimte voorzien op de persoonlijke fiche. Telkens wanneer iemand een kaart trekt, duidt de levenscoach dat met een streepje aan op de fiche.
Einde van het spel Degene die als eerste in vier verschillende levensdomeinen niveau zes haalt, is de winnaar.
begeleidingstip
ar bijsturen. Een speler ens het spel hier en da De levenscoach kan tijd en. Wanneer die kt, kun je af en toe belon raa ge t rui voo aam eiz die mo hem of haar bijvoorel goed uitvoert, laat je speler een opdracht he eaus stijgen. beeld meteen twee niv k bepaalde spelers snel gaat, dan kun je oo Denk je dat het spel te gevoerd werd, niet cht die slechts matig uit dra op een or do n me afrem ruit zetten en hij of ler kan dan geen stap voo goed te keuren. De spe dracht kiezen. speluitleg | 08 zij moet een nieuwe op
Je partner heeft je bedrogen, waardoor je relatie op de klippen loopt. Vanaf nu sta je er weer alleen voor.
De laatste energiefactuur kon je niet betalen, waardoor de elektriciteit afgesloten wordt.
Je raakt je werk kwijt en valt terug op een werkloosheidsuitkering.
Je bent 10 jaar getrouwd en geeft een spetterend jubileumfeest.
Je hebt het huis waarvan je al jaren droomde kunnen kopen. Vanaf nu heb je je eigen stek!
Het geluk staat aan je kant! Je wint â‚Ź 300 met de Lotto!
Je wordt niet uitgenodigd op de verjaardagsfuif van je beste vriend.
Je toilet is al dagenlang verstopt. In het hele huis begint een geurtje te hangen‌
Je dochter heeft werk gevonden dus krijg je vanaf nu minder kinderbijslag.
Een vriend nodigt je uit om samen op wereldreis te gaan.
Je huisbaas is eindelijk enkele herstellingswerken komen uitvoeren!
Je baas is tevreden over je werk en geeft je opslag.
Het concert waar je al maandenlang naar uitkeek, is afgelast. Er zit niets anders op dan een avondje thuis te blijven.
Het griepvirus heeft toegeslagen. Je blijft een hele week aan je bed gekluisterd.
Jammer! Je hebt tweede zit!
Volgende week opent er een nieuw jeugdhuis in je buurt!
Je bent net op medisch onderzoek geweest en kreeg van de arts te horen dat je kerngezond bent!
Je krijgt een studiebeurs, waardoor je nu de richting van je dromen kunt volgen!
De leiding heeft examens dus je kunt de volgende zondag niet in de Chiro doorbrengen.
Een partijtje voetbal is niet goed afgelopen voor jou: je scheurde je gewrichtsbanden en moet nu vier weken in het gips.
Je bent niet geslaagd voor je toelatingsexamen, dus moet je op zoek naar een andere studierichting.
Omdat je vandaag niet naar school hoeft, kun je een hele dag met je vrienden naar zee!
Je bent eindelijk definitief kunnen stoppen met roken. Je voelt je al veel gezonder.
Je leerkrachten belonen jouw goede inzet met lovende woorden!
adressenlijst Spoor ZeS
Regionaal secretariaat Antwerpen
Kipdorp 30
Pastorijstraat 37
2000 Antwerpen
2060 Antwerpen
03-231 07 94
03-217 24 90
03-232 51 62
03-217 24 99 antwerpen@bdwzz.be
Welzijnszorg Nationaal secretariaat
Regionaal secretariaat Limburg
Huidevetterstraat 165
Tulpinstraat 75
1000 Brussel
3500 Hasselt
02-502 55 75
011-24 90 20
02-502 58 09
011-21 41 16
info@welzijnszorg.be
hasselt@bdwzz.be
www.welzijnszorg.be
adressenlijst | 01
Regionaal secretariaat Vlaams-Brabant
Regionaal secretariaat Oost-Vlaanderen
Varkensstraat 6
St.-Salvatorstraat 30
2800 Mechelen
9000 Gent
015-29 84 58
09-269 23 40
015-29 84 80
09-269 23 49
mechelen@bdwzz.be
gent@bdwzz.be
Regionaal secretariaat Brussel
Regionaal secretariaat West-Vlaanderen
Huidevettersstraat 165
Oostnieuwkerksesteenweg 51
1000 Brussel
8800 Roeselare
02-213 04 73
051-26 56 25
02-502 81 01
051-26 56 48
bdwzz.brussel@broederlijkdelen.be
roeselare@bdwzz.be
adressenlijst | 02
legende huisvesting
gezondheid
scholing
vrije tijd
inkomen
familie & vrienden
pech
geluk
= aantal personen waardoor de opdracht moet worden uitgevoerd
legende | 00