in
d
i
g
dvies | onde g | a rst n i eu rd o ni w ng t s u | w ve e b rb
april 2009 jaargang 2, nr. 2
magazine over mensen en hun werk
clink
n
Zelfstandig met klankbord?
en verder in dit nummer: “Wij zijn niet zo zwitserlevengevoel” • Crisis en duurzaamheid
• Zzp’er van steeds groter belang voor Nederlandse economie • “Succes moet je delen”
inhoud
8
Inhoud
5
De dag van Cor Lievers
“Je werk is je hobby en andersom"
19
Crisis en duurzaamheid
20 27
Op weg naar het werk
2
clink | april 2009
“Je krijgt er een invalshoek bij”
Voorwoord Henk Schaafsma
Voor jezelf beginnen? “Toen kreeg ik de kans om voor mezelf te beginnen. Dan ben je wel gek als je die niet pakt, toch?” “Ik had het toch helemaal gehad bij die baas
7 Vrijheid en
verantwoordelijkheid
8 Ondernemen doe je niet alleen
en als je dan zo’n kans krijgt…” Dit soort teksten heb ik de afgelopen
jaren vaak gehoord. Ons christennetwerk kent nogal wat zzp’ers, kleine ondernemers en mkb’ers die op enig moment zo zijn begonnen.
Een eigen bedrijf is voor een aantal mensen een ideaal, een droom.
Niemand boven je waaraan je verantwoording hoeft af te leggen. Het
motiveert enorm om jouw kennis, kwaliteiten en creativiteit helemaal in te kunnen zetten voor datgene waar jij goed in bent. Je komt
9 “Je koopt je vrijheid”
dan. Daar kan ik zelf over meepraten. Anderen zien het anders. “Het risico
13 Column Janneke van der Wenden
14 Werken op zondag: geen welles-nietes
dat ik mijn eigen inkomen moet
omzetten, onzekerheid en stress of
het allemaal wel zou lukken. Ik moet er niet aan denken!” In deze tijd kun
Beeld: Norbert Bosman
helemaal in jouw kracht, zeggen we
je beter blijven zitten waar je zit,
zeggen zij. Zij durven het risico van het ondernemerschap niet aan. Voor jezelf beginnen, is niet
18 “We zijn niet zo
zwitserlevengevoel”
24 Kabinet: kom maar met concrete maatregelen
27 Column Jan Drost 28 Sector Bouw
vrijblijvend. Het heeft een
uitdagende kant en ook een beklemmende. Ruil je niet de ene
verplichting voor de andere in? Je bent geen ‘loonslaaf’ meer, maar je komt bij jezelf in dienst. Ben je wel zo’n goede baas voor jezelf? Ik zie
sommige mensen volledig opgaan in hun eigen onderneming. De zaak
slokt alle tijd en energie op. Waar ben je dan uiteindelijk aan begonnen? We zijn onderweg naar Pasen. Jezus Christus is nooit ‘voor zichzelf’ begonnen. Hij deed de wil van de Vader. Hij deed het voor ons:
ondernemers, mensen in loondienst of zonder beroep. Voor ieder van ons geldt de vraag: Is ‘voor jezelf beginnen’ in het licht van Pasen
wel zo’n goede uitdrukking? Toch maar eens over nadenken in de veertigdagentijd.
30 “Succes moet je delen” 34 Als het (bijna) misgaat
3
Wordt het op een houtje bijten...
KRC
accountants & adviseurs
...of een welvoorziene dis?
De actuele adviseurs!
rondw eg 13, 8091 x a w e zep
t
[038] 444 62 44
s tat ions w eg 44, 7941 he meppel
t
[0522] 24 28 88
email: info@krcaccoun tan t s.nl w w w.k rc accou n tan t s.n l
U kunt natuurlijk overal een losse pensioen- of lijfrenteverzekering afsluiten, voorzieningen treffen die uitkeren bij ziekte, ongeval of arbeidsongeschiktheid. Maar alleen bij een specialist pur sang weet u pas zéker dat u én die uitkering krijgt die u toekomt én dat gaten en doublures worden voorkómen. Dat is nu eenmaal het voordeel van het door ons te serveren complete pakket inkomensafhankelijke voorzieningen.
D e P e n s i o e n A d v i e s G r o e p : d a n h o e f t u n o o i t o p e e n h o u t j e t e b i j t e n. Tijnjedyk 89, Postbus 1785, 8901 CB Leeuwarden, Telefoon: 058-2161501
pensioenadviesgroep.nl
Schade na een ongeval in het verkeer of bedrijf?
Schadedienst geeft u toegang tot professionele rechtsbijstand bij schadeafwikkeling; geheel kostenloos! Bel vrijblijvend naar het servicebureau: (030) 272 47 00 of bezoek voor meer informatie www.schadedienst.nl
kerkelijke werkers vertrouwd verzekerd gmerk . zonder winstoo Donatus werkt . n a a j i m t k e Dat spre
verzekeringen voor kerkelijke werkers in loondienst, zoals huis, inboedel en auto
d o n a t u s Po s t b u s 5 0 0 KW-184X132.indd 4 clink |1 april 2009
5240 AM Rosmalen
www.donatus.nl
t e l . 073 - 5 2 2 170 0 20-12-2007 08:40:45
Cor Lievers vertelt hoe zijn dag eruit ziet
06:00 wekker De wekker gaat, van onder de klamboe kijken we een nieuwe dag in. Na wat gepruts om de waterpomp aan de praat te krijgen, kunnen we ons wassen. Onze drie kinderen worden na een snel gezamenlijk ontbijtje door de chauffeur naar de internationale school gebracht.
08:00 meeting met het Survey Team Afgelopen jaar hebben we de hele stad Accra (3.8 miljoen inwoners) met GPS coördinaten in kaart gebracht. Het heeft heel wat voeten in aarde gehad om de staf te trainen en de middelen beschikbaar te krijgen. We hebben er het afgelopen jaar ruim acht procent extra klanten gevonden. Doordat we nu weten waar onze klanten zitten, kunnen we ook de kwaliteit van de processen in de gaten houden. Bij de eerste controle bleek de kwaliteit van onze meteropnemers meer dan vijftig procent af te wijken. Er is dus genoeg te doen.
11:15
De dag van ...
Cor Lievers werkt als Director Customer Service voor Aqua Vitens Rand. Sinds april 2006 woont hij met zijn gezin in Ghana. Hij werkt voor een joint venture van de waterbedrijven Vitens en Evides uit Nederland,en Rand Water Services uit Zuid-Afrika. Het doel van dit project is in vijf jaar de operatie van de Urban Water voorziening te verbeteren.
het callcenter is down
Na een meeting met een van de regio’s, waarbij de stroom weer eens uitviel, blijkt ook ons bescheiden callcenter niet te werken: de internetverbinding ligt er sinds vanmorgen uit. De urgentie van het probleem lijkt bij de staf niet helemaal duidelijk. Gelukkig is de provider bereid ons te helpen het probleem op te lossen. Om 13.00 uur ga even lunchen buiten de deur, in plaats van het broodje achter het bureau. Ik neem een van de Nederlandse studenten mee uit lunchen, zodat we direct de voortgang van de stage kunnen bespreken.
14:30
terug op kantoor
De lunch liep nogal uit vanwege een kapotte truck op een van de hoofdverkeersaders. Het verkeer zat compleet vast. Nu heb ik even tijd om een stapeltje cheques te tekenen en post door te nemen. Nog even overleg met mijn secretaresse over mijn trip naar twee regio’s komende week. Zijn de vluchten geboekt, halen ze ons op van het vliegveld? Steeds weer gaat de deur open en komt er iemand het kantoor in lopen, een klant, een medewerker, een leverancier. Gelukkig gaat het steeds beter en worden er wat meer afspraken geboekt, maar het blijft een zoete inval. By the way: het callcenter is weer in de lucht.
17:00
Eerste : controle nt ce o r p g i t f j vi g afwijkin
naar huis
Ik eet met de kinderen voordat mijn vrouw thuiskomt van haar werk op de Nederlandse school om 18.30 uur. Als de kinderen op bed liggen, kijken we nog even ‘In Europa’, via uitzending gemist. Een stukje Nederland na een dag Ghana.
Beeld: Norbert Bosman
5
activiteiten
actief voor het netwerk Er zijn veel vrijwilligers actief voor christennetwerk|gmv. Zij doen hun werk op allerlei terreinen. In dit nummer:
22 april 2009
Voorzitter van het senior|netwerk Hans Hendriks
13 mei 2009
Wat doet u precies? Ik ben sinds 2004 voorzitter van het senior|netwerk, een werkgroep bestaande uit vijf leden. We proberen een klankbord te zijn voor de aandachtspunten vanuit de organisatie en samenleving. Ook ontwikkelen we initiatieven voor onze doelgroep. Door onze inzet zijn de belangen van ouderen in de afgelopen jaren duidelijker onder de aandacht van het hoofdbestuur en de directie gekomen. Sinds kort helpt een speciaal in parttime aangestelde beleidscoördinator ons daarbij.
Wat: seminar Christen-zijn en loopbaankeuzes Waar: kantoor christennetwerk|gmv in Zwolle Wat: Netwerkwandeling voor Trainers, Adviseurs en Coaches (zakelijk|netwerk) Waar: Parksociëteit Marialust in Apeldoorn
27 mei 2009
Wat: Regiomeeting Groningen (zakelijk|netwerk) Waar: Café Bij Jansen in Groningen
27 mei 2009
Wat: Regiomeeting Zuidwest-Nederland (zakelijk|netwerk) Waar: Restaurant Kampanje in HardinxveldGiessendam
27 mei 2009
Wat: Regiomeeting West-Nederland (zakelijk|netwerk) Waar: Restaurant Tijsterman in Nieuwkoop
27 mei 2009
Waarom heeft u hiervoor gekozen? Sinds 1 mei 1958 draag ik de organisatie een warm hart toe. Toen mij in 2004 werd gevraagd mee te werken aan het senior|netwerk, zei ik ‘ja’. Als (hoofd)bestuurslid heb ik ervaren hoe belangrijk het is als christelijke werkgevers en werknemers zich inzetten voor gezamenlijke belangen. Bovendien zou ik het jammer vinden als velen, als gevolg van pensionering, hun lidmaatschap zouden opzeggen. Mijn generatie heeft het lidmaatschap vooral gezien als een principiële keuze. Door met elkaar te werken aan een bewust en goed ouderenbeleid hopen we ook oudere leden – 55-plussers – blijvend aan onze organisatie te binden.
Wat: Regiomeeting Oost-Nederland (zakelijk|netwerk) Waar: Restaurant PlankenWambuis in Ede
11 juni 2009
Wat: Netwerkmeeting voor interim-managers (zakelijk|netwerk) Waar: Hotel Mercure Amersfoort Veluwemeer in Putten
20 juni 2009
Wat: eerste jubilarissendag voor leden die 25, 40 of 50-jaar lid zijn Waar: De Orchideeënhoeve in Luttelgeest
Wat spreekt u hierin het meest aan? De maatschappelijke en sociale aspecten hebben altijd mijn interesse gehad: Het samenwerken in een organisatie en iets mogen betekenen voor je medemens. Omgaan met mensen heeft iets boeiends en dat
Kijk voor een volledig overzicht op www.cgmv.nl onder activiteiten.
samen te doen met anderen is mooi.
nieuw lid N a a m : mevrouw S.S.G. Loopstra Waarom bent u lid geworden van christennetwerk|gmv? “Er waren wat problemen, omdat een deel van mijn inkomen wegviel. Ik ben zelf Gereformeerd Vrijgemaakt en wilde daarom graag geholpen worden door een organisatie die daarbij past.” Wat verwacht u van christennetwerk|gmv? “In mijn huidige situatie verwacht ik duidelijk advies over mijn rechten en plichten. En ik verwacht kennis over mijn rechten en plichten als werknemer en als individu in de samenleving. Verder verwacht ik dat christennetwerk|gmv vanuit de Bijbel werkt bij het geven van advies en ondersteuning.”
6
clink | april 2009
zelfstandig Hans de Bruin is 38 jaar. Na zijn hbo-opleiding is hij gaan werken bij een grote bank. Eerst als trainee en daarna als accountmanager. Nu een reorganisatie op handen is, wil hij zich vestigen als zelfstandig financieel adviseur. De ambitie om zelfstandig ondernemer te worden, had hij altijd al. Nu zoekt hij een klankbord om de mogelijkheden te verkennen. Is het op dit moment wel verstandig om een eigen bedrijf te starten? Is aansluiting bij een franchiseorganisatie bijvoorbeeld een interessante optie voor hem? Maar hoe zelfstandig ben je dan nog?
Vrijheid en verantwoordelijkheid Door Bert Moolhuizen
Ondernemen is risico nemen
Hans de Bruin kent veel soortgenoten: mensen die al lang dromen van een eigen bedrijf. De gedachte ‘eigen baas’ te zijn en de vrijheid zelf keuzes te kunnen maken, prikkelt hen. Vaak geeft een reorganisatie of (dreigend) ontslag het laatste duwtje om de stap te wagen. Het is niet moeilijk een eigen bedrijf te starten. Met een bezoek aan de Kamer van Koophandel regel je de inschrijving in het handelsregister en registratie bij de Belastingdienst. De administratieve verplichtingen in je bedrijf kun je uitbesteden aan een administratieof accountantskantoor. Daarnaast stimuleert de Nederlandse overheid ondernemerschap. Er zijn allerlei (fiscale) regelingen die het aantrekkelijk maken een eigen bedrijf te starten. De droom van ondernemerschap kan dus gemakkelijk gerealiseerd worden.
Makkelijk?
Maar is het werkelijk allemaal zo makkelijk en aantrekkelijk? Ondernemen is risico nemen. Dat hoort er onlosmakelijk bij. Een ondernemer staat op zichzelf. Dat betekent het opgeven van zekerheid. De ondernemer kan geen
aanspraak maken op voorzieningen die voor een werknemer vanzelfsprekend zijn. Bij werkloosheid is er geen recht op een WW-uitkering en voor een uitkering bij ziekte of arbeidsongeschiktheid moet een (dure) verzekering worden afgesloten. Verder moet een ondernemer tijd vrijmaken om te werken aan de continuïteit van zijn bedrijf. Nadenken over de toekomst, plannen maken, opdrachtgevers zoeken, de administratie bijhouden. Voor een ondernemer geldt: als jij niets doet, gebeurt er niets. Dat kan grote druk op je leggen en het gevoel van vrijheid sterk beperken. Voordat je besluit een bedrijf te starten, moet je eerst goed alle consequenties overdenken. Belangrijk is hierbij anderen te betrekken. Bij voorkeur mensen die je goed kennen en kritisch zijn. Zelf zie je vaak alleen de positieve zaken, anderen kunnen je wijzen op de nadelen en risico’s. Deskundig advies vind je bijvoorbeeld bij de Kamer van Koophandel. Ook binnen het zakelijk|netwerk van christennetwerk|gmv ontmoet je ondernemers die met je mee kunnen denken en als klankbord kunnen fungeren bij de start van je eigen bedrijf. 7
“Je werk is je Alle vier de zelfstandigen die zijn geinterviewd, hebben in het verleden in loondienst gewerkt. Om verschillende redenen zijn ze een eigen bedrijf gestart. En elk staan ze op hun eigen manier in hun onderneming. Het is een spannend bestaan.
Ondernemen doe je niet alleen Een boerderij aan de rand van Oosterwolde (Fr.) was het nieuwe onderkomen van Hans en Hilly Wichers. Jaren van voorbereiding gingen vooraf aan het opstarten van een woonboerderij. De gedane moeite blijkt niet voor niets, ze werken als zelfstandigen aan hun eigen droom. Hans (56) werkte jaren in de gezondheidszorg en Hilly (56) in de gezondheidszorg en het onderwijs. Een reorganisatie maakte een einde aan Hans’ functioneren bij de instelling. “Voor onszelf beginnen, was een oude droom. Maar er was nooit reden om er ook echt wat mee te gaan doen, totdat ik ontslagen werd.” De boerderij werd begin 2008 geopend, ruim een jaar later wonen er naast Hans en Hilly zes bewoners en hebben ze acht parttimers in dienst. Hilly: “Het eerste jaar was heel intensief. Maar het is het zeker waard. In een organisatie voel je je soms een poppetje aan een touwtje. Nu kunnen we het zelf bepalen. Het is een
8
clink | april 2009
hele verantwoordelijkheid, maar ik zou het niet meer willen missen.” Het opzetten van de zorgboerderij van begin tot einde heeft bijna twee jaar geduurd. Hans: “We hadden het nooit gered zonder de hulp van mensen om ons heen. Een goede vriend is bedrijfsadviseur, maar weet niets van de zorg. We legden hem uit wat we wilden en hij heeft ons door het stellen van vragen geholpen om tot een verantwoord plan te komen. Een zwager is bouwkundige en hielp ons bij het vinden van een boerderij. Zonder onze medewerkers en andere mensen die enthousiast onze idealen delen, was het nooit gelukt.” Bijna hadden ze de handdoek in de ring gegooid. Hilly: “Er zijn momenten geweest dat het niet goed ging en het moeilijk was. Maar toch kwam het altijd weer goed. Dat geeft vertouwen, niet zo van, ‘we doen het effe’, maar we weten ons wel gezegend in de stappen die we zetten zodat we voorzichtig optimistisch verder gaan.”
zelfstandig
hobby en andersom” Na zeventien jaar als postbode te hebben gewerkt, begint Nico Ekema zijn eigen montagebedrijf. “Ik deed dit kluswerk er altijd al naast. Op een gegeven moment had ik eigenlijk geen tijd meer om in loondienst te werken. Toen ben ik voor mezelf begonnen.” “Voordat ik zelfstandige werd, had ik al een heel netwerk opgebouwd als freelancer. Daar profiteerde ik van. Mijn klantenkring breidt zich sindsdien rustig uit.”
24 uur
“Als ondernemer moet je bereid zijn er hard voor te werken. Je bent niet
klaar met acht uur op een dag. Dan kun je beter in loondienst blijven.” Nico ziet heel duidelijk twee kanten aan elke zaak: “Je werk is je hobby en andersom. Dan moet je wel zelf rust kunnen nemen, want je hebt nooit echt vrij. Maar of ik nu tv kijk of achter de computer zit om een factuurtje te maken, maakt dan niet uit. Dat is ook ontspanning.” “Alles rondom werk wordt eigenlijk veel duidelijker. Als je iets fout doet, is het je eigen schuld. De gevolgen moet je ook zelf dragen. Die vrijheid en verantwoordelijkheid heb ik graag. Omdat je alles zelf moet doen, kun je beter een accountant inhuren voor de administratie. Dat scheelt veel tijd. En
hij geeft op tijd aan welke kosten of belastingaanslagen je op termijn kunt verwachten.”
Kiezen
“Als christen gaat voor mij eerlijkheid voor alles. Soms is dat moeilijk, omdat je moet uitleggen waarom je bepaalde keuzes maakt. Ik kon een klus krijgen waarbij ik elke zondag moest werken. Dat heb ik niet gedaan, maar toen zat ik wel anderhalve maand zonder werk. Daar moet je niet zenuwachtig van worden. De toekomst is nu wat onzeker, want je weet niet wat mensen gaan doen. Maar werk blijft er altijd en God zorgt voor ons, dus er komt wel weer iets op je pad.”
“Je koopt je vrijheid” “Het begon met een lang proces van nadenken. Waarom zou je allerlei zekerheden opgeven om als zelfstandig ondernemer in het diepe te springen?” Interim-manager Arko Veefkind is directeur van In2Control, een bureau voor interim-management. Jarenlang had hij management- en directiefuncties in het bedrijfsleven, totdat hij in 2004 zijn eigen onderneming begon. “Het is een leven van vallen en opstaan, je moet dus niet opgeven, maar doorgaan. Dat is een eigenschap die je echt moet hebben. Er zijn maar weinig ondernemers die een zorgeloos bestaan leiden. Daarom moet je kunnen doorzetten.”
“En als je dan een fout maakt: heb er geen spijt van. Heb alleen spijt van de dingen die je niet hebt gedaan. Ik kan niet zoveel met spijt, omdat het belangrijk is dat ervaringen worden omgezet in positieve energie. Je moet niet blijven hangen.”
Vrijheid
“Als zelfstandige koop je je vrijheid, de risico’s neem je voor lief. Vrijheid betekent zelf de koers van je bedrijf kunnen uitstippelen en keuzes maken. Je kunt je focussen op waar je goed in bent, in loondienst is dat nog maar afwachten. Zolang je er van kunt leven, brengt het weinig beperkingen met zich mee, maar je gezin moet er wel achter staan.”
“Het is een keuze voor een turbulent leven en dat brengt risico’s met zich mee. Als je de stress niet aan kan of je volgende week nog wel inkomen hebt, moet je het niet doen. In loondienst loop je ook risico, maar als zelfstandige is het heel anders. Als jij er niet bent, is er geen vervanger, de gevolgen zijn direct merkbaar.”
Als de rest slaapt
“Ondernemer zijn, is kansen zien. We helpen elkaar niet door nu ‘ach, en wee’ te gaan roepen. Ik hou van anticyclisch handelen. Daarom begin ik nu een nieuw bedrijf gericht op werving en selectie. Als iedereen slaapt, en ik niet, heb ik een voorsprong.”
9
Zzp’er van steeds g voor Nederlandse Bert Moolhuizen
Beleving
vrijheid is het belangrijkste motief
Ondernemende mensen nemen steeds vaker het besluit om als zelfstandige te gaan werken. De vrijheid van ‘het eigen baas zijn’ trekt. Steeds meer starters werken voor eigen rekening en risico, zonder daarbij personeel aan te nemen. Ze werken zowel voor bedrijven als rechtstreeks voor particulieren. De zelfstandige zonder personeel (zzp‘er) wordt van steeds groter belang voor de Nederlandse economie. Freelance of zzp is precies dezelfde vorm van ondernemerschap, maar gebruikelijk is dat de term zzp gebruikt wordt in de bouw en de zakelijke dienstverlening. De term freelancer komt voor in de journalistiek, de communicatie of de vormgeving. Zzp-schap is geen rechtspersoon, zoals die geregeld is in de wet. Meestal is een zzp’er qua rechtsvorm een eenmanszaak. Duidelijk is dat zzpschap een uiteenlopende verzameling van professies inhoudt: van het werken met je handen als klusjesman tot het werken met je hoofd als hoogopgeleide adviseur.
Motieven
Uit onderzoek naar de redenen die mensen hebben om aan de slag te gaan als zzp’er blijkt dat het belangrijkste motief de beleving van vrijheid is. Verder wordt als beweegreden aangegeven dat er tegemoetgekomen wordt aan de behoefte aan zelfstandigheid. Men kan (en moet) zelf beslissingen nemen. Bovendien denken zzp’ers het vaak zelf beter te kunnen. Dikwijls is het een oude droom die werkelijkheid wordt. En niet zelden wordt de zzp’er door zijn eigen
10
clink | april 2009
werkgever gestimuleerd.
Karakteristiek
Voor zzp’ers geldt dat zij gemiddeld een hoog opleidingsniveau hebben (HBO/ WO). Voor het beginnen van hun bedrijf maken zij betrekkelijk weinig gebruik van financiering door derden. Zzp’ers werken meer informeel dan formeel samen. Onder hen bevinden zich relatief veel vrouwelijke ondernemers. Er zijn talrijke samenwerkingsrelaties tussen zzp’ers. Meer dan zestig procent van de zzp’ers werkt regelmatig samen met andere zzp’ers. Een kwart van hen wil gaan samenwerken. Voornamelijk in de bouwsector worden de grotere klussen aangenomen door samenwerkende zzp’ers. De verbanden zijn vaak informeel, op projectbasis en stoelen op het kennen en vertrouwen van elkaar. De moderne netwerkeconomie ten top dus.
Zzp in cijfers
Het aantal zzp’ers in Nederland is nu circa 750.000. Naar verwachting zal in 2010 het aantal zelfstandigen zijn uitgegroeid tot bijna één miljoen, hoewel op dit getal waarschijnlijk af te dingen valt in het licht van de economische crisis. In onzekere tijden zoeken de meeste mensen de zekerheid van inkomen, en minder snel het avontuur van het zelfstandig ondernemerschap. Tweederde van de zzp’ers is niet van plan personeel in dienst te nemen en kiest bewust voor het zijn van ‘einzelgänger’. Ongeveer een kwart van de zzp’ers heeft zijn onderneming in een bv
zelfstandig
groter belang economie
Zzp’ers en de economische crisis In een tijd van economisch crisis staat de positie van zogenaamde ‘flexwerkers’ als
ondergebracht en is dus directeurgrootaandeelhouder. Tweederde van de zzp’ers is man en gemiddeld 42 jaar oud. Het aandeel vrouwelijke zzp’ers groeit sterk. Meer dan zeventig procent van de zzp’ers doet de stap naar zelfstandigheid vanuit een situatie in loondienst. Ongeveer vijftien procent zet die stap vanuit een uitkeringssituatie. De resterende tien procent start direct na de studie een eigen bedrijf. De meerderheid opereert fulltime voor zichzelf, een klein deel werkt ook nog in deeltijd bij een werkgever. De verdeling van zzp-schap over de verschillende bedrijfssectoren in 2008 ziet er als volgt uit: Zakelijke dienstverlening Bouwnijverheid Landbouw
9%
16%
14%
Handel
11%
Milieudienstverlening, cultuur en recreatie
8%
Gezondheids– en welzijnszorg
6%
Industrie
5%
Onderwijs
3%
Financiële instellingen
3%
Vervoer, opslag en communicatie
3%
Horeca
2%
Bron: CBS
Succes van zzp
De zzp’er maakt het voor een werkgever mogelijk om op een andere manier arbeidskracht in te zetten. De zzp’er draagt bij aan flexibilisering van de arbeid en stimulering van het ondernemerschap. Werkgevers gebruiken een praktische oplossing voor de krapte
eerste onder druk. Onder deze © Nationale Beeldbank.
categorie vallen ook de Zzp’ers die hun werkzaamheden verrichten zonder een vast dienstverband. Veel Zzp’ers worden nu of in de komende maanden geconfronteerd met de gevolgen van de crisis. Het past bij ondernemers om ook in deze tijd de uitdaging van het ondernemerschap te zien en creatief te reageren op de
op de arbeidsmarkt door op projectbasis met andere ondernemers samen te werken. Dat is een goed alternatief voor het aannemen van eigen personeel. De zzp’er kiest een eigen traject op de arbeidsmarkt en maakt daarbij zelf afwegingen tussen werk en privé. Deze onafhankelijkheid in ruimte en tijd geeft nieuwe groepen ondernemers een prikkel tot participatie in het arbeidsproces. Nederland is in Europa het land met het hoogste aantal werknemers dat een ander dan het traditionele arbeidscontract heeft. Zeker 58 procent van de werkende beroepsbevolking is uitzendkracht, valt onder een of andere flexibele of deeltijdregeling of is zzp’er. Het fenomeen zzp past dus perfect in de Nederlandse arbeidscultuur en is daarom een blijvertje.
Grootste verandering
Deze historische ontwikkeling in de arbeidsverhoudingen beschouwend, is de belangrijkste verandering niet de nieuwe relatie tussen werkgever en werknemer, maar de nieuwe relatie tussen een persoon en zijn of haar eigen werk.
situatie die zich aandient. Een aantal tips om op een goede manier te reageren op de crisis: 1. B lijf actief en zoek naar mogelijkheden om je markt uit te breiden naar sectoren die minder gevoelig zijn voor de huidige economische situatie. 2. Blijf bij op je vakgebied. 3. O nderscheid je van anderen in je werkwijze en marktbenadering. 4. Z oek samenwerkingsmogelijk-heden en wees actief in netwerken. 5. B lijf zakelijk, straal vertrouwen uit en doe niet te snel concessies, bijvoorbeeld door een lagere prijs. 6. Zorg voor een goed administratie, wees kritisch op uitgaven en ken je financiële positie. 7. D enk na over mogelijke oplossingen wanneer je omzet sterk terugloopt
11
• Woningbouw • Verbouwing en renovatie • Utiliteitsbouw • Projectontwikkeling • Agrarische bouw
Hessenweg 10 • 7722 PK Dalfsen • Tel.: (0529) 43 22 33 • Fax: (0529) 43 42 69 E-mail: info@bouwvanpijkeren.nl • www.bouwvanpijkeren.nl
Adviesbureau Koers Hét adres voor maatwerk bij • psychologisch onderzoek • loopbaanbegeleiding • outplacement • studie- en beroepskeuzeadvies • re-integratie • levensloopbegeleiding en andere diensten op het gebied van loopbaan, studie en werk Maak een afspraak voor een gratis oriënterend gesprek met Margo de �ries, NIP-psycholoog, telefoon 06–30023712
Adviesbureau Koers
Kijk voor meer info op
www.adviesbureaukoers.nl
De toekomst in beeld
Doeltreffend Toekomstgericht Verrassend Persoonlijk Ondernemers die open staan voor ontwikkelingen, kansen optimaal willen benutten en het beste uit hun organisatie halen, kiezen voor Lansigt. Lansigt zet wensen en mogelijkheden in het juiste perspectief. Dat geeft ruimte en rust om volop van het ondernemerschap te genieten.
Lansigt.nl Alphen aan den Rijn | Gouda | Nieuw Vennep 12
clink | april 2009
schadedienst Als lid van christennetwerk|gmv kunt u uw letselschaderegeling geheel uit handen geven aan professionele letselschadeadvocaten. De Schadedienst is een unieke service voor leden van christennetwerk|gmv, Reformatorisch Maatschappelijke Unie (RMU) en de Nederlandse Patiëntenvereniging (NPV). Zij krijgen toegang tot betrouwbare en professionele rechtsbijstand bij schadeafwikkeling. Deze service is gratis. De Schadedienst richt zich op het verhalen van letselschade met betrekking tot beroepsziekten, bedrijfsongevallen, verkeersongevallen en medische fouten. Als gevolg van de maatschappelijke
ontwikkelingen is er een ware
Wij garanderen dat leden geen facturen
‘schaderegelingmarkt’ ontstaan. Veel
ontvangen voor hun schaderegeling.
schadebureaus werken op basis van no cure no pay. Ook leden van christennetwerk|gmv kennen aarzelingen om naar een
Hoe werkt het?
Vul het contactformulier in op www.
advocaat toe te stappen als ze schade
schadedienst.nl. Het formulier komt terecht
hebben geleden. Een belangrijke drempel
bij Bouwman Van Dommelen Advocaten. Zij
vormt daarbij het kostenaspect. Door dit
nemen contact met u op om de zaak verder
arrangement is dat probleem opgelost.
af te handelen.
column janneke van der wenden Vorige week kwam een concurrent/collega even een half uurtje zijn tijd doden. Dat doe je soms tussen twee afspraken door. Te weinig tijd om naar je eigen kantoor te gaan, maar wel in de buurt van een collega waar de koffie goed smaakt. Hij schoof even aan mijn bureau, legde zijn telefoon naast mijn mobiel, die naast de vaste telefoon lag. En ja, de telefoon is je werk, dus eerst ging die van mij. Gelukkig, een korte boodschap. De vaste telefoon rinkelt regelmatig en onbewust leidt dat mijn gedachten af. kijk op de nummermelder, wacht af of de telefoon niet te vaak overgaat (kwaliteitseis is drie tot vijf keer maximaal) en verwacht elk moment dat er naar mij wordt doorverbonden. Ook zijn telefoon ging: De eerste keer werd weggedrukt, de tweede keer was het een leuke zakenrelatie die belde. Uitgebreid werd er gevraagd naar het wel en wee van de ander en duidelijk gemaakt dat de zaken niet slecht gingen, gezien de omstandigheden. Ondertussen was ik bezig met het herschikken van de stapeltjes op mijn bureau. Mijn collega keek op zijn horloge, stond op en zwaaide mij goedendag, tijd voor de volgende afspraak.
Ik
Telefoontjes
zijn dwingend
Beeld: Elje
Regelmatig overkomt het mij dat ik ergens heenga om wat te regelen en ja, dan gaat natuurlijk de telefoon. Die gaat dan altijd voor. Zelfs bij de afhaalchinees zijn de bellers het eerst aan de beurt. Telefoontjes zijn dus dwingend en ik laat mij er ook door dwingen. Woensdag is mijn vrije dag en sinds een aantal weken is mijn jongste zoon die dag ook vrij. Gezellig. ’s Middags staat dan vaak in het teken van quality time met hem. Zo ook afgelopen woensdagmiddag: samen lunchen, de hond uitlaten, naar de dierenspeciaalzaak, koffiedrinken et cetera. ’s Middags om een uur of vijf kwam de opmerking: “Zeg mam, weet je dat dit de eerste keer is dat je de hele middag geen telefoon had, lekker relaxed hè?” De vraag kwam bij mij op: “Wat zijn mijn kwaliteitseisen als het erom gaat er te zijn voor mijn kinderen, of om vrij te zijn?”
e
13
Werken op zondag: geen wel
Door Steven Mudde
"We zoeken de marges van wat mag"
Henk Schaafsma aan tafel met Marina Lanting en
Minister Maria van der Hoeven van Economische Zaken sleutelt aan de Winkeltijdenwet. De regering wil het oneigenlijke gebruik van de toerismebepaling tegengaan. Hoe kijken een christelijke werknemer en werkgever aan tegen werken op zondag?
Marina: “De vraag is hoe God het bedoeld heeft. Het lijkt wel of onze ideeën omtrent dit thema zich op een glijdende schaal bevinden, we zoeken de marges van wat mag. Maar wat zegt de Here erover? Daarvoor mogen we best wat meer op de barricades gaan staan.”
Aan tafel bij Henk Schaafsma zitten Marina Lanting en Marinka Houtman. Marinka werkt bij een kledingwinkel in Utrecht. Zij had haar baan niet gekregen als ze niet twee keer per jaar op zondag wilde werken. Ze heeft dus de keuze gemaakt om het wel te doen. “Het was een heel moeilijke keuze en nog steeds heb ik er een raar gevoel bij. We hebben gewikt en gewogen, gebeden. Ik heb het gedaan, omdat ik ervoer dat het mijn plekje was.”
Wel of niet?
De boekhandel van Marina in Nijkerk is op zondag dicht. De reden: alle winkels in Nijkerk op zijn op zondag gesloten. “We zijn een Libris-boekhandel en de vestiging op Schiphol is gewoon op zondag open. Wat als ik daar had gezeten? Ik weet niet wat mijn keuze dan was geweest.” Wat is precies het vertrekpunt als je nadenkt over werken op zondag? Marinka: “Het gaat mij erom dat je, bij alle keuzes die je maakt, in eerste instantie christen bent. Samen met God maak je je keuzes. Juist in deze kledingwinkel kom ik veel mensen tegen die leegte in hun leven ervaren. Daar heb ik regelmatig gesprekken over en dat maakt dat ik me er op mijn plek voel.”
14
clink | april 2009
Marina vervolgt: “De vraag of iets wel of niet mag, is een onzinnige discussie. We moeten het goede benadrukken en positief insteken. De huidige economie biedt een mooie gelegenheid voor een omslag. Wat is heilzaam, wat is gezond? God zegt niet voor niets dat we een dag rust, een dag voor Hem nodig hebben. Dat kunnen we nu uitleggen.” Als ervaringsdeskundige kan Marinka deze stelling aanvullen: “De eerste keer dat ik in de winkel stond, vroeg ik me af: ‘Wat doen al die mensen hier?’ Het ziet er soms zo leeg en druk uit. Ik heb het er ook met klanten over gehad en dan bleek dat ze alleen op zondag de tijd hadden om te winkelen. Ik denk dat veel mensen bijna ten onder gaan aan het niet hebben van een dag rust. Ten diepste vind ik dat de winkels op zondag dicht moeten zijn.” In het gesprek komt naar voren dat een dag rust en een dag voor God en de gemeente het belangrijkste zijn van de zondag. De vraag of je dan wel of niet mag werken, is niet zo gemakkelijk te beantwoorden: zo vierden de eerste christengemeenten geen zondag, is het in Noord-Amerika heel normaal om zondags uit eten te gaan en mogen veel
aan tafel met
les-nietes Marinka Houtman
moeders zich zondags in het zweet werken om iedereen van eten en drinken te voorzien.
24/7 sector
Henk: “Wat doe je als je in de industriële sector werkt en de machines draaien 24/7 door?” Marinka: “Dat kun je niet afdoen met ‘het mag gewoon niet’. Ik denk dat er mensen zijn die echt niet anders kunnen dan op zondag te werken. Het zou, ondanks het werk op zondag, toch je plekje kunnen zijn. En misschien is er de mogelijkheid dat je eerst naar de kerk kunt en daarna gaat werken.” “Ik wil ze moed toewensen,” zegt Marinka. “Moed om het in de branchevereniging aan de orde te stellen. Juist nu is een goed moment om bespreekbaar te maken dat het beter is op zondag niet te werken.” Henk vraagt door: “En stel dat je niet wilt werken op zondag en je wordt daardoor niet aangenomen of raakt je baan kwijt?” Marina reageert nuchter: “C’est la vie. Er komt wel ruimte voor iets anders. Moeiten horen nou eenmaal bij dit leven, we hebben ermee te dealen.” Marinka: “Je moet altijd doen waar je zelf achter staat, wat je hart heeft. Nu is het hopen dat je iets vindt waar je wel goed terecht kan.” Henk: “Hoe vul je de zondag in als je moet werken?” Marina: “In de kerk zou er veel meer aandacht moeten zijn voor mensen die op zondag werken.
V.l.n.r. Henk Schaafsma, Marinka Houtman, Marina Lanting
Veel mannen en vrouwen die in de hulpverlening werken, doen dat ook op zondag. Maar hoe vier je dan de zondag? En dat geldt niet alleen voor mensen die werken.. Ook als je niet werkt kan de zondag een heel drukke dag zijn.” Marinka: “Er is geen vervanging van de zondag, maar er zijn wel andere manieren waarop we gemeente kunnen zijn. Binnen de kerkelijke gemeenschap gaat het om verbonden zijn met elkaar, en dat kan ook doordeweeks.” Marina vult aan: “We moeten om elkaar heen gaan staan. En niet alleen om degene die werkt, maar ook om de partner. Hoe geef je de zondag inhoud als je man of vrouw werkt?”
Christennetwerk
De gesprekspartners zien ook in christennetwerk|gmv een partij die rond deze thematiek een rol kan spelen. Marina: “Jullie kunnen de recessie aangrijpen om de discussie rond de doorgeslagen economie aan te gaan en jullie kunnen zondagwerkers ondersteunen.” Marinka: “Het is nou eenmaal de realiteit dat er mensen zijn die op zondag moeten werken; veroordeel dat niet, maar ondersteun ze.”
De CV van: marina lanting Leeftijd: 44 jaar Werkzaamheden: directeur (samen met compagnon) boekhandel Roodbeen Werken op zondag...: moet je niet willen. marinka houtman Leeftijd: 46 jaar Werkzaamheden: styliste / verkoopmedewerkster Werken op zondag is...: soms noodzakelijk.
15
o n b e ta a l d a c t i e f
Veel leden van christennetwerk|gmv zijn onbetaald actief in de maatschappij. Zij doen hun werk op allerlei terreinen. In dit nummer:
Vrijwilliger bij de Sapfabriek Alex Sytsma Wie bent u?
Ik ben Alex Sytsma (50), ik ben getrouwd en heb drie volwassen kinderen.
‘werkmeester’ sta ik in de praktijk en ik geef van daaruit kennis en vaardigheden door.
Wat voor vrijwilligerswerk doet u?
Waarom doet u dit?
kwaliteitscoördinator en studentbegeleider
en ik werd gelijk getriggerd! Toen ben ik
bij de Sapfabriek te Ede (www.sapfabriek.
eens gaan praten met de directeur en dat
nl). Alle functies voor het ontwikkelen,
klikte. Ik vind het leuk om kennis te delen
produceren en verkopen van het product
met jongeren en kan ook weer van hen
worden hier uitgevoerd door studenten, van
leren. Verder vergroot dit vrijwilligerswerk
vmbo tot hbo.
mijn netwerk: je leert weer nieuwe mensen
Mijn taak is het kwaliteitssysteem te
kennen.
Twee dagen per week werk ik als
verbeteren volgens de HACCP-eisen (een
In de krant las ik een artikel over dit project
Is er een link tussen uw vrijwilligerswerk en uw arbeidsverleden?
te begeleiden. Het liefst zou ik van dit
Ik heb altijd als kwaliteitscoördinator in
ook dat ik gezien mijn huidige situatie van
dat studenten kennis missen, geef ik
de levensmiddelenindustrie gewerkt en
werkeloosheid op zoek ben naar een baan
aan de opleiding door waaraan ze meer
toen al vond ik het heel leuk om stagiaires
waar ik mijn kwaliteiten kan inzetten.
risico-inventarisatie voor voedingsmiddelen -red.) Stagiaires die bij mijn komen met vragen en problemen,leg ik dingen uit en ik helpze verder. Wanneer ik merk
Dossier gesloten Na een beroerte keurt het UWV Ferdinant gedeeltelijk af. Hij zou nog dertig uur per week kunnen werken. In de praktijk blijkt dit echter al snel te veel. “Bij mijn herkeuring heb ik aangegeven dat ik eigenlijk in een hogere klasse WAO zou moeten vallen. Helaas werd dit niet toegekend.” Ferdinant neemt contact op met christennetwerk|gmv: “Tegen deze uitspraak kon bezwaar worden aangetekend. Christennetwerk|gmv heeft dat juridisch verder opgepakt. Wij zijn samen naar een hoorzitting geweest in Zwolle. De juridisch medewerkster had haar verhaal goed voorbereid. Zij had mij ook al eerder goed geholpen bij een terugvordering van UWV.” UWV heeft het bezwaar toegekend en Ferdinant is in een hogere klasse geplaatst. Nu komt de uitkering overeen met het aantal uren dat hij kan werken.
16
aandacht moeten besteden in de lessen. Als
clink | april 2009
vrijwilligerswerk mijn baan maken!Vandaar
Congres ‘Calvijn op scherp’ wil beeld Calvijn bijstellen Op een congres op 19 juni moet duidelijk worden welke visie Calvijn had op politiek, arbeid, economie en recht. In dit Calvijnjaar ging de discussie al vaak over de beeldvorming rondom de hervormer uit Genève. Zes calvinistische organisaties gaan de karikaturen te lijf. Johannes Calvijn was een veelzijdige reformator die zich beslist niet beperkte tot de wereld van de theologie. Gerenommeerde sprekers zullen een poging wagen om goed scherp te krijgen welke visie
Calvijn had op de maatschappij. Dagvoorzitter is Koert van Bekkum, adjunct-hoofdredacteur van het Nederlands Dagblad
Standpunt financiering kinderopvang Een lid van christennetwerk|gmv las in de vorige clink het artikel ‘Combinatie WERK en gezin?’. Ze was ‘verbijsterd’ over het standpunt van ons netwerk wat betreft de financiering van de kinderopvang. De volgende zin veroorzaakte de beroering: “Wij pleiten voor een volledig kindgebonden budget, zonder dat er naast een dergelijk budget ook nog een vergoeding is voor kinderopvang.” Deze werkende moeder trok de conclusie dat ze dan vanuit financieel oogpunt beter thuis kon blijven dan te gaan werken. Met haar hebben we al persoonlijk contact opgenomen om ons standpunt uit te leggen, voor alle andere leden nog een korte uiteenzetting van ons standpunt: Het is beslist niet ons doel om de vergoeding voor kinderopvang om zeep te helpen. Integendeel, wij vinden het juist belangrijk dat zowel vrouwen als mannen gestimuleerd worden te participeren in het arbeidsproces. Een vergoeding voor kinderopvang is dan essentieel. Wat wij graag willen is een volledig kindgebonden budget, waarin ook de vergoeding voor kinderopvang wordt verdisconteerd. Hoe ouders dat kindgebonden budget vervolgens inzetten met betrekking tot arbeid en zorg, willen wij aan ouders zelf overlaten. Kortom er ontstaat meer vrijheid voor ouders om het beschikbare budget in te zetten!
h e t o c h t e n d r i t u e e l va n ... Naam: Alize Kramer Beroep: bureauredacteur uitgeverij Woonplaats: Heerenveen Om 6.50 uur wekt m’n mobieltje mij voor een nieuwe dag. Om 7.00 uur ga ik uit bed en zet ik eerst een kop thee. Dan ga ik achter mijn bureau zitten en lees een stukje uit de Bijbel of zoek in de ‘Bijbel online’ teksten iets op over een onderwerp dat me bezighoudt. Daarna praat ik een poosje met God. Zo rond half acht stap ik onder de douche en kleed me vervolgens aan. Ik smeer mijn lunch en doe ondertussen een boterham in de broodrooster. Een geroosterde boterham met kaas is heerlijk! Na het eten, poets ik mijn tanden en pak m’n tas. Ik haal de fiets uit de schuur en na een kwartiertje fietsen ben ik op kantoor gearriveerd. Ik begroet de collega’s, haal een kop thee en doe mijn pc aan. Een nieuwe werkdag kan beginnen!
Wilt u ook uw ochtendritueel met ons delen? Laat het ons weten: redactie@cgmv.nl.
carrièremove
"Ik wilde meer thuis zijn" Met mijn logistieke achtergrond werkte ik ongeveer negen jaar bij een ICT-bedrijf. Ons bedrijf verkocht software die bedrijfsprocessen regelt. Ik was vooral betrokken bij het logistieke deel: de automatisering van magazijnen. Daarvoor moest ik steeds naar klanten toe, in Nederland, maar ook in het buitenland. Eén project duurde meestal een paar maanden. Het reizen ging me steeds meer tegenstaan. Ik wilde meer thuis kunnen zijn. Toen het bedrijf van een Nederlandse landenorganisatie naar een Europese organisatie zou overstappen, hakte ik de knoop door. Met mijn specialisatie zou dit namelijk betekenen dat ik nóg vaker naar het buitenland zou moeten. Het idee om iets met mijn wiskundebevoegdheid te gaan doen, speelde al langer door mijn hoofd, dus de keuze was snel gemaakt. Na één e-mail en één gesprek had ik een baan! Van mijn salaris ging wel een flinke hap af en daarom is mijn vrouw is toen gastouder geworden. Zo redden we het prima. De omschakeling was groot, maar het bevalt mij uitstekend! Ik heb nu veel meer tijd om thuis te zijn. Met pubers in de weer zijn, vind ik ook leuk. En... ik ben nu in tien minuten fietsen thuis!
Albert Boumeester Heeft u ook een interessante carrièremove gemaakt? Laat het ons weten: redactie@cgmv.nl.
17
“Wij zijn niet zo zwitserlevengevoel” Door Christine Lemaire
Janny Wolters (69) is ruim dertig lid van christennetwerk|gmv. Het lidmaatschap is na al die jaren nog steeds heel waardevol voor haar. Janny werkte als moeder van vijf kinderen in een tijd waarin dat nog lang niet gangbaar was. Van verwijten daarover trok ze zich niets aan. “Als diëtiste ging ik als voorlichtster bij de Hartstichting werken. Dit werk was vooral ’s avonds. Zodra mijn man thuis kwam, kon ik de auto meenemen. Dat je steeds met andere mensen te maken hebt, vond ik heerlijk. Ik heb dit werk 26 jaar lang met veel plezier gedaan.”
Logisch
“Ik heb een
gloeiende hekel aan gezeur”
“Ik ben altijd maatschappelijk betrokken geweest, maar wilde niet bij een politieke partij, dus was christennetwerk|gmv een logische keuze. Bij een politieke partij zijn er altijd dingen waar je je niet in kunt vinden. De lijn van cgmv kan ik wél volgen. Mijn ouders waren ook lid, dus voor mij was het heel gewoon. Ouders hebben daarin duidelijk een voorbeeldfunctie.” Janny houdt ervan als ideeën handen en voeten krijgen: “Ik heb een gloeiende hekel aan gezemel en gezeur.” Aan zinvolle discussies neemt ze juist gráág deel. Na enige tijd in de vrouwenraad, is ze nu lid van de commissie Wet maatschappelijke ondersteuning voor de diaconie: “Met de Wmoraad kun je samen nadenken. Gewoon doorzetten en proberen mensen mee te krijgen. Of je iets bereikt weet ik niet, maar je
18
clink | april 2009
kunt in elk geval je stem laten horen.”
Mogelijkheden
Als echte wereldverbeteraar ziet Janny om zich heen altijd mogelijkheden en zet zich daar dan ook voor in. Van begin af aan, geeft zij haar ideeën aan cgmv door. In een nieuwe opzet van het senior|netwerk, zag ze een mooie kans. “Ons doel is mensen bij christennetwerk|gmv te houden. En dat niet alleen uit solidariteit, maar omdat we echt iets te bieden hebben. We zijn daarom steeds op zoek naar nieuwe, zinvolle mogelijkheden. De cursus Pensioen in Zicht is daar een goed voorbeeld van. We zijn oplossingsgericht bezig, in plaats van te klagen. Dat is inspirerend.”
Talenten
Ze is heel duidelijk: “Wij zijn niet zo van het zwitserlevengevoel. Je mag best genieten, maar je houdt ook verantwoordelijkheden. Je blijft je hele leven rentmeester, ook als je niet meer in loondienst bent. Ik vind het heel belangrijk om uit liefde je naaste te helpen, met je eigen talenten. Ik doe dat nu onder meer in het senior|netwerk en vroeger bijvoorbeeld met lezingen over gezond eten.” Ook voor minder actieve mensen ziet ze mogelijkheden: “Ze zouden vragen of problemen kunnen doorgeven aan een soort regiocoördinator. Dat je van elkaar kunt leren, mag best meer ruimte krijgen in de dienstverlening van cgmv. Dat geldt ook voor het christelijke aspect. En cgmv zou meer concrete hulp kunnen aanbieden, meer expertise.” Ze heeft meteen allerlei ideeën hoe dat vorm zou kunnen krijgen.
reactie op het nieuws © Nationale Beeldbank.
Crisis en duurzaamheid
ANP foto 7234877w
Door Wim Meissner
Er is meer dan economisch belang
De verschillende vakorganisaties hebben op 17 februari plannen gepresenteerd die een oplossingsrichting voor de huidige economische crisis moeten aangeven. Christennetwerk|gmv kan zich in grote lijnen in deze plannen vinden. Op dit moment willen we nadrukkelijk aandacht vragen voor duurzaamheid van economische groei. Om ‘de schoorsteen’ van de Nederlandse economie opnieuw te laten roken, minister Rouvoet citerend, moeten er nu maatregelen getroffen worden: we moeten er alles aan doen, om te voorkomen dat mensen thuis komen te zitten. Tegelijkertijd moeten we oog hebben voor de gevolgen van ongebreidelde en onevenwichtige economische groei. Kunnen we ervoor zorgen dat de afdaling in het dal van de economische golfbeweging niet te lang en te diep wordt? En zou dit bezinningsmoment juist ook het goede ogenblik kunnen zijn om te kiezen voor een fundamenteel andere benadering? Om in de beeldspraak te blijven: van de klim uit dat dal? Hoe groen wordt de nieuwe economische groei? Christennetwerk|gmv wil dat mensen écht tot hun recht komen. Voorwaarde daarvoor is onder meer een evenwichtige,
duurzame en kwalitatieve economische groei. Hierin is oog voor mens en schepping. Dat raakt de fundamentele inrichting van de economie. Daarom ondersteunen we van harte de oproep die de vakorganisaties doen voor een fundamentele herbezinning op de ontwikkeling van de economie naar een duurzaam systeem, waarin iedereen tot zijn recht kan komen. In de voorstellen, die werknemers, werkgevers en ook sommige politieke partijen in de media doen, proeft christennetwerk|gmv hier en daar een benauwdheid en bijna paniek over de ‘dramatische’ ontwikkelingen van de Nederlandse en internationale economie. Zover gaat christennetwerk|gmv niet mee. Er is immers meer dan het economische belang. We willen ons daarop dan ook nooit blindstaren, noch in goede, noch in slechte tijden. De zekerheid van het bestaan zit niet in economische omstandigheden. Dit primaat van het economische denken, resulteert in een permanente focus van onze samenleving op maximale economische groei. Maar worden we daar gelukkiger van? De huidige crisis toont aan, dat het ten koste van alles vasthouden aan een dergelijke economische groei, tot ongewenste en niet te controleren uitwassen voert. 19
WorkMate-project Door: Bedina Gelling-Tjabringa
Juist in de
eerste fase van werkloosheid
De ervaring leert dat het steeds moeilijker wordt weer een plek op de arbeidsmarkt te vinden naarmate werkloosheid langer duurt. Juist in de eerste fase van de werkloosheid is ondersteuning van groot belang. In 2005 introduceerde christennetwerk|gmv het WorkMate-project. Bij dit project worden werkzoekers ondersteund door een WorkMate. Dit is een ervaringsdeskundige die goed kan luisteren en motiveren en zo werkzoekenden ondersteunt. In de afgelopen periode is het accent geleidelijk verlegd. Steeds vaker gaven de WorkMates ook ondersteuning aan leden die op zoek waren naar een andere baan, zonder werkloos te zijn. Inmiddels worden we geconfronteerd met de dreiging van sterk oplopende werkloosheid. Juist in deze situatie wordt het WorkMateproject in zijn oorspronkelijke vorm weer
relevant. Net als bij de start van het project in 2005 willen we er voor onze leden zijn vanaf het moment dat werkloosheid dreigt. Het is onze overtuiging dat mensen pas tot hun recht komen wanneer zij hun talenten kunnen inzetten in de samenleving: betaald of onbetaald.
Hoe werkt het?
Voor ondersteuning door een WorkMate is een telefonische aanmelding bij christennetwerk|gmv voldoende. Na een telefonische intake door één van onze ledenadviseurs zullen wij de koppeling met een WorkMate tot stand brengen. Hierbij wordt gezocht naar de meest passende combinatie van achtergrond, persoonlijkheid en woonplaats. De WorkMate is een klankbord, geeft de werkzoeker informatie en tips en denkt mee met de inspanningen die verricht worden om te komen tot een goede inzet van de talenten van de werkzoeker.
"Je krijgt Margriet van Gelder (50) maakt sinds zomer 2008 gebruik van het WorkMate-project. “Na 12 jaar in Mexico te hebben gewerkt, kwam ik terug in Nederland. Ik ging Frans en Duits geven op een middelbare school. De overgang was groot en ik kwam overspannen in de WW terecht. Toen ik een jaar werkloos was, kwam de vraag: ‘Wat wil ik eigenlijk verder?’”
20
clink | april 2009
WorkMate Theo Hoekstra
"Vertrouwen is heel belangrijk"
Theo Hoekstra (64) is al vier jaar actief als
“Bij de eerste
WorkMate bij christennetwerk|gmv: “Ik
kennismaking,
zag een aankondiging van dit project in de
vraag ik altijd: ‘Wat
krant staan. Toen heb ik mij direct gemeld
verwacht je?’ Al pratende
als WorkMate.”
kom je samen tot een plan en een afbakening van wat wel en wat niet
Theo werkte jaren in het middelbaar
mogelijk is. Wat ik doe, is over de schouder
onderwijs . Inmiddels is hij met de VUT
meekijken, bemoedigen en hier en daar een
en heeft hij een eigen bureau voor
praktische tip geven.”
loopbaanadvies. Hij zet graag zijn kennis en vaardigheden in voor wie daar behoefte aan
“Als WorkMate is het vooral belangrijk
heeft. “Ik ben nieuwsgierig naar mensen,
dat je geïnteresseerd bent in mensen en
naar wat ze beweegt en bezighoudt. Als ik
geduld hebt om achter hun verhaal te
ze daarmee verder op weg kan helpen, vind
komen. Vertrouwen is heel belangrijk, dus
ik dat prachtig!”
je moet goed kunnen luisteren, je inleven en meevoelen. Daarnaast moet je natuurlijk
“Het traject is voor iedereen anders. Met
zicht hebben op de arbeidsmarkt en op
sommige werkzoekers waren we na twee
solliciteren. Je moet weten hoe het eraan
of drie keer al klaar. Met Margriet heb ik
toe gaat in het bedrijfsleven.”
inmiddels meer dan een half jaar contact. In het begin hadden we heel intensief contact.
“Mijn doel is dat de ander zelf weer
Nu spreek ik haar af en toe telefonisch.
enthousiast en actief wordt. Als het goed
Het gaat dan vooral om kleine praktische
is, maak je jezelf als WorkMate uiteindelijk
dingen.”
overbodig.”
Werkzoeker Margriet van Gelder
t er een invalshoek bij" “Op www.cgmv.nl las ik over het
heb je een klankbord, iemand om samen
ik heb me nooit gepusht gevoeld. Als ik
WorkMate-project. De coördinator hiervan
mee te reflecteren. Als iemand zich
plannen had gemaakt, kwam hij daar weer
heeft zich heel actief ingezet. Zij heeft
concentreert op jouw situatie krijg je er
op terug: ‘Welke stappen heb je gezet? Hoe
regelmatig met mij overlegd en ik kon vrij
een andere invalshoek bij. Niet dat hij het
gaat het?’”
snel kennismaken met Theo. Dat is een
oplost, maar met elkaar kom je tot betere
uitstekende match. Hij kent het middelbaar
inzichten, waardoor je beter in je situatie
“Inmiddels hebben mijn plannen voor een
onderwijs en omdat hij ook wat ouder is,
kunt staan.”
eigen bedrijf meer vorm gekregen. Ik ben
begrijpt hij het verschil met vroeger. Dat vind ik heel prettig.”
nu echt bezig concrete stappen te zetten. “Het is voor mij heel belangrijk dat Theo
Het contact wordt op een natuurlijke
steeds veel respect en erkenning voor mijn
manier minder intensief, maar het is
“Als je thuis zit, sta je er helemaal alleen
situatie heeft getoond. Theo heeft mij
prettig dat ik de mogelijkheid heb op mijn
voor. Dat is moeilijk. Met een WorkMate
gestimuleerd dingen te proberen, maar
WorkMate terug te vallen.”
21
vraag en antwoord
Jacobien Spanhaak en Bédina Gelling-Tjabringa zijn werkzaam voor christennetwerk|gmv. Zij ontvangen dagelijks veel vragen van leden. In deze rubriek plaatsen we een aantal van deze vragen en antwoorden. Wilt u iets weten? Bel naar: 038 - 42 54 379
Beeld: Eljee
Opnemen vakantiedagen
Functie vervalt
De zomer nadert en binnen de organisatie zijn we bezig met het aanvragen van vakantiedagen. Ik zou graag drie weken vakantie willen opnemen. Kunt u mij vertellen hoe ik dat kan doen?
Sinds 2000 werk ik met veel plezier bij een meubelbedrijf als meubelmaker. Vanmorgen heb ik totaal onverwachts gehoord dat mijn functie komt te vervallen per augustus 2009. Ik ben hier best van geschrokken, want ik dacht dat de economische crisis geen gevolgen zou hebben voor mijn functie. Kunt u aangeven waar ik rekening mee moet houden en wat christennetwerk|gmv voor mij kan betekenen?
Voor zover de vaststelling van de vakantie niet schriftelijk is overeengekomen of bij cao is geregeld, kunt u uw vakantie schriftelijk aanvragen bij uw werkgever. Indien de werkgever niet binnen twee weken nadat u uw aanvraag heeft ingediend, reageert, is de vakantie vastgesteld. Een vakantieaanvraag kan alleen geweigerd worden indien er gewichtige redenen door de werkgever worden aangevoerd. Deze moeten schriftelijk kenbaar worden gemaakt. Wanneer de vakantie is vastgesteld en er is later toch sprake van gewichtige redenen dan kan de werkgever de vakantie, na overleg met de werknemer, of het vastgestelde tijdvak van de vakantie, wijzigen. De schade die u dan zou kunnen lijden ten gevolge van de wijziging wordt door de werkgever vergoed.
22
clink | februari 2009
Dergelijke berichten komen vaak onverwachts en daarom hard aan. Een vervelende en onzekere situatie voor u. Uw werkgever zal een ontslagvergunning moeten aanvragen bij UWV WERKbedrijf (voorheen CWI) op grond van de financiële situatie van het bedrijf. Wanneer de vergunning wordt verstrekt, kan de werkgever overgaan tot ontslag met inachtneming van de opzegtermijn. Eén van onze juristen kan uw belangen in de ontslagprocedure behartigen. Het is van belang dat we dan zo snel mogelijk beschikken over alle stukken die nodig zijn, zodat we u kunnen informeren wat uw rechten en plichten zijn. Om inkomsten te ontvangen, wanneer u werkloos bent geworden, kunt u al voordat u werkloos bent een WW-uitkering aanvragen bij UWV WERKbedrijf. Zij zullen beoordelen of
u wel of niet in aanmerking komt voor een WW-uitkering. U dient zich daar uiterlijk één dag nadat u werkloos bent geworden als werkzoekende in te schrijven. Het is raadzaam om gelijk contact op te nemen met cgmv indien ontslag dreigt of is aangekondigd. Daarnaast kent cgmv het WorkMate project. In dit project ondersteunen leden (WorkMates) werkloze leden bij het zoeken naar ander werk. U kunt zich inschrijven als werkzoeker. Dan wordt er een WorkMate voor u gezocht die u zal motiveren, adviseren en ondersteunen bij de zoektocht naar ander werk. In dit nummer leest u daar meer over. U kunt zich als werkzoeker of workMate aanmelden bij Bédina Gelling (bgelling@cgmv.nl). We helpen u graag verder.
Vakantie bij de één, werken voor de ander Werktijdverkorting Ik heb de laatste tijd regelmatig nieuws gehoord over het aanvragen van werktijdverkorting door de werkgever omdat ze last hebben van de kredietcrisis. Wat houdt dit nu precies in?
Als uw werkgever vanwege de kredietcrisis een acuut omzetverlies lijdt, kan hij een verzoek indienen voor de bijzondere regeling werktijdverkorting voor de werknemers. Deze regeling is bedoeld om bedrijven te ondersteunen bij het opvangen van de eerste schokgolf van de kredietcrisis. Het is nadrukkelijk niet bedoeld om gewone bedrijfsrisico’s op te vangen. Het betreft dan ook een tijdelijke regeling en duurt maximaal 24 weken. U wordt voor de duur van (een gedeelte van) uw normale arbeidsuren naar huis gestuurd. U blijft tijdens de periode van werktijdverkorting in dienst van uw werkgever en ontvangt gewoon loon; de overheid betaalt uw werkgever dan de WW-uitkering. Verder gelden veelal dezelfde verplichtingen als tijdens een gewone WW, maar u hoeft niet
te solliciteren of u in te schrijven als werkzoekende bij UWV WERKbedrijf . Hierop geldt één uitzondering: als uw werktijd tot nul uren is verkort, gelden deze verplichtingen na zes weken wel. Sociale partners hebben onderling afspraken gemaakt over scholing en detachering tijdens werktijdverkorting.
Gewijzigd ouderschapsverlof Ik zou graag per 1 juni 2009 ouderschapsverlof aan willen vragen voor mijn zoontje van twee. Maar ik heb ergens gehoord dat de regels veranderd zijn. Klopt dat? Dat klopt inderdaad. Vanaf 1 januari 2009 heeft u namelijk per kind recht op 26 maal de wekelijkse werktijd ouderschapsverlof. Tot 1 januari 2009 was dit 13 maal de wekelijkse arbeidstijd. De verlenging van 13 naar 26 weken ouderschapsverlof geldt alleen als u voor dat kind vóór 1 januari 2009 nog niet eerder ouderschapsverlof hebt opgenomen, of gedeeltelijk hebt opgenomen. Verder staat in de wet een standaardregeling voor het opnemen van het verlof: u mag een jaar lang de helft van uw werktijd werken. Maar met toestemming van uw werkgever kunt u het ouderschapsverlof ook flexibel opnemen. Tevens kunt u het verlof opsplitsen in maximaal zes gedeelten. Elk gedeelte moet minimaal een maand duren. Uw werkgever mag een verzoek om flexibele opname van het ouderschapsverlof alleen weigeren als dit grote problemen voor de bedrijfsvoering mee zou brengen.
Beeld: Eljee
Vakantie bij de één, werken voor de ander Ik heb mijn arbeidsovereenkomst opgezegd en wil mijn overschot aan vakantieuren gebruiken om alvast bij mijn nieuwe werkgever in dienst te treden. Mag dit? Het is wettelijk niet geregeld dat het niet mag, maar we raden het wel af. Bij een arbeidsovereenkomst moet er namelijk sprake zijn van onder meer persoonlijke arbeid en een gezagsverhouding. De gezagsverhouding houdt in dat een werknemer bij de uitvoering van zijn werkzaamheden verplicht is om de instructies of aanwijzingen van de werkgever op te volgen. Wanneer u dus bij twee werkgevers een (fulltime) arbeidsovereenkomst heeft, hebben beide werkgevers ook het recht om u persoonlijke arbeid te laten verrichten en bent u verplicht aan hun oproep tot werken gehoor te geven. Wanneer u niet aan de oproep gehoor kunt geven, kan dit grote problemen geven. De werkgever kan bijvoorbeeld stoppen met het betalen van het loon.
23
Kabinet: kom maar met Door Martin van Eerde
Peiling onder leden over
gevolgen crisis
De voorspellingen van het Centraal Planbureau zijn niet rooskleurig en voorzien in een lastige tijd als het gaat om de werkgelegenheid, de economische ontwikkelingen, de prijs-, loon- en koopkrachtontwikkeling en de concurrentiepositie van het Nederlandse bedrijfsleven. Deze ontwikkelingen vragen om (ingrijpende) maatregelen en niet om struisvogelpolitiek. Enerzijds verwachten veel burgers dat het kabinet maatregelen neemt en anderzijds willen we liever geen maatregelen die al te zeer ingrijpen in onze persoonlijke financiĂŤle huishouding, positie op de arbeidsmarkt of onze sociale situatie. Een bijna onmogelijke opgave voor het kabinet! Ook de burger kan en mag zijn ogen niet sluiten voor de economische situatie en de sociale consequenties die dit heeft. Het is belangrijk dat maatregelen die genomen worden evenwichtig en duurzaam zijn, dat lasten en lusten zo gelijkmatig mogelijk verdeeld worden over de burgers en voor een lange termijn houdbaar zijn.
Korte en lange termijn
Om de kredietcrisis het hoofd te bieden is het van belang maatregelen te nemen die economie en samenleving een impuls geven. Daarbij kan gedacht worden aan: deeltijd WW, loonmatiging, het naar voren halen van investeringen op bijvoorbeeld het terrein van ruimtelijke ordening en infrastructuur, stimuleren van innovatieprojecten vooral gericht op milieu en duurzaamheid, aanpassen van de studiefinanciering (prestatiebeurs) om langer te kunnen studeren en stapelen van opleidingen weer mogelijk maken voor jongeren.
24
clink | april 2009
Daarna dient er over de middellange en lange termijn te worden nagedacht. Het is zaak dat kabinet en sociale partners komen tot een evenwichtige en duurzame aanpak van knelpunten die al langere tijd vragen om een nieuwe koers. Onderwerpen die dan aan de orde zouden moeten komen zijn AOW-leeftijd, pensioenen, zorgkosten, overheidsuitgaven en de huizenmarkt. In de actualiteit lopen deze zaken nu stevig door elkaar. Wij hopen dat het kabinet deze knelpunten durft aan te pakken en maatregelen neemt die deze kabinetsperiode overstijgen. Zeker weten we dit niet omdat het kabinet nog in beraad is over te nemen maatregelen.
Onderzoek onder leden
Recentelijk hebben we ook vanwege de bovengenoemde actualiteit een onderzoek gedaan via internet. Dit om de mening te peilen van onze leden. Bij dit onderzoek gaat het om leden met een betaalde baan. We hebben vragen gesteld over de werkgelegenheid, loonmatiging, AOW en de situatie van de pensioenfondsen. De informatie helpt ons bij het bepalen van onze visie op deze thema’s. Per onderwerp zal ik een aantal bevindingen benoemen:
Werkgelegenheid
51% van de leden geeft aan dat hun instelling of onderneming last heeft van de kredietcrisis. In 33% van de gevallen is daarvan geen sprake. 64% van de leden is zeker van zijn of haar baan, dit tegenover 16% die dat niet is. Ook de werkgevers van deze leden doen er alles aan om hun mensen aan het werk te houden. 67% van de leden is deze mening toegedaan tegenover 6% die het daar niet mee eens is. Onder de respondenten is 2% zijn of
concrete maatregelen haar baan verloren als gevolg van de kredietcrisis. Wanneer leden ontslagen worden denkt 44% binnen een half jaar weer een andere baan te hebben, 34% denkt meer tijd nodig te hebben. 47% is van mening dat ouderen (62 jaar en ouder) plaats moeten maken voor jongeren als er ontslagen moeten vallen, 36% is het daar niet mee eens.
Loonmatiging
86% van de leden vindt het hebben van werk belangrijker dan het krijgen van een loonsverhoging. 54% is zelfs bereid loon in te leveren als ze hun baan daarmee kunnen behouden, 33% heeft deze bereidheid niet. 59% wil in elk geval dat de inflatie gecorrigeerd wordt, ook als het minder gaat met de instelling of het bedrijf. Voor 42% hoeft dat niet. 66% vindt het goed dat er in 2009 en 2010 vanwege de recessie geen loonsverhoging (nullijn) wordt afgesproken. De helft is van mening dat de lonen moeten mee-ademen met de resultaten van het bedrijf. Er is een tegenstrijdigheid waarneembaar tussen het percentage (49%) dat minimaal een inflatiecorrectie wil ontvangen en het percentage (66%) dat de nullijn voor 2009 en 2010 akkoord vindt.
AOW
De verschillende leeftijdscategorieĂŤn antwoorden redelijk gelijkmatig op de vraag of de AOW-leeftijd omhoog gebracht dient te worden van 65 naar 67 jaar. Opvallend daarbij is dat in de leeftijd van 15-35 jaar 46% van de
Š Beeld ANP
respondenten vindt dat de leeftijd niet omhoog moet gaan tegenover 40% in de leeftijd van 56 jaar en ouder. 61% is van mening dat ook gepensioneerde belasting moeten betalen (volgens het schijventarief) over hun AOW en 69% vindt dat doorwerken na 65 jaar op vrijwillige basis gestimuleerd dient te worden. 42% vindt dat dan ook de AOWuitkering pas in hoeft te gaan als ze stoppen.
Pensioenfonds
De vraag die hier beantwoord is, is wat respondenten belangrijk vinden als het pensioenfonds zou moeten bezuinigen omdat het onvoldoende reserves heeft. 75% vindt dat de pensioenuitkering niet verlaagd moet worden. 49% tegenover 30% vindt het prima als de pensioenen
niet worden aangepast aan de inflatie. 48% tegenover 31% is van mening dat de overheid net als bij de banken financieel moet bijspringen. Voorzichtig zijn er een aantal conclusies te trekken: Voor koopkrachtbehoud willen leden de komende paar jaar minimaal de inflatie gecorrigeerd krijgen. De verhoging van de AOWleeftijd heeft ongeveer evenveel voor- als tegenstanders. Bijzonder is dat er meer jongeren tegen verhoging zijn dan ouderen. Wat betreft de opgebouwde pensioenen, een belangrijke meerderheid vindt dat de pensioenuitkeringen niet verlaagd mogen worden om de reserves van pensioenfondsen weer op orde te brengen. 25
boekentip
El Negro en ik Door Els de Jong–Van Gurp Directeur van BCB, de brancheorganisatie van het christelijke boeken- en muziekvak. Het boek ‘El Negro en ik’ van Frank Westerman (uitgeverij Atlas) is al in 2004 verschenen, maar nu weer actueel vanwege de tentoonstelling ‘De exotische mens’ in het Teylers Museum. Rond de vorige eeuwwisseling was in Europa het tentoonstellen van exotische mensen erg populair. Deze mensen werden bezienswaardig geacht vanwege hun huidskleur, kleding en gebruiken en in feite niet of nauwelijks als medemens gezien. El Negro is een opgezette Afrikaan in een Spaans Museum. Een exoot tentoongesteld. Westermans verhaal is het verslag van de speurtocht hoe deze opgezette man daar terecht is gekomen. Onderweg op deze speurtocht komen complexe vragen rondom rassen, discriminatie,
slavernij en kolonisatie aan de orde. Westerman vlecht daar vaak zijn eigen ervaringen met zwarte mensen doorheen. Het boek is net als de andere boeken van Westerman een tussenvorm tussen fictie en non-fictie. Het leest als een trein, omdat Westerman door zijn stijl en met zijn eigen ervaringen dichtbij de lezer komt. Het boek is tegelijk informerend en appellerend. ‘El Negro en ik’ stelde mij als lezer voor een aantal indringende vragen over ras, cultuur en identiteit. Al lezend ontdek je dat ook bij jezelf van die ideeën
El Negro en ik Frank Westerman.
Uitgever: Atlas, Amsterdam Wilt u een gratis exemplaar van dit boek ontvangen? Mail dan voor 4 mei 2009 ‘El Negro en ik’ en uw adresgegevens naar info@cgmv. nl of stuur ons een brief. Onder de reacties worden drie exemplaren verloot die beschikbaar worden gesteld door de uitgever en BCB.
en kennelijke vooroordelen over ras en cultuur sluimeren. Ook word je aan het denken gezet over de zin of zinloosheid van ontwikkelingshulp. Opvallend is de journalistieke benadering van Westerman; hij maakt er geen moralistisch verhaal van. Hij legt de kwestie op het bordje van de lezer. Daarmee is het je eigen verantwoordelijkheid om eens goed over na te denken over rasopvattingen… De exotische mens is t/m 10 mei 2009 te zien in het Teylers
Winnaars van ‘Echte mannen eten geen kaas’: Mevr. R. Steinfort, Zeist Mevr. L. van der Worp, Assen Mevr. J. de Reus, Nij Beets Zij hebben het boek inmiddels ontvangen.
Museum te Haarlem.
Algemene Leden Vergadering 2009 Op D.V. maandag 11 mei vindt de Algemene Leden Vergadering (ALV) van christennetwerk|gmv plaats. Wij nodigen u hartelijk uit deze vergadering bij te wonen. De agenda voor deze vergadering luidt als volgt:
1. Opening 2. Goedkeuring verslag ALV 14 mei 2008 3. Goedkeuring jaarverslag 2008 4. Goedkeuring financiële stukken 5. Beleid bestuur 6. Rondvraag 7. Sluiting Na de vergadering is er gelegenheid voor onderlinge ontmoeting.
26
clink | april 2009
De vergadering begint om 20.00 uur en zal worden gehouden in de vergaderzaal van christennetwerk|gmv, Hanzelaan 342 te Zwolle. Opgeven is mogelijk via www.cgmv.nl of per telefoon 038-4254376. Als u zich vóór 1 mei 2009 opgeeft, ontvangt u de stukken uiterlijk 1 week vóór de vergadering.
op weg na ar het werk
Deze keer: Stoffer Aalbers Afstand woon–werk: 80 kilometer Vier dagen per week reis ik van Doornspijk (gemeente Elburg) naar Houten. Ik werk daar bij Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden. ’s Morgens vertrek ik om 6.45 uur met de auto naar het werk. Tijdens de reis drink ik een kop koffie en later ‘ontbijt’ ik in de auto. Verder let ik goed op het verkeer. Op zowel de heen- als terugweg kom ik veel files tegen, met name rond Amersfoort. Toch is het in mijn geval sneller om met de auto te gaan dan met het openbaar vervoer. Op de terugweg neem ik een andere route. Ik ga dan bij Stichtse Brug de polder in. Tot die tijd is de drukte ongeveer gelijk, maar door de polder kan ik lekker ontspannen naar huis rijden. Er is daar veel te zien in de natuur, zoals reeën, buizerds, eenden en ganzen. Hoewel het de laatste jaren drukker is geworden onderweg, bevalt het mij goed.
column jan drost
Jan Drost is als marketeer werkzaam bij een grote financiële instelling Toen ik een paar jaar geleden m’n trompetlessen weer oppakte, merkte ik soms met precies hetzelfde bezig te zijn als in m’n werk: groeien naar een ander niveau. Mooier trompet spelen, effectiever je werk doen, beter communiceren, anderen beter begrijpen. Ook privé kon ik er wat mee. Een verrijkende ervaring, verschillende levensgebieden die zó concreet in elkaar grijpen. Herkenbaar?
Ga trompet
spelen!
Een medetrompettist wist me te vertellen dat er een mooie samenvatting van zo’n leerproces bestaat. (fase 1) Je bent het je onbewust dat je ergens onbekwaam in bent, tot iemand het je vertelt of je er in vastloopt. Waarna je je (fase 2) bewust wordt van je onbekwaamheid op dat punt. Je gaat er aan werken - in je eentje of, meestal werkt dat beter, met hulp van een docent, trainer of therapeut. (fase 3) Je leert het en wordt bekwaam – maar je moet er nog wel steeds bewust bij nadenken, anders gaat het fout en verval je in je oude patroon. Tenslotte is (fase 4) je nieuwe bekwaamheid een tweede natuur van je geworden en pas je deze onbewust en natuurlijk toe. De stap van fase 3 naar 4 duurt gemiddeld drie maanden, dus het hele proces kan eventjes duren! Maar néém de tijd die je er voor nodig hebt. Het loont (in werksituaties vaak letterlijk)! Gelukkig kan het ook eenvoudiger. Dat blijkt ook uit m’n trompetlessen: Concentreer je niet op wat je wilt afleren, maar focus op wat je daarvoor in de plaats wilt stellen. Overwin ‘bad habits’ door simpelweg met ‘good habits’ te beginnen. Op een gegeven moment zul je merken dat de ‘bad habit’ verdwenen is. Het kwade overwonnen door het goede (waar ken ik dat ook alweer van?). Beeld : Eljee
Dus wil je groeien in je werk of van baan veranderen? Ga trompet spelen!
27
Sector bouw © Nationale Beeldbank.
Door Niels Rook
Als je de televisie aanzet , ontkom je er bijna niet aan. Programma’s die geheel of gedeeltelijk gaan over klussen. Van het verbouwen van je kelder tot je zolder of de huis-tuin-en-keukenprogramma’s. Zelf doen, is daarbij het modewoord. Er blijven natuurlijk altijd klussen over die je niet zelf kunt doen en daar hebben we de werknemers in de bouwsector voor. Laten we eens wat verder kijken naar wat er nu speelt in de bouwsector en waar werknemers in die sector mee te maken krijgen. De sector bouw kent veel soorten bedrijven. Bijvoorbeeld bouwbedrijven, bedrijven die zich bezighouden met de weg- en waterbouw, installatiebedrijven en schildersbedrijven. Deze bedrijven bestaan ook uit veel werknemers met verschillende
28
clink | april 2009
kwaliteiten. Voorbeelden hiervan zijn een bekister, een dakdekker, een stukadoor en een metselaar. Je kunt ook denken aan werkvoorbereiders en opzichters. De huidige situatie in Nederland, waarin we qua economie een moeilijke tijd doormaken en die zelfs heeft geleid tot een recessie, werpt ook zijn schaduw over de bouw. De bouw is een sector die erg gevoelig is voor economische ontwikkelingen. Als de economie gaat groeien, hebben veel bedrijven meer ruimte nodig en worden er veel nieuwbouwprojecten opgestart. In de tijden waarin we ons nu bevinden, leidt dat er meteen toe dat bedrijven niet of nauwelijks meer investeren in nieuwbouw en dat de woningbouw sterk afneemt. Voor de sector zal dit het komende jaar gevolgen hebben. Veel bedrijven moeten
sector centraal: bouw
DAG VAN DE BOUW Zaterdag 6 juni: Dag van de bouw Tijdens de dag van de bouw stellen een aantal bouwbedrijven hun bouwprojecten door het hele
gaan nadenken of het werk dat men onder handen heeft met minder personeel gedaan kan worden. Sommige bedrijven zullen zelfs rekening moeten houden met een faillissement. Het vervelende is dat een bedrijf afscheid moet nemen van gekwalificeerd personeel, terwijl het deze mensen op een later tijdstip weer hard nodig zal hebben. Het is in dat kader dan ook goed te horen dat verschillende partijen naar voren brengen dat alles in het werk gesteld moet worden om werknemers in deze sector aan het werk te houden. Dit wordt mogelijk door het naar voren halen van grote werkzaamheden en de fiscale aftrekbaarheid van vervangingsaankopen mogelijk te maken, bijvoorbeeld van oude cv-ketels.
Innovaties
land open voor het publiek. Normaal zijn deze terreinen niet toegankelijk voor publiek. Meer informatie op: www.dagvandebouw.nl
In de bouw zie je verder de ontwikkeling dat steeds meer zelfstandigen werkzaam zijn in deze sector. Vaak gaat dit via de zogeheten zzp-constructie (zelfstandigen zonder personeel). Werknemers laten zich op deze manier inlenen voor bepaalde klussen en werken samen met andere ‘kleine zelfstandigen’ aan een grote klus. Kortom: werken in de bouw, is werken in een sector die een veelheid aan activiteiten en expertises kent. De economische crisis laat juist in deze sector haar sporen na en ook dat stimuleert de bouwsector om innovatief te zijn.
Om dit verhaal niet helemaal in mineur te eindigen, is het goed te melden dat er op een groot aantal onderdelen in de bouw innovaties plaatsvinden. Eén die ik eruit wil lichten, is het duurzaam en ecologisch bouwen. De bevolking wordt zich, ook in Nederland, steeds bewuster van zijn omgeving en is bereid om na te denken over een goede en duurzame manier van omgaan met het inzetten van energie en bouwmaterialen. Het is mooi te zien dat de sector op deze bewustheid inspringt en daar oplossingen voor faciliteert.
interessante websites
www.cobouw.nl
(de nieuwssite voor de bouw)
www.bouwendnederland.nl (informatiesite)
www.komindebouw.nl (banensite)
www.meermetminder.nl
(energiebesparing voor bestaande gebouwen)
C AO' S IN DE SEC TOR • Bouwnijverheid • Mortel en betonindustrie • Dakdekkersbedrijven • Schildersbedrijven • Afbouw • Waterbouw
© Nationale Beeldbank.
29
“Succes moet je delen” door Marry Kooy
Aäron Stapel heeft bij verschillende bedrijven ervaring opgedaan. Een van de belangrijkste lessen die hij leerde is niet te gaan voor eigen eer. Aäron geniet van interactie binnen groepen. Hij zette zich jarenlang in voor kinderkampen, een jeugdclub en Ichthus Zeilkampen: “Ik houd van de dynamiek, de creativiteit, het lol maken en het stukje coaching. Ik haal veel energie uit prettig menselijk contact en vind het heel leuk om mensen te vermaken.” ‘Geef me zeven levens, en ik leef ze allemaal’, haalt hij een lied van De Dijk aan. Hij is nieuwsgierig wat er op andere plekken gebeurt. In de ING-directie, in een fietsenwinkel, in een klas, hij zou overal wel eens een dagje mee willen lopen.
“Ik hoef geen
gelijk, ik moet verder”
Maar hij heeft inmiddels ook de moeilijke kanten van de omgang met anderen leren kennen. Na de afronding van zijn studie Werktuigbouwkunde aan de TU Delft liep hij stage bij Toshiba in Japan en ging daarna bij een ingenieursbureau aan de slag. Daar ervoer hij voor het eerst tegenwerking van zijn ideeën en ontplooiing: “Ik wist niet dat er bij het dagelijkse werk zoveel politiek komt kijken. Alleen je best doen voor een project is niet genoeg, je moet er ook aan werken dat oplossingen en ideeën inderdaad doorgevoerd worden en krijgt dan te maken met mensen die op slinkse wijze proberen tegen te werken dat je succesvol bent. Ik ben opgegroeid met de gedachte dat de koek groot genoeg is voor iedereen. Elkaar klein houden, kende ik helemaal niet en vind ik vreselijk.” “In mijn proeftijd had ik een idee waarmee ik verguld was, maar een manager van een andere afdeling
30
clink | april 2009
reageerde daarop met zo’n denigrerende toon dat ik me niet serieus genomen voelde. Ik zei: ‘Omdat ik met je wil samenwerken, ga ik er tegenin.’ Dat leidde tot een flinke botsing, maar het kwam weer goed, omdat ik best de minste wil zijn. Ik vind waardering heel fijn, maar als ik weet dat ik mijn best heb gedaan, kan ik mijn verlangen naar eer opzij zetten. Ik hoef geen gelijk, ik moet verder. Daarmee kun je meer winnen dan je gelijk. Ik kán dan ook verder! Dat vind ik zelf een wonder. Ik ervaar dat als een stukje nieuw leven.” Maar het blijft een strijd. Want hij voelde zich toch in zijn wiek geschoten. En hij heeft er moeite mee als zijn ideeën niet overgenomen worden: “Het wordt mij wel eens verweten dat ik koppig ben.” Hij zou graag willen dat zijn geldingsdrang minder wordt: “Ik heb gemerkt dat dit zelden productief werkt bij mij. Als ik voor eigen eer ga, vind ik altijd iemand tegenover me. Succes moet je delen.” Ook zou hij graag leren zijn mening meer vragenderwijs over te brengen. “Dus dat ik niet zeg: ‘Volgens mij heb je ongelijk’, maar: ‘Hoe zie je dit en dat dan?’” Levensbeschrijvingen van bijvoorbeeld Hudson Taylor en Madame Gayon inspireerden hem. “Madame Gayon ervoer dat hoe meer moeite ze meemaakte, hoe dichter ze bij de Here God was, omdat ze zich door Hem liet troosten.” Daaruit put hij in zijn privéleven kracht, maar ook als hij op zijn werk met de dagelijkse kleine tegenslagen te maken heeft. “Ik ben bezig geweest met de ontwikkeling van een ultrasoon lasmachine en steeds weer kwamen er nieuwe problemen uit de hoge hoed. Dat vond ik moeilijk, maar ik gaf niet op. Als ik mijn kracht bij Hem zoek, kan ik moeite op een opgewekte wijze pareren en herstellen van tegenslagen.
interview
Mensen vertellen over hun loopbaan. Welke invloed heeft deze gehad op wie ze nu zijn?
Ik merk dat Hij me helpt. Bij een bedrijf moest ik bijvoorbeeld voor het eerst in mijn leven construeren. Toen de chef terugkwam van vakantie, vroeg hij wie me had geholpen... Ik geloof in ingeving en ervaar mezelf als heel afhankelijk van Boven.” Na enkele jaren bij het ingenieursbureau kreeg hij een baan bij een machinefabriek, waar hij veel praktische vaardigheden opdeed. Vervolgens werkte hij bij een producent van luchtreinigers, maar vanwege een sterke krimp in de omzet door de kredietcrisis, werd aangekondigd dat zijn jaarcontract niet verlengd zou worden. “Dat was een nare tijding, vlak na mijn bruiloft. Maar al snel kreeg ik een baan bij een producent van trapliften.” Nieuwe banen kreeg hij bijna
altijd via een tip uit zijn kennissenkring: “Ik vind het een wonder dat ik steeds weer van plek naar plek geholpen word, en zo veel werkervaring op doe en leer. Het mooie is dat je de fouten die je bij de een maakt, bij de ander niet weer hoeft te maken.” Met goede zin gaat hij ’s morgens aan de slag: “In dit bedrijf is er elke ochtend groepsoverleg. Ik vind het mooi om daarvoor grapjes te verzinnen. Ik ben helemaal tevreden als mijn collega’s na het overleg lachend achter het bureau gaan zitten.” Persoonlijkheidsontwikkeling vindt hij belangrijker dan het streven naar een bepaalde baan: “Ik ben meer gericht op wie je als mens wilt zijn, dan op de baan. Kijk naar Jozef en naar Daniël, zij richtten zich op hard werken, en ontvingen visie en bovennatuurlijke wijsheid. Zo kwamen ze ergens. Ik denk dat als je kijkt naar wat je van nature ligt en wat bij je past – en natuurlijk mag dat wel uitdagend zijn – je vanzelf op de goede plek terecht komt.”
Speerpunten uit het cv van Aäron Stapel (1977) 1996-2002 TU Delft
Werktuigbouwkunde
2002 Toshiba in Japan,
stage als onderdeel van het Japan Prizewinners Program
2003 Ingenieursbureau 2007 Machinefabriek 2008 Producent van luchtreinigers 2009 Producent trapliften
31
32
clink | april 2009
christen-zijn op je werk, hoe doe je dat?
Behoed je hart
Hoe reageer je op (dreigend) ontslag? Boekentip: Praktische handleiding, door Eddy de Pender – zelfstandig coach & mediator en auteur van “Help, het is weer maandag!” Ik geef een workshop voor een groep ING’ers. Nu is bekend dat één op de tien werknemers in Nederland ontslagen zal worden. In een zaal met vijftien mensen betekent dat dus één of twee. Voordat we met de workshop beginnen, stel ik hen twee vragen: ‘Wat doet die onzekerheid met je?’ en: ‘Welke rol speelt het geloof hierin?’
ISBN: 9789059950412 Prijs: € 16,90 Uitgeverij Ten Have
Jan vertelt dat hij op er op een gegeven moment helemaal door werd opgevreten. Hij kwam tot de conclusie dat hij zo niet verder wilde en nam een besluit met zijn wil om zich te gaan richten op de ‘God van de vrede’ (Filippenzen 4:6-9). Het kostte even tijd, maar het werkte wel door. De vrede van God kreeg weer de overhand. Hij had er dus voor gekozen om toe te passen wat in Spreuken 4:23 staat: Van alles waarover je waakt, waak vooral over je hart, het is de bron van je leven.
Beeld : E ljee
Zoals je zult begrijpen ontspint zich een boeiend en persoonlijk gesprek. Jan vertelt dat hij jaren geleden al geleefd heeft met de dreiging van ontslag en hoe hem dat te pakken kreeg. Hij was er in zijn denken continue mee bezig en kon er niet van slapen. Raymond vertelt dat hij al te horen heeft gekregen dat hij weg moet, omdat hij niet goed zou functioneren. Bij beiden was er een heftige woede over het onrecht dat hen overkwam. Ze hadden beiden het gevoel dat de baas op basis van verkeerde inzichten en motieven zijn beslissing had genomen. En een heel menselijke reactie is dan woede. Raymond zei: “Ik heb een advocaat ingeschakeld, want als ze me dan toch weg willen hebben, dan wil ik er financieel gezien alles uithalen wat mogelijk is.”
beter had kunnen functioneren. De neiging is dan om een soort interne balans van positief en negatief aan te leggen, waardoor je gemakkelijk op zoek gaat naar bewijzen die de positieve kant ondersteunen. Praten met andere mensen die je kunnen bevestigen, speelt daarbij een grote rol. Bovendien leven we sinds de zondeval met een diepe, existentiële, angst dat we niet goed genoeg zijn en dat we ons daarom moeten verbergen achter de vijgenbladeren. Ook deze, vaak onbewuste, gedachten zetten aan er enorm mee bezig te zijn, waardoor rust en vrede ver weg zijn geraakt.
Je leven en je werk Anselm Grün
In ons gesprek komen we erop uit dat het belangrijkste aspect bij (dreigend) ontslag is of je de gedachte een plaats kunt geven dat je mislukt bent. Niemand is volmaakt, dus er zijn altijd aspecten aan te wijzen, waarop je
Eddy de Pender
33
als het
(bijna)
misgaat
...
Mr. Jacquelien Siebenga-Moggré is jurist bij christennetwerk|gmv. In elke clink vertelt zij over haar werk.
Regeltjes: tóch ergens goed voor Karin trok het niet om lerares te zijn en is voor haar inkomen aangewezen op een uitkering, maar UWV weigert haar die toe te kennen. Ruim twee jaar, drie procedures en evenzoveel rechtbankzittingen verder, weet ze eindelijk waar ze recht op heeft. Jarenlang is Karin aan het tobben. Perioden van depressie en tijden van re-integreren wisselen elkaar af. Ze belandt gedeeltelijk in de WAO en voor het andere deel doet ze, zo goed en zo kwaad als dat gaat, haar werk. Ze houdt van het lesgeven en het omgaan met jongeren, maar de regelzucht en hiërarchische verhoudingen in de schoolorganisatie breken haar op. Karin en haar psycholoog zijn het tenslotte eens: ze moet breken met de cultuur op haar werk. De werkgever stelt zich constructief op en biedt een vertrekregeling aan. Op dat moment schakelt ze christennetwerk|gmv in. Ik adviseer haar een medische verklaring van de psychiater te vragen. Met de werkgever overleg ik over aanpassing van de vertrekregeling en in juli 2006 is de zaak rond. “Dat verloopt soepel”, denk ik. Hopelijk krijgt Karin de rust om te herstellen en op zoek te gaan naar een baan die bij haar past. Voor het noodzakelijke levensonderhoud kan ze even vooruit met een WAOen WW-uitkering. Samen nog geen zeventig procent van haar oude inkomen, maar toch genoeg om van te leven.
gaat er, ondanks de verklaring van de psychiater, bij UWV niet in. Het bezwaar wordt afgewezen. Ik stel beroep in en vraag om een voorlopige voorziening. De rechter wijst het laatste af en er komt geen voorlopige, snelle uitspraak. Als UWV mijn beroepschrift gelezen heeft, komt er plotseling een positieve WWbeschikking. Ik vind het een vreemde beslissing, want er wordt niets gezegd over de hoogte en de duur van de uitkering. Als de rechtbank vraagt of de zaak stop gezet kan worden, antwoord ik dan ook negatief. Stel je voor dat straks de hoogte van de uitkering onjuist blijkt te zijn, dan begint het hele circus opnieuw.
de uitkering moet zijn. UWV krijgt de gelegenheid om schriftelijk te reageren, en blijft, overigens zonder in te gaan op mijn argumenten, bij haar standpunt. Een maand geleden kwam eindelijk, ruim twee jaar na de WW-aanvraag, de uitspraak. De rechter kapittelt daarin UWV over de onvolledige beslissing en stelt het dagloon overeenkomstig mijn wensen vast, zodat Karin alsnog een fatsoenlijke WW-uitkering kan krijgen. En Karin? Die concludeert tevreden dat regeltjes toch ergens goed voor zijn.
Intussen gaat het slecht met Karin. Ze moet rondkomen van de (halve) WAOuitkering en dat gaat niet lukken. Ze gaat opnieuw aan het werk in het onderwijs om de inmiddels fors opgelopen financiële problemen te lijf te gaan. Helaas gaat het opnieuw mis en Karin belandt volledig in de WAO. Het voorgevoel blijkt terecht, de WW-uitkering wordt veel te laag vastgesteld. Ik laat de rechtbank weten dat ik het daar niet mee eens ben. Op de zitting die volgt, laat UWV verstek gaan. Ik kan de rechter uitgebreid uitleggen welke regelgeving toegepast moet worden en wat de hoogte van
Mooi mis… Tot haar en mijn schrik wordt de WW-uitkering geweigerd. UWV vindt Karin verwijtbaar werkloos. Karin had haar werkloosheid, aldus UWV, kunnen voorkomen. Ik maak prompt bezwaar, maar krijg nul op het rekest. Dat Karin niet anders kon,
34
clink | april 2009
Beeld: Eljee
Colofon Clink is het magazine van christennetwerk|gmv. Redactie
Bert Moolhuizen (hoofdredacteur) Christine Lemaire (eindredacteur) Steven Mudde (redacteur)
Redactieadres
Postbus 547 8000 AM Zwolle T 038 - 42 54 379 F 038 - 42 18 629 E redactie@cgmv.nl
Vormgeving
LEEV met een V, Zwolle
Druk
BDU, Barneveld
Advertentiewerving Eerde de Vries T 0518 - 403706 E edevries@cgmv.nl
Braille
U kunt clink in braille aanvragen bij CBB. T 0341 - 565499
Verantwoording
De redactie gaat zorgvuldig om met de kopij voor clink. De standpunten verwoord in artikelen en interviews door derden, hoeven niet overeen te stemmen met de standpunten van christennetwerk|gmv. jaargang 2 nummer 2 april 2009 ISSN-nummer: 1566-8274 Christennetwerk|gmv maakt werk van de meest uiteenlopende zaken op de arbeidsmarkt. Daarnaast stimuleert en faciliteert de vereniging verbinding tussen leden onderling. Zo verbindt christennetwerk|gmv mens en werk.
Š Nationale Beeldbank.
Volgend nummer:
Werkloosheid, wat als het mij overkomt? 35
Voor Huseyin Öztürk regelden we
135 dagen eerder een operatie. Wilt u ook liever prachtdagen dan wachtdagen? Bel 0900-55 66 760. Huseyin Öztürk is een actief man. Hij is niet alleen rolstoelbreakdancer, maar speelt ook in het Nederlandse rolstoelbasketbalteam. Een tijdje geleden kwam aan het licht dat Huseyin een tumor in zijn heup had. Dat bezorgde hem veel pijn. Hij moest direct worden geopereerd, maar de wachtlijst was enorm. Ze konden hem pas over 5 maanden helpen. Daar nam hij geen genoegen mee en belde met zorgbemiddeling. Na wat telefoontjes hadden ze een plek voor hem geregeld in een ziekenhuis in Brugge. Daar werd Huseyin binnen 2 weken met succes geopereerd. Zo werd hij dus maar liefst 135 dagen eerder geholpen. 135 prachtdagen in plaats van wachtdagen. Bent u klant van Groene Land Achmea en wilt u ook zorgbemiddeling? Bel dan 0900-55 66 760 (¤ 0,05 p/m). Of kijk op www.groeneland.nl. Haal het beste uit jezelf, haal het beste uit de zorg.