ไทย์ บัทบัาทสถึาปินิกแลูะอาจารย์์ทีด้าเนินคีวบัคีู่กันมาเปิ็นเวลูาย์าวนาน สู่ผู้ลู งานออกแบับัที�เรย์งลูาด้บัให่้เชื�อมโย์งกบัเนื�อห่าการเรย์นการสอน แลูะวิเคีราะห่
ปิรัชญาการออกแบับัตามปิระเด้็นทางสถึาปิัตย์กรรม
ห่นังสือเลู่มนี�เปิ็นผู้ลูงานเลู่มแรกของผู้เขย์น ซึ่�งมคีวามปิระสงคีที�จะนาเสนอ
ข้อมลูเบัื�องต้นทีอ่านง่าย์ โด้ย์ห่วังว่า จะทาให่้เกด้คีวามเข้าใจการออกแบับังาน สถึาปิัตย์กรรมไทย์ที�สอด้คีลู้องกบักาลูเทศิะแลูะปิรบัใช้ตามแนวทางเฉพูาะตัว
ของนสิตแลูะผู้ออกแบับั ห่ากห่นังสือเลู่มนีมข้อผู้ด้พูลูาด้
บทนิำ� คำว�มเป็็นิม�ของหลัักสููตรสูถ�ป็ัตยกรรมไทย
10 บัรรย์ากาศิการตรวจแบับัร่างวิชาการออกแบับังาสถึาปิัตย์กรรม
11 อาจารย์์ภิิญโญแนะนาปิรบัแก้แบับัร่างโด้ย์การสเก็ตชพูร้อม
การเรย์นห่ลูักสูตรสถึาปิัตย์กรรมศิาสตรห่้าปิ
คีวามตื�นตัวด้้านสถึาปิัตย์กรรมไทย์ทีส่งผู้ลูต่อห่ลูักสูตร
คีวามสนใจในการคี้นห่าเอกลูักษณ์ของสถึาปิัตย์กรรม
ร่วมสมย์ในปิัจจุบัันที�แสด้งคีวามเปิ็นไทย์ให่ปิรากฏ” 4
ส่งผู้ลูให่ต่อมาจุฬาลูงกรณ์มห่าวิทย์าลูย์มีนโย์บัาย์ใน
ท่านต่างมีเอกลูักษณ์สะท้อนออกมาในงานของตน
1 ผส่ด ทิพทส่, สุถาปินุิกสุยาม:
(พื้.ศ.2475-2537), (กรุงเทพฯ:
2 วิมลส่ิทธิ์ หรยางกูร,
สุถานุภาพื้ผลงานุที่างวิชาการสุาขาสุถาปิัตยกรรมในุปิระเที่ศไที่ย: รายงานุการวิจััย, กรุงเทพฯ: ส่านักงานคีณะกรรมการวิจััยแห่งชาติิ, 2544), หน้า 1-40.
4 ผส่ด ทิพทส่, ส่ถาปนิกส่ยาม:
2536), หน้า 254.
(พื้.ศ.2475-2537), (กรุงเทพฯ: ส่มาคีมส่ถาปนิกส่ยาม, 2539), หน้า 84.
5 รายงานุการปิระชุมคีณะกรรมการบริหารสุาขาวิชาสุถาปิัตยกรรม
ไที่ย คีรังที่่� 3 ปิ 2539, คีณะส่ถาปติยกรรมศาส่ติร์, จัุฬาลงกรณ
มหาวิทยาลัย.
ข้อมลัอ�งอิง
ห่ลูาย์กิโลูเมตร รบัจ้างทาสวนทีบั้านของข้าราชการใน
ตัวจังห่วด้
ขององคีปิระกอบัสถึาปิัตย์กรรมไทย์ปิระเพูณ
ระห่ว่างเรย์นได้้ทางานพูิเศิษ
เขย์นที�โรงเรย์นเตรย์มอด้มศิึกษา
เตนเลูสแลูะลูาย์ฉลูุทองแด้ง
4 รายการเชิดชูเกียรติิศิลปิน
: Pinyo Suwankiri (National Artist) https://www.youtube.com/
5 นิทรรศการเชิดชูเกียรติิศิลปิน
: https://www.chula.ac.th/wp-content/ uploads/2022/10/1400867.jpg
ภิิญโญ สูุวรรณ์คำ่ร่: สูถ�ป็นิิกสูถ�ป็ัตยกรรมไทย
อาจารย์์ภิิญโญ เริ�มต้นวิชาชพูสถึาปินิกสถึาปิัตย์กรรม
ไทย์ด้้วย์การออกแบับัแลูะคีวบัคีุมงานก่อสร้างจิตตภิา
วันวิทย์าลูย์ จ.ชลูบัรีเปิ็นงานแรกห่ลูังเรย์นจบัปิริญญา
มีีคนให้้ทำำางานสถ้าปััตยกรีรีมีไทำยสักชิ้้�น
6 อาจัารยภิญโญเขียน
9 บรรยากาศการเรียน
5
14 ลายเส่้นของภ
รูปด้านและรูป
ด้านส่กัดของส่ถาปติยกรรมไทย
1 ผส่ด ทิพทส่, ส่ถาปนิกส่ยาม: พื้้� นุฐานุ
(พื้.ศ.2475-2537), (กรุงเทพฯ: ส่มาคีมส่ถาปนิกส่ยาม, 2539), หน้า 50-51.
2 ปิยนุช สุ่วรรณคีีรี, บรรณาธิ์ิการ.
(กรุงเทพฯ:
ของวิชางานออกแบับัสถึาปิัตย์กรรมไทย์ห่รือวิชาสตด้
โอที�ให่้โจทย์์งานออกแบับัตั�งแต
1. เรือนไทย์เสถึย์รธิรรมสถึาน
2. เรือนไทย์ภิาณวัฒน
3. เรือนไทย์พูลูตร
4. เรือนไทย์สานักงานกรมพูัฒนาการแพูทย์์แผู้นไทย์
(ออกแบบในิป็ีพ.ศ.
2. ศิาลูากลูางนา
อ บั รมการแ พู ทย์์แ ผู้ นไท ย์ กระทรวงสา
จ.นนทบัร (ออกแบับัในปิพู.ศิ. 2545)
สามารถึรองรบัคีนจานวนมากได้้
โคีรงสร้างเห่ลู็ก
1.
2.
4. พูระอุโบัสถึ
1.
3.
กาวาส จ.ชลูบัร แลูะอุโบัสถึ
ราม จ.ราชบัร
อุโบสูถ วดัอรัญญิก�ว�สู จุ.ชลับร่
(ออกแบับัในปิพู ศิ. 2519)
แนิวคำว�มคำดัในิก�รออกแบบ
ห่น้าต่างใช้กรรมวธิปิูนปิั�นถึอด้พูิมพู์โด้ย์ห่ลู่อปิูนซึ่ีเมนต
เสริมเส้นสเตนเลูส ส่วนบัานปิระตห่น้าต่างใช้กรรมวธิ
ดุ้นทองแด้ง โด้ย์ทั�งห่มด้ออกแบับัเปิ็นลูาย์พูฤกษชาติใน
แมลูาย์พูด้ตานใบัเทศิ
(Wikipedia)
ด้า แลูะอาคีารทั�งสองตกแต่งพูื�นผู้ิวผู้นังด้้านนอกด้้วย์
ศิาลูาแลูง
งานออกแ บับั ของอาจารย์์ภิิญโญ
ปิัจจย์เบัื�องต้นอันได้้แก
มปิัจจย์อื�นที�เปิ็นปิระเด้็นทางสถึาปิัตย์กรรม
1. การวิเคีราะห่วัตถึปิระสงคี์โคีรงการ
2. แนวคีวามคีด้ในการออกแบับั
3. การวางผู้ังบัริเวณ
4. รปิแบับัสถึาปิัตย์กรรม
5. การใช้สอย์
6. การออกแบับัโคีรงสร้าง
becommon.co/ wp-content/
data/imagedb/2071.jpg
แลูะซึุ่้มปิระตูเรือนไทย์ทีมจั�วเรือนแฝด้ด้้านขวาตอบัรบั สาย์ตาผู้มาเย์ือน
ร่มเงาแลูะสื�อคีวามห่มาย์
ลัักษณ์ะภิมป็ระเทศแลัะภิมิอ�ก�ศ จิตตภิาวันวิทย์าลูย์มีอาคีารห่ลูัก
รปิแบับัทั�งห่มด้มฉันทลูักษณกากบัคีวามงด้งาม
ปิระเด้็นสาคีัญในการออกแบับังานสถึาปิัตย์กรรมไทย์
ของอาจารย์์ภิิญโญที�จะขออธิิบัาย์ในห่ัวข้อนี
ก�รรักษ�สูดัสู่วนิของอ�คำ�ร
วารสุาร
สุถาปิัตยกรรมศาสุตร์, 76 (มกราคีม-มถนุายนุ 2565): 101.
ที่่�มา : พื้งศกร ยิมสุวสุดิ
และปิระชา แสุงสุายัณห์.
“สุถาปิัตยกรรมศาลาไที่ย
ผลงานุ ภิญโญ สุุวรรณคี่ร่”.
วารสุารวิชาการ
สุถาปิัตยกรรมศาสุตร์, 76
(มกราคีม-มถนุายนุ 2565): 119.
ตัวอย์่างที�เห่็นได้้ชด้เจนคีือ
ทีมคีวามต้องการรองรบัคีนจานวนมาก
ในขณะที�โคีรงการพูพูธิภิัณฑิ์แลูะศิูนย์์ฝึกอบัรมการ
ที�สร้างขึ�นเพูื�อบัรรจพูระทันตธิาตุของพูระสาย์อรัญวาส
ทีมวถึชวิตที�สมถึะ
กรรมวธ่
จากปิระสบัการณ์การทางานของอ.ภิิญโญ
การเสื�อมสภิาพูขององคีปิระกอบัแลูะลูวด้ลูาย์ปิระด้บั
ตกแต่ง แลูะภิาระการดู้แลูรักษาที�ตกอย์ู่กบัวด้
คีุ้นเคีย์กบัวัสดุ้เปิ็นอย์่างด้
บัานปิระตห่น้าต่างด้้วย์แผู้่นทองแด้งดุ้นลูวด้ลูาย์แทน
บัานไม้แกะสลูักทีมนาห่นักมาก
ภาพที่ 88 ล็อคีประติที่ซ้่อน อยู่ในนมพิไลของอกเลา ประติ (บน) บานดุนทองแดง ลายพุ่มข้าวบิณฑิก้านแย่ง
1 ส่านักงานราชบัณฑิิติยส่ภา. พจันานุกรมฉับับราชบัณฑิิติยส่ถาน พ.ศ. 2554, [ออนไลน์], แหล่งที่มา: https://dictionary.orst.go.th/ [2566, 30 เมษ์ายน]
2 พงศกร ยิมส่วส่ดิ
“ส่ถาปติยกรรมศาลาไทยผลงาน ภิญโญ สุ่วรรณคีีรี”. วารสุารวิชาการสุถาปิัตยกรรมศาสุตร
, 76 (มกราคีม-
2565): 122-123. 6
, 76 (มกราคีมมถุนายน 2565): 123. 7 ผส่ด ทิพทส่, ส่ถาปนิกส่ยาม: พื�นฐาน
(พ.ศ.2475-2537) เล่ม 1, (กรุงเทพฯ: ส่มาคีมส่ถาปนิกส่ยาม, 2539), หน้า 259.
ข้อมลูอ้างอิง
ผูุ้สด้ ทพูทัส. สุถาปนิกสุยาม:
(พื้.ศ.2475-2537)
2565, ห่น้า 92-109.
.
ฉบัับัที 76, มกราคีมมถึุนาย์น 2565, ห่น้า 110-125.
องคี์ประกอบใน
2509-2553)
ปิระสบัการณ์การทางานที�กลูั�นกรองมาเปิ็นองคีคีวาม
รู้ในการออกแบับัสถึาปิัตย์กรรมไทย์ของอาจารย์์ภิิญโญ
จากด้อย์ู่เฉพูาะในบัรบัทเด้ิม
ปิรัชญากาลูเทศิะสถึาปิัตย์กรรมไทย์จึงเปิ็นแนวทางที
. กรุงเทพูฯ: อมรินทรพูริ�นติ�งแอนด้พูบัลูิชชิ�ง, 2561.
2538.
(พู.ศิ.24752537).
2565, ห่น้า 110-125.
ไชย์พูร. พูัฒนาการแนวคีด้แลูะรปิแบับัสถึาปิัตย์กรรมแลูะ องคีปิระกอบัใน เขตพูุทธิาวาส: กรณศิึกษา ผู้ลูงานออกแบับัของสถึาปินิกย์คีบัุกเบัิก (พู.ศิ. 2509-2553).
สาขาวิชาสถึาปิัตย์กรรม
ภิาคีวิชาสถึาปิัตย์กรรมศิาสตร คีณะสถึาปิัตย์กรรมศิาสตร จุฬาลูงกรณ
มห่าวิทย์าลูย์, 2561. ภิิญโญ สุวรรณคีีรี. สัมภิาษณ์, 12 กุมภิาพูันธิ 2567.
2541. ภิิญโญ
ฑ์ิตย สุ ถาน พื้ .ศ. 2554 [ออนไ ลูน์]. แ ห่ลู่ง ที�มา: https://dictionary.orst.go.th/ [2566, 30
ดัชน
ก
กาลูเทศิะ 12, 71
จุ
เจด้ีย์์ 4, 23, 24, 57
ฉ
ฉันทลูักษณ 10
ฐ ฐานานศิักด้ิ 73
ดั
ดุ้นทองแด้ง 54, 92 เด้ีย์วบัน 82
เด้ีย์วลู่าง 82
ป็
ปิระด้บักระจกส 93 ปิั�นปิูนห่ลู่อซึ่ีเมนตถึอด้พูิมพู์ทาสีขาว 91
ม
แมลูาย์กระห่นกเปิลูว 89
แมลูาย์พูด้ตานใบัเทศิ 89
ร
เรือนเคีรื�องก่อ 7, 8, 10, 13, 24, 36
เรือนเคีรื�องสบั 7, 24
เรือนปิระธิาน 10, 31
เรือนแฝด้ 10, 30, 31
เรือนร่วมชาน 30
ศ
ศิาลูาไทย์ 10, 11, 24, 41, 42, 73, 74, 76, 77, 89, 93
สู
สถึาปิัตย์กรรมไทย์เคีรื�องย์อด้ 10, 74
สถึาปิัตย์กรรมไทย์ทรงเคีรื�องลูาย์อง 7, 10, 24, 41, 73
ห่
ห่ลู่อโลูห่ะ 91
อ
อิเลู็กโตรฟอรมิ�ง 92
อุโบัสถึ 7, 2, 4, 23, 24, 48, 50, 53, 74, 77, 90, 92
