การออกแบบและตกแต่งเซรามิก: นวัตกรรมจาก น า ปลา สุขุมาล สาระเกษตริน
งานเซรามิกให้มีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นจากการศึกษาการตกแต่งแบบมอคคาแวร์ ในอดีตที่ใช้น�้ า
บนสลิป ผู้วิจัยได้น� า น�้ า ปลามาผสมออกไซด์และสเตนสีแล้วหยดบนสลิปเปียก เกิดลวดลายเส้นที่ละเอียดคมชัด การพ่นแอลกอฮอล์ทับบนลายขณะที่สลิปยังเปียก ท� า ให้เกิดลายร่างแหหรือร่มไม้ที่มีความสวยงาม
9-31 มีนาคม 2566 พิพิธภัณฑ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สนับสนุนโดย ส�านักงานการวิจัยแห่งชาติ ส�านักบริหารศิลปวัฒนธรรม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ออกแบบสิงพิมพ์ ทัณฑิมา วราค�า ภาพโดย เซน นันทวิญญู HIDDEN GEMS ผลงานชุดนี้มีวัตถุประสงค์ในการค้นหารูปแบบใหม่ในการสร้างสรรค์
เคี่ยวใบยาสูบหรือน�้ า
ลวดลายขึ้นกับตัวแปร คือ ชนิด ของสลิป ชนิดของน�้ า ปลา ออกไซด์หรือเสตนสี พื้นผิวและลักษณะของรูปทรง ตลอดจนทิศทางที่หยดส่วนผสม ผลงานแต่ละชิ้นเป็นประติมากรรมและเครื่อง ประดับ สามารถน� า ไปเคลือบและเผาครั้งเดียวได้โดยลวดลายยังคมชัดอยู่ การขึ้นรูป ด้วยดินสโตนแวร์ และราดสลิปโบนไชน่าไม่ท� า ให้หลุดร่อน ขั้นตอนการท� า งาน ท� า ให้ประหยัดต้นทุน พลังงาน และเวลาในกระบวนการผลิต สามารถน� า ไปต่อยอด การออกแบบซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อผู้ประกอบการเซรามิกและผู้สนใจทั่วไปได้ แนวคิด น�้ า ปลาเป็นเครื่องปรุงรสจากภูมิปัญญาไทยเปรียบเสมือนอัญมณี คู่ครัวเรือนไทย การออกแบบ ประติมากรรมที่ประยุกต์จากรูปทรงเรขาคณิต และเครื่องประดับ ที่เป็นส่วนหนึ่งของชิ้นงาน งานวิจัย การออกแบบและตกแต่งเซรามิก: นวัตกรรมจากนาปลา โดย สุขุมาล สาระเกษตริน
ส้มสายชูผสมออกไซด์สีมาหยดให้เกิดลาย
Citrine & Garnet
Bone China, casting, stencil
1230 C
ซิตรินและโกเมน
Sapphire
Stoneware & Bone China, casting, throwing 1230 C
ไพลิน
Emerald มรกต
Stoneware & Bone China, casting, throwing, hand building 1230 C
Ruby ทับทิม Stoneware & Bone China, casting, throwing, hand building 1225 C
Onyx นิล
Stoneware & Bone China, casting, throwing, hand building 1225 C
Amethyst แก้วนางขวัญ
Stoneware & Bone China, casting, throwing, hand building 1230 C
บุษราคัม
hand building 1230 C
Yellow sapphire
Bone China, casting, throwing,
Blue sapphire นิหร่า
Bone China, casting, throwing, slabbing
1230 C
Nine-gem นพเก้า
Bone China, casting 1230 C
Agate โมรา Bone China, casting 1230 C
Gems journey
Stoneware, Bone China, slabbing
1225 C
Ceramic design and decoration: Innovation from fish sauce is a qualitative research which aims to explore new ways to create unique ceramic works that serve as a model incorporating national wisdom for an international public. This study experimented with fish sauce, which is a common household material, to create extraordinary and innovative decorations. To conduct slip experiments, different brands of fish sauce were divided according to the main ingredient and tested with oxides and stains alongside other substances. The suitable specific gravity was 1.4-1.8. Among the tested substances, the fish sauce gave the most delicate and sharpest lines. The design, which follows art composition theory, was based on the concept that fish sauce can be considered a household gem. The findings reveal that dropping fish sauce on Bone China slip creates a well-distributed pattern with sharp lines, and spraying alcohol while the slip is wet results in a unique net pattern. The pattern distribution can be explained by the Marangoni effect theory and different surface tensions. Each piece of sculpture and ornament was designed based on gem colors. Forming with stoneware clay and pouring Bone China slip does not flake off. The working process saves costs, energy and production time, and thus serves as a basis for future designs by ceramic entrepreneurs and general public.
จบปริญญาตรีจากภาควิชาศิลปศึกษาคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อ พ.ศ. 2526 จบปริญญาโทด้านเซรามิกส์ และเครื่องประดับ จาก Illinois State University เมื่อ พ.ศ. 2531 เริ่ม เป็นอาจารย์ในปีเดียวกันที่ภาควิชานฤมิตศิลป์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปัจจุบันมีต� า แหน่งรองศาสตราจารย์ และ เป็นภาคีสมาชิกราชบัณฑิตยสภา ส� า นักศิลปกรรม ตลอดเวลา 30 กว่าปีที่ผ่านมา ได้แสดงนิทรรศการ เดี่ยวและกลุ่มหลายครั้งทั้งในประเทศและต่างประเทศ ทั้งงาน เซรามิกส์และภาพวาด ได้ท� า โครงการต่าง ๆ ที่ได้รับความร่วมมือจาก ศิลปินนานาชาติและการแลกเปลี่ยนศิลปิน สร้างประติมากรรมถาวร และมีผลงานสะสมในต่างประเทศ นอกจากนั้นยังเป็นผู้ควบคุมโครงการ สรรศิลปินส� า หรับเด็กที่ขาดโอกาสด้านศิลปะ เป็นวิทยากรสอนศิลปะ ให้ครูและเด็กพิเศษ ปัจจุบันท� า งานค้นคว้าเกี่ยวกับมอคคาแวร์และ ลูกไม้เซรามิก สุขุมาล สาระเกษตริน Sukumarl Tuk Sarakasetrin tukatatoy@gmail.com หนังสือและต� า ราที่เผยแพร่แล้วคือ • เซรามิกสร้างสรรค์ การออกแบบและตกแต่ง • เครื่องปั้นดินเผา การออกแบบและปฏิบัติงาน • เซรามิกสร้างสรรค์ แนวคิดและวิธีการท� า งาน • เครื่องปั้นดินเผา: การตกแต่งแบบมอคคาแวร์ • เคลือบพื้นฐานส� า หรับนักปั้น • การออกแบบและตกแต่งเครื่องปั้นดินเผา • เครื่องปั้นดินเผา พื้นฐานการออกแบบและปฏิบัติงาน • ออทิสติกพลิกโลก