In Transit perspectieven op het ENCI-gebied in Maastricht - Cleo W채chter
Van berg tot groeve
Aan de rand van Maastricht ligt de st. Pietersberg. Hier vind men het hoogste punt (de kunstmatige heuvel genaamd d’n observant, 165 meter) van de stad, en het laagste (de bodem van de ENCI-groeve, 65 meter beneden NAP). Tussen deze verschillende hoogtes ligt 65 miljoen jaar geschiedenis, met als culturele hoogtepunt: de afgelopen eeuw.
De komst van de Eerste Nederlandse Cement Industrie, in 1926, bracht de stad een grote economische vooruitgang en veel werkgelegenheid. De kalksteenindustrie is onder andere ook in de architectuur van zuid-Limburg terug te zien. Maar alles heeft een keerzijde, want hoe dieper de ENCI groef, hoe gegronder de protesten tegen de firma. Rook-overlast, het vernielen van het grootste gangenstelsel van Europa, en niet het minste tegenargument: het verlies van een groot stuk natuur op één van de hoogste punten van Nederland. De datum waarop de rust in de groeve terugkeert is sinds een aantal jaar bekend: in 2018 wordt er definitief gestopt met kalksteenwinning. Het enige waar dan nog naar zal worden gegraven zijn fossielen in de verschillende geologische krijten die het gebied rijk is.
Met dit vooruitzicht in ons achterhoofd kunnen we het gebied misschien op een andere manier bekijken. Terugkijkend op wat er verloren is gegaan, zien we nu ook wat er voor in de plaats is gekomen. En hoe de natuur straks ongestoord het terein kan gaan terugveroveren.
50° 48’ 52” NB, 5° 41’ 6” OL Foto van de oudst-bekende kaart van zuid-Limburg Getekend door Jean Joseph Tranchot tussen 1802 en 1807
De groeve in de jaren ‘30 van de vorige eeuw
met dank aan: Stichting ontwikkelingsmaatschappij ENCI-gebied, Peter Mergelsberg, Peter van Havere, Nicole Rokx, John Jagt, Patricia Peters, Maud Douwes, Edith W채chter, Frank Verhoeven, Mariska Pot, Vivian Bax, Shari de Boer, Jorieke de Vet, Zindzi Zwietering & Esther Hovers. (c) Cleo W채chter, 2014 www.cleowaechter.com