Editie 2.2019 • € 7,95
BAAZ #100 Ovis - Koenigsegg Jesko - QLED 8K
DE UITDAGING
Vernieuwing is vooruitgang PAGINA 24
CEO’S, ONDERNEMERS & HOGER MANAGEMENT
Automotive
VIERDAAGSE WERKWEEK SPRONG IN HET DIEPE
PAGINA 48
IAMS 2019 Opvolger AutoRAI bewijst zichzelf opnieuw PAGINA 74
BREXITUITSTEL PANIEK OF HOOP?
PAGINA 56
EINDBAZEN LARS SCHOTANUS & JACO BAL, OPRICHTERS VAN ‘DE RADIOFABRIEK’
PAGINA 12
E-COMMERCE
OMNICHANNEL, DE NIEUWE NORM
PAGINA 26
HET DUURZAME KANTOOR MVO BINNEN HANDBEREIK
PAGINA 38
KICKSTART
DONNA ITALIA VAN CONCEPT
NAAR SUCCES
PAGINA 18
ADVERTENTIE 3CX
Welkom
Veelbelovende alternatieven Jij, ondernemer anno 2019, hebt te maken met toenemende veranderingen in de leefomgeving. Je dient je daarvoor aan te passen, maar het biedt uiteraard ook nieuwe mogelijkheden. Neem alleen al fintech, de stroomverstelling in financiële technologie die het bedrijfsleven in toenemende mate gaat veranderen. Financiering heeft binnen een verrassend korte periode een bijna geheel andere definitie gekregen. Het begrip breidt uit, kredietmogelijkheden nemen toe en geld versnelt. Wij doken het onderwerp in via een gesprek met de pionier die aan het front van de ontwikkeling staat. Het interview met Jeroen Broekema, directeur van Funding Circle Nederland, lees je op pagina 36.
‘Maak gebruik van de mogelijkheden die je hebt, zoek naar het beste alternatief en onderneem zoals een ondernemer dat betaamt’
Ook e-commerce wendt, keert en lijkt daarin nog lang niet te halten. Als één van de snelst groeiende markten van het moment, is het geen verrassing dat we uitgebreid ingaan op omnichannel-strategieën, contentmarketing en analysetools. Maar de ondernemer heeft ook op andere vlakken te maken met een turbulente periode. Alleen al de aanhoudende onzekerheid rondom AOW, pensioenen en de huizenmarkt. Automotive komt eveneens uitgebreid aan bod.
Vanaf pagina 74 behandelen we het laatste autonieuws: verwacht inzichten in zowel zakelijk als particulier rijden en laat je inspireren door sprekende beelden.
Risico Nederland, juist Nederland, kent tal van bedrijven die risico durven te nemen. Bedrijven die
Clipboard Media & Content Delftweg 147 2289 BD Rijswijk, Nederland Tel: *31(0)15-7600700 Fax: *31(0)15-7600760 info@clipboardmedia.nl www.clipboardmedia.nl Uitgever Linda Oenema linda@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Concept en idee Jascha Vink jascha@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.771 Redactie Charlotte Nijhuis Geert van der Klugt Jonas Bloemen Jordi Smit redactie@thecontentgroup.nl Tel: +31(0)15-7600.707 Marketing & PR marketing@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Sales Bart Arkesteijn Mitchell Koymans Jascha Vink sales@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.770
in een interview, of als gastschrijver.
Traffic Lindsay van Veelen traffic@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700
Let wel, risico’s neem je niet zomaar. Risico’s manage je. De ABN AMRO verwacht dat het
Data Analist Sven de Heer
willen investeren in nieuwe ideeën, die vertrouwen hebben in hun eigen kunnen. Bedrijven als Donna Italia, Mapiq, Funding Circle, Exact en EIZO: wij laten vakmensen aan het woord, zij het
aantal faillissementen in 2019 zal toenemen met 10%. Enigszins verwachte redenenen zijn een vertraging van economische groei en onrust op de wereldmarkt, zoals de Brexit. Verrassend genoeg spelen cyberrisico’s als fraude en hacking een gelijkmatige rol. Risk management is vandaag de dag belangrijker dan ooit, dus duikt gastexpert Monique Engelaar uitgebreid het onderwerp in, om de pragmatische kant van het concept te belichten.
Vormgeving Leroy de Roo Ron de Vos Coverfoto Lars Schotanus
Laat je inspireren, maak gebruik van de mogelijkheden die je hebt, zoek naar het beste alternatief en onderneem zoals een ondernemer dat betaamt.
Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem
Redactie, Baaz magazine
Distributie Benelux Betapress BV, Gilze
ONDERNEMER OF CEO? ONTVANG GRATIS BAAZ MAGAZINE | WWW.BAAZ.NL/ABO
Baaz is dagelijks actief op social media. Volg ons, like ons, deel artikelen en discussieer mee.
www.baaz.nl
@baazmagazine
www.baaz.nl/facebook
www.baaz.nl/linkedin
Copyright © 2019 Clipboard Media & Content, Rijswijk. Het is niet toegestaan om in Baaz gepubliceerde artikelen, of gedeelten daarvan, dan wel gebruikt beeldmateriaal over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen, zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming vooraf van de uitgever dan wel hoofdredacteur, behoudens het auteurs- en beeldrecht van de auteur/fotograaf indien niet in dienst bij Clipboard Media & Content.
Baaz Magazine
3
Inhoud
12
EINDBAZEN
Lars Schotanus & Jaco Bal, De Radiofabriek
‘De Radiofabriek’ is hét productiehuis voor online radio en podcast in Nederland. Met een netwerk van ruim vijftig mediaprofessionals, meer dan tien jaar kennis en ervaring, maakt het radio voor iedereen toegankelijk. Wij spraken Eindbazen Lars Schotanus en Jaco Bal, over de verrassende opkomst van internetradio, het aangrijpen van kansen en stimuleren van creativiteit.
18 KICKSTART: DONNA ITALIA
‘Pizza past altijd’, luidt de oneliner die Donna Italia introduceert op de eigen website. Het bedrijf heeft een compleet eigen niche. Wij spraken oprichters Tal Haimovich en Stephan Hager.
24 ONDERNEMEN: DE UITDAGING
Op 20 maart kwamen de deelnemers Exact’s ondernemerstraject De Uitdaging bij elkaar. Op locatie bij YES!Delft, een ware ideeënfabriek en verzameling van ‘s Nederlands innovatiefste ondernemers en startups, staken zij de koppen bijeen. Het doel? Groter en pragmatischer durven denken dan alleen mogelijk is.
30 KANTOORHUUR:
NIEUWE KANTOORHUUR
Een bedrijfsverhuizing is zelden een eenvoudige klus. Het zorgt niet alleen voor veel overlast bij de werknemers, maar ook logistiek is het meestal een omvangrijke en daardoor kostbare klus. Soms heb je echter geen andere keus. Bijvoorbeeld omdat jouw bedrijf uit zijn jas groeit, of omdat je zo’n goede deal hebt gesloten dat de voordelen ruim opwegen tegen de kosten en overlast. Ben je er nog niet uit? Dit zijn de vier belangrijkste aandachtspunten bij nieuwe kantoorhuur.
38 DUURZAAM KANTOOR:
HÉT HEDEN EN DE TOEKOMST
Bedrijven proberen tegenwoordig op allerlei manieren ‘groen’ te zijn en duurzaamheid uit te stralen. Neem het digitale kantoor. Duurzaamheid is niet alleen goed voor het milieu, maar ook kostenverlagend. Helemaal niet verkeerd dus, om als groene onderneming door het leven te gaan.
4
Baaz Magazine
www.prowarehouse.nl/training
Wij verzorgen trainingen en workshops over Apple iOS en macOS
De trainingen zijn voor alle niveaus: van gebruikers tot geavanceerde beheerders.
Voorbeeldtrainingen Overstappen naar macOS
Nieuw in macOS en iOS
Beheer macOS of iOS
Deze training is bedoeld voor
Deze training zorgt ervoor dat
Deze twee trainingen voor
eindgebruikers en helpt ze
beheerders en ondersteuners
beheerders hebben als doel
snel op weg om Macs juist en
weer up-to-date zijn wat betreft
om macOS- en iOS-apparaten
gemakkelijk te kunnen
de veranderingen binnen
goed en effectief te beheren
gebruiken. De training duurt
macOS en iOS. De training
met een MDM-server. Beide
een halve dag.
duurt één dag.
trainingen duren één dag.
Wil je meer informatie over de trainingen die wij aanbieden of een tranining volgen bij de Pro Academy? Neem dan contact op met Pro Warehouse, dé zakelijke Apple Authorised Enterprise Reseller van Nederland.
Ga naar www.prowarehouse.nl/training of bel 020-4231653
Inhoud
40 Apple: Pro Warehouse
68 HUIZENMARKT:
Een groeiend aantal bedrijven maakt gebruik van Apple-producten om hun medewerkers de tools aan te bieden die bewerkstelligen dat zij zo effectief en efficiënt mogelijk te werk gaan. Daarbij ontbreekt de kennis en kunde vaker dan gewenst. Zakelijke Apple-partner Pro Warehouse signaleerde het probleem en kwam met dé oplossing: Pro Academy.
48 HR: Vierdaagse werkweek
Hetzelfde salaris en dezelfde productiviteit voor een dag minder werk: Perpetual Guardian kwam begin 2018 prominent in het nieuws, na de werkweek van 240 werknemers met een dag verminderd te hebben. Een daverend succes.
ONVERWACHTE GEVOLGEN
Als je de stemming op een verjaardagsfeest in recordtempo wilt bederven, hoef je maar één ding te doen: begin een gesprek over de woningmarkt. Gegarandeerd dat je binnen no-time een hele ruimte vol met klagende mensen hebt. En met een reden. Wonen in bepaalde steden dreigt onbetaalbaar te worden en dat levert onverwachte risico’s op. Vooral in Amsterdam. Wat is er daar aan de hand?
72 WET: KLIMAATPLANNEN
De kabinetsplannen voor het klimaat dreigen in duigen te vallen. De door Mark Rutte aangekondigde CO2belasting voor bedrijven gaat niet ver genoeg volgens GroenLinks en de PvdA, terwijl het bedrijfsleven juist oproept om de nationale belasting van tafel te vegen.
40
48
56 Brexit: Hoe zit het web in elkaar?
De Brexit-soap gaat nog even door. Een half jaar, welteverstaan. Dat hebben de EU-leiders half april besloten. Het Verenigd Koninkrijk ging akkoord met het voorstel voor een Brexit-uitstel, waardoor ondernemers tot eind oktober in onzekerheid zitten. Inmiddels zitten alle factoren in een web gebonden. Wij zetten de verschillende onderdelen voor je op een rij.
66
74
74 AUTOMOTIVE: IAMS 2019
Ergonomie: EIZO
Wist je dat één op de vier Nederlanders last heeft van rugpijn en dat de meerderheid van de mensen met een computerwerkplek aan klachten lijdt zoals oogproblemen? Nu we dit weten, wordt het tijd hier wat aan te doen. Wachten is namelijk niet langer een optie. Geen zorgen, EIZO helpt je aan de oplossing. De innovatieve high-end monitoren van EIZO voorkomen de rug- en oogklachten en houden de medewerkers en jou fris.
De tweede editie van de International Amsterdam Motor Show was wederom een groot succes. De organisatie zag het bezoekersaantal tijdens de IAMS 2019 stijgen en heeft voor aankomend jaar opnieuw een autoshow aangekondigd.
80 EVENTS OM NAAR UIT TE KIJKEN
Het hele jaar door vinden er in Nederland honderden immense evenementen plaats, speciaal bedoeld voor ondernemers die een stap vooruit willen maken. Zo ook dit voorjaar. Doe inspiratie op, neem een ademmoment: verbreed je kennis door deelname aan één of meerdere events, zodat je ook in 2019 de voorgestelde bedrijfsdoelen behaalt.
56
82 COLUMN
80 6
Baaz Magazine
68
Duurzaam ondernemen is al een aantal jaren een hot item binnen de Nederlandse samenleving. De politiek probeert de maatschappij mee te krijgen met ideeën voor een duurzame toekomst. Met de klimaatplannen tracht het kabinet een stap in de goede richting te zetten. Verandering lijkt op komst.
Ontdek ergonomisch werken met onze monitoren. Meer info op eizo.nl
ADVERTENTIE Pro Warehouse
Working with the Best
Het beste van Baaz.nl
SUBSIDIEREGELING ZONNEPANELEN
Goed nieuws voor de MKB-bedrijven in ons land. Het kabinet heeft aangekondigd de subsidieregeling voor zonnepanelen met drie jaar te verlengen. Daarmee wordt duurzaam ondernemen nog maar eens beloond. Het betekent dat eigenaren van zonnepanelen tot 2023 de stroom die ze zelf opwekken en terugleveren aan het elektriciteitsnet als geheel mogen aftrekken van hun eigen energieverbruik. MKB'ers hoeven dus over dat deel geen energiebelasting te betalen, waardoor het aantrekkelijk blijft om zonnepanelen te plaatsen. Regeerakkoord De aanhouding van de subsidieregeling voor zonnepanelen is een verrassing, aangezien het kabinet in het regeerakkoord liet optekenen dat de zogeheten salderingsregeling vanaf 2020 zou worden afgebouwd. Met dit plan wordt deze afbouwing drie jaar uitgesteld. MKB-bedrijven die al zonnepanelen op het dak hebben liggen, of nog gaan leggen, profiteren hierdoor langer van korting op de energierekening.
LEVERANCIERS BUITEN BOEKJE
Leveranciers blijken vaker buiten hun boekje te gaan met het opstellen van eisen. Zo verbieden ze webwinkels om kortingen te geven op hun producten. Bovendien bepalen ze minimumprijzen. Als een webshop zich hier niet aan houdt, krijgt deze geen producten meer geleverd.
Toekomst regeling De subsidieregeling voor zonnepanelen zal tussen 2023 en 2031 stapsgewijs volledig worden afgebouwd. Eigenaren van zonnepanelen krijgen vanaf 2031 dan alleen nog de stroom die ze zelf hebben opgewekt en terug hebben geleverd vergoed door hun energieleverancier.
Deze vorm van handelen is voor leveranciers in principe door de overheid verboden, ware het niet dat het vaker voorkomt volgens toezichthouder Autoriteit & Markt. 'We krijgen de laatste tijd best veel meldingen binnen', vertelt hij in gesprek met de NOS. Kortingen De minimumprijzen worden opgelegd op verzoek van fysieke winkels. Zij willen hun huidige positie in de markt in stand houden. De fysieke winkels kunnen echter niet op tegen de lage tarieven van webwinkels en zorgen er daarom voor dat de leveranciers kortingen verbieden. 'Dat is slecht voor consumenten, want die krijgen niet de laagste prijzen', zegt Stijn van den Broek van de ACM. Probleem in meer sectoren Volgens de branche-organisatie voor webwinkels, thuiswinkel.org, speelt het probleem in meer sectoren. 'Dit soort verhalen horen we vaker, bijvoorbeeld in de elektronica, bij mode, fietsen,
8
Baaz Magazine
noem het maar op', zegt Wijnand Jongen van de organisatie. 'Overal waar er grote fabrikanten zijn die de markt beheersen spelen deze dingen.' 'Het is niet meer van deze tijd dat fabrikanten dit soort afspraken opleggen. Dat moet echt een keer stoppen. Het is niet goed voor webwinkels maar bovenal voor consumenten. Die krijgen niet de beste prijs die mogelijk is.'
AANTAL WW-UITKERINGEN GEDAALD
Het aantal WW-uitkeringen is in 2018 met zo’n twintig procent gedaald. De oorzaak: de grote vraag naar personeel. In zijn jaarrapportage schrijft het UWV dat zo’n 67.000 mensen minder een WW-uitkering hebben in vergelijking met 2017. Er blijven nu nog 263.000 mensen met een WW-uitkering over. In 2018 kregen 1,2 miljoen Nederlanders een uitkering. Dat aantal is inclusief WIA- en Wajong-uitkeringen. Naast de 1,2 miljoen uitkeringen werden er ook nog zo’n 400.000 bijstandsuitkeringen uitgekeerd.
VERKORT BETAALTERMIJN GROTE BEDRIJVEN
MKB-Nederland wil dat het termijn waarop grote bedrijven de rekeningen van hun MKB-leveranciers moeten betalen, wettelijk wordt vastgelegd op 30 dagen.
WW-uitkeringen Het UWV wil zich de komende tijd richten op mensen die nog altijd moeilijk aan het werk komen. De uitkeringsinstantie heeft ook nog andere uitdagingen behalve WWuitkeringen. Hoewel het aantal fraudegevallen in 2018 fors is afgenomen, is er nog altijd meer dan 25 miljoen euro onterecht uitgekeerd. Onder andere aan Poolse arbeidsmigranten die op grote schaal uitkeringsfraude pleegden.
Dat schrijft voorzitter Jacco Vonhof in een brief aan staatssecretaris Mona Keijzer van EZK. De ondernemersorganisatie ziet de betaaltermijnen van ‘groot’ naar ‘klein’ weer oplopen, terwijl het economisch goed gaat. 'Dat doet het ergste vrezen voor als het straks weer minder gaat', aldus Vonhof. 'Het wordt gewoon tijd om dit voor eens en altijd goed te regelen.' Volgens cijfers van financieel dienstverlener Graydon zijn de betalingstermijnen van grote naar kleine bedrijven na jaren van daling in 2018 weer opgelopen tot een gemiddelde van 41,5 dagen. 'Datzelfde horen we ook van leden', zegt Vonhof. Het lijkt erop de wet uiterste betaaltermijn van 60 dagen voor grote bedrijven, die in juli 2017 in werking trad, daar debet aan is. 'Die wet helpt tot dusver in elk geval niet. MKB-Nederland heeft er destijds steeds voor gewaarschuwd dat met deze wet 60 dagen de nieuwe norm wordt, terwijl 30 dagen een volstrekt normale betaaltermijn is. We zitten nog niet op 60, maar we moeten nu ingrijpen om te voorkomen dat het daar naartoe gaat.'
MKB-Nederland onderneemt actie Lange betaaltermijnen zijn een ramp voor de liquiditeitspositie van MKBbedrijven, zegt Vonhof. 'Daar lig je als ondernemer wakker van. Je wordt erdoor gedwongen geld te lenen om de boel te overbruggen, terwijl we allemaal weten dat financiering voor het MKB sowieso lastig en duur is. Geld dat je niet hebt kun je ook niet investeren. Late betalingen zorgen bovendien voor filevorming in de keten.' Baaz Magazine
9
Het beste van Baaz.nl
LAGERE AOW-LEEFTIJD
Niet alleen werknemers hebben moeite met een hoge AOW-leeftijd, ook werkgevers zitten niet te wachten op een verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd. Zo blijkt uit onderzoek wat de SP uitvoerde. De SP peilde bij 77 willekeurige bedrijven hoe zij dachten over een verhoging van de AOW-leeftijd. Driekwart van de deelnemers zegt er niet zeker van te zijn dat hun personeel kan doorwerken tot ze 66 jaar zijn. Zeven op de tien deelnemers stellen dat het risicovoller is geworden om 50-plussers aan te nemen nu de AOW-leeftijd omhooggaat. Zo gaf een van de deelnemers aan nooit een kandidaat aan te nemen die ouder is dan 55 jaar. Het risico op ziekte met doorbetaling acht hij te groot.
BOL.COM DUURZAMER
Bol.com gaat op duurzaamheidstour. De grootste webwinkel van Nederland heeft besloten om in 2019 de blauwwitte bol.com-dozen waar nodig af te schaffen. Dit jaar nog worden circa 3,5 miljoen artikelen zonder herkenbare doos verstuurd, zo maakt bol.com zelf bekend.
De bedrijven die meededen aan het SP-onderzoek zijn vooral werkzaam in sectoren met zware beroepen. Bijvoorbeeld in de bouw, de zorg en de schoonmaak- en transportsector. ‘Dit onderzoek laat onmiskenbaar zien dat werkgevers de verhoging van de AOW-leeftijd wel degelijk een probleem vinden. VNO-NCW en MKB-Nederland zouden zich dat signaal meer moeten aantrekken. Laat dit onderzoek een aansporing zijn om de FNV mee te helpen in plaats van tegen te werken bij het pleidooi voor een lagere AOW-leeftijd’, vertelt SPkamerlid Bart van Kent tegen het AD. AOW-leeftijd De situatie omtrent de AOW-leeftijd is ingewikkeld. De vakbonden eisen een pensioengerechtigde leeftijd van 66 jaar, maar vooralsnog houdt het kabinet vast aan 67 jaar.
Voldoende bescherming Indien noodzakelijk zorgt bol.com wél voor gepaste bescherming van het artikel. Al wil de webwinkel ook dit op een zo verantwoord mogelijke manier proberen. Bol.com introduceert hiervoor onder meer een verzendzak van gerecycled plastic. Bovendien beperkt bol.com het gebruik van karton en opvulmateriaal, zodat ook dit op een zo verantwoord mogelijke manier gebeurt. Efficiënt verpakken Olaf van den Brink, Directeur Logistiek van bol. com, vindt efficiënt verpakken momenteel een van de grootste uitdagingen. 'Waarom zou je artikelen als e-commercebedrijf überhaupt nog in een doos inpakken als dat eigenlijk niet nodig is? Voor artikelen als ventilatoren, frituurpannen, strijkijzers, printers, koffiezetapparaten en luiers biedt de eigen verpakking van het artikel al genoeg bescherming.' Klimaatneutraal winkelen bij bol.com Van den Brink ziet de huidige stap dan ook als een flinke zet vooruit. 'Het verzenden van minstens 3,5 miljoen artikelen per jaar zonder bol.com-doos
10
Baaz Magazine
is een belangrijke stap richting klimaatneutraal winkelen bij bol.com in 2025. We weten dat we nog veel stappen moeten zetten om onze doelstellingen te realiseren, maar door het elke dag beter te doen, halen we een nog duurzamere e-commerce dichterbij.' CO2-uitstoot bol.com Verpakkingen maken ongeveer 20 procent uit van de totale CO2-uitstoot van bol.com. Omdat dit een substantieel aandeel is, kan bol.com met duurzame verpakkingsmaatregelen een aanzienlijke LEES impact maken op het verkleinen van de OOK: www.baaz.nl/nieuws directe ecologische voetafdruk.
kia.com
De nieuwe Kia ProCeed
ADVERTENTIE
Havas Media
Bold move. Hoe de nieuwe Kia ProCeed zich het best laat omschrijven? Van buiten eigenzinnig, van binnen stijlvol. En zijn wegligging: zelfverzekerd. Je rijdt de nieuwe Kia ProCeed met een bijtelling vanaf â‚Ź 211,- per maand. Welkom bij Kia. Kijk op kia.com/zakelijk.
Eindbaaz
Tekst Jordi Smit & Geert van der Klugt
‘Internet als luisterstandaard. Toen een vooruitblik, nu een realiteit’
Lars Schotanus Fotografie: Eefke Burg
12
Baaz Magazine
RADIOPIONIERS LARS SCHOTANUS & JACO BAL, OPRICHTERS VAN DE RADIOFABRIEK
TWEE EINDBAZEN, ÉÉN VISIE
‘De Radiofabriek’ is hét productiehuis voor online radio en podcast in Nederland. Met een netwerk van ruim vijftig mediaprofessionals, meer dan tien jaar kennis en ervaring, maakt het radio voor iedereen toegankelijk. Wij spraken Eindbazen Lars Schotanus en Jaco Bal, over de verrassende opkomst van internetradio, het aangrijpen van kansen en stimuleren van creativiteit. ars en Jaco ontmoetten elkaar bijna twintig jaar terug, samenwerkend aan media- en jongerenconcept ‘Yellow’. Dit loyaliteitsprogramma, onder andere gesticht door Radio 538, TMF, KPN en De Postbank, kwam in 2001 tot stilstand. Lars en Jaco besloten met elkaar door te gaan. Twee mannen met twee verschillende achtergronden, beide bewogen tot ondernemen. Lars vertelt: ‘We besloten dat we ooit iets voor onszelf wilde beginnen. In je eentje op een zolderkamer achter een laptop zitten was niet iets wat we ons voorstelden. We vonden het juist
leuk om samen te sparren en dingen aan te pakken.’ Lars en Jaco besloten hun bedrijf in hetzelfde jaar op te richten. ‘Vervolgens hebben we onze werelden vermengd en startten we de ontwikkeling van allerlei concepten.’ Zoals de bedrijfsnaam verklapt, was radio één van die concepten. Een bedrijf opzetten met een compagnon of vennoot, daarvoor kan een uitzonderlijke samenwerking nodig zijn. Lars meent het tegendeel. ‘Onze samenwerking was zeker niet uitzonderlijk. Er zijn natuurlijk veel mensen die samen een eigen bedrijf beginnen. Wat belangrijk was in onze
samenwerking, is dat we allebei in eenzelfde situatie zaten. We wilden beiden één ding: geen spijt hebben dat we het nooit gedaan hadden. Natuurlijk som je dan de voor- en nadelen van zo’n stap op, maar het risico was, zeker in die tijd, beperkt. Uiteindelijk besloten we dat we gek zouden zijn als we het niet zouden doen.’ Twintig jaar later is De Radiofabriek een begrip in Hilversum. Internetradio Internetradio, waaronder de podcast te scharen valt, is niet meer weg te denken uit de moderne tijd. Razend
Baaz Magazine
13
Eindbaaz populair, maar een relatief nieuw medium. Hoewel het bedrijf in 2001 is opgericht, creëert het bedrijf pas de afgelopen tien jaar internetradio. ‘We verwachtten met de introductie van het internet dat de mediawereld zou veranderen. Tien jaar geleden was het radiolandschap vrij traditioneel,
‘De ontwikkeling van podcasts is prachtig’ iedereen deed zo ongeveer hetzelfde. Wij besloten het daarom op een nieuwe manier te doen. We zaten volop in de nieuwe technieken en zagen aankomen dat internet eveneens in de auto te gebruiken zou zijn en daarmee de toekomst zou hebben. Daar kwam bij dat we zagen dat het medialandschap mogelijk ging versnipperen. Daar zagen wij kansen.’ De oprichters geloofden dat het internet een luisterstandaard zou worden. Toen een vooruitblik, nu een realiteit. Het eerste internetradiostation van De Radiofabriek vond onder de naam ‘Traffic Radio’ het levenslicht. Luistercijfers groeien niet aan bomen, maar dit deerde het tweetal niet. Een enkele luisteraar was een succes. ‘Zo konden we vragen hoe diegene luisterde naar het internet, of de kwaliteit voldeed en hoe de verbinding verliep. Vanaf daar bouwden we verder, met het oog op meerdere stations.’ Stress Inmiddels is De Radiofabriek uitgegroeid tot een toonaangevend Nederlands mediabedrijf. De bedrijfsgroei die de afgelopen jaren is bewerkstelligd, doet beide ondernemers goed. Desondanks: groeit een bedrijf, dan groeit verantwoordelijkheid. Loopt de stress niet op? ‘We hebben met de tijd geleerd om ons te focussen. Daarin hebben we twee jaar geleden een belangrijke keuze gemaakt.’ Lars doelt op de verkoop van de traditionele telecomtak waar je van negen tot vijf achter je telefoon zit. Deze telecomtak, ook onder sturing van Lars en Jaco, bestond naast De Radiofabriek.
14
Baaz Magazine
‘En het mediabedrijf, waar freelancers in en uit lopen, waar we vijftig mediaprofessionals om ons heen hebben.’ De twee verschillende werelden botsten. Tijd is nou eenmaal beperkt. ‘Willen we ondernemen, dan moeten we keuzes maken, stelden we. We besloten de traditionele telecomtak te verkopen en volledig voor internetradio te gaan.’ Nog altijd hebben Lars en Jaco eenzelfde koers voor ogen. Zij, en het team. ‘Onze collega’s zijn creatief, willen creëren en doen het met plezier. Negen tot vijf mentaliteiten kennen we niet, mensen met passie wél. Dat houdt het voor ons prettig.’ Management De oprichters hebben inmiddels jarenlang ervaring in het aansturen van vele medewerkers, een lastig onderdeel voor veel beginnende ondernemers. Volgens Lars en Jaco gaat er tijd overheen voordat je dit écht goed kan. ‘Naarmate we ouder worden en jarenlang ondernemer zijn, hebben we de meeste valkuilen gehad. Je wordt behendiger in het leidinggeven aan een groter team en kunt beter omgaan met bepaalde situaties.’ Bovendien is het belangrijk dat je medewerkers de vrijheid gunt om met hun creativiteit aan de slag te gaan. Door goede ideeën te koppelen ontwikkel
DE RADIOFABRIEK De Radiofabriek is het productiehuis voor online radio en podcasts in Nederland. ‘We hebben daarnaast zelf een aantal online radiostations. Zo zijn we begonnen met Traffic Radio voor de niche mobiliteit. Daarnaast zijn we met All Sports Radio de niche sport in gegaan. Drie jaar geleden zijn we gestart met New Business Radio.’ 2019 is het 100-jarige jubileum van de radio. Ter viering produceert De Radiofabriek sinds 1 januari ZTACK: een platform, geproduceerd vóór en dóór jongeren, met de doelstelling om radio opnieuw populair te maken onder nieuwe generaties.
‘We wilden beiden één ding: geen spijt hebben dat we het nooit gedaan hadden’
Jaco Bal
Baaz Magazine
15
Eindbaaz
ZTACK-team
je pas écht een vooruitstrevende onderneming. ‘Het belangrijkste uitgangspunt dat we hanteren, is: iedereen moet doen waar hij goed in is. Dat hebben we in het volledige bedrijf doorgevoerd. We proberen iedereen in zijn kracht te zetten en op de juiste plek te hebben. Daarbinnen geven we medewerkers vrijheid en ruimte voor creativiteit.’
‘We werken bij De Radiofabriek met veel mensen samen. Daarin heeft ook iedereen zijn eigen interesse. De één heeft veel verstand van business, de ander heeft een voorliefde voor sport. We zetten ook daarin onze mensen in hun kracht.’
‘Geef mensen de ruimte voor creativiteit’
Dat betekent overigens niet dat iedereen deze vrijheid aan kan. Daarom is het aannemen van goede mensen van groot belang. ‘Je moet ze ook op de juiste plek zetten. Want waar je goed in bent, dat vind je leuk. Dan pas zet je mensen in hun kracht. Het sluit onophoudelijk op elkaar aan.’ Creativiteit Ondernemers blijven mensen en daardoor zullen ze bij het opstellen van een project ook hun eigen smaak laten leiden. Al is dit misschien niet het handigst, aangezien het ook gaat om de commerciële mogelijkheden.
16
Baaz Magazine
Dat moet dan vanzelf leiden tot eigen initiatief en schitterend radiomateriaal. ‘Als ik sportpresentator ben en ik ben groot fan van Ajax, dan zou ik ervoor zorgen dat ik de spits van Ajax in mijn radioprogramma heb. Natuurlijk kan je je eigen interesses en voorkeuren in jouw werk meenemen. Dat is alle vrijheid die je hebt. Dat maakt het voor de presentatoren en mensen alleen maar geweldig om te doen. Zij kunnen namelijk hun passie daarin kwijt. Daar is alle ruimte voor.’
MEER LEZEN? www.baaz.nl/podcast
PODCASTS
De Radiofabriek is inmiddels tien jaar bezig met het maken van podcasts. Opmerkelijk genoeg heeft het de afgelopen jaren pas écht een opmars gemaakt. ‘De ontwikkeling van podcasts is prachtig om te zien. Toen wij begonnen, was onze filosofie: we maken radio voor iedereen. Maar met podcasts kan je nog relevanter zijn voor een kleine niche. Het hoeft geen massaradio te zijn, het gaat niet om het bereik. Een onderwerp kan relevant zijn voor een selecte groep.’ Lars en Jaco zijn echter vooruitstrevende ondernemers en daarmee is het niet logisch dat ze genoegen nemen met de huidige positie van De Radiofabriek. De kracht zal de aankomende jaren alleen maar sterker worden. ‘We gaan de komende tijd nog meer niches bewandelen. Vanuit De Radiofabriek zélf, maar dit geldt ook voor klanten.’ Daarbovenop begint De Radiofabriek met Podcastworkshops. Wil een bedrijf zich wagen aan het medium, dan bieden deze workshops alle handvaten voor een succesvolle productie. Aanrader, want De Radiofabriek kent programmering als geen ander. Meer informatie is te vinden op de website. Info www.deradiofabriek.nl
Pak aan. Voer uit. Luister mee!
baaz.nl/ podcasts Het maandelijks terugkerende radioprogramma staat bomvol ondernemersnieuws en interviews met zowel marktleiders als start- en scale-ups. Elke tweede vrijdag van de maand luister je tussen 15.00 en 16.00 uur naar live gesprekken met innovators over dé wetenswaardigheden van het moment, werkwijzen, praktisch advies en meer. Op het moment van uitzending is Baaz Business overal te ontvangen. Programma’s
zijn na afloop terug te luisteren als podcast. In een recent programma spreken we Koen de Jong, directeur bij De Jong Accountants. Hij vertelt over zijn rol in De Uitdaging: de ondernemersreis waarover je op pagina’s 24 en 25 verder leest. Jürgen Welbergen, Senior Business Consultant bij Tele2, vertelt over de naderende stop van ISDN, de gevolgen hiervan en hoe deze op tijd te vermijden zijn. Tot slot spreken we Peter Potters, CCO van
Informer, over succescampagne #IkDoeZelfDeBoekhouding en Lija Groenewoud van Vliet, Art Director van In4Art, over de verrassende mogelijkheden van wereldwijde trends voor het MKB. Gepresenteerd dóór ondernemend Nederland en op maat gemaakt vóór ondernemend Nederland: Baaz Business behandelt uitsluitend verhalen die boeien, motiveren en inspireren.
Live meemaken? Elke tweede vrijdag van de maand, tussen 15.00 en 16.00 uur via baaz.nl/podcasts.
Uitzending gemist? Luister direct op de homepage van baaz.nl, of navigeer naar de recentste Soundcloud posting op www.baaz.nl/podcasts.
Baaz Magazine
17
Kickstart
Tekst Jordi Smit & Geert van der Klugt
DONNA ITALIA
‘In Nederland willen we de Van Dobben van de pizza zijn’ ‘Pizza past altijd’, luidt de oneliner die Donna Italia introduceert op de eigen website. Het bedrijf heeft een compleet eigen niche. Donna Italia levert pizza en pizzaoven, en voorziet van gebruikstraining - dat alles aangeboden als enkele service. Met een opmerkelijk compleet product voorzien zij Nederlandse horecaondernemers van de mogelijkheid om kersverse Italiaanse pizza voor te schotelen, met een voorheen ongekende snelheid. Wij spraken oprichters Tal Haimovich en Stephan Hager.
18
Baaz Magazine
Marktonderzoek Tal Haimovich, oprichter van Donna Italia, werkte oorspronkelijk in de logistiek, toen twee ondernemers van hem een consult kregen. Tal vertelde de heren over de manieren waarop bevroren pizza’s van Italië naar Israël konden worden vervoerd. ‘Op een gegeven moment kreeg ik de kans om Donna Italia op te richten’, begint Tal. Tal wist echter nog niet genoeg van de markt en het idee stond nog altijd ver van hem af. Hij besloot een moment de tijd te nemen om het plan te laten bezinken, belde zijn vriend Stephan Hager (die ooit voor Tal werkte, red.) en besprak het concept. ‘Samen met Stephan ben ik gaan analyseren of het idee van de grond kon komen in Nederland. We moesten rekening houden met een enorm authentieke markt, een markt met kritische
‘We spraken met hotel- en café-eigenaren, chefs en andere personen’ bedrijven en consumenten. Daarom spraken we met hotel- en café-eigenaren, chefs en andere personen, legden we het idee voor en luisterden we naar de reacties.’
De gesprekken leverden een eenduidig beeld op. ‘Van de zeven vakmensen waarmee we praatten, zeiden zeven dat het project succesvol zou worden. Ik keek naar Stephan, hij keek naar mij. We zeiden bijna gelijktijdig: goed, we hebben geen keuze, laten we beginnen. Drie jaar later serveren we miljoenen pizza’s.’ Het idee bleek een goudmijn. Breed dragend concept Stephan en Tal besloten samen Donna Italia op te richten. ‘Wij zijn eind 2015 opgericht, maar voordat we onze eerste klanten hadden was het januari 2016. We moesten namelijk heel veel zaken
uitzoeken en zelf opzetten’, vertelt Stephan, General Manager van Donna Italia. Het concept werd met open armen ontvangen. En niet geheel zonder reden: het concept is minstens zo efficiënt als lucratief. ‘Als Donna Italia verzorgen wij een compleet concept. Dat betekent dat wij Italiaanse producten verkopen, zoals een pizza of focaccia. Alles wat bij het bakken komt kijken leveren we in bruikleen. Dan kan je denken aan serveren, een oven, een training of ondersteuning tijdens evenementen. Dat concept dat puur gericht is op de B2B-markt en de behoefte die de horecaondernemer heeft, is uniek’, zo vertelt Stephan met trots. Tevreden ondernemers De twee oprichters kunnen tal van voorbeelden noemen waarin zij bedrijven hebben overtuigd gebruik te maken van het concept van Donna Italia. ‘Wij hebben een klant die dagelijks een lunch
DONNA ITALIA
Het foodservicebedrijf Donna Italia breidde begin 2019 haar productassortiment uit met de focaccia. Met de meegeleverde steenoven kan dit Italiaanse platbrood binnen twee minuten op tafel staan als starter, bij een soepje of als tosti. Sinds de introductie op de Horecava zijn er al ruim 10.000 focaccia’s verkocht aan restaurants, cafés, hotels, pretparken, sportlocaties, evenementen en cateraars. Door de kwaliteit van de producten en het gemak van de bereiding biedt de serviceoplossing van Donna Italia een uitkomst voor horecabedrijven die worstelen met het huidige personeelstekort in de branche.
Baaz Magazine
19
Kickstart verzorgde voor ruim 1.400 mensen. Deze mensen kwamen uit tal van verschillende landen en hadden daarom ook vraag naar verschillende producten. De cateraar kon daarom niet meer aan de vraag voldoen, voornamelijk ook dat het maken van het eten steeds langer werd. Toen de vraag naar pizza aanzienlijker werd, hebben ze ook een aantal keer ‘nee’ moeten verkopen.’ ‘Wij hebben toen gezegd: ‘Geef ons één middag de kans om de lunch te verzorgen, vervolgens schrijven we het helemaal uit richting jullie personeel en laten we zien hoe we het doen. Jij kan daarna rustig je pizza serveren.’ Dat hebben wij uiteindelijk uitgevoerd. We hebben een dienst met hen meegedraaid, een plan geschreven, het personeel getraind en zij doen nu één keer in de week een pizzadag voor 1.400 man, zonder dat het hen moeite kost het personeel op te leiden.’ Succesvol concept Waarin schuilt het succes? ‘Het leuke van de horeca is dat er zoveel sectoren zijn waarin je werkzaam zou kunnen zijn. Pizza wordt overal ter wereld op dezelfde manier uitgesproken, dus wij hoeven niet uit te leggen wat wij nou eigenlijk verkopen. Wij kunnen succesvol zijn met het concept, omdat het een concept is.’ ‘Binnen de horeca is het ontzettend moeilijk om personeel te vinden, maar iedereen verwacht wel steeds hogere kwaliteit als ze buiten de deur gaan eten. Wij kunnen daar met onze totaaloplossing goed en makkelijk mee om gaan door te zorgen dat de meest ongeschoolde chef en bij hotels zelfs receptionisten altijd op dezelfde manier een constante hoge kwaliteit halen’, aldus Stephan. Weg naar succes Beide mannen hebben na vier jaar een hoop ervaring opgedaan als startup en weten wat de juiste richting is naar succes. ‘In een startup, en zeker in de horeca, hangt zoveel af van de mensen die bij jou werken’, gaat Stephan verder. ‘Dat is misschien wel het allerbelangrijkste om je in het begin
20
Baaz Magazine
op te focussen. ik er uitdaging in zag en er veel motivatie uit haalde. Dat haalde ik ook door de mensen waarmee ik samenwerkte. In onze sector, is ons personeel écht ons visitekaartje. Op het moment dat je iemand
‘Komt het enige oordeel van jezelf, dan wordt het moeilijk om de waarde van het idee realistisch in te schatten’ rond hebt lopen met een baan die hij of zij helemaal niet wil hebben, dan straalt dat op alle manieren uit. In een klein team neemt iedereen dat over. Mijn grootste advies is daarom: zoek de juiste mensen.’ Tal vult aan. ‘Soms hebben mensen een idee in het hoofd waarvan ze denken dat het geweldig is. Komt het enige oordeel van jezelf, dan wordt het moeilijk om de waarde van het idee realistisch in te schatten. Probeer zoveel mogelijk mensen te betrekken bij het idee. Stel het voor. Mocht iemand negatief zijn, dan heeft het ook meerwaarde. Neem je het serieus, dan leer je van feedback. Heb je de meningen
verzameld? Neem een besluit en doe het. Full blown, not half way: ga je ervoor, dan zal je je honderd procent moeten inzetten.’ Toekomst Die volledige inzet hoopt Donna Italia de komende jaren vol te houden. Het bedrijf heeft een grootse toekomstvisie voor ogen. ‘De toekomst oogt goed’, klinkt Tal positief. ‘We breiden uit, kijken naar België, Frankrijk, Zwitserland en Mexico. We zien een consistente acceptatie van het product in verschillende landen en markten. In Nederland willen we de Van Dobben van de pizza zijn. Donna Italia wordt een eerste keus. Gaan mensen uit, dan zullen ze Donna Italia herkennen. Ongeacht het feit dat we kernachtig een B2B-bedrijf zijn, zullen consumenten het merk gaan herinneren en herkennen – onze presentatie tegenover de horecaklant speelt een grote rol. Over tien jaar moet men denken: Donna Italia is een deel van de horeca en dat is altijd zo geweest.’ ‘We zijn de afgelopen jaren ontzettend hard gegroeid. Het plan voor 2019 is sowieso om dat door te zetten, maar ook om te kijken hoe het nu komt dat we zo succesvol zijn en hoe het succes zo goed mogelijk kan worden gedeeld met andere landen die binnen onze tak vallen. Dus kennis vergaren en in hapklare blokken aan de rest van de Franchises geven. Dat wordt een grote uitdaging voor ons’, eindigt Stephan. Info www.donnaitalia.nl