expected MOMENTUM On-Ear Designed for the senses. Built for the independent.
True style is not superficial. It’s about quality, substance and performance. Pure and uncompromising. Like the MOMENTUM On-Ear: built with our most advanced audio technology. Designed with the most exclusive materials like real AlcantaraŽ and satin stainless steel. Made for the most sophisticated listeners. sennheiser.com/momentum-on-ear
Inhoud
32 Hardwell
Geen enkele dj gaat dit jaar zo hard als Hardwell. Wat is het geheim van de sympathieke Bredanaar? We vroegen hem naar zijn verhaal achter de energieke sound.
‘ Ik haal mijn inspiratie uit alle stijlen’
48 BN’ers draaien door
Ruud Feltkamp rekent af met clichés. Soapie of niet, draaien kan hij als de beste. Tot verbazing van zijn argwanende publiek, want een een bn’er achter de draaitafel, dat kan toch niets worden? Wel dus.
58 Smartwatches
Hardwell 70 Party report Tomorrowland
Als je het over het koninkrijk der EDM-festivals hebt, dan zit Tomorrowland op de troon. En wat een festival was het!
Niks irritanter dan telefoontjes en sms’jes missen als je staat te hossen op de dansvloer. Telkens je mobiel uit je broekzak of clutch vissen ziet er ook zo obsessief uit. Oplossing: een smartwatch.
11 Mixen maar!
Leuk hoor, die originelen, maar soms wil je gewoon wat anders. Een remix is een prima alternatief voor de grijsgedraaide hits. De beste van de afgelopen tijd.
16 Amsterdam Dance Event Vijf dagen lang losgaan op één van de 95 ADE-locaties, dat heb je te danken aan Buma Cultuur. Richard Zijlma vertelt in een uitgebreid interview over hoe hij heeft moeten knokken om het festival van de grond te krijgen. Uiteraard zetten we het hele programma voor je op een rij.
68 ClubJudge
Het Amsterdamse Panama draait al flink wat jaren mee. Twaalf, om precies te zijn. Hoeveel sterren weet de club daarmee te scoren?
3
Inhoud
60 D-Wayne
Wilde vroeger elke veertienjarige knul brandweerman of piloot worden, tegenwoordig fantaseert elke tiener over een carrière als succesvolle dj. Voor Dwayne is het niet langer een droom. Als protegé van Afrojack ligt de weg voor hem open.
44 Produceren voor beginners (deel 1)
Had je twintig jaar geleden nog een grote zak met geld nodig om de benodigde apparatuur te bemachtigen, tegenwoordig kun je in theorie met een laptop en een paar accessoires al een aardige track neerzetten. In dit eerste deel een blik op de industrie. Belgische Lier.
‘ Het is me echt niet aan komen waaien’
30 Fashion must-have
Van een stijlvolle accessoire tot een buitengewoon handige en mooie gadget: er zijn soms dingen die je gewoon moet hebben.
56 Old Skool: The Dreamteam
The Dreamteam stonden aan de wieg van de gabber en bestaan dit jaar twintig jaar. Met een nieuwe cd op zak en vers enthousiasme vertellen ze over vroeger, nu en de toekomst.
40 DJ Gear 54 Games
Alles wat je nodig hebt en net een beetje meer.
Als games nog verhuurd zouden worden, dan zou Deadpool een perfecte rental zijn voor een regenachtig weekend. En dat is niet lullig bedoeld.
Verder
6 WELKOM 9 DJ-NIEUWS 39 TOP 10 TRACKS 8 ONLINE 12 FASHION 79 PARTY AGENDA
5
fotografie Richard Brunsveld
Ik weet niet hoe het met jullie is, maar wij liggen nog voor pampus bij te komen van het retevette festivalseizoen. Want dat was het, met als absolute hoogtepunt Tomorrowland. Toen we terugkwamen op de redactie voelden we ons alsof we twee marathons door de blubber hadden gerend. Onze schoenen zagen er in ieder geval letterlijk zo uit. Is ons iets opgevallen tijdens de zomerfeesten? Jazeker. De sfeer lijkt steeds gemoedelijker te worden en het publiek steeds diverser. Natuurlijk waren party’s als het Ground Zero Festival nog altijd voor de echte die-hards, maar op Mysteryland kon je bij wijze van spreken je moeder of leraar nog tegenkomen. Wat ons betreft een goede ontwikkeling: EDM is er voor iedereen en aan hokjesdenken hebben we echt een broertje dood. Oh en wat de muziek betreft: techhouse en electrohouse hebben nu echt een vaste plek gekregen op alle main stages. Op die muziek gaat iederéén uit zijn plaat!
Een uitgave van Clipboard Publishing BV Delftweg 147 2289 BD Rijswijk Nederland Tel: +31(0)15 7600.700 info@clipboard-publishing.nl Uitgever Linda Oenema linda@clipboard-publishing.nl Concept en idee Jascha Vink jascha@clipboard-publishing.nl Redactie Rick Francissen Ymke Frijters Peter Güldenpfennig Julian Huijbregts Jesse Kraal Raymond Luijbregts Sanne Ruhaak +31(0)15 7600.707 Aan dit nummer werkte mee Laurens van Beers Jasper van Bladel Jet Braas Gloria van Breukelen Gerard Henninger Maurice Steenbergen Marketing & PR Tim Beemer tim@clublifemagazine.nl Giancarlo Idili giancarlo@clublifemagazine.nl Traffic Manager Kim Stolk kim@clipboard-publishing.nl Sales Bart Arkesteijn Guido van Belle Mitchell Koymans Kick van Poeteren Joost Pronk Stephen Tukker Jascha Vink sales@clipboard-publishing.nl +31(0)15 7600.770 Vormgeving Lloyd Troost Angelique van der Voort Ron de Vos Fotografie Gerard Henninger Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Distributie Benelux Betapress BV, Gilze Imapress NV, Turnhout Belgie
De zomer is weer voorbij en de komende periode ligt dan ook de nadruk op indoor-party’s, met als hoogtepunt het Amsterdam Dance Event (ADE). Dat kun je trouwens niet eens meer een feest noemen, met 350 evenementen verspreid over 95 locaties is het een meerdaags walhalla voor iedereen die van de betere beats houdt. Het zal je vast niet verbazen dat een groot deel van deze editie van Clublife hieraan gewijd is.
@clublifemag www.facebook.com/clublifemag 6
Het weer is dan misschien klote aan het worden, de herfst heeft wel een positief bijeffect: dj’s en producers kruipen massaal de studio in. Dat betekent maar één ding: nieuwe, vette tracks! Houd onze website in de gaten, we spotten regelmatig de nieuwste en vetste platen. Want da’s niet alleen fijn in je slaapkamer met het volume op 10, dat blijft toch wel de basis van iedere goede party!
Copyright © Clipboard Publishing Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
25 JAAR DANCE IN NEDERLAND Nederland is hét danceland en over de hele wereld staan we bekend om onze dj’s, pompende beats en geweldige dancefeesten. Maar wanneer begon deze muzikale beweging en hoe groeide Nederland uit tot de belangrijkste danceexporteur op aarde?
Dutch Dance vertelt het Advertentie verhaal van de doorbraak van
house, precies vijfentwintig jaar geleden, tot vandaag. Het staat boordevol verhalen van hoofdrolspelers als Duncan Stutterheim, Joost van Bellen, Tiësto, Chuckie, Sander van Doorn, Ferry Corsten en vele anderen.
‘EEN HELDENDAAD’ – JOOST VAN BELLEN OVER DUTCH DANCE W W W. X A N D E R U I T G E V E R S . N L Volg Dutch Dance op www.dutchdance.net en facebook.com/DutchDance.net
CLUBLIFE ONLINE
25 JAAR DANCE IN NEDERLAND
Tomorrowland 2013
Bezoek je onze site regelmatig dan zal het je niet ontgaan zijn: wij waren op Tomorrowland. Voor diegenen die er niet bij konden zijn hebben we reports geschreven, interviews gedaan en de plekken op het festival opgezocht waar je nooit iets over leest maar die wel de moeite waard zijn. Benieuwd naar onze bevindingen? We hebben alle artikelen netje voor je op een rij gezet.
Surf naar www.clublifemagazine.nl/tomorrowland of scan de QR-code!
De Nederlandse journalist Mark van Bergen heeft ruim drie jaar gewerkt aan het boek en het resultaat mag er zijn. Dutch Dance is een mooi overzicht van 25 jaar dance in Nederland. Het boek is prettig geschreven waarbij geschiedenis en context afgewisseld worden door interviews en wetenswaardigheden. Daarnaast zijn de foto’s zeer de moeite waard. Aanrader! Info www.xanderuitgevers.nl
‘De nummer-één-regel is: weten wanneer je je mond moet houden en niet door vocalen heen gaan. Dat is echt de kunst.’ ‘De big room house gaat steeds meer op hardstyle lijken. Dat vind ik zelf eigenlijk heel cool. Hardstyle is altijd een ondergeschoven genre geweest terwijl het heel grotot is. Door de house krijgt het nu toch een beetje voeten aan de grond wereldwijd.’ Als je dacht dat Ferry Corsten enkel van trance houdt dan heb je het mis. Voor de volledige interviews check: www.clublifemagazine.nl/interview
MC Boogshe vertelt wat er zoal bij mc’en komt kijken.
‘In de basis is het trance-georiënteerde house. Ik wil met name de emotionele kant van trance behouden, maar ik houd ook van house met veel power. Mijn stijl is een beetje het beste van deze twee werelden.’ De veelzijdige sound van Tom Fall is volgens de Finse dj en producer een combinatie van emotie en power.
Dat 2013 een goed jaar is voor Digital Punk is misschien wel een understatement. Hij is op dit moment één van de meest toonaangevende hardstyle-artiesten, dit onder andere door zijn podcast ‘Digital Punk Unleashed’ die maandelijks de iTunes top 10 bestormt. Check het interview dat we met hem hielden online op www.clublifemagazine.nl/digitalpunk
Maak jij eigen tracks en mixen? En wil je die ons laten horen? Dat kan via ons eigen demodrop-account. De tofste tracks en mixen krijgen bij ons aandacht online en als het echt te gek is wat je maakt, wellicht ook in het magazine! Surf naar clublife.demodrop.net en laat je horen!
8
What's theScore?
Welke dj verdient het meeste? Dat het dj-bestaan niet altijd over (financiële) rozen gaat mag duidelijk zijn. Het is hard werken terwijl iedereen om je heen een feestje bouwt. Toch zit niet elke dj aan de bedelstaf. Nederlandse dj’s kunnen erover meepraten, vraag maar aan Tiësto. Al heeft hij dit jaar zijn eerste plaats moeten afgeven aan Calvin Harris. Zakenblad Forbes heeft een lijst opgesteld van de twaalf best verdienende dj’s ter wereld in 2013. Niet verwonderlijk dat daar ook wat Nederlanders instaan. Zo staat Tïesto tweede, neemt Afrojack de zevende plaats in en bezet Armin van Buuren de achtste plek.
DE VOLLEDIGE LIJST:
1 Calvin Harris $46 MILJOEN 2 Tiësto $32 MILJOEN 3 David Guetta $30 MILJOEN 4 Swedish House Mafia $25 MILJOEN 5 deadmau5 $21 MILJOEN 6 Avicii $20 MILJOEN 7 Afrojack $18 MILJOEN 8 Armin van Buuren $17 MILJOEN 9 & 10 Skrillex en Kaskade $16 MILJOEN 11 Steve Aoki $14 MILJOEN 12 & 13 DJ Pauly D en Diplo $13 MILJOEN
Draaien voor een kratje bier is al even geen optie meer voor Calvin Harris, de best verdienende dj van dit moment.
Hardsoul
HOUSE MET EEN HART De broers Greg en Rogier van Bueren, beter bekend als dj Greg en dj Roog, maken al jaren muziek, samen en alleen. Met z'n tweeën vormen ze Hardsoul waarmee ze dj'en, maar muziek ook live brengen. House was voor de twee muzikanten en dj's liefde op het eerste gezicht. Hoewel house vooral gezien wordt als muziek om enkel op te dansen, zoekt Hardsoul juist de balans zodat hun muziek ook buiten de dansvloer overeind blijft staan. Naar aanleiding van de release van hun nieuwe, self-titled, album spraken we met hen. ‘Wat wij doen’, legt Greg uit, ‘is zorgen dat onze tracks zowel fungeren als een mooi nummer dat op zichzelf kan staan, als een nummer dat zich bewijst op de dansvloer. En ja, dat is eigenlijk het allermoeilijkste wat er bestaat. Soms is het weer té muzikaal om dansbaar te zijn. We proberen hier Rogier van Bueren een balans in te vinden.’
Benieuwd naar het hele interview? Lees het op clublifemagazine.nl/hardsoul
Greg van Bueren
Tiësto gaat meewerken aan politieserie DJ Tiësto heeft in het Billboard-magazine aangegeven dat hij muzikaal supervisor en producer wordt van een nieuwe politieserie. In Las Vegas vinden de opnames plaats, televisiestation CBS verzorgt de uitzendingen. De dj is vaak te vinden in de gokstad, omdat hij daar zijn eigen studio heeft en een clubavond host in de Hakkasan Nightclub. De Nederlander is blij met de populariteit van dance-muziek. Was het voorheen iets voor clubs en feesten, inmiddels zijn zelfs radio en tv niet meer veilig voor het genre. De tv-serie wordt gemaakt door Shane Brennan, hij maakte in het verleden ook NCIS Los Angeles. De opnames voor het programma beginnen waarschijnlijk over een maand of twee.
9
Check die remix!
MUZIEK
JA LEUK, DIE ORIGINELEN. MAAR SOMS WIL JE GEWOON WAT ANDERS EN DAN IS EEN REMIX EEN PRETTIG ALTERNATIEF VOOR DE GRIJSGEDRAAIDE HITS. WELKE REMIXEN KWAMEN ER AFGELOPEN MAANDEN VOORBIJ EN ZIJN ZEER DE MOEITE WAARD OM EENS TE BELUISTEREN?
‘NEVER SAY GOODBYE
‘ANIMALS’
TOOLROOM TEN
HARDWELL & DYRO FEAT. BRIGHT LIGHTS
MARTIN GARRIX
VARIOUS ARTISTS
‘Animals’ van de jonge producer Martin Garrix heeft alles: een dikke clip, veel hype, een heerlijke drop en enorm veel succes. Kortom, het ontbreekt de track aan niets. Toch dacht de Californische dj @@ (spreek uit: at-at) daar anders over. Een nummer dat ‘Animals’ heet maar waarin geen enkel dier te horen is, dat kan niet. En dus heeft hij de track van Garrix voorzien van de nodige dierengeluiden. Dat heeft zowel een humoristisch effect als dat het daadwerkelijk vet klinkt. Soms schiet ‘ie uit de band maar ach, het is ook maar een grap. Wel een hele goede, want als we het origineel weer luisteren missen we de kakelende kippen stiekem wel een beetje.
Het Engelse houselabel Toolroom Records bestaat tien jaar en dat mogen ze natuurlijk niet zomaar voorbij laten gaan. Vandaar ook dat er een speciale website is opgezet waarop het label alle evenementen verzamelt om het tienjarig bestaan te vieren. Uiteraard draait het om de muziek, en hoe beter dit jubileum te vieren dan met een compilatie waarop teruggeblikt wordt? Mede-eigenaar en dj Mark Knight smeert de Toolroom-historie uit over een driedubbelaar en dat klinkt goed, heel goed! Hoewel vele house-producties sneller over datum zijn dan een pak melk, blijkt de tech-house sound van Toolroom tijdlozer dan dat we hadden gedacht in 2003. En ondanks de herkenbare sound is de samenstelling van deze compilatie met namen als Faithless, Dubfire, Hardwell en Mark Knight zelf natuurlijk verre van eentonig. Ook leuk om te zien is dat de populariteit en dus de output van het label zienderogen stijgt met de jaren. Zo beslaat de eerste cd vijf jaar (2003-2008), de tweede cd drie jaar (2008-2011) en de derde cd twee jaar (2011-2013). Als het label de kwaliteit van hun releases zo hoog weet te houden als op deze verzamelaar, dan staat ons nog wat te wachten voor het 25-jarige jubileum!
(Wildstylez remix)
Het aanstekelijke ‘Never SayGoodbye’ van Hardwell is een geliefde standaard in de set van de Bredase producer en dj. Dat uitgerekend dit aanstekelijke nummer door Wildstylez is beetgepakt staat op papier wat vreemd. Totdat je de remix hoort. Alles wat het origineel zo goed maakt is gebleven (melodieus en lekkere vocalen), terwijl de stevige kicks de nodige peper toevoegen aan een toch wel erg braaf nummer. Hardwell zelf zag dit ook in en draait de remix regelmatig als afsluiter van zijn set. Dat hij het meent met zijn waardering voor de remix laat hij ook zien door te tekenen voor een release van de remix op zijn eigen Revealed Recordings. Scoor de track op Beatport via http://btprt.dj/17wSReA
(@@ remix)
Check de track op zijn soundcloud samen met andere hilarische remixen soundcloud.com/djatat
Ten years of Toolroom Records
Toolroom Ten is onder andere verkrijgbaar bij Astral Music www.astralmusic.com Bezoek www.toolroomten.com voor meer informatie over Toolroom Records.
11
FASHION WHAT'S NEW
Nieuwe klassiekers Klassieke Levi's-iconen, maar dan wel in een nieuw jasje. Het Amerikaanse jeanslabel blikt terug op gevestigde modellen als de trucker jacket, de 501-jeans en het westernshirt, maar stopt deze items in vernieuwende eigentijdse prints, patronen en kleuren. De kleding wordt als het ware ‘opnieuw uitgevonden’ en bij een merk als Levi’s kunnen wij dat alleen maar toejuichen! Niets fijner dan je favoriete item ‘opnieuw’ te kunnen dragen, toch?
Van Gils
Elegant en functioneel
‘LIVE’
Horlogemerk Longines gaat met hun nieuwe ‘Avigation Oversize Crown’-horloges terug naar de jaren ’20. Dit elegante model brengt een eerbetoon aan de piloten van die tijd en is dan ook gebaseerd op een Longines-model uit 1920. Het horloge straalt pure luxe uit, maar ook eenvoud. Het uurwerk is precies zo gemaakt zodat je gemakkelijk kunt zien hoe laat het is, zelfs in het donker. De Avigation Oversize Crown-lijn is verkrijgbaar in drie verschillende (roestvrijstalen) modellen. Bijzonder is dat elk klokje is voorzien van een eigen nummer.
Iedereen wil wel lekker ruiken, maar als het aan Van Gils ligt, dan gaat het verder dan dat: een geur is ook een imago, het moet bij je passen en benadrukken wie je bent. Hun nieuwe geurlijn ‘LIVE’ staat volgens Van Gils voor ‘het maken van eigen keuzes, genieten van het hier en nu en het waarmaken van dromen’. ‘LIVE’ is opgebouwd uit drie lagen: een fruitige geur bestaande uit sinaasappel en grapefruit. Deze wordt vervolgens gecombineerd met de geur van de Indiase grassoort vetiver, een beetje patchouli en wordt afgesloten met texturen van leer en vanille. Het geurenpalet is zeer prettig en herkenbaar. Wat ons betreft een blijvertje en we kunnen de lijn dan ook niet hard genoeg aanraden.
PRIJZEN BEGINNEN VANAF €1660,-
VAN GILS 'LIVE' EAU DE TOILETTE IS VERKRIJGBAAR VANAF €34,57
Zalando
pop-up store De webshop Zalando, bekend van de gillende televisiecommercials, zal voor het eerst ook ‘offline’ te bezoeken zijn. De tijdelijke winkel in de Kalverstraat te Amsterdam wordt 1 oktober feestelijk geopend en zal vervolgens haar deuren openen tot 6 oktober. Om dit bijzondere moment te vieren worden er elke dag prijzen weggegeven in de pop-up store, maar zullen er ook bijzondere activiteiten plaatsvinden. Mocht je de tijdelijke winkel gemist hebben, dan kun je altijd nog ‘online’ terecht in de webshop.
www.zalando.nl
American Vintage in de hand
Voor dit najaar lanceert kledingmerk American Vintage voor het eerst een eigen accessoire-collectie. Het Franse label staat bekend om hun tijdloze basics met een eigentijds tintje en deze nieuwe lijn met accessoires sluit hier perfect op aan. De collectie bestaat uit kleurrijke clutches, lederen portemonnees en een katoen linnen weekendtas.
www.americanvintage-store.com
Religieus Klassiek, handgemaakt en ja, met een religieus randje. De sieraden van Johnny Ramli bestaan uit hoofdmaterialen als zilver, goud en edelstenen, maar juist de bijzondere toevoegingen als antieke munten en religieuze iconen geven elk van de sieraden een eigen betekenis. De juwelen worden handgemaakt in Bali, maar worden wereldwijd verkocht, óók in hartje Amsterdam!
JOHNNY RAMLI IS VERKRIJGBAAR VANAF €100,- VIA WRKSHP13 IN AMSTERDAM
Topman inslaan
Wollen najaar De zon is er mee opgehouden en dus is het tijd voor warme wollen items. Niets beter dan een goede dikke sjaal om je nek als je op je fiets de kou trotseert. Met een bijpassende beanie ben je helemaal in stijl en kan je dag niet meer stuk. Stijlvol, warm en een must voor elke oer-Hollandse herfst, maar natuurlijk ook prima voor de koude winter!
Dat de Bijenkorf sinds kort een shop-in-shop heeft van het Londense Topshop is bijna niemand ontgaan. Maar dat er naast de Topshop ook de mannelijke variant Topman is geopend, is bij veel mannen nog onbekend. Alhoewel, velen weten het wel, maar zijn er nog nooit langs geweest. Tijd dus om eens een kijkje te nemen op de mannenafdeling en mooie najaarsitems in te slaan. Deze warme ‘houthakkersblouse’ staat bij ons in het rijtje van favorieten!
www.marieylevi.nl
De regen in met Havaianas Het zomerse slippermerk Havaianas gaat dit najaar mee de regen in! Niet met blote voeten gehuld in de iconische ‘flip-flops’, maar met heuse Havaianas-regenlaarzen. Natuurlijk kunnen ook deze exemplaren niet ontkomen aan een vrolijk kleurtje. De uitgesproken kleuren zijn echter geheel welkom, want deze zorgen er voor dat je dat zomerse gevoel meteen weer terugkrijgt!
HAVAIANAS RAINBOOTS VANAF €50,13
STANDAARD BEPAKKING
ESSENTIAL STUFF
‘Eigenlijk heb ik meestal alleen ‘logische’ dingen bij me. Mijn iPhone, portemonnee, haarclip, iPhone-oplader (de 5 heeft ook nadelen; snel leeg!), zonnebril en Purolvaseline voor mijn lippen. Daarnaast luister ik altijd naar muziek met de oordopjes die verbonden zijn aan mijn iPhone. Ik heb mijn hele iTunes-bibliotheek op mijn telefoon staan, dus heb lekker veel keuze. Al deze spullen bij elkaar bewaar ik in een makkelijke, grote tas.’
SPIJKERBLOUSE ‘In 2010 liep ik stage bij Flinckfilm die op dat moment de productie deden van de serie ‘A’Dam – E.V.A’. Beneden hingen de kleren voor de serie en al snel viel mijn oog op deze (mannen)spijkerblouse welke de hoofdrolspeler aan had gehad in de serie. Toen het een keer koud was nam ik hem mee en sindsdien zie je mij bijna nooit meer zonder.’
DOEK ‘Deze is van mijn moeder geweest en hij ging altijd mee op alle vakanties. Op een gegeven moment heb ik hem ‘gestolen’ en sindsdien neem ik hem altijd zelf mee: als strandlaken, tafelkleed, noem het maar op!’
ESSENTIAL
ESSENTIAL.STUFF WAT ZIJN DE ESSENTIËLE ACCESSOIRES VAN DE GEMIDDELDE FEESTGANGER? WIJ STRUINEN DE GROOTSTE STEDEN AF OP ZOEK NAAR INTERESSANTE CLUBLIEFHEBBERS EN ZETTEN ZIJN OF HAAR ‘ESSENTIAL STUFF’ IN BEELD. tekst en fotografie Jet Braas
ESSENTIAL ITEM
14
NIKE RUN 3 ‘Ik sport erg veel (van yoga tot bodypump), maar ook op een normale dag draag ik graag deze Nikes. Ze zitten zo lekker, je wilt geen andere schoenen meer aan.’ CRACKER MET BIO-PINDAKAAS EN BANAAN ‘Smeer eerst een laag pindakaas op een cracker, dan een klein laagje sambal en maak het vervolgens af met plakjes banaan. Echt, geloof me, de beste combi ooit.’
‘Het spijkerblousje is al jaren mijn favoriete item. Ik draag hem zowel in de zomer als de winter en ook het liefst op zoveel mogelijk manieren. Hij past ook bij alles: over een jurkje, boven een lange broek, met een rokje. Hij kan overal bij en zit ook nog eens geweldig. Daarnaast vind ik het verhaal achter deze blouse een leuk detail. Juist items die je met ‘toeval’ vindt, krijgt of koopt, zijn vaak de kledingstukken waar je heel blij van wordt. Dat gaat zeker op voor deze mannen-blouse!’
RING ‘In Griekenland gekocht voor drie euro! Op vakantie vond ik de ring wel mooi, maar toen ik eenmaal thuis was besefte ik eigenlijk hoe gek ik op dit koopje was.’
HAARCLIP ‘Met deze clip maak ik altijd een knot op m’n hoofd omdat mijn haar zo lang is, en een elastiekje blijft niet zitten.’
ZONNEBRIL ‘Besteld via internet, maar typisch zo’n geval van verkeerd ingeschat. Online leek hij supermooi, maar in het echt stond het me voor geen meter. Ik blijf het wel nog een toffe bril vinden.’
NOTITIEBLOKJE ‘Mijn moeder heeft zelf een oud receptenboekje van toen ze nog jonger was. Toen ik deze van haar kreeg besloot ik om hier mijn receptenboekje van te maken. Een van de recepten die er al in staat: bananenbrood!’
DROOGSHAMPOO ‘Dit is soms echt mijn redding. Ik gebruik het tussen ‘wasbeurten’ door, want haren wassen duurt bij mij super lang. Als je haar maar goed zit, toch?’
PARFUM ‘'Rain' van Marc Jacobs, ik had zelf geen betere naam voor dit luchtje kunnen bedenken: hij ruikt fris en ook nog een beetje zoet. Ik wil weer een nieuwe kopen, maar hij is moeilijk te vinden in de winkels!’
NAGELVERHARDER ‘Aanrader voor alle meisjes met stompe nagels, het werkt echt!’
Naam Iris Jansen (25) Studie Media, Informatie & Communicatie aan de HVA Woonplaats Amsterdam
‘Het leukste aan uitgaan vind ik de gezelligheid met vrienden, het losgaan op de muziek maar ook de nieuwe mensen die je leert kennen. Ik ben meer een clubpersoon dan iemand die graag in de kroeg staat; op een gegeven moment ben je wel uitgepraat en dan moet je gewoon partyen! Tijdens een avondje stappen pak ik ook altijd iets meer uit, zowel qua kleding als make-up. Ik vind het leuk om ‘s avonds kledingstukken aan te doen die ik overdag misschien nooit zou dragen.’
DEO ‘Mannendeo van Skins! Hij mag dan wel negentien euro kosten, maar dan heb je ook wat: milieubewust, geurloos en hij werkt ook nog eens perfect.’
LEVI’S SHORTJE ‘Deze short kan echt met alles, met een panty, met slippers, met gympen of met laarsjes. Het is dan ook een van mijn favoriete items.’
IPHONE 5 ‘Ik heb deze iPhone nog maar net. Eerst had ik de 4, maar stiekem wil je dan toch de 5, ook al is ‘ie precies hetzelfde. Hij is wel weer net iets mooier.’ PLANTJE ‘Deze plant komt nog uit mijn andere huis. Eerst is het een heel klein plantje, maar het kan uitgroeien tot een boom-achtig ding! Dat vind ik wel grappig.’
IDEALE AVOND
‘Een complete uitgaansavond begint met gezellig eten samen met vriendinnen en natuurlijk wijn drinken. Vervolgens gaan we omkleden en opmaken om daarna de hele avond door te kunnen gaan. Het liefst dans ik tot diep in de nacht, maar vaak wil ik wel nog op tijd zijn om bij de Prins (snackbar bij het Leidseplein) te eindigen. Er gaat niets boven een goeie snack na een avond stappen!’
15
ADE AMSTERDAM DANCE EVENT
18e editie
WAT BEGON MET DRIE LOCATIES EN EEN HANDJEVOL BEZOEKERS, IS UITGEGROEID TOT EEN WERELDBEKEND FESIVAL WAAR INTERNATIONALE ARTIESTEN OP MEER DAN 95 PODIA HUN TALENT PRESENTEREN. MAAR ADE IS MEER DAN EEN PLEK OM LOS TE GAAN, HET IS EEN MARKTPLAATS WAAR DE NEDERLANDSE MUZIEK ZICH KAN PROMOTEN EN WAAR KENNISUITWISSELING CENTRAAL STAAT. OM DIE PLEK TE CREËREN HEEFT DIRECTEUR RICHARD ZIJLMA VIJFTIEN JAAR LANG BEHOORLIJK HARD MOETEN KNOKKEN. 16
tekst Sanne Ruhaak
‘ ADE brengt de Nederlandse industrie naar een hoger niveau’
beeld Buma Cultuur
ADE beleeft dit jaar haar achttiende editie. Richard Zijlma heeft de totstandkoming van het festival vanaf het begin meegemaakt, sinds vijftien jaar is hij als directeur verantwoordelijk voor de organisatie en marketing van het evenement.
op eigen houtje opzochten. Dat gebeurde allemaal in real life, want e-mail bestond nog niet.’ Er was dus behoefte aan één plek waarop muziek kon worden uitgewisseld en deals konden worden gesloten. Behalve in Miami waren die er toen nog niet. Je had wel beurzen, maar die waren vooral genrebreed, binnen de niche zakendoen was lastig. ‘We bedachten dat het voor de Nederlandse scene veel voordeliger zou zijn als belangrijke personen uit de sector naar ons land zouden vliegen om muziek te kopen, dan dat elke Nederlandse artiest afzonderlijk vliegtickets moest kopen naar het buitenland. We wilden dus een marktplaats oprichten waarmee je voor de Nederlandse sector een enorme voorsprong genereerde.’
et is 1995 als Buma Cultuur, dan nog Stichting Conamus, de eerste bouwstenen legt voor het Amsterdam Dance Event. EDM leeft vooral onder de naam house en platen worden gelanceerd op vinyl en cd’s. ‘Grote platenmaatschappijen pikten de nieuwe muziekstroom niet op’, vertelt Richard over de noodzaak een nieuw evenement in het leven te roepen. ‘Platen verschenen op onafhankelijke labels waarvan de agenten en artiesten elkaar
Achttien jaar later kunnen we met recht zeggen dat die ambitie met verve is waargemaakt. Jaarlijks komen er mensen uit 65 landen naar het Amsterdamse festival, allemaal potentiële zakenpartners voor artiesten van Hollandse bodem. ‘De IDFA van de muziek’, noemt Richard het evenement, maar deze enorme etalage waar de sector zich presenteert aan publiek, de industrie en de internationale pers kwam er natuurlijk niet zomaar. Zorg er maar eens voor dat al die internationaal belangrijke personen op jouw festival hun gezicht laten zien. ‘In het begin las ik eindeloos
veel bladen en spitte ik door platenbakken om te kijken wie de platen uitbracht, welke labels achter de releases zaten en wie de promotors waren. Er was geen andere manier om alle belangrijke mensen in kaart te brengen: er is nu eenmaal geen Google Maps waarmee je kunt navigeren op het succes van de dance-scene.’
Van labelplatform naar breder platform
In beginsel was ADE een ontmoetingsplek voor labels en artiesten. Richard merkte echter dat agenten en promoters het daardoor lieten afweten. ‘Ze zagen niet in waarom het ook voor hen belangrijk was om deel te nemen, foldertjes die ik op conferenties zoals in Miami uitdeelden lagen binnen een paar tellen ongelezen op de grond. Mensen dachten dat ADE alleen voor platenlabels interessant was.’ Om die misvatting uit de wereld te helpen, knutselde Richard een speciaal programma in elkaar voor agenten en promotors. ‘Op die manier kon ik een paar sleutelfiguren over de streep trekken en toen die eenmaal over de brug kwamen, kwam de rest ook.’ Zo’n tien jaar geleden kreeg de omslag van labelplatform naar wat ADE nu is meer vorm. ‘Ik zag de markt veranderen’, verklaart Richard, ‘de geldstromen gingen anders lopen en platenlabels begonnen het
TEGENSLAGEN Niet alles ging vanzelf, Richard heeft de nodige tegenslagen moeten verwerken tijdens de opbouw van ADE. De grootste uitdaging was de infrastructuur van de hoofdstad: toen in 1999 Roxy afbrandde waren er immers maar weinig plekken over waar dance-muziek aan de man gebracht werd. ‘De clubcultuur moest nog opkomen en het imago van dance was behoorlijk slecht’, vertelt Richard over de moeilijkste jaren in zijn carrière. ‘Toen er uiteindelijk nieuwe locaties kwamen, moest ik alles uit de kast halen om ze mee te laten doen met het festival. Dance werd zowel door de clubs als de overheid met herrie en drugs geassocieerd en er waren heel wat mensen die tegen deze nieuwe muziekstroom waren. Ik werd nog wel eens uitgescholden door mensen die totaal niet begrepen waar wij in de sector naartoe wilden en dat de scene helemaal niet agressief is, maar juist mensen op een positieve manier verbindt op de dansvloer. Pas toen de club elf negen jaar geleden opende, kon je spreken van een keerpunt. Lange tijd hadden we maar vier of vijf locaties die vaak niet eens alle dagen meededen. De laatste jaren is het ongelooflijk hard gegaan en zijn we uitgegroeid tot 95 locaties. Dat vorig jaar Junkie XL in het Concertgebouw optrad, hadden we een aantal jaren eerder nooit kunnen bedenken. Maar ik heb er wel kei- en keihard voor moeten knokken.’
17
ADE AMSTERDAM DANCE EVENT
Hoe ziet het financiële plaatje van ADE eruit?
Buma Cultuur is een nonprofitorganisatie dat zelf geen winstoogmerk heeft, maar de kosten voor het op poten zetten van zo’n festival moeten natuurlijk wel gedekt worden. Inkomsten komen vooral uit de conferenties die worden georganiseerd en waarvoor entree moet worden betaald. De inkomsten van de avonden gaan naar de locaties en promotors. ‘Dankzij subsidies hebben we in het verleden alles naar een hoger niveau kunnen tillen en belangrijke mensen, potentiële kopers van Nederlandse muziek, naar ADE kunnen halen. Langdurige subsidies van gemeente Amsterdam steunden ons bovendien in de marketingkant van het festival. De vlaggen die nu door de stad hangen zijn daar een voorbeeld van. Op dit moment is er nog wel ondersteuning vanuit de gemeente, maar ontvangen we verder geen subsidies meer. Ik prijs mezelf gelukkig dat subsidies als accelerator goed hebben gefunctioneerd, dat heeft de sector zeker vooruit geholpen. Nu zijn we groter en succesvoller en zijn we in staat om sponsors te vinden en eigen geld te genereren. Het is wel grappig wat er gebeurt als ik mensen vertel dat we een non-profitorganisatie zijn’, voegt Richard lachend toe. ‘Mensen vallen dan echt van hun stoel. Er zijn er denk ik veel die denken dat ik in een Ferrari rondrijd, maar niks is minder waar: ik heb niet eens een rijbewijs!
18
moeilijker te krijgen doordat mensen hun zakgeld liever aan een mobiele telefoon besteedden dan aan nieuwe plaatjes. Ondertussen werden evenementen steeds professioneler, de festivalmarkt groeide. Binnen ADE hebben we toen een speciaal platform opgericht: live music conference, speciaal voor agenten en promotors. Ik denk dat we dat op het goede moment hebben gedaan, toen het belang van labels in de industrie moest inboeten, hadden wij dit al op poten staan.’
Ontwikkelingen Als er
de afgelopen jaren één scène niet heeft stilgezeten is het de dance-scene wel. Voor Richard een grote uitdaging, het is zaak dat hij alle ontwikkelingen op de voet volgt en tijdig inspringt op veranderingen binnen de sector. Alleen dan kan hij doen waar Buma Cultuur voor staat: het ondersteunen en promoten van Nederlandse muziek. ‘Grofweg zijn er twee ontwikkelingen die ik goed in de gaten houd: de manier waarop muziek gecreëerd wordt en de wijze waarop het consumeren van muziek verandert.’ Wat de eerste peiler betreft was vooral de introductie van eigen labels van dj’s van belang en het toenemende belang van festivals. ‘Het is het zogenaamde
360-gradenconcept dat op een gegeven moment zijn intrede deed’, legt Richard uit. ‘Veel artiesten begonnen hun eigen label waardoor allerlei geldstromen samenkomen. Die ontwikkeling hangt samen met het feit dat dj’s steeds meer een eigen merk werden waarmee geld te verdienen viel. De eerste artiest die een eigen logo nam was Tiësto, toen werd een dj voor het eerst een merk. Daarvoor waren het nerds die op feestjes andermans plaatjes draaiden. In de oude DJ Top100 zie je bijvoorbeeld nog heel veel dj’s staan die alleen maar muziek mixten. De omslag naar het maken van eigen muziek was heel groot. Ineens werd een dj een identiteit waarmee het publiek zich kon identificeren. Met die omslag zie je dat het bereik van sommige artiesten ongelooflijk groot is. Volgens mij heeft Tiësto iets van twee miljoen volgers op Twitter!’ ‘Het gevolg van deze omslag is dat de populariteit van festivals enorm begon te groeien’, gaat Richard verder. ‘De opkomst van dance in Amerika drie jaar geleden is heel belangrijk
geweest. Er kwamen grote festivals met honderdduizend mensen en er kwam veel geld beschikbaar om artiesten aan zich te binden.’ Dat heeft zo zijn weerslag op de sector hier’, weet Richard. ‘Voor clubs bijvoorbeeld is het nu moeilijker geworden om bepaalde dj’s vast te leggen. Ze worden simpelweg weggekaapt door grote Amerikaanse festivals met een flinke zak geld.’ Zelf heeft Richard er minder last van. Hij legt uit: ‘Ons doel is om de hele keten te faciliteren, van jong talent tot de wereldtop. Grote internationale namen zijn voor ons dus ook cruciaal, zij bieden immers een plek voor nieuwe muziek en als zij tijdens het ADE hits van Nederlandse artiesten draaien is dat van groot belang. Omdat ADE een heel ander soort evenement is
lukt het om ook de grote jongens naar Nederland te krijgen. Als wij de datum van het evenement bekendmaken gaat wereldwijd in de agenda van mensen een cirkel. Managers, agenten of promotors zeggen tegen artiesten dat ze op het festival moeten staan of een artiest zelf neemt contact op. Veel artiesten zijn er elk jaar: ze kunnen zaken doen, journalisten spreken en een optreden doen op internationaal platform.’ Bovendien hoeft Richard zich geen zorgen te maken
kanalen actief zijn. Dat moet wel, want als je internationaal opereert heb je te maken met een 24/7-economie.’
Concurrentie? Anno 2013 schieten
de beurzen en ontmoetingsplekken als paddenstoelen uit de grond. Behalve dat Nederlandse clubs op moeten zien te boksen tegen de hoge fees in bijvoorbeeld New York en Las Vegas, moet ADE ook rekening houden met veel nieuwe festivals die zomaar eens artiesten en bezoekers weg kunnen kapen. Reden tot zorgen? Richard ligt er niet wakker van. ‘Wij hebben het voordeel dat we als eerste in Europa begonnen zijn, zo zijn we net één pagina verder in het boek dan de rest. Nu zijn we de belangrijkste in de wereld, maar inderdaad niet meer alleen. Zoals je in de fashion in heel veel steden fashionweeks hebt, heb je dat in de dance ook steeds meer. Vorig jaar is er een festival in Ibiza gestart en één in Los Angeles, daarnaast zijn er een paar regionaal gerichte danceconferenties zoals in bijvoorbeeld Socchi en Rio. De markt wordt duidelijk ook groter en men heeft op lokaal en regionaal niveau ook behoefte om kennis en netwerk te delen. Maar juist omdat de markt groter wordt, is er niet echt sprake van directe concurrentie: er is ook gewoon veel meer te boeken. Bovendien onderscheiden wij ons met het all-in-one-verhaal. wat je in Miami hoort, hoor je ook bij ons, maar ondertussen hoor je ook de muziek die je op een festival in Spanje hoort. Wij bieden het complete plaatje.’
‘ Wij bieden het complete plaatje’
over de fee die artiesten krijgen voor hun aanwezigheid tijdens het ADE. ‘Die worden door de locaties of promotors van de avond betaald. Een Melkweg bijvoorbeeld stelt een avond samen in het kader van ADE, zij krijgen zoveel aanvragen dat ze het meest fantastische programma kunnen samenstellen dat je je kunt bedenken. Daar zullen ze best wat voor willen neerleggen.’ De tweede ontwikkeling die Richard in het oog houdt is de wijze waarop muziek geconsumeerd wordt. Gebeurde dat achttien jaar geleden nog via de nieuwste walkman van Sony, tegenwoordig wordt er volop gestreamd via smartphones, tablets en andere apparaten. ‘Dat betekent dat we goed in contact moet staan met streamingpartijen’, stelt Richard. Tegelijkertijd moet hij ook rekening houden met de technologische ontwikkeling op andere gebieden. ‘Als het gaat over promotie bijvoorbeeld heeft het weinig zin om nog foldertjes te verspreiden. We adverteren ook nauwelijks meer, alles gaat via social media.’ En dat is nog een hele klus voor een organisatie die een speler op de wereldmarkt wil zijn: ‘We hebben een heel team die op de verschillende
Ondertussen blijven de grote namen nog gewoon op het programma van ADE staan. Alle grote Nederlandse dj’s zullen ook dit jaar hun gezicht laten zien en hun beats laten horen - zelfs Tiësto die een paar jaar afwezig was staat dit jaar in Ziggo Dome -, maar ook de internationale top maakt zijn opwachting. Dat is ontzettend belangrijk zegt Richard: ‘Als David Guetta hier een plaat draait van Afrojack of Chuckie krijgt zo’n Nederlandse dj een wereldwijd podium, hartstikke goed dus voor onze sector!’ Overigens zijn de internationale artiesten niet verplicht om platen van Hollandse bodem ten gehore te brengen. ‘Maar alle ogen zijn wel op Amsterdam gericht tijdens het ADE’, verzekert Richard. ‘Vijf dagen lang kijkt de hele wereld naar wat er hier gebeurt in de scene en welke nieuwe artiesten op de podia verschijnen. Op die manier heeft het ADE de Nederlandse industrie echt naar een hoger niveau gebracht de afgelopen jaren.’
RECENTE ONTWIKKELINGEN Helpdesk voor dj’s in het buitenland
Dit jaar komt ADE met een helpdesk voor dj’s die de internationale wateren willen verkennen. Want als je als Nederlandse dj in het buitenland wordt geboekt, moet je ineens alles weten over factureren, belastingen, visa, verzekeringen en meer van dat soort dingen. Bij ADE staat binnenkort een leger aan experts klaar om daarin te faciliteren.
Subconferenties
Steeds meer verschillende doelgroepen krijgen een eigen conferentie tijdens het ADE. Sinds twee jaar bestaat bijvoorbeeld de ADE University die dit jaar voor het eerst een stageprogramma organiseert naar het buitenland. Middels een pitch tijdens het festival kunnen 25 studenten een van de vijf stageplekken bemachtigen bij bijvoorbeeld het Sunburn-festival in India of andere festivals in New York of LA. Dit jaar voor het eerst is er een speciale conferentie op het gebied van groene, duurzame festivals: ADE Green. Samen met ID&T wordt er aandacht besteed aan de vraag hoe je bewustzijn kunt vergroten in de sector door bijvoorbeeld vliegtuigvluchten te compenseren of plastic bekertjes te vermijden tijdens evenementen. ADE Playground is een verbindend programma voor clubbers overdag dat vorig jaar het levenslicht zag en activiteiten biedt die zijlings betrokken zijn met de dance-cultuur. Van fototentoonstellingen, filmpremières, documentaires, in stores of workshops op bijzondere plekken in de stad: er is van alles te bedenken. Richard verwacht dat deze subconferentie groot gaat worden in de toekomst: ‘We willen topfotografen aan trekken en de beste films vertonen. Dit jaar komt Richard Auten een show doen, dat is niet de minste!’
ADE FESTIVAL
Festival HET FESTIVAL IS HET EIGENLIJKE HART VAN HET AMSTERDAM DANCE EVENT. HIER IS WAAR HET OM DRAAIT EN WAAR ARTIESTEN LATEN ZIEN WAAROM DANCE ERTOE DOET. ELK JAAR LOPEN DE AMSTERDAMSE CLUBS EN ANDERE LOCATIES OVER VAN DE EVENEMENTEN. DIT JAAR VINDEN ER OP 75 PLEKKEN MAAR LIEFST 350 EVENEMENTEN PLAATS.
Mary Go Wild: 25 jaar dance in Nederland De opening van het ADE festival begint meteen met iets bijzonders: de boekpresentatie van ‘Mary Go Wild: 25 jaar dance in Nederland’. Dit boek legt bloot wat een kwart eeuw dance in Nederland heeft opgeleverd. Dat dat nogal wat is mag duidelijk zijn: 600 pagina’s waarin meer dan 60 auteurs, redacteuren en fotografen ruim 140 interviews en bijna 1000 foto’s leveren. Tussen de geïnterviewden vind je onder andere Eddy de Clercq, Speedy J, Tiësto, Secret Cinema, Miss Djax, Armin van Buuren, Joost van Bellen, The Dreamteam, Paul Elstak, Chuckie, Junkie XL, Jeroen Flamman, Duncan Stutterheim, Ferry Corsten en nog veel meer. Dance in Nederland is inmiddels meer dan een BOEKPRESENTATIE gigantisch exportproduct, het MARY GO WILD: 25 JAAR is een cultuur. Deze cultuur DANCE IN NEDERLAND is vastgelegd in dit boek en 16 OKTOBER 2013 het is dan ook niet meer dan Waar Melkweg, Rabozaal terecht dat de opening van het Tijd 21.00 uur allergrootste dance-evenement Prijs € 14,75 ter wereld geopend wordt met www.marygowild.nl de presentatie van dit boek.
Tiësto & Calvin Harris De grootste clubavond van Nederland met Tiësto en Calvin Harris. Dat is wat ons te wachten staat in de Ziggo Dome op vrijdag 18 oktober. Heineken Starclub, ID&T en Ziggo Dome hebben de handen ineen geslagen om dit event mogelijk te maken. Naast Tiësto en Calvin Harris zullen ook Danny Avila, MOTi en Punish als dj aantreden. Het motto van de avond luidt: ‘Born in Holland, Raised by the World!’ Geen gek motto voor HEINEKEN STARCLUB: TIËSTO & CALVIN HARRIS in ieder geval 18 OKTOBER 2013 Tiësto. Voor Waar Ziggo Dome, Calvin Harris Amsterdam ligt dit toch Tijd 22.00 uur iets anders, hij Prijs € 52,50 komt namelijk www.ziggodome.nl uit Schotland.
‘ Ongeacht welk genre jouw voorkeur heeft, op ADE vind je altijd wel iets wat je ligt’
Een kleurrijk geheel 20
Je zou denken dat voornamelijk de populaire stromingen binnen de dance aandacht krijgen, maar niets is minder waar. Het ADE discrimineert niet, alles wat maar neigt naar elektronische muziek heeft een plek op ADE. Daarmee geeft het evenement een accuraat beeld van de stand van zaken in de dancescene.