Nikon Z 6 II | Silverfast 9 | Fujifilm X-S10
DIGIFOTO.NL
NUMMER 6
2020
| Canon RF 600mm f/11 IS STM & RF 800mm f/11 IS STM
PRIJS €5,95
‘ Composities zijn triggers voor mij’ Nordwin Alberts
Vibration Reduction
Het hoe, wat en waarom van stabilisatie
This is my church 25 jaar dance fotografie van Rutger Geerling
DE BESTE CAMERA’S, OBJECTIEVEN & ACCESSOIRES VAN 2020
Interview
‘ De uitdaging is om constant te vernieuwen en bijzondere beelden te maken’
Ondernemen
Een eerlijk uurtarief bepalen
Thuis printen
De wonderlijke wereld van papier
SD en CF
Alles over geheugenkaarten
Tutorial
Je fotocamera als webcam
NUMMER 6 /2020
DIGIFOTO IS EEN UITGAVE VAN CLIPBOARD MEDIA & CONTENT
Nikon Z 6 II ambassadeur Jordy Brada
ABSOLUTE IMMERSIVE MASTERPIECE
Ongekend realisme en haarscherpe details van hoek tot hoek. De nauwkeurige AF en dubbele EXPEED 6-beeldprocessors zorgen ervoor dat jij ononderbroken hoge resolutie 45.7-megapixel beelden maakt zonder je ooit zorgen te maken over je gear. Ontketen jouw creativiteit en verlies jezelf in je passie voor details. De Nikon Z 7II biedt je de kracht om jouw ideeĂŤn perfect te realiseren. 45,7 MP | FULL-FRAME | DUAL EXPEED | DUAL CARD SLOTS | 64-25.600 ISO | 4K/60P-VIDEO
Welkom
Een uitgave van Clipboard Media & Content Delftweg 147 2289 BD Rijswijk, Nederland Tel: +31(0)15 7600.700 info@clipboardmedia.nl www.clipboardmedia.nl Uitgever Linda Oenema linda@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Concept en idee Jascha Vink jascha@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.771 Redactie Christel de Wolff Arlaine van Huffelen Dré de Man Johan Elzenga
Foto: Andy Zuidema
Leuk dat je DIGIFOTO magazine voor je hebt. Het was een bijzonder jaar waarin er vanalles gebeurde, maar vooral veel NIET gebeurde. Het was een lastige periode voor veel bedrijven, en in de fotografiewereld was dat niet anders. Toch is het ons gelukt om dit jaar lekker veel apparatuur te testen, zoals je van ons gewend bent. Alle bijzondere gear van dit jaar en de bijbehorende beoordelingen vind je terug in deze speciale eindejaarseditie. Mocht je nog een uniek cadeau zoeken voor de feestdagen, voor jezelf of een ander, blader dan snel door! atuurlijk is er meer. Voor deze editie spraken we uitgebreid met dance fotograaf Rutger Geerling over zijn 25-jarig jubileum in de evenementenfotografie en de bijbehorende expositie in Museum aan het Vrijthof. Ook gingen we in gesprek met de kersverse Nikon Z 6 II-ambassadeur Jordy Brada over zijn beroepspraktijk, die hij wist te verleggen van evenementen- naar portretfotografie. Als laatste blikken we terug op de bijzondere verhalen en avonturen van Nordwin Alberts. De gepensioneerde kunstenaar wist indruk wist te maken door een oude zwart-wit foto digitaal in te kleuren en deze met ons te delen. Eenmaal in gesprek, bleken er nog veel meer verborgen verhalen te vertellen. In deze editie staat ook weer voldoende leerstof op het programma. Allereerst nemen we je mee in de achtergrond van beeldstabilisatie, wat is het, hoe werkt het en hoe werkt het vooral niet? Daarna bespreken we Vibration Reduction bij Nikon Z-camera’s.
Verder leert Wilmar Dik je hoe belangrijk het is om een eerlijk uurloon te vragen voor jouw diensten. Laat je niet verleiden tot het laten zakken van je tarief, met als risico dat je eigenlijk veredeld vrijwilligerswerk aan het doen bent! William Ippel schrijft gepassioneerd over de verschillende soorten geheugenkaarten en de voordelen en nadelen van CF- en SDkaarten. In een volgende editie zullen we ook andere soorten onder de loep gaan nemen. Tot slot leert Johan Elzenga je hoe je blauwe schaduwen, met name in winterse foto’s, kunt retoucheren en neemt Martijn Kort je mee in de bijzondere wereld van papiersoorten om jouw prints tot een nog hoger niveau te brengen. Daarnaast zetten we het laatste nieuws voor je op een rij en staat er weer een verse portie inspiratie voor je klaar in zowel de boekenals agenda rubriek. En los van de vele awards achterin, gaan we in deze editie ook nog aan de slag met de gloednieuwe Nikon Z 6 II, Silverfast 9-software, testen we de Fujifilm X-S10 en nog veel meer. Kortom, er valt genoeg te zien en te lezen. Geniet van deze mooie editie en we wensen je alvast een fijne jaarwisseling in goede gezondheid toe! Redactie DIGIFOTO
Medewerking van Martijn Kort Wilmar Dik William Ippel Aimée van Vuuren Met dank aan Jordy Brada Nordwin Alberts Rutger Geerling Andy Zuidema Ron Pechler Alex Vancu Jeroen Savelkouls Cemal Kazankaya Marketing & PR marketing@clipboardmedia.nl +31(0)15-7600.700 Traffic traffic@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Sales Bart Arkesteijn Jascha Vink sales@clipboardmedia.nl +31(0)15 7600.770 Data Analist Sven de Heer Vormgeving Leroy de Roo Ron de Vos Coverfoto Nikon Z 6 II Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Distributie Benelux Betapress BV AMP Brussel ISSN 2468-869X Copyright © Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. DIGIFOTO IS POWERED BY
Abonnementen
Jaarabonnement Nederland (6 edities): € 29,75 Jaarabonnement Europa (6 edities): € 72,50 Losse edities: € 5,95
(prijswijzigingen voorbehouden) Telefoon: 015-7600700 E-mail: abo@clipboardmedia.nl
Het abonnement wordt automatisch verlengd. Opzeggen kan schriftelijk of per e-mail uiterlijk 2 maanden voor afloop van de abonnementsperiode.
DIGIFOTO
Eerder verschenen edities zijn na te bestellen via digifotopro.nl/nabestellen of door een e-mail te versturen naar abo@clipboardmedia.nl
3
Over onze reviews
OVER ONZE REVIEWS Elke editie testen we diverse camera’s, objectieven en accessoires. Maar hoe testen we deze producten precies en hoe beoordelen we ze? Op deze pagina geven we je een overzicht van onze criteria en testmethoden. We testen de producten grotendeels in de praktijk. Een objectief of camera gebruiken we op dezelfde manier waarop we ook onze eigen apparatuur gebruiken. Daardoor lopen we tegen praktische bezwaren of voordelen aan die minstens zo belangrijk zijn als alleen de droge cijfers en testresultaten. Daarnaast kijken we onder gecontroleerde omstandigheden naar de belangrijke aspecten. Tekst Redactie
AWARDS Wij kunnen niet bepalen hoeveel waarde jij hecht aan bepaalde eigenschappen van een objectief of camera. De een zal bijvoorbeeld snelheid belangrijker vinden dan de ander. Daarom geven we scores voor de afzonderlijke criteria. Wel vellen we een eindoordeel in de vorm van één van onderstaande awards.
Brons DIGI FFOTO
BRO ONS
AW AR D 2020
Een product dat doet wat het moet doen, maar niet echt uitblinkt krijgt een bronzen award.
MOEILIJKHEIDSGRAAD Aan praktische artikelen in dit magazine geven we een moeilijkheidsgraad mee, zodat je in een oogopslag kunt zien hoeveel kennis je nodig hebt om met de informatie aan de slag te gaan. Laat je niet direct ontmoedigen door een hogere moeilijkheidsgraad, ook van deze artikelen kan iedereen - met of zonder ervaring - wat opsteken. We verdelen de artikelen in drie niveaus:
SKILL LEVEL 1
Zilver
Producten die een goede indruk op ons achterlaten krijgen een zilveren award.
Voor artikelen in deze categorie heb je geen kennis nodig van het onderwerp. In deze artikelen leggen we stap voor stap de basis uit en helpen we je op weg.
Goud
SKILL LEVEL 2
SKILL LEVEL 3
Zie je deze afbeelding bij een artikel staan, dan maken we wat vaker gebruik van de gebruikelijke basistermen. Het is handig als je die onder de knie hebt.
Voor artikelen met dit niveau heb je enige basiskennis nodig, zoals het instellen van een camera of de toepassingen van bewerkingsprogramma's.
Weet een product ons echt te overtuigen, dan belonen we het met een gouden award.
Platina
Voor de echt uitblinkende producten is er de platina award. Een product moet ons volledig weten te overtuigen willen we deze award toekennen.
BASISBEGRIPPEN Wil je meer leren over basisbegrippen zoals diafragma, sluitertijd en iso-waarde, of even je geheugen opfrissen? Kijk dan op onze website. Hier hebben we een verzameling leerzame artikelen voor je klaarstaan. Bovendien voegen we regelmatig nieuwe artikelen toe. www.digifotostarter.nl/de-basis
4
DIGIFOTO
M.Zuiko Digital ED 8mm F1.8 Fisheye PRO ED 12-40mm F2.8 PRO ED 25mm F1.2 PRO ED 45mm F1.2 PRO ED 75mm F1.8 ED 12-200mm F3.5-6.3
Leg de magie vast Ontvang tot € 150 Cashback bij aankoop van een M.Zuiko Lens*.
€ 1ac5k0voor:
Cashb
€ 7ck5voor:
Cashba
M.Zuiko Digital ED 8mm F1.8 Fisheye PRO
M.Zuiko Digital 12mm F2
M.Zuiko Digital ED 25mm F1.2 PRO
M.Zuiko Digital 25mm F1.8
M.Zuiko Digital ED 45mm F1.2 PRO
M.Zuiko Digital 17mm F1.8
M.Zuiko Digital ED 75mm F1.8
M.Zuiko Digital ED 9-18mm F4-5.6
M.Zuiko Digital ED 12-40mm F2.8 PRO
M.Zuiko Digital ED 12-45mm F4 PRO
M.Zuiko Digital ED 12-200mm F3.5-6.3
M.Zuiko Digital ED 75-300mm F4.8-6.7 II
*Promotieperiode: 17 november 2020 t/m 15 januari 2021. Geldig voor geselecteerde M.Zuiko PRO en M.Zuiko lenzen, met uitzondering van lenzen in een kit en lenzen die gratis worden gegeven bij een aanbieding. Meer informatie: bonus.olympus.eu
Inhoud
DIGIFOTO
98
AWARDS 2020
DE BESTE CAMERA’S, OBJECTIEVEN & ACCESSOIRES VAN 2020 INTERVIEWS
TUTORIALS
10 NIKON Z 6 II-AMBASSADEUR
70 THUIS PRINTEN
24 ‘COMPOSITIES ZIJN TRIGGERS VOOR MIJ’
90 JE FOTOCAMERA ALS WEBCAM
In gesprek met Jordy Brada
Nordwin Alberts
De wonderlijke wereld van papier
Nieuwe videobel-mogelijkheden
BLAUWE SCHADUWEN CORRIGEREN
46
Winterse landschappen retouché
THIS IS MY CHURCH
25 jaar dance fotografie van Rutger Geerling
6
DIGIFOTO
62
24 10
Foto: Jordy Brada
Foto: Nordwin Alberts
REVIEWS
ACHTERGROND
30 VIBRATION REDUCTION
20
56 SD- VERSUS CF
NIKON Z 6 II
Maakt alle verwachtingen meer dan waar
60 SILVERFAST 9
Legt de lat nog hoger
61 FEELWORLD S55
Professioneel filmgereedschap
80 FUJIFILM X-S10
Het beste van X in één body
84 NIEUWE TELE-MOGELIJKHEDEN Canon RF 600mm f/11 IS STM & RF 800mm f/11 IS STM
Het hoe, wat en waarom van stabilisatie
8
Alles over geheugenkaarten
EN MEER…
NIEUWS
De hoogtepunten verzameld
87 LEREN MET WILMAR
Jouw foto’s beoordeeld door een pro
92 BOEKEN
Informatieve en inspirerende fotoboeken
94 FOTOGRAFIE-AGENDA
Alle evenementen op een rij
7
Nieuws
HET BESTE NIEUWS VAN DE AFGELOPEN TIJD
Ondanks alle tegenslagen van 2020, hebben de cameramerken en fabrikanten niet stilgezeten. Op de redactie mochten wij weer veel berichten ontvangen over nieuwe producten. De belangrijkste producten zetten wij hier voor jou op een rij. Tekst Redactie
INTRODUCTIE M.ZUIKO DIGITAL ED 150-400MM F4.5 TC1.25X IS PRO
Olympus introduceert de M.Zuiko Digital ED 150-400mm f/4.5 TC1.25x IS PRO, een objectief waar met name wildlife-, natuur- en sportfotografen reikhalzend naar hebben uitgekeken. Het objectief vindt zijn basis in de Micro Four Thirds Systeem-standaard en beschikt over de alom geprezen 5-assige Sync IS beeldstabilisatie. Daarmee levert het ‘s werelds beste beeldstabilisatie met maar liefst tot acht stops compensatie, perfect voor opnames vanuit de hand. De M.Zuiko Digital ED 150-400mm f/4.5 TC1.25x IS PRO is uitgerust met een ingebouwde 1.25 teleconverter en kent daardoor een bereik van maar liefst 300 tot 1000mm (35mm-equivalent) In combinatie met de 2x teleconverter MC-20 zou je zelfs nog tot een brandpuntsafstand van 2000mm kunnen komen!
De behuizing is gemaakt van een magnesiumlegering, waarbij de zonnekap vervaardigd is uit lichtgewicht carbonvezel. Hierdoor krijgt de lens niet de neiging naar voren te hangen bij het gebruik van de zonnekap. Het gebruik van de juiste materialen in ieder element van de lens helpt de stevigheid en precisie te behouden, terwijl er toch een lichtgewicht en compact design gerealiseerd is. De combinatie met de Olympus OM-D E-M1X en zijn ongekende bestendigheid tegen stof, water en vorst, maakt fotograferen zonder beperkingen mogelijk
in de meest uitdagende omstandigheden, zoals in sneeuw of regen. In tegenstelling tot de zwarte coating op conventionele lenzen, reflecteert de gebruikte hittebestendige, witte coating op dit model infrarode zonnestraling, zodat de temperatuur tijdens gebruik binnen in het objectief niet stijgt, met als gevolg stabiele optische prestaties. Het voorste element is voorzien van een fluorine coating, dat zorgt voor een glad en krasbestendig oppervlak dat gemakkelijker schoon te maken is en beter te onderhouden.
HET GEBRUIK VAN DE JUISTE MATERIALEN IN IEDER ELEMENT VAN DE LENS HELPT DE STEVIGHEID EN PRECISIE TE BEHOUDEN
ADVIESPRIJS â‚Ź 6.999,00 INFO WWW.OLYMPUS.NL/LENSES
8
DIGIFOTO
PANASONIC
LUMIX S-SERIE UITGEBREID MET MIDDELGROOT ATELEFOTO-OBJECTIEF Panasonic kondigt een nieuwe middelgrote LUMIX S-serie telefotolens aan met vaste brandpuntsafstand en groot maximaal diafragma van maar liefst f/1.8. Op basis van het L-Mount-systeem voor de full frame spiegelloze systeemcamera's uit de LUMIX S-serie zal Panasonic vier lenzen met een groot diafragma van f/1.8 introduceren. De 85mm f/1.8 is de eerste van de vier. De vier f/1.8-objectieven zijn even groot en de positie van de bedieningselementen is gelijk wat heel praktisch is in het gebruik. Als de camera bijvoorbeeld op een gimbal is geplaatst, kunnen lenzen snel worden gewisseld met minimale aanpassingen. De diameter van de lenzen is gelijk, zodat dezelfde filters kunnen worden gebruikt. Door zijn compacte formaat en lichte gewicht is de LUMIX S 85mm f/1.8
gemakkelijk mee te nemen en ook geschikt voor snapshots. De lens eenheid bestaat uit negen lenzen in acht groepen en het gebruik van twee ED (Extra-low Dispersion) lenzen onderdrukt zowel axiale chromatische aberratie als chromatische aberratie door vergroting. Lenzen uit de Panasonic S-serie maken zelfs de mooie effecten van bokeh mogelijk en de LUMIX S 85mm f/1.8 biedt een vloeiend onscherpte verloop van het scherpstelpunt naar het omringende deel van het beeld en creëert een vloeiend, rond bokeh van punt lichtbronnen zonder vignettering. De LUMIX S 85mm f/1.8
ADVIESPRIJS € 649,INFO PANASONIC.EU/NL
presteert ook uitstekend bij het vastleggen van videobeelden door een mechanisme dat zorgt voor onderdrukking van focus breathing. Door zijn compacte formaat en gewicht van maar circa 355 gram is de LUMIX S 85mm f/1.8 gemakkelijk mee te nemen. Het robuuste stof- en spatwaterbestendige ontwerp is bestand tegen zware omstandigheden, zelfs tegen temperaturen tot 10 graden onder nul. De lens kan dus in veel situaties worden gebruikt. De filterdiameter is 67 mm en negen bladen vormen een ronde diafragma opening.
CANON INTRODUCEERT DE RF 50MM F/1.8 STM EN RF 70-200MM F/4L IS USM
Canon heeft de twee meest populaire EF-objectieven nu ook uitgebracht in RF-uitvoering – de RF 50mm F1.8 STM en RF 70200mm F4L IS USM. Op basis van het L-Mount-systeem voor de full frame spiegelloze systeemcamera's uit de LUMIX S-serie zal Panasonic vier lenzen met een groot diafragma van f/1.8 introduceren. De 85mm f/1.8 is de eerste van de vier. De vier f/1.8-objectieven zijn even groot en de positie van de bedieningselementen is gelijk wat heel praktisch is in het gebruik. Als de camera bijvoorbeeld op een gimbal is geplaatst, kunnen lenzen snel worden gewisseld met minimale aanpassingen. De diameter van de lenzen is gelijk, zodat dezelfde filters kunnen worden gebruikt. Door zijn compacte formaat en lichte gewicht is de LUMIX S 85mm f/1.8 gemakkelijk mee te nemen en ook geschikt voor snapshots. De lens eenheid bestaat uit negen lenzen in acht groepen en het gebruik van twee ED (Extra-low Dispersion) lenzen onderdrukt zowel axiale chromatische aberratie als chromatische aberratie door vergroting. Lenzen uit de Panasonic S-serie maken zelfs de mooie effecten van bokeh mogelijk en de LUMIX S 85mm f/1.8
biedt een vloeiend onscherpte verloop van het scherpstelpunt naar het omringende deel van het beeld en creëert een vloeiend, rond bokeh van punt lichtbronnen zonder vignettering. De LUMIX S 85mm f/1.8 presteert ook uitstekend bij het vastleggen van videobeelden door een mechanisme dat zorgt voor onderdrukking van focus breathing.
ADVIESPRIJS RF 50MM F/1.8 STM € 239,99
Door zijn compacte formaat en gewicht van maar circa 355 gram is de LUMIX S 85mm f/1.8 gemakkelijk mee te nemen. Het robuuste stof- en spatwaterbestendige ontwerp is bestand tegen zware omstandigheden, zelfs tegen temperaturen tot 10 graden onder nul. De lens kan dus in veel situaties worden gebruikt. De filterdiameter is 67 mm en negen bladen vormen een ronde diafragma opening.
ADVIESPRIJS RF 70-200MM F/4L IS USM € 1829,99 INFO CANON.NL
DIGIFOTO
9
Interview Jordy Brada
IN GESPREK MET JORDY BRADA
‘DE UITDAGING IS OM CONSTANT TE VERNIEUWEN EN BIJZONDERE BEELDEN TE MAKEN’ Jordy Brada mag zich sinds kort Nikon Z 6 II-ambassadeur noemen en kreeg als een van de eersten de Nikon Z 6 II in handen. We zijn erg benieuwd naar hoe hij zijn toch al bewonderenswaardige foto’s naar een nog hoger niveau gaat tillen bij gebruik van deze camera, maar eerst is het zaak om eens kennis te maken met het gezicht achter de Nikon-camera, de 25-jarige event- en portretfotograaf uit Rotterdam. Tekst Christel de Wolff
Fotografie Jordy Brada
k vind het altijd lastig om mezelf te categoriseren binnen fotografie. Ik ben redelijk allround. Door de jaren heen schoot ik al muziekevenementen en nightlife, maar ook corporate events,
10
portretten, lifestyle en fashion, social content én bruiloften. Ik denk dat ik eventen portretfotograaf het best bij mezelf vind passen,’ begint Jordy, wanneer we hem vragen naar zijn achtergrond. ‘Tijdens mijn studie Commerciële Economie kreeg
ik de mogelijkheid om een minor te doen in Engeland. Daar begon ik met het fotograferen van mijn vrienden en de steden die we bezochten. Het doel van deze foto’s was het hebben van een aandenken voor later en om het thuisfront te laten meegenieten.’
Na zijn ervaring in het buitenland begon Jordy aan zijn afstudeerperiode bij Rotterdams evenementenbureau Rotterdam Rave. Jordy blikt terug: ‘Er was een fotograaf nodig voor Koningsdag festival en ik werd gevraagd omdat men wat foto’s voorbij had zien komen. En ik blufte dat ik dat wel zou kunnen.’ Veel Youtube-tutorials en de nodige stress later, bleek hij het inderdaad te kunnen en niet eens slecht. ‘Dankzij de kansen die ik kreeg tijdens mijn afstuderen in 2016, het vele doen én de kracht van social media, kon ik vrij snel veel vlieguren maken en heb ik van fotografie mijn werk kunnen maken. Daarnaast doe ik nog wat marketing werkzaamheden erbij.’ De passie voor evenementen fotografie groeide volledig organisch. ‘Mijn eerste stapjes als fotograaf waren op festivals en nightlife events en zo ben ik dat steeds meer gaan doen. Ik heb een enorme uitlaatklep gevonden.’ De combinatie van muziek en fotografie zorgt er bij Jordy voor dat zijn werk nog nooit echt als “werk” heeft aangevoeld. Door de jaren heen kon hij zijn netwerk steeds verder uitbreiden en in 2018 en 2019 had hij zijn eigen fotografie team in Rotterdam en schoot hij festivals en muziekevenementen door heel Nederland, waaronder Amsterdam Dance Event, Rotterdam Rave en Solar. ‘Ieder jaar mocht ik weer wat meer uitstapjes maken naar het buitenland, zoals Enter the Wave en DGTL in Spanje en mocht ik mooie lange reizen maken in IJsland, Costa Rica en Zwitserland.' Naast het werken op evenementen in de nachtelijke uurtjes, vind Jordy zijn rust bij portretfotografie. ‘Het één op één kunnen werken, het voorbereiden van concepten en de tijd kunnen nemen voor de foto’s, is waar ik erg van houd,’ geeft Jordy aan. ‘Naast evenementenfotografie deed ik portretfotografie en daar kwamen ook steeds meer bruiloften bij.’ Al snel liep de enthousiaste fotograaf tegen het maximaal haalbare aan. ‘Mijn agenda was simpelweg een half jaar van te voren al gevuld met festivals en nightlife evenementen en de balans tussen het chaotische leven in de nacht en het “normale” leven overdag, was vrij lastig te vinden. Vaak won de nacht het uiteindelijk toch.’
‘DE CAMERA IS INEENS EEN STUK KLEINER GEWORDEN EN SOMS DENK IK DAT KLANTEN ZICH AFVRAGEN WAAR IK NU INEENS MEE AAN KOM ZETTEN’
TERUG IN BALANS
Dit jaar kwam de disbalans in het leven van Jordy vanzelf goed. Door de coronacrisis kwamen alle evenementen stil te liggen, waardoor hij werd geforceerd om het nachtleven op te geven.
Interview Jordy Brada
‘Hoewel ik de nachten vol muziek, chaos, gezelligheid en shows ontzettend mis, is de rust stiekem toch wel heel prettig,’ verklapt hij. Wel was het in het begin enorm lastig om überhaupt nog aan het werk te blijven. ‘Ik ging er altijd van vanuit dat mijn netwerk redelijk breed verdeeld was, maar door de coronacrisis kwam ik erachter hoeveel van mijn werk eigenlijk te maken heeft met evenementen, cultuur en horeca. Ook de portretfotografie en campagnebeelden die ik maakte waren uiteindelijk altijd voor dezelfde klanten, waarvan ik ook de evenementen fotografie mocht doen.’ Begin 2020 kwam het werk van Jordy dan ook helemaal stil te liggen en leek er weinig verandering in te komen vanuit zijn netwerk. Hij besloot het dan ook eens over een andere boeg te gooien. ‘Ik ging weer terug naar de basis en begon portfolio werk te maken, om mijn portretfotografie weer op te pakken. Van evenementenfotografie ging ik “terug”
12
‘IK VERWACHT DAT DE BASIS VAN DE Z 6 II HETZELFDE ZAL ZIJN ALS DE Z 6, MAAR DAN ALLEMAAL NET WAT BETER’
naar familiefotografie, bedrijfsportretten en social content.’ Na enkele maanden begon dat steeds beter te lopen en sinds november gaat het weer een stuk beter en heeft de fotograaf minder stress voor de toekomst. ‘Ik mag mooie portretten schieten, werk aan toffe lifestyle campagnes en maak allerlei zakelijke content voor bedrijven en merken. De laatste weken beginnen er ook weer langzaamaan kleine evenementen en theatervoorstellingen te gebeuren en hopelijk zet dit zich door in 2021.’ Sinds de coronacrisis heeft Jordy zijn autonome werk dus weer opgepakt. Al
DIGIFOTO
zitten daar nog wel wat haken en ogen aan: ‘Ik probeer mezelf creatief scherp te houden door vrij werk te maken. Het is vaak gericht op portretfotografie of reisfotografie, de combinatie van beide zou ik ook graag eens willen doen.’ Dat bleek dit jaar echter wat lastiger dan gedacht vanwege diezelfde crisis. ‘Om de nieuwe Nikon Z 6 II te kunnen testen, ga ik er graag weer op uit om wat nieuwe concepten te bedenken en uit te werken.’
UITDAGINGEN EN DE TOEKOMST
De fotografiewereld is vol van professionals en semi-professionals die allemaal achter dezelfde opdracht aan willen gaan. Hoe houdt Jordy zich daartussen staande? ‘De grootste uitdaging is om constant te blijven vernieuwen en bijzondere beelden te blijven maken. Ik wil niet steeds een zelfde trucje herhalen en dat is ook de reden waarom ik soms twijfel of ik nog wel evenementen wil blijven fotograferen. Het is massawerk, fotoalbums van soms wel honderden foto’s moeten soms binnen 48 uur geleverd worden.
Dé foto
Het is een van de vervelendste vragen om te stellen aan een fotograaf die zoveel mooie foto’s op zijn naam heeft staan is; wat is je favoriete beeld en waarom? Toch zijn we benieuwd en Jordy antwoordt: ‘Ik heb zoveel vormen van fotografie mogen doen en ieder jaar zijn er wel een paar beelden die op dat moment heel belangrijk voor mij zijn en dat vaak ook blijven. Maar thuis hangt aan de muur een foto van DGTL Festival 2019 in Amsterdam. Ik ben erg trots op deze foto, omdat ik een mooi
tijdsbeeld heb kunnen vastleggen waarin veel festivalgangers en -liefhebbers zich mee kunnen identificeren. Daarnaast vind ik de compositie, de kleuren, het gebruik van lange sluitertijd en het feit dat deze foto mij persoonlijk raakt, bijdragen aan het succes van de foto.’ En daarin staat hij niet alleen. Veel collega fotografen spraken zich zeer lovend uit over deze foto. ‘Iets wat ook niet zo vaak voorkomt,’ lacht Jordy.
DIGIFOTO
13
Interview Jordy Brada
Bij bruidsreportages en portretfotografie is er meer tijd voor de nabewerking. Het selectieproces kan zorgvuldiger en de waarde van de foto’s is na afloop ook groter dan dat van evenementenfotografie.’ Zoals iedere creatieveling heeft Jordy soms moeite met het vergelijken van zijn
14
werk met dat van andere fotografen, ook wel bekend als het “Imposter Syndrome”. ‘Ik struggle vaak met de gedachte “ben ik wel goed genoeg en heb ik wel een eigen identiteit? Bij het maken van mijn foto’s probeer ik altijd alles los te laten en me te focussen op wat ik op dat moment wil maken. Los van wat ik al eerder heb gecreëerd en los van wat ik
DIGIFOTO
in de toekomst zou willen maken. Ik wil mezelf niet herhalen en daarom blijft mijn werk ook fris en dat geeft het zijn eigen karakter. Maar wat dat karakter dan precies is? Daar ben ik nog steeds naar op zoek.’ ‘Over vijf jaar - dan ben ik dertig - hoop ik een mooie balans te hebben gevonden
tussen portretfotografie, bruidsfotografie en evenementenfotografie. Ik wil niet langer meer dan dertig festivaldagen per jaar in mijn agenda hebben gepland, opgevuld met nightlife evenementen. Ik zou juist meer bruiloften doen, afgewisseld met mijn favoriete festivals en nightlife events. Door de weeks zou ik dan aan de slag gaan met toffe campagnes, fashion en lifestyle shoots. Het liefst - gedeeltelijk - in het buitenland.’
OVER FOTOGRAFEREN MET NIKON
Er heeft nooit een enorme gedachte gezeten achter waarom de fotograaf ooit met Nikon is begonnen, maar dat hoeft ook niet. ‘Mijn eerste camera was de Nikon D3300, ik investeerde in een aantal objectieven met Nikon-vatting en ik ben daarna simpelweg nooit meer geswitched. Ik vind Nikon fijn werken, de kleuren zijn prachtig en ik heb gewoonweg nooit een reden gezien om naar een ander merk over te stappen.’ Over de transitie van spiegelreflex naar spiegelloos zegt de fotograaf: ‘Ik vind het nog best lastig af en toe. Het verschil in gewicht en grootte is flink en daar moet ik erg aan wennen. De camera is ineens een stuk kleiner geworden en soms denk ik dat klanten zich afvragen waar ik nu ineens mee aan kom zetten! Maar uiteindelijk stellen de spiegelloze camera’s van Nikon met nog geen enkele keer te leur. En precies die afname in gewicht is ontzettend fijn wanneer je, net als ik, vaak last hebt van rugklachten.’
DIGIFOTO
Interview Jordy Brada
‘IK WIL MEZELF NIET HERHALEN EN DAAROM BLIJFT MIJN WERK OOK FRIS EN DAT GEEFT HET ZIJN EIGEN KARAKTER’ 16
DIGIFOTO
Jordy heeft al wat ervaring met de Nikon Z 6, maar kreeg als kersverse Nikon Z 6 II-ambassadeur onlangs de Z 6 II in handen. Zijn eerste indruk? ‘Ik verwacht dat de basis hetzelfde zal zijn als de Z 6, maar dan allemaal net wat beter. De camera heeft al één grote verbetering doorgemaakt ten opzichte van de Nikon Z 6 ten dat is dat de type II beschikt over een dual slot. Naast de XQD past er nu ook een SD-kaart in en dat vind ik een pluspunt, ik kan nu langer
doorschieten zonder steeds kaartjes te hoeven legen. Ook de autofocus lijkt beter te werken dan op de eerste generatie, maar dat zou ik graag in een low-light situatie uit willen testen. Ik ga er veel ‘s avonds mee aan de slag, maar zal hem natuurlijk ook testen tijdens studio shots en portret shoots op locatie. Ik ben erg benieuwd naar de snelheid, het gebruiksgemak en het kleurprofiel. Ik kan niet wachten om ermee aan de slag te gaan!’
Starterstip van Jordy Brada
‘Investeer in jezelf, maar wel in het juiste. Koop liever mooie lichtsterke objectieven dan de duurste body. Ga er veel op uit, want door te doen leer je het meeste. Sleur elke vriend(in) of familielid die er zin in heeft mee en bedenk de tofste concepten. Laat deze vervolgens zien online. Vraag ook vooral om tips en tricks van mensen die je bijzonder vindt.’
Foto: Kim de Hoop
DIGIFOTO
In de cameratas van Jordy Brada
Jordy past de inhoud van zijn fototas (van het merk WANDRD) en koffer (Pelicase) aan op het soort fotografie dat hij doet en kan zijn zijn sets opdelen in twee groepen; evenementen en portretfotografie. ‘Ik maak bij het fotograferen van evenementen, waaronder bruiloften, altijd gebruik van twee camerabody’s en heb daarnaast nog een back-up bij me. Meestal zijn het de Nikon D850 en D750, en sinds kort heb ik dus de z 6 II met FTZ-adapter. Dankzij deze adapter kan ik mijn huidige gear blijven gebruiken op de nieuwe Z-vatting. Ik schiet met de Nikkor 70-200mm f/2.8, 14-24mm f/2.8 of 24mm f/1.4 wanneer het donker is. Ook maak ik gebruik van de Nikkor 50mm f/1.4 en 35mm f/1.4 en een manual focus fisheye die ik op een monopod kan monteren. Als laatste gebruik ik een Profoto A1 flitser.’ ‘Bij portretfotografie kies ik voor de Nikon D850 wanneer ik veel megapixels (45,4MP) nodig heb. Wanneer ik voor lichtgewicht ga, grijp ik naar de Z 6 II met daarop de Nikkor Z 24-70mm. Ook maak ik gebruik van de Nikkor 105mm f/1.4, 50mm f/1.4.'
17
NU TOT WEL
€700
BUNDEL VOORDEEL
‘s werelds grootste line-up systeemcamera’s voor filmopnames in 4:2:2 10 bit
*In combinatie met geselecteerde Lumix S of Lumix G lenzen. Actieperiode 1 november 2020 t/m 31 januari 2021. Ga voor alle deelnemende producten en voorwaarden naar kamera-express.nl.
© Joakim Odelberg
Review Nikon Z 6 II
NIKON Z 6 II
MAAKT ALLE VERWACHTINGEN MEER DAN WAAR Je kunt als mens maar één keer een eerste indruk maken - maar als camera kan dat vaker. Zo is het ook met de Nikon Z 6 II: het is een Z 6 zoals we gewend zijn, maar toch is hij op een paar wezenlijke punten veranderd. Dus kijken we ernaar alsof het een totaal nieuwe camera is en gingen we er mee op pad. Tekst en fotografie Dré de Man
et iets minder dan twee jaar geleden testten we de Nikon Z 6. De eerste indruk was die van een camera die op veel punten heel goed scoorde. Het gekke van de Z 6 was, dat hij in die twee jaar tijd steeds beter werd. Nikon bracht verschillende firmware-updates uit waardoor vooral de autofocus steeds geavanceerder en sneller werd. Misschien nog belangrijker: bij de introductie moest het systeem zich nog waarmaken, er waren nog nauwelijks Z-objectieven bijvoorbeeld. Inmiddels zijn dat er al zestien, inclusief twee teleconverters. De Z 6 was ondertussen een andere camera geworden, maar de eerste indruk blijft toch bepalend. Nu dan de type II. Is hij net zo goed als de Z 6 met de laatste firmware? Nee, hij is nu al beter. Maar ook voor de Z 6 II zullen er nieuwe firmware-updates komen en dat maakt een oordeel vellen erg ingewikkeld. Maar laten we simpel beginnen. Terug naar de eerste Z 6, een erg sympathieke camera, ook qua prijs. Je kunt er heel goed en eenvoudig mee werken en krijgt dan steeds prima resultaten. Sommige gebruikers hamerden bij de eerste Z 6 op punten die in de praktijk niet stoorden: maar één enkel kaartsleuf, geen mogelijkheid tot batterijgrip en een autofocus die vooral qua instelmogelijkheden wat beperkt leek
20
‘HET VERWERKEN VAN DE BEELDEN IS VOOR DE AUTOFOCUS HEEL ERG BELANGRIJK: ZONDER BEELDVERWERKING GEEN OOGHERKENNING EN GEEN TRACKING’ vergeleken met bijvoorbeeld de D850. De al dan niet terechte kritiek op de Z 6 is met de Mark II voldoende gepareerd. Over de extra kaartsleuf kunnen we kort zijn: die is er nu. Het belangrijkste voordeel zal zijn dat op locatie snel een back-up kunt maken van je XQD- of CFExpresskaart naar je SDHC-kaart, want ik ken eigenlijk niemand die op twee kaarten tegelijk fotografeert. De handgreep is er ook. Maar het belangrijkste punt is de autofocus.
AUTOFOCUS
Daarbij is een flinke voorsprong geboekt. Allereerst heeft de camera twee, in plaats van één, beeldverwerkingsprocessoren EXPEED. Het verwerken van de beelden is voor de autofocus heel erg
DIGIFOTO
belangrijk: zonder beeldverwerking geen oogherkenning en geen tracking. Maar het gaat verder dan dat je met twee processoren twee keer zo snel kunt tracken. Ten eerste kun je met twee processoren en dezelfde software minstens drie keer zo snel tracken. Je kunt nu bijvoorbeeld alle even cycli beide processoren laten werken aan een AF-gerelateerd proces, en alle oneven cycli één processor. Dat zijn dus drie AF-cycli voor de Z 6 II en maar één voor de Z 6. Maar door de toepassing van twee processoren kun je de software ook dingen laten doen die met één processor onmogelijk zijn. Voor een deel zullen dat zaken zijn die we pas bij firmware 2.0 of 3.0 zullen zien, al zegt Nikon daar niets over.