©ANP / Koen van Weel
I AM THE NEWS Terug in de basis Hard to get, hard to copy, hard to ignore – dat zijn de kernwaarden van ANP Foto. In een tijdperk waarin ‘iedereen een foto kan maken’, dienen professionele nieuwsfotografen zich te onderscheiden. In creativiteit, in de keuze van invalshoeken, in de vakkundige beheersing van apparatuur, in de bewerking, etcetera. De breed georiënteerde ANP-fotograaf Koen van Weel slaagt erin elk onderwerp naar zijn hand te zetten, of het nu nieuws is, entertainment of sport. Het Nederlands elftal volgt hij al jaren op de voet. Hij fotografeert trainingen en wedstrijden en reist met het gezelschap mee naar het buitenland. Dat een fotograaf Oranje nauwkeurig volgt, is van groot belang om ontwikkelingen in en rond het elftal niet over het hoofd te zien. De gespannen relatie tussen bondscoach Louis van Gaal en Wesley Sneijder is zo’n ontwikkeling die erom vraagt te worden geïllustreerd. Als het Nederlands elftal traint in de A. Le Coq Arena in Tallinn ter voorbereiding op de WK kwalificatiewedstrijd tegen Estland is Koen er dan ook op gebrand de twee samen in één beeld te vangen. ‘Ik moest het echt hebben van het moment dat de hesjes werden uitgedeeld. Tijdens de training kwamen ze verder niet bij elkaar in de buurt’, aldus Koen. ‘Ik stond met een 400 mm f/2.8 teleobjectief te fotograferen vanaf een tribune en vanaf die positie kunt je alles maar vanaf één punt maken. Dan zijn je mogelijkheden beperkt.’ Meer foto’s en verhalen op de I AM THE NEWS-app voor iPhone, iPad en Android. Kijk op anpfoto.nl/app
anpfoto.nl | nikon.nl
Welkom,
Raymond Luijbregts Eindredacteur DIGIFOTO Masterclass
Laatst zag ik ergens op het web een inspirerende presentatie: Death To Bullshit. Een veelzeggende titel voor een verzameling opmerkelijke slides, in elkaar geknutseld door ene Brad Frost, een online contentspecialist. Even Googlen op die titel leidt je er naar toe. Zijn boodschap: we produceren met zijn allen honderden petabytes aan informatie. Maak je onzin, crap, content van slechte kwaliteit, dan word je bedolven onder alles en iedereen die dat beter doet. Zowel lezers als zoekmachines zijn steeds beter – noodgedwongen – in het vinden van de gouden eieren. Die boodschap is van enorm belang voor iedereen die content maakt en daarvoor ook online erkenning zoekt, of er zelfs zijn boterham van belegt. Zeker als die content - in jouw geval - foto's zijn. Je hebt de pech dat je hobbymatig dan wel (semi-)professioneel bezig bent met iets waar steeds meer anderen zich ook mee bezighouden. Volgens Yahoo maken we in 2014 met z'n allen – schrik niet – 880 miljard foto's. Een half uurtje met je snufferd in je browser moet genoeg zijn dat te onderschrijven. Social media wordt overspoeld met beeld. Twitter, Instagram, Facebook: iedereen post zijn beeldwerkjes. Dan vergeet ik voor het gemak YouTube even, een audiovisuele vergaarbak van alles wat voor en achter een lens kan kruipen. Natuurlijk, ik ga voor het gemak even voorbij aan de vraag: wat is kwaliteit? Toch lijkt het web daar een duidelijk antwoord op te kunnen geven. Alles wat veel geshared, geretweed, opnieuw gedeeld, geliked en ge-+1'd wordt, is blijkbaar de moeite waard. Zoekmachines pikken die signalen op en rangschikken aan de hand daarvan. Even een paar stappen terug: hoe maak je dan 'goed' beeld? Hoe maak je foto's die een indruk achterlaten, reuring veroorzaken, prikkelen, verwonderen en daardoor gedeeld, geretweet, geshared en geliked worden? Iedere Masterclass proberen we je daar zo goed mogelijk een passend antwoord op te geven. Voor deze editie haal ik voor het gemak twee clichés van stal: de beste beelden liggen gewoon op straat. Get 'em while they're hot! Raymond Luijbregts
g
Blijf op de hoogte via Google+ www.digifotopro.nl/google+
f
Volg ons op Facebook www.facebook.com/DIGIFOTOPro
t
Leef met ons mee op Twitter www.twitter.com/dfpro
3
wie zijn wij?
Over ons DIGIFOTO Pro wordt gemaakt door een vast team van redacteuren. Daarnaast maken we gebruik van freelancers en hebben we een aantal partners die op regelmatige basis artikelen aanleveren voor het magazine. Even voorstellen: redactie Julian Huijbregts HOOFDREDACTEUR
Met medewerking van: Alle redacteuren van Clipboard Publishing helpen een handje bij de totstandkoming van DIGIFOTO Pro.
Als hoofdredacteur is Julian verantwoordelijk voor de inhoud van het magazine en de website. Naast het bepalen en uitzetten van de onderwerpen, het aansturen van de redactie en freelancers, kruipt hij ook regelmatig zelf in de pen. Dat levert meestal reviews van camera’s en objectieven op, maar voor een achtergrondartikel draait hij ook zijn hand niet om.
julian@clipboard-publishing.nl
Jesse Kraal REDACTEUR
Specialiteit: Techniek
Jesse droomt minimaal drie keer per week over camera’s en andere fotoapparatuur. Niets is bij hem onbekend. Van analoge grootformaatcamera's tot de nieuwste fullframe-dslr’s, hij weet er alles van. Het is echter niet alleen techniek wat de klok slaat. Jesse beschikt ook over een grote dosis fotografiekennis. Kijk dus ook niet verbaasd op als je een interview of achtergrondartikel van zijn hand tegenkomt.
Raymond Luijbregts HOOFDREDACTEUR WINMAG Pro en Baaz
jesse@clipboard-publishing.nl Sanne Ruhaak REDACTEUR
Specialiteit: Interviews
Er gaan geruchten de rondte dat ze haar ondervragingstechnieken bij een niet nader te noemen geheim agentschap heeft opgedaan. Wij kunnen daar geen uitspraken over doen, maar we weten wel dat als we deze gretige reporter op pad sturen ze het onderste uit de kan haalt en terugkomt met een sterk interview.
sanne@clipboard-publishing.nl
*VIER EDITIES VAN DIGIFOTO PRO EN TWEE SPECIAL EDITIONS
Peter Guldenpfennig REDACTEUR
partners 6 EDITIES €29,75 HET MAGAZINE* VOOR DE SEMI-PROFESSIONAL EN ENTHOUSIASTE HOBBYIST WWW.DIGIFOTOPRO.NL/ABO
DutchPhotoZone
Birdpix en Nederpix
Sinds 2008 werkt DIGIFOTO Pro samen met DutchPhotoZone (DPZ), hét forum voor de serieuze amateurfotograaf en (semi) professional. In elke editie tonen we je het werk van een van de DPZ-leden.
In elke editie presenteren we werk van één van de leden van Birdpix of Nederpix. Deze communities richten zich respectievelijk op vogelfotografie en natuurfotografie.
www.dutchphotozone.com
4
www.birdpix.nl www.nederpix.nl
Amsterdam
Eindhoven
Groningen
Nijmegen
Rotterdam
OPLEIDINGEN fotografie
basisopleiding opleiding tot fotograaf Fotografie: Marion van Dam. Ontwerp: Ăœppig Identity Store.
individueel traject
ontwikkel je talent in voltijd of deeltijd
www.fotoacademie.nl
karakter en visie
OPLEIDINGEN fotografie
awards
Over onze reviews Elke editie testen we diverse camera’s, objectieven en accessoires. Maar hoe testen we deze producten precies en hoe beoordelen we ze? Op deze pagina geven we je een overzicht van onze criteria en testmethoden.
Onder snelheid valt het autofocussysteem, maar ook de tijd die de camera nodig heeft om foto’s weg te schrijven.
Behuizing
Bij de beoordeling van de behuizing kijken we naar de bouwkwaliteit, maar ook het lcd en de zoeker nemen we in beschouwing.
Spiegelreflexcamera’s (dslr)
GOUD
PR O • TO
PLATINA
Brons
Een product dat doet wat het moet doen, maar niet echt uitblinkt krijgt een bronzen award.
Zilver
Producten die een goede indruk op ons achterlaten krijgen een zilveren award.
Goud
Weet een product ons echt te overtuigen, dan belonen we het met een gouden award.
Platina
Voor de echt uitblinkende producten is er de platina award. Een product moet ons volledig weten te overtuigen willen we deze award toekennen.
Compacte systeemcamera’s (CSC) Instap Geavanceerd High-end
De beoordeling van objectieven lijkt op die van camera's, maar we gebruiken hiervoor een aantal andere criteria.
Scherpte
Autofocus
Alle objectieven testen we op scherpte. Bij zoomobjectieven kijken we naar diverse brandpuntsafstanden.
We kijken niet alleen naar de snelheid van de autofocus, ook de geluidsproductie en de nauwkeurigheid nemen we mee in de beoordeling.
Vervormingen
Steekt het objectief degelijk in elkaar, zijn er bijvoorbeeld stof- en regenafdichtingen?
6
PR O • TO
Instap Geavanceerd Professioneel
Objectieven
Onder vervormingen rekenen we zaken zoals chromatische aberratie, vignettering, vertekening en flare. Een hoge score betekent dat het objectief weinig vervormingen heeft.
ZILVER
ARD AW
Snelheid
Camera’s delen we in onderstaande (sub) categorieën in. De scores en de awards zijn alleen onderling te vergelijken bij camera’s in dezelfde subcategorie. Krijgt een compactcamera van ons een Goud Award, dan wil dat niet zeggen dat deze camera evengoed presteert als een spiegelreflex met diezelfde award.
D I GI F O
Bij de bediening beoordelen we niet alleen de ergonomie, maar ook de menustructuur van de camera.
Categorieën
PR O • TO
ARD AW
Bediening
Komen de prestaties van de camera ook overeen met wat je op basis van de prijs mag verwachten?
D I GI F O
De score voor de beeldkwaliteit beoordelen we aan de hand van de ruisprestaties, het dynamisch bereik en de kleurweergave van de camera.
Prijs/kwaliteit
BRONS
ARD AW
Beeldkwaliteit
PR O • TO
ARD AW
Bij onze camera-reviews geven we scores voor vijf verschillende criteria. We beoordelen camera's per categorie, de scores van een compactcamera kun je dus niet direct met die van een spiegelreflex vergelijken. Ook zijn beoordelingen tijdsgebonden. Je kunt camera's van nu immers moeilijk vergelijken met camera's van een paar jaar geleden.
Wij kunnen niet bepalen hoeveel waarde jij hecht aan bepaalde eigenschappen van een objectief of camera, de ene persoon zal bijvoorbeeld snelheid belangrijker vinden dan de andere persoon. Daarom geven we scores voor de afzonderlijke criteria. Wel vellen we een eindoordeel in de vorm van één van onderstaande awards.
D I GI F O
Camera's
Awards
D I GI F O
We testen de producten grotendeels in de praktijk. Een objectief of camera gebruiken we op dezelfde manier zoals we ook onze eigen apparatuur gebruiken. Daardoor lopen we tegen praktische bezwaren of voordelen op, die minstens zo belangrijk zijn als alleen de droge cijfers en testresultaten. Daarnaast kijken we ook onder gecontroleerde omstandigheden naar de belangrijke aspecten.
Behuizing
Prijs/kwaliteit Komen de prestaties van het objectief ook overeen met wat je op basis van de prijs mag verwachten?
Onderscheidingen
Sommige producten hebben een opvallende eigenschap, zeer goede prijs-kwaliteitverhouding of steken boven de rest uit dankzij hun ontwerp. Hiervoor delen we de volgende onderscheidingen uit. Deze kunnen ook gecombineerd worden met een award.
Innovatief
INNOVATIEF
BUDGET
Heeft een fabrikant lef en komen ze met nieuwe technieken of toepassingen? Dan kan het een innovatie-award verwachten!
Budget Is het product vriendelijk voor je portemonnee, dan krijgt het een budget-award mee.
Design
DESIGN
Niets zo persoonlijk als smaak, maar voor een bovengemiddelde aandacht aan het ontwerp kennen we een design-award toe.
Super Performance voor DSLR camera‘s
5 JAAR GARANTIE
De Tamron Super Performance (SP) objectieven voldoen aan de strenge eisen van professionele fotografen. De nieuwe SP F2.8/24-70 mm Di VC USD, SP F2.8/70-200 mm Di VC USD en SP F2.8/90 mm Macro 1:1 Di VC USD zijn geschikt voor full-frame en APS-C sensor camera’s. Voorzien van een vaste, hoge lichtsterkte én de effectieve Tamron VCbeeldstabilisatie geven deze high-end objectieven een prachtige bokeh. De USD (Ultrasonic Silent Drive) scherpstelmotor zorgt voor een geruisloze, nauwkeurige en vooral snelle autofocus. De unieke optische ontwerpen van de SP objectieven zorgen voor minimale chromatische aberratie en hoge scherpte. De SP objectieven zijn dankzij de vele Tamron innovaties bijzonder compact en licht. Inmiddels bekroond met diverse EISA Awards.
www.tamron.eu
Transcontinenta B.V. • Tel: 0252 - 68 75 55 • tamron@transcontinenta.nl •
facebook.com/tamronnederland
€ 5 0 ,-
B ij e e n T
Ga naar w a m r o n S P o b je c ti e ww.trans continen Actieperio f ta.nl/prom de van 25 oties -10-2013 t/m 15-0 1-2014
10
26
50
Otto Snoek Rotterdamse straattaferelen voor eeuwig bevroren
Echie Vier fotografen en hun eigen collectief
Rutger van der Bent Kijkje in de keuken van een succesvol studiofotograaf
inhoud
Inspiratie
Julie Hrudova 20 Eenzame observator te midden van hectiek Exposure: Willem de Kam 46 De straat als speeltuin Spotlight: Martijn van Oers 80 Verslaafd aan portretfotografie Interview: Sven Akerboom 82 Video als het verhaal achter de foto
102
Reviews
Spotlight Maan Limburg Van model naar fotograaf
Fotowedstrijden
Nokia Lumia 1020 Fotowedstrijd: 36 48 Cameratelefoon op Straatfotografie steroïden
Ga de straat op en maak kans op een Samsung Galaxy NX!
Rollei MiniCrame M1 97 De hoogte in met je Fotowedstrijd: 105 filmcamera Kleurcontrast
97
Rode VideoMic 99 Nieuwe ophanging
40
61
Olympus zegt de spiegel vaarwel
Studiolicht
Olympus OM-D E-M1
Masterclass: Ontrafel de lichtopstelling door te kijken
68
Winnaar fotowedstrijd ‘Low Light’
Leef je uit met knallende kleuren en win een echte fotoafdruk onder acrylglas
70 NOOR
Tien fotografen, één visie
David Peskens
9
Harde flitsen en rake klappen
Overal waar mensen samenkomen ontstaat interactie. Die interactie staat centraal in het werk van Otto Snoek, maar ook een onverbiddelijke flits, vervreemding en humor zijn terugkerende elementen in zijn foto's. Zijn interesse ligt echter dichter bij de mens zelf dan bij de fotografie: 'Ik zou eerder taxichauffeur of antropoloog worden dan heel iets anders te gaan doen op fotografiegebied'. Tekst Jesse Kraal
Fotografie Otto Snoek
FOTO: JESSE KRAAL
Rotterdamse straattaferelen door Otto Snoek
interview | Otto Snoek
Meer dan eens wordt Otto Snoek vergeleken met Martin Parr, misschien wel de bekendste straatfotograaf van de afgelopen decennia. Toch is de Britse fotograaf niet de grote inspiratiebron van Otto: 'Ik heb mijn zienswijze niet ontwikkeld met Martin Parr voor ogen. Ik kwam zijn werk ook pas later tegen. Als je een middenformaatcamera met een flitser gebruikt, dan krijg je al snel soortgelijke resultaten. Je moet niet willen fotograferen als "die of die". Je moet echt de noodzaak voelen om te kijken en vast te leggen. Heb je die niet, dan loop je spaak. De manier waarop je fotografeert moet je dicht bij jezelf houden. Je moet dan ook het pad mijden dat voorgangers voor je hebben geplaveid en in plaats daarvan je eigen pad zien te vinden door de jungle. Natuurlijk kan je zienswijze sterk verwant
' Iedereen is tegenwoordig een potentiĂŤle filmster en gedraagt zich daar naar'
zijn met die van iemand anders. Zo is die van mij bijvoorbeeld wel sterk verwant met die van Martin Parr. Soms zo sterk dat ik mezelf moet verantwoorden. Dat lukt wel, ik vind het een eer om met hem vergeleken te worden.' Vermoeiende discussies en rake klappen 'Mijn haar staat alle kanten op, ik loop met een andere tred en aan mijn schouder hangt een middenformaatcamera met flitser.' Zo omschrijft Otto Snoek zichzelf als hij op straat aan het werk is, als antwoord op de vraag of hij vaak al voor het maken van de foto wordt gespot. 'Mensen hebben wel door dat ik wat van ze wil. Het ligt er wel een beetje aan hoe wantrouwig ze zijn, mensen zijn nu eenmaal wantrouwig van aard. Grappig genoeg is men argwanender als het bijvoorbeeld hard waait zoals nu', vervolgt hij. Het onverbiddelijke moment volgt echter pas als Otto afdrukt, want dan gaat zijn flitser af en is opgaan in de massa niet meer mogelijk. 'Dat heeft wel eens tot fysiek "commentaar" geleid', merkt de fotograaf bijna achteloos op. Niet dat het hem onbewogen laat: 'Na zo'n klap ben je wel uit balans. Je kunt een moment niet meer bij je creativiteit, bij je inspiratie. Dan moet je even wachten en dan komt het wel weer terug. Gelukkig blijft
Uit de serie 'Travelogue' Dat Otto Snoek wel eens wordt vergeleken met Martin Parr is geen toeval. Niet alleen de manier van werken is vergelijkbaar, ook de zienswijze komt volgens Otto behoorlijk overeen. Toch is Parr geen grote inspiratiebron geweest voor de Nederlandse fotograaf.
Otto Snoek (1966) Geboren en getogen in Rotterdam en ook nu nog woont Otto Snoek in de havenstad. Hij studeerde in 1991 af aan het AKV St. Joost in Breda en leek voorbestemd de journalistieke fotografie in te gaan. Otto voelt zich echter meer thuis in de kunstwereld, het haastige nieuws is aan hem niet besteed. Inmiddels heeft hij een lange lijst tentoonstellingen op zijn naam staan, waaronder een grote solotentoonstelling in 2009 in het Nederlands Fotomuseum. Ook verschenen er twee boeken van Snoek: 'Why Not' en 'Rotterdam'. Website www.ottosnoek.com
11
interview | Otto Snoek
Uit de serie 'Fun'
een wat grotere afstand te fotograferen. Otto: 'Meestal vertel ik waar ik mee bezig ben: een tijdsdocument van de stad maken. Zelden staat er maar één persoon op de foto, het gaat mij ook helemaal niet om één persoon maar om onderlinge interactie. Dat probeer ik vaak ook uit te leggen.'
Uit de serie 'Rotterdam' Zeker na het afgaan van de flits zal het niemand ontgaan zijn dat Otto een foto heeft gemaakt. Het heeft al diverse keren tot verbaal en enkele keer zelfs fysiek geweld geleid.
12
het meestal bij verbaasde gezichten of wat verbaal geweld. Het is een consequentie van werken met een flitser: weer die vermoeiende discussie...' Vermoeiend of niet, we zijn benieuwd naar wat Otto zijn onderwerpen vertelt op zo'n moment. Juist die confrontatie zal voor veel fotografen de reden zijn zonder flits, of van
Is de houding van mensen ten opzichte van een fotograaf die op straat werkt veel veranderd de laatste jaren? Otto: 'Mensen worden steeds camerabewuster en dat heeft zeker met de media te maken, aan programma's zoals Big Brother. Iedereen is tegenwoordig een potentiële filmster en gedraagt zich daar naar. Privacy wordt steeds belangrijker, maar gelukkig is er nog steeds wetgeving die het mogelijk maakt dat ik mijn werk kan maken. Ik begrijp ook niet waarom je erop tegen zou zijn dat ik een foto van je maak. Overal hangen camera's. Als je van hier naar het centrum van de stad loopt, word je door minstens twintig verschillende camera's vastgelegd. Een foto doet geen pijn.' Dat wil echter niet zeggen dat de fotograaf zomaar alles publiceert wat hij maakt. 'Soms geven mensen aan dat ze niet willen dat een foto
Getoonde foto’s zijn afkomstig van WhiteWall.nl, Whitewall.de, S. Schwind, Sraficus, R. Pretot, C. Wakefield, A. Hansen, B. Kurrer, U. Zimmer
Uw kroniek voor de muur
TIPA AWARD 2013
“Best Photo Lab Worldwide” ONDERSCHEIDEN DOOR DE REDACTIE 28 TOONAANGEVENDE FOTOTIJDSCHRIFTEN
vanaf
Directdruk op alu-Dibond
3,
90
Het materiaal: robuust, licht en sierlijk door de zwarte polyethyleenkern plus twee dunne aluminiumlagen. De afdruk: scherp, glanzend en resistent dankzij de modernste UV-directdruk. Het resultaat: uw persoonlijke kroniek, duurzaam en mooi! 1. Kroniek samenstellen
2. Fotobestanden uploaden
3. Gewenste, tot op de centimeter nauwkeurige formaat kiezen
WhiteWall.nl
interview | Otto Snoek
Uit de serie 'Fun' Naar festivals gaat Otto niet meer, daarvan ligt het hoogtepunt al weer even achter ons vindt de fotograaf.
' Je zienswijze ligt al ergens aan een ankertje vast, je kunt alleen de ketting wat langer maken' 14
gepubliceerd wordt, dan gebeurt dat ook niet', aldus Otto. Negatief commentaar nรก publicatie krijgt Otto eigenlijk nooit. Althans, niet direct. Otto: 'Mijn eerste grote expositie bestond uit foto's van twee bij drie meter op een schutting rondom Museum Boijmans. De mensen stonden er groter dan levensecht op. De foto's waren op dun stickermateriaal geprint en hingen onbeschermd in de buitenlucht. Op een gegeven moment was een van de personen op de foto netjes met een mes uitgesneden. Andere waren zwart gemaakt. Niet allemaal, gewoon een paar. Op die manier lost men dat op. Mijn naam stond er in koeienletters bij, ik heb een website, ik sta in het telefoonboek. Mensen kunnen me gerust vinden als ze willen, maar dat doen ze niet blijkbaar.'
worden, uiteindelijk is dat meer autonoom documentair geworden. Ik heb niet zoveel met snel nieuws. Ik lees bijvoorbeeld twee kranten, die vormen nog steeds een rode draad in mijn bestaan, daar haal ik mijn informatie vandaan. Maar ik lees ze nooit op de dag dat ze binnenkomen, ik laat ze altijd enkele dagen besterven. Dan verdampt het nodige nieuws, maar blijft er nog genoeg over. Uiteindelijk moet ik voor de basis van mijn werk dan ook verder
Geen straatfotograaf Otto Snoek studeerde in 1991 af aan de AKV St. Joost in Breda. Otto: 'Dat was het eerste jaar heel hard werken. Weinig fotografie, vooral veel tekenen en schilderen. De vier jaar daarna kreeg je vooral heel veel vrijheid. Tegenwoordig is dat anders, de klassen zijn groter en er moeten zichtbare resultaten worden behaald. Ik heb later nog vijf jaar lesgegeven en toen moest ik iedere les opschrijven wat ik de studenten had bijgebracht. Zo'n opleiding moet tegenwoordig gereguleerd worden, maar fotografische ontwikkeling laat zich niet reguleren.' Overigens is het niet al van begin af aan duidelijk dat Otto in deze hoek terecht zou komen. 'Ik leek voorbestemd om journalistiek documentair fotograaf te
teruggaan, naar mijn intrinsieke motivatie om te willen kijken.' 'Mensen noemen mij vaak straatfotograaf en hoewel ik mijzelf geen straatfotograaf vind, heb ik daar geen moeite mee. Ik maak alleen geen foto's van de straat, ik maak foto's van de mensen die er rondlopen en wat ze achterlaten. Je probeert te begrijpen wat er langskomt en waarom dat zo doorgaat. Als je dat jaren volhoudt, dan ga je na tien jaar weer andere dingen zien. Dan
'Rotterdam is een soort eiland, alles gebeurt hier net even eerder en heftiger'
Uit de serie 'Why Not' Negatief commentaar bereikt Otto zelden tot nooit, wel heeft hij af en toe contact met mensen die wel blij zijn met hun foto. 'Van deze dame heb ik nog ergens het nummer, ik heb haar ook een print gestuurd.'
Uit de serie 'Miljonair' Niet alleen de straat behoort tot het domein van Otto, ook achter gesloten deuren is hij op zoek naar interactie, zoals hier op de miljonairfair.
15
GEMAKKELIJKER FILMEN - BETER RESULTAAT De RingLight accessoires maken het DSLR video filmers gemakkelijker om betere beelden te maken. Vrij van shake, met strakke horizonnen en in subtiele camerabewegingen. Of je dat nou doet met een stabilizer, een dolly, een complete RIG of met de perfect gebalanceerde vestandarm. Je kunt snel, doelgericht en zelfverzekerd aan de slag. RingLight supports zijn stevig, maar licht van gewicht. En ook: lekker betaalbaar. profes RingLight maakt profes sioneel DSLR filmen mogelijk voor iedereen en is verkrijgbaar bij de betere fotospeciaalzaak.
RIG - STABILIZER - STEADY VEST - SLIDER - FOLLOWFOCUS - MATTE BOX - DOLLY
Officiële importeur www.tseimaging.nl
interview | Otto Snoek
Fuji Professional GW690 Zie je de Fuji GW690 vanaf een plaatje, dan lijkt er niet zoveel bijzonders aan de camera. Pas als je iemand ziet lopen met zo'n camera, valt pas op hoe groot het toestel is. De Fuji maakt gebruik van middenformaatfilm, waar je door het grote 6x9-formaat slechts 8 foto's op kwijt kunt. Scherpstellen gebeurt handmatig met behulp van een meetzoekersysteem, op dezelfde manier zoals bij een Leica M-camera. Een lichtmeter ontbreekt, je zult dus op je ogen of op een losse lichtmeter moeten vertrouwen. De camera's worden niet meer gemaakt door Fujifilm, dus zul je de tweedehandsmarkt moeten afstruinen. In Nederland worden ze maar mondjesmaat aangeboden, op eBay is het aanbod iets groter. Prijzen variëren van zo'n 250 tot 800 euro afhankelijk van het type en de conditie.
zie je dat sommige dingen helemaal niet doorgaan, maar langzaam afkalven of verdwijnen en dat er weer andere zaken voor terugkomen. Dat merk je alleen als je het lange tijd doet.' Daarmee doelt Otto vooral op zijn geboorteplaats Rotterdam, waar veel van zijn werk tot stand kwam én komt. Veel fotografen mijden juist hun eigen stad, want een nieuwe, onbekende omgeving werkt inspirerend en op bekend terrein is het moeilijker om met een 'open blik' rond te kijken. Niet voor Otto: 'Ik weet heel goed de weg in Rotterdam, ik weet waar ik het moet zoeken. Ik weet –denk ik – ook een beetje hoe Rotterdammers denken. Hoe ze functioneren en communiceren. Het is een thuiswedstrijd, dus moet je extra punten pakken.' Toch hebben een open blik en verwondering ooit aan de basis gestaan voor zijn werk in Rotterdam. 'Hoewel ik geboren en getogen ben in Rotterdam, veranderde de stad zo'n twintig jaar geleden rap. Ze leken heel erg hun best te doen om alles wat voor mij bekend was te slopen. De kraan nieuwe mensen werd
volop opengezet en dat staat hij nog steeds. Dat maakt van Rotterdam in feite de échte hoofdstad, Amsterdam is slechts de aangewezen stad. Rotterdam is een soort eiland, alles gebeurt hier net even eerder en heftiger. Het is niet voor niets dat juist hier Pim Fortuyn zo groot is geworden. Als je wilt peilen hoe Nederland er over een paar jaar voor staat, dan kun je het beste naar hier komen. Dat heeft me getriggerd om een serie over Rotterdam te maken, daar moest ik iets mee doen. Het beantwoordde ook aan de intrinsieke noodzaak om te kijken, te ervaren en daar de camera voor te gebruiken.' Na twintig jaar is Otto Rotterdam al verschillende keren rond geweest voor zijn fotoseries, toch is hij nog altijd met enige regelmaat met een camera om zijn nek in de havenstad te spotten. 'Je moet blijven oefenen, anders zakt het weg. Je kunt niet een jaartje niks doen om dan opeens de camera weer op te pakken en de straat op te gaan.' Toch richt hij zijn lens niet meer op alle activiteiten in de stad, de festivals laat hij tegenwoordig bijvoorbeeld links liggen. 'De hoogtijdagen van die festivals zijn een beetje voorbij. Mensen gingen er naartoe om onderdeel te zijn van het gebeuren. Die spanning is ondertussen verdwenen. Dat komt – lekker makkelijk – door de crisis, maar het heeft ook gewoon met verzadiging te maken.' Als we Otto vragen naar de volkse types in zijn
Uit de serie 'Why Not?' Wat Otto betreft, is Rotterdam de échte hoofdstad van Nederland.
17
interview | Otto Snoek
Uit de serie 'Rotterdam' 'Of alles echt is? Dit krijg je toch niet verzonnen?'
foto's, stelt hij lachend een wedervraag: 'Jij komt niet uit Rotterdam zeker?' om te vervolgen: 'Als je in Rotterdam over straat loopt, is het evident dat je dat soort mensen in beeld krijgt. Ik ben een keer door Frénk van der Linden geïnterviewd voor de radio en die merkte op: "De mensen in je foto's zijn zo lelijk."
Daar was ik door overvallen, want zo ervaar ik dat helemaal niet. Dat zijn mensen waar ik tegenaan kijk, hier en daar staat er zelfs nog een familielid tussen. Tja volks, het is een gegeven maar meer niet. Ik ben vooral geïnteresseerd in waar mensen zich ophouden en waarom ze daar samenkomen.' Gesloten deuren Van alleen zijn vrije werk kan Otto niet leven, dat is de reden dat hij ook werk in opdracht doet. Hij vertelt: 'Ik werk fifty fifty, dus de helft vrij werk en de helft in opdracht. Dat is financieel natuurlijk prettig, maar het houdt je ook met beide benen op de grond. Aan sommige zaken waar ik voor word ingehuurd, kan ik inspiratie ontlenen voor mijn vrije werk.' Dat vrije werk speelt zich niet enkel af op straat, maar kan ook schuilgaan achter gesloten deuren. Otto: 'Opdrachten kunnen
Uit de serie 'Miljonair'
18
ADVERTENTIE
' Je moet blijven oefenen, anders zakt het weg' mij een excuus verlenen om ergens achter een deur te geraken, zo werk ik al een tijd aan een serie die binnenkort uitkomt over Den Haag. Ik maak foto's voor de weekkrant Den Haag Centraal, daardoor kom ik bijvoorbeeld op ambassadefeestjes. Uit mijzelf zou ik die plekken niet weten te vinden en er daarnaast niet zomaar binnenkomen. Ik houd vrij werk en werk in opdracht heel letterlijk gescheiden: aan mijn ene schouder hangt een camera voor foto's die voor de opdrachtgever bedoeld zijn, aan mijn andere schouder hangt mijn camera voor vrij werk.' Hoewel hij voor zijn opdrachten een digitale camera gebruikt, maakt Otto zijn vrije werk nog altijd met een analoge middenformaatcamera. Een Fuji GW690 om precies te zijn. Deze gigantische meetzoeker wordt vanwege zijn formaat wel eens gekscherend de 'Texas Leica' genoemd. Op zijn Fuji zit steevast een flitser. 'Ik ben jaren geleden overgestapt van kleinbeeld naar middenformaat vanwege de hogere scherpte en het extra realisme die het formaat met zich meebrengt. Mijn zienswijze en digitaal gaan nog niet goed samen. Ik wacht gewoon even. Over vijf jaar, dan hebben die Japanners wel iets moois. Ik zal de
analoge middenformaatcamera's een keer moeten verlaten, ik ben niet verliefd op die camera's, ze zijn mijn hamer. Fototechniek interesseert mij niet, ik vind het net zo'n verplichting als administratie. Toch zul je er mee om moeten gaan, het hoort erbij.' Blijven groeien Ondanks dat Otto al ruim twintig jaar met zijn camera in de aanslag rondloopt, 'klaar' is hij nog niet. Otto: 'Je moet blijven groeien. Ik zie dat de gelaagdheid van mijn werk met de jaren is toegenomen. Je hebt een lat, bijvoorbeeld elementen die je moet terugzien in een foto, en die lat leg je steeds hoger. Dat gaat vanzelf. Ik kan in Rotterdam nog steeds foto's maken die de lat halen. Soms is het ook wel fijn dat als je de lat hoog hebt, je kunt oogsten. Of dat je je onderwerpen breder kiest. De lat hoeft in dat opzicht dus niet altijd hoger.' Een plotselinge omslag in het werk van Otto Snoek hoeven we niet te verwachten. 'Ik zal niet opeens auto's in een studio gaan fotograferen. Wat voor zwerversbestaan je toch ook mag hebben op straat, je bent ergens geworteld. Je zienswijze ligt toch al ergens aan een ankertje vast, je kunt alleen de ketting wat langer maken. Het valt me zwaar om het roer om te gooien. Ik zou eerder taxichauffeur of antropoloog worden dan heel iets anders te gaan doen op fotografiegebied,' besluit de fotograaf.
releasebeauty
It‘s time to see what you‘ve been missing. FUJIFILM X-Series.
Uit de serie 'Fun'
www.fi nepix.nl
interview | Julie Hrudova
‘ Mijn foto’s veranderen de werkelijkheid’ Een eenzame observator, zo kun je Julie Hrudova het beste beschrijven. Te midden van de hectiek en drukte van de hoofdstad geeft ze talloze individuen een eigen gezicht. Binnen een specifiek genre is haar werk niet te plaatsen, maar dankzij haar aangeboren oog voor compositie en schaduwspel pik je haar foto’s er moeiteloos uit.
Julie kon al fotograferen voordat ze een camera had. De composities van de beelden die zij later zou maken had ze namelijk allang in haar hoofd. Het probleem? Op het moment dat ze oog kreeg voor lichtval, schaduwspel en structuren bestonden er slechts analoge camera’s. En een apparaat waar ze niet direct haar foto’s op kon terugzien, daar kon Julie helemaal niets mee. ‘Ik wil weten hoe een apparaat een beeld pakt en vastlegt. Van de analoge camera (een Yashica) die ik in Tsjechië had begreep ik niets; schoot ik een prachtige lichtval dan kwam het er volledig onder- of juist overbelicht uit. Ik wist dat ik oog had voor goede composities, maar met dat ding kwam het er nooit uit.’
Tekst Sanne Ruhaak Fotografie Julie Hrudova
Het wachten was dus op een apparaat dat haar feedback gaf. Die kwam in de vorm van een Sony Ericsson-telefoontje. Geen goede camera, nauwelijks instelmogelijkheden en geen verwisselbare lenzen, maar dat maakte allemaal niets uit: ‘Eindelijk kon ik zien wat ik maakte!’ Wat ze toen deed met haar cameratelefoon, doet ze nu met een volwassen camera: rondfietsen, afstappen, klikken en zomaar wat rondwandelen op zoek naar een rake plaat. ‘Mijn camera gaat altijd mee’, verklaart Julie terwijl ze de inhoud van haar keurige damestasje presenteert. ‘Dit is mijn Canon EOS 450D’, stelt ze haar camera netjes voor, ‘met een sigma 30 mm f/1.4. Ik heb ook een 5D Mark II, maar dat is meer mijn werkpaard. Als ik de straat op ga is dit mijn pretcamera, mijn maatje voor onderweg.’ De camera gaat niet meer terug in de tas, maar krijgt
een plekje naast haar op de bank. Hij hoort er duidelijk bij. Wie Julie volgt op Facebook zag de eerste foto’s uit de inmiddels voltooide serie ‘Amsterdam Street Diary’, één voor één verschijnen. Het plan om er een krappe twee jaar later een complete tentoonstelling mee in te richten had ze niet, het was haar masterscriptie die haar de straat op dreef. ‘Ik zat in die tijd fulltime achter mijn laptop aan mijn scriptie te tikken of foto’s voor opdrachten te bewerken. Ik moest de deur uit en besloot met mijn camera op pad te gaan.’ Haar dagelijkse oogst postte ze op social media. Met succes: ‘Vrienden
20
Julie Hrudova (Praag, 1988) verhuisde op tienjarige leeftijd naar het Nederlandse Broek in Waterland waarna ze zich zeven jaar later in Amsterdam vestigde. Haar vriendinnen durven niet meer zonder make-up met haar af te spreken en ook op straat is niemand veilig voor de onopvallende Canon van Julie. In september opende haar eerste solotentoonstelling van haar serie ‘Amsterdam Street Diary’ waarvoor ze anderhalf jaar lang de mooiste taferelen van het Amsterdamse straatleven vastlegde. Julie Hrudova
Website www.juliehrudova.com
gingen vragen wanneer de volgende kwam, dat stimuleerde me om er een reeks van te maken.’ Zo gezegd zo gedaan, de afgelopen anderhalf jaar heeft Julie in totaal honderd foto’s gemaakt waarvan er vijftien de uiteindelijke serie vormen. Wat direct opvalt is dat alle beelden in zwart-wit zijn geschoten. Dat is lang niet bij al het werk van Julie het geval, opvallende kleuren tegen een kleurloze achtergrond komen we juist vaak tegen in haar portfolio. Vanwaar deze keuze? ‘De eerste foto’s die ik maakte waren zwart-wit en ik vond dat dat op een bepaalde manier wel klopte’, antwoordt Julie. ‘Het paste bij de sfeer van Amsterdam op dat moment. Om de eenheid in mijn serie te bewaren heb ik de rest toen ook in zwart-wit gedaan.’ Wat de serie vervolgens kenmerkt zijn de
eenlingen die zijn afgebeeld. Eenzaam kun je ze nog net niet noemen, maar een zekere afzondering is zeker te bespeuren. Ook als er meerdere personen staan afgebeeld – zoals de foto van
‘ Ik ben een buitenstaander, daardoor vallen mij meer dingen op dan mensen die al hun hele leven in Amsterdam wonen’ een klein meisje dat tussen de lange benen van volwassenen staat – is er sprake van isolement. Die kleine persoonlijke emoties komen we wel vaker tegen bij Julie, grote massa’s zie je eigenlijk nooit. ‘Het is de afwijking die de compositie interessant maakt’, verklaart de fotografe haar werkwijze.
21