DIGIFOTOPRO.NL
NUMMER 1
2015
PRIJS 5,95
PRAKTIJKTEST VOGELFOTOGRAFIE MET DE SIGMA 150-600MM ‘SPORTS’
BASTIAAN EN HANS HEUS
TWEE GENERATIES SPORTFOTOGRAFEN
EXACTITUDES FOTOPROJECT ZONDER EINDE
ACTIEFOTOGRAAF RUTGER PAUW
EXTREME SPORTEN STIJLVOL IN BEELD REVIEWS SAMSUNG NX500 • NIKON D7200 • OLYMPUS OM-D E-M5 II
OBJECTIEVEN CANON EF 11-24MM F/4L • NIKON 300MM F/4E PF VR • SAMSUNG 16-50MM F/2-2.8 EN 50-150MM F/2.8 OIS • SAMYANG 100MM F/2.8 MACRO • PANASONIC 30MM F/2.8 MACRO
NUMMER 1/2015
P R I J S 5 ,9 5
DIGIFOTO PRO IS EEN UITGAVE VAN CLIPBOARD PUBLISHING
Full-frame. Ongekend compact. ’s Werelds kleinste full-frame 35mm-camera’s met verwisselbare lens*1 waarvan het gewicht de helft is van traditionele spiegelreflexcamera’s. Sony presenteert de
-serie.
Superieur detail voor professionals Beschikt over een nieuwe 36.4 megapixel, 35mm full-frame Exmor™ CMOS sensor zonder optical low-pass filter. De a7r is een ongeëvenaarde combinatie van compactheid en toonaangevende beeldkwaliteit met natuurlijke details.
Ultra gevoelig voor professionals
Full-frame perfectie voor iedereen Alle voordelen van een 35mm full-frame beeldsensor en het kunnen verwisselen van lenzen, samengebracht in een ongekende compacte body zonder concessie op beeldkwaliteit, ergonomie, functionaliteit en autofocus prestatie.
Ongekende stabiliteit voor professionals Adembenemende beeldkwaliteit en ongeëvenaarde vrijheid komen samen in de a7-II, de eerste full-frame camera ter wereld met beeldstabilisatie over 5 assen. Full-frame perfectie en stabiliteit voor professionals.
De nieuwe 12.2 megapixel 35mm full-frame Exmor™ CMOS sensor geeft ongekende gevoeligheid tot een ISO 409600*2 met bijzonder weinig ruis, beantwoordt de hoogste eisen van foto- en videografen.
Ontdek meer op www.sony.nl/a7-series *1 Onder de digitale camera’s met verwisselbare lens die een full-frame beeldsensor van 35 mm hebben. Informatie correct per 6 april 2014. *2 Onder de digitale camera’s met verwisselbare lens die een full-frame beeldsensor van 35 mm hebben. Informatie correct per 20 november 2014. *3 Standaard ISO-bereik: 100-102.400 voor foto’s en films. Uitbreidbaar ISO-bereik: 50-409.600 voor foto’s, 100-409.600 voor films. Sony, ‘ ’ en hun logo’s zijn geregistreerde handelsmerken of handelsmerken van Sony Corporation. Alle andere logo’s en handelsmerken behoren toe aan hun respectieve eigenaars.
OVER ONS
Over ons
DIGIFOTO Pro wordt gemaakt door een vast team van redacteuren. Daarnaast maken we gebruik van freelancers en hebben we een aantal partners die op regelmatige basis artikelen aanleveren voor het magazine. Even voorstellen: REDACTIE
Julian Huijbregts HOOFDREDACTEUR
Als hoofdredacteur is Julian verantwoordelijk voor de inhoud van het magazine en de website. Naast het bepalen en uitzetten van de onderwerpen, het aansturen van de redactie en freelancers, kruipt hij ook regelmatig zelf in de pen. Dat levert meestal reviews van camera’s en objectieven op, maar voor een achtergrondartikel draait hij ook zijn hand niet om. julian@clipboard-publishing.nl
Lucas Boon
Peter Guldenpfennig
Eveline Meijer
Mark Scholten
REDACTEUR
Joni Hendrix
Thomas Kouveld
REDACTEUR
REDACTEUR
Joni is niet alleen creatief met beeld, maar ook met woorden. Duidelijk overbrengen hoe een fotograaf te werk gaat? Dat laten we graag aan haar over.
Thomas begon ooit met het fotograferen van obscure bandjes in duistere kroegen en kreeg toen de smaak te pakken. Schrijven vond hij altijd al leuk, net als de nieuwste gadgets. Naast een voorliefde voor fotografie is hij gek op anecdotes van enthousiaste fotografen.
joni@clipboardpublishing.nl
REDACTEUR
REDACTEUR
REDACTEUR
thomas@clipboardpublishing.nl PARTNERS
DutchPhotoZone Sinds 2008 werkt DIGIFOTO Pro samen met DutchPhotoZone (DPZ), hét forum voor de serieuze amateurfotograaf en (semi)professional. In elke editie tonen we je het werk van een van de DPZ-leden. www.dutchphotozone.com
WWW.DIGIFOTOPRO.NL EDITIE 1-2015
3
Uitleg
Over onze reviews
Elke editie testen we diverse camera’s, objectieven en accessoires. Maar hoe testen we deze producten precies en hoe beoordelen we ze? Op deze pagina geven we je een overzicht van onze criteria en testmethoden.
BEDIENING
Bij de bediening beoordelen we niet alleen de ergonomie, maar ook de menustructuur van de camera.
Onder snelheid valt het autofocussysteem, maar ook de tijd die de camera nodig heeft om foto’s weg te schrijven.
BEHUIZING
Bij de beoordeling van de behuizing kijken we naar de bouwkwaliteit, maar ook het lcd en de zoeker nemen we in beschouwing.
D I GI F O
Brons
Een product dat doet wat het moet doen, maar niet echt uitblinkt krijgt een bronzen award.
Zilver
ZILVER
Producten die een goede indruk op ons achterlaten krijgen een zilveren award.
PR O • TO
Goud
Komen de prestaties van de camera ook overeen met wat je op basis van de prijs mag verwachten?
CATEGORIEËN
Camera’s delen we in onderstaande (sub) categorieën in. De scores en de awards zijn alleen onderling te vergelijken bij camera’s in dezelfde subcategorie. Krijgt een compactcamera van ons een Goud Award, dan wil dat niet zeggen dat deze camera even goed presteert als een spiegelreflex met diezelfde award.
SPIEGELREFLEXCAMERA’S (DSLR)
GOUD
PR O • TO
PLATINA
Instap Geavanceerd Professioneel
COMPACTE SYSTEEMCAMERA’S (CSC) Instap Geavanceerd High-end
Objectieven
De beoordeling van objectieven lijkt op die van camera's, maar we gebruiken hiervoor een aantal andere criteria. Scherpte Alle objectieven testen we op scherpte. Bij zoomobjectieven kijken we naar diverse brandpuntsafstanden.
Autofocus We kijken niet alleen naar de snelheid van de autofocus, ook de geluidsproductie en de nauwkeurigheid nemen we mee in de beoordeling.
Vervormingen Onder vervormingen rekenen we zaken zoals chromatische aberratie, vignettering, vertekening en flare. Een hoge score betekent dat het objectief weinig vervormingen heeft.
Behuizing Steekt het objectief degelijk in elkaar, zijn er bijvoorbeeld stof- en regenafdichtingen?
4
PR O • TO
ARD AW
SNELHEID
BRONS
ARD AW
De score voor de beeldkwaliteit beoordelen we aan de hand van de ruisprestaties, het dynamisch bereik en de kleurweergave van de camera.
PRIJS/KWALITEIT
D I GI F O
BEELDKWALITEIT
PR O • TO
ARD AW
Bij onze camera-reviews geven we scores voor vijf verschillende criteria. We beoordelen camera's per categorie, de scores van een compactcamera kun je dus niet direct met die van een spiegelreflex vergelijken. Ook zijn beoordelingen tijdsgebonden. Je kunt camera's van nu immers moeilijk vergelijken met camera's van een paar jaar geleden.
Wij kunnen niet bepalen hoeveel waarde jij hecht aan bepaalde eigenschappen van een objectief of camera, de ene persoon zal bijvoorbeeld snelheid belangrijker vinden dan de andere persoon. Daarom geven we scores voor de afzonderlijke criteria. Wel vellen we een eindoordeel in de vorm van één van onderstaande awards.
ARD AW
Camera's
Awards
D I GI F O
We testen de producten grotendeels in de praktijk. Een objectief of camera gebruiken we op dezelfde manier zoals we ook onze eigen apparatuur gebruiken. Daardoor lopen we tegen praktische bezwaren of voordelen op, die minstens zo belangrijk zijn als alleen de droge cijfers en testresultaten. Daarnaast kijken we ook onder gecontroleerde omstandigheden naar de belangrijke aspecten.
D I GI F O
AWARDS
Prijs/kwaliteit Komen de prestaties van het objectief ook overeen met wat je op basis van de prijs mag verwachten?
Weet een product ons echt te overtuigen, dan belonen we het met een gouden award.
Platina
Voor de echt uitblinkende producten is er de platina award. Een product moet ons volledig weten te overtuigen willen we deze award toekennen.
Onderscheidingen
Sommige producten hebben een opvallende eigenschap, zeer goede prijs-kwaliteitverhouding of steken boven de rest uit dankzij hun ontwerp. Hiervoor delen we de volgende onderscheidingen uit. Deze kunnen ook gecombineerd worden met een award. Innovatief
INNOVATIEF
Heeft een fabrikant lef en komen ze met nieuwe technieken of toepassingen? Dan kunnen ze een innovatie-award verwachten! Budget
BUDGET
Is het product vriendelijk voor je portemonnee, dan krijgt het een budget-award mee. Design
DESIGN
Niets zo persoonlijk als smaak, maar voor een bovengemiddelde aandacht aan het ontwerp kennen we een design-award toe.
WWW.DIGIFOTOPRO.NL EDITIE 1-2015
Perfect licht 52 AF-1 digitaal • Richtgetal 52 bij ISO 100 • Draadloos flitsen (TTL-slave en servofunctie) • Metalen voet en zwenkreflector (vert. en hor.) • USB-interface voor firmware updates
TRANS CONTINENTA
• Touch display met automatische draaifunctie (90o) • Volledig compatibel met camera’s van:
Canon, Nikon, Olympus/Panasonic, Pentax en Sony
Waarom Metz? Bekijk de 52 AF-1 review video door fotografe Esmee van Loon op: transcontinenta.nl/metz
Importeur: Transcontinenta B.V.
•
Tel: 0252-687555
•
info@transcontinenta.nl • www.transcontinenta.nl
INHOUD
20
SPECTACULAIRE ACTIEFOTOGRAFIE
De werkwijze van Rutger Pauw
30
SPORTFOTOGRAFEN HEUS & HEUS Overeenkomsten en verschillen tussen vader en zoon
74
EXACTITUDES
Ari Versluis en Ellie Uyttenbroek
85
PRAKTIJKTEST: SIGMA 150-600MM 'SPORTS' Vogelfotografie van Han Bouwmeester
110
JAN VAN DER GREEF
Natuurfotografie met emotie
CAMERA'S 11 Nikon D7200 Grotere buffer
15 Samsung NX500
Veel functies uit het topmodel
64 Olympus OM-D E-M5 II Nieuwe technieken
OBJECTIEVEN Samsung 16-50mm f/2-2.8 91 en 50-150mm f/2.8 Hoogwaardige zoomobjectieven
96
Canon EF 11-24mm f/4L USM
11
Extreme ultragroothoek
98 Panasonic 30mm f/2.8 Macro Betaalbaar macro-objectiefje
INSPIRATIE 40 Spotlight: Ton Heijnen Uit onze lezersgallery
Uit de Schoolbanken: 58 Esther Hessing Documentair met dubbele bodem
68 Spotlight: Albert Dros Foto's en nabewerking
100 Samyang 100mm f/2.8 Macro Handmatige topkwaliteit
102 Nikon 300mm f/4E PF VR Klein, stabiel en scherp
TECHNIEK
42
42 Drones
Filmen en fotograferen vanuit de lucht
82 Spotlight: Rosalie Beltman 49 Sony FDR-X1000V Winnaar fotowedstrijd 108 54 Eizo CG248-4K 'Nachtfotografie' Uit onze lezersgallery
4K-actioncam
ColorEdge met 4K-resolutie
Willem Luijkx over zijn winnende foto
120
Winnaar fotowedstrijd 'Straatfotografie in Kleur' Selma van der Bijl over haar winnende foto
56 Statieven Stevige basis
118 Retrofocus
68
Voigtl채nder-Zoomar 36-82mm f/2.8
122
Spotlight: Andre van der Meulen Uit onze lezersgallery
126 EyeFi Mobi Pro Met raw-ondersteuning
96
62
FOTOWEDSTRIJD
BEWEGING
Hoofdprijs: Sigma 50mm f/1.4 Art
102
NIEUWS
NIKON
DATACOLOR
NIKON 1 J5
DATACOLOR SPYDER 5
Nikon breidt de 1-serie uit met de Nikon 1 J5. De behuizing van de camera is flink aangepast, bevat meer handmatige bedieningsknoppen en een aanraakscherm dat je 180 graden omhoog kunt klappen. Het toestel is uitgerust met een nieuwe 20,8-megapixel bsi-cmossensor en een 4K-filmfunctie. Het nieuwe sensorontwerp moet zorgen voor betere prestaties in donkere situaties. Helaas is de 4K-filmfunctie beperkt tot 15 beelden per
seconde, wat onvoldoende is voor vloeiend beeld. Kies je voor 1080p, dan heb je keuze uit 30 en 60 bps. In 720p zijn slowmotion-video's met 100 bps mogelijk. Fotograferen kan met maximaal 20 bps. Adviesprijs € 549,Website www.nikon.nl
CANON
Prijzen ca. € 120,- (Express), € 180,- (Pro), € 260,- (Elite) Info spyder.datacolor.com
CANON XC10 Canon komt met een compacte 4K-filmcamera. De XC10 is voorzien van een 12-megapixelsensor van het 1-inchformaat. De camera maakt gebruik van een vast 27,3-273mm f/2.8-5.6-objectief, beschikt over IS-beeldstabilisatie en een isobereik van 160-20.000. Volgens Canon levert de camera een dynamisch bereik van 12 stops. Om 4K-beelden op te slaan is een CFast 2.0-geheugenkaart nodig. De DIGIC DV5-beeldprocessor produceert 4K-video's met bitrate
Datacolor komt met de Spyder 5, een nieuwe telg in het aanbod van kalibratie-hardware. De fabrikant belooft met de Spyder 5 tot 55 procent meer nauwkeurigheid ten opzichte van zijn voorganger. Het nieuwe ontwerp heeft zeven sensoren om de kleuren van je monitor te analyseren en een geschikt monitorprofiel op te maken. Zoals de vorige Spyders, komt ook nummer vijf in de uitvoeringen Express, Pro en Elite; de laatste twee hebben meer geavanceerde instellingen en analyse-mogelijkheden. Daarnaast heeft de Pro-uitvoering een extra sensor die omgevingslicht kan meten. De Elite-uitvoering biedt door middel van een statiefaansluiting de mogelijkheid om ook projectoren te kalibreren.
van 305 Mbps. Net als bij de dure EOS Cinema-camera's krijg je de beschikking over Canon Log Gamma. De handgrip is kantelbaar en je kunt een loupe op het 3-inchscherm plaatsen zodat deze fungeert als elektronische zoeker. Adviesprijs: € 2049,Verkrijgbaar vanaf juni 2015 Info www.canon.nl
LENSBABY
LENSBABY VELVET 56 Lensbaby kennen we van de creatieve objectieven waarmee het scherptevlak kan verplaatsen. De Velvet 56 valt in een hele andere categorie. Dit handmatige 56mm f/1.6-objectief, met een stevige metalen behuizing, is een reïncarnatie van de portretlenzen van weleer. Dat het objectief van Lensbaby komt, merk je naarmate je het diafragma opendraait. Een zachte waas van onscherpte zal zich over je foto verspreiden,
8
wat een uniek effect moet opleveren. Daarnaast heeft het objectief een macrofunctie, met een maximale vergroting van 1:2. De Lensbaby Velvet 56 is er in uitvoeringen voor zo goed als alle spiegelreflex- en systeemcamera's. De zilverkleurige variant heeft een meerprijs van honderd euro. Adviesprijs € 549,99 Info www.lensbaby.co.nl
WWW.DIGIFOTOPRO.NL EDITIE 1-2015
KAMERA-EXPRESS.NL AMSTERDAM | ARNHEM | DEN HAAG | ROTTERDAM | ZWOLLE | ANTWERPEN
CREËER DE PERFECTE FOTO!
WAAROM KAMERA-EXPRESS?
Laagste prijs garantie Voor 23.59 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €100 Same Day Delivery mogelijkheid Meerdere superstores in Nederland
GRATIS
WACOM TABLET & ADOBE CREATIVE CLOUD* Bij aankoop van één van de actiecamera’s *Plus Wi-Fi card indien niet in camera ingebouwd
KAMERA EXPRESS
GRATIS WACOM TABLET & ADOBE CREATIVE CLOUD t.w.v. € 379 !*
GRATIS WACOM TABLET & ADOBE CREATIVE CLOUD t.w.v. € 479 !*
GRATIS WACOM TABLET & ADOBE CREATIVE CLOUD t.w.v. € 419 !*
GRATIS WACOM TABLET & ADOBE CREATIVE CLOUD t.w.v. € 519 !*
mk II
mk III
CANON EOS 70D body CANON EOS 6D body CANON EOS 7D body CANON EOS 5D body • 20,2-Megapixel APS-C CMOSsensor • DIGIC 5+ • 19-punts AFsysteem • 7 bps • Snelle AF • WiFi • Tot 12.800 ISO • Full HD video • 3 Inch touchscreen • Intelligente zoeker • Incl. accu, lader, kabel en software
• 20,2-Megapixel fullframe CMOS-sensor • GPS • Bediening en overdracht via Wi-Fi • 3”LCD display • Full HD video • DIGIC 5 • ISO tot 25.600 • 11 Punts AF systeem • 63-zones lichtmeting • Incl. accu, lader, kabels
• 20,2-Megapixel APS-C CMOS • 3” LCD II display • Full HD Video • 10bps opnamen • Dual Digic 6 • 65 Punts ‘cross type’ AF systeem • ISO tot 51.200 • GPS • Incl. accu, lader, kabels, riem en CD-rom
• 22,3-Megapixel fullframe • 100% Zoekerbeeld • 3,2” LCD II display • Full HD Video • 6bps opnamen • ISO bereik tot 25.600 • Digic 5 • 61 Punts ‘cross type’ AF systeem• Incl. accu, lader, kabels, riem en CD-rom
€ 949 (incl. BTW)
€ 1579 (incl. BTW)
€ 1699 (incl. BTW)
€ 2699 (incl. BTW)
€ 784,30 (ex. BTW) Art. nr. 12187366
€ 1304,96 (ex. BTW) Art. nr. 12179522
€ 1404,13 (ex. BTW) Art. nr. 12201202
€ 2230,58 (ex. BTW) Art. nr. 12177620
DEN HAAG AMSTERDAM ARNHEM ROTTERDAM Parnassusweg 202-206 Kronenburgsingel 20 J. van Stolberglaan 177 Rietbaan 5 2595 CD Den Haag 1076 AV Amsterdam 2908 LP Capelle a/d IJssel 6831EX Arnhem Kijk voor openingstijden winkels op onze website. Klantenservice 085-273 74 37
Aanbiedingen geldig t/m 26 juli 2015 zolang de voorraad strekt. Kamera Express kan niet aansprakelijk gesteld worden voor eventuele (druk)fouten. Kijk voor de meest recente prijzen op onze website. *Bij aankoop van één van de actiecamera’s, plus Wi-Fi card indien niet in camera ingebouwd. Meer informatie en voorwaarden betreffende deze actie op www.kamera-express.nl/canonactie/
ZWOLLE George Stephensonstraat 5 8013 NL Zwolle
ANTWERPEN Boomsesteenweg 81 2610 Wilrijk België
WWW.KAMERA-EXPRESS.NL Voor 23.59 uur besteld, morgen in huis!
WIN EEN REIS NAAR OOSTENRIJK + EEN SONY ALPHA A7 + 28-70MM
Š Peter Burgstaller
Upload jouw zomerse geluksmoment op www.verrassendoostenrijk.nl
Deze competitie wordt mogelijk gemaakt door:
Nikon D7200
Camera Nikon D7200 Objectief AF-S 70-200mm f/2.8 VR II Brandpunt 200mm Diafragmaf/8 Sluitertijd 1/320 ISO 280
Nikon D7200
Grotere buffer, subtiele verbeteringen Op het naamplaatje na lijkt de nieuwe Nikon D7200 identiek aan zijn voorganger. Ook de specificaties zijn grotendeels gelijk aan de D7100. Toch heeft Nikon's nieuwe apsc-topmodel diverse verbeteringen en nieuwe functies gekregen, waaronder een veel grotere buffer en nieuwe Expeed 4-beeldprocessor. We zoeken uit wat dat in de praktijk oplevert. TEKST EN FOTOGRAFIE
WWW.DIGIFOTOPRO.NL EDITIE 1-2015
JULIAN HUIJBREGTS
11
REVIEW
REVIEW
Nikon D7200
TIME-LAPSE-FUNCTIE
De Nikon D7200 is de eerste DX-camera die de uitgebreide time-lapse-functie krijgt die we kennen uit de FX-modellen. Het was al mogelijk om intervalopnames te maken met de D7100, maar de D7200 kan deze ook direct omzetten naar een video. Met 'Exposure Smoothing' worden belichtingsovergangen vloeiend weergegeven.
De behuizing van de Nikon D7200 is vrijwel identiek aan de D7100 die twee jaar geleden werd ge誰ntroduceerd. Enkel het naamplaatje is gewijzigd en het wifi-logo verklapt dat het nieuwe model over draadloze functionaliteit beschikt. Het formaat van de body is vrij compact, maar de camera ligt lekker in de hand. De magnesiumlegering voelt steviger en professioneler aan dan de lager gepositioneerde camera's, zoals de D5500. Een ander voordeel is dat de behuizing is afgedicht tegen stof en vocht. Fotograferen in barre weersomstandigheden is met de D7200 geen probleem. Ook beschikt de camera over twee sd-kaartsleuven, zodat je direct een back-up kunt maken of jpg- en raw-bestanden apart kunt wegschrijven. Het is enigszins verrassend dat Nikon de behuizing helemaal niet heeft aangepast. De compacte en stevige behuizing bevalt ons goed, maar we hadden graag de toevoeging gezien van een kantelscherm zoals in de Nikon D750. Zeker als je veel in live view werkt of filmt met je spiegelreflex is dat een nuttige toevoeging. De D7200 maakt gebruik van dezelfde EN-EL15accu als zijn voorganger. Toch kun je meer foto's maken, dankzij de nieuwe beeldprocessor die minder stroom verbruikt. Volgens de cipa-norm kun je 1110 foto's maken op een volle lading, of 80 minuten filmen. Ook aan de
Camera Nikon D7200 Objectief AF-S 70-200mm f/2.8 VR II Brandpunt 200mm Diafragma f/2.8 Sluitertijd 1/400 ISO 220
12
bediening heeft Nikon ten opzichte van de D7100 niets gewijzigd. In de behuizing vinden we een prettige zoeker, het pentaprisma geeft honderd procent van het beeld weer. Werken in live view of foto's terugkijken doe je met behulp van het scherpe 3.2-inchscherm dat over 1,2 miljoen beeldpunten beschikt. Nieuw is de mogelijkheid om de kleurweergave van het scherm naar smaak aan te passen. Beeldkwaliteit Nikon rust de D7200 uit met een 24,2-megapixelsensor, zonder lowpass-filter. Het is een iets andere chip dan de sensor in de D7100, die over 24,1 megapixels beschikt. Dat is te merken aan het grotere iso-bereik. De D7200 kan ingesteld worden van 100 tot 25.600, twee stops hoger dan zijn voorganger. Nikon voegt ook H1- en H2-stand toe met equivalenten van iso 51.200 en 102.400. Deze standen zijn echter alleen beschikbaar als je in jpg fotografeert, ook wordt de camera ingesteld op zwart-wit en kun je dit niet veranderen. Wat ons betreft hebben deze standen dan ook weinig nut, maar echt rouwig kunnen we daar niet om zijn. Dergelijke hoge iso-waarden leveren in de praktijk nauwelijks bruikbare resultaten op. Fotografeer je in jpg, dan valt op dat de foto's minder storende ruis bevatten dan de beelden die de D7100 maakt. Dat is te danken aan de verbeterde beeldverwerking van de nieuwe Expeed 4-processor. Ook in raw is er op de hoogste iso-waarden verschil zichtbaar, al is het dan minder duidelijk aanwezig. Toch heeft de nieuwe sensor een duidelijk voordeel: er is geen 'banding' meer aanwezig bij hoge iso-waarden. Bij de D7100 waren soms storende strepen
te zien in donkere delen van het beeld. Bij het nieuwe model zijn we dit niet meer tegengekomen. Zoals we gewend zijn van Nikon-camera's de laatste jaren is het dynamisch bereik uitstekend. Onderbelichte raw-bestanden zijn probleemloos te corrigeren zonder storende gevolgen. Tot iso 800 is ruis vrijwel niet zichtbaar, vanaf iso 1600 komt er een lichte korrel in het beeld. Pas vanaf iso 6400 begint de ruis nadrukkelijke vormen aan te nemen. Kies je voor iso 12.800 of 25.600, dan verlies je veel details vanwege de ruis. Het nieuwe model presteert op deze standen iets beter dan de D7100, maar desondanks is het beter deze standen waar mogelijk te vermijden. Al met al behoort de sensor van de D7200 tot de beste aps-c-chips van het moment. De verbeteringen ten opzichte van de sensor in zijn voorganger zijn klein, maar zeker welkom. Autofocus Op het eerste gezicht lijkt het 51-puntsautofocussysteem van de D7200 gelijk aan zijn voorganger. Dat is echter niet het geval, want Nikon's nieuwe apsc-camera is net als de D750 uitgerust met de MultiCAM 3500 II-module. Deze werkt beter bij weinig licht, je kunt scherpstellen bij lichtwaarden tot -3EV. Een stop meer dan mogelijk is met de D7100. In de praktijk werkt het systeem erg snel en betrouwbaar, ook het volgen van onderwerpen gaat de camera goed af. Fotografeer je in de schemeringen of in donkere omstandigheden dan valt op dat de camera inderdaad nog goed weet scherp te stellen, al heeft de focus dan iets meer tijd nodig. De focuspunten beslaan een groot deel van het zoekerbeeld, de middelste vijftien exemplaren zijn kruislings gevoelig. Het gevoelige focussysteem biedt niet alleen uitkomst bij minder licht, maar ook als je met teleconverters werkt. De autofocus werkt tot f/8, dat betekent dat je bijvoorbeeld een 300mm f/4-objectief met 2x-converter kunt gebruiken. Bij de D7100 was dit ook al mogelijk, maar de D7200 kan in dit soort situaties gemakkelijker scherpstellen dankzij het gevoeligere focussysteem. Daarmee is het nieuwe autofocussysteem een goede verbetering voor natuuren sportfotografen die met lange brandpunten en teleconverters werken. Snelheid en buffer De belangrijkste verbetering van de Nikon D7200 is de grotere buffer. De
WWW.DIGIFOTOPRO.NL EDITIE 1-2015
WIFI EN NFC
Naast wifi beschikt de Nikon D7200 ook over nfc (near field communication). Is je telefoon of tablet uitgerust met deze techniek, dan kun je eenvoudig een wifi-verbinding tot stand brengen door het apparaat tegen de camera aan te drukken. Met Nikon's Wireless Utility App (beschikbaar voor Android en iOS) kun je foto's overzetten, of de camera op afstand bedienen. De instelmogelijkheden zijn daarbij beperkt. Je kunt enkel het focuspunt kiezen en afdrukken. Instellingen zoals diafragma of sluitertijd wijzigen met de app is niet mogelijk.
WWW.DIGIFOTOPRO.NL EDITIE 1-2015
CONCLUSIE Door de D7200 van een veel grotere buffer te voorzien lost Nikon het belangrijkste nadeel van de D7100 op. Het nieuwe model is nu veel beter inzetbaar voor actiefotografie, ook het gevoelige focussysteem draagt daar aan bij. Nikon heeft daarnaast wifi toegevoegd en op veel punten subtiele verbeteringen doorgevoerd. Dat varieert van een verbeterde sensor - die zeer goede beeldkwaliteit levert - tot de toevoeging van een time-lapsefunctie. De behuizing is vrijwel niet veranderd. Hoewel we graag een uitklapscherm hadden gezien, blijven we fan van de stevige, compacte behuizing. Nikon maakt met de D7200 geen grote sprong vooruit, maar desondanks is het een zeer goede allrounder die voor vrijwel iedere tak van fotografie inzetbaar is.
SPECIFICATIES
Adviesprijs € 1199,- (body) Resolutie 24,2 megapixels Beeldsensor aps-c-cmos ISO-bereik 100-25.600 Zoeker Pentaprisma, 100 procent weergave Scherm 3,2-inch lcd (1,2 miljoen beeldpunten) Scherpstelling 51-punts autofocus Snelheid 6 fps (7 fps bij 1,3x crop) Opslag 2x SDXC Afmetingen 135,5 x 106,5 x 76 mm Gewicht 765 gram (incl. accu) Filmfunctie 1080p @ 60/50/30/25/24 fps
BEOORDELING
CATEGORIE
Beeldkwaliteit Bediening Snelheid Behuizing Prijs/kwaliteit
GEAVANCEERDE DSLR D I GI F O
Filmfunctie Nikon geeft de filmfunctie van de D7200 een aantal handige verbeteringen, maar
echt grote vernieuwingen blijven uit. Net als zijn voorganger heeft het nieuwe model naast een ingebouwde microfoon aansluitmogelijkheden voor een externe microfoon en koptelefoon. Bij gebruik van de volledige sensor heb je keuze uit 30, 25 en 24 beelden per seconde in 1080p-resolutie. Het is nu ook mogelijk om te filmen met 50 of 60 bps, maar dat werkt alleen als je de 1.3x-cropmodus inschakelt. Je verliest wat aan groothoek in deze stand. Opvallend is dat andere dslr's van Nikon, zoals de D5500 en zijn voorganger, wel de hele sensor kunnen benutten bij het filmen met 60 bps in 1080p-resolutie. De filmbeelden die de D7200 produceert zijn van erg goede kwaliteit, ze bevatten veel details en zijn vrij van storende effecten zoals moiré. Ook stuurt de hdmi-poort een schoon signaal uit, zodat je met een externe recorder kunt opnemen met hogere bitrates. Het is helaas nog altijd niet mogelijk om het diafragma elektronisch aan te passen als live view is ingeschakeld. Om het diafragma te wijzigen dien je eerst live view uit te schakelen. Fanatieke filmers kunnen overwegen om objectieven met een handmatige diafragmaring te gebruiken. Film je in situaties met wisselende lichtomstandigheden, dan biedt de Autoiso-stand uitkomst. Je kunt de sluitertijd en het diafragma naar wens instellen, de camera compenseert de veranderende lichtomstandigheden door de iso-waarde aan te passen. Dat gaat vloeiend, zonder dat de helderheid van het beeld plotseling verspringt. Een andere nuttige aanvulling is het 'Flat'-profiel, dat we kennen van andere recente Nikon-dslr's. Stel je dit profiel in, dan hebben de filmbeelden een laag contrast en hoog dynamisch bereik, ideaal als je de kleuren en contrasten naar smaakt wilt aanpassen. Ook beschikt de D7200 over een 'Zebra'-functie, waarmee overbelichte delen tijdens het filmen gemarkeerd worden op het scherm. Tot slot zijn alle instellingen met betrekking tot de filmfunctie nu in één overzichtelijk menu verzameld.
PR O • TO
GOUD
ARD AW
fotografeersnelheid is ongewijzigd, maar je kunt nu meer foto's maken voordat de buffer vol zit en de snelheid inzakt. Dat is geen overbodige luxe, want hoewel de D7100 over een capabel focussysteem beschikte, was de buffer met ruimte voor zes raw-bestanden erg beperkt. De maximale fotografeersnelheid varieert van 5 tot 7 beelden per seconde, afhankelijk van de gekozen beeldinstellingen. Standaard staat de camera ingesteld op 14-bit raw, de D7200 fotografeert dan met 5 bps en na het maken van 18 foto's zakt de snelheid in. Stel je de camera in op 12-bit raw, dan stijgt de snelheid naar 6 bps en kun je een reeksopname van 27 foto's maken op volle snelheid. Kwaliteitsverschil tussen 12- en 14bit raw-bestanden is in de praktijk eigenlijk niet waar te nemen. Enkel bij extreme bewerkingen kan de extra informatie van de 14-bits-bestanden tot uiting komen. Maak je goed belichte foto's dan zul je hier niets van merken. De maximale snelheid van 7 bps haal je door de 1.3x-cropfunctie in te schakelen. Dit resulteert in foto's met een resolutie van ongeveer 15 megapixels en een extra cropfactor. In de zoeker wordt dat met een kader aangegeven. Voor sporten natuurfotografie is deze stand goed bruikbaar, de snelheid is hierbij welkom en de kleinere bestanden zijn nog altijd geschikt voor flinke afdrukken. Bovendien bedekken de 51 focuspunten in deze stand vrijwel het hele beeld. Dankzij de veel grotere buffer is de D7200 een stuk beter inzetbaar voor actiefotografie dan zijn voorganger. Wel blijft de fotografeersnelheid wat achter bij de concurrentie, de 7D Mark II schiet bijvoorbeeld 10 bps. Ook veel geavanceerde compacte systeemcamera's halen zulke snelheden. Canon's aps-ctopmodel is met adviesprijs van 1699 euro echter vijfhonderd euro duurder dan de Nikon D7200.
13
Calumet X-Frame Portable Achtergrond systeem Brilliant Inkjet Paper + Calumet X-Frame Achtergronddoek naar keuze
€ 1049,- € 1199,€ 189,- € 242,99 Aanbod geldig t/m 25/05/2015
Samsung NX500
Samsung NX500
NX1-SPECIFICATIES VOOR DE HALVE PRIJS Wat uiterlijk betreft lijkt Samsung's nieuwe mid-range-model veel op zijn voorganger, de NX300. Van binnen deelt de NX500 echter veel eigenschappen met het vlaggenschip: de Samsung NX1. Zo krijg je dezelfde 28-megapixelsensor, geavanceerde autofocus en een 4K-filmfunctie. En dat voor de helft van de prijs van de NX1. TEKST EN FOTOGRAFIE
JULIAN HUIJBREGTS
Camera Samsung NX500 Objectief 50-200mm f/4-5.6 OIS Brandpunt 200mm Diafragma f/7.1 Sluitertijd 1/250 ISO 320
WWW.DIGIFOTOPRO.NL EDITIE 1-2015
15
REVIEW
REVIEW
Samsung NX500
amsung heeft met de NX1 een indrukwekkend vlaggenschip op de markt gezet. Begin dit jaar introduceerde de fabrikant de NX500, die meeprofiteert van de ontwikkelingen in het topmodel. De compacte en lichte NX500 is afgewerkt met kunstleer en is voorzien van een subtiele handgreep. Dankzij het gebruikte materiaal en een verdikking aan de achterkant, waar je duim op rust, ligt de camera ondanks het kleine formaat
toch lekker in de hand. Pak je de camera beet, dan heb je twee draaiwieltjes binnen handbereik voor het instellen van sluitertijd en diafragma. Deze zijn wat klein uitgevoerd maar laten zich wel prettig bedienen. Bovendien is het een vooruitgang ten opzichte van de NX300M, die het met ĂŠĂŠn instelwieltje moest stellen. Ook nieuw is de AELknop, bovenop het toestel, waarmee je de belichting vast kunt zetten. De NX500 heeft geen ingebouwde flitser, Samsung lost dat op door een klein extern flitsertje mee te leveren. Net als bij de NX300 ontbreekt een elektronische zoeker en er is geen
aansluitmogelijkheid voor een extern exemplaar. Systeemcamera's van andere merken in dezelfde prijsklasse, zoals de Sony A6000 en Olympus OM-D E-M10, beschikken wel over een ingebouwde zoeker. Gelukkig is het 3-inchscherm wel flexibel, zodat je vanuit creatieve standpunten kunt fotograferen. Je kunt het Super Amoled-scherm maximaal 180 graden omhoog klappen en in een hoek van 45 graden naar beneden kantelen, zodat je goed zicht hebt op het scherm als je de camera boven je houdt. Met 1,04 miljoen beeldpunten is het display erg scherp, bovendien is het een aanraakscherm. Rechtsonder vind Camera Samsung NX500 Objectief 16-50mm f/3.5-5.6 OIS Brandpunt 16mm Diafragma f/6.3 Sluitertijd 1/400 ISO 100
je een digitale 'Fn'-knop. Druk deze in en er verschijnt een overzicht van de belangrijkste instellingen in beeld. Je kunt deze vervolgens eenvoudig wijzigen met aanrakingen op het scherm. De bediening op het touchscreen werkt soepel en logisch. Net als bij een smartphone of tablet kun je vegen om naar de volgende foto te gaan, in- en uitzoomen door dubbel te 'tappen' of een knijpbeweging te maken. Beeldkwaliteit Hoewel de behuizing van de NX500 sterk lijkt op die van de NX300, is de binnenkant volledig vernieuwd. Samsung geeft de camera exact dezelfde 28-megapixel aps-c-bsi-sensor met isobereik van 100 tot 25.600 die we kennen uit het topmodel, de NX1. Ten opzichte van de 20-megapixelsensor uit de NX300 is dat een flinke vooruitgang. Die chip zette al behoorlijk goede prestaties neer, maar de nieuwe 28-megapixelsensor is op alle vlakken beter. Raw-bestanden bevatten tot iso 800 vrijwel geen storende ruis. Op iso 1600 is slechts een kleine hoeveelheid 'korrel' zichtbaar. Bij iso 3200 zijn de resultaten nog erg goed, pas bij 6400 verlies je wat meer detail, maar ook deze stand levert nog goed bruikbare foto's op. Iso 12.800 geeft voldoende kwaliteit voor kleinere afdrukken en weergave op internet. De iso-waarde gaat nog verder, tot 25.600 en met een digitale uitbreiding naar 51.200. Bij deze waarden neemt de ruis de overhand en verliezen de foto's veel details. Het dynamisch bereik van de rawbestanden is uitstekend. Je kunt veel details terugwinnen uit donkere delen, zonder dat dit storende gevolgen heeft. In onze review van de NX1 concludeerden we al dat de beeldkwaliteit van zeer hoog niveau is, de aps-c-sensor behoort tot de beste chips van dit formaat. De NX500 levert vergelijkbare indrukwekkende resultaten. Autofocus en snelheid De Samsung NX500 beschikt niet alleen over dezelfde beeldkwaliteit als de NX1, ook het zeer geavanceerde hybride autofocussysteem vindt zijn weg naar de goedkopere camera. Het systeem bestaat uit een combinatie van 205 fasedetectie- en 209 contrastautofocuspunten, ge誰ntegreerd op de sensor. De focuspunten beslaan
vrijwel het hele beeldoppervlak, dat is een groot voordeel in vergelijking met spiegelreflexcamera's waarbij de focuspunten in het midden zijn gecentreerd. Het focussysteem wist ons te overtuigen in de NX1 en laat bij de NX500 net zo'n goede indruk achter. Het volgen van onderwerpen met het autofocussysteem werkt zeer goed, voor een camera in deze prijsklasse zijn de prestaties uitstekend. Ook de fotografeersnelheid is indrukwekkend, de NX500 schiet met 9 beelden per seconde, met behoud van autofocus voor iedere afzonderlijke foto. Fotografeer je in raw, dan is de buffer na het maken van zes foto's vol en zakt de snelheid in. Voor sport- en actiefotografie in raw is de NX500 daarom niet erg geschikt en zul je moeten investeren in de NX1. Schakel je echter over naar jpg, dan houdt de NX500 het erg lang vol. De hoeveelheid foto's die je in jpg op volle snelheid kunt maken is afhankelijk van de omstandigheden. Fotografeer je veel kleine details, of gebruik je een hoge isowaarde, dan zijn de bestanden groter. Bevatten de foto's grote egale delen, zoals veel lucht, dan zijn de bestanden kleiner en kun je meer foto's maken. In de praktijk lukte het ons afhankelijk van het onderwerp om zo'n vijftig tot meer dan honderd jpg-foto's achter elkaar te schieten op volle snelheid. De mechanische sluiter van de NX500 heeft een maximale snelheid van 1/6000e seconde, dat is een stukje sneller dan de meeste andere camera's in dit segment, die tot 1/4000e gaan. Wil je snelle bewegingen bevriezen, dan komt dit goed van pas. Ook beschikt de camera over een uitgebreide intervalopnamestand voor het maken van time-lapse-beelden. Je kunt kiezen om
17
Samsung NX500
SAMSUNG 16-50MM POWER ZOOM
Samsung levert de NX500 inclusief een compacte kitlens, de 16-50mm f/3.5-5.6 Power Zoom met OIS-beeldstabilisatie. Het objectiefje is erg compact en heeft een veelzijdig bereik. De prestaties zijn van een behoorlijk niveau, maar wil je de hoge resolutie van de 28-megapixelsensor volledig benutten, dan heb je beter glaswerk nodig. Samsung heeft een aantal compacte primes in het assortiment, zoals de 45mm f/1.8, 30mm f/2 en 16mm f/2.4, die een erg fijne combinatie vormen met de NX500. Ga je liever voor het gemak van meer bereik, dan is er ook flink wat keuze aan zoomobjectieven, variërend van een 12-24mm ultragroothoek tot 18-200mm-superzoom.
deze in de camera om te laten zetten tot een filmpje, maar ook de losse bestanden worden bewaard.
18
Connectiviteit Samsung is al jaren bezig met het 'Smart' maken van camera's en de NX500 is geen uitzondering. Naast wifi en nfc, dat we op meer camera's terugvinden, is er ook bluetooth aanwezig. Hiermee kun je een smartphone koppelen aan het toestel en zo de gps-gegevens van je telefoon in je foto's verwerken. Dat is ook mogelijk met wifi, maar de bluetooth-verbinding gebruikt minder energie dus je accu's houden het langer vol. Heb je een Android- of iOSsmartphone of tablet, dan kun je na het tot stand brengen van een wifi-verbinding met de Samsung Camera Manager-app de NX500 op afstand instellen en bedienen, of de foto's overzetten naar je mobiele apparaat.
CONCLUSIE Samsung brengt met de NX500 de geavanceerde 28-megapixelsensor en indrukwekkende autofocus van de NX1 naar de massa. De behuizing is een verfijning van de NX300, het extra instelwieltje is een welkome aanvulling. Het grootste gemis is een elektronische zoeker, of optie om die aan te sluiten. Het 3-inchscherm is gelukkig kantelbaar, helder en scherp. De bediening is dik in orde, mede dankzij het prettig werkende aanraakscherm. De 28-megapixelsensor levert detailrijke beelden en presteert in alle omstandigheden erg goed. Fotografeer je in raw, dan is de buffer snel vol, maar in jpg is de camera in staat om met 9 bps erg lange reeksopnames te maken, met effectieve focustracking. Zelfs de 4K-filmfunctie van het topmodel vindt zijn weg naar de half zo goedkope NX500. Ondanks dat de 4K-functie door de extra cropfactor beperkt is, vinden we dat indrukwekkend. Samsung geeft je de mogelijkheid om voor een laag bedrag kennis te maken met de Ultra-HD-resolutie.
SPECIFICATIES
Adviesprijs € 749,- (incl. 16-50mm) Resolutie 28,2 megapixels Beeldsensor Aps-c-cmos (bsi) ISO-bereik 100-25.600 (uitbreiding naar 51.200) Scherm 3-inch kantelscherm (1,04 miljoen beeldpunten) Scherpstelling Hybride autofocus (fasedetectiepixels + contrast-af) Snelheid 9 fps Opslag sdxc Afmetingen 120 x 64 x 43 mm Gewicht 287 gram (incl. accu) Beeldstabilisatie Nee (in objectief) Filmfunctie 4K (30/25/24 fps), 1080p (max. 60 fps), 720p (max. 120 fps)
BEOORDELING
CATEGORIE
Beeldkwaliteit Bediening Snelheid Behuizing Prijs/kwaliteit
GEAVANCEERDE CSC PR O • TO
GOUD
ARD AW
4K-filmfunctie De Samsung NX1 wist ons niet alleen te overtuigen met zijn hoge fotografeersnelheid, geavanceerde autofocus en zeer goede beeldkwaliteit. We waren ook onder de indruk van de 4K-filmfunctie. Dat de veel goedkopere Samsung NX500 ook is voorzien van een 4K-filmfunctie is een prettige verrassing. Op dit vlak zijn er echter ook belangrijke verschillen met het topmodel. De NX500 gebruikt niet de hele sensor bij het filmen in ultra-hdformaat. Dat heeft waarschijnlijk met de beschikbare processorkracht te maken. De Samsung NX1 kan de volledige 28-megapixelresolutie omrekenen naar de 8 megapixels die nodig zijn voor 4K-video. Vermoedelijk heeft de NX500 een minder krachtige processor, want niet alle pixels worden gebruikt bij het filmen. Schakel je de camera in op 4K-resolutie, dan wordt alleen het midden van de sensor gebruikt: een exacte uitsnede van 4096x2160 of 3840x2160 pixels. Dat levert haarscherpe filmbeelden op, zonder storende effecten zoals moiré, maar het betekent ook dat je met een extra 'crop-factor' van 1,6x te maken hebt en dus groothoekbereik inlevert. De aps-c-sensor heeft een cropfactor van 1,5x, de 16-50mm-kitlens geeft tijdens het fotograferen en filmen in 1080p-resolutie een effectief bereik van 24-75mm. Film je in 4K, dan vertaalt de extra crop zich in een effectief bereik van 38-120mm. Dat is een voordeel voor liefhebbers van zoomobjectieven met een groot bereik. Gebruik je bijvoorbeeld het Samsung 50-200mm f/4-5.6 OIS-objectief, dan levert dat een effectief bereik op van 120-480mm in de 4K-stand. Film je graag met groothoek, dan zijn de opties wat beperkt. Je kunt bijvoorbeeld Samsung's 1224mm ultragroothoek gebruiken, dat levert een bereik van omgerekend 29-58mm
op. Een andere oplossing is de piepkleine Samsung 10mm f/3.5 fisheye. Die geeft je 24mm groothoek in de 4K-stand, maar wel met de kenmerkende fisheye-vertekening. Ook mist de NX500 een aantal van de geavanceerde filminstellingen die de NX1 wel heeft. Zo kun je niet kiezen voor 'Pro'-kwaliteit met een hoge bitrate en ontbreken de 'Gamma DR' en 'Gamma C'kleurprofielen. Wel kun je beeldinstellingen zoals contrast en scherpte naar wens aanpassen. Ook zijn er tal van resoluties en framerates om uit te kiezen. Van 4096x2160 pixels met 24 bps, tot 1280x720p met maximaal 120 bps voor slowmotionopnames met vertraging van 4x. Net als de NX1 filmt de NX500 met gebruik van de H.265-codec. Dit is de opvolger van H.264, de techniek die in vrijwel iedere andere camera wordt gebruikt. De nieuwe codec levert betere beeldkwaliteit bij gelijke bestandsgrootte, maar ondersteuning in videobewerkingsoftware is nog erg beperkt. Wil je de bestanden bewerken, dan dien je ze eerst om te zetten naar bijvoorbeeld H.264. Samsung levert daar een 'Movie Converter' voor mee, maar het omzetten van de bestanden neemt wel wat tijd in beslag. Hoewel de 4K-filmfunctie duidelijk zijn beperkingen kent ten opzichte van de NX1, kunnen we dat Samsung niet zwaar aanrekenen. De NX500 is op moment van schrijven nog altijd verreweg de goedkoopste 4K-filmcamera met verwisselbare objectieven. En hoewel de 'Pro'-stand met hoge bitrate niet beschikbaar is, zijn de filmbeelden van hoge kwaliteit en verbluffend scherp. Ook opties zoals slowmotion-opnames met 120 bps zijn nauwelijks in andere camera's met een vergelijkbare prijs te vinden. Dat maakt de NX500 een erg interessant toestel voor de fanatieke filmmaker met een klein budget.
D I GI F O
REVIEW
WWW.DIGIFOTOPRO.NL EDITIE 1-2015
Een lichtgewicht super-telezoom objectief met geavanceerde functies en uitmuntende optische prestaties.
Tas, lenskap (LH1050-01), draagriem, statief-aansluiting (TS-71) en bvveschermhoes (PT-11) inbegrepen.
Sigma Benelux BV De Bouw 1B 3991 SX Houten foto@sigmabenelux.com www.sigmabenelux.com
Meer over onze nieuwe productlijn op:
sigma-global.com
INTERVIEW
Rutger Pauw
Rutger Pauw
UITGEKIENDE ACTIEFOTOGRAFIE
Je hebt sportfotografie en sportfotografie. Veel sportfotografen staan met lange teleobjectieven aan de zijlijn van voetbalstadia. Rutger Pauw niet; hij fotografeert topatleten bij voorkeur met zijn Leica S-middenformaatcamera, 30mm-groothoekobjectief en Broncolorstudiolampen. Het resultaat: bevroren actiefoto's met zorgvuldig gedirigeerde composities, die knallen van energie, kleur en dynamiek. 'Het grappige is dat ik niet eens heel erg thuis hoef te zijn in die sporten. Ik moet gewoon goed luisteren naar de atleten.' TEKST THOMAS KOUVELD
20
FOTOGRAFIE
R U T G E R PAU W
WWW.DIGIFOTOPRO.NL EDITIE 1-2015