Camera’s Sony RX10 MKIII - Fujifilm X-Pro2 - Pentax K-1 - Canon PowerShot G7X MK II
DIGIFOTOPRO.NL
NUMMER 3
2016
PRIJS 5,95
DIGIFOTO PRO IS EEN UITGAVE VAN CLIPBOARD PUBLISHING
Objectieven Samyang 21mm F1.4 ED AS UMC CS - Samyang 50mm F1.2 AS UMC CS Olympus M.Zuiko 300mm f/4 IS PRO
NUMMER 3/2016
Time-lapse photo by Dan Marker-Moore
CHECK THE FORECAST. SET UP YOUR TRIPOD. SHOOT FOR HOURS. Travel, scout and shoot anywhere with freedom from laptops and cords. Quickly offload and back up from an SD card, wirelessly transfer photos and videos, and count on 10-hour, continuous-usage battery life*.
Available soon at:
wd.com
Coolblue.nl
Bol.com
MediaMarkt
*Based on streaming HD 720p, 3 Mbps video to one device over Wi-Fi 2.4 Ghz single band only. Actual battery life depends on file size, type, format, bitrate, devices connected, Wi-Fi connectivity, settings and other factors. WD, the WD logo, My Passport and KEEPITCOMING are registered trademarks or trademarks of Western Digital Corporation or its affiliates in the U.S. and/or other countries. Other marks may be mentioned herein that belong to other companies. Product specifications subject to change without notice. Pictures shown may vary from actual product. Š2016 Western Digital Corporation or its affiliates.
INHOUD
26
Joel Meyerowitz
Een interview met de iconische straatfotograaf uit New York
Camera's 10 Fujifilm X-Pro 2
Review van het langverwachte topmodel van Fujifilm
38 Sony RX10 Mark III
Met de nieuwe ultrazoom van Sony naar Rome
44 Nikon D500
Misschien wel de beste aps-c camera van het moment
58 Pentax K-1
De allereerste fullframe camera van Pentax
Interviews 26 Joel Meyerowitz
Een interview met de iconische straatfotograaf
40 Uit de schoolbanken: Patrick Rohr
"Niet alleen zien, maar ook voelen"
64 Paul Croes
Hondenfotografie met een tintje glamour
74 Oscar Abolafia
44
Nikon D500
Misschien wel de beste aps-c camera van het moment
De legendarische celebrity-fotograaf over zijn rumoerige carrière
DIGIFOTO PRO 3
3
20 9 MEGAPIXEL
10 BPS
FULL HD
EXPEED
ISO 51.200 ISO
I AM CONCENTRATED PERFORMANCE
I AM THE NEW NIKON D500. Mijn compacte behuizing zit boordevol professionele eigenschappen, zoals een fantastisch 153-punts AF-systeem en 4K UHD-filmfunctie. Ik heb een uitzonderlijke gevoeligheid van 51.200 ISO met een buitengewone AE-meetsensor van 180.000 pixels die bij elk licht superieure prestaties levert. Je kunt me bedienen via een kantelbaar touchscreen en moeiteloos beelden overbrengen via Wi-Fi en SnapBridge. Ik ben geconcentreerde kracht. Nikon.nl
INHOUD
50
Objectieven 50 Samyang 21mm f/1.4
Het nieuwe Samyang-objectief met een bijzondere brandpuntsafstand
52 Samyang 50mm f/1.2
74
Oscar Abolafia
De legendarische celebrity-fotograaf over zijn rumoerige carrière
Een review van dit lichtsterke portretobjectief
112 Olympus 300mm f/4
Een indrukwekkende en veelbelovende superzoom
Inspiratie
86
112
16 Straatfotografie
Tips, tricks, boeken en interviews voor de beste foto's van de straat
86 Winnaar 'Skyline Challenge'
De winnaar van de 'Skyline Challenge' over de winnende foto
93 De Leica SL in Frankrijk
Ed Dorrestein over zijn reis naar Frankrijk met de Leica SL
64
110
110 Winnaar fotowedstrijd 'Kleur'
De winnaar van de fotowedstrijd ‘Kleur’ over de winnende foto
Techniek 88 DxO Software
Een review van de nieuwe nabewerkingssoftware van DxO
97 Printen
Druk je mooiste foto's professioneel af op je eigen zolder
40
Patrick Rohr
"Niet alleen zien, maar ook voelen"
93
Fotowedstrijd 90 Fotowedstrijd: Straatfotografie zwartwit
Stuur je mooiste zwart-witte straatfoto in en win mooie prijzen
16 80
DIGIFOTO PRO 3
90
Straatfotografie
Tips, tricks, boeken en interviews voor de beste foto's van de straat
AWARDS | UITLEG
Over onze reviews
Elke editie testen we diverse camera’s, objectieven en accessoires. Maar hoe testen we deze producten precies en hoe beoordelen we ze? Op deze pagina geven we je een overzicht van onze criteria en testmethoden. We testen de producten grotendeels in de praktijk. Een objectief of camera gebruiken we op dezelfde manier zoals we ook onze eigen apparatuur gebruiken. Daardoor lopen we tegen praktische bezwaren of voordelen aan die minstens zo belangrijk zijn als alleen de droge cijfers en testresultaten. Daarnaast kijken we onder gecontroleerde omstandigheden naar de belangrijke aspecten.
Camera's
Bij onze camera-reviews geven we scores voor vijf verschillende criteria. We beoordelen camera's per categorie, de scores van een compactcamera kun je dus niet direct met die van een spiegelreflexcamera vergelijken. Ook zijn beoordelingen tijdgebonden. Je kunt camera's van nu immers moeilijk vergelijken met camera's van een paar jaar geleden.
Awards
Wij kunnen niet bepalen hoeveel waarde jij hecht aan bepaalde eigenschappen van een objectief of camera, de ene persoon zal bijvoorbeeld snelheid belangrijker vinden dan een ander. Daarom geven we scores voor de afzonderlijke criteria. Wel vellen we een eindoordeel in de vorm van één van onderstaande awards.
BRONS
Beeldkwaliteit
De score voor de beeldkwaliteit beoordelen we aan de hand van de ruisprestaties, het dynamisch bereik en de kleurweergave van de camera.
Bediening
Bij de bediening beoordelen we niet alleen de ergonomie, maar ook de menustructuur van de camera.
Snelheid
Objectieven
De beoordeling van objectieven lijkt op die van camera's, maar we gebruiken hiervoor een aantal andere criteria.
Onder snelheid valt het autofocussysteem, maar ook de tijd die de camera nodig heeft om foto’s weg te schrijven.
Scherpte
Behuizing
scherpte. Bij zoomobjectieven
Alle objectieven testen we op
brandpuntsafstanden.
Prijs/kwaliteit
Onder vervormingen rekenen
Categorieën
Camera’s delen we in onderstaande (sub) categorieën in. De scores en de awards zijn alleen onderling te vergelijken bij camera’s in dezelfde subcategorie. Krijgt een compactcamera van ons een Goud Award, dan wil dat niet zeggen dat deze camera even goed presteert als een spiegelreflexcamera met diezelfde award.
Spiegelreflexcamera’s (dslr) • Instap • Geavanceerd • Professioneel
Compacte systeemcamera’s (CSC) • Instap • Geavanceerd • High-end
GOUD
Vervormingen we zaken zoals chromatische aberratie, vignettering, vertekening en flare. Een hoge score betekent bijvoorbeeld dat het objectief weinig vervormingen heeft.
Autofocus We kijken niet alleen naar de snelheid van de autofocus, ook de geluidsproductie en de nauwkeurigheid nemen we mee in de beoordeling.
Behuizing Steekt het objectief degelijk in elkaar, zijn er bijvoorbeeld stof- en regenafdichtingen?
Prijs/kwaliteit Komen de prestaties van het objectief ook overeen met wat je op basis van de prijs mag verwachten?
Een product dat doet wat het moet doen, maar niet echt uitblinkt krijgt een bronzen award.
Zilver
Producten die een goede indruk op ons achterlaten krijgen een zilveren award.
Goud
Weet een product ons echt te overtuigen, dan belonen we het met een gouden award.
Platina PLATINA
kijken we naar diverse
Bij de beoordeling van de behuizing kijken we naar de bouwkwaliteit, maar ook het lcd en de zoeker nemen we in ogenschouw.
Komen de prestaties van de camera ook overeen met wat je op basis van de prijs mag verwachten?
6
ZILVER
Brons
Voor de echt uitblinkende producten is er de platina award. Een product moet ons volledig weten te overtuigen willen we deze award toekennen.
Onderscheidingen
Sommige producten hebben een opvallende eigenschap, een zeer goede prijskwaliteitverhouding of steken boven de rest uit dankzij hun ontwerp. Hiervoor delen we de volgende onderscheidingen uit. Deze kunnen ook gecombineerd worden met een award.
Innovatief
Hebben fabrikanten lef en komen ze met nieuwe technieken of toepassingen? Dan kunnen ze een innovatie award verwachten!
Budget
Is het product vriendelijk voor je portemonnee, dan krijgt het een budget award mee.
Design
Niets zo persoonlijk als smaak, maar voor een bovengemiddelde aandacht voor het ontwerp kennen we een design award toe.
DIGIFOTO PRO 3
ONLINE-T ICKETS BESTELLE N
BESTELLE N EN DAAR BIJ TOT 38% B ESPAREN! PHOTOKIN A.COM/TIC KETS
20 t/m 25 SEPTEMBER | KEULEN
IMAGING UNLIMITED BELEVEN Spannende producten, nieuwe artikelen plus actie en events. Daarmee wekt de photokina jouw creativiteit op het gebied van fotografie en video! Actuele thema’s zoals bijvoorbeeld virtual reality, drones en light painting geven je heel wat redenen om op de opnameknop te drukken. Het maakt
photokina-hotline: +49 1806 103 101 E-Mail: photokina@visitor.koelnmesse.de
dan niet uit of je je fototoestel of smartphone gebruikt – of de nieuwste equipment ter plaatste leent. Ontdek op de photokina hoe je nog meer uit je foto’s en films kunt halen. Imaging Unlimited – daar word je blij van!
WWW.PHOTOKINA.COM #PHOTOKINA
NIEUWS
OLYMPUS STYLUS TG-TRACKER ACTIONCAM AANGEKONDIGD
Olympus komt met een nieuwe actioncam die is ontworpen om al je outdooractiviteiten volledig vast te leggen. De camera maakt niet alleen videobeelden in 4K, maar slaat ook jouw locatie, de temperatuur en je hoogte op. De nieuwe camera beschikt over een 1/2.3 inch sensor waarmee je foto's van 8 megapixels kunt maken en met 30 beelden per seconde in 4K kunt filmen. Filmen in Full-HD kan tot 60 beelden per seconde. De Olympus Stylus TG-Tracker beschikt over een ultrawijd objectief met een blikveld van maar liefst 204 graden. Hierdoor is de kans dat het onderwerp in beeld
staat erg groot, zodat je je daar geen zorgen over hoeft te maken tijdens het maken van de beelden. De actioncam heeft een maximaal diafragma van f/2 en mocht er nog steeds niet genoeg licht op de sensor vallen, dan kun je ook de ingebouwde zaklamp gebruiken om de boel te verlichten. Deze is in twee standen te gebruiken en kan maximaal 60 Lumen leveren.
Prijs € 349,Info olympus.nl
STRAP VOOR KLEINERE CAMERA’S
Een lange tijd een camera vasthouden kan erg oncomfortabel zijn en continu je camera om je nek hebben hangen is ook niet ideaal. Spiderholster had al een oplossing voor grote spiegelreflexcamera's en komt nu ook met iets voor de kleinere camera's. Spiderholster komt nu met een nieuwe handstrap, speciaal ontworpen voor mirrorless- en kleine spiegelreflexcamera's. Deze strap belooft het draagcomfort van kleinere camera's te vergroten. Spiderholster had al een vergelijkbaar systeem voor grote spiegelreflexcamera's maar merkte op dat deze niet goed werkte op de in populariteit stijgende
mirrorless-camera's. Omdat deze camera's steeds kleiner worden, maar onze handen dezelfde grootte blijven houden, hebben ze een nieuwe strap ontworpen. De strap laat je de camera comfortabel, een langere tijd vasthouden zodat je altijd klaar bent om een foto te maken. Info disnet.nl
NIEUWE ELEKTRONISCHE OBJECTIEFADAPTER EN STATIEFHOUDER VOOR DE LEICA SL
De Duitse accessiorespecialist NOVOFLEX heeft recentelijk een elektronische adapter uitgebracht die het mogelijk maakt om Canon EF-objectieven te gebruiken met de Leica SL. Deze adapter brengt alle elektronische functies van het Canon objectief over naar de Leica SL camera en vice versa. De adapter ondersteunt meerdere functies zoals autofocus, automatisch diafragmacontrole en scherptediepteindicatie. Ook worden de EXIF gegevens doorgegeven. Helaas wordt beeldstabilisatie niet ondersteund. Ook komt NOVOFLEX met een speciale
8
statiefhouder voor de Leice SL objectieven. Hiermee is het mogelijk om snel te wisselen tussen portret- en landschapstand. De statiefhouder is voorzien van een ARCAcompatibele voet met 1/4" en 3/8" schroefdraad. Zowel de adapter als de statiefhouder zijn al verkrijgbaar. Prijs adapter: € 509,99; statiefhouder: € 161,99 Info transcontinenta.nl
DIGIFOTO PRO 3
AMSTERDAM | ARNHEM | BARENDRECHT | BREDA | DEN BOSCH | DEN HAAG | EINDHOVEN | ROTTERDAM | UTRECHT | ZWOLLE | ANTWERPEN
-€350
-€700
-€150
-€25
N IJ Z N E K E W IL U R IN E D WEER BEGONNEN! Uw oude apparatuur is geld waard! Heeft u nog oude objectieven, camera’s, statieven of tassen liggen, die nog in prima staat zijn? Kom dan langs in één van onze winkels en profiteer van extra inruilvoordeel! Vraag vrijblijvend een indicatie van uw inruilwaarde aan op:
WWW.KAMERA-EXPRESS.NL/INRUILWEKEN
REVIEW | FUJIFILM X-PRO 2
Fujifilm X-Pro 2
Langverwachte opvolger van de indrukwekkende X-Pro 1 In juni 2012 gooide Fujifilm hoge ogen met het uitbrengen van de X-Pro 1. Deze spiegelloze camera met aps-c sensor verraste vriend en vijand door de hoge kwaliteit van de foto's, goede ruisprestaties en compacte formaat. Nu, vier jaar later, is het tijd voor een opvolger. TEKST EN FOTOGRAFIE REDACTIE
'Het veranderen van de sluitertijd gaat via twee knoppen'
De camera lijkt qua uiterlijk nog veel op zijn voorganger. De metalen behuizing, met retro-design en een kleine rubberen grip, voelt stevig aan en is een stuk compacter dan menig spiegelreflexcamera. De grip is wel wat aan de kleine kant. Met het 1650mm objectief is het moeilijk om de camera met één hand vast te houden en goede foto's te maken. De body is weerbestendig, kan tegen een stootje en de knoppen voelen stevig aan. De camera heeft geen touchscreen, maar door het grote aantal knoppen en de handige joystick is dit absoluut geen minpunt. Ook zit op de bovenkant de exposure-compensatie knop die makkelijk met je duim te draaien is zonder de camera van je oog af te hoeven halen. Net als zijn voorganger beschikt de X-Pro 2 over een unieke hybride viewfinder. De viewfinder is zowel optisch als elektrisch en het is mogelijk om, als je één van deze zoekers kiest, de ander klein in de linkerhoek te laten staan. Schakelen tussen de optische en de elektrische viewfinder
10
gaat makkelijk via een schakelaartje aan de voorkant van de camera. Ook heeft de zoeker een sensor die de elektronische viewfinder uitschakelt zodra je je oog er vanaf haalt, om je accu te besparen. Deze sensor zit aan de linkerkant, dus soms als je verticaal fotografeert switcht de camera van elektronische naar optische viewfinder. Hier kan snel omheen gewerkt worden door de schakelaar aan de voorkant te gebruiken, maar het is wel iets waar je aan moet denken. Ook heeft deze camera ruimte voor twee geheugenkaarten waarvan er één de supersnelle UHS-II geheugenkaarten ondersteunt.
Bediening De camera heeft geen modus-knop. Je kan de diafragma-, sluitertijd- en isoinstellingen wijzigen via de toegewezen knoppen en via deze knoppen kan je de opties ook op automatisch zetten. Dit lijkt wennen, maar in werkelijkheid gaat dit zo natuurlijk dat je de modus-knop geen moment mist. Het veranderen van de sluitertijd gaat via twee knoppen.
Op de bovenkant van de body zit een grote knop waarmee je één van zestien sluitertijden kan kiezen en via een kleinere knop aan de voorkant kan je de sluitertijd specifieker instellen naar een sluitertijd tussen die van de waarden op de knop op de bovenkant. Dit is even wennen, maar zolang je niet heel snel en precies de sluitertijd moet veranderen werkt dit prima. Een groot nadeel is wel dat op de grote knop ook de automatische stand zit en dat deze vergrendelt zodra je hierop komt. Als je een keer snel de sluitertijd wil veranderen zet je zo heel snel de sluitertijd vast op automatisch, waardoor je de sluitertijd niet meer zelf in de hand hebt. De iso-knop is geïntegreerd in de grote sluitertijd-knop. Op deze grote knop zit een klein raampje naar de iso-waarde die te wijzigen is door de sluitertijd-knop op te tillen en daarna te draaien. Dit ziet er mooi uit en werkt goed, maar dit is niet heel handig als je snel de iso-waarde wil wijzigen. Hier is omheen te werken door de auto-iso aan te zetten en vervolgens via de exposurecompensatieknop de waarde te veranderen, maar dit is wel een omweg. De diafragma is makkelijk via het objectief te veranderen. Met één hand gaat dit vrij lastig, maar met twee handen gaat dit heel makkelijk en snel. Verder heeft de camera een handige joystick
DIGIFOTO PRO 3
Conclusie
CAMERA FUJIFILM X-PRO 2 | OBJECTIEF FUJINON 16-50MM F/2.8 | DIAFRAGMA F/8 | SLUITERTIJD 1/400 | ISO 320
op de achterkant waarmee je heel snel kunt kiezen welk van de 273 AF-punten je selecteert. Met deze joystick kan je ook door de menu's bladeren, wat zeer intuïtief werkt. Ook heeft de camera een 'quickmenu' knop om een aantal veelgebruikte instellingen snel te kunnen veranderen en maar liefst zes knoppen die naar wens ingesteld kunnen worden.
Snelheid
mooie natuurlijke kleuren. Ondanks het ontbreken van de laagdoorlaatfilter is op de foto's geen moiré te zien. Volgens Fujifilm is dit mogelijk door een unieke opstelling van de pixels die moiré en andere beeldfouten tegen gaan. De jpeg-bestanden die uit de camera komen zijn al van zeer hoge kwaliteit, fotografen die liever niet aan nabewerking doen zullen hier erg tevreden mee zijn. De X-Pro 2 kan de raw-bestanden comprimeren zonder informatieverlies en dit is een zeer nuttige optie. De raw-bestanden zijn namelijk behoorlijk groot en een sdkaart van 32 gb zit binnen de kortste keren vol. De grote raw-bestanden betekenen natuurlijk wel dat er veel informatie wordt opgeslagen waardoor je tijdens de nabewerking alle kanten op kan en nog veel kan terughalen en verbeteren. Het comprimeren van de raw-bestanden levert geen gegevensverlies op, dus met de kleinere bestanden kan je net zoveel terughalen als met de niet gecomprimeerde bestanden.
'De camera beschikt over 273 autofocuspunten, waarvan er 169 gebruik maken van fase-detectie'
De Fujifilm X-Pro 2 is een behoorlijk snelle camera. Hij maakt opnames met acht beelden per seconde en weet dit zo'n dertig raw-foto's vol te houden en als de buffer vol zit schiet de camera met ongeveer één beeld per seconde. Als de buffer vol zit duurt het wel enige tijd voordat deze leeg is, maar de camera is nog wel te gebruiken gedurende deze tijd. Alleen iets trager. De autofocus van de X-Pro 2 is behoorlijk indrukwekkend. De camera beschikt over 273 autofocuspunten, waarvan er 169 gebruik maken van fasedetectie. Het autofocuspunt kan je direct met de joystick wijzigen en in een paar tellen
DIGIFOTO PRO 3
stelt de camera scherp op het punt van jouw keuze. In de enkele autofocus stand stelt de camera erg goed en precies scherp, maar de continue autofocus werkt de X-Pro 2 iets minder goed. Scherpstellen werkt nog steeds prima, maar niet alle foto's zijn even scherp. Het is ook mogelijk om de grootte van het scherpstelpunt
te veranderen om sneller op een onderwerp te focussen. Mocht je 273 autofocuspunten te veel vinden, dan kan je ook snel schakelen naar een raster van 77 punten om snel een punt te kunnen kiezen.
Beeldkwaliteit De foto's die uit de X-Pro 2 komen zijn erg mooi. De X-Pro 2 heeft een 24 megapixel X-Trans CMOS III sensor zonder laagdoorlaatfilter wat voor erg scherpe foto's zorgt. Goed ingezoomd zie je nog erg veel details en
Dit is een goede en zeer veelzijdige camera. Voor mensen die graag handmatig schieten bij wisselend licht is het misschien niet een hele goede keuze maar voor mensen die graag een semiautomatische stand gebruiken werkt deze camera uitstekend. De body is compact en kan tegen een stootje en is daarom goed om mee te nemen op reis. De jpegbestanden die uit deze camera komen zijn erg goed en ook de raw-bestanden zijn uitstekend. De camera werkt zeer intuïtief en de ontbrekende modus-knop is geen gemis. Deze camera is misschien niet de beste keus voor sport en snelle actie, doordat je de sluitertijd in twee stappen moet veranderen en door de langzame werking met een volle buffer. De X-pro 2 heeft heel veel autofocuspunten die goed werken en in combinatie met de X-Trans CMOS III sensor zonder laagdoorlaatfilter voor haarscherpe foto's zorgen. De camera is met een adviesprijs voor € 1799,- wel aan de prijzige kant, maar voor liefhebbers van goed design die graag mooie en scherpe foto's willen maken zeker niet onoverkomelijk.
Specificaties
Adviesprijs (body) € 1799,Resolutie 24 megapixels Beeldsensor aps-c ISO-bereik 200 – 12800 uitbreidbaar tot 100 - 51200 Zoeker EVF/Optisch hybride met 2.36miljoen beeldpunten Scherm 3 inch lcd-scherm met 1.62 miljoen beeldpunten Scherpstelling Intelligent Hybrid autofocus Snelheid 8 beelden per seconde Opslag SD/SDHC/SDXC Afmetingen 140.5 mm x 82.8 mm x 45.9 mm Gewicht 495 gram (inclusief batterij en geheugenkaart) Filmfunctie FullHD met maximaal 60p Info fujifilm.eu/nl
Beoordeling
Beeldkwaliteit Bediening Snelheid Behuizing Prijs / kwaliteit
GOUD
CATEGORIE
HIGH-END CSC
11
WINNAAR | FOTOWEDSTRIJD
Marc-Peter Kooistra
Winnaar fotowedstrijd 'Voorjaar'
CAMERA CANON EOS 5D MARK III BRANDPUNT 560MM DIAFRAGMA F/8.0 SLUITERTIJD 1/640 ISO 400
Het voorjaar was er niet eentje om over naar huis te schrijven. Veel regen en onweer en het ene weeralarm na het andere. Gelukkig weerhield dit jullie er niet van om jullie zonnige, frisgekleurde en warme foto's in te sturen voor onze fotowedstrijd. MarcPeter ging er dankzij zijn foto van deze groene specht met de prijs vandoor. TEKST REDACTIE FOTOGRAFIE MARC-PETER KOOISTRA
‘Mijn vrouw is elke maandag vrij en meestal gaan wij een rondje wandelen. Ik neem dan altijd mijn camera mee en eigenlijk is fotograferen dan wel het doel. Op deze dag gingen we een beetje verkeerd, waardoor we tien kilometer op onze slippers moesten lopen. Uiteindelijk zag ik een stelletje groene spechten in het gras zitten op zoek naar mieren, gewoon langs de weg. Iedereen fietste er langs en niemand merkte ze op. Ik ging op de grond liggen en kroop langzaam naar voren om een mooie foto te maken. Helaas is het me niet gelukt om alle twee de spechten op de foto te krijgen, maar gelukkig wist ik deze wel mooi vast te leggen.’
Prijs Marc-Peter wint niets minder dan een Sigma 50mm 1.4 ART. Een fantastisch objectief dat je probleemloos kunt gebruiken bij een maximale diafragmaopening.
sigmabenelux.com
Marc-Peter werkt bij KameraExpress en is enthousiast natuurfotograaf. Al van jongs af aan is hij geïnteresseerd in vogels en hij besteedde veel tijd voor de volière van zijn vader. Hij gaat graag op zoek naar bijzondere vogels om te fotograferen, maar hij is wel erg kritisch op zijn foto's. 'Het moet ook wel een mooie foto zijn, anders doe ik er niks mee.'
Met dank aan Sigma Benelux voor het beschikbaar stellen van de prijs.
C. Canon EOS 5D Mark III W. facebook.com/ MarcPPhotography
De scherpte is op f/1.4 al van zeer hoog niveau, de onscherpe delen worden prachtig weergegeven en de foto's bevatten een hoog contrast. Stop het diafragma af naar f/2.8 en de scherpte is fenomenaal over het hele beeldoppervlak. Verder worden beeldfouten uitstekend gecorrigeerd. Het is een objectief met zo'n hoge kwaliteit dat iedere fotograaf er eigenlijk niet om heen kan.
12
Marc-Peter Kooistra, Delft
DIGIFOTO PRO 3
DE PRINTERS VAN NU... DE URKER NO NONSENSE VAN TOEN!
VOOR 23:59 UUR BESTELD, MORGEN IN HUIS ZATERDAG BESTELD, ZONDAG IN HUIS
9,1
9,6
Alteed skarp!
SPOTLIGHT | HUUB DE WAARD
Huub de Waard (1967)
‘Ik heb me gespecialiseerd in microfotografie. Door foto’s met steeds grotere vergrotingsfactoren te maken, slaag ik er in steeds meer facetten van de insectenwereld op microniveau zichtbaar te maken. Ik ben op ontdekkingsreis in een wonderbaarlijke wereld waarin zelfs de bekende insecten, bij sterke vergrotingen, er verbazingwekkend vreemd uit blijken te zien. Al mijn foto’s zijn gemaakt in eigen tuin en zijn gemaakt terwijl het insect ongestoord zijn eigen gang kon gaan.' C. Canon EOS 70D W. huubdewaardmacros.com
CAMERA CANON EOS 7D DIAFRAGMA F/11 SLUITERTIJD 1/250 ISO 100 VERGROTINGSFACTOR 8
‘De toename in vergrotingsfactor reduceert de scherpte diepte van een foto, waardoor het totale oppervlakte dat scherp in beeld is sterk afneemt. Hierdoor is het erg belangrijk om na te denken over de compositie en zorgvuldig het gebied te kiezen waarop de scherpte moet komen te liggen. Voor het zweefvliegje heb ik er voor gekozen om de scherpte zorgvuldig te verdelen over de voelsprieten en het voorste deel van de ogen.'
CAMERA CANON EOS 7D DIAFRAGMA F/14 SLUITERTIJD 1/250 ISO 100 VERGROTINGSFACTOR 6
‘Laat altijd voldoende ruimte in de richting waarin de ogen van het insect kijken. Dit draagt bij aan het gevoel van balans in de foto dat een belangrijk onderdeel vormt van een goede compositie. Een subject dat recht in de camera kijkt heeft natuurlijk minder kijkruimte nodig dan een subject dat in profiel gefotografeerd is.'
CAMERA CANON EOS 7D DIAFRAGMA F/6.4 SLUITERTIJD 1/250 ISO 100 VERGROTINGSFACTOR 12
'Mijn favorieten zijn de springstaartjes (Collembola). In Nederland komen zo’n 200 soorten voor. Het zijn hele grappige beestjes die verrassend ver kunnen springen. Het maken van een beeldvullend portret van een springstaartje stond al heel lang op mijn verlanglijstje. De grootte van dit exemplaar is slechts 1mm.'
15
S T R A AT F OTO G R A F I E | A C H T E R G R O N D
De stad als muze
Straatfotografie Nu lange en warme dagen hun opwachting maken, komen niet alleen de bloemen in het veld tot leven, ook de stad ontbolstert - om daarmee een onuitputtelijke bron van creatieve mogelijkheden voor de stadsfotograaf bloot te leggen. Over de begindagen van de stadsfotografie, plus vijf tips. TEKST CEES VISSER
Op de eerste (geslaagde) foto ooit - we spreken 1826, bijna tweehonderd jaar geleden – zijn daken van gebouwen te zien. Met enig gevoel voor overdrijving mag je stellen dat het startschot van de fotografie boven een stadsfoto klonk. Op die constatering valt natuurlijk van alles aan te merken. De maker, de Parijzenaar Joseph Nicéphore Niépce (1765-1833), had voor zijn foto een belichtingstijd van acht uur nodig en koos om begrijpelijke redenen voor een statisch onderwerp én
voor een foto die hij vanuit het venster van z’n ongetwijfeld comfortabele werkkamer kon maken.
Stadsfotograaf Hoewel de eerste stadsfoto dus gemaakt was, komt stadsfotografie, ook urban photography genoemd, tot wasdom wanneer de Engelsman William Henry Fox Talbot (1800–1877) zich voor zaken in Parijs meldt. Het is 1843 en Talbot verblijft in de Franse hoofdstad om het
door hem uitgevonden negatiefproces te promoten. Al mislukt die onderneming, de foto’s van de Parijse architectuur die hij tijdens zijn verblijf schiet maken indruk. Het levert tot op de dag van vandaag een aantal belangwekkende foto’s op. Toch duurt het nog eens twintig jaar voordat stadsfotografie de volwassenheid nadert; in de hoedanigheid van Charles Marville (1813-1879) krijgt Parijs als eerste stad (in 1862) een heuse stadsfotograaf. De 'Photographe de la Ville de Paris'
Lee Friedlander New York
16
DIGIFOTO PRO 3
Berenice Abbott Nightview New York
17
S T R A AT F OTO G R A F I E | A C H T E R G R O N D Eugène Atget Parijs
is vooral aangesteld om de grote werken van de Franse stedenbouwkundige Haussmann vast te leggen.
Status Het neemt niet weg dat de schilderkunst in de daarop volgende periode nog altijd meer status geniet dan fotografie. Zo sturen schilders fotografen op pad om gebouwen en straattaferelen vast te leggen. De schilder gebruikte de foto’s die dergelijke uitstapjes opleverden als studiemateriaal op basis waarvan hij in zijn atelier tot een schilderij kon komen. Die gang van zaken voert de stadsfotografie wel naar een breder publiek. Wie die ontwikkeling van extra brandstof voorziet, is Eugène
18
Tips voor de (startende) stadsfotograaf Gebruik het licht Het geheim van een sublieme stadsfoto is het slimme gebruik van het licht. De stad leeft op in het zachte ochtend- en avondlicht. Als de zon weg is, versterkt de schemer de sfeer van anonimiteit en vervreemding, die ook zo bij een stad hoort. Tip
1
Tip
Gewoon doen!
2 Als je iets ziet: gewoon die foto maken, je niets
aantrekken van mensen die je raar aan staan te kijken als jij ineens midden in de stad een brandweerkraan of waterplas staat te fotograferen. In het begin heb je die gêne vaak. Dan wacht je tot niemand kijkt of er niemand in de buurt is, maar in een stad kan je dan lang wachten. Tip
Denk na over compositie
3 Speel met je kader en probeer eens te kijken
vanuit een ander standpunt. Zak door je knieën, ga desnoods op de grond liggen en maak foto's vanuit elke denkbare positie. Wie bijvoorbeeld 'omhoog' fotografeert, benadrukt de grootsheid van een stad extra.
Tip
Zoek naar contrast
4 Leer kijken en zoek naar contrasten of kaders.
Een foto van een bekladde brievenbus is leuk, maar alleen die brievenbus verveeld snel. Zorg dat je een leuk kader op je foto krijgt door ook iets op de voorgrond en/of achtergrond mee te nemen. Als het contrasteert, is dat helemaal mooi. Diezelfde bekladde brievenbus is stukken intenser als er net een bekakt vrouwtje een brief ingooit. En dat betekent dat fotograferen soms ook wachten is… Tip
Zorg voor diepte
5 Zoek naar lijnen of elementen die je een foto
intrekken en zorg dat die uitkomen bij wat jij juist wil benadrukken. Dit kan je ook oefenen als je geen camera bij je hebt. Valt je iets op, kijk dan waarom dat is. Je leert op die manier beelden beoordelen die je ook moet beoordelen als je die zoeker tegen je oog hebt gedrukt. En je merkt na verloop van tijd dat een stad veel meer te bieden heeft dan je in eerste instantie had gedacht. Opeens zijn er overal juweeltjes, aparte situaties en mooie onderwerpen te vinden.
DIGIFOTO PRO 3
Het ruimste assortiment Olympus van het zuiden, gewoon op voorraad bij ons in de winkel. Ouderwetsche service en persoonlijk contact, daarvoor bent U bij ons aan het juiste adres! En omdat wij U graag als tevreden klant willen behouden, krijgt U bij ons bij aankoop van een reflex- of systeemcamera twee schoonmaakbeurten voor Uw sensor cadeau.
Stratumsedijk 3 • Eindhoven • www.cityfoto.nl
S T R A AT F OTO G R A F I E | A C H T E R G R O N D
Atget (1857-1927), een pionier in het genre dat stadsfotografie heet. De Fransman hield zich graag in de ochtenduren in het negentiendeeeuwse Parijs op om de dan nog slapende stad in het even magische als mistige licht vast te leggen. Atget tekent ook voor één van de meest bewonderde boeken in de geschiedenis van de fotografie, te weten Atget; Photographe de Paris (1930), dat als absoluut hoogtepunt van de stadsfotografie geldt. Prachtige platen van een tijd die is vervlogen, van gebouwen die zijn gesloopt en taferelen die uit het straatbeeld zijn verdwenen. Nog meer schonk Atgets fotowerk Parijs definitief een magische klank die nu nog altijd in fotografenland te horen is. Praat je over stadsfotografie, dan mag ook Berenice Abbott (1898–1991) niet onvermeld blijven. De Amerikaanse fotografe, sterk beïnvloed door Atget, vergaart wereldfaam met haar
zwart-witfoto’s van de architectuur en urbanisatie van New York tijdens de jaren dertig. Haar foto’s zijn ongeëvenaard, zo fascinerend en immer inspirerend dat je meteen je camera wilt pakken om de eerste de beste stad in te trekken. Andere grote bijdragen komen van vermaarde urban-fotografen als Alfred Stieglitz (stadsgezichten), Andreas Feininger (abstracties), Henri Cartier-Bresson (straatfotografie) en Lee Friedlander (verhalen uit de stad), die het boeiende genre verder onderzochten en uitwerkten.
plekken waar de mens is geweest en waarvan subversieve en illegale subjecten getuigen. Met als resultaat interessante, nieuwe takken aan de boom van stadsfotografie, zoals urban exploration photography. Beelden die deze ooit (ook al) in Parijs gestarte discipline voortbrengen, tonen verlaten industrieterreinen, leegstaande fabriekshallen, ruïnes en ondergrondse gangen en tunnels. Ook hierin ziet een kleine kern van fotografen – terecht – schoonheid. Nog een stap verder gaat de ‘non-photography’, een stroming binnen de urban photography die geen regels kent en vooral uit vluchtige, merkwaardige snapshots van de straat bestaat.
Hoe Verlatenheid Inmiddels is de opvatting over stadsfotografie veranderd. Urban photography betekent meer dan fraaie architectuur, perfect aangelegde parken en stoïcijnse flatgebouwen. Enkele van de beste hedendaagse stadsfoto’s zijn beelden van de ‘achterkant’ van diezelfde stad. Bizarre
Het maakt dat de voortdurend veranderende, verstedelijkte omgeving met haar inwoners, situaties, gebouwen, bruggen, snelwegen, stations, bouwplaatsen, billboards en industriële parken een onuitputtelijk arsenaal aan creatieve invalshoeken voor fotografen wil zijn. En elke stad of dorp heeft zijn specifieke kenmerken en uitdagingen. De enige vraag die je als stadsfotograaf moet beantwoorden is niet wat te fotograferen, maar hoe.
William Talbot Zicht op de boulevards van Parijs
20
DIGIFOTO PRO 3