DIGIFOTO Pro 4.2011 by Clipboard Media

AWARDS: HET BESTE VAN 2011 VOORUITBLIK 2012

WWW.DFPRO.NL

NUMMER 4

2011

PRIJS € 4,95

CANON 300MM EN 400MM F/2.8L IS II USM

VEEL POWER IN RETROJASJE

RAYMOND RUTTING ‘MIJN VROUW SCHROK TOEN ZE DE KRANT LAS’

ADVERTENTIE

Welkom, Julian Huijbregts Hoofdredacteur julian@clipboard-publishing.nl

Op 8 november werd in veilinghuis Christie’s het recordbedrag van 4,3 miljoen dollar neergeteld voor de minimalistische landschapsfoto ‘Rhein II’ van Andreas Gursky. Het nieuwsbericht op onze website riep een hoop verontwaardigde reacties op, variërend van ‘belachelijk’ tot ‘de foto zou mijn reservearchief nog niet eens halen’. Ook het Belgische tv-programma Man Bijt Hond besteedde aandacht aan de verkoop. Drie amateurfotografen werden om hun mening gevraagd. Aan de hand van hun eigen foto’s legden ze uit wat er allemaal mankeert aan Gursky’s plaat: de horizon staat in het midden - een doodzonde bij de fotoclub -, het standpunt is saai. Kortom, ‘s werelds duurste foto is niet mooi. Kunst is ongrijpbaar, zo blijkt maar weer. Waar je in ieder geval zeker van kunt zijn, is dat Gursky de foto zelf heeft gemaakt. Een aantal jaar geleden stond de duurste foto op naam van fotograaf en kunstenaar Richard Prince. Zijn foto van een foto, ‘Marlboro Man (Untitled, Cowboy)’, werd geveild voor 3,4 miljoen dollar. Foto van een foto? Ja, Prince is gespecialiseerd in ‘herfotograferen’. Hij richtte zijn lens op de welbekende reclameposters van Marlboro en maakte daar close-ups van. Prince trekt daarmee de beelden uit hun context. Zijn werk wordt gezien als zowel een bejubeling van, als een kritiek op de Amerikaanse cultuur. Het is geëxposeerd in het toonaangevende Guggenheim in New York en meerdere malen bracht dit jatwerk hem bij veilingen miljoenen dollars op. Sam Abell, die de foto’s oorspronkelijk maakte in opdracht van Marlboro, zag daar niks van terug. Zelfs zijn naam wordt niet vermeld. Dat is niet alleen door Abell moeilijk te verkroppen, ook wij als collega-fotografen kijken hier op zijn minst vreemd van op. Wat mij betreft mogen we dan ook blij zijn dat de nieuwste duurste foto ter wereld nu écht door een fotograaf is gemaakt. Julian Huijbregts Hoofdredacteur

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

& verwensingen complimenten Peter Wijn Goeie site is dit, wij vragen en u draait, dat is al de 2e keer! @Alexandertromp En daar is de nieuwe @dfpro ! :-) #woot #happyhappyjoyjoy R. Fonteijne Momenteel vind ik dat de afdrukken van sommige reportages veel te donker zijn gedrukt. Liever zou ik persoonlijk glanzend papier zien of halfmat. Op dit papier komt het niet goed over. Willy Truyens Je hebt er een mooi informatief en toch niet té technisch artikel van gemaakt. Het is wel leuk om na 15 jaar nog eens wat van mijn werk gepubliceerd te zien. (Nikon CLS-artikel in DFPRO 3) @SOYNO_com Sex sells natuurlijk: Naaktfotografie Masterclass van @DFPro E.Schoolenberg: Bij deze wil ik graag het abonnement opzeggen omdat ik mij de laatste tijd niet meer kan vinden in de richting die het blad opgaat. De covers worden ook steeds ordinairder net als het blad trouwens. @rpwj Goed stukje op @ DFPro : Kritische blik op fotojournalistiek. Jo Lukasik Scoren....... Het mag ook gewoon ‘kopen’ zijn hoor. Peter Op zondag 23 oktober heb ik de workshop naaktfotografie bijgewoond. Ik vond het in een woord GEWELDIG, mooie grote studio, goede instructie van John Geven en Patrick Kaas. @Henkie21 Ohja, en er is ook nog weer een nieuwe @ DFPro binnengekomen.. Dat worden weer een aantal uurtjes interessant leesvoer op de bank! :) @vicberger Ik wist niet waarom ik DFPro niet al eerder geliked had op facebook. Charlotte Meindersma Eerst zien, dan geloven, dus wacht graag de praktijkervaringen, van o.a. jullie af.

www.twitter.com/dfpro

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

www.dfpro.nl/facebook

www.digifotopro.nl

Amsterdam

Eindhoven

Groningen

Nijmegen

Rotterdam

OPLEIDINGEN fotografie

basisopleiding instapjaar Fotografie: Kim Mandemaker. Ontwerp: Ă&#x153;ppig Identity Store.

opleiding tot fotograaf

ADVERTENTIE

individueel traject ontwikkel je talent in voltijd of deeltijd

www.fotoacademie.nl

karakter en visie

OPLEIDINGEN fotografie

Gezocht: foto’s met een ziel

Fotowedstrijd Emotie De foto’s die je bijblijven hebben vaak een ding gemeen: ze brengen op de een of andere manier een flinke portie emotie over. Wij zijn op zoek naar emotionele platen, dus laat ons zien wat je in je mars hebt en breng ons ongenadig aan het janken, lachen, mijmeren, schrikken of baden in een warm bad van melancholie. Kijk voor meer informatie en de wedstrijdvoorwaarden op:

www.dfpro.nl/emotie Photoguide masterclass 'Portret met concept' t.w.v. € 395,+ fotoboek 'Freakshow'

Foto: Hanneke Meier

HOOFD

PRIJS

De beste plaat belonen we met een individuele Photoguide masterclass 'Portret met concept', door docente Hanneke Meier. Zij leert je jouw creativiteit omzetten in conceptuele fotografie. Het fotoboek doen we daar als leuke extra bij.

Meedoen Heb jij een emotionele plaat in je portfolio of ga je speciaal voor deze wedstrijd aan de slag? Het maakt ons niet uit, als je maar meedoet. En dat is niet moeilijk. Je logt gewoon in met je DIGIFOTO Pro-account op onze website en plaatst de foto in je persoonlijke gallery. Van daaruit kun je de foto indienen voor de deze fotowedstrijd. Heb je nog geen account, dan maak je deze gratis aan via www. dfpro.nl. Het blauwe blok om je te registreren als nieuw lid is niet te missen. Wil je meer details over deze en/of andere fotowedstrijden, ga dan naar www.dfpro.nl/fotowedstrijden

4eJS

PRI

Fotoboek ‘Freakshow’ van Hanneke Meier t.w.v. € 40,-

De vierde plaats wint een exemplaar van het prachtige fotoboek ‘Freakshow’ van Hanneke Meier. Een jaar lang heeft zij gewerkt aan dit unieke concept, eindelijk is het eindresultaat nu als boek te bewonderen.

Photoguide workshop Portret met concept' t.w.v. € 295,De tweede en derde prijs is vrijwel gelijk aan de hoofdprijs, maar met een verschil: je krijgt geen individuele workshop, maar in een groepje van maximaal vier personen. Inhoudelijk is deze cursus verder helemaal gelijk aan de hoofdprijs.

Photoguide e-book ‘Handleiding concertfotografie’ t.w.v. € 9,50

2e&3e PRIJS

5et/m10e PRIJS

Voor de vijfde tot en met tiende plaats stelt Photoguide het e-book ‘Handleiding concertfotografie’ beschikbaar. Het e-book is geschreven door docenten Anouk Timmerman en René Damkot en behandelt de gehele basis van de concertfotografie: van hoge iso’s tot lichtsterke objectieven en van accreditatie tot oordoppen.

Onze dank gaat uit naar Photoguide voor het beschikbaar stellen van de prijzen. www.photoguide.nl

PHOTOGUIDE

ADVERTENTIE

Inhoud

S amsung NX200

Review: Met een geheel nieuwe sensor moet de Samsung NX200 aan terrein winnen

O lympus

Pen Mini

Review: De kleinste Pen-camera is er ook voor beginnende fotografen

S ony

Alpha 77

Review: De langverwachte beoordeling van de nieuwste Sony-camera

H ands on: Canon EOS 1D X

De 1D en 1Ds-lijn samen in één model met 18-megapixel fullframe-sensor

R icoh

GR Digital IV

De enige high-end compactcamera met een objectief met vast brandpunt

xpertreview: 100 EElinchrom Skyport WiFi

erard Henninger bespreekt Elinchrom's gadget G om je flitsers via je iPhone of iPad te bedienen.

erslag: DIGIFOTO Pro 102 Vworkshop Naaktfotografie

Deze zomer kon je als lezer deelnemen aan een workshop naaktfotografie met Patrick Kaas en John even. Wij maakten een verslag.

Canon EF 300mm 110 Reneview: 400mm f/2.8 Twee monsterlijke objectieven met een flink prijskaartje. Wat krijg je voor je geld?

118 Uit de schoolbanken

Docent Ruud de Jong geeft uitleg over het werk van zijn student, Chantal van der Burgt

122 Awards - Het beste van 2011 Wat waren de toppers van dit jaar? We geven een overzicht

Fotowedstrijden

Twee wedstrijden waarin je al je fotografische creativiteit kwijt kunt, houd je camera dus in de aanslag

Louis van de Vuurst

Interview: Voor Louis van de Vuurst geldt de ArenA als zijn tweede huis. Al 30 jaar fotografeert hij de spelers en de jongens van Ajax als zijn tweede familie.

Pagina

6 & 36

Inge van Iersel

Interview: Inge van Iersel won dit jaar de Photo Academy Award 2011. Dat leverde haar onder meer deze publicatie op. Ze vertelt over haar winnende serie ‘I love you forever’.

Review: Fujifilm X10

Aan het uiterlijk zal het niet liggen. Net als zijn voorganger X100, ziet de X10 er fraai uit. De grote vraag is natuurlijk of we met de binnenkant net zo tevreden zijn.

Vooruitblikken: de cameraâ&#x20AC;&#x2122;s van 2012

Wat hebben de fabrikanten volgend jaar voor je in petto? Wij kijken in onze glazen bol en voorspellen de toekomst.

Lize Kraan

Het talent dat wij deze editie in de spotlight zetten, is de pas afgestudeerde Lize Kraan die pleit voor meer verbazing, ophef en humor in de fotografie.

Raymond Rutting

Interview: Volkskrantfotograaf Raymond Rutting komt voor zijn werk op de meest heftige plekken. Hoe gaat Raymond Rutting met die ervaringen om?

108

Review: Sony DT 16-50 mm f/2.8 SSM

Om optimaal gebruik te maken van de 24-megapixelresolutie van de Sony A77 en A65 is goed glaswerk nodig, daarom dit nieuw high-end-kitobjectief.

Nieuws

Meer nieuws

Onze redacteuren volgen de ontwikkelingen op fotografiegebied op nauwe voet. Op onze website voorzien we je dagelijks van nieuws, filmpjes en achtergronden. www.dfpro.nl

Canon werkt aan dslr met 4K-filmfunctie Meestal is Canon angstvallig stil over toekomstige camera’s. De fabrikant heeft nu echter een boekje opengedaan over de toekomst: er wordt gewerkt aan een fullframe-spiegelreflex die kan filmen in 4K-resolutie. Voor filmbeelden met deze resolutie gebruikt de camera niet de hele sensor, je houdt de uitsnede van een aps-h-sensor over (ongeveer tachtig procent van het beeld, horizontaal en verticaal). De snelheid ligt op 24 beelden per seconde en bestanden worden weggeschreven met motion-jpeg-compressie. Wanneer de nieuwe spiegelreflex op de markt komt, wat de precieze specificaties zullen zijn en hoe de camera gaat heten is nog niet bekend. Canon heeft wel afbeeldingen vrijgegeven van de camera en deze komen vrijwel exact overeen met de nieuwe EOS 1D X. Alleen het logo is anders. Op de nieuwe camera prijkt de C, die staat voor de nieuwe Cinema EOS-lijn. Ook komt Canon met speciale Cinema-objectieven die genoeg detail leveren voor de 4K-resolutie. De 24mm T1.5L, 50mm T1.3L en 85mm T1.3L zijn al aangekondigd. Info: www.cinemaeos.com

Polaroid keert terug met digitale instantcamera Op het eerste gezicht lijkt de Polaroid Z340 een ouderwetse, analoge Polaroid-camera. Schijn bedriegt, want de camera is wel degelijk digitaal. Toch kun je direct foto’s afdrukken, met de ingebouwde ‘Zero Ink’-printer. De afdrukken meten 3x4-inch en komt daarmee overeen met ‘echte’ Polaroids. Een fotocassette bevat tien velletjes en kost twintig dollar, de camera gaat driehonderd dollar kosten. Europrijzen zijn nog niet bekend. Info: www.polaroid.com

Rectificatie: Velbon Sherpa 803R scoort 8,0 In onze statieventest in editie 3.2011 staat het verkeerde cijfer bij de Velbon Sherpa 803R vermeld. Het statief scoorde een 8,0 en niet de 7,0 die afgedrukt staat. De DIGIFOTO Pro Goed Award werd wel juist vermeld. Adviesprijs € 179,Info www.degreef-partner.nl/velbon

8.0 score

VAN 1-10

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 3 4-2011

Rectificatie Nikon Creative Lighting System In DIGIFOTO Pro 3.2011 schreven we een artikel over het Nikon CLS-systeem. Daarin noemden we het systeem voluit het Creative Lightning System. Uiteraard heeft het flitssysteem van Nikon weinig met bliksem te maken, de juiste naam is dan ook: Creative Lighting System. Onze excuses voor de verwarring.

ADVERTENTIE

Uitslag Fotowedstrijden

En de winnaars zijn...

Regelmatig organiseren we fotowedstrijden op onze website waar je mooie prijzen mee kunt winnen. Hier zie je een overzicht van de recente uitslagen. Op de hoogte blijven van nieuwe wedstrijden en zelf meedoen? Kijk op www.dfpro.nl/fotowedstrijden

Winnaars fotowedstrijd: raw

Foto © Masja Stolk

Foto © Ruben Reehorst

Foto © Paul van Dorsten

Foto © Maurice Snabilie

Foto © Maui Druez

Op onze website organiseerden we de fotowedstrijd met het thema ‘raw’. De winnende foto’s werden van 3 t/m 6 november geëxposeerd op het Fotofestival aan de Maas. Daarnaast beloonden we de winnaars met een abonnement.

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

In de Special Edition Masterclass 2.2011 riepen we jullie op je beste model- en portretfoto’s in te sturen. Uit de ruim driehonderd inzendingen selecteerden we deze winnaars, die een Workshop Naaktfotografie door Patrick Kaas cadeau kregen.

Foto © Anita Oedit

Foto © Jay Tang

Foto © Marina Nieuwenhuijs

Foto © Michel van der Klooster

Winnaars fotowedstrijd: Model en portretfotografie

dOE HET ZELF. KaLibrErEn mET SX-mOniTOr En EaSyPiX.

ADVERTENTIE

Zelf kalibreren? Een van uw eenvoudigste klussen met het juiste gereedschap van Eizo: een SX-monitor, met keuze uit drie formaten, met EasyPix-software inclusief kleursensor voor een gunstige bundelprijs. U maakt zelf in circa 5 minuten een kleurprofiel aan voor uw nieuwe wide-gamut-LCD-monitor zodat kleuren steeds consistent worden weergegeven. www.eizo.nl/easypix Eenvoudige hardware-kalibratie en profilering met EasyPix Digital Uniformity Equalizer voor uniforme kleuren en helderheid 16-bit-Look-Up-Table en tot 10-bit kleurdiepte voor hoogste kleurprecisie Automatische helderheid- en kleurcorrectie

Uitslag Fotowedstrijden

En de winnaars zijn...

2e prijs: Sieger

3e prijs: Mark Lukens

4e prijs: Marcel Koelen 5e prijs: Geuns

6e prijs: Chris Discart

In editie 3.2011 daagden we je uit met het thema licht. Uit de ruim 850 inzendingen kozen we deze prijswinnaars. De hoofdprijs bestond uit een Samsung NX200 met drie objectieven, nummer twee kreeg een Lowepro Roller Attaché X50, de derde prijs bestond uit een My Pocket Studio 135 en de overige winnaars gingen naar huis met een Vanguard Skyborne 51.

Hoofdprijs: Maarten Schuchard

Winnaars fotowedstrijd: licht

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

In de Special Edition Masterclass 2.2011 vroegen we jullie om je beste foto’s met het thema ‘water’ in te sturen. Uit 700 inzendingen selecteerden we deze vier winnaars. De hoofdprijs bestond uit een Eizo SX2262W-monitor, nummer twee én drie kregen een Benro C3570F-statief, de vierde prijs was een Gorillapod Focus met BH-X balhoofd.

4e prijs: Lars Kramer

3e prijs: Belande

2e prijs: Tim van Vliet

Hoofdprijs: Irene van der Meijs

Winnaars fotowedstrijd: water

* Conform een eigen test van Olympus met de PEN E-P3, juni 2011.

ADVERTENTIE

Bij de nieuwe PEN-modellen staat onafhankelijkheid centraal. De kleine en compacte camera’s beschikken over de snelste autofocus ter wereld* en bieden dezelfde kwaliteit als een spiegelreflex. En met de Full HD-filmfunctie, meer dan zeven creatieve opties en de vele verwisselbare objectieven zijn de mogelijkheden onbeperkt. WWW.OLYMPUS.NL/PEN

> PEN – SEE THINGS YOUR WAY.

GEN 30 DA N OF KIJKE LIKT HETFHK KT.NL ETKLI KIJKO

PEN mini

PEN Lite

PEN

Review Samsung NX 200

Samsung NX200

Grote vernieuwingen in kleine verpakking

Samsung’s NX200 is een revolutie ten opzichte van voorganger NX100. Een volledig ander uiterlijk, een nieuwe 20,3-megapixelsensor en snellere autofocus. Is dit genoeg om zich tussen het geweld van de Sony Nex-, Panasonic G- en Olympus Pen-camera’s staande te houden? Tekst en fotografie: Jesse Kraal

Was de Samsung NX100 nog te herkennen aan zijn ronde vormen, de NX200 wordt gekenmerkt door zakelijke, strakke lijnen. De camera ziet er niet alleen beter uit, door de verbeterde grip houdt de camera ook veel fijner vast dan zijn voorganger. Voor de behuizing maakt Samsung gebruik van metaal, wat een robuuste indruk achter laat. Het plastic rondom het lcd en de knoppen voelt iets minder hoogwaardig aan. De knoppen zitten op ruime

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

afstand van elkaar en zijn gemakkelijk te bedienen. Samsung’s iFunction heeft ook zijn weg naar de NX200 gevonden. Met een knop op het objectief schakel je iFunction in. Je kunt dan verschillende instellingen, zoals diafragma en iso-waarde aanpassen door aan de scherpstelring te draaien. Je hebt met name profijt van iFunction als je vaak je instellingen aanpast. Overigens kun je alles ook op de ‘ouderwetse’ manier instellen.

Onderwaterhuis

Het art-filter ‘dramatische toon’ geeft je foto’s een behoorlijk dramatisch contrast.

Camera Olympus E-PM1 Brandpunt 17mm Diafragma f/8 Sluitertijd 1/80 ISO 200

Olympus is een van de weinige fabrikanten die zelf een onderwaterhuis levert voor haar camera’s. Ook voor de E-PM1 is er zo’n huis: de PT-EP06L. Ingebouwde led-verlichting zorgt er voor dat je voor closeups voldoende licht hebt. Je kunt maximaal tot een diepte van 45 meter duiken. Met een adviesprijs van 799 euro is de onderwaterbehuizing wel ruim duurder dan de camera zelf.

Panoramafunctie

De Samsung NX200 heeft een automatische panoramastand. Door de camera in een bepaalde richting te ‘slepen’ maak je eenvoudig een panorama. Welke kant je de camera op beweegt en of je de camera in landschap- of portretstand houdt, maakt niet uit. De camera maakt dan automatisch een langwerpige foto aan. Af en toe zul je foutjes kunnen waarnemen, met name bewegende objecten worden soms niet goed weergegeven. Ook is de resolutie met 6 a 7-megapixels (afhankelijk van staand of liggend gebruik) een stuk lager dan van normale foto’s. Het is vooral een leuke toevoeging om snel een impressie van de omgeving te maken. De kwaliteit van het uiteindelijke resultaat viel ons niet tegen. Camera Samsung NX200 Brandpunt 18mm Diafragma f/4 Sluitertijd 1/640 ISO 200

Fotokaders

Het 3-inch amoled-scherm heeft een vga-resolutie, gelijk aan de eerdere NX-camera’s. Helderdere kleuren en een lager verbruik zijn de grootste voordelen. Bovendien blijft een amoled-scherm veel beter afleesbaar wanneer er direct zonlicht op valt. Een ingebouwde flitser paste niet meer in de behuizing van de Samsung, wel krijg je een klein extern exemplaar bij je NX200. Deze monteer je in de standaard hotshoe. De aansluiting voor een externe elektronische zoeker, zoals bij de NX100, ontbreekt. Wel biedt Samsung keuze uit drie flitsers, met richtgetallen van 15 tot 42 en er is een gps-module beschikbaar. Snelheid Met een maximale opnamesnelheid van zeven beelden per seconde behoort de Samsung tot de snelste camera’s in zijn segment. Heel lang houdt de camera deze snelheid niet vol, na zeven foto’s in raw of elf foto’s in jpg is de buffer vol. De camera is helaas niet de snelste als het aankomt op het verwerken van raw-foto’s. Zolang de buffer niet vol is, kun je wel door fotograferen en je diafragma en sluitertijd aanpassen. Het is echter niet mogelijk om andere

instelling te veranderen als de camera foto’s aan het wegschrijven is. Met een SanDisk Extreme 30mb/s geheugenkaart neemt dit ongeveer vier seconde per raw-foto in beslag. Dit kan af en toe frustrerend werken als je bijvoorbeeld snel je isowaarde wilt aanpassen en door wilt fotograferen. De matige snelheid is te wijten aan de zeer grote raw-bestanden van de Samsung. Deze hebben een formaat van ongeveer 50MB, ruim twee maal zo groot als de bestanden van vergelijkbare camera’s. We raden aan om bij de aanschaf van een NX200 niet te bezuinigen op de geheugenkaart en te kiezen voor de snelste optie die beschikbaar is. De eerste compacte systeemcamera’s hadden te lijden onder langzame contrast-autofocus. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de fabrikanten hier bij hun nieuwe modellen veel aandacht aan besteden. Samsung heeft haar NX200 een stuk sneller gemaakt, volgens de Koreaanse fabrikant neemt het scherpstellen nu nog maar zo’n 0.09 seconden in beslag. De camera voelt inderdaad vlot aan, al kan de camera niet tippen aan de laatste

Naast de filters zijn er in de Magic-stand ook een aantal verschillende kaders voorhanden. Hiermee kun je personen of objecten in een bushokje, op een postkaart of in de krant plaatsten. Een geinig effect voor de beginner, maar als serieuze fotograaf zul je er waarschijnlijk redelijk vlug op uitgekeken zijn.

K-mount-adapter

Samsung produceert sinds de jaren 90 camera’s, maar de eerste dslr’s verschenen pas halverwege het vorige decennium. Dit waren feitelijk Pentax-camera’s, maar dan met een ander logo. De spiegelreflexcamera’s van Samsung worden niet meer gemaakt, wel kun je een K-mount-adapter voor de NXserie kopen. Hierdoor kun je de dslr-objectieven van Samsung en Pentax ook op je NX-camera gebruiken. Wel zul je handmatig moeten scherpstellen. Prijs: 199,- euro

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

Review Samsung NX 200

generatie Olympus Pen-camera’s met hun razendsnelle autofocus. Een reden om de camera te laten staan is de autofocus echter zeker niet. Nieuwe sensor Het belangrijkste nieuws van de NX200 zit niet aan de buitenkant, maar wordt pas zichtbaar als je het objectief van de body schroeft. Daar gaat namelijk Samsung’s nieuwe 20,3-megapixel aps-c-sensor schuil. Deze beeldchip is in eigen huis ontwikkeld en vervangt de oude 14-megapixelsensor uit de voorgaande NX-modellen. Die sensor vond zijn oorsprong in de Pentax K20D en aan de matige iso-prestaties merkte je dat de sensor verouderd raakte. Met een bereik van iso 100 tot 12.800 is het bereik met twee stops uitgebreid ten opzichte van voorganger NX100. Niet alleen het bereik is verbeterd, ook de beeldkwaliteit bij hogere gevoeligheden is sterk vooruit gegaan. Vanaf iso 800 begint de ruis langzaam zichtbaar te worden, maar kan deze softwarematig nog prima worden gemaskeerd. Bij iso 3200 en iso 6400 neemt het ruisniveau sterker toe. Er is meer kleurruis zichtbaar, maar de meeste details blijven goed behouden. Indrukwekkende prestaties voor een 20-megapixel-aps-c-sensor. De beeldkwaliteit heeft onder iso 12.800 wel zwaar te lijden, deze instelling kun je beter alleen gebruiken als de omstandigheden echt geen lagere iso’s toelaten. Fotografeer, zeker bij hogere iso-waarden, in raw. De ruisonderdrukking op jpg-bestanden is niet erg fraai en gaat ten koste van details. Met een goede raw-converter zijn veel betere resultaten te behalen. Filters Samsung biedt met de NX200 niet alleen de standaard instelmogelijkheden, er zijn ook diverse creatieve filters en effecten mogelijk. Zet je de camera in de Magic-stand, dan heb je de keuze uit onder andere miniatuureffect, fish-eye, soft focus en twee analoge effecten die doen denken aan de populaire retrofilters op je smartphone. Wil je meer controle over het resultaat, dan

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

Camera Samsung NX200 Brandpunt 55mm Diafragma f/6.3 Sluitertijd 1/160 ISO 200

Ontwerp De camera mag dan een compleet ander uiterlijk hebben dan de NX100 die hij opvolgt, helemaal nieuw is het design niet. Halverwege 2006 kwam Samsung met de NV7 en de NV10 en deze compactcamera’s lijken qua vorm sterk op de nieuwe NX200. Gelukkig is het ontwerp van de camera’s strak en tijdloos en doet het nog lang niet verouderd aan.

ADVERTENTIE

Review Samsung NX 200

Conclusie

Samsung NX200

Samsung zet met de NX200 een volwassen camera neer. Niet alleen weten het uiterlijk en de bediening te overtuigen, ook de beeldkwaliteit is toegenomen. Op het gebied van iso-waarden kan de Samsung de concurrentie met de, tot nu toe, toonaangevende Sony NEX-modellen goed aan, als je in raw fotografeert. De snelheid waarmee de camera raw-bestanden verwerkt is het grootste struikelblok van de camera. Vooral omdat je tijdens het wegschrijven van de buffer geen instellingen kunt veranderen. Met een ruim aanbod objectieven, een fijne bediening en een goede beeldkwaliteit, heeft Samsung een geduchte concurrent in huis voor de compacte systeemcamera’s van Sony, Panasonic en Olympus.

Specificaties Adviesprijs € 849,- (met 18-55mm) Resolutie 20,3-megapixel Beeldsensor aps-c cmos-sensor Scherm 3-inch oled-scherm met 614.000 beeldpunten Scherpstelling Contrast-AF, 15 (normaal) of 35 (close-up) zones Snelheid 7 fps Opslag SDXC Afmetingen 117 x 63 x 36 mm Gewicht 220 gram (zonder batt.) Beeldstabilisatie nee Filmfunctie 1080p @ 30 fps

Waardering Goede beeldkwaliteit Gemakkelijke en logische bediening Fraaie behuizing Geen mogelijkheid om elektronische zoeker aan te sluiten Sommige functies blokkeren tijdens wegschrijven

8.7 score

VAN 1-10

Camera Samsung NX200 Brandpunt 24mm Diafragma f/10 Sluitertijd 1/100 ISO 100

Pancakes Objectieven worden pancakes genoemd als ze compact en plat van vorm zijn. Ze vormen zeker met compacte systeemcamera’s een goede combinatie. Samsung heeft momenteel als enige drie van die objectieven in de aanbieding. Het huidige aanbod bestaat uit een 16mm f/2.4, een 20mm f/2.8 en een 30mm f/2. Daar komt dan nog een 55mm f/1.8-objectief bij in 2012.

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

kun je aan de gang met de fotowizard. Deze kun je selecteren in elke foto- of videomodus. Met negen verschillende subtiele kleurinstellingen kun je je beelden net een andere sfeer geven. Elk van deze negen presets kun je zelf nog finetunen. Daarnaast is er de mogelijkheid om drie zelf gemaakte presets op te slaan. Objectieven Samsung heeft de camera niet van beeldstabilisatie voorzien. Wel hebben veel objectieven van Samsung beeldstabilisatie ingebouwd, zoals de meegeleverde 18-55mm. Sowieso heeft Samsung een ruim aanbod. Op het moment heb je keuze uit negen verschillende objectieven. Er zijn onder andere drie platte pancakes en een 18-200mm superzoom. Voor het Koreaanse merk is dit nog geen reden om achterover te leunen. In een uitgelekte roadmap blijkt dat we in 2012 nog vijf nieuwe objectieven kunnen verwachten. Onder andere een extreme groothoek- en een teleobjectief.

Filmen Filmen kan de jongste NX in 1080p met 30 frames per seconde. Met 60 fps video opnemen kan ook, al zul je dan iets moeten inleveren aan resolutie, die bedraagt dan 720p. De video’s worden opgenomen in mp4-formaat, met de H.264-codec. De NX200 levert vloeiende filmbeelden af. Over het algemeen is de scherpstelling ook tijdens het filmen snel en soepel, al heeft de autofocus soms moeite om bewegingen bij te houden. De camera beschikt over een ingebouwde stereomicrofoon, een extern exemplaar kun je helaas niet aansluiten. Tijdens het filmen kun je kiezen voor automatische, halfautomatische of volledig handmatige bediening. Tijdens het filmen is de maximale iso-waarde die je kunt selecteren iso 3200. Waarschijnlijk wil Samsung daarmee het oververhitten van de sensor voorkomen. Overigens zou ook de beeldkwaliteit te leiden hebben gehad onder hogere iso-waarden, dus een echt gemis is het niet.

Mis geen enkel moment

ADVERTENTIE

Sony

77. De ultieme camera.

Het moment waarop u de perfecte foto kunt maken duurt maar een fractie van een seconde. Daarom biedt de Sony

77 u alles wat een fotograaf zich kan wensen en veel meer. U fotografeert

tot 12 beelden per seconde met Quick Auto Focus en u heeft de mogelijkheid om Full HD films in 50p vast te leggen. Met de vele lenzen en accessoires zijn de mogelijkheden onbeperkt. De

77 is de ultieme camera voor de veeleisende fotograaf die geen enkel moment wil missen.

sony.nl

‘SONY’, ‘make.believe’ en de respectievelijke logo’s zijn al dan niet gedeponeerde handelsmerken van Sony Corporation. Alle overige handelsmerken of gedeponeerde handelsmerken zijn eigendom van hun respectieve eigenaren. All rights reserved.

Nu verkrijgbaar bij

Review Olympus PEN Mini

Klein, snel en eenvoudig Olympus Pen Mini

De E-PM1 wordt door Olympus ook wel Pen Mini genoemd. Hij is kleiner en goedkoper dan de E-P3 en de E-PL3. Met een ‘live guide’ en verschillende art-filters wil Olympus beginnende fotografen over streep trekken die nog niet zoveel verstand hebben van fotografie. Wij zoeken uit of deze missie geslaagd is. Tekst en fotografie: Jesse Kraal

Fotograferen zonder je druk te maken over allerlei instellingen. Dat is wat Olympus voor ogen heeft met de kleinste Pen tot nu toe. Hij biedt veel meer creatieve mogelijkheden dan een compactcamera, zoals het spelen met scherptediepte. De Pen is met objectief - weliswaar een stukje groter dan een compactcamera, hij is nog altijd een heel stuk kleiner dan een digitale spiegelreflex. Met de E-PM1 probeert Olympus je het fotograferen zo makkelijk mogelijk te maken. Allereerst is er de ‘live guide’. In de iAuto-modus kun je simpele aanpassingen doen, zonder dat er kennis van techniek nodig is. Zo kun je de scherptediepte aanpassen door een virtuele knop te verschuiven van een onscherpe naar scherpe achtergrond en andersom. Ook verzadiging, kleurwarmte, helderheid en beweging kun je op deze manier instellen. Daarnaast zit er in de camera een lijst met tips voor het fotograferen van verschillende onderwerpen.

Filters Olympus geeft een groot aantal van haar camera’s zogenaamde art-filters mee en ook de PEN Mini mag hiervan profiteren. Deze filters, met effecten zoals korrelig zwart-wit, soft focus, pinhole en diorama (ook wel bekend als het ‘miniatuureffect’) kun je al tijdens het fotograferen weergeven op het lcd. Je ziet direct hoe je foto’s er uit komen te zien en je geeft ze eenvoudig een creatief tintje mee. Je krijgt zes filters tot je beschikking. De duurdere en meer geavanceerde Pen E-P3 heeft nog vier extra art filters, jammer dat Olympus deze niet beschikbaar stelt voor de instapcamera. Je hoeft de filters niet tijdens het fotograferen toe te passen. Je kunt foto’s ook in de camera nabewerken. De art-filters kun je gebruiken om achteraf je foto’s op te fleuren, maar je kunt ook schaduwen oplichten, je foto omzetten in zwart-wit of sepia en de foto bijsnijden. Van elke nieuwe bewerking wordt een kopie opgeslagen, zodat je het origineel nooit kwijt bent. Al deze zaken die het fotograferen makkelijker maken gaan overigens niet ten koste van de handmatige instelopties. Je kunt de camera ook met de gebruikelijke handmatige PASM-modi bedienen. Je moet daarvoor wel het menu induiken, een klassiek instelwiel ontbreekt. Knopjes Olympus noemt de camera niet voor niets Pen Mini, het is de kleinste Pen-camera tot nu toe. Het verschil met de E-PL3 is niet heel groot, dat zit vooral in de smallere behuizing en het iets lagere gewicht van de E-PM1. Kijk je naar de mogelijkhe-

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

Panormafuctie Met de panoramafunctie laat Olympus een steekje vallen. Maakt de concurrentie de consument lekker met ‘Sweep Panorma’ (het slepen van de camera is voldoende om automatisch een panoramafoto te maken), bij de Pen Mini moet je zelf de losse foto’s maken en die vervolgens met de meegeleverde pcsoftware aan elkaar plakken. Voor een camera die fotograferen makkelijker moet maken is het jammer dat dit niet een stuk eenvoudiger kan.

den van deze twee camera’s, dan mis je bij de Pen Mini eigenlijk alleen het kantelbare scherm. Wel heeft de kleinste Pen een prijstechnisch voordeel ten opzichte van zijn iets grotere broertje, de adviesprijs van de kit met 14-42mm zoomobjectief ligt honderd euro lager. Olympus heeft de behuizing van de Pen Mini simpel willen houden en dat lijkt in eerste instantie geslaagd. De camera heeft maar een paar knoppen op de achterzijde en aan de bovenzijde vind je enkel de ontspanknop en de aan/uit-schakelaar. Toch hadden we liever

een extra instelwieltje of functieknop gezien. Bij de Pen Mini zitten sommige functies net even op een andere plek dan waar je ze zou verwachten. Het kan een reden zijn om door te sparen voor de E-PL3 of de E-P3, deze camera’s hebben een bediening die iets logischer is. De voorzijde van de camera is glad en biedt vrijwel geen grip. Aan de achterzijde zorgt een dunne rubberen strip voor wat houvast. De Pen is hierdoor redelijk in de hand te houden, maar niet meer dan dat. De metalen behuizing voelt robuust aan en ziet er stijlvol

Het art-filter ‘dramatische toon’ geeft je foto’s een behoorlijk dramatisch contrast.

Camera Olympus E-PM1 Brandpunt 17mm Diafragma f/8 Sluitertijd 1/80 ISO 200

Onderwaterhuis Olympus is een van de weinige fabrikanten die zelf een onderwaterhuis levert voor haar camera’s. Ook voor de E-PM1 is er zo’n huis: de PT-EP06L. Ingebouwde led-verlichting zorgt er voor dat je voor closeups voldoende licht hebt. Je kunt maximaal tot een diepte van 45 meter duiken. Met een adviesprijs van 799 euro is de onderwaterbehuizing wel ruim duurder dan de camera zelf.

Review Olympus PEN Mini

uit. Wij kregen van Olympus een chocoladebruin testexemplaar, je kunt ook kiezen uit zilver, wit, zwart, paars en roze. De bovenzijde van de camera en de lensvatting zijn altijd van blank metaal, het objectief komt alleen in zilver. De Pen Mini heeft geen ingebouwde flitser, maar een compact opzetflitsertje wordt meegeleverd. Als enige camera in zijn klasse heeft de PEN een digitale accessoireschoen. De Nikon J1 en Panasonic GF3 hebben een ingebouwde flitser maar geen hotshoe, terwijl de Sony NEX C3 een externe flitser heeft met een cameraspecifieke aansluiting. Bij de PEN Mini kun je naast een externe flitser op de hotshoe ook een digitale zoeker of andere accessoire aansluiten. Zo kun je kiezen voor de PenPal-adapter, waarmee je foto’s via bluetooth naar een mobiele telefoon, tablet of computer kunt sturen. Nieuw zoomobjectief Kies je voor de zoomkit, dan krijg je de nieuwe versie van het 14-42mm-objectief bij je Pen. Optisch is deze gelijk aan zijn voorganger, de behuizing van het objectief is iets compacter en sluit beter aan bij het ontwerp van de camera. Wel moet je het objectief voor gebruik eerst uitschuiven, zoals we dat ook bij de eerste versie zagen.

Objectieven Doordat Panasonic, net als Olympus, gebruik maakt van de Micro Four Thirds-lensvatting kun je ook objectieven van dit merk op je Pen schroeven. Het aanbod van objectieven voor je camera is hierdoor ruimer dan bij concurrenten Sony en Samsung. De aansluiting voor externe digitale zoekers en een aantal flitsers is wel verschillend en deze zijn dus niet uitwisselbaar.

Techniek De 12,3-megapixel-sensor van de E-PM1 is gelijk aan die van de E-P3 en de E-PL3. Het zal ook geen verrassing zijn dat de E-PM1 dezelfde beeldkwaliteit geeft als de twee duurdere Pen-camera’s. Dat betekent goede beeldkwaliteit bij iso 200 (de laagste iso-waarde), 400 en 800. Ook foto’s gemaakt op iso 1600 zijn goed bruikbaar, maar er is duidelijk meer ruis aanwezig. Vanaf iso 3200 tot de maximale waarde van iso 12.800 is de kwaliteit minder, met op de hoogste waarde een aanzienlijke kleurverschuiving. Voor kleinere afdrukken kun je iso 3200 en 6400 echter goed gebruiken zonder daar veel last van te hebben, de beeldkwaliteit is aanzienlijk beter dan die van compactcamera’s. Door de grote sensor kan de camera ook beter omgaan met hoge contrasten. Zeker als je in raw fotografeert, heb je achteraf de ruimte om fouten in belichting te corrigeren. Olympus heeft de kleinste Pen een gestabiliseerde sensor meegegeven. Met ingeschakelde stabilisatie kun je ongeveer twee stops langer uit de hand fotograferen.

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

Heimwee naar het analoge tijdperk? Met het ‘korrelig zwart-wit’effect simuleert Olympus je oude zwart-witfilmrolletjes.

Camera Olympus E-PM1 Brandpunt 36mm Diafragma f/8 Sluitertijd 1/125 ISO 200

Het filter dat voor het ‘miniatuureffect’ zorgt heeft bij Olympus de naam ‘Diorama’.

Camera Olympus E-PM1 Brandpunt 14mm Diafragma f/6.3 Sluitertijd 1/250 ISO 200

Conclusie

ADVERTENTIE

Olympus Pen Mini

Met de Pen Mini vult Olympus slim het gat tussen compactcamera’s en spiegelreflexen. Met functies als de ‘live guide’ en art-filters is de Pen Mini een prima camera voor mensen die geen zin hebben om te rekenen met diafragma’s en sluitertijden. Ook voor gevorderde gebruiker kan de Pen Mini een interessante optie zijn: hij is een stuk goedkoper dan de E-P3, maar je krijgt wel dezelfde beeldsensor en razendsnelle autofocus. Bovendien is de Pen Mini compacter dan zijn duurdere broer. Je moet echter wel genoegen nemen met de versimpelde bediening. De beeldkwaliteit bij hoge iso-waarden is nog voor verbetering vatbaar, maar de resultaten zijn aanzienlijk beter dan die van compactcamera’s. De grotere sensor geeft je een stuk meer creatieve mogelijkheden, zoals het spelen met scherptediepte.

Benro, de nieuwe standaard

Specificaties Adviesprijs € 499,- (met 14-42mm) Resolutie 12,3-megapixel Beeldsensor Hi-Speed Live MOS (4/3-inch) Scherm 3-inch lcd (460.000 beeldpunten) Scherpstelling Contrast-AF, 35 zones Snelheid 4,1 fps Opslag SDXC Afmetingen 110 x 64 x 34 mm Gewicht 216 gram (zonder batt.) Beeldstabilisatie ja, in de sensor Filmfunctie 1080i @ 60fps

Waardering Compacte en lichte behuizing Razendsnelle autofocus G oede hulpmiddelen voor beginners Matige ruisprestaties op hoge iso-waarden Weinig houvast

8.0 score

VAN 1-10

Een van de sterke punten van de Pen Mini is de autofocus. Deze is razendsnel en doet zeker niet onder voor spiegelreflexcamera’s in deze prijsklasse. De uiteindelijke snelheid is afhankelijk van het gebruikte objectief, maar met het 14-42mm kitobjectief heb je niets te klagen. Je kunt kiezen uit 35 verschillende punten om op scherp te stellen. Deze punten liggen mooi verdeeld over bijna het hele oppervlak van het beeld.

Stabiel DSLR filmen, Benro maakt ook dit mogelijk! STATIEVEN

MONOPODS

STATIEFKOPPEN

ACCESSOIRES

Filmen met een DSLR wordt steeds populairder en het resultaat is verbluﬀend. Stabiliteit van de camera is van uiterst belang voor de kwaliteit en Benro maakt dit mogelijk met haar betaalbare en professionele Video Rigs. De serie bestaat uit drie modellen, allen geleverd met Follow Focus en 15mm Carbon tubes. Topkwaliteit voor de beste prijs!

www.benro.nl

JAAR GARANTIE

ffi

Voor meer informatie en dealeradressen:

cial D eale

Filmen Olympus heeft werk gemaakt van de filmmogelijkheid van de Pen Mini. Dit zie je bijvoorbeeld terug in het lcd, dat dezelfde 16:9-verhouding heeft als de filmpjes die je maakt. De maximale resolutie bedraagt 1920 x 1080i bij 60 beelden per seconde. Een andere optie is 1280 x 720p, ook met 60 bps. Beide instellingen resulteren in een datastroom van 17 Mbps en een groot verschil tussen beide is niet zichtbaar. De bestanden worden opgenomen in AVCHD-formaat en je kunt maximaal 29 minuten per opname filmen. De gestabiliseerde sensor zorgt voor vloeiende beelden en de snelle autofocus werkt ook prima tijdens het filmen. Geluid wordt opgenomen met een ingebouwde stereomicrofoon, met de optionele SEMA-1-adapter kun je een externe microfoon met standaard 3,5mm-aansluiting gebruiken. Ook aan de video’s kun je de zes art filters toevoegen, al wordt het beeld er erg schokkerig van. Bij het dioramafilter heeft Olympus dit mooi opgelost door het filmpje versneld af te spelen. Je krijgt dan een soort kant en klare timelapse-video.

Interview Louis van de Vuurst

‘Ik mag dingen die niemand anders mag’

Scoren als Ajaxfotograaf

Tekst: Sanne Ruhaak F o t o g r a f i e : L o u i s va n d e V u u r s t

‘De Meer was écht mijn tweede huis’, vertelt de fotograaf met lichte weemoed in zijn stem. ‘Maar ook hier in de ArenA ben ik vaker te vinden dan thuis op de bank. Het is altijd druk en dat is het al meer dan dertig jaar.’ Zeventig uur per week brengt Louis door met de elftallen van Ajax; de helft van die tijd staat hij daadwerkelijk met zijn camera aan de rand van het veld, de rest van de tijd besteedt hij aan nabewerking en het bijwerken van het archief. Dat archief bestaat uit dertig jaar fotowerk van de hand van Louis. Of dat ook in de met Louis’ foto’s behangen ArenA is opgeslagen? ‘Nee, dat krijgt Ajax pas als ik over zeven jaar met pensioen ga’, vertelt de fotograaf. Hij heeft er een goede reden voor om het archief buiten de muren van het stadion te houden: ‘Je weet nooit wat er gebeurt, Ajax is dus wel eigenaar van de beeldbank maar laat deze door mij op een externe locatie beheren.’

Junks achter het centraal station Het is niet onterecht te stellen dat Louis het goed voor elkaar heeft. Menig collega-fotograaf zal jaloers zijn op zijn vaste baan, de zekerheid over een goed inkomen en de privileges die hij als huisfotograaf in de ArenA geniet. En dat voor een fotograaf die geen andere opleiding heeft gedaan dan de lagere school. ‘Ik heb altijd gewerkt; verschillende baantjes en toen ik oud genoeg was buschauffeur.’ Het klinkt vreemd, maar zijn liefde voor fotografie ontdekte Louis tijdens zijn busritten. ‘Ik stond regelmatig achter Amsterdam Centraal Station met mijn bus te wachten. Daar zag je toen nog junks in telefooncellen, een interessant beeld. Nadat ik dat een tijdje had aangezien, ben ik ze gaan fotograferen.’ Vanaf dat moment nam de fotografische carrière van Louis een vogelvlucht. Hij fotografeerde bij de plaatselijke wielerclub en stuurde foto’s in naar verschillende kranten. ‘Dertig jaar ge-

‘Ik zie geen wedstrijd, ik ben alleen maar aan het werk’

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

sportfotograaf

Maandagochtend negen uur staat Louis van de Vuurst in de centrale hal van de Amsterdamse ArenA. ‘Welkom’, zegt hij alsof hij de poort van zijn eigen huis opent. Terwijl hij ons behoedt voor onverwachte opstapjes en elke persoon die we passeren groet, leidt hij ons door het stadion. Het is duidelijk dat Louis zich hier thuis voelt.

Wie is Louis van de Vuurst? Louis van de Vuurst (58) werd wakker gemaakt voor de fotografie tijdens zijn werk als buschauffeur. Na een periode van freelancen tekende hij een contract bij Ajax, waar hij al 30 jaar kind aan huis is. Louis legt alle wedstrijden van Ajax vast en komt regelmatig op plekken die voor collega-fotografen verborgen blijven.

website www.vuurstphoto.com

camera’s 2x Nikon D3s en Nikon D3x

specialiteit sportfotografie

Foto: Jesse Kraal

Interview Louis van de Vuurst

Na 35 jaar stapte Louis over naar Nikon. Waarom? ‘Ik ben ongelooflijk tevreden over Nikon. De mensen zijn geweldig, dat mag je best weten. De service is fantastisch verbeterd en ik ben heel tevreden over de camera’s. Er bestaan geen slechte camera’s meer, maar de professional moet kritisch blijven. De professionele camera mag van mij gerust tussen de zes- en tienduizend euro kosten. Waarom? Omdat je dan onderscheid blijft houden tussen amateurs en professionals. Vroeger had je een veel duidelijkere scheiding, maar nu hebben amateurs ook veel betere apparatuur. Als je een scheiding wilt houden in professionaliteit, moet die camera duur zijn. Je wilt immers proberen de amateur achter je te houden. Nikon is de afgelopen jaren goed bezig, driekwart van de professionele fotografen is overgestapt. Ze hebben een behoorlijke inhaalslag gemaakt en ontwikkelde bijvoorbeeld een fullframecamera, dat miste je van vroeger.’

' Hij was al zo'n veertien jaar weg bij Ajax en ik zag Edwin van der Sar eigenlijk alleen nog wanneer ik de wedstrijden van Oranje fotografeerde. Toch besloot hij dat ik de enige was die het hele afscheid mee mocht lopen; van kleedkamer, naar ceremonie en het feest. Het was het grootste compliment wat ik van een speler kon krijgen.'

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

ADVERTENTIE Met deze foto wist Louis van de Vuurst in 2007 bij de Zilveren Camera een derde prijs in de categorie ‘Portretten, enkel’ binnen te slepen. Jaap Stam loopt teleurgesteld van het veld nadat hij met Ajax is uitgeschakeld in de Champions League. Slechts enkele dagen later maakt Stam bekend te stoppen met voetballen, en dat geeft zo’n foto natuurlijk een extra lading.

Voor actieve fotografen.

leden was een hele andere tijd, vertelt de fotograaf. ‘Toen kon je nog gewoon aan opdrachten komen. Kranten hadden geld en legden gemakkelijk achthonderd gulden neer voor de verslaggeving van een wedstrijd. Nu moeten freelancers het met veel minder doen. Aan dat lot heeft Louis zich onttrokken. Een vooruitziend oog heeft hem behoed voor een kalende bankrekening en een onstilbare honger naar opdrachten. Elf jaar geleden maakte hij de beslissing: Louis tekende een contract bij Ajax. De huidige geld- en werknood waar veel freelancers mee te maken hebben, zag Louis namelijk aankomen, vertelt hij. ‘Dertig jaar geleden was fotograaf

Bekijk de video...

Scan!

‘Ik ken de jongens van Ajax al sinds hun zesde’

Het grootste compliment Behalve dat Louis zich geen zorgen hoeft te maken over zijn inkomsten, heeft hij het vooral naar zijn zin in het Amsterdamse stadion. Op zijn laptop laat hij vol trots een kleine selectie zien van de paar miljoen foto’s die hij tijdens zijn loopbaan heeft gemaakt van de Ajaxspelers. Het zijn lang niet allemaal plaatjes van juichende spelers. ‘Het mooie is dat ik overal bij mag zijn. Ik heb niet alleen het privilege om direct naast het veld met mijn camera te staan, maar ben er ook bij als ze zich voorbereiden, vergaderen, shoppen en onderweg zijn.’ Louis kent de de club waar de Amsterdammers hun geld op inzetten als geen ander. ‘Veel van die jongens, zoals Sneijder en Van de Vaart ken ik al vanaf hun zesde jaar, toen ze met hun vader en moeder aan hun handje het stadion binnenkwamen. Dat levert in veel gevallen een hechte band op. ‘Bij een huwelijk of andere gelegenheden bellen ze mij altijd.’ De grootste blijk van waardering kreeg de fotograaf onlangs nog, bij het afscheid van Van der Sar. ‘Hij was al zo’n veertien jaar weg bij Ajax en ik zag hem eigenlijk alleen nog wanneer ik de wedstrijden van Oranje fotografeerde. Toch besloot hij dat ik de enige was die het hele afscheid mee mocht lopen; van kleedkamer, naar ceremonie en het feest. Dat is het grootste compliment wat ik van een speler kan krijgen.’ De wens van Edwin van der Sar was een eer voor Louis, zijn band met het elftal een must. ‘Je moet feeling hebben met je onderwerp, anders kun je niet zolang en zoveel uur per week dit werk doen’, legt hij uit. ‘Ik ben sportgek en Ajax is mijn club, tegelijkertijd zou ik diep in mijn hart het liefst het hele jaar door motor- en wielersport willen fotograferen.’ Toen Louis nog op freelancebasis werkte, fotografeerde hij allerlei sporten, nu hij in dienst is bij Ajax blijft het bij de voetballerij. ‘Dat gebeurt het hele

nog een beschermd beroep. Tegen de tijd dat ik het contract tekende, was dat allang verandert. De digitale camera was inmiddels op de markt gekomen en ook in mobiele telefoons geïntegreerd. Kortom: ineens was iedereen fotograaf. Tegenwoordig heeft elk huishouden drie camera’s in de kast liggen en ben ik blij dat ik de zekerheid van een inkomen heb.’

Ideale backpack en slingbag met schokbestendig cameravak. De ultieme tas voor hiking, biking en running. Verkrijgbaar bij buitensport- en fotowinkels.

Importeur www.degreef-partner.nl

' Deze foto hangt nog steeds heel groot in het supportershome. Dit is Kluivert, nog in De Meer.'

Interview Louis van de Vuurst

Klaas-Jan Huntelaar gaat uit zijn dak na het scoren van een doelpunt tegen De Graafschap.

jaar door, van alleen motorevenementen kun je niet leven.’ Het opgeven van zijn freelancebestaan levert voor- en nadelen op voor de sportfotograaf. Enerzijds krijgt hij veel privileges, anderzijds wordt hij ook beperkt in zijn vrijheid als fotograaf. ‘Ik ben niet helemaal vrij’, geeft Louis toe.

‘Sommige foto’s kan ik niet leveren; ik kan ze wel maken, maar publiceren gaat niet.’ De fotograaf legt uit hoe dat komt. ‘Ik kom in situaties waar niemand komt en waarvan kranten zouden smullen. Als er een nieuwe speler op bezoek komt bijvoorbeeld, dan leg ik dat vast. Maar pas wanneer de jongen

daadwerkelijk heeft getekend, neem ik de foto op in de online beeldbank. Ajax is een beursgenoteerd bedrijf, eerder publiceren zou handelen met voorkennis betekenen. Dat is verboden.’ Vechten voor de beste plek Sommige foto’s nog even achter de hand moeten houden, is de enige beperking die Louis kan verzinnen. Verder noemt hij alleen voordelen. ‘De grootste privileges zijn dat ik bij alles aanwezig mag zijn en altijd de beste plaats heb. Als huisfotograaf mag ik meer dan andere fotografen.’ Toch denkt hij wel aan de minderbedeelde sportfotografen. ‘Ik houd altijd rekening met mijn collega’s, altijd. Als ik op het veld sta en er wordt iemand gehuldigd, ga ik altijd zó staan dat die jongens vanaf de zijlijn dezelfde foto kunnen maken. Die

H erman Brood speelt een potje tafelvoetbal tegen een nog jonge Dennis Bergkamp.

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

privileges heb ik, maar ik ben wél fotograaf en heb collega’s.’ Tijdens het WK was het een heel ander verhaal, toen ging ook Louis voor de beste foto, ten koste van alles en iedereen. ‘Als ik net als de andere fotografen ook achter de reclameborden moet staan, let ik op niemand en vecht ik ook voor de beste plek.’ De koning in de leeuwenkooi van fotografen, maar als het om de uitkomst van een wedstrijd gaat, zie je bij Louis geen emotie. Althans niet

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

zolang er nog gespeeld en dus gefotografeerd wordt. ‘Als ik aan het werk ben, zie ik geen wedstrijd en merkt niemand wat aan me als ze verliezen. Natuurlijk maakt het me wel uit: alles heeft immers te maken met de spelers’, legt Louis uit. ‘Als het met het elftal slecht gaat, merkt iedereen dat. Als het goed gaat, gaat alles makkelijker, dan loopt iedereen lachend door de gangen.’ Wanneer hij ziet dat de spelers beneden hun niveau presteren

Interview Louis van de Vuurst

In de cameratas van Louis van de Vuurst Louis gebruikt voor zijn foto’s objectieven met een brandpunt van 14mm tot 600mm. Hij doet meer dan alleen het fotograferen van wedstrijden, dus hij moet in veel verschillende situaties uit de voeten kunnen. Louis kiest alleen voor de beste camera’s en objectieven. ‘Waarom? Omdat je dan onderscheid blijft houden tussen amateurs van professionals.’ 2x Nikon D3s, 1x Nikon D3x Vorig jaar stapte Louis over van Canon naar Nikon. ‘Nikon heeft een inhaalslag gemaakt. Niet dat Canon slecht is, maar Nikon kwam als eerste met een fullframe-sportcamera. Zesendertig bij vierentwintig, dat miste je toch van vroeger.’ Adviesprijs: € 5.499,- (D3s), € 7.999,- (D3x)

‘De professionele camera mag van mij gerust tussen de zes- en tienduizend euro kosten’

Nikkor 14-24mm f/2.8G ED AF-S Sport is dynamisch, het komt dus geregeld voor dat de spelers veel te dicht bij staan voor de teleobjectieven van Louis. Hij heeft daarom altijd deze groothoek of de Nikkor 24-70mm f/2.8 op één van zijn drie body’s. Adviesprijs € 1.949,-

Nikkor 400mm f/2.8D ED-IF AF-S II Nikon’s langste objectief dat nog een maximaal diafragma van f/2.8 heeft. Volgens Louis kun je het verschil tussen een professional en een amateur meteen zien. De laatste gebruikt vaak f/5.6, terwijl de professional altijd zal gaan voor een f/2.8objectief. Adviesprijs € 10.399,-

Luis Suares viert zijn doelpunt tegen De Graafschap uitbundig.

reageert de fotograaf als fan. ‘Gaat het een paar jaar niet goed, dan maak ik me ook zorgen om de club vanuit het oogpunt van een werknemer.’ Bal of camera? Louis spreekt met evenveel passie over de sport als over de foto-

grafie. Er zijn maar weinig fotografen die zoveel wedstrijden hebben gefotografeerd als hij. ‘Ik werk keihard en vind het nog leuk ook’, zegt Louis lachend. ‘Ik vind mijn werk fantastisch’, benadrukt hij. ‘Ik reis met Ajax de hele wereld rond. Hoeveel mensen, laat staan fotografen, kunnen dat zeggen?’ Voor

Nikkor 600mm f/4G ED VR AF-S Niet alleen het langste en duurste objectief dat Louis meeneemt naar wedstrijden, het is ook het langste en duurste objectief dat Nikon momenteel in het assortiment heeft. ‘Ik heb alles f/2.8, behalve de 600mm, die is natuurlijk f/4.’ Adviesprijs € 10.999,-

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

Interview Louis van de Vuurst

Bobby Haarms werd ook wel 'De Goede Beul' genoemd, omdat hij sociaal en behulpzaam was, maar loodzware trainingen niet schuwde. Hier traint hij Rijkaard met zijn beroemde bankje. Louis: 'Het was die dag onwijs mistig, onderweg in de auto vroeg ik mij af hoe ik in hemelsnaam een goede foto kon maken als het zo mistig is.' Vorig jaar werd deze foto door fans nog verkozen als beste foto uit het toenmalige 110-jarige jubileum van de club.

te stellen is echter dat de vrouw van Louis minder blij is met de zijn werk, waar hij meer is dan thuis. ‘Mijn vrouw en kinderen zitten altijd op te tribune’ vertelt Louis. ‘Ze weten hoe ik ben en ze weten ook dat ik voor het thuisfront niet minder zou gaan werken. Ik ben zoals ik ben en dat moet iedereen maar accepteren. We hebben er als gezin ook veel voordeel van. Als ik een baan met gangbare uren had gewild, had ik dit contract niet moeten tekenen’, voegt Louis toe. ‘Iemand die voor een krant of persbureau werkt, selecteert vijf tot tien foto’s. Ik lever per wedstrijd dertig tot 35 beelden. Dat kost veel meer tijd in de afwikkeling en de bewerking.’ Nu heeft Louis het voordeel van een digitale camera, vroeger stond hij ook nog eens uren in de doka. ‘In die tijd was een werkweek van honderd uur niet vreemd’, geeft de fotograaf toe. ‘Ik deed alles zelf in de doka en reed daarnaast zo’n tachtigduizend kilometer per jaar.’ Louis vertelt dat hij het geweldig vindt dat hij de overgang van analoog naar digitaal

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

'Dit is natuurlijk een bijzondere foto. De bal, die houding van die keeper, dat zie je niet vaak zo'.

helemaal heeft meegemaakt. Toch weet hij maar al te goed wat de komst van de digitale fotografie voor zijn beroepsgroep betekend heeft. ‘Nieuws bestaat niet meer’, maakt Louis duidelijk. ‘Het gebeurde met de dood van Theo van Gogh. De kranten pakten groot uit met een foto gemaakt door een jongen met een telefooncamera van 2-megapixel. Waarom? Omdat die foto het snelste voorhanden was. Vroeger wachtten kranten op het werk van de prof. Sinds iedereen een camera heeft kijken kranten niet meer alleen naar kwaliteit, maar gaat het ook om snelheid.’ Dat scheelt kranten natuurlijk een hoop geld, iets waar ze de afgelopen jaren alleen

ADVERTENTIE

Portretfotoworkshop.nl Inspirerende workshops portret & studiofotografie

Workshopdag Regelmatig organiseert Nikon samen met Louis een workshopdag voor liefhebbers. Als deelnemer krijg je van Nikon camera’s en een laptop te leen. ’s Morgens worden je de basisprincipes van fotografie uitgelegd en ‘s middags fotografeer je het eerste jeugdelftal van Ajax. De prijs voor deze workshop was dit jaar 149 euro. De prijzen en data van de volgende workshops zijn nog niet bekend. Interesse? Check dan af en toe www.ajax.nl.

maar minder van hebben. ‘Een dergelijke foto had mij flink wat geld opgeleverd, deze 2-megapixelfotograaf is tevreden met een VVV-bon van 100 euro.’ Louis weet wat hem te doen staat om zich te blijven onderscheiden van de amateurfotograaf. Ter illustratie haalt hij zijn Nikon 600mm f/4 tevoorschijn. ‘Profs investeren in hun spullen, daar herken je ze aan. Amateurs houden de oudere en goedkopere modellen. Ik vind dat als je iets wilt, je moet bijblijven. Ook met apparatuur. Met digitale fotografie zie je direct wanneer een camera verouderd is.’ Het droomkasteel Louis is 58 jaar. Hij heeft meer gewerkt dan een gemiddeld mens in een heel leven, maar aan stoppen moet hij niet denken: ‘Ik ben gezond dus ik blijf werken. Ik hou niet van mensen die hun hand onnodig ophouden. Ik heb altijd geroepen: al heb ik geen armen of benen meer, ik zal kruipen. Ik wil onder de mensen blijven, in het leven blijven staan. Als ik straks met pensioen ga, kruip ik echt niet achter de geraniums.’ Of hij blijft fotograferen? ‘Dat denk ik wel. Ik zal altijd nog wel iets voor Ajax blijven doen, maar ik ga ook heel erg genieten.’ Tenzij hij de Staatsloterij wint, dan heeft Louis een heel ander plan: ‘Als ik twintig miljoen euro win, steek ik ten minste vijf miljoen in een hele groot kasteel waar beroepsfotografen met hun gezin kunnen wonen en werken.’ Is dat liefde voor het vak? ‘Nee, dat is liefde voor mijn collega’s. Omdat ik weet hoe moeilijk ze het hebben.’

Onder leiding van een professioneel fotograaf leer je tijdens een vier uur durende workshop de basisprincipes van portret en studio fotografie. De workshops worden aangeboden in de volgende steden:

• Rotterdam >> 15 januari en 26 februari • Amsterdam >> 28 januari en 3 maart • Utrecht >> 14 januari en 18 maart • Groningen (Roden) >> 29 januari en 11 maart • Apeldoorn >> 21 januari en 10 februari • Eindhoven >> 22 november

' Kijk, dit is in de PC Hooft. Dit is tijdloos he? Deze kun je over twintig jaar nog gebruiken, met die spijkerbroeken en die gympies. Dit is bij Oger, die sponsorde natuurlijk de pakken van Ajax. Ze waren daar net geweest en ze stonden op de spelersbus te wachten. Dit is niet in scene gezet, ik sta gewoon tussen de geparkeerde auto's'.

TIP:

Bes cadeaubtoenl een • Den Bosch >> 7 februari feestdagveonor de N u o o k va n ! € voor € 69,-119,Lezersaanbieding: Tot 1 maart 2012 voor slechts € 69,(In plaats van € 119,-) per persoon. Geldig voor maximaal 2 personen per boeking. Vul bij vouchercode in: DFPro-012012

Ga voor data en boekingen naar

www.portretfotoworkshop.nl

Fotowedstrijd: Landschap in zwart-wit

Ben jij van de bloemetjes en de bijtjes of leg je liever het stedelijke landschap vast? Met deze wedstrijd kun je de komende tijd lekker buitenspelen. Of je nu volgesneeuwde witte platen schiet of je lens op de bebouwde kom richt, het maakt niet uit. Voor de wedstrijd Landschap mag je elke zwart-wit plaat van natuur of stedelijk landschap insturen. Kijk voor meer informatie en de wedstrijdvoorwaarden op:

www.dfpro.nl/landschap

hoofdprijs

2e plaats

Redged RTA-320 Macrostatief met balhoofd

t.w.v € 89,Voor fotografen die op de tweede en derde plaats komen, hebben we dit superkleine tafelstatiefje dat zo compact is dat je het waarschijnlijk wel ergens in je cameratas weg kunt stoppen. Uitgeklapt kom je tot 45 cm hoog. Handig voor macro, of als je niet met een zwaar statief wilt zeulen. Een balhoofd is inbegrepen. www.redged.com

Sigma DP1s

t.w.v. € 449,Schiet jij het beste beeld? Dan sleep je deze supercompacte camera in de wacht. De Sigma DP1s is uitgerust met 28mm f/4-objectief en een grote 14-megapixel foveon-sensor (drie lagen van 4,7-megapixels). De camera is een verbeterde versie van de oorspronkelijke DP1, je krijgt er onder andere een handige Quick Set-knop bij. www.sigmabenelux.com

w w w. d i g i f o t o p r o . n l E DITI E 4 - 2 0 1 1

3e t/m 6e plaats 4x Fotoboek: Het land van Martin Kers

t.w.v. € 49,50 Voor de derde tot en met de zesde plaats ligt het boek van Martin Kers klaar waarvoor een selectie is gemaakt van zijn beste Nederland-foto’s. Wat alle foto’s bindt, is de manier waarop Kers naar Nederland kijkt en zijn vermogen die manier van kijken te vertalen in weergaloze foto’s. www.wbooks.com